Buntinx Training & Consultancy
Boekpresentatie ‘De professional en de manager in dialoog’ Mark Vervuurt St. Michielsgestel 20 januari 2010
www.buntinx.org
BTC
De contextuele professional
W.H.E. Buntinx
BTC Mission impossible?
BTC
Context • Beleidsvisie • Wetgeving (1990: 3 - 2010: 13+) • Bekostigingsystematiek en marktwerking • Sociaal ecologisch paradigma • ‘Beperkingen’ = multidimensioneel probleem • Verhouding professional / cliënt
BTC
Effect op zorgorganisatie • Organisatieveranderingen (fusie, alliantie, deconcentratie, ‘kanteling’, ketenzorg) à logica? • Boedelscheiding tussen beleid en uitvoering • Zwaartepunt verschoven van primaire naar secundaire proces (WWR, 2004) • Zorgdoelen in termen van declareerbare activiteiten (ZZP) • Managers worden verondersteld ‘aan te sturen’ (‘afstand’- ‘beheersing’) • Sturing gebeurt niet op cliëntuitkomsten maar op organisatieoutput (professionals aan het tijdschrijven…) • Management als professie en niet als taak • Product-logica in plaats van logica van dienstverlening
BTC
manager dialoog
Organisatie
dialoog
professional
interface Cliëntsysteem
cliënt
BTC
Interface tussen organisatie en cliëntsysteem
Ondersteuningsorganisatie Unit
Cliënt netwerk Begeleiders
(vb: woongroep - team)
‘Service encounter’ interactie-zone
Cliënt (vb: familie, vrienden, kennissen, collega’s)
Zorg is dienstverlening
BTC
Het schip van Vervuurt
Verhouding manager – professional als communicatieprobleem Basis dialoog: waarden (voor-waarden) Functie dialoog: realiseren visie (waar gaan we naar toe?) Instrument dialoog: taal à professionele modellen zoals ICF en AAIDD
BTC
ICF model (WHO 2001)
gezondheidstoestand aandoeningen, ziekten
stoornissen
belemmeringen
beperkingen
handicaps participatiepro blemen
persoonlijke factoren
BTC
model verstandelijke beperkingen (AAIDD - 2010)
I.
Verstandelijke mogelijkheden
II.
Adaptief gedrag Ondersteuning
III. Gezondheid & Etiologie IV. Participatie, Interactie & Sociale rollen
V. Context Omgeving & Persoonlijke factoren
Functioneren
BTC
Professionele modellen zoals ICF en AAIDD helpen het probleem (van de cliënt) te verstaan
• weten wat er ‘mis’ is leidt nog niet tot weten wat ‘nodig’ is • naast model van het menselijk functioneren ook model van ondersteuning • ondersteuningsmodel vraagt om inkadering in breder geheel (mentaal model) • ondersteuningsmodel vraagt om geëigende organisatie (soort ‘schip’?) Mentaal Model = planmatige voorstelling van alle elementen die nodig zijn om het zorgproces te organiseren, uit te voeren en tot resultaten te komen – omvat omschrijvingen, modellen, methoden en relaties gemeenschappelijke context van professional èn manager kaart die navigeren mogelijk maakt (tool: Program Logic Modeling)
BTC
Program Logic Model
Impact
Hulpbronnen Wensen ICF AAIDD
Indicatie Behoeften (SIS)
Strategie Actie Monitoring
Resultaten Output
Evaluatie
Social return on Investment
(onderst. procesmodel)
Probleem?
Ondersteuning! Behoefte?
‘Kwaliteit van bestaan’
Uitkomst? Output?
BTC
Het schip van Vervuurt?
Het zorginstituut ?
Micro-units = ‘Cellen structuur’ (Eckart) ? Ketenzorg ?
BTC
wat vergroot kans op succesvolle dialoog? • Laat professional en manager binnen dezelfde mentale context functioneren (mentaal model van de organisatie) • Let op: de context van de professional is primair niet de organisatie maar de cliëntcontext. De organisatie is ondersteunend, nooit leidend • Bevorder overzichtelijke organisatorische context voor professional en manager (micro-units) • Omschrijf doelen en uitkomsten in termen van cliënt ‘kwaliteit van bestaan’ termen • Maak professional mee verantwoordelijk voor beheersmatige aspecten (micro-unit) • Managers ‘sturen niet aan’ maar ‘faciliteren’ (= mogelijk maken = vergemakkelijken) cliëntuitkomsten
BTC Het stratemaker vraagstuk van Mark Vervuurt opgelost…
Organisatie van professionele ondersteuning: overbruggen van de kloof tussen een problematisch en een goed bestaan van de cliënt Een brug tussen ‘what is’ en ‘what can be’ (Thompson et al., 2009)
BTC Literatuur Buntinx W.H.E., & Gennep, Th.G. van (red) (2007). Professionaliteit in de zorg voor mensen met verstandelijke beperkingen. Antwerpen/Apeldoorn: Garant (ISBN 978-90-411-2135-3) Buntinx, W. (2008). The logic of relations and the logic of management. Journal of Intellectual Disability Research, 52 (7), 558-597 Reinders J.S. & Stegenga, M. (2006). Professionals in de gekantelde organisatie. Kritische kanttekeningen vanuit ethisch perspectief. Nederlands Tijdschrift voor de Zorg aan mensen met verstandelijke beperkingen, 32 (2), 67-81. Schalock, R.L., Borthwick-Duffy S.A., Bradley, V.J., Buntinx, W.H.E., Coulter, D.L., Craig, E.M., Gomez, S.C., Lachapelle, Y., Luckasson, R., Reeve, A., Shogren, K.A., Snell, M.E., Spreat, S., Tassé, M.J., Thompson, J.R., Verdugo-Alonso, M.A., Wehmeyer, M.L., & Yeager, M.H. (2010). Intellectual Disability: Definition, Classification, and Systems of Supports (Eleventh edition).Washington, D.C.: AAIDD. Thompson, J.R., Bradley, V., Buntinx, W.H.E., Schalock, R.L., Shogren, K.A., Snell, M., & Wehmeyer M.L. (2009). Conceptualizing Supports and the Support Needs of People with Intellectual Disabilities. Intellectual and Developmental Disabilities. 47 (2), 135–146. Vervuurt, M. (2009). De professional en de manager in dialoog. Zelfbewust samenwerken in zorg en hulpverlening. Barneveld: Uitgeverij Nelissen Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid (2004). Bewijzen van goede dienstverlening. Amsterdam: Amsterdam University Press. Wintzen, E. (20073). Eckart’s notes. Rotterdam: Lemniscaat
BTC
Buntinx Training & Consultancy
[email protected]
www.buntinx.org
Postbus 1684 6201 BR MAASTRICHT Buntinx W.H.E., & Gennep, Th.G. van (red) (2007). Professionaliteit in de zorg voor mensen met verstandelijke beperkingen. Antwerpen/Apeldoorn: Garant (ISBN 978-90-411-2135-3) ©Buntinx Training & Consultancy 2010
