HOE DE CLOUD HET MKB GAAT VEROVEREN
NIEUWE KANSEN VOOR SERVICE PROVIDERS
Voorwoord De markt voor informatie- en communicatietechnologie (ICT) is volop in ontwikkeling en daarbij valt steeds vaker de term ‘Cloud’. Voor ú als Service Provider in de ICT ligt de grote uitdaging in het verschiet om aan uw klanten de juiste Clouddiensten te leveren. Uit onderzoeken is gebleken dat het MKB een zeer aantrekkelijk marktsegment is voor het aanbieden van Cloud-diensten. Binnen dit segment van 2 tot 250 medewerkers blijken namelijk de grootste kansen te liggen voor iedereen die Clouddiensten wil gaan aanbieden. In dit whitepaper geven wij – KPN Wholesale – aan u als Service Provider inzicht in onderzoeksresultaten die uw kansen aantonen in dit marktsegment. Wij denken dat dit whitepaper een productieve bijdrage kan leveren aan de plannen die u gaat ontwikkelen om de Cloud-kansen in het MKB daadwerkelijk te benutten. Om u bij het realiseren van deze uitdaging verder te ondersteunen, faciliteren wij de Open Cloud Store. Een initiatief dat u in staat stelt een eigen webstore te ontwikkelen waarin u gemakkelijk een breed palet aan Cloud-diensten kunt aanbieden aan uw klanten. Als u verdere vragen hebt, of met ons in gesprek wilt raken, kunt u met ons contact opnemen via: www.opencloudstore.nl
Peter Maarten Westerhout Directeur Open Cloud Store
Inhoudsopgave Voorwoord 3 Inleiding 6 Wat is de Cloud?
7
1. Cloud-oplossingen en hun invloed op de ICT-markt
9
10 12 13 14
Groei van de Nederlandse ICT-markt Gemiddelde ICT-uitgaven per medewerker Invloed van de Cloud op 4 ICT-categorieën Wat maakt de Cloud interessant voor het MKB?
2. Aan te bieden Cloud-oplossingen door Service Providers
17
18 19 21 23
Groeipotentie van de Cloud Software-as-a-Service heeft de grootste potentie in het MKB Telecomdiensten: Hosted Voice-omzet zal snel verdubbelen in het MKB Infrastructure-as-a-Service is in het MKB al goed bekend
3. MKB als motor voor de groei
25
Drie meest genoemde voordelen van bestaande Cloud-gebruikers Drie meest genoemde redenen om nog geen Cloud-diensten af te nemen
26 27
4. Cloud-dynamiek naar bedrijfsomvang binnen het MKB
31
ICT-uitgaven naar bedrijfsomvang binnen het MKB Cloud-bekendheid naar bedrijfsgrootte binnen het MKB Verschillen in Cloud-gebruik naar bedrijfsgrootte in het MKB
32 33 33
5. Cloud-dynamiek naar bedrijfssector
35
36 36 37 37 38 39
Cloud-bekendheid naar bedrijfssector Cloud-gebruik naar bedrijfssector Drivers en drempels naar bedrijfssector Cloud-kansen voor Software-as-a-Service Cloud-kansen voor Hosted Voice Cloud-kansen voor Infrastructure-as-a-Service
Conclusie 42
Inhoudsopgave - 5
Inleiding Met de komst van de Cloud gaat het ICT-landschap voorgoed veranderen. In de afgelopen jaren hebben met name consumenten massaal Cloud-diensten omarmd, zoals Gmail, Dropbox en Spotify. Maar ook in de zakelijke markt brengt de Cloud verandering in de wijze waarop bedrijven met hun ICT-activiteiten omgaan. In toenemende mate blijken ook zij er namelijk voor te kiezen om hun ICT-infrastructuur, applicaties en bedrijfsprocessen naar de Cloud te verplaatsen. De gekozen Cloud-diensten worden via het internet ‘as a service’ aangeboden. Dit kunnen we aan de hand van twee voorbeelden illustreren. Met de Cloud-dienst Back-up Online maken medewerkers via internet een automatische back-up. Al hun gegevens en documenten worden veilig opgeslagen via de Service Provider in de Cloud en zijn eenvoudig weer terug te halen. Met de Cloud-dienst Hosted Voice voeren medewerkers geen gesprekken meer via een eigen fysieke bedrijfstelefooncentrale. Alle functionaliteit wordt via internet aangeboden en draait in de Cloud. Tegen lagere kosten en met meer mogelijkheden. De grootste kansen voor de Cloud liggen op dit moment in het MKB, want daar is sprake van naar verhouding kleine ICT-budgetten en minder complexe oplossingen. Hierdoor is het voor dit segment relatief eenvoudig om ICT-toepassingen en innovaties te adopteren. Extra aantrekkelijk voor het MKB is dat de Cloud functionaliteiten biedt die tot voor kort alleen voor grootzakelijke bedrijven was weggelegd vanwege de hoge kosten. Zo wordt de Cloud een belangrijke stimulans voor het MKB om een efficiency-slag te maken, waardoor er met minder geld meer kan worden bereikt. In dit White paper beschrijven we ons beeld van de markt en onze inschattingen van de omvang ervan. Deze hebben we onder andere gebaseerd op onderstaande bronnen: • een online onderzoek, uitgevoerd in samenwerking met TNS NIPO onder 1.200 bedrijven in het MKB; • informatie van Gartner (2012); • informatie van het CBS; • diverse (online) onderzoeksrapporten (ABN AMRO, Europese Unie en andere).
6 - Inleiding
Wat is de Cloud? De termen Cloud en Cloud-diensten worden vandaag de dag te pas en te onpas gebruikt in media en marktonderzoeken, onder andere omdat veel mensen niet precies op de hoogte zijn van de toepassingen. Vanwege de veelzijdigheid aan verschijningvormen, gebruikte technologieën en toepassingen voldoen ruime omschrijvingen van de Cloud en Cloud-diensten het best. In dit whitepaper bedoelen we met Cloud-diensten het volgende: “Diensten die voor iedereen via het internet besteld, geleverd, gebruikt, beheerd en betaald kunnen worden, gebaseerd op gedeeld gebruik van hardware, applicaties en data.” Leveranciers van Cloud-diensten zorgen ervoor dat zij centraal in de Cloud alle hardware, software en data ontwikkelen en neerzetten die bij hun dienstverlening hoort. Gebruikers kunnen via internet van deze diensten gebruik maken. Daartoe melden zij zich via internet aan bij de dienstverlener, om daarna, al dan niet tegen een vergoeding, de gewenste diensten af te nemen. Daarbij kan het bijvoorbeeld gaan om het betalen en laten afspelen van muziek (Spotify) of het tekstverwerken met een pakket dat dan niet meer op de eigen computer staat (Office 365).
Samenvatting
Wat is de Cloud? Diensten in de Cloud worden: • via internet besteld, geleverd, gebruikt en betaald; • centraal ontwikkeld en beheerd; • gebaseerd op gedeeld gebruik van hardware, applicaties en data.
Wat is de Cloud - 7
Cloud-oplossingen en hun invloed op de ICT-markt
Cloud-oplossingen en hun invloed op de ICT-markt Om te bepalen waar de kansen liggen voor u als Service Provider in het aanbieden van Cloud-diensten is het van belang om te weten hoe groot de MKB-markt is, hoeveel geld hier op dit moment aan wordt uitgegeven en waar de grootste potentie zit. Omdat de Cloud steeds meer traditionele ICT-diensten zal vervangen, is het verstandig om te kijken naar zowel de totale uitgaven aan ICT, als naar het aandeel van de Cloud daarin.
Groei van de Nederlandse ICT-markt Met ICT worden medewerkers ondersteund, wordt interactie met de klant mogelijk gemaakt, en wordt het gehele bedrijfsproces in stand gehouden. De afgelopen jaren zijn de uitgaven door het bedrijfsleven aan ICT aanzienlijk gegroeid, tot 24 miljard euro in 2013. En deze groei stopt niet. De verwachting is dat deze uitgaven nog met 1 miljard zullen groeien naar ruim 25 miljard euro in 2015. Onderzoek heeft aangetoond dat de ontwikkeling van Cloud-diensten en de potentie van die diensten afhankelijk is van het soort dienstverlening. Ook blijkt dat Service Providers zich vaak richten op een bepaald soort dienstverlening. Om deze reden hebben we het totale scala aan ICT-behoeften onderverdeeld in 6 categorieën. Voor Service Providers die zich specialiseren in een bepaalde categorie is het een interessant feit dat de Cloud aantrekkelijke kansen biedt om het dienstaanbod te verbreden naar andere ICT categorieën.
Jaarlijkse ICT omzet in Nederland per ICT categorie (in miljard euro)
2013 1.2
4.1
.8
4.3
1.2
4
.8
4.7
1.6 1.6
12.4 13.2
2015 ICT - Dienstverlening
Software
Telecomdiensten
Hardware & Devices
Servers & Storage
Bedrijfsnetwerk & Internet
10 - Cloud-oplossingen en hun invloed op de ICT-markt
24.4 25.4
1) ICT-Dienstverlening: alle IT- en Telecomdienstverlening, waaronder: • consulting, ontwikkeling en integratie, IT-management; • softwareondersteuning, procesmanagement, hardware-onderhoud en ondersteuning; • werkplek- en websitebeheer. 2) Hardware & Devices: alle apparatuur, waaronder: • laptops, PC’s, printers; • gebruikerspecifieke hardware voor telefonie zoals vaste- en mobiele telefoons. 3) Software: alle werkpleksoftware, inclusief: • virtuele desktops; • branchespecifieke software; • overige software. 4) Telecomdiensten: • mobiele diensten (voice & data); • vaste telefonie; • additionele Telecomdiensten (pin, alarm, camera); • de bedrijfstelefooncentrale (PBX). 5) Servers & Storage: • alle interne en externe servers voor applicaties en data-opslag. 6) Bedrijfsnetwerk & Internet: alle kosten van het (bedrijfs)netwerk, zoals: • de internetverbinding; • WiFi-apparatuur; • modems en routers.
Cloud-oplossingen en hun invloed op de ICT-markt - 11
Gemiddelde ICT-uitgaven per medewerker Hoeveel een organisatie uitgeeft aan ICT per medewerker blijkt samen te hangen met de grootte van het bedrijf. Hoe meer medewerkers, des te groter de ICT-uitgaven per medewerker.
Jaarlijkse ICT uitgaven per medewerker
ZZP
MKB
Groot Zakelijk
Bedrijven:
869.000
Bedrijven:
Medewerker:
869.000
Medewerker:
Per medewerker: Marktomvang:
11%
€1.400
375.000
Per medewerker:
€1.2 Mrd
Marktomvang:
2.930
Medewerker:
€2.300
Per medewerker:
€10.0 Mrd
Marktomvang:
6%
10%
2.680.000 € 4.900 € 13.2 Mrd
4% 11%
17%
3%
21%
18%
3% 17% 44%
Bedrijven:
4.262.000
46% 58%
16%
1%
5% 8%
ICT - Dienstverlening
Software
Telecomdiensten
Hardware & Devices
Servers & Storage
Bedrijfsnetwerk & Internet
Zo besteedt een ZZP’er (zelfstandige zonder personeel) per jaar gemiddeld 1.400 euro aan ICT-producten en diensten, en dit bedrag stijgt naar gemiddeld 2.300 euro per medewerker in het MKB (2-250 medewerkers), en 4.900 euro per medewerker bij grootzakelijke bedrijven (groter dan 250 medewerkers). Eén van de redenen is dat grootzakelijke bedrijven, vanwege de complexiteit van de organisatie en bijbehorende IT-systemen, meer investeren in (externe) ontwikkeling en ITmanagement van maatwerkoplossingen. Dit vertaalt zich naar een gemiddeld bedrag per medewerker dat aanzienlijk hoger is. ZZP’ers en kleine MKB’ers kiezen daarentegen vaak voor een consumentenoplossing, waardoor de jaarlijkse ICT-kosten per medewerker beperkt blijven.
12 - Cloud-oplossingen en hun invloed op de ICT-markt
Invloed van de Cloud op 4 ICT-categorieën In 4 van de 6 traditionele ICT-categorieën zal de invloed van de Cloud direct te merken zijn.
Software Bij Software zal de impact van Cloud-diensten enorm groot zijn. Steeds minder bedrijven zullen hun softwarepakketten fysiek op de werkplek installeren, en steeds meer ‘als een dienst’ uit de Cloud afnemen. Dit maakt complex en duur licentiebeheer overbodig. Vanuit de Cloud is men gegarandeerd van de laatste versie van de software. Ook de werkplek zal meer en meer overgaan naar de Cloud, mede door de opkomst van de virtual desktop als dienstverlening.
Telecomdiensten Telecomdiensten worden direct beïnvloed door Cloud-diensten. Traditionele telefonie wordt vervangen door ‘Voice over IP’-oplossingen. Hierbij staat de telefooncentrale van een bedrijf in de Cloud. Dit stelt bedrijven in staat om geavanceerde functionaliteit van telefooncentrales te gebruiken, zonder dat er (éénmalige) hoge investeringen tegenover staan. Een mobiele telefoon zal ook een koppeling krijgen met de telefooncentrale uit de Cloud. Dat stelt een gebruiker in staat functionaliteit van de vaste telefoon (zoals doorschakelen) ook op de mobiele telefoon te gebruiken. Binnen Telecomdiensten vallen tevens ‘Value Added Services’ zoals pin- en alarmdiensten, maar ook conferencing-diensten worden meer en meer als Cloud-dienst aangeboden.
Servers & Storage De impact van Cloud-diensten is groot voor de Servers & Storage-markt. Aanschaf en beheer van lokale server- en storage-infrastructuur zal sterk afnemen. De IT-omgeving verplaatst zich steeds meer naar de Cloud. Migratie van de fysieke infrastructuur naar de Cloud betekent vrijwel altijd een verbetering van de bezettingsgraad van apparatuur. Daar waar de rekencapaciteit van servers vaak onbenut blijft, kan in de Cloud deze capaciteit worden op- en afgeschaald al naar gelang de behoefte. Dankzij de Cloud is er altijd genoeg rekenkracht en opslag beschikbaar zonder verder te investeren in infrastructuur voor een datacenter. Testomgevingen worden vaak als eerste naar de Cloud overgezet (omdat ze minder bedrijfskritisch zijn), daarna volgen onderdelen van de productieomgeving.
Bedrijfsnetwerk & Internet Door de groei van Cloud-diensten zal er in toenemende mate behoefte zijn om altijd en overal online te zijn. Medewerkers zullen op kantoor, thuis en onderweg toegang willen hebben tot hun data en bedrijfsapplicaties (VPN-oplossingen). Hierdoor neemt de afhankelijkheid van de internetverbinding sterk toe. Cloud-oplossingen en hun invloed op de ICT-markt - 13
De afnemer van de Cloud-diensten, of degene die hem hierover adviseert, moet er op letten dat hij de juiste verbinding kiest die past bij de eisen voor de Cloud-diensten. Het kiezen van de juiste breedbandverbinding is namelijk essentieel voor een goede werking van de Cloud-diensten. Zo moet er gekeken worden naar de beschikbare infrastructuur en bandbreedte, de beschikbaarheid van de verbinding op een bepaald adres, en naar de kwaliteit van de verbinding en service. Hierbij valt op dat de laatste jaren veel nadruk is gelegd op een goede download-snelheid. Met de groei van Cloud-diensten wordt echter de upload-snelheid minstens zo belangrijk. Voor het opslaan van grote hoeveelheden data in de Cloud in plaats van op een lokale server ontstaat bijvoorbeeld meer behoefte aan een hogere upload-snelheid. Hierbij is echter van belang of de bandbreedte een gegarandeerde snelheid heeft, of dat deze kan fluctueren (de zogenaamde overbooking).
Wat maakt de Cloud interessant voor het MKB? Wat maakt de Cloud zo interessant voor MKB-bedrijven? Er zijn diverse argumenten om voor Cloud-diensten te kiezen. We noemen de 3 belangrijkste drijfveren.
Meer functionaliteiten De Cloud stelt het MKB in staat om grootzakelijke diensten af te nemen, voor een kleinzakelijke prijs. Deze nieuwe functionaliteiten (computercapaciteit, applicaties en diensten) worden door hun prijsmodel en gebruiksgemak nu toegankelijk voor een veel grotere doelgroep. Eenmaal in de Cloud kunnen additionele Cloud-diensten, zoals back-up en beveiliging, makkelijk worden bijbesteld en geconfigureerd. Het technische beheer en onderhoud van de diensten liggen bij de Cloud namelijk niet meer bij de gebruiker, maar bij de leverancier van deze diensten. Software-updates zijn voortaan automatisch uit te voeren. Ook de persoonlijke ondersteuning van de gebruikers van de dienst wordt vaak professioneler via de Cloud, omdat men nu een centraal aanspreekpunt heeft voor verschillende diensten en daarbij de mogelijkheid voor online selfservice.
Meer flexibiliteit Trends als ‘Het Nieuwe Werken’ zorgen ervoor dat steeds meer mensen onafhankelijk van plaats, tijd en apparatuur willen werken. Omdat Cloud-oplossingen via het internet worden afgenomen, kan aan deze wens voldaan worden. Daarnaast betaalt de werkgever of gebruiker alleen voor wat daadwerkelijk wordt afgenomen (betalen per gebruik). Groeit of krimpt het bedrijf, in activiteiten of medewerkers, dan bewegen de benodigde ICT-voorzieningen automatisch mee. Niet alleen bij een permanente groei of afname van het personeelsbestand, maar ook in geval van seizoensgebonden werkzaamheden bieden Cloud-diensten de flexibiliteit om op en af te schalen. 14 - Cloud-oplossingen en hun invloed op de ICT-markt
Deze flexibiliteit betekent voor de MKB-er bijvoorbeeld ook dat de reken- en opslagcapaciteit van de webservers kan worden opgeschaald bij een plotselinge piek in het aantal bezoekers ten gevolge van een marketingactie of nieuwsbericht.
Betere kostenbeheersing Het MKB heeft over het algemeen minder financiële ruimte voor grote investeringen en is daarom altijd op zoek naar de goedkoopste ICT-oplossing. Omdat voor Cloud-oplossingen door de afnemer geen investeringen in hardware, installatie of onderhoud van servers en dataopslag nodig zijn – deze diensten worden immers in abonnementsvorm afgenomen – zijn deze diensten laagdrempeliger inzetbaar dan het geval is in traditioneel ICT-gebruik. Zeker omdat vaak een proefperiode mogelijk is voordat het abonnement wordt afgesloten. Dat Cloud-diensten kostenvoordelen kunnen opleveren, wordt bewezen in een onderzoek van de Europese Unie. Hieruit blijkt dat van de 479 bedrijven (niet specifiek MKB) die Cloud-diensten gebruikten, 81% hun IT-kosten met 10 tot 20% zagen krimpen. Het uiteindelijke voordeel van Cloud-diensten is dat bedrijven zich kunnen concentreren op hun core business en ICT als onderliggende business driver kunnen inzetten.
Samenvatting
Cloud-oplossingen en hun invloed op de ICT-markt In de volgende ICT-categorieën laat de invloed van de Cloud zich snel gelden: • Software: de Cloud maakt afname in abonnementsvorm mogelijk, waarbij de software altijd up-to-date is. • Telecomdiensten: met telefooncentrales uit de Cloud komen meer functionaliteiten (bijvoorbeeld vast-mobiel) beschikbaar voor een grotere doelgroep. • Servers & Storage: de Cloud zorgt altijd voor genoeg rekenkracht en gegevensopslag. • Bedrijfsnetwerk & Internet: voor een goed gebruik van Cloud diensten is het belangrijk de juiste breedbandverbinding te hebben. De Cloud is interessant voor het MKB want de gevolgen zijn: • Meer functionaliteit: additionele Cloud-diensten, zoals back-up en beveiliging, zijn makkelijk bij te bestellen en te configureren. • Meer flexibiliteit: steeds meer mensen willen en kunnen onafhankelijk van plaats, tijd en apparatuur werken. • Betere kostenbeheersing: er zijn geen investeringen in hardware of onderhoud van servers en dataopslag meer nodig.
Cloud-oplossingen en hun invloed op de ICT-markt - 15
Aan te bieden Cloud-oplossingen door Service Providers
Aan te bieden Cloud-oplossingen door Service Providers Nederland is uitermate geschikt voor Cloud-diensten. Mede dankzij de verschillende infrastructuren (koper/DSL, coax en glasvezel) kan ongeveer 99% van de Nederlandse bevolking over een breedband internetaansluiting beschikken. Ongeveer 86% van de Nederlandse bevolking beschikt ook daadwerkelijk over een vaste breedbandaansluiting. Daarnaast zal de introductie van de nieuwe mobiele 4G-netwerken een ‘Cloud enabler’ zijn. De mobiele breedbandsnelheden worden hierdoor immers veel hoger, wat ervoor zorgt dat Cloud-diensten ook goed functioneren op mobiele apparatuur. Ook dankzij deze infrastructuur kunnen Service Providers hun Cloud-diensten met goed resultaat aanbieden.
Groeipotentie van de Cloud Dat de Cloud een enorme groeipotentie in het MKB heeft, wordt onderschreven door de resultaten van ons onderzoek. In de figuur hieronder staat welk percentage van de respondenten aangaf een bepaalde dienst op dit moment vanuit de Cloud af te nemen en wat men verwacht over 2 jaar uit de Cloud af te nemen. Zonder enige uitzondering zal het gebruik van deze Cloud-diensten meer dan verdubbelen in de komende 2 jaar.
Cloud groei per categorie Telecom 1%
8%
7%
Servers & storage 3%
8%
11%
Software 8% Huidig cloud gebruik
12%
20%
Cloud groei t/m 2015
Een belangrijke randvoorwaarde voor groei in de Cloud-uitgaven is wel dat bedrijven begrijpen wat de Cloud voor ze kan betekenen. Uit het onderzoek van KPN Wholesale blijkt dat slechts 17% van de ondervraagden weet wat de Cloud is en er goed bekend mee is. Daar tegenover staat dat maar liefst 83% van de ondervraagden in het MKB nog niet goed genoeg weet wat Cloud-diensten voor het eigen bedrijf kunnen betekenen. Op dit punt is er dus nog werk aan de winkel. Hoewel goede bekendheid met de Cloud niet altijd nodig hoeft te zijn, zal het wel bijdragen aan een snelle adoptie ervan.
18 - Aan te bieden Cloud-oplossingen door Service Providers
Cloud bekendheid in het MKB
28% 17% 38% 17% Nooit van gehoord
Wel van gehoord maar geen kennis
Enige kennis
Goede kennis
We belichten nu verder in meer detail het drietal Cloud-diensten met de meeste potentie.
Software-as-a-Service heeft de grootste potentie in het MKB Wanneer software via de Cloud wordt afgenomen, is er sprake van ‘Software-as-aService’ (SaaS). De software hoeft men in dat geval niet meer zelf te bezitten, maar wordt als abonnement afgenomen. Werkpleksoftware, zoals Microsoft Office, kan worden vervangen door, bijvoorbeeld, de Cloud-dienst Office 365. Ook zijn er oplossingen die gebruikers in staat stellen om online een eigen website te ontwikkelen en te hosten, zonder tussenkomst van derden. Een belangrijk voordeel is dat zulke SaaS-diensten worden afgenomen per gebruiker en dat er periodiek voor wordt betaald. Grote (éénmalige) investeringen vooraf behoren daarmee tot het verleden. En doordat software-updates automatisch worden uitgevoerd, is de functionaliteit en veiligheid bij alle gebruikers optimaal.
Software omzet in het MKB (in miljoen euro)
2013 125 195
1.518
1.643
1.591
1.786
2015 SaaS
SaaS Potentie
Aan te bieden Cloud-oplossingen door ServiceProviders - 19
De huidige SaaS-markt in het MKB wordt geschat op 125 miljoen euro, wat slechts 8% van de totale software-omzet is in het MKB. Deze markt groeit naar 195 miljoen euro in 2015, wat een jaarlijkse groei van 25% betekent. Hoewel deze groei aanzienlijk is, is deze niet onverwacht. Doordat software uit de Cloud gebaseerd is op een model van betalen-per-gebruik, zullen dure softwarepakketten die voorheen alleen voor grootzakelijke bedrijven beschikbaar waren (CRM, ERP) ook beschikbaar komen voor het MKB.
Huidig en verwacht percentage van bedrijven die software-diensten afnemen uit de Cloud
6%
51% HRM software
45%
9%
32%
23%
12% 7%
31%
19% 27%
20%
9%
24%
15%
6%
2% 5%
Financiele backoffice software
ERP software
Branche specifieke software
16% Andere Standaard software
10%
3% 9%
CRM software
12%
Internetveiligheidssoftware
7% Microsoft Office
Huidig cloud gebruik
Cloud groei t/m 2015
Uit het onderzoek is gebleken dat het gebruik van alle onderzochte Cloud-diensten meer dan verdubbelt in de komende 2 jaar. Het verwachte Cloud-verbruik verschilt echter per softwarecategorie. Men verwacht met name dat softwarepakketten die ondersteunend zijn aan de bedrijfsprocessen (namelijk HRM, CRM, ERP en financiële backoffice-software) in de komende 2 jaar naar de Cloud zullen gaan. Ook de medewerkerspecifieke software zoals internetveiligheidssoftware en Microsoft Office zullen snel naar de Cloud overgaan. Het geeft weer dat de komende 2 jaar het moment is dat de software-diensten vanuit de Cloud een grote sprong gaan nemen en breed geaccepteerd zullen worden. Bovenstaande grafiek toont aan dat de sterkste groei wordt verwacht in het segment van HRM-software, en geeft aan dat tegen 2015 51% van de ondervraagde bedrijven verwacht 1 of meerdere HRM software-diensten in de Cloud te gaan afnemen. Weliswaar betekent dit niet automatisch dat ze alle HRM-processen met cloud-diensten zullen uitvoeren, maar wel dat ze de overstap denken te gaan maken. 20 - Aan te bieden Cloud-oplossingen door Service Providers
Telecomdiensten: Hosted Voice-omzet zal snel verdubbelen in het MKB De tweede categorie waar we een grote verschuiving naar de Cloud zullen zien, betreft Telecomdiensten. Op dit moment wordt daar jaarlijks ongeveer 2,1 miljard euro door het MKB aan uitgegeven. Net als bij Software zien we ook bij de Telecomdiensten grote verschillen binnen deze categorie. De volgende illustratie toont aan dat verreweg de meeste omzet wordt behaald in de Vaste en Mobiele Telefoniediensten.
Onderverdeling jaarlijkse telecom omzet in het MBK (in miljoen Euro)
16 92 656 1.313 Bedrijfstelefooncentrale
Additionele Telecomdiensten
Vaste Telefoondiensten
Mobiele Telecomdiensten
Net als in de consumentenmarkt, waar de traditionele telefoonlijn inmiddels is vervangen door IP-telefonie (VoIP), gaat ook in de zakelijke markt de complete telefooncentrale over naar de Cloud. Wanneer additionele Telecomdiensten zoals alarmdiensten en cameradiensten direct op de Cloud worden aangesloten, zijn instellingen gemakkelijk op afstand te wijzigen en kunnen gegevens op een centrale server worden opgeslagen. En met PIN-over-IP zijn extra telefoonlijnen niet meer nodig. Bijna alle bedrijven hebben een bedrijfstelefooncentrale, in sommige gevallen uitgebreid met callcenter-functionaliteit, en staat de centrale fysiek op locatie. Wanneer deze bedrijfstelefooncentrale in z’n geheel uit de Cloud wordt afgenomen, spreken we van een ‘Hosted Voice’-oplossing. Ook hier zijn geen hoge eenmalige investeringen of onderhoudskosten nodig, maar wordt de centrale ‘as-a-service’ afgenomen. Bovendien kan er eenvoudig worden op- en afgeschaald wat het een zeer flexibele oplossing maakt.
Aan te bieden Cloud-oplossingen door ServiceProviders - 21
Jaarlijkse Vaste Telefonieomzet in het MKB (in miljoen euro)
2013 80
576
121
656 484
605
2015 Hosted Voice
Hosted Voice potentie
Hosted Voice maakt veel nieuwe functionaliteit voor het MKB beschikbaar. Zo kunnen bijvoorbeeld wachtrijsystemen voor callcenters worden ingekocht zonder investeringen in hardware. Maar ook doorschakelen, vast/mobiel-integratie, videobellen en werkplekintegratie worden mogelijk dankzij de Cloud. Een bijkomend voordeel is dat een verhuizing bij Hosted Voice aanzienlijk makkelijker verloopt: opnieuw instellen en installeren van de telefooncentrale is immers niet meer nodig. De huidige Hosted Voice markt schatten we op 80 miljoen euro, en we verwachten dat deze zal groeien naar 121 miljoen euro in 2015. Deze spectaculaire groei laat zich het best verklaren doordat de aanvankelijke scepsis ten aanzien van de kwaliteit van VoIP-oplossingen voor de zakelijke markt aan het verdwijnen is. Bovendien zal het telefoonverkeer (tikken) voor een groot deel via de Cloud-aanbieder (hosted voice) lopen in plaats van de telecomaanbieder. Een MKB-er zal er steeds vaker voor kiezen om zijn telefoonoplossing niet bij een traditionele telefoonaanbieder af te nemen, maar bij een Service Provider zoals u, die dit als onderdeel van een totaaloplossing kan bieden.
Huidig en verwacht percentage van bedrijven die Telecomdiensten afnemen uit de Cloud Camerabewaking 6%
21%
15%
Alarmdienst 3%
11%
8%
Vast - mobiel 10%
1% 9% Vaste telefonie 2%
5%
Huidig cloud gebruik
7%
22 - Aan te bieden Cloud-oplossingen door Service Providers
Cloud groei t/m 2015
Waar veel Telecomdiensten nu nog worden afgenomen van de traditionele telecomleverancier, zal ook voor deze diensten de komende 2 jaar een grote stap gezet worden richting de Cloud. Niet alleen de vaste telefonie en vast/mobiele-integratie zullen meer en meer als Cloud-diensten worden afgenomen, maar vooral additionele Telecomdiensten als camerabewaking en alarmdiensten zullen vanuit de Cloud gaan draaien. Deze markt is kleiner in omvang (92 miljoen per jaar voor het MKB), maar uit ons onderzoek blijkt dat een aanzienlijk deel van de respondenten verwacht deze diensten in de komende 2 jaar vanuit de Cloud te gaan afnemen.
Infrastructure-as-a-Service is in het MKB al goed bekend Server- en storage-oplossingen zijn zeer geschikt om als Cloud-dienst af te nemen. We spreken dan over Infrastructure-as-a-Service (IaaS). Hierbij is geen fysieke server meer nodig op locatie, maar worden server- en opslagdiensten flexibel op abonnementsbasis vanuit de Cloud afgenomen. Hier kunnen ook netwerkverbindingen aan worden toegevoegd. De eindgebruiker krijgt hierbij (via internet of WAN) toegang tot de ‘virtual machines’, en deze kunnen tevens op afstand worden beheerd.
Jaarlijkse server & storage omzet in het MKB (in miljoen euro)
191 103
Servers
Storage
De huidige IaaS-markt in het MKB is momenteel circa 120 miljoen euro, en zal groeien naar ruim 170 miljoen in 2015. Een belangrijk voordeel van IaaS is de flexibiliteit. Doordat geen investeringen nodig zijn in hardware en men alleen betaalt voor wat er wordt gebruikt, is tijdelijk extra opslag of rekencapaciteit makkelijk verkrijgbaar. Een fysieke server heeft vaak overcapaciteit, terwijl een server in de Cloud exact op de behoefte kan worden afgestemd. Ook een trend als Big Data, waarbij normale IToplossingen niet voldoen, sluit goed aan op de behoefte om flexibel extra rekenkracht van servers te krijgen.
Aan te bieden Cloud-oplossingen door ServiceProviders - 23
Huidig en verwacht percentage van bedrijven die Servercapaciteit afnemen uit de Cloud Externe Servercapaciteit voor dataopslag 3%
12%
9%
Externe Servercapaciteit voor applicaties 3%
10%
7% Huidig cloud gebruik
Cloud groei t/m 2015
Het onderzoek heeft uitgewezen dat het gebruik van externe servercapaciteit voor dataopslag en applicaties in de komende 2 jaar een sprong gaat nemen. Deze sprong lijkt nog groter dan de groei in financiële marktomvang zoals hierboven is weergegeven. Een reden hiervoor is de verwachting dat de gemiddelde omzet per gebruiker zal dalen. Daarnaast hebben de respondenten uit ons onderzoek aangegeven dat ze verwachten meer externe servercapaciteit te zullen afnemen, maar dat de groep afnemers meer kleine bedrijven zal omvatten dan nu het geval is. Daarom is de gebruikersgroei niet even groot als de financiële groei.
Samenvatting
Aan te bieden Cloud-oplossingen door Service Providers Service Providers kunnen nu al aantrekkelijke Cloud-oplossingen bieden: • Software-as-a-Service vergt geen grote investeringen en biedt optimale functionaliteiten. • Hosted Voice is een flexibele oplossing waarmee geavanceerde telefoniediensten eenvoudig online besteld en gebruikt kunnen worden. • Infrastructure-as-a-Service zorgt voor toegang tot virtuele machines die op afstand te beheren zijn.
24 - Aan te bieden Cloud-oplossingen door Service Providers
MKB als motor voor de groei
MKB als motor voor de groei Met circa 4 miljoen medewerkers verspreid over 400.000 bedrijven, op een totale beroepsbevolking van 7,8 miljoen mensen, is het MKB met recht een relevante doelgroep te noemen. Ter vergelijking: in Nederland zijn slechts 3.000 grootzakelijke bedrijven (meer dan 250 medewerkers), waar toch ook zo’n 3 miljoen mensen werken. Vanwege zijn omvang en ondernemerschap wordt het MKB wel gezien als de motor van de Nederlandse economie. Voor u als Service Provider is het belangrijk te weten dat het MKB steeds vaker zijn diensten bij slechts één of een beperkt aantal leverancier(s) zal afnemen. Nu zijn dat nog tussen de drie en zeven leveranciers, en wellicht meer. Voor deze transitie naar de Cloud noemt het MKB een aantal voordelen maar er zijn ook drempels die moeten worden weggenomen.
Drie meest genoemde voordelen van bestaande Cloud-gebruikers Uit ons onderzoek blijkt dat 25% van de respondenten in het MKB aangeeft gebruik te maken van Cloud-diensten. De reden om de overstap naar Cloud-diensten te maken verschilt per bedrijf. De top 3 van redenen om Cloud-diensten af te nemen hebben vooral betrekking op meer functionaliteiten en flexibiliteit.
Redenen waarom wel is overgestapt naar de Cloud (gevraagd aan Cloud-gebruikers, meerdere antwoorden mogelijk) 69% Overal online toegang hebben tot Cloud-diensten 40%
Altijd beschikking over de meest recente software
40%
Cloud-diensten zijn toekomstgerichte oplossingen
25%
Snel in gebruik kunnen nemen van toepassingen
18%
Gemak, door het uitbesteden van bestaande ICT-diensten
15%
De mogelijkheid om per gebruiker per maand te betalen
9%
Nieuwe of meer functionaliteiten dan traditionele diensten
9%
Weet niet
7%
Cloud-diensten zijn beter voor het milieu
3% Diversen
26 - MKB als motor voor de groei
Overal online toegang tot Cloud-diensten Van de ondervraagden die al gebruikmaken van Cloud-diensten geeft 69% aan dat ze voor deze diensten gekozen hebben vanwege de toegankelijkheid. Men is niet langer gebonden aan een fysieke locatie of apparaat, maar heeft overal en altijd toegang tot de gewenste programma’s, systemen en documenten.
Altijd beschikking over meest recente software Voor 40% van de ondervraagden was een belangrijke reden dat ze door het gebruik van Clouddiensten altijd de meest recente software-versie beschikbaar hebben. Het is niet langer nodig om regelmatig nieuwe softwarepakketten aan te schaffen en updates uit te voeren.
Toekomstgerichte oplossingen Het feit dat Cloud-diensten toekomstgerichte oplossingen zijn, was voor 40% van de ondervraagde Cloud-gebruikers een reden om over te stappen naar de Cloud. Cloud-diensten bieden flexibiliteit en schaalbaarheid voor het MKB, wat betekent dat ze zich in de toekomst altijd kunnen aanpassen aan de dan geldende omstandigheden van hun organisatie.
Drie meest genoemde redenen om nog geen Cloud-diensten af te nemen Nog niet iedereen is overtuigd van de voordelen van de Cloud, voor een deel van het MKB moeten nog enkele drempels weggenomen worden. Ongeveer 75% van de respondenten geeft namelijk aan nog geen gebruik te maken van Cloud-diensten. Om het MKB succesvol met een Cloud-aanbod te benaderen, is het relevant om te weten wat de redenen zijn voor een eventuele afwachtende of afwijzende houding. Uit het onderzoek naar deze drempels komt duidelijk een top 3 naar voren.
Redenen waarom nog niet is overgestapt naar de Cloud (gevraagd aan NietCloud-gebruikers, meerdere antwoorden mogelijk) 45% Onbekendheid met Cloud-toepassingen 27%
Geen duidelijke voordelen zichtbaar bij Cloud-toepassingen
23%
Onduidelijkheid over de veiligheid van Cloud-toepassingen
18%
Weet niet Afhankelijkheid van een internetverbinding
16% 14%
Onduidelijke continuïteit van Cloud-leveranciers in de toekomst
8%
Complexiteit van Cloud-diensten met huidige IT-systemen
8%
Diversen
7% 5% 4%
Beperkte investeringsmogelijkheden voor nieuwe ICT oplossingen Training nodig om nieuwe Cloud-toepassingen te gebruiken Het huidige aanbod Cloud-toepassingen voldoet niet aan de wensen. MKB als motor voor de groei - 27
Onbekendheid van het MKB met Cloud-toepassingen Uit het onderzoek van KPN Wholesale blijkt dat onbekend toch vaak onbemind maakt. Van de respondenten geeft namelijk 45% aan dat ze een drempel ervaren om over te stappen, omdat ze onbekend zijn met Cloud-toepassingen. Deze drempel zal niet vanzelf verdwijnen. Daarbij is een belangrijke rol weggelegd voor ú als Service Providers om het buzz-word ‘Cloud’ lading te geven en uit te leggen aan het MKB.
Geen duidelijke voordelen zichtbaar Naast de onbekendheid met het bestaan van Cloud-toepassingen, is voor 27% van de ondervraagden “het nog niet zien van duidelijke voordelen van Cloud-diensten” een reden om deze nog niet af te nemen. Hoewel de Cloud het MKB meer flexibiliteit, functionaliteit en kostenbeheersing kan opleveren, is het voor een groot deel van de markt nog onvoldoende bekend wat dit inhoudt. Deze drempel zal langzaam naar de achtergrond verdwijnen op het moment dat de huidige trend naar Cloud-diensten door blijft zetten, meer bedrijven het gaan gebruiken en men de voordelen ook echt gaat inzien (bij zichzelf of anderen).
Onduidelijkheid over de veiligheid De gedachte dat bedrijfskritische informatie met de Cloud in een datacenter wordt beheerd, is voor 23% van de ondervraagden een reden om nog niet naar de Cloud over te stappen. Deze informatie wordt bij de Cloud immers buiten de bedrijfslocatie opgeslagen, waardoor men de veiligheid van deze informatie niet meer zelf zou kunnen regelen. De werkelijkheid is natuurlijk anders: de Cloud kan juist meer zekerheden met zich mee brengen die een eigen lokale opslag nooit kan garanderen. Denk hierbij aan redundantie en 24x7 toegang tot bedrijfsapplicaties en -gegevens. Voordat het MKB Cloud-diensten dus massaal zal omarmen, moet betere uitleg volgen over de betekenis van deze diensten, de voordelen ervan en de manier waarop de veiligheid gewaarborgd is.
28 - MKB als motor voor de groei
Samenvatting
MKB als motor voor de groei Voor het MKB zijn de volgende drempels voor Cloud-gebruik het hoogst: • Cloud-toepassingen zijn onbekend. • De voordelen springen niet in het oog. • Er zijn twijfels over de veiligheid. Meest genoemde voordelen van Cloud-gebruik door het MKB: • Overal online toegang hebben tot Cloud-diensten, dus niet meer gebonden zijn aan apparatuur. • Geen nieuwe software aan hoeven schaffen en toch in de Cloud altijd beschikken over de meest recente versie. • Over toekomstgerichte oplossingen beschikken in de Cloud, met als kenmerken flexibiliteit en schaalbaarheid.
MKB als motor voor de groei - 29
Cloud-dynamiek naar bedrijfsomvang binnen het MKB
Cloud-dynamiek naar bedrijfsomvang binnen het MKB De Cloud-behoefte binnen het MKB verschilt sterk al naar gelang de omvang van een bedrijf.
ICT-uitgaven naar bedrijfsomvang binnen het MKB Het klein-MKB (2-9 medewerkers) gedraagt zich in veel ICT-categorieën als een ZZP-er. Zo zijn de ICT-uitgaven van 1.700 euro per jaar per medewerker vergelijkbaar met die van een ZZP-er, en ook hier zit een aanzienlijk deel van de kosten in de Telecomdiensten. Het midden-MKB (10-49 medewerkers) is eigenlijk het gemiddelde van het gehele MKB. De ICT-uitgave komt uit op 2.300 euro per jaar per medewerker. Hoewel de kosten voor Telecomdiensten aanzienlijk zijn, is de omvang van de investeringen in ICT-dienstverlening hier al substantieel.
ICT-uitgaven naar bedrijfsomvang in het MKB
Klein MKB Bedrijven: Medewerker: Per medewerker: Marktomvang:
Midden MKB 312.000 1.560.000 €1.700 €2.6 Mrd
Bedrijven: Medewerker: Per medewerker: Marktomvang:
Groot MKB 52.000
1.301.000 €2.300 €3.0 Mrd
Bedrijven: Medewerker: Per medewerker: Marktomvang:
ICT - Dienstverlening
Software
Telecomdiensten
Hardware & Devices
Severs & Storage
Bedrijfsnetwerk & Internet
11.000 1.399.000 € 3.100 € 4.4 Mrd
Het groot-MKB (49-249 medewerkers) beweegt richting de grootzakelijke markt, met een ICT-uitgave van 3.100 euro per jaar per medewerker, waarvan al meer dan de helft wordt uitgegeven aan ICT-dienstverlening.
32 - Cloud-dynamiek naar bedrijfsomvang binnen het MKB
Cloud-bekendheid naar bedrijfsgrootte binnen het MKB De mate waarin een bedrijf bekend is met de Cloud, hangt voor een groot deel af van de bedrijfsgrootte. Zo heeft 48% van de ICT-beslissers in het klein-MKB geen kennis van de Cloud, of er zelfs nog nooit van gehoord. Dit geeft aan dat de huidige marketingcampagnes voor Cloud-diensten dit deel van de markt niet goed bereiken. Zodra de grootte van de organisatie toeneemt, neemt het aandeel af dat onbekend is met de Cloud.
Cloud-bekendheid naar bedrijfsgrootte in het MKB Klein MKB 16%
36%
17%
31%
100%
Midden MKB 21%
45%
18%
16%
100%
Groot MKB 36% Goede kennis
33% Enige kennis
18% Wel van gehoord, maar geen kennis
13%
100%
Nooit van gehoord
Deze relatie tussen bedrijfsgrootte en bekendheid met de Cloud is een van de redenen waarom het MKB in Nederland achterloopt met adoptie van Cloud-diensten ten opzichte van Amerika. Investeren in de kennis over de Cloud binnen het MKB is hierbij voor alle betrokkenen, voor u én voor ons, van groot belang.
Verschillen in Cloud-gebruik naar bedrijfsgrootte in het MKB We hebben de respondenten in het onderzoek gevraagd of zij van plan zijn om in de komende twee jaar diensten via de Cloud te gaan gebruiken. Ook hier zien we verschillen binnen het MKB. Met name het groot-MKB blijkt hier duidelijk mee bezig te zijn. Zo denkt een kwart van de respondenten dat zij hun vaste- en mobiele telefonie (centrale) over twee jaar als Cloud-dienst afnemen. Een opvallend cijfer, aangezien het huidige Cloud-aandeel in deze markt nog zeer beperkt is. En 40 procent van deze groep verwacht server- en storageoplossingen tegen die tijd uit de Cloud te betrekken. Het midden-MKB en met name het klein-MKB zijn terughoudender in hun voorspellingen. Het ontbreken van een IT-afdeling betekent vaak dat er gebrekkige kennis is over ICT en men vanuit een consumentengedachte handelt. Dat consumenten ook steeds meer vertrouwen hebben in Cloud-diensten, zoals Gmail en Dropbox, kan helpen, aangezien hun gedrag en behoeftes sterke overeenkomsten vertonen met het klein-MKB. Cloud-dynamiek naar bedrijfsomvang binnen het MKB - 33
Veelal wil het MKB eerst het gebruik van Cloud-diensten ervaren voordat ze zich er volledig aan over durven te geven. Men kiest daarom graag voor een situatie waar ze eerst een dienst in een (gratis) proefperiode kunnen afnemen.
Samenvatting
Cloud-dynamiek naar bedrijfsomvang binnen het MKB De jaarlijkse ICT kosten per medewerker in het MKB is afhankelijk van zijn grootte: • Het klein-MKB komt uit op gemiddeld 1.700 euro per medewerker. • Het midden-MKB geeft gemiddeld 2.300 euro uit per medewerker. • Voor het groot-MKB gaat het om gemiddeld 3.100 euro per medewerker. De mate waarin een bedrijf in het MKB bekend is met de Cloud of de Cloud gaat gebruiken, hangt af van zijn grootte: • In het klein-MKB heeft 48% van de IT-beslissers geen kennis van de Cloud. De huidige marketingcampagnes voor Cloud-diensten bereiken dit deel van de markt dus niet goed. • Het midden-MKB heeft vaak geen IT-afdeling en gedraagt zich soms net als een consument. • In het groot-MKB denkt een kwart van de respondenten dat zij hun vaste- en mobiele telefonie over twee jaar als Cloud-dienst afnemen.
34 - Cloud-dynamiek naar bedrijfsomvang binnen het MKB
Cloud-dynamiek naar bedrijfssector
Cloud-dynamiek naar bedrijfssector Voor de totale Cloud-potentie en Cloud-adoptie van een sector is het aantal medewerkers per branche, de onderverdeling per bedrijfsgrootte en de sectorspecifieke ICT-behoefte van groot belang. In ons onderzoek hebben we een onderverdeling gemaakt in 17 hoofdsectoren, met ieder een eigen marktdynamiek. Er zijn 5 sectoren die gezamenlijk meer dan 50% van het Nederlandse MKB (aantal bedrijven) vertegenwoordigen, namelijk Bouwnijverheid, Detailhandel, Groothandel, Landbouw & Visserij en Zakelijke dienstverlening. De sector Zakelijke dienstverlening is veruit het grootst, ook in aantal medewerkers. Hierbij valt op dat de sector landbouw & visserij bijna volledig bestaat uit klein-MKBbedrijven en dat in de sector Industrie & Productie relatief veel bedrijven in het midden- en groot-MKB vallen. Ruim driekwart van de medewerkers in deze sector is voor een van deze twee categorieën werkzaam.
Cloud-bekendheid naar bedrijfssector Er zijn grote verschillen in Cloud-bekendheid tussen de verschillende bedrijfssectoren. Zoals te verwachten is de Cloud-bekendheid het hoogst in IT en Zakelijke dienstverlening. In deze sectoren lijkt de kans dat de Cloud een snelle groei zal doormaken het grootst. Waar de Cloud-bekendheid slecht is, zijn de sectoren Landbouw & Visserij en Horeca. De kans dat deze de Cloud op korte termijn grootschalig gaan omarmen, lijkt niet groot, met uitzondering van branchespecifieke software, Pin- en beveiligingsoplossingen uit de Cloud.
Cloud-gebruik naar bedrijfssector Een aantal segmenten loopt voorop ten aanzien van Cloud-gebruik. Dit geldt bijvoorbeeld voor bedrijven in de Zakelijke Dienstverlening, IT en Industrie & Productie. Uit het onderzoek blijkt dat de meest genoemde diensten die nu al uit de Cloud worden afgenomen, zijn: internet-veiligheidspakketten, alarmdiensten, vaste telefonie en branchespecifieke software. Voor de sectoren Auto & Reparatie en Ziekenhuis & Gezondheidszorg geldt dat het huidige Cloud-gebruik vooral bestaat uit branchespecifieke software-oplossingen. Voor de sectoren waar veel medewerkers een werkplek hebben, zoals alle dienstverlenende sectoren, wordt veelal gebruikgemaakt van werkplekgeoriënteerde Cloud-software (internetveiligheid, externe servercapaciteit, remote desktop, enz.) en van Cloud-software ter ondersteuning van de bedrijfsprocessen (zoals CRM en financiële backoffice-software).
36 - Cloud-dynamiek naar bedrijfssector
De segmenten Landbouw & Visserij en Horeca lijken op dit moment achter te lopen op het huidige Cloud-gebruik (in de hele breedte van de Cloud-dienstverlening).
Drivers en drempels naar bedrijfssector Het merendeel van de sectoren heeft de top3-drijfveren om over te stappen naar Clouddiensten, namelijk overal online toegang, beschikken over de meest recente software en toekomstgerichte oplossingen. Voor de publieke sector gelden echter specifiek de argumenten van het snel in gebruik kunnen nemen en het gemak door het uitbesteden van bestaande ICT-diensten. Voor de sectoren Bouwnijverheid en Landbouw & Visserij geldt de mogelijkheid om per gebruiker, per maand te betalen als een van de belangrijkste argumenten om over te stappen op Cloud-diensten. Ook de belangrijkste drempels om (nog) niet over te stappen op Cloud-diensten zijn voor het merendeel van de sectoren gelijk, namelijk onbekendheid met toepassingen, geen duidelijke herkenbare voordelen en onduidelijkheid over de veiligheid. Voor de sector Onderwijs gelden de afhankelijkheid van de internetverbinding en onduidelijkheid over de continuïteit van Cloud-leveranciers als belangrijke drempels om nog geen Cloud-diensten af te nemen.
Cloud-kansen voor Software-as-a-Service De acceptatie van SaaS (Software-as-a-Service) zal de komende jaren sterk toenemen. De verwachte groei komt van bedrijven die overschakelen van applicaties die lokaal geïnstalleerd zijn naar applicaties in de Cloud. Vervolgens zullen bedrijven de gebruikte SaaS-applicatie upgraden of uitbreiden met bijvoorbeeld software voor teleconferencing, supportsoftware, CRM, ERP, enz. Zakelijke Dienstverlening In de Zakelijke Dienstverlening worden veel verschillende soorten softwarepakketten gebruikt. Door de complexe bedrijfsprocessen in deze sector wordt er veel gebruikgemaakt van Enterprise-software, branchespecifieke software en software voor infrastructuur. Deze soorten software vergen vaak grote investeringen en waren daarom vaak niet weggelegd voor kleinere bedrijven. SaaS geeft bedrijven echter de mogelijkheid om deze producten af te nemen per gebruiker, waardoor het ook voor kleine bedrijven betaalbaar wordt. Bovendien zijn de investeringen hierin meestal in de vorm van een maandelijks abonnement, in plaats van een grote, éénmalige investering. Daarnaast zullen de online beschikbaarheid en het altijd overal toegang hebben tot klanten, hun gegevens en hun onderlinge dialoog een grote rol gaan spelen.
Cloud-dynamiek naar bedrijfssector - 37
Zorg Een belangrijk speerpunt in de Nederlandse zorg is efficiëntieverbetering. Cloud-diensten stellen de hele keten in staat om efficiënt met elkaar samen te werken. Juist kleine bedrijven (huisartsenpraktijken, tandartsen, enzovoort) in de zorg hadden tot voor kort weinig mogelijkheden om dit te verbeteren door middel van ICT-diensten. Hoewel SaaS-diensten op de lange termijn niet per se goedkoper hoeven te zijn dan traditionele softwarepakketten, worden deze diensten via de Cloud voor kleine bedrijven wel betaalbaar, omdat ze in abonnementsvorm afgenomen kunnen worden. En de softwareoplossing kan bovendien relatief makkelijk worden gewisseld als deze niet leidt tot de gewenste resultaten. Onderwijs Het onderwijs maakt tegenwoordig veel gebruik van computers en branchespecifieke software. De tijd van computerlokalen is bovendien achterhaald: veel medewerkers en leerlingen hebben tegenwoordig een laptop of nemen een eigen apparaat mee, in de verwachting dat men overal toegang tot zijn gegevens heeft. Hierdoor ontstaat een noodzaak voor een locatieonafhankelijke studeerplek met Cloud-diensten. De virtuele studeerplek speelt hier op in door een omgeving te bieden waarbinnen iedere student op maat een oplossing met zelf geselecteerde software kan gebruiken. Als deze software in de Cloud wordt afgenomen, kan men er bovendien op elke locatie gebruik van maken, inclusief de bijbehorende data.
Cloud-kansen voor Hosted Voice In vergelijking met IaaS en SaaS is Hosted Voice voor de MKB-bedrijven relatief onbekend. De meest voor de hand liggende doelgroep wordt gevormd door de MKB’s die al gebruikmaken van een interne telefooncentrale (PBX) of (vaak) veranderen van locatie. De resterende doelgroep moet over de mogelijkheden van Hosted Voice worden geïnformeerd, om de misvatting tegen te gaan dat deze dienst meer onderhoud en configuratie vergt. Zakelijke Dienstverlening De Zakelijke Dienstverlening in Nederland kent de hoogste penetratie van werkplekken, waarbij vooral vaste en mobiele telefonie in gebruik zijn. Hierdoor is een hosted PBX en een vast/mobiel-oplossing erg geschikt voor deze branche. Naast het kostenvoordeel van de hosted PBX is de benodigde kennis om de oplossing te installeren klein, waardoor dit snel valt te implementeren. Omdat grote ondernemingen in het verleden veelal wel hebben geïnvesteerd in telefooncentrales met uitgebreide functionaliteit, is met name de onderkant en het midden-MKB erg interessant als nieuwe doelgroep voor de telefooncentrale via de Cloud. Dit levert deze segmenten namelijk functionaliteiten op die voor hen tot nu toe niet of nauwelijks beschikbaar waren.
38 - Cloud-dynamiek naar bedrijfssector
Detailhandel De Detailhandel (retail) valt onder meer op door zijn vele vestigingen door het hele land. Hierbij zal met name non-food Retail meer behoefte hebben aan een hosted PBX. Omdat winkels vaak onderdeel zijn van een grotere keten, is er veel onderling contact via de vaste of mobiele telefoon. Een hosted PBX met wachtrijen en één onderling nummerplan biedt dan veel voordelen. Verder wordt deze sector vertegenwoordigd door kleine MKB-bedrijven, waardoor er vaak nog geen legacy-problemen spelen. Tegelijkertijd is de bekendheid met de Cloud nog relatief laag, waardoor de verwachte groei nog niet in gang is gezet. De verwachting is dat áls deze sector eenmaal bekend is met de mogelijkheden van de hosted voice-oplossing, er een sterke groeimogelijkheid bestaat in de komende 2 jaar. Onderwijs Onderwijsinstellingen in Nederland zijn de laatste jaren gegroeid in grootte door het samenvoegen van verschillende scholen. Hierdoor krijgen scholen de kans om hun infrastructuur aan te passen aan de nieuwe situatie. Vaak zijn deze instellingen ook onderdeel van een centrale stichting, waardoor er veel onderling contact is. De hosted voice-oplossing lijkt dan geschikt om het contact tussen de verschillende instellingen op een kostenefficiënte manier te verzorgen. Bovendien is er minder interne IT-ondersteuning nodig met deze oplossing. Een hosted PBX is zowel geschikt voor basisscholen, als voor grote onderwijsinstellingen.
Cloud-kansen voor Infrastructure-as-a-Service De komende 2 jaar zal het grootste deel van de groei van IaaS (Infrastructure-as-a-Service) in het MKB voornamelijk worden veroorzaakt door de migratie van bestaande lokale infrastructuur (e-mailservers, webservers, applicatieserver en back-up servers) naar de Cloud. Ook de uitbreiding van bestaande IaaS-oplossingen (uitwijk, redundantie) levert een forse bijdrage aan de groei. Zakelijke Dienstverlening In de Zakelijke Dienstverlening wordt veel gebruikgemaakt van servers voor applicaties en opslag. Met name omdat in deze branche veel kantoorwerk plaatsvindt, leidt dit tot een grotere behoefte aan servercapaciteit. Door de grootte van deze sector is het een belangrijke doelgroep. Met name grootzakelijke bedrijven en het groot-MKB nemen deze diensten af. De afname van externe servers via de Cloud is nu nog beperkt in deze branche, maar deze zal sterk gaan groeien. De kans dat interne servers door IaaS-oplossingen worden vervangen is het grootst bij het Cloud-dynamiek naar bedrijfssector - 39
klein-MKB zonder IT-personeel of IT-consultants. Voor deze oplossingen is namelijk geen onderhoud of technische expertise nodig. Verder zal met de ontwikkeling van de virtuele werkplek de vraag naar IaaS-diensten in deze sector groeien. Informatietechnologie (IT) De IT-sector in Nederland is goed vertegenwoordigd in het MKB en het is geen verrassing dat deze sector voorop loopt in acceptatie van de Cloud. Ook de bekendheid met de Cloud is hoog in dit segment, zoals men mag verwachten. Zo weet meer dan tweederde zeer goed wat de Cloud inhoudt. Er wordt verder in deze sector al relatief veel (>10%) gebruikgemaakt van externe servers uit de Cloud. Toch lijkt er nog veel ruimte te zijn voor groei. Zo verwacht tussen de 30-50% van de bedrijven dat hun server over 2 jaar in de Cloud gehost zal worden. Hierbij valt tevens op dat bedrijven groter dan 10 medewerkers hier vooruitstrevender in zijn dan kleine bedrijven. Onderwijs Het onderwijs in Nederland wordt de laatste jaren gekenmerkt door kostenbesparingen. Deze trend is positief voor IaaS-dienstverlening. Wanneer deze dienst uit de Cloud wordt afgenomen, is er minder behoefte aan IT-personeel om fysieke servers te beheren. Met name het middelbaar en hoger onderwijs lijkt geschikt voor IaaS. Door het veelvuldig gebruik van computers bestaat er een grote behoefte aan servers voor applicaties en opslag. Ook is er hier al vaak enige ervaring met netwerken, waardoor de overgang naar de Cloud als minder ingrijpend wordt ervaren. De afname in de Cloud is nu nog zeer beperkt, maar met name instellingen met meer dan 50 medewerkers verwachten in de komende 2 jaar een sterke stijging van IaaS-diensten.
40 - Cloud-dynamiek naar bedrijfssector
Samenvatting
Cloud-dynamiek naar bedrijfssector Software-as-a-Service (SaaS) biedt Cloud-kansen in het MKB omdat het al doordringt tot: • de Zakelijke Dienstverlening, met Enterprise-software in abonnementsvorm; • de Zorg, waar kleine instellingen hun kansen zien voor kostenbeheersing; • het Onderwijs, waar iedere student een oplossing op maat met zelf geselecteerde software gaat gebruiken. Hosted Voice biedt Cloud-kansen in het MKB omdat het geschikt is voor: • de Zakelijke Dienstverlening, met een hosted PBX en een vast/mobiel-oplossing; • de Detailhandel, met een hosted PBX met wachtrijen en één onderling nummerplan; • het Onderwijs, ten einde het contact tussen verschillende instellingen op een kostenefficiënte manier te verzorgen. Infrastructure-as-a-Service (IaaS) biedt Cloud-kansen in het MKB omdat het voor groei zorgt in: • de Zakelijke Dienstverlening, met het afnemen van externe servers via de Cloud; • de Informatietechnologie (IT), waar 30-50% verwacht over 2 jaar hun servers in de Cloud te laten hosten; • het Onderwijs, waar grote behoefte bestaat aan servers voor applicaties en opslag.
Cloud-dynamiek naar bedrijfssector - 41
Conclusie In de voorgaande hoofdstukken van dit whitepaper hebben we beargumenteerd waarom het MKB zo geschikt is voor Cloud-diensten. De Cloud verovert het MKB omdat de Cloud meer functionaliteit, flexibiliteit en kostenbeheersing biedt. Het is nu aan u als Service Provider om de kansen te benutten die zich daardoor in het MKB voordoen. De huidige Cloud-gebruikers geven aan dat ze vooral de overstap hebben gemaakt om overal toegang te hebben tot hun diensten en hun data. Daarnaast ervaren ze dat de software op deze manier altijd up-to-date is en koesteren ze de overtuiging dat Clouddiensten toekomstgerichte oplossingen bieden. De belangrijkste drempels die de overstap naar de Cloud verhinderen zijn, naast de onbekendheid, de onduidelijkheid over de veiligheid en het ontbreken van aansprekende voordelen van Cloud-diensten. We zien dat de drivers en drempels verschillen per bedrijfsgrootte en per segment waarin een MKB-er opereert. Over het algemeen kunnen we concluderen dat de onbekendheid met de Cloud de grootste drempel is. Voordat het MKB in grote getale zal overstappen naar de Cloud, is betere uitleg nodig over wat de Cloud inhoudt en vooral welke voordelen die met zich meebrengt. De huidige Cloud-markt is ondanks de onbekendheid wel sterk aan het groeien, veel sterker dan de traditionele ICT-markt. Waar de ICT-markt met 2-3 procent per jaar groeit, zien we een stijging in Cloud-diensten met 20-30 procent, met name in de markt voor SaaS, Hosted Voice en IaaS. Het uiteindelijke voordeel van Cloud-diensten is dus dat bedrijven zich kunnen concentreren op hun core business en ICT als ondersteunende business driver kunnen inzetten. De uitdaging voor u als Service Providers is om deze groei ook in het MKB te realiseren. Omdat bedrijven in het MKB teruggaan in het aantal leveranciers van ICT diensten, zijn de komende jaren voor u als Service Provider bepalend voor uw succes. Het kunnen aanbieden van Cloud-diensten speelt hierbij een sleutelrol. Bij het aanbieden van Clouddiensten is het, voor een goed gebruik ervan, noodzakelijk dat de juiste internetverbinding gekozen wordt. Met dit whitepaper hebben wij van KPN Wholesale, aan u als Service Provider, inzicht proberen te geven in de kansen die het MKB biedt voor het aanbieden van uw Clouddiensten. Wij hopen dat ons initiatief een blijvende rol kan spelen in de plannen die u gaat ontwikkelen om de kansen in het MKB daadwerkelijk te benutten. KPN Wholesale is graag bereid u verder te ondersteunen en meer kennis beschikbaar 42 - Conclusie
te stellen voor het succesvol leveren van Cloud-diensten aan het MKB. Bijvoorbeeld specifieke informatie over het marktsegment waarin een MKB-er opereert. U kunt daarom altijd contact met ons opnemen via: www.opencloudstore.nl
Samenvatting
Conclusie • Dit white paper van KPN Wholesale belicht de kansen die het MKB biedt aan Service Providers voor Cloud-diensten. • Voordat het MKB overstapt naar de Cloud heeft het behoefte aan betere uitleg, vooral aan de hand van aansprekende voordelen. • De Cloud biedt meer functionaliteit, grotere flexibiliteit en betere kostenbeheersing en zal daarmee het MKB veroveren. • Het voordeel van Cloud-diensten is dat bedrijven zich kunnen concentreren op hun core business. • Het is nu aan u als Service Provider om de kans te benutten die het aanbieden van Cloud-diensten aan het MKB met zich meebrengt. • KPN Wholesale is u graag behulpzaam om het leveren van Cloud-diensten aan het MKB tot een succes te maken.
Conclusie - 43
www.opencloudstore.nl