EEN SECOND OPINION DOOR EEN ONAFHANKELIJKE BEDRIJFSARTS
“Een werknemer die twijfelt over het oordeel van een bedrijfsarts kan voortaan om een second opinion bij een onafhankelijke bedrijfsarts vragen” Dit is een van speerpunten van minister Asscher in het kader van de noodzakelijke veranderingen in de arbeidsgerelateerde zorg. Een verdeeld SER advies heeft er toe geleid dat de minister zelf een aantal gewenste veranderingen aangeeft. (zie kamerbrief toekomst arbeidsgerelateerde zorg) Als het aan de vakbonden had gelegen was de bedrijfsarts uit het private domein gehaald, maar dat gaat dus niet gebeuren. Maar hoe ziet het nu met die second opinion bij een onafhankelijke bedrijfsarts?
Geen UWV deskundigenoordeel als second opinion In de kamerbrief staat in de voetnoot 16 op pagina 6 expliciet “hiermee wordt niet bedoeld het deskundigenoordeel UWV (DO)” Er zijn een aantal UWV deskundigenoordelen. De meeste zijn gekoppeld aan disputen over reintegratie en passend werk waarbij het medisch aspect niet direct op de voorgrond staat. Alleen het “ziek/ niet ziek” DO zou met een beetje goede wil als een medisch DO kunnen worden beschouwd. Verschil van inzicht over de belastbaarheid liet zich altijd al lastig plaatsen in de UWV DO varianten. Vaak waren de uitkomsten van een DO met een medische vraagstelling voor zowel werknemer, werkgever en betrokken bedrijfsarts onbevredigend vanwege de koppeling aan reintegratie inspanning. Als bedrijfsarts en werknemer het vanaf aanvang al niet eens zijn dan kom je eigenlijk al niet aan een goede reintergratie toe. Je kan geen huis bouwen zonder fundament. Om die reden kan ik mij wel vinden in het idee om deze second opinion dus niet bij het UWV onder te brengen.
Second opinion bij een collega bedrijfsarts binnen zelfde arbodienst?
2
In ieder geval niet bij een collega binnen dezelfde arbodienst. In de kamerbrief wordt aangegeven dat er een uitwijkmogelijkheid moet zijn naar een andere bedrijfsarts binnen de arbodienst als er geen vertrouwensband is Dat is wezenlijk iets anders dan een Second Opinion. Alhoewel sommige werknemers dit nogal eens op een hoop gooien. (“hij honoreert mijn claimklachten niet ergo het is een slechte dokter en daar heb ik geen vertrouwen in “) Daarnaast moet er sprake zijn van een onafhankelijke second opninion. Die kan je dus niet onderbrengen bij een andere bedrijfsarts binnen de 1 arbodienst. Iets zegt me dat de aanvrager dit niet als onafhankelijk zal ervare n.
Second opinion bij een bedrijfsarts die niet werkt voor zelfde arbodienst en/of werkgever OVAL had daar eerder er wel een idee over maar in haar laatste samenvatting van de kamerbrief zie ik daar niets meer van terug. Het plan kwam er in het kort op neer dat een andere bedrijfsarts van een andere arbodienst ( of een andere 1 pitter niet werkzaam voor dezelfde werkgever de second opinion zou moeten doen. Hoe dat georganiseerd of gefinancieerd zou moeten worden is voor zover mij bekend niet uitgewerkt. Daarnaast vraag ik me af of dit “onafhankelijk”genoeg is. De beoordeling wordt toch door een branchegenoot gedaan. Daarnaast zit geen enkele arbodienst er op te wachten om het vlees van de con-collega’s te gaan keuren. Contacten vanuit de concurrent met jouw werkgeversklanten ? niet bepaald een prettig vooruitzicht. En natuurlijk die aloude vraag. “Wie gaat het betalen?”
De onafhankelijke bedrijfsarts van het FNV Het FNV liet eind 2014 weten dat zij een contract heeft gesloten met zorgverzekeraar Menzis op grond waarvan FNV-leden die zich bij Menzis verzekeren “vrije toegang hebben tot een onafhankelijke bedrijfsarts voor adviezen over werk en gezondheid, om ziekte of arbeidsongeschiktheid door het werk te voorkomen” FNV doet in dat kader voorkomen alsof zij nu al aan werknemers een ‘onafhankelijke’ bedrijfsarts kan bieden die hen kan adviseren in het kader van verzuim en re-integratie. Deze bedrijfsarts die via de FNV wordt ingeschakeld heeft echter geen wettelijke taak bij de verzuimbegeleiding dus blijft het bij preventieadviezen. Het lijkt me overigens dat een second opinion door een FNV bedrijfsarts door werkgevers weer niet geaccepteerd zal worden vanwege het ontbreken van onafhankelijkheid. De client moet immers FNL lid zijn om tot deze Menzis dienstverlening te worden toegelaten. Op zich is het wel een idee om in zijn algemeenheid de financiering van een second opinion bij de ziektekostenverzekeraar te beleggen in het kader van de noodzakelijke onafhankelijkheid. Maar dan niet in de vormvan koppelverkoop zoals hierboven geschetst.
3
Wie dan wel? Het KAG scenario maar weer eens afgestoft. In mijn visie op de toenmalige KPMG Plexus varianten heb ik al eerder aangegeven dat de KAG (klinisch arbeidsgeneeskundige) een belangrijke rol zou kunnen spelen als deze meer een beoordelende/diagnostische ro zou worden toebedeeld . De behandelrol van de KAG is dan ondergeschikt. Binnen deze constructie kan de KAG ook de arbeidsgerelateerde klachten van ZZPers, WW ers en Wajongeren beoordelen en begeleiden. Bij de uitwerking van dit model ben ik uitgegaan van de “80-20 gedachte op gevalsniveau” binnen de reguliere ARBO omgeving. Wat bedoel ik daar mee?
80 procent van de lopende ziektevallen lost zich op binnen 2/3 weken. Daar komt veelal geen bedrijfsarts aan te pas. En dat is terecht want medicalisering moet vermeden worden. Van de 20 procent dat binnenkomt in het domein van de bedrijfsarts verloopt in 80 procent van de gevallen het contact, de begeleiding en re-integratie naar tevredenheid van werknemer, werkgever en de betrokken bedrijfsarts. Arbeidsgerelateerde klachten of niet.
Blijft over de restgroep die zich prima leent voor een daadwerkelijke secon opinion door de KAG Objectiveerbare complexe medische problematiek met grote impact op het werkvermogen .Werknemers met evidente beperkingen die soms lastig te duiden zijn qua diagnose, waardoor behandeling en begeleiding niet optimaal zijn. Disputen over belastbaarheid. Zowel op het terrein van “ziek niet ziek” als belastbaarheid voor afgaand aan de beooreeldingen rond passend/vervangend werk. Binnen de Wet verbetering Poortwachter wordt dit laatste probleem via een omweg het domein van werkgever ingeloodst (weigeren passend werk) maar iedere insider weet dat probleem veel basaler is .De zieke werknemer is het domweg niet eens met de bedrijfsarts dat hij/zij überhaupt belastbaar wordt geacht De” medische shopper”
4
Een kleine maar hardnekkige groep die zich vast heeft gebeten in de vermeende kwaal of kwalen. Elk advies van een bedrijfsarts tot (aangepaste) werkhervatting per definitie afwijst en pareert met een bezoek aan de volgende specialist en op deze wijze de kostenkant van de zowel de ziekenkostenverzekeraar als de werkgever (salaris bij ziekte) fors opjaagt nog los van de gigantische claim op de spreekuurtijd van de bedrijfsarts. Het is misschien niet politiek correct om dit aan de orde te stellen maar elke huisarts, bedrijfsarts, specialist en therapeut herkent zich in het beeld dat ik schets van deze groep “medische shoppers”
De KAG kan het allemaal Mijns inziens kan de KAG voorzien in alle bovengenoemde probleemvelden Complexe medische problematiek. Per definitie is de KAG in zijn element als het gaat om complexe ziektebeelden waarbij zijn collega bedrijfsarts en behandelend arts een beetje aan het eind van hun Latijn zijn qua aanpak. Belastbaarheidsdisputen. Ik hoorde een bedrijfsarts verzuchten ‘waarom is er nu geen laagdrempelige mogelijkheid tot een medische second opinion als een zieke werknemer zich niet in mijn advies kan vinden?” Het deskundigenoordeel UWV is zeker niet laagdrempelig te noemen (kosten 100.- WN -400 .- WG, kent in de praktijk een lange doorlooptijd ) en doet vaak geen recht aan de objectiveerbare medische kan van het probleem. Het dispuut moet in een juridisch jasje gestoken worden (loonstop) en veelal vertaald worden in een passend werkaanbod alvorens het UWV het in behandeling wil nemen. En als het dan even tegenzit, gaat de arbeidskundige van het UWV met de casus aan de haal in plaats van de verzekeringsarts UWV. Geen wonder dat de gemiddelde zieke werknemer niet blij is met een bedrijfsarts die dat allemaal in beweging moet zetten via de werkgever om een second opinion te krijgen. Het deskundigenoordeel UWV is simpelweg te breed. Een expertise aanvraag is een optie maar de kosten daarvan komen voor rekening werkgever. De “wie betaalt bepaalt” discussie gaat dan weer spelen en daarnaast is er een privacy probleem. De bedrijfsarts moet werkgever overtuigen van het belang maar mag met geen woord reppen over de medische problemen. Ga er maar aanstaan. De KAG kan hier een prima rol in spelen. De gespecialiseerde kennis overtreft die van de generalist verzekeringsarts UWV, er kan zelfs een behandeladvies aan gekoppeld worden en de onafhankelijkheid is geborgd (zie alternatief financieringsmodel) Maakt dit de rol van het UWV bij een deskundigenoordeel overbodig? Nee in tegendeel. Mocht het advies van de KAG in combinatie met de visie en begeleiding vanuit bedrijfsarts toch niet leiden tot het verrichten van arbeid terwijl dat wel mogelijk is dan kan werknemer alsnog een deskundigen oordeel UWV aanvragen over het totaalplaatje inclusief aangeboden en geweigerde arbeid. Een gewaarmerkt medisch oordeel, wat wil je nog meer als UWV? Het is gelijk een oplossing voor het capaciteitsprobleem bij het UWV rond het deskundigenoordeel. Overigens voorziet de huidige regelgeving al in het inzetten van deskundigen anders dan van het UWV. Een deskundigenoordeel kan ook anders geregeld worden op CAO niveau.
5
De “medische shopper” De KAG zou in dit scenario vooral invulling kunnen geven aan zijn of haar expertrol op de factor arbeid en op de behandeling. Een dwingend behandeladvies en een dwingend advies rond het verrichten van arbeid in 1 hand. Hoe veel verbinding levert dat wel niet op? Een stop op shopping zowel binnen de arbeid als de zorg context. Mocht werknemer verder willen shoppen in het medisch circuit dan kan dat, maar wel op eigen kosten. De ziektekostenverzekeraar zal dan immers niets anders meer willen vergoeden dan uitvoering van het gerichte behandeladvies. De keuze vrijheid qua behandelaar blijft overeind. De keuzevrijheid van de behandelaar wat er gedaan moet worden is wel beknot. Ik realiseer me dat dit nog wel de nodige discussie kan opleveren binnen de artsenwereld (“een andere arts die beslist wat IK moet doen”) maar ook hier geldt dat professionals daar toch wel samen uit moeten komen. De bedrijfsarts zal zich door het dubbeladvies van de KAG (werk en behandeling) gesteund voelen in de aanpak van de re-integratie. Ook hier geldt dat de blijvend tegenstribbelende werknemer uiteindelijk voor een deskundigenoordeel naar het UWV kan worden verwezen voor de totaaltoets. Een totaaltoets die dan kan worden gedaan op basis van een gedegen rapport van een klinisch Arbeidsgeneeskundige in plaats van een spreekkamercontact van een UWV verzekeringsarts.
Een kleine drempel voordat men richting KAG gaat Het kan voorkomen dat de werknemer een second opinion eist uit frustratie of doordat de voorlichting niet binnenkomt. Een online aanvraagprocedure waarbij er ook voorlichting gegeven wordt over de beoordelingskaders (FAQ en chatfunctie) zou een filter kunnen zijn ter voorkoming van onnodige aanvragen. Een borgstellingsprocedure (50 euro retour bij terechter claim) kan ook een noodzakelijke drempel zijn. Financiering van de KAG in het second opinion domein
6 .
Een “KAG tax” voor Arbodiensten en werkgevers. De arbodienst heeft immers baat bij de toegevoegde waarde van een second opinion bij medisch complexe gevallen (1) kosten voor expertises worden verminderd. Zorgverzekeraars kunnen bijdragen in de kosten in het kader van beperking van onnodige Een deel van de publieke financiering voor deskundigenoordeel UWV kan worden omgebogen naar het domein van de KAG. Een pre- medisch SO van de KAG bespraart het UWV veel werk en verzekeringsarts capaciteit.
Andere voordelen van het KAG model Carrière aspecten voor bedrijfsartsen Carrière-mogelijkheden voor bedrijfsatsen zijn in dit scenario aanwezig. Dit kan leiden tot meer belangstelling voor het vak en meer instroom in de opleiden voor bedrijfsarts.
Consult t.b.v. niet werknemers die wel een relatie hebben met de arbeidsmarkt. Huisartsen of specialisten die een advies wensen in het kader van arbeidsgerelateerde zorg voor niet werknemers ( ZZP er- Wajonger etc.) kunnen gebruik maken van de diensten van de KAG. De financieringvorm zal nader onderzocht moeten worden.
Tijdpad In de brief aan de Kamer staat het volgende over de Klinisch arbeidsgeneeskundige. “ De klinisch arbeidsgeneeskundige is een niet-officiële titel voor bedrijfsartsen/ medisch specialisten die zich toeleggen op het diagnosticeren, beoordelen en adviseren over de oorzaak van arbeidsgerelateerde problematiek en over de geschiktheid voor eigen of ander werk. Zij adviseren nadrukkelijk over preventie en aanpassingen in het werk die behoud van werk mogelijk maken. Zij zien nu jaarlijks zo’n 2.000 patiënten. Het kabinet onderschrijft het belang van adequate diagnostiek en gerichte behandeling. Het kabinet wil nader inzicht in de functie, rol en positie van een klinisch arbeidsgeneeskundige, inclusief een taakafbakening met andere zorgverleners. Het kabinet vraagt ZonMW dit nader uit te werken. Uw kamer wordt hierover in september 2015 geïnformeerd.””
Hoe nu verder? Ik denk dat het zaak is om deze Second opinion KAG variant onder de aandacht te brengen van het betrokken ministerie en de politiek. Om die reden wordt dit paper in het publieke domein gebracht zodat proffessionals, beroepsorganisaties e.d. er kennis van kunnen nemen en indien zij het eens zijn met mijn visie deze eventueel te verspreiden.
7
Over de Auteur Jos de Jong Trainer, coach en arbeidsdeskundige met een lange ervaring in het publieke sociale verzekeringsdomein en de private ARBO dienstverlening. Dit artikel is geschreven op persoonlijke titel en is afgeleid van een eerder door mij opgesteld alternatief scenario 2.5 ten tijde van de grote discussie rond de KPMG Plexus scenario’s .
Rotterdam 1 februari 2015
8
