BERAADS G R O E P WEGWIJZER Het Juridisch Loket 10 februari 2011
Deze Beraadsgroep kent 22 deelnemers. Lemiae (spreek uit: Lemja) Himdi zal duidelijk maken wat Het Juridisch Loket (HJL) voor burgers kan doen. Na de pauze is er ruimte voor de actualiteit van het minimale bestaan in Almere. Tijdens het rondje Klachten, Wensen en Verlangens krijgt iedere deelnemer de mogelijkheid om zijn eigen ervaringen met het bestaan op minimumniveau te bespreken.
HJL Almere Lemiae werkt sinds vijf en een half jaar bij HJL. Ze heeft de opleiding Sociaal Juridische Dienstverlening gevolgd en werkt sinds de start van HJL in Almere. HJL is een voorziening die een deel van de taken van het oude Bureau voor Rechtshulp over heeft genomen. Terug naar de kern HJL geeft informatie en advies aan mensen met een juridisch probleem. Lemiae laat een promotiefilm zien van HJL met ondermeer een arbeidsprobleem en een broodrooster dat het niet doet. Een deel van de Bureaus voor Rechtshulp wilde advocatenkantoor worden. Dat vonden de commissie Ouwerkerk en de minister niet goed. Daarom zijn de Bureaus voor Rechtshulp opgeheven en is HJL gekomen om informatie en advies te geven over juridische problemen. I&A HJL geeft gratis informatie en advies over allerlei juridische kwesties zoals huur, arbeid, familierecht, sociale zekerheid en vreemdelingenrecht. De hulpvrager kan met dat advies dan weer zelfstandig verder. Het adviesgesprek duurt maximaal een uur. Toegang HJL heeft dertig fysieke vestigingen in Nederland waar medewerkers van HJL gesprekken voeren met hulpzoekers. Daarnaast is er een website: www.hetjl.nl. Op die site zijn standaardbrieven te vinden voor diverse problemen. HJL is ook bereikbaar via 0900-8200. De kosten van zo’n gesprek zijn 0,10 per minuut. De Almeerse vestiging is te vinden op de Marktmeesterstraat 70. De deuren van HJL gaan om 9.00 uur open en om 17.00 uur weer dicht. HJL is telefonisch tot 20.00 uur te bereiken.
1
BERAADS G R O E P WEGWIJZER Het Juridisch Loket 10 februari 2011
Verwijzen HJL legt aan de hulpvrager uit wat er aan de hand is en wat er aan een probleem gedaan kan worden. Zo’n gesprek duurt in principe een half uur, tenzij op voorhand een afspraak gemaakt wordt voor een gesprek van een uur. Het kan zijn dat het nodig is om de hulpvrager door te verwijzen naar een advocaat, een mediator of een andere dienstverlener. HJL kan een eerste analyse van het probleem aan een advocaat doorgeven, maar kan geen afspraak maken in de agenda van een advocaat. HJL Almere Bij HJL Almere werkt tien man en vrouw personeel. Dat zijn zeven juridisch medewerkers m/v, een senior, een vestigingsmanager en een stagiaire. Hulpvragers kunnen praten, bellen, mailen, internetten en chatten met HJL. Het eerste contact via de telefoon of aan de balie is als regel niet langer dan tien minuten. Als het probleem en de oplossing dan nog niet duidelijk zijn, volgt een gesprek op afspraak of iets anders. Op vragen per mail krijgen hulpzoekers binnen drie werkdagen een antwoord. Consumenten Elk Europees land heeft een Europees Consumenten Centrum. Op de site van HJL is een link naar de Nederlandse vestiging van het Europees Consumenten Centrum te vinden. Het ECC is van maandag tot en met vrijdag tussen 9.00 en 17.00 uur telefonisch bereikbaar via 030- 2326440. Het ECC is daarnaast per email bereikbaar via
[email protected]. Een brief naar de ECC moet naar Postbus 487, 3500 AL Utrecht. Geld HJL krijgt geld van de Raad voor Rechtsbijstand om de organisatie te bekostigen. De klanten hoeven niets te betalen als ze mailen of chatten. Telefonisch contact kost € 0,10 per minuut. Iedereen HJL is er voor iedereen. HJL hanteert geen inkomenseisen voor de klanten. HJL is geen belangenbehartiger van de klanten. HJL kan niet namens iemand met de wederpartij van de hulpvrager contact opnemen. HJL heeft voorbeeldbrieven die de hulpvrager kan gebruiken om het probleem op te lossen. HJL kan – bij voorbeeld - wel bellen met Sociale Zaken om onduidelijkheid weg te nemen. HJL kan niet een bezwaarschrift of een brief schrijven namens de hulpzoeker. 2
BERAADS G R O E P WEGWIJZER Het Juridisch Loket 10 februari 2011
Toekomst In de toekomst mag HJL mogelijk meer doen voor de hulpvrager. Er is dan anderhalf uur beschikbaar om informatie en advies te geven. Wie in de toekomst eerst bij HJL is geweest en vervolgens door HJL naar een advocaat is verwezen, zal een lagere eigen bijdrage in de kosten van de advocaat hoeven te betalen. Arbeidsrecht HJL kan een vaststellingsovereenkomst bij het ontslag voor een werknemer bekijken en advies geven bij andere vormen van ontslag. Bij arbeidsconflicten is soms de hulp van een advocaat of een mediator nodig Uitkeringen HJL zal bij problemen met uitkeringen overwegend een informatieve rol hebben. Zodra er een beschikking is en er bezwaar moet worden aangetekend zal HJL terug moeten treden. HJL mag niet als belangenbehartiger namens een burger optreden. Deelnemers Een deelnemer vraagt of HJL weet wat het effect van de adviezen is. Lemiae laat weten dat de advocaat of de mediator soms meldt wat het eindresultaat is. Soms laat de klant dat zelf weten. Een andere deelnemer wijst op de vele problemen met belastingzaken. Veel mensen zijn niet in staat om een bezwaarschrift op te stellen. Wie een laag inkomen heeft moet een eigen bijdrage betalen voor een advocaat. Lemiae meldt dat burgers met een hoger inkomen naar een advocaat kunnen gaan. Wie een laag inkomen heeft kan met diverse problemen met instanties bij de Sociaal Raadslieden terecht. Daarnaast kunnen leden van vakbonden en ouderenbonden de rechtsbijstand van hun vereniging inroepen. Tot slot is er nog de rechtsbijstandverzekeraar. Geen rechtsbijstand Voor een deel van de juridische kwesties is geen gesubsidieerde rechtsbijstand van een advocaat mogelijk. Het financiële belang van een zaak moet minstens € 500 groot zijn. Strafzaken bij de Kantonrechter moet de burger ook zelf doen. De hulp van een advocaat is niet mogelijk als het gaat om eenvoudige kwesties zoals het treffen van een betalingsregeling of een naamswijziging.
3
BERAADS G R O E P WEGWIJZER Het Juridisch Loket 10 februari 2011
Notaris Burgers met een laag inkomen hebben soms ook de hulp van een notaris nodig. Met een verklaring van de Raad voor de Rechtsbijstand kan de burger de diensten van de notaris inroepen tegen een verlaagd tarief. Nuon Een deelneemster meldt dat ze in 2007 bij HJL is geweest vanwege een probleem met Nuon. Nuon was nooit de meterstand komen opnemen. Ze is herhaald bij HJL geweest en werd telkens geholpen door een andere medewerker. Het heeft niets opgeleverd. Haar recht om iets tegen Nuon te doen is nu verjaard. Van alle gesprekken wordt een kort verslag vastgelegd. Die zijn hier en nu niet beschikbaar. Daarom kan Lemiae nu niet ingaan op deze kwestie. De deelneemster kan een en ander bij HJL laten bekijken. Het Gilde De administratie lijkt voor veel mensen een toenemend probleem te zijn. Een van de deelnemers wijst op de vrijwilligers van Het Gilde. Die helpen mensen met hun administratie. Humanitas heeft een formulierenbrigade. Lemiae en Het Gilde zoeken contact. Minimum Een deelneemster vraagt wanneer iemand behoort tot de minima. Lemiae merkt op dat dit per regeling anders is. Dat komt deels door verschillende manieren waarop wordt gekeken wie wat nog uit welk inkomen kan betalen. Daarnaast gelden allerlei afwijkende vermogensgrenzen.
KLACHTEN, WENSEN EN VERLANGENS
Dakloze onderhuurder Een deelnemer wijst op de problemen van een onderhuurder. Die wordt uit huis gezet en is dan dakloos. Opgemerkt wordt dat Almere erg weinig betaalbare huurwoningen heeft en dat er heel strenge eisen gelden voor het verkrijgen van een urgentie. De spelregels zijn te vinden in het Convenant Woonruimteverdeling 2007.
4
BERAADS G R O E P WEGWIJZER Het Juridisch Loket 10 februari 2011
Op me eigen De Sociaal Raadslieden uit Lelystad laten weten dat de exploitant van kamerverhuurbedrijf ‘Kamergemak’ ook de uitbater is van ‘Op me eigen’. Die laatste organisatie helpt mensen met een PGB aan onderdak. In Lelystad mocht een PGBhouder die woonde bij ‘Op me eigen’ van die organisatie niet naar de schuldhulpverlening. Zodra schuldhulpverlening nodig is, kan er een einde komen aan het PGB. Zonder PGB wilde ‘Op me eigen’ de betreffende bewoonster niet meer aan onderdak helpen. Blijft de kwijtschelding? Een deelneemster vraagt of de bezuinigingen bij de gemeente gevolgen kan hebben voor de kwijtschelding. Opgemerkt wordt dat dit pas duidelijk is als de gemeenteraad de bezuinigingsvoorstellen zal hebben besproken. Huurtoeslag en vermogen? Een deelnemers vraagt wanneer er geen recht bestaat op huurtoeslag vanwege aanwezig vermogen. Opgemerkt wordt dat er geen recht bestaat op huurtoeslag zodra de Belastingdienst bij de vaststelling van de aanslag inkomstenbelasting rekening houdt met een voordeel uit sparen en beleggen. Dat is het geval als het vermogen – zaken die geld waard zijn minus betalingsverplichtingen – hoger is dan de bedragen die vrijgesteld zijn. Er is per persoon een algemene vrijstelling van € 20.785 per jaar. Per inwonend minderjarig kind komt daar € 2.779 per jaar bij. Voor ouderen van 65 jaar en ouder gelden extra vrijstellingen die afhankelijk zijn van de hoogte van het inkomen. Bij een inkomen tot € 14.062 is de extra vrijstelling € 27.516 groot. Bij een hoger inkomen hoort een extra vrijstelling van € 13.578. Bij een inkomen van € 19.562 en meer bestaat er geen recht op een extra vrijstelling. Sommige zaken die geld waard zijn tellen niet mee bij het berekenen van het vermogen. Het gaat dan bijvoorbeeld om bos- en natuurterreinen en landgoederen, voorwerpen van kunst en wetenschap, maatschappelijke beleggingen tot een bepaald bedrag en andere zaken.
5
BERAADS G R O E P WEGWIJZER Het Juridisch Loket 10 februari 2011
Protest In het minimuminkomen zit € 195 om huur te betalen. Dankzij eerdere bezuinigingen op de huurtoeslag moet een Almeerse huurder zelf minstens € 212 aan de huur betalen. Het Kabinet heeft een nieuwe bezuinigingsronde voor de huurtoeslag aangekondigd. De Woonbond heeft uitgerekend dat daardoor de huurders zelf € 15,00 extra aan de huur moeten gaan betalen. Dan zal de huurder maandelijks zelf € 224 moeten ophoesten. Kwaliteitskorting Naarmate de huur hoger wordt, moet de huurder een groter deel van de huur uit het eigen inkomen betalen. Dat is het geval als de huur hoger is dan € 362 per maand. Dat eigen aandeel loopt op tot ruim € 384 in de duurste woning. Dat is het gevolg van de kwaliteitskorting in de huurtoeslag. Bijdrage In Almere kan een huurder niet naar een woning met een huurprijs tot € 361,66 verhuizen. Gezinswoningen met een dergelijke huurprijs bestaan niet in Almere. Daardoor kan een gezin de kwaliteitskorting in Almere niet ontlopen. Dat is in het verleden reden geweest om een Woonlastenfonds in te stellen. Met een bijdrage uit het Woonlastenfonds dicht de gemeente Almere het gat dat de kwaliteitskorting in het huishoudbudget slaat (gedeeltelijk). Actie Het CBA heeft een protestbrief opgesteld. De ondertekenaars van die brief maken duidelijk dat en waarom ze het afschaffen van het Woonlastenfonds geen goed idee vinden. De handtekeningen komen terug en zullen aan de gemeenteraad worden aangeboden als de gemeentelijke bezuinigingen zullen worden besproken.
6