Barendrecht. Second opinion marktpotenties centrum

Barendrecht Second opinion marktpotenties centrum

Barendrecht Second opinion marktpotenties centrum

Opdrachtgever: gemeente Barendrecht Projectnummer: 849.0509 Datum: 16 juni 2009

DROOGH TROMMELEN EN PARTNERS

Voorstadslaan 254 6542 TG Nijmegen T 024 - 379 20 83 F 024 - 378 06 53 E [email protected] W www.dtnp.nl

Inhoudsopgave 1

Inleiding

1

Bijlage 1

Achterliggende onderzoeksvragen

20

2

Analyse huidige situatie

2

Bijlage 2

Branche-indeling detailhandel

20

2.1

Ligging en kenmerken

2

2.2

Winkelaanbod

3

Bijlage 3

Winkelaanbod Centrum Barendrecht

21

3

Trends en ontwikkelingen

7

Bijlage 4

Distributieve mogelijkheden

21

3.1

Trends in de detailhandel

3.2

Ontwikkelingen vraag en aanbod

Bijlage 5

Begrippenlijst

26

4

Uitbreidingspotenties

4.1

Inleiding

11

4.2


11

4.3

Kansrijke branches en formules

16

4.4

Conclusie

19

7 10

11

1

Inleiding

3.

Wat is de haalbare koopkrachtbinding en koopkrachttoevloeiing in zowel de food als de non-food sector?

4.

Aanleiding

Welke kwantitatieve uitbreidingspotenties

De gemeente Barendrecht heeft recent een

zijn in Barendrecht aanwezig? In welke

detailhandelsvisie laten opstellen*. In deze

branches is schaalvergroting en groei van

visie is opgenomen dat het winkelaanbod in

het aanbod gewenst?

het centrum met circa 11.000 m winkelvloer2

oppervlak (wvo) kan toenemen. Deze visie is

Werkwijze

gepresenteerd aan de raadscommissie. Naar

Tijdens de totstandkoming van dit rapport

aanleiding hiervan zijn enkele aanvullende

heeft terugkoppeling plaats gevonden met

vragen gesteld (bijlage 1).

vertegenwoordigers van het Eigenarenplatform Centrumwinkels Barendrecht (ECB)

Doel- en vraagstelling

en de gemeente Barendrecht.

Doel is te komen tot een second opinion op de marktruimte voor detailhandel in het centrum.

Leeswijzer

De gemeente heeft Droogh Trommelen en

In hoofdstuk 2 gaan we kort in op de huidige

Partners (DTNP) gevraagd een dergelijk

situatie. Hoofdstuk 3 gaat in op enkele

onderzoek uit te voeren. De volgende

relevante trends in detailhandel en lokale

onderzoeksvragen worden beantwoord:

ontwikkelingen. In hoofdstuk 4 gaan we

1.

Hoe kan het huidige winkelaanbod in het

vervolgens in op de uitbreidingspotenties voor

centrum van Barendrecht worden

het centrum van Barendrecht. Aan bod komen

beoordeeld (kwantitatief, kwalitatief)?

de distributieve mogelijkheden en kansrijke

Welke trends en ontwikkelingen doen zich

branches en formules.

2.

voor aan de vraag- en aanbodzijde?

*

D R O O G H T R O M M E L E N E N PA R T N E R S

BRO (2009), Gemeente Barendrecht, Detailhandelsvisie

1

2

Analyse huidige situatie

2.1

Ligging en kenmerken

De gemeente Barendrecht ligt in het sterk verstedelijkte gebied ten zuiden van Rotterdam. De gemeente heeft circa 45.900 inwoners* en bestaat uit twee delen die door de A29 van elkaar worden gescheiden. Het centrum is gelegen in het oostelijke deel (Barendrecht-Centrum) met circa 26.000 inwoners. Het westelijke deel van Barendrecht is de VINEX-wijk Carnisselande waar circa 19.900 mensen wonen. Deze wijk vormt samen met de wijk Portland (in de naastgelegen gemeente Albrandswaard) de woningbouwlocatie Midden - IJsselmonde. Portland heeft circa 5.800 inwoners. De bereikbaarheid van Barendrecht vanuit de regio is goed door de ligging nabij knooppunt Vaanplein (A29 en A15). Door de A15 in het noorden en de Oude Maas in het zuiden heeft Barendrecht deels een geïsoleerde ligging. *

2

CBS (2009), Kerncijfers wijken en buurten


2.2

Winkelaanbod

Gemeente In de gemeente Barendrecht zijn zo’n 200 winkels aanwezig met een totale omvang van circa 110.000 m2 wvo. Dit is meer dan het winkelaanbod in kernen met een vergelijkbaar inwoneraantal (± 92.000 m2 wvo) (figuur 1). Het verschil wordt veroorzaakt door het grote aanbod in gerichte non-food op bedrijvenWijkwinkelcentrum Carnisseveste

Woonboulevard Reijerwaard

Figuur 1 Winkelaanbod in Barendrecht en kernen met een vergelijkbaar inwonertal (m² wvo)

terrein Vaanpark (woonwarenhuis Ikea, bouwmarkten Ikea en Praxis, meubelzaak Zuiderster) en woonboulevard Reijerwaard en Cornelisland (o.a. Roobol, Kwantum, Leen Bakker, Beter Bed, Mandemakers Keukens). Het winkelaanbod in recreatieve branches (voornamelijk in het centrum, ook in wijkwinkelcentrum Carnisseveste) is in de gemeente Barendrecht (18.500 m2 wvo) juist kleiner dan gemiddeld (29.500 m2 wvo). Ook het aanbod in voedingsen genotmiddelen (met name in het centrum en de wijkcentra Carnisseveste, Muziekplein en De Gouwe) is relatief gering; 11.000 m2 wvo ten opzichte van 14.000 m2 wvo in kernen met

Bron: Locatus, april 2009; bewerking Droogh Trommelen en Partners


een vergelijkbaar inwoneraantal. 3

Centrum Het centrum is het hoofdwinkelgebied in Barendrecht en bestaat uit 100 winkels met een totale omvang van bijna 17.000 m2 wvo (bijlage 3). Naast boodschappen (voedingsen genot-middelen en frequente non-food) is er ook (modisch) recreatief aanbod gevestigd. Vergeleken met het aanbod in centra van kernen met een gelijk inwonertal is het aanbod in Barendrecht centrum gering (figuur 2). Met uitzondering van frequent benodigde non-food is dit in alle branches het geval. Met name het recreatieve aanbod ligt met

Circa 100 winkels in het centrum

Recreatief aanbod in het centrum beperkt

Figuur 2 Winkelaanbod in Barendrecht centrum, centra van kernen met een vergelijkbaar inwonertal en referentiecentra (m² wvo)

7.200 m2 wvo ver onder het gemiddelde van zo’n 23.000 m2 wvo. Dit is voor een deel te verklaren door de nabijheid van sterke concurrentie in de regio (o.a. binnenstad van Rotterdam). Echter, ook in referentiecentra met eenzelfde ligging ten opzichte van een grote stad (Heerhugowaard bij Alkmaar, Houten bij Utrecht, Veldhoven bij Eindhoven) is meer recreatief aanbod aanwezig. In al deze referentiecentra wordt zelfs gewerkt aan versterking van het (recreatieve) aanbod. De gemiddelde winkelomvang is het centrum van Barendrecht is met circa 180 m2 wvo iets 4



kleiner dan gemiddeld in centra van kernen met een gelijk inwoneraantal (190 m2 wvo). De winkelomvang verschilt nogal per branche. In voedingsen genotmiddelen en frequente non-food zijn de winkels groter dan gemiddeld (figuur 3). Dit komt met name door de eigentijdse supermarkten Albert Heijn (± 1.500 m2 wvo) en Super de Boer (± 1.300 m2 wvo) en huishoudwinkel Blokker (± 700 m2 wvo). In de overige (recreatieve) branches is een winkel Eigentijdse supermarkt Super de Boer

Recreatieve winkels hebben erg kleinschalig omvang

Figuur 3 Gemiddelde winkelomvang in Barendrecht centrum en centra van kernen met een vergelijkbaar inwonertal (m2 wvo)

juist kleiner dan gemiddeld. Grootste winkels zijn warenhuis Hema (± 230 m2 wvo) en modezaken Hans Textiel (± 300 m2 wvo) en Vögele (± 600 m2 wvo). Het aandeel filiaalbedrijven in Barendrecht centrum ligt met 34% op een gemiddeld niveau. Het horeca-aanbod in Barendrecht centrum bestaat uit circa 10 vestigingen. Dit is aanzienlijk kleiner dan gemiddeld in vergelijkbare centra (± 40 vestigingen). Dit heeft te maken met sterk concurrerend aanbod in de regio (o.a. in Rotterdam). In referentiecentra als Veldhoven, Houten en Heerhugowaard ligt het horeca-aanbod dan ook op een vergelijk-



baar niveau als in Barendrecht centrum. 5

Regio Barendrecht centrum (± 17.000 m2 wvo) neemt

Figuur 4 Winkelaanbod in Barendrecht centrum en centra in de regio (m2 wvo)

in de regionale hiërarchie van winkelcentra een bescheiden positie in. De binnenstad van Rotterdam is met circa 180.000 m2 wvo in vooral recreatieve branches verreweg het grootste winkelgebied met een bovenregionale functie en ligt op korte afstand van Barendrecht (± 12 km). Verder zijn er in de regio diverse regionale en streekverzorgende centra aanwezig met een winkelaanbod groter dan Barendrecht centrum (figuur 4). Hiervan is stadsdeelcentrum Zuidplein in Rotterdam voor Barendrecht de belangrijkste. Het ligt op circa 8 km afstand en er is circa 45.000 m2 wvo aanwezig in met name recreatieve branches. Ook de centra van Ridderkerk (± 31.000 m2 wvo) en Oud-Beijerland (± 29.000 m2 wvo) liggen dichtbij en hebben een fors groter aanbod dan het centrum van Barendrecht.


6


3

Trends en ontwikkelingen

cadeau-artikelen, boeken etc.). Het rondkijken

in binnensteden op recreatief winkelen en op

en ontspannen is bij recreatief winkelen net zo

perifere locaties op gerichte aankopen.

belangrijk of soms zelfs belangrijker dan de

Winkelgebieden die in staat zijn voor een

uiteindelijke aankoop. De attractiviteit van een

bepaald bezoekmotief een voldoende sterk

recreatief winkelgebied wordt primair bepaald

aanbod te bieden, blijken in de praktijk

door de omvang van het modisch recreatieve

succesvol. Sommige centra zijn in staat in te

Bezoekmotief

aanbod en de aanwezigheid van landelijk

spelen op meerdere bezoekmotieven. In dat

Bij winkelbezoek hangt het gedrag van de

bekende trekkers (V&D, Hema, H&M, etc.).

geval wordt per afzonderlijk bezoekmotief een

consument vooral samen met het bezoek-

Een ruim aanbod bijzondere speciaalzaken,

voldoende groot aanbod (kritische massa)

motief. Globaal kunnen we een onderscheid

aantrekkelijke horeca, een aangename sfeer

geboden in een passende setting, vaak in

maken tussen boodschappen doen, recreatief

en goede bereikbaarheid en parkeergelegen-

deelgebieden. Voorbeelden zijn grote stads-

winkelen en gerichte aankopen met elk hun

heid vergroten de attractiviteit van een

deelcentra en streekverzorgende stadscentra.

eigen ruimtelijk patroon*.

recreatief winkelgebied.

3.1

Trends in de detailhandel

Uitbreiding en schaalvergroting winkelstructuur Bij boodschappen doen staat de efficiënte

Bij doelgerichte aankopen gaat het om de

De Nederlandse voorzieningenstructuur is

aankoop van voedingsen genotmiddelen en

aankoop van artikelen in de branches

relatief fijnmazig en heeft een hiërarchische

frequent benodigde non-food (o.a. drogist,

woninginrichting, doe-het-zelf en tuincentra.

opbouw bestaande uit o.a. buurtcentra,

bloemen) centraal. Verkrijgbaarheid (compleet

Het gaat vaak om de aankoop van

wijkcentra en grote binnensteden. Deze

assortiment) en gemak (reistijd, parkeren,

laagfrequente producten met een doelgericht

traditionele voorzieningenstructuur is in de

openingstijden) spelen een belangrijke rol. De

koopmotief. Combinatiebezoek met andere

afgelopen decennia aangevuld met nieuwe

kwaliteit en omvang van de supermarkt zijn

(winkel)voorzieningen vindt beperkt plaats.

winkelgebieden zoals themacentra, winkelclusters op trafficlocaties en grootschalige

sterk bepalend voor de trekkracht van een

Specialisering in winkelgebieden

detailhandelsvestigingen. Hierdoor en als

Steeds meer specialiseren winkelgebieden

gevolg van schaalvergroting in de reguliere

Bij recreatief winkelen gaat het om de

zich naar bezoekmotief en dat consumenten

winkelgebieden is het winkelvloeroppervlak in

aankoop van keuzegevoelige artikelen (mode,

voor specifieke motieven andere winkel-

Nederland in de afgelopen 25 jaar verdubbeld

gebieden bezoeken. Zo ligt de nadruk in

en heeft het nu een omvang van ruim 25

buurten wijkcentra op boodschappen doen,

miljoen m².

boodschappencentrum.

*

HBD (2004), Dynamische winkelgebieden


7

Door de groei van het winkeloppervlak zijn de

Figuur 5 Schaalvergroting supermarkten*

Het gemiddeld oppervlak van elektronica-

keuzemogelijkheden fors toegenomen. In

winkel MediaMarkt bedraagt 3.600 m² wvo.

beginsel is de consument gericht op het

Intersport heeft in de grote binnensteden een

meest nabij gelegen winkelgebied dat in zijn

gemiddeld oppervlak van 1.400 m² wvo. Beide

behoefte kan voorzien. Door de toenemende

formules richten zich op recreatief winkelend

mobiliteit speelt afstand echter steeds minder

publiek en hebben weinig meer te maken met

een rol. Voor kleinere winkelclusters is het

de traditionele bruin- en witgoed of sportzaak.

moeilijker om aan de toenemende eisen van

Door hun brede en diepe assortiment creëren

de moderne consument te voldoen. Die

zij hun eigen vraag en bezoekersstroom*.

verwacht een compleet aanbod en keuze, of

In kledingwinkels wisselen collecties elkaar

Omdat ze veel bezoekers trekken hebben

het nu gaat om levensmiddelen, mode of

steeds sneller af om consumenten steeds te

deze formules een grote toegevoegde waarde

meubelen. De noodzakelijke massa (m² wvo)

prikkelen. Samen met de concurrentie op prijs

in recreatieve centra. Zij kunnen hier fungeren

voor een winkelgebied neemt dan ook toe en

en assortiment zorgt dit ervoor dat ook in de

als belangrijke trekkers/anchorstores.

daarmee weer het benodigde aantal con-

modebranche het aantal grootschalige winkels

sumenten. Op deze wijze vindt schaal-

toeneemt. Naast traditionele grote aanbieders

Supermarkt is trekker in boodschappencentra

vergroting plaats in de voorzieningenstructuur.

als C&A en Peek & Cloppenburg vestigen

De kwaliteit en omvang van de supermarkt

zich nieuwe grootschalige formules met een

zijn sterk bepalend voor de trekkracht van een

Schaalvergroting in alle branches

brede doelgroep zoals The Sting (gemiddeld

boodschappencentrum. In de afgelopen jaren

Het gemiddelde winkelvloeroppervlak van

± 800 m² wvo) en Zara (gemiddeld ± 1.150 m²

is het aandeel van de supermarkt in de totale

winkels is de laatste jaren fors toegenomen.

wvo). De nieuwste vestigingen van H&M in

bestedingen aan voedingsen genotmiddelen

Een volwaardige servicesupermarkt heeft

Mosae Forum in Maastricht of Piazza Center

toegenomen ten koste van (vers)speciaal-

tegenwoordig een minimale omvang van

in Eindhoven hebben een omvang van 1.750 à

zaken. Schaalvergroting en meer aandacht

1.000 à 1.200 m² wvo. Voor de komende jaren

2.000 m² wvo.

voor vers (relatief hoge marges) in super-

verwachten we een verdere afname van

markten zijn hiervan de oorzaak. Het

kleinschalige supermarkten (< 700 m² ) en

Ook in andere branches als bruin- en witgoed

stijgende marktaandeel van supermarkten

een toename van het aantal grootschalige

en sport en spel vindt schaalvergroting plaats.

zorgt ervoor dat speciaalzaken het moeilijker

*

*

supermarkten (> 2.500 m²). Per saldo neemt het aantal supermarkten af (figuur 5). 8

A.C. Nielsen (2006), Ontwikkeling supermarkten

InRetail (2006), MediaMarkt versterkt winkelcentra


krijgen. Tegelijkertijd zorgen supermarkten in

Figuur 6 Aandeel van totale bestedingen aan

een winkelcentrum voor een grote bezoekers-

non-food via internet*

stroom. Uit onderzoek* blijkt dat ⅓ deel van de bezoekers aan supermarkten ook één of meer van de nabije speciaalzaken bezoekt. Dit percentage varieert nauwelijks met de omvang van de supermarkt. Speciaalzaken kunnen daarom meer bezoekers verwachten Behoorlijke schaalvergroting supermarkten..

als zij bij een sterk supermarktaanbod liggen.

De fijnmazige voorzieningenstructuur in Nederland draagt ertoe bij dat het kopen via

... maar ook in recreatieve branches

Populariteit van winkelen via internet groeit

internet waarschijnlijk minder belangrijk zal

De omzet van Nederlandse internetwinkels

blijven dan bijvoorbeeld in de Verenigde

stijgt jaarlijks. Succesvolle aanbieders zijn

Staten. In sommige branches (cd, makelaardij,

bestaande winkelen postorderbedrijven die

bank, reisbureau) is de invloed van internet

hun activiteiten uitbreiden via internet (Mexx,

toch sterk merkbaar. Vooralsnog gaan

Wehkamp, Kijkshop) en nieuwe bedrijven als

marktpartijen ervan uit dat het aandeel van

bol.com. Bijna de helft van de Nederlandse

internet als aankoopkanaal beperkt blijft en

winkelketens heeft inmiddels een webwinkel.

dat het geen substantiële invloed heeft op de

Bijna 60% van de totale online bestedingen

winkelstructuur als geheel.

betreft de verkoop van diensten (vliegtickets,

Invloed internetaankopen naar verwachting beperkt D R O O G H T R O M M E L E N E N PA R T N E R S

verzekeringen, films, etc.). De overige 40%

Toenemende vergrijzing

van de omzet komt uit de verkoop van fysieke

In Nederland worden consumenten door de

producten via internet. In 2008 bedroegen de

toenemende vergrijzing steeds ouder. Dit leidt

totale bestedingen aan non-food producten

mogelijk tot wat verschuivingen in het

circa 4,5% van de totale aan non-food in de

assortiment van winkels. Het effect op het

detailhandel. In 2002 was dat nog 1%.

aantal m2 winkels is echter zeer beperkt.

*

*

G.F.B. Stinstra/DTNP (2005), Compleet anders!?

HBD (2009) en Thuiswinkel.org (2009)

9

3.2

Ontwikkelingen vraag en aanbod

Cornelisland met zo’n 20.000 m2 bedrijfsvloeroppervlak (bvo) aan winkelruimte voor

Bevolkingsontwikkeling

PDV-branches. Naar verwachting zullen de

Naar verwachting zal de bevolking van

nieuwe winkels in 2010 hun deuren openen.

Barendrecht de komende jaren groeien. Op basis van verschillende woningbouwprojecten

Ontwikkelingen in de regio

(o.a. Centrum, Lagewei, Vrouwenpolder,

In Rotterdam staat meer dan 300.000 m2 aan

Vrijenburg) en een daling van de huishouden-

winkelruimte in de planning (BRO, 2009).

grootte gaan wij uit van een toename tot

Alleen al voor het centrum van Rotterdam

49.900 inwoners in 2020. De groei zal vooral

bestaan plannen voor uitbreiding van het

in Barendrecht-Centrum plaats vinden. De

aanbod met 75.000 tot 100.000 m2 bvo. Voor

bevolking zal er toenemen tot circa 29.500

stadsdeelcentrum Zuidplein bestaat het plan

inwoners. In Carnisselande zal sprake zijn van

om de dagelijkse sector te versterken met

een lichte stijging tot 20.400 inwoners.

2.000 á 4.000 m2 bvo en de niet-dagelijkse

Bevolking stijgt tot 49.900 inwoners in 2020

sector met 10.000 á 15.000 m2 bvo.

Structuurvisie centrumontwikkeling De ambitie van de gemeente is om het

In andere centra in de regio zijn tevens allerlei

centrum van Barendrecht de komende jaren

plannen voor versterking van het aanbod of

te versterken. Het centrum moet hét

recentelijk gerealiseerd (masterplan Walburg

kloppende hart van Barendrecht worden met

in Zwijndrecht, centrumplan in Rhoon en de

een goede bereikbaarheid, voldoende

centra van Ridderkerk, Oud-Beijerland en

parkeergelegenheid en een kwalitatief

Spijkenisse).

Structuurvisie: centrum als hét kloppende hart

hoogstaand voorzieningenniveau dat voldoet aan de eisen van deze tijd.

Kortom, voor diverse winkelcentra in de regio zijn forse uitbreidingsprojecten in de maak of

Uitbreiding Reijerwaard & Cornelisland

net gerealiseerd. De concurrerentie voor het

Onlangs is gestart met de bouw van de

centrum van Barendrecht neemt behoorlijk

uitbreiding van woonboulevard Reijerwaard &

toe.

10

Rotterdam centrum wordt verder versterkt D R O O G H T R O M M E L E N E N PA R T N E R S

4

Uitbreidingspotenties

van het centrum wordt bepaald door de

4.2


combinatie van een sterk boodschappen- én recreatief aanbod.

4.1

Inleiding

In de detailhandelsvisie is een uitbreidingsruimte berekend voor Barendrecht centrum

Het huidige recreatieve aanbod is beperkt,

van circa 11.000 m2 wvo aan winkelruimte. Dit

Het centrum is het belangrijkste winkelgebied

kleinschalig en sluit onvoldoende aan bij

is gedaan op basis van passanten- en

in Barendrecht. Het heeft een belangrijke

behoeften van consumenten. Met name vanuit

consumentenonderzoek. Er zijn bijna 400

verzorgingsfunctie voor de eigen gemeente.

Carnisselande weet het centrum nu slechts

Barendrechtse huishoudens ondervraagd.

Bijna driekwart van de bezoekers komt uit

beperkt bestedingen te binden (BRO, 2009).

Hiermee kunnen uitspraken gedaan worden

Barendrecht (BRO, 2009). Enerzijds heeft het

Om het centrum als kloppend hart voor de

met een betrouwbaarheid van 95% en een

centrum, met twee supermarkten en aan-

hele gemeente te versterken, is uitbreiding en

afwijking van maximaal 5%. Daarnaast zijn

vullende winkels, een boodschappenfunctie.

schaalvergroting van vooral het recreatieve

489 centrumbezoekers ondervraagd. Hiermee

38% van de bezoekers geeft aan bood-

aanbod noodzakelijk. Alleen dan kan het

en door de juiste formulering van de

schappen te komen doen. Anderzijds zijn er

centrum zich voldoende onderscheiden van

enquêtevragen is het onderzoek voldoende

winkels die zich richten op recreatief winkelen.

aanbod in Carnisselande. Dit is ook een

representatief en betrouwbaar. Om te bepalen

40% van de bezoekers komt ‘winkelen’.

belangrijk uitgangspunt in de detailhandels-

wat in onze optiek de toekomstige

visie. Als het centrum niet aantrekkelijker

uitbreidingsmogelijkheden zijn, gaan we ook

Het centrum zal, mede gelet op het sterke

wordt, zullen consumenten in toenemende

uit van de uitkomsten van dit onderzoek.

concurrerende aanbod en de geïsoleerde

mate wegblijven en centra in de regio

ligging van Barendrecht, ook in de toekomst

bezoeken.

vooral een functie vervullen voor de eigen

Bij de berekening van de uitbreidingspotenties in het centrum wordt in de detailhandelsvisie

inwoners. De gemeente heeft de ambitie om

In dit hoofdstuk gaan we in op de mogelijk-

uitgegaan van het huidige aantal inwoners en

het centrum de komende jaren te versterken

heden voor uitbreiding van het aanbod in het

huidige koopstromen. Wij gaan hier uit van

zodat het ook in de toekomst hét kloppende

centrum. In paragraaf 4.2 berekenen we de

een aantal scenario’s:

hart van de stad kan zijn. Hierbij is ook het

distributieve uitbreidingsruimte aan de hand

•

recreatief bezoek van belang. Het draagvlak is

van haalbare koopstromen. Daarna werken

echter te klein voor volledige specialisatie in

we de uitbreidingsmogelijkheden in paragraaf

recreatief winkelen. De toekomstige positie

4.3 uit in kansrijke branches en formules.


huidige bevolkingsomvang en koopstromen;

•

toename bevolkingsomvang en huidige koopstromen; 11

•

•

huidige bevolkingsomvang en hogere

Voedings- en genotmiddelen

koopstromen door versterking van het

Uit het recent uitgevoerde consumenten-

centrum;

onderzoek komt voor Barendrecht-Centrum

toename bevolkingsomvang én hogere

een koopkrachtbinding in de dagelijkse sector

koopstromen door versterking van het

aan het centrum naar voren van 55%. Voor

centrum.

Barendrecht Carnisselande is dat 21%. Het aandeel bezoekers van buiten Barendrecht is

Daarnaast gaan wij bij de distributieve

vast-gesteld op 30% en het aandeel

berekening uit van een primair en secundair

bestedingen van buiten op 15% (koopkracht-

verzorgingsgebied van het centrum.

toevloeiing). Als we uitgaan van deze koop-

Barendrecht bestaat grofweg uit twee delen,

stromencijfers en het huidige aantal inwoners

gescheiden door de A29. Het centrum ligt in

dan is in het centrum een uitbreidingspotentie

Barendrecht-Centrum. Dit oostelijke deel is

haalbaar van circa 1.500 m2 wvo in winkels in

dan het primaire verzorgingsgebied. Het

voedingsen genotmiddelen (tabel 1).

Primair en secundair verzorgingsgebied centrum

secundaire verzorgingsgebied is de nieuwbouwwijk Carnisselande.

Naar verwachting zal de bevolking gaan groeien door o.a. de woningbouwprojecten

We maken onderscheid tussen winkels in

Vrijenburg, Vrouwenpolder, Lagewei en

voedingsen genotmiddelen en winkels in

centrumontwikkeling. Met name in

duurzame en overige goederen zonder

Barendrecht-Centrum worden veel nieuwe

tuincentra, woninginrichting en doe- het-zelf.

woningen gebouwd (± 2.000) wat leidt tot een

Aan de hand van omzet- en bestedingscijfers,

forse toename van het inwoneraantal. Dit leidt

kengetallen en ervaringscijfers berekenen we

weer tot een hoger bestedings-potentieel voor

het toekomstig haalbare aanbod. We

winkels in het Barendrecht-Centrum.

beperken ons hier tot de belangrijkste

Uitgaande van de toename van het aantal

conclusies van de indicatieve berekeningen.

inwoners tot 2020 is met de huidige

Uitleg over de gehanteerde variabelen is te

bindingscijfers circa 2.100 m2 wvo aan

vinden in bijlage 4. 12

Met name in Oost toename van bevolking

Ruime uitbreidingspotenties in de food D R O O G H T R O M M E L E N E N PA R T N E R S

uitbreidingsruimte mogelijk voor winkels in

centrum gaan wij dan ook uit van een

voor winkels in voedingsen genotmiddelen

voedingsen genotmiddelen.

toename van de bindingscijfers met 5%. Door

circa 2.200 m2 wvo bedragen.

Bij versterking en opwaardering van het

het sterke concurrerende aanbod in de regio

centrum zal naar verwachting een hogere

zal de koopkrachttoevloeiing (procentueel

Als de bevolking (met name in Centrum)

koopkrachtbinding haalbaar worden.

gezien) daarentegen nauwelijks toenemen.

volgens verwachting zal toenemen én het

Barendrechtse consumenten hebben immers

Met het huidige aantal inwoners en

centrum versterkt wordt, is een uitbreiding van

bij een aantrekkelijker winkelaanbod weinig

versterking van het centrum (en dus een

het aanbod in winkels in voedingsen

reden om elders hun (frequente) aankopen te

hogere binding) zal de uitbreidingspotentie

genotmiddelen haalbaar van circa 2.800 m2 wvo.

doen. Bij versterking van het aanbod in het

Tabel 1 Indicatie uitbreidingspotenties winkels in voedingsen genotmiddelen in Barendrecht centrum 2009

2020

2020

2020

Huidig aantal inwoners

Toename aantal inwoners



Huidige binding

Huidige binding

Hogere binding

Hogere binding

Inwoners Barendrecht-Centrum

26.000

29.500

26.000

29.500

Omzet per inwoner (ex. BTW)

€ 1.930

€ 1.930

€ 1.930

€ 1.930

55%

55%

60%

60%

Koopkrachtbinding Omzet primair verzorgingsgebied

€ 27,6 mln

€ 31,3 mln

€ 30,1 mln

€ 34,2 mln

Inwoners Barendrecht-Carnisselande

19.900

20.400

19.900

20.400


€ 1.930

€ 1.930

€ 1.930

€ 1.930

21%

21%

26%

26%

Koopkrachtbinding Omzet secundair verzorgingsgebied

€ 8,1 mln

€ 8,3 mln

€ 10,0 mln

€ 10,2 mln

Omzet uit Barendrecht

€ 35,7 mln

€ 39,6 mln

€ 40,1 mln

€ 44,4 mln

Koopkrachttoevloeiing

15%

15%

15%

15%

€ 42,0 mln

€ 46,6 mln

€ 47,2 mln

€ 52,2 mln

Omzet per m (ex. BTW)

€ 8.000

€ 8.000

€ 8.000

€ 8.000

Haalbaar aanbod (wvo)

5.200 m

5.800 m

5.900 m

2

6.500 m2

Aanwezig aanbod (wvo)

3.700 m2

3.700 m2

3.700 m2

3.700 m2

Uitbreidingspotentie (wvo)

1.500 m2

2.100 m2

2.200 m2

2.800 m2

Totale omzet 2


2

2

13

Duurzame en overige goederen

Ridderkerk en Albrandswaard (Portland). Als

Met name de stijging van het aantal inwoners

In de niet-dagelijkse sector komt uit het

we uitgaan van deze koopstromencijfers en

in Centrum (Lagewei, Vrouwenpolder,

consumentenonderzoek een koopkracht-

het huidige aantal inwoners dan is in het

centrumontwikkeling) leidt ook voor winkels in

binding vanuit Barendrecht-Centrum aan het

centrum een uitbreidingspotentie haalbaar

duurzame en overige goederen in het centrum

centrum naar voren van 41% en vanuit

van circa 5.000 m2 wvo in winkels in

tot een hoger bestedingspotentieel. Uitgaande

Carnisselande van 19%. Het aandeel van de

duurzame en overige goederen (ex.

van de huidige bindingscijfers is dan circa

bestedingen van buiten Barendrecht is

woninginrichting, doe-het-zelf, tuincentra).

6.700 m2 aan uitbreidingsruimte mogelijk.

vastgesteld op 39%. Deze bestedingen komen vooral uit Rotterdam, Zwijndrecht,

Tabel 2 Indicatie uitbreidingspotenties winkels in duurzame en overige goederen (ex. doe-het-zelf, woninginrichting, tuincentra) in Barendrecht centrum 2009

2020

2020

2020



Huidg aantal inwoners


Huidige binding

Huidige binding

Hogere binding

Hogere binding

Inwoners Barendrecht Oost

26.000

29.500

26.000

29.500


€ 2.370

€ 2.370

€ 2.370

€ 2.370

41%

41%

46%

46%


€ 25,3 mln

€ 28,7 mln

€ 28,3 mln

€ 32,2 mln

Inwoners Barendrecht West

19.900

20.400

19.900

20.400


€ 2.370

€ 2.370

€ 2.370

€ 2.370

19%

19%

24%

24%


€ 9,0 mln

€ 9,2 mln

€ 11,3 mln

€ 11,6 mln


€ 34,2 mln

€ 37,9 mln

€ 39,7 mln

€ 43,8 mln


39%

39%

39%

39%

€ 56,1 mln

€ 62,1 mln

€ 65,0 mln

€ 71,7 mln


€ 3.500

€ 3.500

€ 3.500

€ 3.500


16.000 m


11.000 m2


5.000 m2

Totale omzet 2

14

2

2

17.700 m

20.500 m2

11.000 m2

11.000 m2

11.000 m2

6.700 m2

7.600 m2

9.500 m2

2

18.600 m


Bij versterking van het centrum gaan wij voor

In de huidige situatie is volgens onze

winkels in duurzame en overige goederen uit

berekeningen in totaal ruim 6.500 m2 wvo aan

van een toename van de bindingscijfers met

uitbreidingsruimte haalbaar (tabel 3). Dit is

5% en een gelijkblijvend toevloeiings-

lager dan de uitbreidingsruimte van 11.000 m2

percentage. Met name het huidige recreatieve

wvo die BRO berekent. Dit heeft voor een

aanbod is beperkt. Door dit aantrekkelijker te

groot deel te maken met de hogere omzet per

maken zullen meer Barendrechtse

m2 die wij hanteren.

bestedingen in het eigen centrum terecht Uitgaande van toename van bevolking ...

komen. Met het huidige aantal inwoners is

Als het aantal inwoners volgens verwachting

dan een uitbreidingsruimte haalbaar van circa

gaat stijgen en het centrum substantieel

7.600 m wvo.

versterkt wordt, is een uitbreidingsruimte

2

haalbaar van circa 12.300 m2 wvo (tabel 3). Als de bevolking volgens verwachting zal toenemen én het centrum versterkt wordt (hogere binding), is een uitbreiding van het

Barendrecht centrum in 2020 (m2 wvo)

aanbod in winkels in duurzame en overige

Huidige situatie

6.500

goederen haalbaar van circa 9.500 m wvo.


8.800

Versterking centrum

9.800

2

... en substantiële versterking van het centrum...

Tabel 3 Indicatie totale uitbreidingspotenties

Conclusies Uit de indicatieve berekeningen blijkt dat er


12.300

+ Versterking centrum

voldoende potenties aanwezig zijn om het winkelaanbod in het centrum van Barendrecht

In de berekeningen zijn de branche

substantieel uit te breiden. De omvang van

woninginrichting en horeca nog niet

deze uitbreiding is afhankelijk van het

meegenomen. Daar gaan we in de volgende

toekomstig aantal inwoners en opwaardering

paragraaf op in.

van het centrum. ... zijn forse uitbreidingspotenties aanwezig D R O O G H T R O M M E L E N E N PA R T N E R S

15

4.3

Kansrijke branches en formules

Om nader inzicht te krijgen in de gewenste invulling van de uitbreiding, maken we een vergelijking met referentiecentra die een vergelijkbare omvang hebben als Barendrecht centrum na uitbreiding van het winkelaanbod (23.000 - 30.000 m2 wvo) (figuur 7). Op basis van deze vergelijking gaan we in op branches en formules die in Barendrecht centrum onder- of niet vertegenwoordigd zijn.


Supermarkten in centrum relatief klein

Ook Hema heeft een beperkte omvang

Figuur 7 Winkelaanbod in Barendrecht centrum en in enkele toekomstige referentiecentra (m2 wvo)

Uit de vergelijking komt naar voren dat het aanbod in winkels in voedingsen genotmiddelen in Barendrecht centrum met circa 3.700 m2 wvo relatief klein is. In de referentiecentra is zo’n 5.500 tot 6.000 m2 wvo aanwezig. Daarnaast valt op dat de supermarkten in Barendrecht centrum relatief klein zijn. In de referentiecentra zijn veelal sterke servicesupermarkten aanwezig met een omvang van 2.000 tot 2.800 m2 wvo. Ook ontbreekt een harddiscountsupermarkt in het centrum. In Cornelisland is wel een Lidl aanwezig, maar die heeft vooral een functie voor IJsselmonde. Bron: Locatus, april 2009; bewerking Droogh Trommelen en Partners

16


Rekening houdend met de uitbreidings-

Ook met uitbreiding van het supermarkt-

Duurzame en overige goederen

potenties en de ambitie tot versterking van het

aanbod in het centrum, blijft voldoende

Uit de vergelijking met enkele referentiecentra

centrum is uitbreiding van het supermarkt-

draagvlak over voor behoud van een super-

komt verder naar voren dat het winkelaanbod

aanbod gewenst. Dit kan door schaal-

markt aan de Gouwe. De wijken rondom deze

in enkele branches is ondervertegenwoordigd.

vergroting van bestaande supermarkten zodat

locatie (Buitenoord, Oranjewijk) hebben circa

Het gaat om de subbranches kleding,

deze zich kunnen onderscheiden van aanbod

5.800 inwoners en dat is voldoende voor één

schoenen , sport en spel, warenhuis en

in de omgeving en passen bij de centrum-

buurtsupermarkt. Daarnaast ligt de

bruin- en witgoed. In kleding, schoenen,

functie. Ook zou een harddiscountsupermarkt

nieuwbouwwijk Ter Leede vlakbij.

warenhuis en bruin- en witgoed is daarnaast

toegevoegd kunnen worden zodat in alle

schaalvergroting noodzakelijk. In de

segmenten aanbod aanwezig is.

subbranches persoonlijke verzorging, huishoudelijke artikelen, bloemen en planten,

Tabel 4 Indicatie invulling uitbreidngspotenties centrum van Barendrecht (m2 wvo) Subbranche Supermarkten

Huidige omvang Uitbreidingspotenties 3.700

1.500 - 2.800

• Schaalvergroting AH, Super de Boer • Toevoeging discounter (Aldi, Lidl)

Kleding

4.200

1.500 - 2.500

• Schaalvergroting bestaand aanbod • Toevoeging kledingwinkels (o.a. CoolCat, VeroModa, C&A, Steps, Didi, Esprit, Adams)

Schoenen

400

800 - 1.200

• Schaalvergroting bestaand aanbod

Sport en spel

600

800 - 1.200

• Toevoeging sportzaak en speelgoedwinkel (Intersport, Sport 2000, AktieSport, BartSmit)

Warenhuis

250

800 - 1.200

• Schaalvergroting Hema

Bruin- en witgoed

350

600 - 1.000

• Schaalvergroting bestaand aanbod

• Toevoeging schoenenwinkels (Scapino, Van Haren, Nelson, House of Shoes, Dolcis)

• Toevoeging elektronicawinkel (Scheer&Foppen, Expert, Dixons) Woonaccessoires Overige detailhandel

1.150

600 - 1.200

0

400 - 600

Horeca

600 - 1.000

TOTAAL

7.600 - 12.700


• Toevoeging woonaccessoirewinkels (LifeStyle, Decorette, zelfstandig ondernemer) • Toevoeging partijgoederenwinkel (Action) • Toevoeging winkelondersteunende horeca (2 á 3) (La Place, zelfstandig ondernemer)

17

optiek en juwelier, hobby en boeken en cd’s

Het aanbod in de subbranche sport en spel

en fietsen (net buiten centrum) is het aanbod

bestaat uit Hiemstra Sport en Intertoys. Dit

al op een redelijk goed niveau.

aanbod kan uitgebreid worden met een tweede sportzaak (bijvoorbeeld Sport 2000,

Het kledingaanbod bestaat momenteel uit

Intersport, AktieSport) en een tweede

winkels als Hans Textiel en Zeeman in het

speelgoedwinkel (bijvoorbeeld Bart Smit).

lagere segment en Smit Mode, Vögele, Witteveen, Verschoor Mode en Brandstore in

Warenhuis Hema heeft momenteel een

het middensegment. Door schaalvergroting

omvang van circa 250 m2 wvo, terwijl dit in

van deze bestaande en toevoeging van

referentiecentra circa 1.200 m2 wvo is. Door

nieuwe winkels kan het aanbod met 1.500 tot

schaalvergroting kan de Hema haar rol als

2.500 m wvo uitbreiden. In referentiecentra

sterke publiekstrekker beter vervullen.

2

Schaalvergroting kledingzaken...

zijn diverse kledingformules aanwezig die momenteel in Brandrecht centrum ontbreken.

Het aanbod in bruin- en witgoed bestaat uit

Het gaat met name om winkels in het midden-

enkele kleinschalige winkels (Van Gent,

segment die zich richten op trendy mode (voor

Monditel, Veen elektronica). Dit aanbod kan

de jeugd). Te denken valt aan CoolCat, C&A,

uitgebreid worden door schaalvergroting of

VeroModa, Esprit, Steps, Didi en AdamsWear.

toevoeging van een nieuwe winkels als

Mogelijk is H&M geïnteresseerd in vestiging in

Expert, Scheer&Foppen of Dixons.

... en schoenenwinkels gewenst

Barendrecht centrum. In de branches overige detailhandel is in een Het huidige aanbod aan schoenen bestaat uit

centrum als Brandrecht vaak een Action

vier lokale aanbieders (PicoBello, Quist,

aanwezig. Een dergelijk partijgoederenwinkel

NoSense, Vijfvinkel) en is daarmee beperkt.

behoort ook in centrum Barendrecht tot de

Schaalvergroting en uitbreiding van het

mogelijkheden.

aanbod is gewenst. Mogelijk interessante winkels zijn formules als Scapino, Dolcis, House of Shoes, Van Haren en Nelson. 18

Uitbreidingsruimte voor enkele horecagelegenheden D R O O G H T R O M M E L E N E N PA R T N E R S

Woninginrichting

(La Place). Gemiddeld heeft een dergelijke

centrum voldoende onderscheidend zijn voor

Ook in woninginrichting lijkt uitbreiding van het

horecavoorziening een omvang van 200 m

de positie als het kloppende hart van

aanbod mogelijk. In de distributieve

wvo. Uitgaande van 3 á 5 nieuwe bedrijven is

berekening is deze branche niet meegenomen

een uitbreidingsruimte haalbaar van 600 tot

omdat het in deze branche voor het overgrote

1.000 m2 wvo.

2

Barendrecht. Net als in de detailhandelsvisie opgesteld

deel gaat om grootschalige winkels gevestigd

door BRO, blijkt uit onze distributieve

in de periferie. Naast de in aanbouw zijnde

berekeningen dat voor een dergelijke

nieuwbouw van Andeweg aan de Dorpsstraat

4.4

Conclusie

is in het centrum voor kleinschalig aanbod

uitbreiding ook ruim voldoende marktpotenties aanwezig zijn, ondanks het sterke

(woonaccessoires, verlichting e.d.) een

He centrum van Barendrecht heeft momenteel

concurrerende aanbod. Deze potenties zijn

uitbreidingsruimte haalbaar van maximaal

een beperkt winkelaanbod. Met name het

voor een deel gebaseerd op autonome groei,

1.200 m wvo. Het is gewenst dat deze

(modisch) recreatieve aanbod blijft achter bij

voor een deel op extra bestedingspotentieel

uitbreidingspotenties wordt ingevuld door

dat van referentiecentra. De totale omvang

door opwaardering van het centrum en voor

winkels in woonaccessoires die voor een

van het aanbod is gering en winkels zijn veelal

een deel op de groei van het aantal inwoners

groot deel aansluiten op het bezoekmotief

te klein om aan de wensen van de huidige

(Lagewei, Vrouwenpolder).

recreatief winkelen. Veelal gaat het om

consument te voldoen. In de regio liggen

zelfstandig ondernemers of een formule als

diverse centra die een aantrekkelijker

Diverse branches zijn momenteel in het

LifeStyle of Decorette.

winkelaanbod hebben dan Barendrecht en

centrum niet of ondervertegenwoordigd. Door

zelfs werken aan versterking van het aanbod.

schaalvergroting en/of toevoeging van winkels

2

in supermarkten, mode, sport, spel,

Horeca In referentiecentra varieert het horeca-aanbod

Wil het centrum in de toekomst het kloppende

elektronica, warenhuis, wonen en horeca

tussen 10 en 20 vestigingen. In Barendrecht

hart van Barendrecht zijn, dan zal het

wordt het aanbod in het centrum een stuk

centrum zijn het er circa 10 (o.a. Tapas Lust,

winkelaanbod behoorlijk versterkt moeten

aantrekkelijker en completer waardoor de

Le Bonheur, Delifrance, Snackbar ‘t Vlak).

worden zodat met name uit Carnisselande

functie als hét centrum van Barendrecht

Toevoeging van enkele winkelondersteunende

meer consumenten het centrum zullen gaan

vervuld kan worden.

dag- en avondhoreca die aansluiten bij

bezoeken. Alleen door behoorlijke uitbreiding

recreatief winkelen is mogelijk. Gedacht kan

van vooral het supermarktaanbod en

worden aan een restaurant of een lunchroom

(modisch) recreatieve aanbod kan het


19

Bijlage 1 •

Achterliggende onderzoeksvragen

Bijlage 2

Zijn er branches die nu ondervertegenwoordigd zijn in het gebied en die bij vestiging voor nieuwe omzet kunnen zorgen, zo ja welke

Frequent benodigde non-food

• • •

Persoonlijke verzorging Huishoudelijke- en cadeauartikelen Bloemen, planten, dierbenodigdheden

Modisch recreatief

• •

Kleding en modeaccessoires Schoenen en lederwaren

Overig recreatief

Is er ruimte voor een derde supermarkt, gegeven het feit dat de

• • • • • • •

Optiek, juwelier, antiek Sport en spel Hobby Boeken, lectuur, cd, kantoorartikelen Warenhuis Bruin- en witgoed Fietsen en autoaccessoires

supermarkt aan de Gouwe gehandhaafd blijft en er al een

•

Woninginrichting (o.a. meubelen, keukens, sanitair, vloerbedekking) Doe-het-zelf Tuincentra

In welke van deze branches is er naar verwachting de behoefte aan Zorgt het grotere aantal winkels voor extra aantrekkingskracht op


bewoners van Barendrecht waardoor er ruimte is voor omzetstijging van andere winkels? Idem voor bewoners van buiten Barendrecht? •

Wat is het effect van afbouw van de wijken Ter Leede en Lagewei en de bouw van Vrouwenpolder op het winkelgebied?

•

Wat is het effect van de toevoeging van het aantal woningen in Barendrecht Centrum als gevolg van de centrumontwikkeling?

•

Voor hoeveel nieuwe horecagelegenheden is er plaats in het nieuwe centrum en hoeveel m2 is dat circa?

•

prijsvechter is aan het Muziekplein? •

Wat zijn de effecten van de vergrijzing op het benodigde aantal m

Gerichte non-food 2

winkelruimte? •

Wat zijn de effecten van de toename van verkopen via internet op het benodigde aantal m2 winkelruimte?

20

Branche Voedings- en genotmiddelen (o.a. supermarkt, versspeciaalzaak, slijter, tabak en lectuur)

grotere winkels (> 250 m2)? •

Branchegroep

•

branches zijn dat? •

Branche-indeling detailhandel

• • •

Overige detailhandel

Overige detailhandel (o.a. tweedehandsartikelen, souvenirs, partijgoederen)


Bijlage 3

Winkelaanbod Centrum Barendrecht

Branche

Centrum

Centra van kernen

Bijlage 4


Distributie planologisch onderzoek (dpo)

Barendrecht

met gelijk inwonertal


3.697

5.237

berekend. Door grote onderlinge verschillen in typen winkelgebieden,

Frequent benodigde non-food

3.828

4.135

branches en winkelformules moeten dergelijke berekeningen

968

1.516

huishoudelijke en cadeau-artikelen

1.605

1.838

genuanceerd worden beoordeeld. De haalbaarheid van winkels wordt

bloemen, planten, dierbenodigdheden

1.255

781

Modisch recreatief

4.619

13.093

winkelgebied. Niettemin kan een kwantitatieve analyse van vraag en

kleding en mode-accessoires

4.210

10.245

aanbod een indicatie geven van overbewinkeling of uitbreidingspotenties.

409

2.848

2.574

9.602

Variabelen

persoonlijke verzorging

schoenen en lederwaren Overig recreatief

In vroegere dpo’s werd het haalbare winkelaanbod vaak nauwkeurig

veel meer bepaald door de potentiële functie en kwaliteit van het

optiek, juwelier, antiek, kunst

550

1.011

Bij deze kwantitatieve analyse gaat het om de verhouding tussen vraag

sport en spel

616

2.021

en aanbod. De vraagzijde wordt bepaald door de landelijk gemiddelde

hobby-artikelen

172

551

boeken, lectuur, cd’s, kantoorartikelen

676

1.149

warenhuis

230

2.343

bruin- en witgoed

325

1.884

0

643

mate waarin omzet van elders toevloeit (koopkrachttoevloeiing). Aan de

Gerichte non-food

1.949

3.951

aanbodzijde spelen de omvang (m² winkelvloeroppervlak) en benodigde

woninginrichting

1.140

3.446

omzet per m² wvo (vloerproductiviteit) een rol.

809

459

0

46

fietsen en autoaccessoires

doe-het-zelfartikelen tuincentra en tuinartikelen Overige detailhandel TOTAAL

0

919

16.667

36.937

omzet in winkels per hoofd van de bevolking, de omvang van het verzorgingsgebied (aantal inwoners), de mate waarin het omzetpotentieel terecht komt in het betreffende winkelgebied (koopkrachtbinding) en de

Verzorgingsgebied Om de uitbreidingspotenties voor het centrum van Barendrecht te bepalen gaan we uit van Barendrecht-Centrum als het primair verzorgingsgebied met circa 26.000 inwoners. Het secundair verzorgingsgebied bestaat uit Carnisselande met circa 19.900 inwoners.

Bron

Locatus (april 2009), Retailverkenner


Volgens prognoses van de gemeente zal het aantal woningen in 21

Barendrecht-Centrum de komende jaren toenemen met circa 2.000

Daarnaast wordt doorgaans in distributieve berekeningen uitgegaan van

eenheden. In Carnisselande worden circa 600 nieuwe woningen

gemiddelde toonbankbestedingen per hoofd van de bevolking. Wij gaan

gebouwd*. Rekening houdend met de gemiddelde huishoudengrootte in

uit van de landelijk gemiddelde omzet per hoofd van de bevolking omdat

Barendrecht en de algemene trend van huishoudenverdunning, zal dit

hiervan recente gegevens beschikbaar zijn. Het verschil is dat bij de

leiden tot een bevolkingsomvang in Barendrecht-Centrum van circa

gemiddelde omzet per hoofd van de bevolking niet alleen bestedingen

29.500 inwoners in Barendrecht-Centrum en circa 20.400 inwoners in

van consumenten zijn meegenomen maar ook bestedingen van

Carnisselande in 2020.

bedrijven. In Nederland is de totale omzet van winkels in 2007 circa € 81,5 mld (exclusief BTW). Dit betekent een gemiddelde omzet per hoofd

Gemiddelde omzet per inwoner

van de bevolking van € 4.974 per jaar. Hiervan wordt € 1.891 omgezet in

In veel distributieplanologische berekeningen wordt uitgegaan van de

winkels voor voedingsen genotmiddelen en € 2.276 in winkels voor

bestedingen per branche. DTNP kiest ervoor te rekenen met winkels als

duurzame en overige goederen (zonder tuincentra, doe-het-zelfwinkels

eenheden, omdat we in de distributieplanologie de uitbreidingsruimte van

en winkels in woninginrichting)*.

winkelmeters berekenen. We maken onderscheid tussen winkels in voedingsen genotmiddelen (VGM) en winkels in duurzame en overige

Wanneer het gemiddeld besteedbaar inkomen per inwoner in het

goederen (excl. tuincentra, doe-het-zelfzaken en woninginrichtingszaken)

verzorgingsgebied afwijkt van het Nederlands gemiddelde is het gewenst

(DOG). Winkels in voedingsen genotmiddelen bestaan uit supermarkten

de gemiddelde omzetcijfers per hoofd aan te passen. Voor voedingsen

en versspeciaalzaken. Winkels in duurzame en overige goederen

genotmiddelen is het gebruikelijk het omzetcijfer per hoofd aan te passen

bestaan uit winkels in frequent benodigde non-food (o.a. drogisterij,

met een correctie van ¼ van het percentage dat het inkomen lager of

huishoudelijke artikelen), modisch recreatief (o.a. kleding, lederwaren),

hoger is dan het Nederlands gemiddelde. Voor duurzame en overige

overig recreatief (o.a. boeken, juwelier, warenhuis) en overige detail-

goederen is het gebruikelijk een correctie door te voeren van ½ van het

handel (o.a. tweedehands). In de methodiek van DTNP wordt de aankoop

percentage dat het inkomen lager of hoger is dan het gemiddelde. Omdat

van pannen (branche huishoudelijke artikelen) bij een supermarkt

het gemiddeld besteedbaar inkomen in de gemeente Barendrecht 8%

gerekend tot een besteding in winkels in voedingsen genotmiddelen en

boven het landelijk gemiddelde ligt (CBS, 2008), gaan we uit van iets

de aankoop van een Hemaworst (branche voedingsen genotmiddelen)

hogere omzetcijfers per inwoner. Voor voedingsen genotmiddelen gaan

tot een besteding in winkels in duurzame en overige goederen.

wij uit van € 1.930 (€ 1.891 + (¼ x 8% x € 1.891)). Voor duurzame en overige goederen gaan we uit van € 2.370 (€ 2.276 + (½ x 8% x € 2.276)).

*

22

Gemeente Barendrecht (2009), Woningbouwprogramma

*

DTNP (2008), Omzetkengetallen 2007, o.b.v. gegevens van CBS, CBW, HBD


Koopkrachtbinding en -toevloeiing

Gemiddelde omzet per m2

Niet alle bestedingen van inwoners in Barendrecht komen terecht in het

In Nederland bedraagt de gemiddelde omzet per m² (uit de verkoop aan

eigen winkelapparaat. Het aandeel van de totale bestedingen van

consumenten en bedrijven) in winkels voor voedingsen genotmiddelen

inwoners uit Barendrecht dat terecht komt in de eigen winkels in het

circa € 7.000,- (excl. BTW). In winkels in duurzame en overige goederen

centrum noemen we de koopkrachtbinding. Uit het

(zonder tuincentra, doe-het-zelfwinkels en winkels in woninginrichting)

consumentenonderzoek van BRO blijkt in de dagelijkse sector een

bedraagt de gemiddelde omzet per m² circa € 3.300,- (excl. BTW)*. In

binding vanuit Barendrecht-Centrum aan het centrum van 55% en vanuit

centrumgebieden ligt dit doorgaans wat hoger. Ook voor het centrum van

Carnisselande van 21%. In de niet-dagelijkse sector komt 41% van de

Barendrecht gaan wij uit van iets hogere omzet per m2. Voor winkels in

bestedingen terecht in het centrum en 19% van de bestedingen uit

voedingsen genotmiddelen gaan we uit van € 8.000,- en voor winkels in

Carnisselande. Het gaat hier om een representatief onderzoek. Er is dan

duurzame en overige goederen van € 3.500,-.

ook geen reden om aan deze koopstromencijfers te twijfelen. Voor winkels in voeding- en genotmiddelen en duurzame en overige goederen

Indicatie distributieve mogelijkheden

gaan wij uit van dezelfde cijfers. Bij versterking van het centrum gaan wij

Op basis van bovenstaande cijfers wordt een indicatieve berekening

uit van een stijging van de bindingscijfers met 5%.

gemaakt van de distributieve mogelijkheden voor het centrum van Barendrecht in vier scenario’s:

Behalve bestedingen van inwoners uit Barendrecht (primair en secundair

•

huidige aantal inwoners en huidige koopkrachtbinding;

verzorgingsgebied) ontvangen de winkels in centrum Barendrecht ook

•

huidige aantal inwoners en hogere koopkrachtbinding;

bestedingen van inwoners van buiten de gemeente. Uit het onderzoek

•

toename aantal inwoners en huidige koopkrachtbinding;

blijkt in de dagelijkse sector een toevloeiing van 15% in het centrum en

•

toename aantal inwoners en hogere koopkrachtbinding.

39% in de niet-dagelijkse sector. Bij versterking van het centrum zal de toevloeiing iets stijgen. Door het sterke concurrerende aanbod is dit

In de volgende tabellen zijn de resultaten weergegeven.

echter te beperkt voor een procentuele stijging van het aandeel vreemde koopkracht. Wij gaan voor winkels in voedingsen genotmiddelen en duurzame en overige goederen daarom uit van dezelfde cijfers.

*


DTNP (2008), Omzetkengetallen 2007, o.b.v. gegevens van CBS, CBW, HBD, Locatus

23

Indicatie uitbreidingspotenties winkels in voedingsen genotmiddelen in Barendrecht centrum 2009

2020

2020

2020

Huidig aantal




inwoners

Huidige binding

Hogere binding

Hogere binding

Huidige binding Inwoners Barendrecht-Centrum

26.000

29.500

26.000

29.500


€ 1.930

€ 1.930

€ 1.930

€ 1.930

55%

55%

60%

60%


€ 27,6 mln

€ 31,3 mln

€ 30,1 mln

€ 34,2 mln

Inwoners Barendrecht Carnisselande

19.900

20.400

19.900

20.400


€ 1.930

€ 1.930

€ 1.930

€ 1.930

21%

21%

26%

26%


€ 8,1 mln

€ 8,3 mln

€ 10,0 mln

€ 10,2 mln


€ 35,7 mln

€ 39,6 mln

€ 40,1 mln

€ 44,4 mln


15%

15%

15%

15%

€ 42,0 mln

€ 46,6 mln

€ 47,2 mln

€ 52,2 mln


€ 8.000

€ 8.000

€ 8.000

€ 8.000


5.200 m

5.800 m

5.900 m

2

6.500 m2


3.700 m2

3.700 m2

3.700 m2

3.700 m2


1.500 m2

2.100 m2

2.200 m2

2.800 m2

Totale omzet 2

24

2

2


Indicatie uitbreidingspotenties winkels in duurzame en overige goederen (ex. doe-het-zelf, woninginrichting, tuincentra) in Barendrecht centrum 2009

2020

2020

2020





Huidige binding

Huidige binding

Hogere binding

Hogere binding

Inwoners Barendrecht-Centrum

26.000

29.500

26.000

29.500


€ 2.370

€ 2.370

€ 2.370

€ 2.370


41%

41%

46%

46%

€ 25,3 mln

€ 28,7 mln

€ 28,3 mln

€ 32,2 mln

Inwoners Barendrecht Carnisselande

19.900

20.400

19.900

20.400


€ 2.370

€ 2.370

€ 2.370

€ 2.370

Koopkrachtbinding Omzet secundair verzorgingsgebied Omzet uit Barendrecht Koopkrachttoevloeiing

19%

19%

24%

24%

€ 9,0 mln

€ 9,2 mln

€ 11,3 mln

€ 11,6 mln

€ 34,2 mln

€ 37,9 mln

€ 39,7 mln

€ 43,8 mln

39%

39%

39%

39%

€ 56,1 mln

€ 62,1 mln

€ 65,0 mln

€ 71,7 mln

Omzet per m2 (ex. BTW)

€ 3.500

€ 3.500

€ 3.500

€ 3.500


16.000 m2

17.700 m2

18.600 m2

20.500 m2


11.000 m2

11.000 m2

11.000 m2

11.000 m2


5.000 m2

6.700 m2

7.600 m2

9.500 m2

Totale omzet


25

Bijlage 5

Begrippenlijst

Horecabedrijf Een bedrijf waar bedrijfsmatig dranken en/of etenswaren voor gebruik ter plaatse worden verstrekt, bedrijfsmatig logies wordt verstrekt en/of

Branche

zaalaccommodatie wordt geëxploiteerd.

Een groep van bedrijven die wordt gekenmerkt door één bepaalde (dominante) assortimentsgroep (bijv. schoenenwinkel) of door een veel

Koopkrachtbinding

voorkomende combinatie van assortimentsgroepen (bijv. warenhuis).

Het aandeel (%) van de totale bestedingen van inwoners dat wordt gedaan in het winkelapparaat in het eigen verzorgingsgebied, noemen

Brutovloeroppervlak (bvo)

we de koopkrachtbinding.

De totale ruimte van een winkel bestaande uit winkelvloeroppervlak en niet voor consumenten toegankelijke ruimten (opslag, kantine, etc.). Het


winkelvloeroppervlak bedraagt, afhankelijk van de branche, circa 70 à

Het deel van de omzet dat van buiten het primaire verzorgingsgebied

80% van het brutovloeroppervlak.

komt, ofwel het aandeel vreemde koopkracht.

Dagelijkse artikelen

Marktsegment

Artikelen in de branches voedingsen genotmiddelen en persoonlijke

Op basis van samenstelling van het assortiment en prijsstelling van de

verzorging.

artikelen kunnen commerciële bedrijven ingedeeld worden in verschillende marktsegmenten (discount, exclusief etc.)

Detailhandel Het bedrijfsmatig te koop aanbieden, waaronder begrepen de uitstalling

Niet-dagelijkse artikelen

ten verkoop, het verkopen en/of leveren van goederen aan personen die

Alle artikelen, met uitzondering van artikelen in de branches voedingsen

die goederen kopen voor gebruik, verbruik of aanwending anders dan in

genotmiddelen en persoonlijke verzorging.

de uitoefening van een beroeps- of bedrijfsactiviteit alsmede anders dan voor verbruik ter plaatse.

Verkooppunt (vkp) Een detailhandelsvestiging met winkelpersoneel en een eigen kassa.

Filiaalbedrijf/grootwinkelbedrijf Detailhandelsonderneming met 7 of meer eigen winkels.

Verkoopvloeroppervlak (vvo) Gelijk aan winkelvloeroppervlak (wvo).

26


Vloerproductiviteit De gemiddelde omzet per m² winkelvloeroppervlak. Deze varieert per type winkelgebied, branche en winkelformule.

Winkel Ieder voor het publiek vrij toegankelijk pand dat bedoeld is voor de verkoop van artikelen aan particulieren en dat een winkelvloeroppervlak van minimaal 10 m² heeft.

Winkelgebied Een geografisch geheel waarbinnen minimaal 5 winkels zijn gevestigd, eventueel in samenhang met andere consumentverzorgende functies (horeca, dienstverlening etc.).

Winkelondersteunende horeca Een horecabedrijf is winkelondersteunend wanneer het bedrijf voor wat betreft ligging ondersteunend is aan, en voor wat betreft openingstijden in het algemeen vergelijkbaar is met detailhandelsvestigingen. De bedrijfsactiviteit van winkelondersteunende horeca bestaat uit het verstrekken van in hoofdzaak kleinere maaltijden, lunch, koffie/thee en overige dranken.

Winkelvloeroppervlak (wvo) De voor het publiek toegankelijke winkelruimte ten behoeve van detailhandel, inclusief zichtbare ruimten zoals bijvoorbeeld etalages en de ruimte achter toonbanken en kassa’s. Het winkelvloeroppervlak bedraagt, afhankelijk van de branche, circa 70 à 80% van het brutovloeroppervlak. D R O O G H T R O M M E L E N E N PA R T N E R S

27

Barendrecht. Second opinion marktpotenties centrum

Recommend Documents