5. 5.6 Datum Versie Blad
Medewerkers en Organisatie Stage bij PWH 8 november 2012 6 1 van 8
DE STAGE BIJ PWH
Informatie voor stagiaires
5. 5.6 Datum Versie Blad
Medewerkers en Organisatie Stage bij PWH 8 november 2012 6 2 van 8
INHOUDSOPGAVE
1.
ALGEMEEN
3
2.
BEGELEIDING VANUIT HET CENTRALE BUREAU VAN PWH
3
3.
BEGELEIDING VANUIT DE PEUTERSPEELZAAL
3
4.
TAKEN IN DE PEUTERSPEELZAAL
3
5.
DE SPREIDNG VAN PEUTERSPEELZALEN IN HEERLEN/HOENSBROEK
4
6.
VOOR- EN VROEGSCHOOLSE EDUCATIE IN DE PEUTERSPEELZAAL
4
7.
HET CENTRALE BUREAU
4
8.
W AT VERWACHT DE PEUTERSPEELZAAL VAN JOU ALS STAGIAIRE?
4
9.
UITGANGSPUNTEN IN HET PEUTERSPEELZAALWERK
5
10.
BEROEPSHOUDING HELPENDE ZORG EN W ELZIJN
6
11.
BEROEPSHOUDING PEDAGOGISCH WERKER NIVO 3 EN 4
7
5. 5.6 Datum Versie Blad
1.
Medewerkers en Organisatie Stage bij PWH 8 november 2012 6 3 van 8
ALGEMEEN
We heten je van harte welkom als stagiaire bij de Stichting Peuterspeelzaalwerk Heerlen (PWH) en denken dat we je een boeiende en leerzame stageplaats kunnen bieden. Via deze weg willen we je vertellen waar je als stagiaire op kunt rekenen en wat we van je verwachten wanneer je in één van de peuterspeelzalen in Heerlen of Hoensbroek stage gaat lopen.
2.
BEGELEIDING VANUIT HET CENTRALE BUREAU VAN PWH
Voordat je echt aan de slag gaat in de peuterspeelzaal volg je via het centrale bureau een korte introductiecursus met alle medestagiaires. Je bent verplicht om hieraan deel te nemen. In deze cursus komen de volgende onderwerpen aan bod: -
de organisatie van PWH; algemene informatie rondom het peuterspeelzaalwerk; de beroepshouding; het dagprogramma in de peuterspeelzaal; de (spel)ontwikkeling van de peuter; de VVE-zalen (Voor- en Vroegschoolse Educatie) en de niet VVE-zalen; de methodes Piramide en Speelplezier; de ouders; de rol van de peuterspeelzaalleidsters, vrijwilligers en stagiaires.
Binnen PWH wordt jaarlijks een aantal interne cursussen aangeboden voor de peuterspeelzaalleidsters en vrijwilligsters. Er bestaat de mogelijkheid om aan één of meerdere van deze cursussen deel te nemen. Dat dien je echter eerst te bespreken met je stagebegeleidster en de clustermanager van je peuterspeelzaal. Zij kunnen hiervoor toestemming geven.
3.
BEGELEIDING VANUIT DE PEUTERSPEELZAAL
In iedere peuterspeelzaal in Heerlen/Hoensbroek is tenminste één peuterspeelzaalleidster werkzaam die gekwalificeerd is voor het begeleiden van stagiaires. Van PWH of vanuit je eigen opleiding hoor je welke peuterspeelzaalleidster je gaat begeleiden. Met deze stagebegeleidster maak je verdere afspraken rondom begeleiding, leerdoelen, beroepsprestaties en stagegesprekken. Tijdens je stage ontvang je van je stagebegeleidster een evaluatieformulier betreffende jouw stage. Dit formulier kun je vóór je eindgesprek in een gesloten enveloppe bij je begeleidster inleveren. Zij zorgt er dan voor dat dit op de afdeling P&O terecht komt, waar de resultaten van al deze evaluaties in kaart gebracht worden. Zo kunnen wij als organisatie iedere keer weer de begeleiding verbeteren en aanpassen daar waar nodig.
4.
LEERDOELEN EN BEROEPSPRESTATIES
In de peuterspeelzaal ga je onder begeleiding van een peuterspeelzaalleidster werken met een groep van ongeveer 15 peuters, variërend in leeftijd van 2 tot 4 jaar. De ochtend of middag in een peuterspeelzaal verloopt via een vaste indeling of vast dagritme. Dat biedt houvast aan de peuters, maar ook aan de peuterspeelzaalleidsters en de ouders. Er wordt naar gestreefd om altijd één gekwalificeerde beroepskracht en daarnaast een vrijwilligster of twee gekwalificeerde beroepskrachten aanwezig te laten zijn op elke groep. Lees over het werken met peuters de documentatie die voorhanden is op iedere peuterspeelzaal.
5. 5.6 Datum Versie Blad
5.
Medewerkers en Organisatie Stage bij PWH 8 november 2012 6 4 van 8
DE SPREIDING VAN PEUTERSPEELZALEN IN HEERLEN/HOENSBROEK.
Elke peuterspeelzaal in Heerlen/Hoensbroek maakt deel uit van een cluster van peuterspeelzalen. Er zijn twee clusters. Deze clusters zijn georganiseerd in stadsdeelverband en de peuterspeelzalen van een cluster liggen dan ook in elkaars nabijheid. Elk cluster wordt aangestuurd door een clustermanager. Welke speelzalen in welk stadsdeel liggen zie je in de adressenlijst, die als bijlage is toegevoegd.
6.
VOOR- EN VROEGSCHOOLSE EDUCATIE (VVE) IN DE PEUTERSPEELZAAL
Sinds enkele jaren wordt door de overheid in met name de grote steden in Nederland extra geïnvesteerd in het wegwerken van onderwijsachterstanden. Ook de gemeente Heerlen kent een zogeheten onderwijsachterstandenbeleid. Eén van de onderdelen daarvan is dat een aantal basisscholen en peuterspeelzalen in de gemeente Heerlen extra geld hebben gekregen om de programma’s uit te voeren gericht op voor- en vroegschoolse educatie. Daarmee wordt gericht gewerkt aan het wegwerken van taal- en ontwikkelingsachterstanden bij kleine kinderen.
7.
HET CENTRALE BUREAU
Bij het centrale bureau van de Stichting werkt een team van mensen aan de ondersteuning van de speelzalen. Als stagiaire krijg je vooral te maken met een stafmedewerker, de afdeling P & O en één van de clustermanagers. De manager geeft leiding aan de speelzalen in “haar” cluster; zij is eindverantwoordelijk voor de dagelijkse gang van zaken van “haar” peuterspeelzalen. Verder vind je bij het centrale bureau de directie, het secretariaat en de administratie.
8. -
-
-
W AT VERWACHT DE PEUTERSPEELZAAL VAN JOU ALS STAGIAIRE? Allereerst een oprecht geïnteresseerde houding naar kinderen in de leeftijd van 2 tot 4 jaar, de peuters. Dat betekent ook dat je beschikt over kwaliteiten als flexibiliteit, inlevingsvermogen, geduld, improvisatievermogen, creativiteit, vriendelijkheid en humor. Het werken met kinderen in deze leeftijdsgroep vraagt vooral een inleving in de belevingswereld van een peuter. Vaak is de peuterspeelzaal de eerste plaats waar het kind alleen, zonder papa of mama, naar toe gaat en voor langere tijd alleen blijft. Als stagiaire krijg je ook te maken met alle verdriet en angst die hiermee gepaard kunnen gaan. Maar ook met het plezier van peuters bij het spelen, knutselen, liedjes zingen en eten. Een ten aanzien van de begeleiding open houding als het gaat om opbouwende kritiek of een compliment. Alleen vanuit een open houding is een goede samenwerking met je stagebegeleidster mogelijk en kunnen jullie beiden profiteren van je inzet! Op de afgesproken tijden aanwezig zijn in de peuterspeelzaal (houd rekening met je reistijd). Kun je niet of ben je later, dan draag je zelf de verantwoording voor het melden van je afwezigheid. Stel vragen en neem initiatief; je stage is ervoor om zoveel mogelijk te leren. Je stagebegeleidster, maar zeker ook de andere teamleden zullen je graag helpen. Wanneer het gaat om studievragen of stageopdrachten, richt je deze natuurlijk aan je stagebegeleidster. Wanneer je knelpunten ervaart of niet tevreden bent, wacht dan niet te lang en neem contact op met je stagebegeleidster, je mentor of zo nodig de clustermanager. Bij het centrale bureau zijn allerlei boeken, tijdschriften, video’s, etc. aanwezig waar je gebruik van mag maken. Kom een keer langs of maak een afspraak met een stafmedewerker of het hoofd P&O als je meer wilt weten over: o projecten in de peuterspeelzaal (Piramide, Speelplezier, Speel, Portret van uw kind); o het werken met peuters;
5. 5.6 Datum Versie Blad
-
-
-
-
-
9.
Medewerkers en Organisatie Stage bij PWH 8 november 2012 6 5 van 8
o accommodaties; o arbeidsvoorwaarden; o arbo richtlijnen; o logopedie in de peuterspeelzaal; o het werken met risicopeuters in de peuterspeelzaal; o het activiteiten/cursus aanbod van de PWH; o de organisatie en samenwerking met andere instellingen. Als stagiaire ben je evenals de peuterspeelzaalleidsters bij de peuterspeelzaal verplicht om vertrouwelijk om te gaan met informatie. Dat betekent dat je buiten de speelzaal met niemand over de peuters (of ouders of de thuissituatie) waarmee je werkt, praat. Daarbij let je in je verslaglegging voor de opleiding natuurlijk ook op dezelfde vertrouwelijkheid en gebruik je in het uiterste geval alleen maar initialen. Twijfel je, vraag dan advies bij je stagebegeleidster of de docent van de opleiding. Eén van de belangrijkste kenmerken van jou als persoon is je uiterlijk: zoals je je presenteert aan de leidsters, aan de peuters en aan de ouders is vaak bepalend voor de rest van je kennismaking. Zorg bij de eerste kennismaking maar ook tijdens elke stagedag voor een verzorgd uiterlijk dat past bij het werken met peuters. Denk daarbij vooral aan nette, gemakkelijk zittende kleding maar let ook op sieraden, piercings en lange nagels, die in de weg kunnen zitten of gevaarlijk kunnen zijn voor jezelf en voor de peuters. Even zo belangrijk als het letten op je presentatie, is het open kunnen staan voor suggesties of adviezen van leidsters of je stagebegeleidster. Sta open voor suggesties en kritiek en probeer er van te leren. Ben je het niet eens met wat er gezegd wordt, geef dit dan duidelijk in een gesprek aan en probeer er samen uit te komen. Als stagiaire maak je gedurende je stageperiode deel uit van het team van peuterspeelzaalleidsters en vrijwilligsters dat werkt bij deze peuterspeelzaal. In overleg mag je ook teamvergaderingen bijwonen. Hierover maak je van tevoren afspraken; per opleiding kan dit verschillend zijn en is je aandeel als stagiaire in een vergadering ook verschillend. In alle gevallen geldt: o dat het van groot belang is dat alle informatie vertrouwelijk wordt behandeld; o dat je nooit zelfstandig op ouders afstapt om iets te bespreken maar eerst met de stagebegeleidster overlegt; o dat je wanneer je voor een stageopdracht contact moet leggen met ouders, dit eerst met de stagebegeleidster bespreekt en voorbereidt; zij is immers in eerste instantie verantwoordelijk voor wat er in de peuterspeelzaal gebeurd.
UITGANGSPUNTEN IN HET PEUTERSPEELZAALWERK
Stichting Peuterspeelzaalwerk Heerlen verstaat onder goed peuterspeelzaalwerk het volgende. -
-
-
Het regelmatig bieden van een spel-, contact- en ontwikkelingsmogelijkheid in groepsverband van verantwoorde omvang met inbegrip van verzorging en begeleiding aan kinderen in de leeftijd van twee tot vier jaar. Dit in het verlengde van, en in wisselwerking met, het eigen opvoedingsmilieu, in een passende, daartoe ingerichte ruimte, gericht op een optimale, verantwoord begeleide ontplooiing van het kind. De peuterspeelzaal is een kindvriendelijke, stimulerende en veilige omgeving waarin een peuter onder begeleiding gebruik kan maken van (spel)materiaal voor alle ontwikkelingsgebieden. In verband met het creëren van stabiliteit en vertrouwen, het ontstaan van vriendschappen tussen kinderen en het realiseren van een band met de leidsters wordt in de peuterspeelzalen gewerkt met vaste groepen met vaste leidsters. Er wordt in alle peuterspeelzalen gestreefd naar een goed contact met de ouders (bestaande uit het uitwisselen van informatie, het houden van gesprekjes en ruimte bieden voor ideeën). De peuterspeelzaalleidsters in dienst van PWH beschikken minimaal over een kind/functiegerichte MBO opleiding. Meestal is dit de Branche opleiding ervaren peuterleidster, de LKC of de SPW.
5. 5.6 Datum Versie Blad
-
-
10.
Medewerkers en Organisatie Stage bij PWH 8 november 2012 6 6 van 8
Er is sprake van een goede ondersteuningsstructuur: de organisatie biedt de leidsters een goede werkinhoudelijke begeleiding, personele begeleiding, bijscholing, administratieve ondersteuning en zij draagt zorg voor continue kwaliteitsverbetering. De peuterspeelzalen voldoen aan de GGD en ARBO normen, en zijn HKZ gecertificeerd. Binnen de peuterspeelzalen worden de regels rondom privacy nageleefd, zoals vastgelegd in de Wet op Bescherming van Persoonsgegevens. In iedere peuterspeelzaal is een klapper voorradig welke een prima hulpmiddel is om de organisatie (op papier) te leren kennen en om kennis te nemen van procedures die binnen PWH worden gehanteerd.
BEROEPSHOUDING HELPENDE ZORG EN W ELZIJN
Deze hand-out is voor stagiaires van de opleiding Helpende Zorg en Welzijn niveau 2 aan het Arcus College. Hierin staat wat de beroepshouding is van een peuterspeelzaalleidster en wat er van een stagiaire binnen een van onze peuterspeelzalen verwacht wordt. Als stagiaire binnen het Peuterspeelzaalwerk Heerlen ben je verplicht om mee te doen met de Introductie cursus van deze instelling. Ook moet je als stagiaire rekening houden met de waarden en normen die gelden op de werkplek bijvoorbeeld: -
het dragen van praktische kleding; het dragen van correcte kleding; het dragen van sierraden en piercings; een verzorgd uiterlijk; goede hygiëne voor jezelf en de anderen; vriendelijkheid en beleefdheid; op tijd komen; afspraken nakomen; samenwerken; zich afmelden bij ziekte of verhindering; correct taalgebruik; respect voor elkaar.
Je weet dat er regels en protocollen zijn over het werk op een peuterspeelzaal. Daarnaast moet je je houden aan het beroepsgeheim en aan de rechten en plichten die zijn vastgelegd in de onderwijs- en examenregeling. Wat verwacht Peuterspeelzaalwerk Heerlen van jou als stagiaire Helpende, Zorg en Welzijn Jij als stagiaire bent bekend met het Competentie Gericht Onderwijs zoals dat gegeven wordt op het Arcus College. Je werkt tijdens de Beroeps Praktijk Vorming (stage) aan de beroepsprestaties en de Proeve. Als stagiaire op een peuterspeelzaal maak je deel uit van een team. Binnen dit team mag je helpen bij het uitvoeren van verschillende activiteiten. Een stagiaire Helpende, Zorg en Welzijn mag deze activiteiten niet alleen uitvoeren. Er zal altijd een persoon in de buurt zijn die de eindverantwoording draagt. Je bent wel zelf verantwoordelijk voor je eigen leerproces. Dit houdt in dat je: -
een actieve werk-leerhouding hebt; groei laat zien in zelfstandigheid en het nemen van initiatief; terugkijkt op je eigen leerproces en de ontwikkeling van beroepscompetenties; nieuwe leervragen formuleert; in toenemende mate verbanden legt tussen kennis houding en vaardigheden; knelpunten bespreekbaar maakt.
5. 5.6 Datum Versie Blad
Medewerkers en Organisatie Stage bij PWH 8 november 2012 6 7 van 8
Je maakt als stagiaire duidelijke afspraken met betrekking tot je BPV, bijvoorbeeld: -
begeleidingsgesprekken; werktijden; deelname aan bijzondere activiteiten; uitvoeren van beroepsprestaties.
(NB, de afspraken op die tijdens de begeleidingsgesprekken gemaakt worden schrijf je op en je houdt de urenregistratie bij.) Een stagiaire van Helpende, Zorg en Welzijn mag helpen bij het uitvoeren van verschillende activiteiten: -
-
11.
het verschonen van de peuters; bij het eten en drinken van de peuters, bijvoorbeeld het openmaken en uitdelen van de bekers, het schillen van fruit, het doorgeven van de bordjes met fruit, het wassen van de handjes van de kinderen; het aan- en uitkleden van de peuters; het voorbereiden en uitvoeren van activiteiten, bijvoorbeeld knutselen, wandelen of buitenspelen.
BEROEPSHOUDING PEDAGOGISCH W ERKER NIVO 3 EN 4
Deze hand-out is voor stagiaires van de opleiding Pedagogisch Werker niveau 3 en 4 aan het Arcus College. Hierin staat wat de beroepshouding is van een peuterspeelzaalleidster en wat er van een stagiaire binnen een van onze peuterspeelzalen verwacht wordt. Als stagiaire binnen het Peuterspeelzaalwerk Heerlen ben je verplicht om mee te doen met de Introductie cursus van deze instelling. Ook moet je als stagiaire rekening houden met de waarden en normen die gelden op de werkplek bijvoorbeeld: -
het dragen van praktische kleding; het dragen van correcte kleding; het dragen van sierraden en piercings; een verzorgd uiterlijk; goede hygiëne voor jezelf en de anderen; vriendelijkheid en beleefdheid; op tijd komen; afspraken nakomen; samenwerken; zich afmelden bij ziekte of verhindering; correct taalgebruik; respect voor elkaar; een vanzelfsprekende omgang met peuters.
Je weet dat er regels en protocollen zijn over het werk op een peuterspeelzaal en handelt ernaar. Daarnaast moet je je houden aan het beroepsgeheim en aan de rechten en plichten die zijn vastgelegd in de onderwijs- en examenregeling. Wat verwacht Peuterspeelzaalwerk Heerlen van jou als stagiaire Pedagogisch Werker 3 en 4* Jij als stagiaire bent bekend met het Competentie Gericht Onderwijs zoals dat gegeven wordt op het Arcus College. Je werkt tijdens de Beroeps Praktijk Vorming (stage) aan de beroepsprestaties en de Proeve. Als stagiaire op een peuterspeelzaal maak je deel uit van een team. Binnen dit team mag je helpen en samenwerken bij het uitvoeren van verschillende activiteiten. Deze activiteiten mag je tot op zekere hoogte zelfstandig uitvoeren. Daarnaast ben je verantwoordelijk voor je eigen leerproces. Dit houdt in dat je:
5. 5.6 Datum Versie Blad
-
Medewerkers en Organisatie Stage bij PWH 8 november 2012 6 8 van 8
een actieve werk-leerhouding hebt; groei laat zien in zelfstandigheid en het nemen van initiatief; terugkijkt op je eigen leerproces en de ontwikkeling van beroepscompetenties; nieuwe leervragen formuleert; in toenemende mate verbanden legt tussen kennis houding en vaardigheden; knelpunten bespreekbaar maakt.
Je maakt als stagiaire duidelijke afspraken met betrekking tot je BPV, bijvoorbeeld: -
begeleidingsgesprekken; werktijden; deelname aan bijzondere activiteiten; uitvoeren van beroepsprestaties.
(NB, de afspraken die tijdens de begeleidingsgesprekken gemaakt worden schrijf je op en je houdt de urenregistratie bij.) Een stagiaire Pedagogisch Werker niveau 3 en 4 werkt binnen een team aan het uitvoeren van verschillende activiteiten: -
het verschonen van de peuters; bij het eten en drinken van de peuters, bijvoorbeeld het openmaken en uitdelen van de bekers, het schillen van fruit, het doorgeven van de bordjes met fruit, het wassen van de handjes de kinderen; het aan- en uitkleden van de peuters; kennis hebben van de ontwikkelingsfasen van de peuter en daar je handelingen op afstemmen. het voorbereiden en uitvoeren van activiteiten, bijvoorbeeld knutselen, wandelen of buitenspelen; het voorbereiden en uitvoeren van activiteiten passend binnen het thematisch en methodisch werken op onze peuterspeelzalen.
* In de nieuwe competentiegerichte kwalificatiestructuur zal in het schooljaar 2010 – 2011 een onderscheid gemaakt worden in taken van de pedagogisch werker nivo 3 en nivo 4.