ContinuZakenreisOnderzoek 2010 - 2011
Eindrapportage na 4 (kwartaal)metingen
Bestemd voor: Toerisme Utrecht NBTC•NIPO Research postadres Postbus 458 2260 MG Leidschendam bezoekadres Vlietweg 15 2266 KA Leidschendam T 070 370 5296 I www.nbtcniporesearch.nl
Alle in dit document vermelde gegevens zijn strikt vertrouwelijk. Publicatie en inzage aan derden, geheel of gedeeltelijk, is zonder toestemming van NBTC•NIPO Research beslist niet toegestaan.
ContinuZakenreisOnderzoek 2010 - 2011
2
Index Inleiding
p. 5
Samenvatting
p. 8
ContinuZakenreisOnderzoek 2010 - 2011
p. 10
Eindrapportage na 4 (kwartaal)metingen
o
Belangrijkste uitkomsten buitenland
1. Participatie en frequentie 1.1 1.2
Participatie Frequentie
2. Meerdaagse binnenlandse zakenreizen 2.1 2.2 2.3 2.4 2.5 2.6 2.7 2.8 2.9 2.10 2.11
Omvang markt Duur zakenreis Typering zakenreis MICE vs. Individueel zakelijk Bestemming Vervoer Verblijf Boekingsgedrag Reisgezelschap Bestedingen Apparatuur met internet tijdens de zakenreis
3. Aantrekkelijkheid steden en provincies 3.1 3.2 3.3
Organisatoren externe zakelijke bijeenkomsten Aantrekkelijkheid voor zakelijke bijeenkomsten Imago van steden als zakelijke bestemming
p. 9
p. 11 p. 16
p. 17 p. p. p. p. p. p. p. p. p. p. p.
18 19 20 21 22 24 26 27 29 30 32
NBTC-NIPO Research Auteur Anke ten Velde Kees van der Most Ad Schalekamp
Toerisme Utrecht
p. 33 p. 34 p. 35 p. 37
F9909 | © NBTC-NIPO Research
Index 4. Zakenreisintentie 4.1 4.2
– additioneel thema meting 1
Omvang en frequentie zakenreizen komend jaar Redenen zakenreizen komend jaar
5. Bezuinigen op zakenreizen? 5.1 5.2
– additioneel thema meting 2
Mate waarin er bezuinigd wordt op de kosten van zakenreizen Toekomstverwachting bezuinigen op zakenreizen
6. Profiel zakenreizigers 6.1 6.2 6.3 6.4 6.5 6.6 6.7
Leeftijd Werksituatie Beroepsgroep Woonprovincie Organisatoren van externe bijeenkomsten Travel policy Verzekeringen
7. Bijlagen 1 2 3 4 5
Index bijlagen Onderzoeksaanpak Tabellen zakenreizigers Tabellen buitenlandse zakenreizen Tabellen meerdaagse binnenlandse zakenreizen Tabellen aantrekkelijkheid provincies en steden
p. 41 p. 42 p. 43
p. 44 p. 45 p. 46
p. 47 p. p. p. p. p. p. p.
48 49 50 51 52 53 55
ContinuZakenreisOnderzoek 2010 - 2011 Eindrapportage na 4 (kwartaal)metingen
NBTC-NIPO Research Auteur Anke ten Velde Kees van der Most Ad Schalekamp
p. 56 p. 57 p. 58 F9909 | © NBTC-NIPO Research
Inleiding
1
NBTC-NIPO Research heeft veel ervaring op het gebied van onderzoek naar de Nederlandse vakantie-, vrijetijds- en zakenreismarkt. Zo voeren wij voor de vakantie- en vrijetijdsmarkt reeds continue marktstructuuronderzoeken uit, maar bestond deze voor de zakenreismarkt tot voor kort nog niet. Om in te spelen op de groeiende vraag vanuit de sector is NBTC-NIPO Research vanaf 1 januari 2011 gestart met een continue onderzoek naar de binnenlandse en uitgaande zakenreismarkt. Dit onderzoek heeft de naam ContinuZakenreisOnderzoek (CZO) gekregen. Het onderzoek kent, zoals al aangegeven, een continu karakter waarbij respondenten eens per kwartaal worden ondervraagd over de door hen ondernomen zakenreizen in het achterliggende kwartaal. Op deze wijze kan door het CZO jaarlijks de omvang en de structuur van de Nederlandse zakenreismarkt in kaart worden gebracht. Het onderzoek richt zich zowel op zakenreizen in eigen land met minimaal een overnachting als op zakenreizen naar het buitenland. Onze bestaande tweejaarlijkse onderzoeken ‘De markt voor binnenlandse zakelijke reizen’ en de ‘Business Travel Monitor’ worden in dit nieuwe onderzoek geïntegreerd en zullen dus niet langer apart verschijnen.
In het CZO wordt standaard op een groot aantal aspecten van de ondernomen zakenreizen ingegaan, denk daarbij aan duur, bestemming, vervoer en verblijf, type reis (MICE1 versus individueel), boekingsgedrag, bestedingen e.d. Daarnaast wordt tweemaal per jaar een specifiek thema uitgelicht. In de eerste meting is gekozen voor het thema zakenreisintentie. In de derde meting was het thema de mate waarin zakenreizen als dan niet onderhevig zijn aan bezuinigingen. De resultaten van het CZO bieden u een breed en diepgaand inzicht in de ontwikkelingen en trends op de binnenlandse én uitgaande zakelijke markt. Deze rapportage geeft een inzicht op in het zakelijk reisgedrag van de Nederlander.
MICE is een (internationaal) veelgebruikte term. MICE (Meetings, Incentives, Conventions and Exhibitions) is de verzamelterm voor die groep zakelijke reizigers die een zakelijke bijeenkomst, een incentive, een congres of een beurs bezoeken.
Afbakening van het onderzoek: definities Het CZO gaat zowel over meerdaagse zakenreizen in eigen land als een- of meerdaagse zakenreizen naar het buitenland.
Binnenlandse zakenreizen zijn als volgt afgebakend: het gaat om meerdaagse zakelijke reizen, dat wil zeggen men moet tenminste een nacht met een zakelijke reden buitenshuis hebben overnacht. Daarnaast gaat het om zakenreizen die plaatsvinden binnen Nederland. De uitgaande zakelijke reismarkt is als volgt gedefinieerd: Reizen die door Nederlanders met een zakelijke reden worden ondernomen naar het buitenland. Het gaat daarbij zowel om reizen zonder overnachting als reizen met een of meerdere overnachtingen. De afbakening van het onderzoeksgebied volgt uit de definiëring van de verschillende soorten zakenreizen zoals deze hiervoor zijn weergegeven. Het zakelijke motief van de reis kan voortvloeien uit allerlei mogelijke redenen: vergaderingen; marketing / verkoop; installatie, reparatie; militaire opdrachten; onderzoek, onderwijs, advisering; activiteiten op cultureel, kunstzinnig, religieus en sportief terrein; bezoek aan leveranciers; bezoek aan klanten; bezoek aan hoofdkantoor, filiaal, e.d.; congressen, beurzen, seminars; cursussen / opleidingen / trainingen;
ContinuZakenreisOnderzoek 2010 - 2011 > Inleiding
5
Inleiding -
incentives (reizen betaald door de werkgever ter motivatie / beloning); bedrijfsuitjes.
In principe zijn alle mogelijke redenen waarom men voor het werk moet reizen in dit onderzoek opgenomen, op een uitzondering na. Een zakelijke motief voortvloeiend uit het vervoer van vracht of passagiers wordt in dit onderzoek buiten beschouwing gelaten. De reden hiervoor is dat de professionele reizigers in de transportsector een specifieke groep zakenreizigers vormen binnen de gehele doelgroep van zakenreizigers. Vanwege het specifieke karakter van deze groep (zeer groot aantal reizen per jaar, specifiek motief, etc.) past deze groep in dit verband minder goed bij andere Nederlandse zakenreizigers. Waar in dit rapport over zakenreizen wordt geschreven, gaat het dus niet over zakenreizen van Nederlanders met als aanleiding het vervoeren van vracht of passagiers. Onderzoeksaanpak De resultaten van dit onderzoek zijn gebaseerd op de gegevens die zijn verzameld onder een steekproef van circa 800 respondenten (4 x per jaar), die tijdens een eerdere screening aangegeven hebben minimaal een meerdaagse zakelijke reis binnen Nederland en/of minimaal een zakenreis naar het buitenland te hebben ondernomen in het achterliggende kwartaal. De omvang van de screening varieerde, afhankelijk van het seizoen, tussen de 10.000 en 15.000 respondenten. Na afloop van ieder kwartaal worden de gegevens over de ondernomen zakenreizen verzameld middels een vragenlijst. Alle respondenten die een van de vier vragenlijsten hebben ingevuld zijn in de periode van 1 oktober 2010 tot en met 30 september 2011 tenminste eenmaal voor het werk op reis geweest. Het verzamelen van de data bij de respondenten is, net als de eerdere screeningen, gebeurd met behulp van TNS NIPObase CASI, een database van meer dan 150.000 personen die via hun eigen PC meewerken aan onder-
zoek. Voor meer informatie over deze onderzoeksmethode wordt verwezen naar de bijlage. Het onderzoek heeft per kwartaal uit twee delen bestaan. Zoals reeds beschreven is allereerst om tot een steekproef te komen van personen die gedurende het achterliggende kwartaal tenminste eenmaal op zakenreis zijn geweest na afloop van ieder kwartaal een screeningsonderzoek uitgevoerd onder een representatieve steekproef van huishoudens met minimaal een werkend lid uit de TNS NIPO-base. Naast het komen tot een steekproef voor het vervolgonderzoek heeft dit screeningsonderzoek ook tot doel het vaststellen van de omvang van de zakenreismarkt per kwartaal.
Tijdens het vervolgonderzoek dat hierna uitgevoerd is, is dieper ingegaan op de kenmerken van de laatste ondernomen zakenreis (en indien men gedurende de onderzoeksperiode meer dan een zakenreis had gemaakt ook de voorlaatste). Dit rapport brengt kenmerken van zakelijke reizen en van de Nederlandse zakenreizigers in kaart. Ook verschillen tussen de diverse aanleidingen voor het zakelijk motief worden beschreven, daar waar het significante en relevante verschillen betreft. Deze tussentijdse rapportage geeft inzicht in: - de totale marktomvang van de zakelijke reismarkt; - de participatie en frequentie; - de bestemming; - de bestedingen; - diverse kenmerken als verblijfsduur, motief van de zakenreis, accommodatie, vervoermiddel; - het boekingsgedrag met betrekking tot de zakenreizen; - de grootte en samenstelling van het reisgezelschap; - het MICE-segment.
ContinuZakenreisOnderzoek 2010 - 2011 > Inleiding
6
Inleiding De zakenreizen waarop dit rapport ingaat, betreffen reizen van de Nederlandse beroepsbevolking die hebben plaatsgevonden in de periode van 1 oktober 2010 tot en met 30 september 2011. De data is op kwartaalbasis gewogen naar de Nederlandse beroepsbevolking in de leeftijd van 18 tot en met 65 jaar. Voor het vaststellen van het volume aan zakenreizen is een maximum gehanteerd van maximaal 15 zakenreizen per kwartaal per reiziger. Verdere informatie Mocht u naar aanleiding van deze rapportage vragen hebben of wilt u meer informatie omtrent de (marktstructuur-)onderzoeken van NBTC-NIPO Research dan kunt u kijken op www.nbtcniporesearch.nl of contact opnemen met een van onderstaande personen. Ook voor onderzoek op maat denken wij graag met u mee. Anke ten Velde
tel: 070 – 370 52 96
[email protected]
Kees van der Most
tel: 070 – 370 52 94
[email protected]
Ad Schalekamp
tel: 020 – 522 57 89
[email protected]
ContinuZakenreisOnderzoek 2010 - 2011 > Inleiding
7
Samenvatting ContinuZakenreisOnderzoek 2010 - 2011
Belangrijkste uitkomsten binnenland De belangrijkste kerngetallen qua participatie, frequentie en volume: Eendaagse en meerdaagse buitenlandse zakenreizen
Meerdaagse binnenlandse zakenreizen
Participatie
Ca. 540 duizend reizigers per kwartaal
Ca. 520 duizend reizigers per kwartaal
Frequentie
2,3 – 2,4 keer per kwartaal
2,1 – 2,3 keer per kwartaal
5,11 miljoen reizen per jaar
4,55 miljoen reizen per jaar
16,3 miljoen overnachtingen per jaar
7,6 miljoen overnachtingen per jaar
reizen Volume overnachtingen
Drie op de vijf zakenreizen in eigen land kent maar een overnachting. De gemiddelde duur van meerdaagse binnenlandse zakenreizen is 2,7 dagen.
Bijna drie op de tien zakenreizen in eigen land worden ondernomen om een opleiding of training te volgen. Dit is de meest voorkomende reden.
Zakenreizen zijn onder te verdelen naar reizen met een MICE motief en individueel zakelijke reizen. De verhouding bij zakenreizen van Nederlanders in eigen land is: eenderde vs. tweederde
Noord-Holland is de populairste provinciale zakenreisbestemming voor Nederlanders in eigen land
Bij drie op de zes zakenreizen in eigen land wordt per (eigen; geen lease-) auto gereisd
Zakenreizigers verblijven het vaakst in een drie- of viersterren hotel
Gemiddeld geeft een zakenreiziger € 319 uit per meerdaagse zakenreis in eigen land, het meeste hiervan voor verblijf. De kosten voor MICE-reizen bedragen € 373 p.p.p.r. en voor individueel zakelijke reizen € 296 p.p.p.r.
De economische waarde van meerdaagse zakenreizen van Nederlanders in eigen land bedraagt in totaliteit ongeveer 1,45 miljard euro ContinuZakenreisOnderzoek 2010 - 2011 > Samenvatting
9
Participatie en frequentie ContinuZakenreisOnderzoek 2010 - 2011
1. Participatie en frequentie 1.1 Participatie
zakenreizigers
1.200.000
1.011.000
1.000.000
938.000
900.000
181.000
161.000
800.000
600.000
167.000
737.000
432.000
379.000
394.500 294.000
400.000
200.000
151.000
378.000
344.500
412.000 292.000
0 kwartaal 4 2010 Binnenlandse zakenreizigers
kwartaal 1 2011 Buitenlandse zakenreizigers
kwartaal 2 2011
kwartaal 3 2011
Binnen- en buitenlandse zakenreizigers
ContinuZakenreisOnderzoek 2010 - 2011 > Participatie en frequentie
11
Zakenreisparticipatie per kwartaal Van de 7,2 miljoen werkende Nederlanders die tot de beroepsbevolking (18 – 65 jaar) behoren, hebben in het laatste kwartaal van 2010 938 duizend Nederlanders een zakenreis naar het buitenland of in eigen land (met minimaal een overnachting) ondernomen. In het eerste kwartaal van 2011 zijn net iets minder , werkende Nederlanders op zakenreis gegaan (hetzij meerdaags in eigen land hetzij naar het buitenland); zo’n 900 duizend Nederlanders zijn dit kwartaal voor het werk op reis geweest. Het tweede kwartaal van 2011 was het meest populair; meer dan een miljoen werkende Nederlanders hebben dit kwartaal een zakenreis gemaakt. Daarentegen was het derde kwartaal van 2011 het minst in trek voor het maken van zakenreizen; in dit kwartaal hebben 737 duizend Nederlanders een zakenreis gemaakt. Een verklaring hiervoor kan gevonden worden in de zomerperiode waarin traditioneel wat meer vrije dagen opgenomen worden.
1. Participatie en frequentie 1.1 Participatie
Zakenreis participatie kwartaal 4 2010
Binnenlandse zakenreizigers 40 %
938 duizend Nederlandse zakenreizigers
Buitenlandse zakenreizigers 40 %
Binnen- en buitenlandse zakenreizigers 19 %
7,2 miljoen werkende Nederlanders van 18 jaar t/m 65 jaar (beroepsbevolking) ContinuZakenreisOnderzoek 2010 - 2011 > Participatie en frequentie
12
Zakenreisparticipatie najaar 2010 In het laatste kwartaal van 2010 hebben 938 duizend werkende Nederlanders een zakenreis naar het buitenland of in eigen land (met minimaal een overnachting) ondernomen. Uitgaande van een beroepsbevolking van 7,2 miljoen Nederlanders komt de zakenreisparticipatie in dit kwartaal uit op 13 procent. De 938 duizend zakenreizigers zijn te verdelen naar zakenreizigers die alleen buitenlandse zakenreizen hebben gemaakt (40%) , zakenreizigers die alleen voor het werk in eigen land hebben overnacht (40%) en zakenreizigers die beide typen zakenreizen in het najaar van 2010 hebben ondernomen (19%). Wanneer we de zakenreisparticipatie uitsplitsen naar buiten- en binnenland komt deze voor beide groepen neer op acht procent.
1. Participatie en frequentie 1.1 Participatie
Zakenreis participatie kwartaal 1 2011
Binnenlandse zakenreizigers 38 %
900 duizend Nederlandse zakenreizigers
Buitenlandse zakenreizigers 44 %
Binnen- en buitenlandse zakenreizigers 18 %
7,2 miljoen werkende Nederlanders van 18 jaar t/m 65 jaar (beroepsbevolking) ContinuZakenreisOnderzoek 2010 - 2011 > Participatie en frequentie
13
Zakenreisparticipatie winter 2011 In het eerste kwartaal van 2011 hebben 900 duizend werkende Nederlanders een zakenreis naar het buitenland of in eigen land (met minimaal een overnachting) ondernomen. Uitgaande van een beroepsbevolking van 7,2 miljoen Nederlanders komt de zakenreisparticipatie in dit kwartaal uit op 12 procent. De 900 duizend zakenreizigers zijn te verdelen naar zakenreizigers die alleen buitenlandse zakenreizen hebben gemaakt (44%) , zakenreizigers die alleen voor het werk in eigen land hebben overnacht (38%) en zakenreizigers die beide typen zakenreizen in de winter van 2011 hebben ondernomen (18%). Wanneer we de zakenreisparticipatie uitsplitsen naar buiten- en binnenland komt deze respectievelijk neer op acht en zeven procent.
1. Participatie en frequentie 1.1 Participatie
Zakenreis participatie kwartaal 2 2011
Binnenlandse zakenreizigers 41 %
1,01 miljoen Nederlandse zakenreizigers
Buitenlandse zakenreizigers 43 %
Binnen- en buitenlandse zakenreizigers 17 %
7,2 miljoen werkende Nederlanders van 18 jaar t/m 65 jaar (beroepsbevolking) ContinuZakenreisOnderzoek 2010 - 2011 > Participatie en frequentie
14
Zakenreisparticipatie voorjaar 2011 In het tweede kwartaal van 2011 hebben ruim een miljoen werkende Nederlanders een zakenreis naar het buitenland of in eigen land (met minimaal een overnachting) ondernomen. Uitgaande van een beroepsbevolking van 7,2 miljoen Nederlanders komt de zakenreisparticipatie in dit kwartaal uit op 14 procent. De 1,01 miljoen zakenreizigers zijn te verdelen naar zakenreizigers die alleen buitenlandse zakenreizen hebben gemaakt (43%) , zakenreizigers die alleen voor het werk in eigen land hebben overnacht (41%) en zakenreizigers die beide typen zakenreizen in het voorjaar van 2011 hebben ondernomen (17%). Wanneer we de zakenreisparticipatie uitsplitsen naar buiten- en binnenland komt deze voor beide groepen neer op acht procent.
1. Participatie en frequentie 1.1 Participatie
Zakenreis participatie kwartaal 3 2011
Binnenlandse zakenreizigers 40 %
737 duizend Nederlandse zakenreizigers
Buitenlandse zakenreizigers 40 %
Binnen- en buitenlandse zakenreizigers 20 %
7,2 miljoen werkende Nederlanders van 18 jaar t/m 65 jaar (beroepsbevolking) ContinuZakenreisOnderzoek 2010 - 2011 > Participatie en frequentie
15
Zakenreisparticipatie zomer 2011 In het derde kwartaal van 2011 hebben 737 duizend werkende Nederlanders een zakenreis naar het buitenland of in eigen land (met minimaal een overnachting) ondernomen. Uitgaande van een beroepsbevolking van 7,2 miljoen Nederlanders komt de zakenreisparticipatie dit kwartaal uit op 10%. De 737 duizend zakenreizigers zijn te verdelen naar zakenreizigers die alleen buitenlandse zakenreizen hebben gemaakt (40%), zakenreizigers die alleen voor het werk in eigen land hebben overnacht (40%) en zakenreizigers die beide typen zakenreizen in de zomer van 2011 hebben ondernomen (20%). Wanneer we de zakenreisparticipatie uitsplitsen naar buiten- en binnenland komt deze voor beide groepen neer op zes procent. Alle vier de kwartalen met elkaar vergeleken blijkt dat de minste Nederlanders in de zomer op zakenreis gaan (de maanden juli, augustus en september). Het voorjaar telt de meeste Nederlandse zakenreizigers.
1. Participatie en frequentie 1.2 Frequentie
Eendaagse en meerdaagse buitenlandse zakenreizen
Periode
Participatie
Frequentie
Kwartaal 4 2010
560.000 reizigers
2,4
Kwartaal 1 2011
555.000 reizigers
Kwartaal 2 2011
Kwartaal 3 2011
Volume
Meerdaagse binnenlandse zakenreizen
Participatie
Frequentie
1.335.000 reizen
560.000 reizigers
2,1
1.185.000 reizen
2,4
1.310.000 reizen
505.000 reizigers
2,1
1.070.000 reizen
600.000 reizigers
2,4
1.440.000 reizen
580.000 reizigers
2,2
1.280.000 reizen
445.000 reizigers
2,3
1.030.000 reizen
445.000 reizigers
2,3
1.010.000 reizen
ContinuZakenreisOnderzoek 2010 - 2011 > Participatie en frequentie
16
Volume
Zakenreisfrequentie: ruim 2 keer per kwartaal op zakenreis naar binnen- en buitenland Wanneer Nederlandse werkenden zakenreizen ondernemen doet men dit gemiddeld genomen zo’n 2 tot 2,5 keer per kwartaal. De zakenreisfrequentie per kwartaal ligt bij zakenreizen naar het buitenland (met of zonder overnachting) over het algemeen net iets hoger dan bij meerdaagse zakenreizen in eigen land. Uitzondering hierop vormen de zomermaanden. In het tweede kwartaal van 2011 werden de meeste zakenreizen naar het buitenland ondernomen, en in het derde kwartaal de minste.Voor meerdaagse zakenreizen in eigen land lag de frequentie in het 3e kwartaal van 2011 het hoogst. In absolute zin werden echter de meeste zakenreizen eveneens in het tweede kwartaal van 2011 ondernomen. Bij zowel binnen- als buitenland is na het voorjaar ook het najaar een relatief populair kwartaal voor het maken van zakenreizen.
Meerdaagse binnenlandse zakenreizen ContinuZakenreisOnderzoek 2010 - 2011
2. Meerdaagse binnenlandse zakenreizen 2.1 Omvang markt
Gem. 520.000 binnenlandse zakenreizigers per kwartaal
hebben in een jaar tijd 4,55 miljoen zakenreizen in eigen land gemaakt met minimaal één overnachting
Deze zakenreizen waren goed voor bijna 7,6 miljoen zakelijke overnachtingen van Nederlanders in eigen land
ContinuZakenreisOnderzoek 2010 - 2011 > Meerdaagse binnenlandse zakenreizen
18
Ruim 4,5 miljoen meerdaagse zakenreizen van Nederlanders in eigen land gedurende een jaar In de periode oktober 2010 tot en met september 2011 heeft de Nederlandse beroepsbevolking die op meerdaagse binnenlandse zakenreis is geweest (gemiddeld ruim 520.000 Nederlanders per kwartaal) in totaal bijna 4,55 miljoen meerdaagse zakelijke reizen in eigen land gemaakt. Deze reizen bevatten dus een of meerdere overnachtingen. In het laatste kwartaal van 2010 lag het volume aan binnenlandse meerdaagse zakenreizen op ruim 1,18 miljoen reizen, in het eerste kwartaal van 2011 op ruim 1,07 miljoen reizen, in het tweede kwartaal op bijna 1,28 miljoen reizen en tot slot in het derde kwartaal van 2011 op bijna 1,01 miljoen reizen met een zakelijke overnachting in eigen land.
2. Meerdaagse binnenlandse zakenreizen 2.2 Duur zakenreis
60
Binnenlandse zakenreis duurt vaak slechts een nacht Drie op de vijf zakenreizen in eigen land kent maar een overnachting buitenshuis. Bij minder dan de helft van de zakenreizen in eigen land is men langer dan een nacht van huis. Een kwart van de binnenlandse zakenreizen heeft een duur van 3 dagen en minder dan 10 procent een duur van 4 dagen. Slechts vijf procent van de meerdaagse zakenreizen in eigen land duurt een werkweek (5 dagen) of langer.
1 nacht
25
2 nachten
9
3 nachten
Gemiddelde duur meerdaagse zakenreizen in eigen land: 2,7 dagen
5
4 of meer nachten
Wetende dat de vijf procent van de zakenreizen die 5 of meer dagen duurt een gemiddelde duur heeft van bijna 6 nachten, kan berekend worden dat met de 4,55 miljoen meerdaagse zakenreizen van Nederlanders in eigen land bijna 7,59 miljoen zakelijke overnachtingen gemoeid zijn.
Totaal 1
Q4 2010 Q1 2011
weet niet
Q2 2011 Q3 2011
0
10
20
30
40
50
60
70 %
ContinuZakenreisOnderzoek 2010 - 2011 > Meerdaagse binnenlandse zakenreizen
19
2. Meerdaagse binnenlandse zakenreizen 2.3 Typering zakenreis
29
opleiding / training 19
vergadering 10
congres, beurs, seminar 7
bezoek aan klanten
7
onderzoek, onderwijs, advisering 6
installatie-, reparatiewerkzaamheden 5
marketing & sales 3
bezoek aan leveranciers
3
bedrijfsuitje 2
bezoek aan hoofdkantoor, filiaal, ed
2
militaire opdracht
2
activiteit op cultureel, kunstzinnig, religieus en sportief terrein incentive (reis betaald door de werkgever ter motivatie / beloning)
1
Totaal
Q4 2010
5
anders
Q1 2011 Q2 2011
1
weet niet 0
Q3 2011
5
10
15
20
25
30
35 %
ContinuZakenreisOnderzoek 2010 - 2011 > Meerdaagse binnenlandse zakenreizen
20
Meeste meerdaagse reizen in eigen land vanwege opleiding / training Een zakenreis wordt gekenmerkt door het zakelijke motief waarmee de reis gemaakt is. Hier kunnen uiteenlopende redenen aan ten grondslag liggen. Bij bijna drie op de tien meerdaagse zakenreizen in eigen land (29%) is de aanleiding van de reis het volgen van een opleiding of training. Hierna volgt het bijwonen van een vergadering, congres, beurs of seminar met respectievelijk 19 en 10 procent. Per kwartaal varieert het belang van de verschillende motieven die onderscheiden kunnen worden enigszins. Installatie- en reparatiewerkzaamheden, marketing & sales en het bezoeken van hoofdkantoor en/of filialen zijn relatief belangrijk in de zomermaanden terwijl in het voorjaar het volgen van opleidingen / trainingen een relatief populair reismotief is. Hetzelfde geldt voor klantbezoek en reizen in het kader van onderzoek, onderwijs en/of advisering. Vergaderingen en bezoeken aan leveranciers vinden dan juist weer meer tijdens de wintermaanden plaats.
2. Meerdaagse binnenlandse zakenreizen 2.4 MICE vs. individueel zakelijk
Totaal
33
Q4 2010
67
35
Q1 2011
65
30
Q2 2011
70
36
Q3 2011
64
29
0%
10%
71
20%
30% MICE
40%
50%
60%
70%
80%
90%
100%
individueel zakelijk
De gemiddelde verblijfsduur van individueel zakelijke reizen in eigen land is hoger dan bij meerdaagse zakenreizen met een MICE-motief. Het totaal aantal MICE overnachtingen van Nederlanders in eigen land komt in de periode oktober 2010 tot en met september 2011 uit op bijna 2,3 miljoen en het totaal aantal individueel zakelijke overnachtingen op zo’n 5,3 miljoen. *
MICE staat voor Meetings, Incentives, Conventions and Exhibitions
ContinuZakenreisOnderzoek 2010 - 2011 > Meerdaagse binnenlandse zakenreizen
21
Eenderde van de meerdaagse reizen in eigen land vanwege MICE Zakelijke reizen met een MICE*-motief zijn zakenreizen die gemaakt worden om een congres, beurs of vergadering te bezoeken of als verkregen incentive. Om het bezoeken van een congres, beurs of vergadering tot het MICE-segment te rekenen worden echter wel enkele aanvullende voorwaarden gesteld waaraan voldaan moet worden. Eenderde van alle meerdaagse zakenreizen in eigen land behoort tot het MICE-segment. De overige zakenreizen van Nederlanders eigen land vallen onder de noemer individueel zakelijk. In totaal werden van oktober 2010 t/m september 2011 ruim 1,48 miljoen binnenlandse zakenreizen met overnachting gemaakt vanuit een MICEmotief, de meesten (463 duizend) in het voorjaar. Het aantal individueel zakelijke reizen bedroeg in totaal ruim 3,06 miljoen.
2. Meerdaagse binnenlandse zakenreizen 2.5 Bestemming
Noord-Holland
175
Zuid-Holland
180
499
674
252
894 459
303
Utrecht
752
334
297
523
313
315
494
161
351
576
88
327
595
79
173
359
57
194
380
39
148
263 156
312 202
53
91
0
MICE individueel zakelijk
254
70
84
weet niet 3 52
362
144
52
Flevoland
321
187
50 114
467
187
58
Friesland 30 Zeeland 29
487
251
87
Drenthe
732
253
128
Groningen
860
416
137
Overijssel
958
513
284
Limburg
1.038
628
464
Noord-Brabant
1.056
631
514
Gelderland
1.146
639
103
55
x 1.000
95
200
400
600
800
1.000
1.200
ContinuZakenreisOnderzoek 2010 - 2011 > Meerdaagse binnenlandse zakenreizen
22
Meeste zakenreizen in eigen land naar de provincie Noord-Holland In het afgelopen jaar hebben de meeste meerdaagse zakenreizen in eigen land een bestemming in de provincie Noord-Holland gehad. In deze provincie hebben 674.000 zakenreizen van Nederlanders met een of meerdere overnachtingen plaatsgevonden. Deze reizen waren in totaliteit goed voor bijna 1,15 miljoen zakelijke overnachtingen in deze provincie. Ook in de provincie Zuid-Holland heeft een behoorlijk aantal meerdaagse zakenreizen plaatsgevonden (639.000 / 1,06 miljoen overnachtingen), net als in Utrecht (631.000 / 1,04 miljoen overnachtingen), Gelderland (628.000 / 958.000 overnachtingen) en NoordBrabant (513.000 / 860.00 0 overnachtingen) die de top 5 van binnenlandse bestem mingprovincies completeren. In de tabellen in de bijlage is nadere informatie te vinden over waar men binnen de provincies bij voorkeur verbleef.
2. Meerdaagse binnenlandse zakenreizen 2.5 Bestemming
Bestemming
Reizen
Overnachtingen
Aandeel
Aandeel Individueel zakelijk
MICE
Individueel zakelijk
MICE
Noord-Holland
26%
74%
22%
78%
Zuid-Holland
28%
72%
29%
71%
Utrecht
53%
47%
50%
50%
Gelderland
50%
50%
48%
52%
Noord-Brabant
32%
68%
33%
67%
Limburg
21%
79%
19%
81%
Overijssel
31%
69%
26%
74%
Groningen
23%
77%
19%
81%
Drenthe
21%
79%
18%
82%
Friesland
16%
84%
14%
86%
Zeeland
20%
80%
20%
80%
Flevoland
24%
76%
18%
82%
ContinuZakenreisOnderzoek 2010 - 2011 > Meerdaagse binnenlandse zakenreizen
23
Utrecht wordt gekenmerkt door het grootste aandeel reizen met een MICE-motief Uit de figuur op de voorgaande pagina is niet alleen per provincie het aantal zakelijke reizen en overnachtingen af te lezen, maar ook hierbinnen het volume van MICE en individueel zakelijk. In de tabel hiernaast is deze verhouding in percentages weergegeven. De provincie Utrecht is de binnenlandse bestemming met het grootste aandeel meerdaagse zakelijke MICE reizen van Nederlanders in eigen land. Meer dan de helft van de zakenreizen (53%) naar deze provincie heeft een MICE-motief. Bij de overnachtingen daalt dit aandeel naar 50 procent. Ook Gelderland heeft een aandeel van 50 procent MICE bij zowel de reizen als de overnachtingen. Bij de overige provincies ligt het aandeel MICE (veel) lager; vaak heeft eenvijfde tot eenderde van de reizen een MICE motief. Over het algemeen wijken de aandelen bij de reizen en de overnachtingen niet erg sterk van elkaar af.
2. Meerdaagse binnenlandse zakenreizen 2.6 Vervoer
60
auto, eigendom, gehuurd of geleend
65 58
23
auto, lease
18
25
12
(hogesnelheids)trein
13 11
2
bus
1 2
Gemiddeld gereisde afstand (enkele reis) tot de bestemming (excl. trein): 139 kilometer
3
anders
2 4
0
Totaal
weet niet
MICE
1
0
individueel zakelijk
10
20
30
40
50
60
70 %
ContinuZakenreisOnderzoek 2010 - 2011 > Meerdaagse binnenlandse zakenreizen
24
Drie op de vijf zakenreizen in eigen land gaan per (eigen) auto Van het vervoermiddel dat men gebruikt om de langste afstand naar de bestemming van de meerdaagse zakenreis in eigen land af te leggen is de auto (in eigendom, geleend of gehuurd) verreweg het belangrijkste vervoermiddel; drie op de vijf reizen worden per auto (niet geleased) ondernomen (60%). Bij bijna een kwart van de zakenreizen (23%) legt men per leaseauto de grootste afstand naar de binnenlandse bestemming af. Twaalf procent van de zakenreizen in eigen land wordt per (hogesnelheids) trein ondernomen. Bij binnenlandse zakenreizen vanuit een MICE motief is de eigen auto nog wat populairder, daarentegen worden reizen die onder de noemer individueel zakelijk vallen wat vaker met een leaseauto ondernomen.
2. Meerdaagse binnenlandse zakenreizen 2.6 Vervoer
gewone trein
97
hogesnelheidstrein
3
eerste klasse
Meeste zakelijke treinreizen in de tweede klasse Van de meerdaagse zakelijke treinreizen in eigen land wordt bij drie op de vijf reizen een tweede klas treinkaartje aangeschaft, terwijl men bij twee op de vijf reizen kiest voor reizen in de eerste klasse.
39
tweede klasse
61
0
20
40
60
80
100 %
ContinuZakenreisOnderzoek 2010 - 2011 > Meerdaagse binnenlandse zakenreizen
25
Bijna alle zakenreizen in eigen land per gewone trein Van de 528 duizend zakenreizen in eigen land die met de trein zijn ondernomen reist bijna iedere reiziger de langste afstand tot de bestemming per gewone trein. Slechts bij drie procent van de reizen wordt gebruik gemaakt van een hogesnelheidsverbinding. Hierbij dient echter opgemerkt te worden dat deze keuze ook niet bij alle binnenlandse trajecten gemaakt kan worden.
2. Meerdaagse binnenlandse zakenreizen 2.7 Verblijf
6 6
budget hotel / motel
7
3 sterren hotel
27
30 31 35
4 sterren hotel
33
40
4 4 4
5 sterren hotel
6
congrescentrum
12
3
pension /b&b
2
bij relaties, vrienden, familie
2
bungalowpark
1
4 6 5 6
2 2
anders
4
weet niet
1
6 7
Totaal
2
MICE individueel zakelijk
2
0
5
10
15
20
25
30
35
40
ContinuZakenreisOnderzoek 2010 - 2011 > Meerdaagse binnenlandse zakenreizen
26
Luxere hotels meest populair voor zakenreizen in eigen land Bij bijna twee op de vijf reizen overnacht men in eigen land voor zaken in een 4- of 5-sterren hotel (39%); waarvan het overgrote deel een vier sterrenhotel is. Bij drie op de tien binnenlandse zakenreizen wordt in een drie sterren hotel verbleven. Bij zes procent van de zakenreizen is het ook een hotel waarin overnacht wordt, maar betreft het een minder gekwalificeerd hotel (budget hotel). Bij tien procent van de meerdaagse binnenlandse zakenreizen is het verblijf in een congrescentrum of pension / bed & breakfast. Bij vijf procent van de zakenreizen in eigen land wordt bij relaties, vrien den of familie overnacht. Nederlanders die met een MICE motief in eigen land overnachten doen dit verhoudingsgewijs vaak in een congrescentrum of 4-sterren hotel. Bij individuele zakenreizigers zijn de als goe dkoper te boek staande accommodatietypen relatief populair (relaties/vrienden/ familie, pension, B&B, goed kopere hotels (3* en min% 45 der)).
2. Meerdaagse binnenlandse zakenreizen 2.8 Boekingsgedrag
% 100
% 70
65
90
60
8
13
2
13
19
1
3
15
80
2
15
15
50
60
40
50
30
28
41
30
40
43
30
20
15
20
10
17
70
8
7
5
0
43
39
34
10
19
0 Totaal
telefonisch
(zaken)reisbureau
via website / internet
andere bemiddelende instantie per e-mail
rechtstreeks geboekt bij accommodatie anders
weet niet
Basis: alle zakenreizen in eigen land waarvan de boekingsinstantie bekend is ContinuZakenreisOnderzoek 2010 - 2011 > Meerdaagse binnenlandse zakenreizen
27
Overnachting vaak rechtstreeks geboekt De overnachting(en) tijdens een zakelijke reis in eigen land wordt bij bijna tweederde van de reizen (65%) rechtstreeks bij de accommodatie geboekt. Een (zaken)reisbureau wordt nauwelijks ingeschakeld voor het vastleggen van een meerdaagse zakenreis in eigen land (5%). Bij vijftien procent van de zakenreizen is de boekingsinstantie niet bekend bij de reiziger zelf. Overnachtingen met een MICE motief worden minder vaak rechtstreeks bij de accommodatie geboekt dan individuele zakelijke reizen. Van alle meerdaagse zakenreizen in eigen land waarvan bekend is waar het verblijf geboekt is, is ook gevraagd op welke wijze deze boeking tot stand is gekomen. Dertien procent moest hier het antwoord op schuldig blijven, maar van alle overige boekingen is het grootste deel telefonisch tot stand gekomen (39%). Drie op de tien is via internet tot stand gekomen en 15 procent middels e-mail.
2. Meerdaagse binnenlandse zakenreizen 2.8 Boekingsgedrag
Ruim eenderde van de reizigers boekt de overnachtinPeriode tussen boeken en vertrek g(en) zelf Van het totale aantal meerdaagse zakenreizen in eigen land 1 - 2 dagen 12 geeft ruim eenderde (35%) aan 35 zelf de accommodatie te hebben gereserveerd. Bij ruim eenvijfde 3 - 4 dagen 9 van de reizen (22%) is de overnachting door een secretaresse 22 geregeld. Ruim een kwart (26%) laat een andere medewerker van 5 - 6 dagen 6 het bedrijf het verblijf voor hem of haar vastleggen. Bij slechts ± 1 week 14 zes procent van de reizen worden de overnachtingen geboekt door de zakenrelatie en bij vijf procent door de travelmanager. ± 2 weken 12 Overnachtingen met een MICE motief worden minder vaak door 26 de reiziger zelf gereserveerd, ± 3 weken 7 maar vaker door andere medewerkers van bedrijven en wat vaker door secretaresses. ± 1 maand 10 Zakelijke overnachtingen blijken over het algemeen redelijk kort voor vertrek te worden geboekt. De meeste binnenlandse zake± 2 maanden 10 lijke overnachtingen (40%) worden maximaal een week voor voor vertrek vastgelegd. Twaalf langer dan 2 8 procent wordt nog eens 1-2 wemaanden ken voor vertrek geregeld. Slechts acht procent van het zaweet niet 12 kelijk verblijf in eigen land wordt langer dan twee maanden van te voren geregeld. Individueel zake20 40 % 0 5 10 15 %lijke overnachtingen worden vaker nog op zeer korte termijn ContinuZakenreisOnderzoek 2010 - 2011 > Meerdaagse binnenlandse zakenreizen vastgelegd dan MICE.
ikzelf
een secretaresse
travelmanager van het bedrijf
5
een andere medewerker van het bedrijf
mijn zakenrelatie
6
iemand anders
6
weet niet
1
0
28
2. Meerdaagse binnenlandse zakenreizen 2.9 Reisgezelschap alleen
collega(e)
13
leidinggevende(n) / directeur
18 11 3
partner (privé)
2 4 1
familielid / -leden
0 1 2
anders
2 2
0
10
20
30
Ongeveer de helft van de zakenreizen wordt met collega(e) ondernomen 46 Bij bijna de helft van de reizen (46%) gaat de za40 kenreiziger alleen in eigen land voor het werk over49 nachten. Bij de overige reizen (54%) bestaat het bin48 nenlandse zakenreisgezelschap uit meer dan een 56 persoon. In deze gevallen 44 maakt het vaakst in ieder geval een of meerdere collega’s deel uit van dit gezelschap (48%). Bij dertien procent van de reizen bestaat het reisgezelschap (daarnaast) uit een of leidinggevende en/of directeur. Slechts bij drie procent van de reizen reist de privépartner van de reiziger mee. Andere familieleden gaan nog minder vaak mee op binnenlandse zakenreis. Binnenlandse zakenreizen met een MICE motief worden minder vaak alleen gemaakt dan individueel zakelijke reizen. Bij meer dan de helft van de MICE reizen wordt de reiziger vergezeld Totaal door een of meerdere colMICE lega’s. Ook leidinggevenindividueel zakelijk den en /of directeuren reizen vaker mee bij MICE40 50 60% reizen dan bij individuele zakelijke reizen.
ContinuZakenreisOnderzoek 2010 - 2011 > Meerdaagse binnenlandse zakenreizen
29
2. Meerdaagse binnenlandse zakenreizen 2.10 Bestedingen
Totaal
71
MICE
4
52
individueel zakelijk
3
80
0
146
50
98
171
4
147
136
100
Vervoerskosten
150 Parkeerkosten
319
76
200
250 Verblijfskosten
373
296
300
350 Overige kosten
400 euro
ContinuZakenreisOnderzoek 2010 - 2011 > Meerdaagse binnenlandse zakenreizen
30
Uitgaven meerdaagse zakenreis in eigen land bedragen gemiddeld € 319 per persoon Iedere zakenreiziger heeft per reis de uitgaven aangegeven. Hierbij is een onderscheid gemaakt tussen kosten voor vervoer, eventuele parkeerkosten, verblijfskos ten en overige kosten. In totaal geeft een zakenreiziger tijdens een meerdaagse binnenlandse zakenreis gemiddeld € 319 uit. Het figuur laat zien dat tijdens een meerdaagse zakenreis in eigen land verreweg het meeste geld uitgegeven wordt aan het verblijf. Hieraan wordt gemiddeld per persoon per zakenreis € 146 uitgegeven. Aan vervoer wordt gemiddeld genomen per reis 71 euro uitgegeven. Omdat niet elke reiziger parkeerkosten maakt, wordt hieraan gemiddeld genomen per reis 4 euro per persoon uitgegeven. Aan overige zaken wordt € 98 p.p. per reis besteed. Een MICE reiziger geeft per persoon per reis minder uit dan een individuele zakenreiziger in eigen land. Het verschil zit hem met name in de verblijfs- en overige kosten.
2. Meerdaagse binnenlandse zakenreizen 2.10 Bestedingen
Economische waarde
Meerdaagse zakenreizen in eigen land Totaal
MICE
Individueel zakelijk
x 1 miljoen
Vervoerskosten
324
77
246
Parkeerkosten
17
4
12
Verblijfskosten
665
253
417
Overige kosten
445
219
232
1.450
553
907
Totale kosten
ContinuZakenreisOnderzoek 2010 - 2011 > Meerdaagse binnenlandse zakenreizen
31
Economische waarde meerdaagse zakenreizen in eigen land: ongeveer 1,45 miljard De bijna 4,55 miljoen meer daagse zakenreizen die doo r de Nederlandse beroepsbevolking in de periode oktober 2010 tot en met september 2011 in eigen land zijn ondernomen vertegenwoordigen een economische waarde van ongeveer 1,45 miljard euro. Bijna 455 miljoen gaat op aan vervoerskosten, en nog bijna een extra 17 miljoen aan bijkomende parkeerkosten. De kosten die gemoeid gaan met zakelijk verblijf in eigen land bedragen in totaliteit gedurende een jaar ruim 665 miljoen euro. Aan overige kosten wordt nog eens bijna 445 miljoen uitgegeven. De economische waarde van alle meerdaagse zaken reizen in eigen land die in een jaar tijd door Nederlanders met een MICE-motief worden ondernomen bedraagt in totaliteit 553 miljoen euro. Individueel zake lijke reizen in eigen land vertegenwoordigen een waarde van ruim 907 miljoen euro.
2. Meerdaagse binnenlandse zakenreizen 2.11 Apparatuur met internet tijdens de zakenreis
% 60
% 60 51
50
50
40
46
40
37
30
26
20
30
20 11
10
48
6
10
19
9 5
4 1
0
0
4
2
2
0
Mobiel internet en gratis WIFI veel gebruikt tijdens binnenlandse zakenreizen Internet is al jaren niet meer weg te denken uit ons leven. De mogelijkheden om ook onderweg toegang tot internet te hebben op eigen apparatuur worden groter en groter. Van deze mogelijkheden wordt natuurlijk ook veel gebruik gemaakt door zakenreizigers. Op deze manier is het mogelijk om in bepaalde mate het gewone werk te combineren met het doel van de zakenreis. Aan de zakenreizigers is daarom gevraagd welke apparatuur ze meegenomen hebben op zakenreis en ook daadwerkelijk gebruikt hebben om toegang tot internet te krijgen. Bij bijna de helft van de zakenreizen waarbij internet is gebruikt (48%) heeft men een mobiele internetverbinding gebruikt. Ook het gebruik van gratis WIFI tijdens binnenlandse zakenreizen is met 46 procent populair. Bij ruim een kwart van de zakenreizen (26%) wordt geen contact met internet gelegd via zelf meegenomen apparatuur. Wanneer wel een verbinding met internet tot stand wordt gebracht wordt hier het vaakst een meegebrach te laptop (51%) of smartphone voor gebruikt (37%) .
Basis: alle zakenreizen in eigen land waarbij internet op eigen apparatuur is gebruikt ContinuZakenreisOnderzoek 2010 - 2011 > Meerdaagse binnenlandse zakenreizen
32
Aantrekkelijkheid steden en provincies ContinuZakenreisOnderzoek 2010 - 2011
3. Aantrekkelijkheid steden en provincies 3.1 Organisatoren externe zakelijke bijeenkomsten
zelf extern zakelijke bijeenkomsten georganiseerd; 29%
zelf extern nooit zakelijke bijeenkomsten georganiseerd; 71%
*
Externe vergaderaccommodaties zijn verhuurbare ruimtes (buiten het eigen bedrijf) die contractueel worden afgehuurd voor het (specifieke) doel zakelijk bijeenkomen
Drie op de tien heeft ervaring met het organiseren van zakelijke bijeenkomsten Dit hoofdstuk zal nader ingaan op de aantrekkelijkheid van provincies en steden als binnenlandse bestemming voor zakelijke bijeenkomsten. Daarnaast komt het imago van diverse Nederlandse (middelgrote) steden als zakelijke bestemming aanbod. In afwijking van zakelijke reizen worden onder zakelijke bijeenkomsten zowel eendaagse als meerdaagse georganiseerde bijeenkomsten verstaan. Het gaat hierbij echter wel om bijeenkom sten die georganiseerd zijn in externe vergaderaccommodaties*. Van de totale groep Nederlandse zakenreizigers is bijna drie op de tien (29%) zelf wel eens betrokken geweest bij het extern organiseren van een zakelijke bijeenkomst (vergadering, opleiding, training, seminar, workshop, congres of beurs). De resultaten beschreven in dit hoofd stuk zijn gebaseerd op deze specifieke groep zakenreizigers. Deze groep is in het verleden namelijk op enigerlei wijze betrokken geweest bij de bestemmingskeuze voor de locatie waar de zakelijke bijeenkomst plaatsvond. De aantrekkelijkheid van binnenlandse bestemmingen en het imago van steden is dus onder een relevante groep gemeten. Dit geeft MICE destinaties waardevolle informatie over het verbeteren van hun positionering (indien noodzakelijk).
ContinuZakenreisOnderzoek 2010 - 2011 > Aantrekkelijkheid steden en provincies
34
3. Aantrekkelijkheid steden en provincies 3.2 Aantrekkelijkheid voor zakelijke bijeenkomsten
Utrecht
22
48
Gelderland
13
Noord-Brabant
14
41
Zuid-Holland
15
38
Noord-Holland
45
12
Limburg
28 27
30
6
25
Drenthe
6
24
Zeeland
5
22
21
Friesland
6
20
23
Flevoland
3
0
15
10
26
30
6 8 15 10
26
13
27
21
28
50
Zeer aantrekkelijk Noch aantrekkelijk / noch niet aantrekkelijk Helemaal niet aantrekkelijk
60
80
3 3 4 5 5
5
21
70
3
5
23
31
3
5
18
27
40
5
23
25
20
10
17
31
26
15
4
12
19
22
11
11
27
Overijssel
4
5
24
38
14
Groningen
21
5
90
100%
Aantrekkelijk Niet aantrekkelijk Weet niet
ContinuZakenreisOnderzoek 2010 - 2011 > Aantrekkelijkheid steden en provincies
35
Utrecht meest aantrekkelijke provincie De organisatoren van externe zakelijke bijeenkomsten hebben hun oordeel gegeven over de aantrekkelijkheid als zakelijke reisbestemming van alle Nederlandse provincies. Utrecht komt als meest aantrekkelijke provincie uit de bus, gevolgd door Gelderland en Noord-Brabant. Zeven op de tien organisatoren vinden Utrecht een (zeer) aantrekkelijke bestemming voor zakelijk bijeenkomen. Utrecht wordt tevens door het grootste percentage organisatoren (22%) aangemerkt als zeer aantrekkelijk. Gelderland wordt door 58 en NoordBrabant door 54 procent van de organisatoren (zeer) aantrekkelijk gevonden als bestemming voor een zakelijke bijeenkomst. Flevoland wordt door het kleinste percentage organisatoren (3%) als een zeer aantrekkelijke bestemming voor zakelijk bijeenkomen beschouwd. Slechts 18 procent vindt Flevoland (zeer) aantrekkelijk.
3. Aantrekkelijkheid steden en provincies 3.2 Aantrekkelijkheid voor zakelijke bijeenkomsten
Utrecht
21
Amsterdam
21
Den Haag
48 44
16
Den Bosch
Rotterdam
12
Amersfoort Breda
8
Arnhem
7
Nijmegen
32 30
8
Groningen Alkmaar
3
Enschede
2
0
15 12
20
30
17
32
12
34
40
50
Zeer aantrekkelijk Noch aantrekkelijk / noch niet aantrekkelijk Helemaal niet aantrekkelijk
60
18
70
5
5 4 4 4
8
27
28
5
6
25
31
4
7
20
26
3
6
18
33
20
10
20
36
23
6
31 34
30
8
15 18
3 4
16
32
2
5 12
29
30
5
Eindhoven
26
38
10
Leiden
18
2 5
13
17
36
9
6 9
29
32
2 2
9
24
36
17
7
18
45
14
Maastricht
19
80
3 4 5 5
90
100 %
Aantrekkelijk Niet aantrekkelijk Weet niet
ContinuZakenreisOnderzoek 2010 - 2011 > Aantrekkelijkheid steden en provincies
36
Utrecht meest aantrekkelijke stad Naast het oordeel over de aantrekkelijkheid als zakelijke reisbestemming van alle provincies is dit oordeel ook gegeven voor de in dit onderzoek specifiek onderscheiden steden. Hieruit blijkt dat Utrecht door organisatoren wordt gezien als de meest aantrekkelijke stad voor een zakelijke bijeenkomst. Ruim tweederde van de organisatoren van externe zakelijke bijeenkomsten (69%) vindt Utrecht (zeer) aantrekkelijk. Na Utrecht zijn de meeste aantrekkelijke steden Amsterdam (65%) en Den Haag (60%). Den Bosch (50%) en Maastricht (49%) completeren de top vijf van aantrekkelijke steden voor georganiseerde zakelijke bijeenkomsten. Utrecht en Amsterdam worden ook het vaakst van alle steden zeer aantrekkelijk gevonden (beiden 21 %). Maastricht volgt; 17 procent van de respondenten vindt deze stad een zeer aantrekkelijke bestemming voor extern georganiseerde zakelijke bijeenkomsten.
3. Aantrekkelijkheid steden en provincies 3.3 Imago van steden als zakelijke bestemming
Wanneer een stad bezocht wordt voor een zakelijke bijeenkomst zijn andere aspecten van belang dan wanneer de stad bezocht wordt vanuit een toeristisch perspectief. Door de zakenreizigers die in het verleden op enigerlei wijze betrokken zijn geweest bij het extern organiseren van zakelijke bijeenkomsten is derhalve aangegeven in hoeverre zij bepaalde aspecten vinden passen bij de specifiek onderscheiden steden wanneer zij vanwege een zakelijke bijeenkomst voor deze stad kiezen / deze stad als locatie overwegen. De aspecten waarop de steden zijn beoordeeld zijn: -
ruim aanbod van goede vergaderlocaties / congresfaciliteiten goede bereikbaarheid prettige sfeer / uitstraling veel mogelijkheden tot invulling van vrijetijd goede overnachtingsmogelijkheden
Stad:
Best passend bij de volgende aspecten:
Amsterdam
Goede overnachtingsmogelijkheden, veel mogelijkheden tot invulling van uw vrijetijd, ruim aanbod van goede vergaderlocaties / congresfaciliteiten
Maastricht
Prettige sfeer / uitstraling
Utrecht
Goede bereikbaarheid
ContinuZakenreisOnderzoek 2010 - 2011 > Aantrekkelijkheid steden en provincies
37
Amsterdam biedt goede mogelijkheden voor zakelijk bijeenkomen Elke organisator van zakelijke bijeenkomsten heeft voor nevenstaande aspecten aangegeven in hoeverre hij of zij deze aspecten vindt passen bij vijf aselect gekozen steden. Men hoefde deze stad niet al eens in het verleden vanuit een zakelijk perspectief te hebben bezocht. Het gaat puur om het beeld dat organisatoren hebben van de stad wat betreft de geschiktheid van de stad als bestem ming voor zakelijke bijeenkomsten. Amsterdam wordt op het merendeel van de onderscheiden aspecten als beste gewaardeerd. Men vindt met name de overnachtings mogelijkheden, de mogelijkheden tot invulling van vrijetijd, en het aanbod van vergaderaccommodaties / congresfaciliteiten die Amsterdam biedt beter dan in andere steden. Ook Maastricht en Utrecht hebben een goed imago als bestemming voor georganiseerde zakelijke bijeenkomsten. Maastricht wordt geroemd om haar prettige sfeer en uitstraling, terwijl Utrecht een sterk pluspunt heeft in haar goede bereikbaarheid.
3. Aantrekkelijkheid steden en provincies 3.3 Imago van steden als zakelijke bestemming
Top 2 best passende aspecten
%
Top 2 slechtst passende aspecten
%
Utrecht ruim aanbod van goede vergaderlocaties /
81
goede bereikbaarheid
6
79
prettige sfeer / uitstraling
5
goede overnachtingsmogelijkheden
89
goede bereikbaarheid
22
veel mogelijkheden tot invulling van vrijetijd
87
prettige sfeer / uitstraling
10
veel mogelijkheden tot invulling van vrijetijd
83
goede bereikbaarheid
19
goede overnachtingsmogelijkheden
80
prettige sfeer / uitstraling
congresfaciliteiten goede bereikbaarheid Amsterdam
Den Haag
5
Den Bosch
prettige sfeer / uitstraling
79
goede bereikbaarheid
goede bereikbaarheid
64
goede overnachtingsmogelijkheden
11
prettige sfeer / uitstraling
90
goede bereikbaarheid
veel mogelijkheden tot invulling van vrijetijd
84
goede overnachtingsmogelijkheden
75
prettige sfeer / uitstraling
25
73
goede bereikbaarheid
12
goede bereikbaarheid
61
veel mogelijkheden tot invulling van vrijetijd
16
prettige sfeer / uitstraling
52
prettige sfeer / uitstraling
14
5
Maastricht 38 2
Rotterdam ruim aanbod van goede vergaderlocaties / congresfaciliteiten goede overnachtingsmogelijkheden Amersfoort
ContinuZakenreisOnderzoek 2010 - 2011 > Aantrekkelijkheid steden en provincies
38
Minder grote steden veel geroemd om de prettige sfeer / uitstraling In nevenstaande tabel wordt per stad weergegeven welke twee aspecten volgens de zakenreizigers die in het verleden op enigerlei wijze betrokken zijn geweest bij het extern organiseren van zakelijke bijeenkomsten het best bij de stad passen en welke twee aspecten zij minder goed met de stad kunnen identificeren. Wanneer de vijf grootste Nederlandse steden buiten beschouwing worden gelaten valt op dat de organisatoren in de overige steden het vaakst de bereikbaarheid en mogelijkheden tot invulling van de vrijetijd te wensen over vinden laten. Bij de steden uit de grote vijf zijn dit weliswaar ook de bereikbaarheid maar daarnaast vaak de sfeer. Opvallend is dat bij Utrecht de bereikbaarheid zowel wordt genoemd als een van de beter passende aspecten als als slechtst passend aspect, al is dit wel met een lage score (6%).
3. Aantrekkelijkheid steden en provincies 3.3 Imago van steden als zakelijke bestemming
Top 2 best passende aspecten
%
Top 2 slechtst passende aspecten
%
Breda prettige sfeer / uitstraling
67
goede bereikbaarheid
15
goede overnachtingsmogelijkheden
53
veel mogelijkheden tot invulling van vrijetijd
prettige sfeer / uitstraling
63
goede bereikbaarheid
21
goede bereikbaarheid
48
veel mogelijkheden tot invulling van vrijetijd
12
goede bereikbaarheid
57
goede bereikbaarheid
17
prettige sfeer / uitstraling
55
prettige sfeer / uitstraling
prettige sfeer / uitstraling
60
goede bereikbaarheid
goede overnachtingsmogelijkheden
48
veel mogelijkheden tot invulling van vrijetijd
56
prettige sfeer / uitstraling
24
55
veel mogelijkheden tot invulling van vrijetijd
23
prettige sfeer / uitstraling
62
goede bereikbaarheid
46
goede overnachtingsmogelijkheden
52
veel mogelijkheden tot invulling van vrijetijd
13
prettige sfeer / uitstraling
43
goede bereikbaarheid
34
goede bereikbaarheid
30
prettige sfeer / uitstraling
12
prettige sfeer / uitstraling
36
goede bereikbaarheid
38
goede overnachtingsmogelijkheden
33
veel mogelijkheden tot invulling van vrijetijd
21
5
Leiden
Arnhem
8
Nijmegen 18 8
Eindhoven goede overnachtingsmogelijkheden ruim aanbod van goede vergaderlocaties / congresfaciliteiten Groningen
Alkmaar
Enschede
ContinuZakenreisOnderzoek 2010 - 2011 > Aantrekkelijkheid steden en provincies
39
In de tabellen in de bijlage is een uitgebreid overzicht terug te vinden met per stad de volledige scores op alle onderscheiden aspecten.
3. Aantrekkelijkheid steden en provincies 3.3 Imago van steden als zakelijke bestemming
Amsterdam
4,2
Utrecht
4,0
Den Haag
3,9
Rotterdam
3,8
Eindhoven
3,4
Maastricht
3,3
Amersfoort
3,2
Den Bosch
3,2
Arnhem
3,2
Breda
3,1
Groningen
2,9
Nijmegen
2,9
Leiden
2,8
Enschede
2,7
Alkmaar
2,5
0,0
0,5
1,0
1,5
2,0
2,5
3,0
3,5
4,0
4,5
N.B. Het cijfer waarin het imago in dit figuur is uitgedrukt kan maximaal een vijf bedragen ContinuZakenreisOnderzoek 2010 - 2011 > Aantrekkelijkheid steden en provincies
40
Amsterdam meest aantrekkelijke stad Op basis van de mate waarin men de onderscheiden aspecten bij de steden vindt passen is per stad een totaalscore berekend door de gemiddelde scores op de verschillende aspecten samen te nemen. Deze totaalscore komt overeen met het imago van de stad als bestemming voor georganiseerde zakelijke bijeenkomsten. Volgens organisatoren van zakelijke bijeenkomsten heeft de stad Amsterdam het beste imago als bestemming voor georganiseerde zakelijke bijeenkomsten. Ook de steden Utrecht, Den Haag en Rotterdam kunnen bouwen op een goed imago. Eindhoven complementeert de imago top 5. Over het algemeen kunnen we stellen dat die steden die als meest aantrekkelijk worden gezien voor het organiseren van een zakelijke bijeenkomst (zie pagina 36) tevens de steden zijn die een goed imago wordt toegedicht. Uitzondering hierop vormen de steden Eindhoven en Den Bosch.
Zakenreisintentie Additioneel thema meting 1
ContinuZakenreisOnderzoek 2010 - 2011
4. Zakenreisintentie
4.1 Omvang en frequentie zakenreizen komend jaar
buitenlandse zakenreis
43
meerdaagse zakenreis in eigen land
29
0%
20
26
20%
40%
zeer waarschijnlijk noch waarschijnlijk, noch onwaarschijnlijk zeer onwaarschijnlijk
buitenlandse zakenreis
13
14
8
16
60%
13
2
13
2
80%
100%
waarschijnlijk onwaarschijnlijk weet niet
32
60
3
5
6
4
De groep zakenreizigers die het komende jaar vaker verwacht te gaan reizen is behoorlijk groter dan de groep reizigers die verwacht minder vaak te zullen gaan. meerdaagse zakenreis in eigen land
24
0%
66
20% vaker
40% even vaak
60% minder vaak
Basis: alle zakenreizigers die (zeer) waarschijnlijk het komend jaar een of meer keer op zakenreis gaan ContinuZakenreisOnderzoek 2010 - 2011 > Zakenreisintentie
42
80% weet niet
100%
Meer dan de helft van de zakenreizigers verwacht ook komend jaar op zakenreis te gaan Zoals in het inleidende hoofdstuk reeds is beschreven worden in het CZO twee specifieke thema’s – die bijvoorbeeld met de actualiteit samenhangen – uitgelicht. Dit hoofdstuk gaat in op de intentie van zakenreizigers om in de toekomst opnieuw vanuit een zakelijk motief op reis te gaan en zo ja met welk specifiek doel. Deze resultaten geven dus een beeld van de omvang van de toekomstige zakenreismarkt. Van de zakenreizigers acht bijna tweederde (63%) het (zeer) waarschijnlijk dat ze het komende jaar een of meer keer op zakenreis naar het buitenland gaan. Meer dan de helft van de zakenreizigers (55%) verwacht het komende jaar voor zaken in eigen land te overnachten. Wanneer deze groep toekomstige zakenreizigers naar de frequentie wordt gevraagd waarmee ze het komend jaar verwachten te gaan reizen blijkt dat (ruim) drie op de vijf reizigers (resp. 60 en 66%) even vaak als in het afgelopen jaar verwacht te reizen.
Toekomstige zakenreizen het vaakst om vergaderingen bij te wonen De zakenreizigers die ook 4.2 Redenen zakenreizen komend jaar komend jaar naar alle waarschijnlijkheid voor zaken op reis verwachten te 40 het bijwonen van vergaderingen gaan geven aan dat hier 39 vaak als reden het bijwo32 het bijwonen van congressen, beurzen, seminars nen van vergaderingen aan 29 ten grondslag ligt. Twee op 20 de vijf toekomstige zakenhet bezoeken van klanten 14 reizen in binnenland en 19 naar het buitenland zal met het volgen van opleidingen / trainingen 38 deze reden gemaakt gaan worden. Voor buitenlandse 18 het bezoeken van leveranciers zakenreizen is de daarna 7 meest voorkomende reden 15 onderzoek, onderwijs, advisering het bijwonen van congres17 sen, beurzen en seminars 14 (32%). Ook bij zakenreizen marketing & sales 8 waarbij in eigen land overnacht wordt is dit een veel 14 het bezoeken van hoofdkantoor, filialen, e.d. 7 gegeven reden (29%), maar het volgen van opleihet uitvoeren van installatie- en 9 dingen en trainingen (38%) 7 reparatiewerkzaamheden zorgt voor nog meer zake4 lijke overnachtingen in eibedrijfsuitjes 5 gen land. het ondernemen van activiteiten op cultureel, 2 Eenvijfde van de zakenrei4 kunstzinnig, religieus of sportief terrein zen naar het buitenland zal incentives (reizen betaald door de werkgever ter 2 gemaakt gaan worden om 1 motivatie / beloning) klanten te bezoeken. In eigen land is deze reden 2 het uitvoeren van militaire opdrachten goed voor een op de zeven 3 meerdaagse binnenlandse 8 anders zakenreizen. 4 buitenlandse zakenreis Het volgen van opleidingen 1 meerdaagse zakenreis in eigen land en trainingen ligt ten weet niet 3 grondslag aan een op de 0 5 10 15 20 25 30 35 40 45% vijf reizen met een zakelijk motief naar het buitenland. Basis: alle zakenreizigers die (zeer) waarschijnlijk het komend jaar een of meer keer op zakenreis gaan
4. Zakenreisintentie
ContinuZakenreisOnderzoek 2010 - 2011 > Zakenreisintentie
43
Bezuinigen op zakenreizen? Additioneel thema meting 3
ContinuZakenreisOnderzoek 2010 - 2011
5. Bezuinigen op zakenreizen?
5.1 Mate waarin er bezuinigd wordt op de kosten van zakenreizen minder zakenreizen
50
de overnachting(en) moest(en) goedkoper / minder luxe (verblijf)
weet niet 7%
er wordt beduidend meer op de kosten van zakenreizen gelet 32%
er wordt niet meer dan voorheen op de kosten van zakenreizen gelet 30%
34
de reis van en naar de bestemming moest goedkoper / minder luxe (vervoer)
31
kortere zakenreizen (minder lang van huis)
23
ter plekke minder budget voor eten / drinken e.d.
21
de maximale uitgaven per dag / reis werden teruggebracht
er wordt iets meer op de kosten van zakenreizen gelet 31%
13
anders
5
weet niet
2
0
10
20
30
40
50
60 %
Basis: alle zakenreizigers waar het bedrijf meer op de kosten let ContinuZakenreisOnderzoek 2010 - 2011 > Bezuinigen op zakenreizen?
45
Bij tweederde van de zakenreizigers wordt meer op de kosten gelet Het tweede thema waaraan in het CZO dit jaar specifiek aandacht besteed is is de mate waarin bezuinigd wordt op zakenreizen. Bedrijven kunnen maatregelen doorvoeren om de kosten die zakenreizen met zich meebrengen te beperken. Werknemers overnachten tijdens een zakenreis dan bijvoorbeeld in een goedkoper (minder luxe) hotel of reizen niet langer business class maar economy class. In deze economisch minder zekere tijden hebben we in kaart gebracht in welke mate bij zakenreizen momenteel sprake is van ‘downgrading’ of andere bezuinigingsstrategieën. Van de zakenreizigers geeft bijna eenderde aan dat er momenteel beduidend meer op de kosten van zakenreizen wordt gelet door het bedrijf waar ze werkzaam zijn. Nog eens eenderde geeft aan dat er iets meer als voorheen op de kosten wordt gelet. Van deze groep zakenreizigers die te maken heeft met bezuinigingen ging het bij de helft van de reizigers om het beperken van de kosten door het maken van minder reizen. Bij circa 1/3 is sprake van ‘downgrading’ op verblijf (34%) of vervoer (31%).
5. Bezuinigen op zakenreizen? 5.2 Toekomstverwachting bezuinigen op zakenreizen
%
90
80
80
70
60
50
40
30
20 13
10 3
3
0 er wordt blijvend kritisch naar de kosten voor zakenreizen gekeken
er is een lichte versoepeling er wordt niet meer extra opgetreden kritisch naar de kosten voor zakenreizen gekeken; niveau van de kosten ligt op hetzelfde niveau als voor de crisis
weet niet
ContinuZakenreisOnderzoek 2010 - 2011 > Bezuinigen op zakenreizen?
46
Ook wanneer de economie hersteld zal er blijvend op de kosten van reizen gelet worden Vier op de vijf reizigers geven aan te verwachten dat ook wanneer het economisch weer beter gaat er blijvend op de kosten van zakenreizen gelet zal blijven worden. Dertien procent van de reizigers verwacht een lichte versoepeling van de wijze waarop er momenteel naar de kosten gekeken wordt. Slechts drie procent verwacht dat het bedrijf weer geheel terug keert naar de situatie van voor de economische crises waarbij er in veel gevallen minder streng tegen de kosten van zakenreizen aangegekeken werd als tegenwoordig. Het lijkt dus aannemelijk dat het zakelijk reizen in de nabije toekomst nog wel te maken zal hebben met bezuinigingen. De meest voorkomende bezuinigingsstrategieën zijn minder reizen en goedkoper (minder luxe) overnachten en reizen (verblijf en vervoer).
Profiel zakenreizigers ContinuZakenreisOnderzoek 2010 - 2011
6. Profiel zakenreizigers 6.1 Leeftijd
% 35 30
30
31 29 29
30 30
29 29
25 20 20 20
20
21
16
15
17 15
15
10
5 2
2
3
3
2
2
3 1
0 18 - 24 jaar
25 - 34 jaar
35 - 44 jaar
Totaal zakenreizigers
45 - 54 jaar
Buitenland
Binnenland
55 - 64 jaar Beide
ContinuZakenreisOnderzoek 2010 - 2011 > Profiel zakenreizigers
48
65 jaar of ouder
Nederlandse zakenreizigers zijn meestal tussen de 35 en 54 jaar oud Kijkend naar de totale groep van Nederlandse zakenreizigers die het afgelopen jaar een of meerdere zakenreizen heeft ondernomen (zowel in het binnenland als naar het buitenland) kan gesteld worden dat deze zakenreizigers vaak tot de leeftijdscategorie 35 – 54 jaar behoren (61%). Een op de vijf zakenreizigers is tussen de 25 en 34 jaar oud. Zestien procent behoort tot de leeftijdscategorie 55 tot en met 64 jaar. Slechts twee procent van de Nederlandse zakenreizigers is jonger dan 25 jaar en twee procent behoort tot de 65plussers. Er doen zich qua leeftijdsopbouw geen noemenswaardige verschillen voor tussen werkende Nederlanders die alleen in eigen land reizen, alleen voor het werk naar het buitenland gaan of beide type zakenreizen ondernemen.
6. Profiel zakenreizigers 6.2 Werksituatie
Bijna tweederde van de zakenreizigers werkt in de profit sector Kijkend naar de werksituatie van Nederlandse zakenreizigers blijkt dat bijna tweederde (62%) werkzaam is bij een bedrijf of instelling, niet zijnde overheid, de profit sector dus. Zeventien procent van de zakenreizigers is juist wel werkzaam bij (semi) overheid als ambtenaar. Net een procent meer werkt als zelfstandige of freelancer. Hierbij moet ondermeer gedacht worden aan artsen, advocaten of ondernemers. Werkende Nederlanders die alleen voor het werk in Nederland overnachten maar niet op zakenreis naar het buitenland gaan, werken verhoudingsgewijs vaak als ambtenaar en juist minder vaak als zelfstandige. Alleen naar het buitenland wordt het vaakst gereisd door werknemers in de profitsector, terwijl zelfstandigen het vaakst beide typen zakenreizen maken.
18 19
werk als zelfstandig gevestigde arts, advocaat, etc. / heb een eigen zaak, ben freelancer
14 21 17
werk als (semi)ambtenaar bij een overheidsinstelling, bijv. bij een ministerie, provinciehuis, gemeentelijke dienst of bij sociale dienst, politie, etc.
14 21 14 62 64 60 61
werkzaam bij een bedrijf of instelling (geen overheid) 3 2 4 2
anders
niet werkzaam
1 1 1 2
weet niet / geen antwoord
0
10
20
Totaal zakenreizigers
30
40
Buitenland
50 Binnenland
ContinuZakenreisOnderzoek 2010 - 2011 > Profiel zakenreizigers
49
60
70% Beide
6. Profiel zakenreizigers 6.3 Beroepsgroep
boer of tuinder
eigenaar bedrijf
8
vrij beroep (arts, advocaat, kunstenaar, etc.)
6
11 12 15
7 7
8 49
hoger beroepsniveau
47 48
middelbaar beroepsniveau
24 23 1
lager beroepsniveau
52
26 30
2 2 2
1
minder dan 15 uur werkzaam
1 1 4
weet niet / wil niet zeggen
3
5 5
0
10
20
Totaal zakenreizigers
30 Buitenland
40 Binnenland
ContinuZakenreisOnderzoek 2010 - 2011 > Profiel zakenreizigers
50
60%
50 Beide
Meeste zakenreizigers hebben een hoger beroepsniveau Naast de werksituatie van Nederlandse zakenreizigers is ook de beroepsgroep in kaart gebracht. Hieruit blijkt dat bijna de helft van de Nederlandse zakenreizigers (49%) op hoger beroepsniveau werkzaam is. Ruim een kwart (26%) werkt op middelbaar beroepsniveau. Elf procent van de zakenreizigers heeft aangegeven een eigen bedrijf te bezitten. En zeven procent typeert zijn of haar beroep als een vrij beroep (arts, advocaat, kunstenaar, etc). Nederlanders die alleen in het binnenland voor werk overnachten hebben verhoudingsgewijs vaak een middelbaar beroepsniveau. Werkenden die juist voor zaken alleen naar het buitenland reizen hebben relatief vaak een hoger beroepsniveau. Nederlanders met een eigen bedrijf maken het vaakst beide typen zakenreizen.
6. Profiel zakenreizigers 6.4 Woonprovincie
Groningen
2
Friesland
2
Drenthe
2
3 3 3 3 3 3 3
4
4 5 5
Overijssel
6 9
Gelderland
12 12
10 9
Utrecht
7 7
14 11 17
NoordHolland ZuidHolland
15
2 2 2
Zeeland Flevoland
2
18 24 24 24
25
3 3 3 3
NoordBrabant
11
Limburg
6 6
0
16
5
7 7
10
Totaal zakenreizigers
13 13
15
15 Buitenland
20
25
Binnenland
ContinuZakenreisOnderzoek 2010 - 2011 > Profiel zakenreizigers
51
30 % Beide
In Zuid-Holland zijn veel zakenreizigers woonachtig Bijna een kwart van de groep Nederlandse zakenreizigers (24%) is woonachtig in de provincie ZuidHolland. Dit is een groter aandeel dan je op basis van het inwoneraantal van deze provincie zou mogen verwachten. Zeventien procent van de zakenreizigers woont in Noord-Holland. Ook Noord-Brabant en Gelderland hebben een behoorlijk aandeel in het aantal zakenreizigers dat hier woonachtig is (resp. 13 en 12%). In Zeeland wonen de minste zakenreizigers. Dit percentage blijft achter bij hetgeen we op basis van het aandeel in het inwoneraantal van Nederland zouden mogen verwachten. Vanuit de meeste Noordelijke provincies en Zeeland worden relatief vaak alleen zakenreizen in eigen land ondernomen. In Utrecht en Noord-Holland zijn verhoudingsgewijs veel zakenreizigers woonachtig die alleen naar het buitenland gaan. In Gelderland en Noord-Brabant wonen veel Nederlanders die beide typen reizen voor het werk maken.
6. Profiel zakenreizigers
6.5 Organisatoren externe zakelijke bijeenkomsten
Totaal zakenreizigers
29
71
Buitenland
26
74
Binnenland
27
73
Beide
39
0
10
20
61
30
zelf extern zakelijke bijeenkomsten georganiseerd
40
50
60
70
80
100%
zelf extern nooit zakelijke bijeenkomsten georganiseerd
ContinuZakenreisOnderzoek 2010 - 2011 > Profiel zakenreizigers
52
90
Drie op de tien heeft ervaring met het organiseren van zakelijke bijeenkomsten Van de totale groep Nederlandse zakenreizigers is bijna drie op de tien (29%) zelf wel eens betrokken geweest bij het extern (buiten het eigen bedrijf, waarbij inhuur van vergader-/congresfaciliteiten noodzakelijk was) organiseren van een zakelijke bijeenkomst (vergadering, opleiding, training, seminar, workshop, congres of beurs). Onder Nederlandse werkenden die in binnen- en buitenland voor het werk reizen is deze groep het grootst (39%). Deze groep is interessant voor vervolgonderzoek omdat hierdoor aangenomen kan worden dat zij op enigerlei wijze betrokken was in het proces om tot de keuze te komen waar de betreffen de bijeenkomst gehouden zou gaan worden. Het benaderen van juist deze groep organisatoren kan (potentiële) MICE destinaties waar devolle informatie opleveren om zichzelf op de juiste wijze te positioneren. Voor verschillende Nederlandse steden is onder deze groep reeds een beknopte imago-meting uitgevoerd (zie hoofdstuk 3 behorend bij de module binnenland).
6. Profiel zakenreizigers 6.6 Travel policy
44
bedrijf / organisatie heeft een travel policy
48 39 46 38 37 37
bedrijf / organisatie heeft geen travel policy
42 18 15
weet niet
24 12
0
10
20
Totaal zakenreizigers
bedrijf / organisatie heeft een contract of speciale afspraken met een luchtvaartmaatschappij of andere vervoerder
30
Buitenland
40
Binnenland
50
Beide
16 18 12 22
bedrijf / organisatie heeft geen contract of speciale afspraken met een luchtvaartmaatschappij of andere vervoerder
61 62 60 63 22 20
weet niet
28
15
0
10
20
Totaal zakenreizigers
30
40
Buitenland
50
Binnenland
ContinuZakenreisOnderzoek 2010 - 2011 > Profiel zakenreizigers
53
60
Beide
Bijna de helft van de zakenreizigers valt onder een reisbeleid of andere afspraken Ondermeer als gevolg van de economische crisis, die het zakelijk reizen hard heeft geraakt, hebben steeds meer bedrijven een reisbeleid (travel policy) opgesteld, of als dit beleid al bestond, is dit beleid aangescherpt. Ruim twee op de vijf Nederlandse zakenreizigers (44%) geeft aan dat zijn of haar bedrijf of organisatie een vorm van een reisbeleid heeft. Bijna een op de vijf weet deze vraag niet te beantwoorden, waardoor 60% het percentage zakenreizigers dat aangeeft niet onder een reisbeleid te vallen op 38 procent uitkomt. Naast, of als onderdeel van een reisbeleid, kan een bedrijf of organisatie voor haar zakenreizigers een contract afsluiten of andere afspraken maken met een luchtvaartmaatschappij of andere vervoerder om korting op de standaard tarieven te bedingen. Voor de meeste reizigers (61%) gelden dergelijke afspraken echter niet (of men is er niet van op de hoogte). Slechts 16 procent van de 70% reizigers geeft aan hiermee te maken te hebben.
6. Profiel zakenreizigers 6.6 Travel policy
bedrijf / organisatie heeft een contract of speciale afspraken met een een accommodatieverschaffer, bv een bepaalde hotelketen
20
bedrijf / organisatie heeft geen contract of speciale afspraken met een een accommodatieverschaffer, bv een bepaalde hotelketen
62
weet niet
19
0
10
20
30
40
50
Basis: alle zakenreizigers die in de periode 1 april 2011 tot en met 30 september 2011 een zakenreis hebben gemaakt ContinuZakenreisOnderzoek 2010 - 2011 > Profiel zakenreizigers
54
Een op de vijf zakenreizigers vallen onder een contract of andere afspraken met een accommodatieverschaffer Het is niet alleen mogelijk dat een bedrijf afspraken maakt met een vervoerder (zie vorige pagina), maar dit kan ook met een accommodatie. Vaak gaat het dan om een accommodatieverschaffers die op meerdere locaties (in binnen- en buitenland) overnachtingen kunnen aanbieden, zoals bijvoorbeeld hotelketens. Ook hier gaat het dan vaak om een contract tussen bedrijf en accommodatieverschaffer waarin korting is bedongen op de standaard tarieven. Voor de meeste reizigers (62%) gelden echter geen afspraken met accommodatieverschaffers (of men is er niet van op de hoogte). Twintig procent van de reizigers geeft echter aan hier mee te maken te hebben.
60
70 %
6. Profiel zakenreizigers 6.7 Verzekeringen
% 70 62
60
50
62
56
45
40
36
31
30
26 25
23
21
20
15
14
12
10
5
7
7 2
4
11 10
7
5
7
2
2
Buitenland
Binnenland
2
2
1
0
Totaal zakenreizigers
ContinuZakenreisOnderzoek 2010 - 2011 > Profiel zakenreizigers
55
Beide
Meer dan de helft van de zakenreizigers is doorlopend verzekerd Aan de zakenreizigers is gevraagd hoe zij zich gewoonlijk verzekeren wanneer zij voor het werk op reis moeten. Ongeveer een op de tien zakenreizigers (11%) geeft aan dit niet te weten. De meerderheid (56%) is er echter van op de hoogte dat er een doorlopende reisverzekering loopt waaronder de ondernomen zakenreis valt. Een kwart van de zakenreizigers is (daarnaast ook nog) doorlopend verzekerd voor annuleren. Ongeveer een op de twintig reizigers sluit per reis afzonderlijk een reis- en/of annuleringsverzekering af (resp. 5 en 4%). Een op de vijf reizigers (21%) gaat zonder specifieke verzekering op zakenreis. Over het algemeen geldt dat Nederlanders die voor het werk (ook) naar het buitenland reizen vaker op enige wijze verzekerd zijn dan Nederlanders die alleen in eigen land voor zaken overnachten.
Bijlagen ContinuZakenreisOnderzoek 2010 - 2011
Index 1. Onderzoeksaanpak 2. Tabellen zakenreizigers o o o o
Tabellen Tabellen Tabellen Tabellen
naar naar naar naar
kwartaal bestemming zakenreis (binnen- of buitenland) geslacht en leeftijd type zakenreiziger (MICE vs individueel zakelijk)
3. Tabellen meerdaagse binnenlandse zakenreizen o o o
Tabellen naar kwartaal Tabellen naar MICE en individuele zakenreizen Tabellen naar bestemming (provincie)
ContinuZakenreisOnderzoek 2010 - 2011 Eindrapportage na 4 (kwartaal)metingen
NBTC-NIPO Research Auteur Anke ten Velde Kees van der Most Ad Schalekamp
4. Tabellen aantrekkelijkheid provincies en steden o o
Tabellen naar bestemming zakenreis (binnen- of buitenland) Tabellen naar type zakenreiziger (MICE vs individueel zakelijk)
F9909 | © NBTC-NIPO Research
1. Onderzoeksaanpak Onderzoeksaanpak De resultaten van dit onderzoek zijn gebaseerd op een vragenlijst die respondenten zelf via de computer hebben kunnen invullen. Deze respondenten zijn geselecteerd na een screening onder een steekproef van respondenten die lid zijn het panel van TNS Nipo: TNS NIPObase. De methode waarbij respondenten zelf via internet een vragenlijst beantwoorden wordt in het jargon aangeduid met de term CAWI. CAWI Bij CAWI (Computer Assisted Web Interviewing) werken respondenten via hun eigen (multimedia) pc mee aan allerlei soorten onderzoek. Vragenlijsten over uiteenlopende onderwerpen worden via het internet naar de respondent of een geselecteerde groep respondenten verstuurd. Groot voordeel van CAWI is dat de respondent de vragenlijsten kan invullen op een moment dat het hem uitkomt, zonder tussenkomst van een enquêteur of interviewer. CAWI is daarom ideaal als het gaat om complexe vragenlijsten of om gevoelige onderwerpen. CAWI biedt als onderzoeksinstrument alle voordelen van computergestuurd ondervragen, zoals optimale steekproeftrekking, foutloze routing in de vragenlijsten en directe data output. Daarnaast heeft onderzoek waarbij de respondenten de vragen zelf invullen nog een aantal aanvullende voordelen: Een hoge respons De respondent kan de digitaal verstuurde vragenlijst invullen op het tijdstip dat dit het beste uitkomt. Door deze vrijheid is de respondent optimaal gemotiveerd om mee te werken, zelfs bij een wat langere vragenlijst.
Gebruiksgemak Via een hulpscherm worden neutrale instructies verstrekt. De software is zo gemakkelijk te bedienen dat deze ook voor ouderen en lager opgeleiden geen problemen oplevert. Dieper ingaan op details Doordat respondenten zelf kunnen bepalen wanneer zij de vragenlijst invullen, zijn zij meer gemotiveerd en nemen ze de tijd om bij open vragen precies te vertellen wat hen beweegt. CAWI is daarom een ideaal instrument om via open vragen tot in detail te achterhalen wat de respondent beweegt. Optimale objectiviteit en privacy De respondent vult de vragenlijst zelf in zonder tussenkomst van een enquêteur. Dit verhoogt de kwaliteit van de resultaten. Er is geen beïnvloeding door een interviewer; de vragen kunnen in volstrekte anonimiteit worden beantwoord. Dit verhoogt de validiteit van de resultaten. Net als CAPI biedt ook CAWI de mogelijkheid om toonmateriaal - in kleur of bewegend beeld - te laten zien op het scherm. Zo is het mogelijk om producten en concepten te testen in matched samples, zowel ‘blind’ als ‘marketed’. Producten kunnen daarbij als concept op de monitor worden getoond of fysiek worden toegestuurd. Database met ongekende mogelijkheden TNS NIPO selecteert voor CAWI haar respondenten uit TNS NIPObase, een unieke database met ruim 150.000 respondenten. Door de omvang van TNS NIPObase en de rijkdom aan geregistreerde socio-economische, demografische, gedrags- en bezitskenmerken kunnen we voor elke doelgroep omvangrijke en representatieve steekproeven samenstellen.
ContinuZakenreisOnderzoek 2010 - 2011 > Bijlage 1 Onderzoeksaanpak
58
Onderzoeksaanpak In de database is veel informatie over alle respondenten beschikbaar. Dit maakt het mogelijk om snel onderzoek te doen naar zeer laag gepenetreerde artikelen of diensten. Een tijdrovende screening is niet meer nodig. En omdat de instrumenten in TNS NIPObase gebruikmaken van dezelfde software, is het mogelijk om binnen een onderzoek of zelfs binnen één interview verschillende veldwerkinstrumenten te combineren (bijvoorbeeld bij lange vragenlijsten). TNS NIPO besteedt veel zorg aan de samenstelling en instandhouding van TNS NIPObase. Daarom is het met CAWI goed mogelijk continue effectmetingen van kort- of langlopende reclamecampagnes of bijvoorbeeld sponsoringacties uit te voeren. Ook het uitvoeren van vervolgonderzoek is zeer gemakkelijk. Gegevens uit eerdere onderzoeken kunnen worden benut om vervolgonderzoek uit te voeren bij (delen) van de respondenten die eerder voor de opdrachtgever zijn ondervraagd. Daarnaast kan TNS NIPObase worden verrijkt met gegevens die van de opdrachtgever afkomstig zijn. Zo zijn single-source koppelingen en analyses mogelijk.
ContinuZakenreisOnderzoek 2010 - 2011 > Bijlage 1 Onderzoeksaanpak
59
Tabellen ContinuZakenreisOnderzoek 2010 - 2011