ACTIE DORPEN ROEMENIË AD R - V LAAN D E R E N
ADR-VLAANDEREN Actie Dorpen Roemenië Koepel van de Vlaamse Roemeniëwerkingen
BELEIDSPLAN 2016 – 2020 In partnerschap werken aan solidariteit ADR-Vlaanderen vzw Korte Begijnenstraat 18 B-2300 Turnhout 014 40 31 53
[email protected]
1
Inhoud VERKLARENDE WOORDENLIJST EN AFKORTINGEN ................................................................................. 4 VOORWOORD .......................................................................................................................................... 5 1.
PROCESBESCHRIJVING ..................................................................................................................... 6
2. MISSIE EN VISIE ADR-VLAANDEREN .................................................................................................... 7 2.1 Missie............................................................................................................................................. 7 2.2 Visie beleidsplan 2016-2020.......................................................................................................... 7 2.3 Organigram van de organisatie ..................................................................................................... 9 3. GEGEVENSVERZAMELING .................................................................................................................. 10 3.1
Het proces van gegevensverzameling ................................................................................... 10
1.
Leren uit het verleden: de geschiedenis van ADR-Vlaanderen ............................................. 10
2.
Evaluatie van het vorige beleidsplan..................................................................................... 14
3.
Het rapport van de visitatiecommissie als bron voor verbetering ........................................ 18
4.
Interne bevraging van direct betrokkenen bij ADR-Vlaanderen ........................................... 22
5.
Analyse van de externe bevraging ........................................................................................ 24
6.
Omgevingsanalyse ................................................................................................................. 25
7.
Zelfevaluatie ADR-Vlaanderen .............................................................................................. 30
8.
Portfolio: een evaluatie van het aanbod van ADR-Vlaanderen ............................................ 34
4. SWOT-ANALYSE EN BELEIDSUITDAGINGEN ...................................................................................... 43 4.1
SWOT ..................................................................................................................................... 43
4.2 BELEIDSUITDAGINGEN ................................................................................................................ 51 Beleidsuitdaging 1: Aanbod ADR sociaal-cultureel ....................................................................... 51 Beleidsuitdaging 2: ADR-groepen en de koepel. ........................................................................... 52 Beleidsuitdaging 3: Samenwerkingen ........................................................................................... 53 Beleidsuitdaging 4: Doelgroepen en diversiteit ............................................................................ 54 Beleidsuitdaging 5: interne werking.............................................................................................. 54 Beleidsuitdaging 6: interne en externe communicatie ................................................................. 55 5.STRATEGISCHE EN OPERATIONELE DOELSTELLINGEN ....................................................................... 56 Strategische doelstelling 1: Sociaal-cultureel aanbod ...................................................................... 56 Strategische doelstelling 2: Afdelingsbegeleiding ............................................................................. 60 Strategische doelstelling 3: Samenwerking....................................................................................... 63 Strategische doelstelling 4: Diversiteit en doelgroepen ................................................................... 67 Strategische doelstelling 5: Interne werking ..................................................................................... 71 Strategische doelstelling 6: Communicatie ....................................................................................... 74 2
6.
MENSEN EN MIDDELEN ................................................................................................................. 76 6.1 Mensen ........................................................................................................................................ 76 6.1.1 Vrijwilligers ........................................................................................................................... 76 6.1.2 Beroepskrachten .................................................................................................................. 77 6.1.3 Externe experten of organisaties ......................................................................................... 79 6.2 Middelen ..................................................................................................................................... 79
7. DE HOUDING VAN ADR-VLAANDEREN T.A.V. DE 12 BEOORDELINGSELEMENTEN ........................... 81 Bijlage 1: Lijst actieve ADR-groepen - beleidsperiode 2016-2020 ........................................................ 91 Bijlage 2: België telt 1,25 miljoen buitenlanders waaronder 65.768 Roemenen en 57.907 inwoners met als geboorteland Roemenië ........................................................................................................... 94
Figuur 1 ADR-Vlaanderen tijdens de start van de viering '25jaar' in de residentie van de Roemeense ambassadeur in België
3
VERKLARENDE WOORDENLIJST EN AFKORTINGEN
ADAM: Asociatia de Ajutor Mutual ADR: Actie Dorpen Roemenië ADR-groep: een organisatie of groep waarin vrijwilligers betrokken zijn, die een werking hebben rond Roemenië en die effectief of toegetreden lid is van ADR-Vlaanderen ADR-regio: de ADR-groepen zijn in Vlaanderen gegroepeerd in 6 regio’s. De ADR-groepen uit eenzelfde regio komen regelmatig samen in een regiovergadering. Bepaalde ADR-regio’s zetten ook samen gemeenschappelijke projecten op. AGLT: Asociatia Grupilor Locale de Tineret AV: Algemene Vergadering CC: culturele centra COE: Centraal- en Oost-Europa GC: gemeenschapscentra IKZ: Interne Kwaliteitszorg OD: Operationele doelstelling OVR: Opération Villages Roumains: Koepel van Roemeniëwerkingen in Wallonië en in andere Europese landen. ADR-Vlaanderen heeft onder andere goede contacten met OVR-Nederland, OVR-Wallonië, OVR-Zwitserland. PDCA-cirkel: Plan – Do – Check – Act (werkmethodiek i.f.v. IKZ) PVR: Paternariat Villages Roumains: een tweede koepel van Roemeniëwerkingen in Wallonië. RvB: Raad van Bestuur SD: Strategische doelstelling SOMEPRO: Steunpunt Oost- en Midden-Europaprojecten TON: The Open Network for community development VVSG: Vlaamse Vereniging van Steden en Gemeenten
4
VOORWOORD ADR-Vlaanderen bestaat 25 jaar. Gestart als een koepel van ADR-groepen die een ander volk en land (met name Roemenië) wilden helpen in crisissituatie, is dit initiatief uitgegroeid tot een volwassen organisatie met een duidelijke structuur en dynamiek. In de komende beleidsperiode willen we onze organisatie openstellen voor vrijwilligers die zich inzetten voor samenwerking, uitwisseling en betere levensomstandigheden in andere Centraal- en Oost-Europese landen. Daarnaast wil ADR-Vlaanderen werk maken van het integreren van nieuwe verenigingsvormen in de koepel. ADR-Vlaanderen is altijd groter geweest dan de ‘lijst met erkende ADR-groepen’; er zijn scholen, instellingen en zelfs Nederlandse vrijwilligersgroepen actief betrokken bij de werking. Het eerste beleidsplan voor de periode 2011-2015 was erg ambitieus. We waren een erkende sociaal-culturele vereniging geworden en dat was allemaal nieuw. Sommige doelen bleken te ambitieus maar ook nieuwe kansen kruisten ons pad. Zo werd bijvoorbeeld in 2012 ‘The Open Network for Community Development’ opgericht en konden we meewerken als partners in verschillende Europese projecten. Het volgende beleidsplan is aangepast op het vlak van haalbaarheid, financiële mogelijkheden en personeelsmogelijkheden. Het opmaken van zulk beleidsplan is telkens een goed moment van grondige evaluatie van het verleden en richting aangeven voor de toekomst. Zowel met de groep die meer dan een jaar het beleidsplan voorbereidde als met het dagelijks bestuur en via de terugkoppelingen tijdens de ADR regiovergaderingen werd intensief en stevig gediscuteerd, nagedacht en gepland. Ook de inbreng van de externe belanghebbenden was een belangrijk onderdeel. We stellen vast dat tijdens de eerste beleidsperiode een duidelijke nieuwe wind is komen waaien binnen ADR-Vlaanderen en dat nieuwe ideeën en projectvoorstellen gretig werden opgenomen en gevolgd. Plots zijn er veel nieuwe mogelijkheden en nieuwe uitdagingen naar boven gekomen voor lokale ADR-groepen binnen het geheel van de ADR-koepel. Zowel op vlak van diversiteit als van het aanspreken van groepen die gericht zijn op andere Oost- en Centraal Europese landen is een duidelijke evolutie merkbaar. Dit alles heeft ADR-Vlaanderen de kans gegeven zich zowel op Vlaams en Belgisch niveau, maar ook op het Roemeense en Europese niveau in de kijker te stellen en een gewaardeerde partner te zijn. Wij stellen alles in het werk om deze leidinggevende vertrouwensrol in de toekomst te blijven spelen als het gaat over de Vlaams-Roemeense samenwerking. Daardoor krijgen de lokale ADR-groepen in Vlaanderen een duidelijker klankbord in eigen gemeenschap, maar ook bij hun partner in Roemenië en kan de rijke vrijwilligerservaring en –inzet uit Vlaanderen verder uitgedragen worden. Dit gedragen beleidsplan zal de leidraad zijn waarmee ADR-Vlaanderen en zijn lokale ADR-groepen de komende jaren verder aan de slag gaan om zijn rijke werking verder te zetten en uit te breiden. Namens ADR-Vlaanderen, Jozef Goebels, Voorzitter.
5
1. PROCESBESCHRIJVING ADR-Vlaanderen (gesticht in 1989) werd erkend als sociaal-culturele vereniging in 2010. De periode 2011-2015 vormde aldus de eerste beleidsperiode waarin de organisatie gesubsidieerd werd door het Ministerie van Cultuur, Sport, Media en Brussel. Deze eerste beleidsperiode bleek een zoektocht te zijn voor de koepel, evenals voor de lokale ADR-groepen. Niettegenstaande vonden vele ADRgroepen de weg naar de koepel en creëerde ADR-Vlaanderen vzw innovatieve en vooruitstrevende praktijken ter ondersteuning van de lokale ADR-groepen. De periode 2014-2015 vormde hierin een uniek kruispunt voor ADR-Vlaanderen. 25 jaar ADR-Vlaanderen betekende een keerpunt in de werking van de koepel, evenals in de werking van de lokale ADR-groepen. Vrijwilligers zochten naar invalshoeken voor blijvende internationale samenwerking en solidariteit met hun Roemeense partner. ADR-Vlaanderen werd hierin ervaren als belangrijke en toonaangevende partner. Dit ‘leven in de brouwerij’ werd aangegrepen als vertrekpunt voor het volgende beleidsplan in de periode 2016-2020. In het voorjaar van 2014 werd opnieuw een werkgroep ‘Beleidsplan’ samengesteld die, onder professionele begeleiding van Dhr. Amand Dewaele, (twee)maandelijks werkte aan een gegevensverzameling- en analyse voor het volgende beleidsplan. De werkgroep werd samengesteld en goedgekeurd door de Raad van Bestuur en bestond uit 7 leden, waaronder 4 leden van de Raad van Bestuur (voorzitter, vicevoorzitter, secretaris, vertegenwoordiger West-Vlaanderen), een expert cultuur en de educatieve medewerkers (2). In het eerste jaar was de werkgroep hoofdzakelijk bezig met het verzamelen van gegevens, waarbij volgende documenten werden geëvalueerd: het rapport van de visitatiecommissie, het beleidsplan 2011-2015, een omgevingsanalyse, een zelfevaluatie, ADR’s portfolio (van de huidige werking) en een stakeholdersanalyse. Uit deze verschillende bronnen werden sterktes, zwaktes, kansen en bedreigingen afgeleid. Sterktes en zwaktes van ADR-Vlaanderen werden vervolgens gelinkt aan externe kansen en bedreigingen. Dit proces resulteerde in 6 beleidsuitdagingen voor de periode 2016-2020. Deze beleidsuitdagingen werden strategisch gekozen vanuit het bewustzijn dat het eerste beleidsplan zeer ambitieus was. ADR-Vlaanderen is zich nu meer bewust van welke doelstellingen al dan niet haalbaar zijn. Deze beleidsuitdagingen werden vervolgens praktisch uitgewerkt in strategische en operationele doelstellingen en beleidsopties, met bijbehorende meetnormen, verantwoordelijken en uitvoerders per beleidsoptie. De operationele doelstellingen werden gevisualiseerd op een tijdlijn, zodat een haalbare werkplanning kon worden opgesteld. ADR-Vlaanderen acht het als zeer belangrijk dat de lokale ADR-groepen mee richting geven aan de werking van de organisatie. Zij vormen immers de bestaansreden van onze sociaal-culturele vereniging. Daarom werden ADR-groepen eerst en vooral gevraagd naar hun mening over de huidige koepelwerking. Daarnaast werden ook specifieke vrijwilligers bevraagd die actief zijn in thematische werkgroepen. Tot slot werden ook externe stakeholders bevraagd. Deze informatie werd meegenomen in de omgevingsanalyse. Nadat alle informatie verzameld was en de beleidsuitdagingen werden geformuleerd, werden lokale ADR-groepen opnieuw geconsulteerd naar hun mening met betrekking tot de voorgestelde beleidsuitdagingen. Tot slot werd het volledige beleidsplan ter goedkeuring voorgesteld op een Buitengewone Algemene Vergadering op 12 september 2015, na goedkeuring door de Raad van Bestuur op 1 september. De Raad van Bestuur werd maandelijks op de hoogte gehouden van de evoluties van de werkgroep beleidsplan en elke
6
vrijwilliger kreeg toegang tot verslagen van de werkgroep wanneer gewenst. Zo hoopte ADRVlaanderen een maximaal draagvlak te creëren voor de voorgestelde beleidsuitdagingen.
2. MISSIE EN VISIE ADR-VLAANDEREN 2.1 Missie ADR-Vlaanderen is een autonome en Vlaamse organisatie. Zij overkoepelt lokale vrijwilligersorganisaties en instellingen die zich engageren voor de uitbouw van een duurzame en solidaire samenleving in Centraal- en Oost-Europa. ADR-Vlaanderen wil sterke groepen van vrijwilligers uitbouwen die een Europees engagement aangaan. ADR-Vlaanderen wil deze groepen begeleiden en ondersteunen door mensen samen te brengen, informatie en vorming te bieden, samenwerking te stimuleren en gemeenschappelijke projecten op te zetten. ADR-Vlaanderen werkt aanbod en vraag gestuurd op drie niveaus in Vlaanderen: rechtstreeks naar lokale ADR-groepen, in de ADR-regio’s en op het Vlaamse niveau. In Roemenië startte ADRVlaanderen in maart 2012 een nieuwe stichting: ‘The Open Network for community development’ (TON). In dit netwerk wil ADR-Vlaanderen de Roemeense partners van de ADR-groepen (en alle initiatieven die de doelstellingen van het netwerk onderschrijven) samenbrengen zodat ze elkaar leren kennen, kunnen leren van elkaar en zelf meer en meer eigen initiatieven gaan ontwikkelen. ADR-groepen kunnen via deze stichting beroep doen op expertise die elders in het netwerk beschikbaar is om deze in hun partnerdorp in te zetten. ADR-Vlaanderen is in 1989 gestart vanuit een gemeenschappelijke verontwaardiging over de wantoestanden in Centraal- en Oost-Europa. Deze verontwaardiging werd omgezet in een motor van internationale solidariteit. ADR-Vlaanderen streeft naar een menswaardig bestaan voor elk individu in een democratische en duurzame samenleving in heel Europa. ADR-Vlaanderen wil mensen vormen en versterken om zich in de ADR-doelgebieden te engageren.
2.2 Visie beleidsplan 2016-2020
ADR-Vlaanderen zet vooral in op de uitbouw, versterking en samenwerking van het middenveld als kracht om veranderingen binnen een maatschappij teweeg te brengen. Om hun doelstellingen in de genoemde landen te realiseren willen ADR-Vlaanderen en zijn lokale ADRgroepen microprojecten voorbereiden en ontwikkelen, aan de hand van diverse in Vlaanderen uitgewerkte en gecertificeerde modellen. Op deze manier tracht ADR-Vlaanderen te wegen op beleidsstructuren en beleidsmakers, zowel hier als in de doellanden, om een sociale en duurzame samenleving uit te bouwen met oog voor alle burgers en met speciale aandacht voor de zwakkeren in de samenleving. Tijdens de eerste beleidsperiode werden ADR-groepen begeleid en versterkt in hun educatieve, maatschappijvormende, gemeenschapsvormende en culturele activiteiten. ADR-Vlaanderen zal haar troeven uitspelen om de ADR-groepen verder te versterken in hun sociaal-cultureel aanbod. Daarnaast zal ADR-Vlaanderen haar eigen sociaal-cultureel aanbod optimaliseren in deze beleidsperiode. De nadruk zal hierbij liggen op het uitwerken van inleef- en ervaringsreizen, het
7
uitwerken van enkele landelijke activiteiten tot ‘klassiekers’ en het verhogen van de algemene participatiegraad. ADR-Vlaanderen zal tijdens deze beleidsperiode werken aan het optimaliseren van de afdelingswerking (informeren, ondersteunen en begeleiden van ADR-groepen). ADR-Vlaanderen zal actief op zoek gaan naar groepen in Vlaanderen die gelijkaardige initiatieven ontplooien in andere Centraal- en Oost-Europese landen. ADR-Vlaanderen zal deze initiatieven betrekken in haar huidige werking. ADR-Vlaanderen zal in deze tweede beleidsperiode verder investeren in een goede samenwerking met haar voornaamste partners en belanghebbenden. In de opkomende beleidsperiode wil ADR-Vlaanderen ruimte creëren in haar werking voor nieuwe verenigingsvormen. Daarnaast wil ADR-Vlaanderen een meer diverse sociaal-culturele vereniging worden door het aantrekken van vrouwen, jongeren en vrijwilligers met Roemeense of Oost-Europese oorsprong. ADR-Vlaanderen heeft in de eerste beleidsperiode beroepskrachten aangeworven. Hierdoor is een professionele ondersteuning van de ADR-groepen mogelijk geworden. Omwille van wijzigingen in het personeelsbestand zal ADR-Vlaanderen in de volgende beleidsperiode extra aandacht besteden aan het optimaliseren van de interne werking, van de overlegstructuren en van het vrijwilligersbeleid. ADR-Vlaanderen zal werk blijven maken van voldoende en kwaliteitsvolle interne en externe communicatie over zijn bestaan, doelstellingen en werking. De organisatie wil zijn aanwezigheid op sociale media uitbreiden en ziet dit als een mogelijkheid om de contacten met de ADRgroepen te versterken. Dit moet eveneens toelaten dat alle burgers in Vlaanderen kansen krijgen om toe te treden tot de lokale ADR-groepen. Zodoende kan een goede mix van kennis en kunde verzameld worden om de werking uit te bouwen en de persoonlijke kennis te verrijken (levenslang leren). Daardoor zal de Vlaamse bevolking en media een juister beeld krijgen over het doelland (de doellanden) en de werking van ADR-Vlaanderen en zijn ADR-groepen.
Figuur 2 Werkgroep beleidsplan aan het werk onder begeleiding van Dhr. Amand Dewaele
8
2.3 Organigram van de organisatie
9
3. GEGEVENSVERZAMELING 3.1
Het proces van gegevensverzameling
1. Leren uit het verleden: de geschiedenis van ADR-Vlaanderen ADR‐Vlaanderen, in 2011 erkend als sociaal‐culturele vereniging, gaat haar 2de beleidsperiode in. Als koepelorganisatie kent ADR-Vlaanderen een rijke en gevarieerde geschiedenis. Getuigen hiervan zijn de talrijke jubileumvieringen op lokaal, regionaal en Vlaams niveau in de periode 2014-2015. Als we naar de toekomst willen kijken, moeten we ook weten waar we vandaan komen. Hieruit kunnen we leren voor het opmaken van de beleidsuitdagingen voor de periode 2016-2020. Het systematiseringsplan: de kiem voor Adoptie Dorpen Roemenië – Vlaanderen Roemenië lag sinds het einde van WO II in het Oost‐Europese en het communistische gebied. Het werd op een dictatoriale manier bestuurd. Roemenië maakte als vazalstaat van de Sovjet‐Unie deel uit van het Oostblok, maar verzette zich onder leiding van Ceauşescu tegen de USSR. Door zijn relatief onafhankelijke houding tegenover de USSR kon hij in het Westen op de nodige sympathie rekenen. Zijn binnenlands beleid zou de steun vanuit het Westen echter snel doen afkalven. Immers, reeds vanaf zijn aantreden in 1965, plande de communistische dictator Nicolae Ceauşescu een grootschalige vernietiging van Roemeense dorpen en gemeenten. Deze communistische systematisatie maakte een einde aan een respectvolle omgang met het platteland en was de grootste Europese vernieling in vredestijd. Na diverse planningsdocumenten en congresteksten lanceerde Ceauşescu in 1988 het alomvattende ‘Systematiseringsplan’, waarbij 8.000 van 13.000 dorpen zouden vernietigd worden. De bedoeling was om het platteland te ontwikkelen door kleine dorpen te vervangen door agrarische steden. De bevolking hiervan, ongeveer 10 miljoen mensen, zou verplaatst en gehuisvest worden in 545 agro‐industriële complexen, waar de politiecontrole door de ‘Securitate’ vergemakkelijkt zou worden. Deze beslissing veroorzaakte heel wat verontwaardiging in West‐Europa. Bovendien kwamen er ook meer berichten over de slechte levensomstandigheden van de Roemeense bevolking. De jaren 1980 werden door de bevolking geassocieerd met honger, koude en angst. Adoptiedorpen Roemenië aan de basis van het protest tegen het systematiseringsplan In de zomer van 1988 slaagde een Belgische RTBF journalist, Josy Dubié, erin beelden te schieten in Roemeense dorpen. Deze cruciale informatie over het Ceauşescu regime werd uit Roemenië gesmokkeld. Het resultaat van dit journalistiek werk was eind 1988 te zien. De documentaire ‘Le désastre rouge’ deed de houding van het Westen ten aanzien van Ceauşescu helemaal kantelen. Protesten in Roemenië en internationale veroordelingen lieten de publieke opinie niet koud. Maatschappelijk weerwerk resulteerde eind 1988 in de oprichting van Opération Villages Roumains te Brussel. Het doel was concreet te ageren tegen het systematisatieplan. Het middel, dat daarvoor ontwikkeld werd, was de adoptie van een Roemeens dorp. Om dit in goede banen te leiden werd in december 1988 in de schoot van de in Parijs gevestigde Liga voor de Mensenrechten een coördinatie cel opgericht. De adoptiegedachte werd al snel in verschillende landen opgevolgd. In meer dan 15 landen werd initiatief genomen: België, Nederland, Duitsland, Zwitserland, UK…. In 1990 waren er al ongeveer 4.500 Roemeense dorpen geadopteerd door een West‐Europese gemeente. Ook 250 Belgische steden en gemeenten tekenden hierop in en kregen een dorp toegewezen. Begin 1989 werd in Vlaanderen een ADR (Adoptie Dorpen Roemenië) coördinatie opgericht aan de universiteit 10
van Gent met o.a. de steun van de Liga van de Rechten van de Mens, Pax Christi, personen en verenigingen uit journalistieke, sociale, culturele, landelijke, landbouw‐ en andere middens. Enkele vrijwilligers uit de streek van Asse waren de initiatiefnemers. De Roemeense revolutie van eind 1989: van protest naar humanitaire hulp Het volgende scharniermoment kwam net voor de kerstperiode van december 1989. De bevolking kwam in opstand en de revolutie maakte een eind aan de dictatuur. Na de Roemeense revolutie kwamen de beelden van de rampzalige toestand waarin de mensen en weeskinderen leefden op televisie. Gelijktijdig bezochten verschillende ADR‐groepen met eerste noodhulp hun adoptiedorp en voelden ‘aan den lijve’ de leefomstandigheden. Deze vrijwilligers begonnen met het opzetten van meerdere acties voor hun ‘adoptiedorp’ d.m.v. het inzamelen van klederen, voedingswaren, enz. Ook het organiseren van het transport namen ze voor eigen rekening. Vele vrijwilligers werden aangesproken om mee de handen uit de mouwen te steken. Vlaanderen nam het initiatief om hulpkonvooien te organiseren. Rond de kerstdagen van 1989 werd door ADR‐Vlaanderen in Asse de eerste en grootste inzameling van hulpgoederen voor Roemenië georganiseerd. Ook het Rode Kruis was tijdens deze kerstperiode actief. Belgische konvooien kwamen als eerste toe in Roemenië, wat sterk gewaardeerd werd door de Roemeense bevolking. Het secretariaat in Asse, uitsluitend bemand door vrijwilligers, bood nadien ook de nodige administratieve hulp. Visums waren toen nog verplicht zowel voor Roemenië als voor Hongarije, maar met de hulp van de Roemeense ambassade kon het secretariaat in Asse gratis visums bezorgen aan de Vlaamse vrijwilligers. Ook de talrijke documenten voor het probleemloos transport van hulpgoederen over de grenzen van Duitsland, Oostenrijk, Hongarije, Roemenië, werden door het ADR-Vlaanderen secretariaat in Asse afgeleverd. In de stad Brasov, in het centrum van Roemenië, ontstond met de hulp van universitair personeel een ADR‐ bureau dat onschatbare diensten verleende aan de Vlaamse hulpverleners. Naar structurele samenwerking: de jaren 1990 - 2000 Terwijl de hulptransporten nog volop aan de gang waren, doken er stemmen op om behalve konvooien ook andere samenwerkingsverbanden te ontwikkelen. Zowel ADR-Vlaanderen, de ADRgroepen als andere internationale hulporganisaties pleitten reeds in het begin van de jaren ‘90 voor deze omslag. ADR-groepen maakten snel werk van structurele hulp. In 1992 besloot de Vlaamse regering van Roemenië een prioritaire partner te maken voor ondersteuning. Nieuwe financieringsmechanismen voor Vlaams -Roemeense samenwerkingen en het cultureel akkoord tussen beide landen van 1997 resulteerden in projecten in diverse domeinen (gezondheidszorg, landbouw, jeugdbeweging…). Het werd voor enkele ADR-groepen een meevaller om hun structurele plannen te kunnen realiseren. Enkele projecten uit de lokale ADR-groepen werden door deze budgetlijn geselecteerd en uitgevoerd. Ze zijn tot op vandaag nog voor ADR-groepen richtinggevend: in 1999 werden FDAAM (Fundatia pentru Dezvoltarea Asociatiilor de Ajutor Mutual) en de eerste gezondheidscentra ADAM (Asociatia De Ajutor Mutual) opgericht met steun vanuit Vlaanderen. Op diverse plaatsen werden gezondheidscentra en middenveldorganisaties (jeugd-, vrouwen- en mannenbeweging) uitgebouwd. Er werd ook gewerkt aan de uitbouw van lokale jeugdbewegingen in de partnerdorpen. Op initiatief van vzw Somepro werd in 2000 de basis werd gelegd voor de oprichting van AGLT (Asociatia Grupilor Locale de Tineret: Vereniging van Lokale Jeugdgroepen). Met de hulp van Chirojeugd Vlaanderen, Scouts en Gidsen Vlaanderen, VDS en Kazou groeide AGLT uit tot de tweede grootste jeugdorganisatie in Roemenië. ADR-Vlaanderen nam vanaf 2005/2011 hierbij de rol op van stimulator voor lokale ADR-groepen, die een project wensten op te zetten in Roemenië. 11
Tegelijk werden de acties in Vlaanderen ondersteund. Eén van de prioriteiten was de opbouw en ondersteuning van het Roemeense middenveld (mannen- en vrouwenbeweging). ADR-Vlaanderen: een heroriëntering in 2005 In 2004 hebben de toenmalige bestuurders van ADR‐Vlaanderen beslist hun activiteiten stop te zetten mede omwille van gebrek aan structurele financiering. Vanuit de ADR‐groepen en de ADR‐ regio’s klonk de vraag om een nationale koepel en coördinatie te behouden om de verderzetting van lopende projecten te garanderen. Vanuit alle regio’s werden vrijwilligers gezocht om mee rond tafel te gaan zitten om de ‘doorstart’ van ADR‐Vlaanderen te realiseren. Om de richting van deze ‘doorstart’ te kunnen baseren op feiten, werd op basis van een bevraging van alle ADR‐groepen en de ADR‐regio’s een onderzoek gedaan naar de noden, behoeften en kijk op de toekomst. ADRVlaanderen werkte samen met het Steunpunt voor Oost- en Midden-Europa Projecten (Somepro) voor de uitvoering van dit onderzoek omwille van hun expertise op het vlak van lokaal verenigingswerk, bovenlokale structuren en de goede kennis van de situatie in de Centraal en OostEuropese‐landen. ADR‐Vlaanderen kreeg een nieuw elan en koos voor een andere werkwijze t.a.v. de ADR‐groepen. Er werd o.a. afgestapt van het idee van ‘adoptie’ omdat dit niet meer strookte met de realiteit, maar er werd gekozen voor ‘actie’. ‘Adoptie Dorpen Roemenië’ werd in 2005 omgedoopt tot ‘Actie Dorpen Roemenië’. Na intens overleg op verschillende niveaus werden nieuwe statuten geschreven en een nieuwe bestuursploeg werd samengesteld uit vrijwilligers die uit alle regio’s kwamen. Het secretariaat in Asse werd verplaatst naar Turnhout, waar sindsdien het dagelijks secretariaat werd georganiseerd. Mede door de ondersteuning van de provincie Limburg (20032010) was het mogelijk de lokale ADR-groepen verder te ondersteunen. De taken werden geëvalueerd en bijgestuurd, welke tot op vandaag blijven doorlopen. Deze worden verder toegelicht in de ADR-Vlaanderen portofolio. Eveneens in 2005 werden de voorbereidingen getroffen voor een forum gedecentraliseerde samenwerking België-Roemenië. Het eerste vond plaats in Brussel in 2006. Nadien volgden er nog fora in 2007, 2010 en 2013. De vijfde editie gaat begin november 2015 door in Iasi, Roemenië. Uitwisseling van ideeën, projecten, kennis en ervaringen staan centraal tijdens de plenaire sessies en de werkwinkels die door lokale en regionale vrijwilligers en beleidsmensen uit België én Roemenië worden bijgewoond. 2007 - Toetreding Roemenië tot de Europese Unie Een belangrijk scharniermoment in de werking van ADR-Vlaanderen en de lokale ADR groepen is de toetreding van Roemenië tot de Europese Unie in 2007. Sindsdien wordt Roemenië niet meer beschouwd als ‘ontwikkelingsland’. De ADR-groepen dienden hun plaats in gemeentelijke structuren zoals de Gemeentelijke Raden voor Ontwikkelingssamenwerking te verdedigen. Bovendien was de toetreding tot Europa ook voor het gewest Vlaanderen een reden om te stoppen met projectfinancieringen in Roemenië in 2009. De verwachtingen t.a.v. Europa waren (te) groot. Nieuwe vormen van samenwerking drongen zich op. De culturele werking won aan terrein en nieuwe vormen van uitwisseling werden georganiseerd. 2011 - ADR-Vlaanderen erkend als sociaal culturele vereniging In 2011 werd ADR-Vlaanderen erkend als sociaal culturele vereniging. Door de structurele subsidies was en is ADR-Vlaanderen in staat de ondersteuning van ADR-groepen verder te verzekeren. In de analyse van de werking tijdens de beleidsperiode 2011-2015 wordt een overzicht geboden van de 12
ondersteuning. In 2014-2015 werden diverse jubileumactiviteiten georganiseerd door zowel ADRVlaanderen als lokale ADR groepen. Tevens werd een voorzet gegeven om de werking van ADRVlaanderen uit te breiden naar andere organisaties actief in Oost-Europa. De geschiedenis van ADR-Vlaanderen samengevat ADR-Vlaanderen is de koepel van de Roemeniëwerkingen in Vlaanderen. De wijze van samenwerken met de Roemeense partners is met de jaren veranderd. Net na de revolutie was het enkel noodhulp. Dit was ook noodzakelijk door de nijpende situatie waarin de bevolking zich bevond. Snelle actie was toen het goede antwoord. Het was toen de tijd van de goederentransporten. Na enkele jaren zijn de Vlaamse Roemeniëwerkingen zich stilaan meer gaan richten op structurele acties. Noden die men constateerde en waar men als Roemeniëwerking iets aan kon doen, werden aangepakt. Vlaamse vrijwilligers renoveerden toen bijvoorbeeld scholen of medische dispensaria. Naargelang er tussen de Vlaamse partners en Roemeense partners vertrouwen groeide werd er meer overleg gepleegd waardoor acties langs beide kanten werden gerealiseerd met respect voor ieders eigenheid en inbreng. Momenteel wordt er bij de Roemeense partnergemeente ook nadruk gelegd op de eigen draagkracht, de eigen organisatie en de cofinanciering (of co-inbreng). Daarenboven wordt er ook rekening gehouden met de Roemeense en Europese wetgeving. Ondersteuning van het lokale beleid en uitbouw van sociale organisaties die van onderuit groeien, zijn de nieuwe codewoorden.
1988-1989
1990-1995
1995-2005
2005-
ADR-Vlaanderen
ADR-Vlaanderen
ADR-Vlaanderen
ADR-Vlaanderen
Protest tegen
Organisatie van
Structurele
Uitwisseling in 2
De coördinerende rol van ADR-Vlaanderen paste zich steeds goed aan aan de veranderde Vlaamse, Roemeense en Europese context. De protestbeweging tegen het systematiseringsplan ging feilloos over in het opzetten van humanitaire noodhulp om vervolgens over te gaan in structurele samenwerking. Terwijl het oorspronkelijk nog vaak ging om het introduceren van Belgische concepten in Roemenië, zijn de acties van het afgelopen decennium geëvolueerd naar wederzijdse uitwisseling en sociale investeringen op gelijke voet. De fora gedecentraliseerde samenwerking België-Roemenië van 2006, 2007, 2010, 2013 en 2015 zijn hier een voorbeeld van. Voor ADR-Vlaanderen is het belangrijk deze ontwikkelingen te blijven volgen en te vertalen naar het lokale niveau. Naast het behoud van de huidige ondersteuning aan lokale ADR groepen, worden nieuwe werkmethoden en –instrumenten ontwikkeld zodat ADR-groepen de vinger aan de pols houden in Roemenië en hun werking in Vlaanderen kunnen vernieuwen en verdiepen.
13
2. Evaluatie van het vorige beleidsplan In het vorige beleidsplan stonden volgende 7 strategische doelstellingen centraal: 1. Begeleiding van ADR-groepen 2. Tegen 2015 heeft ADR-Vlaanderen een aanbod van maatschappelijke activering, cultuur en gemeenschapsvorming 3. Communicatie: tegen eind 2015 is zowel de interne als externe communicatie van ADRVlaanderen uitgebouwd 4. Netwerking: Tegen eind 2015 heeft ADR-Vlaanderen een ruim samenwerkingsnetwerk 5. Kennis- en expertisecentrum: Tegen eind 2015 is het kennis- en expertisecentrum van ADRVlaanderen operationeel 6. Vrijwillige en professionele medewerkers: tegen 2015 heeft ADR-Vlaanderen een uitgewerkt en toegepast kwalitatief medewerker beleid 7. Bestuur, beheer en structuur: tegen eind 2015 is de organisatiestructuur van ADRVlaanderen doelmatig uitgewerkt In de tussentijdse evaluatie van het beleidsplan in 2013 werd gesteld dat ‘ADR-Vlaanderen de acties heeft opgestart volgens planning. Niet alle acties zijn echter volledig afgewerkt. Er werd teveel geprogrammeerd in 2012. Dit is typisch voor een startende vereniging. Zij moet immers een aantal prioriteiten afwerken. Er werden duidelijke afspraken gemaakt hoe ADR-Vlaanderen in 2013 de lichte achterstand kan inhalen en de acties voor 2013 tijdig kan opstarten.’ Dezelfde trend herhaalde zich echter in de periode 2013-2015. De Raad van Bestuur en de professionele medewerkers zijn er zich van bewust dat het eerste beleidsplan erg ambitieus was. Toch werden heel wat strategische doelstellingen gerealiseerd. Er werden keuzes gemaakt en energie en middelen werden efficiënt geïnvesteerd in de doelstellingen die in deze periode het meest belangrijk waren voor ADR-Vlaanderen als startende socio-culturele vereniging. In wat volgt zullen de resultaten van het vorige beleidsplan besproken worden per strategische doelstelling. 1. Begeleiding van ADR-groepen Door regelmatig contact met lokale ADR-groepen (via culturele activiteiten, vorming, regiovergaderingen: OD1.2, OD1.3), houd ADR-Vlaanderen een permanente ‘vinger aan de pols’ van wat leeft bij lokale ADR-groepen. Tijdens deze ontmoetingen worden noden van ADR-groepen duidelijk en de koepel speelt hier, zo veel als mogelijk, op in. In plaats van een bestaand rapport (OD1.1) is dit eerder geëvolueerd naar een voortdurende praktijk. Hierbij is blijvende aandacht voor (ver)andere(nde) verwachtingen en noden belangrijk. Het aanbod van ADR-Vlaanderen moet op basis hiervan mee-evolueren; dit gebeurd eveneens in de praktijk. Dit is zichtbaar in de lopende gemeenschappelijke projecten ( OD1.4): werkgroep Toerisme, werkgroep Brandweer, werkgroep Jeugd, werkgroep Website. Bovendien werd in 2015 een eerste eigen vormingstraject opgestart (OD1.5). Het plan om een jaarlijks vormingspakket uit te werken vanaf 2011 bleek erg ambitieus. Nu het eerste vormingstraject lopende is, zijn er wel plannen om dit initiatief verder te zetten in de volgende beleidsperiode. Opmerking: de verwijzingen naar doelstellingen in deze paragraaf verwijzen naar het eerste beleidsplan.
14
2. Tegen 2015 heeft ADR-Vlaanderen een aanbod van maatschappelijke activering, cultuur en gemeenschapsvorming ADR-Vlaanderen biedt permanent actieve informatie aan over culturele en gemeenschapsvormende activiteiten die ADR-groepen kunnen organiseren of waaraan ze kunnen deelnemen (OD2.1). Deze informatie wordt verspreid in een wekelijkse ADR-Flash. ADR-Vlaanderen kwam tot de vaststelling dat ADR-groepen geïnteresseerd zijn in zulke informatie, maar dat de lokale vrijwilligers veelal ‘doevrijwilligers’ zijn. Een basistekst rond ‘het belang van samenwerking tussen oude en nieuwe Centraal – en Oost-Europese lidstaten als maatschappelijke activering’ werd ontwikkeld (OD2.1), maar bijna niet gebruikt. Meerdere ADR-groepen organiseerden echter wel discussie- of brainstormmomenten naar aanleiding van 25 jaar samenwerking in de periode 2014-2015. Dit was voor velen een aanleiding om te beginnen nadenken over het belang van blijvende samenwerking met hun Roemeense partner. Tot slot ontwikkelde ADR-Vlaanderen een inspiratiebrochure voor ADR-groepen die 25 jaar samenwerking achter de rug hebben. Met deze brochure wou ADR-Vlaanderen de ADRgroepen ondersteunen in de evolutie die hun ADR-groep doormaakt, ideeën aanreiken om 25 jaar samenwerking te vieren en ADR-groepen goesting doen krijgen in de verderzetting en vernieuwing van hun vrijwillig engagement. In de periode 2011-2015 groeiden de contactdagen en algemene vergaderingen uit tot culturele en gemeenschapsvormende activiteiten waarbij een groot aantal ADR-groepen elkaar konden ontmoeten (OD2.3). Deze activiteiten zijn ondertussen jaarlijks terugkerende ‘klassiekers’. In de volgende beleidsperiode zullen de algemene vergadering en de contactdag jaarlijks in een andere provincie worden georganiseerd, zodat in één beleidsperiode we in elke provincie minstens 2 activiteiten hebben georganiseerd.
In 2014 organiseerde ADR-Vlaanderen een hele reeks aan culturele en gemeenschapsvormende activiteiten naar aanleiding van ’25 jaar revolutie’, in samenwerking met lokale ADR-groepen. Enkele van deze activiteiten waren een zodanig succes dat ze in 2015 terug herhaald werden (OD2.4), zo o.a. het Kerstconcert van deFilharmonie in Antwerpen waar we onze vrijwilligers uitnodigden om hun 25jarige inzet te waarderen. Figuur 3 ADR-Contactdag in Vlaams Parlement omwille van viering '25 jaar' in aanwezigheid van Minister Sven Gatz.
15
3. Communicatie: tegen eind 2015 is zowel de interne als externe communicatie van ADRVlaanderen uitgebouwd ADR-Vlaanderen beschikt over een registratiesysteem om de lokale activiteiten en de bestuurlijke werking te inventariseren (OD3.1). De ADR-nieuwsbrief bundelt verhalen van de ADR-groepen (OD3.2) en geeft informatie over de werking van de koepel. Alle gemeentebesturen waar ADRgroepen actief zijn, alsook alle provinciebesturen, ontvangen de ADR-nieuwsbrief. ADR-Vlaanderen beschikt ondertussen over een extern en intern communicatieplan. 4. Netwerking: Tegen eind 2015 heeft ADR-Vlaanderen een ruim samenwerkingsnetwerk ADR-Vlaanderen heeft geen actieplan opgesteld om lokale ADR-groepen te stimuleren tot samenwerking met lokale gemeentebesturen (OD4.2). Wel werd er permanente ondersteuning geboden aan ADR-groepen in hun samenwerking met hun lokale overheid. Ook worden er suggesties en uitleg gegeven voor het indienen van projectaanvragen op provinciaal en Europees vlak. Deze informatie werd door ADR-groepen als erg relevant ervaren. Bovendien zijn er ook nog steeds ADRgroepen die hun lokale overheid hebben kunnen stimuleren tot het aangaan van een officiële jumelage met hun Roemeense partnerdorp. Doordat de koepel een beter inzicht heeft in de aard van de lokale ADR-groepen, moeten wij ook erkennen dat er in vele gevallen reeds een goede samenwerking bestaat tussen de lokale ADR-groep en hun lokaal gemeentebestuur. ADR-Vlaanderen realiseerde geen alleenstaande activiteiten met betrekking tot jumelages (OD 4.2). Doch, dit onderwerp kwam steeds aan bod tijdens de organisatie van de Gedecentraliseerde Fora in 2013 en 2015. ADR-Vlaanderen slaagde erin om vanaf 2011 minimaal 2 gemeenschaps- of cultuurcentra te betrekken bij activiteiten van de koepel of van ADR-groepen (OD 4.3). ADRVlaanderen slaagde er eveneens in om tegen het einde van de beleidsperiode 5 prioritaire partners te betrekken bij de werking van ADR-Vlaanderen (OD4.4). De werkgroep beleidsplan gaf aan dat het een werkpunt is voor de volgende beleidsperiode om deze partnerschappen te concretiseren en uit te breiden. 5. Kennis- en expertisecentrum: Tegen eind 2015 is het kennis- en expertisecentrum van ADRVlaanderen operationeel Zoals reeds hoger vermeld, realiseerde de organisatie zich dat vele lokale vrijwilligers doe-vrijwilligers zijn. Er werd een zogenaamde ‘lijst van experten’ opgesteld (OD5.1), waarin vrijwilligers worden gekoppeld aan hun kennis en deskundigheid. Deze lijst werd slechts door enkele vrijwilligers gebruikt. Hetzelfde geldt voor de nota die het unieke en de meerwaarde van ADR-Vlaanderen in Vlaanderen weergeeft (OD5.3). Weinig vrijwilligers maakten gebruik van deze nota. Echter slaagde ADR-Vlaanderen er wel in om 5 werkgroepen op te richten die informatie gebruiksklaar maken voor de vermelde doelgroepen (OD5.2). Bovendien creëerde ADR-Vlaanderen in 2014 een vernieuwde folder die de organisatie voorstelt. Indirect is dit toch een methode om het unieke en de meerwaarde van ADR-Vlaanderen in Vlaanderen aan te geven. Deze folder wordt regelmatig gevraagd door de ADR-groepen voor hun eigen activiteiten. Sinds 2012 is ADR-Vlaanderen een belangrijke partner voor Thomas More Hogeschool voor de organisatie van stages voor studenten sociaal werk en verpleegkunde in Roemenië. ADR-Vlaanderen verstrekt permanent informatie via diverse informatiekanalen over het aanboren van financierings- en subsidiekanalen. ADR-groepen vragen expliciet informatie en ondersteuning op 16
dit vlak. De organisatie tracht, in de mate van het mogelijke, tegemoet te komen aan deze vragen. Een alomvattend dossier werd niet uitgewerkt (OD5.4), maar de ondersteuning werd wel aangeboden zo bv voor de aanmaak van een projectrekening bij de Koning BoudewijnStichting voor de fiscale aftrekbaarheid van giften. Bovendien lijkt het ons in de volgende beleidsperiode relevanter om gelijktijdig informatie en vorming aan te bieden in plaats van een dossier te ontwikkelen. 6. Vrijwillige en professionele medewerkers: tegen 2015 heeft ADR-Vlaanderen een uitgewerkt en toegepast kwalitatief medewerker beleid Een aanzet werd gegeven tot het opmaken van een vrijwilligersbeleidsplan (OD6.1). Echter, deze strategische nota is niet verder uitgewerkt. Daarom werd het in de timing van de volgende beleidsperiode opgenomen om hiervan zo snel mogelijk werk te maken. Hetzelfde geldt voor een personeel beleidsplan. Het personeel beleidsplan en het vrijwilliger beleidsplan zijn prioritaire acties voor de periode 2015-2016. Het aantal Centraal- en Oost-Europeanen die in Vlaanderen betrokken zijn bij de werking, vertoont een stijgende trend (OD6.3). ADR-Vlaanderen betrekt op regelmatig basis vrijwilligers ter ondersteuning van het landelijk secretariaat en kenniscentrum. Echter, het blijkt een uitdaging te zijn om vrijwilligers op een meer duurzame manier te engageren op landelijk niveau (OD6.4). Daarentegen kunnen we stellen dat de gehele bestuursploeg vrijwilligers zijn die op nationaal vlak actief zijn. Zij zijn niet steeds lijfelijk aanwezig op het nationaal secretariaat, maar zij engageren zich daadwerkelijk ter ondersteuning van het landelijk secretariaat en kenniscentrum. 7. Bestuur, beheer en structuur: tegen eind 2015 is de organisatiestructuur van ADRVlaanderen doelmatig uitgewerkt Tegen eind 2012 vonden er in iedere ADR-regio minimum 3 samenkomsten plaats (OD7.1) en over de gehele beleidsperiode vertoont de aanwezigheid van de lokale ADR-groepen op regiovergaderingen een stijgende tendens (OD7.2). Bovendien werd een registratiesysteem voor de klachten en suggesties geïnstalleerd (OD7.3). ADR-Vlaanderen en Somepro vzw beschikken over een samenwerkingsovereenkomst die de samenwerking tussen beide organisaties omschrijft (OD7.4). Echter, uit het rapport van de visitatiecommissie bleek dat deze samenwerkingsovereenkomst nog niet geheel duidelijk was voor buitenstaanders. ADR-Vlaanderen zal dus werk maken van een evaluatie en een verduidelijking hieromtrent in de volgende beleidsperiode. De werkgroep beleidsplan stelde vast dat er geen plan werd ontwikkeld om de samenwerking met andere sociaalculturele organisaties te organiseren (OD7.5). Wel werd er de facto samengewerkt met andere sociaal-culturele organisaties. Tot slot werd er midden 2013 een tussentijdse evaluatie uitgevoerd van het lopende beleidsplan (OD7.6).
17
3. Het rapport van de visitatiecommissie als bron voor verbetering
ADR-Vlaanderen ontving op 28 januari 2014 voor de eerste keer een visitatiecommissie. Voor de organisatie was dit een leerrijke ervaring omdat de werking beoordeeld zou worden door een gemengde groep van experten uit de sector en medewerkers van het Agentschap voor SociaalCultureel Werk. Het bezoek van de visitatiecommissie werd door ADR-Vlaanderen grondig voorbereid met een werkgroep bestaande uit beleidsvrijwilligers actief in de RvB en de educatief medewerker. Tijdens het bezoek bleek onze werking een aantal vragen op te roepen. Tijdens het overleg met de visitatiecommissie konden het merendeel van deze vragen beantwoord worden. Dit bleek ook uit het verslag waarin geschreven werd dat de visitatiecommissie waardeert dat: ADR-groepen van ADR worden opgesplitst in ADR-groepen die passen binnen het sociaalcultureel volwassenenwerk enerzijds en ‘andere ADR-groepen’ anderzijds ADR een bevraging organiseerde bij de ADR-groepen waardoor de noden van de ADRgroepen duidelijk werden ADR-Vlaanderen inzet op het regionaal overleg als middel om meer samenwerking en uitwisseling binnen de werking te realiseren ADR-Vlaanderen initiatieven onderneemt om haar interne en externe communicatie te verbeteren Vernieuwende initiatieven uitwerkte op landelijk niveau, waardoor de organisatie bruggen slaat tussen vernieuwende initiatieven en de werking Toch waren er een aantal punten en opmerkingen in het verslag waarop we later een schriftelijke reactie hebben gegeven: 1. Samenstelling van de RvB: op het moment dat de visitatiecommissie een bezoek bracht, waren er reeds experten opgenomen in de Raad van Bestuur met kennis op het gebied van jeugdwerk en cultuur. 2. De visitatiecommissie merkte op dat de personeelskost laag is: dit werd door ADRVlaanderen rechtgezet. 3. Aansluitingsvoorwaarden bij ADR: alle groepen die ADR erkennen als koepelorganisatie zijn lid. Deze erkenning realiseren ze door een document te ondertekenen waarbij ze de koepel officieel erkennen. De ADR-groepen die bovendien nog lidgeld betalen hebben een aantal voordelen: stemrecht, een jaarabonnement op de ADR-Nieuwsbrief, kans om een vrijwilligersverzekering af te sluiten, goedkoper tarief voor bepaalde diensten … . 4. Inzet van personeelstijd voor projecten in Roemenië en terugkoppeling daarvan naar Vlaanderen: door de oprichting van ‘The Open Network’ (TON) in Roemenië wordt inderdaad een beperkt deel van de personeelstijd geïnvesteerd voor Roemenië. Dit heeft een aantal voordelen voor de ADR-groepen: a. Projecten van ADR-groepen in Roemenië evolueren sneller door ondersteuning via TON b. Projecten van ADR-groepen in Roemenië krijgen een nieuwe dimensie c. ADR-groepen krijgen een nieuw elan 18
d. Verbeterde communicatie tussen Roemeense partners en ADR-groepen e. Projecten in Roemenië worden minder afhankelijk van Vlaamse ondersteuning
Op de volgende aanbevelingen van de visitatiecommissie heeft ADR-Vlaanderen volgende initiatieven ondernomen: Uitwerken van een diepgaander beleid rond afdelingsbegeleiding en de oprichting van nieuwe groepen: a. Tijdens de regiovergaderingen wordt nu telkens één thema grondiger besproken. Thema’s worden aangebracht door de aanwezige groepen. Zo kwamen al aan bod: werken met een projectrekening bij de Koning Boudewijnstichting, het nieuwe beleidsplan van ADR-Vlaanderen, welk soort jongerenprojecten kan mijn ADR-groep opstarten en welke Europese subsidies zijn hiervoor beschikbaar (Erasmus +)?. b. Ter begeleiding van de ADR-groepen die 25 jaar actief zijn werd een inspiratiebrochure ontwikkeld. Deze inspiratiebrochure is een methode om ADRgroepen inspiratie te geven om hun jubileum op een originele manier in de kijker te zetten en om na te denken over de toekomst van hun eigen lokale werking. c. Gemeenschappelijke projecten: in plaats van de drie gemeenschappelijke projecten die in het eerste beleidsplan werden vooropgesteld, slagen we erin om gemeenschappelijke projecten uit te werken in 5 domeinen: i. Gezondheidszorg ii. Toerisme iii. Brandweer iv. Jeugd v. Cultuur Uitwerken van een vrijwilligersbeleid gebaseerd op vorming, waardering en werven van nieuwe vrijwilligers a. Vorming: hieraan komen we tegemoet via: i. Regiovergaderingen waar telkens een nieuw thema aan bod komt ii. Vormingstraject rond het opmaken van een ‘lokale sociale kaart’: dit vormingstraject leert ADR-groepen de recente demografische, sociale en economische trends in hun project te bestuderen. Op basis daarvan wordt nagedacht over projectideeën voor de toekomst. Dit vormingstraject wordt afgerond met een inleefreis waarbij de deelnemers elkaars projecten in Roemenië gaan bezoeken. b. Waardering van de vrijwilligers: in het jubileumjaar 2014 werd in elke provincie minstens één bovenlokaal initiatief georganiseerd om de 25-jarige werking te vieren. Vele vrijwilligers namen hieraan deel en ervoeren het ook als een waardering en erkenning voor hun jarenlange vrijwillige inzet. Eén van deze initiatieven zal omgevormd worden tot een jaarlijks dankmoment voor alle ADR-vrijwilligers. c. Werven van nieuwe vrijwilligers: om ADR-groepen te ondersteunen in hun zoektocht naar nieuwe vrijwilligers, worden volgende initiatieven ondernomen vanuit het secretariaat:
19
i. Promotie van lokale vieringen van de Roemeens nationale feestdag (1 december), waarbij Roemenen die in de regio wonen en werken worden uitgenodigd om deel te nemen, maar ook kennis kunnen maken met de ADRgroepen. ii. Stimuleren van overleg met inburgeringsinitiatieven: dit is voor ADR-groepen een aanknooppunt om contact te leggen met Roemenen in hun woonomgeving, evenals een mogelijkheid voor de Roemenen om ‘in te burgeren’ in het lokale verenigingsleven. Als gevolg van dit initiatief is reeds één persoon met Roemeense herkomst opgenomen in de RvB en is een ADRgroep ontstaan die enkel uit Roemenen is samengesteld. Stukken ter verantwoording moeten tijdig worden binnen gestuurd: de verslaggeving voor het Agentschap voor Sociaal-Cultureel Werk werd tijdig ingeleverd.
Op de volgende verbetersuggesties van de visitatiecommissie heeft ADR-Vlaanderen volgende initiatieven ondernomen: 1. Afbakenen takenpakketten van personeelsleden In januari 2015 werd initiatief genomen door de werkgroep personeel en financiën (in samenspraak met de RvB) om de takenpakketten van de personeelsleden beter af te bakenen. Omwille van recente wijzigingen binnen de personeelsploeg zijn de bestaande takenpakketten opnieuw onderhevig aan wijzigingen. De werkgroep personeel en financiën verwacht de vernieuwde takenpakketten tegen december 2015 te finaliseren. 2. Opsplitsing van middelen die in Vlaanderen en in Roemenië worden gebruikt Sinds het boekjaar 2015 werd de boekhouding zo georganiseerd dat er steeds een onderscheid te maken valt tussen de financiële inkomsten en uitgaven van ADR-Vlaanderen, van The Open Network en van Europese projecten.
3. Nadenken over verbreding van de werking In 2015 werden nieuwe contacten gelegd om de werking van ADR-Vlaanderen te verbreden. Er vond overleg plaats met: a) ADR-groepen in Vlaanderen die activiteiten hebben in andere Oost-Europese landen. b) Inburgeringsinitiatieven: deze initiatieven vormen een goed aanknooppunt om contact te leggen tussen Roemenen en Vlaamse vrijwilligers actief in een ADR-groep. c) Andere organisaties: i. de Socialistische Mutualiteit die in Bulgarije actief is ii. een Hongaarse organisatie die medische hulpverlening geeft in het Hongaars sprekende deel van Roemenië ‘genaamd “International Childrens’ Safety Service’
20
4. Inspelen op opportuniteiten met betrekking tot diversiteit en interculturaliteit a. Er werden samenwerkingsovereenkomsten ondertekend met Arthis (RoemeensBelgisch cultureel huis vzw1) en met myGRASP Brussels. Arthis nam deel aan de Contactdag van ADR-Vlaanderen in 2015, ADR-Vlaanderen werkte mee aan hun ‘Roemeense lente’-festival en in samenwerking met GRASP Brussel werd een Roemeense filmavond georganiseerd.
Figuur 4 Tijdens de AV in Kruibeke, waar de samenwerkingsovereenkomst met Arthis vzw werd ondertekend speelde 'Roma Luca' hun typische muziek
b. Enkele ADR-groepen organiseerden reeds initiatieven om samen met Roemeense inwoners de nationale feestdag van Roemenië te vieren en via deze weg elkaar te leren kennen. c. De tentoonstelling ‘De Roemenen en de Grote Oorlog’, een product van Vlaanderen Internationaal, het Roemeens Cultureel Instituut en de Roemeense ambassade in België werd tentoongesteld in samenwerking met verschillende ADR-groepen. Zo onder meer in Aalst, Brugge en Leopoldsburg. Op deze manier dragen ADR-groepen bij aan de kennis van de Vlaamse burgers over hun activiteiten in Roemenië evenals aan de algemene kennis van de Vlaamse burgers over Wereldoorlog I.
1
Over de samenwerking met Arthis: ADR-Vlaanderen stelde in zijn eerste beleidsplan dat er meer contacten zouden uitgebouwd worden met burgers uit Oost-Europa die in Vlaanderen/België wonen. Om dit te realiseren kunnen we niet voorbijgaan aan de werking van Arthis, het Belgisch-Roemeens Cultureel Huis te Brussel. Zij werken sinds 1994 aan de integratie van mensen uit Oost-Europa in de Belgische samenleving en doen dit vooral via sociaal-culturele initiatieven op verschillende terreinen: Sociaal domein: vertaal- en tolkdienst, juridische ondersteuning, interculturele bemiddelingsdienst, …, voor nieuwkomers in België zodat hun administratieve problemen op vlak van huisvesting, onderwijs voor kinderen, werkvergunningen, gelijkstelling van diploma’s, … , vlotter kunnen worden aangepakt. Educatieve domein: taalcursussen Frans, Nederlands, Roemeens, Engels, alfabetisering, … Artistiek: door de organisatie van tentoonstellingen, concerten, filmvoorstellingen, festivals, … , maken ze de Oost-Europese cultuur in het algemeen en de Roemeense cultuur in het bijzonder meer gekend bij het Belgische publiek. Vooral de jaarlijkse ‘Roemeense lente’, een festival in het voorjaar in Brussel, is bij het grote publiek gekend. Voor ADR-Vlaanderen is Arthis dus een geschikte partner om mee samen te werken. Daarom werd tijdens de Algemene Vergadering van ADR-Vlaanderen op 21 maart 2014 in Kruibeke een samenwerkingsovereenkomst getekend tussen beide partijen. Sindsdien werd op verschillende momenten samengewerkt: - aanwezigheid van ADR-Vlaanderen met een infostand tijdens de Roemeense lente, voorjaar 2015 - optreden van een nieuwe dans- en muziekgroep van Arthis tijdens de Algemene Vergadering van ADR-Vlaanderen in Aalst in maart 2015
21
d. Initiatieven van ADR-Toerisme dragen ook bij tot het bijstellen van het negatief beeld dat heerst over Roemenië. De organisatie van reizen naar Roemenië, deelname aan reisbeurzen en de organisatie van toeristische avonden dragen bij tot een betere (en positievere) beeldvorming over Roemenië en de Roemenen.
Figuur 5 Werkgroep ADR-Toerisme tijdens de reisbeurs van Pasar
e. Boek 25 jaar en initiatieven met bibliotheken om Roemeense literatuur bekend te maken f. Contacten met inburgeringsinitiatieven: deze initiatieven vormen een goed aanknooppunt om contact te leggen tussen Roemenen en Vlaamse vrijwilligers actief in een ADR-groep. Dit verhoogt de diversiteit in de lokale ADR-groepen. g. In 2015 sporen we onze ADR-groepen aan om tijdens de ‘Week van de Smaak’ in november activiteiten op te zetten om de Roemeense keuken voor te stellen in Vlaanderen. In Limburg wordt hierrond reeds een uitgebreider project uitgewerkt: ‘Een culinaire wandeling doorheen Roemenië’, waarbij geïnteresseerden kennis kunnen maken met typisch Roemeense gerechten klaargemaakt door Roemeense inwoners in Limburg. 5. Verhogen van expertise rond sociaal-cultureel werk via VTO-beleid Het personeel van ADR-Vlaanderen volgde in de periode 2014-2015 verschillende vormingsinitiatieven van FOV en Socius. Bovendien doet ADR-Vlaanderen vanaf maart 2015 beroep op een externe medewerker met expertise op het vlak van sociaal-cultureel werk.
4. Interne bevraging van direct betrokkenen bij ADR-Vlaanderen
ADR-Vlaanderen organiseerde in voorbereiding van het tweede beleidsplan een bevraging. Zowel intern als extern werden een aantal mensen en organisaties gecontacteerd om hun mening te geven over de volgens hen sterke en zwakke punten in de werking, maar ook om na te vragen welke opportuniteiten en suggesties ze hadden voor de werking van ADR-Vlaanderen in de toekomst.
22
Resultaten interne bevraging: een 50-tal personen gaven hun mening Volgende tendensen bleken uit de antwoorden op de bevraging: Sterke punten: ADR-Vlaanderen is sterk in het geven van informatie, raad en ondersteuning De nieuwsbrief wordt graag gelezen en vrijwilligers zijn geïnteresseerd in alles over Roemenië. ADR-Vlaanderen is goed in netwerking en coördinatie ADR-groepen worden vertegenwoordigd binnen de koepel op verschillende niveaus Dynamische organisatie met een gemotiveerd en enthousiast team van medewerkers Op de meeste vragen kunnen de personeelsleden antwoorden, of een antwoord wordt gezocht. Vragen worden dus goed opgevolgd. De wereld is veranderd en ADR-Vlaanderen verandert mee Lokale ADR-groepen zijn geïnteresseerd in de werking van andere ADR-groepen Er zijn jongeren betrokken via jeugdbeweging en scholen. Samenwerking hiermee heeft een goed effect op de verjonging van de groepen. ADR slaagde er reeds in om jongeren te betrekken en werkt al samen met jeugdorganisaties ADR-groepen zijn essentieel groepsverbanden met sociale en internationale aandacht. Het zijn doé-verenigingen die minder praten maar wel willen realiseren: een ideale manier om vriendschap en samenhorigheid op te bouwen. De gehele werking is gesteund op enthousiast vrijwilligerswerk. Dankzij de subsidiërende overheid is er toch een professionele begeleiding. Zwakke punten:
Werkt al verschillende jaren rond dezelfde thema’s Een aantal ADR-groepen vinden geen aansluiting met de koepel en blijven op zichzelf werken ADR-Vlaanderen moet zorgen voor een positieve boost in die samenwerking ADR-Vlaanderen heeft nog te weinig gegevens om alle vrijwilligers te bereiken. ADR-groepen hebben het soms moeilijk om aangeboden ideeën aan te passen op maat van hun eigen werking. ADR-groepen verouderen. Laattijdig doorgeven van vergaderingen. Afstand om naar regiovergaderingen te gaan is voor sommige ADR-groepen te groot Opportuniteiten in de toekomst:
Projecten uitwerken voor ADR-groepen zodat deze een tweede adem vinden Zorgen voor een positieve boost in de samenwerking met ADR-groepen en anderen Werken aan uitdagingen in de gezondheidszorg in Roemenië Andere verenigingen zijn geïnteresseerd in samenwerking met ADR-Vlaanderen. Nieuwe samenwerkingsverbanden aangaan en bestaande samenwerkingsverbanden versterken. Deelnemen aan Europese projecten rond internationale solidariteit en uitwisseling.
23
Bedreigingen in de toekomst: Gebrek aan jong bloed in de ADR-groepen ADR-groepen die stoppen met hun werking Afbouw van subsidies in de toekomst
5. Analyse van de externe bevraging Resultaten externe bevraging: een 15-tal personen gaven hun mening Sterke punten:
ADR-Vlaanderen heeft een sterke basiswerking van onder uit Zeer goede netwerking Goed lobbywerk bij de juiste instanties Actief op meerdere terreinen in Roemenië: gezondheidszorg, toerisme, lokale ontwikkeling Bereidwillige medewerkers die open staan voor samenwerking met hogescholen
Zwakke punten: Iets te mannelijk en ouder gezelschap Zwakke band tussen een aantal ADR-groepen en de koepel Uitsluitend Vlaams personeel dat met een Vlaamse bril naar Roemenië kijkt Opportuniteiten in de toekomst: De wereld is veranderd en ADR-Vlaanderen verandert mee Ontwikkeling van duidelijk afgelijnde doelstellingen Diversificatie van inkomsten: EU-fondsen, bedrijven Bedreigingen in de toekomst:
Generatiewissel binnen ADR-groepen Geen vernieuwing geeft stabiliteit maar is ook gevaarlijk Vermindering van motivatie door gebrek aan jonge vrijwilligers Negatieve beeldvorming van Roemenië in de media Sterk gepolariseerde discussie over (arbeids)migratie
Suggesties/vragen voor ADR-Vlaanderen Meer Roemenen betrekken bij de RvB, AV en ADR-groepen Meer jongeren betrekken, ook jonge professionelen, stages van jongeren Ontwikkeling van een meer professioneel netwerk door concreet engagement in bilaterale EU-projecten Samenwerking met gelijkaardige organisaties als ADR-Vlaanderen in andere West-Europese landen
24
6. Omgevingsanalyse Het boek ‘Toekomstverkenning: de blik van sociaal-cultureel volwassenenwerk, amateurkunsten en jeugdwerk gericht op 2025’ van Idea Consult (Astrid Vansteen, Isabelle De Voldere, Toon Berckmoes ) werd gebruikt als leidraad voor een discussie over toekomstige trends. Tijdens deze discussie werden mogelijke externe trends, die kansen of bedreigingen vormen voor de werking van ADR-Vlaanderen in de toekomst, besproken. Kansen voor de werking van ADR-Vlaanderen De goedgekeurde gezondheidsstrategie Roemenië 2014-2020 vormt een kans voor ADR-Vlaanderen omdat deze strategie nauw aansluit bij de thema’s waarrond vele ADR-groepen werken. De groeiende kennis- en technologiekloof tussen generaties en tussen sociale klassen vormt een mogelijks nieuw thema voor internationale kennisuitwisseling en vorming. Volgende onderwerpen kunnen deel uitmaken van zulk een uitwisseling of vormingstraject: leren omgaan met nieuwe technologie, sensibilisering, training, objectief informeren over de voor-en nadelen van nieuwe technologieën. Meer vormen van communicatie zijn mogelijk omwille van de technologische vooruitgang. Stijgende virtuele verbondenheid ten gevolge van de digitale evoluties leidt tot een stijgende invloed van burgers op economische, politieke en sociaal-culturele actoren en processen: vrijwilligers kunnen meer contact hebben met de koepel omwille van stijgende virtuele verbondenheid, kunnen meer contact onderhouden met partnerorganisaties, kunnen ook online inzamelacties of campagnes organiseren,.. Het zorgt voor zeer gemakkelijke contacten met het buitenland en met Roemenië. Vroeger duurde het weken vooraleer een antwoord kon ontvangen worden. Nu duurt het seconden. Een beter contact met partnerorganisaties in Roemenië is dus mogelijk. Dit is een kans die we moeten aangrijpen. Toenemende migratie biedt de mogelijkheid om te werken rond leven en werken in Vlaanderen en om de diaspora te betrekken in de werking van ADR-Vlaanderen. Bovendien zou de toenemende culturele diversiteit ervoor kunnen zorgen dat mensen meer begrip en interesse tonen voor Centraal- en Oost-Europa. Het is een kans voor ADR-Vlaanderen om nieuwe inzichten rond ontwikkelingsdidactiek te verspreiden en aan te leren. ADR zou kunnen fungeren als een platform voor het vertalen en faciliteren van Europese en internationale agenda's. Kleinere organisaties kunnen steeds en meer deel uitmaken van dit proces als uitvoerend orgaan. Individuen in Vlaanderen getuigen nood te hebben aan zelfverwezenlijking. ADR kan hierop inspelen. ADR zou inleefreizen kunnen organiseren voor bijvoorbeeld scholen of hoger onderwijs. De organisatie heeft ervaring hiervoor in huis en het zou een meerwaarde zijn, indien we deze expertise kunnen delen. Een toeristisch aanbod uitwerken kan een extra financiële return voor ADRVlaanderen en inleefreizen kan (nieuw) leven blazen in ADR-groepen. Door aan te tonen welke de sociale reglementering is in ons land kunnen wij de Roemenen laten besef krijgen van de weinig rooskleurige arbeidssituatie in hun land en dus het belang van arbeidersorganisaties, een sterk middenveld, enzovoorts. Mutuele organisaties en coöperatieven zitten in de lift. Dit zijn voorstellen van modellen die ADR aanbiedt in Roemenië. Ecologie wordt belangrijker in Roemenië en in Vlaanderen. Dit zou een nieuwe invalshoek kunnen 25
zijn voor samenwerking. Er heerst een algemene Europese trend naar regionalisering op bestuursvlak: ADR-Vlaanderen zou kunnen onderzoeken hoe zij hierop kunnen inspelen. De organisatie is een ideale intermediaire schakel want heeft kennis van de situatie van een Westen een Oost-Europees land, een rurale en een verstedelijkte samenleving. Opkomende nieuwe zelforganisaties van Roemenen in België: ADR-Vlaanderen zou deze vrijwilligersorganisaties ook kunnen ondersteunen, indien gewenst. Ook het betrekken van Roemeense burgers in Vlaanderen, in de werking van ADR-Vlaanderen, is een kans omwille van hun kennis met betrekking tot de situatie in hun thuisland. Elke gemeente heeft vandaag de dag wel een Raad voor Internationale Samenwerking of een Gemeentelijke Raad voor Ontwikkelingssamenwerking. Het is een kans voor lokale ADR-groepen om hiervan deel uit te maken. ADR-Vlaanderen kan ADR-groepen ondersteunen, wanneer ze het lidmaatschap van de RIS of GROS worden geweigerd omwille van landelijke beperkingen. Het bestaan van een organisatie zoals het Vierde Pijler Steunpunt biedt kansen voor onze lokale ADR-groepen en voor ADR-Vlaanderen. De overheid zal in de toekomst meer beroep doen op private actoren. ADR-Vlaanderen is hierop voorbereid. ADR werkt in een internationale context en is een potentieel goede actor om een betere Oost-West verhouding te stimuleren. De nadruk van Minister van Cultuur Sven Gatz op nieuwe verenigingsvormen biedt nieuwe mogelijkheden voor ADR-groepen: satellietverenigingen en meer diverse verenigingen kunnen zich aansluiten bij ADR-Vlaanderen. In zijn beleidsnota legt minister Sven Gatz nadruk op een samenleving waarin burgers actief participeren en waar er ruimte is voor diversiteit, internationalisering. ADR-Vlaanderen draagt hiertoe bij als organisatie. De interessesfeer van vrijwilligers individualiseert. ADR kan hierop inspelen door op maat projecten en activiteiten te introduceren. Meer losse verbanden zullen hierdoor ontstaan. Organisaties in de strikt gestructureerde zin zullen afnemen, maar de individuele betrokkenheid kan toenemen. Zie bijvoorbeeld de initiatieven rond jeugd (werkgroep en stages van studenten), bijzondere jeugdzorg en brandweer. Deze domeinen zijn niet meer strikt gebonden aan één comité, maar gaan op een horizontale wijze om met een aantal actuele thematieken. Hier kunnen nieuwe (informele) groepen uit voort komen. In de periode 2010-2015 zullen een groot aandeel ouderen uit de babyboomgeneratie op pensioen gaan (65+), hierdoor zullen een groot aantal mensen beschikbaar zijn met meer tijd voor vrijwilligerswerk, verenigingsleven, reizen naar Roemenië. Er vormt zich een grotere groep oudere en jongere werklozen die zich mogelijks willen engageren. Groeiende internationale mobiliteit, waardoor meer jonge mensen een buitenlandse ervaring hebben via Erasmus of een buitenlandse stage, ook dit biedt kansen voor het aansnijden van een nieuwe doelgroep. De jeugd van vandaag reist graag en houdt van internationale contacten. Het is een kans om onze jeugd in verbinding te stellen met de Roemeense jeugd. Door contacten met ‘armere’ bevolkingen over de grenzen kunnen wij aantonen dat onze luxe en gemak soms leidt tot minder creativiteit en samenhorigheid. En dat ‘minder ontwikkelde’ bevolkingsgroepen soms de meest creatieve oplossingen vinden. 26
ADR is een ideale schakel om de arbeidsverschillen aan te tonen en te bestuderen tussen beide landen en om Roemeense gastarbeiders te begeleiden. Vele vrijwilligers fungeren nu reeds als gastgezin voor Roemeense jobstudenten. Het statuut van het lidmaatschap wijzigen zodat individuen ook hun weg kunnen vinden binnen de koepel. Hiermee kunnen we ook ruimte creëren voor mogelijke nieuwe verenigingsvormen. De digitale verspreiding van de Nieuwsbrief biedt een mogelijkheid om meer mensen te bereiken. Er heerst toenemende armoede en ongelijkheid wereldwijd, daarom is solidariteit, zoals present in de lokale ADR-groepen, eens te meer actueel. In ons land kunnen wij aantonen hoe arbeidsbereid Roemenen zijn. Dit zal ook bijdragen aan een beter imago van deze bevolkingsgroep in West-Europese landen. Door een verregaande kennis van de situatie in Roemenië zijn ADR en zijn de ADR-groepen ideale verkondigers van de ongelijkheden op economisch gebied, de onrechtvaardigheden in de verhoudingen, het besef van onze overdreven luxe. Media als nieuwe macht vormt een mogelijk nieuw kanaal om aan beleidsbeïnvloeding te doen, om activiteiten en standpunten van ADR te verspreiden, gelijkaardig aan het initiatief van het Memorandum gezondheidszorg Op de vergadering van de Europese Raad op 25 november 2014 kwamen de ministers van Onderwijs, Jeugd, Cultuur en Sport bij elkaar. Zij namen conclusies aan over een werkplan voor Cultuur voor de periode 2015-2018. Hierin onderscheidden ze vier prioriteiten, te weten: toegankelijke cultuur, cultureel erfgoed, creatieve economie en innovatie, culturele diversiteit. De ministers introduceerden ook twee horizontale thema’s: de digitale omwenteling en statistische monitoring. Wij werken slechts voor één land. Er zijn nochtans analoge partnerlanden: Oekraïne, Moldavië, Bulgarije, Polen, Albanië… Dit is een kans voor uitbreiding van de werking.
Bedreigingen Er is een trend naar meer individuele fragmentatie. Belangrijke motieven van vrijwilligers om op in te spelen: ego. Individuele ambities moeten worden ingepast in de groep. Sterk individualisme en fragmentatie van interesses zorgt voor minder duidelijk afgebakende groepen. Door toename van het aanbod aan mogelijke vrijetijdsbestedingen, rijst de vraag hoe ADR zich kan profileren in dit aanbod. ‘Zijn we nog hip?’ ‘Spreken we mensen nog aan met onze boodschap en acties?’. Hierbij moeten we in rekening nemen dat het moeilijk is om Roemenië op de agenda te zetten, aangezien het beeld van Roemenië in de algemene publieke opinie niet positief is. Er heerst een vraag naar steeds meer en zeer gespecialiseerde kennis: comités engageren zich in steeds complexere projecten en uitdagingen met als doel armoedebestrijding en sociale inclusie. Kan ADR zijn rol als kenniscentrum blijven behouden? Hoe behoudt je een draagvlak bij de achterban? Het zal moeilijk worden om elke specifieke vraag/project van een ADR-groep met dezelfde diepgang te behandelen. Minder groepsgevoel door individualisering Afschrikeffect van oudere ADR-groepen Welvaartssysteem onder druk: minder vroeg gepensioneerden, lokale vrijwilligers vinden minder financiële middelen voor hun projecten en hebben meer tijd nodig om alternatieve middelen te zoeken, waarvoor ze vaak niet opgeleid zijn. 27
Mensen van een oudere leeftijd hebben nog de vroegere mentaliteit. Samenwerking met hen is anders dan met de jonge generatie. Toenemende immigratie vergroot sociale spanningen en ongelijkheden, waardoor er minder begrip en interesse zal zijn voor Centraal- en Oost-Europese landen Soms worden Roemeniëcomités niet erkend binnen de Gemeentelijke adviesraden (GROS, RIS). Dit vormt een drempel voor hun verdere werking. Sommige Roemeense partners geven niet genoeg informatie door aan Vlaanderen, wat vrijwilligers in Vlaanderen demotiveert. De beperkte talenkennis van een deel van de vrijwilligers vormt een rem voor samenwerking met de Roemeense partner Vlamingen voelen zich bedreigd door toenemende migratie. Dit kan leiden tot groeiende weerstand tegen Oost-Europa omwille van het groot aandeel Oost-Europese migranten. Meer verschillende doelgroepen betekent ook dat er meer arbeidstijd nodig is om de verschillende doelgroepen te begeleiden. Mensen moeten langer werken. Dit betekent dat er minder vrijwilligers zullen zijn met minder tijd om te ‘vrijwilligen’. Er is vaak onzekerheid over veranderingen in de arbeiderssituatie en dit heeft een effect op vrijwilligerswerk. Toenemende verouderingsgraad, zorgt voor weinig voor verjonging in de comités Moeizaam bereiken van jongeren omwille van andere interesses en invulling van (vrije) tijd Hoge leeftijd verhoogt kans op een kloof tussen technologie-kundige en niet-technologie-kundige Oudere vrijwilligers zijn niet mee met moderne communicatiemiddelen en spelen minder in op de trends Er heerst een groeiend individualisme in de maatschappij, waardoor er mogelijks minder draagvlak zal zijn voor internationale solidariteit. Dit zou een impact kunnen hebben op de inzet van ADRvrijwilligers. Er is minder aandacht voor de werking van ADR-Vlaanderen in financieel sterkere bevolkingsklassen. ADR-Vlaanderen loopt het risico om in de toekomst niet genoeg financiële middelen te hebben om haar werking op dit niveau verder te zetten. Trends zoals toenemende digitalisering, afname van intellectuele eigendom en de groei van open source informatie, zal een impact hebben het traditionele lidmaatschap van het verenigingsleven. Ook andere evoluties oefenen druk uit op het traditionele verenigingsleven en op de werking van de koepel. Binnen het Agentschap is er een permanente opsplitsing tussen jeugd en volwassenwerk. Terwijl ADR-groepen vaak op beide vlakken actief zijn.
28
Te veel regulitis beperkt de tijdsbesteding van de professionele medewerkers voor het echte sociaal-culturele werk. Er heerst een trend naar vermarkting binnen de besteding van overheidsfinanciën. Dit is mogelijks nefast voor het socio-culturele verenigingsleven, dat gekenmerkt wordt door een zeer specifieke eigenheid en cultuur. ADR-Vlaanderen als koepelorganisatie staat permanent onder druk voor het behoud van het aantal ADR-groepen noodzakelijk voor erkenning. De huidige regelgeving beperkt de soorten ADRgroepen voor erkenning als socio-culturele vereniging in Vlaanderen. Onder meer bevolkingsgroei zet druk op openbare financiën en sociale zekerheid waardoor er minder budget beschikbaar zal zijn voor het sociaal-cultureel werk, internationale solidariteit en mobiliteit.
29
7. Zelfevaluatie ADR-Vlaanderen
De werkgroep Beleidsplan voerde een zelfevaluatie uit onder leiding van Dewaele Consultancy. Voor deze zelfevaluatie gingen we als volgt te werk. Het evaluatieteam bestond uit de werkgroep Beleidsplan, welke zowel beleidsvrijwilligers als professionele medewerkers omvatte. Elk lid van het evaluatieteam gaf eerst een individuele invulling aan de evaluatiecriteria. Daarna werden de scores vergeleken en besproken tijdens een plenaire discussie. De zelfevaluatie geeft twee scores aan verschillende domeinen van de werking van ADR-Vlaanderen. Volgende domeinen werden besproken: directie en leiding, bestuur en beleidsmedewerkers, klantgericht aanbod, processen, samenwerking, middelen en financiën, waardering en eindresultaten. Elk lid van de werkgroep beleidsplan gaf twee maal een score op een schaal van 0 tot 3. Per domein werden er een 10-tal vragen gesteld. Deze vragen staan op de X-as van de grafieken 2, 3 en 4. De som van de scores op de vragen per domein is terug te vinden op de Y-as van grafiek 1. Zo werd bepaald op welke domeinen actie nodig is. De waarde op de Y-schaal staan voor de prioriteit van dit domein. Een hogere score op de Y-as, betekent dat dit domein meer prioriteit heeft.De volgende suggesties kwamen uit deze zelfevaluatie naar voor:
Volgende domeinen vereisen prioritaire aandacht: 1. Medewerkers 2. Klantgericht aanbod 3. Beleid en bestuur
30
Prioriteiten en voorstel voor verbeterprojecten voor het domein MEDEWERKERS
Schaal op de X-as: 1. De organisatie vertrekt bij het aantrekken van nieuwe professionele medewerkers van uitgeschreven behoeften van de organisatie 2. De professionele medewerkers kennen hun taak (functie), weten wat van hen verwacht wordt en kennen hun verantwoordelijkheden en bevoegdheden 3. De organisatie begeleidt, stimuleert en evalueert het functioneren van haar professionele medewerkers. 4. De organisatie stimuleert en ondersteunt de creatieve inzet van de professionele medewerkers bij het opzetten van verbeterprojecten 5. De organisatie bepaalt welke kennis, vaardigheden en houdingen de professionele medewerkers nodig hebben om goed te kunnen werken 6. De professionele medewerkers hebben een individueel opleidingsplan in functie van de eigen behoeften en de noden van de organisatie. 7. Elke medewerker krijgt een onthaal en introductie in de organisatie. 8. De organisatie beschikt over geschreven afspraken waarin de rechten van vrijwilligers zijn omschreven 9. Er is een duidelijk vrijwilligersbeleid. 10. Er is een duidelijk visie over de afdelingsbegeleiding. Verbeterprojecten: ADR-Vlaanderen moet werk maken van duidelijke afspraken tussen het personeel. Dit is vooral belangrijk nu 1 personeelslid 4/5 loopbaan neemt. Er moet minimaal 1 functioneringsgesprek per jaar per personeelslid gehouden worden. De vrijwilligers moeten een verklaring ondertekenen. Er moet een visie op afdelingsbegeleiding uitgeschreven en toegepast worden.
31
Prioriteiten en voorstel voor verbeterprojecten voor het domein KLANTGERICHT AANBOD
Schaal op de X-as: 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10.
De doelgroep is geïnformeerd over de verschillende diensten en producten van de organisatie De organisatie meet welke mensen uit de doelgroep van haar aanbod gebruik maken Klachten van mensen uit de doelgroep worden beantwoord. Het aanbod wordt afgestemd op de verwachtingen en behoeften van de doelgroep. De organisatie meet of de bereikte doelgroep tevreden is van haar aanbod. Het aanbod van activiteiten en bijeenkomsten wordt opgevolgd, geëvalueerd en bijgestuurd. De lokale ADR-groepen worden op maat ondersteund. Er is een laag verloop van leden. De organisatie respecteert de eigenheid en de privacy van de leden. De leden worden betrokken bij het bepalen van de activiteiten, de onderwerpen van bijeenkomsten.
De prioritaire verbeterprojecten zijn: De doelgroep moet meer in kaart gebracht worden. Er moet geëvalueerd worden hoe en in welke mate de organisatie de doelgroep bereikt.
32
Prioriteiten en voorstel voor verbeterprojecten voor het domein BELEID en BESTUUR
Schaal op de X-as: 1. De bestuurders tonen een actieve betrokkenheid bij de werking van het bestuur. 2. De bestuurders krijgen informatie en vorming over de werking van de organisatie 3. De bestuurder ontvangen tijdig de nodige stukken, zoals uitnodigingen, dossierstukken en verslagen. 4. De bestuurders zijn verantwoordelijk voor de opmaak en bijsturing van de financiële planning. 5. De bestuurders nemen hun verantwoordelijkheid ten overstaan van het medewerkersbeleid. 6. De organisatie heeft een duidelijk missie. 7. De organisatie beschikt over een beleidsplan over middellange termijn (3-5jaar). 8. Het beleid en de algemene doelstellingen vloeien voort uit de wensen van de doelgroep en houden rekening met interne en externe sterke en zwakke punten. 9. De missie en doelstellingen stemmen overeen met de waarden van de organisatie. 10. De concrete doelstellingen van de kernactiviteiten zijn vertaald in termen van meetbare eindresultaten met duidelijk resultaatsindicatoren en normen. De prioritaire verbeterprojecten zijn: De bestuurders moeten geactiveerd worden. Ze moeten meer betrokken worden bij de werking van de RvB. Nadenken over samenstelling, vertegenwoordiging, aanwezigheid, participatie, opleiding en betrokkenheid. Van de leden van de RvB.
33
8. Portfolio: een evaluatie van het aanbod van ADR-Vlaanderen
Aanbod van ADR-Vlaanderen
Evaluatie en opmerkingen
Communicatie
Website
Flash
Nieuwsbrief
Facebook
De website is een noodzaak en een visitekaartje en is sterk verbeterd de voorbije jaren. Er is ook een werkgroep opgericht die de website up-todate houdt. Bovendien wordt de website van de werkgroep toerisme geïntegreerd in de website van ADR-Vlaanderen. De ADR Flash is volledig vernieuwd de voorbije jaren en wordt veel meer gelezen. Het zou goed zijn om nog meer adressen te verzamelen van mogelijks geïnteresseerden. Vanaf 2015 wordt steeds de link gelegd tussen de ADR-Flash, de website en de Facebook-pagina. De nieuwsbrief werd vernieuwd en gedrukt op beter papier. Dit is een sterke ambassadeur voor onze organisatie die vijf keer per jaar in de brievenbus valt. Helaas hebben we nog te weinig abonnees en is de nieuwsbrief duur in druk en in personeelstijd. In de toekomst moeten we ook bekijken of we deels digitaal kunnen gaan. Er is slechts een beperkt segment van onze vrijwilligers aanwezig op Facebook. Daarnaast is het belangrijk om afspraken te maken over de inhoud en willen we in de toekomst hiervoor vrijwilligers inschakelen. Tot slot vinden we het nodig om als hedendaagse, attractieve organisatie aanwezig te zijn op sociale media.
Publicaties Memorandum verkiezingen
Inspiratiebrochure
Folder ADR-Vlaanderen
Brochure stages
Brochure voor de leiding van AGLT
Het memorandum werd opgesteld n.a.v. de verkiezingen in Roemenië in 2012. Deze publicatie kreeg weinig respons, maar het was een goede oefening om de bekommernissen van ADR-Vlaanderen en de ADR-groepen te bundelen en kenbaar te maken. Het geeft diepgang en cachet. De inspiratiebrochure is een belangrijk instrument voor de toekomst. Het geeft duidelijk aan wat we doen en aanbieden in Vlaanderen en geeft nieuwe ideeën aan groepen. Sommige voorstellen moeten nog meer worden uitgewerkt en de brochure moet meer worden gepromoot op regiovergaderingen en andere activiteiten. Nieuwe folder ADR wordt gevraagd door de ADR-groepen en vrijwilligers zijn enthousiast. Deze is ook in het Engels gemaakt, wat een meerwaarde biedt voor de ADR-groepen wanneer ze naar Roemenië trekken. De stage brochure voor studenten is een goede aanzet geweest en wordt gebruikt in hogescholen. Hierdoor gingen reeds verschillende studenten met onze organisatie naar Roemenië. In de toekomst zal de brochure moeten herwerkt worden. Dit is een goede en heldere brochure, welke nuttig is voor zowel de ADRgroepen in België als voor hun partners in Roemenië. Deze brochure kwam er grotendeels door het werk van een stagiaire van de Thomas More hogeschool. Er is veel vraag naar de brochure en een herdruk is gepland. 34
Bij aanvang had deze brochure weinig succes, maar na promotie op de Brochure jongeren contactdag is er meer vraag. Het is een goed middel om lokale ADRgroepen aan te moedigen om met jongeren te werken. Dit is een goede aanzet en de flyer wordt verspreid op verschillende gelegenheden om de website en Facebookpagina ‘Roemenië Vakantieland’ Flyer rond toerisme te promoten. Er wordt nu verder gewerkt aan een divers aanbod aan reizen en informatie over verschillende regio’s in Roemenië, bezienswaardigheden en Vlaamse projecten. De publicatie van dit boek was een succes en is een mooi relatie geschenk. Boek Marc Verhaert naar Lokale ADR-groepen verkopen boeken ook op eigen activiteiten en houden aanleiding van 25 jaar revolutie er iets aan over. Ook werd een bibliotheekactie opgestart om Roemeense literatuur te promoten in de woonplaats van ADR-vrijwilligers. Activiteitenaanbod De contactdag kent meestal een goede opkomst, doch een nog hogere opkomst zou wenselijk zijn. Er wordt dan ook permanent getracht om dit Contactdag evenement aantrekkelijk te maken. Het is een goede manier om vele vrijwilligers samen te brengen en vorming te organiseren. In toekomst willen we ook werken met thematische contactdagen. Het is moeilijk om statutaire en bestuurlijke formaliteiten aantrekkelijk te maken. De Algemene vergadering kent meestal een lagere opkomst. Een Algemene Vergadering mooie locatie en een interessant randprogramma trekken vrijwilligers aan. Daarnaast is de Algemene Vergadering ook een belangrijk ontmoetingsmoment. In sommige regio’s wordt dit ontmoetingsmoment sterk gewaardeerd, in andere regio's is er een beperkte opkomst en weinig dynamiek. Het is Regiovergaderingen belangrijk om verder te investeren in de vorming van de regioverantwoordelijken. Vanaf 2015 is er ook een verdeling van de regio’s tussen de verschillende medewerkers gemaakt. Een deelname aan Europese projecten vergt enerzijds een extra inspanning van het personeel, maar binnen ADR-Vlaanderen wordt getracht een maximaal aantal vrijwilligers te laten deelnemen. Bij deelname aan een project is het ook belangrijk dat het projectvoorstel Deelname aan geëvalueerd wordt op de meerwaarde voor de algehele werking van ADREuropese projecten Vlaanderen. Daarnaast geeft de samenwerking in een internationaal netwerk aanzien en kansen om deel te nemen aan nieuwe projecten die de eigen werking kunnen versterken. Werkgroepen Werkgroep Personeel en financiën
Deze werkgroep is zeker een noodzaak en een goed team. Het zou goed zijn om naar een vaste frequentie van vergaderen te evolueren. Het is een belangrijk instrument voor de Raad van Bestuur en voor de algemene werking van de organisatie.
35
Werkgroep Website
Werkgroep jeugd
Werkgroep toerisme
Werkgroep Cultuur
Werkgroep Brandweer
Deze werkgroep heeft na een aarzelende start zijn draai gevonden en goede voorstellen gedaan en aanpassingen doorgevoerd. Het is belangrijk om vrijwilligers in deze werkgroep gemotiveerd te houden. De werkgroep verenigt een aantal sterke trekkers die uit de jeugdwerking komen. Het is een noodzaak om nieuwe leden bij te zoeken. Er wordt ook nog gezocht naar een goede en regelmatige doorstroming naar de RvB en de ADR-groepen. De voorbije jaren werd veel aandacht geschonken aan promotie, bekendmaking en samenwerking. Vanaf 2015 gaat er meer aandacht naar het aanbod van diverse thematische reizen en inleefreizen. Er wordt ook interessante informatie per Roemeense regio verzameld met aandacht voor duurzaam toerisme en waarbij Vlaamse projecten in de kijker worden gezet. In samenwerking met Pasar worden infoavonden georganiseerd met ADR- en Pasar-groepen, de werkgroep was aanwezigheid op de beurs van Pasar en samen worden er reizen georganiseerd. Deze werkgroep heeft de basis gelegd voor de vieringen van 25 jaar ADR, maar verder werden er geen initiatieven genomen. Nochtans is er heel wat interessant materiaal waaraan binnen Vlaanderen kan gewerkt worden. Nieuwe voorstellen worden opgenomen in nieuw beleidsplan en het initiatief rond het kerstconcert voor vrijwilligers wordt herhaald in 2015. Er werd vooraf afgetoetst wie hierbij kon betrokken worden en er werd samengezeten met BVV (Brandweervereniging Vlaanderen) die een artikel opnamen in hun tijdschrift. De werkgroep richt zich op opleiding en training van vrijwillige brandweer in het kader van de Roemeens-Vlaamse uitwisseling. Er wordt in 2015 uitgekeken naar mogelijke Europese projecten in samenwerking met andere EU-landen.
Ons aanbod
Secretariaat en permanentie
Vrijwilligersverzekering
Chocolade
Polo’s met logo ADR-Vlaanderen.
Een goede en permanente bereikbaarheid is een belangrijk instrument voor een vereniging. Vrijwilligers bellen en mailen regelmatig naar het secretariaat en vinden een oplossing voor hun vragen of problemen. Verder wordt er vanuit het secretariaat ook zelf regelmatig contact gezocht met lokale ADR-groepen. De vrijwilligersverzekering is een interessant aanbod aan lokale ADRgroepen. Daarnaast is er ook een aanbod vanuit de provincies op dit vlak. De ADR-verzekering geeft een goede dekking op maat van ADR werkingen. De chocolade bedrukt met het ADR-logo is mooi als bedanking en relatiegeschenk. Dit aanbod wordt echter weinig gebruikt door lokale ADRgroepen. We zouden kunnen bekijken of we chocolade kunnen bestellen, op maat gemaakt voor de lokale ADR-groep (bijvoorbeeld met eigen logo). Er was weinig belangstelling voor dit aanbod vanuit ADR-Vlaanderen. Lokale ADR-groepen hebben meestal eigen materialen om hun werking bekend te maken.
36
Schorten met logo ADRVlaanderen. Lanyards met logo ADRVlaanderen.
Vlaggenstaander met 5 verschillende vlaggen.
Experten lijst en sprekers
ADR Toerisme box
ADR- en TON-stand
Uitleenmateriaal Infobrochure voor ADRgroepen Welkomstmap
Er was weinig belangstelling voor dit aanbod vanuit ADR-Vlaanderen. Lokale ADR-groepen hebben meestal eigen materialen om hun werking bekend te maken. Er was weinig belangstelling voor dit aanbod vanuit ADR-Vlaanderen. Het is wel altijd handig bij evenementen en meetings en wordt dan ook regelmatig gebruikt. De vlaggenstaander is interessant voor alle mogelijke evenementen. Er is een exemplaar aanwezig in elke regio. Dit aanbod wordt nog te weinig gebruikt door lokale ADR-groepen gezien transport (afhalen en terugbrengen) soms een drempel is. Dit was een éénmalige kost met blijvende waarde. De lijst wordt weinig gevraagd door lokale ADR-groepen, maar het is een belangrijk document om te hebben en up-to-date te houden voor het geval we toch een expert nodig hebben. De lijst wordt gepromoot via de website. Deze box werd enkele malen besteld sinds zijn ontwikkeling in 2014. Dit is mogelijks een goede dienst, maar deze moet meer worden bekendgemaakt bij onze lokale ADR-groepen. Dit is een box met alle mogelijke middelen om toerisme naar Roemenië te promoten. Deze standen zijn interessant voor tentoonstellingen en activiteiten van lokale ADR-groepen. Ook hier is het transport een hinderpaal. De stand kan ook als model fungeren voor lokale ADR-groepen om een eigen stand te laten maken. Regelmatig wordt materiaal gevraagd door lokale ADR-groepen. De informatiebrochure werd slechts door één groep gevraagd. ADRgroepen maken die meestal zelf. De welkomst map werd enkele malen gevraagd. ADR-Vlaanderen moet beter bekend maken dat deze map bestaat. Het is een goed instrument voor nieuwe bovenlokale vrijwilligers.
Vormingsaanbod
Algemeen
Sociaal-cultureel aanbod vanuit de Koepel
Vorming werken met website Vormingstraject
Het vormingsaanbod werd de voorbije jaren verder uitgebouwd en in 2015 werd gestart met een vorming ‘sociale kaart’ voor lokale ADR-groepen. Deze vormingsreeks kreeg een goede respons en is nuttig voor lokale ADRgroepen die op zoek zijn naar een nieuw elan. Buiten wat we zelf organiseren tijdens nationale bijeenkomsten proberen we ook informatie door te sturen aan lokale ADR-groepen. Dit gaat voornamelijk over vorming van de vrijwilligersacademie in verband met vzw-wetgeving, vrijwilligerswetgeving en anderen. Verschillende vrijwilligers namen hieraan deel. Deze vorming kreeg een goede respons hoewel de gevormde vrijwilligers te weinig initiatief nemen om mee aan de website van ADR-Vlaanderen te werken. Hiervoor is voldoende interesse, in die mate zelfs dat een nieuwe reeks 37
Sociale map 2015.
zich opdringt. Dit vormingstraject resulteert ook in een inleefreis, gekoppeld aan het Forum gedecentraliseerde samenwerking in november 2015.
Socio-culturele werking op het niveau van de ADR-groepen
Groepsvormend
Cultureel
Educatief
Maatschappij activerend
Groepen doen aan gemeenschapsvorming, door te vergaderen, door samen activiteiten te organiseren en door naar Roemenië te reizen als groep. Ook werken ze verder aan een netwerk binnen hun lokale gemeenschap. ADR-Groepen organiseren zelf verschillende culturele activiteiten, vaak gekoppeld aan fondsenwerving. Zij werken aan het bekendmaken van de Roemeense cultuur in Vlaanderen zoals traditionele muziek en dans en de Roemeense eetcultuur. In 2014 en 2015 werden culturele activiteiten gestimuleerd door de inspiratiebrochure (filmvoorstelling, acties in bibliotheken, boekvoorstelling, tentoonstellingen, erfgoeddagen, enz.). De boeklancering en de bijbehorende bibliotheekactie zorgden voor verschillende Roemeense avonden op lokaal vlak. Enerzijds informeren lokale ADR-groepen hun achterban over hun engagement in Roemenië en gaan ze zelf op zoek naar informatie wanneer nodig. Vrijwilligers gaan zich ook vormen en worden specialisten in bepaalde domeinen die hen en hun werking aanbelangen. Groepen komen, door hun acties, op voor de rechten en levensomstandigheden van hun Roemeense partner. Zij vertrekken vanuit goede praktijkvoorbeelden vanuit Vlaanderen en zorgen voor uitwisseling op dit vlak.
Netwerk-activiteiten en samenwerkingsactiviteiten en officiële contacten Somepro vzw heeft een permanente vertegenwoordiging in de RvB en er is Somepro een concrete en goed ingevulde samenwerking, vooral op bepaalde terreinen zoals jeugd en middenveld. Er werd een samenwerkingsovereenkomst getekend en beide verenigingen informeren elkaar en promoten elkaars activiteiten. Wanneer Arthis vzw, Belgisch-Roemeens nuttig, wordt concreet samengewerkt op ad hoc-basis. In 2015 heeft ADRCultureel huis Vlaanderen meegewerkt aan het organiseren van de Roemeense lente in Brussel. ADR-Vlaanderen ondertekende een Memorandum of Understanding met myGRASP, een zelforganisatie van Roemeense burgers in België. Samen myGRASP organiseerden we een filmavond. Tevens is één van hun vrijwilligers ingeschakeld voor de vertaling van de veertiendaagse TON e-Newsletter. Met Pasar werd een samenwerkingsakkoord getekend. Zij werken PASAR vzw concreet samen met de werkgroep toerisme. De samenwerking werd in 2015 geëvalueerd en verder gezet.
38
Kadoc
Forum gedecentraliseerde samenwerking BelgiëRoemenië
BEROBA
HICT
CM Mechelen-Turnhout
Wit-Gele Kruis Vlaanderen
Boerenbond
Samenwerking VVSG
Provincie Oost-Vlaanderen
Roemeense en Belgische ambassades en ambassadeurs
Lokale ADR-groepen evenals de koepel kunnen hier hun archief onderbrengen. Dit geeft garantie dat de nu 25 jaar lange samenwerking tussen Vlaamse ADR-groepen en Roemenië bewaard blijft voor het nageslacht. Het forum gaat in 2015 voor de vijfde maal door. ADR-Vlaanderen en de ADR-vrijwilligers zijn hiervan telkens de trekker geweest. Dit heeft ADR aanzien gegeven in België en Roemenië en in Europa. Het forum evalueert en stimuleert samenwerking tussen lokale besturen en ngo’s op verschillende domeinen. Het geeft kansen tot ontmoeting voor ADRgroepen met hun eigen partners in Roemenië. Dit jaar wordt vooral gewerkt aan betrokkenheid van Roemeense en Vlaamse overheden i.v.m. beste praktijkvoorbeelden die de laatste jaren zijn opgezet. Het Forum brengt ook de resultaten van de door Vlaanderen gesteunde projecten uit het verleden, terug in beeld. Er is met BEROBA (Belgian Romanian Business Association) in 2015 een "Exchange of letters" gerealiseerd waarin samenwerking en wederzijdse ondersteuning staat beschreven. Dit jaar is vooral gewerkt aan samenwerking en uitwisseling rond sociale economie. Het is de bedoeling om Belgische bedrijven actief in Roemenië te betrekken bij de VlaamsRoemeense samenwerking. Een mogelijkheid om dit te doen in de toekomst is via het inrichten van stage voor Roemeense jongeren actief bij AGLT via bedrijven aangesloten bij Beroba. HICT is een consulting bureau in Vlaanderen, waarmee wordt samengewerkt rond het opstellen van een Masterplan en bijbehorende fondsenwerving voor The Open Network in Roemenië. Met CM Mechelen-Turnhout bestaat een permanente samenwerking op het vlak van gezondheidszorg. Zij leveren expertise aan en zorgen voor ondersteuning. Met het Wit-Gele Kruis is er een samenwerking zowel op Vlaams als op regionaal vlak rond opleiding, training en implementatie van thuiszorg in Roemenië. Boerenbond zorgt voor financiële ondersteuning van The Open Network en is geïnteresseerd om een uitwisseling te organiseren met vrijwilligers op het vlak van plattelandsontwikkeling. We hebben op regelmatige basis contact met VVSG over onze werking en er wordt samengewerkt. Via overleg met de Roemeense ambassade in België, wordt er sinds twee jaar contact gelegd met de drie Roemeense organisaties voor steden en gemeenten. Sinds een aantal jaren is er samenwerking met en ondersteuning van de provincie Oost-Vlaanderen, welke zelf een aantal projecten uitbouwde in Roemenië in het verleden en via een subsidielijn ook de lokale ADRgroepen van Oost-Vlaanderen mee ondersteunde. Er is een permanente wisselwerking met zowel de Belgische als de Roemeense ambassades en ambassadeur. De Belgische ambassadeur in 39
Gelijkaardige organisaties: OVR – PVR in Wallonië
Thomas More Hogeschool
Vlaamse parlementsleden
Vlaanderen Internationaal
Roemenië ,2011-2015, Dhr Philippe Beke, is tevens peter van ons netwerk in Roemenië (TON) en heeft de voorbije 4 jaar heel wat deuren geopend en dingen mogelijk gemaakt. Hiermee wordt op Belgisch niveau regelmatig overlegd en permanent informatie uitgewisseld. De Belgische situatie blijft nochtans een moeilijk gegeven om echt vooruitgang te boeken. Met de Thomas More hogeschool wordt al verschillende jaren samengewerkt rond stage uitwisseling. Dit ook op basis van onze brochure rond stages. ADR is elk jaar aanwezig op internationale dagen waar het zijn werking presenteert. De laatste jaren waren er telkens studenten vanuit de opleiding sociaal werk op stage in Roemenië die daar ook deels voor ons netwerk werkten. In 2015-2016 zullen er ook 2 stagiairs vroedkunde hun stage doen in Roemenië. Door bemiddeling van ADR-Vlaanderen werden ook Erasmus samenwerkingen afgesloten met de universiteit van Arad en Resita. Tevens wordt bekeken of een soort “summer schools” en inleefreizen met studenten en professoren kunnen opgezet worden. Belangrijke ervaring voor Vlaamse jongeren en samenwerking tussen universiteiten enerzijds en tussen universiteiten en ngo’s anderzijds. Tijdens de internationale dagen van Thomas More in maart 2016 zal een overleg plaatsvinden om in de toekomst ook stages voor Vlaamse studenten op vlak van sport, toerisme en economie in Roemenië te realiseren. N.a.v. 25 jaar ADR-Vlaanderen zijn Vlaamse parlementsleden, die een binding hebben via hun lokale gemeente met Roemenië en lokale ADRgroepen, samengebracht om te bekijken hoe zij vanuit hun functie en het Vlaamse parlement een bijdrage kunnen leveren voor de werking ADRVlaanderen. We proberen samen een permanent overleg op te richten binnen het Vlaamse parlement. We proberen al jaren overleg te hebben met Vlaanderen internationaal gezien wij onszelf zien als expertise centrum voor Roemenië. Gezien Vlaanderen de voorbije periode ook tweejaarlijkse samenwerkingsovereenkomsten opstelde over samenwerking in bepaalde afgesproken domeinen, denken wij dat we daar een zeer positieve bijdrage kunnen leveren.
Activiteiten in Roemenië ingericht vanuit Vlaanderen Als afsluiter van de viering van 25 jaar ADR-Vlaanderen en 25 jaar VlaamsRoemeense samenwerking werd ook een viering georganiseerd in Iasi, Vlaams-Roemeense week Roemenië. Dit was een succes met heel wat culturele uitwisselingen en Iasi november 2014 goede visibiliteit in de media. Ook de Belgische ambassadeur was aanwezig. Deze organisatie werd in 2012 opgericht vanuit ADR-Vlaanderen om de The Open Network for werking in Roemenië mee en verder uit te bouwen. TON is op enkele jaren community development (TON) uitgegroeid tot een vaste waarde en een belangrijk instrument dat heel 40
Re-Invest
wat erkenning krijgt in Roemenië. Meer en meer groepen beginnen het nut en de relevantie in te zien van een betrokkenheid van hun Roemeense partner in TON. Indien hun partner betrokken is, geeft dit vaak ook een nieuwe stimulans aan de lokale Vlaamse groep. TON werkt mee aan een Europees onderzoeksproject genaamd Re-Invest. In dit project zijn in totaal 15 landen betrokken, die elk nagaan hoe overheden sociale investeringen kunnen/moeten doen. In de eerste fase wordt de impact van de economische crisis geanalyseerd. Voor Roemenië staat migratie centraal. Er wordt niet enkel aandacht besteed aan emigratie, maar ook aan terugkeerders en interne migratie. Ook een aantal Roemeense migranten in Vlaanderen worden bevraagd zodat dit project ook resultaten oplevert die nuttig zijn voor ADR-Vlaanderen.
In 2014 werd besloten een Masterplan op te maken dat onze visie en intenties weergeeft voor de volgende 10 jaar in Roemenië. Intussen wordt het deel over gezondheidszorg, middenveld en sociale kaart gefinaliseerd. Dit werkstuk is gegroeid en getoetst aan diverse instellingen, organisaties en diensten in Vlaanderen waarmee ook een samenwerking zal Masterplan 2015-2024 uitgebouwd worden in de toekomst om dit Masterplan als specialisten en met kennis uit Vlaanderen mee te realiseren. Dit Masterplan zal ook dienen om het netwerk in Roemenië verder uit te bouwen en te verstevigen, erkenning te krijgen bij overheden en fondsenwerving op te zetten voor onze activiteiten. Tijdens de Belgische dag in Moldavië op 11/03/’15 werd op vraag van de Belgische ambassadeur een ronde tafel georganiseerd door ADR/TON aangaande hun Roemeense projecten rond gezondheidszorg. Dit evenement werd georganiseerd in samenwerking met de minister en staatssecretarissen voor gezondheidszorg van Moldavië. Hieraan namen Ronde tafel gezondheidszorg een 40-tal vertegenwoordigers deel van ministeries, administraties, Republiek Moldavië 11/03/15 diensten, instellingen, ngo’s, enzoverder. Er was ook een overleg met een afgevaardigde van de Verenigde Naties (VN) en vertegenwoordigers van de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO). Deze samenkomst werd georganiseerd in het kader van het uitbreiden van de werking naar Moldavië. Tijdens de Belgische week in Roemenië, april 2015, werd door ADR/TON in samenwerking met de Belgische ambassade en BEROBA een wedstrijd Vlaamse dag sociale economie georganiseerd rond projecten sociale economie. Tevens werd een Vlaamse tijdens Belgische week in dag rond sociale economie georganiseerd met een 60-tal deelnemers en Boekarest 22/04/15 afgesloten met een netwerking avond in de residentie van de Belgische ambassadeur. Veel positieve reacties, pers en aanzet om verder te werken rond sociale economie. Externe waardering voor het werk van ADR-Vlaanderen Goede praktijkvoorbeelden en Een aantal modellen waarmee ADR en TON werken, werden reeds erkend publicatie in tijdschriften als sociaal innovatief en zowel in wetenschappelijke als andere 41
tijdschriften gepubliceerd. Ieder jaar op de Belgische dag van de dynastie, op de nationale feestdag Nine O'Clock news en tijdens de Belgische week in Roemenië wordt een deel van de publicaties gewijd aan onze werking. Hierover zijn drie volumes gepubliceerd op initiatief van de Belgische ambassadeur. Voor het derde volume dat de periode na de tweede 175 jaar diplomatieke Wereldoorlog behandeld is het deel van de laatste 25 jaar samenwerking samenwerking Belgiëmee geschreven door ADR/TON. Het geeft tevens een overzicht van de Roemenië verschillende projecten die met steun vanuit Vlaamse regering in deze periode werden gerealiseerd. Een belangrijke veldwerker binnen onze organisatie in Roemenië kreeg in 2014 de decoratie "Ridder in de Kroonorde" van België voor zijn uitstekend Decoratie Ioan Suru werk in Roemenië. Dit is tevens een erkenning voor wat zowel lokale ADRgroepen als ADR-Vlaanderen verwezenlijkten in het verleden. Voorzitter van ADR-Vlaanderen, Jozef Goebels, kreeg in 2012 het diploma voor uitmuntende verdienste in het promoten van Roemeense en Diploma Roemeense staat voor universele relaties in het kader van 150 jaar Roemeense diplomatie. Een universele waarden 2012 erkenning van de Roemeense overheid voor de inspanningen vanuit Vlaanderen en ADR.
Figuur 6 Johny Suru, coördinator wijkgezondheidscentrum ADAM Slatina Timis, ontvangt tijdens de Koningsdag 2014 de decoratie “Ridder in de Kroonorde van België” uit handen van de Belgische ambassadeur
42
4. SWOT-ANALYSE EN BELEIDSUITDAGINGEN 4.1
SWOT
De basis voor de SWOT analyse zijn:
Het verslag van de visitatiecommissie (2014) De evaluatie van het beleidsplan 2011-2015 De zelfevaluatie De omgevingsanalyse De interne en externe stakeholdersbevraging Het portfolio van ADR-Vlaanderen
Om de informatie uit de gegevensverzameling om te zetten in doelstellingen, was het noodzakelijk om systematiek te brengen in de gegevens. Alle gegevens werden ondergebracht in een lange lijst van sterktes, zwaktes, kansen en bedreigingen van de organisatie. Om de leesbaarheid hiervan te vergemakkelijken werd de analyse opgesplitst in een aantal clusters: 1. Aanbod sociaal culturele activiteiten voor ADR-groepen 2. ADR-groepen en de koepel 3. Samenwerking 4. Diversiteit en doelgroepen 5. Interne werking 6. Interne en externe communicatie
De diverse gegevens werden met elkaar geconfronteerd in een matrix. Om te kunnen beslissen waar ADR-Vlaanderen in gaat investeren of net gaat afstoten, werden aan de sterktes, zwaktes, kansen en bedreigingen een aantal werkpunten toegevoegd in de vorm van: - Investeren - Verdedigen - Versterken - Beperken
43
1. Aanbod sociaal culturele activiteiten voor ADR-groepen Kansen Landelijke Ondersteuning Aanwezigheid Toerisme ADRthema’s (bv. leermethodieken Roemenen in in groepen Erfgoeddag…) door Vlaanderen Roemenië lokaal steunpunten en als troef sterk partner verankerd organisaties Sterktes Investeren De contactdagen hebben een goed - Inspelen op landelijke thema’s, kennis verwerven door deelname aan inhoudelijk karakter inspiratiedagen en vervolgens vertalen naar het lokaal en regionaal ADR niveau. ADR heeft waardevolle initiatieven - Vernieuwen van inspiratiebrochure. in kader van culturele functie zoals - Ontwikkelen van inleefreizen. het project rond de Belgica of de - Dienstverlening op maat van ADR-groepen. acties naar bibliotheken - Organisatie van jaarlijkse landelijke sociaal-culturele activiteit in Regiovergaderingen: uitwisselen, samenwerking met ADR-groepen. delen en ontmoeten Vieringen 25 jaar ADR-Vlaanderen Inspiratiebrochure Zwaktes De opkomst van de ADR-groepen op Algemene Vergadering en Contactdag is te laag. De link tussen de thematische werking en de betekenis voor de werking van de verenigingen is niet steeds duidelijk Regiovergaderingen: afstand, agendaproblemen Dezelfde thema’s.
Versterken - Dienstverlening op maat van de ADR-groep ontwikkelen. - Diversiteit aan thema’s uitwerken. - Regio’s ondersteunen in werking. - Brainstorming over hippe en attractieve thema’s in samenspraak met ADRgroepen. - ADR-Vlaanderen maakt actieplan op.
Bedreigingen Fragmentatie Beeldvorming ADR-groepen hebben lokaal voldoende van over werk, engagement regionaal en landelijk interesses – Roemenië laag individuele, niet positief particuliere vragen Verdedigen - Aanbieden van op maat leertrajecten (situated learning en emancipatorisch leren). - Rijk cultureel leven Roemeense groepen in Vlaanderen in de kijker plaatsen.
Beperken - Inventaris en evaluatie opmaken van lokaal aanbod en nagaan in hoeverre ADR-Vlaanderen hierop als koepel kan inspelen. - Aandacht voor promotie van lokale activiteiten.
44
Informatie verstrekken is onvoldoende, concrete uitwerking wordt niet ondersteund. Sommige regio’s komen onregelmatig samen.
2. ADR-groepen en de koepel
Sterktes De contactdag en het regionaal overleg zijn goede initiatieven voor begeleiding van ADRgroepen. Het ADR-personeel zorgt voor een goede communicatie tussen de Vlaamse ADR-groepen en hun Roemeense partner via TON. Aanwezigheid op activiteiten van ADR-groepen. Regiovergaderingen Volledige lijst van ADR-groepen en regelmatig geactualiseerd. Goed evenwicht tussen vrijwilligers en professionelen. Bereikbaar secretariaat Kennis en ervaring aanwezig Zwaktes Moeilijk bereikbare groepen. Onvolledig overzicht van Vlaamse initiatieven in Roemenië.
Kansen Toename Europese en Aanwezigheid Virtuele Sterk regionale internationale van ADR-groepen verbondenheid uitgebouwd ADR doelstellingen actief in Oostnetwerk werking Europese landen Roemenië Investeren - Verder uitbouwen en versterken van op maat begeleiding ADR-groepen - Contacten met lokale Roemeense groepen faciliteren en versterken - Verder detecteren van informatie over Roemenië en vertalen naar werking op lokaal niveau.
Bedreigingen Moeilijk nieuwe vrijwilligers te vinden
Versterken - Vormingstrajecten voor ADR-groepen die nood hebben aan heroriëntering. - Uitschrijven van visie op lokale ADR-groepsbegeleiding. - Inventarisatie van nieuwe verenigingsvormen (zelforganisaties, informele
Beperken - Contacten leggen en uitbreiden met hogescholen en universiteiten, jeugdbewegingen, jonge Roemenen woonachtig in Vlaanderen.
Vergrijzing
Dalend engagement en motivatie
Verdedigen - Uitbreiden van werkingsgebied naar groepen die in andere OostEuropese landen actief zijn. .
45
Gebrek aan georganiseerde ADRgroepsbegeleiding Naamgeving van ADR groepen is willekeurig Weinig initiatieven om nieuwe groepen op te richten
groepen…). - ADR-groepen stimuleren ADR-Vlaanderen mee te communiceren. - Detecteren van initiatieven en opnemen in koepelwerking.
3. Samenwerking Kansen Zelforganisaties Roemenen in Vlaanderen
Sterktes ADR stimuleert de samenwerking tussen de lokale ADR-groepen en andere sociaal-culturele organisaties. Sterk netwerk in Roemenië en samenwerking met TON Lokale ADR-groepen zijn aangesloten bij adviesraden (RIS, GROS), goed voor communicatie en zichtbaarheid Betrokkenheid van jeugdbewegingen en stage studenten Samenwerking groepen om gelijkaardige problemen op te lossen Fora gedecentraliseerd samenwerking België Roemenië Samenwerking met hogescholen
Openheid Roemeens overheden en administratie
Potentieel aan sociaal culturele verenigingen
Interesse van Nederlandse Roemeniëgroepen
Groepen actief in andere OostEuropese landen
Investeren - Verder uitwerken van aanbod lokale samenwerkingsinitiatieven - Versterken van communicatie Roemeense zusterorganisatie TON naar Vlaamse ADR groepen - Aansluiting Vlaamse groepen bij TON stimuleren - Stimuleren van samenwerking met zelforganisaties en groepen met Roemeense aanwezigheid (Arthis, MyGrasp, Huizen van het Nederlands, inburgeringstrajecten…) - Verder uitbouwen van praktijkgemeenschappen - Verder ondersteunen van fora gedecentraliseerde samenwerking - Uitbreiden netwerk hogescholen
Bedreigingen Verankering in lokale adviesraden is moeilijk
Moeilijke informatiedoorstroming (taalbarrière)
Overaanbod koepelorganisaties
Verdedigen - Overleg met lokale besturen stimuleren - Overleg met andere koepelorganisaties m.b.t. positionering - Op maat informatie uitwerken - Voldoende informatie in begrijpbare taal communiceren aan ADR-groepen
46
Zwaktes Te weinig samenwerking met andere sociaal culturele verenigingen Onvoldoende inzicht in samenwerking van ADR-groepen met andere organisaties Werkgroep Cultuur niet actief genoeg Weinig aansluiting naar scholenwerking Onduidelijke samenwerking met Somepro vzw
Versterken - Intensifiëren van contacten met sociaal culturele verenigingen - Inventarisatie van lokale samenwerkingsinitiatieven - Activeren werkgroep cultuur - Aanbod voor scholen - Evaluatie van samenwerking van Somepro
Beperken - ADR-Vlaanderen positioneren als Roemenië expertisecentrum door ADR-Vlaanderen op de kaart te houden en te zetten bij ambassades, beleidsorganen en administraties
4. Diversiteit en doelgroepen Kansen Roemeense aanwezigheid Sterktes Sterke connectie met Roemeense partner Positieve houding t.a.v. samenwerking Ontplooiing, ontspanning, ontmoeting zijn motieven tot uitbouw organisatie Samenhorigheidsgevoel Enthousiast vrijwilligerswerk Zwaktes Nog imago van adoptiedorpen Moeilijk aantrekken van nieuwe vrijwilligers
Toenemend aantal stag studenten
Jeugdbewegingen
Aandacht voor nieuwe verenigingsvormen
Internationalisering
Bedreigingen Vergrijzing
Negatieve houding t.a.v. Roemenië
Fragmentatie en individualisering
Investeren - Begeleiden van ADR-groepen om jonge vrijwilligers en Roemenen te betrekken bij de werking - Op maat begeleiden van groepen om vernieuwing door te voeren
Verdedigen - Op maat begeleiding naar vernieuwing - Afstemmen op vragen, noden en behoeften van potentiële vrijwilligers
Versterken - ADR-Vlaanderen speelt in op de nieuwe verenigingsvormen - Contacten leggen met zelforganisaties (Arthis, inburgeringstrajecten, Huizen van het Nederlands) - Nieuwe initiatieven op maat van jongeren
Beperken - Uitvoeren van diversiteitsmeting
47
Onevenwicht in samenstelling van Raad van Bestuur – te mannelijk Te kleine betrokkenheid van Roemenen woonachtig in Vlaanderen
5. Interne werking
Sterktes ADR houdt zich stipt aan de wettelijke verplichtingen Door de regio's in de RvB op te nemen wordt het democratisch karakter van de organisatie versterkt ADR werkt conform de regels voor sociaal cultureel werk Er is een sponsoring van Somepro vzw voor de werking van ADR-Vlaanderen Er is een experten werking Betrokkenheid en motivatie personeel zijn groot Het personeel is telkens aanwezig wanneer de raad van bestuur samenkomt om een goed overleg mogelijk te maken Om de 14 dagen heeft de voorzitter en de secretaris een overleg met het personeel Huisvesting van ADR is financieel gunstig
Kansen Suggesties van Groot aanbod vormingen Steunpunten visitatiecommissie Investeren - Optimalisatie door gebruik te maken van modellen van steunpunten - Verfijnen van registratie - Regiowerking verdiepen
Bedreigingen Besparingen
Planlast
Roemenië niet prioritair
Stopzetting ADRgroepen
Verdedigen - Nieuwe vormen van financiering zoeken - Stimuleren van nieuwe organisatievormen - Betrekken groepen actief in andere Oost-Europese landen
Excel-lijst met registratie van acties volgens de 4 functies Merendeel van de vragen worden beantwoord
48
Zwaktes Takenpakketten van de personeelsleden zijn niet duidelijk naar de buitenwereld. Niet centraal gelegen Vrijwilligersbeleid en -werking Onduidelijkheid boekhouding Geen beleid rond vorming
Versterken - Uitschrijven van functieprofielen en taken - Organisatie van functioneringsgesprekken - Uitwerken van vormingsaanbod in vorm van opleidingsplan - Versterken van vrijwilligersbeleid - Optimalisatie van boekhouding
Beperken - Taakafspraken maken - Bestaande groepen op maat begeleiding geven
Opvolging personeel door werkgroep personeel en financiën Moeilijk om dynamiek en vernieuwing te ontwikkelen
6. Interne en externe communicatie Kansen Virtuele verbondenheid
Sterktes Nieuwsbrief wordt positief bevonden ADR website wordt regelmatig bezocht Flash is een belangrijke informatiebron Vrijwilligers hebben interesse in Roemeens nieuws Communicatieplan is uitgeschreven Zwaktes Recente activiteiten van ADRVlaanderen zijn onvoldoende bekend bij ADR-groepen
Roemeense aanwezigheid
Communicatiekanalen steunpunten en databanken
Uitgebreid persaanbod
Bedreigingen Roemenië imago niet positief
Vergrijzing zorgt voor moeilijke digitale communicatie
Specifieke interesses beantwoorden is arbeidsintensief
Investeren - Implementatie en evaluatie van communicatieplan - Dynamisch houden van website - Integratie van website ADR Toerisme en ADR-Vlaanderen
Verdedigen - Werken aan imago van Roemenië - Behouden van papieren communicatie - Afbakenen van thema’s en betrekken van experts voor communicatie
Versterken - Intensifiëren communicatie naar ADR-groepen - Bekendmaken van promotiemateriaal - Diversifiëren van thema’s
Beperken - Diverse communicatiekanalen gebruiken voor diverse doelgroepen - Meerdere personen van ADR-groepen betrekken bij de
49
Het promotiemateriaal van ADR wordt onvoldoende gebruikt Rol van Facebook Te weinig abonnementen Over sommige thema’s weinig communicatie (bv. subsidiemogelijkheden) Te veel Flash berichten, overaanbod Te weinig communicatie naar grote publiek ADR-groepen komen in het nieuws maar nauwelijks verwijzing naar ADR-Vlaanderen Vaardigheden in communicatie
- Campagne abonnementen - Opleiding communicatie - Standaardvoorstelling ADR-Vlaanderen voor ADR-groepen - Benaderen van media
regionale werking van ADR-Vlaanderen of bij regionale activiteiten van ADR-Vlaanderen.
50
4.2 BELEIDSUITDAGINGEN De beleidsuitdagingen bouwen voort op de gegevensverzameling en de clustering van deze gegevens. Op basis van de gegevens uit de SWOT-analyse en de daarbij horende confrontatiematrix werden beleidsuitdagingen en –opties geformuleerd die in de zes eerder genoemde clusters worden samengebracht. Beleidsuitdaging 1: Aanbod ADR sociaal-cultureel
ADR-Vlaanderen heeft een kwalitatief en creatief aanbod aan sociaal – culturele activiteiten en diensten ontwikkeld tijdens de eerste beleidsperiode ter ondersteuning van de lokale ADR-groepen. Mede door de voorgeschiedenis van onze organisatie is de participatie van de lokale ADR-groepen aan dit aanbod volgens ons nog te beperkt. In de volgende beleidsperiode willen we een grotere participatie bekomen en nog meer diverse activiteiten op maat van de ADR-groepen aanbieden. Omwille van de overwegend negatieve beeldvorming over Roemenië bij het Vlaamse publiek en het grote aanbod aan activiteiten van derden moeten de activiteiten en diensten van ADR-Vlaanderen attractief en hip zijn om zo de participatiegraad te verhogen Beleidsopties 1.1. ADR-Vlaanderen ontwikkelt een actieplan om, via de inventarisatie en evaluatie van zoveel mogelijk activiteiten van ADR-groepen, de ondersteuning aan ADR-groepen te verbeteren. 1.2. Op basis van deze inventaris zal onze inspiratiebrochure en dienstverlening worden aangepast. 1.3. Om de participatiegraad aan de bijeenkomsten van ADR-Vlaanderen te vergroten zullen deze attractiever en meer divers gemaakt worden. ADR-Vlaanderen zal samen met de ADR-groepen brainstormen over een goede aanpak. 1.4. ADR-Vlaanderen ontwikkelt een aanbod van inleef- en ervaringsreizen naar Roemenië. 1.5. ADR-Vlaanderen zet vormingstrajecten op voor ADR-groepen die nood hebben aan een heroriëntering van hun activiteiten. 1.6. ADR-Vlaanderen mikt op de organisatie (of mede-organisatie) van een aantal grotere culturele activiteiten per jaar. 1.7. ADR-Vlaanderen zal extra aandacht geven aan de promotie van activiteiten en ondersteunende diensten.
51
Figuur 7 ADR-Vlaanderen beloonde zijn vrijwilligers via een Kerstconcert van deFilharmonie, december 2014
Beleidsuitdaging 2: ADR-groepen en de koepel.
Uit de gegevensverzameling blijkt dat de realiteit in Roemenië sterk evolueert waardoor de ADRgroepen permanent geconfronteerd worden met nieuwe uitdagingen. Daarom is het belangrijk dat de werking van onze ADR-groepen mee evolueert. ADR-Vlaanderen moet de motor zijn om deze evolutie in Vlaanderen mee vorm te geven en in de goede richting te leiden. Op die manier kunnen de ADR-groepen hun engagement in Vlaanderen aanpassen aan de hedendaagse realiteit in Roemenië. ADR-Vlaanderen zal inspanningen leveren om alle ADR-groepen hierbij te betrekken. ADR-Vlaanderen zal zich hierbij niet beperken tot de klassieke ADR-groepen maar zich ook richten tot nieuwe initiatieven of nieuwe vormen van engagement t.a.v. Roemenië. Uit de gegevensverzameling en het vorige beleidsplan blijkt dat de koepel een nog grotere rol moet opnemen naar andere Midden- en Oost-Europese landen.
Beleidsopties 2.1. ADR-Vlaanderen monitort en verspreidt actuele berichten over Roemenië en promoot goede en diverse nieuwskanalen. Een selectie van deze berichten zullen door ADR-Vlaanderen via Flash, website of de ADR-Nieuwsbrief geduid worden. 2.2. ADR-Vlaanderen zet vormingstrajecten op voor ADR-groepen die nood hebben aan een heroriëntering van hun activiteiten. 2.3. ADR-Vlaanderen versterkt zijn netwerk om nieuwe evoluties op maatschappelijk, economisch en sociaal gebied in Roemenië te ontdekken en te delen met de ADR-groepen. 2.4. Vanuit zijn koepelfunctie intensifieert en verruimt ADR-Vlaanderen zijn contacten en overleg met sleutelfiguren en beleidsmakers in Vlaanderen, België, Roemenië en Europa. 2.5. ADR-Vlaanderen gaat actief op zoek naar nieuwe vormen van engagement in Vlaanderen t.a.v. Roemenië en Midden- en Oost-Europese landen en ontwikkelt hiervoor een aangepaste methodiek. 2.6. Tijdens deze beleidsperiode zal ADR-Vlaanderen verder actieve stappen zetten om naast Roemenië ook in andere Midden- en Oost-Europese landen actief te worden. Dit doen we o.a. door
52
ADR-groepen in Vlaanderen die actief zijn in deze landen te betrekken bij onze werking. Tevens bieden we onze bestaande groepen de kans om in deze landen activiteiten te ontwikkelen. 2.7. Om de lokale werkingen in Vlaanderen, actief in andere Midden- en Oost-Europese landen, succesvol te betrekken bij de werking van ADR-Vlaanderen en hen effectief te ondersteunen, moet ADR-Vlaanderen initiatieven ontwikkelen in de desbetreffende landen op verschillende niveaus. 2.8 ADR-Vlaanderen schrijft een algemene visie op ADR-groepsbegeleiding uit en past deze toe. Beleidsuitdaging 3: Samenwerkingen
ADR-Vlaanderen is sterk in netwerking. In de komende beleidsperiode wil ADR-Vlaanderen stimuleren dat ook op lokaal vlak samenwerking en netwerking groeit. Zoals ADR-Vlaanderen zijn koepelwerking in Vlaanderen uitbouwt willen we ook in Roemenië stimuleren dat de Roemeense partners van onze ADR-groepen zich engageren in The Open Network for community Development, het Vlaams-Roemeense initiatief, opgericht door ADR-Vlaanderen, om zo de band met de Roemeense partners en werking te verstevigen. De samenwerking met (organisaties in) andere Europese landen die initiatieven nemen die gelijklopend zijn aan de onze, of onze doelstellingen ondersteunen, wordt versterkt.
Beleidsopties 3.1. Op basis van 1.1 zal ADR-Vlaanderen een aanbod uitwerken om lokale samenwerkingen tussen ADR-groepen, organisaties en instellingen te stimuleren en te promoten. 3.2. ADR-Vlaanderen zal de nodige ondersteuning geven aan de ADR-groepen om deze samenwerkingen ook effectief te realiseren. 3.3. ADR-Vlaanderen stimuleert de ADR-groepen om hun Roemeense partner bij The Open Network te laten aansluiten. 3.4. ADR-Vlaanderen stimuleert The Open Network om de Roemeense partners van onze ADRgroepen in hun netwerk te betrekken. Hiervoor zal ADR de financiële draagkracht van TON mee moeten versterken door additionele middelen aan te trekken. 3.5. Via ‘praktijkgemeenschappen’ en de organisatie van ‘fora voor gedecentraliseerde samenwerking’ stimuleert ADR-Vlaanderen internationale samenwerking. 3.6. Via een goede samenwerking met de Belgische ambassade in Roemenië en de Roemeense ambassade in België kunnen we goede contacten uitbouwen met ambassades van andere landen die gelijkaardige projecten opzetten in Roemenië. 3.7. ADR-Vlaanderen evalueert het nieuwe samenwerkingsakkoord met Somepro VZW. 3.8. ADR-Vlaanderen stimuleert nieuwe samenwerkingsverbanden tussen Roemeense en Vlaamse partners.
53
Beleidsuitdaging 4: Doelgroepen en diversiteit
Uit de gegevensverzameling blijkt dat ADR-Vlaanderen zowel landelijk als lokaal diverser moet zijn. Dit betekent dat ADR-Vlaanderen extra aandacht moet besteden aan het activeren van jongeren, vrouwen en Oost-Europese burgers die in Vlaanderen wonen.
Beleidsopties 4.1. ADR-Vlaanderen creëert kansen voor en stimuleert allerlei nieuwe verenigingsvormen. 4.2. ADR-Vlaanderen peilt in samenwerking met Roemeense zelforganisaties in Vlaanderen naar de interesses van potentiële Roemeense vrijwilligers. 4.3. ADR-Vlaanderen stimuleert bestaande en nieuwe initiatieven om jongeren te betrekken. 4.4. ADR-Vlaanderen voert twee verbeterprojecten uit als gevolg van de diversiteitsmeting.
Beleidsuitdaging 5: interne werking
Uit de bevraging blijkt dat de interne werking van ADR-Vlaanderen positief wordt geëvalueerd door de verschillende niveaus. Toch kiest ADR-Vlaanderen er voor om haar interne werking te optimaliseren op gebied van vrijwilligersmanagement, vorming en personeelsbeleid.
Beleidsopties 5.1. ADR-Vlaanderen finaliseert haar visie over vrijwilligersbeleid en past deze toe. 5.2. ADR-Vlaanderen ontwikkelt een opleidingsplan voor personeel en vrijwilligers. 5.3. ADR-Vlaanderen ontwikkelt duidelijke takenpakketten voor het personeel en de beleidsvrijwilligers. 5.4. Het personeel heeft minimaal één keer per jaar een functioneringsgesprek. 5.5. ADR-Vlaanderen optimaliseert haar boekhouding.
54
Beleidsuitdaging 6: interne en externe communicatie
Uit de gegevensverzameling is gebleken dat de communicatie van ADR-Vlaanderen niet ideaal was. Daarom is er aan het einde van de huidige beleidsperiode een communicatieplan geschreven. ADRVlaanderen zal dit plan evalueren, bijsturen en implementeren.
Beleidsopties 6.1. ADR-Vlaanderen evalueert de interne communicatie. 6.2. ADR-Vlaanderen evalueert de externe communicatie. 6.3. ADR-Vlaanderen past het communicatieplan aan aan de resultaten van de twee evaluaties. 6.4. ADR-Vlaanderen betrekt meer dan één persoon per ADR-groep in de interne communicatie.
Figuur 8 Viering '25 jaar' te Holsbeek, juni 2015, in aanwezigheid van Roemeens ambassadeur Dhr. Stefan Tinca.
55
5.STRATEGISCHE EN OPERATIONELE DOELSTELLINGEN Strategische doelstelling 1: Sociaal-cultureel aanbod Tegen het einde van de beleidsperiode is het sociaal-cultureel aanbod van ADR-Vlaanderen geoptimaliseerd. Kadering van de doelstelling De grote uitdaging voor ADR-Vlaanderen is om meer mensen te betrekken en attractieve en meer diverse activiteiten te organiseren. Daarom zal ADR-Vlaanderen een nieuwe inspiratiebrochure publiceren, inleef- en ervaringsreizen naar Roemenië organiseren, lokale culturele activiteiten stimuleren en regionale of landelijke culturele activiteiten organiseren en investeren in een grotere participatiegraad aan de diverse activiteiten van ADR-Vlaanderen. Indicator: aantal gerealiseerde operationele doelstellingen Norm: 100% Operationele doelstelling 1.1: Tegen 01/06/2017 is de inspiratiebrochure en de dienstverlening aangepast aan de inventarisatie en evaluatie van de activiteiten van de ADR-groepen. Indicator: de aanwezigheid van de inspiratiebrochure met aangepaste dienstverlening. Norm: een geactualiseerde inspiratiebrochure Actie 1.1.1. : de ADR-koepel maakt een inventaris van en evalueert alle gekende activiteiten van de ADR-groepen. Verantwoordelijke: Educatief medewerker 2 Uitvoerders: team Periode: Jan 2015 – dec 2016 Resultaatsindicator: - een inventaris van de activiteiten - een evaluatierapport Actie 1.1.2. Op basis van de evaluatie worden er voorstellen geformuleerd om de minst gerealiseerde sociaal-culturele functies te stimuleren. Verantwoordelijke: educatief medewerker 2 Uitvoerders: team Periode: jan –maart 2017 Resultaatsindicator: lijst met voorstel van nieuwe activiteiten.
56
Actie 1.1.3. : Goede praktijkvoorbeelden van ADR-groepen worden gepromoot bij de andere ADRgroepen ter inspiratie. Verantwoordelijke: educatief medewerker 2 Uitvoerders: team Periode: Vanaf november 2017 permanent Resultaatsindicator: een uitgeschreven methodiek om deze praktijkvoorbeelden te promoten. Operationele doelstelling 1.2: Vanaf 01/01/2017 vertoont de deelname aan de bijeenkomsten van ADR-Vlaanderen een stijgende trend. Indicator Het aantal deelnemers Norm: Er is een stijgende trend. Actie 1.2.1. : Bij elke gelegenheid (regiovergadering, individueel contact, …) gaat ADR-Vlaanderen na hoe de attractiviteit van de activiteiten kan worden verhoogd. Verantwoordelijke: educatief medewerker 2 Uitvoerders: team + RvB Periode: Permanent vanaf november 2015 Resultaatsindicator: na een jaar wordt een evaluatierapport van de bevraging opgemaakt. Actie 1.2.2. ADR-Vlaanderen geeft tijdens ontmoetingsmomenten ADR-groepen de kans om hun goede praktijkvoorbeelden voor te stellen en ter bespreking voor te leggen aan de aanwezigen. ADRVlaanderen test alternatieve methodieken uit om verschillende doelgroepen te activeren en de vergaderingen attractiever te maken. Verantwoordelijke: educatief medewerker 2 Uitvoerders: team Periode: Permanent vanaf januari 2016 Resultaatsindicator: verslag met de voorgestelde en besproken goede praktijkvoorbeelden per vergadering met opname van de goede praktijkvoorbeelden op onze website. Actie 1.2.3.Het aantal aanwezigen per vergadering kent een stijgende trend. Verantwoordelijke: educatief medewerker 2 Uitvoerders: team Periode: Permanent vanaf januari 2017 Resultaatsindicator: Het aantal genodigden en het aantal aanwezigen per vergadering. Operationele doelstelling 1.3. Tegen het einde van de beleidsperiode heeft ADR-Vlaanderen minstens 2 reizen uit het ADR aanbod van reizen naar Roemenië gerealiseerd. Indicator: het aantal ingerichte reizen uit het aanbod Norm: twee reizen over de gehele beleidsperiode
57
Actie 1.3.1. De werkgroep ADR-Toerisme werkt een voorstel van reis uit in vijf verschillende regio’s in Roemenië na consultatie van de ADR-groepen actief in die regio. Verantwoordelijke: Voorzitter werkgroep toerisme Uitvoerders: WG ADR-T Periode: Mei-december 2015 Resultaatsindicator: een voorstel van vijf verschillende reisprogramma’s is uitgewerkt Actie 1.3.2. ADR-Vlaanderen doet een voorstel van fietsvakantie in Roemenië aan een touroperator. Verantwoordelijke: educatief medewerker 1 Uitvoerders: educatief medewerker 1 Periode: mei-juni 2016 Resultaatsindicator: een uitgewerkte fietsvakantie in Roemenië Actie 1.3.3. ADR-Vlaanderen werkt een cultuurreis in Roemenië uit Verantwoordelijke: Zelfstandig medewerker Uitvoerders: Zelfstandig medewerker Periode: sept 2015 – aug 2016 Resultaatsindicator: een uitgewerkte cultuurreis in Roemenië Actie 1.3.4. Een reisaanbod naar Roemenië wordt uitgewerkt i.s.m. andere sociaal-culturele organisaties. Verantwoordelijke: educatief medewerker 1 Uitvoerders: educatief medewerker 1 Periode: februari 2016 – februari 2017 Resultaatsindicator: een reisaanbod voor sociaal-culturele organisaties Actie 1.3.5. ADR-Vlaanderen werkt een promotiecampagne uit om de reizen actief te promoten in Vlaanderen. Verantwoordelijke: educatief medewerker 1 Uitvoerders: WG ADR-T en team Periode: permanent Resultaatsindicator: een uitgewerkte campagne Operationele doelstelling 1.4: ADR-Vlaanderen organiseert jaarlijks minimum één landelijke culturele activiteit
Figuur 9 Marc Verhaert, pionier van ADR-Vlaanderen, schrijver van het boek '25 jaar Roemeense revolutie. Verhalen met een Belgisch tintje' tijdens de officiële voorstelling in het provinciehuis te Gent.
58
Indicator: aantal georganiseerde landelijke culturele activiteiten Norm: één per jaar Actie 1.4.1: identificeren van mogelijkheden en partners Verantwoordelijke: lid van de raad van bestuur Uitvoerders: team Periode: jaarlijks in april – mei Resultaatsindicator: een inventaris van mogelijkheden en mogelijke partners Actie 1.4.2. Uitwerking van een landelijke culturele activiteit (zie jaarplan) Verantwoordelijke: lid van de raad van bestuur Uitvoerders: team Periode: jaarlijks in december Resultaatsindicator: de evaluatie van de landelijke culturele activiteit
Figuur 10 Symposium Roemeense gezondheidszorg te Geel, september 2014, in kader van viering '25 jaar ADRVlaanderen'
59
Strategische doelstelling 2: Afdelingsbegeleiding Tegen het einde van de beleidsperiode is de afdelingswerking van ADR geoptimaliseerd. Kadering van de doelstelling Enerzijds moeten de ADR-groepen hun werking vernieuwen en anderzijds moet ADR zelf zijn afdelingswerking en ondersteuning verbeteren en aanpassen aan nieuwe trends. Daarom maakt ADR-Vlaanderen ruimte voor nieuwe verenigingsvormen, onderzoekt de mogelijke werking t.a.v. andere Oost-Europese landen en stimuleert ADRVlaanderen de bestaande groepen om hun werking aan te passen aan de evoluties in de Roemeense en Middenen Oost-Europese maatschappij. Indicator: aantal gerealiseerde doelstellingen Norm: 100% Operationele doelstelling 2.1: Vanaf januari 2016 vertoont het aantal ADR-groepen die de methodiek van de sociale kaart gebruiken om hun werking bij te sturen een stijgende trend. Indicator: aantal groepen die de sociale kaart gebruiken Norm: een stijgende trend Actie 2.1.1. ADR-Vlaanderen volgt de belangrijkste politieke en sociaaleconomische tendensen in Roemenië op en verspreidt de meest relevante informatie bij zijn ADR-groepen en geeft duiding waar nodig via Flash, website, Nieuwsbrief e.a. Verantwoordelijke: Educatief medewerker 2 Uitvoerders: team + RvB Periode: permanent vanaf maart 2015 Resultaatsindicator: de verspreide informatie Actie 2.1.2: ADR-Vlaanderen leert ADR-groepen een sociale kaart opstellen en gebruiken. Verantwoordelijke: zelfstandig medewerker Uitvoerders: zelfstandig medewerker + team Periode: jaarlijks van januari tot juni Resultaatsindicator: het aantal ADR-groepen die de sociale kaart gebruiken
Figuur 11 Vormingstraject 'Sociale kaart' opgestart met deelname van 7 ADR-groepen
60
Actie 2.1.3: ADR-Vlaanderen publiceert voorbeelden van ADR-groepen die hun werking hebben geoptimaliseerd na het opstellen van de sociale kaart Verantwoordelijke: zelfstandig medewerker Uitvoerders: zelfstandig medewerker + team Periode: permanent vanaf januari 2017 Resultaatsindicator: de publicatie van voorbeelden Actie 2.1.4. : ADR-Vlaanderen leidt vanuit de sociale kaarten van de ADR-groepen gemeenschappelijke projecten af. Verantwoordelijke: zelfstandig medewerker Uitvoerders: zelfstandig medewerker Periode: jaarlijks in september Resultaatsindicator: een lijst van gemeenschappelijke projecten Operationele doelstelling 2.2: Tegen 1/12/2019 heeft de RvB van ADR-Vlaanderen de samenstelling van de werkgroep Oost-Europa goedgekeurd. Indicator: de beslissing van de RvB i.v.m. de samenstelling van de werkgroep Oost-Europa. Norm: een werkgroep waarin verschillende verenigingen actief in andere Oost-Europese landen vertegenwoordigd zijn. Actie 2.2.1: ADR-Vlaanderen gaat actief op zoek naar vrijwilligers die in de werkgroep Oost-Europa actief willen worden. Verantwoordelijke: zelfstandig medewerker Uitvoerders: zelfstandig medeweker Periode: Permanent vanaf mei 2016 Resultaatsindicator: er is een lijst van potentiële vrijwilligers voor de werkgroep Oost-Europa. Actie 2.2.2: ADR-Vlaanderen legt contacten in andere Oost-Europese landen voor de werkgroep Oost-Europa en dit op verschillende niveaus. Hierbij zijn de ambassades prioritaire netwerkpartners. Verantwoordelijke: voorzitter ADR-Vlaanderen Uitvoerders: voorzitter ADR-Vlaanderen, team, RvB Periode: permanent vanaf april 2015 Resultaatsindicator: lijst met gerealiseerde contacten in andere Oost-Europese landen Actie 2.2.3: ADR-Vlaanderen biedt goede praktijkvoorbeelden uit Roemenië aan aan de werkgroep Oost-Europa Verantwoordelijke: zelfstandig medewerker Uitvoerders: zelfstandig medewerker Periode: januari – november 2020 Resultaatsindicator: een lijst van goede praktijkvoorbeelden
61
Actie 2.2.4. : de samenstelling van de Werkgroep Oost-Europa wordt voorgelegd aan de RvB van ADR Verantwoordelijke: zelfstandig medeweker Uitvoerders: team Periode: december 2019 Resultaatsindicator: de beslissing van de RvB Operationele doelstelling 2.3: Tegen februari 2018 wordt de visie op afdelingsondersteuning volledig toegepast Indicator: de graad van toepassing van de visie Norm: 100% Actie 2.3.1. : verzamelen en evalueren van huidige afdelingsondersteuning Verantwoordelijke: educatief medewerker 2 Uitvoerders: team + RvB Periode: februari 2015 - juni 2016 Resultaatsindicator: evaluatieverslag van de huidige afdelingsondersteuning Actie 2.3.2: brainstormen over de aanpassing van de afdelingsondersteuning Verantwoordelijke: educatief medewerker 2 Uitvoerders: team + RvB Periode: juni – dec 2016 Resultaatsindicator: een verslag van de aanpassing Actie 2.3.3: uitschrijven van de visie op afdelingsondersteuning Verantwoordelijke: educatief medewerker 2 Uitvoerders: team + RvB Periode: sept – nov 2016 Resultaatsindicator: de uitgeschreven visie op afdelingsondersteuning Actie 2.3.4. : de uitgeschreven visie wordt voorgelegd aan de RvB Verantwoordelijke: educatief medewerker 2 Uitvoerders: team + RvB Periode: dec 2016 Resultaatsindicator: de beslissing van de RvB
62
Strategische doelstelling 3: Samenwerking Tegen het einde van de beleidsperiode zijn de samenwerkingsverbanden van ADR-Vlaanderen geoptimaliseerd. Kadering van de doelstelling ADR-Vlaanderen wil zijn samenwerkingsverbanden versterken en moet daarom investeren in de uitbouw van zowel een lokaal als landelijk netwerk, waarbij het via de ADR-groepen ook de Roemeense partners betrekt in het netwerk. Indicator: het aantal bereikte operationele doelstellingen Norm: 100% Operationele doelstelling 3.1: Vanaf 1/12/2018 vertoont de samenwerking tussen ADR-groepen, organisaties en instellingen een stijgende trend. Indicator: het aantal samenwerkingen tussen ADR-groepen, organisaties en instellingen Norm: een stijgende trend t.a.v. de nulmeting in 2015 Actie 3.1.1: uitvoering van een nulmeting van samenwerkingen tussen ADR-groepen, organisaties en instellingen Verantwoordelijke: educatief medewerker 1 Uitvoerders: educatief medewerker 1 Periode: sept- okt 2015 Resultaatsindicator: resultaten van de nulmeting
Actie 3.1.2: via verschillende communicatiekanalen zullen goede praktijkvoorbeelden van samenwerking gepromoot worden bij ADR-groepen. Verantwoordelijke: educatief medewerker 1 Uitvoerders: educatief medewerker 1 + team Periode: permanent vanaf april 2018 Resultaatsindicator: verschillende publicaties van goede praktijkvoorbeelden Actie 3.1.3: ADR-Vlaanderen stelt een argumentarium op om samenwerking op lokaal vlak te promoten Verantwoordelijke: educatief medewerker 1 Uitvoerders: educatief medewerker 1 63
Periode: mei 2018 Resultaatsindicator: het argumentarium Actie 3.1.4: ADR-Vlaanderen stelt zijn communicatiekanalen ter beschikking om samenwerkingen te promoten. Verantwoordelijke: educatief medewerker 1 Uitvoerders: educatief medewerker 1 Periode: juni – dec 2018 Resultaatsindicator: het aantal gecommuniceerde vragen tot samenwerking. Actie 3.1.5: jaarlijks doet ADR-Vlaanderen een meting van het aantal gerealiseerde samenwerkingsverbanden.
Verantwoordelijke: administratief medewerker Uitvoerders: team Periode: jaarlijks in januari Resultaatsindicator: de resultaten van de jaarlijkse meting Actie 3.1.6: op basis van deze meting worden de verschillende acties ter stimulering van samenwerking aangepast. Verantwoordelijke: educatief medewerker 1 Uitvoerders: team + RvB Periode: april – mei 2019 Resultaatsindicator: het aangepaste aanbod van acties Actie 3.1.7: op basis van de lokale samenwerking zal ADR-Vlaanderen evalueren of een landelijke samenwerking wenselijk is. Verantwoordelijke: educatief medewerker 1 Uitvoerders: educatief medewerker 1 + team Periode: december 2020 Resultaatsindicator: het evaluatieverslag Operationele doelstelling 3.2: Tegen het einde van de beleidsperiode is het aantal ADR-groepen en hun Roemeense partners dat TON-lidgeld betaalt verhoogd met gemiddeld 10% per jaar. Indicator: het aantal ADR-groepen die effectief TON-lidgeld betalen Norm: gemiddeld 10% per jaar t.o.v. de nulmeting in 2015 Actie 3.2.1. : uitvoeren van de nulmeting Verantwoordelijke: educatief medewerker 1 64
Uitvoerders: TON RvB + TON team Periode: juni 2015 Resultaatsindicator: resultaten van de nulmeting Actie 3.2.2. : via de verschillende ADR-activiteiten wordt de werking van TON systematisch toegelicht aan de ADR-groepen Verantwoordelijke: voorzitter ADR-Vlaanderen Uitvoerders: team + RvB TON Periode: permanent vanaf maart 2015 Resultaatsindicator: de verschillende activiteiten waar de werking van TON werd voorgesteld. Actie 3.2.3: de tweewekelijkse Newsletter van TON zal door ADR-Vlaanderen vertaald en verspreid worden. Ook het TON jaarverslag en het TON masterplan zullen worden verspreid en besproken. Verantwoordelijke: educatief medewerker 2 Uitvoerders: team +TON-team Periode: Permanent vanaf aug 2015 Resultaatsindicator: het aantal vertaalde en verspreide Newsletters van TON Actie 3.2.4. : ADR-Vlaanderen stimuleert TON om de Roemeense partners van de ADR-groepen bij hun werking te betrekken, waarbij de gedecentraliseerde fora een middel kunnen zijn. Verantwoordelijke: voorzitter ADR-Vlaanderen Uitvoerders: Vlaamse leden RvB TON Periode: jaarlijks in juli Resultaatsindicator: het aantal betrokken Roemeense partners in de TON-werking Actie 3.2.5. : ADR-Vlaanderen start een actieve campagne om de betaling van het TON-lidgeld te stimuleren. Verantwoordelijke: voorzitter ADR-Vlaanderen Uitvoerders: team en RvB TON Periode: Permanent vanaf november 2015 Resultaatsindicator: het aantal ontvangen TON-lidgelden Operationele doelstelling 3.3: Tegen 1/02/2017 is het samenwerkingsakkoord met Somepro vzw aangepast aan de voorstellen van de visitatiecommissie. Indicator: de graad van aanpassing aan de voorstellen van de visitatiecommissie Norm: 100% Actie 3.3.1: het samenwerkingsakkoord evalueren op basis van de criteria van de visitatiecommissie. Verantwoordelijke: secretaris ADR-Vlaanderen 65
Uitvoerders: secretaris ADR-Vlaanderen en RvB Periode: juni – dec 2016 Resultaatsindicator: het evaluatieverslag. Actie 3.3.2: op basis van het evaluatieverslag het samenwerkingsakkoord aanpassen. Verantwoordelijke: secretaris ADR-Vlaanderen Uitvoerders: secretaris ADR-Vlaanderen en RvB Periode: dec 2016 Resultaatsindicator: het aangepaste akkoord
66
Strategische doelstelling 4: Diversiteit en doelgroepen Tegen het einde van de beleidsperiode is het diversiteitsmanagement van ADR geoptimaliseerd. Kadering van de doelstelling ADR-Vlaanderen moet investeren in diversiteit, waarbij drie doelgroepen prioritair zijn: jongeren, vrouwen en burgers met Roemeense oorsprong. Daarom investeert ADR-Vlaanderen in samenwerking met Roemeense zelforganisaties en voert ADR-Vlaanderen verbeterprojecten uit n.a.v. een diversiteitsmeting. Indicator: het aantal bereikte operationele doelstellingen Norm: 100% Operationele doelstelling 4.1: tijdens deze beleidsperiode is het aantal ADR-groepen die voldoen aan de criteria nieuwe verenigingsvorm gestegen met gemiddeld 20% per jaar. Indicator: het aantal ADR-groepen die voldoen aan de criteria nieuwe verenigingsvormen. Norm: gemiddeld 20% per jaar Actie 4.1.1: analyse van reeds bestaande potentiële nieuwe verenigingsvormen in ADR-werkingen. Verantwoordelijke: educatief medewerker 1 Uitvoerders: team Periode: jan 2015 Resultaatsindicator: verslag van de analyse Actie 4.1.2: op basis van het verslag en de brainstorming i.v.m. nieuwe verenigingsvormen stelt ADRVlaanderen criteria op om nieuwe verenigingsvormen te erkennen als ADR-groep. Verantwoordelijke: educatief medewerker 1 Uitvoerders: educatief medewerker 1 en zelfstandig medewerker Periode: maart – dec 2016 Resultaatsindicator: lijst van de criteria ‘nieuwe verenigingsvorm’ Actie 4.1.3: aanpassen van de statuten en uitschrijven van een huishoudelijk reglement rekening houdend met de criteria voor nieuwe verenigingsvormen Verantwoordelijke: RvB Uitvoerders: RvB + administratief medewerker Periode: jan-maart 2017 Resultaatsindicator: nieuwe statuten en huishoudelijk reglement
67
Actie 4.1.4: op basis van de criteria de nulmeting uitvoeren Verantwoordelijke: educatief medewerker 1 Uitvoerders: educatief medewerker 1 + team Periode: jan 2017 Resultaatsindicator: de nulmeting Actie 4.1.5: ADR-Vlaanderen communiceert via al zijn kanalen de criteria voor erkenning van nieuwe verenigingsvormen en stimuleert deze nieuwe verenigingsvormen tot lidmaatschap van ADRVlaanderen. Verantwoordelijke: educatief medewerker 1 Uitvoerders: educatief medewerker 1 + team Periode: permanent vanaf jan 2017 Resultaatsindicator: het aantal nieuwe ADR-groepen die voldoen aan de criteria voor nieuwe verenigingsvormen. Actie 4.1.6: ADR-Vlaanderen gaat op zoek naar bestaande initiatieven binnen ADR-Vlaanderen die voldoen aan de criteria voor nieuwe verenigingsvormen en stimuleert de toetreding tot de koepel. Verantwoordelijke: zelfstandig medewerker Uitvoerders: team Periode: permanent vanaf september 2017 Resultaatsindicator: lijst met nieuw toegetreden groepen die voldoen aan de criteria voor nieuwe verenigingsvormen. Actie 4.1.7: ADR-Vlaanderen gaat op zoek naar initiatieven of plannen buiten ADR-Vlaanderen die zouden kunnen leiden naar nieuwe verenigingsvormen, stimuleert de vorming van een groep en de toetreding tot de koepel. Verantwoordelijke: zelfstandig medewerker Uitvoerders: team Periode: permanent vanaf september 2017 Resultaatsindicator: een lijst van nieuwe initiatieven Actie 4.1.8: jaarlijks voert ADR-Vlaanderen een nieuwe meting uit. Verantwoordelijke: educatief medewerker 1 Uitvoerders: educatief medewerker 1 + team Periode: jaarlijks in januari vanaf jan 2018 Resultaatsindicator: de resultaten van de meting Operationele doelstelling 4.2: tegen het einde van de beleidsperiode is het aantal vrijwilligers met Roemeense oorsprong op landelijk niveau verdubbeld. Indicator: het aantal vrijwilligers op landelijk niveau met Roemeense oorsprong Norm: verdubbeling Actie 4.2.1: nulmeting in 2015 68
Verantwoordelijke: educatief medeweker 2 Uitvoerders: educatief medewerker 2 + administratief medewerker Periode: jan 2015 Resultaatsindicator: de resultaten van de meting Actie 4.2.2: contacten en samenwerking met zelforganisaties worden geïntensifieerd. Verantwoordelijke: educatief medewerker 1 Uitvoerders: educatief medewerker 1 + team Periode: Permanent vanaf sept 2015 Resultaatsindicator: 1. het aantal contacten en samenwerkingen met Roemeense zelforganisaties 2. het aantal vrijwilligers met Roemeense oorsprong
Figuur 12 Roemeens feest te Aalst, georganiseerd door vzw Corfoo, ontstaan via de Roemeens orthodoxe kerk in Vlaanderen.
Operationele doelstelling 4.3: tegen het einde van de beleidsperiode zijn er minimaal 2 verbeterprojecten uitgevoerd n.a.v. de diversiteitsmeting Indicator: het aantal uitgevoerde verbeterprojecten Norm:
1. Twee 2. Een van de verbeterprojecten moet zich richten naar jongeren Actie 4.3.1: het uitvoeren van de diversiteitsmeting Verantwoordelijke: voorzitter ADR-Vlaanderen Uitvoerders: werkgroep, RvB, team Periode: sept 2018 Methode: diversoscoop Resultaatsindicator: het verslag van de meting
69
Actie 4.3.2: het kiezen van de prioritaire verbeterprojecten Verantwoordelijke: voorzitter ADR-Vlaanderen Uitvoerders: ad hoc Werkgroep Periode: sept 2018 Resultaatsindicator: een lijst met prioritaire verbeterprojecten waarbij minimum één i.v.m. jongeren. Actie 4.3.3: het uitvoeren van de verbeterprojecten Verantwoordelijke: voorzitter ADR-Vlaanderen Uitvoerders: ad hoc werkgroep Periode: jan 2019- dec 2020 Resultaatsindicator: de projectverslagen
Figuur 13 'Roemeense lente' te Brussel, organisatie van Arthis vzw. ADR-Vlaanderen was aanwezig met een infostand
70
Strategische doelstelling 5: Interne werking Tegen het einde van de beleidsperiode is de interne werking geoptimaliseerd. Kadering van de doelstelling ADR-Vlaanderen moet investeren in het finaliseren en verfijnen van haar interne werking. Daarom moet ADR-Vlaanderen werk maken van de finalisering van haar vrijwilligersbeleid, van het uitwerken van een personeelsbeleid (functiebeschrijvingen, takenpakket, vorming en begeleiding) en van een boekhouding aangepast aan de vooropgestelde eisen van het Agentschap voor Sociaal-Cultureel Werk.
Indicator: het aantal bereikte operationele doelstellingen Norm: 100% Operationele doelstelling 5.1: tegen 1/11/2017 is het vrijwilligersbeleid uitgeschreven. Indicator: het uitgeschreven vrijwilligersbeleid Norm: het vrijwilligersbeleid bevat minimaal de taakbeschrijvingen, werving en selectie, het opleidingsplan en de begeleidingscyclus. Actie 5.1.1: het bestaande materiaal uit de eerste beleidsperiode wordt samengebracht en geëvalueerd. Verantwoordelijke: lid van de raad van bestuur Uitvoerders: educatief medewerker 1, team, RvB Periode: januari 2017 Resultaatsindicator: het evaluatieverslag Actie 5.1.2: op basis van het evaluatieverslag wordt het nieuwe vrijwilligersbeleid uitgeschreven Verantwoordelijke: lid van de raad van bestuur Uitvoerders: educatief medewerker 1, team, RvB Periode: juli – dec 2017 Resultaatsindicator: het uitgeschreven vrijwilligersbeleid Actie 5.1.3: na goedkeuring het vrijwilligersbeleid communiceren en toepassen. Verantwoordelijk: team Uitvoerders: team en RvB Periode: permanent vanaf jan 2018 Resultaatsindicator: het verslag van de communicatie en de acties over het vrijwilligersbeleid 71
Operationele doelstelling 5.2: tegen januari 2016 is het personeelsbeleid uitgeschreven. Indicator: het uitgeschreven personeelsbeleid Norm: het personeelsbeleid bevat minimaal de functiebeschrijvingen, het opleidingsplan en de begeleidingscyclus. Actie 5.2.1: het bestaande materiaal uit de eerste beleidsperiode wordt samengebracht en geëvalueerd. Verantwoordelijke: voorzitter ADR-Vlaanderen Uitvoerders: secretaris ADR-Vlaanderen, Werkgroep Personeel & Financiën Periode: april – aug 2015 Resultaatsindicator: het evaluatieverslag Actie 5.2.2: op basis van het evaluatieverslag wordt het nieuwe personeelsbeleid uitgeschreven Verantwoordelijke: voorzitter ADR-Vlaanderen Uitvoerders: secretaris ADR-Vlaanderen, Werkgroep Personeel & Financiën Periode: aug – dec 2015 Resultaatsindicator: het uitgeschreven personeelsbeleid Actie 5.2.3: na goedkeuring het personeelsbeleid communiceren en toepassen. Verantwoordelijke: voorzitter ADR-Vlaanderen Uitvoerders: secretaris ADR-Vlaanderen, Werkgroep Personeel & Financiën Periode: Permanent vanaf januari 2016 Resultaatsindicator: het verslag van de communicatie en de acties over het personeelsbeleid
Operationele doelstelling 5.3: Tegen maart 2016 voldoet de boekhouding aan alle decretale en erkennings/subsidiëringsvereisten. Indicator: de mate waarin de boekhouding voldoet aan de wettelijke vereisten Norm: 100% Actie 5.3.1: de huidige boekhouding analyseren en de verbeterpunten oplijsten Verantwoordelijke: RvB Uitvoerders: educatief medewerker, administratief medewerker, werkgroep Personeel & Financiën Periode: dec 2015 Resultaatsindicator: lijst met verbeterpunten
72
Actie 5.3.2: verbeteroplossingen bedenken en toepassen Verantwoordelijke: RvB Uitvoerders: educatief medewerker, administratief medewerker, werkgroep Personeel & Financiën Periode: dec 2015 Resultaatsindicator: de aangepaste boekhouding Actie 5.3.3: de aangepaste boekhouding voorleggen aan een auditeur. Verantwoordelijke: RvB Uitvoerders: educatief medewerker, administratief medewerker, werkgroep Personeel & Financiën Periode: maart 2016 Resultaatsindicator: verslag van de auditeur Actie 5.3.4: de aangepaste boekhouding ter goedkeuring voorleggen aan de RvB en toepassen Verantwoordelijke: RvB Uitvoerders: educatief medewerker, administratief medewerker, werkgroep Personeel & Financiën Periode: juni 2016 Resultaatsindicator: het verslag van de RvB
73
Strategische doelstelling 6: Communicatie Tegen het einde van de beleidsperiode is de communicatie zowel intern als extern geoptimaliseerd. Kadering van de doelstelling ADR-Vlaanderen moet investeren in het communicatiebeleid. Daarom moet het nieuwe communicatieplan uitgetest worden en eventueel aangepast aan de evaluatie van deze proefperiode. Indicator: de bereikte operationele doelstellingen Norm: 100% Operationele doelstelling 6.1: tegen het einde van de beleidsperiode is het interne communicatieplan volledig aangepast aan de evaluatie. Indicator: graad van aanpassing van het plan aan de evaluatie van de interne communicatie. Norm: 80% van de deelnemers scoort minimum 3 op een schaal van 5 over de tevredenheid van de interne communicatie. Actie 6.1.1: de interne communicatie wordt geëvalueerd en de pijnpunten worden gedefinieerd. Verantwoordelijke: educatief medewerker 2 Uitvoerders: educatief medewerker 2 + team Periode: mei – oktober 2018 Resultaatsindicator: lijst met de te verbeteren punten van de interne communicatie
Actie 6.1.2: het nieuwe interne communicatieplan wordt aangepast op basis van de lijst Verantwoordelijke: educatief medewerker 2 Uitvoerders: educatief medewerker 2 + team Periode: oktober 2018 – april 2019 Resultaatsindicator: het aangepaste nieuwe interne communicatieplan Actie 6.1.3: na 1 jaar wordt de tevredenheid over de interne communicatie bij de testgroep gemeten. Verantwoordelijke: educatief medewerker 2 Uitvoerders: educatief medewerker + team Periode: april 2020 Resultaatsindicator: het verslag van de meting
74
Operationele doelstelling 6.2: tegen het einde van de beleidsperiode is het externe communicatieplan volledig aangepast aan de evaluatie. Indicator: graad van aanpassing van het plan aan de evaluatie van de externe communicatie. Norm: een gemiddeld toegenomen bereik van de verschillende communicatiemiddelen van 10% Actie 6.2.1: de externe communicatie wordt geëvalueerd en de pijnpunten worden gedefinieerd. Verantwoordelijke: educatief medewerker 2 Uitvoerders: educatief medewerker 2 + team Periode: mei – oktober 2018 Resultaatsindicator: lijst met de te verbeteren punten van de externe communicatie Actie 6.2.2: het nieuwe externe communicatieplan wordt aangepast op basis van de lijst Verantwoordelijke: educatief medewerker 2 Uitvoerders: educatief medewerker 2 + team Periode: okt 2018 – april 2019 Resultaatsindicator: het aangepaste nieuwe externe communicatieplan Actie 6.2.3: na 1 jaar wordt de meting over het bereik en het gebruik van de externe communicatie uitgevoerd. Verantwoordelijke: educatief medewerker 2 Uitvoerders: educatief medewerker 2 + team Periode: april 2020 Resultaatsindicator: het verslag van de meting
75
6. MENSEN EN MIDDELEN Acties worden verwezenlijkt door mensen: beroepskrachten en vrijwilligers. Middelen worden ingezet om beroepskrachten te vergoeden, om vrijwilligers een kilometervergoeding aan te bieden en om acties te realiseren (organiseren van een culturele activiteit, etc.). Daarom is het belangrijk om op voorhand na te denken over hoe wij onze mensen en middelen zo efficiënt mogelijk kunnen inzetten.
6.1 Mensen 6.1.1 Vrijwilligers Vrijwilligers werken mee aan het realiseren van de doelstellingen, via de Raad van Bestuur, via werkgroepen of via vrijwillige ondersteuning van het nationale secretariaat. Volgende taken worden expliciet opgenomen door de volgende vrijwilligers: -
-
Raad van Bestuur: o De Raad van Bestuur voert de beslissingen uit van de Algemene Vergadering, beslist over de werking van het personeel en het bestuur van ADR-Vlaanderen, zowel inhoudelijk als organisatorisch (huisvesting, financiële leiding, personeelsbeleid, etc.). Daarnaast volgt de Raad van Bestuur de grote lijnen van de werking op, in navolging van het jaarplan, bespreekt nieuwe ontwikkelingen, nieuwe kansen, strategieën, etc. o Vertegenwoordigers van de regio’s in de Raad van Bestuur Vormen, samen met de verantwoordelijke educatief medewerker, het contactpunt van de lokale ADR-groepen met de koepelwerking. De regiovertegenwoordigers rapporteren over de gebeurtenissen in hun regio op de Raad van Bestuur en communiceren over de werking van de koepel in hun regio. Wanneer er specifieke vragen voor begeleiding zijn in de regio, worden deze vragen gekanaliseerd via de regiovertegenwoordiger en de educatieve medewerker o Vertegenwoordigers van Somepro in de Raad van Bestuur Zijn verantwoordelijk om initiatief te nemen met betrekking tot het evalueren en bijsturen van de samenwerkingsovereenkomst tussen Somepro en ADR-Vlaanderen. Op basis van het uitgewerkte evaluatieverslag passen zij het samenwerkingsakkoord aan. o In de beleidsperiode 2016-2020 zal de Raad van Bestuur specifiek initiatieven nemen betreffende volgende doelstellingen: Criteria voor aanvaarding van nieuwe verenigingsvormen als ADR-groep Optimaliseren van de boekhouding Nieuwe ADR-Groepen actief in andere Oost-Europese landen De voorzitter van de Raad van Bestuur o Vertegenwoordigt de Raad van Bestuur op officiële aangelegenheden, zorgt voor de algemene coördinatie van de organisatie. De voorzitter leidt de vergadering van de Raad van Bestuur en hij ziet erop toe dat de procedures met betrekking tot de
76
-
-
-
voorbereiding, de beraadslaging, de besluitvorming en de uitvoering van de besluiten correct verlopen. o Begeleiden van de werkgroep ‘Brandweer’ o Organisatie van het Gedecentraliseerd Forum en opvolging van de besluiten voortvloeiend uit dit Forum o In de beleidsperiode 2016-2020 zal de voorzitter specifiek initiatieven nemen betreffende volgende doelstellingen: Contacten leggen met mogelijke partners in andere Oost-Europese landen. Informeren en activeren van Vlaamse vrijwilligers voor de Roemeense stichting The Open Network (OD3.2) Verbeterprojecten n.a.v. De diversiteitsmeting (OD4.3) Aansturen van de herwerking van het personeelsbeleidsplan (OD5.2) De secretaris van de Raad van Bestuur o Onder toezicht van de voorzitter maakt de secretaris van de raad van bestuur de notulen op van de vergadering. De voorzitter dient erop toe te zien dat alle bestuurders een duidelijk en precies verslag van de vergaderingen ontvangen. o Ondersteuning van de AGLT-werking in Vlaanderen en in Roemenië Werkgroep Toerisme: o werkt een voorstel van reis uit in 5 verschillende regio’s in Roemenië o uitwerken van een promotiecampagne om de reizen actief te promoten in Roemenië o Promoten van toerisme naar Roemenië via informatie, promotie, lezingen, website en Facebook pagina Werkgroep website o Onderhoud van de website
6.1.2 Beroepskrachten
Educatief medewerker 1 -
-
Begeleiding van de werkgroep toerisme Ondersteuning van de regio’s West-Vlaanderen, Oost-Vlaanderen en Kempen Onderhouden van contacten met het Agentschap Sociaal-cultureel werk, jaarverslagen, beleidsplan, klassement overheidsdocumenten Personeelsadministratie Opvolging, contacten onderhouden met en ondersteuning van The Open Network for Community Development, OLF & OLB, CLS & ADAM. Aanspreekpunt in Vlaanderen voor de vrijwilligers. Onderzoeken van mogelijke deelname aan Europese projecten Opvolgen van contacten met hogescholen en studenten die een stage gaan doen in ADRprojecten in Roemenië Voorbereiding en aanwezigheid Dagelijks Bestuur, Raad van Bestuur en Algemene Vergadering Supervisie boekhouding Verantwoordelijk voor het uitwerken van volgende specifieke acties: o Uitwerken van een voorstel van fietsvakantie in Roemenië 77
o o o o
o o
Uitwerken van een reisaanbod naar Roemenië in samenwerking met andere sociaalculturele organisaties Alle acties met betrekking tot OD3.1: Vanaf 01/12/2018 vertoont de samenwerking tussen ADR-groepen, organisaties en instelling een stijgende trend. Uitvoeren van de nulmeting ‘TON lidmaatschap’. Alle acties met betrekking tot OD4.1: Tijdens deze beleidsperiode is het aantal ADRgroepen die voldoen aan de criteria nieuwe verenigingsvorm gestegen met gemiddeld 20% per jaar. Intensifiëren van de contacten en samenwerking met zelforganisaties Alle acties met betrekking tot OD5.1: Tegen 01/12/2017 is het vrijwilligersbeleid uitgeschreven.
Educatief medewerker 2 -
Ondersteuning van de regio’s Dender en Oost-Brabant Begeleiding van de werkgroep website en de werkgroep jeugd Communicatie: ADR Flash, website, nieuwsbrief, Facebook, vertaling TON nieuwsbrief Organisatie van de jaarlijkse contactdag Voorbereiding en aanwezigheid Dagelijks Bestuur, Raad van Bestuur en Algemene Vergadering Verantwoordelijk voor het uitwerken van volgende specifieke acties: o Alle acties met betrekking tot OD1.1.: Tegen 01/06/2017 is de inspiratiebrochure en de dienstverlening aangepast aan de inventarisatie en evaluatie van de activiteiten van de ADR-groepen o Alle acties met betrekking tot OD1.2: Vanaf 01/01/2017 vertoont de deelname aan de bijeenkomst van ADR-Vlaanderen een stijgende trend. o Opvolgen van de belangrijkste politieke en sociaaleconomische tendensen in Roemenië en verspreiden van de meeste relevante informatie en duiding via ADRFlash, website en nieuwsbrief. o Alle acties met betrekking tot OD2.4: Tegen februari 2018 wordt de visie op afdelingsondersteuning volledig toegepast. o Alle acties met betrekking tot OD6.1 en OD6.2: Tegen het einde van de beleidsperiode (december 2020) is het interne en externe communicatieplan volledig aangepast aan de evaluatie).
Administratief medewerker -
Registratie van alle activiteiten en vergaderingen in archiefmappen Klassement allerlei Ledenbeheer, vrijwilligersverzekeringen Administratieve voorbereiding vergaderingen (Raad van Bestuur, Dagelijks Bestuur, Algemene Vergadering en contactdag) Boekhouding Organisatie van de uitleendienst, beheer promotiematerialen Jaarlijkse zending aan de lokale ADR-groepen Verantwoordelijk voor het uitwerken van volgende specifieke acties: 78
o
Uitvoeren van een nulmeting met betrekking tot het aantal vrijwilligers met Roemeense achtergrond actief bij ADR-Vlaanderen
6.1.3 Externe experten of organisaties -
-
ADR-Vlaanderen doet een beroep op een zelfstandig medewerker voor specifieke en afgebakende taken: o vormingstraject sociale kaart (OD2.1) o oprichten van de werkgroep Oost-Europa (OD2.3) o aantrekken van nieuwe verenigingsvormen (OD2.2) o uitwerken van een cultuurreis o organisatie van de culturele activiteit ‘Colinde’ of ‘Roemeens kerstconcert (jaarlijkse culturele activiteit) o Organisatie van het Gedecentraliseerd Forum en opvolging van de besluiten volgend uit dit forum Zoals blijkt uit onze doelstellingen voor 2016-2020 zal ADR-Vlaanderen contact zoeken met zelforganisaties (zowel Roemeense, als andere Oost-Europese nationaliteiten). De nauwe samenwerking met Somepro vzw zal worden verdergezet (en geëvalueerd), daarnaast willen we gebruik maken van de expertise en ervaring van andere partnerorganisaties zoals Pasar, Arthis, GRASP Brussel en The Open Network for Community Development.
6.2 Middelen De middelen van ADR-Vlaanderen zijn schaars. Dit wil zeggen dat we spaarzaam moeten omgaan met de middelen die ons ter beschikking worden gesteld. De eerste 20 jaar van onze werking werkten we zonder personeel en met enkel inkomsten die via de vrijwilligers werden bijeengebracht. Hierdoor is in onze vereniging wel een traditie van ‘zuinig werken’ gegroeid. Drie inkomstenbronnen 1. Subsidiëring vanuit Vlaanderen: De belangrijkste bron van inkomsten is voor ADR-Vlaanderen vandaag de subsidiëring door Vlaanderen. De decretale subsidie (die omwille van besparingsmaatregelen slechts gedeeltelijk wordt uitbetaald) wordt aangevuld via ‘Normalisering van DAC-middelen’ en ‘Vlaamse Intersectorale akkoorden’. De decretale subsidie zorgt voor inkomsten ten bedrage van € 124.616,35 in 2015. De DAC-middelen bedroegen in 2014 € 21 643. De VIA-middelen bedragen in 2015 € 10.524,11. In totaal kunnen we dus rekenen op een bedrag € 156 783 waarmee onze werking in Vlaanderen kan worden betaald: huisvesting van het secretariaat, personeelskost, werkingskosten algemeen. 2. Eigen inkomsten: 79
Deze inkomsten kunnen we indelen in 2 soorten inkomsten in functie van hun latere besteding. a. Eigen activiteiten in Vlaanderen: ADR-groepen die lidgeld betalen, ADR-groepen en individuen die een abonnement nemen om onze ADR-Nieuwsbrief en inkomsten n.a.v. georganiseerde activiteiten (ADRContactdag, Filmvoorstelling, vieringen 25-jarig bestaand, …) zorgen voor een beperkte aanvulling van ons budget voor de financiering van onze activiteiten in Vlaanderen. b. Financiering van activiteiten in Roemenië: Voor de financiering van ‘The Open Network for community development’, een organisatie die we als ADR-Vlaanderen in het voorjaar 2012 in Roemenië hebben opgericht in functie van de coördinatie van enerzijds de initiatieven die door onze Vlaamse vrijwilligersgroepen in het verleden in Roemenië zijn opgestart en anderzijds de initiatieven die de missie en visie van ‘The Open Network for community development’ onderschrijven en zich in dit netwerk willen engageren. Jaarlijks hebben we hiervoor een budget van € 45.000 à € 50.000 nodig voor huisvesting, personeel, vormingsinitiatieven voor vrijwilligers betrokken in dit netwerk, … . Deze middelen vinden we jaarlijks door middel van sponsoring (provincie Oost-Vlaanderen, Christelijke Mutualiteit MechelenTurnhout, Boerenbond), projecten (Re-Invest) en eigen inkomsten via bv lidgelden. 3. Europese middelen: Wanneer de gelegenheid zich voordoet en de inhoud van het project aansluit bij één van onze doelstellingen engageren we ons in Europese projecten. Zo waren we enkele jaren geleden partner in het project (Building Bridges) en de voorbije 2 jaar betrokken bij het project ‘Slow Tourism’ waarbij we onze vrijwilligers van de werkgroep ADR-Toerisme de kans gaven om samen met een Spaanse, Franse en Poolse partner te werken aan een project rond duurzaam, lokaal, origineel en werk creërend toerisme.
Figuur 14 ADR-Vlaanderen was partner in het Euroepees project 'Slow Tourism'. Tijdens de meeting in Melilla, Spanje, werden we geconfronteerd met de afscheiding tussen 'fort' Europa en Afrika... .
80
7. DE HOUDING VAN ADR-VLAANDEREN T.A.V. DE 12 BEOORDELINGSELEMENTEN 1. De wijze waarop de vier functies van het sociaal-cultureel werk worden gerealiseerd De volgende beleidsperiode is de tweede beleidsperiode van ADR-Vlaanderen als sociaal-culturele vereniging. Het blijft belangrijk voor ADR-Vlaanderen om de 4 functies van het sociaal-cultureel werk te blijven realiseren, daarom wijden we een volledige strategische doelstelling aan dit beoordelingselement. We hebben de voorbij beleidsperiode deze 4 functies op een meer dan behoorlijke wijze waargemaakt. Deze 4 functies zijn aanwezig bij de werking op lokaal en bovenlokaal niveau. ADR-Vlaanderen blijft de reflex houden om in de reguliere werking deze functies alle aandacht te geven en mogelijkheden te zoeken i.f.v. deze functies. De voorbije beleidsperiode toonde aan dat de culturele, maatschappelijke, activerings- en gemeenschapsvormende functies het duidelijkst vorm krijgen in de manier van werken van de ADR-groepen. De educatieve functie wordt voornamelijk ingevuld op het bovenlokale niveau, doorheen vormingsactiviteiten op regionaal en nationaal niveau. Nochtans mag hieraan toegevoegd worden dat er bij de ADR-groepen meer aandacht gaat naar educatie; een goede “nagel” waarop ADR-Vlaanderen zal blijven “kloppen”. Door deze keuze zullen we onze ADR-groepen blijvend bewust maken van hun plaats binnen het sociaalculturele verenigingsveld. ADR-Vlaanderen wil in de komende beleidsperiode de 4 functies van het sociaal-cultureel werk realiseren via het stimuleren van de ADR-groepen, het aanleveren van gebruiksklare activiteiten die vallen onder de 4 functies, door opleiding te geven en door informatie te verstrekken over de betekenis van de 4 functies. Dit verwezenlijken we via strategische doelstelling 1: (OD 1.1, 1.2, 1.4), Acties: 1.1.2, 1.1.3, 1.2.2, 1.4.1, 1.4.2. Dit verwezenlijken we via strategische doelstelling 2: (OD 2.1), Acties: 2.1.2, 2.1.3, 2.1.4, Dit verwezenlijken we via strategische doelstelling 3: (OD 3.1), Acties: 3.1.2, 3.1.3, 3.1.4, Dit verwezenlijken we via strategische doelstelling 4: (OD 4.2), Acties: 4.2.2
2. De wijze van begeleiding van de afdelingen of groepen: de ontwikkeling van het afdelingswerk en groepswerk, het aantal afdelingen of groepen De basis en het bestaansrecht van ADR-Vlaanderen zijn de ADR-groepen. Zonder deze goede basis heeft de bovenbouw van ADR-Vlaanderen geen bestaansreden. Het begeleiden en versterken van deze ADR-groepen is de belangrijkste kerntaak van onze organisatie. Het is dan ook vanzelfsprekend dat ADR-Vlaanderen opteert voor de uitbouw van ADR-groepen. Wij kiezen om dit te doen via een goed uitgebouwde ondersteuning van de regiowerking en via het aanbieden van diverse modellen voor het regionale en lokale niveau. Via onze frequente contacten met ADR-groepen op lokaal niveau en het overleg op bovenlokaal niveau, is ADR-Vlaanderen bewust van hun noden en wordt er hierdoor richting geven aan de wijze van ondersteuning. De voorbije beleidsperiode heeft uitgewezen dat de eigenheid van de ADR-groepen maakt dat de begeleiding van de groepen zich afspeelt in het spanningsveld tussen enerzijds het respecteren van de unieke werking van iedere ADR-groep en anderzijds het zoeken van raakpunten, gemeenschappelijke noden en mogelijkheden om samen gemeenschappelijke projecten uit te werken. Uitwisseling van 81
ervaringen en kennis alsook het aanbieden van nieuwe “elementen” tijdens regiovergaderingen is daarom wezenlijk in de afdelingsbegeleiding, naast de rechtstreekse, individuele begeleiding. ADR-Vlaanderen gaat in deze beleidsperiode op zoek naar nieuwe ADR-groepen die andere focuslanden hebben in Centraal- en Oost-Europa om hun lokale werking te verstevigen en in het ADR-netwerk op te nemen. ADR-Vlaanderen wil ook via een goed vrijwilligersbeleid de ADR-groepen betrekken bij de werking van de koepel. Dit verwezenlijken we via strategische doelstelling 1: (OD 1.1, 1.2, 1.4), Acties: 1.1.1, 1.1.2, 1.1.3, 1.2.1, 1.2.2, 1.2.3, 1.4.1, 1.4.2 Dit verwezenlijken we via strategische doelstelling 2: (OD 2.1, 2.2, 2.3, 2.4), Acties: 2.1.2, 2.1.3, 2.1.4, 2.2.3, 2.2.4, 2.3.1, 2.3.3, 2.4.1, 2.4.2, 2.4.3 Dit verwezenlijken we via strategische doelstelling 3: (OD 3.1), Actie: 3.1.2 Dit verwezenlijken we via strategische doelstelling 4: (OD 4.1, 4.2), Acties: 4.1.4,
3. Het beleid ten aanzien van de vrijwilliger ADR-Vlaanderen heeft in de voorbije beleidsperiode voor het eerst kunnen beroep doen op betaalde werkkrachten. Dat leverde een duidelijk een meerwaarde op. Nochtans blijft ADR-Vlaanderen in essentie een vrijwilligersvereniging. De aanwerving van betaalde werkkrachten heeft gemaakt dat een aantal taken uit de handen van vrijwilligers werd genomen. Hierdoor kwam voor heel wat vrijwilligers tijd vrij die in andere aspecten van ADR-Vlaanderen kon geïnvesteerd worden. Het personeel zal ook in deze beleidsperiode in dienst staan van een grote gedragenheid van de organisatie door vrijwilligers. Dit engagement vertaalt zich in het vervolledigen van het vrijwilligersbeleidsplan (OD5.1). ADR-Vlaanderen blijft het regionale niveau veel aandacht en ruimte geven. De regio’s zijn een belangrijk communicatiekanaal tussen de ADR-groepen en het landelijk niveau en omgekeerd, met rechtstreekse vertegenwoordiging binnen de Raad van Bestuur. Verder zal ADR-Vlaanderen in de volgende beleidsperiode inspanningen blijven leveren om vrijwilligers te betrekken bij het communiceren van hun werking. ADR-Vlaanderen zal ook bekommerd zijn in het betrekken van vrijwilligers en specifieke werkgroepen op het landelijk secretariaat en bovenlokaal niveau. Dit verwezenlijken we via strategische doelstelling 1: (OD 1.2), Actie: 1.2.1 Dit verwezenlijken we via strategische doelstelling 2: (OD 2.3), Actie: 2.3.1, Dit verwezenlijken we via strategische doelstelling 5: (OD 5.1), Acties: 5.1.1, 5.1.2, 5.1.3
4. De acties met het oog op de verdieping en verbreding van de participatie Beoordelingscriteria 3 en 4 gaan voor ADR-Vlaanderen grotendeels samen. Aan de ene kant willen we de vrijwilligers meer doen participeren, dus alle doelstellingen onder criterium 3 zijn ook hier relevant. In het betrekken van nieuwe vrijwilligers bij de werking, hebben we in de voorbije periode al stappen gezet en kennis opgedaan. De zoektocht naar burgers met Roemeense achtergrond is niet zonder succes gebleven. ADR-Vlaanderen blijft daarop inzetten, evenals op het betrekken van vrouwen en jongeren. Daarnaast willen we onze werking opentrekken naar vrijwilligersgroepen die 82
actief zijn in andere Oost-Europese landen (OD2.2). Samenwerking in de komende beleidsperiode met andere sociaal-culturele organisaties is een meerwaarde en verhoogt het vermogen van ADRVlaanderen. Dit verwezenlijken we via strategische doelstelling 1: (OD 1.2), Acties: 1.2.1, 1.2.2, 1.2.3, Dit verwezenlijken we via strategische doelstelling 2: (OD 2.1, 2.2, 2.3), Acties: 2.1.4, 2.2.1, 2.2.2, 2.2.3, 2.2.4, 2.3.1, 2.3.4 Dit verwezenlijken we via strategische doelstelling 3: (OD 3.1), Acties: 3.1.2, 3.1.3, 3.1.4, 3.1.6, 3.1.7 Dit verwezenlijken we via strategische doelstelling 4: (OD 4.1, 4.2, 4.3), Acties: 4.1.1, 4.1.2, 4.1.3, 4.1.4, 4.2.2, 4.3.1, 4.3.2, 4.3.3 Lidmaatschap ADR Groepslidmaatschap sinds 25 jaar Gedurende de eerste 25 jaar van het bestaan van onze organisatie was een lidmaatschap van onze organisatie voorbehouden aan ADR-groepen in Vlaanderen die humanitaire en andere projecten in Roemenië opzetten in samenspraak en in samenwerking met hun Roemeense partner. We maakten een onderscheid tussen groepen die lidgeld betaalden en anderen die, om allerlei redenen, besloten om dit niet te doen. Beide groepen waren lid van onze organisatie op voorwaarde dat ze de doelstellingen van ADR-Vlaanderen onderschreven. ADR-groepen die lidgeld betalen krijgen hiervoor een aantal voordelen: Belangrijkste voordeel op vlak van onze werking: stemrecht tijdens de Algemene Vergadering. Alle leden en hun vertegenwoordigers kunnen hun inbreng doen en mee van gedachten wisselen, maar als er uiteindelijk moet beslist worden via stemming kunnen alleen de ADR-groepen die lidgeld betaalden hun stem uitbrengen Daarnaast zijn er nog een aantal materiële voordelen in ruil voor het jaarlijkse lidgeld van € 75:
Een abonnement op de ADR-Nieuwsbrief is inbegrepen Bij betalende activiteiten ingericht door ADR-Vlaanderen krijgen leden van ADR-groepen die lidgeld betaalden een korting op de deelnameprijs (jaarlijkse contactdag, Kerstconcert, filmvoorstelling, … ) Vrijwilligersverzekering: alle ADR-groepen kunnen via ADR-Vlaanderen een vrijwilligersverzekering afsluiten, maar zij die hun jaarlijks lidgeld betaalden moeten het forfait niet betalen. Ondersteuning bij het ontwikkelen van een promotiebrochure voor de ADR-groep Een voordelige prijs bij aankoop van gadgets en andere promotiemiddelen aangeboden door ADR-Vlaanderen: lanyards, ADR-mappen en naamkaartjes, ADR-chocolade, polo’s, keukenshorten, … Korting bij uitlenen van dataprojector, projectiescherm, … Korting bij aankoop van het boek ’25 jaar Roemeense revolutie. Verhalen met een Belgisch tintje’
83
Vragen naar individueel lidmaatschap Sinds kort krijgt ADR-Vlaanderen vragen naar de mogelijkheid om een individueel lidmaatschap aan te gaan. Deze vraag kent verschillende achtergronden: - sommige mensen zijn jarenlang actief geweest in een ADR-groep maar stellen vast dat hun werking om verschillende redenen werd stopgezet. Persoonlijk wensen ze zich nog wel te engageren t.a.v. ADR-Vlaanderen en hun Roemeense partners, maar beschikken ze niet meer over de mogelijkheden tot fondsenwerving van vroeger en zijn er geen groepsactiviteiten meer, waardoor het bedrag van een groepslidmaatschap te hoog is. - anderen leren ADR-Vlaanderen kennen tijdens één of andere activiteit en willen hun sympathie voor onze projecten vertalen door een lidmaatschap, maar zonder zich te gaan engageren om allerlei activiteiten op te zetten voor één of andere Roemeense partner. Daarom besliste de Raad van Bestuur van ADR-Vlaanderen in maart 2015 om in principe individueel lidmaatschap in de toekomst als mogelijkheid op te nemen in de statuten. Mogelijk gecombineerd met een (automatisch) abonnement op de ADR-Nieuwsbrief. Tegen de volgende Algemene Vergadering (2016) zal hieromtrent een huishoudelijk reglement worden opgemaakt.
5. De communicatie met de leden Communicatie met onze ADR-groepen en hun lokale vrijwilligers is fundamenteel. Een goede communicatie zorgt voor betrokkenheid en motivatie bij de lokale vrijwilligers. Het creëert ook opening tot begeleiding van de groepen waardoor de lokale werking verbetert. De voorbije beleidsperiode hebben we stappen vooruit gezet op dit vlak. Er zijn nieuwe kanalen uitgetekend, ontwikkeld, getest, geëvalueerd en waar nodig bijgestuurd op een gepaste wijze te communiceren. Anderzijds zijn er nog tekortkomingen die na evaluatie moeten bijgestuurd worden. Op basis van de nieuwe ervaringen en inzichten werd de voorbije periode een gezamenlijk communicatieplan uitgeschreven om een overzicht te krijgen op de communicatie en om een basis te leggen voor de verdere toekomst. Deze communicatiemiddelen behoren tot de belangrijkste van ADR-Vlaanderen: ADR-Nieuwsbrief, ADR-flash, ADR-website en ADR-Facebook. In de komende beleidsperiode zal communicatie verder een vooraanstaande plaats innemen. Strategische doelstelling 6 is volledig gewijd aan dit onderwerp, naast andere acties doorweven in andere doelstellingen. Dit verwezenlijken we via strategische doelstelling 1: (OD 1.1, 1.3), Acties: 1.1.3, 1.3.5 Dit verwezenlijken we via strategische doelstelling 2: (OD 2.1, ), Acties: 2.1.1, 2.1.3, 2.3.2 Dit verwezenlijken we via strategische doelstelling 3: (OD 3.1, 3.2), Acties: 3.1.2, 3.1.4, 3.2.3, 3.2.5 Dit verwezenlijken we via strategische doelstelling 4: (OD 4.1, 4.2), Acties: 4.1.4, 4.2.2 Dit verwezenlijken we via strategische doelstelling 6: (OD 6.1, 6.2), Acties: 6.1.1, 6.1.2, 6.1.3, 6.2.1, 6.2.2, 6.2.3
84
6. Het ontwikkelen van acties en activiteiten met een landelijk karakter ADR-Vlaanderen zal in de volgende beleidsperiode blijvend inzetten op het vormingsaanbod, gemeenschappelijke projecten, werkgroepen en landelijke initiatieven. Deze lijn wordt verder doorgetrokken. We zien dat onderlinge contactmomenten tussen de ADR-groepen een zeer belangrijke motiverende en inspirerende werking hebben op de vrijwilligers en hun besturen. We zetten deze koers verder en blijven oog hebben op de deelname van de ADR-groepen aan de landelijke acties en activiteiten. Dit verwezenlijken we via strategische doelstelling 1: (OD 1.2, 1.3, 1.4), Acties: 1.2.1, 1.4.1, 1.4.2 Dit verwezenlijken we via strategische doelstelling 2: (OD 2.1, 2.3), Acties: 2.1.2, 2.3.1, 2.3.3 Dit verwezenlijken we via strategische doelstelling 3: (OD 3.2), Actie: 3.2.2 Dit verwezenlijken we via strategische doelstelling 4: (OD 4.2), Acties: 4.2.2,
7. Het ontwikkelen van vernieuwende en bijzondere activiteiten ADR-Vlaanderen zal vernieuwende en bijzondere activiteiten aanbieden door het uitwerken van inleefreizen, door het uitwerken van nieuwe culturele activiteiten en door het aanbieden van een vormingstraject. Daarnaast zullen er ongetwijfeld nieuwe impulsen ontstaan binnen onze vereniging, door de focus op het aantrekken van nieuwe verenigingsvormen, vrijwilligers met Roemeense achtergrond, jongeren en vrouwen. Ook de opstart van de werkgroep Oost-Europa zal zorgen voor vernieuwing in de inhoud en uitwisseling met de reeds bestaande ADR-groepen. Dit verwezenlijken we via strategische doelstelling 1: (OD 1.1, 1.2, 1.3, 1.4), Acties: 1.1.2, 1.2.2, 1.3.1, 1.3.2, 1.3.3, 1.3.4, 1.4.1,1.4.2 Dit verwezenlijken we via strategische doelstelling 2: (OD 2.1, 2.2, 2.3), Acties: 2.1.2, 2.1.3, 2.1.4, 2.2.3, 2.2.4, 2.3.1, 2.3.3, Dit verwezenlijken we via strategische doelstelling 3: (OD 3.1, 3.2), Actie: 3.1.2, 3.1.3, 3.1.4, 3.2.2, 3.2.3 Dit verwezenlijken we via strategische doelstelling 4: (OD 4.1, 4.2), Acties: 4.1.1, 4.1.2, 4.1.4, 4.2.2
8. De aanpak van de diversiteit met specifieke aandacht voor interculturaliteit Diversiteit is in ADR-Vlaanderen geen modewoord. Verschillende groepen (mannen & vrouwen, Belgen & niet-Belgen, jongeren & ouderen, werkenden & niet-werkenden, studenten & werkenden & gepensioneerden, verschillende religies & vrijdenkers, kortgeschoolden & universitairen, enz.) hebben in ADR-Vlaanderen een plaats. De voorbije beleidsperiode zijn daarin bescheiden stappen vooruit gezet. ADR-Vlaanderen zal deze diversiteit in de toekomst blijven waarderen en stimuleren, onder meer door het uitvoeren van verbeterprojecten naar aanleiding van een diversiteitsmeting die zal worden uitgevoerd (OD4.3, en meer algemeen via strategische doelstelling 4). ADR-Vlaanderen wil deze diversiteit bovendien versterken en uitbreiden door aandacht te geven aan diversiteit in het vrijwilligersbeleid. Naar de groepen die ontbreken in het diversiteitspallet van ADR-Vlaanderen zullen in de volgende beleidsperiode extra inspanningen gedaan worden. Prioritaire aandacht met betrekking tot diversiteit zal bovendien ook uitgaan naar jongeren, vrouwen en vrijwilligers met Roemeense oorsprong. Daarnaast willen we specifiek vrijwilligers met Centraal- en Oost-Europese 85
achtergrond betrekken bij de werking van ADR-Vlaanderen, dit in het kader van de werkgroep OostEuropa. Naast deze diversiteit in het vrijwilligersbestand zit interculturaliteit en intercultureel leren in het DNA van de werking van de ADR-groepen door de aard van de samenwerking met Centraal- en OostEuropa. Het is inherent aan de samenwerking met Roemenië en Oost-Europa en met de solidariteit die 25 jaar geleden is ontstaan en omgezet is in een duurzaam partnerschap. Wederzijds leren tussen burgers aan beide kanten van Europa vindt plaats in de contacten tussen gasten en gastgezinnen, tussen mensen die samen werken aan projecten, die samen feest vieren, enz. Dit verwezenlijken we via strategische doelstelling 2: (OD 2.2, 2.3), Acties: 2.2.3, 2.2.4, 2.3.1, 2.3.2 Dit verwezenlijken we via strategische doelstelling 4: (OD 4.1, 4.2, 4.3), Acties: 4.1.1, 4.1.4, 4.2.2, 4.3.1, 4.3.2, 4.3.3
9. De samenwerking en netwerkvorming met andere organisaties ADR-Vlaanderen is sinds het ontstaan een netwerkorganisatie geweest en heeft dit netwerk in de eerste beleidsperiode verder versterkt, vergroot en verfijnd. De organisatie is historisch zo ontstaan, en gezien de aard van de werking was dit een logische weg. In de volgende beleidsperiode zal de samenwerking met één van onze prioritaire partners, nl. Somepro vzw, worden verduidelijkt door een aanpassing van het samenwerkingsakkoord. Daarnaast zal er verdere inzet zijn voor samenwerking en netwerkvorming (SD3) met nieuwe organisaties (al dan niet actief in Centraal- en Oost Europa), met nieuwe verenigingsvormen en met zelforganisaties of inburgeringsorganisaties. Tevens zullen de bestaande relaties met andere organisaties verder onderhouden blijven en inhoudelijk versterkt worden. Voor de andere sociaal-culturele verenigingen in Vlaanderen zal er bijzondere aandacht blijven. ADR-groepen worden gestimuleerd om hun Roemeense partners het voordeel van een netwerk te leren kennen. Dit verwezenlijken we via strategische doelstelling 2: (OD 2.1, 2.2, 2.3), Acties: 2.1.4, 2.2.3, 2.2.4, 2.3.2, 2.3.3 Dit verwezenlijken we via strategische doelstelling 3: (OD 3.1, 3.2, 3.3), Actie: 3.1.1, 3.1.2, 3.1.3, 3.1.4, 3.1.5, 3.1.6, 3.1.7, 3.2.4, 3.3.1, 3.3.2, Dit verwezenlijken we via strategische doelstelling 4: (OD 4.2), Acties: 4.2.2,
10. De manier waarop in de werking rekening gehouden wordt met principes van integrale kwaliteitszorg Integrale kwaliteitszorg is een prioriteit voor ADR-Vlaanderen. In het geheel van kwaliteitsverbetering neemt evaluatie een belangrijke plaats in. Hieraan werkten wij reeds in het verleden, via een jaarlijkse evaluatie van de vooruitgang met betrekking tot de strategische doelstellingen, een tussentijdse evaluatie van het beleidsplan en een evaluatie van het vorige beleidsplan in de voorbereiding van het huidige beleidsplan. Daarnaast worden Acties na voltooiing geëvalueerd op de maandelijkse raad van bestuur. Evaluatie is mogelijk omwille van de duidelijk geformuleerde indicatoren in dit beleidsplan. 86
Deze praktijk zal verdergezet worden in de komende beleidsperiode. Deze praktijk van evalueren moet leiden tot de nodige verbeteringen en bijsturing. In de eerste beleidsperiode ontwikkelde ADRVlaanderen eveneens een procedure tot klachtenbehandeling. Deze procedure blijft gelden in de volgende beleidsperiode. Dit verwezenlijken we via strategische doelstelling 1: (OD 1.2, 1.3, 1.4), Acties: 1.2.1, 1.4.1, 1.4.2 Dit verwezenlijken we via strategische doelstelling 2: (OD 2.1, 2.3), Acties: 2.1.2, 2.3.1, 2.3.3 Dit verwezenlijken we via strategische doelstelling 3: (OD 3.2), Actie: 3.2.2 Dit verwezenlijken we via strategische doelstelling 4: (OD 4.2), Acties: 4.2.2
11. De zorg voor professionalisering en professionaliteit In de eerste beleidsperiode is ADR-Vlaanderen van een volledige vrijwilligersorganisatie overgestapt en uitgegroeid naar een professionele organisatie. De betaalde werkkrachten hebben bij deze professionalisering een niet te onderschatten bijdrage geleverd. Bij de uitbouw naar de huidige professionele organisatie is de inzet van beroepskrachten een essentiële vereiste geweest. In de komende beleidsperiode zal verdere verhoging van de professionaliteit een prioriteit zijn. Dit is noodzakelijk om als sociaal-culturele vereniging verder te evolueren naar een moderne sociaalculturele vereniging die klaar staat voor de hedendaagse uitdagingen. Het werken met eigen beroepskrachten was in de eerste beleidsperiode een nieuwe en positieve ervaring. Op basis van deze ervaringen zal in de komende beleidsperiode het personeelsbeleid in overleg verder uitgebouwd worden. Daarnaast wordt er hoog ingezet op de professionaliteit van het vrijwilligerskorps. De nodige vorming en overlegmomenten worden hiervoor ter beschikking gesteld door ADR-Vlaanderen. Het professionaliseren van de huidige boekhouding behoort eveneens tot een prioriteit. Tot slot zal ADR-Vlaanderen de professionele uitstraling van haar organisatie verbeteren door verbeteringen in de communicatie. Dit verwezenlijken we via strategische doelstelling 5: (OD 5.2, 5.3), Actie: 5.2.1, 5.2.2, 5.2.3, 5.3.1, 5.3.2, 5.3.3, 5.3.4 Dit verwezenlijken we via strategische doelstelling 6: (OD 6.1, 6.2), Actie: 6.1.1, 6.1.2, 6.1.3, 6.2.1, 6.2.2, 6.2.3 12. Het engagement ten aanzien van de door de Vlaamse Regering geformuleerde
beleidsprioriteiten Hoewel er eind juni 2015 geen beleidsprioriteiten geformuleerd werden door de Minister van Cultuur, dit omwille van budgettaire beperkingen, wenst ADR-Vlaanderen zich toch in te zetten voor de uitwerking van beleidsopties die door de Vlaamse Regering, de Vlaamse Minister van Cultuur en het FOV reeds eerder geformuleerd werden. De Vlaamse regering verwoordt in het cultuurhoofdstuk van het regeerakkoord de rol van de sociaal culturele sector als volgt: “Het belang van sociaal-cultureel werk in Vlaanderen en Brussel kan niet onderschat worden. Verenigingen, bewegingen en vormingsinstellingen brengen mensen bij elkaar en werken op een actieve en creatieve manier aan gemeenschapsvorming en zelfontplooiing. Vrijwilligers hebben een cruciale plaats.” En verder: “de sector staat voor aanzienlijke uitdagingen. 87
Het sociaal-cultureel werk moet zijn voortrekkersrol als bruggenbouwer in de samenleving bevestigen. We houden rekening met de gewijzigde en zeer diverse vormen waarop de Vlamingen zich tegenwoordig maatschappelijk engageren en hun actuele vragen naar niet-formele educatie en vorming”. De beleidsnota cultuur 2014-2019 van Minister Gatz brengt dit samen in Strategische Doelstelling 8: Inzetten op een dynamisch, toegankelijk en uitnodigend sociaal-cultureel, circus- en amateurkunstenveld en in het bijzonder de operationele doelstellingen: 8.2 Detecteren en valoriseren van voorbeeldwerkingen, experimenten en verenigingsvormen die een voortrekkersrol betreffende diversiteit en culturele innovatie opnemen, 8.6 Een werkbaar, gecoördineerd hedendaags vrijwilligersbeleid uitbouwen. Voor het FOV was dit de basis om een voorstel van beleidsprioriteiten te formuleren. Uitgangspunt hierbij is een ‘new deal’ tussen politiek, overheid en middenveld (sociaal cultureel werk), waarbij de versterking van de lokale context en organisaties centraal staan. Deze insteek vertaalt het FOV in 4 mogelijke beleidsprioriteiten: BELEIDSPRIORITEIT 1 (VERSTERKEN BINNEN DE ORGANISATIE): Het empoweren van lokaal burgerinitiatief aangesloten bij een erkende sociaal-culturele organisatie met als focus het betrekken van kansengroepen. BELEIDSPRIORITEIT 2 (VERSTERKEN BUITEN DE ORGANISATIE): empowerment, ondersteuning en verbinding van lokaal burgerinitiatief niet rechtstreeks aangesloten of verbonden met nationaal initiatief. BELEIDSPRIORITEIT 3 (CREATIE EN EXPERIMENT): het uitwerken van proeftuinen rond educatie, gemeenschapsvorming en/ of maatschappelijke activering binnen de lokale en/ of regionale context. BELEIDSPRIORITEIT 4 (VORM GEVEN AAN VERBINDING): het stimuleren van wisselwerkingen tussen de eigen organisatie en lokale/ regionale partners, vb. DKO, CVO, basiseducatie, cultuurcentra, bibliotheken, dienstencentra, integratiediensten, samenlevingsopbouw, huizen van het kind en andere actoren zoals uit bijvoorbeeld, cultuur, welzijn….
88
Besluit Dit plan zal de volgende vijf jaar de leidraad zijn in onze werking. Het is (opnieuw) een ambitieus plan geworden met vele doelstellingen op verschillende vlakken en zeer verscheiden terreinen. Maar zoals onze voorzitter Jozef Goebels wel eens durft zeggen: “Als je geen ambitieuze plannen maakt zal je nooit een stap verder geraken als organisatie maar ten hoogste kunnen consolideren wat je al hebt bereikt”. Belangrijk om weten is dat dit plan opgemaakt is in overleg met de ADR-groepen en de mensen die nauw bij onze werking betrokken zijn. Dit vormt een garantie dat velen zich ook zullen geroepen voelen om dit plan mee te realiseren. ADR-Vlaanderen kan hierbij rekenen op een enthousiaste groep vrijwilligers, ondersteund door een beperkt secretariaat met enthousiaste medewerkers, die zich lokaal, regionaal, maar ook internationaal, inzetten om de Vlaams – Roemeense samenwerking te realiseren en dit op de meest verscheiden terreinen in Vlaanderen én in Roemenië (en andere Oost-Europese landen in de toekomst). ADR-Vlaanderen kan in Vlaanderen op vrijwilligers rekenen voor: - het zoeken naar wegen om meer divers te worden door meer jongeren, meer vrouwen en meer Roemenen die in Vlaanderen wonen (en werken) bij onze werking te betrekken - het uitbreiden van onze werking door ook vrijwilligersinitiatieven in andere Oost-Europese landen in onze werking te betrekken en met hen onze expertise te delen - het stimuleren van lokaal en duurzaam toerisme vanuit Vlaanderen (en Nederland) naar Roemenië - het verbeteren van onze interne en externe communicatie - het samen zoeken naar attractieve initiatieven om mensen in Vlaanderen warm te maken voor onze projecten - nog meer te gaan netwerken met andere organisaties en diensten, denken we bv aan onze samenwerking met inburgeringsinitiatieven zoals ‘Inburgering Limburg’ en ‘Prisma VZW’ in de provincie Antwerpen (beiden onderdeel van het Agentschap Integratie en Inburgering) waar vele Roemenen, die in Vlaanderen zijn komen wonen, aan participeren -… ADR-Vlaanderen kan in Roemenië op vrijwilligers rekenen voor: - het verbeteren van de levensomstandigheden van vele Roemeense burgers door allerlei kleinschalige projecten in vele dorpen en instellingen: renovatie van scholen, gezondheidscentra en instellingen, zorgen voor drinkbaar water, het organiseren van een uitleendienst voor kleine medische hulpmiddelen, het verlenen van studiebeurzen aan kansarme jongeren, het verdelen van hulppakketten aan de armste gezinnen in een dorp, het leveren van een (bij ons afgeschreven maar in goede staat verkerende) brandweerwagen en het organiseren van opleiding voor vrijwillige brandweermannen, … 89
- het uitbouwen van ‘The Open Network for community development’ als organisatie waar Roemenen zichzelf organiseren en met hun lokale, regionale en nationale overheid in overleg gaan om de situatie van de Roemeense burgers te verbeteren, - het ijveren voor een betaalbare, bereikbare en kwalitatieve basisgezondheidszorg, - het werken aan veiligheid via organisatie van brandweerinitiatieven, - nadenken over plattelandsontwikkeling en hoe deze vorm kan krijgen binnen een Europese context, - de uitbouw van een goed middenveld met aandacht voor jeugdbeweging, mannen-, vrouwen- en seniorenbewegingen -… ADR-Vlaanderen is hiermee uniek als vereniging in Vlaanderen. Er is geen enkele andere organisatie in Vlaanderen die op deze manier werkt. ADR-Vlaanderen en de ADR-groepen werken op verschillende niveaus mee om het Europa van de Burger effectief waar te maken. We doen dit met beperkte financiële middelen, maar met een groot hart voor Roemenië (en andere Oost-Europese landen in de nabije toekomst!). Sinds 25 jaar krijgen heel wat Roemeense burgers hierdoor een betere toekomst in Roemenië zelf waardoor ze binnen hun eigen gemeenschap en familie hun leven kunnen uitbouwen en niet verplicht worden te migreren. Het gevaar op een verloren generatie wordt hierdoor sterk verkleind. ADR-Vlaanderen is hierdoor ook een sterk ambassadeur van Vlaanderen en zijn kennis op vlak van middenveldorganisaties, gezondheidszorg, good governance, … , in Roemenië.
Figuur 15 Contactdag The Open Network in Dumitresti, Roemenië, juli 2015. In de toekomst zullen deze geëngageerde vrijwilligers meer en meer het heft in eigen handen nemen om te werken aan een betere toekomst in Roemenië.
90
Bijlage 1: Lijst actieve ADR-groepen - beleidsperiode 2016-2020 Provincie Limburg ADR Coman -Kinrooi
Bree - Leefgemeenschap Dumitresti Casa de copii Kleine Brogel Genk - Vorniceni Casa Mare Speranta Senoro - Maaseik Tessenderlo helpt Roemenië Vatra Limburg vzw LimPRo ADO Icarus CISO Technica -Maaseik Totaal Provincie Vlaams Brabant Actiecomité Roemenië Glabbeek ADR Dilbeek ADR Tremelo Baal Arthis Comité Roemenië Zaventem Comité SOS Roemenië Holsbeek GRASP Brussel Medasrom NOROC Affligem Roemenië comité Diest Roemeniëcomité Bertem Taut Roemeniëcomité Kortenaken Stad Leuven Vrienden van Zemst Spermezeu VSOR Opwijk vzw Cristian Leuven Adoptiegezinnen Opwijk Mazenzele MPI Levenslust Nestwarmte vzw vzw Blijdorp Totaal Provincie Antwerpen Adoptiedorp Iteu Nou Lint Gemeentelijke Murgesticomité Kasterlee Gemeentelijke werkgroep Sint-katelijne-waver Iernut Heist-op-den-Berg - Arad
Aantal 1
1 1 1 1 1 1 1
actieve ADR-groep mogelijks nieuwe ADR-groep, verenigingsvorm
8 Aantal 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1
16 1 1 1 1 91
HUT Herselt Instituut Heilig Hart Berlaar Mediasi Lier Meerhout Nijlen voor Hodora Roemeniëcomité Ladesti Balen Sociale Bewegingen Slatina Timis Geel Solidariteit Mechelen-Roemenië Stuurgroep Internationale samenwerking SlatinaTimis Vatra Hooikt vzw Euroblue Belgium vzw Geels Roemeniëcomité vzw Oradea Lier vzw Oud-Turnhout Dumbrava Vzw Vinatori Turnhout vzw Zoersel Crucea Werkgroep adoptiedorp Brabeti Puurs Roemenië Nijlen voor Hodora Jeugdwerking Prieteni Pentru Prieteni vzw vzw Ter Loke Werkgroep Centraal- en Oost-Europa Edegem Totaal Provincie West-Vlaanderen Chiuza - Kuurne Cross to Romania De Panne Cross to Romania Middelkerke Helpende Handen vzw - De Haan Humanitaire organisatie Ieper-Roemenië Huroki - Ardooie Zimbru - Zwevegem De Panne Hiohovec Pelunca Zonnebeke Totaal Provincie Oost-Vlaanderen Eeklo Prisacani Een dorp voor een dorp - Kruibeke Feitelijke vereniging Magura Ilvei Sint-Niklaas Jumelagecomité Denderleeuw Mariekerke - Werkgroep Roemenië broederschool ROCA Aalst Roemeniëcomité Buggenhout SOS Macaresti Maldegem Vlarom Maldegem Vriendenkring Brazie Roemenië
1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1
21 Aantal 1 1 1 1 1 1 1
7 Aantal 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 92
vzw NONA De Pinte Waasmunster helpt Schitu Werkgroep Roemenië broederschool Corfoo vzw - Aalst Opre Roma Gent Stichting Mediateca Norbert Detaeye Waasmunster helpt Schitu feestcomité Werkgroep Centraal- en Oost-Europa Gent Totaal
1 1 1
13
Totaal aantal ADR-groepen in Vlaanderen
65
93
Bijlage 2: België telt 1,25 miljoen buitenlanders waaronder 65.768 Roemenen en 57.907 inwoners met als geboorteland Roemenië Op de bijgevoegde kaart van Vlaanderen is aangeduid welke groep buitenlanders de grootste groep is in die gemeente. Hierbij merken we dat in de gemeenten Gistel, Houthulst, Staden, Roeselare, Brakel, Pepingen, Lennik, Anderlecht, Ternat, Asse, Grimbergen, Jette, Ganshoren, St-Agatha Berchem, Aarschot, Glabbeek-Zuurbeeemde en Landen (allen geel ingekleurd) de Roemeense immigranten de grootste groep uitmaken. Opmerkelijk is ook dat in meer dan 20 gemeenten in Oost- en West-Vlaanderen de Poolse gemeenschap de grootste groep buitenlanders uitmaakt. Een bijkomend argument om ons in de toekomst ook te richten naar vrijwilligersgroepen die actief zijn in andere Oost-Europese landen dan Roemenië en naar deze bevolkingsgroepen in deze regio’s om ze bij onze werking te betrekken en onze expertise met hen te delen.
94