,
Associate lectoraat werk & technologie i.o. Leren & werken in de 21e eeuw
Lectoraat Strategisch Human Resource Management Academie Mens & Arbeid i.s.m Academie Financiën, Economie & Management en TechYourFuture voor de periode 2015 - 2018
Datum Naam rapport Pagina
1 juli 2015 Associaat lectoraat ‘werk & technologie’. 2
Inleiding Het
lectoraat
Strategisch
Human
Resource
Management
ontwikkelt
en
profileert
zich
als
expertisecentrum op het gebied van het voorbereiden, opleiden en ontwikkelen van medewerkers op werk dat steeds sneller verandert door technologische ontwikkelingen en flexibilisering van organisaties en arbeidsrelaties (“Smart Industries” / “Economie 4.0”). Zowel binnen als buiten Saxion groeit de belangstelling voor dit thema fors: het lectoraat staat voor de uitdaging om de komende jaren een groot aantal projecten over deze thematiek in zowel onderzoek, onderwijs als bedrijfsleven te bedienen. De lector en onderzoeksgroep lopen echter tegen haar grenzen aan om deze forse belangstelling te bedienen, terwijl door de strategische keuzes van Saxion de belangstelling voor dit thema de komende jaren alleen nog maar verder zal gaan toenemen. We vragen daarom middels dit aanvraagdocument toestemming voor het verstevigen van het lectoraat door het aanstellen van een associate lector werk & technologie voor de komende drie jaar. De associate lector neemt de leiding over van de lector HRM, over een van de twee hoofdonderzoekslijnen van het lectoraat: de impact van technologie op arbeid, en profileert zich als autoriteit op dit gebied zowel binnen als buiten Saxion. Hij of zij draagt de verantwoording voor de inhoudelijke bijdrage van het lectoraat HRM aan de Smart Industry onderzoekslijnen zoals die recentelijk door de economische lectoraten van Saxion zijn vormgegeven. Hij of zij ontwikkelt samen met bedrijfsleven en studenten kennis, ondersteunt en versterkt de lector Strategisch Human Resource Management in het uitdragen van deze kennis naar buiten en maakt de ontwikkelde kennis zichtbaar in het onderwijs.
Young professionals in een snel veranderde samenleving Technologische ontwikkelingen leiden tot steeds snellere, onverwachte en radicale veranderingen in productieprocessen, business modellen en producten (Actie Agenda Smart Industry, 2014). Deze verregaande digitalisering van de industrie en daarmee radicaal nieuwe productproposities en verdienmodellen (“smart industries” of “industrie 4.0”) zullen de komende twintig jaar de economieën van veel landen meer gaan veranderen dan de afgelopen vijftig jaar (Vermeend, 2014). Nieuwe skills zijn noodzakelijk in deze nieuwe industriële realiteit. Routinematige taken zullen steeds meer gedigitaliseerd worden of door machines en robots overgenomen worden (Frey & Osborn, 2013). De inhoud van werk wordt daarmee steeds onvoorspelbaarder en doet een steeds groter beroep op aanpassingsvermogen en improvisatievermogen. Bovendien doen de steeds flexibeler organisatievormen en arbeidsrelaties die de nieuwe industriële realiteit met zich meebrengt, een toenemend beroep op vaardigheden als het continu kunnen door ontwikkelen, flexibiliteit en het kunnen functioneren in multidisciplinaire teams. De behoefte aan deze ’21century’ skills is de afgelopen jaren al duidelijk zichtbaar en zal de komende decennia alleen maar toenemen. Het vinden, opleiden en behouden van voldoende (nieuwe)
Datum Naam rapport Pagina
1 juli 2015 Associaat lectoraat ‘werk & technologie’. 3
mensen die deze skills hebben en die kunnen omgaan met deze continue vernieuwing wordt daarmee een cruciale uitdaging. Het zittende personeel omscholen naar het niveau dat moderne machines eisen valt echter niet mee. Bovendien is het vinden van voldoende nieuwe mensen met de benodigde skills, knowledge en abitities (SKA’s) die kunnen omgaan met continue vernieuwing, erg lastig. Zij zijn nog niet opgeleid of in ieder geval nog niet in voldoende aantallen beschikbaar. De vraag wordt dan ook steeds vaker gesteld hoe wij jonge mensen voor deze nieuwe realiteit op kunnen leiden. Hoe bereiden we in het beroepsonderwijs jonge mensen voor op banen die er nu nog niet zijn en op een carrière, die zich naar verwachting zal kenmerken door de noodzaak zich te blijven ontwikkelen en die op het behoud van werk, eerder dan op het behoud van een baan, gericht zal zijn? Het lectoraat wil haar verantwoordelijkheid nemen als kennispartner op het gebied van deze thematiek. Allerlei externe ontwikkelingen (bijvoorbeeld de human capital agenda’s, de smart industry actie-agenda) maar ook de groeiende interne noodzaak binnen Saxion om onze studenten beter voorbereiden op industriële realiteit, leiden tot een zeer snel groeiend aantal verzoeken aan kennis op deze thematiek. Die aandacht wordt versterkt door een aantal recente onderzoeken van het lectoraat, die laten zien dat jongeren op dit momenten niet voldoende voorbereid zijn op de nieuwe industriële realiteit (Corporaal, 2014) en ons onderzoek dat grote verschillen laat zien tussen verwachtingen van werknemers en werkgevers (Vos et al., 2014): actie is dus vereist. Daarvoor is een versteviging van het lectoraat zeer wenselijk.
Onderzoek De associate lector wordt verantwoordelijk voor het ontwikkelen, opzetten en uitvoeren voor een van de hoofdonderzoekslijnen die lopen binnen het lectoraat (zie voor een overzicht Van Riemsdijk, 2015): de impact van technologie op arbeid. In die onderzoekslijn worden de volgende drie samenhangende onderzoeken uitgevoerd: 1. Het ontwikkelen van kennis over technologische ontwikkelingen die bij bedrijven plaatsvinden inclusief inventarisatie van welke gevolgen dat volgens bedrijven heeft voor de kennis, vaardigheden en competenties van (young) professionals. De associate lector draagt bij aan een vijftal case-study bij toonaangevende organisaties vanuit de Smart Industry (tezamen met de beoogde lector Smart Industry) en is verantwoordelijk voor het opzetten van onderwijs en studentenonderzoek op dit
gebied (de Smart Industry Monitor). Onderdeel van het onderzoek is ook het ontwikkelen van kennis over de veranderde rol van stafafdelingen -hr professionals en de financieel-economische professional- omdat ook hun professies radicaal veranderen door technologische ontwikkelingen. 2. Het ontwikkelen van kennis over de verwachtingen van young professionals en de manier waarop deze verwachtingen aansluiten op de verwachtingen van werkgevers in de nieuwe industriële realiteit. Het lectoraat heeft de afgelopen jaren veel kennis ontwikkeld over de aansluiting tussen jongeren en
Datum Naam rapport Pagina
1 juli 2015 Associaat lectoraat ‘werk & technologie’. 4
bedrijven (Corporaal, Van Riemsdijk, Kluijtmans, Van Vuuren, 2012; Corporaal, 2014). Met name in de technische sector is die aansluiting problematisch, terwijl de behoefte aan jonge technici groeit (Corporaal et al., 2015). In samenwerking met de technische sector en TechYourFuture wordt dan ook onderzocht welke verwachtingen werkgevers over jonge technici hebben en op welke manier dat overeenkomt met de verwachtingen van jonge technici. Dit onderzoek levert daarmee concrete kennis op over de gewenste en door jongeren geboden skills, knowledge en abitities (SKA’s) voor de 21e eeuw. 3. Het ontwikkelen van kennis over de manier waarop organisaties en beroepsonderwijs young professionals aantrekkelijke trajecten kunnen bieden, waarin young professionals worden uitgedaagd om zichzelf te blijven vernieuwen en ontwikkelen. De associate lector geeft in dat kader leiding aan een onderzoeksproject waarin jonge technici in hun eerste werkzame jaren worden gevolgd en waarmee op zoek wordt gegaan naar hoe hen aantrekkelijke banen en ontwikkelingstrajecten kunnen worden geboden. De associate lector verkent daarnaast de mogelijkheid voor het aanvragen van een promotietraject voor een docent-onderzoeker naar nieuwe organisatievormen die continu vernieuwen en ontwikkelen van medewerkers en organisaties ondersteunen (“sociale innovatie”). Bovendien is hij betrokken bij het opzetten en vernieuwen van onderwijs dat beter voorbereidt op de skills die de nieuwe industriële realiteit vereist. Deze onderzoekslijn leidt dus tot inzicht in de mogelijkheden tot het bieden van aantrekkelijke ontwikkelingstrajecten in zowel beroepsonderwijs als bedrijfsleven die voorzien in het ontwikkelen van skills, knowledge en abitities (SKA’s) die nodig zijn in de 21e eeuw.
Onderwijs De onderzoekslijnen van de associate lector zijn allen direct gekoppeld aan onderwijs bij de academies AMA en FEM (zie tabel 1). De associate lector staat daardoor met één been in het onderwijs en ondersteunt en versterkt daarmee de lector in het koppelen van onderzoek aan het bachelor-onderwijs. Enerzijds betrekt hij een groot aantal studenten bij de hierboven beschreven onderzoekslijnen door het opzetten en leiden van onderzoeks- en afstudeerkringen. Hij biedt daarin aantrekkelijke onderzoeksopdrachten voor bijvoorbeeld afstudeerstudenten en minor-studenten en leidt middels het opzetten van deze kringen ook andere docent-onderzoekers op in het doen van toegepast onderzoek. Anderzijds wordt verwacht van de associate lector dat hij de onderzoekslijnen vertaalt in een aantal onderwijsmodulen voor studenten. Behalve onderwijsontwikkeling voert hij deze onderwijsmodulen ook voor een deel zelf uit, samen met docenten. Op deze manier leidt hij docenten op met nieuwe kennis en wordt de kennis van de onderzoekslijnen geborgd in het onderwijs. Daarnaast wordt van de associate lector verwacht dat hij bijdraagt aan academie-overstijgende onderwijsprojecten zoals honours-onderwijs, excellentietrajecten en de ontwikkeling van de nieuwe master business innovation. De associate lector profileert zich daarmee als academie-overstijgende autoriteit op het gebied van het opleiden richting skills, knowledge en abitities (SKA’s) die nodig zijn in de nieuwe industriële realiteit.
Datum Naam rapport Pagina
1 juli 2015 Associaat lectoraat ‘werk & technologie’. 5
Tabel 1: koppeling onderzoeksprogramma’s associate lector met onderwijs Onderzoeks-
Deelproject
Onderwijs
Onderwijsrol associate lector
Smart industry monitor
Minor familiebedrijven
Opleiden docenten voor het gebruik van
(FEM), onderwijsmodule
de onderzoeksmethodiek, begeleiding
bachelor (i)HRM
afstudeerders.
lijn 1
Afstudeerders 1
Onderzoek veranderde
Stagiaires HRM
Training van studenten
Afstudeerders FEM
Afstudeerbegeleiding
Onderzoek
AMA Afstudeerkring
Leiden van afstudeerkring, opleiden van
verwachtingen jongeren
young professionals
docenten en begeleiding van
rol hr professional 1
Onderzoek veranderde rol financial professional
2
en bedrijven. 3
afstudeerstudenten
Onderzoek
AMA / FEM Honours
Uitvoering en opleiden van docenten in
verwachtingen jongeren
traject Excellence in
onderwijs dat beter voorbereid op de
en bedrijven.
Finance & Management
nieuwe industriële realiteit
en excellentietraject AMA 3
Onderzoek
Master business
Onderwijsontwikkeling en uitvoering
verwachtingen jongeren
innovation
van onderwijs dat beter voorbereid op
en bedrijven. 3
de nieuwe industriële realiteit
Onderzoek aantrekkelijk
Onderwijsmodule
Uitvoering onderwijs samen met
werkgeverschap
bachelor HRM en
docent-onderzoekers in de bachelor
international HRM.
HRM het opleiden van docentonderzoekers in dat onderwijs.
Werkveld De associate lector ondersteunt en versterkt de lector in het uitdragen van kennis over young professionals in een snel veranderde samenleving naar de buitenwereld. Hij doet dat middels regelmatige optredens op congressen en bedrijvenkringen, middels publicaties in vakbladen en door regelmatig intern op te treden op bijvoorbeeld studiedagen en inspiratiesessies. De associate lector heeft en ontwikkelt een uitgebreid netwerk in het bedrijfsleven en betrekt veel bedrijven in het onderzoek.
De
associate
lector
laat
zien
dat
hij
onderzoeksresultaten
kan
vertalen
in
vakbladpublicaties en toetst de methodologische kwaliteit van zijn onderzoek regelmatig door het publiceren van vakbladartikelen, wetenschappelijke artikelen en congresbijdragen.
Datum Naam rapport Pagina
1 juli 2015 Associaat lectoraat ‘werk & technologie’. 6
Prioritering en planning De associate lector heeft als uitdaging om enerzijds relevante domeinkennis te ontwikkelen met bedrijven en anderzijds die kennis uit te dragen zowel extern als intern naar het onderwijs. Die ambitieuze taakstelling maakt focus en prioritering noodzakelijk. De focus komt tot uitdrukking doordat de associate lector de leiding neemt over één van de drie onderzoekslijnen van het lectoraat, die bestaat uit samenhangen onderzoeksprojecten die elkaar versterken. Al deze onderzoekslijnen zijn direct gekoppeld aan onderwijs en inzet van studenten, waardoor de associate lector onderwijs gebruikt als onderdeel van het onderzoek, in plaats van dit te zien als een extra belasting. De prioritering van de taken ligt in lijn met de prioritering van het lectoraat zoals is vastgesteld in overleg met het management van de AMA en is vastgelegd in de kritische zelfreflectie van het lectoraat: 1.
Goed onderzoek te doen dat relevant is voor bedrijven, de opleidingen en het werkveld HRM
2.
Daar zowel studenten als docenten aan te laten deelnemen
3.
Professionalisering van docenten te stimuleren door domein experts op te leiden
4.
Het bachelor onderwijs te ondersteunen en waar nodig te verbeteren
5.
Bij te dragen aan curriculum ontwikkeling
De prioritering ligt in deze volgorde besloten.
Tabel 2: meerjarenplanning activiteiten associate lector Onderzoek 1
Onderzoek 2
2015
2016
Pilot smart
Uitvoering smart industry
2017
2018
industry monitor
monitor
Case-studies
Case-studies Smart
Smart Industry
Industry
Verkennend kwalitatief
Meetinstrument
Interpretatie en
Kennis vertalen
ontwikkeling en
uitvoering
onderzoek
naar vakblad
kwantitatief onderzoek
onderzoeksresultate
publicaties en
n.
internationale
verwachtingen onder bedrijven Onderzoek 3
conference paper.
Afronding
Vervolgonderzoeksaanvra
Uitvoering
Interpretatie en
onderzoek jonge
ag voor
interventieonderzoe
verwerking
technici
interventieonderzoek
k bij 4 bedrijven
resultaten
i.s.m. TechYourFuture
interventieonderzo ek
Onderwijsontwikkeli
- Bijdrage
- Vertaling onderzoek 2
- Vertaling
ng
ontwikkeling
en 3 naar
onderzoek 1 naar
master business
bacheloronderwijs
bacheloronderwijs
innovation
international HRM
international HRM
- Ontwikkeling excellentietrajec t
Datum Naam rapport Pagina
1 juli 2015 Associaat lectoraat ‘werk & technologie’. 7
Onderwijsuitvoering
Uitvoering
Uitvoering
Uitvoering
Uitvoering
onderwijsmodul
onderwijsmodule
onderwijs living
onderwijs living
e bachelor HRM
bachelor HRM
technology minor /
technology minor /
Afstudeerkring
Afstudeerkring FEM
master business
master business
FEM
Afstudeerkring AMA
innovation
innovation
Afstudeerkring
Honours en excellentie
Afstudeerkring FEM
AMA
traject
Afstudeerkring AMA
FEM
excellentie
Afstudeerkring
traject Publicaties
AMA
Conferentiepape
Conferentiepaper
Conferentiepaper
Conferentiepaper
r onderzoek 1
onderzoek 2
onderzoek 2/3
onderzoek 1/3
Wetenschappelij
Wetenschappelijke
Wetenschappelijke
Wetenschappelijke
ke publicatie
publicatie onderzoek 1
publicatie
publicatie
onderzoek 2
onderzoek 3
onderzoek 2
Twee
Twee vakbladpublicaties
Twee
Twee
vakbladpublicati
1/3
vakbladpublicaties
vakbladpublicaties
2/3
1/3
es 2/3 Overig
Afstudeerkring
Honours en
Verkenning
Verkenning
Internationale
Plan door
samenwerking
mogelijkheden opstarten
publicatie / plan
ontwikkeling
met SINS
promotieplaats
door ontwikkeling
associate lector
lectoraten
associate lector