Refereeravond Multidisciplinaire route naar detubatie
Beademen: kan het nog beter? De rol van voeding
17 juni 2014, Geertje Raemakers-van Driel, diëtist
Inleiding • • • • • • • • •
doel voeden op IC eiwitstofwisseling, metabole respons bij ziekte katabolie eiwitbehoefte energiebehoefte meten/berekenen vroeg voeden refeeding syndroom start orale intake protocol Gastro-Enterologie IC: Sondevoeding bij IC patiënt
Doel van voeden op de IC:
Het leveren van vitale brandstof en essentiële nutriënten, het verminderen van de katabole en hypermetabole stressrespons, het moduleren van de immuunrespons en uiteindelijk het verbeteren van de prognose. Ned Tijdschr Geneeskd. 2004;148:1086-91 voedingscommissie van de Nederlandse Vereniging voor Intensive Care (NVIC)
Eiwitstofwisseling Metabole respons bij ziekte • Toegenomen eiwitsynthese • Maar nog sterkere toename eiwitafbraak => KATABOLIE
Eiwitbalans Anabolie: • Maximale eiwitsynthese in septische fase : 1,5-1,7 g eiwit/kg lichaamsgewicht bij opname IC
Katabolie: • Eiwitafbraak in septische fase: 2,2 g eiwit/kg lichaamsgewicht bij opname IC • Ter vergelijking: 1,4 bij hongerende gezonden
Katabolie • Tijdens ziekte niet te voorkomen • Streven naar een zo klein mogelijk netto eiwitverlies • Eiwit uit voeding kan alleen gebruikt worden voor opbouw spieren in combinatie met training van de spieren (fysiotherapie) • Negatieve eiwitbalans is geassocieerd met een verhoogde morbiditeit en mortaliteit en verlengde ziekenhuisopnameduur •
Liu Z, Barrett EJ. Human protein metabolism: its measurement and regulation. Am J Physiol Endocrinol Metab 2002; 283(6):E1105-E1112.
Eiwitbehoefte • Ernstig zieke IC-patiënten: 1,5 gram eiwit per kg lichaamsgewicht bij opname IC • CVVH: 0,2 gram eiwit per kg lichaamsgewicht bij opname IC extra
Energiebehoefte meten/berekenen • Indirecte calorimetrie is de gouden standaard (meten is weten) • HagaZiekenhuis: rustmetabolisme schatten m.b.v. Harris & Benedictformule + toeslag (wordt per patiënt bepaald)
•
Neth J Crit Care July 2013 3-8, Energy expenditure in different patient populations on intensive care: One size does not fit al; C. M. Mooij, C.J. Beurskens, N.P. Juffermans
Vroeg voeden • Starten met voeden binnen 24 na opname op IC • Snel opbouwen conform protocol Gastro-Enterologie IC: sondevoeding bij IC patiënt • Dagelijks enkele malen controleren of patiënt de juiste hoeveelheid en soort sondevoeding krijgt • Enteraal heeft de voorkeur • Indien parenteraal geïndiceerd: start 7 dagen na opname IC (overweeg eerder te starten indien patiënt ondervoed is bij opname op IC)
•
(Cochrane, 2006; Weimann, 2006; Heyland, 2003a; Marik, 2001)
Refeeding syndroom Het refeeding syndroom kan worden omschreven als de ernstige en potentieel fatale verschuivingen in vocht en elektrolyten tussen de verschillende lichaamscompartimenten die ontstaan bij het starten van (par)enterale voeding bij patiënten die langdurig niet gevoed zijn of om een andere reden ondervoed zijn.
•
NVO: refeeding syndroom 2013
Refeeding syndroom • Toediening van voedsel (en dus glucose) leidt tot een verhoogde insulinespiegel • Glucose in bloed wordt samen met elektrolyten en water opgenomen in de cel • Hierdoor grote verschuiving van vocht en (afname van extracellulair vocht) → Ernstige metabole complicaties
Bij risico op refeeding syndroom op IC
• Thiamine voor start voeden • Controle fosfaat, kalium en magnesium en zo nodig suppletie • Controle glucose • Opbouw voeding conform protocol Gastro-Enterologie IC: Sondevoeding bij IC patiënt
Start orale intake • Bij starten orale intake volledige sondevoeding aanhouden en orale intake goed registreren • Sondevoeding op advies diëtist afbouwen op geleide van orale intake • Diëtist beoordeelt of begeleiding na ontslag van IC nog geïndiceerd is.
Werkwijze diëtetiek op IC HagaZiekenhuis • Elke werkdag patiëntenoverleg met intensivist • Regelmatig overleg met IC-verpleegkundigen en het hotelteam • Op indicatie deelname aan MDO • 1 – 2 keer per jaar met overleg hoofd IC, een intensivist met specialisatie voeding, een IC verpleegkundige met specialisatie voeding en 2 diëtisten over beleid voeding • Opstellen protocollen m.b.t. voeding op de IC • Ondersteunen verpleegkundige werkgroepen voeding
Vragen???
Borrel met bittergarnituur