18 maart 2005 - 56e jaargang no. 11
De turbinegenerator en runner van unit #2 zijn uit de schacht gehaald.
Bij de constructie van de stuwdam en de Brokopondo Krachtcentrale werden honderden tonnen aan technisch equipment geïnstalleerd. Hiervan maakten zes turbinegeneratoren deel uit. Het is een vereiste dat er regelmatig grote revisiebeurten worden uitgevoerd om een perfecte conditie van het equipment te garanderen. Voor de turbinegeneratoren gaat het om periodes van dertien tot veertien jaar. Het is nu weer zover dat één van de generatoren een grote revisiebeurt ondergaat. Deze generator is ongeveer veertien jaar in bedrijf geweest. De revisie is op 7 maart j.l. van start gegaan. Het gaat hierbij om de Hydro Unit #2, waaraan een Kaplan - type runner is gekoppeld. Van de zes hydro units heeft de helft Fixed Blade type runners; de andere
1 Bauxco Nieuws no. 11 - 18 maart 2005
hebben Kaplan – type runners. Dit laatstgenoemde type heeft in-stelbare schoepen die hydraulisch onder een bepaalde hoek kunnen worden geplaatst voor een optimale werking. De hydro units die met het fixed blade type runner zijn uitgerust, worden dan zoveel mogelijk maximaal belast voor het opwekken van elektrische energie. De controle van de optimale en efficiënte opwekking van elektrische energie wordt bijgestuurd door de Kaplan - units. Evenals de vorige revisies (van
Hydro Units #6 en #1) wordt de overhaul van #2 uitgevoerd door medewerkers van de Power Division, de Machine Shop en de afdeling Services. Ze worden ondersteund door de engineers van VA-Tech Hydro Ltd. Zwitserland en Voith Siemens Brazilië, onder de supervisie van het Power Division management team. Een revisie houdt onder meer in, dat het generator- en turbinegedeelte van de unit worden gedemonteerd en de elektrische on-derdelen worden schoongemaakt en gerepareerd of even-
tueel vervangen.
Met de ervaring van de vorige revisies op Hydro Unit #6 en #1, hoopt het management team deze overhaul in een periode van acht weken te doen. Extra aandacht is besteed aan de Critical Six (C-6) issues en ABS voor een efficiënte uitvoering van de job. Ook “Rescue” is vertegenwoordigd bij deze revisie. In elke shift zit een ervaren rescuer, die ook als safety monitor wordt ingezet.
De dagploeg die de revisie van Hydro Kaplan Unit #2 helpt uitvoeren.
Wat houden analyses van de afdeling Laboraties in, hoe worden ze gedaan? Hoe zijn het Alcoa Business System en ISO geïncorporeerd in het proces bij Laboratories? Vragen die Laboratories Superintendent Frank Kroes aan de orde stelt en beantwoordt tijdens vijf sessies over het gebeuren in het lab. Het zijn awareness en training sessions om de vijf belangrijkste analyses toe te lichten. Klanten van het
lab worden op deze manier meer betrokken bij de manier waarop gevolg gegeven wordt aan hun wensen. Het is de bedoeling dat zij erbij stil staan dat laboratoriumanalyses, hoewel kostbaar en tijdrovend, gericht moeten zijn op het handhaven en verbeteren van de kwaliteit van het eindproduct aluinaarde.
De follow up van de Local Process Playback in het kader van Enterprise Business Solution, EBS, is een Conference Room Pilot (CRP) die in april gehouden wordt te Paranam. Onze processen en data zullen dan in het nieuwe systeem worden getest. Het komt erop neer dat nagegaan zal worden of gemaakte work orders, bestellingen van materialen en services op de juiste accounts terechtkomen. Aan de Local Process Playback, die van 14 februari tot 4 maart j.l. gehouden werd, namen 38 personen deel: planners en me-
dewerkers van Procurement/ Sto-res en het Accounting Department. Ze werden vertrouwd gemaakt met de nieuwe software en konden ook kleine oefeningen doen in het systeem. EBS bestaat uit twee delen: eAM, asset management, is de nieuwe software voor taken die nu nog in EMPAC worden uitgevoerd, en RtP, Requisition to Pay, dat te maken heeft met procurement/stores (o.a. stock items, local services en contracten). Tijdens de Local Process Playback zijn ongeveer 80 issues genoteerd die in de com-putersoftware ‘aangepakt’
pen, liquor analyses en alu-mina impurities analyses. Behal-ve supervisors van verschillende afdelingen en engineers die aan de areas toegewezen zijn, waren ook vertegenwoordigers van het Bauxiet Instituut Suriname aanwezig. Afgelopen dinsdag (15 maart) kwamen bauxietanalyses aan de orde.
Dinsdag 8 maart j.l. was de eerste presentatie van twee onderwer-
2
moeten worden voordat het systeem in de CRP wordt getest. In de afgelopen week heeft de Single Point Accountable Person (SPA) Glenn Elshot bij Jamalco alle assets ‘gevalidate’, een proces waarin alle assets naar stocknummers worden gelinkt. Dat zal later heel belangrijk zijn voor het uitvoeren van alle work orders in de nieuwe business tool. De werkbijeenkomst werd op Jamaica gehouden en behalve Glenn namen ook de SPA’s van de gastplant en van Point Comfort eraan deel. De ‘go live’ van EBS
3 Bauxco Nieuws no. 11 - 18 maart 2005
Bauxco Nieuws no. 11 - 18 maart 2005
22 maart 2005 is door de Algemene Vergadering van de Verenigde Naties uitgeroepen tot het begin van een internationaal decennium voor actie, Water for Life 2005 – 2015. Dat komt erop neer dat World Water Day dit jaar de start wordt van internationale actie om de beschikking over drinkwater te bevorderen. Elk jaar hebben meer dan één miljard medemensen geen beschikking over drinkwater van goede kwaliteit. Dit is een stille humanitaire crisis die dagelijks ongeveer 3900 kinderlevens eist. Miljarden mensen verkeren ten gevolge van het niet kunnen beschikken over goed drinkwater in een cyclus van armoede en ziekten. De wortel van de catastrofe ligt in deze grimmige feiten: • bijna twee op de tien mensen hebben geen bron van veilig drinkwater; • vier op de tien mensen in de wereld beschikken niet over elementaire sanitaire voorzieningen. In de Millennium Development Goals staat een specifiek punt. Tegen 2015 moet het aantal mensen zonder toegang tot veilig drinkwater en elementaire sanitaire voorzieningen gehalveerd zijn.
In The International Decade for Action 2005 – 2015 staan acht goals die alle invloed hebben op het bereiken van de ‘water target’. Specifiek gerelateerd aan water is Millennium Development Goal 7:
Ensure environmental sustainability Adequate treatment and disposal of wastewater contributes to better ecosystem conservation and less pressure on scarce freshwater resources. Careful use of water resources prevents contamination of groundwater and helps minimize the cost of water treatment. Alcoa en haar dochterbedrijven voeren al jaren een actief milieubeleid. In ons bedrijf is het Plant Water Management Team aan de slag gegaan met het ontwikkelen van plannen en acties om het gebruik van water en de lozing van afvalwater te controleren en te minimaliseren. Het Suralco Plant Water Management Team ziet er als volgt uit:
Suralco verwerkt momenteel per dag ongeveer 12.000 ton bauxiet tot aluinaarde. Het bauxiet dat hiervoor gebruikt wordt, bevat reeds 16 procent vocht. Daarnaast wordt er water uit het grond-waterreservoir van de “Zanderij – formatie” opgepompt. De totale consumptie van bronwater is momenteel 850 gpm (gallons per minute), circa 190 m3/uur. Het reservoir geldt ook als drinkwaterbron voor Groot Paramaribo. Efficiënt gebruik van opgepompt water is dan ook een vereiste. Verspilling in welke vorm dan ook moet worden voorkomen.
Suralco heeft zich ten doel gesteld om het gebruik van water in 2008 met 60 procent te verminderen tot 110 m3/uur (het jaar 2000 als referentie). In de verschillende productieafdelingen wordt de vermindering van het waterverbruik dan ook voortgezet.
De Water for Life Decade is een unieke gelegenheid om niet alleen de omvang van het probleem voor het voetlicht te brengen, maar ook om stakeholders te verenigen voor het realiseren van de gewenste oplossingen. Wist u dat in 2002: • 1.1 miljard mensen niet konden beschikken over veilig drinkwater (geen waterkranen thuis of in de omgeving)? Dat is 17 procent van de wereldbevolking. Bijna tweederde deel van hen woont in Azië. • 2.6 miljard mensen geen elementaire sanitaire voorzieningen hadden? Dat is 42 procent van de wereldbevolking. • 1.8 miljoen mensen per jaar gestorven zijn aan ziekten die te maken hadden met slechte kwaliteit drinkwater (diarree, cholera)? Negentig procent van hen zijn kinderen onder de vijf jaar, voor het merendeel in ontwikkelingslanden.
Eén van de production wells die water uit de grond pompen. De opgepompte voorraad gaat naar de water treatment plant om de zuurgraad van het water omhoog te brengen en om water dat als potable water zal worden gebruikt, te desinfecteren. Een deel van de voorraad wordt direct gedistribueerd en de rest gaat naar de watertoren die als buffer dient. Een deel wordt in de refining gebruikt als proceswater.
4
5 Bauxco Nieuws no. 11 - 18 maart 2005
Bauxco Nieuws no. 11 - 18 maart 2005
Veena Ramtahalsing is per 1 maart 2005 Senior EHS Engineer. Haar benoeming vloeit voort uit een internal job posting. Zij rapporteert aan EHS Manager Jan Vandenbergh. Veena was Electrical Engineer in het Central Engineering Department.
John Kalpoe is per 15 februari 2005 benoemd tot Process Area Supervisor Digestion. Deze benoeming vloeit voort uit de overplaatsing van Ron Dhauri naar de Technical Division. John was Process Area Supervisor Bauxite Preparation.
Dave Graanoogst is met ingang van dezelfde datum benoemd tot Process Area Supervisor Bauxite Preparation. Hij solliciteerde in een internal job posting naar deze functie. Dave was Senior Mechanical Engineer in het Central Engineering Department.
Het Mobile Equipment Safety Team, MEST, heeft een tijdelijke verkeersmaatregel getroffen om de verkeersveiligheid op de plant te bevorderen. De ARGOS Road en de weg door de Kier/CCC lay down yard vormen een T – kruising. Alle verkeer dat over de ARGOS Road naar de mudlakes rijdt, moet op deze kruising stoppen en voorrang verlenen aan voertuigen op de andere weg. De maatregel houdt verband met het transport van zand in trucks die via de Afobakaweg de plant inen uitrijden.
Permanente elektrische stimulatie kan iemand van zijn zware depressie afhelpen, laten neurochirurgen in Toronto zien. Ze boorden gaten in de schedels van patiënten en plaatsten elektrodes diep in de hersenen. Snel wisselende stroompjes verdreven de donkere wolken bij vier van de zes proefpersonen. Ze hadden al zo’n beetje alles geprobeerd. Met pillen, psychotherapie en elektroshocks was het niet gelukt om zes chronisch depressieve Canadezen uit hun diepe dal te krijgen. Dat maakte ze ideale kandidaten voor een experiment van dr. Helen Mayberg. Zij deed aan de Universiteit van Toronto al jaren onderzoek naar de hersengebieden die zich bij depressie abnormaal gedragen. Het leek erop dat de belangrijkste regelknop nu was gevonden, en daar wilde ze graag aan draaien. Het hersengebiedje in kwestie, Cg25, ligt diep in het brein. Onderzoek met hersenscans heeft onthuld dat het overactief is bij acute bedroefdheid. Ook zijn er veranderingen in dit gebied te zien bij patiënten die met succes zijn behandeld voor hun depressie. Het heeft bovendien verbindingen met allerlei hersengebieden die bij lijders aan een depressie anders in elkaar zitten dan bij gezonde mensen. Zo’n diepgelegen stukje brein is niet makkelijk te manipuleren. Mayberg stapte daarom naar dr. Andres Lozano, een neuroloog die gespecialiseerd is in diepe hersenstimulatie. Die techniek, waarbij een specifiek deel van de hersenen met ingebrachte elektroden onder stroom wordt gezet, wordt al langer toegepast bij de ziekte van Parkinson en bij epilepsie. Mayberg wilde proberen of de truc ook bij depressie soelaas kan bieden. Ze vond drie mannen en drie vrouwen die de experimentele therapie wel wilden ondergaan. Allemaal waren ze al heel lang zwaar depressief, eentje zelfs al dertig jaar. Onder lokale verdoving boorde Lozano twee gaten ter grootte van een stuiver in de schedels van de patiënten. Daarna bracht hij twee draadjes naar binnen, met aan ieder draadje een viertal elektroden. Dankzij een MRI-scanner kon hij ze heel precies naar de gewenste plek dirigeren. Vervolgens gaven de onderzoekers elektrische pulsen van 60 microseconden, 130 keer per seconde. Die kwamen van een soort pacemaker, die ze later vlak onder de hals implanteerden. De stroomdraadjes werden er onderhuids naartoe geleid, zodat het hele systeem van buitenaf niet te zien was. Tijdens de operatie was al meteen duidelijk dat de elektroden op de goede plaats zaten. Alle patiënten zeiden spontaan dat ze er onmiddellijk iets van merkten, schrijven
de onderzoekers in het tijdschrift Neuron van begin maart. De patiënten noemden ‘plotselinge kalmte of lichtheid’, ‘het verdwijnen van de leegte’, een gevoel van verhoogde alertheid, meer interesse, plotseling lichter worden van de kamer, verscherping van zichtbare details en het intenser worden van kleuren. Wanneer de stroom werd uitgeschakeld, verdwenen die effecten weer. In de weken na de operatie varieerden Mayberg en haar collega’s de instellingen van de pacemaker om voor iedere patiënt de beste te vinden. Ze merkten dat het effect van de elektrische stimulatie niet altijd direct stopte. Hoe langer een serie elektrische pulsen had geduurd, des te langer ijlde het effect na. Nare bijeffecten van de stroomstootjes waren er niet. Uiteindelijk werden de pacemakers permanent aangezet. Vijf van de zes proefpersonen waren na twee maanden duidelijk minder depressief. Na een halfjaar was de depressie bij drie van de zes helemaal verdwenen en bij één van de andere drie waren de symptomen bijna weg. Een succesvolle ingreep dus, en dat werd nog eens bevestigd door hersenscans. De afwijkingen van vóór de operatie waren bij degenen die goed op de behandeling reageerden niet meer te zien. De drie patiënten lijken dus echt genezen. Toch kunnen ze waarschijnlijk niet zonder de elektroden, blijkt uit een extra experiment dat met één van de best reagerende proefpersonen werd gedaan. Zonder haar te vertellen wat ze deden, schakelden de onderzoekers de stroom uit. In de eerste twee weken bleven de donkere wolken weg, maar daarna werd de vrouw steeds lustelozer. Toen de pacemaker na vier weken weer werd aangezet, was ze binnen twee dagen weer even energiek als in de maanden ervoor. Moeten zwaar depressieve patiënten nu hopen dat ze allemaal snel een pacemaker kunnen krijgen? Daarvoor is het nog veel te vroeg, meent Mayberg. Maar uiteraard vindt ze dat dit onderzoek wel naar meer smaakt. Om te beginnen wil ze kijken of een pacemaker ook werkt zonder pillen. Want hoewel ze niet hielpen, bleven de proefpersonen tijdens het experiment netjes hun antidepressiva slikken.
Elmar Veerman, NOS Online Elektroden moeten diep het brein in, naar een plek in het gebied dat cingulate gyrus wordt genoemd. PET-scans van depressieve patiënten. De onderste reageert positief op een medicijn, de bovenste niet.
6
7 Bauxco Nieuws no. 11 - 18 maart 2005
Bauxco Nieuws no. 11 - 18 maart 2005
Trombose is een toestand die optreedt wanneer in een bloedvat of in het hart een propje gestold bloed ontstaat. Een stolsel kan in zijn geheel of alleen een afgebroken stukje ervan door de bloedstroom worden verplaatst (embolie). Het verplaatste stuk heet embolus. Dit kan ook een luchtbel of vetdruppel zijn. Het ontstaan van een bloedstolsel wordt door een aantal factoren gunstig beïnvloed, zoals een gestoorde bloedstolling, een te langzame bloedstroom door langdurige bedrust na een bevalling of operatie en vaatafwijkingen zoals verkalking. De slagaderverkalking speelt een grote rol wanneer er een bloedstolsel ontstaat in de kransvaten van het hart. Dit heeft het bloedeloos worden van een deel van de hartspier (hartinfarct) tot gevolg. Bloedstolsels komen nogal eens voor in de aders van het bekken en de onderbenen, vooral als de oppervlakkige beenaderen zich hebben verwijd tot zgn. spat-aderen. De aders raken dan ontstoken. Toch zijn deze oppervlakkige stolsels minder gevaarlijk dan die in de diepe aders. Deze laatste zijn pijnlijk en het been wordt dikker door de gestoorde bloedsomloop. Als het vat geheel wordt afgesloten door het stolsel, kunnen zich weliswaar nieuwe aders vormen, maar deze kunnen het bloed niet geheel afvoeren, zodat er weefselversterf optreedt, gepaard gaande met huidaandoeningen (eczeem) of zweren. Soms raakt een stuk van het stolsel los en dat kan dan via de rechter harthelft in de longen terechtkomen. Wanneer daardoor één van de takken van de longslagader wordt afgesloten, wordt een deel van de long niet meer van bloed voorzien. Dit sterft en men spreekt dan een longinfarct.
Soms kan het versleepte stolsel in andere organen terechtkomen. Als er een aangeboren afwijking in de vorm van een opening in het tussenschot tussen de boezems van het hart is, kan het stolsel van de rechter- naar de linkerboezem gaan en via de linkerkamer in de lichaamsslagader terechtkomen. Dan ligt de weg naar vrijwel elk orgaan open, ook naar de hersenen. Behalve door versleping van elders in het lichaam kan ook in de hersenen zelf een bloedstolsel ontstaan. Meestal is dit het gevolg van verkalking van de hersenslagaders. Een deel van het hersenweefsel kan sterven door afsluiting van een bloedvat. Doordat een bloedstolsel ernstige gevolgen kan hebben, zijn de maatregelen ter voorkoming ervan van veel belang. Na een bevalling of operatie moet de patiënt zo snel mogelijk opstaan. In het algemeen moet langdurige bedrust zoveel mogelijk worden vermeden, vooral bij oude mensen. Wanneer een stolsel is ontstaan, kan men middelen toedienen die voorkomen dat het stolsel groter wordt. De twee andere, al genoemde vormen van embolie zijn de lucht- en vetembolie. De eerste komt voor wanneer er lucht in de bloedstroom komt, b.v. door een verwonding van de hals waar de druk in de aders laag is of door een verkeerde wijze van inspuiten in een ader of door een verkeerd uitgevoerde adersnede. Ook kunnen onder bijzondere omstandigheden in zowel aders als slagaders gasbelletjes ontstaan, namelijk bij drukvermindering na verblijf in een ruimte met verhoogde luchtdruk, zoals tijdens duiken. Vetembolie kan bijvoorbeeld ontstaan wanneer na een beenbreuk het vette beenmerg in een beschadigd bloedvat komt. Vorming van een grote bloedprop in 1. een dijbeenader, 2 aan een aderklep, 3. stuwing van weefselvocht in het rechterbeen door afvoerbelemmering in de dijbeenader, 4. net-vormige samenhang van bloedvaten waarbij propvorming zelden bezwaren oplevert, 5. door nauwe adertjes (a) samenhangende stroomgebieden van twee aders, 6. verwijding van een dergelijke verbinding in geval van afsluiting.
De zgn. organisatie van een bloedprop. 1. de bloedprop (rood) sluit het vat bijna geheel af, 2 – 5. jong bindweefsel groeit met veel bloedvaatjes in de bloedprop in en ruimt o.a. de eiwitdraden in de bloedprop op, 6. het bindweefsel verschrompelt en het vat wordt weer doorgankelijk. Winkler Prins Medische Encyclopedie
8 Bauxco Nieuws no. 11 - 18 maart 2005