B A N D J E N! D’R TUSSE
T h u i s
b o m e n
o v e r
Re(d)actie Vorige keer begon ik met “er is goed nieuws en er is slecht nieuws”. Nu is er alleen goed nieuws: Bregje heeft gereageerd op de oproep in het vorige Bandje. Wij hebben er een redacteur bij! Dat zij haar benoeming serieus neemt blijkt uit haar verslag over het slotweekend. Verder uitbreide verslagen van de avonturen rond de Gudsekop... Je speciale aandacht wordt gevraagd voor het vaarschema. Wil je maten, schipperen of meevaren? Geef je snel op, want het loopt al aardig... Namens de hele redactie wens ik iedereen een goed, gezond, gezellig en gereefd 2001! Paul
VAN DE VOORZITTER Utrecht, zondag, 15.31 uur. Buiten is het bijna donker en vooral erg nat. Ik zit achter de computer en denk aan het komend seizoen (terugkijken doen we in het jaarverslag, maar hier wil ik graag vooruit kijken). Mijn tweede seizoen als voorzitter staat voor de deur en komend jaar hebben we als bestuur een aantal wensen en één daar van is: meer, en dus ook nieuwe, actieve schippers, maten en opvarenden en, niet te vergeten: aspirant bestuursleden. Om dit te verwezenlijken hebben we de contacten met Aeolus aangehaald en gaan we in
1
d e
G u d s e k o p
2001 twee midweken met hun varen: het Jordanen een Humanitas-kamp. Verder zijn een aantal Aeolianen enthousiast geworden voor de Gudsekop en begonnen met trainen. Een andere stap is het organiseren van een “zeilen zonder je ouders-weekend” voor de achterban van de Landelijke Vereniging tot Behoud van het Historisch Bedrijfsvaartuig. In de eerste “Bokkepoot” van 2001 staat een stuk om mensen uit te nodigen een weekend op de Gudsekop te komen varen. Om alle schippers en maten de mogelijkheid te geven ruim op tijd Gudsekop-weekenden en -weekjes te plannen hebben we, eerder dan ooit, het vaarschema gereed. Het staat al enige tijd op internet en is opgenomen in dit “Bandje”. Dit vaarschema is uitgebreider dan op internet omdat hier ook de activiteiten in staan waarvoor deelnemers niet kunnen boeken. Geef zo snel mogelijk aan Annemarieke of mij door wanneer je wilt varen als maat of schipper. Vooral voor de zomeractiviteiten roep ik iedereen nu al op om te kijken of ie één of meer van deze activiteiten wil en kan varen. OK, ik wacht jullie enthousiaste reacties met vertrouwen af! Ruud
Donateursdag Woensdag 16 augustus, dat beloofde een bijzondere Simmer Twatûzen-dag te worden! Toen Rob de Vries en ondergetekende rond half tien op station Akkrum uit de trein stapten, begon het
december 2000, jaargang 6 nr. 4 zachtjes te regenen. Na een klein stukje lopen, inmiddels aangekomen bij de Doopsgezinde Vermaning, besloten we vanwege de toenemende nattigheid het hele zeilpak en de laarzen maar vast aan te doen. Van onder het afdak van de leugenbank naast de kerk deed de plaatselijke zwerver met een halflege fles in de hand gul zijn best ons moed in te spreken, hij had een vrolijke dronk over zich. En warempel, toen wij tegen tienen op het jachthaventerrein verwelkomd werden door GSK-voorzitter Ruud den Hartog en op de in de verte zichtbare mast van de Gudsekop afliepen, hield het ineens op met regenen. Wat is het toen nog een puike dag geworden, het ging steeds krachtiger waaien uit het Zuidwesten en er kwam later zowaar ook nog zon. Bij de Gudsekop aangekomen is er de blije verrassing van een niet-afgesproken mini-reünie. Net als het jaar ervoor zijn Rob en Hanneke van der Burg er weer, nu met dochter Mynke, en Gabriëlle en Teun Eelkema. Vervolgens komen Bertus Steensma en Yolanda Carbaat gedrieën met vriendelijke hond, en met de komst van Henk Magré en Anke Wiegmans is onze ploeg compleet. Een reünie dus van Gudsekoppers uit de jaren 1965-85. De koffie is bruin en iedereen voelt zich onmiddellijk weer thuis: er is toch eigenlijk ook niets veranderd. Of toch: o kijk, er hangt een gordijntje voor de ingang van het kot, is dat soms voor de schipper z’n privacy, grijnst Rob. Traditiegetrouw geeft Ruud het verhaal met uitleg rond de mast en (voor sommigen na even graven in het geheugen) blijken de vallen nog steeds op dezelfde klampen en nagels belegd te worden. We hebben een vlotte start en kunnen er met vereende krachten gelijk goed tegen aan om met een stevige tegenwind de Meinesloot uit te laveren. Henk heeft aan het roer de slag al snel weer te pakken, net als de overige opvarenden, met een voor de gelegenheid aangepast overstagcommando: klaar om te wenden, hond vast, ree…! Wat zeilt de Gudsekop toch heerlijk hoog
aan de wind en de vorig jaar aangeschafte nieuwe fok staat er mooi bij. De route is over de Terhornster en Terkaplester Poelen naar het Heerenzijl, onder de brug door (fikse stroom tegen) en dan richting Sneeker Meer. Ieder komt op zijn beurt goed aan zijn trekken bij helmhout of fokkeschoot. Het is niet echt druk op het water en we vinden een mooi aanlegplekje voorbij de Sybesloot aan het begin van - hoe toepasselijk - de Gudsekop. De vraag of het doopritueel voor jonge nieuwkomers aan boord nog steeds in ere wordt gehouden, blijft vagelijk onbeantwoord, het water is deze dag kennelijk wat te koud. Na de lunch steken we een rif in het zeil en varen over de Goïngarijpster Poelen terug. Wat ik op zo’n donateursdag zo leuk vind is niet alleen het zeilen zelf maar ook de sfeer er omheen. Daarbij komen natuurlijk de verhalen van vroeger opborrelen, maar ook de huidige gang van zaken en nieuwe plannen komen ruimschoots aan bod. Ruud vertelt over de goed lopende verhuur en over ideeën om nog weer eens een zwerftocht met Valken er bij te organiseren (misschien samen met de Stichting Signaalkampen?) Verder wijst hij op de slechte toestand van de zwaarden; vooral het bakboordzwaard moet hoognodig vervangen worden. Ze zijn dan ook al zo’n 40 jaar oud en destijds gemaakt door leerlingen van de Ambachtsschool in Sneek. Zou er nu misschien opnieuw iets in het kader van een gesubsidieerd werkervaringsproject te regelen zijn? Het maken van een goedgevormd zwaard is een kunst apart, het is namelijk geen platte plank; op de grond neergelegd zou de holte van het zwaard volgens zeggen een putsje water moeten kunnen bevatten. We hebben het over de bereikbaarheid van het Heegermeer: voor de doorvaart van de Jeltesloot moeten schepen sinds dit jaar een motor hebben bijstaan, terwijl de Welleslootbrug na een recente vernieuwing voor de Gudsekop 10 cm te laag is uitgevallen. Ik opper een wild idee: de kruiphoogte van de Gudsekop zou met misschien wel 25 cm
2
december 2000, jaargang 6 nr. 4 teruggebracht kunnen worden door bij gestreken mast het contragewicht in twee helften (elk weer onderverdeeld in hanteerbare segmenten) links en rechts van de mastvoet via scharnierconstructies opzij te laten klappen. Lijkt me geen dure verandering en wie weet hoeveel meer schilderachtige routes met lage bruggen dan opeens toegankelijk worden! Intussen zijn we weer bij de Heerenzijlbrug aangeland en kunnen door een flitsende manoeuvre maststrijken opnieuw ƒ 2,50 voor de scheepskas uitsparen. Het is nu bij een stralende hemel echt harder gaan waaien en met een flinke kat in het gereefde zeil varen we via het Akkrumerrak en Het Deel naar de jachthaven aan de Meinesloot terug. Dat is nog niet het einde van het verhaal, want aan de kant staan Daan van Maare en Eric Berghuis die in zijn auto een indrukwekkend barbecue-feestpakket van de Akkrumse slager heeft meegekregen. Snel worden er een paar handige, opvouwbare barbecue-apparaten uitgeklapt en er is zelfs een soort van kamerscherm gevonden om ze wat uit de wind te houden. Hé, waar is die verroeste zinken teil met gaten langs de bodem gebleven, vraagt Rob, die hadden we toch altijd vroeger aan boord voor de barbecue?! De kool-tjes gloeien, het eetfeest gaat beginnen en is het slot van een bijzonder geslaagde dag. Hulde en dank aan de organisatoren en de schipper, de G.D.D. moet ook in 2001 maar een mooie traditie blijven! Barend Kraal
Klassieke Schepen Het is geel en het gaat terug in de tijd? Nou dat is in ieder geval niet de bus naar de traditionele schepen beurs, want die gaat niet op zondag ochtend. Daar stond ik dan, hoe kom in de middle of no where Bataviawerf? Gelukkig kon ik meerijden met een treintaxi busje. Daar stond ik
3
dan, veel te vroeg naast de partytent van de traditionele schepen beurs. Gelukkig wilde de dame van de catering me binnen laten. Eenmaal binnen was het er comfortabel warm. Eerst maar even rond kijken. Rufus, de Vriendschap, en een heel aantal andere traditionele zeilorganisaties hadden een standje ingenomen. Maar je kon ook hele niet voor de hand liggende dingen doen. Wat dacht je bijvoorbeeld van een verzekering afsluiten? Het standje van de Gudsekop stond naast dat van een handel in oude boeken. De mensen van de vorige dag hadden het standje zeer zorgvuldig achter gelaten, na een kleine zoektocht had ik al het materiaal inclusief de computer gevonden. Toen Paul en Norbert aangekomen waren, konden we de eerste mensen bij de stand ontvangen. Op de computer had Paul een razend snelle multimedia presentatie gemaakt. Op deze manier kreeg de Gudsekop een erg dynamische uitstraling, hetgeen door het publiek goed opgepakt werd. Dit was onderdeel van de strategie: eerst de mensen even laten kijken, presentatietje, fotoboekje, foldertje. Wat ook goed werkte was het uitdelen van foldertjes, met verbale toelichting: ”nee, echt geen motor aan boord mevrouw, ja alles op de bomen, en jagen, ja jagen, gewoon van Blokzeil naar het Tjeukermeer, nee joh, geen probleem, gezellig, ja er is een toilet emmer, ach ja, alles went, weekends, maar ook trainingen, ja dan moet je wel leren zeilen, want ja, geen motor”. Het was een beetje lastig dat de gemiddelde leeftijd boven de veertig lag. Dit kan natuurlijk wel op de Gudsekop, maar als je echt wil leren varen, zal je er toch veel tijd voor vrij moeten kunnen maken. Dus deel van de tactiek, heeft u ook zonen of dochters die willen leren zeilen op een platbodem? En natuurlijk het aanbieden van pepermuntjes aan de kinderen van de bezoekers; je weet nooit wat ze onthouden en hoe eerder je begint met indoctrineren hoe beter het schijnt te werken.
december 2000, jaargang 6 nr. 4 We hebben natuurlijk ook veel leuke gesprekken gehad met mensen die echt geinteresseerd waren. Ik ben erg benieuwd of we aankomend seizoen nog mensen tegenkomen die we op deze beurs enthousiast hebben gekregen? Over het algemeen was er veel interesse voor trainingen en kende toch aardig de naam of de boot van langsvaren. En natuurlijk waren er ook de oude bekenden. Al met al was het een geslaagde winteractiviteit waarvan de Gudsekop in de zomer hopelijk de vruchten van kan plukken. Evelien
het pennetje Vlak voor de deadline van dit nummer werd mij gevraagd iets voor het pennetje te schrijven. Spontaan ja gezegd, maar als je dan achter je computer gaat zitten zo in de winter, is het hard zoeken naar inspiratie om een leuk stukje over zeilen en het Gudsekop gebeuren te schrijven. Verder ook moeilijk te bepalen waar ik over zal schrijven. Ik zie in het Bandje wel eens (wedstrijd)verslagen staan waarbij ik me afvraag: is dit nu een blaadje voor de Gudsekop of voor zeilsport i.h.a. Mijn laatste training is inmiddels al weer drie jaar geleden. En sindsdien ben ik sporadisch aan boord van het schip te vinden. Werken, kindje, niet meer zoveel vakantiedagen maakt dat je je zeiluren anders invult. Wij doen dat al jaren op een Lemsteraak waarmee we meestal het Wad opgaan. Sinds Tjebbe bij ons aan boord is gekomen willen we ook Friesland wel weer eens invaren, op zoek naar een glijbaan o.i.d. Toevalligerwijs heb ik dit jaar een midweekje een kamp gevaren met de Gudsekop. Afgelopen schooljaar werkte ik op het Montessori Lyceum Herman Jordan in Zeist. Ik kende het Jordan al van een aantal kampen die ik met de school heb
gevaren. Toen mijn collega’s dat doorkregen was dan ook de vraag: wil jij dan niet weer zo’n kamp organiseren? Nou dat leek me wel leuk, vooral ook omdat dit mij de gelegenheid bood om het kamp te varen zonder lastige docent, want dat was ik inmiddels zelf. Verder leek het me leuk, om als ik dan toch weer eens een week aan boord was, dit met iemand te doen waar ik graag mee vaar. De stoute schoenen dus aangetrokken en Arjan gebeld met de vraag of hij een vrije week wilde opofferen om een weekje met mij te varen. Nou dat zag hij eigenlijk wel zitten, dus de week was wat mij betreft al gemaakt. Ook Rienk wilde mee, dus wat betreft de Gudsekop was ik rond. Toen de hele organisatie op school, want ook dat was nu mijn verantwoordelijkheid. Ik wist dat de doelstelling van het kamp is om de leerlingen zoveel mogelijk zelf te laten doen. Ook het koken dus. Vanuit de Gudsekop hebben we dit altijd een beetje tegengehouden omdat dit een hoop gedoe met zich meebrengt en het ook wel gezellig is om een ma of een pa mee te hebben. Omdat ik zelf geen zin had om het kookgedeelte op me te nemen en het al lastig genoeg was om voldoende valkinstructeurs te vinden, heb ik de gok gewaagd en de leerlingen dit keer zelf laten koken. Dat betekende dus nog meer bagage aan boord: kleine gasbrandertjes, pannetjes en andere kookspullen. Na een hoop geregel was dan eindelijk de laatste lesweek voorbij en kon het kamp beginnen. De bus kwam aan met mooi weer, dus de regenpakken konden ingepakt blijven. De valkinstructeurs waren allen 5 en 6 vwo leerlingen van de school zelf. Eerst nog wat onwennig. Vooral over het feit dat de Gudsekop op allerlei plekjes kon varen waar zij vast liepen, maar al snel liep de boel gesmeerd. Doordat de kids ‘s avonds zelf kookten was het avondprogramma bijna geheel gevuld. Verder hadden de instructeurs allerlei leuke spelletjes bedacht om ze bezig te houden, dus wij konden bijna met de armen over elkaar. Daarom moesten wij alsnog meedoen met een
4
december 2000, jaargang 6 nr. 4 zeer spannend spelletje genaamd I’ve got you (of zoiets). Bedoeld voor de gehele leiding ploeg. Iedereen kreeg een briefje met daarop de naam van een ander. Die moest je stiekem een kus geven en dan zeggen I’ve got you, maar zodra een ander dat zag telde het niet. Gevolg was dat niemand meer alleen weg durfde, emmer werd op of naast het schip gezet zodat je toch maar niet alleen hoefde te zitten. Je durfde niet meer als eerste naar bed, maar ook niet als laatste want stel dat je samen met iemand overbleef. Als iemand even kwam helpen met het klaarmaken van het schip of het zetten van koffie was je gelijk op je hoeden. Kortom een erg grappig spelletje om eens op een training te doen. Ik geloof dat ik na een dag ofzo gepakt werd, ik was nogal opgelucht want je wordt best moe van dertig kids en als je dan ook nog dag en nacht achterom moet kijken, dan wordt je op den duur behoorlijk paranoia. Verder natuurlijk naar de disco in Langweer geweest en op de laatste avond was de halve finale van het EK-voetbal. Omdat ik nu zelf de financiën van het kamp beheerde bleek dat het budget ruim genoeg was om de laatste avond met het hele kamp te snacken. Grote bakken friet, kroketten en frikadellen gehaald, in Akkrum voor de kerk opgegeten, kinderen geschminkt en oranje aangekleed en toen naar de kroeg. Kan bijna niet fout gaan hé zo’n bonte avond. Nou iedereen weet inmiddels hoe het is afgelopen die avond, dat was wel even een domper. Gelukkig niet voor de instructeurs die vol goede moed nog een bonte avond in elkaar hebben gedraaid. Al met al een erg leuke week. Voor mij een leuke afsluiting want ik heb mijn baan op het Jordan inmiddels opgezegd, het onderwijs vaarwel gezegd en zie me eigelijk ook geen kamp meer varen. Dus Arjan en Rienk bij deze nog bedankt voor de leuke week. Ik geef het pennetje graag door aan Sybren die misschien nog een leuk oud verhaal in zijn schoenendoos heeft zitten, of een mooi nieuw verhaal over varen met een “roei”boot door Engeland. Simone
5
slotweekend Het is altijd wat met een slotweekend van de Gudsekop. Was het vorig jaar te hoog water om op zondag te mogen zeilen, dit jaar woei het te hard! Nou mag dat de pret verder niet drukken: Gudsekoppers maken er gewoon een leuk weekendje van. Het begon met een mooie verassing: bij Rufus lag naast de Gudsekop de Onverwacht voor ons klaar, een mooi klippertje van Han, die Norbert en Jantien hadden weten te strikken als tweede schip. Toen het gezelschap compleet was werd er vertrokken richting Sneek. Het woei al stevig en met een weersverwachting voor een kracht 9 op zondag moest de route zorgvuldig gekozen. Voor anker voor de lunch. In het buikje van de Onverwacht werd een heerlijke soep genuttigd bij de eerste sterke verhalen van dat weekend. Door Dirk, de schipper van het klippertje, werd de Gudsekop dit maal vergeleken met een surfplank, maar door de enthousiaste blik die ermee gepaard ging konden we hem dat vergeven. Het was een compliment en Dirk was niet meer van het scheepje weg te krijgen. Voor de nacht werd een oppertje gezocht en gevonden achter het starteiland. Alle lijnen die voor handen waren werden uitgebracht voor het doorstaan van wat een turbulente nacht beloofde te worden. De bijna traditionele stampot kwam op tafel, het van een potje Kolonisten winnend. Na de maaltijd wonnen de Kolonisten weer terrein, het veld delend met de handel in koeien. August en Bert-Jan waren er ook, dus uiteindelijk kwam het ook allemaal weer goed met Ome Joop, het zachte liedje en de vele andere “Gouwe Ouwes”. De volgende ochtend leek het allemaal wel mee te vallen met die wind. De Gudsekop had wat geklotst, maar de Onverwacht kwam nauwelijks van haar plaats. Na een goed ontbijt met eieren en
december 2000, jaargang 6 nr. 4 spek was de (hoog)moed verzameld en hees een voltallige bemensing van stoere mannen en vrouwen zich in zeilpakken en zwemvesten. Een tweede rif, dat wel. De afvaart was rustig, de achterblijvende zeilers hielden hun adem in. Een aantal mensen was namelijk al aan de andere kant van het starteiland gaan kijken. Daar woei het wel windkracht 9.
ALweer FEEST!
Uit de luwte bleek het grootzeil te groot, het was niet meer dicht te trekken zonder te veel slagzij te maken. Door het klapperen vloog een rakband los en klapperde het zeil nog meer. De Gudsekop ging nog wel vooruit, maar het Snekermeer hield helaas op. Overstag wilde het scheepje niet meer. Met vereende krachten werd het grootzeil naar beneden gehaald en met een denderende klap kwam de fok over. Gijpen ging nog wel. Van afstand kon je goed zien hoe de mast doorboog.
de Redactie
Met halve wind kon de Gudsekop weer in de buurt van het starteiland terug komen, in de luwte haar grootzeil hijsen om hoogte te winnen en weer bij de Onverwacht uit te komen. Iedereen was nog aan boord, een beetje beduusd, dat wel. Het woei toch wel erg hard. Maar het was ook wel erg gaaf geweest. De koffie stond inmiddels aan dek en de plannen werden gesmeed voor de terugweg. De Onverwacht heeft de Gudsekop teruggesleept met een spannende sleepconstructie en veel bruisend water om de kop (ja, ja, bruisend in 2000). Bij Rufus werden niet alleen alle lijnen die voorhanden waren, maar ook alle lijnen uit het vooronder uitgezet, werd het anker in de sloot naast het dijkje geplant om de paaltjes op de wal te ontlasten en werden zeilen, vallen en frutsels vastgesjord voor een heuse storm. De stront woei van de dijk. Afscheid vond plaats in striemende regen, met scherpe zon en felle wolken op de achtergrond. Een weer een slotweekend waardig. Bregje
Op 7 oktober zijn Ada en Bas de gelukkige ouders geworden van Emma. Het gaat weer goed komen met de Gudsekop kampen in 2015... Heel erg gefeliciteerd!
vaarschema 2001 Weekend 1 31-03-01 01-04-01 Paastraining 14-04-01 20-04-01 Weekend 2 21-04-01 22-04-01 Weekend 3 (3 dg.) 28-04-01 30-04-01 Weekend 4 05-05-01 06-05-01 Weekend 5 12-05-01 13-05-01 Hemelvaarttraining 19-05-01 25-05-01 Weekend 6 26-05-01 27-05-01 Weekend 7 (3 dg.) 02-06-01 04-06-01 Weekend 8 09-06-01 10-06-01 Weekend 9 16-06-01 17-06-01 Weekend 10 23-06-01 24-06-01 Weekend 11 30-06-01 01-07-01 Platbodemtraining 1 07-07-01 13-07-01 Zomerweek 14-07-01 20-07-01 Weekend 12 21-07-01 22-07-01 3 Provinciën Tocht 28-07-01 03-08-01 Platbodemtraining 2 04-08-01 10-08-01 Zomerwknd 1 (4 dg.) 11-08-01 14-08-01 Donateursdag 15-08-01 Zomerwknd 2 (4 dg.) 16-08-01 19-08-01 Weekend 13 25-08-01 26-08-01 Weekend 14 01-09-01 02-09-01 Weekend 15 08-09-01 09-09-01 Weekend 16 15-09-01 16-09-01 Weekend 17 22-09-01 23-09-01 Weekend 18 29-09-01 30-09-01 Weekend 19 06-10-01 07-10-01 Herfsttraining 13-10-01 19-10-01 Weekend 20 20-10-01 21-10-01 Slotweekend 27-10-01 28-10-01 Geef je snel op als je wilt varen!
6
december 2000, jaargang 6 nr. 4
nieuw servies De winter is bij uitstek geschikt om de Gudsekopfoto’s in te plakken maar ook om Douwe Egberts zegeltjes te tellen. Wie heeft er nog zegels in de kast en gebruikt ze niet (zie ook oma)? De Gudsekop kan ze prima gebruiken! Stuur ze op naar: Annemarieke Vermeulen, (red: adres verborgen). Annemarieke
BON VOOR HET BANdje Wil je op de hoogte gehouden van alles wat met de Gudsekop te maken heeft en wil je het Bandje ontvangen? Dat kan! Ken je iemand die het Bandje moet ontvangen? Geef het door! Wil je het Bandje niet meer ontvangen? We stellen het op prijs als je dat meldt. Vul deze bon in en stuur hem naar: Stichting de Gudsekop, (red: adres verborgen) Je mag ook mailen naar:
[email protected] o.v.v. ‘Bandje’ Naam: .......................................................................................................... Adres: .......................................................................................................... Postcode: .......................................................................................................... Plaats: .......................................................................................................... Telefoon: .......................................................................................................... Mobiel: .......................................................................................................... Email: .......................................................................................................... Opmerkingen: .......................................................................................................... de Redactie
Colofon Bandje d’r Tussen is een uitgave van Stichting de Gudsekop en verschijnt 4 keer per jaar in een oplage van 200 stuks. Redactie: Bregje Hamelynck, Yvette Ruijs, Paul Sistermans Wil je informatie over deze uitgave of wil je kopij insturen? Bel of mail naar: Paul Sistermans, (red: adres en telefoonnummer verborgen),
[email protected] Adreswijziging? Martijn van Nieuwenhuijze, (red: adres en telefoonnummer verborgen) of mail naar
[email protected] Wordt s.v.p. donateur van de Gudsekop! Gironummer 8083560, Stichting de Gudsekop, o.v.v. Donateur Bezoek de Gudsekop website: http://go.to/gudsekop
7
