2009 - 2014
EUROPEES PARLEMENT Commissie vervoer en toerisme
2012/2296(INI) 18.2.2013
ONTWERPVERSLAG over een strategie voor een elektronische tolheffingsdienst en een vignetregeling voor lichte particuliere voertuigen in Europa (2012/2296(INI)) Commissie vervoer en toerisme Rapporteur: Jim Higgins
PR\926979NL.doc
NL
PE504.407v01-00 In verscheidenheid verenigd
NL
PR_INI INHOUD Blz. ONTWERPRESOLUTIE VAN HET EUROPEES PARLEMENT .........................................3 TOELICHTING .....................................................................................................................7
PE504.407v01-00
NL
2/7
PR\926979NL.doc
ONTWERPRESOLUTIE VAN HET EUROPEES PARLEMENT over een strategie voor een elektronische tolheffingsdienst en een vignetregeling voor lichte particuliere voertuigen in Europa (2012/2296(INI)) Het Europees Parlement, – gezien de mededeling van de Commissie aan het Europees Parlement en de Raad met de titel "De toepassing van nationale heffingen voor het gebruik van wegeninfrastructuur die worden opgelegd aan lichte particuliere voertuigen" (COM(2012)0199), – gezien de mededeling van de Commissie aan het Europees Parlement en de Raad met de titel "Tenuitvoerlegging van de Europese elektronische tolheffingsdienst" (COM(2012)0474), – gezien het witboek inzake vervoer met de titel "Stappenplan voor een interne Europese vervoersruimte – werken aan een concurrerend en zuinig vervoerssysteem" (COM(2011)0144), – gezien artikel 48 van zijn Reglement, – gezien het verslag van de Commissie vervoer en toerisme (A7-0000/2013), A. overwegende dat het huidige, door de Commissie ingevoerde stelsel voor een EETS1 niet functioneert en dient te worden herzien; overwegende dat bepaalde marktdeelnemers momenteel geen financieel voordeel zien in de aanneming van een gemeenschappelijk en interoperabel EETS-stelsel; B. overwegende dat de inkomsten die de lidstaten verkrijgen uit belastingen en accijnzen in de toekomst hoogstwaarschijnlijk zullen afnemen doordat wordt afgestapt van het gebruik van op aardolie gebaseerde brandstoffen; C. overwegende dat het beginsel dat "de gebruiker/vervuiler betaalt" een leidraad moet blijven vormen voor het Europese vervoer; D. overwegende dat steeds meer lidstaten in de zeer nabije toekomst wegentol zullen heffen; overwegende dat de EU er mee moet voor zorgen dat deze nieuwe ontwikkeling geen nadelige gevolgen heeft voor grensoverschrijdend verkeer of grensoverschrijdende handel; E. overwegende dat de EU zich moet uitspreken voor een wegentol die geen discriminatie inhoudt jegens weggebruikers die buiten het tolheffende land wonen; F. overwegende dat het de lidstaten vrij moet staan om op afstand dan wel op tijd gebaseerde heffingssystemen in te invoeren, maar dat er maatregelen moeten worden getroffen om op afstand gebaseerde stelsels waar mogelijk te bevoordelen, aangezien deze eerlijker en 1
Europese elektronische tolheffingsdienst
PR\926979NL.doc
3/7
PE504.407v01-00
NL
minder discriminerend zijn dan op tijd gebaseerde stelsels; G. overwegende dat de technologie om systemen voor wegentolheffing interoperabel te maken reeds voorhanden is; overwegende dat het grootste probleem met betrekking tot de EETS erin bestaat dat de politieke wil om een dergelijk stelsel ten uitvoer te leggen ontbreekt - met marktgerelateerde of technische kwesties heeft dit niets te maken; Algemeen kader 1. merkt op dat de Commissie verklaart dat de twee belangrijkste belanghebbenden de tolheffende instanties en de EETS-aanbieders zijn1, maar wijst erop dat de weggebruikers, met name de vervoermaatschappijen, een derde grote actor zijn; 2. erkent dat de bescherming van de persoonsgegevens en van gegevens in het algemeen uiterst belangrijk is en dat iedere nieuwe maatregel moet stroken met de EU-wetgeving inzake gegevensbescherming, maar benadrukt dat dit geen obstakel mag vormen voor de interoperabiliteit van systemen; 3. erkent dat eigenaars van wegen het recht hebben om een passend bedrag te ontvangen voor het gebruik van hun infrastructuur; De EETS: tot dusver een mislukking, tijd voor een nieuwe koers 4. is het eens met de Commissie dat het huidige EETS-stelsel een mislukking is en onderstreept dat er drastische maatregelen nodig zijn om een interoperabele EETS tot stand te brengen; meent dat de Commissie zo snel mogelijk voorstellen moet formuleren voor een verordening op het gebied van interoperabiliteit, zodat alle belanghebbenden worden verplicht werk te maken van het EETS-project; betreurt dat de lidstaten door de bank genomen weinig interesse hebben getoond voor de uitbouw van de EETS; 5. is het eens met de Commissie dat er vraag is naar interoperabele oplossingen met betrekking tot elektronische wegentolheffing, maar meent dat er een verordening nodig is om ervoor te zorgen dat belanghebbenden een dergelijk stelsel ook toepassen, aangezien het financiële voordeel van een interoperabel systeem niet voldoende doorweegt voor bepaalde fabrikanten van tolheffingsapparatuur of voor bepaalde wegenexploitanten; 6. vindt de regionaliseringsplannen van de Commissie niet zinvol, en is van mening dat er bredere maatregelen nodig zijn om de EETS te doen slagen in de hele Unie; is van mening dat het creëren van interoperabiliteit op regionaal niveau de invoering van een volledig systeem voor de hele EU alleen maar vertraagt; 7. dringt erop aan dat de Commissie onverwijld een uitgebreide studie uitvoert naar de meest waarschijnlijke methode voor wegentolheffing op middellange en lange termijn, met aandacht voor heffing via technologieën als gps, wat de behoefte aan "fysieke" tolinstanties meteen zou verminderen; is van mening dat de Commissie een dergelijke studie heel ernstig moet nemen, en dat het de bedoeling moet zijn dat consumenten te allen tijde weten hoeveel tol er wordt geheven via de elektronische voorziening, 1
COM(2012) 474 definitief: Tenuitvoerlegging van de Europese elektronische tolheffingsdienst.
PE504.407v01-00
NL
4/7
PR\926979NL.doc
bijvoorbeeld het gps-systeem of het elektronische tolvignet; 8. is van mening dat de industrie, in het bijzonder de aanbieders van tolheffingsdiensten, tolwegconcessies en fabrikanten van elektronische 'vignetten' en aanverwante voorzieningen, geen interesse toont voor een EETS, en dat er dus een verordening nodig is om de belanghebbenden te verplichten de koppen bij elkaar te steken om samen een voor de eindgebruiker efficiënte tolheffingspraktijk tot stand te brengen, met name vanuit de wetenschap dat wegentolheffing in de toekomst steeds couranter zal worden; 9. is het eens met de Commissie dat de technologie om systemen voor wegentolheffing interoperabel te maken reeds voorhanden is; Wegentolheffing: vignetten, tol, interoperabiliteit en gegevensbescherming 10. onderstreept dat de lidstaten het aangerekende bedrag voor het gebruik van hun wegen vrij moeten kunnen blijven bepalen, en dat zij ook het laatste woord moeten hebben over hoe de uit tolheffing verkregen inkomsten worden besteed, maar het is wel belangrijk er bij de lidstaten op aan te dringen dat zij hun vervoernetwerken verder verbeteren om ze zo duurzaam, efficiënt en milieuvriendelijk mogelijk te maken; 11. erkent dat er in de lidstaten momenteel plannen bestaan om ook nieuwe categorieën van voertuigen, waaronder lichte particuliere voertuigen, aan tolheffing te onderwerpen, wat het des te urgenter maakt voor de Commissie om een gecoördineerd en interoperabel tolheffingssysteem in te voeren; 12. erkent dat de lidstaten weliswaar uiteindelijk zelf beslissen hoe ze hun inkomsten genereren, maar is van mening dat de EU tolsystemen moet bevorderen die gebaseerd zijn op afstand, dus niet op vignetten, aangezien de eerste categorie veel eerlijker is en geen discriminatie inhoudt, terwijl de tweede categorie in het verleden al problemen heeft veroorzaakt op het gebied van efficiëntie en discriminatie en dus waar mogelijk moet worden vermeden; 13. is van mening dat de Commissie landen met op tijd gebaseerde systemen ertoe moet verplichten om de weggebruikers dagelijks, wekelijks, maandelijks en jaarlijks in te lichten over de wijze van tolheffing, waarbij zij de mogelijkheid moeten hebben om tot dertig dagen voor het gebruik van een weg een vignet aan te kopen tegen betaling van een evenredig bedrag en een welbepaalde administratieve vergoeding; 14. verlangt dat op afstand gebaseerde systemen op grotere schaal worden toegepast, ten nadele van op tijd gebaseerde systemen; 15. is van mening dat de invoering van elk nieuw heffingsstelsel dat gepaard gaat met het delen van beheerssystemen en gegevens over klanten en hun verplaatsingen slechts aan de orde is als het volledig beantwoord aan de EU-regelgeving inzake gegevensbescherming, en dat de betrokken gegevens met het oog op de privacy anoniem moeten worden gemaakt; neemt een pragmatische houding aan met betrekking tot gegevensbescherming en is van mening dat, zodra de nodige vrijwaringsmaatregelen zijn getroffen, bekommernissen over gegevensbescherming geen obstakel mogen vormen voor interoperabiliteit; PR\926979NL.doc
5/7
PE504.407v01-00
NL
16. dringt erop aan dat de Commissie de lidstaten die een vignetregeling toepassen ertoe verplicht een online betalingssysteem beschikbaar te stellen dat consumenten de kans biedt hun heffing op voorhand via internet te betalen; benadrukt dat er moet worden voorzien in passende signalisatie, opdat weggebruikers ruim op voorhand weten hoeveel tol ze zullen moeten betalen; onderstreept voorts dat informatie over boetes en andere straffen duidelijk aangegeven en gemakkelijk consulteerbaar moet zijn; 17. verzoekt de Commissie met klem om betalen met de mobiele telefoon mogelijk te maken voor wat tol- en vignetsystemen betreft; 18. erkent de behoeften van bedrijven en kmo's die actief zijn in het wegvervoer, alsook de voordelen die een EETS deze firma's zou bieden voor het op de markt brengen van goederen aan de meest concurrentiële prijzen; 19. beveelt aan dat de Commissie streng optreedt tegen al wie de huidige interoperabiliteitsrichtlijn veronachtzaamt, en dat zij intussen een nieuw voorstel uitwerkt voor een verordening op het gebied van de EETS en de interoperabiliteit van systemen voor wegentolheffing; 20. verzoekt zijn Voorzitter deze resolutie te doen toekomen aan de Raad en de Commissie.
PE504.407v01-00
NL
6/7
PR\926979NL.doc
TOELICHTING Ik sluit me aan bij de stelling van de Commissie dat de EETS geen succesverhaal is gebleken. Het is een totale mislukking, en ik ben van mening dat de Commissie zo snel mogelijk met een nieuw voorstel voor een verordening moet komen om van de EETS een realiteit te maken. Het stelt mij teleur dat de Commissie in haar beide mededelingen weinig aandacht schenkt aan de snel evoluerende gps/gprs-technologieën. De Commissie heeft tot dusver niet ten gronde onderzocht welke mogelijkheden er bestaan. Het heeft weinig zin om op de EETS in haar huidige vorm te focussen als de wegentolheffing binnen enkele jaren volledig gebaseerd zal zijn op andere technologie. De "carrot and stick"-benadering van de Commissie, waarbij zij slecht gedrag bestraft en goed gedrag beloont, schiet tekort en komt te laat. De Commissie moet gesprekken aanknoppen met de lidstaten om de voordelen van een volwaardig functionerende EETS duidelijk te maken. Ik ben van mening dat alleen een verordening dit probleem kan oplossen. Voor haar aanpak van de EETS moet de Commissie inspiratie putten uit haar ervaring met de roamingverordening. Bij die gelegenheid besloot de Commissie, na jaren van mislukte onderhandelingen en pogingen om operatoren tot een tariefverlaging te bewegen, een verordening neer te leggen die de operatoren er van de ene dag op de andere toe verplichtte samen te werken en hun tarieven te verlagen. De bescherming van gegevens en de persoonlijke levenssfeer vormt een topprioriteit voor mij. Zolang we niet kunnen garanderen dat de wetgeving op dit gebied wordt nageleefd, zijn maatregelen uit den boze. We moeten op een pragmatische manier naar oplossingen zoeken. Het gebruik van online betalingssystemen is essentieel voor de transparantie van prijzen en voor het gemak van de consumenten, vooral voor zij die niet in de lidstaat wonen waar de heffing plaatsvindt. Het beginsel dat "de vervuiler betaalt" moet worden versterkt, maar tegelijkertijd dienen we de administratieve lasten voor wegvervoerders, kmo's en autogebruikers terug te dringen. Het gebruik van tolsystemen in plaats van op tijd gebaseerde heffingen moet worden aangemoedigd, aangezien vignetten of op tijd gebaseerde systemen geen accuraat beeld geven van het eigenlijke weggebruik en dus, in tegenstelling tot de eerste categorie, niet stroken met het beginsel dat de gebruiker/vervuiler betaalt. Aan de praktijk dat een weekvignet verhoudingsgewijs vier tot vijf keer zoveel kost als een jaarvignet moet een einde worden gemaakt, aangezien dit neerkomt op discriminatie. De EETS en de wegentolheffing staan voor ongeziene nieuwe uitdagingen, en het Europees Parlement moet die recht in de ogen durven te kijken.
PR\926979NL.doc
7/7
PE504.407v01-00
NL
