Activiteitenverslag 2011
Jaarverslag 9de boekjaar
1
1 januari 2011 - 31 december 2011
Inhoud Jaarverslag 2011 Woord vooraf van de voorzitter van de Raad van Bestuur
3
Voorstelling van de vennootschap
6
Verslag van de Raad van Bestuur
14
Eandis in een oogopslag
25
Activiteitenverslag
31
Financieel verslag
2
zie afzonderlijke katern
Woord vooraf van de voorzitter van de Raad van Bestuur Beste lezer,
In het gewijzigde energielandschap is het meer dan ooit noodzakelijk
2011 was voor Eandis een eerste lustrumjaar.
dat de gemeenten zich kunnen
Dat stukje geschiedenis is echter veel meer dan
focussen op hun kerntaak inzake
een verleden, het is de levenslijn van een jonge
energie, met name het beheer van
onderneming die volop mee evolueert met haar tijd
de lokale distributienetten.
en haar omgeving. Omdat ze onafgebroken moet
De distributie van energie vraagt
inspelen op de kritische uitdagingen van gisteren,
een sterke gemeentelijke betrok-
vandaag en morgen.
kenheid met respect voor de lokale verankering en het medezeggen-
Vandaag kunnen we tevreden terugblikken op de
schap van de gemeenten.
doelen die al zijn bereikt. Het voorbije jaar is ook hard gewerkt aan de toekomst van ons bedrijf.
Om de diverse uitdagingen en ontwikkelingen
Dat gebeurde in alle geledingen van de onder-
adequaat het hoofd te bieden, is een aantal pistes
neming, door alle mensen, in hun unieke positie
onderzocht, waaronder een vereenvoudiging van
en met hun heel eigen persoonlijkheid, kennis en
de organisatiestructuren binnen de gemengde
vaardigheden. We kunnen dan ook met optimisme
distributiesector en de mogelijkheid om een
vooruitkijken naar morgen.
structurele synergie tussen diverse nutsbedrijven uit te bouwen in Vlaanderen.
Morgen begint vandaag. We kunnen niet op als Eandis geldt dat misschien wel dubbel.
Vereenvoudigde organisatiestructuren binnen de gemengde distributiesector
Een onderneming met een maatschappelijke
Momenteel worden verschillende concepten
opdracht moet niet alleen bedrijfseconomisch
bestudeerd om de structuur van de gemengde
presteren, maar moet zich ook verantwoorden
sector van het distributienetbeheer te vereenvou-
tegenover haar maatschappelijke opdrachtgevers.
digen. De gemeenteraadsverkiezingen van 2012
Inspelen op al die verwachtingen is daarom de
en de daarmee gepaard gaande hersamen-
eerste natuur van Eandis.
stelling van de bestuursorganen houden een
onze lauweren rusten. En voor een dienstverlener
opportuniteit in om met een nieuwe structuur en Eandis staat op korte termijn voor een aantal
invulling van start te gaan in 2013.
bijkomende, bijzonder ingrijpende feiten en
In het kader van een transparantere en meer een-
ontwikkelingen. Zo is er het gegeven van de
voudige organisatie en werking van het gemengde
staatshervorming die een impact zal hebben op
distributienetbeheer, wordt voorgesteld om een
onze rol en op onze activiteiten. Door de geplande
forse vermindering door te voeren van het aantal
regionalisering komt de volledige distributie-
openbare mandaten, zonder evenwel afbreuk te
bevoegdheid op het Vlaamse niveau. Dat betekent
doen aan de lokale verankering van de sector.
dat zowel de beslissingen over acties en projecten als de beoordeling van de kosten in één hand komen, wat een groot voordeel biedt op het vlak van duidelijkheid.
Respect voor lokale verankering en medezeggenschap van gemeenten
Structurele synergie tussen de Vlaamse nutsbedrijven De nutsinfrastructuur met betrekking tot de energiedistributie, het drinkwater, de riolering en de telecommunicatie wordt voor het overgrote deel aangelegd in het gemeentelijk openbaar
De diverse energie-uitdagingen en het voortdurend
domein. Bovendien zijn de gemeenten in de
evoluerende energielandschap maken een
energiedistributie-, water- en rioleringssector de
fundamenteel debat over de toekomst van het
dominante aandeelhouder. De gemeenten eisen
distributienetbeheer essentieel. Een dergelijk
terecht een steeds betere coördinatie van de
debat gaat over de rollen, activiteiten en diensten
werken op hun grondgebied. Daarom wordt een
die de distributienetbeheerders en Eandis op
structurele samenwerking van de verschillende
termijn wensen te ontwikkelen en over de
nutsbedrijven gezien als een mogelijke optie in
structuren en het kader waarin deze toekomst
het kader van een minder-hinderbeleid en een
zich het best kan ontplooien.
optimaal verloop van werken op openbaar domein.
3
Diverse gemeenschappelijke belangen en uitdagin-
missie, en over wat we willen bereiken op middel-
gen pleiten in het voordeel van nauwe samenwer-
lange termijn, onze visie. Diverse denkpistes zijn
kingsverbanden tussen de Vlaamse nutsbedrijven.
in overweging genomen en hebben recent geleid
Daarom wordt prioritair gekozen voor de uitbouw
tot een geactualiseerde definitie van onze missie
van het concept structurele synergie tussen
en visie. Verder in dit Jaarverslag kunt u hiermee in
de energie-, water-, riolerings- en telecomsector.
primeur kennismaken.
Dat heeft ongetwijfeld een positieve impact op de investeringsbehoeften binnen de verschillende
Eind 2011 werd al een aanzet gegeven om
sectoren en op de dienstverlening voor de eind-
de organisatiestructuur van enkele directies
gebruikers, de gemeenten, de leveranciers en de
grondig te wijzigen en de samenstelling van het
regulatoren. Bovendien leidt meer synergie tot een
senior management verder te versterken. Ook
grotere transparantie van de werking en tot een
het bedrijfsmodel wordt geactualiseerd. Daarbij
betere kostenstructuur.
worden onder meer de bedrijfsdomeinen en de onderliggende bedrijfsprocessen en verantwoorde-
Die structurele synergie houdt enerzijds een
lijkheden nauwkeurig gedefinieerd. In 2012 zullen
bindend engagement in van de toetredende
we deze nieuwe interne organisatie verder consoli-
partijen terwijl anderzijds de eigen operationele
deren, en dat alles tegen de achtergrond van kwali-
en bestuurlijke identiteit van de toetredende
teit, kostenbewust optreden en klantgerichtheid.
partijen blijft behouden. De mogelijke uitbouw van de samenwerking tussen nutsbedrijven moet inderdaad passen binnen hun respectieve missie, visie en strategische doelstellingen. Het samenwerkingsconcept heeft slechts kans op slagen indien de betrokken partijen overtuigd zijn van de toegevoegde waarde ervan over alle maatschappijen heen (financieel, operationeel, maatschappelijk). Om de samenwerking op bindende wijze te verankeren, gaat de voorkeur uit naar een onafhankelijke organisatie die de netdiensten op openbaar domein coördineert. De nieuw op te richten vennootschap wordt daarbij niet gezien als een nieuw intergemeentelijk samenwerkingsverband maar als een gezamenlijk filiaal van de nutsbedrijven en van de werkmaatschappijen. De samenwerking binnen het nieuwe filiaal heeft als maatschappelijk doel te komen tot structurele besparingen en minder hinder.
Kostenbewust, klantgericht en innovatief Een reële kostenbesparing op elk niveau van de onderneming blijft een onafwendbare noodzaak. We hebben de jongste jaren al forse inspanningen geleverd om de werkingskosten die we zelf beheersen tot een minimum te beperken. We nemen onze maatschappelijke verantwoordelijkheid op en handelen kostenbewust. Tegelijkertijd hopen we dat alle beleidsniveaus een zelfde kostenbewuste visie aannemen. Zo kunnen de kosten die we niet zelf in de hand hebben maar wel in onze nettarieven moeten doorrekenen, onder controle blijven. De distributienettarieven zijn momenteel geblokkeerd tot einde 2014. Intussen blijven de kosten die we niet onder controle hebben spectaculair stijgen en is het huidige tariefniveau niet in staat om die blijvende stijging op te vangen. De huidige blokkering van de tarieven betekent dat de kostenstijging wordt vooruitgeschoven in de tijd en pas bij de deblokkering in 2015 kan worden
Interne werking Eandis afstemmen op toekomst
doorgerekend. Dat zal op dat ogenblik onver-
Sinds de oprichting van Eandis is de trein van
tarieven. Omdat maatschappelijk aanvaardbare
aanpassingen, veranderingen en nieuwe oriëntaties
tarieven te allen tijde onze prioritaire bezorgdheid
nooit tot stilstand gekomen. Eandis is zich ten
blijven, wensen we de aandacht te vestigen op die
volle bewust van de uitdagingen voor de nabije
problematiek.
mijdelijk leiden tot een bruuske stijging van de
en verdere toekomst en wil daarom vandaag een aantal strategische opties nemen. Met gerichte
Onze product- en klantenstrategie willen we
inspanningen zullen we ook intern diverse uitda-
tegen het licht houden van klantvriendelijkheid en
gingen moeten aangaan. Een aantal ervan is niet
de aanpak nog beter afstemmen op de samen-
nieuw of is al op de rails gezet. Andere zijn volop in
leving van morgen. Klanten hebben andere,
evolutie en nog andere zijn nog in denkfase.
snel evoluerende verwachtingen. Onze onderneming startte daarom een specifiek project
Essentieel in een voortdurend evoluerend energie-
‘Klantenstrategie’, met als rode draad een even-
landschap is ook een fundamentele discussie over
wicht tussen prijs en kwaliteit. We werken klantge-
de actualiteit van onze reden van bestaan, onze
richt tegen een aanvaardbare en verantwoorde prijs.
4
Eandis onderschrijft ten volle de rol van sociale
grootschalige invoering van slimme meters en
leverancier ten behoeve van het meest kwetsbare
van de manier en het tijdstip waarop dat moet
segment van de eindverbruikers. Wij streven in
gebeuren.
de sociale openbaredienstverplichtingen een maximale efficiëntie na, met behoud van het
Eandis wil ook ervaring verwerven en expertise
solidariteitsprincipe, vooral in het belang van
uitbouwen op het vlak van elektrische mobiliteit.
de sociaal zwakkeren. In die context moeten we
Al in 2009 lanceerde Eandis een eerste proef-
de vraag durven stellen of de huidige maatregelen
project met tien elektrische voertuigen in eigen
en procedures niet doelgerichter kunnen worden
beheer. Maar daar bleef het niet bij. Van meet
ingezet om de meest kwetsbaren in de samenleving
af aan was er ook interesse om deel te nemen
effectief te bereiken en te ondersteunen.
aan Vlaamse proefprojecten terzake. In nauwe samenwerking met het Vlaamse EVA-project
Een andere grote uitdaging voor Eandis ligt in
(Elektrische Voertuigen in Actie), wil Eandis in
het innovatieve en de baten hiervan voor mens
2012 op verschillende locaties oplaadpunten
en maatschappij. Door de snelle evolutie van de
uitbouwen voor elektrische voertuigen om zo
openbare verlichting bijvoorbeeld, is de noodzaak
tot een netwerk van oplaadpunten te komen
ontstaan om nieuwe technologieën en ontwik-
verspreid over Vlaanderen. Daarnaast zal Eandis
kelingen van zeer nabij op te volgen in het kader
nog bijkomende elektrische wagens aankopen,
van mogelijke energie- en kostenbesparingen voor
die worden uitgeleend aan verschillende steden en
steden en gemeenten. In die context gebeurt perma-
gemeenten, zodat ook zij kennis kunnen maken
nent onderzoek rond ledverlichting.
met elektrische mobiliteit.
Om de invoering ervan geleidelijk en doordacht te laten gebeuren, wil Eandis proefsites voor nieuwe types openbare verlichting opzetten in samenspraak met de lokale besturen.
Samenwerking als toekomsttroef Over hoeveel kapitaal, materiaal of assets een bedrijf ook mag beschikken, niets kan worden gerealiseerd zonder mensen. Daarbij wordt de
Om de doelstellingen voor de vermindering van
waarde van individuele prestaties van mensen
het energieverbruik te halen, volgt Eandis ook de
nog groter wanneer ze worden geleverd in een
diverse trends inzake warmtenetten continu op.
samenwerkingsverband, in een gemeenschap-
De aanleg en exploitatie van dergelijke warmtenet-
pelijk perspectief. Zo krijgen ze nog meer glans en
ten vertoont een grote gelijkenis en synergie met
meerwaarde.
de huidige taken van Eandis. Dat samenwerken, is essentieel in de komende Ook inzake slimme meters en slimme netten,
jaren. En dat niet alleen doorheen alle geledingen
doet Eandis aan innovatief onderzoek om mee te
van onze onderneming maar ook tussen verschil-
bouwen aan het intelligent energienetwerk van de
lende nutsbedrijven onderling, via structurele
toekomst. Slimme netten en meters zijn immers
samenwerkingsverbanden. Denken en handelen in
een noodzaak, niet alleen vanuit beleidsmatig
een groter geheel komt niet alleen de dynamiek van
oogpunt, maar ook op technisch vlak. De ‘slimme’
het bedrijf ten goede, maar ook de dynamiek van
technologie maakt het mogelijk om permanent
de hele samenleving en van al haar burgers.
over betrouwbare meetgegevens over afname, netbelasting en injectie te beschikken en zo de
Om succesvol te kunnen zijn, moet Eandis uiteraard
energiestromen op de netten te volgen en te
kunnen rekenen op een sterk en coherent team.
beheren. Dat is een voorwaarde om het hoofd te
De constructieve samenwerking van alle collega’s
bieden aan de grootschalige uitrol van installaties
is daarvoor de hefboom. Het is dankzij hun
voor decentrale productie zoals zonnepanelen,
engagement dat Eandis beslissende stappen kan
windmolens, WKK’s en andere.
zetten in haar dynamiek en ontwikkeling, om aan de verwachtingen van samenleving en stakeholders
Eandis heeft gekozen voor een graduele
te voldoen.
aanpak. Momenteel loopt een pilootproject met 40 000 slimme meters. Dat moet de nodige
Ik wil iedereen daarvoor dan ook persoonlijk en
informatie verschaffen om een accurate kosten-
krachtig bedanken.
batenanalyse op te stellen en om de maatschappelijke meerwaarde van de technologie voor alle betrokkenen (verbruiker, distributeur, maatschappij, e.a.) aan te tonen. Het uiteindelijke resultaat moet
Geert Versnick
de beslissing onderbouwen over de al dan niet
Voorzitter Raad van Bestuur
5
Voorstelling van de vennootschap Bestuursorganen (samenstelling op 31 december 2011) Raad van Bestuur
Voorzitter
1ste Ondervoorzitter
2de Ondervoorzitter
Geert Versnick
Luc Dehaene
Cathy Plasman
Leden
Jos Ansoms
Piet Buyse
Ann Coolsaet
Bart Martens
Dirk Otte
Filip Thienpont
Johan Timmermans
Louis Tobback
Secretaris
Tom Vervoort
Nick Vandevelde
6
Patrick Mensalt
Daniël Vanpoucke
Mike Nachtegael
Dirk Vansina
Managementcomité
Auditcomité
HR-Comité
Voorzitter Luc De Bruycker
Voorzitter Jos Ansoms
Voorzitter Geert Versnick
Ondervoorzitter Walter Van den Bossche
Leden Piet Buyse Louis Tobback Geert Versnick
Leden Jos Ansoms Luc Dehaene Cathy Plasman
Secretaris Nick Vandevelde
Secretaris Nick Vandevelde
Leden Geert Craeynest Frank Demeyer Luc Desomer Paul Gistelinck Erwin Herzeel David Termont
Managementcomité (v.l.n.r.): Luc De Bruycker, Paul Gistelinck, Geert Craeynest, Erwin Herzeel, Walter Van den Bossche, David Termont, Luc Desomer en Frank Demeyer.
7
Administratieve gegevens •
Oprichting op 29 april 2002 in Brussel (onder de naam Electrabel Netmanagement Flanders nv en later Electrabel Netten Vlaanderen nv); op 30 maart 2006 omgevormd tot Eandis cvba
•
Vennootschapsvorm: cvba (coöperatieve vennootschap met beperkte aansprakelijkheid)
•
Zetel van de vennootschap: Brusselsesteenweg 199 in 9090 Melle (vanaf 1 januari 2008)
•
Ondernemingsnummer 0477.445.084
•
Btw-nummer BE 0477.445.084 - RPR Gent
•
Geregistreerd aannemer onder nr. 04.27.11
•
Website: www.eandis.be
•
Algemeen correspondentieadres: Eandis cvba Brusselsesteenweg 199 9090 Melle
Nuttige contacten •
Algemeen nummer 078 35 35 34 werkdagen 8-20 uur, zaterdag 9-13 uur vragen over nieuwe aansluitingen, verzwaren van aansluitingen, verplaatsen en vervangen van meters, vragen over de opneming van meterstanden, rationeel energiegebruik (REG), budgetmeters en dienstverlening sociale leverancier
•
Gasreuk 0800 65 0 65 - 24 uur op 24 en 7 dagen op 7
•
Storingen en defecten 078 35 35 00 - 24 uur op 24 en 7 dagen op 7
•
Doven en slechthorenden kunnen gasreuk, storingen en defecten melden via sms-codebericht naar 0477 77 70 80
•
Defecte straatlampen 0800 6 35 35 - www.straatlampen.be - 24 uur op 24, 7 dagen op 7
•
Ombudsdienst 0800 60 001 werkdagen 8 - 20 uur, zaterdag 9 - 13 uur Postbus 60, 9090 Melle
Aandeelhouders De Vlaamse gemengde distributienetbeheerders voor elektriciteit en aardgas zijn de aandeelhouders van Eandis: Distributienetbeheerder
Aantal aandelen
% op totaal
Gaselwest
57 830
16,60
IMEA
47 944
13,76
Imewo
78 105
22,42
Intergem
38 139
10,94
Iveka
49 976
14,34
Iverlek
67 701
19,43
Sibelgas
8 736
2,51
TOTAAL
348 431
100,00
8
De Haan
Kapellen
Nieuwpoort
Koksijde
Ichtegem
Brasschaat
Antwerpen
De Panne Veurne
Wingene
Alveringem Lo-Reninge
Ardooie
Houthulst Staden
Roeselare
LangemarkPoelkapelle
Vleteren
Moorslede Poperinge
Wervik
Tielt
Pittem
Mortsel
Deinze
Dentergem Meulebeke Oostrozebeke Izegem Ingelmunster Wielsbeke
Zulte
Nazareth Gavere
Kruishoutem
Waregem
Zonnebeke
Ieper
Zwijndrecht
Ruiselede
Kortemark
Kuurne Wevelgem Menen
WortegemPetegem Anzegem
Deerlijk
Kortrijk
Zwalm Oudenaarde
Zwevegem Avelgem Kluisbergen
Heuvelland Mesen CominesWarneton
Duffel
Zingem
Horebeke
IMEA
Maarkedal
Mont- Ronse de-l'Enclus
Spiere-Helkijn
Ellezelles
Celles
Frasnes-Lez-Anvaing
Gaselwest SintGillisWaas
Stekene
Beveren
Kruibeke
Sint-Niklaas Temse Waasmunster r
Knokke-Heist
Hamme
Blankenberge
Bredene
Sint-Laureins
Zuienkerke Brugge
Oostende
Zedelgem Oostkamp
Maldegem Beernem
Knesselare Aalter
Eeklo
Wachtebeke Moerbeke
Waarschoot
ErpeMere
Evergem
Zomergem Lovendegem Nevele
Imewo
Buggenhout Lebbeke
Assenede
Kaprijke
Jabbeke
Lichtervelde
Dendermonde
Damme
Gent
Lochristi
Destelbergen Laarne
Zottegem Herzele
Lokeren
Berlare SintMartensWetteren Wichelen Latem Melle De Pinte Merelbeke Lede Oosterzele SintLievensHoutem
Zele
Affligem Haaltert Denderleeuw
Ninove Brakel
Lierde Geraardsbergen
Bever
Intergem
9
Aalst
Baarle-Hertog Essen
Hoogstraten Ravels
Kalmthout
Wuustwezel Merksplas Rijkevorsel
Stabroek
Brecht Beerse
Arendonk OudTurnhout
Turnhout
Malle Schoten Schilde Zoersel Wijnegem
Retie
Lille
Kasterlee
Vorselaar Wommelgem Zandhoven Borsbeek Ranst Grobbendonk Herentals Olen Edegem Hove Herenthout Aartselaar Lint Lier Schelle Kontich Westerlo Boom Rumst
Dessel Mol
Geel
Balen Meerhout
Iveka
Berlaar Bornem SintAmands
Puurs Willebroek
Londerzeel Kapelleop-denBos Opwijk Merchtem Asse
Meise Grimbergen Vilvoorde
Sibelgas
10
Bonheiden Keerbergen Tremelo Boortmeerbeek Zemst Haacht Rotselaar
Kortenberg Zaventem Kraainem Wezembeek- Bertem Oppem Tervuren
SintHuldenberg Pieters- Drogenbos Leeuw Overijse Linkebeek Hoeilaart Beersel SintGenesiusRode Halle
Iverlek
Wemmel
HeistOp-DenBerg Hulshout Herselt
Putte
ScherpenheuvelDiest Aarschot Zichem
Herent
Ternat Liedekerke Dilbeek Roosdaal Lennik
Mechelen
SintKatelijneWaver
Machelen
Leuven Boutersem Bierbeek Tienen Hoegaarden
Kencijfers op 31 december 2011 Eandis Financieel Balanstotaal
1 786 miljoen euro
Omzet
1 281 miljoen euro
Personeel Aantal personeelsleden • Kaderleden • Uitvoerend
4 324 830 3 494
Voltijds equivalent (VTE) • Kaderleden • Uitvoerend
4 197,65 824,27 3 373,38
Exploitatiecijfers (in opdracht van de distributienetbeheerders) Aankopen Bedrag geplaatste bestellingen namens distributienetbeheerders (euro)
968 748 053
Aantal medewerkers gecontracteerde aannemers (VTE)
2 272
Uitbating en Beheer Netten Gerealiseerd investeringsbudget 2011 (bruto, in mio €, excl. Slimme meters/netten en Clearing House)
671,1
Voorzien investeringsbudget 2012 (bruto, in mio €, excl. Slimme meters/netten en Clearing House)
656,0 61 800 23 578 38 222
Nieuwe aansluitingspunten • Elektriciteit • Aardgas Nieuw aangelegd elektriciteitsnet (km)
2 245
Nieuw aangelegd aardgasnet (km)
976 18 minuten en 40 seconden
Aantal minuten / jaar / klant leveringsonbeschikbaarheid via middenspanningsnet Behaald percentage herstelling openbare verlichting binnen de norm
97 %
Aardgas Aansluitingspunten
1 597 421
Lagedruknet (km)
33 149
Middendruknet (km)
7 576
Elektriciteit Aansluitingspunten
2 544 208
Laagspanning
2 527 183
Middenspanning
17 025
Laagspanningsnet (km)
59 410
Middenspanningsnet (km)
32 622
Lampen openbare verlichting, monumentenverlichting, verkeerssignalisatie ...
816 341
11
Rationeel energiegebruik (REG) Primaire energiebesparing
1 994 GWh
Toegekende REG-premies
189 875
Bedrag uitgekeerde premies
46 328 300 euro
Aantal inschrijvingen voor de energieboekhoudsoftware
6 126
Sociale openbaredienstverplichtingen Toegangspunten toegewezen aan DNB als sociale leverancier: • Elektriciteit • Aardgas
63 399 48 598
Opgestelde budgetmeters elektriciteit
70 530
Opgestelde budgetmeters aardgas
26 519
Budgetmeters elektriciteit geplaatst tijdens boekjaar
7 826
Budgetmeters aardgas geplaatst tijdens boekjaar
8 438
Actieve budgetmeters elektriciteit
34 224
Actieve budgetmeters aardgas
20 389
Oplaadpunten budgetmeterkaarten
293
Aantal opladingen elektriciteit
427 536
Aantal opladingen aardgas
260 484
Totale omzet SODV-klanten
97 598 157 euro
Omzet opladingen budgetmeters
37 821 576 euro
LAC-zittingen
1 578
LAC-dossiers
43 378
Klantencontacten Klantenkantoren
25
Bezoekers klantenkantoren
340 285
Telefonische oproepen callcenter Gemiddeld totaal aantal bezoekers website per maand
1 575 925 192 852
Meteropneming Toegangspunten met jaarlijkse opname: aantal opgenomen
4 159 897
Toegangspunten met maandelijkse opname: gemiddeld aantal opgenomen/maand
26 124
Toegangspunten met automatische (kwartier)uitlezing
31 208
12
Missie en visie Eandis Onze missie De missie geeft aan wat onze reden van bestaan is. Dag en nacht stellen wij op een veilige, betrouwbare en kostenbewuste manier energie ter beschikking van elke klant in de aangesloten gemeenten. Wij investeren gericht in de technologische vernieuwing van onze netten. Zo kunnen wij beantwoorden aan de energievraag van morgen en verzorgen wij de energiestromen van en naar de klant. Wij bewaken het maatschappelijk belang van de energievoorziening. Daarom stimuleren wij het verstandig gebruik van energie, organiseren wij de energielevering bij mensen met betaalmoeilijkheden en ontwikkelen wij een breed aanbod van energiediensten voor onze gemeenten. Als onafhankelijke databeheerder verzekeren wij de marktwerking.
Onze visie De visie geeft aan waar de organisatie heen wil op middellange termijn. Wij streven voortdurend naar meerwaarde voor de aandeelhouders, de klanten, de medewerkers, de omgeving waarin wij opereren en de overheden en willen daarom: •
onze performantie systematisch verbeteren en zo het meest kostenefficiënte nutsbedrijf van België zijn en blijven
•
duurzame technologische innovatie brengen om de bedrijfszekerheid van de netten te garanderen en de realisatie van de Vlaamse klimaatdoelstellingen te bevorderen
•
de referentie zijn op vlak van kwaliteitsvolle en veilige dienstverlening met maximale aandacht voor milieu en samenleving
•
in synergie treden met andere nutsoperatoren met het oog op minder hinder voor de gemeenten en hun inwoners
•
een voortrekkersrol spelen in de bevordering van de marktwerking.
13
Verslag van de Raad van Bestuur Overeenkomstig de wettelijke en statutaire bepalingen brengen wij verslag uit over de activiteiten van Eandis cvba tijdens het negende boekjaar van de vennootschap. In het activiteitenverslag vindt u de belangrijkste gebeurtenissen en evoluties van de voorbije verslagperiode. Daarin is ook opgenomen de verklaring van de personen verantwoordelijk voor de jaarrekeningen en het jaarverslag (artikel 12, §2 van het Koninklijk Besluit van 14 november 2007 betreffende de verplichtingen van emittenten van financiële instrumenten die zijn toegelaten tot de verhandeling op een gereglementeerde markt). In de financiële verslaggeving leggen wij de enkelvoudige en geconsolideerde jaarrekening voor: de balans, de resultatenrekening met commentaar en de toelichting, afgesloten op 31 december 2011, en de winstverdeling, samen met het verslag van de commissaris. Sinds 2010, toen Eandis voor het eerst obligaties heeft uitgegeven, heeft de onderneming de hoedanigheid van een vennootschap die een beroep heeft gedaan op het publieke spaarwezen. De relevante wet- en regelgeving, onder meer de transparantiewetgeving, zijn dan ook op de vennootschap van toepassing.
14
Op 12 oktober 2011 heeft de vennootschap bij kredietbeoordelaar Moody’s Investors Service (‘Moody’s’) de langetermijnkredietrating A1 met negatieve vooruitzichten gekregen. Deze rating werd door Moody’s herbevestigd op 20 december 2011. Op 8 november 2011 heeft Eandis een eerste EMTN-obligatielening voor Europese institutionele investeerders uitgeschreven ten bedrage van 500 miljoen euro onder het algemene EMTN-uitgifteprogramma van 5 miljard euro dat door de vennootschap werd opgezet. Deze obligatie heeft, net zoals het EMTN-programma zelf, een rating bij Moody’s van A1 (negatieve vooruitzichten) en een looptijd van 10 jaar met een jaarlijkse coupon van 4,50 %. De opgehaalde fondsen werden doorgeleend aan de Vlaamse gemengde distributienetbeheerders. We dienen volgende wijzigingen in de consolidatiekring te melden. Vooreerst wordt de nieuw opgerichte vennootschap Atrias cvba door Eandis geconsolideerd volgens de methode van de vermogensmutatie. Eandis heeft een participatie van 93 aandelen op een totaal van 372 aandelen, zijnde 25 %. Ingevolge de toetreding van de opdrachthoudende vereniging ‘Antwerpse Waterwerken’ tot De Stroomlijn cvba
en de overdracht naar Eandis van twee aandelen van privépersonen die behoren tot het Managementcomité van Eandis, bedraagt de kapitaalparticipatie van Eandis in De Stroomlijn momenteel 1 650 aandelen op een aandelentotaal van 2 577 aandelen, ofwel 64,03 %. De Stroomlijn wordt integraal geconsolideerd.
In het Financieel Verslag leggen wij de enkelvoudige jaarrekening over het boekjaar afgesloten op 31 december 2011 voor, opgesteld volgens de Belgische boekhoudnormen (BE-GAAP), met name de balans, de resultatenrekening met commentaar, de toelichting end e winstverdeling.
In Indexis cvba heeft Eandis in 2011 één bijkomend aandeel verworven ingevolge de overname van het ene aandeel dat werd aangehouden door de heer Guy Peeters. De totale participatie van Eandis in Indexis bedraagt nu 2 251 291 aandelen op een totaal van 3 216 131, zijnde 70 %. Ook de rekeningen van Indexis worden integraal geconsolideerd.
Tevens wordt de geconsolideerde jaarrekening voorgelegd, afgesloten op 31 december 2011, opgesteld enerzijds volgens de Belgische boekhoudnormen (BE-GAAP) en anderzijds volgens de International Financial Reporting Standards (IFRS).
De andere participaties van Eandis, met name in een aantal regionale bedrijvencentra, worden niet geconsolideerd omdat de onderneming er geen beslissende invloed kan uitoefenen op de oriëntatie van het beleid of niet het recht heeft om een meerderheid van de bestuurders aan te duiden.
De Raad van Bestuur, 7 maart 2012
Er zijn geen vermeldingen genoteerd met betrekking tot het verkrijgen van eigen aandelen. Er is geen verwerving van aandelen van de moedervennootschap of door een dochtervennootschap. De vennootschap gebruikt geen afgeleide financiële instrumenten (‘derivaten’). De vennootschap heeft geen bijkantoren. Op het vlak van onderzoek en ontwikkeling heeft Eandis in 2011 het Europese octrooi voor de toepassing van communicatie tussen de slimme meter en de centrale databanken via het laagspanningsnet (Power Line Communication - PLC) ook als wereldwijd octrooi aangevraagd en gepubliceerd.
15
Belangrijke gebeurtenissen na afsluiten van het boekjaar 2011 Fiscale maatregelen regering Di Rupo
Structurele synergie
Op het einde van 2011 heeft de federale regering een belasting- en pensioenhervorming doorgevoerd en werden maatregelen aangekondigd om het hoofd te bieden aan de huidige moeilijke economische omstandigheden. De belangrijkste fiscale maatregelen betreffen de beperking van de notionele investeringsaftrek, een verhoging van de roerende voorheffing, een verhoging van de verworpen uitgaven op het voordeel alle aard van de bedrijfswagens. De pensioenhervorming bestaat er voornamelijk in dat er langer moet worden gewerkt voor men pensioengerechtigd is. De onderneming volgt de wetgeving en de veranderingen verder op en evalueert de gevolgen op haar beleid.
Eandis heeft verkennende gesprekken aangeknoopt met diverse (nuts)operatoren uit onder meer de water- en telecomsector om de mogelijkheden van een structurele synergie tussen partijen te onderzoeken. Met dit initiatief wil Eandis de efficiëntie van de werken in het openbaar domein verhogen en actief bijdragen tot een daadkrachtig minder-hinderbeleid, met respect voor de rol van de gemeenten terzake.
Verkoop van de participatie in het Bedrijvencentrum Rupelstreek De aandeelhouders van het Bedrijvencentrum Rupelstreek, waaronder Eandis, hebben in maart 2012 al hun aandelen verkocht aan de firma Officenter. Voor Eandis betekent dit dat alle 5 000 aandelen in dit bedrijvencentrum werden verkocht voor een totaal bedrag van 515 040 euro, wat een aanzienlijke meerwaarde inhoudt ten opzichte van de boekwaarde op 31 december 2011. In de koop/verkoopovereenkomst is nog een bijkomende betaling aan Eandis van 44 000 euro voorzien in maart 2016.
16
Tecteo treedt toe tot Atrias Bij het afsluiten van dit Activiteitenverslag 2011 was de integratie van Tecteo in Atrias cvba goedgekeurd door de Raad van Bestuur van Atrias. Deze toetreding werd bekrachtigd op de Buitengewone Algemene Aandeelhoudersvergadering van Atrias op 21 maart 2012. Wijziging in het Managementcomité De heer Erwin Herzeel, directeur Netbeheer en lid van het Managementcomité van Eandis, beëindigt op 1 mei 2012 zijn beroepsloopbaan. De heer Jean Pierre Hollevoet werd op 1 maart 2012 aangeduid als zijn opvolger als directeur Netbeheer. Geding met de stad Tienen De Rechtbank van Eerste Aanleg in Leuven heeft op 6 maart 2012 een ongunstig vonnis uitgesproken in het geding van Iverlek met de stad Tienen over dividendgaranties die dateren uit de periode van vóór de vrijmaking van de Vlaamse energiemarkt. Er is inmiddels tegen dit vonnis beroep aangetekend.
Verklaring van de verantwoordelijke personen Ondergetekenden verklaren dat, voor zover hen bekend, •
de jaarrekeningen van Eandis cvba en haar geconsolideerde dochterondernemingen op 31 december 2011 opgesteld zijn overeenkomstig de toepasselijke standaarden voor jaarrekeningen en een getrouw beeld geven van het vermogen, de financiële toestand en de resultaten van de gezamenlijke in de consolidatie opgenomen ondernemingen, en dat
•
het jaarverslag een getrouw overzicht geeft van de ontwikkeling van de resultaten van het bedrijf en van de positie van Eandis en de geconsolideerde ondernemingen, evenals een beschrijving van de voornaamste risico’s en onzekerheden waarmee zij worden geconfronteerd.
Melle, 28 maart 2012
Luc De Bruycker Directeur-generaal en voorzitter Managementcomité Walter Van den Bossche Directeur-generaal en ondervoorzitter Managementcomité, ook verantwoordelijk voor het Financieel en Administratief beheer
17
Verklaring inzake Deugdelijk Bestuur Eandis heeft een Corporate Governance Charter uitgewerkt en gepubliceerd. De Belgische Corporate Governance codes voor beursgenoteerde (code-Daems) en niet-beursgenoteerde ondernemingen (code-Buysse) die als maatstaf dienen voor de kwaliteit van deugdelijk bestuur, hebben als inspiratiebron gefungeerd bij het uitschrijven van het Corporate Governance Charter van Eandis. Net zoals in beide genoemde codes staat ook bij Eandis het correcte evenwicht tussen ondernemerschap en controle en tussen prestatie en conformiteit met de regels centraal. Naast de algemene context van Corporate Governance of ‘deugdelijk bestuur’ is het Eandischarter ook opgemaakt in het kader van de bepalingen die door de wet- en decreetgever werden beslist naar aanleiding van de vrijmaking van de energiemarkt en die zich in eerste instantie toespitsen op de verhouding tussen netwerkbeheerder en netwerkgebruiker. Die regels garanderen aan alle netwerkgebruikers een niet-discriminerende toegang tot het netwerk. Afwijkingen van het Eandis Corporate Governance Charter ten opzichte van de in België algemeen gangbare Corporate Governance codes zijn in hoofdorde een gevolg van de specifieke wetgeving die op Eandis als werkmaatschappij voor beheerders van distributienetwerken voor gas- en elektriciteit van toepassing is. In bijkomende orde worden dergelijke afwijkingen ook verklaard vanuit de aandeelhoudersstructuur van de onderneming waarbij zeven distributienetbeheerders met een overwegend aandeelhouderschap van publiekrechtelijke aard (gemeenten en provincies) alle aandelen van Eandis bezitten. De integrale versie van het Corporate Governance Charter van Eandis kunt u raadplegen op de website van Eandis (www.eandis.be > Over Eandis > Publicaties).
Samenstelling van de bestuursorganen en het management - remuneratie De bestuursorganen van Eandis ondergingen in de loop van 2011 volgende wijzigingen: • Electrabel nv heeft schriftelijk gemeld vrijwillig en onherroepelijk de door haar via de distributienetbeheerders/aandeelhouders aangestelde vertegenwoordigers terug te trekken uit de Raad van Bestuur, en dit met onmiddellijke ingang vanaf 30 juni 2011: mevrouwen Sophie Dutordoir, Mieke Van Wesemael en de heren Christiaan De Groof en André Sarens namen derhalve ontslag uit de Raad van Bestuur van Eandis; deze vier mandaten werden niet opnieuw ingevuld • Electrabel heeft ook haar vertegenwoordigers in het Auditcomité (de heer André Sarens) en het HR-Comité (de heer Christiaan De Groof) teruggetrokken; ook zij werden niet vervangen.
18
De Raad van Bestuur van Eandis was op 31 december 2011 als volgt samengesteld: Naam
Voorgedragen door
Start huidig mandaat
Einde huidig mandaat
Geert VERSNICK, voorzitter
Imewo
2007
2013
Luc DEHAENE, 1ste ondervoorzitter
Gaselwest
2007
2013
Cathy PLASMAN, 2de ondervoorzitter
Imewo
2007
2013
Jos ANSOMS
Iveka
2007
2013
Piet BUYSE
Intergem
2010
2013
Ann COOLSAET
IMEA
2007
2013
Bart MARTENS
IMEA
2007
2013
Patrick MENSALT
Sibelgas
2007
2013
Mike NACHTEGAEL
Intergem
2007
2013
Dirk OTTE
Gaselwest
2007
2013
Filip THIENPONT
Imewo
2007
2013
Johan TIMMERMANS
Iverlek
2007
2013
Louis TOBBACK
Iverlek
2007
2013
Daniël VANPOUCKE
Gaselwest
2010
2013
Dirk VANSINA
Iverlek
2007
2013
Tom VERVOORT
Iveka
2007
2013
Alle bestuurders vertegenwoordigen één van de aandeelhouders; er zijn geen onafhankelijke bestuurders in de zin van artikel 526ter van het Wetboek van Vennootschappen. Er is in hoofde van de bestuurders van de vennootschap geen tegenstrijdigheid van belangen vastgesteld conform artikel 523 van het Wetboek van Vennootschappen. In 2011 waren er tien vergaderingen van de Raad van Bestuur. De bestuurders van de vennootschap ontvingen voor hun prestaties in 2011 gezamenlijk een totale brutovergoeding van 75 594,78 euro (verplaatsingsvergoedingen inbegrepen). De bestuurders van Eandis hebben hun eigen werking kritisch tegen het licht gehouden in een tevredenheidsonderzoek. Op basis van de resultaten ervan werden de Voorzitter en het Managementcomité belast met de opstelling van verbetervoorstellen rond de informatiedoorstroming en de opleiding van nieuwe bestuurders.
19
Zoals voorzien in de statuten (artikel 20.B) is er bij Eandis een Auditcomité opgericht. Op 31 december 2011 was de samenstelling als volgt: Naam
Functie
Jos ANSOMS
Voorzitter
Piet BUYSE
Lid
Louis TOBBACK
Lid
Geert VERSNICK
Lid
Het Auditcomité heeft zes keer vergaderd in 2011. Daarbij werd voornamelijk aandacht besteed aan de diverse financieringsdossiers (bankleningen, rating, EMTN-obligatie), de budgetten voor investeringen en exploitatie, de evoluties rond het distributienettarief, en de financiële rapportering zowel volgens de Belgische boekhoudnormen als volgens de internationale normen IFRS. Ook de resultaten van alle uitgevoerde audits werden uitvoerig besproken. Het Auditcomité van Eandis rapporteert zijn bevindingen aan de Raad van Bestuur. Zoals voorzien in de statuten (artikel 20.C) is er bij Eandis een HR-comité opgericht. Op 31 december 2011 was de samenstelling als volgt: Naam
Functie
Geert VERSNICK
Voorzitter
Jos ANSOMS
Lid
Luc DEHAENE
Lid
Cathy PLASMAN
Lid
In de schoot van de Raad van Bestuur volgt het HR-Comité zeer actief de ontwikkelingen in het HR-beleid van Eandis op. Dossiers als benoemingen, verloningsbeleid, het streeforganogram, personeelsbehoeften enzovoorts komen daarbij aan bod. Het HR-Comité kwam in 2011 zes keer samen. Het rapporteert zijn bevindingen aan de Raad van Bestuur.
20
Het management van de onderneming is toevertrouwd aan het Managementcomité. De samenstelling van het Managementcomité van Eandis werd in 2011 als volgt aangepast: • De heer Guy Peeters, Voorzitter van het Managementcomité, beëindigde zijn actieve beroepsloopbaan op 1 september 2011 • De heer Luc De Bruycker, voorheen Directeur-generaal en Ondervoorzitter van het Managementcomité, werd op 1 juli 2011 aangeduid als nieuwe Voorzitter van het Managementcomité • De heer Walter Van den Bossche, voorheen Directeur Financieel en Administratief beheer, werd eveneens op 1 juli 2011 aangeduid als Directeur-generaal en Ondervoorzitter van het Managementcomité; hij behoudt zijn bevoegdheden inzake het financieel en administratief beheer van de vennootschap. De samenstelling van het Managementcomité op 31 december 2011 was als volgt: Naam
Bevoegdheid
Luc DE BRUYCKER, voorzitter
Directeur-generaal
Walter VAN DEN BOSSCHE, ondervoorzitter
Directeur-generaal, ook verantwoordelijk voor Financieel en Administratief beheer
Geert CRAEYNEST
Directeur Netuitbating
Frank DEMEYER
Directeur Corporate Governance en Organisatiebeheer
Luc DESOMER
Directeur Communicatie en Public affairs
Paul GISTELINCK
Directeur ICT-beheer
Erwin HERZEEL
Directeur Netbeheer
David TERMONT
Directeur Klantenbeheer
Luc De Bruycker
Walter Van den Bossche
De leden van het Managementcomité wonen de zittingen van de Raad van Bestuur bij, evenwel zonder er stemrecht uit te oefenen. Het Managementcomité vergadert in principe wekelijks, met uitzondering van de vakantieperiodes. De loonkost voor de leden van het Managementcomité van Eandis bedroeg voor het jaar 2011 in totaal 3 548 425,12 euro.
21
Mede als gevolg van de vermelde wijzigingen in de samenstelling van de bestuursorganen van Eandis heeft de Algemene Aandeelhoudersvergadering in buitengewone zitting op 6 december 2011 beslist • het Uitvoerend Comité af te schaffen • het aantal mandaten in de Raad van Bestuur te bepalen op maximum twintig • het aantal mandaten in zowel het Auditcomité als het HR-Comité te bepalen op maximum vijf • een Strategisch Comité van maximum vier leden op te richten dat zal fungeren als een overlegplatform tussen de vennootschap en haar vennoten voor alle beleids- en strategische kwesties • en het aantal leden van het Managementcomité te beperken tot maximum acht. Het Strategisch Comité zal pas samenkomen vanaf zijn samenstelling. Bij de statutenwijzigingen, goedgekeurd op 6 december 2011, werd ook een nieuwe bepaling in de statuten ingeschreven betreffende het elektronisch vraagrecht voor aandeelhouders op de algemene aandeelhoudersvergaderingen.
22
Aandelen en aandeelhouders Alle aandelen van Eandis zijn in handen van de 7 Vlaamse gemengde distributienetbeheerders: Aandeelhouder
Aantal aandelen
Gaselwest
57 830
IMEA
47 944
Imewo
78 105
Intergem
38 139
Iveka
49 976
Iverlek
67 701
Sibelgas
8 736
TOTAAL
348 431
(situatie op 31 december 2011)
De aandelen van Eandis zijn niet-beursgenoteerd. Er zijn geen vermeldingen genoteerd met betrekking tot het verkrijgen van eigen aandelen. Er is geen verwerving van aandelen van de moedervennootschap of door een dochtervennootschap.
Controle door de commissaris en remuneratie Het mandaat van Deloitte Bedrijfsrevisoren als commissaris van de onderneming verstreek na afloop van de Jaarvergadering op 29 april 2011. Na een marktbevraging en na consultatie van de Ondernemingsraad en ingevolge een beslissing van de Jaarvergadering werd het revisorenkantoor Ernst & Young, vertegenwoordigd door de heer Jan De Luyck, aangesteld als commissaris van Eandis voor een termijn van drie jaar. Er werden - bovenop de vergoeding die door de Algemene Vergadering werd vastgelegd voor de controlewerkzaamheden uitgevoerd door de commissaris van de vennootschap, met name Ernst & Young Bedrijfsrevisoren met als vaste vertegenwoordiger de heer Jan De Luyck - geen bijkomende bedragen toegekend aan de commissaris voor extra controlewerkzaamheden.
23
Interne controle en risicobeheersing De onderneming wordt bij haar werking geconfronteerd met een aantal onzekerheden en risico’s. Eandis pakt de potentiële risico’s gestructureerd aan via een methodiek van ‘integraal risicobeheer’. Door een permanente opvolging en door de implementatie van diverse procedures worden de onzekerheden en risico’s maximaal onder controle gehouden en gereduceerd. De belangrijkste financiële processen worden door de interne auditdiensten op regelmatige basis op risico’s geauditeerd. Voor een meer gedetailleerde beschrijving van alle risico’s waarmee Eandis zich geconfronteerd ziet, zie het prospectus de dato 13 oktober 2011 (blz. 14-25), terug te vinden op de website van Eandis in de rubriek ‘Investor Relations’. De afdeling Interne Audit van Eandis heeft in 2011 een driejarige cyclus afgewerkt waarbij alle processen werden geauditeerd. Telkens werd ook bekeken in hoeverre deze processen reeds waren ontwikkeld. De algemene conclusie was dat de meeste processen zich situeren net onder het niveau van een mature organisatie. De resultaten van alle individuele audits werden besproken door het Auditcomité van Eandis. Vanaf 2012 wil Eandis een meer risicogebaseerde auditplanning aanhouden. Concreet betekent dit dat ongeveer de helft van de audittijd en -middelen zullen worden besteed aan thema- en controle-audits met betrekking tot onderwerpen die een hoger risicoprofiel hebben. De andere helft van tijd en middelen gaan dan naar klassieke procesaudits. Voor deze laatste is het de bedoeling om op een periode van zes jaar alle bedrijfsprocessen te auditeren.
24
Eandis in een oogopslag Eandis is het onafhankelijk dienstverlenend bedrijf dat de exploitatie verzorgt voor de 7 Vlaamse gemengde distributienetbeheerders voor elektriciteit en gas: Gaselwest, IMEA, Imewo, Intergem, Iveka, Iverlek en Sibelgas. Eandis is actief in 234 steden en gemeenten. Eandis telt 4 324 medewerkers.
Eandis, altijd in uw buurt De inwoners van 234 steden en gemeenten mogen op onze dienstverlening rekenen.
Eandis vormt in de vrije energiemarkt een cruciale schakel tussen producenten en verbruikers.
producenten elektriciteit
CREG/VREG
distributienetbeheerders
invoerders aardgas
Elia
Fluxys
klanten leveranciers
Structuur van de Eandis-groep
Structuur van de Eandisgroep.
Deelnemers
79 %
21 %
Gemeenten
Electrabel
7 distributienetbeheerders 100 % Werkmaatschappij Filialen
Eandis De Stroomlijn
Indexis
Atrias
64 %
70 %
25 %
De Stroomlijn De Stroomlijn is een klantencommunicatiecentrum. Eandis is eigenaar van 1 650 aandelen De Stroomlijn op een totaal van 2 577 aandelen, hetzij 64,03 %. De overige aandelen van De Stroomlijn zijn in handen van de ‘Tussengemeentelijke Maatschappij der Vlaanderen voor Watervoorziening’ cvba (TMVW) voor 850 aandelen en de opdrachthoudende vereniging ‘Antwerpse Waterwerken’ (AWW) voor 77 aandelen.
25
Indexis Indexis is een filiaal van de Vlaamse en Waalse operatoren Eandis en ORES en levert een aantal diensten met betrekking tot de vrije energiemarktprocessen. Indexis is een federaal bedrijf, dat verbruiksgegevens op een onafhankelijke en vertrouwelijke manier beheert. Eandis is op 31 december 2011 eigenaar van 2 251 291 aandelen Indexis op een totaal van 3 216 313 aandelen, wat overeenkomt met 70 %. De overige aandelen zijn in het bezit van ORES cvba (964 839 aandelen), en van de heer Jacques Hugé (één aandeel).
Atrias Atrias staat in voor de uitwerking van de MIG.6 (Message Implementation Guide) en voor de ontwikkeling van de Clearing House-toepassing, alsook het beheer, het onderhoud en de exploitatie ervan. Eandis heeft in Atrias een participatie van 93 aandelen op een totaal van 372 aandelen, ofwel 25 %. De overige aandeelhouders van Atrias zijn Infrax, ORES, Sibelga en Tecteo (deze laatste vanaf 21/03/2012).
26
Cijfers 2011 De omzet van Eandis over 2011 ligt met 1 280,9 miljoen euro 7,8 % hoger dan het jaar voordien.
Omzet (in miljoen €) 1300
1140
980
820
660
500 2007
Het aantal sociale klanten blijft groeien (+ 10,6 % t.o.v. 2010) ondanks alle inspanningen van de distributienetbeheerders om energiearmoede te bestrijden.
2008
2010
2009
2011
Aantallen sociale klanten 70000 60000 55000
Elektriciteit Aardgas
50000 45000 40000 35000 30000 25000 20000 15000 10000 2007
De budgetmeter blijft meer dan ooit een belangrijk element in de sociale energiepolitiek.
2008
2009
2010
2011
Budgetmeters elektriciteit (E) en aardgas (G) 80000 70000
E actief G actief
E opgesteld G opgesteld
60000 50000 40000 30000 20000 10000 0
2007
2008
2009
27
2010
2011
2011 werd een jaar van consolidatie voor het personeelsbestand, na een forse groei tussen 2006 en 2010. Eind 2011 bedroeg het personeelsbestand 4 324 personen.
Aantal medewerkers
4400 4200 4000 3800 3600 3400 3200 3000 2007
2006
2009
2008
2010
2011
Tussen 2007 en 2011 stegen de investeringen in de distributienetten voor elektriciteit en gas met nagenoeg 30 %.
Bruto investeringen (in miljoen €) 700 Aardgas 600
Elektriciteit
500 400 300 200 100 0 2007
2009
2008
2010
2011
Getransporteerde volumes en graaddagen (2007 = 100 %) 115 % 110 %
Elektriciteit Aardgas Graaddagen
105 % 100 % 95 % 90 % 85 % 80 % 2007
2008
2009
28
2010
2011
Het gasverbruik liep in 2011 terug onder invloed van de zachtere temperaturen, maar ligt wel boven het 5-jaarsgemiddelde. Het elektriciteitsverbruik situeert zich opnieuw op het peil van 2009, maar blijft beneden het 5-jaarsgemiddelde.
De gerealiseerde REG-besparingen blijven in stijgende lijn gaan. In 2011 leverden onze REG-inspanningen een effectieve besparing op van nagenoeg 2 000 GWh.
REG: doelstellingen en resultaten (in bespaarde GWh) 2200 2000
resultaat eis VEA
1800 1600 1400 1200 1000 800 600 400 200 0 2007
2011 werd een recordjaar voor de betrouwbaarheid van de elektriciteitsdistributie met een uitval op jaarbasis van minder dan 19 minuten.
2008
2009
2010
2011
Leveringsonbeschikbaarheid elektriciteit (incl. onderbrekingen in transportnet) 30 0,7 25
0,6 0,5
20
0,4
15
0,3 duur (in min/j)
10
frequentie (# getroffen cabines/#cabines)
5
minuten
0,2 0,1
2007
2008
2009
2010
29
2011
frequentie
30
Activiteitenverslag
Onze samenleving evolueert razendsnel. De omgeving waarin Eandis werkt eveneens. Daarom bereidt Eandis zich vandaag al volop voor op wat morgen (en overmorgen) komen zal.
31
Energie is een vitale bouwsteen voor onze samenleving. Zonder elektriciteit en aardgas zou ons dagelijks leven er heel anders uitzien. Onze opdracht bestaat erin om, met de passende aandacht voor mens en milieu, elektriciteit en aardgas op een betrouwbare en veilige manier tot bij elke klant in ons werkingsgebied te brengen. We doen dat vierentwintig uur op vierentwintig, zeven dagen op zeven. De maatschappelijke opdracht van Eandis heeft vele facetten. De ontwikkeling en het onderhoud van de distributienetten voor elektriciteit en aardgas vormen onze technische hoofdbekommernis. Maar we hebben ook belangrijke sociale taken, omdat we instaan voor de bevordering van het rationeel energiegebruik en de energielevering bij eindgebruikers met betaalmoeilijkheden. En, niet te vergeten, we zijn een belangrijke rechtstreekse en onrechtstreekse werkgever. Kortom, diverse groepen in de maatschappij rekenen op Eandis. Niet alleen vandaag, maar ook in de toekomst. Energiegebruikers, aandeelhouders, medewerkers, (onder)aannemers en leveranciers, investeerders en overheden hebben een min of meer uitgesproken verwachtingspatroon ten aanzien van de activiteiten en de resultaten van Eandis. Daarom hebben we ons huidig en toekomstig engagement naar elk van deze doelgroepen concreet gestalte gegeven in negen duidelijke strategische doelstellingen die het richtsnoer voor onze dagelijkse opdrachten vormen: 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9.
permanent werken aan de competentie en de tevredenheid van onze medewerkers aandacht hebben voor veiligheid en milieu initiatieven bevorderen processen actief beheren ondernemen op ethische wijze gerichte communicatie voeren diensten verlenen op de meest klantgerichte manier beantwoorden aan de eisen van de regulatoren de financiële performantie verhogen.
Deze negen beleidsopties vormen ook de rode draad doorheen dit activiteitenverslag over 2011. Maar we kijken niet enkel achterom. Want op diverse vlakken heeft Eandis in 2011 de basis gelegd voor haar werking en haar succes in de nabije en de verdere toekomst. Het is onze ambitie om de toekomst niet te ondergaan, maar zelf mee vorm te geven. Vanuit die optiek heeft de Raad van Bestuur aan het Managementcomité de opdracht gegeven om zowel op operationeel vlak als op bestuurlijk vlak maatregelen ter verbetering van de efficiëntie te onderzoeken. Daarop heeft het Managementcomité bij voorrang vier thema’s bekeken: structurele synergie met andere nutsbedrijven, het langetermijnfinancieringsplan, het bedrijfsmodel en de klantenstrategie. Inzake structurele synergie met andere nutsbedrijven heeft het Managementcomité enkele mogelijke samenwerkingsmodellen onderzocht. De eventuele invoering van een uniform distributienettarief bij de distributienetbeheerders en mogelijke wijzigingen aan de structuur van de netbeheerders werden eveneens onder de loep genomen. De bevoegde instanties zullen zich in een latere fase over concrete voorstellen in de aangegeven richting uitspreken.
32
Enkele opvallende werken uitgevoerd in 2011 Al te vaak werken onze teams buiten de schijnwerpers. Maar hun werk is wel broodnodig om elektriciteit en aardgas op een betrouwbare en veilige manier tot bij de miljoenen eindgebruikers in ons werkingsgebied te brengen. Want zij rekenen op ons, op elk uur van de dag, elke dag opnieuw. Maar soms gaat er achter die vele tienduizenden interventies een bijzonder verhaal schuil. Kriskras doorheen ons hele werkingsgebied kwamen we volgende opvallende of spectaculaire verhalen tegen.
Middenspanningscabines in de Brusselse Rand afgesplitst
Lichtfestival in Gent
De middenspanningscabines in de gemeenten Wemmel, Grimbergen, Vilvoorde, Meise en Machelen werden tot voor kort aangestuurd vanuit de dispatching van de Brusselse operator Sibelga. Nieuwe technologische ontwikkelingen lieten toe deze cabines over te koppelen naar het Distributie Operatie Centrum van Eandis in Merksem (Antwerpen). Met het oog op de evolutie naar slimme netten werden ze ook uitgerust met de allernieuwste technologieën voor telecontrole.
Eind januari 2011 vond in het stadscentrum van Gent ‘GENTleLIGHT’ plaats, een adembenemend lichtspektakel met een twintigtal kunstwerken uit binnen- en buitenland. Voor de technische ondersteuning konden de organisatoren rekenen op onze teams. Eandis trad ook op als partner van het festival.
Gasaanvoer naar Herentals/Olen verzekerd Om de piekverbruiken gas in de regio Herentals/Olen te kunnen opvangen was een versterking van de aanvoerleidingen dringend noodzakelijk geworden. Een stalen leiding (15 bar, 300 mm diameter) tussen Herentals en Olen zorgt nu voor een optimale gasbevoorrading. Bij de aanleg bleek dankzij een onderboring van deze waterweg zelfs de kruising met het Kempisch Kanaal geen onoverkomelijke hindernis.
33
Tankstation voor gecomprimeerd aardgas in Halle: een Belgische primeur DATS 24 uit de Colruyt-groep wil een netwerk van tankstations voor gecomprimeerd aardgas (CNG) uitbouwen. CNG wordt in gasvorm getankt in tegenstelling tot LPG dat vloeibaar is. Het eerste CNG-station in de reeks kwam er in Halle. Eandis stond in voor de correcte aansluiting van de speciale gascabine.
Gascabine in Deurne wordt tramwagon, of toch niet? Een opmerkelijk beeld in het Antwerpse district Deurne. Op vraag van de buurtbewoners werd een gascabine omgetoverd tot een oude tramwagon door handig gebruik te maken van zeer grote stickers. Deze fraaie gedaanteverwisseling kadert in het stadsproject ‘Buurt aan de Beurt’ dat mikt op propere en veilige buurten.
Persboring in Wetteren om drukke verkeersader te kruisen Hoe kruis je met nutsleidingen een drukke verkeersader als de Brusselsesteenweg in Wetteren met zo weinig mogelijk hinder? In dit concrete geval bleek een persboring de enig haalbare oplossing. Geen eenvoudige klus, ook al omdat er al heel wat andere nutsleidingen in de ondergrond aanwezig waren. Maar dankzij een grondige voorbereiding en een vlotte samenwerking tussen Eandis en de aannemer verliep alles vlot.
Gasinstallaties bij busbouwer Van Hool in het nieuw Busconstructeur Van Hool uit Koningshooikt geniet wereldwijde faam. De grote middelen werden ingezet om de verouderde gasdrukbeperker en de klantcabine van Van Hool te vervangen binnen een krappe tijdspanne van twee dagen tijdens de vakantiesluiting van het bedrijf. Er kwam zelfs een speciale kraan aan te pas om alle onderdelen ter plaatse te krijgen.
34
Voetbalclub Oud-Heverlee Leuven ziet het licht in eerste klasse Oud-Heverlee Leuven (OHL) promoveerde in 2011 naar de eerste voetbalklasse. Om de elektrische installaties voor verlichting en veiligheid in en om het stadion naar het hoogste niveau te brengen, heeft Eandis de noodvoeding, de openbare verlichting (32 nieuwe palen) en de elektriciteitscabine aangepakt. Alles was netjes klaar tegen de openingsmatch van OHL van het nieuwe seizoen in eerste klasse.
Windmolenpark Berlare op nieuwe spanning aangesloten Wie langs de E17-snelweg tussen Lokeren en Gent rijdt, kan er niet naast kijken: vier nieuwe windturbines zullen er vanaf 2012 groene stroom opwekken. Om de aansluiting van dit windmolenpark mogelijk te maken was een nieuw netwerk van maar liefst zes kilometer lengte nodig. En er werd aangesloten op een spanning van 29,9 kV in plaats van traditioneel op 12 kV. Een toekomstgerichte keuze, want er wordt nog een uitbreiding van dit windmolenpark verwacht.
Cabines op onverwachte locaties Het is niet altijd evident om een geschikte inplantingsplaats te vinden voor cabines voor elektriciteit of gas. Mits wat creatief denkwerk wordt meestal wel een oplossing gevonden. Zo staat er sinds november 2011 een compacte gascabine in de Antwerpse Zoo, in het voormalig verblijf van de lama’s. En het Leuvens stadhuis herbergt een vernieuwde elektriciteitscabine van waaruit een belangrijk deel van het historisch stadscentrum wordt bevoorraad.
35
Oude installaties worden vernieuwd Elk jaar opnieuw levert Eandis belangrijke inspanningen om waar nodig de infrastructuur te vernieuwen. Zo kreeg bijvoorbeeld het gasontvangstation aan de Brugse Scheepsdalelaan in 2011 een volledige facelift en is het nu weer klaar voor ettelijke jaren dienst. En in Gent werd met het oog op de toekomst het transformatorstation aan de Ham volledig gerenoveerd.
En nog vele andere interventies… Uiteraard is de opsomming hierboven verre van volledig. Daarom enkele globale cijfers die de inspanningen gedurende het voorbije jaar in de verf zetten. In 2011 hebben de technische ploegen van Eandis 61 800 aansluitingen gerealiseerd: 23 578 voor elektriciteit en 38 222 voor gas. Ze legden 2 245 km nieuwe elektriciteitsleidingen en 976 km nieuwe gasleidingen aan. Daarmee komt de totale lengte van de netten waarvan Eandis de exploitatie verzorgt, nu op 92 032 km voor elektriciteit en op 40 725 km voor gas.
36
Enkel dankzij haar gedreven en competente medewerkers kan Eandis bouwen aan de toekomst. Daarom willen we hen ook alle kansen op ontplooiing bieden.
37
Permanent werken aan de competentie en de tevredenheid van onze medewerkers Na de sterke aangroei van het aantal medewerkers in de loop van de voorbije jaren kenmerkte 2011 zich eerder als een jaar van consolidatie. Maar daarom met niet minder diepgang. De focus in ons HR-beleid lag nu vooral op de ontwikkeling van het aanwezige potentieel, via vaktechnische algemene opleidingen en opleidingen rond gedragsvaardigheden, en op passende aandacht voor een loopbaanperspectief op maat van eenieders mogelijkheden.
4 324
werknemers op 31 december 2011
Personeelsaantal nagenoeg stabiel Eind 2010 telde Eandis 4 296 medewerkers (uitgedrukt in voltijds equivalenten 4 174,92). Zoals verwacht werd bracht 2011 een trendbreuk in de sterke groei van het personeelseffectief. Omdat de streeforganisatie voor Eandis inmiddels nagenoeg bereikt is, bleef de aangroei in 2011 beperkt tot 28 medewerkers (+ 0,65 %), wat het totaal op 31 december 2011 op 4 324 (of 4 197,65 voltijdse equivalenten) bracht. Bij het uittekenen van haar streeforganisatie gaat Eandis uit van een projectie van de behoeften om het actuele en verwachte opdrachtenpakket tot een goed einde te kunnen brengen. Welke competenties zullen vereist zijn, hoe moet een efficiënte organisatie er uitzien, wat is de financiële impact op middellange en lange termijn: met deze overwegingen wordt terdege rekening gehouden bij de opstelling van de personeelsvooruitzichten.
Een krak in techniek ? Dan hoor je bij ons !
Interesse in een job in jouw buurt ? Kom op 20 januari 2011 tussen 16 en 18 uur langs voor een vrijblijvend gesprek ! ●
●
Mechelen, Elektriciteitstraat 70 Klantenkantoor Blok I Kortrijk, President Kennedypark 12
We zoeken onder meer - technici - technisch administratieve bedienden
Alle info op www.eandis.be
Altijd een job in je buurt Info op www.eandis.be
9030473_Streekkrant_Zondag_b256xh200.indd 1
19/03/12 14:53
38
Personeelsenquête peilt naar tevredenheid van de medewerkers In 2011 werd een grootscheepse enquête bij het personeel gehouden. Het was zeker niet de eerste keer dat Eandis bij haar medewerkers peilt naar welzijn, stress, engagement en tevredenheid. In vergelijking met de enquête uit 2008 werden deze keer nog meer vragen voorzien met betrekking tot de hefbomen voor inzet, retentie en aantrekkingskracht. De personeelsenquête die liep in het najaar van 2011, kende een zeer grote respons bij het personeel: maar liefst 87,3 % van hen heeft de vragenlijst ingevuld. De directie heeft er zich ondubbelzinnig toe geëngageerd om - op basis van de resultaten - vanaf 2012 de nodige acties te ondernemen. De resultaten en de acties die erop volgen, zullen in alle teams uitvoerig worden toegelicht en besproken.
Gestructureerd rekruteren langs diverse kanalen Eandis heeft een veelzijdige aanpak ontwikkeld om haar rekrutering in goede banen te leiden. Daarbij gaan we nieuwe methodes zeker niet uit de weg. Voor functies met specifieke vereisten inzake ervaring, kennis of vaardigheden wordt een interne selectieprocedure opgestart. Voor de externe zoektocht wordt in functie van de gezochte profielen een passende aanpak uitgewerkt. Eigen medewerkers kunnen kandidaten aanbrengen (het ‘Eandis ambassadeurschap’), nieuwe media als jobsites en sociale media worden ingeschakeld, er is de deelname aan allerhande jobbeurzen en jobevenementen, of traditionele methodes als de publicatie van vacatures in de geschreven pers worden aangewend. Maar altijd is een toekomstgerichte langetermijnvisie de krachtlijn in het rekruteringsbeleid.
Cao-90: motiveren met terugverdieneffect Inmiddels heeft Eandis reeds enkele jaren ervaring met de toepassing van cao-90. Deze cao laat ondernemingen toe met hun medewerkers specifieke en controleerbare bedrijfsdoelstellingen vast te leggen. Indien de doelstellingen worden gehaald, kan een vooraf bepaalde nettopremie aan de werknemers worden uitgekeerd. Voor Eandis biedt deze werkwijze een opportuniteit om haar medewerkers te motiveren voor welbepaalde beleidsdoelstellingen met een duidelijk terugverdieneffect.
Opleiding en training: wissel op de toekomst Eandis heeft altijd groot belang gehecht aan opleiding en training als essentieel onderdeel van het bedrijfsbeleid. Zonder competente medewerkers kan Eandis geen resultaten boeken. Omwille van de specifieke aard van de bedrijfsactiviteiten is voor heel wat domeinen een intern uitgewerkte opleiding noodzakelijk. De opleidingscentra van Eandis vormen het speerpunt in deze aanpak. Een doorgedreven externe audit door de internationale organisatie ‘Management Information’ heeft in 2011 geresulteerd in het behalen van het Europees kwaliteitskeurmerk ‘Qfor’. De processen en de klanttevredenheid werden beoordeeld door middel van een uitgebreide bevraging van de cursisten. Zij gaven aan in het algemeen zeer tevreden te zijn over de gevolgde opleiding. In onze technische gebouwen in Mechelen hebben de exploitatiediensten gas een multifunctioneel en ergonomisch laslokaal in dienst genomen. De idee daarvoor kwam trouwens van de teamleden zelf.
Nooit te ervaren om (bij) te leren De kwaliteit van het werventoezicht aanscherpen: dat was de bedoeling van een reeks interactieve opleidingsessies voor zo’n 160 ervaren wervencoördinatoren, toezichters aanleg en lesgevers gas. Vooral de kwaliteitseisen bij allerlei vormen van lassen (staallassen, stuiklassen, polyetheenlassen, elektrolassen …) kwamen aan bod.
Samenwerking met PIVO krijgt vorm Eandis gaat scheep met PIVO, het Provinciaal Instituut voor Vorming en Opleiding van Vlaams-Brabant. PIVO biedt een waaier aan praktijkgerichte opleidingen aan. Voor specifieke opleidingen in verband met gas- en elektriciteitsbranden had PIVO niet de geschikte kennis in eigen huis. Eandis heeft die wel, zodat een samenwerking tussen beide voor de hand lag. Een eerste gezamenlijke opleiding draait rond het correct optreden bij een gasbrand; hiermee wil men specifieke doelgroepen als brandweerkorpsen, hulpdiensten en aannemers bereiken. In een volgende fase staan nog andere opleidingen op til.
39
40
Eandis wil de toekomst niet op het spel zetten. Daarom zetten we volop in op veilig en milieuverantwoord werken.
41
Aandacht voor veiligheid en milieu Een onderneming die begaan is met haar werknemers en met al wie met haar activiteiten in contact komt, kan niet om veiligheid als een absolute topprioriteit heen. Dat geldt zeker voor Eandis, een bedrijf dat werkt met potentieel risicovolle producten als elektriciteit en aardgas. Verantwoord omgaan met onze leefomgeving past in diezelfde beleidsoptie.
-34 %
procentuele daling van het aantal door arbeidsongevallen verloren werkdagen
Een absoluut topjaar inzake veiligheid De belangrijkste veiligheidsresultaten over 2011 worden weergegeven in onderstaande tabel: Resultaat 2011
Resultaat 2010
20
30
Frequentiegraad1
3,13
4,71
Aantal dagen werkonbekwaamheid
344
524
Ernstgraad2
0,05
0,08
Arbeidsongevallen met werkonbekwaamheid
Evolutie
De cijfers spreken voor zich. 2011 was bij Eandis een absoluut topjaar inzake veiligheid. Alle veiligheidsindicatoren kenden een positieve evolutie. Nooit scoorden we beter qua frequentiegraad en ernstgraad. Enig minpunt waren de zes fluïdumongevallen3 tijdens 2011 waarvan één met werkverlet, terwijl Eandis daar de lat nochtans resoluut op nul arbeidsongevallen legt. Hoe dan ook blijft veiligheid in al zijn aspecten voor de komende jaren een hoofddoelstelling bij Eandis. Enkele Eandis-teams behaalden intussen opmerkelijke veiligheidsresultaten. Binnen het infrastructuurgebied IJzer-Mandel is het team Exploitatie Gas inmiddels al tien jaar ongevalvrij. Vooral dankzij een volgehouden aandacht voor organisatorische risico’s, omgevingsrisico’s en uitvoeringsrisico’s kon dit resultaat worden behaald. Bij de dienst Bedrijfsvoering noteert men 1 000 ongevalvrije werkdagen.
1 2 3
42
Frequentiegraad = aantal ongevallen x 106 / aantal risico-uren Ernstgraad = aantal verloren kalenderdagen x 106 / aantal risico-uren Fluïdumongeval = ongeval met elektriciteit of aardgas, onze basisproducten
Ook informatie verdient beveiliging Een minder voor de hand liggend aspect van veiligheid is de correcte omgang met bedrijfsinformatie. Want de imagoschade wanneer onbevoegden zich toegang weten te verschaffen tot vertrouwelijke bedrijfsinformatie kan aanzienlijk zijn. Eandis heeft daarom in 2011 een globaal project van informatieclassificatie uitgewerkt als basis voor een maximale bescherming van de aanwezige bedrijfsinformatie. Aan de medewerkers werd een aantal praktische tips voor een juiste omgang met geschreven en mondelinge informatie gecommuniceerd.
Rationeel energiegebruik (REG) in vele gedaanten De meeste energiebronnen zijn niet onuitputtelijk, daarover is iedereen het eens. Om ook de komende generaties in staat te stellen blijvend over de nodige energie te kunnen beschikken, moeten we vandaag al verantwoord omspringen met energie. Een consequente keuze voor REG, rationeel energiegebruik, is niet alleen de keuze die Eandis gemaakt heeft, maar ook de diverse overheden in ons land mikken in hun energiepolitiek op meer en betere REG-toepassingen. De distributienetbeheerders en Eandis spelen een cruciale rol om deze REG-beleidskeuze in de praktijk om te zetten. Concreet zet Eandis een brede waaier van maatregelen in om de REG-doelstellingen te vertalen in daadwerkelijke energiebesparingen. Aan particulieren en bedrijven worden voor specifieke REG-initiatieven premies toegekend, waardoor de terugverdientijd van de gedane investeringen kan worden gereduceerd. We staan de openbare besturen via EDLB-projecten met raad en daad bij inzake energiebesparing in openbare gebouwen als zwembaden, gemeentehuizen, scholen, sporthallen en zo verder. De energiescans bij huishoudelijke verbruikers leveren bruikbare tips op voor eenvoudige ingrepen die resulteren in een onmiddellijke energie- en kostenbesparing.
Eandis is een actieve partner in diverse initiatieven voor de ontwikkeling en maatschappelijke aanvaarding van elektrische mobiliteit. In de eigen organisatie poogt Eandis haar ecologische afdruk zo beperkt mogelijk te houden door bewustmakingscampagnes bij het personeel en de energie-efficiëntie in de gebouwen te verhogen. De medewerkers van Eandis bouwen door de talrijke REG-projecten waardevolle ervaring op die zij kunnen aanwenden om met toekomstige projecten nog betere resultaten te boeken.
Vouwfietsen voor de meteropnemers Sinds 2011 maken de meteropnemers in sommige gebieden gebruik van een vouwfiets om zich te verplaatsen. De vouwfiets past in de laadruimte van de bestelwagen, zodat de meteropnemer met de wagen snel in een bepaalde wijk kan geraken.
Met de vouwfiets kan hij dan de auto aan de kant laten voor de vele korte trajecten in de onmiddellijke buurt. Ook voor de autovrije stadscentra biedt de vouwfiets een handige oplossing. Een milieuvriendelijke, kostenbesparende en gezonde oplossing …
43
Eandis stimuleert duurzaam bouwen Duurzaam bouwen en wonen komt meer en meer onder de aandacht van een breed publiek. In de provincie Oost-Vlaanderen profileert het Steunpunt Duurzaam Wonen en Bouwen (DUWOBO) zich als de gespreks- en adviespartner voor alles wat met duurzaam bouwen te maken heeft. Vanuit haar maatschappelijke rol en toekomstgerichte visie ondersteunt Eandis dit initiatief als kernpartner: we kunnen onze kennis rond REG delen en projecten financieel steunen.
Duurzame mobiliteit in de kijker Van eind april tot eind september liepen er bij het personeel diverse gerichte acties waarbij duurzame mobiliteit in de kijker werd geplaatst. Concrete adviezen over elektrische fietsen, openbaar vervoer, carpooling met collega’s, reisadvies en zo meer kwamen uitgebreid aan bod. Uiteindelijk werden 853 393 duurzame kilometers afgelegd, goed voor een besparing van 171 458 kg CO2-uitstoot.
De milieu- en energie-inspanningen van Eandis beloond Bij de jaarlijkse uitreiking van de Belgische Energie- en Milieuprijzen voor uitmuntende prestaties inzake milieu, energie en klimaatverandering was Eandis de enige deelnemer die tweemaal in de prijzen viel. De eerste onderscheiding voor Eandis was de ‘Institution Sustainable Development Award’ die werd toegekend voor het EDLB-project (Energiediensten Lokale Besturen). De totaaloplossing die Eandis aan de openbare besturen aanbiedt rond rationeel energiegebruik in openbare gebouwen en voor openbare verlichting kon de jury bekoren. De juryleden wilden met deze onderscheiding aan Eandis ‘de opmerkelijke acties die leiden tot een duidelijke verbetering van de levenskwaliteit en tot gunstige effecten op het milieu’ beklemtonen. De tweede onderscheiding, de ‘International Polar Foundation Award’, bekroonde het Eandis-project rond REG in de Antwerpse stadsscholen (zie voor meer details in het hoofdstuk ‘Op de meest klantgerichte manier diensten verlenen’ op bladzijde 64).
Weg met overladen dienstvoertuigen Voertuigen met overgewicht vormen een reëel gevaar: ze hebben een langere remafstand, een groter verbruik en een snellere slijtage. En ook het wegennet ondervindt de negatieve gevolgen van overladen voertuigen. Absoluut te vermijden dus. Eandis heeft in 2011 bijna 350 dienstvoertuigen op de weegschaal gezet. En de chauffeurs werd gewezen op het belang van een veilige werkwijze om het materiaal te laden.
44
Meedenken en meebouwen aan onze energietoekomst. Dat is de kern van het innovatiebeleid van Eandis.
45
Het bevorderen van initiatieven Wie toekomstgericht wil werken, moet vrije baan geven aan vernieuwing en innovatie. Die idee zet Eandis om in de praktijk en met resultaat. De ontwikkelingen rond slimme meters, slimme netten en slimme gebruikers vormen de meest sprekende en drastische vernieuwing van het distributienetbeheer sedert vele jaren.
Project ‘slimme meters’ gaat zijn tweede fase in Eandis heeft geopteerd voor een stapsgewijze, oordeelkundige aanpak bij de introductie van slimme meters. Even de achtergrond situeren. De elektronische ‘slimme’ energiemeters voor elektriciteit en gas bieden meer mogelijkheden dan de klassieke energiemeter. Meterlezing en afschakeling van op afstand, continue monitoring van het verbruik, betere fraudebestrijding, positieve milieu-effecten door een grotere energie-efficiëntie, een efficiëntere netsturing: kortom, de voordelen van een slimme meter zijn legio. Maar daartegenover staat dat de grootschalige introductie van slimme meters duur en arbeidsintensief is, en ingrijpende wijzigingen aan en dus investeringen in het distributienet vergt. Europese beleidsmakers hanteren de stelregel dat tegen 2020 slimme meters moeten geplaatst zijn bij de eindverbruikers voor wie de resultaten van een kosten-batenanalyse aantonen dat de baten opwegen tegen de kosten. Komt er geen kosten-batenanalyse, dan geldt de verplichting om slimme meters te plaatsen bij 4 op 5 van alle eindverbruikers. Europa ziet de invoering van de slimme energiemeter als één van de middelen om de alom bekende 20-20-20-energiedoelstellingen te behalen. De stapsgewijze aanpak van Eandis kreeg vorm in een eerste proefproject met ongeveer 4 600 slimme elektriciteits- en gasmeters in een beperkt gebied, met name de Mechelse deelgemeenten Leest en Hombeek. De bedoeling was in hoofdzaak om de technische mogelijkheden en beperkingen van de toestellen te testen en te bekijken hoe de datacommunicatie tussen de slimme meters en de databanken van de distributienetbeheerder het beste kon verlopen. Begin 2011 werd het proefproject in Mechelen grondig geëvalueerd. Alle technische, logistieke, financiële en maatschappelijke aspecten kwamen daarbij aan bod. Als belangrijkste conclusies kwamen volgende elementen naar voren: • qua engineering voldoet het uitgewerkte PLC-concept [Power Line Communication] voor datacommunicatie aan de gestelde technische eisen • de ontwikkelde businessprocessen vergen een globale aanpak en tijdige voorbereiding voor de implementatie van de nodige veranderingen • voor de uitrol van de slimme meter verdient een plug-and-play oplossing de absolute voorkeur • op het vlak van IT heeft het proefproject toegelaten de nodige ervaring op te doen voor toekomstige slimme meter-applicaties • ten slotte werd ook inzake staffing, logistiek en planning nuttige ervaring opgebouwd.
40 000
slimme meters in 10 gebieden als tweede testfase
Op basis van deze positieve evaluatie van het proefproject werd beslist over te stappen naar een tweede fase, met name een uitgebreider pilootproject. Eandis zal in totaal ongeveer 40 000 slimme meters voor elektriciteit en gas plaatsen verspreid over verschillende locaties in het werkingsgebied, elk met specifieke karakteristieken (stedelijk, landelijk, tweede verblijven, studentenbevolking, sociale woonwijken …). Op die manier kan een zo ruim mogelijke ervaring worden opgedaan.
46
Het pilootproject mikt op de ontwikkeling en levering van optimale meterconfiguraties, op de gedetailleerde voorbereiding van een eventuele grootschalige uitrol, op het uitschrijven van de businessprocessen en, niet te vergeten, op het verzamelen van de nodige informatie voor de opstelling van de kosten-batenanalyse. Volgens de ramingen zou de plaatsing van de slimme meters in het pilootproject de inzet van 125 voltijds equivalente personeelsleden vergen. In de loop van 2011 werd gestart met het in kaart brengen van de huidige situatie (aansluitingen, netstructuur, etc.) in de uitgekozen pilootlocaties.
Eerste stappen naar een slim energienet De slimme meter staat niet geïsoleerd, maar moet op termijn worden geïntegreerd in een slim, bidirectioneel distributienet. In 2011 heeft Eandis enkele belangrijke stappen gezet in de richting van het slim distributienet van de toekomst. Zo werd een eerste schakelpost ‘slim’ gemaakt. Alle informatie over de schakeltoestand, spanning, stroom en vermogen worden digitaal gecommuniceerd en de netbeveiliging gebeurt er nu op een geavanceerde manier. De veiligheid van technici en omgeving blijft daarbij volledig gewaarborgd. Bij grote lokale producenten van hernieuwbare energie die op het distributienet wordt geïnjecteerd, worden voortaan nieuwe telecontrolekasten met de allernieuwste elektronica geïnstalleerd. Er werden proefprojecten opgestart voor de vernieuwing van de elektronica in schakelposten en transformatorstations, en voorts ook nog voor de telebediening van distributiecabines. In het kader van de voorbereiding op het pilootproject ‘slimme netten’ werd in het Oost-Vlaamse Nazareth een eerste
distributiepost aangepast voor telecommunicatie. Deze post kan nu ook op afstand bediend worden (‘telebeheer’) dankzij een gemotoriseerde schakelaar. Nog 211 andere distributiecabines zullen volgen. Eandis heeft een keuze gemaakt voor het centrale computersysteem voor het actief beheer van het middenspanningsnet (‘Distribution Management System - DMS’). Vier complexe distributielussen uit het distributienet werden alvast geselecteerd om het gebruik van DMS uit te testen.
47
Internationale onderscheiding voor onderzoek naar elektriciteitskabels
Slimme gebruikers: een derde dimensie voor het netbeheer van morgen Slimme meters en slimme netten mogen niet doen vergeten dat het de energiegebruiker is waar het allemaal om draait, vandaag en morgen. Eandis beseft dit terdege. Daarom werd nu al beslist om de komende impact van de evoluties rond slimme meters/netten op de eindklant in kaart te brengen om proactief de klantenprocessen af te stemmen en aan te passen. Drie hoofdaccenten werden gedefinieerd: de coördinatie van de klant- en marktprocessen, de overgang van klassieke meterlezing naar de verwerking van de data uit de slimme meters en, ten derde, een aangepaste klantenbenadering. De overdracht van de activiteiten metering en grid fee vanuit Indexis op het ogenblik dat het clearing house Atrias operationeel wordt, behoort eveneens tot de opdrachten.
Technology Watch: op de uitkijk naar bruikbare innovaties Geen gebrek aan nieuwe technologieën, maar wat is nuttig en bruikbaar voor de Vlaamse distributienetten van elektriciteit en aardgas? De dienst Technology Watch werd speciaal in het leven geroepen om op de internationale technologiemarkten te speuren naar efficiënte en/of kostenbesparende technologieën. Implementatie is enkel mogelijk na een positieve kosten-batenanalyse en een goedkeurende beslissing van het management.
48
Eandis heeft in samenwerking met Laborelec en ORES een onderzoek op het getouw gezet naar de effecten van waterinsijpeling in elektriciteitskabels. Waterinsijpeling in kabels met een kunststofbekleding (in het jargon ‘waterbomen’ genoemd) kan op termijn leiden tot stroomonderbrekingen. De nieuwe testopstelling laat toe de veroudering van de kabels veel sneller te simuleren (twee weken in plaats van twee jaar vroeger) en dus kunnen kabels nu veel vroeger worden beoordeeld op hun kwaliteit en bedrijfszekerheid. ‘Jicable 2011’, de vierjaarlijkse internationale conferentie over energiekabels, heeft dit onderzoek onderscheiden met de ‘Jicable ’11 Award’.
Innoveren in de dagelijkse exploitatietaken Innovatie blijft niet beperkt tot grote projecten. Eandis schenkt ook aandacht aan vernieuwend werken in haar dagdagelijkse exploitatiepraktijk. Een goed voorbeeld hiervan is de nieuwe werkwijze die werd ingevoerd voor aardgasaansluitingen binnenshuis. Het bleek mogelijk om via een perskoppeling een residentiële aardgasaansluiting betrouwbaarder, sneller, goedkoper en eenvoudiger uit te voeren. Een tweede voorbeeld is het uittesten van de compacte gascabine. Uit een evaluatie van de gehanteerde standaardgascabine bleek dat de inplanting vaak problemen stelde omwille van de relatief aanzienlijke omvang van de cabines. Een veel compactere cabine - met dezelfde en zelfs verbeterde functionaliteiten - bood hier de oplossing.
Elektrische voertuigen: op weg naar de grote doorbraak? Mobiliteit is een belangrijk maatschappelijk vraagstuk. Met de introductie van elektrische voertuigen krijgt de mobiliteitsdiscussie een nieuwe dimensie. Eandis wil een actieve en betrokken partner zijn bij de ontwikkelingen rond elektrische mobiliteit in Vlaanderen. De Europese en Vlaamse energiedoelstellingen zijn uitdagend. Elektrische voertuigen kunnen wellicht een deel van de oplossing bieden om meer energie-efficiëntie ingang te doen vinden. Maar het is duidelijk dat er nog veel hindernissen uit de weg moeten worden geruimd vooraleer elektrische wagens een vertrouwd element in het straatbeeld zullen zijn.
Het project ‘Elektrische Voertuigen in Actie’ (EVA) brengt in Vlaanderen onderzoekers, gebruikers en overheden samen om elektrisch vervoer te stimuleren en de hinderpalen weg te werken. Eandis stond mee aan de basis van EVA. In het kader van dit EVAproject zullen 161 elektrische voertuigen worden uitgetest. Bovendien wil men in 2012 meer dan 200 oplaadpunten installeren in een breed netwerk met concentraties in stedelijke regio’s. De primeur was weggelegd voor de Stad Blankenberge, waar een oplaadeiland (d.i. een bundeling van verschillende oplaadpunten voor elektrische personenwagens, bestelwagens, fietsen en scooters) in gebruik werd genomen. Dit oplaadeiland-concept werd ontwikkeld bij Eandis; omwille van het vernieuwend karakter van dit concept werd hiervoor ook een patentaanvraag ingediend. Eandis kan en wil in de toekomst met haar expertise en ervaring de lokale besturen duurzaam ondersteunen in hun initiatieven rond elektrische mobiliteit.
Vanuit haar rol als exploitant van distributienetten voor elektriciteit onderzoekt Eandis momenteel de impact van elektrische voertuigen op het netwerk. Oplaadinfrastructuur, piekbelastingen, gedragingen van batterijen, het in kaart brengen van de energiestromen bij het laden en ontladen van de batterij … Al deze elementen worden betrokken in een technologisch researchproject. De resultaten ervan zullen mee bepalen op welke manier netbeheerders op technologisch vlak zullen omgaan met een groeiend aantal elektrische voertuigen.
49
LED-verlichting: momenteel geschikt voor beperkte toepassingen Velen zien in LED-verlichting (‘light emitting diode’) de verlichting van de toekomst. En inderdaad, LED’s verbruiken aanzienlijk minder elektriciteit dan de klassieke verlichtingstechnieken, en hun levensduur is ook langer. Maar Eandis heeft de voorkeur gegeven aan een grondige technische en economische analyse van de voor- en nadelen van de snel evoluerende LEDverlichting vooraleer over te stappen naar een grootschalige invoering van deze technologie voor openbare verlichtingsdoeleinden. Uit de resultaten van de analyses is gebleken dat LED-verlichting bij de huidige stand van de technologie eerder geschikt is voor verlichting van fietspaden en woonstraten, dat LED door het koude, witte licht bepaalde risico’s stelt voor verblinding en schade aan het netvlies, en dat het al bij al een dure oplossing blijft met bepaalde risico’s op lange termijn. Deze bevindingen werden alvast gecommuniceerd aan de bestuursorganen van de verschillende distributienetbeheerders en de aangesloten gemeenten. Eandis zal in de toekomst de evoluties inzake LEDverlichting evenwel blijven opvolgen en desgevallend haar aanbevelingen actualiseren.
50
Binnen een procesgestuurde aanpak moeten alle bouwstenen voor onze processen kloppen. Vandaar onze aandacht voor datakwaliteit, overal en op alle niveaus van onze werking.
51
Processen actief beheren Eandis heeft altijd zonder omwegen gekozen voor een procesgestuurde werking. Maar dat wil niet zeggen dat dit gelijkstaat met een starre, rigide aanpak. Integendeel, we houden onze processen voortdurend scherp in de gaten, en voeren de nodige aanpassingen door waar en wanneer dit aangewezen is. Datakwaliteit, of de voortdurende zorg om over juiste en betrouwbare gegevens als input en output van de processen te kunnen beschikken, staat daarbij voorop. Zo pogen we het distributienetbeheer van morgen voor te bereiden.
Federaal clearing house: nieuwe vennootschap Atrias neemt de uitdaging aan
en David Termont benoemd. En de heer Stéphane D’hose (ex-Indexis) werd aangesteld als Programmamanager van Atrias.
De knoop over de totstandkoming van een federaal clearing house is in de loop van 2011 doorgehakt. Op 9 mei 2011 werd de cvba Atrias opgericht met als vennoten Eandis, ORES, Sibelga en Infrax. Later zou ook nog Tecteo zich bij Atrias aansluiten. Eandis heeft een participatie van 25 % in het kapitaal van Atrias onderschreven. De afspraken tussen de aandeelhouders werden vastgelegd in de statuten van Atrias.
Indexis: voorbereiden op de transitie naar clearing house
Atrias kreeg als hoofdopdracht mee om MIG-6, de toekomstige standaard voor de marktprocessen tussen de marktpartijen op de vrije energiemarkt, te ontwikkelen tegen eind 2012 en een clearing house-applicatie te bouwen tegen midden 2015. Alleszins moet de MIG-6 zodanig opgesteld zijn dat het de processen en de data rond de slimme meters kan verwerken. Ook de exploitatie en het onderhoud van deze toepassing kan nadien op verzoek van de vennoten aan Atrias worden toevertrouwd. Atrias zal vanaf midden 2012 de activiteiten van het UMIXoverlegplatform overnemen. Eandis zal aan Atrias diensten leveren op het vlak van human resources en logistiek. Hiervoor zullen SLA’s worden vastgelegd. Kosten worden tussen de aandeelhouders verdeeld op basis van het aantal aansluitingen op de distributienetten (= actieve EAN-codes) waarvoor elk van hen verantwoordelijk is. Walter Van den Bossche, directeurgeneraal en ondervoorzitter van het Managementcomité van Eandis, werd verkozen tot voorzitter van de Raad van Bestuur van Atrias. Als bestuurders namens Eandis werden de heren Luc De Bruycker
52
In 2011 is duidelijk geworden dat op termijn Indexis een aflopend verhaal is. De keuze voor een federaal clearing house in de vorm van Atrias, houdt immers in dat een deel van de basisactiviteiten van Indexis binnen Atrias zullen worden geïntegreerd (toegangsregister en settlement). De overige delen zullen worden geïntegreerd binnen Eandis (metering en grid fee). Indexis engageert zich om de noodzakelijke transitie van applicaties en activiteiten professioneel voor te bereiden en te begeleiden. De nodige exploitatie- en investeringsbudgetten op korte en middellange termijn werden reeds op de nieuwste evoluties afgestemd. Ook voor het Indexis-personeel zal de overgang naar het clearing house Atrias ingrijpende gevolgen hebben. Het bestuur en het management van Indexis zullen voor elke individuele medewerker een valabel toekomstperspectief uitwerken. Intussen werkt Indexis onverdroten verder aan de ontwikkeling en implementatie van MIG-4.1 die eind april 2012 zal worden geïmplementeerd. Inzake de financiering van haar werking heeft Indexis in 2011 een financieringsovereenkomst gesloten met haar aandeelhouders Eandis en ORES. Deze laatste staan in voor de financiering van Indexis in een verhouding van 70 % voor Eandis en 30 % voor ORES. Op 31 december 2011 telde Indexis 57 interne en 13 externe medewerkers.
In de loop van 2011 nam de heer Guy Verfaillie de verantwoordelijkheid als gedelegeerd bestuurder van Indexis over van de heer Luc De Bruycker, die zelf werd verkozen tot voorzitter van de Raad van Bestuur in opvolging van de heer Guy Peeters. Deze laatste nam ontslag omwille van de beëindiging van zijn actieve beroepsloopbaan. Als nieuwe bestuurder namens Eandis werd de heer Paul Gistelinck voorgedragen.
Programma ‘datakwaliteit’: optimalisatie doorheen de hele onderneming Voor een correcte exploitatie van de distributienetten in 234 steden en gemeenten moet Eandis miljoenen technische, financiële en andere data verzamelen, actualiseren en beheren. Deze data zijn als het ware de brandstof voor de systemen, processen en organisatie van het distributienetbeheer. Initiatieven om de datakwaliteit te verbeteren en te borgen worden gebundeld in het programma ‘datakwaliteit’. Elke manager heeft bijvoorbeeld duidelijke doelstellingen inzake datakwaliteit meegekregen voor de jaarlijkse prestatiebeoordeling. Zeventien concrete projecten werden afgebakend binnen een globaal actieplan. Twee voorbeelden slechts van punten die worden aangepakt: er worden logische controles ingebouwd op juistheid en volledigheid van geregistreerde data, en de vele werkinstructies worden vereenvoudigd en beperkt qua aantal. Verbeterde datakwaliteit zal leiden tot een betere dienstverlening, tot een grotere betrouwbaarheid in de rapporteringen, en het draagt bij tot de veiligheid van medewerkers en installaties. In elk bedrijfsproces is het van uitermate groot belang dat iedereen dezelfde taal spreekt en dat de gegevens waarop men zich baseert correct en betrouwbaar zijn. Eandis heeft veel moeite gestoken in het helder definiëren van terminologie en het uittekenen van de processen om bedrijfsinformatie te capteren, te registreren en te gebruiken. De concrete uitwerking van het project ‘integraal informatiebeheer’ ging
gepaard met een doorgedreven bewustmaking in alle geledingen van de onderneming voor wat betreft het belang van correcte informatie en de juiste omgang met informatie. Het integraal informatiebeheer zal in de loop van de komende jaren volledig worden geïmplementeerd.
7 aannemers
Aannemersprijs stimuleert verbeteringen, kwaliteit en innovatie Nu al voor de derde keer heeft Eandis haar beste aannemers in de bloemetjes gezet met de uitreiking van de ‘Gouden en Zilveren Handen’. Deze aannemers spelen immers een belangrijke rol in de uitstraling van Eandis naar de buitenwereld toe. Er worden prijzen toegekend in de categorieën ‘werken voor klanten’ en ‘werken aan het net’. In 2011 werden in totaal zeven Gouden Handen toegekend. Aannemers kunnen zich onderscheiden door te streven naar de hoogst mogelijke kwaliteit (met scores voor de afgeleverde kwaliteit, de veiligheid en de vakkennis), door permanent verbeteringen door te voeren en innovaties niet uit de weg te gaan.
Blijvende opvolging voor ISO-kwaliteit Eandis laat haar werking regelmatig door externen auditeren. Voor onze basistaak van werken aan aansluitingen van netgebruikers hebben we sedert 2007 een ISO 9001:2008-certificering. Opvolgingsaudits moeten er voor zorgen dat de vastgestelde kwaliteit en klantgerichtheid ook minstens behouden blijven. In 2011 werd de opvolgingsaudit voor dit proces met goed gevolg doorstaan. De auditoren hebben vastgesteld dat het kwaliteitssysteem effectief functioneert en dat er initiatieven zijn om nog te verbeteren.
53
werken met gouden handen
Herbestrating: een pijnpunt in de praktijk aanpakken
Aankoopdienst van Eandis internationaal onderscheiden
Slecht uitgevoerde herbestrating na sleufwerken blijft - helaas - een te vaak voorkomend euvel. Verzakkingen en losliggende straattegels zorgen voor veel ergernis bij omwonenden en gemeentebesturen. Bovendien kost het herstellen van de oorspronkelijke herbestrating naar aanleiding van klachten veel tijd en geld. In Leuven loopt een proefproject waarbij externe opleidingscentra op de werven zelf assistentie verlenen aan de ploegen van de aannemers die instaan voor de herbestrating. Een zeer praktijkgerichte aanpak dus. De eerste reacties bij de aannemers waren positief. Midden december 2011 viel Eandis in de prijzen op de prestigieuze ‘EIPM Kraljic Procurement Awards 2011’ in het Zwitserse Genève. Eandis werd er in de categorie ‘beste aankooporganisatie’ als beste onderneming verkozen uit een deelnemersveld van 140 bedrijven. Eandis treedt daarmee in de voetsporen van Nokia, de winnaar van 2010. Dit succes heeft Eandis te danken aan gunstige scores op het vlak van waardecreatie, innovatie, sociale verantwoordelijkheid en aandacht voor de medewerkers.
54
Deugdelijk bestuur en ethisch ondernemen gelden voor Eandis als dé basis voor een duurzame en toekomstgerichte aanpak van het bedrijfsbeleid.
55
Ondernemen op ethische wijze Wie als bedrijf onderneemt en werkt, moet zich bewust zijn van de impact die dat kan hebben op de omgeving en de samenleving. Vandaar dat Eandis de ondubbelzinnige keuze heeft gemaakt voor een formele verankering van diverse maatregelen die garanderen dat haar werking op een ethische en duurzame wijze gebeurt.
Verschuivingen in het Managementcomité Midden 2011 heeft de Raad van Bestuur van Eandis enkele wijzigingen doorgevoerd in de samenstelling van het Managementcomité. Guy Peeters, die vanaf de totstandkoming van Eandis in maart 2006 voorzitter was van het Managementcomité, beëindigde midden 2011 zijn actieve beroepsloopbaan na een rijkgevulde en succesvolle carrière in de energiesector. Luc De Bruycker, directeur-generaal en ondervoorzitter van het Managementcomité, werd in opvolging van Guy Peeters aangesteld als nieuwe voorzitter van dit comité. Walter Van den Bossche, directeur Financieel en Administratief beheer, werd benoemd tot directeur-generaal en ondervoorzitter van het Managementcomité; hij blijft ook de eindverantwoordelijkheid over het financieel en administratief beheer van de onderneming dragen. Deze beide benoemingen gingen in op 1 juli 2011. Verder heeft de Raad van Bestuur op voorstel van het Managementcomité enkele herschikkingen en benoemingen op directieniveau doorgevoerd. Zo werden er op directieniveau personen aangeduid voor de verantwoordelijkheidsdomeinen Regulering en Strategie, Personeelsbeheer, Financieel beheer en Juridisch en Administratief beheer. Door een interne herschikking ontstond de Directie Corporate Governance en Organisatiebeheer. Het basisorganogram van Eandis (situatie op 1 januari 2012) ziet er derhalve als volgt uit: met deze structuur en de concrete invulling ervan zal Eandis de uitgestippelde strategische koers met deskundigheid, ervaring en enthousiasme kunnen voortzetten.
Directeur-generaal Voorzitter Managementcomité Luc De Bruycker
Lid van het Managementcomité
Directeur-generaal Ondervoorzitter Managementcomité Walter Van den Bossche
Communicatie en Public affairs* Luc Desomer
Corporate Governance en Organisatiebeheer Frank Demeyer
Preventie, Bescherming en Milieu Werner Verbeuren
Regulering en Strategie* Donald Vanbeveren
Netuitbating Geert Craeynest
Netbeheer Erwin Herzeel
ICT-beheer Paul Gistelinck
Financieel en Administratief beheer Walter Van den Bossche
Klantenbeheer* David Termont
* Directies prioritair aangestuurd door de Ondervoorzitter van het Managementcomité
56
Personeelsbeheer* Werner Verlinden
93,3 %
Electrabel trekt zich terug uit de bestuursorganen
Tevredenheidsenquête 2011: verdere verbeteringen
Eind juni 2011 liet Electrabel NV, de private partner in de zeven Vlaamse gemengde distributienetbeheerders, weten dat zij alle op haar voorstel rechtstreeks of onrechtstreeks verkozen vertegenwoordigers met onmiddellijke ingang terugtrok uit de bestuursorganen van Eandis. Het gaat om vier leden van de Raad van Bestuur waaronder een ondervoorzitter, en telkens één lid in het Auditcomité en het HR-Comité. Deze autonome en onherroepelijke stap werd ingegeven ‘teneinde de terughoudendheid van Electrabel t.a.v. de distributieactiviteit nog meer te benadrukken’. Electrabel heeft aangegeven dat deze eenzijdige verbintenis geldt zolang Electrabel aandeelhouder blijft van de Vlaamse gemengde distributienetbeheerders voor elektriciteit en aardgas. De ontslagnemende mandatarissen werden niet vervangen.
Tussen juni en september 2011 werden 1 200 klanten geïnterviewd over verschillende processen van de Eandis-werking (storingen, REG, budgetmeter, meteropneming, aansluitingen en studies & aanleg). De globale tevredenheidscore voor 2011 bedroeg 93,3 %, wat beter is dan de scores van de voorbije jaren (2010: 92,5 % en 2009: 91,3 %). De algemene tevredenheid wordt verklaard door de goede bekendheid van de onderneming Eandis, de goede evaluatie voor de technici en snellere doorlooptijden bij enkele processen. De optimale informatieverstrekking blijft een aandachtspunt.
Deugdelijk bestuur bij Eandis Voor alle toelichtingen inzake het corporate governance-beleid van Eandis verwijzen we graag naar de ‘Verklaring inzake Deugdelijk Bestuur’ vooraan in dit Activiteitenverslag.
57
onze score op de tevredenheidsenquête
58
Om ons toekomstgericht beleid te ondersteunen is oordeelkundige communicatie een basisvoorwaarde.
59
Gerichte communicatie voeren Als onderneming met een belangrijke maatschappelijke rol wil Eandis via zo breed mogelijke kanalen informeren en communiceren. Zeker voor de vele toekomstgerichte projecten waaraan we werken, is dit een absolute voorwaarde tot succes.
92 %
van de Vlamingen kent Eandis
Naambekendheid van Eandis groeit gestaag Eind 2010 heeft een onafhankelijk bureau - twee jaar na de vorige marktstudie - opnieuw gepeild naar de naambekendheid van Eandis en de mate waarin de Vlaming vertrouwd is met de activiteiten van Eandis. Uit de resultaten blijkt dat de naambekendheid nog verder is gestegen, ondanks een beperktere mediacampagne. De baseline ‘Eandis, altijd in uw buurt’ is minder gekend, maar wordt wel als geloofwaardig beoordeeld. De respons op het Eandismagazine is zeer positief. Verheugend is dat 62 % van de respondenten actie heeft ondernomen naar aanleiding van een of meer artikels in dit magazine: er werden premies aangevraagd, deelgenomen aan de wedstrijd, gesurft naar de Eandis-website of op zoek gegaan naar een vacature. De corporate reputatie van Eandis blijkt hoger te liggen dan deze van andere nutsbedrijven in België en Europa. Voor de toekomst wil Eandis verder bouwen op haar reputatie als betrouwbaar, degelijk en vakkundig bedrijf. Onze sociale en ecologische rol zal nog meer dan in het verleden in de schijnwerpers worden geplaatst, waardoor de emotionele band met het merk Eandis kan worden versterkt.
Onderwijswereld als de sleutel tot de komende generaties Onze inspanningen om een brede dialoog met de onderwijswereld, studenten en leerkrachten, op te bouwen en in stand te houden, werden in 2011 onverminderd verder gezet. Voor Eandis vormt deze doelgroep immers de toegang tot de komende generaties. We sensibiliseren jongeren voor techniek en een technische loopbaan, via de leerkrachten technische vakken delen we onze kennis over hedendaagse en toekomstige evoluties met geïnteresseerde en bevoorrechte partners. Voor het vijfde opeenvolgende jaar werden de ‘Spitsdagen’ georganiseerd: verspreid over twee avonden konden meer dan 200 belangstellenden kennis maken met de mogelijkheden van LED-verlichting en met de manier waarop Eandis waakt over de kwaliteit van de spanning op het distributienet voor elektriciteit.
60
Communicatie op maat De vele stakeholders van Eandis verdienen elk hun eigen specifieke communicatieaanpak. Het brede publiek kan met ons in contact treden via het Eandismagazine of onze aanwezigheid op beurzen als Batibouw in februari/maart of de BIS-beurs in oktober. Vooral de gasaansluitingen en REG-premies konden er op zeer veel belangstelling rekenen. Onze klanten konden er gebruik maken van interactieve modules om op zoek te gaan naar de passende informatie. Informatie à la carte is ook terug te vinden op onze uitgebreide en interactieve website. Verschillende doelgroepen (klanten, leveranciers, professionele partners, sollicitanten en werkzoekenden, investeerders) kunnen er terecht voor net die informatie die ze zoeken. Het gemiddeld aantal bezoekers per maand aan onze website steeg met 16,9 % tot 195 852. Telefonische oproepen van de klanten worden gekanaliseerd en afgehandeld via het klantencommunicatiecentrum De Stroomlijn, een dochteronderneming van Eandis.
61
62
Hoe willen we onze klanten in de toekomst benaderen? Op die vraag zal de geactualiseerde globale klantenstrategie van Eandis een antwoord bieden.
63
Op de meest klantgerichte manier diensten verlenen Klanten worden mondiger en stellen hoge eisen aan de dienstverlening van organisaties. Eandis neemt deze uitdaging ernstig en probeert haar organisatie te herdenken vanuit een klantgerichte benadering. Enkel zo, denken we, kunnen we ook in de nabije toekomst een valabele partner blijven voor onze stakeholders.
Energiediensten voor lokale besturen (EDLB): vernieuwend project wordt succesverhaal Via Eandis bieden de Vlaamse gemengde distributienetbeheerders sedert 2010 een totaaloplossing aan op verzoek van de openbare besturen voor een efficiënt energiebeheer van openbare gebouwen en de openbare verlichting. Dit kadert mee in de realisatie van de Europese 20-20-20-klimaatdoelstellingen. De gemeenten merken het voordeel ervan in hun energiefacturen. Het volgend cijfermateriaal illustreert ten overvloede het succes dat dit aanbod kent: • 856 EDLB-contracten gesloten in 2011 • 137 projecten met zonnepanelen • 106 stookplaatsrenovaties • 70 uitgevoerde quickscans We doen hierna slechts een greep uit de vele EDLB-projecten die al zijn afgewerkt of waarvan de uitvoering loopt.
92
Antwerpse stadsscholen gaan resoluut voor REG
projecten voor energiebesparing in Antwerpse stadsscholen staan op stapel
Schoolgebouwen blinken doorgaans niet uit door hun energie-efficiëntie. Dat besefte men ook bij het Autonoom Gemeentebedrijf Stedelijk Onderwijs Antwerpen. Daarom ondertekenden het Antwerps stadsbestuur, de Antwerpse stadsscholen, distributienetbeheerder IMEA en Eandis eind februari 2011 een samenwerkingsovereenkomst. De betrokken partijen zullen liefst 50 schoolgebouwen grondig analyseren op het vlak van isolatie en energiehuishouding en 92 energiebesparende projecten realiseren, vooral op het vlak van stookplaatsrenovaties en isolatie. Hiermee is een globale investering van 16,6 miljoen euro gemoeid. Maar de energiefactuur van de 50 schoolcomplexen zal met meer dan een kwart kunnen dalen. Nog even aanstippen dat via dit project ook de schoolgaande jeugd, en dat zijn toch de energieverbruikers van morgen, zal worden gesensibiliseerd om oordeelkundig om te springen met energie. EDLB: energiebesparing kent vele gedaanten De verlichtingsinstallatie van de sporthal van Erps-Kwerps (gemeente Kortenberg) werd volledig vernieuwd. Op basis van de resultaten van een verlichtingsstudie werden de oude armaturen vervangen door nieuwe, energiezuinigere exemplaren, er kwamen aanwezigheidssensoren om het licht automatisch uit te schakelen als er niemand meer aanwezig is en de lichtintensiteit wordt afgestemd op het beschikbare daglicht. De eerste resultaten wijzen op een energiebesparing van bijna 30 % op jaarbasis.
64
In Schriek (gemeente Heist-op-den-Berg) kampte de gemeenteschool met grote sanitaire problemen door kapotte warmwaterleidingen. Dankzij een EDLB-project kon de stookinstallatie worden gedecentraliseerd, wat ervoor zorgde dat de hele installatie nu veiliger en energiezuiniger is dan voorheen. Cultuurliefhebbers in Kortrijk zitten niet meer in de kou. Het stadsbestuur kon dankzij een EDLB-project de stookplaats van de Kortrijkse Schouwburg drastisch vernieuwen. Tijdens de zomerperiode van 2011 werden de oude ketels afgebroken en vervangen door twee nieuwe condensatieketels. Ook de regeling van de stookplaats werd onder handen genomen. De verwachting is dat het energieverbruik in de schouwburg met zo’n 20 % kan worden teruggedrongen.
Charter voor Klantvriendelijkheid: Eandis engageert zich Het Radio 1 - consumentenprogramma ‘Peeters & Pichal’ voerde in 2011 een opgemerkte campagne rond klantvriendelijkheid en dienstverlening bij klantendiensten en callcenters. Eandis heeft de boodschap goed begrepen en schaart zich ten volle achter de doelstellingen van deze campagne die uitmondde in een ‘Charter voor Klantvriendelijkheid’. Een twintigtal andere bedrijven heeft samen met Eandis dit charter ondertekend. Deelnemende bedrijven engageren zich ertoe om alles in het werk te stellen om telefonische oproepen van consumenten binnen een redelijke termijn te beantwoorden. De verbruiker moet tegen een minimumkost in contact kunnen komen met de klantendienst of het callcenter. De samenwerking tussen Eandis en haar klantencommunicatiecentrum De Stroomlijn werd voor zover nodig volledig afgestemd op de inhoud van dit charter. De maatregelen uit het charter zijn in werking getreden op 1 januari 2012.
Klantenkantoren: altijd in uw buurt In de 25 klantenkantoren die verspreid zijn over het ganse werkingsgebied, zet Eandis haar bedrijfsbeleid van klantennabijheid in daden om. In 2011 registreerden we 340 285 bezoeken, een nieuw recordcijfer en 11,8 % hoger dan het cijfer voor 2010. Naar de aard van de bezoeken scoren vooral de sociale openbaredienstverplichtingen (opladingen van budgetmeter) met 70 % erg hoog, gevolgd door werkaanvragen en REG-premieaanvragen. Wie langs de telefoon Eandis contacteert, wordt geholpen door de operatoren van het klantencommunicatiecentrum De Stroomlijn. Meer details hierover verderop in dit hoofdstuk.
65
Actief klachtenbeheer voorkomt nieuwe klachten Sinds het voorjaar van 2010 verloopt het klachtenbeheer bij Eandis volgens een volledig vernieuwde werkwijze. Eén enkele beheersmodule registreert nu alle ingediende klachten. Voor de klant is het indienen van een klacht erg laagdrempelig geworden. Maar de grootste winst van de vernieuwde aanpak puurt Eandis uit de gerichte klachtenanalyses die toelaten om lessen te trekken uit wat fout loopt en om snel en doeltreffend maatregelen ter verbetering door te voeren. Het aantal geregistreerde klachten steeg aanzienlijk sinds de klanten via de Eandis-website een klacht kunnen indienen. In 2010 ontving Eandis ongeveer 30 000 klachten, in 2011 liep dit cijfer op tot ongeveer 40 000 geregistreerde klachten. Iets minder dan de helft van de klachten had te maken met de mindere kwaliteit van het uitgevoerde werk of betroffen klachten ingevolge schade of defecten. Een andere categorie van klachten heeft te maken met de termijnen van de dienstverlening. Via een diepgaande analyse, zowel op procesniveau als op organisatieniveau, worden gerichte acties ondernomen om de oorzaak van de klachten weg te nemen.
Ombudsdienst van Eandis De ombudsdienst van Eandis behandelt de klachten die niet in eerste lijn zijn opgelost of waarbij de klager zich niet kan verzoenen met de aangeboden oplossing. In alle onafhankelijkheid onderzoekt de ombudsdienst of de diensten zijn verleend conform de afspraken. Bij de beoordeling van een klacht baseert de ombudsdienst zich op wetteksten, interne reglementen en procedures, afspraken over de werking van de energiemarkt of, bij ontstentenis hiervan, op de goede praktijken. De ombudsdienst laat zich ook leiden door de principes van billijkheid en rechtvaardigheid. Zo beijvert de ombudsdienst altijd een evenwichtige benadering van elke problematiek en poogt zij de klager een objectief antwoord te bezorgen. In 2011 behandelde de ombudsdienst nagenoeg 3 000 klachten, een stijging met ruim 30 % ten opzichte van 2010. De stijging valt in essentie te verklaren door de betere toegankelijkheid om een klacht in te dienen.
Klantenstrategie in een nieuw jasje Tal van projecten hebben in de voorbije jaren één of meer aspecten van de klantenbenadering van Eandis aangepakt. Daarom werd het tegen de achtergrond van de maatschappelijke en technologische evoluties hoog tijd om de resultaten ervan te bestendigen in een globale aanpak van de klantenstrategie van Eandis. Een eerste stap is inmiddels afgewerkt met de identificatie van alle klanten en de diensten die we hen vandaag reeds aanbieden. In een volgende fase wordt nagegaan hoe we deze klanten nu bereiken en of de ingezette communicatiekanalen in de nabije toekomst moeten wijzigen of uitbreiden. Nieuwe sociale media worden daarbij zeker niet uitgesloten. Alleszins gelden twee principes als richtsnoer bij de beoordeling van mogelijke nieuwe initiatieven: een vernieuwing moet ofwel voor dezelfde kostprijs een kwaliteitsverbetering inhouden, dan wel moet de huidige kwaliteit kunnen behouden blijven aan een lagere kostprijs.
66
De DNB’s als sociale leverancier: strijden tegen energiearmoede Jammer genoeg is energiearmoede in vele Vlaamse gezinnen een realiteit. De moeilijke economische tijden die we nu beleven, dragen er zeker toe bij dat velen er niet meer in slagen de eindjes aan elkaar te knopen. Vaak blijven de energierekeningen onbetaald en zien de commerciële leveranciers zich verplicht het leveringscontract met deze verbruikers stop te zetten. Voor dergelijke gevallen heeft de wetgever voorzien dat de distributienetbeheerder optreedt als vangnet; deze laatste wordt dan de sociale leverancier. De sociale leverancier beschikt over een aantal hulpmiddelen om deze klantencategorie bij te staan. De plaatsing van een budgetmeter voor elektriciteit en/of gas, die werkt met een oplaadsysteem voor prepaid-kaarten, blijkt heel vaak een afdoend middel om het energieverbruik in de hand te houden en in feite aan actieve budgetbegeleiding te doen. Eandis heeft intensieve contacten met alle partijen die betrokken zijn bij de problematiek van de (energie)armoede, zoals de OCMW’s en allerlei sociale organisaties. Intern heeft Eandis een hele organisatie opgezet om dit luik van de sociale energiepolitiek in goede banen te leiden. Volgende cijfers over 2011 geven een goed beeld van het belang van de activiteiten van de sociale leveranciers waarvoor Eandis optreedt: aantal opgestelde budgetmeters elektriciteit
70 530 (+12,5 %)
aantal actieve budgetmeters elektriciteit
34 224
aandeel t.o.v. toegangspunten sociale leverancier elektriciteit aantal opgestelde budgetmeters gas
54 % 26 519 (+46,7 %)
aantal actieve budgetmeters gas
20 389
aandeel t.o.v. toegangspunten sociale leverancier gas
42 %
aantal oplaadpunten voor budgetmeterkaarten omzet opladingen budgetmeters
293 37 821 576 euro (+24,9 %)
aandeel t.o.v. totale omzet DNB als sociale leverancier
39 %
De samenwerking met de Lokale Adviescommissies (LAC’s) heeft in het verleden reeds haar nut bewezen. In de Lokale Adviescommissie zitten het OCMW en de sociale leverancier samen over dossiers van eindgebruikers die er ondanks alle begeleidende maatregelen niet in slagen hun schulden te beperken. Een schorsing van de energielevering wordt enkel overwogen als alle andere middelen gegarandeerd uitgeput zijn en is enkel mogelijk bij beslissing van de LAC. De LAC’s en de sociale leveranciers pogen om verbruikers - van zodra hun individuele situatie het toelaat - opnieuw te oriënteren naar de normale energiemarkt van de commerciële leveranciers. Hierna enkele cijfers die een impressie geven van de LAC-werking in het jaar 2011: aantal LAC-zittingen
1 578
aantal LAC-dossiers
43 378
67
Klantencommunicatiecentrum De Stroomlijn: een jaar van groei Het klantencommunicatiecentrum De Stroomlijn is een dochteronderneming van Eandis en watermaatschappij T.M.V.W. Dit jonge, dynamische bedrijf zette in 2011 zijn groei onverminderd verder, maar slaagde er desalniettemin in de kwaliteit van zijn dienstverlening op een hoog peil te behouden. De groei kwam er in 2011 in twee gedaanten. Vooreerst heeft Antwerpse Waterwerken (A.W.W.), de opdrachthoudende vereniging die instaat voor de drinkwaterbedeling aan ongeveer 600 000 inwoners in de ruimere Antwerpse regio, de afhandeling van haar klantenoproepen vanaf mei 2011 aan De Stroomlijn toevertrouwd. A.W.W. is tegelijk ook toegetreden tot het aandeelhouderschap van De Stroomlijn. A.W.W. heeft een participatie van 2,99 % in het kapitaal van De Stroomlijn onderschreven. De participatie van Eandis in De Stroomlijn bedraagt nu 64,03 %; de overige aandelen zijn in handen van T.M.V.W. Groei was er ook in de verdere verzelfstandiging van De Stroomlijn. Vanaf 1 juni 2011 heeft De Stroomlijn de nacht- en weekendpermanentie volledig in eigen beheer overgenomen; er wordt hiervoor geen beroep meer gedaan op de diensten van N-Allo. Deze overgang is zonder noemenswaardige problemen verlopen. De diensten van De Stroomlijn hebben in 2011 ook de basis gelegd voor een verdere groei naar autonomie inzake infrastructuur. De studiefase hiervoor werd afgerond en de marktbevraging is inmiddels opgestart. David Termont, directeur Klantenbeheer bij Eandis, is in de loop van 2011 Luc De Bruycker opgevolgd als voorzitter van de Raad van Bestuur van De Stroomlijn. Personeelsaantal Eind 2011 telde De Stroomlijn 249 personeelsleden in haar drie vestigingen (Gentbrugge, Ieper en Mechelen). Het personeelseffectief steeg tijdens 2011 met 14 eenheden of +6 %. Ongeveer 15 % van de medewerkers van De Stroomlijn is tewerkgesteld met een interimcontract. Aantal oproepen voor Eandis In 2011 verwerkten de operatoren van De Stroomlijn meer dan anderhalf miljoen oproepen (1 575 959) voor Eandis. Ruim drie kwart van de oproepen die bij De Stroomlijn binnenliepen in 2011, waren bestemd voor Eandis. Service Levels De operationele resultaten van De Stroomlijn in 2011 waren zonder meer goed te noemen, en dit ondanks een forse uitbreiding van het opdrachtenpakket mede dankzij de toetreding van A.W.W. Het percentage beantwoorde oproepen voor Eandis schommelde rond 98 %, met een gemiddelde antwoordtijd van 11 seconden. Gemiddeld over 2011 werd voor Eandis 82 % van de oproepen binnen de gestelde tijdslimiet beantwoord. Als norm geldt dat 80 % van de binnenkomende oproepen binnen de 20 seconden moet zijn opgenomen.
68
Gasinstallateurs warm maken voor technologie van de toekomst Sinds jaar en dag besteedt Eandis veel aandacht aan de specifieke doelgroep van de aardgasinstallateurs. Deze partners worden op geregelde tijdstippen uitgenodigd op informatieavonden, wat hen de kans biedt om kennis te maken met de nieuwste evoluties in hun vakgebied. In 2011 organiseerde Eandis vijf avonden onder het thema ‘Samen klaar voor innovatie’. We telden meer dan 2 000 aanwezigen uit 700 verschillende bedrijven. Naast een opfrissing van enkele basisprincipes over de correcte uitvoering van een gasaansluiting, kwamen er vragen aan bod zoals: welke gastechnologieën zijn vandaag, morgen en overmorgen op de markt beschikbaar? Welke technologieën bieden de hoogste rendementen?
69
70
Dankzij een permanente dialoog met de regulatoren wil Eandis een beleidsmatig draagvlak creëren voor het distributienetbeheer van de toekomst.
71
Beantwoorden aan de eisen van de regulatoren De energieregulatoren en Eandis hebben een gemeenschappelijk doel: een vlot draaiende energiemarkt waarin de eindconsument aan de best mogelijke voorwaarden van betrouwbaarheid, veiligheid en prijs kan beschikken over de benodigde energie. De permanente dialoog tussen regulator en distributiesector, ieder vanuit zijn eigen rol en verantwoordelijkheden, is dan ook van essentieel belang.
Tussentijdse herziening van het distributienettarief Onder invloed van allerlei maatschappelijke evoluties stegen de uitgaven van de distributienetbeheerders voor groenestroomcertificaten en REG-premies vanaf 2010 dermate sterk, dat een snelle tussentijdse aanpassing van het distributienettarief zich opdrong. In totaal ging het bij die extra, onvoorziene kosten bij de zeven Vlaamse gemengde distributienetbeheerders om een bedrag van 543 miljoen euro. Indien de inkomsten van de DNB’s tijdens de lopende tariefperiode (tot eind 2012) ongemoeid werden gelaten, zou er onvermijdelijk een onevenwicht zijn gegroeid tussen de reële kosten en de inkomsten voor de DNB’s, wat pas in de volgende tariefperiode (initieel voorzien vanaf het jaar 2013) door middel van een scherpe inhaalbeweging via het distributienettarief zou kunnen worden gerecupereerd. Eandis is over deze problematiek in overleg getreden met de regulatoren, in het bijzonder de tariefbevoegde federale regulator CREG. De CREG heeft kennis genomen van de argumentatie van Eandis en besliste in te gaan op het voorstel van de gemengde distributiesector om de tarieven voor het gebruik van het distributienet vanaf 1 april 2011 aan te passen om zodoende de tarieven opnieuw in lijn te brengen met de reële kost die voortvloeit uit de openbaredienstverplichtingen die op de sector rusten. De tariefaanpassing werd evenredig gespreid over de jaren 2011 en 2012. Alle andere tariefcomponenten van het distributietarief, zoals de kosten voor de netexploitatie, bleven ongewijzigd.
Herziening van de REG-premies Onder impuls van de Vlaamse regering werd het REG-premiestelsel grondig hervormd; het trad in voege op 1 januari 2012. Er werd overgestapt van resultaats- naar actieverplichtingen, en het premiestelsel zelf werd sterk vereenvoudigd. De distributienetbeheerders, via hun werkmaatschappij, zijn nog de enige instanties die REG-premies uitbetalen. De premies werden voor het hele Vlaamse grondgebied gelijkgeschakeld. En, ten slotte, het aantal premies werd gereduceerd. De distributeurs hoeven ook geen jaarlijks REG-actieplan meer op te stellen en in te dienen bij de Vlaamse instanties.
72
Wat betreft concrete acties springen volgende maatregelen in het oog: • er komen naast dakisolatie ook premies voor vloer- en muurisolatie • Eandis trekt een budget uit voor de gratis dakisolatie van 500 slecht geïsoleerde huurwoningen van kansarmen; de selectie van de woningen gebeurt door de plaatselijke OCMW’s • KMO’s en bedrijven kunnen in principe rekenen op dezelfde premies als particuliere verbruikers • het systeem van de energiescan, dit is een snelle doorlichting van de woning die resulteert in reële besparingstips met onmiddellijk effect, wordt voortgezet zij het aan een minder intensief tempo • enkele REG-premies worden afgeschaft, zoals voor condensatieketels (behalve voor beschermde afnemers), domotica en zonnewering • vernieuwende, toekomstgerichte technologieën zoals warmtepompen, worden verder ondersteund.
500 kansarme
Rapportering van sociale statistieken aan de VREG Eandis en de distributienetbeheerders bekleden een scharnierrol in de uitwerking van het sociaal energiebeleid van de Vlaamse overheid. Daarom vraagt die overheid via haar energieregulator VREG aan de sector om uitvoerig en op vaste tijdstippen te rapporteren over hun werking. Om accuraat en tijdig de gevraagde rapportering te kunnen opleveren, heeft Eandis werk gemaakt van een stroomlijning van de diverse interne IT-systemen die de nodige informatie bevatten. We kunnen voortaan vlot gegevens en statistieken aanleveren als antwoord op 84 rapportvragen voor aardgas en 74 vragen voor elektriciteit.
Eandis heeft haar interne procedures afgestemd op de nieuwe regelgeving. Er werd tevens een ruime communicatie op het getouw gezet over de nieuwigheden voor de eindverbruikers.
73
huurders krijgen gratis dakisolatie dankzij Eandis
74
Door het aanboren van nieuwe financieringsbronnen kan Eandis de toekomstige financiering van het distributienetbeheer in Vlaanderen verzekeren.
75
De financiële performantie verhogen Diversificatie is het sleutelbegrip in de financieringspolitiek van Eandis. Enkel op die manier kunnen we onze doelstellingen van kostenbeheersing en tariefstabiliteit realiseren zonder in te boeten op de ambitieuze, toekomstgerichte investeringsplannen. Tegen deze achtergrond is Eandis er in 2011 in geslaagd zichzelf op de kaart te zetten bij de institutionele investeerders in Europa. De succesvolle eerste plaatsing van een obligatie bij deze investeerders was enkel mogelijk dankzij een gunstige rating.
Rating als graadmeter voor financiële performantie Voor bedrijven die zich willen financieren op de internationale kapitaalmarkten is een rating van een gerenommeerde kredietbeoordelaar noodzakelijk. Daarom was Eandis al in 2010 gestart met de procedure voor het verkrijgen van een langetermijnkredietrating bij het bureau Moody’s Investors Service (‘Moody’s’). Dit ratingbureau heeft grondig alle interne en externe aspecten in verband met de bedrijfsvoering en het financieel beleid van de aanvrager en de gehele Economische Groep Eandis (d.i. Eandis geconsolideerd met de dochterondernemingen, samen met de zeven Vlaamse gemengde distributienetbeheerders) geanalyseerd. Uiteindelijk mondde dit op 12 oktober 2011 uit in de toekenning door Moody’s van een rating A1 met negatieve vooruitzichten. Met een A1-rating wordt Eandis beschouwd als zijnde onderhevig aan een laag kredietrisico; binnen de A-ratings situeert Eandis zich in de hogere categorie. De negatieve vooruitzichten (‘negative outlook’) houden verband met de beslissing van Moody’s om desgevallend de rating van het Vlaams Gewest te herbekijken in het licht van de onzekerheid rond de kredietwaardigheid van diverse overheden in Europa. Met de toegekende rating schaart Eandis zich bij de beter gepositioneerde gereguleerde nutsbedrijven in Europa. Ondanks een effectieve verlaging van de rating voor Vlaanderen met twee stappen heeft Moody’s op 20 december 2011 de A1-rating met negatieve vooruitzichten voor Eandis bevestigd. Voor haar A1-rating van Eandis baseerde Moody’s zich op volgende elementen: • Eandis wordt - gelet op het overwegend publiek aandeelhouderschap rechtstreeks in de distributienetbeheerders en onrechtstreeks in Eandis - beschouwd als een entiteit die gelieerd is aan de overheid (‘government related entity’) • Moody’s onderkent als sterktes de kredietwaardigheid van Eandis en de distributienetbeheerders, het lage risicoprofiel in de gereguleerde sector van de energiedistributie, de potentiële ondersteuning door de Vlaamse overheid en een gunstige regulatoire context • Als eerder zwakke punten komen volgens Moody’s naar voren: het nog jonge en onervaren reguleringskader, de verwachte aangroei van de schuldfinanciering, en de druk op de kredietwaardigheid van de hogere overheid, inzonderheid het Vlaams Gewest.
Kader voor Europese obligaties op poten gezet Om te kunnen beschikken over een flexibel middel voor het aantrekken van lange termijnfinanciering aan aantrekkelijke voorwaarden heeft Eandis een kaderprogramma voor ‘Euro Medium Term Notes’ (EMTN) uitgewerkt en door de bevoegde autoriteiten laten goedkeuren. Dit kaderprogramma laat toe om voor een totaal plafondbedrag van 5 miljard euro uitgiftes te realiseren. Dit door Eandis opgezette EMTN-programma werd door Moody’s eveneens beoordeeld met een A1 rating met negatieve vooruitzichten (26 oktober 2011). Uitgiftes onder dit programma worden gewaarborgd door de Vlaamse gemengde distributienetbeheerders op een niet-solidaire en niet-hoofdelijke basis, elk in verhouding tot hun kapitaalparticipatie in Eandis.
76
Roadshow zet Eandis op de kaart In aanloop naar een eerste concrete obligatie-uitgifte onder het EMTN-programma organiseerde Eandis een ‘roadshow’ in de belangrijkste financiële centra van Europa: er werden ontmoetingen georganiseerd met investeerders in achtereenvolgens Brussel, Parijs, Londen, Amsterdam en Frankfurt. Na afloop van de roadshow was er nog een druk bijgewoonde teleconferentie met investeerders uit gans Europa. Eandis liet de financiële wereld bij die gelegenheden kennismaken met het eigen bedrijf, de belangrijke rol die het speelt in de energiesector in Vlaanderen, de toekomststrategie van het bedrijf en de financiële situatie van de Economische Groep Eandis. Meteen kondigde Eandis een nakende obligatie-uitgifte aan.
Eerste EMTN-uitgifte Omdat de omstandigheden op de internationale financiële markten op dat ogenblik vrij gunstig waren, besliste Eandis op 28 oktober 2011 om daadwerkelijk over te gaan tot een eerste Europese institutionele obligatie-uitgifte. De voorwaarden voor deze obligatielening waren: een uitgiftebedrag van 500 miljoen euro, een looptijd van 10 jaar tot 8 november 2021, een jaarlijkse coupon van 4,50 % (zijnde 180 basispunten boven de referentierentevoet op 10 jaar), een all-in uitgifteprijs van 99,667 % en een notering op de Luxemburgse beurs. Bij de intekening bleek de grote interesse van de investeerders. In het orderboekje werd voor een bedrag van 1,3 miljard euro ingetekend, een overinschrijving van 2,6 maal. Hierdoor kon de initiële prijszetting van 190 basispunten boven de referentierentevoet naar beneden worden bijgesteld tot 180 basispunten. De coupon werd aldus bepaald op 4,50 % met een inschrijvingsprijs van 99,667 %.
Het bedrag van 500 miljoen euro werd uiteindelijk toegewezen aan 77 investeerders uit nagenoeg alle Europese landen van Finland tot Malta. Vooral fondsbeheerders (ruim 70 % van het totale bedrag) en in mindere mate verzekeraars (14 %) tekenden vlot in op deze obligatie. Geografisch kwam de grootste interesse uit Duitsland (35 %) en Nederland (30 %); Belgische investeerders stonden in voor 11 % van het totale uitgiftebedrag.
Nieuwe bankleningen 2011 Eandis heeft het voorbije jaar ook verder een beroep gedaan op diverse vormen van klassieke bankfinanciering. In vier leningen op lange termijn (met een looptijd van 5 tot 10 jaar), verspreid over twee verschillende bankinstellingen, werd op 30 juni 2011 een bedrag van 325 miljoen euro opgenomen. Op het einde van 2011 werd een wentelkrediet stopgezet; met een andere bankinstelling werd aan gunstigere voorwaarden een nieuw wentelkrediet ten belope van 125 miljoen euro aangegaan. Op de korte termijn werd een contract voor ‘straight loan’ tot maximum 150 miljoen euro verlengd. Eandis heeft daarnaast een back-upkrediet voor 125 miljoen euro dat kan worden aangesproken indien de onderneming er niet in slaagt thesauriebewijzen te plaatsen. Ook dit programma werd verlengd.
77
2,6
aantal maal dat de EMTN obligatielening was overingeschreven
Kapitaaloptimalisatie bij de distributienetbeheerders In 2011 werd de kapitaalstructuur van de distributienetbeheerders geoptimaliseerd, waardoor het aandeel van de openbare besturen steeg van 70 % naar (afgerond) 79 % met een overeenstemmende daling van de kapitaalparticipatie voor de private partner Electrabel NV tot 21 %. De financiële optimalisatie maakt het op termijn mogelijk dat de openbare besturen een hogere financiële vergoeding op hun ingebracht kapitaal zullen ontvangen. De stemrechten voor de private aandeelhouder werden beperkt tot 25 % plus één. Door een vrijwillige actie van Electrabel werd het stemrecht vanaf 29 juni 2011 verminderd tot 20 % min één, met uitzondering van een aantal specifieke beleidsbeslissingen waarvoor het stemrecht behouden bleef op 25 % plus één.
Dividend voor de aandeelhouders De lokale openbare besturen zijn de belangrijkste aandeelhouders van de Vlaamse gemengde distributienetbeheerders (rechtstreeks) en van Eandis (onrechtstreeks). Willen zij ook in de toekomst nog inspanningen blijven leveren voor investeringen in betrouwbare distributienetten die de toekomstige uitdagingen aankunnen, is het nodig dat zij een aanvaardbare vergoeding op hun kapitaalinbreng ontvangen. Dit gebeurt onder de vorm van dividenden die de distributienetbeheerders aan hun aandeelhouders uitkeren. Voor de zeven Vlaamse gemengde distributienetbeheerders samen werd in 2011 in totaal 228,1 miljoen euro aan dividenden toegekend. Dit is een daling met 8,5 miljoen euro ten opzichte van 2010, een direct gevolg van de kapitaalvermindering van juni 2011. Hiermee komt het rendement op het globaal eigen vermogen (3,7 miljard euro) uit op 6,16 %.
78
Investeringen 2011 is opnieuw een jaar geworden met een breed pakket aan investeringen. Vergeleken met 2010 lagen de investeringen voor elektriciteit 12,2 % hoger; voor aardgas kwamen de gerealiseerde investeringen 3,9 % hoger uit dan het voorgaande jaar. In absolute cijfers bedroegen de investeringen elektriciteit 427,7 miljoen euro, voor aardgas 243,4 miljoen euro. De aangehaalde cijfers houden geen rekening met investeringen in slimme meters en slimme netten (30,2 miljoen euro), de uitbouw van het clearing house Atrias en MIG-6 (3,3 miljoen euro) en met de gemengde investeringen (53,7 miljoen euro) in bijvoorbeeld gebouwen.
Balans Een blik op het balanstotaal eind 2011 leert dat de enkelvoudige balans van Eandis afsluit met een balanstotaal van 1 785,8 miljoen euro, zijnde 426,3 miljoen euro meer in vergelijking met eind 2010. De belangrijkste factor in die evolutie is de EMTN obligatielening van 500 miljoen euro die werd uitgegeven en die integraal werd doorgeleend aan de distributienetbeheerders. De andere balansrubrieken einde 2011 kenden een daling van 73,7 miljoen euro in vergelijking met eind 2010, voornamelijk ingevolge een daling van het kortetermijnfinancieringstekort.
Resultatenrekening Uit de resultatenrekening van Eandis over 2011 blijkt een bedrijfsopbrengst van 1,3 miljard euro (+7,9 % in vergelijking met 2010). Hier worden voornamelijk de doorrekeningen van de bedrijfskosten in Eandis naar de distributienetbeheerders geboekt. Dat cijfer geeft een goed beeld van de globale activiteit van Eandis als werkmaatschappij van de Vlaamse gemengde distributienetbeheerders. De stijging van de financiële kosten met 15,8 miljoen euro, voornamelijk ten gevolge van de uitgegeven obligatieleningen, wordt gecompenseerd door een gelijkaardige stijging van de financiële opbrengsten wegens de doorlening hiervan aan de distributienetbeheerders. Bij de uitzonderlijke kosten/opbrengsten noteren we een stijging van 36,1 miljoen euro met betrekking tot toekomstige personeelsverplichtingen. Aangezien Eandis aan kostprijs werkt voor haar opdrachtgevers, de zeven Vlaamse gemengde distributienetbeheerders voor elektriciteit en gas, sluit de resultatenrekening zoals altijd met een nulresultaat.
79
80