Aan de slag met EVC en EVP Een handreiking

Aan de slag met EVC en EVP Een handreiking

Inhoudsopgave Inleiding ................................................................................................................ 1 1 ABC van EVC .................................................................................................... 2 1.1 Wat is EVC? .................................................................................................... 2 1.2 Wat is EVP? .................................................................................................... 3 1.3 Doelen EVC en EVP ....................................................................................... 4 2 Wie gaan er een EVC-procedure in? .............................................................. 5 2.1 Doelbepaling ................................................................................................... 5 2.2 Om welke opleidingsstandaard gaat het? ....................................................... 5 2.3 Individuele of groepsaanpak ........................................................................... 6 2.4 Samengevat .................................................................................................... 7 3 Wie zijn de aanbieders? .................................................................................. 8 3.1 Erkende aanbieders ........................................................................................ 8 3.2 Variëteit aanbieders ........................................................................................ 8 3.3 Uitvoering procedure ..................................................................................... 10 3.4 Verzilveren van Ervaringscertificaat .............................................................. 10 3.5 Samengevat ................................................................................................... 11 4 Wat moet ik als organisatie regelen? ............................................................ 12 4.1 Voorlichtingsbijeenkomsten ........................................................................... 12 4.2 Kandidatenregistratie ..................................................................................... 12 4.3 Afspraken maken ........................................................................................... 12 4.4 Samengevat ................................................................................................... 13 5 Financiering ..................................................................................................... 14 5.1 Kosten ............................................................................................................ 14 5.2 Inkoop centraal/decentraal / landelijke dekking ............................................. 14 5.3 Gebruik van regelingen ...................................................................................15 6 Waar kan ik met vragen terecht?....................................................................16 7 Bijlagen ............................................................................................................ 17 7.1 Bijlage 1: Schema wanneer een EVC of een EVP-procedure? ..................... 18 7.2 Bijlage 2 Checklist EVC-aanbieder .................................................................19

Inleiding De eisen van de arbeidsmarkt veranderen tegenwoordig steeds vaker en sneller. Als gevolg daarvan is niemand ooit uitgeleerd en moeten mensen zich flexibel aan nieuwe omstandigheden kunnen aanpassen. Het Erkennen van Verworven Competenties (EVC) maakt het mogelijk om kennis en ervaringen van mensen om te zetten in erkende diploma’s of vrijstellingen. Maar ook steeds vaker wordt een verkort traject, EVP, ingezet om competenties van medewerkers inzichtelijk te maken in een ErvaringsProfiel. Allereerst moet natuurlijk worden afgewogen of EVC/EVP een geschikt middel is voor werknemers binnen een bedrijf. Ook moeten de consequenties voor een bedrijf inzichtelijk zijn. In deze handreiking wordt informatie gegeven over aandachtspunten bij de inkoop van EVC. De handreiking kwam tot stand in samenwerking met organisaties die al ervaring hebben met het inkopen van EVC. Nieuwe inzichten zullen op gezette tijden in dit groeidocument worden verwerkt. Daarnaast bestaat er ook aandacht voor wat er al wel en (nog) niet mogelijk is bij de EVC-aanbieders. Wat houdt EVC en EVP precies in? Wie bieden EVC aan? Hoe kan de meest geschikte aanbieder geselecteerd worden? Welke afspraken moeten er worden vastgelegd? Dat zijn de vragen die van belang zijn voor goed gestroomlijnde EVC-trajecten voor uw medewerkers. We hopen dat deze handreiking u zal helpen om met EVC aan de slag te gaan in uw organisatie. Veel succes!

Kenniscentrum EVC Januari 2010

1

ABC van EVC In deze paragraaf wordt kort uiteengezet wat EVC, en een variant hiervan EVP, inhoudt en met welke doelen EVC of EVP kan worden ingezet.

1.1

Wat is EVC? Een EVC-procedure brengt in beeld over welke competenties iemand beschikt aan de hand van een portfolio en in hoeverre de competenties gewaardeerd kunnen worden ten opzichte van een opleidingsstandaard. De talenten, kennis en vaardigheden kan iemand hebben verworven via formele scholing zoals via school, of meer informele vormen zoals via het werk of thuis door het beoefenen van hobby’s. EVC wordt ingezet voor verschillende doeleinden, maar gebeurt veelal voor het certificeren van werknemers voor een bepaalde opleidingsstandaard uitgaande van de reeds opgebouwde kennis en ervaring die een werknemer bezit. Er wordt een EVC-traject ingegaan voor een bepaalde opleidingsstandaard. Tijdens de intake wordt bekeken of de werknemer al voldoende ervaring en kennis heeft opgebouwd met betrekking tot de opleidingsstandaard. Wanneer dit het geval is, is een EVC-procedure zinvol. Blijkt nu dat er reeds zoveel overlap bestaat tussen de competenties die de werknemer bezit en de opleidingsstandaard, is deze vrij gemakkelijk te verzilveren voor een erkend diploma. Bestaat er een groter gat tussen de aanwezige competenties en de opleidingsstandaard dan zal veelal het advies in het Ervaringscertificaat luiden om een aanvullende opleiding te volgen die aansluit op de ontbrekende competenties om alsnog een erkend diploma te behalen. Een EVC-procedure bestaat uit een vijftal stappen die hieronder zijn toegelicht. 1.

Voorlichting + intake Medewerkers en hun leidinggevenden moeten worden voorgelicht wat EVC inhoudt en welke doelen EVC beoogt te bereiken. Het is van belang dat binnen de organisatie is bepaald met welk doel EVC wordt ingezet (zie paragraaf 1.3 en 2.1). Voordat een EVC-traject wordt gestart vindt altijd een intake plaats met een EVC-aanbieder waarin wordt besproken of de medewerker voldoende ervaring heeft, gemotiveerd is en wat een EVC-traject inhoudt aan werkzaamheden en tijdsbesteding. Op basis van een eerste kennismaking wordt de opleidingsstandaard vastgesteld waarvoor de werknemer een EVC-procedure voor gaat volgen. Dit heeft met name te maken met de soort ervaring die de werknemer tot op heden heeft opgedaan. Daarnaast worden afspraken gemaakt over het verdere verloop van het traject en de portfoliobegeleiding. Na deze intake wordt definitief vastgesteld of de medewerker het EVC-traject gaat doorlopen of niet. 2. Herkennen: portfolio De medewerkers ontvangen een portfolio dat zij gaan vullen. In dit portfolio komt een overzicht van de ervaring van de medewerker en bewijzen daarbij. Denk bijvoorbeeld bij secretaresses aan gemaakte notulen of bij een bouwkundig werkvoorbereider aan een werktekening met bijbehorende materialenlijsten. Wanneer een grotere groep medewerkers met een duidelijk profiel en ervaring tegelijk een EVC-traject doorloopt kan met de werkgever doorgesproken worden welke bewijzen worden verzameld en kan dit traject redelijk snel plaatsvinden. Er ontstaat dan een soort standaard, die niet meer individueel hoeft te worden getoetst. Het vullen van een portfolio houdt echter in dat je als persoon kritisch naar jezelf kijkt. Het vraagt zelfreflectie. Voor de meeste mensen is dit geen alledaagse bezigheid en vraagt dit proces wat tijd. Als deze tijd hiervoor wordt genomen en goede begeleiding wordt gegeven is dit een waardevol proces in de ontwikkeling van medewerkers.

3. Waarderen: assessment Als het portfolio gevuld is, vindt een assessment plaats. Zo’n assessment kan verschillende vormen hebben. Meestal wordt het portfolio beoordeeld door beoordelaars en vindt daarna een gesprek plaats met de EVC-kandidaat om het portfolio en de ervaring van de kandidaat kritisch door te spreken en te toetsen. Daarnaast kan bijvoorbeeld een werkplekbezoek, een simulatie of een proeve van bekwaamheid worden gevraagd. Dit is echter altijd vooraf bekend. Dus u als werkgever en de medewerkers weten hoe het assessment eruit zal zien, voordat aan het daadwerkelijke EVC-traject wordt begonnen. 4. Resultaten: Ervaringscertificaat De resultaten van de beoordeling worden weergegeven in een rapportage. Deze rapportage heet het Ervaringscertificaat. 5. Verdere ontwikkeling Het Ervaringscertificaat zal nooit doel op zich zijn, maar is een middel om verder te komen om een loopbaandoel te verwezenlijken. Met het Ervaringscertificaat is de EVC-procedure officieel ten einde, maar veelal bevat het Ervaringscertificaat een advies over welke competenties te ontwikkelen en op welke manier. Bijvoorbeeld door het volgen van een opleiding of door extra begeleiding op de werkplek. Dit betreft het traject dat een vervolg is op de EVC-procedure. Het kan echter zo zijn dat het inzicht in de competenties van de werknemers voldoende blijkt en dat een Ervaringscertificaat volstaat. 1.2 Wat is EVP? Er worden steeds meer methodieken ontwikkeld die als doel hebben competenties van mensen inzichtelijk te maken. De nadruk ligt dan meer op het zichtbaar maken van de kennis en ervaring waarover mensen beschikken niet zozeer op het waarderen (officieel beoordelen) van deze competenties aan de hand van een opleidingsstandaard. Een procedure die dit nastreeft is het Ervaringsprofiel, waarin is vastgelegd wat de competenties van iemand zijn en in hoeverre deze overeenkomen met een bepaalde opleidingsstandaard. Deze procedure komt erg overeen met een EVC-procedure, echter voor EVP wordt geen assessment van competenties afgenomen en deze competenties zijn dus niet te verzilveren voor diploma’s of verkorte opleidingen. Wel is het mogelijk om na een EVP-procedure alsnog een EVC-assessment te doen. 1.3 Doelen EVC en EVP EVC is in de eerste plaats bedoeld voor mensen die op een hoger niveau functioneren dan hun laatst behaalde diploma. Denk aan de automonteur die een diploma heeft op vmbo-niveau, maar al jaren op mbo-niveau werkt. Verder is EVC ook geschikt voor mensen van wie de talenten nog niet eerder zijn erkend met een certificaat of diploma. Een EVC-procedure motiveert en stimuleert om door te leren en loopbaanstappen mogelijk te maken. Het zorgt ervoor dat personeel beter inzetbaar is én blijft. Onderstaand schema geeft een kort overzicht welke doelen EVC en EVP nastreven en wat specifieke doelen zijn met betrekking tot het inzetten van het instrument.

Doelen van beide instrumenten

Ervaringscertificaat Ervaringsprofiel • persoon laten inzien wat zijn ervaring waard is

Met welk doel in te zetten?

• • • • • • • •

• •

wie ben ik, wat kan ik, wat wil ik motivatie, zelfvertrouwen, eigenwaarde stap zetten naar een loopbaandoel preventief: beter en efficiënter matchen waarderen van competenties • indicatie van competenties in in relatie tot een standaard relatie tot een standaard verzilveren ervaringskennis • vooral preventief gebruik ‘van werk naar werk’: efficiënter en bekorten opleidingsduur of kwalitatief beter inschrijven en aantal scholingsdagen matchen van kandidaten zowel preventief gebruik ‘van • daarnaast mogelijk HR werk’: efficiënter en instrument voor effectief POP kwalitatief beter inschrijven en matchen van kandidaten als ambitie: hogerop of bredere inzet focus op instroom, doorstroom en uitstroom

2 Wie gaan er een EVC-procedure in? In deze paragraaf komen aandachtspunten naar voren die van belang zijn om te bepalen welk traject medewerkers ingaan. Belangrijk is om als organisatie stil te staan met welk doel een EVC of EVP traject wordt ingegaan, voor welke opleidingsstandaard het traject wordt gevolgd en of er gekozen wordt een individuele of groepsgewijze aanpak van het traject. 2.1 Doelbepaling EVC of EVP is een bruikbaar instrument wanneer het gewenst is om de competenties van een werknemer in kaart te brengen (gekoppeld aan een opleidingsprofiel). EVC biedt de mogelijkheid om de competenties ook te waarderen in de vorm van een Ervaringscertificaat. Zowel de organisatie als de werknemer zelf kunnen een doel hebben voor ontwikkeling. Dit kan voor de organisatie inhouden dat zij werknemers willen kwalificeren voor nieuwe functie-eisen of veiligheidseisen en voor een werknemer kan het inhouden een loopbaanstap te kunnen maken binnen of buiten de organisatie. Vanuit die doelbepaling kan er worden afgewogen of een gehele EVC-procedure gewenst is of dat EVP een passende procedure is. Ook als organisatie wordt bepaald of werknemers de vrijheid krijgen om een traject in te gaan of dat er een beperkt aanbod beschikbaar is om zich verder te ontwikkelen. Wanneer besloten wordt om een EVC-procedure in te kopen is het wel essentieel om te weten welke procedure er gaat worden ingekocht, dat wil zeggen voor welke opleidingsstandaard. Spreekt het doel van de organisatie een gewenste opleidingsstandaard voor de werknemer uit, of heeft de werknemer zelf een idee? In bijlage 1 (Wanneer EVC/EVP?) is een schema opgenomen om te beslissen of een EVC- of EVP-procedure passend is. EVC is een instrument dat zowel gebruikt wordt in loopbaanontwikkeling als in outplacementprocedures. Daarnaast wordt EVC of EVP veelvuldig ingezet om het zelfvertrouwen van mensen te verbeteren en motivatie te versterken. Wees u ervan bewust dat EVC ook onrust kan veroorzaken bij uw medewerkers. Wees duidelijk over wat de doelstellingen zijn.

2.2 Om welke opleidingsstandaard gaat het? Wat regelmatig voorkomt, is dat de opleidingsstandaard niet voldoende overeenkomt met de functieprofielen. In principe bieden aanbieders alleen EVC-procedures aan volgens de CREBO, CROHO, of branchespecifieke standaarden. Wanneer dit niet het geval is, is het mogelijk om in het register via de zoekfunctie ‘beroepen’ te zoeken naar gerichte EVC-procedures of in gesprek te gaan met een aanbieder. Dit levert twee zaken op om te bespreken met de ECV-aanbieder: 1.

Welke opleidingsstandaard wordt gekozen? De keuze voor de opleidingsstandaard is afhankelijk van het doel van de EVC-procedure voor u en uw medewerkers. Is het uitgangspunt van de EVC-procedure dat de ervaring wordt gemeten ten opzichte van één specifieke opleidingsstandaard? Dit is bijvoorbeeld zo als u uw medewerkers wilt opleiden en diplomeren voor één specifiek diploma dat u vereist vindt voor een bepaalde functie. Of is het doel dat de ervaring van de medewerkers in kaart wordt gebracht en beoordeeld en is het zaak om te zoeken naar de opleidingsstandaard die het beste past bij de ervaringen van uw medewerkers? In het eerste geval bepaalt u als werkgever de opleidingsstandaard van de EVC-trajecten en wordt in de intake bekeken welke medewerkers voldoende ervaring hebben ten opzichte van deze standaard en vervolgens het EVC-traject in gaan. Dit zal vooral voorkomen als u een homogene groep medewerkers met eenzelfde functie en achtergrond een EVC-traject wilt aanbieden. In het tweede geval wordt met u als opdrachtgever gekeken welke opleidingsstandaarden het meest zullen passen bij de ervaringen van de medewerkers en kan er in de intake gekeken worden welke standaard het beste past bij de ervaring van de medewerker. Dit kan door hobby’s en eerdere werkervaringen wel eens een heel andere standaard zijn dan door u benoemd. Maak vooraf duidelijke afspraken hierover met de EVC-aanbieder én de medewerkers of alle standaarden zijn toegestaan of niet. Dit is belangrijk i.v.m. verwachtingenmanagement.

2.

EVC is een instrument dat zowel gebruikt wordt in loopbaanontwikkeling als in outplacementprocedures. Wees u ervan bewust dat EVC ook onrust kan veroorzaken bij uw medewerkers. Wees duidelijk over wat uw doelstellingen zijn. Het kan zijn dat u naast de gekozen opleidingstandaard competenties en werkprocessen uit uw eigen functie- en competentieprofiel wilt laten waarderen door de ECV-aanbieder. Of bijvoorbeeld dat u de kerncompetenties binnen uw bedrijf mee wilt nemen in de beoordeling. Dit is vaak bespreekbaar met een ECV-aanbieder. Het vraagt wel het e.e.a. van de beschrijvingen van uw profielen, maar u kunt dit natuurlijk in de offertefase bespreken met de ECV-aanbieder. Een dergelijke aanpassing kan consequenties hebben voor de herkenbaarheid van het certificaat door derden.

2.3 Individuele of groepsaanpak Wanneer er is besloten dat een EVC-procedure een geschikt instrument is, is het voor de organisatie een afweging of er moet worden gekozen voor een individuele of groepsaanpak. Deze afweging heeft o.a. te maken met het doel van de organisatie voor het in gang zetten van EVC. Wanneer een groep werknemers allen gekwalificeerd moeten worden voor dezelfde opleidingsstandaard, ligt het voor de hand de groepsaanpak te kiezen. Wanneer er sprake is van ontwikkeldoelen per individu waarvoor EVC is gekozen, ligt het voor de hand een individueel traject aan te gaan. In dat laatste geval kunt u ervoor kiezen om de medewerker zelf contact te laten zoeken met een ECV-aanbieder of dat u als werkgever afspraken maakt met de

ECV-aanbieder. Het is ook mogelijk een raamovereenkomst af te sluiten en daarin toch per individuele medewerker af spraken te maken over het verloop van het traject. Een aandachtspunt bij een individuele aanpak is het vervolgtraject. Wilt u de medewerker een maatwerkopleiding aanbieden na de EVC-procedure als de medewerker nog niet alle competenties voor een diploma bezit? Dan is het goed om vooraf de mogelijkheden te bespreken met de EVC-aanbieder. Het kan namelijk zijn dat men geen of lastige maatwerktrajecten aanbiedt op individueel niveau. Vraag vooraf naar de mogelijkheden hiervoor. 2.4 Samengevat - Doel bepalen vanuit organisatie of werknemer. - Procedure: Herkennen (EVP) of waarderen (EVC)? - Waarderen voor welke opleidingsstandaard? - Individuele of groepsaanpak?

3 Wie zijn de aanbieders? EVC-procedures worden ingekocht bij zogenoemde ECV-aanbieders. In de meeste gevallen zijn dit onderwijsinstellingen (ROC’s en HBO’s), kenniscentra of gespecialiseerde bureaus. Via het ECV-register (te vinden op www.kenniscentrumevc.nl) zijn erkende ECV-aanbieders te vinden. 3.1 Erkende aanbieders Erkend wil zeggen dat deze aanbieders voldoen aan de kwaliteitscode EVC. Deze code is ontwikkeld om ervoor te zorgen dat de kwaliteit van EVC-beoordelingen goed is. De ECV-aanbieders worden hierop beoordeeld door onafhankelijke partijen. Wilt u aanspraak maken op de WVA (paragraaf 5.3) en een betrouwbaar Ervaringscertificaat ontvangen, dan koopt u EVC in bij een erkend ECV-aanbieder. 3.2 Variëteit aanbieders Er zijn verschillen tussen onderwijsinstellingen, kenniscentra en gespecialiseerde bureaus. Zij verschillen in de variëteit van opleidingsstandaarden (bijv. verpleegkundige of automonteur) en opleidingsniveaus (bijv. MBO 2 of HBO Bachelor) en het is daarom een afweging op welke manier u EVC binnen de eigen organisatie gaat organiseren wat voor soort aanbieder het beste daarbij past.

Vb) Open Universiteit

Niveau(s) Grote variëteit (breed georiënteerd) op 1 niveau

Gespecialiseerd Bureau

Kleine variëteit op 1 niveau

Variëteit ------------------------------------------------------------------opleidingsstandaarden Grote variëteit op meerdere Kleine variëteit niveaus (specialisme) op meerdere niveaus ROC's

Vb) Schoevers

Daarnaast zijn er overwegingen die helpen om een keuze te maken voor een aanbieder, daarom hier wat globale kenmerken van de verschillende typen EVC-aanbieders (met natuurlijk overal uitzonderingen voor) ROC’s: Een ROC heeft EVC vaak in het dienstpakket van de contractpoot zitten. Dat wil zeggen dat u vaak geen rechtstreeks contact heeft met een sector zelf, maar met een ‘ECV-loket’ dat met u de meer globale afspraken maakt. Dat ECV-loket zorg er intern voor dat de EVC-procedures worden uitgevoerd door de inhoudsdeskundigen. Voordelen: Een ROC mag wettelijk gezien diplomeren. Voldoet een medewerker helemaal aan de opleidingsstandaard, dan mag een ROC op basis van het afgegeven Ervaringscertificaat een diploma afgeven. Ook kan een ROC over het algemeen een verkort opleidingstraject aanbieden (bespreek dit vooraf!). Nadelen: Een ROC is meestal nog niet gewend aan marktgericht werken, waardoor de flexibiliteit niet altijd optimaal is. Daarnaast krijgt u tijdens het traject met andere medewerkers te maken dan in de offertefase en is het belangrijk om te bewaken of alle gemaakte afspraken goed worden nagekomen door de uitvoerders. HBO’s: In het Hoger Onderwijs zijn vooral de HBO’s ECV-aanbieder. Ook hier zal vaak een ECV-loket zijn waar u terecht kunt en dat intern regelt dat de sectoren de uitvoering op zich nemen. Het komt bij een HBO vaker voor dat u rechtstreeks met de sectoren zelf afspraken maakt. In het MBO zijn de opleidingsstandaarden landelijk vastgesteld en daarmee vergelijkbaar voor de verschillende scholen. In het HBO is dat echter niet het geval. Scholen zijn redelijk autonoom in het bepalen hoe een opleiding eruit ziet. Dat heeft tot gevolg dat opleidingsstandaarden en daarmee het Ervaringscertificaat niet zomaar overal tot vergelijkbare resultaten leidt. Zo kan het voorkomen dat de ene school aan de hand van een Ervaringscertificaat een diplomeringstraject van 3 maanden aanbiedt terwijl een andere school op basis van hetzelfde Ervaringscertificaat een diplomeringstraject van anderhalf jaar aanbiedt! Voordelen: Een HBO mag wettelijk gezien diplomeren. Voldoet een medewerker helemaal aan de opleidingsstandaard, dan mag het HBO op basis van het afgegeven Ervaringscertificaat een diploma afgeven. Ook kan een HBO over het algemeen een verkort opleidingstraject aanbieden (bespreek dit vooraf!). Nadelen: De HBO-scholen, maar ook de sectoren binnen 1 school kunnen erg autonoom zijn. Maak daarom goede afspraken. Het gebeurt regelmatig dat HBO-scholen EVC zien als toeleidingsinstrument naar een verkorte opleiding. Het kan zijn (ervaring uit de praktijk) dat HBO’s verwachten dat de medewerker een vak volgt of een scriptie maakt. Wees helder in uw doelstellingen met EVC. Vraag daarnaast vooraf wat de mogelijkheden zijn voor verkorte opleidingstrajecten. Ervaringscertificaten zijn lastig inwisselbaar bij andere HBO-instellingen dan die waar het EVC-traject is doorlopen. Bespreek vooraf de mogelijkheden als u een landelijke werkgever bent. Kenniscentra Beroepsonderwijs Bedrijfsleven (kbb’s): De Kenniscentra Beroepsonderwijs Bedrijfsleven (KBB) zorgen voor de relatie tussen het beroepsonderwijs en het bedrijfsleven. Ze erkennen leerbedrijven waar (v)mbo-leerlingen terechtkunnen voor het praktijkgedeelte van hun opleiding. Ook ontwikkelen en onderhouden ze kwalificatiedossiers waarin is vastgelegd wat een leerling moet kennen en kunnen als hij klaar is met zijn opleiding. Daarnaast ontwikkelen de kenniscentra activiteiten op het gebied van arbeidsmarktinformatie en voeren ze EVC-procedures uit als aanbieder. Omdat een KBB altijd gericht is op een bepaald domein in het onderwijs (bijvoorbeeld zorg en welzijn, of administratie en economie) bieden zij alleen de EVC-trajecten op dit domein aan.

De constructies waarin KBB’s samenwerken met het onderwijs verschillen. Zo zijn er KBB’s die in eigen beheer EVC uitvoeren. Andere KBB’s bieden EVC aan en werken daarbij samen met het onderwijs voor de uitvoering en/of vervolgtrajecten voor het verzilveren van een Ervaringscertificaat. Vraag hiernaar als u contact zoekt. Particuliere ECV-aanbieders: Er zijn verschillende particuliere aanbieders actief als EVC-aanbieder. Deze aanbieders werken over het algemeen vrij flexibel en klantgericht in tegenstelling tot onderwijsinstellingen. Onderling verschilt het tussen particuliere aanbieders of zij over de mogelijkheid beschikken om te kunnen diplomeren. Aanbieders zoals Schoevers en NCOI zijn aanbieders die dit wel kunnen. Het is bij deze aanbieders belangrijk om de procedure van het EVC-traject goed te bevragen zodat helder is wat de aanbieder te bieden heeft en of dit aansluit bij de wensen van de organisatie. Nadelen: particuliere aanbieders letten er meer op dat een EVC-traject voor hen rendabel is waardoor zij geneigd zijn een de procedure snel te doorlopen waardoor er minder aandacht bestaat voor zelfreflectie en begeleiding van de medewerker voor het vullen van het portfolio. 3.3 Uitvoering procedure Het is de vraag of aanbieders de gehele procedure uitvoeren of onderdelen uitbesteden. Als dat zo is, is het wel prettig om te weten met wie ze samenwerkingsverbanden hebben en of dit dan de voorkeur heeft. In bijlage 2 is een checklist terug te vinden die ondersteunt bij het maken van goede afspraken met de EVC-aanbieder zodat duidelijk is wat de partijen van elkaar mogen verwachten tijdens het traject. 3.4 Verzilveren van Ervaringscertificaat Het is belangrijk om na te gaan of de EVC- aanbieder Ervaringscertificaten uitreikt met een landelijke dekking. De landelijke dekking houdt in dat Ervaringscertificaten bij elke onderwijsinstelling te verzilveren zijn, bijvoorbeeld voor een verkorte opleiding of een diploma. Vooral HBO-instellingen hebben moeite om elkaars Ervaringscertificaten op een efficiënte wijze te accepteren. Bespreek dit vooraf als landelijke dekking wenselijk is. 3.5 Samengevat - Erkende aanbieder? - Keuze aanbieder op basis van doel EVC-procedure à tabel 1. - ROC/HBO/KBB/Particulier? - Checklist: uitvoering procedure en landelijke dekking.

4 Wat moet ik als organisatie regelen? Wanneer u besluit om EVC-procedures in te kopen voor uw werknemers is het raadzaam om ook binnen de organisatie een aantal zaken goed te regelen. 4.1 Voorlichtingsbijeenkomsten Wanneer het binnen de organisatie mogelijk wordt voor medewerkers om een EVC-traject aan te vragen, is het raadzaam voorlichtingsbijeenkomsten te organiseren. Medewerkers worden geïnformeerd over wat een EVC-traject inhoudt, op welke manier dit onderdeel is van het HRM beleid en op welke wijze de organisatie omgaat met de aanvragen voor EVC. Voer over dit soort beleid een heldere communicatie.

4.2 Kandidatenregistratie Het is voor te stellen dat de organisatie wil meten hoe succesvol EVC kan zijn als instrument. Hiervoor dient u zicht te krijgen op hoeveel aanvragen er worden gedaan voor EVC en hoeveel er succesvol zijn doorlopen (afgerond met een Ervaringscertificaat). Vervolgens biedt een Ervaringscertificaat het inzicht over welke competenties uw medewerker beschikt en welk opleidingstraject er mogelijk kan worden ingegaan om een diploma te behalen. Het is voor de organisatie interessant om van de kwalificaties van zijn medewerkers op de hoogte te zijn zodat dit misschien kan leiden tot doorstroom naar andere functies. 4.3 Afspraken maken Om EVC als instrument succesvol te laten slagen zijn voor uw medewerkers is een positieve houding van leidinggevenden t.o.v. EVC wezenlijk. Er moeten afspraken worden gemaakt met leidinggevende over het beschikbaar stellen van werktijd voor het vullen van het portfolio van de werknemer en is het wenselijk dat de leidinggevende zijn medewerker stimuleert wanneer hij het traject doorloopt. Tevens moeten er ook concrete afspraken worden gemaakt met de EVC-aanbieder over het verloop van het traject; Wie is waarvoor verantwoordelijk? Wat gebeurt er als er mensen uitvallen gedurende het traject? Wie begeleidt de personen: wordt er door uw organisatie een eerste aanspreekpunt aangesteld, of doet de ECV-aanbieder dit? Ter ondersteuning van het maken van goede afspraken met de ECV-aanbieder is in bijlage 2 een ‘Checklist EVC-aanbieder’ opgemaakt. 4.4 Samengevat - Communicatie binnen de organisatie. - Voorlichtingsbijeenkomsten organiseren (inhoud proces, taken, verantwoordelijkheden). - Kandidatenregistratie/ken- en stuurgetallen. - Afspraken maken intern en met de EVC-aanbieder.

5 Financiering Informatie over de kosten, de afweging of u centraal of decentraal moet inkopen, of kortingen te bedingen zijn en welke regelingen mogelijk voor u gelden zijn in deze paragraaf opgenomen. 5.1 Kosten Het in kaart brengen van de competenties van een werknemer via een Ervaringscertificaat is maatwerk. De kosten zijn dan ook sterk afhankelijk van de aard en duur van het persoonlijke traject, maar komen gemiddeld op tussen de € 800,- en € 1500,-. Binnen bepaalde branches of sectoren wordt het Ervaringscertificaat betaald door het Opleidingen Ontwikkelingsfonds (O&O fonds). De kosten voor EVP liggen ongeveer op € 600,-. Bij de kosten voor EVC en EVP is sprake van marktwerking en er zijn lagere prijzen te bedingen voor werkgever, denk bijvoorbeeld aan staffelkortingen. Zowel bij een groepsaanpak als individuele aanpak zijn kortingen te bedingen. Ga hierover in gesprek met de aanbieder. Er bestaan verschillen in tarief tussen de aanbieders. Belangrijk is om helder te krijgen wat de aanbieder biedt voor een bepaalde prijs. Er kan prijsverschil bestaan doordat bijvoorbeeld de hoeveelheid tijd die een aanbieder besteedt aan de begeleiding van de kandidaat bij het vullen van het portfolio veel meer bedraagt dan bij een andere aanbieder. Uw criteria bepalen voor welke aanbieder u uiteindelijk kiest (prijs-kwaliteit verhouding). Spreek met de EVC-aanbieder af hoe de facturering en de betaling plaats vindt.

5.2 Inkoop centraal of decentraal regelen Voor een groot bedrijf met meerdere vestigingen, kan gekozen worden om centraal of decentraal in te kopen. Beide varianten hebben voor- en nadelen. Wat overwegingen hierbij vindt u hieronder. Voordelen centrale inkoop: • Wanneer u centraal inkoopt, kunnen er gemakkelijker met een of enkele ECV-aanbieder(s) afspraken worden gemaakt. Meer volume maakt het makkelijker om afspraken over prijs en werkwijze te maken. •

Het blijft belangrijk om een goede relatie op te bouwen met een EVC-aanbieder en het kost minder tijd om dit centraal te beheren. Aan de andere kant biedt decentrale inkoop de mogelijkheid om een vastere relatie met een plaatselijke EVC-aanbieder op te bouwen.

•

Het Ervaringscertificaat kost wat moeite om te organiseren omdat het kennis van het onderwijsveld vraagt. Ook kan het Ervaringscertificaat binnen een bedrijf op verschillende manieren worden gebruikt. Bij centrale inkoop wordt deze kennis gebundeld en op één plaats opgebouwd. Er kan dan steeds makkelijker de weg gevonden worden in EVC-land. Er ontstaat makkelijker ‘EVC-expertise’. Bij decentrale inkoop wordt het wiel op meerdere plaatsen uitgevonden.

Nadelen centrale inkoop: • EVC roept veel vragen op, het blijkt eng te zijn voor medewerkers. Centrale inkoop zorgt voor meer afstand tussen de medewerker en EVC. •

Een medewerker in een EVC-traject heeft tijd en ondersteuning nodig van een leidinggevende. Door centrale inkoop kan een leidinggevende wellicht minder betrokken zijn of zich verantwoordelijk voelen. Decentrale inkoop is ‘dichter bij huis’ en leidinggevende en medewerker zijn wellicht meer betrokken bij het inkoopproces.

•

Centrale inkoop leidt meestal tot landelijke afspraken met enkele EVC-aanbieders. De ECV-aanbieder bij de medewerker op de hoek wordt daarmee wellicht overgeslagen. Dit leidt tot een hogere drempel en extra lastigheden met de overdacht wanneer een medewerker dicht bij huis het Ervaringscertificaat wil verzilveren en een opmaat opleiding wil volgen. Decentrale inkoop zorgt dat dit soort afwegingen direct al worden meegenomen in het inkoopproces.

5.3 Gebruik van regelingen • WVA Via de Wet Vermindering Afdracht (WVA) is het vanaf 1 januari 2007 mogelijk om een fiscale tegemoetkoming te ontvangen voor kosten van EVC. Voor werkgevers komt deze tegemoetkoming neer op maximaal 320 euro per werknemer per kalenderjaar als deze voor een werknemer een EVC-procedure betaalt. Echter, de werkgever heeft alleen recht op WVA wanneer deze een EVC-procedure inkoopt bij een erkende aanbieder. • Crisismaatregelen Wanneer werknemers worden bedreigd met ontslag is het mogelijk hen als organisatie verder te helpen naar nieuw werk. Wanneer dit het geval is, is het mogelijk om een EVC- of EVP-procedure in te gaan. De kosten voor EVC bedragen tussen de € 800,- en € 1500,-. De kosten voor een EVP liggen op circa € 600,-. UWV vergoedt: • Bedrijf < 25 werknemers: 100% vergoeding tot maximaal € 1300,- voor EVC; € 600,- voor EVP. • Bedrijf > 25 werknemers: 50% vergoeding tot maximaal € 650,- voor EVC;

€ 300,- voor EVP. • Geen fiscale faciliteiten voor EVP. • Geen dubbele vergoedingen.

6 Waar kan ik met vragen terecht? Bij het inkopen van EVC-procedures zijn zoals beschreven in deze handreiking een aantal zaken van belang. U kunt zich verder informeren via: • Leerwerkloketten Leerwerkloketten zijn veelal gevestigd bij ROC’s alsook op de werkpleinen (samenwerking tussen gemeente, onderwijsinstelling en UWV). Leerwerkloketten hebben een faciliterende functie. De functies van een loket zijn: - voorlichting en voorlichtingsmateriaal over EVC, scholing en duale trajecten en de verspreiding daarvan - informatie over de financiering van EVC, scholing en duale trajecten en loopbaantrajecten en het tot stand komen van regionale financieringsafspraken rondom EVC, scholing en duale trajecten; doorverwijzen naar de juiste persoon bij de juiste instelling totdat concrete afspraken zijn gemaakt (warme overdracht); - actieve acquisitie van deelnemers voor EVC-trajecten en duale trajecten onder werkgevers, werknemers, uitkeringsinstanties, werkzoekenden en burgers - (het stimuleren van) het ontwikkelen van nieuwe EVC-procedures en het standaardiseren van de (kwaliteit van de) aangeboden procedures. •

Inwinnen van goede ervaringen bij referenties/concollega’s

•

www.kenniscentrumevc.nl

•

www.ervaringscertificaat.nl

7 Bijlagen

7.1 Bijlage 1: Schema wanneer een EVC- of een EVP-procedure?

Checklist selectie EVC-Aanbieder Vanuit organisatie: -Beeld van kwaliteiten personeel -Beeld waar werknemer staat in ontwikkeling (uitgangspunt voor POP)

Profiel werknemer: -werkervaring -nog niet in beeld Welke Competenties werknemer heft

Vanuit individu: -Maken van loopbaanstappen

Ervaringsprofiel Zicht op kwaliteiten mbt opleidingsstandaard

Ervaringsprofiel Direct bruikbaar

EVPprocedure Vervolg EVC Traject (competenties Worden gemeten t.o.v. Opleidingsstandaard)

Kosten: ± € 600

Ontwikkeldoelen (HRD)

Vanuit organisatie: -Focus op instroom, doorstroom en uitstroom -Bekorten opleidingsduur of aantal scholingsdagen -Kwalificatieniveau verhogen -Voldoen aan nieuwe kwaliteitseisen/veiligheidseisen -Zicht op inzetbaarheid personeel Aantonen geschiktheid functie Vanuit individu: -Verzilveren ervaringskennis -Ambitie: hogerop of bredere inzet -Startkwalificatie halen

Vervolgtraject (aanvullende Competenties Halen)

Kosten: ± € 1200 Vergoeding: WVA

EVCprocedure

Profiel werknemer: -relevante werkervaring -nog niet de juiste papieren voor de (nieuwe) functie

Ervaringscertificaat Gemeten profiel t.o.v. opleidingsstandaard

Direct Inwisselbaar voor Diploma of certificaat

7.2 Bijlage 2 Checklist selectie EVC-aanbieder Checklist EVC-aanbieder Checklist selectie EVC-Aanbieder Deze checklist is ontwikkeld ter ondersteuning van organisaties die EVC gaan inkopen en hiervoor een passende EVC-aanbieder willen selecteren. Via het ECV-register (www.kenniscentrumevc.nl) kunt u EVC-aanbieders selecteren op basis van: • Beroepen • Opleidingen • Sectoren • Aanbieders rechtstreeks. Deze checklist streeft ernaar om zoveel mogelijk inzicht te krijgen in het aanbod van de EVC-aanbieder. De checklist bestaat uit van twee onderdelen. Het eerste onderdeel is gericht op het in kaart brengen van de kenmerken van de EVC-aanbieder. Die vindt u in het EVC-register. Het tweede onderdeel is gericht op het maken van concrete afspraken met de aanbieder zodat een offerte kan worden aangevraagd. Hoe werkt de checklist?


Geef in het formulier telkens aan of het genoemde kenmerk van toepassing is op de ECV-aanbieder. U kunt de gegevens uit het EVCregister gebruiken of een gesprek aangaan met een EVC-aanbieder.
Geef eventuele opmerkingen aan.
Voldoet de EVC-aanbieder aan uw wensen in deel 1, dan gaat u verder met deel 2.
Beschrijf de afspraken die u maakt in dit formulier.
Stuur dit formulier op naar de EVC-aanbieder, zodat deze een offerte voor u kan maken. Checklist selectie EVC-Aanbieder

Checklist selectie EVC-Aanbieder 3

Deel 1: Aanbod EVC-aanbieder Naam EVC-Aanbieder: ……………………………………………… Contactpersoon: ……………………………………………… Datum: ……………………………………………… Kenmerken Check Opmerkingen Checklist selectie EVC-Aanbieder

Kenmerken

Check

Opmerkingen Tot:

Erkend

O

Individueel EVC-traject

O

Groeps EVC-traject

O

EVC-procedures op MBO niveau

O

EVC-procedures op HBO niveau Vervolgmogelijkheden traject - Voltijd - Deeltijd - Leren/werken - Duaal

O O O O O

De mogelijkheid heeft tot diplomeren

O

Begeleiding op locatie

O

Werkplekbegeleiding

O

Landelijke dekking

O

De doorlooptijd van de EVC-procedure: De wachttijd om een EVC-procedure in te gaan: De instroommomenten voor een EVC-procedure:

Checklist selectie EVC-Aanbieder

Deel 2: Afspraken Procedure

Procedure 1 Hoe ziet de procedure eruit? Omschrijving van de verschillende onderdelen van de EVCprocedure. Onderdelen Intake Portfolio

Tijdsinvestering

2 Wie voert de procedure uit? (omcirkelen wat van toepassing is) Aanbieder zelf

Intermediar Wie:

3 Wordt er gebruik gemaakt van externe partijen? (nee, vraag 4)

Wie:

Voor:

4 Wie houdt de intake en wat houdt deze in? Betaal ik als werkgever hier voor?

Betaald / onbetaald

5 Hoe ziet het assessment eruit?

6 Bij welke instanties zijn de Ervaringscertificaten te verzilveren?

O Landelijke dekking

7 Wat zijn de mogelijkheden als een werknemer geen werkplek heeft?

Opleidingen 8 Mogelijkheid tot … (ja=check) Wat houdt 'maatwerk' in? Hier wordt onder verstaan

Diplomeren

O

Opleiden

O

Anders, nl. bij: -

Begeleiding op locatie/werkplekbegeleiding 9 Wat houdt de begeleiding tijdens het traject in en wiens taak is dat? (ja=check) Begeleiding = Intake Begeleiding bij samenstelling portfolio Stimuleren van de deelnemer Ondersteuning bij reflectie van de deelnemer Vinger aan de pols bij de planning Coachen van de deelnemer Initiatief nemen voor nieuwe afspraken

Check O O O O O O O

Wiens taak?

Belasting 10 Welke inspanningen moet de deelnemer leveren en hoeveel tijd moet de deelnemer investeren? Inspanningen zijn:

Tijdinvestering:

11 Welke inspanningen moet de deelnemer leveren en hoeveel tijd moet de deelnemer investeren?

Inspanningen zijn:

Tijdinvestering:

Monitoren EVC proces 12 Wie is verantwoordelijk voor de voortgang van het traject? 13 Wanneer zijn de evaluatiemomenten?

14 Wat zijn de responsietermijnen?

Contractafspraken en kosten 15 Looptijd van contract

16 Contract geldt per … en loopt tot … dd: ………………… 17 Tarieven vastgesteld per onderdeel of afzonderlijk en hoe hoog zijn deze? 18 Op basis waarvan is staffelkorting mogelijk? Afspraken:

o o o