Bijlage 3 Inhoudelijke informatienotitie T&R beleid 2015

Bijlage 3 Inhoudelijke informatienotitie T&R beleid 2015 Inhoud 1. Evaluatie T&R-beleid 2005-2013 2. Trends in de VT-sector 3. Definitie van vrije tijd, recreatie, toerisme en vrijetijdseconomie 4. Overzicht typen VT-voorzieningen 5. Partners in het VT-domein.

1.

Evaluatie T&R 2005-2013 (Uit de evaluatienota maart 2013)

Terug kijkend op de afgelopen beleidsperiode: 

is er veel geïnvesteerd in routegebonden recreatie door aanleg en verbetering van fiets- en wandelpaden en fietsveren;



is stichting Maasmeanders opgericht. Dat heeft bijgedragen aan samenhang en organisatie van de lokale T&R-ondernemers waardoor meer energie, samenwerking en creativiteit is ontstaan in de sector;



is het ruimtelijk beleid van Oss meer gericht op de T&R ontwikkelingen in het buitengebied;



is er meer visie op de T&R mogelijkheden langs het stroomgebied van de Maas;



heeft promotie meer vorm gekregen door de toeristische informatiecentra in Ravenstein (TIR) en Megen (TIM), de website ToerismeOss/VVVOss en campagnes.

2.

Trends in het (Osse) vrijetijdsdomein

De bewegingen in de samenleving op het terrein van vrijetijd zijn legio en veranderen doorlopend. Vrijetijd blijft hot ondanks de crisis. De ontwikkelingen gaan snel, in allerlei sectoren en op allerlei niveaus. Er zijn lokale verschillen maar in Brabant constateert men de volgende trends die ook een weerslag hebben op het beleid voor de vrije tijd in Oss (met verwijzing naar factsheet 3 uit de startnotitie van de provincie). 1. Bevolkingskrimp vanaf 2020 Vergrijzing, verkleuring en verdunning van huishoudens. 2. Economie Groei stagneert ook nog in 2014. Consumentenvertrouwen blijft gelijk en vanaf 2015 wordt weer voorzichtige groei verwacht. Consequenties voor het VT-domein: 

zeer prijskritische consument



opdrogen subsidies



overheidsinvesteringen nemen af



focus op behoud leefkwaliteit



urgentie bij ondernemers om te innoveren



zoeken naar multifunctionele voorzieningen



toename Maatschappelijk Verantwoorde Ondernemers (MVO’s)



meer coherentie tussen Natuur en Economie



door ‘ontboering’ schuift de landbouw op, als drager van de plattelandseconomie, richting activiteiten voor vrijetijd



steeds meer vrijkomende agrarische bebouwing in het buitengebied



vakantie en recreatie wordt beschouwd als eerste levensbehoefte



verdere toename van digitale transacties (AHBol.com).

3. Consument (gemak, genot en gezondheid) 

Toename vitale ouderen die goed in de slappe was zitten en hun vrijetijd graag als kwali-tijd invullen



Meer recreëren in de woning (cocoonen) en rond de eigen woonomgeving => goede recreatieve voorzieningen aan de stadsrand worden daarmee nóg belangrijker



Routegebonden buitenrecreatie blijft toenemen



Behoefte aan gevarieerd aanbod => zapp-gedrag



Afname aantal verenigingen en georganiseerd sporten



Ontstaan van nieuwe, ongeorganiseerde sporten (urban sports als: boulderen, freerunning en panna)



Toename besef duurzaam eten (vele initiatieven in het kader van Stadslandbouw)



Landelijk gebied en natuur krijgt steeds meer betekenis voor beleving van vrije tijd.

4. Nieuwe media Belang van internet als informatieverstrekker voor Vrije tijd blijft toenemen. Vooral vanwege explosief gebruik van smartphones, tablets en games. Steeds meer bedrijven ontdekken commerciële voordelen van sociale media als Twitter, Facebook en Ping (behalve volgen ook

zenden). Meningen van andere consumenten worden belangrijker voor het eigen consumptiegedrag. De consequentie voor de sector is het slim managen van digitale informatie via alle mogelijke kanalen (kwaliteit sites en content en beheer daarvan). 5. Marketing Het belang van lokale marketing (voor bedrijf of stad of dorp) neemt toe, maar tegelijk ook van regionale gebieden met een eigen identiteit (Maashorst bijv.). Tevens werken de provincies aan imago-marketing met het aanbod aan vrije tijd als stuwende kracht. Dat geldt vooral voor Brabant. Consequenties voor het VT-domein: 

bedrijven moeten blijvend zoeken naar unieke niche en kernwaarden waarbinnen producten en diensten worden verkocht (innovaties)



kleine bedrijven hebben vooral mogelijkheden door samenwerking en complementaire marketing. Bijvoorbeeld door koppeling van (digitale) systemen worden organisaties en afzetgebied beter vindbaar



beeldverhalen, dè trend om een gebied te promoten. Gericht op positieve associaties door bij alle uitingen dit beeld op te roepen. Voor Oss is bijvoorbeeld de lange Maasoever het onderscheidende verhaal.

6. Provinciaal beleid Provincie is sinds 2013 voortvarend aan de slag met een integraal beleid voor de Vrijetijdseconomie in Brabant. Zij heeft de rol als UITDAGER, waarin vol ingezet wordt op verbinden. Provincie beschouwt de vrijetijd ‘als een economische topsector, met uitgebreid, open netwerk dat fungeert als vliegwiel om ook andere ambities en sectoren te versterken’. Innovatie is dan het toverwoord. Zij investeert 4.2 miljoen in de Vrijetijdseconomie en verwacht een zeer groot multipliereffect. Ook wordt verwacht dat hiermee de werkgelegenheid met 12% en de bestedingen met 10% gaan groeien. 7. Samenwerking en regionalisering Toenemende noodzaak om over grenzen heen te kijken. Al dan niet spontaan, ontstaan steeds meer en sterkere samenwerkingsverbanden: 

Maashorst



Agrifood Capital



Gelderse Maaskant



Gebiedsontwikkeling Peelhorst



Provincie Brabant => (inter)nationele imago.

Consequenties voor het VT-domein: 

Realisering/financiering van grote projecten met belang en spin-off voor gehele regio



broedplaatsen, stimulering nieuwe ideeën en initiatieven



risico vertraging in processen.

8. Visie vanuit het VT-domein: Vanuit Toeristische Ondernemers Platform Brabant (TOP Brabant): 

kwaliteitsimpuls en vernieuwing



gecoördineerde en onderscheidende marketing



maatschappelijk verantwoord en duurzaam



behoefte aan kwaliteit, zowel in voorzieningen als in beleving



identiteit.

Vanuit de culturele instanties: 

voor publiek toegankelijke kunst



accenten op toneel, dans, beeldend, multimedia en muziek.

Vanuit de natuurbeherende instanties: 

zuinig op ruimte



landschapsversterking



aanpak verdroging



realisatie EHS (tegen rijksbeleid in)



verduurzaming landbouw



energietransitie



overgangen stad-land.

9. Klimaat Warme, droge zomers en zachte, natte winters. Consequenties voor het VT-domein: 

toename buitenrecreatie en watergerelateerde attracties



meer risico’s voor waterrecreatie (warmer water => ziektes).

3.

Definities

Voor een gelijke perceptie van de belangrijkste begrippen is het nodig om die te definiëren. Vrije tijd = tijd die overblijft na verplichte activiteiten (werk, verzorging en studie). Recreatie = activiteiten in de vrije tijd met als doel plezier en ontspanning beleven. Toerisme = recreatie gericht op reizen en verblijven buiten de eigen woonomgeving. Vrijetijdseconomie = het geheel aan omzet en banen in - en ten gevolge van de vrijetijdssector. Om de economie in de VT-sector te monitoren is een concretere afbakening nodig. Daartoe hanteren we de indeling volgens het CBS, die de sector indeelt in de categorieën logies, horeca, detailhandel, vervoer, cultuur/recreatie/amusement en sport. Voor nu alvast de twee belangrijkste cijfers in de VT-sector voor 2014 in Oss: 431 vestigingen en 2.183 banen (gewogen voor bijdrage aan Vrije Tijd).

4.

Overzicht typen VT-voorzieningen

Segment

Type vrijetijdsvoorziening

Attractieparken

Themaparken, speeltuinen Dierentuinen Miniatuurparken Kinderboerderijen

Entertainment

Bioscopen Casino’s Bowlingcentra Kartcentra Biljart-snookercentra

Midgetgolfbanen Zwembaden

Wellness

Sauna’s Bronbaden Zwembaden

Sport en spelen

Sportparken en sporthallen Overdekte speeltuinen Outdoor- en indoorcentra voor fitness, skiën, tennis-squash, skate- en skeeleren en evenementen Motorsportcircuits Stadions Kunstijsbanen Golfbanen Jacht- en passantenhavens Maneges Routenetwerken (fietsen, wandelen, MTB, paardrijden) Formele speelplekken in de openbare ruimte

Cultuur/congrescentra

Theaters, schouwburgen en concertgebouwen Musea/expositieruimten Bibliotheken

5.

Kunsteducatie-/creativiteitscentra (o.a. muziekschool)

Part

Poppodia

ners

Congres-, beurs- en vergadercentra

Verblijf

Hotels/motels Bungalowparken

het

Groepsaccommodaties

Oss

Campings/kamperen bij de boer

Horeca

B&B’s

e

Cafés en restaurants

vrije

IJssalons

tijds

Partycentra

Landbouw

in

Kamperen bij de boer

dom

Verbrede activiteiten als boerengolf, maïsdoolhof, bierbrouwerij en

ein

knuffelkoeien

Intern

e stakeholders 

Cultuur (Paul Spanjaard)



Stadspromo (Theodora Verploegen)



Reconstructie (Cindy Hagenstein)



Stedenbouw (Martin Hagreis)



Openbare ruimte (Frank Geenen)



Evenementen/Horeca



Wijkcoördinatie



Zorg/participatie



Onderwijs



Gebiedsbeheerders IBOR

Externe stakeholders 

Maasmeanders



Museum JC (vlakglas?)



Centrummanager Jack van Lieshout



OVO, TIBO, OIK en centrumondernemers (Horeca!)



Ondernemersstichting Maashorst Betrokken Ondernemen



VVV NOB: Rein de Laat



VisitBrabant/Routebureau Brabant



RECRON



TOPBrabant



Kamer van Koophandel



Banken (o.a. RABO)



Woningcorporaties BrabantWonen en MooilandMaasland



ZLTO Oss



IVN/Natuurbeherende instanties (NMM, SBB, BL)



Waterschap Aa en Maas



Onderwijs, Osse ROC’s (richtingen gelieerd aan Vrijetijd [horeca, recreatie])



Maashorstgemeenten Bernheze, Maasdonk, Landerd en Uden



Andere regiogemeenten: ’s-Hertogenbosch, Grave, Wijchen, West Maas en Waal



Besturen van kerken en kloosters



Heemkundekringen



…

Grote VT-ondernemers in Oss 

Thermen Oss



Vakantiepark Herperduin



Campings Lithse Ham, de Naaldhof (?) en de Brug



Cityhotel en De Weverij



Golfbaan Van Erp



Bioscoop Utopolis



Golfbad Oss



Conferentiekloosters in Haren en Ravenstein



…

VI.

Leefstijltype inwoners Oss