11 juni 2004 - 55e jaargang no. 23
Port Operations noteerde eind mei zijn tweede record in een maand. Er werd vanuit Coermotibo 207.577.00 metrieke ton bauxiet aangevoerd voor de verwerking tot aluinaarde in Paranam Operations. Eerder die maand, op 5 mei, registreerde de afdeling een record exportlading van 23.171 metrieke ton aluinaarde.
De aanvoer van bauxiet is essentieel in het verwerkingsproces van ons bedrijf. Het erts uit Coermotibo wordt met dat van Lelydorp gemengd tot de gewenste verhouding. Coermotibo – erts wordt met barges, voortgedreven door tugs of duwboten naar de haven van Paranam vervoerd in een operatie die barging wordt genoemd. Er zijn drie duwboten en vier sets van barges die met een
1 Bauxco Nieuws no. 23 - 11 juni 2004
De ontladingsinstallatie. Op de achtergrond de opslagtanks waaruit de vorige maand het exportrecord aan aluinaarde naar MS. Sentinel II ging.
gemiddelde frequentie van tien bewegingen per maand Paranam aandoen. Per dag wordt gemiddeld 7000 metrieke ton bauxiet uit Coermotibo aangevoerd. De behoefte aan bauxiet in Paranam neemt met het oog op de productie – uitbreiding naar 6000 metrieke ton aluinaarde per dag steeds meer toe. Omdat het erts uit Coermotibo vanwege zijn percentage aan aluminahoudende grondstoffen van doorslaggevend belang is om de blend voor verwerking te maken, moeten mogelijke knelpunten in de aanvoer dus worden geëlimineerd. Dat houdt in dat Coermotibo Operations die het erts mijnt en voorbereidt op transport, JP Knight die voor het transport is ingehuurd, en Port Operations in Paranam zich regelmatig buigen over bottle necks die vertragend kunnen werken op het proces. Wekelijks wordt overleg gevoerd over maatregelen die te maken hebben met problem solving. De efficiëntie van alle componenten in het systeem moet worden geoptimaliseerd. Het is uiteraard van groot belang dat het in mei behaalde barging record wordt gehandhaafd en zelfs op een hoger niveau wordt gebracht naarmate de behoefte aan bauxiet uit Coermotibo toeneemt. ,,Het barging record van mei was een team effort van operational en maintenance crews van zowel Coermotibo Operations, JP Knight als Port Operations”, zegt de Superintendent van Port Operations, Ronald Rozenblad. Hij is ingenomen met de inzet en rekent erop dat ook in de komende maanden ‘all hands on deck’ blijven.
2 Bauxco Nieuws no. 23 - 11 juni 2004
Het Contractor Safety Program dat Suralco al jaren kent, is nu volledig in overeenstemming gebracht met de verplichte Contractor EHS standaard van Alcoa. Alle business units in AWA Atlantic moeten een EHS Contractor Program hebben dat aan de Alcoa – vereisten voldoet. Vanaf vorige week woensdag, 1 juni 2004, is het Improved Suralco EHS Contractor Program van kracht. Dit brengt met zich mee dat: 1. procurement niet langer requisitions voor werk dat uitgevoerd moet worden door een contractor accepteert zonder een scope of work die aan minimumvoorwaarden is gebonden, 2. desbetreffende contractor jobs pas van start mogen gaan als het EHS work plan is goedgekeurd door één van de getrainde Suralco EHS Responsible Persons, te weten Erwin Johnn, Steve Mannes en Guno van der Jagt.
In totaal zijn 74 department project leaders en 47 contractor responsible persons getraind. Het gaat wat de Suralconiërs betreft om personen die een sleutelpositie hebben in het uitbesteden van jobs. De contractor responsible persons spelen een belangrijke rol in het aanbieden van diensten vanuit de contractorbedrijven. ,,We hebben erg positieve reacties op de training gehad, zowel van Suralconiërs als van contractors”, zegt Erwin Johnn, binnen EHS belast met het Contractor EHS proces. ,,De training is als improvement beschouwd en niet als burden”. Met het aangepaste programma moet het proces tot het inzetten van contractors zodanig gestreamlined worden dat de afdelingen waar de jobs moeten worden verricht, en de contractors beter op elkaar ingespeeld raken. Dat brengt met zich mee dat de
afdelingen beter gaan nadenken over uit te besteden jobs en de EHS – aspecten die ermee samenhangen. Aan de andere kant worden contractors ertoe aangezet beter te plannen en alles wat nodig is om een job op een veilige manier te doen, ‘in place’ te hebben. Een ander effect is dat er een grotere druk ontstaat om de vereiste trainingen voor de uit te voeren jobs te verzorgen. Het ligt in de bedoeling dat het contractorbedrijf uiteindelijk de EHS trainingen zelf gaat doen. Het Improved Suralco EHS Contractor Program zal in juli aan een Alcoa – audit worden onderworpen. Om steeds de vinger aan de pols te kunnen houden, zullen op regelmatige basis interne audits worden gehouden. Er wordt nu een traject uitgezet om ook in de contractorbedrijven auditors te trainen.
Van rechts naar links: Erwin Johnn, Steve Mannes en Guno van der Jagt, Suralco EHS Responsible Persons. 3 Bauxco Nieuws no. 23 - 11 juni 2004
Vier vertegenwoordigers van het Bauxiet Instituut Suriname, te weten de dames R. Vaseur en A. Gemerts en de heren D. Emanuels en R. Sahadewlall, hebben op vrijdag 4 juni j.l. een bezoek aan ons bedrijf gebracht. De focus lag op de Plant Expansion. Managing Director Warren Pedersen en de managers Jan Vandenbergh, Herman Alendy, Stewart Wotton, Anton Brandon en Janice Veira
hielden hierover presentaties, terwijl de Project Manager van HATCH, Gerald Ong, Technical Specialist Steve van Lierop en Asset Owner Representative voor de Expansion, Firoz Habieb, een refinery expansion tour verzorgden. Het is traditie geworden dat functionarissen van het BIS jaarlijks een bezoek brengen aan Paranam Operations.
Per 1 juni j.l. is Wim Gummels gepromoveerd tot Plant Supply Manager – Joint Venture. Hij is verantwoordelijk voor alle activiteiten betreffende levering van goederen en diensten aan Suralco en BHP Billiton. In zijn nieuwe functie speelt Wim een sleutelrol in het bereiken van de doelstelling om procurement synergies tussen de beide maatschappijen tot stand te brengen. Wim Gummels blijft rapporteren aan Suralco’s Controller Janice Veira en heeft voor BHP BMS aangelegenheden een functionele rapportagerelatie met Natascha Wong A Ton. Monique Kertotiko – van den Berg, Supply Manager van BHP BMS, die rapporteert aan Natascha Wong A Ton, heeft een functional reporting relatie met Wim Gummels. Wim wordt door het management van Suralco L.L.C. en BHP Billiton Suriname van harte gefeliciteerd met zijn promotie. 4 Bauxco Nieuws no. 23 - 11 juni 2004
Caroline Ramdin - Tjin Tham Sjin
Human Resources Manager Caroline Ramdin – Tjin Tham Sjin is onlangs uit Suriname vertrokken voor een eenjarige HR – assignment in AWA - Atlantic. Senior Staff Human Resources Officer Meredith Mac Arthur is Acting Human Resources Manager. De assignment van Caroline past in een nieuw programma dat AWA werknemers de gelegenheid biedt hun kennis en ervaring te verbreden en daarna hetgeen ze hebben opgedaan, in hun eigen werkomgeving toe te passen. De timing van Caroline’s assignment valt samen met die van haar echtgenoot Kurt Ramdin, die eerder werd aangekondigd. Hierdoor kunnen de gezinsleden samen vertrekken. Aan Caroline en Kurt wordt een positieve ervaring toegewenst. In een bekendmaking vragen Managing Director Warren Pedersen en Director Human Resources AWA - Atlantic Meredith Mac Arthur Kirrene Donaldson volledige ondersteuning van en samenwerking met Meredith.
Als gevolg van eerder aangekondigde organisatorische veranderingen is per 1 juni j.l. de volgende organisatiestructuur van kracht. Aan Warren Pedersen als Managing Director rapporteren: Refinery Manager Stewart Wotton, Controller janice veira, Medical Director Clement Bailey, Acting HR Manager Meredith Mac Arthur, Technical Specialist Steve van Lierop, Manager Special Projects Herman Alendy, Joint venture Liaison Manager Anton
Brandon en Chief Public Relations Henk Esajas. Aan Stewart Wotton als Refinery Manager rapporteren: Production Manager Michel Pengel, Technical Manager Irene Tholen, Power Manager John Lieuw Hie, Reliability and Maintenance Services Manager Armand Tjong A Hung, Environmental, Health and Safety Manager Jan Vandenbergh, evenals Hatch Site Manager Richard Muller en Kier/CCC Site Manager Jim Bostick.
Per 1 mei j.l. is er een nieuw ABS implementatieteam, het vierde team dat het Alcoa Business System op adequate wijze moet helpen toepassen in Paranam Operations. Dit team staat voor de uitdaging om het huidige refining diagnostic level, 4.2, te brengen op 4.5, hetgeen betrekking heeft op alle 24 protocollen. Ook aan Autonomous Maintenance, Kaizens, Waste Management en ABS Leadership moet team # 4 aandacht besteden. Team leader is Humphrey Westerborg. Herman Alendy treedt als coach op.
De overige leden zijn Erwin Sadhoe, Henri Bhoepsing, Maurice Tjon Soei Len, Marcus Apapoe, Huo-Ching Yang, Meredith Mac Arthur, Andy Kromodihardjo en Joor Soerowirjo. Het vorige team, in mei 2003 geïnstalleerd onder leiding van Ronald Rozenblad, heeft zijn assignment - periode succesvol afgesloten. Het wordt in een speciale bekendmaking van het Plant ABS Lead Team bestaande uit Warren Pedersen en zijn staf hartelijk bedankt voor zijn inzet en de bereikte resultaten. Aan team # 4 wordt succes met de nieuwe uitdaging toegewenst. 5
Bauxco Nieuws no. 23 - 11 juni 2004
Het ABS implementatieteam. Van rechts naar links: Humphrey Westerborg, Marcus Apapoe, Henri Bhoepsing, Andy Kromodihardjo, Maurice Tjon Soei Len, Meredith Mac Arthur, Huo-Ching Yang, Erwin Sadhoe, Herman Alendy en Joor Soerowirjo.
Via een Alcoa Foundation ACTION project ten behoeve van de Hubertus Waaldijkschool, werkte een groep vrijwilligers, bestaande uit ongeveer 15 employés en 20 scholieren, tezamen aan de renovatie van de gymzaal van voormelde MULO-school te Moengo in het district Marowijne. “Dit was slechts de eerste fase van het renovatieproject”, zei Frank Li Kim Lin, team leader van de vrijwilligersgroep en voorzitter van de Stuurgroep Renovatie Gymzaal, die speciaal werd geformeerd om de werkzaamheden te coördineren. De renovatie van de afgeronde eerste fase omvat o.a. de reparatie van het plafond van de gymzaal en het herstel van de verlichting. De vrijwilligersgroep had als leuze “Samen staan we sterk!” Zij hoopt dat met het binnenhalen van deze ACTION grant de basis is gelegd
voor de uitvoering van de tweede fase van de renovatie, n.l. de reparatie van de vloer van de gymzaal en het schilderen van het gehele gebouw. De heer Adam Dijkman, schoolhoofd, ontving op 28 mei j.l. de ACTION grant cheque uit handen van George Bijnoe, Alcoa Foundation Suriname Lead Team Coordinator. ,,Deze donatie brengt ons dichter bij ons einddoel, namelijk de volledige renovatie van onze gymzaal. Wij zijn daarom Alcoa en Alcoa Foundation en in het bijzonder de vrijwilligers die aan dit project hebben meegewerkt, heel dankbaar”, zei het schoolhoofd.
6 Bauxco Nieuws no. 23 - 11 juni 2004
Voor het eerst is het gelukt om de kloon van een fokstier te klonen. Staan de weilanden straks vol met ontelbaar veel genetisch identieke klonen? Het lijkt onwaarschijnlijk, want nóg een keer klonen wil voorlopig niet lukken, en niemand die begrijpt waarom.
Drie generaties kloonstier: kloonopa, kloonzoon en kloonkleinzoon hebben precies hetzelfde DNA.
Stieren tellen. Om nog onbegrepen redenen neemt de slaagkans van klonen per generatie af.
Het lijkt het ei van Columbus. Als je eenmaal een goede fokstier hebt, kopieer hem dan gewoon, door hem keer op keer opnieuw te klonen, als een yoghurtcultuur. Momenteel is het een heel gedoe om goede fokstieren te krijgen. Een fokstier wordt uitgekozen door honderden stieren op te laten groeien, en tegen elkaar af te wegen. Dat selectieproces kost veel geld, en duurt vaak zes tot zeven jaar. Maar of klonen echt zoveel efficiënter is, blijft nog even de vraag. Het goede nieuws is dat het inderdaad mogelijk blijkt om een stierenkloon nóg een keer te klonen. Het slechte nieuws, dat de slaagpercentages extreem laag zijn. Net als een fotokopie van een fotokopie van een fotokopie, lijkt het kloneren van stieren per kopieerbeurt moeizamer te gaan. Het klonen van waardevolle boerderijdieren zou daardoor wel eens duurder kunnen uitpakken dan ouderwets fokken. Naar nu blijkt kwam ’s werelds eerste kloonstier van de tweede
generatie al begin 2000 ter wereld in Japan. De onderzoekers maken die blijde gebeurtenis nu pas openbaar: eerst wilden ze afwachten of stier ‘Kamitakafuku’ wel gezond zou opgroeien. Het dier is inmiddels vier jaar oud, heeft zelfs al zes kalfjes verwekt en maakt het naar het zich laat aanzien goed, schrijven Chikara Kutoba en collega’s in het vakblad Nature Biotechnology. Kamitakafuku is de ‘kleinkloon’ van een inmiddels 17-jarige Japanse zwarte fokstier. De onderzoekers kloonden het dier op de manier waarop ook het schaap Dolly werd gekloond, door een donoreicel te ‘bevruchten’ met het DNA van het origineel. Na liefst 338 keer proberen leverde dat zes genetisch identieke kalfjes op. Daarvan werd er na een paar jaar wéér een gekloond. Ditmaal moesten de Japanners de pielerige kloonprocedure 358 maal overdoen, om twee levende kalfjes te verkrijgen – een slaagkans van een half procent. Tot overmaat van ramp stierf één van de twee ‘kleinklonen’ kort na de geboorte. Met laboratoriummuizen lukte het overigens al eerder om een kloon van een kloon te maken. Kort na de eeuwwisseling kreeg een onderzoeksteam het zelfs voor elkaar om zes generaties muizen te klonen, een record dat nog altijd niet is gebroken. Maar met stieren wil het generaties lang doorklonen nog niet lukken. De Japanners hebben nog wel geprobeerd om Kamitakafuku te klonen, maar gaven hun pogin-
gen na 248 keer proberen op. Wat er precies mis is, snappen de onderzoekers zelf ook niet. De Japanners slaagden er nog wel in om dertig gekloonde embryo’s in te brengen in de baarmoeder van een ‘draagmoederkoe’, maar daarna eindigden alle zwangerschappen in een miskraam. Eén lichtpuntje is er wel. De genen van Kamitakafuku hebben zichzelf op de één of andere manier weer ‘verjongd’, zodat het dier in genetisch opzicht niet even oud is als zijn ‘kloonopa’. Dat heeft te maken met de telomeren, stukjes DNA die de chromosomen aan het uiteinde bij elkaar houden, als de uiteindes van schoenveters. Naar mate iemand ouder wordt, worden zijn telomeren korter – met als gevolg een grotere kans op ouderdomsziektes als kanker. Maar tegen de verwachting in zijn de telomeren van Kamitakafuku weer terug op hun oude, jeugdige lengte, melden de onderzoekers in Nature Biotechnology. Kubota en collega’s verwachten dat het ‘herklonen’ van dieren veel nieuwe kennis oplevert. Door een dier keer op keer te klonen, kunnen bepaalde genetische foutjes aan het licht komen die anders onopgemerkt blijven, verwachten ze. De moeizame kunst van het serieklonen lijkt daarmee voorlopig voorbehouden aan de laboratoria, in plaats van aan de boerderij.
Maarten Keulemans, NOS Online 7
Bauxco Nieuws no. 23 - 11 juni 2004
Nadat een baby geboren is, wordt de navelstreng doorgeknipt. Het navelstompje dat overblijft, valt na ongeveer negen dagen af. De navel hoort dan dicht en droog te zijn. Bij een aantal pasgeborenen verloopt dit wat anders. Bij twintig procent van de pasgeborenen, met name kinderen die te vroeg zijn geboren, hebben we het dan over een navelbreuk. Er kan ook sprake zijn van een ontstoken navel of een navel waar wild vlees, een granuloom of een poliep, in groeit.
klachten kan verlopen. Een poliep ontstaat door een foutje in de aanleg. Is navelbreuk ernstig en wat kunt u verwachten? Een navelbreuk is niet ernstig. In de meeste gevallen sluit het zich zodra het kind ouder wordt. Als het breukje erg groot is, of als het niet is gesloten als het kind twee of drie jaar is, wordt het door een chirurg gesloten. Een kind met een ontstoken navel, komt meestal onder behandeling van de kinderarts. Deze aandoening is goed te behandelen met een antibioticum. Een granuloom is onschuldig en kan, indien het cosmetisch een bezwaar is, later worden weggehaald door de chirurg. Een poliep wordt in de eerste levensweken door de chirurg verwijderd.
Hoe herkent u navelafwijkingen? Navelafwijkingen kunt u aan een aantal dingen herkennen. Navelbreuk Een navelbreuk bij zuigelingen ontstaat meestal rond de vijfde dag na de geboorte. Een deel van het buikvlies met Wanneer naar de huisarts? daarin een stukje darm stulpt uit in de navel. Dit kunt u Een navelbreuk is onschuldig en u hoeft daar niet voor herkennen aan een zwelling onder de huid. Als uw kindje naar de huisarts te gaan. lacht, huilt of perst, wordt de druk in de buik hoger. De Een poliep wordt tijdens de geboorte ontdekt en vaak breuk wordt daardoor verder naar buiten geduwd en de wordt dan meteen een planning gemaakt voor de behandezwelling die u ziet, wordt groter en harder. Het kan ling. U moet wel langs bij de (dienstdoende) huisarts als: gebeuren dat de zwelling tijdens deze drukverhogende • de navel rood en warm wordt en gaat stinken; momenten blauw verkleurt. Dit is niet schadelijk. Uw • uw kindje daarbij ziek wordt en kindje heeft zelf geen last van de koorts krijgt; navelbreuk. • er pus uit de navel komt. Ontsteking Een navelontsteking ontstaat in de Als u vermoedt dat uw kindje een eerste dagen na de geboorte. Het 1 granuloom heeft, kunt u ook langs lopen navelstompje wordt vochtig en gaat bij de huisarts. stinken. De huid, ook rond de navel, Doorsnede door de navelstreng. 1. Als u denkt dat uw kindje een navelwordt rood en voelt warm aan. Uw dubbel aangelegde slagader, 2. ader ontsteking heeft, moet u langs lopen bij kindje kan zich ziek voelen en heeft waarvan de wand dikker is dan van de de huisarts. soms koorts. Uit de navel kan geelachtig vergelijkbare lichaamsaders, 3. vocht of pus komen. Het kind heeft geleiachtig bindweefsel dat als Wat kunt u er zelf aan doen? meestal geen zin om te drinken en kan bescherming dient. U kunt en hoeft zelf niets te doen aan wat gewicht verliezen. 3 deze navelafwijkingen. 2 Wild vlees Soms komt het voor dat er weefsel in de navel aanwezig is dat er niet hoort. Dit kan het gevolg zijn van een chronische Algemene adviezen en voorzorgsmaatontsteking (granuloom) of van een regelen uitsteekseltje (poliep) waarbij een De enige navelafwijking die u in veel stukje weefsel van de darmen of de gevallen kunt voorkomen, is de navelurinewegen in het naveltje zit. Hieruit ontsteking. U verkleint de kans hierop kan vocht, slijm, urine of ontlasting door de navel goed te verzorgen. komen. Een granuloom heeft een roze kleur en een poliep Voordat het kindje in bad gaat, haalt u het gaasje van de is felrood. In beide gevallen heeft uw kindje meestal vorige dag eraf. Als het niet meteen loslaat, kunt u het er nergens last van. ook in het badje af weken. Na het badje dept u de navel voorzichtig droog. Daarna dept u nog een keer met een Hoe ontstaan ze? watje dat u heeft gedrenkt in een desinfecterende vloeiEen navelbreuk ontstaat als een zwakke plek in de buikstof, alcohol bijvoorbeeld. Als dit aan de lucht is gewand. Een ontsteking wordt meestal veroorzaakt doordat droogd, slaat u voorzichtig een steriel gaasje om het de navel niet goed is schoongemaakt. In sommige gevallen navelstompje. Daarna legt u het navelstompje naar het echter ontstaat er ondanks zorgvuldige hygiëne toch een hoofdje gericht op de buik en doet u het navelbandje weer ontsteking. Een granuloom is het gevolg van een chroniom. Dit kunt u overigens beter met een verbandpleister sche ontsteking, die overigens zonder symptomen of vastplakken dan met een veiligheidsspeld sluiten. 8 Bauxco Nieuws no. 23 - 11 juni 2004