Akker
P R A AT
Tuinvereniging Langs de Akker Amstelveen
Najaar 2015
Akker
PRAAT
Van de Redactie De zomer ligt weer grotendeels achter ons. Viel er in au gustus echt zoveel regen? In ieder geval is er van de voor jaarsdroogte niets meer terug te vinden, de grond van onze tuinen is ook in de diepere lagen doordrenkt met water. Wie weet, wacht ons nog een mooi najaar. De redactie heeft de voorbije evenementen bezocht en er verslag van gelegd. De Rommelmarkt is voor het eerst in jaren verregend. Toch zult u van dit evenement een fraaie weergave aantreffen, voornamelijk bestaande uit foto’s, plaatjes van leuke artikelen en van mensen die zich door een bui niet zomaar uit het veld hebben laten slaan. De Open dag verliep succesvol, zonnig en gezellig. Naast de bekende stands van lekkere hapjes, planten en bloemschikken, stond er op de parkeerplaats een touw slager te demonstreren. Hij genoot veel bekijks. In het ver enigingsgebouw was een expositie van schilderijen te zien. Tuinleden Ben Hunia en Maria Vlaar (ja, die van de redactie) waren door onze vaste tentoonstelling maakster Gerda Dorreboom uitgenodigd om met haar de entree en de kantine in te richten met hun werk. Deze tentoon stelling is nog te bezichtigen tot de jaarsluiting. Voor een verslag van de barbecue ging redactielid Calu ke van Hoften op pad. Zij sprak met aanwezige gasten en schoot enkele leuke plaatjes. Terug van weggeweest is de boeiende rubriek ‘De tuin van …’, zoals gebruikelijk door Henri Kroll in woord en beeld gebracht. Vindt u het leuk als uw tuin ook eens in deze rubriek wordt besproken? Meldt u zich dan bij de re dactie. Wist u dat we sinds kort over een vlindertuin beschikken? Deze noviteit op ons park wordt aan u geïntroduceerd door Frans Picavet. Op diverse plaatsen in dit blad, waar onder de voorpagina, vindt u alvast een voorproefje. Bovenstaande en meer is te lezen en te bekijken in dit nummer van Akkerpraat. Verder is er een verheugende mededeling wat ons blad betreft: het bestuur heeft in overleg met de redactie besloten jaarlijks een extra num mer uit te brengen en wel een Winternummer! Let u daar om vooral voor het inbrengen van kopij op de nieuwe data van de deadline. De redactie wenst u veel lees- en kijkplezier. De redactie
2
P. 10
INHOUD 4 5 6 7 8 10 12 16
De Open dag De barbecue Uw waarnemingen Belangrijk: de gasfles De Rommelmarkt De Vlindertuin De tuin van Luna van Hoften Groene agenda
p. 11
p. 6
Akkerpraat najaar 2015
Van de voorzitter
p. 8
p. 12
p. 10
p. 4 Tuinvereniging Langs de Akker
Beste leden, Dit jaar was de tuincontrole wat strenger dan anders, maar er waren toch veel tuinleden die alles goed voor elkaar hadden. Wel waren er veel gasslangen over datum. Veel leden hebben direct maatregelen genomen en de slang vervangen. Zelf hoorde ik daar ook bij want dat is niet iets waar je ieder jaar aan denkt. Zo heb ik weer wat geleerd en ik hoop u ook, want wij moeten er niet aan den ken dat door een defecte gasslang schade ontstaat, of erger nog let sel. Ons park ligt er goed bij. De vlindertuin die door Frans Picavet weer werd aangelegd ziet er goed uit en de planten hebben een mooie combinatie van kleur. Laten we hopen dat er ook veel vlinders op af komen. Door de storm waren toch weer veel takken afgebroken, dat betekent dat de contro le op zwakke takken verbeterd zal moeten worden. Mocht iemand een verdachte tak zien, laat het dan weten. Als het veel werk is kan de hovenier komen. Vaak is het hoog en kunnen wij er zelf niet bij. De sloten zijn nu mooi schoon en er blijkt alweer vis in te zwemmen. Dat is een goed teken en het was een van de redenen om ze schoon te maken. Er werd geopperd om de recreatiecommissie weer nieuw leven in te blazen. Ik ben benieuwd of hier animo voor is, laat het eens weten via de mail. De recreatiecommissie zal zich bezighouden met de rommelmarkt, de Open Dag, en als er een goede suggestie is hebben wij er wel oren naar. Ik hoop dat wij nog een prachtig zonnig najaar krijgen. Elizabeth Schweers
Nieuwe leden In 2015 mocht onze vereniging de volgende leden verwelkomen: 116 Dhr. Kuijper 111 Mw. Oosterhout 008 Dhr. Starink 090 Dhr. Francis 061 Dhr. Goudriaan 112 Mw. Leen 93a Mw. Heerkens 93b Dhr. Rijkers 115 Mw. Mathot 064 Mw. Schuren 151 Dhr. Kreeft 069 Dhr. Connolly 155 Dhr. Overweg 130 Mw. Gabanyan 118 Mw. Franke Het bestuur heet u hartelijk wel kom en wenst u veel tuinplezier.
3
De Open Dag Daar staat hij weer, de poffertjes man. Met vaste hand spuit hij in elk kuiltje een hoopje beslag. Hij zal vandaag bijna 200 porties uit serveren, dat zijn 1600 poffers! Donald, want zo heet hij, weet hoe hij de echte oudhollandse poffertjes moet aanbieden: met poedersuiker en een klontje boter er overheen. Vroeger werden ze ook wel ‘bolle buikjes’ genoemd. Om het af te maken kan je over de poffertjes een paar druppels van een likeur laten schenken, Amaretto Disaronno of Cointreau. Er staat ook een fles met ‘kaneel’ erop! Ik bestel een portie, de ka neel proef ik niet maar ik waan me even in oudhollandse tijden. Caluke van Hoften
Mooie tentoonstelling in onze kantine Wat heerlijk als je zo goed kunt tekenen en schilderen als Ben Hunia en Maria Vlaar. Twee tuinleden stellen dit zomerseizoen hun kunstwerken ten toon. Bij het binnengaan zie ik al prachtige pentekeningen van Amsterdamse stadsgezichten van de hand van Ben Hunia. Ook hangen er enkele door Maria Vlaar bijzonder fraai geschilderde portretten. Nu ik zulk prachtig werk bij de entree zie, vraag ik me af of de expositie in de zaal niet zal tegenvallen? Dat blijkt geenszins het geval. Mijn aandacht wordt direct getrokken door het ‘Puttertje’. Het is door Ben zo helder geschilderd dat ik verwacht dat dit vogeltje er zo vandoor gaat! Ook heeft Ben prachtige land schappen gemaakt. Als ik verder rondkijk valt mijn blik op een schilderijtje van Maria getiteld ‘Irissen’. Zelfs al zou ik niets heb ben met ‘non figuratief’, dan nog zou ik hier vrolijk van worden, zo helder en goed gekozen zijn de kleu ren van dit abstracte werk. Boven de openslaande deuren hangt een schilderij dat Maria ‘Zomer in het Amstelpark’ heeft genoemd, waarin zij de sfeer van een mooie, warme junidag treffend heeft weergege ven. In gedachten ben ik in dit park en ruik ik de bloemengeuren. Op een tafeltje bij de deur staat een foto van tuinlid Gerda Dorreboom (foto linksonder). Zoals iedereen weet, is zij veel bezig met natuurlijk tuinieren op ons tuinenpark, maar heeft zij ook als initiatiefneemster van deze expositie veel tijd gestoken in deze tentoonstelling. Tot de seizoensluiting in oktober hangt het werk van onze twee tuinleden Ben Hunia en Maria Vlaar in ons verenigingsgebouw. Henri Kroll
4
Akkerpraat najaar 2015
De jaarlijkse barbecue Het weer viel tegen, de barbecue moest binnen. Maar binnen eten is geen straf. We waren met een kleine gezellige groep. Aardappel- en tomatensalade stonden op de tafel die versierd was met lathyrussen en vruchten van de papagaai plant. De stukjes vlees en een lekker worstje mocht iedereen zelf buiten op de barbecue leg gen. Zo ontstond er een gezellig heen en weer geloop. Elizabeth was zowel organisator als gastvrouw en verzorgde de drankjes. Na afloop kreeg iedereen een ijsje. Ik zat aan tafel bij Bertie en Dirk die twee jaar geleden tuin nr. 3 kochten. Hij verbouwt de groente, zij doet de sier bloemen. Joke van tuin 58 vertelde van de padden onder hun huisje. Ze vielen door een rooster naar beneden - het huisje staat op beton nen palen, zo kan het niet rotten. Ook de andere gasten aan tafel haalden herinneringen op. Toen ik wegging kreeg ik snijbonen en tomaatjes mee: uit de tuin van Bertie en Dirk. Caluke van Hoften
Tuinvereniging Langs de Akker
5
In Memoriam Gerrit Kraan Als voorzitter van tuinvereniging Langs de Akker vertel ik u graag iets over Gerrit. Gerrit. Wat een geweldige lieve man was hij. En wat heeft de tuin vereniging hier een paar gouden handen aan gekregen. Hij kon echt alles. De kantine moest worden gebouwd. Samen met de heer Bergkamp heeft Gerrit dit op zich genomen. Jaren later werd de kantine ver bouwd en weer was Gerrit van de partij en wat een mooie kantine hebben wij gekregen. Ook werd er een fontein aangelegd en Gerrit maakte daarin een molensteen waaruit het water naar boven borrelde. Een spuitende fontein kon niet, want dan zouden we nat worden. Maar zoals het nu is, ziet het er heel sierlijk uit. Gerrit zat al jaren in de technische commissie, onontbeerlijk voor een vereniging als de onze. Alles wat er kapot ging moest immers gerepareerd worden en dan was er dus weer Gerrit. Zijn gouden handen waren ook de reden dat hij werd gevraagd in de taxatiecommissie plaats te nemen: om een tuinhuis op zijn waar de te taxeren moet je goed kijk op het geheel hebben en dat had hij. Hij was dan ook aan de beurt, vond het bestuur, voor de titel Lid van Verdienste. Dat kwam hem ten volle toe. Wij verliezen in Gerrit een zeer aimabel mens en wensen Greet en familie veel sterkte toe en naar wij hopen nog een lange toekomst bij onze tuinvereniging. Gerrit ruste in vrede. Elizabeth Schweers Verder zijn in 2015 de volgende leden ons ontvallen: 134 Dhr. Osendarp 058 Dhr. Vogtschmidt 118 Dhr. Gonzalez Perez
Uw waarnemingen vanaf 1 juli 2014 Vogels Op 7 juli zag tuinlid nr. 33 hoog in de lucht een ooievaar zwevend op de thermiek * boven ons tuin park. Drie dagen later bezocht een groepje van zeven staartmezen haar siertuin. Vast een familiegroepje! En een dag later snoept een halsbandparkiet (zie foto) van de pruimen. Lopend langs een grote Abeel bij de kantine op 12 juli, werd mijn aandacht getrokken door een luid zingende vink, zijn kwette rende zang eindigend in een ‘vin kenslag’. Bij het M. is buikzijde en gezicht roestrood, kruin en nek zijn blauwgrijs (zie foto). Het V. is
6
op overeenkomstige delen olijf grijs. M.+ V. hebben opvallende witte vleugelstrepen. Het zijn zaadeters, maar in de broedtijd eten ze overwegend insecten! Eind juli hoorden we in de Eco hoek een paar keer 5 minuten lang een koekoek. Wist u dat deze opvallend ge kleurde grijsblauwe vogel in april helemaal uit Afrika, beneden de evenaar, komt vliegen? Dat de ondeugd, onze enige Europese broedparasiet, zijn eieren in het nest van vele zangvogels depo neert, is u vast bekend! In tuin 20 kwam een hele familie groenling op bezoek, 30 juli. Fa milie vinken, dus ook zaadeters. Leuk hoor! Een merel vloog op de tuinbo nen, at van de luizen en een winterkoning foerageerde als
een muis door mijn tuin op zoek naar insecten en andere geleed potigen, begin augustus. Wat een verrassing en anoniem genoteerd op 11 augustus: een ijsvogelzat op een tak over de sloot achter de kas Ecohoek (zie foto). De ijsvogel heeft de aandacht van de Groencommissie want we hebben drie broedplekken, al jaren geleden door Frans Picavet
geïnitieerd en met hulp winterwer kers, aangelegd. Samen met Ramon Scheunhage in het voorjaar naar een lezing geweest over het ijsvogelproject in het Amsterdamse Bos door twee IVN’ers gepresenteerd. Het project zag er goed uit en had al resultaat geboekt. Eén van hen heeft een rondje gemaakt met ondergetekende en aanwijzingen gegeven. We gaan met de win terwerkgroep de aanbevelingen uitvoeren! Wie doet mee? In tuin 22 kreeg de eigenaar op 30 augustus te maken met een klein bruin vogeltje, die hij bevrijd heeft uit een vogelnet, en ah ge lukkig gered! Misschien een oner varen jonkie als een winterkonin kje met opgewipte staart, of een heggenmus met grijze kop of een ‘fitjaf’ (fitis of tjiftjaf), zoals IVN’ers grappend zeggen als ze de poten en het geluid niet hebben gezien/ gehoord, waarin ze ver schillen! Tip: vliesdoek bevestigen aan het vogelnet in het broedsei zoen volgend jaar op deze plek! De vogels zijn minder ‘liederlijk’ in het najaar want geen ‘liefje’ te verdedigen voor paringsdriftige mannetjes én ze hebben jongen grootgebracht! Erna zijn ze be hoorlijk uitgeput. Maar toch liet een fitis zich op 12 september horen en zien op de
Akkerpraat najaar 2015
grens van de tuinen 133 en 136. Net als een heggenmus op 26 september en een zanglijster op 30 september! Laat nu een roodborst (zie foto) zich nog aandienen in tuin 22 op 15 oktober. Was het ‘de bevrijde?’ want kwam gezellig eten.
Tuin 113 had waarachtig nog zeven uilen, een gezin, in zijn tuin op bezoek op 20 november! Hoewel het een geweldig muizen jaar was in 2014, zijn er weinig uilen waargenomen op ons park. Ik ging een keer op bezoek bij tuin 135. De bewoners begroetten me met:“Kijk eens, wat een mui zen we hebben”. Ze renden inder daad als gekken heen en weer door hun tuin! “Uilen, waar blijven jullie?”, riepen ze in koor! Tja, hij kwam veel voor op ons tui nenpark. Waardoor nu niet meer? Gegoogled: Volgens SOVON vogelonderzoek is er al jaren een daling van het aantal broedparen. Daar ze een onopvallend leven leiden en hun eieren in oude nesten van roofvo gels, kraaien en eksters leggen, worden de jongen niet opge merkt en kunnen ze niet geringd worden. Hierdoor kunnen ook trek, doodsoorzaak, leeftijd enz. niet onderzocht worden. Maar de voornaamste oorzaak van de da ling van uilen is de havik, een ge duchte predator, vergrassing van bosbodems waardoor muizen las tiger zijn te vangen en de achter uitgang van lege kraai- en ekster nesten. De ransuil vertoeft het liefst in hoge naaldbomen. Daar voldoen we niet (meer) aan, zie waarne mingen in vorige Akkerpraat, . Er zijn ook meer haviken gekomen in het Amsterdamse Bos! Jammer hoor, want het is ’s avonds zo’n
Tuinvereniging Langs de Akker
De gasfles: hoe zat het ook alweer? Gasflessen en gasfleskist • er mogen maximaal 3 gasflessen op een tuin aanwezig zijn • er mogen 2 gasflessen bij elkaar in een kist staan • een 3e gasfles moet in een kist op enige meters van de andere fles sen staan • de kist mag maximaal 0,80 m hoog zijn vanaf het maaiveld • de inwendige diepte mag niet groter zijn dan 0,45 m • de grootste lengte mag maximaal 0,80 m zijn • de kist moet goed geventileerd zijn aan de onderzijde • de kist moet afsluitbaar zijn met een deur of deksel • er mag geen slot op de gaskist zitten • bij de gasflessen mogen geen andere spullen opgeslagen worden • gasflessen mogen niet ingegraven worden • gasflessen mogen niet in het huisje zelf of in de schuur staan • let op dat er geen gas onderlangs het huisje in kan stromen Als u een gasflessenkist wilt plaatsen, moet u een aanvraag met bouwtekening (1:50) indienen bij de bouwcommissie. Als de aan vraag is goedgekeurd, krijgt u van het bestuur toestemming om te kist te plaatsen. De gasslang en doorvoer • de gasslang moet voorzien zijn van een merk en keuringsaandui ding • er moet een jaartal op de gasslang staan • dit geldt zowel voor de oranje als voor de zwarte slangen • in het jaar volgend op dit jaartal moet de slang vervangen worden • oranje slangen mogen niet langer zijn dan 100 cm • zwarte gasslangen mogen niet langer zijn dan 50 cm • in het gasreduceerventiel staan een jaartal en maandnummer inge slagen • het ventiel mag niet ouder zijn dan 10 jaar na deze datum, anders wordt de slang poreus en kan er een steekvlam ontstaan • de doorvoer van buiten naar binnen moet worden uitgevoerd in ko peren buis • aan het einde van elk aftakpunt van een vaste leiding naar een gas toestel moet zich een afsluiter bevinden De gastoestellen • alle gastoestellen moeten voorzien zijn van een afsluitbare gaskraan • de gastoestellen moeten in een goed geventileerde ruimte staan • er mogen geen gastoestellen in de douche- of wc-ruimte gebruikt worden Let Op! Wilt u controleren of bij u alles veilig en volgens voorschrift is? Als er bij een brand geconstateerd wordt dat de gasfles, de kist, de toestellen of de leiding niet aan de wettelijke eisen voldoen, kan de verzekering geen schadevergoeding uitkeren! Het bestuur mysterieus gezicht ze voorbij te zien vliegen. En het geluid dat ze voortbrengen! Vlinders, libellen en andere insecten Wespen en aardhommels vlo gen in de bloeiende Veronicas
trum en parende rode soldaatjes, een keversoort, op bloeiende venkel in tuin 133 op 8 juli. Rustend op mijn borst zat één keer een Citroenvlinder (tweede generatie) en twee keer een vervolg op p. 13
7
Rommelmarkt 2015 Een dag met een gouden randje was het allesbehalve, de 16de mei van dit jaar. Een handjevol kooplieden trotseerde de regen en probeerde de koopwaar aan de man te brengen. Helaas voor deze doorzetters passeerde er niet veel publiek. Ik heb met diverse mensen leuke gesprekken gevoerd, dat wel. De gezelligheid was er dus zoals al tijd. Maar vooral heb ik al die leuke spulletjes op foto’s vastgelegd, zodat ook de mensen die er niet waren nog ‘langs de kraampjes kunnen lopen’. Alleen helaas voor u, al die interessante voor werpen zijn niet meer te koop. Maria Vlaar
8
Akkerpraat najaar 2015
Tuinvereniging Langs de Akker
9
De Vlindertuin Geef ook in úw tuin vlinders een kans Vlinders vinden wij over het algemeen leuk. Mooiweerkinderen zijn het, want ze fladderen alleen maar rond als het zonlicht hen verwarmt en het niet al te hard waait. Vrolijk dartelen ze door de lucht om even daarna op een bloem neer te strijken en met hun sierlijke roltong nec tar op te zuigen voor nieuwe energie, want tenslotte is hun voor naamste taak: zorgen voor nakomelingen. Wij hebben vlinders de mooiste namen gegeven: Atalanta, Koningin nenpage, Landkaartje, Gehakkelde Aurelia, Dagpauwoog, Koevinkje, Zandoogje en ga zo maar door. Hieruit blijkt duidelijk dat wij die vrolij ke fladderaars goedgezind zijn. Maar … vlinders leggen eitjes en daar komen rupsen uit voort. Rupsen in allerlei soorten en maten en daar hebben wij het níet zo op begre pen, want ze richten soms een grote ravage aan onder de gewassen die wij kweken voor onszelf. In de grootschalige tuin- en landbouw worden rupsen dan ook bestreden met de meest effectieve bestrij dingsmiddelen. Maar ... geen rupsen dan ook geen vlinders. Toch zien wij bij mooi weer vlinders ronddartelen. Die komen dan vast van tuinen van natuurliefhebbers, zoals … volkstuinders! Waar eens een grote eik stond bij tuin 55 heb ik op verzoek van het bestuur en groencommissie tijdens het algemeen werk een groot aan tal planten laten neerzetten waarvan ik hoop dat ze bijen, hommels, zweefvliegen maar ook vlinders aantrekken die in hun eerdere stadi um als rups aan ‘moordenaarshand’ zijn ontkomen. Drachtplanten noemen wij die, zoals vlinderstruik, kaasjeskruid, dropplant, katten kruid, ijzerhard, beemdkroon, leverkruid, asters, margriet en vele ande re. De vrouwtjesvlinders gaan na gepaard te hebben op zoek naar plan ten waar ze hun eitjes op kunnen afzetten. Dat zijn de zogenaamde waardplanten, zoals brandnetel, look zonder look, allerlei grassen, koolsoorten enzovoort. Blad voor blad worden deze verorberd door de hongerige rupsen. Rupsen zijn echte plantenkillers. Volgevreten ver poppen ze zich om na enkele maanden, soms in hetzelfde jaar nog, tevoorschijn te komen als vlinder. Wellicht ziet u in uw eigen tuin soms vlinders rondvliegen. Ook strijken ze weleens neer op afgevallen fruit of warmen ze zich op in de zon, ge zeten op een steen. Gun hen echter ook een plaatsje in uw tuin als ze zich voortgeplant hebben en u tot uw schrik rupsen ziet rondkruipen. Bedenk dan wel dat vogels veel van uw rupsen zullen wegvangen. Sommige echter zullen de dans ontspringen, zich verpoppen om een tijdje later uw tuin op te vrolijken met hun gefladder. Vlinders, ze horen bij een natuurvriendelijk tuinenpark! Frans Picavet
10
Jeugdige overmoed? Anna en ik zaten thuis in de huis kamer. We hoorden in de tuin een harde klap en daarna iets neerploffen. Toen we op het geluid afstorm den, zagen we op het terras een stervende duif. Zijn staartpennen bewogen nog enkele minuten heen en weer. Daarna verwisselde hij het tijdelij ke voor het eeuwige. We vroegen ons af wat voor soort duif dit dier geweest zou zijn? Het bleek om een juveniele hout duif te gaan*). De vogel is in het juveniele stadium nog niet vol wassen, maar ook geen dier dat net uit het nest is gevlogen; een ‘ puber’ zou je kunnen zeggen. Dit dier had niet de prachtige kleuren in de veren en de ken merkende witte halsvlek van een volwassen houtduif. Hij was ook niet zo lelijk als jonge houtduiven, die nog in het nest zitten. De vogel was best mooi met een roestbruine borst, een witte buik en witte vleugelranden. Deze rondzwervende, nog niet geslachtsrijpe houtduif was in de eerste zomer van zijn leven (en te vens laatste!) tegen een schoor steen aan gevlogen en had daar bij zijn nek gebroken. Jeugdige overmoed? Henri Kroll * Met dank aan Marleen Andries sen van de vogelwerkgroep I.V.N. Amstelveen voor de determinatie
Akkerpraat najaar 2015
Een makkelijke tuin "Zonder heg is mijn gezichtsveld verbreed. Ik zie nu andere tuinen die ik niet hoef te onderhouden. Ik heb heel veel moeten opladen om die haag plat te krijgen, voor mij veel energie en ook voor mijn kettingzaagbatterij, ik was totaal leeg. Ach ja, dat is vaak het lot van een tuinliefhebber. Maar als u ook wat minder tuinwerk wilt doen, dan adviseer ik u uw tuin zo in te richten. Ik ben er zo’n twee jaar geleden mee begonnen, bloemen en groentes ben ik toen gestaag gaan afbouwen. Het werd een kale boel. Toen heb ik een tuincentrum de opdracht gegeven mijn tuin op te vullen met traaggroeiende mini-conife ren en verleden week heb ik er mooie ronde bollen van ge maakt, zoals u ziet." Dit verhaal vertelde mij een man op leeftijd en hij had het keurig gedaan. "Ach", ging hij verder, "ik heb nu wel geen diervriendelijke tuin voor nectar zoekende bijen en vlinders en ook geen groenten voor de fa zanten en rietkippetjes maar die redden zich wel in de natuurlijke moes- en bloementuinen bij ons, slim he?" Ik moest het beamen en wou doorlopen maar hij was nog niet uitgepraat en ik bleef luisteren. Hij had ook al een oplossing als er mettertijd een mini conifeer toch te hoog werd en zijn gezichtsveld zou verstoren. Dan ging er een briefje op het prikbord waarop kwam te staan: wie wil een gratis conifeer uit mijn tuin wippen?, met zijn tuinnummer erbij. Kwam er dan iemand op af, dan zou hij hetzelfde doen als de oude dame die vroeger naast hem een tuin had. Als zij een plant weggaf, zei ze tegen die plant, met een wijsvinger om hoog en een streng gezicht: “ Denk erom dat je mij niet teleur stelt in die andere tuin, ik hou je in de gaten”. "Dan werd er altijd gelachen", zei hij. Ik moest ook lachen, leuk zo’n gesprek! André Schaefers, Tuin 41 Tuinvereniging Langs de Akker
Verbazingwekkend dierengedrag (20) Hoogtevrees? ‘Wat een mooie boerenkar staat er vóór Akkerije’! Dat moet de hoog zwangere eend hebben gedacht, op zoek naar nestelgelegenheid. Zij was namelijk na de zoveelste ‘daad’ die ze met haar woerd in het water pleegde, toe aan het maken van een nest en het leggen en uit broeden van eieren. Was de slootkant te onrustig om daar te gaan nestelen door al dat gebagger in het vroege voorjaar? Wilde de eend eens wat anders dan vier weken broeden in een dichte oevervegetatie? Werd resoluut besloten dat het nageslacht anderhalve meter boven de grond ter wereld moest komen in een oude boerenkar? Zo had moeder eend wat afleiding, als tuinleden het in de kar geplaatste bordje kwamen lezen dat er een geboorte naderde. Maar waar was dat nest? De eend viel totaal niet op tussen de vrolijke plantjes in de kar. Dat is lo gisch; een vrouwtjes-eend heeft immers een perfecte schutkleur. Het komt wel meer voor dat eenden het hogerop zoeken bij het bepa len van een nestelplek. Zij zoeken dan vaak een plek in een knotwilg. Dit dier was origineler. Toen de kuikens uit het ei kropen werden ze ge acht de moeder te volgen. Er was wel een probleem. Hoe kreeg de kloek haar jongen van de hoge kar? Ze deed het eigenlijk heel een voudig. Ze vloog naar beneden en riep dwingend, dat de kleintjes geen hoogtevrees moesten tonen, maar gewoon moesten springen. En dat deden ze. Met misschien hier en daar een blauwe plek kwa men ze een voor een heelhuids op het stenen pad en volgden snel hun moeder. Henri Kroll
11
De tuin van ... Luna van Hoften, tuin 29 (aflevering 46) Op een prachtige zomerdag in juni stap ik de tuin van Luna van Hoften binnen. Het is een jaar ge leden, dat ze het huisje heeft ge kocht. Ik ben erg benieuwd wat Luna met de totaal verwaarloos de tuin heeft gedaan. Ze had bewust voor deze tuin ge kozen, omdat deze dezelfde sfeer heeft als tuin 158 waar ze ooit tui nierde. Ook deze tuin is namelijk omringd door fraaie, hoge bomen, die haar energie geven en een stukje bescherming bie den. Nu blijkt de tuin bijzonder smaak vol te zijn ingericht met allerlei potten met kruiden, groenten en bloemen, die met name tegen het huisje erg mooi uitkomen. Overal in de tuin vind je kleine bedden met fris ogende groen ten. Helaas zijn de netten over de bedden niet zo’n leuk gezicht, maar het kan niet anders op ons tuinenpark, dat tjokvol zit met hazen, konijnen, muizen, fazan ten, duiven en wat al niet meer. Vanuit de zitkuil zie ik direct aan het vijvertje een prachtig houten Boeddhabeeld (zie foto links), dat uitkijkt over deze droomtuin. Luna viel voor de opvallende houding van de Boeddha en de rust die hij uitstraalt. Terwijl we genieten van het beeld begint de aarde erom heen te bewegen. Een woelmuis
12
is bezig om direct onder het aard oppervlak een gang te graven. Door te kijken naar de schudden de aarde kunnen we precies vol gen waar het beestje heengaat. Ineens valt mijn oog op een beeldje van een jonge vrouw met lang haar. Deze prachtige dame is door Luna geboetseerd tijdens een cursus. De laatste jaren had Luna een in tensief contact met haar moeder. Bij onze rondgang door de tuin wijst Luna naar een jonge bruine beuk. Het is een aandenken aan haar nu overleden moeder. Het boompje blijkt een nakomeling te zijn van een grote, bijna 90 jaar oude beuk, die in het Broersepark staat. De moeder van Luna was een groot natuurliefhebber en een fanatiek kunstschilder. Zij woonde vlakbij dit park en heeft deze monumentale boom ontel bare keren geschilderd. Luna vertelt dat ze het een jaar geleden prettig vond, dat er bij aankoop niet veel stond in het huisje. Ze kon dan direct begin nen met het creëren van haar eigen sfeer. Het is niet overdreven om te zeg gen dat dit haar buitengewoon goed gelukt is. Bij het binnentreden van haar huisje wordt mijn aandacht ge trokken door de wonderschone ‘ bedstede’ (zie foto rechts). Je
moet maar op het idee komen om van een piepklein, armoedig slaapkamertje aan de voorkant van het huisje een fantastisch ver hoogd bed te maken. Deze bedstee heeft aan de ene kant uitzicht op de voortuin en het Cotoneasterpad. Aan de an dere kant kijkt ze in haar huiska mer. Wat Luna tekent en schildert komt voort uit haar dromen. De door haar geschilderde gezichten boven haar bedstee zijn haar gid sen, die over haar waken. De vo gels erbij symboliseren de verbon denheid tussen hemel en aarde. In deze sprookjesachtige omge ving is het niet moeilijk om te dro men van elfjes en kabouters. Als je erin gelooft, zie je ze ook overal rondscharrelen. Ze voelen zich in deze feeërieke sfeer hele maal thuis. Het huisje was af toen het tuin maatje van Luna twee grote zon nepanelen op het dak had ge plaatst en aangesloten. De lad der stond nog tegen de zijkant, dus dat was het moment voor Luna om het dak op te gaan om echt verbinding te maken tussen hemel en aarde. Vandaar deze bijzondere foto! (zie foto p. 3). Henri Kroll
Akkerpraat najaar 2015
Atalanta bij tuinlid nr. 63 op 27 juli. Wat een leuke ontmoeting! Dezelfde dag werden meerdere Bonte zandoogjes bij de ingang gespot fladderend van tak naar tak, (kolonie?). Dit is de tweede generatie die vooral tussen half juli en eind augustus talrijk aan wezig is. Vlinders zijn nogal op zichzelf en verdedigen zich tegen mannelijke avances bij hun sa menzijn. Opnieuw een waarneming in tuin 63 maar nu een Glassnijder (zie foto op p. 2), libel uit de familie glazenmakers, op 30 juli. Dit is de vroegst vliegende glazenmaker van mei tot eind juni. Deze soort lijkt erg op de Blauwe glazenmaker, die ook algemeen zijn bij voedselrijke plassen en tui nen. Of kan het de Paardenbijter zijn geweest? Beide laatste soor ten zijn latere vliegers, tot in de herfst! Op alle paden werden vanaf 1 augustus de Atalanta’s gezien op zoek naar nectar. Wat is het toch een leuk gezicht als twee vlinders, nu de Landkaartjes, in donker zomer kleed om elkaar heen dansen! Op het Rotsmispelpad op 8 au gustus gezien. Ook in de Ecohoek bekijken we tijdens het gemeen schappelijk werk, regelmatig twee dansende Koolwitjes in de buurt van een bloeiende koolplant . Van 11 tot 19 augustus veel bij tjes, groene vleesvliegen en koolwitjes zoemend en fladde rend van de ene naar de andere bloeiende plant in tuin 133. Een aardhommelnest werd ont dekt in tuin 63 op 5 augustus. Hommels bouwen een zeer slor dig nest in tegenstelling tot bijen! Al midden februari kan de konin gin rondvliegen bij temperatuur boven 10 º Celsius. Ze bouwt haar nest ongeveer 1 meter diep onder de grond in gangen van muizen of mollen of kraakt een nest van een andere koningin. Ze bekleedt het met materiaal zoasl mos. Ze verhuizen elk jaar naar een andere plek! Hoera, daar is ie eindelijk in tuin 169, de Gehakkelde aurelia (t weede generatie) en tevens de Atalanta op 31 augustus.
Tuinvereniging Langs de Akker
Op 19 september een gehakkel de aurelia en een bont zandoog je op de prachtige schermbloem van Sachelinse duizendknoop, tuin 133. De laatste melding van vier Ata lanta’s is gemeld op 17 of 27 ok tober. Gaat hij overwinteren in Nederland, want wel laat nog hier! Heeft u wel of geen vlinderstruik op uw tuin? Zo ja, dan zit u goed, zoals op tuin 52, daar zijn zelfs twee exemplaren die bezocht worden door Koolwitjes, Kleine vos (zie foto), Dagpauwogen, Atalanta’s, een enkele Gehakkel de aurelia, een Citroenvlinder en bijensoorten (3x zie foto).
Jammer als u dit allemaal mist tij dens uw recreatief verblijf!! Wilt u meehelpen aan het over leven van insecten die onze bloemen en planten bestuiven voor verder voortbestaan van alles wat leeft? Probeer het kleinschalig op uw eigen tuin. Veel succes! Er zijn trouwens vele andere plan ten geschikt voor vlinders, insec ten en ook vogels. Een ieder kan planten vinden naar eigen smaak! In de kantine is een rek met informatiefolders of google naar tuinvriendelijke planten voor vogels, vlinders en insecten. Leuke waarnemingen van ande re diersoorten: In tuin 156 zat op 29 juli een brui ne rugstreeppad lekker in de vij ver te zonnen! Een moederrivierkreeft met drie kleintjes bij de beschoeiing van tuin 18. Een Amerikaanse rode? Zo ja, die verdringt totaal onze Eu ropese rivierkreeft. Hij staat inmid dels op het menu van verschillen de restaurants. En drie dagen later nog een salamander met drie kleintjes, onder een deksel gevonden tussen 1 en 4 oktober. * Thermiek zijn opstijgende warme luchtbellen. De zon verwarmt de aarde die niet homogeen van samenstelling is, zoals zand of kleigrond. Hoe minder vocht de bodem bevat, hoe sneller de bodem en de lucht erboven opwarmt. De warmere lucht boven de grond stijgt op. Er ontstaat dan thermiek. Hierin kun nen vogels, zweefvliegtuigen, del tavliegers en paragliders al cirke lend hoogte winnen om met de gewonnen hoogte grote afstan den af te leggen. Hartelijk dank voor uw bijdrage! Het was me weer een genoegen. Graag nodig ik ook Nieuwkomers uit hun waarnemingen in eigen tuin of op ons park te noteren in de kruiwagenopslag, waar ook platen hangen ter oriëntatie van verschillende diersoorten. Gerda Dorreboom, actief met Na tuurlijk Tuinieren op ons tuinpark
13
Elk nadeel heb z’n voordeel of waarom een rode bes een zwarte werd De aalbes is een heerlijke vrucht. In onze tuin hing een paar jaar geleden, het was hoogzomer, een van de rode bessenstruiken vol trosjes met lichtrode bessen. Het beloofde een mooie oogst te worden. Anna en ik waren van plan om dit zachte fruit nog even aan de struik te laten doorrijpen totdat de bessen vuur rood zouden zijn. Al na een paar dagen bleek er iets totaal niet te kloppen. Aan de bes senstruik werden de bladeren geel en de bessen verdroogden. De plant was duidelijk aan het doodgaan. In de winter heb ik een nieuw bessenstruikje geplant. De volwassen aalbessen struik ernaast bleek in de daarop volgende zomer op dezelfde manier het loodje te leggen. Door grote gaten in de grond kon ik de schuldigen van dit drama aanwijzen. Het waren woelratten! Zij knaagden aan de wortels van de rode bessen struiken tot de dood erop volgde. Opvallend genoeg bleven ze van de wortels van de zwarte bessen struiken af. Aangezien ‘Ribes nigrum’, de zwarte bes, niet op het menu staat van deze irritante gravers heb ik de rode bessen struiken vervan gen door zwarte bessen struiken. Het was wel jammer van die aalbessen, want die vonden we zo lekker. Nu we dit jaar een enorme oogst aan zwarte bessen hebben, komen we via internet erachter hoe ontzettend gezond de zwarte bes is. Weet u dat dit super fruit de gezondste Nederlandse bes is vanwege zijn enorme hoeveelheid anti-oxydanten, zijn hoge concentratie vita mine C en ook omdat er veel mineralen in zitten? Van de cranberry is bekend dat deze blaasontsteking tegengaat. Weet u dat de zwarte bes, ook wel cassis bes genoemd, ook die ei genschap heeft? Overigens heeft deze bes een positieve werking bij veel meer ziekten en kwalen. Veel mensen kunnen de smaak van rauw uit de hand gegeten zwarte bessen niet zo waarderen, maar weet u dat zelf gemaakte, verse bes sengelei of taartvulling ervan, heel smaakvol is? De bessen zijn goed in te vriezen om er later sap van te maken. Een bijkomend voordeel van de zwarte bes is, dat het hoge gehalte aan vitamine C niet verloren gaat. Eigenlijk zijn Anna en ik best tevreden met het omruilen van rode naar zwarte bes. Zo zie je, dat elk nadeel ook zijn voordeel kan hebben! Henri Kroll
14
Bericht uit het bos tuintje (13) Een nieuw dak Woensdag was het zover. Ik kreeg een nieuw dak. Van te voren had ik advies gevraagd en al in okto ber had ik acht golfplaten ge kocht. Die moest je met lange spijkers met een hoedje erop - zo kan het water niet binnendrin gen – op het bestaande dak vast spijkeren. Ik zag er tegenop, zou ik het in m'n eentje kunnen? Vol gens de Gamma man was het heel eenvoudig maar zo’n held ben ik niet als het op klussen aan komt. Dus toch de klusjesman ge vraagd. Waar Gamma vond dat ik aan 100 spijkers genoeg had, sloeg hij uiteindelijk 250 spijkers in mijn dak. De klus was binnen een dag ge klaard. Maar toen kwam de af werking. Doe je verder niets dan bestaat de kans dat de wind onder de golfplaten loeit en je dakje er zonder pardon af waait. Dus zaagde de timmerman uit acht planken windstoppers die later over de uiteinden van het dak worden gemonteerd. Het hout schilderde ik alvast. De dag daarna woei er een storm die zijn weerga niet kende. Het KNMI gaf code rood af en evene menten werden afgezegd. Overal in de stad waaiden bomen met wortel en al om: het was de zwaarste julistorm sinds 1901. Benieuwd hoe ons tuinenpark erbij zou liggen. Op de weg er naartoe zag ik gemeentewerkers met kettingzagen de ravage te lijf te gaan. En mijn dak! We hadden niet op tijd mijn dak windproof gemaakt. Gelukkig zag ik al van ver dat het dak er nog op zat, de 250 noppen waren niet voor niets geweest. Waren die windstoppers nu wel nodig? Ik maakte de verf pot open, pakte de kwast en schilderde voor de tweede keer alle planken die mijn dakje tegen het afwaaien tijdens een zware storm zouden moeten behoeden. Caluke van Hoften
Akkerpraat najaar 2015
CONTACTGEGEVENS TUINVERENIGING ‘LANGS DE AKKER’ Langs de Akker 2 1186 AB AMSTELVEEN www.langsdeakker.nl OPGERICHT 16 SEPTEMBER 1971 Telefoon: Voorzitter: Secretariaat: Rabobank: INGbank: Huismeesters:
020-4963724
[email protected] [email protected] NL67 Rabo 038.23.22.215 NL42 INGB 000.56.33.024 Gerrit Jan Hilbrink en Elizabeth Schweers
Kwalificatie: ••••
BESTUUR voorzitter vicevoorzitter secretaris penningmeester 2e penningmeester bestuurslid bestuurslid
NAAM Elizabeth Schweers vacature Berry Bruning Hans de Ruyter Gerrit Jan Hilbrink Jan Ensie Mieke van den Berg
TUIN 75 89 96 49 62 78
TELEFOON 020-6413255 020-6473790 06-44484071 06-55991842 020-6417318 06-25034085
REDACTIE hoofdredacteur eindredacteur
Maria Vlaar Caluke van Hoften
22 98
020-3454515 020-6180087
COLOFON Lay-out en vormgeving: Maria Vlaar en Caluke van Hoften Fotografie: Maria Vlaar, uitgezonderd de foto's bij Uw waarnemingen. Foto's bij de volgende artikelen: De tuin van ..., Juveniele overmoed en de kleine foto's bij Verbazingwekkend dierengedrag: Henri Kroll. De jaarlijkse barbecue: Caluke van Hoften. Aan dit nummer werkten verder mee: Gerda Dorreboom, Henri Kroll, Frans Picavet en André Schaefers. Drukker: Editoo B.V. te Arnhem De redactie behoudt zich het recht voor artikelen in te korten, te wijzigen of niet te plaatsen. Niets uit deze uitgave mag worden overgenomen zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de redactie. © Copyright 2015 Tuinvereniging Langs de Akker De Akkerpraat verschijnt in Januari, Mei en September. Kopij kan worden gestuurd naar het e-mail adres van de redactie:
[email protected] Uiterste inleverdata: 15 november (winternummer), 15 maart (voorjaarsnummer) en 15 juli (najaars nummer). Tuinvereniging Langs de Akker
15
Groene agenda september '15 - februari '16 Augustus - Oktober Augustus - Oktober Dec. Jan. Feb. Mrt.
winkel open op za. en zo. van 13.00 - 14.00 uur kantine open op za. en zo. van 15.00 - 17.00 uur winkel open iedere 1e zaterdag v.d. maand 13.00-14.00 uur
Zondag 30 augustus Augustus - September
Bijendag 14.00 - 16.00 uur 'Elsenhove' Bijenwinkel open elke dinsdagavond 19.30 - 21.00 uur aan de overzij de van LdA. Gedurende de winter is het bijenpark gesloten. Voor ho ning: Watercirkel 125, tel: 020-6452285
Zondag 13 september
Extra Rommelmarkt 10.00 - 15.00 uur
Zondag 25 oktober
Sluiting tuinjaar 14.00 – 16.00 uur
Zondag 3 januari
Nieuwjaarsreceptie 14.00 – 16.00 uur
Februari en maart
Takken storten mogelijk op parkeerplaats
Zondag 13 september
IVN-natuurwandeling over het Vogeleiland (A'damse Bos). Start 10 uur Parkeerplaats Groot Kinderbad, thema: geheime tuin IVN-paddenstoelenopfriscursus in Amsterdamse Bos. Start 10 uur bij Urbanuskerk in Bovenkerk. IVN-natuurwandeling Park Langerhuizen. Start 10 uur naast Zieken huis Amstelland. thema: 'verstopt park' IVN-natuurwandeling Heempark De Braak. Start:10 uur rechts van de Banpaal. thema: hoe overleef ik de winter?
Zondag 11 oktober Zondag 8 november Zondag 13 december
Spreekuur bestuur: April t/m september Maart, oktober en november
2e en 4e zaterdag v.d. maand 12.00 - 12.30 uur 2e zaterdag v.d. maand 12.00 - 12.30 uur
Spreekuur bouwcommissie Maart t/m november December t/m februari
(onderdeel technische commissie): 2e zaterdag v.d. maand 12.00 uur tot 12.30 uur geen spreekuur bestuur en bouwcommissie