Activiteitenverslag 2011
Intergem Intercommunale Vereniging voor Energieleveringen in Midden-Vlaanderen Opdrachthoudende vereniging
Activiteitenverslag
2011
Jaarvergadering d.d. 28 juni 2012
Activiteitenverslag 2011
1
Inhoud Woord vooraf 6 Voorstelling van de distributienetbeheerder
9
Identiteit 10 Contactmogelijkheden 11 Deelnemers 12 Distributiegebied 13 Bestuur en toezicht 14
Verslag van de Raad van Bestuur
19
Inleiding
20
Inventaris van de vrijgemaakte markt in 2011 Distributienettarieven Benchmarking Groenestroom- en warmtekrachtcertificaten Aansluitbaarheidsgraad aardgas Atrias, federaal clearing house Beslissing Electrabel m.b.t. Eandis en de Vlaamse gemengde distributienetbeheerders Mogelijke structurele aanpassing van de distributienetbeheerders
22
Algemeen beleid 29 Kapitaaloptimalisatie bij de distributienetbeheerders Dividend voor de deelnemers Extranet Uitbreiding erkenning als distributienetbeheerder Aansluitmodaliteiten windmolenparken Aanpassing verkavelingsreglementen Intergem in de samenleving Intergem als sociale leverancier Contacten met de klanten Klantentevredenheid
31
Rationeel energiegebruik (REG) en milieu 33 Project Energiediensten Lokale Besturen (EDLB) REG-actieplan 2011 Wijziging REG-besluit Ontwerp REG-aardgasfonds 2012 Huishoudelijke energiescans Premies voor beschermde klanten Project dakisolatie sociale huisvestingsmaatschappijen Nieuw pilootproject dakisolatie in Vlaanderen REG-fonds Fluxys Openbare verlichting Earth Hour en Nacht van de Duisternis Aantal installaties hernieuwbare energie
2
Activiteitenverslag 2011 Intergem 2011
Investeringsprogramma’s 41 Gerealiseerde investeringen in 2011 Budget 2012 Driejaarlijkse investeringsplannen SLA/PLA 2012 Eandis 43 Nieuwe voorzitter en ondervoorzitter van het Managementcomité Eandis Rating en EMTN-obligatieprogramma Slimme meters Slimme netten Slimme gebruikers Elektrische voertuigen – EVA-platform 3e Aannemersprijs Eandis Huis-aan-huisblad Verslag Corporate Governance Comité
47
Beknopte jaarrekening
49
Inleiding 50 Balans per 31 december 2011 51 Resultaten elektriciteit 2011 52 Resultaten gas 2011 53 Dividenden openbare deelnemers
54
(Uitgebreide financiële gegevens kunt u terugvinden in het ‘Financieel verslag 2011’ dat samen met het activiteitenverslag het jaarverslag vormt en dat op eenvoudige aanvraag verkrijgbaar is via ‘
[email protected]’). Verklarende woordenlijst
61
Activiteitenverslag 2011
3
Woord vooraf Geachte lezer, Na het werkjaar 2011 kunnen we andermaal tevreden terugblikken op de vele zaken die we als distributienetbeheerder in onze regio hebben gerealiseerd, ten bate van onze inwoners. Een bloemlezing van beslissingen en resultaten vindt u terug in dit jaarverslag. Als distributienetbeheerder met een grote maatschappelijke verantwoordelijkheid willen we permanent initiatieven nemen om onze activiteiten en onze werking af te stemmen op de maatschappelijke bekommernissen en evoluties. We kijken in die context alvast uit naar de staatshervorming. Door de geplande regionalisering komt de volledige distributiebevoegdheid op het Vlaamse niveau. Dit impliceert dat zowel de beslissingen over onze acties en projecten als de beoordeling van onze kosten in één hand komen. Dat zal de duidelijkheid aanzienlijk vergroten. De toekomst kondigt zich andermaal bijzonder uitdagend aan. Er zijn de technologische innovaties en de ecologische en sociale bezorgdheden. Maar er is ook de alsmaar stijgende druk op de energietarieven. De distributienettarieven zijn momenteel geblokkeerd tot einde 2014. Intussen blijven de kosten die we niet onder controle hebben toenemen en is het huidige tarief niet in staat om, bij een ongewijzigd beleid, dit op te vangen. Omdat de kostenverrekening wordt vooruitgeschoven in de tijd kan dat vanaf 2015 leiden tot een stijging van de tarieven. Maatschappelijk aanvaardbare tarieven blijven te allen tijde nochtans onze prioritaire bezorgdheid. We hebben talloze malen signalen gegeven dat de niet-beheersbare kosten, vooral voor de invulling van onze ecologische opdrachten, ongemeen snel stijgen, met ernstige gevolgen voor de distributienettarieven. Zelf hebben we de jongste jaren al forse inspanningen geleverd om de werkingskosten die we zelf beheersen tot een minimum te beperken. Samen met de andere Vlaamse gemengde distributienetbeheerders en Eandis zijn we een fundamenteel debat aangegaan over onze rol, activiteiten en diensten in het voortdurend evoluerende energielandschap. We hebben onder meer zelf het initiatief genomen om de organisatiestructuren binnen de gemengde distributiesector te vereenvoudigen. Die vereenvoudiging zal worden bekrach-
4
Activiteitenverslag 2011
tigd tijdens de jaarvergadering in juni 2012. Daarbij wordt voorgesteld om een forse vermindering door te voeren van het aantal openbare mandaten, zonder evenwel afbreuk te doen aan de lokale verankering van de sector. De gemeenteraadsverkiezingen van 2012 en de daarmee gepaard gaande hersamenstelling van de bestuursorganen bieden een opportuniteit om met een nieuwe structuur en invulling van start te gaan in 2013. We werken ook volop aan een samenwerkingsmodel tussen de energie-, water-, riolerings- en telecomsector in Vlaanderen, met het oog op structurele synergie. Dat doen we in het kader van een minder-hinderbeleid en een optimaal verloop van werken op het openbaar domein. Bovendien is dit model een belangrijke manier om structurele besparingen te realiseren. In heel die maatschappelijke evolutie staat de klant centraal. Een extern onafhankelijk onderzoek naar onze klantgerichte processen, toont aan dat de algemene klantentevredenheid zeer hoog is. We willen dan ook verder garant blijven staan voor een klantgerichte dienstverlening afgestemd op de samenleving van morgen. We investeren permanent om op een kostenefficiënte, technisch verantwoorde en bedrijfszekere manier de netten uit te baten. Vandaag staan we aan de Europese top op het
vlak van betrouwbaarheid van netten en leveringszekerheid. Daarnaast volgen we de technologische innovaties op de voet: • Door de snelle evolutie van de openbare verlichting bijvoorbeeld, is de noodzaak ontstaan om nieuwe technologieën en ontwikkelingen van zeer nabij op te volgen in het kader van mogelijke energie- en kostenbesparingen voor steden en gemeenten. In die context gebeurt voortdurend onderzoek rond ledverlichting, via meerdere proefsites. • Om de doelstellingen voor de vermindering van het energieverbruik te halen, volgen we de diverse trends inzake warmtenetten continu op. De aanleg en exploitatie van dergelijke warmtenetten vertoont een grote gelijkenis en synergie met onze huidige taken. • Inzake slimme meters en slimme netten, doen we aan innovatief onderzoek om mee te bouwen aan het intelligente energienetwerk van de toekomst. De ‘slimme’ technologie maakt het mogelijk om permanent over betrouwbare meetgegevens over afname, netbelasting en injectie te beschikken en zo de energiestromen op de netten te volgen en te beheren. Momenteel loopt een pilootproject met 40 000 slimme meters, ook in ons distributiegebied. • De uitbouw van ervaring en expertise op het vlak van elektrische mobiliteit stond eveneens op de prioriteitenlijst. In 2012 worden op verschillende locaties oplaadpunten uitgebouwd voor elektrische voertuigen om zo tot een netwerk van oplaadpunten te komen, verspreid over Vlaanderen. Binnen die snel evoluerende maatschappij moeten we jammer genoeg vaststellen dat energiearmoede in Vlaanderen een realiteit is. Alsmaar meer gezinnen hebben in deze economisch moeilijke tijden problemen om hun energiefacturen te betalen. Het aantal residentiële klanten bij de soci-
ale leverancier blijft groeien, ondanks al onze inspanningen om energiearmoede te bestrijden. We voorzien deze klanten niet alleen van energie, maar we staan hen ook bij, samen met de OCMW’s. We proberen het energieverbruik in de hand te houden en doen aan actieve budgetbegeleiding. De budgetmeter blijft meer dan ooit een belangrijk element in de sociale energieproblematiek. Als distributienetbeheerder waren we het afgelopen jaar opnieuw erg actief op milieuvlak. De gerealiseerde REGbesparingen blijven in stijgende lijn gaan. De opmars van groene stroom in Vlaanderen is indrukwekkend. We stellen alles in het werk om in ons werkingsgebied zoveel mogelijk decentrale productie-installaties aan te sluiten. Daardoor werken we mee aan het succes van hernieuwbare energie. Intussen is het voor iedereen duidelijk dat hernieuwbare en decentraal geproduceerde energie hun kostprijs hebben voor de hele samenleving. Het zal er op aankomen om, samen met de overheid, doordacht te zoeken naar en mee te helpen aan een duurzaam groeiscenario voor groene stroom. Intergem pakt met de grootste zorg de uitdagingen van de moderne samenleving aan. We willen daarbij onze hoge kwaliteitsnormen qua dienstverlening handhaven en zelfs verbeteren. Daarvoor moeten we een beroep doen op de tomeloze inzet van duizenden mensen. Namens Intergem wens ik al onze aandeelhouders en bestuurders te danken voor hun loyauteit, de samenwerking, en het goede bestuur van onze opdrachthoudende vereniging. Ik wil ook de directie en de personeelsleden van Eandis bedanken voor hun inzet en de professionaliteit waarmee ze de vele opdrachten die hen worden toevertrouwd, uitvoeren. Piet Buyse Voorzitter
Activiteitenverslag 2011
5
Voorstelling van de distributienetbeheerder
Activiteitenverslag 2011
7
Identiteit
Benaming
Intercommunale Vereniging voor Energieleveringen in Midden-Vlaanderen – afgekort tot Intergem
Rechtsvorm
Opdrachthoudende vereniging
Maatschappelijke zetel
Administratief Centrum Franz Courtensstraat 11, 9200 Dendermonde
Secretariaat
Brusselsesteenweg 199, 9090 Melle
Oprichting
Opgericht op 15 september 1980 na Koninklijke Machtiging van 14 augustus 1980 – Belgisch Staatsblad van 23 september 1980. Oprichtingsakte gepubliceerd in de Bijlage tot het Belgisch Staatsblad van 14 mei 1981 nr. 936-5.
Statuten
8
Goedgekeurd bij Koninklijk Besluit van 5 december 1980 - Belgisch Staatsblad van 25 februari 1981. Omzetting in opdrachthoudende vereniging door de algemene vergadering in buitengewone zitting van 6 november 2003. Overneming van gedeelte IGAO vanaf 1 januari 2009. Laatst gewijzigd door de algemene vergadering van 23 juni 2011. – Bijlage bij het Belgisch Staatsblad van 3 augustus 2011 – nr. 11120453 - Goedgekeurd bij Ministerieel Besluit van 10 oktober 2011. Actualisering van het register van de aandelen en winstbewijzen door de algemene vergadering van 22 december 2011.
Ondernemingsnummer
BTW BE 0220.764.971
RPR Dendermonde
Activiteitenverslag 2011
Contactmogelijkheden
Algemeen telefoonnummer
078-35 35 34
Vragen over: - nieuwe aansluitingen - aansluitingen verzwaren, meters verplaatsen en vervangen - meterstanden opnemen - rationeel energiegebruik (REG) - budgetmeters en dienstverlening van de sociale leverancier Klachten melden (bij voorkeur via www.eandis.be > Over Eandis > Opmerkingen of klachten melden) Iedere werkdag van 8 tot 20 uur en op zaterdag van 9 tot 13 uur.
Storingen en defecten op het elektriciteits- en gasnet
078-35 35 00
7 dagen op 7 en 24 uur op 24.
Gasreuk
0800-65 0 65
7 dagen op 7 en 24 uur op 24. Oproepen worden prioritair behandeld.
Defecte straatlampen – www.straatlampen.be
0800-6 35 35
Adresgegevens van de paal doorgeven (via telefoon of website). Het defect wordt zo snel mogelijk hersteld. Doven en slechthorenden - Gasreuk, storingen en defecten via sms-codebericht Meer info op website www.eandis.be
0477-777 080
Ombudsdienst
0800-6 00 01
Hebt u een klacht over de dienstverlening van Eandis, neem dan eerst via de website of via het algemeen nummer contact. Vindt u daar geen oplossing, dan kunt u terecht bij de Ombudsdienst van Eandis. Iedere werkdag van 8 tot 20 uur en op zaterdag van 9 tot 13 uur. U kunt ook schrijven of mailen via de website: - Ombudsdienst Eandis, postbus 60, 9090 Melle - www.eandis.be > Over Eandis > Ombudsdienst
Klantenkantoren
Openingsuren
- Aalst, Dendermondsesteenweg 75A - Sint-Niklaas, Heistraat 88 - Geraardsbergen, Kaai 15
Maandag: Dinsdag: Woensdag:
van 8.30 tot 12 uur van 12.30 tot 16 uur van 14 tot 18 uur van 8.30 tot 12 uur
Donderdag: van 8.30 tot 12 uur van 12.30 tot 16 uur Vrijdag: van 8.30 tot 12 uur van 12.30 tot 16 uur
Website www.intergem.be - www.eandis.be
Infrastructuurgebieden Schelde-Waas, Heistraat 88, 9100 Sint-Niklaas Zenne-Dender, Groeneweg 5 B, 9320 Aalst-Erembodegem
Algemeen correspondentieadres Brusselsesteenweg 199 - 9090 Melle
Activiteitenverslag 2011
9
Deelnemers
23 gemeenten, Provincie Oost-Vlaanderen en Electrabel nv. Gemeente
10
Elektriciteit
Aardgas
Aalst
x
x
Affligem
x
x
Bever
x
x
Beveren
x
x
Brakel
x
x
Buggenhout
x
x
Denderleeuw
x
x
Dendermonde
x
x
Erpe-Mere
x
x
Geraardsbergen
x
x
Haaltert
x
x
Hamme
x
x
Herzele
x
x
Kruibeke
x
x
Lebbeke
x
x
Lierde
x
x
Ninove
x
x
Sint-Gillis-Waas
x
x
Sint-Niklaas
x
x
Stekene
x
x
Temse
x
x
Waasmunster
x
x
Zottegem
x
x
Activiteitenverslag 2011
Kruibeke
Sint-Niklaas Temse Waasmunster Hamme
Distributiegebied
Dendermonde Buggenhout Lebbeke Aalst
ErpeMere Zottegem Herzele
Affligem Haaltert Denderleeuw
Volgens infrastructuurgebied
Ninove Brakel
Schelde-Waas Zenne-Dender
Lierde Geraardsbergen
Bever
SintGillisWaas
Stekene
Beveren
Kruibeke
Sint-Niklaas Temse Waasmunster Hamme Dendermonde Buggenhout Lebbeke
ErpeMere Zottegem Herzele
Aalst
Affligem Haaltert Denderleeuw
Ninove Brakel
Lierde Geraardsbergen
Bever
Activiteitenverslag 2011
11
Bestuur en toezicht
Raad van Bestuur
Voorzitter Piet Buyse - Dendermonde
Ondervoorzitter Mike Nachtegael - Sint-Niklaas
Leden
Robert Blommaert Wiske Bosteels Saskia Bressinck Davy Coppez Patrick Daubie Renaat Decorte Walter De Mezel Jo De Cuyper Chris De Groof Willy De Meulenaere Willy De Rudder Betty De Schampheleer Marc Gielens Roger Heirwegh Geert Hermans Marc Heynderickx
Beveren Affligem Kruibeke Geraardsbergen Bever Waasmunster Herzele Sint-Niklaas Electrabel Zottegem Sint-Gillis-Waas Denderleeuw Aalst Beveren Buggenhout Sint-Niklaas
Arnoud Heyse Willy Impens Hilaire Liebaut Rudy Mortier André Sarens Eric Spitaels Johan Stylemans Marc Torrekens Wilfried Tortelboom Gaston Van De Keer Ann Van de Steen Marleen Van Driessche Freddy Van Eeckhout René Van Marcke Freddy Verbeke Herman Vijt
Stekene Haaltert Provincie Oost-Vlaanderen Lierde Electrabel Geraardsbergen Aalst Ninove Brakel Erpe-Mere Aalst Lebbeke Ninove Dendermonde Temse Hamme
Leden met raadgevende stem Erik Maes - Sint-Gillis-Waas Paul Quintelier - Lebbeke
Deskundige Christian Viaene
Secretaris Bruno Vuylsteke
Vertegenwoordiging Eandis
12
Geert Craeynest Luc De Bruycker Luc Desomer Peter De Pauw (vanaf 01.01.2012)
Activiteitenverslag 2011
Paul Lauwers Johan Smets Luc Van Landeghem Walter Van den Bossche
Directiecomité
Corporate Governance Comité
Voorzitter Piet Buyse
Voorzitter Willy De Rudder
Ondervoorzitter Mike Nachtegael
Leden Robert Blommaert Jo De Cuyper Hilaire Liebaut Eric Spitaels Ann Van de Steen Freddy Van Eeckhout Herman Vijt
Leden Robert Blommaert Willy De Meulenaere Walter De Mezel Geert Hermans Johan Stylemans
Deskundige Christian Viaene
Deskundige Christian Viaene
Secretaris
Secretaris Jan Hermans
Bruno Vuylsteke
Vertegenwoordiging Eandis Geert Craeynest Luc De Bruycker Paul Lauwers Johan Smets Luc Van Landeghem Walter Van den Bossche
Vertegenwoordiging Eandis Frank Demeyer Marc Spelier Gijs Wuyts
Commissaris Ernst & Young Bedrijfsrevisoren BCVBA Vertegenwoordigd door Jan De Luyck
Activiteitenverslag 2011
13
Regionaal Adviescomité
Regionaal Adviescomité
Regionaal Adviescomité
Aalst
Beveren
Dendermonde
Voorzitter
Voorzitter
Voorzitter
Ann Van de Steen
Aalst
14
Beveren
Leden
Leden Wiske Bosteels Dirk De Meerleer Marc Gielens Marleen Lambrecht Johan Stylemans Gaston Van de Keer Sam Van de Putte
Robert Blommaert
Affligem Provincie Aalst Erpe-Mere Aalst Erpe-Mere Aalst
Saskia Bressinck Heidi Beck Mirèse Deckers Roger Heirwegh Alfons Verhelst
Herman Vijt
Hamme
Leden Kruibeke Beveren Provincie Beveren Kruibeke
Piet Buyse Dendermonde Dirk De Cock Lebbeke Leen Dierick Dendermonde Geert Hermans Buggenhout Marleen Van Driessche Lebbeke Frans Van Gaeveren Provincie René Van Marcke Dendermonde Tom Waterschoot Hamme
Deskundige
Deskundige
Deskundige
Christian Viaene
Christian Viaene
Christian Viaene
Secretaris
Secretaris
Secretaris
Bruno Vuylsteke
Bruno Vuylsteke
Bruno Vuylsteke
Vertegenwoordiging Eandis
Vertegenwoordiging Eandis
Vertegenwoordiging Eandis
Paul Lauwers Johan Smets Waldo Vandendriessche
Paul Lauwers Luc Van Landeghem Kurt Vanderhispallie Luc Vekemans
Paul Lauwers Luc Van Landeghem Kurt Vanderhispallie Luc Vekemans
Activiteitenverslag 2011
Regionaal Adviescomité
Regionaal Adviescomité
Regionaal Adviescomité
Geraardsbergen
Ninove
Sint-Niklaas
Voorzitter
Voorzitter
Voorzitter
Eric Spitaels
Geraardsbergen
Freddy Van Eeckhout
Ninove
Jo De Cuyper
Sint-Niklaas
Leden
Leden
Leden
Davy Coppez Geraardsbergen Patrick Daubie Bever Willy De Meulenaere Zottegem Jenne De Potter Zottegem Daniël De Vuyst Provincie Véronique Fontaine Geraardsbergen Rudy Mortier Lierde Wilfried Tortelboom Brakel
Georgette De Kegel Ninove Walter De Mezel Herzele Jan De Nul Denderleeuw Betty De Schampheleer Denderleeuw Marc De Schutter Haaltert Anja Sprangers Herzele Willy Impens Haaltert Hilaire Liebaut Provincie Marc Torrekens Ninove
Willy De Rudder Sint-Gillis-Waas Renaat Decorte Waasmunster Eddie Gosselin Temse Marc Heynderickx Sint-Niklaas Arnoud Heyse Stekene Mike Nachtegael Sint-Niklaas Johan Symoens Stekene Nicole Van Duyse Provincie Urbain Vercauteren St-Niklaas Freddy Verbeke Temse Egide Vonck Sint-Gillis-Waas
Deskundige
Deskundige
Deskundige
Christian Viaene
Christian Viaene
Christian Viaene
Secretaris
Secretaris
Secretaris
Bruno Vuylsteke
Bruno Vuylsteke
Bruno Vuylsteke
Vertegenwoordiging Eandis
Vertegenwoordiging Eandis
Vertegenwoordiging Eandis
Paul Lauwers Johan Smets Waldo Vandendriessche
Paul Lauwers Johan Smets Waldo Vandendriessche
Paul Lauwers Luc Van Landeghem Kurt Vanderhispallie Luc Vekemans
Activiteitenverslag 2011
15
16
Activiteitenverslag 2011
Verslag van de Raad van Bestuur
Activiteitenverslag 2011
17
Inleiding
Overeenkomstig de wettelijke en statutaire bepalingen brengen wij u verslag uit over de activiteiten van Intergem tijdens het boekjaar 2011. In het Activiteitenverslag vindt u de belangrijkste gebeurtenissen en evoluties van de voorbije verslagperiode. Na de positieve evaluatie van het proefproject met 4 000 slimme meters in Leest en Hombeek waarbij onderzoek werd gevoerd naar de technische mogelijkheden en beperkingen van de technologie, werd vorig jaar beslist over te stappen naar een tweede, ruimer opgevatte fase. In het najaar 2012 zullen ongeveer 40 000 slimme meters in het werkingsgebied van de Vlaamse gemengde distributienetbeheerders worden geïnstalleerd. Voor Intergem maken Aalst en Hofstade deel uit van het project. Dit pilootproject moet onder andere de nodige informatie verschaffen
18
Activiteitenverslag 2011
om een accurate kosten-batenanalyse op te stellen, om de logistieke voorbereiding van de introductie van de slimme meter te optimaliseren en om de maatschappelijke meerwaarde van de technologie voor alle betrokkenen (verbruiker, distributeur, maatschappij, en andere) aan te tonen. Op 9 mei 2011 werd de cvba Atrias opgericht. Eandis zal samen met drie andere netoperatoren (Ores, Infrax en Sibelga) binnen Atrias een nieuwe, zesde MIG-versie (Message Implementation Guide, een standaard voor de informatie-uitwisselingen en marktprocessen op de vrije energiemarkt) laten ontwikkelen. De samenwerking tussen vier netoperatoren uit alle landsdelen laat toe deze ontwikkeling op een maximale schaalgrootte uit te voeren. MIG-6 moet klaar zijn tegen het jaar 2015 en rekening houden met de inzet van slimme meters.
De Energiediensten voor Lokale Besturen hebben hun weg
port zonder voorbehoud noch bezwaar. Verder verslag over
gevonden naar gemeenten, OCMW’s en provincie.
de uitgevoerde werkzaamheden van het Corporate Gover-
Zij bieden begeleiding, coördinatie en prefinanciering aan
nance Comité vindt u in hoofdstuk 7 van het Activiteiten-
inzake energiebeheer in gebouwen en openbare verlich-
verslag. Er is geen tegenstrijdigheid van belangen vastge-
ting, wat moet resulteren in aanzienlijke energiebesparin-
steld overeenkomstig voornoemd verslag van het CGC.
gen. Tevens leggen wij u de Jaarrekening voor, afgesloten per Op 23 juni 2011 werd een belangrijke kapitaalherschikking
31 december 2011. De balans sluit per 31 december 2011
doorgevoerd bij de aandeelhouders. Terwijl de openbare
af met een totaal van 881 106 447,91 euro ten opzichte
besturen hun aandeel verhoogden, was er een terugname
van een vergelijkbaar cijfer van 846 413 120,04 euro voor
van het kapitaal door de deelnemende maatschappij. Door
het boekjaar 2010.
de opwaartse evolutie van de investeringen zal deze kapi-
De volledige jaarrekening is opgenomen in het ‘Financieel
taaloperatie op termijn resulteren in een hogere financiële
verslag’ dat op eenvoudige aanvraag verkrijgbaar is via
vergoeding ten voordele van gemeenten en provincie.
[email protected].
Er zijn geen vermeldingen genoteerd met betrekking tot het
In de loop van 2011 stond Eandis ten behoeve van de dis-
verkrijgen van eigen aandelen. Er is geen verwerving van
tributienetbeheerders in voor de uitgifte van een obligatie-
aandelen van de moedervennootschap of door een doch-
lening in het kader van het EMTN-programma gericht op
tervennootschap.
institutionele beleggers (die actief zijn op de Europese financiële markten). De distributienetbeheerders, waaronder
De vereniging heeft geen bijkantoren.
Intergem, hebben zich binnen het kader van deze lening voor hun eigen aandeel borg gesteld. In november 2011
Overeenkomstig de wettelijke voorschriften en artikel 16
werd 500 miljoen euro opgehaald. Deze lening had een
van de statuten heeft het Corporate Governance Comité
looptijd van 10 jaar en een bruto coupon van 4,50 %.
(CGC) aan de Raad van Bestuur verslag uitgebracht over zijn opdrachten inzake het hem toevertrouwd mandaat met
De Raad van Bestuur
betrekking tot het werkingsjaar 2011. Het betreft een rap-
19 april 2012
Activiteitenverslag 2011
19
Inventaris van de vrijgemaakte markt in 2011
Distributienettarieven Tussentijdse herziening van het distributienettarief Op 31 maart 2011 keurde het directiecomité van de CREG een aangepast meerjarentarief ‘elektriciteit’ goed voor de zeven Vlaamse gemengde distributienetbeheerders, dat wordt toegepast sinds 1 april 2011. De uitgaven van de distributienetbeheerders voor groenestroomcertificaten en REG-premies waren sinds 2009 dermate sterk gestegen dat een snelle tussentijdse aanpassing van het distributienettarief zich opdrong. De nog niet doorgerekende en nog te verwachten kosten ten belope van 543 miljoen euro, worden zo gespreid doorgerekend over de resterende tariefperiode (1 april 2011 - 31 december 2012). Alle andere componenten van het distributienettarief elektriciteit, zoals de kosten voor de exploitatie van de netten, blijven ongewijzigd. Het distributienettarief aardgas onderging geen wijzigingen in zijn componenten. Zonder aanpassing zou er onvermijdelijk een onevenwicht zijn gegroeid tussen de reële kosten en de inkomsten voor de distributienetbeheerders, wat pas in de volgende tariefperiode (initieel voorzien vanaf het jaar 2013) door middel van een scherpe inhaalbeweging via het distributienettarief zou kunnen worden gerecupereerd. Met betrekking tot de impact van de maatschappelijke opdrachten van Eandis op de evolutie van de nettarieven werd de nodige communicatie opgezet om duiding te geven aan de mandatarissen, de deelnemers, de pers en het groot publiek (videofilm, nieuwsbrief, infosessies, persbericht, Eandismagazine …). Tegen het goedgekeurde aangepaste meerjarentarief elektriciteit werden door diverse particulieren procedures ingesteld, onder meer bij het Vredegerecht in Deurne, het Hof van Beroep in Brussel en de Raad van State.
Grondwettelijk Hof Het arrest van het Grondwettelijk Hof van 31 mei 2011 in een zaak met betrekking tot het Koninklijk Besluit Meerjarentarief, resulteerde in de vernietiging van artikel 41 van de bekrachtigingswet. De facto blijven het Koninklijk Besluit (ook de onwettig verklaarde artikelen) en de eerder goed-
20
Activiteitenverslag 2011
gekeurde distributienettarieven met de daarop gebaseerde distributienetvergoeding evenwel onverminderd geldig en van toepassing tot er een eventuele juridische actie wordt ontwikkeld door een ‘belanghebbende’, wat ingeval van vernietiging ertoe zou leiden dat de CREG een nieuwe tariefbeslissing dient te nemen, gebaseerd op een geldige wettelijke basis.
Injectietarieven afgeschaft bij decreet Door het stijgende aantal decentrale producenten en de daarmee gepaard gaande belangrijke investeringskosten in het net, voorzagen de meeste distributienetbeheerders injectietarieven in hun tariefvoorstellen. Injectietarieven werden aangerekend aan grote producenten van hernieuwbare energie met telegelezen meter, en niet aan decentrale productieprojecten van particulieren < 10 kW (bijvoorbeeld plaatsing van zonnepanelen). Het Vlaamse Parlement stemde op 23 december 2010 een decreet voor de afschaffing van de injectietarieven. Vermits de Vlaamse gemengde distributienetbeheerders de aanrekening van injectietarieven hebben voorzien in het goedgekeurde meerjarentarief 2009 - 2012, ontstaat zo een tekort aan inkomsten geschat op 6 miljoen euro per jaar. Dit tekort moet worden verrekend in een volgende regulatoire periode. Aan de CREG werd een verzoek gericht om de niet meer doorgerekende injectietarieven te mogen behandelen als
openbaredienstverplichting en die reeds in de huidige tariefperiode aan te rekenen als niet-beheersbare kost. In het overwegende gedeelte van het arrest van het Grondwettelijk Hof van 31 mei 2011 werd ook door het Hof gespecificeerd dat de bevoegdheid over injectietarieven berust bij de federale instanties (CREG). Op basis hiervan heeft de CREG bij het Grondwettelijk Hof een actie ondernomen tot vernietiging van het Vlaamse Decreet van 23 december 2010 dat besliste tot de afschaffing van de injectietarieven. De Vlaamse minister van Energie heeft wel gemeld dat opdracht werd gegeven om de destijds uitgevoerde studie tot herziening van de aansluittarieven voor hernieuwbare energie te reactiveren.
Bonus-malus 2010 Overeenkomstig de Koninklijke Besluiten met betrekking tot het meerjarentarief distributie elektriciteit en aardgas hebben de netbeheerders een semestriële en jaarlijkse rapportering over de exploitatieresultaten 2010 overgemaakt aan de CREG voor de bepaling van een bonus of malus. De CREG heeft daarop bijkomende inlichtingen gevraagd om te kunnen vaststellen of de tarieven, toegepast tijdens het exploitatiejaar 2010, resulteerden in een bonus of een malus. De bijkomende gegevens, zowel voor elektriciteit als voor aardgas, werden op 15 april 2011 overgemaakt aan de CREG. De definitieve beslissing van de CREG inzake de bonus-malus 2010 was einde februari 2012 nog niet genomen.
Verlenging meerjarentarieven Zich baserend op de derde energierichtlijn heeft de CREG eigen ontwerpbesluiten opgesteld voor een toekomstige tariefmethode. Hierover liepen algemene consultatieronden in september en oktober 2011. Eandis heeft over deze ontwerprichtlijnen aan de CREG opmerkingen en vragen overgemaakt. In het kader van de overgang van de tarifaire bevoegdheid van de federale naar de regionale overheid heeft Eandis per brief van 22 december 2011 aan de CREG gevraagd om de mogelijkheid te overwegen om – buiten de lopende tariefprocedure – voor 2013 en 2014 de tarieven van de Vlaamse gemengde distributienetbeheerders op hetzelfde
niveau te houden van de goedgekeurde tarieven 2012. Deze maatregel zou geen wettelijke aanpassing vereisen. Immers, de omzetting in federale wetgeving van de Europese richtlijn voorziet in een overgangsbepaling die de verlenging van de huidige meerjarentarieven mogelijk maakt. Indien de tarieven voor het transportnetbeheer elektriciteit verder in cascade via het distributienettarief worden doorgerekend aan de eindafnemers, is wel gevraagd om een eventuele verhoging van die transportnettarieven door te rekenen aan de eindafnemers van de betrokken distributienetbeheerders. Deze verhoging en doorrekening werd toegestaan vanaf 1 maart 2012.
Tarieven bij onrechtmatig verbruik Het betreft de tarieven voor energieverbruiken die, in het geval van gedropte niet-residentiële klanten (= drop professioneel) en ingevolge MOZA (Move Out Zonder Afspraak) en fraude, worden beschouwd als een onrechtmatige afname. In april 2011 heeft de CREG gevraagd om bij de tarifering een onderscheid te maken tussen enerzijds MOZA en drop professioneel en anderzijds fraude en zegelbreuk. Inzake MOZA en drop professioneel gaat zij niet akkoord met de huidige vorm van tarifering, die een bestraffende factor van 1,5 hanteert. De CREG meent dat hiervoor het aangerekende tarief inzake onrechtmatig verbruik gelijk moet zijn aan het berekende sociale tarief dat volgens de CREG reeds een voldoende afradend effect bevat. Het toepassen van een bestraffende factor van 1,5 kan enkel voor fraude en zegelbreuk. Intergem heeft met ingang van 1 mei 2011 de tarieven in die zin aangepast. De CREG vraagt ook om een volgend tariefvoorstel in te dienen conform deze principes.
Benchmarking Namens de Vlaamse gemengde distributienetbeheerders heeft Eandis op 30 november 2011 deelgenomen aan de overlegvergadering rond de benchmarkingvoorstellen van de CREG. De Vlaamse gemengde distributienetbeheerders menen dat benchmarking in functie van kostenefficiëntie logisch en verantwoord is. Wel moeten er duidelijke parameters zijn en haalbare verbeterdoelstellingen. Die mogen geen afbreuk doen aan de veiligheid en kwaliteit van de dienstverlening. Ook moet er ruimte zijn voor de noodza-
Activiteitenverslag 2011
21
kelijke investeringen. Op vraag van de CREG werden tegen medio januari 2012 de reacties bezorgd op haar voorstel van benchmarkingmethode en werden voorstellen geformuleerd over mogelijke incentiveschema’s.
Groenestroom- en warmtekrachtcertificaten Aanpassing van de steunmaatregelen Op 27 april 2011 besliste de Vlaamse regering om de steunmaatregelen voor hernieuwbare energie aan te passen. Daardoor zal onder meer de steun voor zonnepanelen
de komende jaren versneld omlaag gaan. Door het Decreet van 6 mei 2011 werd het Energiedecreet van 8 mei 2009 overeenkomstig gewijzigd. Uit analyse blijkt dat de mogelijke impact op het distributienettarief voor de zeven Vlaamse gemengde distributienetbeheerders een vermindering van 50 miljoen euro per jaar kan inhouden ten opzichte van de huidige regelgeving. De voornaamste wijzigingen zijn de opsplitsing van de installaties tot 250 kW en boven 250 kW piekvermogen, de versnelde degressieve afbouw van de steun via de groenestroomcertificaten en de inkorting van de looptijd van de minimumsteun.
Nieuwe regeling minimumsteun zonne-energie Evolutie minimumsteun PV (euro / MWh) Indienstneming installatie
2010
22
Oude wetgeving
Nieuw decreet tot 250 kW piekvermogen
Nieuw decreet boven 250 kW piekvermogen
350 (20 jaar)
1/1/2011
330
330 (20 jaar)
330
1/4/2011
330
330
330
1/7/2011
330
300
240
1/10/2011
330
270
150
1/1/2012
310
250
90
1/4/2012
310
230
90
1/7/2012
310
210
90
1/10/2012
310
210
90
1/1/2013
290 (15 jaar)
190 (15 jaar)
90
1/1/2014
250
150
90
1/1/2015
210
110
90
1/1/2016
170
90
90
1/1/2017
130
90
90
1/1/2018
90
90
90
Activiteitenverslag 2011
Verkoop groenestroomcertificaten In het verlengde van de wettelijke opkoopverplichting bij aanbieding van groenestroomcertificaten hebben de distributienetbeheerders, waaronder Intergem, beslist dat de markt zal worden bevraagd om zo de beste voorwaarden voor verkoop te verkrijgen. In januari 2011 werd de procedure opgestart om de groenestroomcertificaten die in de periode van 4 januari 2010 tot en met 3 januari 2011 werden verkregen, te verkopen. Voor alle Vlaamse gemengde distributienetbeheerders werden 309 950 groenestroomcertificaten te koop aangeboden waarvan 130 000 certificaten werden toegewezen aan een gemiddelde prijs van 96,13 euro per certificaat. In de loop van september 2011 werd de verkoop gehouden van de groenestroomcertificaten voor de periode 4 januari - 31 juli 2011. Daarnaast werden ook de resterende groenestroomcertificaten uit de vorige verkoopronde en alle warmtekrachtcertificaten opgekocht in 2011, te koop aangeboden. Van de 527 410 te koop aangeboden groenestroomcertificaten werden er 93 000 toegewezen aan een gemiddelde prijs van 85,41 euro per certificaat (exclusief btw). Er werden 148 500 warmtekrachtcertificaten te
koop aangeboden, waarvan 53 000 werden toegewezen aan een gemiddelde prijs van 25,43 euro per certificaat (exclusief btw). Bijkomend werden 116 948 garanties van oorsprong verkocht voor een prijs van 0,70 euro per stuk. De resterende groenestroom- en warmtekrachtcertificaten zullen bij een volgende verkoop opnieuw worden aangeboden.
Solidariseringsmechanisme opkoopkost groenestroomcertificaten Volgens artikel 7.1.6. §2 van het Energiedecreet moeten de Vlaamse netbeheerders (met uitzondering van Elia) de kosten verbonden aan de opkoopverplichting van groenestroomcertificaten onderling verdelen. Daartoe werd een solidariseringsmechanisme uitgewerkt waarbij de Vlaamse distributienetbeheerders jaarlijks onderling de meerkost van de opgekochte groenestroomcertificaten verrekenen in verhouding tot de hoeveelheid verdeelde elektriciteit van het vorige jaar. Het solidariseringsmechanisme tracht te vermijden dat afnemers in het ene distributienetgebied meer moeten bijdragen tot het groenestroomsteunsysteem en dus hogere tarieven moeten betalen dan afnemers in een ander gebied. Dit solidariseringsmechanisme werd in
Activiteitenverslag 2011
23
2010 voor het eerst toegepast en had betrekking op de kosten die de netbeheerders in 2009 droegen. De kosten van de opgekochte groenestroomcertificaten die de Vlaamse distributienetbeheerders voor 2011 moeten verrekenen op basis van het solidariseringsmechanisme voor Vlaanderen belopen 289 956 092 euro. Voor Intergem betekent dit 1 440 643 euro.
Solidariseringsmechanisme opkoopkost warmtekrachtcertificaten Volgens artikel 7.1.7. van het Energiedecreet moeten de Vlaamse netbeheerders (met uitzondering van Elia) de kosten verbonden aan de opkoopverplichting van warmtekrachtcertificaten onderling verdelen. Daartoe werd, naar analogie aan de groenestroomcertificaten, een solidariseringsmechanisme uitgewerkt waarbij de Vlaamse distributienetbeheerders jaarlijks onderling de meerkost van de opgekochte warmtekrachtcertificaten verrekenen in verhouding tot de hoeveelheid verdeelde elektriciteit van het vorige jaar. Dit solidariseringsmechanisme wordt voor het eerst toegepast in 2012 en heeft betrekking op de kosten van de
24
Activiteitenverslag 2011
warmtekrachtcertificaten die de netbeheerders in 2011 droegen. De kosten van de opgekochte warmtekrachtcertificaten die de Vlaamse distributienetbeheerders voor 2011 moeten verrekenen op basis van het solidariseringsmechanisme voor Vlaanderen belopen 1 554 291 euro. Voor Intergem betekent dit 47 524 euro.
Aansluitbaarheidsgraad aardgas Volgens het Energiedecreet moet het aardgasnet een aansluitbaarheidsgraad hebben van minstens 95 % in 2015 en 99 % in 2020. Het gaat hierbij om gebieden die in het gewestplan of ruimtelijk uitvoeringsplan de bestemming ‘woongebied’ hebben, met uitzondering van de woongebieden met landelijk karakter. In 2020 moet het aardgasnet een aansluitbaarheidsgraad hebben van minstens 95 % in alle woongebieden. Hiervoor moeten netuitbreidingen worden gerealiseerd, wat grote investeringen vergt. Om die investeringen maximaal te rentabiliseren wil Intergem de aansluitingsgraad
verhogen door de klanten maximaal te stimuleren om over te schakelen op aardgas. Daarvoor lopen projecten rond prospectieactiviteiten naar potentiële klanten, alsook activiteiten via de partnerwerking die de efficiënte werking en goede relatievorming met de installateurs bevorderen. Voor de Vlaamse gemengde distributienetbeheerders waren begin 2011 de doelstellingen voor 2015 quasi bereikt. Daarom kan voor toekomstige uitbreidingen hoofdzakelijk worden gefocust op synergie-opportuniteiten en klantaanvragen, en iets minder naar de aardgasontsluiting als doel op zich. Tevens werd voorgesteld een analyse uit te voeren rond de impact op de rentabiliteit bij een lichte daling van de vooropgestelde 99 % voor woongebied exclusief landelijk karakter, ten opzichte van een lichte stijging van de vooropgestelde 95 % voor woongebied inclusief landelijk karakter. Die impactanalyse van de vooropgestelde doelstellingen uit het Energiedecreet kan als input dienen voor verder overleg met de overheid.
Atrias, federaal clearing house Een clearing house is een centrale verrekeningskamer die klanten- en verbruiksgegevens en wissel- en verrekeningsdata laat circuleren tussen de verschillende marktspelers. Totnogtoe waren er meerdere clearing houses actief op de Belgische energiemarkt. Daardoor moeten de verschillende marktpartijen met elk van deze clearing houses berichten uitwisselen. Bovendien werkt elk clearing house met een eigen informaticatechnologie. Op 9 mei 2011 hebben Eandis, Infrax, Ores en Sibelga een vennootschap opgericht onder de naam cvba Atrias. Korte tijd later sloot ook Tecteo aan. Doel is om tegen 2015 een federaal clearing house uit te bouwen. Via dat platform moet de uitwisseling van gegevens op de Belgische energiemarkt tussen leveranciers, transportnet- en distributienetbeheerders vlotter verlopen. Atrias kreeg als opdracht mee om de toekomstige standaard (MIG-6) voor de marktprocessen tussen marktpartijen op de vrije markt te ontwikkelen tegen einde 2012.
Activiteitenverslag 2011
25
Ondertussen is het vooral nodig om in overleg met de leveranciers en de regulatoren de bestaande marktprocessen te vereenvoudigen. Dat zal leiden tot een vereenvoudigd model van marktwerking, want iedereen is het er over eens dat het huidige model te complex is. Bovendien zal het nieuwe clearing house toekomstgericht zowel de processen van slimme als van klassieke meters kunnen behandelen.
Beslissing Electrabel met betrekking tot Eandis en de Vlaamse gemengde distributienetbeheerders Electrabel heeft per brief d.d. 29 juni 2011 haar rol verduidelijkt die zij met ingang van 30 juni 2011 binnen Intergem zal uitoefenen. In dat kader gaat Electrabel eenzijdig een aantal verbintenissen aan ten opzichte van de overige deelnemers en van Intergem. Deze verbinden Electrabel op onherroepelijke wijze met ingang van 30 juni 2011. Dit houdt onder meer in: • dat wordt afgezien van iedere vorm van vertegenwoordiging binnen de bestuursorganen van Eandis • dat afstand wordt gedaan van de blokkeringsminderheid binnen de algemene vergaderingen van de Vlaamse gemengde distributienetbeheerders, behalve voor de punten die een rechtstreekse impact hebben op de patrimoniale waarde (met name de winstverdeling, bepalingen betreffende de vereffening van de opdrachthoudende vereniging …) • dat het aantal bestuurders voorgedragen door Electrabel wordt beperkt tot twee, en waarbij wordt afgezien van enige vertegenwoordiging in het directiecomité van de distributienetbeheerders. Deze verbintenissen zijn van toepassing zolang Electrabel aandeelhouder is.
Mogelijke structurele aanpassing van de distributienetbeheerders Begin 2012 werden verschillende concepten bestudeerd om de structuur van de gemengde sector van het Vlaamse distributienetbeheer te vereenvoudigen. De gemeenteraadsverkiezingen van 2012 en de daarmee gepaard gaande hersamenstelling van de bestuursorganen houden een opportuniteit in om met een nieuwe structuur en invulling van start te kunnen gaan in 2013.
26
Activiteitenverslag 2011
In het kader van een transparantere en meer eenvoudige organisatie en werking van het gemengde distributienetbeheer, wordt voorgesteld om een forse vermindering door te voeren van het aantal openbare mandaten in de sector. Deze reductie van het aantal openbare mandaten zal echter geen afbreuk doen aan de lokale verankering van de sector en de medezeggenschap van de gemeenten. Aanpassingen aan de bestuursorganen houden een statutenwijziging in. Vermits artikel 42 van het Decreet Intergemeentelijke Samenwerking principieel geen statutenwijzigingen toelaat in het jaar waarin de gemeenteraadsverkiezingen plaatsvinden, werd contact opgenomen met de bevoegde Vlaamse minister om de statutenaanpassing in 2012 toch mogelijk te maken. De Vlaamse ministerraad heeft zich op 27 januari 2012 geëngageerd om het regelgevend kader te creëren om dit mogelijk te maken. De statutenwijziging zal worden doorgevoerd tijdens de Algemene Vergadering van juni 2012. De gemeentebesturen hebben tijdig de nodige documenten ontvangen om te beraadslagen en in de gemeenteraden van mei 2012 hierover een beslissing te treffen. Zoals gebruikelijk in de besluitvorming van de Vlaamse gemengde distributienetbeheerders worden alle strategische opties grondig voorbereid en voor verdere bespreking voorgelegd aan respectievelijk de Raad van Bestuur van Eandis en de Raden van Bestuur van deze gemengde distributienetbeheerders.
Algemeen beleid
Kapitaaloptimalisatie bij de distributienetbeheerders In 2011 werd de kapitaalstructuur van de Vlaamse gemengde distributienetbeheerders geoptimaliseerd, waardoor het aandeel van de openbare besturen toenam. Daartegenover stond een daling van de kapitaalparticipatie voor privédeelnemer Electrabel. De financiële optimalisatie maakt het op termijn mogelijk dat de openbare besturen een hogere financiële vergoeding op hun ingebrachte kapitaal zullen ontvangen. De stemrechten voor de privédeelnemers werden beperkt tot 25 % plus één. Door een vrijwillige actie van Electrabel werd het stemrecht vanaf 30 juni 2011 verminderd tot 20 % min één, met uitzondering van een aantal specifieke beleidsbeslissingen waarvoor het stemrecht behouden blijft op 25 % plus één.
Dividend voor de deelnemers De lokale besturen zijn de belangrijkste deelnemers van de Vlaamse gemengde distributienetbeheerders en van Eandis (onrechtstreeks). Willen zij ook in de toekomst nog inspanningen blijven leveren voor investeringen in betrouwbare distributienetten die de toekomstige uitdagingen aankunnen, dan is het nodig dat zij een aanvaardbare vergoeding op hun kapitaalinbreng ontvangen. Dit gebeurt onder de vorm van een billijke vergoeding die de distributienetbeheerders aan hun deelnemers uitkeren. Deze vergoeding is de enige winst die in de distributienetactiviteiten mag worden gevormd en wordt niet vastgelegd door de deelnemers, maar door de federale regulator CREG. In Intergem werd in 2011 globaal 22 973 680,47 euro aan dividenden toegekend. Dit is een daling met 565 184,21 euro ten opzichte van 2010, wat een direct gevolg is van de kapitaalvermindering van 2011. Hiermee komt het rendement op het globaal eigen vermogen uit op 6,08 %.
Extranet Sinds januari 2011 worden de documenten voor de vergaderingen van de bestuursorganen van Intergem ook elektronisch ter beschikking gesteld via de website van Intergem. Elke bestuurder en elk gemeentesecretariaat heeft een persoonlijke gebruikersnaam en paswoord ontvangen om op een veilige manier in te loggen op de website.
Uitbreiding erkenning als distributienetbeheerder De groei van het aantal decentrale productie-eenheden (WKK, windmolens, grote installaties zonnepanelen, …) op zich en het ontstaan van grote concentratiegebieden, leiden ertoe dat voor de aansluiting van dergelijke installaties het distributienet over voldoende capaciteit en infrastructuur moet beschikken (middenspanningsnet, transformatorenstation, …). Voor de aansluiting van deze installaties geldt heden een werkwijze waarbij voor elk project in overleg tussen transportnetbeheerder Elia en de distributienetbeheerders naar een economisch optimum wordt gestreefd. Voor de toekomst onderzocht Eandis verschillende scenario’s om de bestaande infrastructuur zo optimaal mogelijk te gebruiken en de aanleg van nieuwe middenspanningskabels en –infrastructuur te beperken. Na afweging van de pro’s en contra’s, zowel op technisch als op financieel vlak, wordt aan de Vlaamse regulator VREG voorgesteld om voor alle Vlaamse gemengde distributienetbeheerders - waaronder Intergem - het spanningsniveau waarvoor zij erkend zijn als distributienetbeheerder, uit te breiden tot en met 36 kV. Concreet zouden de distributienetbeheerders het recht verkrijgen om een 36 kV-distributienet uit te bouwen en te exploiteren vanuit een koppelpunt met Elia.
Activiteitenverslag 2011
27
Aansluitmodaliteiten windmolenparken De Vlaamse gemengde distributienetbeheerders hanteerden de regel van de individuele inlussing van windmolens op het distributienet met een cabine per windmolen. Daarnaast is er het regelgevend kader dat het gebruik van het openbaar domein voor privékabels beperkt. Mede op vraag van producenten van windenergie verzocht de VREG de distributienetbeheerders om voor de aansluiting van windmolenparken een kader te scheppen rond het gebruik van het openbaar domein voor privékabels. Dit voor zover het technisch economisch de beste oplossing is, rechtszekerheid biedt aan de producenten en tevens geen afbreuk doet aan een veilig en efficiënt beheer van de netten. Gelet op de geografische spreiding die eigen is aan windmolenparken heeft Intergem in haar zitting van november 2011 de principes goedgekeurd voor de aansluiting van windmolenparken met centrale aankoopcabine via zogenaamde intra park kabels met gebruikmaking van het openbaar domein. De verdere details (zoals exploitatieovereenkomsten of vergoedingen) zullen met de actoren verder worden uitgewerkt zodat dit principe kan worden geïmplementeerd. De werkwijze geldt uitsluitend voor windmolenparken in duidelijk afgelijnde geografische clusters.
Aanpassing verkavelingsreglementen Een aantal ontwikkelingen heeft een impact op de verkavelingsreglementen van de Vlaamse gemengde distributienetbeheerders. Er is het grond- en pandenbeleid dat aan de privéverkavelaar een aantal verplichtingen oplegt rond sociale en bescheiden woningen. Daarnaast diende het bedrag van 200 euro/m² dat de distributienetbeheerders betalen voor de plaatsing van een cabine in een appartementsgebouw te worden verhoogd. Binnen bepaalde verkavelingen wordt geen traditionele wegenis meer voorzien. Bovendien werd een amendement ingediend op het ontwerp van decreet houdende wijziging van het Energiedecreet van 8 mei 2009 inzake de aanleg van biogas- of warmtenetten. Er wordt ook bij de Vlaamse overheid gepleit om de verplichte aansluitbaarheid op het aardgasnet in woonzones te herleiden tot 97 %. De kosten stroomopwaarts, voor de verbinding van een verkaveling met het nabijgelegen bestaand distributienet voor elektriciteit en aardgas, zijn reeds verschillende jaren niet geïndexeerd.
28
Activiteitenverslag 2011
En voor de bouwkundige richtlijnen voor de oprichting van een distributiecabine elektriciteit in een lokaal zijn uniforme richtlijnen uitgewerkt. Daarom keurde Intergem in december 2011 aangepaste verkavelingsreglementen goed. Die traden in werking op 1 januari 2012. Alle gemeentebesturen hebben een exemplaar ontvangen voor implementatie. De verkavelingsreglementen zijn eveneens raadpleegbaar op de website van Eandis en Intergem. Daarnaast werden voor 2012 aangepaste forfaitaire prijzen goedgekeurd voor privé- en industriële verkavelingen, de tussenkomsten stroomopwaarts, de reductie via creditnota voor de aanleg van een sleuf, mits voldaan wordt aan een aantal kwaliteitsvoorwaarden en de tussenkomst in de distributiecabine bij industriële verkavelingen.
Intergem in de samenleving
Intergem als sociale leverancier Door de moeilijke economische tijden slagen heel wat Vlaamse gezinnen er niet in om hun energierekeningen te betalen. Commerciële leveranciers kunnen dan het leveringscontract met deze verbruikers stopzetten. De wetgever heeft voorzien dat residentiële klanten die geen nieuwe commerciële leverancier vinden, terechtkunnen bij hun distributienetbeheerder, die sociale leverancier wordt.
11 915 155,58 euro, met een omzet opladingen budgetmeterkaarten van 4 616 855 euro. In 2011 werden 179 LAC-zittingen georganiseerd, waarbij 5 015 dossiers in behandeling werden genomen.
De sociale leverancier beschikt over een aantal hulpmiddelen om deze klantencategorie bij te staan. De plaatsing van een budgetmeter voor elektriciteit en/of gas, die werkt met een oplaadsysteem voor prepaidkaarten, blijkt heel vaak een afdoend middel om het energieverbruik in de hand te houden en aan actieve budgetbegeleiding te doen. Vanuit Eandis is er intensief contact met alle partijen die betrokken zijn bij de problematiek van de (energie)armoede, zoals OCMW’s en allerlei sociale organisaties. De samenwerking met de Lokale Adviescommissies (LAC’s) heeft in het verleden reeds haar nut bewezen. In de Lokale Adviescommissie zitten het OCMW en de sociale leverancier samen over dossiers van eindgebruikers die er ondanks alle begeleidende maatregelen niet in slagen hun schulden te beperken. Een schorsing van de energielevering wordt enkel overwogen als alle andere middelen gegarandeerd uitgeput zijn en is bij huishoudelijke klanten enkel mogelijk bij beslissing van de LAC. De LAC’s en de sociale leveranciers pogen om verbruikers – van zodra hun individuele situatie het toelaat – opnieuw te oriënteren naar de normale energiemarkt van de commerciële leveranciers.
Evolutie sociale openbaredienstverplichtingen Einde 2011 telde Intergem 7 738 sociale klanten elektriciteit en 5 606 voor aardgas. Van de opgestelde budgetmeters elektriciteit zijn er einde 2011 voor Intergem 8 316 actief en 3 936 niet-actief. Voor de budgetmeters aardgas, die sinds juni 2009 worden geplaatst, is dat 2 575 actief en 687 niet-actief. Het aantal oplaadbeurten bedroeg einde 2011 bij Intergem 88 662. De opladingen gebeuren voor 34,8 % via de klantenkantoren en voor 65,2 % via derden, zoals OCMW’s. Per oplaadbeurt werd gemiddeld voor 52,07 euro opgeladen. De totale omzet SODV-klanten bedroeg voor Intergem
Rapportering van sociale statistieken aan de VREG De Vlaamse gemengde distributienetbeheerders en Eandis bekleden een scharnierrol in de uitwerking van het sociaal energiebeleid van de Vlaamse overheid. Op vaste tijdstippen moet worden gerapporteerd over de werking aan de Vlaamse regulator VREG. Om die rapportering tijdig en accuraat te kunnen opleveren heeft Eandis haar IT-systemen geoptimaliseerd, zodat vlot gegevens en statistieken kunnen worden aangeleverd als antwoord op 84 rapportvragen voor aardgas en 74 vragen voor elektriciteit.
Contacten met de klanten Op het distributiegebied van Intergem bezochten in 2011 45 319 klanten de klantenkantoren, hetzij gemiddeld ruim 3 777 per maand. De klantenkantoren beantwoorden duidelijk aan een behoefte van de klanten, waarbij persoonlijk contact op prijs wordt gesteld. 6,9 % van de bezoekers kwam voor een nieuwe of de wijziging van een bestaande aansluiting, 2,7 % kwam informatie inwinnen over REG en 10,4 % van de bezoeken had te
Activiteitenverslag 2011
29
maken met de sociale openbaredienstverlening. De overige 80 % waren bezoeken van uiteenlopende aard, gaande van algemene info tot specifieke info omtrent de marktwerking. Via de website van Eandis tellen de Vlaamse gemengde distributienetbeheerders samen maandelijks gemiddeld 192 852 bezoekers. De meest geconsulteerde rubriek is Meterstanden doorgeven, naast de REG-pagina’s en de rubriek Jobs. In 2011 behandelden de operatoren van De Stroomlijn 1 575 959 inkomende telefoonoproepen.
de klantenkantoren is 96 % van de bezoekers tevreden en ook het call center De Stroomlijn behaalde een goede tevredenheidscore van 93 % (stijging van 3 % ten opzichte van 2009). Als conclusie wordt gesteld dat de algemene tevredenheid hoog is, dat Eandis als onderneming goed is gekend en dat onze technici een goede evaluatie krijgen. Er moet extra aandacht worden besteed aan informatie en communicatie naar de klanten (specifiek naar aanleiding van investeringswerken en de plaatsing van een budgetmeter) alsook aan de herstelling van het wegdek/voetpad in de oorspronkelijke staat. Begin 2011 werd een nieuwe folder in gebruik genomen voor de aankondiging van investeringswerken. Deze folder bestaat uit een informatief luik over Eandis en haar globale aanpak bij werken en een praktisch luik met concrete informatie over de betreffende werkzaamheden. Ook voor 2011 werd een tevredenheidsmeting gehouden. Die resultaten worden bekendgemaakt begin 2012.
Klantentevredenheid In maart 2011 werden de resultaten voorgesteld van een extern onafhankelijk onderzoek dat in 2010 werd gevoerd naar de tevredenheid van onze klanten. Ze hebben betrekking op de klantgerichte processen (storingsbeheer, uitbetaling premies, plaatsing budgetmeters, metering, werken aan aansluitingen en investeringswerken) en dit bij 1 200 klanten (200 per proces). Gemiddeld wordt een tevredenheid vastgesteld van 92,5 %. De meeste processen behaalden een score van meer dan 90 % terwijl de processen ‘budgetmeter’ en ‘studies en aanleg’ een score hadden van respectievelijk 89,5 % en 87,7 %. Beide processen behandelen materie die niet wordt verricht op onmiddellijk verzoek van de klant zelf, wat de iets lagere cijfers verklaart. Over de service van
30
Activiteitenverslag 2011
Rationeel energiegebruik (REG) en milieu
Als beheerder en uitvoerder van distributienetten voor elektriciteit en aardgas spelen de distributienetbeheerders een cruciale rol om de REG-beleidskeuze in de praktijk om te zetten. Concreet biedt Intergem een brede waaier van maatregelen om de REG-doelstellingen te vertalen in daadwerkelijke energiebesparingen: we staan de openbare besturen bij met raad en daad inzake energiebesparing in de openbare gebouwen via het EDLB-aanbod. Aan particulieren en bedrijven wordt niet alleen energieadvies verleend, maar zijn voor deze klantengroepen ook premies beschikbaar voor REG-initiatieven.
gemeentelijke gebouwen en infrastructuur. Een breed spectrum wordt aangeboden aan de steden en gemeenten binnen het werkingsgebied van de Vlaamse gemengde distributienetbeheerders en aan de provincies Oost- en West-Vlaanderen en Antwerpen. Het EDLBaanbod focust op gebouwen, zoals openbare ziekenhuizen, gemeentelijke sportinfrastructuur, en dergelijke van de voornoemde steden en gemeenten, provincies, autonome gemeentebedrijven en OCMW’s. De uitrol van de energiediensten verloopt gefaseerd en via een prioriteitsbehandeling op basis van onder meer de dringendheid van de projecten, het besparingspotentieel, de mogelijke inplanning van de werken en de synergiemogelijkheden. Het EDLB-aanbod blijkt een succes. In de steden en gemeenten van de Vlaamse gemengde distributienetbeheerders werd werk gemaakt van de installatie van een energieboekhouding zodat per 31 december 2011 reeds 6 604 gebouwen worden opgevolgd. In 818 gebouwen werd het energieverbruik doorgelicht en bij 829 installaties werd een scan gemaakt voor onderhoud of verdere inventarisatie. Met 245 openbare besturen werden kaderovereenkomsten gesloten voor samenwerking, terwijl nog eens 63 overeenkomsten in de fase van onderhandeling zijn. Die kaderovereenkomsten leidden reeds tot 1 162 ondertekende contracten en nog eens 397 zijn in onderhandeling. Ze hebben vooral betrekking op stookplaatsrenovatie, EPC’s, onderhoudscontracten, relighting en de aanpassing of regeling van de verwarming.
REG-actieplan 2011 Project Energiediensten voor Lokale Besturen (EDLB) Met het EDLB-aanbod wensen de Vlaamse gemengde distributienetbeheerders in te spelen op de bestaande lokale en gemeentelijke behoeften inzake energiebesparing, het fungeren als voorbeeldfunctie, het actief tegengaan van klimaatopwarming en het voldoen aan de wettelijke verplichtingen. Het EDLB-programma, met begeleiding, coördinatie en financiële ondersteuning, moet het mogelijk maken om een reële energiebesparing te realiseren in de
De besparingsdoelstelling werd gehandhaafd op 3,5 % van het elektriciteitsverbruik van alle afnemers in 2009. Voor alle Vlaamse gemengde netbeheerders bedraagt die besparingsdoelstelling 901 GWh. Omwille van de specifieke behoeften werden afzonderlijke acties naar verschillende doelgroepen ontwikkeld. De klemtoon lag op het voortzetten van het bestaande premieaanbod. De verschillende items uit het REG-actieplan kenden in 2011 voor Intergem de volgende respons:
Activiteitenverslag 2011
31
Uitbetaald bedrag (in euro)
Aantal premies
2 045 136,00
6 465
Superisolerende beglazing ter vervanging van enkel glas
863 293,00
6 232
Huishoudelijke aardgascondensatieketel ter vervanging van oudere ketel
567 450,00
4 533
Superisolerende beglazing ter vervanging van dubbel glas
158 027,70
1 306
45 206,00
1 132
Muurisolatie
387 929,00
1 106
Zonnewering
82 556,00
640
549 636,00
626
47 350,00
378
Huishoudelijke zonneboiler enkel voor sanitair warm water
124 460,00
231
Frequentieomvormers
206 709,00
125
81 628,00
83
0,00
48
Ventilatiesysteem met warmterecuperatie
6 150,00
41
Kortingbon beschermde afnemers A+ koelkast
5 550,00
37
Kortingbon beschermde afnemers AAA wasmachine
5 400,00
36
34 066,00
34
3 625,00
29
Huishoudelijke zonneboiler eveneens voor verwarming
19 137,00
29
Relighting
55 053,00
23
Niet-huishoudelijk ventilatiesysteem met warmterecuperatie
46 000,00
20
1 800,00
12
24 674,00
12
1 510,00
11
17 177,00
8
Gesloten luchtverhitter
6 246,00
7
Energieboekhouding lokaal bestuur
2 793,00
7
Niet-huishoudelijke zonneboiler enkel voor sanitair warm water
3 545,00
4
31 213,00
4
400,00
4
Standaard stralingstoestel
2 066,00
3
OV: vermogen uitschakelen gedurende bepaalde periode van de nacht
1 271,00
3
Domotica in bestaande woning
300,00
2
Gestuurde ontdooiing voor koelinstallaties
600,00
1
2 100,00
1
5 430 056,70
27 156
Actie Dakisolatie
Thermostaatkraan
Energieprestatieregeling Huishoudelijke aardgascondensatieketel in bestaande woning ter vervanging van HR+ ketel
Niet-huishoudelijke condensatietechnieken Huishoudelijke opvolgscans
Warmtepomp type bodem/water of water/water Huishoudelijke aardgascondensatieketel in bestaand appartement ter vervanging van HR+ ketel
Kortingbon beschermde afnemers A++ koelkast New lighting HR-motoren tot 90 kW Condenserende luchtverhitter
REG-steun voortvloeiend uit energieaudit of energiestudie Domotica in nieuwbouw
Condenserende warmeluchtgenerator TOTALEN
32
Activiteitenverslag 2011
Alle kosten voor de actieverplichtingen zijn een financiële openbaredienstverplichting voor de netbeheerders. Er moet een onderscheid worden gemaakt tussen enerzijds de premies gericht naar residentiële afnemers, de isolatieprojecten en de energiescans, en anderzijds de overige actieverplichtingen die worden gefinancierd via het distributienettarief. Voor de eerste categorieën voorziet de Vlaamse Regering een vergoeding die jaarlijks zal worden vastgelegd. Deze vergoeding zal worden verdeeld volgens het aantal huishoudelijke toegangspunten op het elektriciteitsnet. Indien de reële uitgaven hoger liggen dan de berekende vergoeding, dan kunnen die worden aangevuld met een eventueel overschot van overige distributienetbeheerders. De resterende uitgaven zijn een openbaredienstverplichting voor de distributienetbeheerders.
Wijziging REG-besluit De Vlaamse regering heeft bij besluit van 23 september 2011 beslist om het premiestelsel voor REG-initiatieven te hervormen. Het nieuwe premiestelsel trad in werking op 1 januari 2012. De hervorming beoogt in het bijzonder de overgang van resultaatsverbintenissen naar actieverplichtingen en de stroomlijning en vereenvoudiging van het premiestelsel. Voortaan zullen in heel Vlaanderen dezelfde premies worden aangeboden. Het aantal premies werd gereduceerd. De distributienetbeheerders moeten ook geen jaarlijks REG-actieplan meer opstellen en indienen bij de Vlaamse instanties. Volgende maatregelen springen in het oog. • Naast dakisolatie komen er ook premies voor vloer- en muurisolatie; • De Vlaamse gemengde distributienetbeheerders trekken een budget uit voor de gratis dakisolatie van 500 slecht geïsoleerde huurwoningen van kansarmen; de selectie van de woningen gebeurt door de plaatselijke OCMW’s (zie verder); • KMO’s en bedrijven kunnen op dezelfde premies rekenen als de particuliere verbruikers; • Het systeem van de energiescans wordt voortgezet maar aan een minder intensief tempo; • Enkele REG-premies worden afgeschaft, zoals voor condensatieketels, domotica en zonnewering; • Vernieuwende, toekomstige technologieën zoals warmtepompen worden verder ondersteund.
Ontwerp REG-aardgasfonds 2012 Er bestaat een REG-aardgasfonds, waarvan het bedrag jaarlijks wordt verdeeld over de aardgasnetbeheerders volgens het aardgasverbruik. Voor 2012 wordt een totaal budget van 4 285 000 euro voorzien voor de Vlaamse gemengde distributienetbeheerders om de nodige acties op te zetten, complementair aan de REG-acties. Ze hebben een REG-, veiligheids- en/of sociaal karakter. Op vraag van het Vlaams Energie¬agentschap (VEA) wordt een aangepast actieplan ingediend voor besteding van het
Activiteitenverslag 2011
33
aardgasfonds de komende twee actiejaren. Er wordt verwacht dat er begin 2012, na uitvoering van de acties in 2011, nog 6,3 miljoen euro ter beschikking zal zijn voor besteding in de periode 2012-2013. Op basis van de voorgestelde acties en premies zal het fonds uitgeput zijn tegen einde 2013. De voorgestelde acties richten zich vooral naar lokale besturen en beschermde afnemers. Om continuïteit te verzekeren worden dezelfde acties voorzien in 2012 en 2013. De acties naar sociale huisvestingsmaatschappijen voor de ombouw van elektrische verwarming en een extra premie voor dakisolatie worden enkel in 2012 aangeboden.
gespreid in de tijd tussen 2012-2013, afgebouwd. Vanaf 2014 wordt geen quotum meer toegekend. De energiescans bij huishoudelijke verbruikers leveren bruikbare tips op voor eenvoudige ingrepen die resulteren in een onmiddellijke energie- en kostenbesparing.
Premies voor beschermde klanten Ook in 2011 stellen de Vlaamse gemengde distributienetbeheerders aan beschermde afnemers een kortingbon van 150 euro ter beschikking voor de aankoop van een energiezuinige koelkast of wasmachine. Beschermde klanten zijn huishoudelijke afnemers waarbij op het adres van de aansluiting minstens één persoon is gedomicilieerd die zich in een financieel minder gunstige situatie bevindt en van overheidswege een bepaalde bescherming geniet. Deze actie werd bekendgemaakt via verschillende kanalen waardoor een grote groep beschermde klanten kan worden bereikt via OCMW’s of LAC’s. Op aanvraag krijgt de klant een kortingbon toegestuurd die geldig is in de elektrohandel. De korting wordt onmiddellijk verrekend aan de kassa.
Project dakisolatie sociale huisvestingsmaatschappijen
Huishoudelijke energiescans Op 2 maart 2007 keurde de Vlaamse regering een besluit goed dat de distributienetbeheerders een actieverplichting oplegt om, in samenwerking met de gemeenten, 40 605 energiescans uit te voeren bij huishoudelijke klanten in een periode van 3 jaar. Vanaf 2010 werd de verplichting verruimd tot één scan per 100 huishoudelijke toegangspunten op het elektriciteitsdistributienet (situatie 1 oktober 2006). Sinds 2007 hebben de Vlaamse gemengde distributienetbeheerders meer dan 97 000 energiescans uitgevoerd. In het kader van het gewijzigde REG-besluit wordt de verplichting tot uitvoering van huishoudelijke energiescans,
34
Activiteitenverslag 2011
Naast de inspanningen van het REG-actieplan wordt aandacht besteed aan extra maatregelen voor kansarme gezinnen, onder meer door de plaatsing van dakisolatie bij sociale woningen onder beheer van sociale huisvestingsmaatschappijen. Voor dit isolatieproject was in 2010 een bedrag van 1,5 miljoen euro voorbehouden. De distributienetbeheerders organiseren via Eandis globale aanbestedingen voor de aankoop van isolatiemateriaal. Het isolatiemateriaal wordt geleverd aan de sociale huisvestingsmaatschappijen voor de plaatsing ervan. In 2011 werd opnieuw 1,5 miljoen euro gebudgetteerd voor een gelijkaardig isolatieproject met de sociale huisvestingsmaatschappijen. De effectieve uitvoering loopt vanaf de tweede helft 2011 tot in 2012.
Nieuw pilootproject dakisolatie in Vlaanderen Het energierenovatieprogramma van de Vlaamse regering streeft ernaar om alle woningen in Vlaanderen energiezuinig te maken. De Vlaamse regering heeft de intentie dat tegen 2020 alle woningen ondermeer zijn uitgerust met dakisolatie. Wie zijn dak isoleert, kan daarbij rekenen op een bijkomende premie van maximaal 500 euro van de Vlaamse overheid. Bij mensen die traditioneel moeilijk worden bereikt door dit ondersteuningsbeleid en zo uit de boot dreigen te vallen, wordt een specifiek isolatieprogramma opgezet. In die context is begin 2011 een proefproject gestart voor gratis dakisolatie van minstens 500 huurwoningen in Vlaanderen. Die zijn gekozen in het segment woningen op de private huurmarkt in de laagste huurcategorie. De huurder-verhuurderproblematiek legt namelijk in vele gevallen een rem op de effectieve realisatie van energiebesparende investeringen vermits deze worden gedragen door de verhuurder en de besparing via de energiefactuur ten goede komt aan
de huurder. Voor de selectie van adressen en woningen werd samengewerkt met de OCMW’s van de gemeenten op het distributiegebied van Eandis. Er is ook een checklist opgesteld met criteria waaraan de woning moet voldoen om in aanmerking te komen voor dit project.
REG-fonds Fluxys Sinds 2003 stelt Fluxys jaarlijks via Synergrid een fonds van 1,25 miljoen euro ter beschikking van alle Belgische distributienetbeheerders voor de bevordering van rationeel energiegebruik. Het saldo wordt verdeeld op basis van de door de distributienetbeheerder gedistribueerde hoeveelheden aardgas en aangewend voor ondersteuning van onder meer aardgasaansluitingen. Om in regio’s met een lagere penetratiegraad aardgasaansluitingen (en dus mogelijk lagere hoeveelheden gedistribueerd aardgas) de actie ‘gratis standaardaansluiting gas’ niet in het gedrang te brengen, beslisten de Vlaamse
Activiteitenverslag 2011
35
gemengde distributienetbeheerders vorige jaren al om de budgetten van het REG-fonds aardgas niet meer op te splitsen per distributienetbeheerder, maar te beschouwen als één globaal budget binnen hun gezamenlijk distributiegebied om zo de aansluitingsgraad op de aardgasnetten van alle Vlaamse gemengde distributienetbeheerders te verhogen.
Openbare verlichting Webcataloog openbare verlichting In februari 2011 werd de papieren versie van het ‘Vademecum voor steden en gemeenten inzake openbare verlichting’ vervangen door een webversie die, met een specifieke gebruikersnaam en wachtwoord voor de steden en gemeenten, raadpleegbaar is via de website van Eandis
36
Activiteitenverslag 2011
op de pagina ‘Lokaal bestuur’ in de rubriek ‘Straatlampen’. Het vademecum omvat voortaan twee delen, namelijk een catalogus met een lijst standaard verlichtingstoestellen en lichtmasten, actuele prijzen en een kleuren- en lampenkaart en een gids met informatie over de regelgevende context, organisatorische en financiële regelingen, inclusief de doorlichting van de openbare verlichting via een quickscan of masterplan openbare verlichting.
Forfaitprijzen onderhoud openbare verlichting In 2011 werden in het werkingsgebied van de Vlaamse gemengde distributienetbeheerders globaal 211 000 lampen preventief vervangen. Daarnaast worden jaarlijks gemiddeld 51 000 lampen vervangen die vroegtijdig defect gaan.
Op basis van de geactualiseerde forfaitprijzen 2012 wordt de globale kost voor 2012 begroot op 3,23 miljoen euro voor de periodieke en preventieve vervanging van lampen, ballasten, starters en condensatoren. De jaarlijkse verrekening van de totale kost per gemeente gebeurt op basis van de forfaitaire eenheidsprijzen en het aantal opgestelde lampen in de gemeente die zijn onderworpen aan periodieke lampvervanging. Kosten voor onderhoud die niet horen onder ‘periodieke lampvervanging’ en buiten het ‘standaard onderhoud’ vallen, worden per trimester aangerekend volgens de werkelijke kostprijs.
Led (light emitting diode) voor openbare verlichting In het kader van het rationeel omgaan met energie en het ‘ecologisch’ denken, zijn veel steden en gemeenten op zoek naar energiebesparingen. Daarbij wordt voor openbare verlichting meer en meer gedacht aan led’s, die minder elektriciteit verbruiken dan de klassieke verlichtingstechnieken en hun levensduur is ook langer. In die context heeft Eandis een grondige technische en economische analyse uitgevoerd van de ledverlichting vooraleer over te stappen naar een grootschalige invoering van deze technologie voor openbare verlichtingsdoeleinden. Uit de resultaten van de analyses blijkt dat de ledverlichting met de huidige technologie nog eerder geschikt is voor verlichting van fietspaden en woonstraten. Led’s met koud wit licht stellen bepaalde risico’s voor verblinding en oogschade. Voorlopig is het economisch gezien ook nog een dure oplossing met risico’s op lange termijn. In 2012 zal Synergrid via keuring de betrouwbaarheid van ledverlichtingstoestellen waarborgen waardoor de goedgekeurde materialen als standaard in aanmerking kunnen komen.
Evoluties openbare verlichting Het is noodzakelijk om nieuwe technologieën en ontwikkelingen in openbare verlichting van zeer nabij te volgen in het kader van mogelijke energie- of kostenbesparing voor de steden en gemeenten.
de bewegingssensoren loopt wel nog onderzoek naar betrouwbaarheid en levensduur. Tegen het eerste kwartaal van 2013 streeft Intergem naar de terbeschikkingstelling aan de steden en gemeenten van een standaardoplossing voor ledverlichting en ISL voor fietspaden. Uit een test blijkt dat bij niet preventief vervangen van gasontladingslampen na 16 000 branduren, de daling van de kosten niet opweegt tegen de daling van de kwaliteit (meer uitval).
Earth Hour en Nacht van de Duisternis Naast de Nacht van de Duisternis is ook het initiatief Earth Hour ontwikkeld. De vierde editie van Earth Hour ging door op 26 maart 2011. Intergem besliste om voor Earth Hour een zelfde ondersteuning te geven voor het doven van de openbare verlichting zoals de vorige jaren voor de Nacht van de Duisternis. De organisatie van de Nacht van de Duisternis voorzag haar evenement in 2011 op 15 oktober. Earth Hour 2012 zal doorgaan op 31 maart 2012 en zal dezelfde ondersteuning kennen zoals vorig jaar.
Aantal installaties hernieuwbare energie Einde 2011 was de decentrale productie – windmolens, WKK, WKK bio en zonnepanelen – voor alle Vlaamse gemengde distributienetbeheerders goed voor 15,6 % van de gedistribueerde volumes, waarvan 58,76 % hernieuwbare energie. Sinds eind december 2011 bedraagt het vermogen van de geofferteerde, bestelde en indienstgestelde decentrale productie-installaties, actief op het distributiegebied van de zeven Vlaamse gemengde distributienetbeheerders, voor het eerst meer dan 2 000 MW.
Zo kan ‘Intelligent Street Light’ (ISL) openbare verlichting, via verschillende parameters of sensoren, dynamisch sturen of defecten online opvolgen. Voor een proefsite in Ieper bedroeg de energiebesparing bijna 50 % ten opzichte van verlichtingsinstallaties zonder bewegingsdetectie. Voor
Activiteitenverslag 2011
37
Injectieprojecten sedert de vrijmaking van de energiemarkt op het net van Intergem Offerte
Besteld
In dienst
Totaal
48 254
32 194
214 507
294 956
Injectieprojecten volgens soort aan de hand van bovenvermeld totaal van de totaliteit van aangevraagde dossiers in status ‘offerte, besteld en in dienst’ Totaal vermogen in kVA: WKK (stoom/diesel)
Wind/water turbines
Zonnepanelen
Totaal
30 128
98 422
166 406
294 956
Fotovoltaïsche cellen: realisaties onder 10 kW (installaties met terugdraaiende meter): installaties in dienst volgens publicatielijst VREG Aantal
Totaal kW
Gemiddelde kW/realisatie
16 726
75 684
4,5
Fotovoltaïsche cellen: realisaties boven 10 kW (installaties met aangepaste meetinstallatie, die zowel afname als injectie afzonderlijk meten) op basis van de totaliteit van aangevraagde dossiers in status ‘offerte, besteld en in dienst’.
38
Aantal
Totaal kW
Gemiddelde kW/realisatie
201
90 722
451,3
Activiteitenverslag 2011
Investeringsprogramma’s
Gerealiseerde investeringen in 2011 Intergem investeerde in 2011 meer dan 78 miljoen euro. De gerealiseerde investeringsbegroting 2011 bedroeg 51 miljoen euro voor elektriciteit en 27 miljoen euro voor aardgas. Per activiteit zijn dit de gerealiseerde investeringen: Activiteit
Bruto-investering (in duizend euro)
Elektriciteit Transformatorstations Middenspanningsnetten Distributiecabines Laagspanningsnetten
876,5 14 387,3 9 088,8 11 111,7
Openbare verlichtingsnetten
2 854,7
Laagspanningsaftakkingen
5 185,0
Meetgroepen
1 494,5
Project slimme meters/netten
3 430,5
Gebouwen, voertuigen, apparatuur en diversen
2 796,7
Totaal
51 225,6
Gas Stations
276,3
Middendruknetten
1 724,1
Distributiecabines
385,2
Lagedruknetten
14 430,2
Aftakkingen
9 174,1
Meetgroepen
1 040,1
Project slimme meters/netten Diversen
365,9 24,1
Totaal
27 420,0
Algemeen totaal
78 645,6
Budget 2011 Intergem gaf goedkeuring aan het voorstel van investeringsbudget voor 2011, ten belope van bruto 95,96 miljoen euro.
Activiteitenverslag 2011
39
investeringen op het vlak van capaciteitsuitbreiding of kwaliteitsverbetering effectief worden uitgevoerd.
SLA/PLA 2012 SLA’s (Service Level Agreement) en PLA’s (Process Level Agreement) zijn een werkwijze waarbij diensten binnen een onderneming hun prestaties aanrekenen via een systeem van interne facturatie. Het hele systeem steunt op de organisatorische eenheid van de ‘kostenplaats’. Tussen de verschillende kostenplaatsen worden SLA’s en PLA’s afgesloten. Dat zijn overeenkomsten die bepalen welke diensten, van welke kwaliteit en tegen welke prijs worden geleverd.
Driejaarlijkse investeringsplannen In juni 2011 heeft Intergem de investeringsplannen elektriciteit en aardgas 2012-2014 besproken en ingediend bij de VREG. Die investeringsplannen worden jaarlijks aangepast voor de volgende drie jaar. De VREG op haar beurt analyseert deze investeringsplannen en beoordeelt of de distributienetbeheerders het nodige doen om te voldoen aan de hun opgelegde taken, zoals onder meer voldoende capaciteit voorzien voor de distributie van elektriciteit en aardgas op het net. Wat betreft de beoordeling van het investeringsplan 20112013, ingediend in 2010, meldde de VREG dat Intergem het nodige doet om te voldoen aan de taken zoals bepaald in het Energiedecreet. Dit onder voorbehoud van de analyse van de investeringen op de koppelingspunten van het transmissie- en distributienet voor elektriciteit. In die context had de VREG reeds in november 2010 meegedeeld dat in de toekomst de decentrale productie meer en meer als een van de pijlers voor de ontwikkeling van de netten in rekening moet worden gebracht. Ze zal de komende jaren meer toezien of de aangekondigde
40
Activiteitenverslag 2011
Een SLA heeft betrekking op de afname van dienstverlening tussen verschillende diensten en een PLA slaat eerder op een afname van dienstverlening door een distributienetbeheerder of een andere derde partij. De SLA/ PLA-teksten voor het jaar 2012 werden voorgelegd aan Intergem. Ze vormen een input voor de budgetten 2012.
Eandis
Nieuwe voorzitter en ondervoorzitter voor het Managementcomité van Eandis
De Raad van Bestuur van Eandis heeft op 1 juni 2011 Luc De Bruycker, directeur-generaal, aangesteld tot nieuwe voorzitter van het Managementcomité van Eandis. Hij volgt daarmee Guy Peeters op die sinds de oprichting van Eandis op 30 maart 2006, de leiding had over het bedrijf en sinds september 2011 zijn actieve loopbaan stopte. Walter Van den Bossche wordt directeur-generaal en ondervoorzitter van het Managementcomité. Deze mandaten gaan in op 1 juli 2011 en lopen tot de jaarvergadering in 2013. Vanaf dan zal Walter Van den Bossche het voorzitterschap van het Managementcomité op zich nemen.
Rating en EMTN-obligatieprogramma
Luc De Bruycker
Om de financiering van het distributienetbeheer voor de komende jaren veilig te stellen en de financieringsbronnen verder te diversifiëren, heeft Eandis een ‘Euro Medium Term Note programma’ (EMTN) uitgewerkt. Dit is een raamovereenkomst waaronder gedurende een bepaalde periode en tot een maximum vooraf bepaald bedrag obligatieleningen kunnen worden uitgegeven. Concreet gaat het om een programma over 10 jaar voor een maximumbedrag van 5 miljard euro. Om zo’n programma te kunnen opzetten is een rating of beoordeling van de kredietwaardigheid door een gevestigd ratingagentschap vereist. Eandis heeft bij Moody’s de rating ‘A1 met negatieve outlook’ verkregen. De negatieve outlook op de A1-rating spruit voort uit de mogelijke herziening door Moody’s van de ‘Aaa’-rating van het Vlaams Gewest. De rating werd in oktober bekendgemaakt in aanloop naar een eerste uitgifte onder het EMTN-programma. Op 28 oktober 2011 werden de internationale kapitaalmarkten effectief aangesproken waarbij Eandis (als eerste binnen de Belgische energiedistributiesector) via een Europese obligatie een bedrag van 500 miljoen euro wenste op te halen, met looptijd 10 jaar en een coupon van 4,50 %. De interesse bij de Europese investeerders was groot. Meer dan 86 investeerders uit 15 landen wensten een deel te onderschrijven. De obligatie staat genoteerd op de Luxemburgse beurs, gewaarborgd door de zeven Vlaamse gemengde distributienetbeheerders.
Walter Van den Bossche
Activiteitenverslag 2011
41
Slimme meters In afwachting van verdere beslissingen die moeten worden genomen op niveau van het Vlaamse gewest, hebben de Vlaamse gemengde distributienetbeheerders en Eandis geopteerd voor een stapsgewijze, oordeelkundige aanpak bij de introductie van de slimme meters. In 2010 liep het eerste proefproject met slimme meters in Vlaanderen. Daarbij werden 4 300 elektronische verbruiksmeters voor elektriciteit en aardgas geïnstalleerd in een beperkt gebied, met name in de Mechelse deelgemeenten Leest en Hombeek. De bedoeling was in hoofdzaak om de technische mogelijkheden en beperkingen van de toestellen te testen en te bekijken hoe de datacommunicatie tussen de slimme meters en de databanken van de distributie-
netbeheerders het beste kon verlopen. De resultaten van dit proefproject geven aan dat de techniek om verbruiksgegevens van op afstand door te sturen, effectief werkt. Op basis van deze positieve evaluatie van het proefproject werd beslist over te stappen naar een tweede fase, een uitgebreider pilootproject. Daarbij worden in totaal ongeveer 40 000 elektronische meters voor elektriciteit en gas geplaatst, verspreid over verschillende locaties. Bedoeling is praktijkervaring op te bouwen in diverse omstandigheden, bijvoorbeeld qua bevolkingsdichtheid of type bebouwing en bewoning (stedelijk, landelijk, tweede verblijven, sociale woonwijken, studentenverblijven, …). De gemeenten werden geselecteerd in overleg met de betrokken distributienetbeheerders en gemeentebesturen. In 2011 werd gestart met het in kaart brengen van de bestaande situatie (netten en aansluitingen) in de uitgekozen locaties. De plaatsing van de elektronische meters is voorzien in het najaar 2012. Op basis van de opgebouwde kennis tijdens de onderzoeksprojecten, zal de Vlaamse overheid de voordelen voor de consument grondig evalueren en beslissen over een eventuele verdere grootschalige plaatsing van slimme meters in Vlaanderen.
42
Activiteitenverslag 2011
Slimme netten De slimme meter moet op termijn worden geïntegreerd in een slim bidirectioneel distributienet. In 2011 heeft Eandis enkele belangrijke stappen gezet in de richting van een slim distributienet. De voornaamste ingrepen behelzen de plaatsing van elektronica in schakelposten, distributiecabines, transformatorenstations van het distributienet en op productie-eenheden van hernieuwbare energie. Daardoor kan alle informatie over deze infrastructuur digitaal worden gecommuniceerd en kan de netbeveiliging op een geavanceerde manier gebeuren. Er wordt ook een centraal computersysteem uitgetest, voor het actief beheer van het middenspanningsnet door middel van DMS of Distribution Management System.
Slimme gebruikers Slimme meters en slimme netten mogen niet doen vergeten dat het de energiegebruiker is waar het allemaal om draait, vandaag en morgen. Eandis beseft dit terdege. Daarom werd nu al beslist om de komende impact van de evoluties rond slimme meters/netten op de eindklant in kaart te brengen om proactief de klantenprocessen af te stemmen en aan te passen. Drie hoofdaccenten werden gedefinieerd: de coördinatie van de klant- en marktprocessen, de overgang van klassieke meterlezing naar de verwerking van de data uit de slimme meters en, ten derde, een aangepaste klantenbenadering. De overdracht van de activiteiten metering en grid fee vanuit Indexis op het ogenblik dat het clearing house Atrias operationeel wordt, behoort eveneens tot de opdrachten.
Eandis behoort tot de hoofdpartners van het EVA-consortium en zal als coördinator meewerken aan het opzetten van talrijke projecten. Denk daarbij aan de installatie van laadpunten voor elektrische voertuigen via het unieke concept van oplaadeilanden. Op 12 juli 2011 heeft Eandis samen met de stad Blankenberge de eerste laadpalen voor elektrische voertuigen op het openbaar domein in dienst genomen. Concreet gaat het over twee oplaadpunten voor elektrische auto’s en zes voor elektrische fietsen of scooters. In oktober 2011 volgde een zelfde initiatief in de stad Poperinge. Eandis wil op andere locaties gefaseerd gelijkaardige oplaadpunten uitbouwen om zo te komen tot een netwerk van oplaadeilanden verspreid over Vlaanderen. Eandis wil in de toekomst met haar expertise de lokale besturen duurzaam ondersteunen in hun initiatieven rond elektrische mobiliteit. Vanuit haar rol als exploitant van distributienetten voor elektriciteit onderzoekt Eandis momenteel de impact van elektrische voertuigen op het netwerk. Oplaadinfrastructuur, piekbelastingen, gedragingen van batterijen, het in kaart brengen van de energiestromen bij het laden en ontladen van de batterij, … Al deze elementen worden betrokken in een technologisch researchproject. De resultaten ervan zullen mee bepalen op welke manier netbeheerders op technologisch vlak zullen omgaan met een groeiend aantal elektrische voertuigen.
Elektrische voertuigen - EVA-platform Het Agentschap voor Innovatie door Wetenschap en Technologie (IWT) startte in september 2011, onder impuls van de Vlaamse overheid, een zogenaamde ‘proeftuin elektrische voertuigen’ die zich richt op het stimuleren van innovatie in verband met elektrische voertuigen op de openbare weg. In dat kader wil EVA (Elektrische Voertuigen in Actie) een platform uitbouwen om projecten te faciliteren en zo op vlak van elektrische mobiliteit te innoveren en kennis op te bouwen. EVA wil daarbij toegevoegde waarde en tewerkstelling creëren en vernieuwing teweegbrengen rond milieu en mobiliteit.
Activiteitenverslag 2011
43
3e Aannemersprijs Eandis
Huis-aan-huisblad
Op 27 mei 2011 werden voor de derde maal de Gouden Handen voor ‘Werken voor klanten’ en ‘Werken aan het net’ uitgereikt in het kader van de ‘Aannemersprijs Eandis’. Vertrekkend vanuit de ISO 9001 kwaliteitsnorm worden de aannemers beoordeeld met een puntensysteem.
Het Eandismagazine kwam in januari, mei en september 2011 alweer in meer dan 2,5 miljoen brievenbussen terecht. Naast energienormen en energiescans kregen vooral de thema’s ‘aansluiten op aardgas’ en ‘verwarmen met aardgas’ ruime aandacht. Marktonderzoek toont aan dat dit magazine duidelijk in de smaak valt en antwoorden geeft op vragen die bij de mensen leven.
In beide categorieën ontvingen aannemers, afhankelijk van de scores op de criteria van de drie grote pijlers ‘kwaliteit’, ‘veiligheid’ en ‘vakkennis’, respectievelijk de eerste prijzen of de ‘Gouden Handen’ (topaannemers), de ‘Zilveren Handen’ (goede aannemers) en tenslotte de klasse van ‘Evoluerende aannemers’. Deze jaarlijkse prijs wil binnen de aannemerswereld de referentie zijn voor kwalitatief en veilig werken. Ook binnen de nutsbedrijven wil Eandis met deze onderscheiding een waardemeter zijn voor de aanbesteding van werken. Eandis wil daarmee haar strikt beleid inzake kwaliteit, veiligheid en vakbekwaamheid bij de uitvoering van werken onderstrepen.
44
Activiteitenverslag 2011
Verslag Corporate Governance Comité
Het Corporate Governance Comité heeft aan de Raad van Bestuur van Intergem verslag uitgebracht over zijn belangrijkste onderzoeksverrichtingen in 2011. Het comité maakte hierbij geen enkel voorbehoud. Waar mogelijk formuleert het aanbevelingen. Hierna volgt een selectie van de belangrijkste controles.
Toezicht op naleving van de regelgeving Tijdens zijn sessies analyseerde het comité de regelgeving met gebeurlijke weerslag op de werking van de distributienetbeheerder of van de werkmaatschappij Eandis. In 2011 was er onder andere bijzondere aandacht voor de wijzigingen in de Vlaamse regelgeving inzake: - de openbaredienstverplichtingen ter bevordering van REG alsook op sociaal vlak, onder meer wat betreft de invoering van een schuldafbouwregeling via de budgetmeters voor elektriciteit en gas; - de vermijding van injectietarieven voor elektriciteit geproduceerd door middel van hernieuwbare energiebronnen en kwalitatieve warmtekrachtkoppeling; - de invoering van duurzaamheidscriteria voor vloeibare biomassa en de garanties van oorsprong; - de controles van de VREG ter voorkoming van fraude met de minimumsteun voor zonnepanelen bij particulieren. Er werd eveneens aandacht besteed aan het advies van de Commissie voor de bescherming van de persoonlijke levenssfeer geformuleerd voor de uitrol van de slimme meters en aan de oprichting van het Vlaams Energiebedrijf, het nieuw extern verzelfstandigd agentschap in de Vlaamse regio.
Onderzoek van de rekeningen Het comité stelde vast dat het aandeel van de vaste activa in het balanstotaal van Intergem is opgelopen tot 88 %. Zoals vorige jaren vallen opnieuw de kosten op voor openbaredienstverplichtingen, zoals de gratis 100 kWh elektriciteit, de kosten voor REG-acties en de overnamekost voor groenestroomcertificaten. De vergadering acteerde dat voor de door de CREG gereguleerde activiteiten de richtlijnen toegepast werden zoals voorgeschreven door het K.B. van 2 september 2008. De billijke vergoeding werd bepaald op basis van de vooropgestelde parameters en de over het betreffende exploitatiejaar gemeten verhouding tussen het eigen vermogen en het gereguleerd actief van de netbeheerder. In het Twin-bedrijf worden alle kosten en opbrengsten opge-
nomen in verband met de recuperatie van schuldvorderingen uit de periode van vóór de vrijmaking van de elektriciteits- en gasmarkt alsook de uitgaven met betrekking tot het onderzoek en de ontwikkeling van een concept voor datacommunicatie over laagspanningsnetten (Power Line Communications – PLC) waarvoor Eandis een Europees octrooi verkreeg. Sedert 2010 zijn ook de verrichtingen toegevoegd die door Intergem worden uitgevoerd in het kader van de Energiediensten voor Lokale Besturen.
Controle van het budget Na een controle van de samenstellende elementen van de investeringsbegroting per einde 2010, stelde het comité vast dat de netto-investeringen zich voor beide activiteiten lager situeerden dan gebudgetteerd. Dit komt door de hogere tussenkomsten dan oorspronkelijk voorzien. De trend zet zich ook door in het investeringsjaar 2011.
Opvolging van de auditwerkzaamheden De afdeling Interne Audit ontwierp een methodologie gebaseerd op de standaarden van het Institute of Internal Auditors (IIA). Dit auditmodel steunt op internationale referentiekaders en laat toe de efficiëntie en de doeltreffendheid van het risicoen controlebeheer of de maturiteit van de beleidsprocessen te evalueren. Het Eandis-Auditmodel onderzoekt op die manier 25 controleobjectieven waarna de maturiteit van een proces wordt bepaald. In uitvoering van voornoemde auditplanning onderzocht het comité meerdere auditrapporten. Per audit nam het kennis van de scope, de bevindingen, de besluiten, de maturiteitsbepalingen, de eindevaluaties en de maatregelen ter correctie of verbetering van de proceswerking. Zo heeft men in 2011 gerapporteerd over de procesaudits Uitvoeren van investeringswerken, Beheer Milieu, Communicatie, Juridisch Beheer, Intern Beheer, Ontwikkeling van technologie, Beheer Debiteren, Verwerken van Klantgegevens en de (externe) ISO-audit. Eind 2011 waren alle Eandisprocessen volgens dit auditmodel geauditeerd.
Organisatie interne controle en uitoefening van toezicht De directie Corporate Governance vormt door middel van een derdelijnscontrole het sluitstuk van het Eandis governance
Activiteitenverslag 2011
45
model. Dit geïntegreerd model is gebaseerd op het COSOraamwerk dat geldt als wereldwijde standaard voor interne controle. Dit model moet de governance-organen een redelijke zekerheid verschaffen dat de vooropgezette doelstellingen worden gehaald en dat de leiding handelt conform de regels van deugdelijk bestuur. Doel is niet alleen om na te gaan of er conformiteit is met de wettelijke en de interne regelgeving, maar ook of de operaties op een effectieve en efficiënte wijze worden uitgevoerd en of de service aan de klanten is verzekerd. Het Corporate Governance Comité nam in de loop van het eerste semester 2011 kennis van de rapportering 2010 van de directie Corporate Governance en onderschreef - na grondige analyse - de vaststellingen en gemaakte observaties die betrekking hebben op volgende processen: compliancy en ethiek activeren en bewaken, tweedelijnsklachten beheren, bedrijfsrisico’s beheren, interne audits uitvoeren en de werking van de CGC’s organiseren. Tevens nam het comité kennis van de evoluties binnen de activiteitsdomeinen van de directie Klantenbeheer voor de periode januari tot september 2011 en onderzocht het de diverse kerncijfers van Eandis en van de gemengde distributienetbeheerders. Deze indicatoren zijn van diverse aard en rapporteren onder andere over de budgetopvolging, de realisatie van doorlooptijden, de controle van de leveringsbetrouwbaarheid, de meting van klantentevredenheid of de opvolging van klachten. In 2011 had het comité opnieuw oog voor de kerncijfers van het investeringsbudget (CAPEX). Omdat de VREG op basis van de investeringsplannen moet oordelen of de distributienetbeheerder voor de energiedistributie op zijn grondgebied voldoende capaciteit aanhoudt, werd aan het management gevraagd om corrigerende en preventieve maatregelen ter verbetering van deze indicatoren voor te stellen.
Andere onderzoeksverrichtingen In verband met het mandaat waarover het uitvoerend comité en de Raad van Bestuur van Eandis beschikken inzake bestellingen waarvoor de wetgeving op de overheidsopdrachten van toepassing is, oordeelde het comité na een jaar toepassing en op basis van de ervaringen in die startperiode, dat voor de strategiefiches in verband met aankopen van materialen en diensten (die kaderen binnen de reguliere opdrachten en goedgekeurde budgetten in verband met de exploitatieopdracht van Eandis), de methodiek van mandatering praktischer georganiseerd zou kunnen worden en formuleerde het
46
Activiteitenverslag 2011
hiertoe aan de Raad van Bestuur enkele aanbevelingen. De respons van de gemeentebesturen - aangesloten bij Intergem - op het EDLB-aanbod of Energiediensten aan Lokale Besturen is buiten verwachting goed. Hierdoor ontstaan diverse samenwerkingsgraden met de gemeenten. Het komt er nu op aan op een correcte manier prioriteiten te bepalen voor de vele projectaanvragen en de aangepakte projecten efficiënt te realiseren. Het kwaliteitsbeoordelingsysteem van de aannemers van Eandis werd eveneens onder de loep genomen. Het comité kwam tot de vaststelling dat het kwaliteitsbeoordelingsysteem zijn nut bewijst en dat het de aannemersbeoordelingen sterk objectiveert.
Beknopte jaarrekening
Activiteitenverslag 2011
47
Inleiding
Via de verschillende rubrieken van de balans wordt een overzicht gegeven van de financiële toestand van onze opdrachthoudende vereniging op 31 december 2011, terwijl de resultatenrekening een inzicht geeft in de exploitatie van het afgelopen boekjaar. Ingevolge de volledige vrijmaking van de elektriciteits- en gasmarkt in Vlaanderen op 1 juli 2003, werden de rekeningen gesplitst in een gereguleerde sector (netactiviteit) en een niet-gereguleerde sector (‘Twin’-activiteit: die naast de huidige niet gereguleerde activiteiten, waaronder energiediensten voor lokale besturen (EDLB), ook nog elementen daterend van vóór de vrijmaking bevat). Als belangrijke gebeurtenissen met betrekking tot het boekjaar 2011 kunnen wij verwijzen naar de kapitaaloptimalisatie die heeft plaatsgevonden in juni 2011. Enerzijds werd het kapitaal voor alle deelnemers proportioneel verminderd door terugbetaling op alle aandelen A. Anderzijds was er onmiddellijk daaropvolgend een kapitaalverhoging onder de vorm van F en E”-aandelen waar enkel openbare deelnemers op hebben ingeschreven. Voor de financiering van de investeringen werden bijkomend langetermijnleningen en via Eandis een obligatielening in het kader van het EMTN programma onderschreven. Wat de tarieven betreft, moet worden vermeld dat er sinds 1 april 2011 een door de federale regulator CREG toegestane tussentijdse tariefverhoging wordt toegepast, ten gevolge van de sterke groei van de kosten voor de groenestroomcertificaten en de premies voor rationeel energieverbruik (REGmaatregelen). Zodoende kan een plotse en sterke stijging van de distributienettarieven bij de start van de volgende regulatoire tariefperiode wellicht vermeden worden. Verder komt ook het EDLB-aanbod op kruissnelheid en is het pilootproject slimme meters in een tweede fase gekomen, waarbij een onderzoeksproject werd opgestart om nog andere technieken uit te testen door zo’n 40 000 nieuwe meters te plaatsen, verspreid over welomschreven testgebieden. Het globale resultaat per einde 2011 bedraagt 31 669 531,42 euro, waarvan 18 907 056,20 euro voor de activiteit elektriciteit en 12 762 475,22 euro voor de activiteit gas. Vooreerst wordt de overgedragen winst van het vorig boekjaar, zijnde 9 304 249,01 euro (elektriciteit: 4 150 609,02 euro en gas: 5 153 639,99 euro) toegevoegd, zodat het te bestemmen winstsaldo 40 973 780,43 euro bedraagt (elek-
48
Activiteitenverslag 2011
triciteit: 23 057 665,22 euro en gas: 17 916 115,21 euro). Na de reeds vermelde verrichtingen wordt voorgesteld een bedrag van 16 128 256,10 euro terug toe te voegen aan de rubriek ‘Overgedragen winst’ (elektriciteit: 8 382 902,00 euro en gas: 7 745 354,10 euro). Dit betreft voornamelijk een toevoeging ten bedrage van 10 % van de billijke vergoeding en een dotatie ten bedrage van de delta werkelijkheid/ budget met betrekking tot de beheersbare kosten voor het gedeelte buiten indexering teneinde het voor 2011 toe te kennen dividend per openbare deelnemer minstens gelijk te stellen aan het eerder begrote dividend. Tenslotte wordt eveneens voorgesteld een bedrag van 1 871 843,86 euro (elektriciteit: 1 395 749,95 euro en gas: 476 093,91 euro) toe te voegen aan de beschikbare reserves. Dit bedrag vindt zijn oorsprong in de delta beheersbare kost uit het tarievendossier ten opzichte van het herziene budget ingevolge de indexering. Resultaat activiteit elektriciteit Uiteindelijk wordt zo een uit te keren winst van 13 279 013,27 euro bekomen. Aan de openbare deelnemers wordt een dividend toegekend van 9 706 533,76 euro en aan de deelnemende maatschappij een dividend van 3 572 479,51 euro. Resultaat activiteit gas Voor de activiteit gas bedraagt de uit te keren winst 9 694 667,20 euro waarvan 7 059 975,28 euro wordt toegewezen aan de openbare deelnemers en 2 634 691,92 euro aan de deelnemende maatschappij. Deze uit te keren bedragen werden reeds gedeeltelijk in 2011 onder de vorm van een interim-dividend (21 073 500,00 euro) uitbetaald aan de deelnemers. Thans rest er nog een saldo van 1 900 180,47 euro dat zal ter beschikking worden gesteld van de deelnemers na de goedkeuring van de jaarrekening en de winstverdeling 2011 door de jaarvergadering van juni 2012. Meer details over de financiële gegevens van de jaarrekening zijn terug te vinden in het Financieel verslag 2011 dat op eenvoudig verzoek kan bekomen worden bij het secretariaat van Intergem, op het e-mailadres: intercommunales@ eandis.be.
Balans per 31 december 2011
881 106
overlopende rekeningen en overige
846 413
846 413
881 106 7 544 1 900
61 353 70 712
vorderingen < 1 jaar
(in 1 000 euro)
2 381 1 965
76 785
overlopende rekeningen nog te betalen dividenden schulden < 1 jaar
93 038
46 435 34 122
353 355
vaste activa
773 318
schulden > 1 jaar 426 269
741 579
130 882
264 792
Activa
2011
2010
2010
126 233
herwaarderingsmeerwaarden
242 375
kapitaal+reserves +voorzieningen +overgedragen winst
2011
Passiva
Activiteitenverslag 2011
49
Resultaten elektriciteit 2011
Opbrengsten tarieven voor aansluiting op het distributienet (niet-periodiek) 839
(in 1 000 euro)
kosten + dividend
toekenning dividend
tarieven voor aansluiting op het distributienet (niet-periodiek) 899
tarieven voor gebruik van het net (periodiek) 56 542 tarieven voor gebruik van het net (periodiek) 75 507
tarief voor openbaredienstverplichtingen (periodiek) 52 281
tarief voor openbaredienstverplichtingen (periodiek) 52 281
tarief in verband met het gebruik van het transportnet (periodiek) 34 583
tarief in verband met het gebruik van het transportnet (periodiek) 34 583
tarief voor de ondersteunende diensten (periodiek) 5 949
tarief voor de ondersteunende diensten (periodiek) 5 949 dividend 13 279 overgedragen resultaat vorig boekjaar 4151 opbrengsten (TWIN) 814
over te dragen resultaat 8 383 kosten (TWIN) 812
tariefposten ivm belastingen, heffingen, toeslagen, bijdragen en retributies (periodiek) 5 163
50
Activiteitenverslag 2011
toevoeging aan het eigen vermogen 1 396
tariefposten ivm belastingen, heffingen, toeslagen, bijdragen en retributies (periodiek) 5 163
openbare deelnemers
9 707
deelnemende maatschappij
3 572
Resultaten gas 2011
Opbrengsten tarieven voor aansluiting op het distributienet (niet-periodiek) 202
(in 1 000 euro)
kosten + dividend
toekenning dividend
tarieven voor aansluiting op het distributienet (niet-periodiek) 20
tarieven voor gebruik van het net (periodiek) 26 844
tarieven voor gebruik van het net (periodiek) 39 413
tarief voor openbaredienstverplichtingen (periodiek) 1 718 tariefposten ivm belastingen, heffingen, toeslagen, bijdragen en retributies (periodiek) 2 699
over te dragen resultaat 7 745
tarief voor openbaredienstverplichtingen (periodiek) 1 718 tariefposten ivm belastingen, heffingen, toeslagen, bijdragen en retributies (periodiek) 2 699
dividend 9 695
openbare deelnemers
7 060
deelnemende maatschappij
2 635
overgedragen resultaat vorig boekjaar 5 154
opbrengsten (TWIN) 24
kosten (TWIN) 13 toevoeging aan eigen vermogen 476
Activiteitenverslag 2011
51
Dividenden openbare deelnemers
Elektriciteit
Gas
Totaal toegekend 2011
Interim dividend 2011
1 567
1 089
2 656
-2 434
222
145
55
200
-182
18
20
--
20
-18
2
Beveren
999
585
1 584
-1 449
135
Brakel
173
43
216
-196
20
Buggenhout
248
127
375
-343
32
Denderleeuw
223
189
412
-377
35
Dendermonde
809
805
1 614
-1 476
138
Erpe-Mere
307
58
365
-334
31
Geraardsbergen
430
384
814
-744
70
Haaltert
224
115
339
-310
29
Hamme
338
379
717
-655
62
Herzele
190
74
264
-241
23
Kruibeke
233
209
442
-404
38
Lebbeke
258
194
452
-414
38
Lierde
66
17
83
-76
7
Ninove
572
338
910
-833
77
St-Gillis-Waas
238
262
500
-457
43
1 391
1 191
2 582
-2 366
216
Stekene
216
234
450
-413
37
Temse
474
431
905
-828
77
Waasmunster
135
89
224
-205
19
Zottegem
368
192
560
-513
47
9 624
7 060
16 684
-15 268
1 416
82
--
82
-75
7
9 706
7 060
16 766
-15 343
1 423
Aalst Affligem Bever
St-Niklaas
Totaal gemeenten Provincie O -VL TOTAAL
52
(in 1000 euro)
Activiteitenverslag 2011
Saldo uit te betalen 06/2012
Verklarende woordenlijst AREI
Algemeen Reglement op de Elektrische Installaties
CGC
Corporate Governance Comité
CREG
IWT
Agentschap voor Innovatie door Wetenschap en Technologie
LAC
Lokale adviescommissie
Commissie voor de Regulering van de Elektriciteit en het Gas (= federale regulator)
Led
DMS
MIG
Distribution Management System, voor actief beheer van netten
DNB
Distributienetbeheerder
EAN-code
Light emitting diode
Message Implementation Guide, beschrijft hoe communicatiestromen verlopen tussen de marktspelers (leveranciers, distributienetbeheerders ...)
PLC
Power Line Communication of datacommunicatie via de laagspanningskabels
European Article Numbering Elke aansluiting heeft een unieke identificatiecode van 18 cijfers
REG
EDLB
SODV
Energiediensten voor Lokale Besturen
Elia
Elia beheert het Belgische hoogspanningsnet (transportnetbeheerder elektriciteit)
EMTN
European Medium Term Note, modaliteiten rond uitgifte van Europese institutionele obligatieleningen
EVA
Elektrische Voertuigen in Actie
Fluxys
Beheert het Belgische hogedruknet voor aardgas (transportnetbeheerder aardgas)
Rationeel energiegebruik
Sociale openbaredienstverplichtingen: door de overheid opgelegde ondersteunende maatregelen voor klanten met betaalmoeilijkheden
VEA
Vlaams Energieagentschap
VREG
Vlaamse Reguleringsinstantie voor de Elektriciteits- en Gasmarkt (= Vlaamse regulator)
VVSG
Vereniging van Vlaamse Steden en Gemeenten
WKK
Warmtekrachtkoppeling of gezamenlijk opwekken van warmte en kracht (elektriciteit)
ICT
Informatie- en communicatietechnologie
IIA
Institute of Internal Auditors
Activiteitenverslag Intergem 2010
61
Juni 2012- v.u. Luc Desomer, Communicatie en Externe relaties - Brusselsesteenweg 199, 9090 Melle - Gedrukt op milieuvriendelijk papier.