Een maandelijkse uitgave van Voka vzw Jaargang 9 - december 2015 - Verschijnt niet in jan. en aug. Afgiftekantoor: Gent X - Erkenningsnummer: P708123
Belgische gelnagels veroveren de wereld Paul Parein, Pronails
Ook in dit nummer: Dossier internationaal ondernemen met o.m. stevia in Peru, de gin van Copperhead en 4 tips om succesvol te exporteren.
Managed Wifi
Zoveel meer dan draadloos internet Wifi-netwerk op maat van uw bedrijf Voor medewerkers, klanten en bezoekers
Installatie en beheer door Telenet Met 24/7 Business Support
Marketing- en analytische tools
Gebruiksvriendelijk online platform
Unieke data over uw klanten en bezoekers
Ook handig voor meerdere vestigingen
De krachtige, flexibele en veilige Wifi-oplossing Bel gratis 0800 66 066 of surf naar telenet.be/managedwifi
SOCIAAL SECRETARIAAT VIERT 70 JAAR
SD Worx is klaar voor verdere groei Sociaal secretariaat SD Worx wil in de volgende jaren via overnames verder doorgroeien op buitenlandse markten. “Onze intentie is een dominante speler te blijven in eigen land, maar ook een onbetwiste partner op de Europese scène en in de VS en Canada”, zegt Steven Van Hoorebeke, CEO van SD Worx. Erik Durnez SD Worx bestaat zeventig jaar. Dat werd de voorbije weken gevierd. Het sociaal secretariaat ontstond na de tweede wereldoorlog, toen de vakbonden onder meer de verantwoordelijkheid kregen toegewezen voor de werkloosheidsuitkeringen, en de werkgeversorganisaties onder andere de loonberekeningen. Het bedrijf stuurt dezer dagen maandelijks 1,35 miljoen salarisbriefjes uit, waarvan zowat 940.000 in eigen land en bijna 400.000 in het buitenland. De groep telt vandaag afgerond 2.200 medewerkers, 1.700 van hen in België.
INTERNATIONAAL
slimme outsourcing, door het afstoten van kleine activiteiten die niet rendabel zijn, door de ontwikkeling van nieuwe software die het werk van de dossierbeheerders vereenvoudigde. We kunnen de groeiende complexiteit van de loonberekening aan.” Ook internationaal moet dat volgens hem lukken. “We zullen dat doen met lokale spelers. Omdat je moet rekening houden met de lokale wetgeving, met de lokale geplogenheden, met de lokale noden van de internationale klanten.”
%Steven Van Hoorebeke,
SD Worx: “We kunnen de groeiende complexiteit van de loon-
www.sd.be
berekening aan.”
De voorbije twee decennia heeft de organisatie zich gediversifieerd, vooral richting opleidingen, automatisering en consulting: legal, taks, HR, reward, mobiliteitsbudget, cafetariaplan (‘flexible income plan’), aandelenopties. Tegelijk zijn er stappen richting buitenland gezet: Luxemburg, Nederland, Duitsland, Frankrijk. Van Hoorebeke, die sinds januari 2013 de leiding heeft van SD Worx, wil die evolutie verder zetten. “Onze buitenlandse activiteiten groeien snel, dit jaar zullen we daar een kwart meer omzet halen. Belangrijk, want de grote beslissingen voor ondernemingen in ons land worden steeds vaker genomen in het buitenland”, zegt hij.
“Het is mogelijk om tot de top-vijf door te dringen in verschillende Europese landen” Steven Van Hoorebeke SD Worx heeft daarom een internationaal netwerk ontwikkeld, de ‘Payroll Service Alliance’. Dat maakt het mogelijk om in 28 Europese landen payroll-diensten aan te bieden, onder SD Worx-contract. Enkele maanden geleden heeft ook de Amerikaanse HR-speler Ceridian zich bij het netwerk aangesloten. Dat is de nummer drie op de Noord-Amerikaanse markt. “Nu kunnen we dus ook contracten in de VS en Canada aan”, zegt de CEO. De doelstelling is om in eigen land een dominante speler te blijven, en om ook in de buurlanden een sterke positie op te bouwen. “De markt is gefragmenteerd”, zegt Van Hoorebeke. “De nummer één in Duitsland draait bijvoorbeeld ‘slechts’ een omzet van 100 miljoen. Wij halen in België als sociaal secretariaat alleen al 135 miljoen. Als we gericht overnames doen, behoort het zeker tot de mogelijkheden om tot de top-vijf door te dringen in verschillende Europese landen. In Nederland hebben we al een stap gezet door de overname van CTB.”
MEER COMPLEXITEIT De organisatie is er klaar voor, zegt de CEO. “We hebben de voorbije jaren inspanningen gedaan om operationeel rendabel te zijn, in elk van de deelactiviteiten. Dat is ons gelukt. Door © Chak López
IN DE KIJKER
3
Bent u klaar voor de nieuwe kilometerheffing? Vanaf 1 april 2016 zullen alle binnen- en buitenlandse eigenaars van vrachtwagens van meer dan 3,5 ton een kilometerheffing betalen in België. Op die manier betaalt iedereen een faire bijdrage voor het weggebruik.
Om gebruik te maken van eender welke Belgische weg moeten al deze vrachtwagens uitgerust zijn met een OBU (On Board Unit). Die registreert de gekozen route, de gereden kilometers en het bedrag dat gefactureerd zal worden.
Registeer u vandaag nog op Satellic.be en bestel uw OBU!
061115_VOKA-Tribune_Satellic_(BEL)_330x240.indd 1
02/10/15 14:47
1, 2, 3, 4… hoedje van papier De Westerse wereld zit in de greep van terreur en terrorisme. De aanslagen in Parijs op 13 november zullen alle jaaroverzichten overheersen. De terroristische linken naar ons land, Brussel en Molenbeek in het bijzonder zullen daarbij breed uitgesmeerd worden. De voorbije weken van terreurdreiging 1 naar 2, van 2 naar 3, van 3 naar 4 en terug in Brussel was daarvan het gevolg. Het maatschappelijk en economisch leven in onze hoofdstad, de Europese hoofdstad, viel gedurende dagen zo goed als stil. Veiligheid en bescherming van de burger primeren boven alles. De regering heeft na de aanslagen in Parijs en de kennelijk sterke aanwijzingen dat ook bij ons een aanslag nakend en dreigend was, de nodige maatregelen genomen om de veiligheid te waarborgen.
“Op elk internationaal contact zal het toch opnieuw gaan over ons land, over onze structuren en hoe het zo ver is kunnen komen” Hans Maertens Een eerste vaststelling is dat onze structuren in dergelijke crisissen contraproductief werken en eerder problemen creëren dan oplossen. Het justitieel apparaat, de werking en de samenwerking tussen de inlichtingendiensten, lopen mank. Vandaag worden meer dan terecht de Brusselse structuren in vraag gesteld. De 19 gemeenten met hun vijftien politiezones hebben bewezen dat ze niet in staat zijn om haarden van terrorisme preventief en curatief aan te pakken. Tweede vaststelling is dat we in Brussel niet kunnen verhinderen dat individuen radicaliseren. Het aantal jonge moslims dat zich omvormt tot IS-strijder en bereid is te sterven voor het ‘hogere’ doel, stijgt zienderogen. Bovendien, we hebben die evolutie blijkbaar niet in kaart. Er moet duidelijk snel een deradicaliserings-
beleid gevoerd worden. Maar dit is een werk van lange adem. Het Brussels gewest zit op een tijdbom met al te veel jonge allochtonen die al jaren zonder werk zitten, gewild of niet gewild. De beste vorm van integratie is opleiding en vorming, en het creëren van jobs. Conditio sine qua non bij integratie is dat eenieder de fundamentele rechten en vrijheden respecteert waarvoor we eeuwen gevochten hebben: de vrijheid van meningsuiting, gelijkwaardigheid van elk individu, ongeacht geslacht, religie, of seksuele voorkeur, de scheiding van kerk en staat, enz. Heeft deze terreur economische gevolgen? Economisten zijn zoals gewoonlijk weer aan het bakkeleien. Na de terreuraanslagen in Londen en Madrid waren er nauwelijks economische gevolgen; na 11 september (9/11) in New York des te meer. Het is de vraag of dit ook vandaag zo zal zijn. We hebben zelf kunnen vaststellen dat bij terreuralarm 4 in Brussel het winkelen,, het buitenhuis gaan eten, het bezoek aan de bioscoop, een concert of voorstelling volledig stil vielen. Bedrijven in Brussel hebben zich met thuiswerk aangepast, maar de week van 24 november was geen normale werkweek. Bovenal is het vertrouwen geschaad bij de consument. Het is nu een kwestie dat het vertrouwen snel hersteld wordt. En vertrouwen herstellen, doe je door te communiceren. Alleen een doortastende aanpak en communicatie zullen ons niet langer bang maken. De meeste communicatie zullen we trouwens moeten richten naar het buitenland, want het imago van dit land is zwaar aangetast. Een falende staat, zo luidt de analyse in de internationale pers. Kunnen we dat beeld op korte termijn bijsturen? Op alle economische missies zullen we, vooraleer we aan business toe zijn, opnieuw moeten uitleggen hoe ons land in elkaar steekt. Op elk internationaal contact zal het toch opnieuw gaan over ons land, over onze structuren en hoe het zo ver is kunnen komen. Op terreurmaandag 23 november wandelde ik door een belegerd en onwezenlijk Brussel. Ik neuriede het kinderliedje ‘1,2,3,4… hoedje van papier’. Zomaar. Of niet. Want het liedje is ontstaan in 1830 toen Koning Willem 1 zijn troepen wilde inzetten om de opstand in de Zuidelijke Nederlanden de kop in te drukken. Zijn leger was evenwel te klein en niet uitgerust. Hij gaf zijn dienstplichtigen wel een uniform, maar hij had geen hoeden meer van vilt en leer. Hij gaf hen dan maar papieren hoeden. Vandaar het soldatenliedje. We hebben vandaag allemaal een grote verantwoordelijkheid dat ons land geen hoedje van papier wordt.
Hans Maertens Gedelegeerd bestuurder Voka – Vlaams netwerk van ondernemingen
Volg Hans Maertens op Twitter www.twitter.com/Voka_HMaertens
BIJSLUITER
5
#voka Inhoud “Een vermogensbelasting hoort niet thuis in een taxshift.” Axel Haelterman, professor fiscaliteit aan de KU Leuven Trends, 26 november
“Gemeenten willen ook goedkopere loonlasten want ”anders krijgen we concurrentie van de privésector #hetstaaterecht #omgekeerdewereld” @PeterDeKeyzer Peter De Keyzer, hoofdeconoom BNP Paribas Fortis
“De disruptieve economie raast als een tsunami over Europa en de wereld! Om zoiets aan te pakken, heb je een disruptieve overheid nodig.” Rudy De Kerpel, ondernemer Ondernemers in Oost-Vlaanderen, november
“Wie stopt met investeren, stopt met ondernemen.” Charles Beauduin, CEO Van De Wiele De Tijd, 21 november
“Een havenstad staat voor innovatie en creativiteit, en ondernemen en industrie gaan er hand in hand.” Jorik Rombouts, CEO Rombit De Morgen, 19 november
“On a trop de jeunes en décrochage.” (We hebben te veel voortijdige schoolverlaters.) Paul Kumpen, Voka-voorzitter La Libre Belgique, 21 november
“@crevits @philippemuyters #stem is ook een kwestie van afstemmen en de violen gelijk te stellen tussen alle partners. We maken er werk van.” @VOKA_HMaertens Hans Maertens, gedelegeerd bestuurder Voka
“Organisaties die op dagen zoals 23 november gaan staken kunnen het woord 'solidariteit' of 'burgerschap' nooit meer geloofwaardig in de mond nemen” @VOKA_sdecock Stijn Decock, hoofdeconoom Voka
6
IN DE KIJKER
3 SD Worx is klaar voor verdere groei
5 BIJSLUITER
INTERVIEW
10
Philippe Muyters over het banenpact
CONJUNCTUUR
12
1 op 3 bedrijven wil aanwerven
IN HET NIEUWS
14
Terreur: vraag & antwoord
16
ACTUEEL
18
PROSIT
DOSSIER INTERNATIONAAL ONDERNEMEN 20 4 tips om slim te exporteren 21 Gin uit Kortrijk 22 Stevia uit Peru 24 Kunstnagels veroveren de wereld HEALTHCARE
27 Preventie brengt veel op
GROEIER
28 Smartphoto in volle expansie 30 BRIGHT & YOUNG 33 AGENDA
34
HOE ZOU HET NOG ZIJN MET…
De Belgian chocolates?
21
14 Wat is de impact van de terreur?
De terreuraanslagen in Parijs hebben ons allemaal bij de keel gegrepen. Iedereen zit met vragen, ook bedrijfsleiders. Voka-hoofdeconoom Stijn Decock beantwoordt drie vragen.
21 Gin als wereldmerk
Copperhead. De gin in zijn glanzende, koperkleurige fles bestaat sinds mei 2014. En hij gooit hoge ogen, ook internationaal. CEO Yvan Vindevogel heeft daar een waterdichte strategie voor.
14
© Shutterstock
22 Ondernemerschap in Peru
Peru, het is meer dan Machu Picchu. Het land heeft veel troeven, ook voor ondernemers. Maar de tocht is niet evident, weet ook Sebastiaan Saverys, die er een groots steviaproject heeft opgezet.
22
© Shutterstock
gave van elijkse uit Voka vzw ber 2015 4 - novem en aug. Jaargang niet in juli Verschijnt r: 9099 Gent X too Afgiftekan mmer: P912687 snu euro Erkenning Prijs: 10
Een maand
n e t h c i r e Vokab gdheid r o z e b t blijf ap thandic
st oka wen
de werf
n r- “V herstel va ht om het he van echt telling nu iekrac te reais de doels ncurrent gen 2018 akkoord n 1996 te t regeer altijd de co va g he u n no ea n va n” niv s da de logica t op het te werke dernemer Volgens ntiekrach tegen de af en dat on en de concurre % strijden en word ssprong l van de zijn, t verget nd de 12 mag nie indexering ont- ste st kunnen ap van ro lijk de . Maar er erd. De nhandic ingen jui et et me en te ell rb er na mo os sp ve lis , nk et or nt len loo we ormw zover vo significa maatrege feitelijke rd zijn en De loonn ie. Voor iekracht men. e regeer met een utralisee n 2020. ncurrent ncurrent te voorko om en De laatst en tege jaar gene ndse co onze co ontsporing nog altijd verbeter volgend buitenla hebben ng van de n nieuwe nog iets is in feite gen eind taxshift, n. de verfijni situatie en om ee t niveau 06 zal te de rd als da de 20 lan ring zo wo u ar ur t ds n ge zo pe sin ie bu epas 96. Ma n de re sporing che ingre st in de dr u van 19 tens aang komst va le technis autodus mins het nivea ddelde ko e tussen g van de ë niet de gemi stelt enke bereiken verplicht ger dan veronder aanpassin n in Belgi des, de ho t te de ho % Da os et 12 en nk . n, nm . rland de loo rond de e reke kan sluite te vangen en Nede naf 1996 hanteerd n geen IPA toten op Frankrijk mogen va e in- ge latieops p van Tie itsland, ormwet tomatisch de Groe werplotse inf e van Du de loonn est: de au cht af te k de als ering om middeld Volgens alles bevri rentiekra n het ge che index en dus oo ur die da tis n, g nc n osten. ge ma lin co jge lin rege van loonk k meer meer sti el van de derhande sgezinde afbouw ht herst cit ogenbli rlijkse on n behoud e rf van ec nificante van de so 96 (op da tweejaa od we sig 19 ud sc de Het is ee e in de ho ag ’s, t s er ns met be n gedr n verd teld wa Voka we de barema enveel te n. Liefst stelt ee vastges s, wel ee dexering, t volstaa ndelingen veronder tioneel ev zoals die ingen du ha nie or er ap Dit n er op nd lle dic nd n. pr ra zu an ke ve loono s om pen loonkosth he ingre titutionele eten de nieuwe job rs. Ze mo Cosmetisc . Geen ins landen. 900.000 laa ? ur de et bu . an ie inz dan 12%) et dr . De onderh nnormw n als in de ale vrede sociale n de loo realisere van de voor de carcan va telling te de prijs nen het - werks en steeg voeren bin a 7. . Maar to dure auto naf pagin ook een t in 2007 va s r to e du ve er nd en ro latie er hie n of me bijkome Lees me hogere inf t lukte mi den een Het opze door een incasseer en lgd ijv vo dr ffen ge lgische be grondsto ing. De Be 10 e indexer %. matisch ap van 4,8 nhandic loonkoste HET SPEL en OP nd ize BS du JO n ocent, ka 60.000 rlijks 2 pr 04 rt met jaa beseffen. ABIEL sels Airpo dit niet te BLIJFT ST i van Brus litiek lijkt Een groe OUWEN ar de po TR Ma ER n. ere drie EMERSV jobs oplev t een op ONDERN r meer da blijkt onde nt. rometer ingen pla nctuurba aanwerv n ka Conju de Vo an de Uit e zes ma de komend bedrijven
s Loonko
Lees ook Vokaberichten U kan ook gratis online Vokaberichten, het maandelijks opiniemagazine van Voka over diverse socio-economische thema's, lezen. Ga naar www.voka.be/publicaties
hten
Vokaberic
23/11/15
10:13
7
INTERVIEW
Private Banking: het advies van specialisten
Financial planning: denk nu al aan later Ondernemers werken keihard om hun zaak op te starten, uit te bouwen en te laten bloeien. Met een mooi vermogen als resultaat. Maar vaak staan ze weinig of niet stil bij een belangrijke vraag: wat na het bedrijf? Om daar voldoende aandacht aan te besteden en vol vertrouwen naar de toekomst te kunnen kijken, laat u zich best bijstaan door een expert bij Belfius. We helpen u tijdig de juiste keuzes te maken voor nu en later. “Bedrijfsleiders zijn inderdaad erg actief bezig met het uitbouwen van hun bedrijf”, stelt Isabelle Verhulst, Head of Wealth Analysis & Planning, vast. “Ze zijn zodanig bezig met het runnen van hun onderneming dat ze vergeten dat er nog een leven is ná al dat werken. In hun hoofd is met pensioen gaan, het bedrijf overlaten en de toekomst voorbereiden nog heel ver weg. Maar de klok tikt.”
Plan op tijd Het is dan ook belangrijk om op tijd stil te staan bij het leven na het ondernemen. “Rond 55 jaar heeft de gemiddelde ondernemer stabiliteit in zijn leven, en een bedrijf dat er staat”, vervolgt Isabelle Verhulst. “Dat is dus het ideale moment om bewust vooruit te kijken en de toekomst te plannen. Als de ondernemer zijn huidige levensstandaard wil aanhouden nadat hij met pensioen is gegaan, moet er toch een en ander op tijd geregeld worden.” Daarvoor kan hij terecht bij de lokale Private Banker bij Belfius, die zich laat bijstaan door de experten van Wealth Analysis & Planning. Samen stellen ze een ideaal financieel plan op dat ervoor zorgt dat de ondernemer en zijn gezin ongestoord hun levensstijl kunnen verderzetten.
“We helpen ondernemers het juiste evenwicht te vinden tussen ondernemingskapitaal en privévermogen. Daardoor kan de ondernemer niet alleen nu zijn levensstandaard behouden, maar ook straks als hij met pensioen is.”
Klavertjevier “We analyseren in detail hoe het vermogen is gestructureerd is”, legt Isabelle Verhulst uit. “Daarnaast bestuderen we grondig de kostenstructuur van de levensstijl, een oefening die veel ondernemers zelf niet maken. Maar die kosten blijven natuurlijk bestaan als straks de inkomsten uit het bedrijf wegvallen. Vandaar dat de balans tussen de roerende en onroerende goederen, tussen wat in het bedrijf zit en wat er straks beschikbaar is voor het pensioen - de vier velden van het klavertjevier - cruciaal is.” Op basis van die analyse wordt een projectie gemaakt naar de toekomst: wat gebeurt er bij de pensionering? Bij het overlaten van het bedrijf? Bij een plots overlijden? Of zelfs bij invaliditeit? Die resultaten zijn de fundering voor een degelijke financiële planning, bijgestuurd en geoptimaliseerd voor later. Vaak resulteert dit in een gezonder evenwicht tussen het privévermogen en het kapitaal dat nog in het bedrijf zit. “Zo’n analyse en planning zijn vaak een eyeopener”, besluit Isabelle Verhulst, “waarbij de ondernemer leert dat hij zich te weinig op de opbouw van zijn privévermogen focust. Gelukkig is er dan nog tijd om een en ander bij te stellen, zodat men later voluit van het leven kan blijven genieten.”
Isabelle Verhulst, Head of Wealth Analysis & Planning
“Ondernemers
vragen zich af of hun inkomen volstaat om later dezelfde
levensstandaard aan te houden.”
Kristien Vanhee, Expert Financial Planner bij Belfius Wealth Analysis & Planning
Uw bedrijf verkopen: goed geïnformeerd is half gewonnen “Op het moment dat ze hun bedrijf willen overlaten of verkopen, zitten heel wat ondernemers met een aantal fundamentele vragen. Een ideaal moment voor de Private Banker om met ons contact op te nemen en de klant bij ons te introduceren”, aldus Kristien Vanhee, Expert Financial Planner bij Belfius Wealth Analysis & Planning. “De hamvraag is vaak of ze met het vermogen dat ze al opgebouwd hebben en het overnamebedrag dat ze voor hun bedrijf krijgen hun gewenste levensstandaard kunnen aanhouden. Een terechte vraag, waarop we een adequaat antwoord helpen zoeken. Onze experten analyseren grondig de bestaande situatie: Wat is de gezinssituatie van de klanten? Hoe is het vermogen opgebouwd? Wat zijn de inkomsten en uitgaven van het gezin, nu en op het moment dat de zelfstandige activiteit wordt stopgezet? Hoe beïnvloeden de huidige en toekomstige inkomsten en uitgaven de omvang van het vermogen?”
Momentopname Pascale Wijns, Private Banking Expert bij Belfius, stond onlangs nog samen met Kristien Vanhee een 57-jarige zelfstandige bij: “Deze bedrijfsleider van een goed draaiend en nog steeds groeiend bedrijf, verwacht een bod op de aandelen van zijn vennootschap. Van zijn accountant kreeg hij een inschatting van de waarde van zijn onderneming. Nu wil hij weten met welke vraagprijs hij moet rekening houden. Hij is vader van drie pas afgestudeerde twintigers en is nog te jong om een pensioenuitkering te genieten. De kans bestaat dat hij geen andere beroepsactiviteit meer zal uitoefenen. Een overnameprijs onderhandelen die hem in staat zal stellen om zijn huidige levensstandaard aan te houden is dan ook erg belangrijk.”
“Om te beginnen, maken we steeds een foto van zowel het vermogen als van de inkomsten en uitgaven vandaag. Daarnaast maakten we voor meneer een cashflow-analyse, rekening houdend met die uitgaven die in de toekomst privé moeten worden gedragen. We houden hierbij bijvoorbeeld rekening met uitgaven die momenteel door de vennootschap betaald worden en privé belangrijk zijn zoals de kosten voor de aankoop en onderhoud van een wagen, een gsm …”, aldus Kristien Vanhee. “We hielden er ook rekening mee dat meneer zijn drie kinderen een duwtje in de rug wil geven en dat hij droomt van een stekje in een zonnige streek.” “We vergeleken simulaties voor een mogelijke overname en stopzetting van zijn beroepsloopbaan, zowel op het einde van dit jaar, eind volgend jaar en binnen drie jaar. Deze analyses stellen ons in staat om te bepalen hoe hoog de persoonlijke vermogensportefeuille op het moment van de stopzetting van de zaak moet zijn om zijn huidige levensstijl in alle omstandigheden te kunnen behouden. Het geeft meneer meteen ook een zeer goed beeld van wat hij minstens voor zijn aandelen moet krijgen.”
Hard werken, tijdig plannen “Het is nuttig om tijdig een financieel plan te laten maken”, stelt Kristien Vanhee. “Als je weet waar je wil landen, sta je een stuk zekerder en rustiger in overnameonderhandelingen. Veel zelfstandigen en ondernemers werken erg hard. Vaak hebben ze echter heel weinig zicht op hoe het precies zit met het private stuk van hun cashflow en vermogen.
Wat geven ze uit aan huisvesting? Aan eten? Aan een wagen? Hoeveel gaat er naar hobby’s en vrije tijd? Loontrekkenden hebben daar vaker een beter zicht op dan zelfstandigen. Op tijd geconfronteerd worden met de realiteit van de cijfers is bijzonder nuttig.”
Gefundeerd onderhandelen “Onze analyses en simulaties, gekoppeld aan de input van zijn accountant gaven deze bedrijfsleider een helder beeld op z’n cijfers”, besluit Pascale Wijns. “Het gaf hem g emoedsrust. De analyses die door ons werden ge- Pascale Wijns, Private Banking Expert bij Belfius maakt toonden aan dat de waarde die de accountant had berekend voldoende groot was om zijn gewenste levensstandaard te handhaven en zijn dromen te realiseren. Als hem dat bedrag wordt aangeboden, kan hij de knoop doorhakken en de aandelen van zijn zaak verkopen. Hij kan dus in alle rust verder onderhandelen met de kandidaat kopers over de overname van de aandelen.” Kristien Vanhee vult aan: “Het was bovendien de wens van meneer om zijn kinderen financieel te steunen. Rekening houdend met hun toekomstprojecten werden de mogelijkheden bekeken om een deel van zijn vermogen op een zo goed mogelijke manier aan hen over te dragen. Tot slot bekeken we ook op welke manier hij de aankoop van zijn droomvilla in het buitenland kon realiseren.”
Dit is een specifiek geval dat gebruikt wordt als voorbeeld om aan te tonen dat Belfius oplossingen kan aanbieden die aangepast zijn aan de specifieke situatie van elke klant.
www.belfius.be/private
PHILIPPE MUYTERS, VLAAMS MINISTER VAN WERK EN ECONOMIE
© Photonews
“Maatwerk wordt het nieuwe banenplan” “Het banenpact wordt het schoolvoorbeeld van goed tripartite overleg”, zegt Vlaams minister van Werk, Economie, Innovatie en Sport Philippe Muyters. Hij ziet dat pact ruimer dan het voorstel dat de Vlaamse werkgevers- en werknemersorganisaties hebben goedgekeurd in de SERV, het Vlaamse sociaaleconomische overlegorgaan. “De rode draad is maatwerk, vereenvoudiging, transparantie en efficiëntie”, zegt de minister. Tom Demeyer & Erik Durnez Eind oktober sloten de Vlaamse sociale partners een akkoord over een banenpact. Ze komen daarin tot een afspraak over hoe het beleid best uitgebouwd kan worden. Het gaat dan vooral over de zogenaamde ‘doelgroepenkorting’ (RSZ-korting voor jongeren, 55-plussers en mensen met handicap), en het activeringsbeleid voor langdurig werklozen. De sociale partners pleiten voor een beter werkervaringstraject, voor vorming en opleiding en voor aanwervingssteun voor langdurig werklozen.
10
De tekst ligt nu voor op uw kabinet. Gaat u de suggesties van de Vlaamse werkgevers- en werknemersorganisaties volgen? Philippe Muyters: “Ik zie het banenpact breder dan wat de sociale partners voorleggen. Voor mij heeft het drie hoofdstukken. Eén: de RSZ-kortingen voor bedrijven die mensen uit de drie doelgroepen aanwerven. Doelgroepen die het moeilijk hebben, maken we goedkoper. Twee: een kwalitatief luik. Daarin zit dan enerzijds de tijdelijke werkervaring, anderzijds alles wat opleiding betreft.
Mensen die in de eerste plaats nood hebben aan werkervaring, zullen we op die manier helpen. Drie: van duaal leren en werken maken we een volwaardig leertraject. Dat zijn allemaal elementen die in het Vlaamse regeerakkoord zijn opgenomen. De sociale partners hebben daar op ingespeeld, er is dus een wisselwerking. Dat is de essentie, zo moet het sociaal overleg draaien. Wat we beslist hebben, moet uitgevoerd worden. Maar we willen de sociale partners daar maximaal bij betrekken. Wij geven de aanzetten waarop zij kunnen ingaan en die ze kunnen verfijnen.” Zoals? “Ze suggereren bijvoorbeeld om voor de RSZ-korting voor jongeren de loongrens voldoende hoog te leggen, zodat zoveel mogelijk sectoren er baat bij hebben. Ze vragen ook dat voor mensen die onder de RSZ-korting vallen, dat voor heel de toegezegde periode zo blijft, ook als ze onderweg bijvoorbeeld opslag zouden krijgen en niet meer aan de criteria voldoen. En ze willen ook een onderscheid tussen laag- en middengeschoolden. Dan zeg ik: OK, daar valt over te praten. Maar dat zal met een gesloten enveloppe gebeuren. Als we in de ene categorie wat meer geven, zal het in een andere wat minder moeten zijn. Maar het goede nieuws is, dat het decreet over het doelgroepenbeleid hiervoor niet moet worden aangepast.” Wat denkt u van de suggesties over de langdurig werklozen? “Wie lang van de arbeidsmarkt is geweest, moet terug inzetten op attitude, competenties, inclusie. Dat kan via tijdelijke werkervaring. Dat zeggen ook de sociale partners. Ze willen ook een aanwervingsstimulans. Wel, ik ga dat maximaal meenemen in mijn conceptnota. Die ik nog met de sociale partners zal bespreken.” Worden langdurig werklozen dan een vierde doelgroep? “De RSZ-kortingen gaan over drie doelgroepen: jongeren, ouderen en gehandicapten. Natuurlijk zijn de langdurig werklozen een belangrijke groep, maar die gaan we dus werkervaringstrajecten aanbieden.”
past, de uitvoeringsbesluiten zijn op komst. Het probleem ligt op het federale niveau: er is nog een normatief kader nodig. Want wat is bijvoorbeeld de ‘aangepaste beschikbaarheid’ van bruggepensioneerden, waarover de federale regering het heeft? Zo lang dat niet klaar is, kunnen wij nog niet aan de slag. Het gevolg is dat we de mensen van de RVA die al naar de VDAB waren overgeheveld, terug naar het federale niveau hebben moeten detacheren.”
“We hopen dat we in januari kunnen starten met de twee bevoegdheden: mensen naar de arbeidsmarkt toeleiden, en zo nodig sanctioneren” Philippe Muyters “We hopen dat we in januari kunnen starten met de twee bevoegdheden, de wortel en de stok: mensen naar de arbeidsmarkt toeleiden, en zo nodig ook sanctioneren. Maar sanctioneren is geen doel, het is een middel. Het is de laatste stap.” Tot slot: duaal leren. Hoe ziet u dat? “Voor leren en werken trachten we samen met minister van Onderwijs Hilde Crevits een sterk parcours te lopen. Straks zal het mogelijk zijn om hetzelfde diploma te behalen, ofwel enkel via de school, ofwel via een combinatie van werkvloer en school. Dan krijg je een volwaardige tweede weg. We zullen dat vanaf 1 september 2017 beginnen uit te rollen. Het zal een stevig engagement vragen van iedereen. Ook van de ondernemingen die aan het programma meewerken.”
Voka tevreden met Vlaams banenpact “Voka is tevreden met het akkoord dat de Vlaamse sociale partners enkele weken geleden hebben afgesloten”, zegt Sonja Teughels, senior adviseur arbeidsmarktbeleid bij Voka. Het banenpact dat binnen de SERV is bereikt, bevat volgens haar een reeks evenwichtige maatregelen die inzet-
Tegen wanneer verwacht u de uitvoeringsbesluiten? “Het is altijd gevaarlijk een precieze timing voorop te stellen. Maar het systeem van de RSZ-kortingen moet tegen zomer 2016 operationeel zijn. De uitvoeringsbesluiten moeten dus voordien klaar zijn.”
ten op doelgroepenbeleid en op het activeren van langdurig werklozen. Bovendien wordt in elk van de maatregelen gestreefd naar maximale vereenvoudiging. “Met het banenpact zullen meer sectoren kunnen inzetten op de aanwerving van jongeren”, zegt Sonja Teughels. “Daarnaast is er een traject uitgetekend voor langdurig werklozen. Zij zullen
Wat met de lopende federale RSZ-kortingen? “We gaan een reeks overgangsmaatregelen nemen. We zullen de afspraken uit het verleden honoreren. Maar we zullen de 36 categorieën van RSZ-kortingen die nu bestaan, vereenvoudigen en transparanter maken.”
worden geactiveerd via een goede werkervaring. En we bepleiten een eenvoudige en transparante aanwervingsstimulans voor werkgevers die langdurig werklozen engageren.” Het banenpact specifieert ook de doelgroepenkorting. “We willen de loongrens optrekken voor de aanwerving van jongeren, zodat meer sectoren kunnen gebruik maken van de maatregel. We willen ook dat de korting wordt opengesteld voor jongeren die deeltijds leren en werken. En in het
Vanaf wanneer start de VDAB met de werklozencontrole? “Die bevoegdheid is al sinds april 2015 van het federale naar het Vlaamse niveau overgeheveld. Het VDAB-decreet is al aange-
banenpact dat de Vlaamse sociale partners hebben afgesloten, bepleiten we ook dat het budget van de doelgroepkortingen wordt aangevuld met 125 miljoen euro. Zoals dat eerder al voorzien was in het zogenaamde competitiviteitspact.”
INTERVIEW
11
DE RESULTATEN VAN DE VOKA CONJUNCTUURBAROMETER
Een op de drie bedrijven plant aan te werven Het ondernemersvertrouwen in Vlaanderen is stabiel gebleven tegenover het voorjaar. Het aantal bedrijven dat aanwervingen en investeringen plant, is wel toegenomen. Een op drie bedrijven geeft aan de komende maanden extra personeel aan te werven tegenover een op vier in de eerste jaarhelft. Dat blijkt uit de halfjaarlijkse conjunctuurenquête van Voka. Het overheersend beeld uit de enquête en andere indicatoren die we opvolgen, is dat het herstel dat zich in de eerste jaarhelft heeft ingezet, aanhoudt. Maar het wint wel niet meer aan kracht. Dat blijkt bijvoorbeeld uit de certificaten van oorsprong die Voka uitreikt aan bedrijven die buiten Europa en de VS exporteren. In de eerste jaarhelft was er door de depreciatie van de euro een forse stijging van het aantal uitgereikte certificaten. Vanaf april 2015 lijkt het 3-maandsgemiddelde te stabiliseren, met een kleine terugval op het einde van de zomer. Die terugval stemt overeen met een duidelijke groeivertraging in een aantal opkomende landen zoals China, Rusland en Brazilië.
Opvallend is wel dat een aantal langetermijnvariabelen zoals aanwervingen en investeringen aan het stijgen zijn. Zo plant 32% van de bedrijven extra personeel aan te werven, tegenover 24,5% zes maanden geleden. De groep die een personeelsinkrimping verwacht is afgenomen, van 10% naar 8,6%. Er is ook een opmerkelijke stijging in de investeringsintenties. 42% van de bedrijven plant uitbreidings- of vervangingsinvesteringen. Zes maanden geleden waren er dat nog maar 35,8%. Wellicht is de reden waarom bedrijven nu opeens meer aanwervingen en investeringen plannen een sterker geloof in de langetermijntoekomst. Sinds de crisis in 2008 was het herstel zeer volatiel; soms waren er goede kwartalen, maar die werden afgewisseld met slechte kwartalen vanwege internationale crisissen zoals de euro- en Griekse crisis. Het ziet er nu naar uit dat het herstel toch wat langer standhoudt. Tot voor kort werd vanwege de volatiliteit van het herstel extra productie eerder opgevangen met het bestaande productieapparaat en personeelsbestand. Hier lijkt nu toch wat een einde aan gekomen te zijn waardoor meer bedrijven beslissen om in extra personeel en nieuw materiaal te investeren.
Wat de totale export betreft, is er van een daling nog geen sprake. Van de meer dan 1.000 bedrijven die deelnamen aan onze enquête, geeft 40% van de exporterende bedrijven aan dat ze de komende zes maanden verwacht meer te exporteren. Een kleine 20% verwacht een daling. Dit bevestigt het beeld dat de export naar opkomende landen wat stokt, maar dat dit volledig gecompenseerd wordt door export binnen een aantrekkend Europa en uitvoer naar het goed draaiende Amerika.
VERTROUWEN Het algemene vertrouwen in de conjunctuur lijkt bij de Vlaamse bedrijven te stabiliseren. 42,5% van de bedrijven verwacht de komende maanden meer orders, iets meer dan de 41,1% die in het voorjaar aangaf meer bestellingen te verwachten. Het aantal bedrijven dat de volgende maanden meer denkt te produceren is exact hetzelfde gebleven, met name 41,1%.
12
Bij die investeringen zullen de bedrijven steeds minder last ondervinden bij de banken. Minder dan 10% geeft nog aan dat ze de ontleningsvoorwaarden zien verscherpen. Twee jaar geleden was dat nog een kwart van de bedrijven.
PROBLEEM Wat wel een probleem kan zijn, is het vinden van geschikt personeel. Hier geeft 26% van de bedrijven aan dat het moeilijker is om aan geschikt personeel te geraken dan zes maanden geleden. Toen gaf ook een kleinere groep, 22,7%, aan dat het lastiger is om het juiste personeel te vinden. We verwachten hierdoor ook dat het aantal knelpuntberoepen opnieuw zal toenemen. Er zullen opnieuw extra inspanningen moeten komen om de vraag en het aanbod op de arbeidsmarkt in evenwicht te brengen. De regionale indicator voor het ondernemersvertrouwen van de Nationale Bank van België laat een vrij gelijkaardig beeld zien, een duidelijke stijging in de eerste helft van het jaar, met
^ECB-voorzitter Mario Draghi
denkt aan een extra stimulus-
pakket bovenop de maandelijkse aankoop van 60 miljard euro per
© Shutterstock
een beperkte daling de laatste maanden. Opvallend hier is dat het Vlaams ondernemersvertrouwen stabieler verloopt dan het Waals, dat meer schokken kent. We verwachten daarom dat de groeivooruitzichten van de Europese Commissie voor België, 1,3% in zowel 2015 als 2016 vlot gehaald zullen worden. Bedrijfsinvesteringen en export zullen de groei vooruit duwen. De aantrekkende arbeidsmarkt zal zich geleidelijk in een hoger consumentenvertrouwen en dus meer consumptie vertalen.
INTERNATIONAAL Qua internationale conjunctuur verwachten we dat het herstel zich doorzet. Het beeld is hier wel omgekeerd met dat van het voorbije decennium. Het zullen de traditionele Westerse landen zijn die de toon zetten, terwijl de groeilanden het lastig krijgen. De Chinese groeivertraging springt het meest in het oog. Het is duidelijk dat China naar een ander groeimodel op zoek is dat minder op export en investeringen leunt. Dat kan voor een tijdelijke groeidip zorgen. Het zal dus de Chinese consument moeten zijn die het nieuwe Chinese groeimodel overneemt. De groeilanden die het in 2016 het meest last zullen ondervinden zijn degene die sterk van grondstoffen zoals ertsen of olie afhangen, zoals Rusland of landen in het Midden-Oosten. Een stijging van de olieprijs zit er namelijk niet meteen in. De terugkomst van Iran op de oliemarkt en kostendalingen in de productie van de Amerikaanse schalieolie maakt dat ook in 2016 de wereldmarkt voldoende met olie bevoorraad zal zijn. Ook in de meeste mijnbouwgrondstoffen verwachten we geen prijsstijgingen, aangezien het aanbod groot is en de bouwcyclus in de meeste opkomende landen op een veel lager toerental draait. Het grootste risico hierbij is een cascade van in dollar aangegane bedrijfsleningen die door een duurdere dollar en lage grondstofprijzen niet terugbetaald kunnen worden. Europa zal zich gestaag verder uit de recessie trekken, maar een fors herstel valt niet te verwachten. Vooral de export naar de groeilanden staat onder druk. Dit wordt gecompenseerd met een natuurlijk conjunctuurherstel in voormalige crisislanden zoals Spanje en Portugal en extra export naar de VS. In Duitsland, het belangrijkste exportland voor Vlaanderen, blijft het ondernemersvertrouwen op een hoog niveau staan. De Chinese
maand.
groeivertraging en het VW-schandaal hebben geen groot effect op het sentiment. De vluchtelingencrisis heeft op korte termijn zelfs een positief effect op het bbp omdat de Duitse overheid, die goed bij kas zit, vele miljarden extra aan het uitgeven is. Het sterkste economische blok zal in 2016 opnieuw de Verenigde Staten zijn. De huizenmarkt floreert opnieuw en de werkloosheid blijft verder dalen. De schaduwzijde is de dure dollar en de lage olieprijs. De dure dollar maakt dat de export onder druk staat en de lage olieprijs zorgt dat de Amerikaanse energiemarkt geconfronteerd wordt met minder investeringen en ontslagen. De sterke economie en in het bijzonder de arbeidsmarkt maken dat de Federal Reserve eind dit jaar, begin volgend jaar, de rente voor de eerste keer in bijna 10 jaar tijd zal verhogen. Dit zal de dollar nog wat duurder maken. We denken dat die renteverhogingen al in de markt geprijsd is zodat we hier geen al te felle beurscorrectie door zullen zien.
Het zullen de traditionele Westerse landen zijn die de toon zetten, terwijl het de groeilanden zijn die het lastig hebben Europa daarentegen is helemaal nog niet toe aan een renteverhoging. Daarvoor is de inflatie veel te laag. De kans op een verdere renteverlaging, in de vorm van extra kwantitatieve versoepeling, is vrij reëel. ECB-voorzitter Mario Draghi zette de deur open richting een extra stimuluspakket bovenop de maandelijkse aankoop van 60 miljard euro per maand.
In het kort •
Meer bedrijven willen aanwerven en investeren
• Het
herstel houdt voor het eerst na de crisis van 2008 langer aan
• Geschikt • Europa • In
personeel vinden wordt terug een probleem
trekt zich traag maar zeker uit de recessie
Europa is de kans op een verdere renteverlaging vrij reëel
• Het
sterkste economische blok is in 2016 opnieuw de VS
CONJUNCTUUR
13
HOOFDECONOOM STIJN DECOCK ANTWOORDT
Drie vragen over de impact van de terreur De terreuraanslagen in Parijs hebben ons allemaal bij de keel gegrepen. Iedereen zit met vragen, ook bedrijfsleiders vragen zich af of de afgelopen aanslagen en de dreiging van nieuwe gebeurtenissen een invloed zal hebben op hun bedrijfsvoering. Vokahoofdeconoom Stijn Decock beantwoordt drie vragen.
Wat is de kortetermijnimpact van de aanslagen op de Vlaamse bedrijven? Indien we de komende weken geen nieuwe grote aanslag zien, zal de impact voor de Vlaamse bedrijven beperkt zijn. Het merendeel zal weinig tot geen hinder ondervinden van de aanslagen. De aandelenbeurs, toch wel een goede graadmeter voor het economisch sentiment, steeg de maandag na de aanslag trouwens. Ook de lock down van Brussel had weinig effect op Belgische aandelen of de productie bij onze bedrijven.
“Er zal nog meer verschuiving zijn van fysieke winkels naar e-commerce” Stijn Decock
%De lock down van Brussel
had weinig effect op Belgische aandelen of de productie bij onze bedrijven.
Toch zijn er een aantal sectoren die de gevolgen van de aanslagen en de nasleep ervan wel zullen voelen. Denk hier in de eerste plaats aan de horeca in Brussel. Die is toch minstens de omzet van een weekend definitief kwijt. Ook de winkels
zullen last ondervinden, er zal nog meer verschuiving zijn van fysieke winkels naar e-commerce in de kerstperiode. Daarnaast worden ook allerlei eventbedrijven en de toeristische industrie geraakt door de aanslagen in Parijs en de lock down van Brussel. Het wordt afwachten wat de dreiging is tijdens de kersperiode, voor veel bedrijven in de horeca en de evenementenbranche een belangrijke periode. Zijn er precedenten? Wat kunnen we daaruit leren? Sinds 9/11 zijn er nog een aantal incidenten zoals de aanslagen in Londen en Madrid. We zien dat de negatieve impact van zo’n grote aanslagen steeds kleiner wordt. Er is een tijdelijke dip in het consumentenvertrouwen, maar dit ebt vrij snel weg en heeft na enkele weken weinig impact op de consumentenuitgaven. De aanslagen in Londen en Madrid hadden uiteindelijk maar een heel beperkt negatief effect op de economie. We hebben natuurlijk nog nooit een klimaat gehad van een permanente constante grote terreurdreiging met regelmatig grote aanslagen. Wellicht zal er dan wel een uitgesproken negatief effect op de economie zijn. Zijn er op lange termijn gevolgen voor onze economie? Het is moeilijker om de gevolgen op lange termijn in te schatten. Veel zal afhangen of het gevaar onder controle is en er niet al snel nieuwe grote aanslagen volgen. Daarnaast kunnen er ook negatieve effecten ontstaan door scherpere grenscontroles waardoor goederen en mensen moeilijker de grens kunnen oversteken. Vooral na 9/11 zijn de veiligheidsmaatregelen fors toegenomen, wat een duidelijke economische kostprijs heeft in de vorm van tijdsverlies bij het inchecken in een vliegtuig, meer veiligheidspersoneel… België heeft de voorbije weken een belabberd figuur geslagen in de internationale pers, dit is nefast voor het imago van ons land. België zal sowieso de komende maanden minder toeristen ontvangen. Hopelijk kunnen we het imago snel bijspijkeren, doordat er bijvoorbeeld geen grote aanslag volgt, waardoor we geen buitenlandse investeringen verliezen. Tot slot, hopelijk is er ook een positieve keerzijde. Er leeft in België nu toch wel een urgentie dat het veiligheids- en migratiebeleid bijgespijkerd moet worden. Dus misschien krijgen we hierdoor een beter werkende overheid, wat toch een grote vraag is vanuit het bedrijfsleven.
© Shutterstock
14
IN HET NIEUWS
Uw Voka Conferentie centrum
Vergaderingen Opleidingen Seminaries Lezingen Evenementen
Multifunctionele vergaderzalen tot 100 personen Wi-Fi, audiovisueel en ICT-materiaal Vlot bereikbaar en ruime parkeermogelijkheden Catering service
Wij bieden u heel wat mogelijkheden en kunnen u professioneel ondersteunen bij de organisatie van uw event. Wij bieden een voordeeltarief aan Voka-leden. Contact:
[email protected] tel. 02 229 81 50 Koningsstraat 154-158 1000 Brussel www.voka.be/conferentiecentrum
Holiday Inn Hasselt ontvangt award in Londen
De nieuwe Vokawijzer: bent u klaar voor Industrie 4.0?
De jaarlijkse Hotel Stars Awards werden recentelijk georganiseerd in Londen. Op dit evenement zet InterContinental Hotels Group (IHG) hotels
We zijn aan het begin van een vierde industriële revo-
In een derde stap moet dan voor de prioritaire
en mensen in de bloemetjes voor hun uitstekende prestatie en bijdrage
lutie aanbeland, Industrie 4.0 genaamd. Dankzij alles-
projecten nagegaan worden of ze technisch en
aan de business & locale gemeenschap waarin zij opereren. De winnaars
omvattende connectiviteit, intelligente machines en
financieel haalbaar zijn. Een duidelijk actieplan
zijn de best presterende IHG-hotels en -personen binnen Europa. Tijdens
objecten wordt massaproductie op maat van de klant
zorgt er ten slotte voor dat de implementatie vlot
deze ceremonie werd Holiday Inn Hasselt beloond met de Hotel of the Year
mogelijk en convergeert de fysieke wereld met de virtu-
van start kan gaan en succesvol zal verlopen.
Award. Deze categorie erkent hotels die uitstekende resultaten hebben
ele wereld. Het is belangrijk dat bedrijven in Vlaanderen
bereikt en extra inspanningen hebben gedaan om de verwachtingen te
in de maakindustrie de nieuwe technologieën omarmen
U kan als Voka-lid deze Vokawijzer gratis
overtreffen en hun merk tot leven te brengen, zorgend voor gasten, mede-
om zich te onderscheiden van hun concurrenten.
bestellen via
[email protected]
werkers en de lokale gemeenschap. www.holidayinn.com/Hasselt Op basis van een aanpak in drie stappen kunnen bedrijven ervoor zorgen dat investeringen in nieuwe technologie de bedrijfsstrategie versterken en dat de
Adecco verkozen tot beste uitzenden rekruteringsbedrijf
transformatie gedragen wordt door de organisatie.
Vokawijzer 38 DECEMBER 2015
Maak u klaar voor de volgende industriële revolutie
INDUSTRIE
4.0
In een eerste stap gaat een bedrijf best na wat de strategische focus is van elke activiteit (differen-
Vorige maand werden in Genval voor het zesde jaar op rij de HR Excellence
tiatie en/of kostenvoordeel) en analyseert het in
Awards uitgereikt. Deze awards worden overhandigd voor en door de Belgische
welke mate de concepten en voedingsbodem voor
human resources sector. Adecco Group Belgium werd opnieuw verkozen tot
Industrie 4.0 reeds aanwezig is.
Best Staffing & Resourcing Company. De award is o.a. een bekroning voor het door Adecco gelanceerde ‘Beginnerscontract’, waarbij bedrijven gemakkelijker
In de tweede stap worden de concrete doelstellingen
en sneller vacatures kunnen invullen dankzij een bredere instroom van kandi-
en prioriteiten van de transformatie vastgelegd. Hier-
daten. De genomineerden werden vergeleken op basis van een concrete case-
bij wordt bepaald welke activiteiten in de waardeke-
study die zij zelf mochten kiezen binnen hun expertisegebied. Innovatie, kwaliteit
ten kunnen profiteren van de toepassing van Industrie
en meetbare resultaten werden in aanmerking genomen. www.adecco.be
4.0-technologie, om dan het verbeterpotentieel per project in kaart te brengen. De verschillende projecten worden dan ten opzichte van elkaar afgewogen, om de prioriteiten te kunnen identificeren.
Telenet sluit akkoorden met MEDIALAAN Telenet heeft een overeenkomst gesloten met MEDIALAAN NV om de volledige JIM Mobile klantenbasis op termijn aan MEDIALAAN over te dragen. MEDIALAAN staat nu in voor de marketing van de JIM Mobile producten en BASE Company voor alle andere aspecten van het mobiele product. Na de overname van BASE Company door Telenet zou deze 'branded partner' overeenkomst nog een tijdje worden voortgezet, maar binnen maximum twee jaar, zou BASE Company de JIM Mobile klanten overdragen aan MEDIALAAN. www.telenet.be
Belgische webwinkels goed voor 28 procent totale omzet e-commerce België HDe Belgische consument lijkt e-commerce steeds meer te omarmen. Uit de BeShopping100, de jaarlijkse analyse die BeCommerce uitvoert onder de 100 populairste webwinkels in België, is gebleken dat Belgische webshops dit jaar verantwoordelijk waren voor 28 procent van de totale omzet uit e-commerce. In totaal hebben de webwinkels uit de BeShopping100 in 2014-2015 een omzet gerealiseerd van 2,6 miljard euro, vorig jaar was dat nog 1,1 miljard euro. Hoewel het meeste geld nog wordt besteed bij webwinkels in onze buurlanden, laten deze resultaten toch zien dat Belgische webwinkels groeipotentieel hebben.
16
ACTUEEL
Quote “Het wordt hoog tijd om de economische meerwaarde van Brussels Airport en de hefboomfunctie voor jobs ten volle te beseffen”
Dat stelt Goedele Sannen, mobiliteitsadviseur bij het Voka-kenniscentrum. “Brussels Airport is goed voor 60.000 jobs, waarvan 20.000 op de luchthaven zelf, dat is goed voor 3,2 miljard euro aan toegevoegde waarde in ons land. Daarmee is de luchthaven de tweede grootste economische groeipool van België. Maar blijkbaar dringt dit belang bij bepaalde politici onvoldoende door. Er moet zo snel mogelijk een operationeel kader voor de verdere ontwikkeling van Brussels Airport komen. Dat houdt een snelle goedkeuring in van een vliegwet die een rechtszeker kader biedt voor vluchten op Brussels Airport en die de economische leefbaarheid van de luchthaven en de verdere ontwikkeling van zijn potentieel verzekert, in een juiste balans met de zorg voor leefbaarheid. Een recente studie van Intervistas toont aan dat het aantrekken van 10 procent meer luchtvaartactiviteiten leidt tot een toename van 0,5 procent van het bbp per capita. Indien Brussels Airport de kans krijgt om jaarlijks gemiddeld 2 tot 3 procent (het Europees gemiddelde) te groeien in aantal passagiers en cargo, kunnen er 10.000 extra jobs, zowel hoog- als laaggeschoolde, worden gecreëerd in de komende 10 jaar. Laat ons allereerst de jobs veilig stellen die er vandaag zijn en de kans grijpen om er duizenden bij te creëren.”
12%
Meer samenwerking tussen de havens van Antwerpen en Zeebrugge De Voka Havenvereniging, het samenwerkingsverband tussen Voka en de Vlaamse Havenvereniging vzw, is tevreden dat de havens van Antwerpen en Zeebrugge een samenwerkingsakkoord hebben gesloten. Het akkoord is een win-win en een wederzijdse erkenning van de rol van Antwerpen als internationale gateway voor de in- en uitvoer van de containers in NoordWest-Europa. Dit akkoord vrijwaart daarenboven de volwaardige rol van Zeebrugge als containerhaven. Het samenwerkingsakkoord voorziet o.m.
De recentste regeermaatregelen, namelijk de indexeringssprong en de taxshift, hebben onze
een proactieve gezamenlijke benadering van interhaven- en achterland-
concurrentiekracht significant verbeterd. De ontsporing sinds 2006 zal tegen eind volgend jaar
logistiek en sluit ook andere domeinen van samenwerking niet uit.
geneutraliseerd zijn en we bereiken het niveau van 1996. Maar dat niveau is nog altijd 12% hoger dan de gemiddelde kost in de drie buurlanden. U leest dus goed: de concurrentiekracht is hersteld, maar de loonkostenhandicap bedraagt nog altijd 12%. Het zoveelste voorbeeld van ‘sociale wiskunde’ eigen aan ons sociaal overleg. De loonnormwet moet aangepast worden om een nieuwe ontsporing te voorkomen. Dat veronderstelt enkele technische ingrepen zoals de
Taxshift: losse eindjes bijna geknoopt
verfijning van de gehanteerde rekenmethodes, de verplichte tussenkomst van de regering als de Groep van Tien geen IPA kan sluiten en de aanpassing van de automatische indexering om plotse
De taxshift is een belangrijke stap in de goede richting. Hierdoor
inflatieopstoten op te vangen. Voka wenst de werf van echt herstel van de concurrentiekracht
vermindert de loonkosthandicap de volgende jaren, hetgeen de jobcre-
af te werken. Dit veronderstelt een verdere significante afbouw van loonkosten. Cosmetische
atie bevordert. Het arsenaal fiscale incentives voor startende en kleine
ingrepen zullen niet volstaan. Liefst met behoud van de sociale vrede. De inzet? 900.000 nieuwe
ondernemingen wordt verder versterkt. In 2016 wordt onder meer ploe-
jobs om proportioneel evenveel tewerkstelling te realiseren als in de drie buurlanden.
gen- en nachtarbeid aanzienlijk goedkoper. Vanaf april 2016 verminderen de werkgeversbijdragen voor alle ondernemingen. Voor startende en/of kleine ondernemingen komt er ook een versterking van enkele fiscale incentives. De uitdaging bestaat er in om snel volledige rechts-
Chinese ambassadeur bezoekt Voka Op 30 oktober bezocht de Chinese ambassadeur Qu
integreren in de wereldeconomie, en ook het westen
Xing Voka in Brussel, hij werd er ontvangen door Voka’s
van China ontsluiten.” De ambitie is om honderden
gedelegeerd bestuurder Hans Maertens.
miljarden euro’s te investeren in infrastructuur. “De Asian Infrastructure Investment Bank heeft ondertus-
Een
belangrijk
gespreksonderwerp
tijdens
deze
lunchmeeting was de haven van Antwerpen. België en
zekerheid te creëren over de besliste maatregelen en om de administratiekosten voor de belastingplichtige tot een minimum te beperken.
Lessen uit de aanslagen
sen 100 miljard dollar gemobiliseerd, en 57 landen zijn reeds lid, waarvan 14 Europese.”
De Europese lidstaten zijn net zoals in de euro- en de vluchtelingencrisis
China bekijken momenteel hoe de haven via het spoor
steeds meer afhankelijk van elkaar en dus ook van de zwakste schakels.
verbonden kan worden met een spoornetwerk dat over
“België is gesitueerd op het westelijk einde van het
De druk om die zwakke schakels aan te pakken neemt steeds meer toe.
Eurazië tot China loopt. Dit kadert in het ambitieuze
Eurazië-continent en beschikt over goed ontwikkelde
Europa sleept zich de laatste jaren van crisis tot crisis. Die crisissen zijn
project van China om over land en zee de ‘zijderoute’ te
transportmogelijkheden en logistiek. Het land is dus
vaak het gevolg van belangrijke weeffouten bij het construeren van de
realiseren. Ook verbindingen met Zuid-Azië, Oceanië en
goed geplaatst voor samenwerking in dit kader”, stelde
Unie of de eurozone. Hierdoor worden nu toch veel maatregelen geno-
Afrika worden bestudeerd.
de ambassadeur nog.
men om die crisissen te vermijden en beseffen lidstaten dat ze moeten
Ambassadeur Qu Xing: “Met dit project wil China de
De lunch met de Chinese ambassadeur kadert in een
economische samenwerking langsheen deze assen
programma van ontmoetingen met ambassadeurs,
versterken, een nieuw groeipotentieel voor de wereld-
georganiseerd door Voka Halle-Vilvoorde, Voka Metro-
economie bevorderen, de Chinese economie nog beter
politan en Brussels Diplomatic Academy (VUB).
samenwerken. Het is dus goed mogelijk dat Europa hier als een beter en coherenter werkend geheel zal uitkomen.
Preventie als sleutel tot gezondheid In België moet meer aandacht gaan naar preventie. En dat is niet alleen goed voor ons welzijn. Het is ook goed voor onze welvaart: wie minder vaak ziek is, zal meer aanwezig zijn op het werk, en zal dus meer kans hebben om zijn loopbaan uit te bouwen en meer loon te verdienen. Voka pleit daarom voor self management. Dit zorgt voor meer levenskwaliteit tegen een goede prijs. Deze belofte kan echter enkel worden waargemaakt wanneer een aantal randvoorwaarden vervuld zijn binnen een gezondheidszorgsysteem: financieringsvormen die preventie en innovatie ondersteunen, zorgprofessionals die keuze-architecten worden en een integrale (gedeelde) verantwoordelijkheid voor preventie.
17 © Chak López
Prosit
%Een van de winnaars is Citycubes. Dit ‘brandactivation’-bureau
specialiseert zich in pop-up activiteiten in steden. Door hun aanpak
%Bryo, het startersproject van Voka, was in november host van de wereldwijde
maken ze merken op een originele manier bekend bij het grote
pitchwedstrijd ‘Get in the Ring’. Deze internationale wedstrijd gaat op zoek naar
publiek via belevingen in het hart van de stad. Op de foto: Dieter
de meest beloftevolle startups. Op basis van hun pitch worden het business model,
Veulemans (CityCubes), Annelies Maes (Bryo) en Gil Dejonghe
de markt, het eventuele team en de financiën beoordeeld.
(Citycubes).
© Chak López
© Chak López
$Wanneer gaat de “Reyerslaan” tegen de vlakte en wat komt
er op de site? Hoe wil VRT de nieuwe generatie kijkers digitaal bedienen? Wat is het recept voor een goede radiospot? Op de tweede editie van de Cultural Night van Voka Metropolitan kregen de deelnemers een kijk in de interne keuken van de VRT.
© Frederik Beyens
$Algemeen hoofdredacteur Luc
Rademakers heette de deelnemers van de Cultural Night van Voka Metropolotan
welkom bij de VRT.
18
Lees meer over onze activiteiten op www.voka.be/evenementen. Een selectie uit onze agenda vindt u op pagina 33. © Frederik Beyens
^Tijdens de najaarslunch van Voka Metropolitan kondigde
Europees Commissaris Marianne Thyssen aan dat de EU samen met de bedrijven jongeren 140.000 nieuwe stageplaatsen wil bieden. Brussel krijgt daar alvast 14 miljoen voor.
© Dann
© Dann
#CD&V-voorzitter Wouter Beke (rechts) kaart nog na met Jan
Peumans, voorzitter van het Vlaams Parlement (midden) en Jan Smets, gouverneur van de Nationale Bank van België.
^Luk Van Eylen, General Manager Corporate Public Affairs bij
KBC (links), Brussels Parlementslid Liesbet Dhaene (midden) en © Dann
vicegouverneur van Brussel Jozef Ostyn (rechts) waren tevreden met het positieve signaal van de EU-commissaris.
^De aanwezigen van de Cultural Night kregen een exclusieve
blik achter de schermen. Hier was te zien hoe een item voor Het © Frederik Beyens
Journaal wordt gemonteerd.
19
DE EXPORT-EXPERT
Vier tips om succesvol te exporteren Marc Vermoesen is CEO van industrieel toeleveraar Xtraflex in Lier. Het bedrijf is al van zijn ontstaan exportgericht. “Exporteren maakt deel uit van onze identiteit. Je vindt het overal terug. Eenvoudig is het niet, fouten ga je sowieso maken, maar dat kan je berekend doen.” Marc Vermoesen geeft vier adviezen over hoe u uw exportverhaal kan aanpakken. Bregt Timmerman
1. Bied ik internationaal voldoende meerwaarde?
4. Hoe positioneer ik mij als internationaal bedrijf?
Vóór je gaat exporteren moet je eerst de vraag stellen of je de internationale markt wel een meerwaarde te bieden hebt. Is mijn prijs, mijn kwaliteit, mijn service beter dan die van mijn concurrenten? Of wil ik exporteren vanuit een ‘me too’-redenering? Dat laatste mag geen drijfveer zijn, dan moet je immers inleveren op je prijs om lokale spelers te evenaren, onhoudbaar. Voor ons was het eenvoudig, er zijn maar zes fabrikanten van ons product in Europa, dat bood duidelijk opportuniteiten.
Bij ons zitten veel mensen met exportervaring. En we combineren veertigplussers met jong afgestudeerden. De ouderen nemen de jongeren mee in hun kielzog. Ons land heeft geen productie-imago. Maar wij produceren wel, op een ultramoderne manier. We geven klanten die op bezoek komen altijd een rondleiding, en het maakt indruk. We besteden veel aandacht aan de inrichting van het bedrijf. We gaan voor de uitstraling van de combinatie van een Duits-Zwitsers bedrijf, met het Bourgondische van de Fransen en de gezelligheid van de Spanjaarden en Italianen. En dat werkt.
2. Hoe selecteer ik distributeurs? De keuze is voor iedereen anders, maar wij gingen voor distributeurs. Onze producten worden gebruikt in de farma, de chemie, en in de transportsector. Dan heb je lokale specialisten nodig. We analyseren land per land, eerst met een SWOT-analyse, dan brengen we de spelers in kaart, kijken we wie financieel gezond is, wat hun specialiteit is. Dan gaan we die distributeurs bezoeken, vaak vijftig tot zestig bedrijven.
“Bij een exportavontuur gebeuren sowieso stommiteiten. Dan is het beter om ze dicht bij huis te maken” Marc Vermoesen
De grootste distributeurs zijn niet altijd de beste, als nieuwe partner krijg je bij hen de eerste twee maanden veel aandacht, maar dat vermindert snel. En moet je jaren wachten tot ze je nog eens in de etalage zetten. Kleinere spelers gaan meer tijd aan je besteden. 3. Welke landen moet ik selecteren? Bij een exportavontuur gebeuren sowieso stommiteiten. Dan is het beter om ze dicht bij huis te maken. Stel, er loopt iets mis bij je distributeur in Frankrijk, je kan in je auto springen en erheen rijden. Als dat gebeurt in bijvoorbeeld Rusland of China is dat al een pak duurder en tijdrovender. Ook de cultuur speelt een rol, zelfs binnen Europa. Duitsland is een goeie markt, er wordt rationeel gewerkt en er is een groot industrieel weefsel. Kennis van het Duits helpt natuurlijk. Een zeer moeilijke markt is Engeland, moeilijker dan bijvoorbeeld Italië of Spanje. Er bestaat een sterke interne hiërarchie, die je goed moet kennen. Ook Frankrijk is moeilijk, emoties spelen hier een grote rol. © Chak López
20
%Marc Vermoesen, Xtraflex:
“Voor ons imago combineren we Duits-Zwitserse elementen met Franse en Spaanse.”
YVAN VINDEVOGEL, COPPERHEAD
Gin uit Kortrijk voor de hele wereld Copperhead. De gin in zijn glanzende, koperkleurige fles bestaat sinds mei 2014, en alleen al dit jaar zijn er meer dan 135.000 exemplaren van verkocht. In eigen land, maar ook in Nederland, Frankrijk, Spanje, het Verenigd Koninkrijk. “Het is in ons land de meest succesvolle lancering van een gin in de voorbije jaren”, weet Yvan Vindevogel, de man die de gin bedacht. Erik Durnez
‘The Alchemists Gin’, zo luidt de bovenlijn op het etiket, een beetje mysterieus. Alchemisten waren vanouds op zoek naar levenswater, water dat het eeuwige leven geeft. Yvan Vindevogel alludeert daar heel bewust op. Ook de esculaap, de slang die symbool staat voor de apothekers, siert het etiket.
%Yvan Vindevogel, Copper-
head: “De koperkleurige fles is essentieel voor het concept.”
Yvan Vindevogel is apotheker. Hij experimenteerde als tiener thuis in de kelder al met extracties en destillaten, en in 1987, na zijn studies, richtte hij een bedrijfje op: Omega Pharma. Hij ontwikkelde huisgemaakte shampoo, hij stond zelf aan de machines. (Marc Coucke stapte pas een tijdje later mee in het
bedrijf.) Vindevogel verkocht zijn aandelen in 1994, hij startte met Vemedia een nieuwe groep in een soortgelijke markt. Waar komt dat idee van Copperhead vandaan? “Twee jaar geleden las ik op vakantie een artikel over de medicinale oorsprong van gin. Dat zette me aan het denken.” Vindevogel bedacht een origineel recept, met alcohol en jeneverbessen, maar ook met botanische ingrediënten, zoals korianderzaad, engelwortel, sinaasappelschil, kardemom.De echte liefhebbers kunnen er nog een van zijn medicinale blends aan toevoegen, ‘aperitivum’, of ‘digestivum’, of ‘energeticum’. Vindevogel heeft de medicinale claims van die producten gedocumenteerd en als goede apotheker ook genotificeerd bij het ministerie van Volksgezondheid. “Het moest allemaal kloppen”, zegt Vindevogel. “Een goed product, een mooie verpakking, een uitstekende marketing, een perfecte distributie.” De fles heeft hem veel hoofdbrekens gekost, er zitten acht lagen koperkleur op, en ze kost hem een bom geld. “Maar ze is essentieel voor het concept”, zegt de gin-bedenker.
“Dit concept heeft potentieel om een wereldmerk te worden” Yvan Vindevogel Voor de destillatie van het product ging hij in zee met zijn vriend Bernard Filliers. Voor de distributie nam hij Stefaan Bettens in de arm, de man achter JetImport, het bedrijf dat onder meer Red Bull, Fever Tree en Corona distribueert. Voor de marketing bedacht hij een eenvoudig plan. Hij verhuurt Copperhead-barmeubelen voor allerlei evenementen – trouwfeesten, studentenparty’s, congressen. “We brengen alles mee: gin, tonic, ijs, roerlepeltjes, barmannen in witte apothekersschort. En dat allemaal tegen een vriendelijke prijs. Zodat onze marketing zichzelf terugbetaalt”, zegt Vindevogel. Hij heeft met Stefaan Bettens ondertussen een joint venture opgezet, om Copperhead ook internationaal uit te bouwen. “Dit concept heeft potentieel om een wereldmerk te worden”, zegt hij. De gin is nu al in twaalf landen te verkrijgen. “Het loopt als een trein.” Voor het lopende jaar verwacht hij een omzet van 3,5 miljoen euro, met een EBITDA van 1,1 mliljoen euro. “Op drie jaar tijd een miljoen flessen verkopen: dat moet kunnen”, denkt hij. www.copperhead.be
DOSSIER INTERNATIONAAL ONDERNEMEN
21
STEVIA IN PERU
De Peruviaanse learning curve %Sebastiaan Saverys: “China
produceert meer stevia, maar wij zijn vijf keer productiever.”
Sebastiaan Saverys woont en werkt in Peru, zijn onderneming Durabilis heeft er een gigantisch steviaproject opgestart dat volgend jaar op kruissnelheid moet komen. “Doorzettingsvermogen, de ruimte om fouten te kunnen maken, je tussen de locals begeven, dat is belangrijk om het in een land als Peru te maken.” Bregt Timmerman Sebastiaan Saverys had een bijzonder uitgangspunt bij zijn wil om te ondernemen. “Ik wilde iets goeds doen, iets wat de wereld beter kon maken. Na een reis van enkele maanden doorheen Zuid-Amerika richtte ik, samen met mijn familie, ‘Durabilis’ op, een organisatie met economische activiteiten, die zich inzet voor het maatschappelijk belang.” “Het duurde een hele tijd vooraleer we voor Durabilis een goede juridische vorm hadden gevonden. Dat was belangrijk, omdat we werken met giften. Maar door de uitzonderlijke bestaansreden van Durabilis, bleek het in het Belgisch recht geen evidentie. Uiteindelijk werd het een nv.” Na heel wat vijven en zessen kon Durabilis, gefinancierd door onder meer de vader van Sebastiaan, starten. “We hebben ondertussen zowat vijftien projecten in vier continenten lopen. Allemaal hebben ze dezelfde insteek: people, planet en profit.” Sociale projecten dus die economisch steek houden.
3 KEER ZO MOEILIJK De projecten zijn opgedeeld in vier grote ‘business units’: FairFruit, dat fruit produceert en exporteert, de plantages zijn verspreid over Afrika en Zuid-Amerika, onder meer in Peru. BaraJii, dat dranken produceert en distribueert in West-Afrika. Terral, dat via lokale boeren rijst produceert en verkoopt in West-Afrikaanse steden. En ten slotte het grootste project: Stevia One in Peru, de productie, verwerking en verkoop van stevia. Sebastiaan: “We staan waar we staan door ontzettend veel doorzettingsvermogen. Ondernemen is nooit evident. Als je dat dan nog eens doet in een ontwikkelingsland én maatschappelijke impact nastreeft, is het driedubbel zo moeilijk.” “Vóór Stevia One was ik op zoek naar een echt groot project. Iets waarmee ik op grote schaal het verschil kon maken. En op een dag, een achttal jaar geleden, zat ik op het vliegtuig van West-Afrika naar Peru. Ik zat naast een Peruviaan, Raúl Urbina, een specialist in moleculaire biologie. We begonnen
22
te praten over mijn projecten, over duurzaamheid, het milieu. Raúl vertelde me dat hij een betere, meer duurzame vorm voor de productie van stevia aan het ontwikkelen was. We hebben er uren over gepraat. Op het einde van mijn vlucht had ik mijn project, mijn zakenpartner en een fantastisch product, want stevia heeft het allemaal: het is gezond, het is duurzaam, het is arbeidsintensief, en het heeft een enorm marktpotentieel.” Peru bleek de beste plaats om de steviaplantages aan te leggen. “Het klimaat, de mensen, de knowhow. Het is er allemaal. Een jaar later ben ik er ook naar verhuisd. Aanvankelijk om een groot probleem met een lokale partner op te lossen, maar je bent het efficiëntst als je er woont. We zijn met alles van nul begonnen, en we hebben fouten gemaakt, heel veel fouten. Je hebt twee manieren om naar het buitenland te trekken. Je kan partners zoeken, distributeurs, die de markt voor jou verkennen en bewerken. Of je kan het zelf doen, de ‘learning curve’. Om hierin te slagen heb je twee dingen nodig. Veel doorzettingsvermogen, en de middelen om fouten te mogen maken.” “We begonnen met niks en we moesten nog alles doen: verder
“Alles zelf doen dwingt respect af bij de lokale bevolking” Sebastiaan Saverys
voor onze stevia ook enkele procenten duurder dan de Chinese. Maar de afnemers hebben oren naar ons verhaal. En dat is vaak het doorslaggevende argument.” “Ondernemen in het buitenland, ik kan het alleen maar aanraden. Maar be prepared, it’s a hell of a ride. In België kan je veel rustiger ondernemen. Maar geef toe, dit is veel spannender.”
Peru op de weegschaal Christophe De Greift, die voor Flanders Investment & Trade in Lima verblijft, heeft een goed zicht op de voor- en nadelen van ondernemen in Peru. “Peru is een heel open land, ook voor buitenlandse investeerders. Alle buitenlandse investeringen zijn welkom, in bijna alle sectoren, ook krediet wordt relatief gemakkelijk verschaft. Buitenlanders hebben gelijke rechten als Peruvianen, en hun privébezit wordt goed beschermd. De Peruviaanse markt is zich volop aan het ontwikkelen. De globalisering helpt daarbij, steeds meer sectoren slagen er in om buitenlandse investeringen aan te trekken.” “Er zijn in het land ook nog enkele problemen die opgelost moeten worden. Zo is er nog corruptie in het staatsapparaat, wat resulteert in moeilijkheden om aan de juiste vergunningen te geraken. Ook het rechtssysteem is traag en corrupt. Het neemt daarnaast nog redelijk wat tijd in beslag om het vertrouwen van de Peruvianen te winnen. Het onderwijssysteem is ten slotte niet optimaal, waardoor het moeilijk is om voldoende gekwalificeerde mensen te vinden.” SURINAME
VENEZUELA
GUYANA
COLOMBIA
onderzoek verrichten, land aankopen, mensen aanwerven, de markt verkennen. Mijn beste investering was een Isuzu Amigo. We hadden er zeker te veel voor betaald. Hij was vijftien jaar oud, en het chassis was stuk. Maar met die auto hebben we het hele land doorkruist, op zoek naar geschikte grond. Achteraf vertelden de landbouwers ons dat die ‘durf’ indruk heeft gemaakt.”
ECUADOR
BRAZILIË
PERU
“Een belangrijke les: als je iets wil doen in het buitenland, dan moet je je er volledig in onderdompelen. Alles is anders dan in België. Rechtszekerheid is bijvoorbeeld zeer moeilijk af te dwingen. Het gaat om vertrouwen, en dat win je alleen door naar ginder te trekken. En de taal te spreken. Op den duur heb je het in de vingers, en gaan mensen die het misschien niet goed bedoelen twee keer nadenken voor ze proberen je op te lichten. Dat is ondertussen bij ons het geval.”
LIMA
BOLIVIA
CHILE PARAGUAY
DOORBRAAK 2016 wordt het jaar waarop Stevia One gaat doorbreken. “Onze financiering is tot 2018 rond. We zijn klaar om volop te gaan exporteren. Zo bouwen we binnenkort een ultramoderne fabriek om stevia op een duurzame manier te verwerken. De grote consumenten van suiker zijn ondertussen klant. Coca Cola, Pepsico, Cargill… en de markt is ontzettend – om niet te zeggen – quasi oneindig groot.” “Negentig procent van de steviaproductie komt uit China. Maar daar hebben ze nog een lange weg te gaan. Wij zijn stukken productiever, zo oogsten wij vijf keer per jaar, zij één keer. Per ton stevia die zij produceren, halen wij er vijftien. Voor de landbouwers biedt het een uitweg voor het telen van cocaplanten, we kunnen hen meer betalen omdat de plantages ook meer opbrengen. Door de focus op duurzaamheid, is de prijs
Kansrijke sectoren 1. Toelevering voor de mijnbouw 2. De groeiende energiesector 3. Investeringen in de agro-industrie
Ease of doing business index - 50ste plaats op 189 landen
Politiek risico (1 tot 7) - (Middel)lange termijn 1
7
Commercieel risico (A tot C) A
B
C
© Flanders Investment & Trade
DOSSIER INTERNATIONAAL ONDERNEMEN
23
PAUL PAREIN, CEO PRONAILS
Europees marktleider in kunstnagels ProNails, ontwikkelaar en fabrikant van producten voor nagel-, hand- en voetverzorging voor de professionele markt, is Europees marktleider in zijn niche en is nog verder aan het internationaliseren. “We willen in de volgende vijf jaar onze omzet verdubbelen”, zegt CEO Paul Parein. Hij ziet nog een enorm groeipotentieel in de markt. “We moeten onze bestaande activiteiten verder optimaliseren, en we willen ook nog nieuwe landen binnenhalen.” Erik Durnez Formeel heet de vennootschap nog Professionails nv, maar sinds enkele jaren gaan de producten onder de merknaam ProNails naar de markt. Het bedrijf uit Brasschaat wil nagelstudio’s in Europa en daarbuiten helpen groeien, en zo de markt professionaliseren. Professionails werd in 1981 opgericht door Catherine Claus. Die had op reis in de VS het fenomeen van kunstnagels ontdekt, en lanceerde dit vervolgens ook in ons land. Ze startte een nagelstudio in Antwerpen. Met succes, ze kreeg snel navolging. In die mate dat ze het accent van haar business veranderde: ze ging van start met opleidingen voor nagelstylistes, en ze voerde ook zelf een professioneel productgamma voor kunstnagels in. Dat was het begin van het grotere verhaal.
“Starten in een nieuwe regio is bijzonder arbeidsintensief ” Paul Parein
Stap voor stap ging het bedrijf ook eigen producten ontwikkelen. Dat leidde uiteindelijk tot een nieuw product, de ‘gel’nagels. De Amerikaanse techniek voor kunstnagels was op basis van hars, gemengd met solventen. De nagels van ProNails bestaan uit een gel, die ‘geboetseerd’ wordt op de nagels en die nadien wordt uitgehard onder UV-licht. Dit is gezond voor de gebruiker én voor de nagelstylist.
SERIAL ENTREPENEUR Paul Parein nam het bedrijf over in 2009. Parein komt uit een gekende ondernemersfamilie, en hij is zelf serial entrepreneur. Hij nam eerder, samen met de Antwerpse bouwondernemer Eric Verbeeck (die zijn stiefvader is) het gevelbedrijf Belgometal over, dat later door een Italiaanse groep werd gekocht. Dan stapte hij in spakenfabrikant Sapim om daar de marktleider van kwaliteitsspaken van te maken. Tot Axel Moorkens het bedrijf overnam. Daarna nam hij Laboratoria Smeets in handen, een Belgische contract manufacturer van farmaceu-
24
tische producten. “Het was niet de bedoeling om een bedrijf te kopen om het daarna weer te verkopen”, zegt Parein. “Maar het toeval besliste dat zo.” Hij ziet veel groeimogelijkheden voor ProNails. Het business model is vrij eenvoudig. Een klant met gelnagels moet één keer per maand bij de nagelstyliste passeren, voor een nieuwe set. “Dat geeft dus continuïteit aan de business”, zegt Parein. Zijn directe klanten zijn dus de nagelstylistes. “Nagels zetten is werk voor professionals. Daar begint ook ons concept: wij leiden de stylistes op. Nagelstylistes krijgen 15 weken lang opleiding, tot ze het vak volledig onder de knie hebben. Wij leiden ook onze buitenlandse distributeurs op tot gecertifieerd ProNails-opleidsters zodat ook zij op hun beurt volgens dezelfde ProNailsmethodes en kwaliteitsnormen opleidingen kunnen geven aan stylistes en daar de markt kunnen ontwikkelen.” “Onze aanpak is er dus een van ‘we help you grow’. In principe kan iedereen stylist worden of een studio openen. Maar die mensen moeten dan wel een stevige begeleiding krijgen, technisch en bedrijfskundig. Ze moeten nagels kunnen zetten, ze moeten klanten kunnen werven, ze moeten hun business professioneel runnen.”
MARKTLEIDER Vandaag telt ProNails tachtig medewerkers. “We trekken goede mensen aan, met passie voor cosmetica. Tachtig procent van de medewerkers zijn vrouwen, evident. En het is een leuke sector om in te werken.” ProNails is nu aanwezig in 55 landen. “In Europa zijn we marktleider in onze branche. Elk jaar trachten we drie of vier landen extra te bereiken. Starten in een nieuwe regio is heel tijdsintensief. We hebben 1.200 actieve artikelen, je moet de mensen daarmee leren omgaan, je moet de nodige opleidingen geven, de kennis doorgeven, de techniek aanleren… Je hebt een jaar
of twee nodig om in een nieuwe regio het noodzakelijke kader uit te rollen.” De kunst, zo zegt Paul Parein, is dus om de goede buitenlandse partner te vinden. “We kiezen liefst mensen die professioneel zijn en die op dezelfde golflengte zitten. De klik moet er zijn, anders werkt het niet.”
landen binnenhalen. Nieuwe producten ontwikkelen, innovatieve marketing, nieuwe verkooptechnieken, nog nauwere banden met de klanten om samen verder te groeien… We zien nu al dat het lukt. De eindconsument kent de merknaam misschien nog niet, maar elke professional kent ProNails.”
%Paul Parein, ProNails: “Sty-
listes opleiden, daar kruipt de
België telt om en bij de 5.000 nagelstudio’s. Ze zijn bijna allemaal toch minstens voor een deel klant bij ProNails. Maar de eindklanten, dat zijn natuurlijk de consumenten. “Vijf tot tien procent van de vrouwen heeft vandaag gelnagels. Tachtig procent van hen gebruikt traditionele of semi-permanente nagellak. Tien procent gebruikt helemaal geen nagelproducten. Onze target is: die tachtig procent stap voor stap overhalen om gelnagels te gebruiken. En we hebben daar goede argumenten voor: het gebruiksgemak, de veelheid aan kleuren (we bieden meer dan 400 kleuren aan), het modieuze aspect, het verzorgde uiterlijk. Handen zijn een deel van het voorkomen van een dame. Keurige nagels maken het verschil.”
www.pronails.be
meeste tijd in.”
ProNails telt niet alleen vrouwen bij de eindklanten. “We hebben ook een beperkt mannengamma. Voor een verzorgd imago of bijvoorbeeld voor het herstellen van een beschadigde nagel. Ook trendgevoelige mannen in de modewereld en filmindustrie wagen zich steeds meer aan een nagellook.”
INNOVATIE Twee keer per jaar brengt ProNails een nieuwe collectie uit: nieuwe kleuren, nieuwe producten. Is innovatie in zo’n marktsegment wel mogelijk? Paul Parein: “Heel zeker, in de hele waardeketen. In producten, in concepten, in het business model… Bijvoorbeeld in de ontwikkeling van producten die het voor de nagelstudio mogelijk maken om sneller te werken. Of in nieuwe verpakking die lichter is, beter stapelbaar, handiger. Of in ‘Sopolish Protect & Peel’, een vliesje dat op de nagel kan worden gelegd voor het lakken en dan nadien eenvoudig afpelbaar is. Respect voor de natuurlijke nagel, daar gaat het om. Of in onze ‘Premium Salons’, een concept dat we anderhalf jaar geleden hebben opgestart, voor nagelstylisten die héél nauw met ons willen samenwerken. Ze onderschrijven een charter, ze krijgen extra opleiding en marketingondersteuning en gebruiken exclusief onze producten.” ProNails heeft vijf mensen in research & development. “Maar even belangrijk is de input vanuit het netwerk. Duizenden en duizenden stylistes, die alle dagen gepassioneerd met nagelstyling bezig zijn. Tientallen buitenlandse distributeurs. En regelmatige platformen met eindconsumenten. Dat is voor ons een geweldige bron van informatie.” Zestig procent van alle producten die ProNails distribueert, wordt in Brasschaat gemaakt. “Tot voor enkele jaren was ons kantoor in Schoten en produceerden we in Wuustwezel. Dat gaf heel wat efficiëntieverlies. Drie jaar geleden hebben we de twee vestigingen samengebracht in ons nieuwe gebouw in Brasschaat. Dat heeft een geweldige boost gegeven.” Binnen vijf jaar wil ProNails zijn omzet verdubbelen. “We kunnen het bestaande verder optimaliseren, we willen nog nieuwe © Chak López
DOSSIER INTERNATIONAAL ONDERNEMEN
25
De Afrikaanse middenklasse bestaat Afrika zal de komende jaren een disruptieve evolutie uit 300 miljoen voorwaarts ondervinden door de groeiende mensen, meer dan de koopkracht van de middenklasse middenklasse van Indië en sneller ontwikkelende of de totale bevolking ondernemingen van de VS
Afrika,
het groeicontinent van de volgende 20 jaar
Evolutie van grondstoffenmarkt naar INDUSTRIËLE PRODUCTIE
Versnelde investeringen in INFRASTRUCTUUR dankzij Chinese financiering & infrastructuurfondsen
Zes van de tien grootste ZONNECENTRALES ter wereld worden in Afrika gebouwd
40% van het Keniaanse BNP via M-Pesa, het MOBIELE BETAALPLATFORM van Safaricom
Verwachte jaarlijkse BNP groei [2014-2020]
RETAILERS en E-COMMERCE PLATFORMS zoals Jumia veroveren het continent
Onbekend < 3% 3% - 4% 4% - 5% 5% - 6% 6% - 7% > 7%
86% van de Afrikanen heeft een MOBIELE TELEFOON
Roland Berger helpt bedrijven bij het grijpen van kansen in de Afrikaanse markten, via ondersteuning in marktselectie, go-to-market planning en implementatie, met de hulp van kantoren in Marokko en Nigeria
Preventie brengt meer op dan je denkt België staat vandaag slechts op plaats 19 in de lijst van OESOlanden, wat preventie en public health-performantie betreft. Zweden, Noorwegen en IJsland, maar ook Nederland, behoren tot de top. Mocht ons land er in slagen tot die top door te stoten, dan zou dat jaarlijks tot 80 procent minder beroertes, diabetes type 2 en hartfalen kunnen leiden, en tot 40 procent minder kanker. Investeren in gezonde levensstijl en preventie heeft tot doel een ‘compressie’ te bereiken van de jaren van minder goede gezondheid (mentaal en fysiek). Dat streven komt iedereen ten goede, zowel in de privé- als de werksituatie: de werknemer die fysiek en mentaal gezond is, presteert beter en kan langer werken. Wie een goede gezondheid heeft door voldoende beweging en gezonde voeding, is mentaal sterker en kan 10-15 jaar langer gezond leven. En het interessante is: deze effecten worden al snel bereikt; iedereen kan er dus op elk moment mee beginnen. Het betekent dat preventie veel meer nog dan vandaag kan vertrekken vanuit het individu, en via technologie en soci-
ale interactie in harmonie met een stimulerende omgeving, een effect zal hebben op de hele maatschappij. Verenigingen, scholen, maar ook bedrijven en publieke ruimtes maken deel uit van die stimulerende omgeving. Digitale technologie en ontwikkelingen rond gepersonaliseerde gezondheidszorg maken dergelijke omslag mogelijk. Maar preventie in zijn moderne vorm heeft ook veel te maken met psychologie: samen streven naar een gezond doel, mét gepaste beloningen is leuk. Ook commerciële en publieke omgevingen anders gaan inrichten, biedt kansen voor ondernemers. Denken we bijvoorbeeld maar aan testen die gebeurd zijn met winkelkarren met grotere fruit- en groentevakken. Hoe deze beweging er precies uitziet en welke beleidsstappen verder nodig zijn, dat wordt uitgewerkt in de white paper preventie die Voka Health Community binnenkort presenteert. Maar beeldt u zich nu al eens in wat deze omslag voor u en uw organisatie zou kunnen betekenen, bijvoorbeeld inzake absenteïsme, stressproblemen, creativiteit en welbehagen…
Bier met liefde gebrouwen, drink je met verstand. Une bière brassée avec savoir se déguste avec sagesse.
STEF DE CORTE, SMARTPHOTO
De heropstanding van een fotodienstengroep
Fotodienstengroep Smartphoto liet vorig jaar een decennium van rode cijfers achter zich. "Definitief achtergelaten", zegt CEO Stef De corte. "We gaan vooruit, we realiseren een rendabele groei, en we zien nog verdere expansie in de volgende tien jaar." Erik Durnez Hoezo, Smartphoto een groeibedrijf? Tien jaar geleden zag het er echt niet goed uit voor het beursgenoteerde voormalige Spector. De digitalisering van de fotowereld veranderde op enkele jaren het hele speelveld, en het bedrijf dat zich zo succesvol had toegelegd op het ontwikkelen en printen van fotofilm, kreeg het zwaar te verduren. Stef De corte kwam in 1999 als CFO in de groep. Op het eerste gezicht een vreemde benoeming, want de burgerlijk ingenieur had helemaal geen financiële achtergrond. Maar de aandeelhouders van de fotogroep hadden toen al begrepen dat IT de toekomst was, ze wilden knowhow op dat domein binnenhalen. In 2005 werd De corte zelfs CEO. "Op dat moment beseften we dat we in het oog van een storm zaten. Het fotostuk zag er helemaal niet zo goed uit. In 2004 hadden we nog goede zaken gedaan in de analoge fotografie, 2005 bleek heel wat minder. We zochten een oplossing. Er kwam een kapitaalverhoging, en een splitsing van de activiteiten. Het retailstuk werd afgesplitst van de fotoservices. Want dat tweede stuk, dat liep gevaar."
“De rode cijfers hebben we definitief achtergelaten” Stef De corte De corte kreeg de opdracht dat ‘risicobedrijf’ te leiden. "Het was een grote uitdaging, maar ik heb ja gezegd. Omdat ik vond dat we goede mensen in huis hadden. En de meeste van hen zijn er nog." "We stelden ons meteen fundamentele vragen. Wie zijn we? Waar maken we het verschil? Wat is onze meerwaarde voor de klanten? En we zijn meteen gestart met productontwikkeling. We hebben daarvoor een team opgezet, met mensen die we heel veel initiatief lieten nemen. We gaven de creativiteit de nodige ruimte. De organisatiestructuur hebben we sindsdien niet meer veranderd. We hebben één centrale website, een centrale productie, en daar gebeurt ook de productvernieuwing en -verbetering." In de tien jaar voordien had de groep geen enkel nieuw product ontwikkeld. Nu werd het de ruggengraat van het herstructu-
28
reringsplan. "De eerste innovatie werd het digitale fotoboek. We moesten er een volledig nieuwe strategie voor ontwikkelen. Hoe groot moest het zijn? Hoeveel pagina's maximaal? Hoe zouden we het inbinden? We gingen uiteindelijk voor drie dingen: gebruiksgemak, design en faire prijs." De digitale fotoboeken kwamen in 2007 op de markt. Vandaag is het een bijzonder gebruiksvriendelijke toepassing. Het loopt op alle devices, zowel desktop als tablet of smartphone. Er zijn geen downloads nodig, alles gebeurt in de cloud. Je kan opstarten op tablet en verder werken op desktop. "Gebruiksgemak is een ijzersterk argument", zegt De corte. "We proberen alles zo makkelijk mogelijk te maken. Ook de betaling: je kan, als je wil, zelfs achteraf betalen." Er volgden nog meer nieuwe producten. In 2009 kwamen er de fotokaartjes bij en de foto-agenda's. Dan volgden de klassieke kleine geschenken: mokken met portretfoto's, muismatten, kalenders. "Wij waren niet de eerste die dat deden, maar we voegden er wel een extra aan toe: design. Daarmee waren we een Europese voorloper", zegt De corte. Met succes, blijkbaar. "Na één week kwam de productiedirecteur al vragen om een extra oven te bestellen, want de orders voor mokken waren tien keer hoger dan we hadden voorzien." De groep ging op zoek naar nog meer dingen. "We zagen hoe de fotoboeken steeds meer vooruit gingen, terwijl de klassiekere fotoprintjes achteruit gingen. Dus gingen we nog meer geschenkproducten ontwikkelen. Bekers voor pennen en balpennen, glazen, voederbakken, spaarpotjes... Dat heeft de jongste jaren allemaal een enorme groei gekend." "We lanceren nu 50 producten per jaar. Zodat we altijd voldoende nieuwe, toffe dingen in aanbieding hebben. Dat vraagt natuurlijk heel wat van de organisatie. Zoveel nieuwe producten lanceren, zoveel keer proberen om dat efficiënt en prijsbewust aan te bieden..."
EVOLUTIE Maar ondertussen ging ook de herstructurering verder. "In 2005 hadden we nog een rist fabrieken, nu hebben we er nog één: Wetteren. We hebben twee productiesites gesloten,
twee andere waren het voorwerp van een management buyout. De productie van de Zweedse fabriek hebben we naar hier gehaald. Zo zijn we er in geslaagd om de meeste mensen hier te houden." Maar de gevraagde competenties zijn wel grondig veranderd. "We zijn geëvolueerd van fotografisch papier en chemie naar drukken en bakken. Dat zijn dus andere technologieën. De meeste mensen hebben die overgang goed gemaakt."
Smartphoto draait steeds beter. "We kunnen nog meer groeien. Geografisch, maar ook in producten. De rode cijfers? Die hebben we - daarvan ben ik overtuigd - definitief achtergelaten. We hebben de ambitie om die rendabele groei te bevestigen. Het hele managementteam is daarvan overtuigd."
%Stef De corte, Smartphoto:
“We zijn een echt B2C-bedrijf
www.smartphoto.be
geworden.”
De medewerkers van de centrale website zijn bijna allemaal nieuwkomers van na 2006. "Klassiek is er bij een herstructurering veel aandacht voor de mensen die vertrekken. Tegen welke voorwaarden, volgens welke contracten, hoe organiseer je het afscheid? Wel, je hebt minstens evenveel aandacht en communicatie nodig voor wie blijft. Je moet de blijvers goed uitleggen dat ze niet in een straatje zonder eind zitten." Groei is essentieel in zo'n verhaal, zegt De corte. "Je kan niet gezond herstructureren als je geen groei creëert. Het is niet door kostenbesparingen dat je er uit geraakt. Je hebt mensen nodig die mee de groei creëren. Bij de klanten, in de productie, in de IT, in de innovatie. Het vraagt een complete vernieuwing." Zelfs de naam van de onderneming werd veranderd. "In 2011 hebben we de naam Smartphoto gelanceerd, sinds 2012 is dat ook de naam van de onderneming. Smart, simple, smile. Een correcte prijs, een gebruiksvriendelijk product, creativiteit."
JONGE KINDEREN Smartphoto is een echt B2C-bedrijf geworden. Consumenten van Noorwegen tot Spanje, van het Verenigd Koninkrijk tot Oostenrijk - allemaal bestellen ze via de website producten in Wetteren. "Alleen in België werken we nog voor een stukje via de fotografieshop. Bijna alle transacties verlopen via de website." Wie zijn de klanten? De corte glimlacht bij de vraag. "Wij mikken vooral op moeders met jonge kinderen. Dat is altijd zo geweest. Jonge mensen vinden foto's wel interessant, maar ze gaan er pas helemaal in op als er kindjes zijn. Die beelden willen de mensen bewaren, die herinneringen willen ze behouden. Wij geven ze de mogelijkheid om in weinig tijd daar prachtige producten mee te creëren." Hoe ziet hij Smartphoto binnen tien jaar? "Wellicht blijven we in Europa. Maar er is zeker nog geografische expansie mogelijk. We hebben nu een kantoor in Zweden en een in Zwitserland. We hebben een Duitse website, en in Duitsland zien we ook nog groeimogelijkheden. Verder is er nog evolutie mogelijk in de producten. Voorlopig draait alles nog rond foto's. Maar we kijken ook verder, naar alles wat gepersonaliseerd kan worden, want dat is de grondstroom vandaag. Binnen enkele jaren bestaan er misschien 3D-printers waarop we juwelen en versieringen kunnen maken, al dan niet met foto's erbij. Maar steeds met drie kenmerken: familie, personalisatie, delen. Het delen van herinneringen is een fundamentele behoefte. © Chak López
GROEIER
29
#bryo
Enervalis gaat met ABB samenwerken Energiesoftwareontwikkelaar en startup Enervalis en ABB Benelux maken plannen om samen slimme-netoplossingen voor onze regio te ontwikkelen. Enervalis ontwikkelt besturingssystemen ter ondersteuning van slimme netten en andere energiediensten in de massamarkt. Met Enervalis’ producten kunnen klanten hun energiekosten verminderen en/of meer inkomsten uit hun energie-activa halen. www.enervalis.com
Succes in één minuut
Ingewikkelde verhalen op een korte en duidelijke manier uitleggen, het is niet veel mensen gegeven. Lorenzo Bown en zijn team kunnen dat, en ze hebben er hun business van gemaakt. De Gentse startup StoryMe is zo in een mum van tijd uitgegroeid tot de referentie in de branche. “Onze focus op één specialiteit heeft ons geen windeieren gelegd”, meent de ondernemer. Bregt Timmerman
RentAssist tackelt vastgoedmarkt Midden vorige maand werd RentAssist gelanceerd. RentAssist is een Belgische startup die een online platform introduceert dat particuliere verhuurders en/of vastgoedmakelaars toelaat het administratieve beheer van hun verhuureigendom waar te nemen op een eenvoudige, online en transparante wijze. Het platform wil gaan voor een vlotte uitwisseling van informatie
“Ik was aanvankelijk gestart met een andere insteek”, vertelt Lorenzo. “Het idee was om korte documentaires te maken voor ngo’s. Eén van de klanten was Unicef, geen makkelijke klus. Daarom maakten we een ‘one minute movie’ om hun concept en werking simpel uit te leggen. Het bleek een schot in de roos. De daaropvolgende maanden contacteerden heel wat firma’s ons voor een soortgelijk filmpje, er was meer vraag naar dan naar ons eigenlijke concept. De focus werd verlegd, StoryMe was geboren.”
tussen alle partijen. www.rentassist.be
Bryo gastheer van Get in the Ring Vorige maand was Bryo host van de wereldwijde pitchwedstrijd ‘Get in the Ring’. Deze wedstrijd gaat op zoek naar de meest beloftevolle startups. Onder meer de doelstellingen, het businessmodel, de markt, het eventuele team en de financiën worden
“We hebben ons product snel gecommercialiseerd. Aanvankelijk stapten we naar de startupmarkt. De echte vraag kwam echter vanuit de grote bedrijven. Het blijft bij hen veelal niet bij één filmpje, maar het gaat om verschillende, die elk een ander product of andere dienst uitleggen.” Xerox, VDAB, Solvay, BNP Paribas Fortis, Decathlon, Deme zijn onder meer klant. “Dat we een startende onderneming zijn, is voor hen geen punt. In onze branche zijn er vooral ‘allround’-reclamebureaus, ze produceren advertising, apps, websites… zonder echt een specialiteit te hebben. Wij hebben dat wel, en dat trekt aan.”
beoordeeld. De winnaar in de categorie Lightweight is CityCubes en in de categorie Middleweight: KironUniversity. www.citycubes.be https://kiron.university
Antwerpen startupstad De stad Antwerpen won vorige maand de Global Startup Nations Award. Het is de eerste keer dat het netwerk zijn award aan een stad geeft. Het GEN is een internationale organisatie die ondernemerschap, groei en innovatie stimuleert door bedrijven en overheden samen te brengen.
Bryo Roadshows Ook tijdens de volgende maanden vinden vanuit de verschillende Vokaentiteiten Bryo Roadshows plaats. Tijdens deze bijeenkomsten maak je deel uit van een netwerk van recent gestarte en jonge ondernemers. Je krijgt hands-on tips rond je strategie, vragen en ideeën, ontvangt feedback van ervaren ondernemers en van de mede-Bryo's en je krijgt begeleiding in groep en individueel, altijd op basis van jouw vragen. www.bryo.be/roadshows
Bryo staat voor Bright en Young en is het startersproject van Voka. Het project biedt jonge, beloftevolle ondernemers gedurende twee jaar begeleiding aan tijdens de opstart van hun zaak. BNP Paribas Fortis is stichtend partner. Bryo wordt ook ondersteund door Deloitte Fiduciaire, SD Worx en de Vlaamse overheid (Startersinitiatieven Vlaanderen). Meer informatie op www.bryo.be
30
BRIGHT & YOUNG
Bedrijf StoryMe Plaats Gent Founder Lorenzo Bown Business Creatie van one minute movies Oprichting 2013 Droom Internationaal doorbreken in de niche van one minute movies www.storyme.com
Bedrijven kunnen kiezen tussen verschillende ‘packages’ als ze bij StoryMe aankloppen. “Dat heeft te maken met de complexiteit. Hoe meer details de klant wil, hoe duurder het pack is. Denk aan meer expressieve gezichten tegenover rudimentaire vormen, of de keuze voor een voice-over. Met dit systeem weet men het kostenplaatje perfect op voorhand.” Lorenzo startte StoryMe alleen, ondertussen werken er 35 mensen. “We zullen tegen het einde van het jaar op veertig medewerkers landen. Vanaf het begin heb ik ingezet op talent. In ons team zitten enkel de besten in hun vakgebied. In de board zocht ik mensen met ervaring en een netwerk.” Onder meer Matthieu De Winter, ex-Saatchi & Saatchi en Johan Castelein, eigenaar van Euro Meat Groep werden aangetrokken als medevennoten, samen met CFO Edwig Tanghe, die actief is in tal van ondernemingen. De toekomst ziet er goed uit. “Internationalisering wordt zeer belangrijk, volgend jaar. Vandaag zitten we al in Londen, Zurich en Genève. Onder meer de opstart in de VS staat in de steigers. We gaan ook verhuizen naar een groter kantoor.”
Michiel Hendryckx gaat voor Vokatribune maandelijks op pad om Bryo-ondernemers in beeld te brengen. Bekijk alle portretten op www.voka.be/bryoportretten
o
ADV_TD151118_mobiele app_220 mm L x 310 mm H_Mise en page 1 26/11/2015 12:23 Page 1
De Tijd, nu altijd en overal bij de hand Voorsprong nemen wordt nóg makkelijker met de vernieuwde smartphone-app van De Tijd. U krijgt toegang tot het meest kwalitatieve nieuws: kort, gebald en volledig in realtime. En u krijgt steeds de meest recente updates van de markten, zo houdt u perfect zicht op de waarde van uw aandelenportefeuille.
Neem voorsprong. De nieuwe smartphone-app van De Tijd is nu beschikbaar voor Android en iOS.
Download nu.
Agenda www.voka.be
www.voka.be/leuven
Nieuwjaarsreceptie Voka
Eindejaarsreceptie Aarschot
4/1/16 | BOZAR (Brussel)
9/12/15 | Kasteel van Nieuwland
TEL. 02 229 81 11
TEL. 016 22 26 89
Nieuwjaarsreceptie Leuven
www.voka.be/antwerpen-waasland
15/1/16 | De Hoorn
TEL. 03 232 22 19
Nieuwjaarsreceptie Landen
Eindejaarsfeest
Nieuwjaarsreceptie Tienen
14/12/15, 18u30 | Serwir (Sint-Niklaas)
21/1/16 | CC De Kruisboog
19/1/16 | Kasteelhoeve Wange
Vooruitblik 6/1/16 | Stadschouwburg (Antwerpen)
www.voka.be/halle-vilvoorde
www.voka.be/mechelen TEL. 015 45 10 20
TEL. 02 255 20 20
NewYear@Voka LON Zuiderkempen
Vokawards 2015
NewYear@Voka LON Klein Brabant/Vaartland
10/12/15, 18u30 | De Kruitfabriek (Vilvoorde)
Winter BBQ – Jong Voka Zenne-Pajot 22/1/16, 18u00 | ‘t Kreukeltje (Gooik)
Nieuwjaarsreceptie Voka LAN Zennevallei
8/1/16 | De Cavalerie (Heist-op-den-Berg)
11/1/16 | Vermant (Bornem)
NewYear@Voka LON Mechelen 12/1/16 | Lamot (Mechelen)
NewYear@Voka LON Neteland
26/1/16, 18u00 | The Classic Domain (Beersel)
21/1/16 | Hof van Beatrijs (Lier)
www.voka.be/kempen
www.voka.be/oost-vlaanderen
Réveillon
Nieuwjaarsreceptie Regio Oost-Vlaanderen
TEL. 014 56 30 30
10/12/15, 18u30 | Kaneka (Westerlo)
Voka Kempen West – Verloren maandag 11/1/16, 17u00 | Link 21 (Herentals)
Voka Kempen Zuid – Nieuwjaarsdiner 22/1/16, 18u30 | La Source (Westerlo)
Voka Kempen Oost – Nieuwjaarsdiner 29/1/16, 19u00 | Ten Huize Foets (Mol)
TEL. 09 266 14 40
16/12/15 | Ufo – Universiteitsforum (Gent)
Nieuwjaarsreceptie Vlaamse Ardennen 6/1/16 | Bedrijfsgebouwen Willy Naessens
Nieuwjaarsreceptie 2016 Aalst 14/1/16 | De Filatuur
Nieuwjaarsreceptie 2016 Dendermonde 21/1/16 | De Bibliotheek
Voka Kempen Noord – Nieuwjaarsreceptie 23/2/16, 19u00 | VTI Spijker (Hoogstraten)
www.voka.be/metropolitan
www.voka.be/west-vlaanderen TEL. 056 23 50 51
TEL. 02 229 81 42
Nieuwjaarsreceptie regio Ieper
Nieuwjaarsreceptie
Nieuwjaarsreceptie regio Brugge
28/1/16 | Stadhuis (Brussel)
11/1/16 | De Lissewal (Ieper) 14/1/16 | La Brugeoise
Nieuwjaarsreceptie regio Kortrijk-Roeselare-Tielt
www.voka.be/limburg TEL. 011 56 02 00 Nieuwjaarsinivitito 14/1/16 | Voka (Hasselt)
21/1/16 | Kortrijk Xpo
Nieuwjaarsreceptie regio Oostende 25/1/16 | Casino Kursaal
Nieuwjaarsreceptie regio Veurne 28/1/16 | Salons St Germain
AGENDA
33
Vokatribune is het magazine van Voka, Vlaams netwerk van ondernemingen Koningsstraat 154 - 158 1000 Brussel Tel: 02 229 81 11 Fax: 02 229 81 00
[email protected] www.voka.be Redactie Tom Demeyer Erik Durnez Bregt Timmerman Redactiecoördinator Sandy Panis Verantwoordelijke uitgever Hans Maertens i.o.v. Voka vzw Burgemeester Callewaertlaan 6 8810 Lichtervelde Advertenties Voka Mediaregie - Chris Lens Tel: 0475 856 232
[email protected] Foto cover Chak López Opmaak Group Van Damme, Oostkamp Druk PurePrint
Word lid van de groep ‘Voka, Vlaams netwerk van ondernemingen’ op LinkedIn
Volg Voka op Twitter via @Vokavzw
Structurele partner van Voka
34
HOE ZOU HET NOG ZIJN MET...
De wereldreis van Neuhaus
© Chak López
^Jos Linkens, Neuhaus: “Onze
pralines zijn niet te kopiëren.”
Een nummer dat in het teken staat van internationaal ondernemen en een rubriek met de naam 'hoe zou het nog zijn met'... Breng die twee zaken samen, denk even na, en je komt bijna automatisch uit bij... Belgian chocolates. Belgische pralines dus. Want welk ander product wordt wereldwijd zo direct gelinkt met België? En welk ander product kent zo'n rijke geschiedenis? Om te weten hoe het gesteld is met de Belgische pralines, trekken we naar Vlezenbeek, de productie- en uitvalsbasis van het wereldvermaarde chocoladehuis Neuhaus, de nummer één in het luxesegment van de Belgische pralines en de enige echte geestelijke vader van de pralines tout court. We worden er ontvangen door Jos Linkens, die sinds 2004 managing director is van het bedrijf. Zelf is hij geen chocolatier, zo vertelt hij ons, "maar ik hou wel al mijn hele leven van chocolade." In zijn kantoor staan de koffie en een schaaltje Neuhaus-pralines klaar. Met veel smaak én passie vertelt hij over de verschillende varianten. De Bonbon 13 (uit 1937, één van de klassiekers), de Astrid (1937, ontworpen voor het Koningshuis, Neuhaus is sinds 2000 trouwens ook hofleverancier), de Manon Sucre Café en de Manon Sucre Vanille (gecreëerd voor mevrouw Neuhaus die mezzosopraan was en in de Muntschouwburg 'Manon' vertolkte), en tot slot de Caprice en de Tentation (ontworpen in 1958, voor de Wereldexpo in Brussel, en de favorieten van mijnheer Linkens). "Bij ons heeft elke praline een verhaal en een naam", zo besluit de managing director. Hij vertelt ons ook over de beginjaren. Het was immers in 1857 al dat de Zwitser Jean Neuhaus naar Brussel verhuisde om er in de Koninginnegalerij een apotheek te starten. De familie Neuhaus wàs een apothekersgeslacht, maar ze kwam al heel snel op het idee om de pillen - die doorgaans bitter zijn van smaak - in een laagje chocolade te dompelen, zodat het voor de patiënten, de klanten, toch nog een beetje een aangename ervaring was om zo'n bittere pil te moeten slikken. Wat later dacht kleinzoon Jean Neuhaus junior nog een beetje verder. Als een chocolade-omhulsel pillen lekkerder maakt, wat zou dat dan niet zijn als je het omhulsel vult met crème of met praliné? "En zie daar de geboorte van de Neuhaus-praline, anno 1912", vertelt Linkens.
Schuilt de ziel van het oude 'familie'-bedrijf Neuhaus nog in het huis, wil ik weten. Weer lacht Jos Linkens: "Natuurlijk. Er is één constante in dit vak: mensen gelukkig maken, mét chocolade. Of dat nu onze klanten zijn, onze medewerkers of onze aandeelhouders..." Met de overnames kreeg ook de internationalisering van Neuhaus een boost. Vooral in de jaren 70, onder leiding van de gebroeders Poncelet, opende Neuhaus heel wat winkels in de VS. De pralines vlogen de wereld rond: naar Canada, Japan, Colombia...
“In de chocoladewereld kent iedereen ons als de uitvinder van de pralines” Jos Linkens Een tweede boost in de internationalisering kwam er toen Jos Linkens de leiding over het bedrijf kreeg. Moest hij Neuhaus nog voorstellen wanneer hij nieuwe, verre markten wilde aanboren? "Nauwelijks. In de chocoladewereld kent iedereen ons als de uitvinder van de pralines. Bovendien wordt België aangezien als hét pralineland. Als land van oorsprong heb je altijd een voetje voor qua naambekendheid. Wij vormen als het ware het 'Silicon Valley' van de pralines." Jos Linkens kijkt nu ook meer naar het Verre Oosten. "Maar dat is een moeilijke markt, door de hoge invoerrechten daar." Geen last van copycats? Linkens is formeel: "Neuhaus-pralines vallen niet te kopiëren. Wij werken met maître-chocolatiers met zoveel ervaring in het maken en ontwikkelen van onze pralines, dat ze niet te evenaren zijn. En onze mensen, die dagelijks de pralines (met de hànd!) maken, doen dat vaak al dertig tot vijfendertig jaar. Ze zijn stuk voor stuk trots op 'hun' pralines." Jos Linkens is ambitieus: in 2004 draaide het bedrijf een omzet van 50 miljoen euro, vandaag is dat 190 miljoen. De pralines zijn verkrijgbaar in meer dan 50 landen en over vijf jaar wil hij ook in Azië een doorbraak gerealiseerd hebben. "We doen voort", zegt hij, "en we blijven genieten."
Daarna volgde nog een tweede belangrijke uitvinding, die maakte dat pralines konden uitgroeien tot een luxegeschenk en een verwenproduct. De vrouw van Jean Neuhaus junior, kleinzoon van de apotheker, ontwierp namelijk de ballotin: een doosje waarin de pralines op een zachte manier op en naast mekaar geplaatst konden worden, gescheiden door een papiertje. "Neuhaus beschikt nog steeds over een kopie van het patent, maar Jean Neuhaus heeft het nooit over zijn hart kunnen krijgen om zijn collega-chocolatiers te verbieden het doosje ook te gebruiken", weet Linkens. Door de jaren heen werd Neuhaus verschillende keren verkocht en overgenomen, onder meer door de groep De Beukelaer en door Tiense Suikerraffinaderij. Een tijd lang was het zelfs genoteerd op de beurs. Vandaag is het volledig in handen van de holding Compagnie du Bois Sauvage.
Journaliste Sandy Panis gaat terug in de tijd en zoekt naar verloren of vergeten gewaande producten, plaatsen, mensen en zaken.
Vraagt u zich ook af hoe het nog zou zijn met bepaalde producten, mensen, plaatsen of zaken, mail dan naar
[email protected] / @VOKA_spanis
35
Realiseer uw ambities
Met het juiste HR-advies worden uw ideeën realiteit Uw mensen zijn de kracht achter uw succes. Alleen is het realiseren van een goed én motiverend HR-beleid er niet bepaald makkelijker op geworden. Want moet u nu besparen of investeren? Kan automatisering een uitweg bieden? En hoe houdt u de juiste mensen aan boord én tevreden? Onze payroll, HR- en juridische specialisten flankeren uw bedrijf steeds met de juiste ondersteuning. Altijd met dat éne doel voor ogen: een HR-beleid dat resultaat oplevert. Voor u, uw mensen én uw organisatie.
➜
Surf naar www.sdworx.be en ontdek hoe HR bijdraagt tot het verbeteren van het resultaat van uw organisatie.
Winnaar HR Excellence Award Beste sociaal secretariaat