14 Februari 2006 | Nummer 01 | Jaargang 01
2
Great Place to Live is een concept dat tot ieders verbeelding spreekt. Het brengt dynamiek, plezier en innovatie in het complexe belangenveld; onze maatschappij. Een civil society, met individuen, belangengroepen, overheden en bedrijven die zich hier manifesteren en hun wensen willen vervullen. Het toont aan dat synergie mogelijk is en leidt tot meer daadkracht, prachtige projecten en meer vertrouwen en begrip voor elkaar. Deze nieuwe manier van denken en werken geeft de sociale innovatie die welkom is in Nederland. Great Place to Live is het platform van pioniers. Economie kan niet zonder welzijn. Welzijn geeft de rust om te verwonderen en nieuwe concepten te ontwikkelen. Noodzakelijk voor innovatie op alle gebieden. Dit sluit aan bij de recent verschenen inzichten van de Sociaal Economische Raad en de WRR, maar ook bij de activiteiten van de deelnemers. Great Place to Live belicht grootse en ingewikkelde vraagstukken, en de sublieme actie die nét het verschil voor u maakt. In een kwartaaluitgave, in een tweejaarlijks congres en in onregelmatige themabijeenkomsten wanneer wij (of u!) dat nodig achtten.
Noor Woord Een wereld van verbondenheid Miriam Notten
Great Place to Live is een initiatief van Great Place to Work®, Nieuwe Garde en Pentascope en biedt een platform voor bijzondere mensen en organisaties met lef, integriteit en een tomeloze lust tot inspirerende ontwikkeling! U bent altijd welkom!
[email protected] www.greatplacetolive.nl Om iets te kunnen zeggen over de
enigingsbestuur-lid. Om een duurzame
toekomst is het goed om eerst te de-
relatie te kunnen opbouwen heb je een
finiëren wat netwerken (voor mij) is.
emotionele component nodig en moet
Sowieso zal ik netwerken door elkaar
je ook wat van jezelf laten zien. Dat
gebruiken als activiteit (als doel op
vraagt veel vertrouwen (in jezelf en in
zich) en als een strategisch en analy-
de ander) en ook dat je je kwetsbaar
tisch concept (dus als middel).
durft op te stellen. Dezelfde relaties
Vanuit de strategische context is net-
Miriam2 (die veel weet van Maastrichts
werken voor mij een middel dat bewust
aardewerk) en Francis3 (die in Amerika
ingezet wordt. Daarbij gaat het om het
heeft gewoond). De klant-leverancier
opbouwen van duurzame relaties met
relatie kan veranderen doordat iemand
als basis de mens en niet de functie of
een andere rol kiest of krijgt toebe-
de organisatie. De relaties die je op-
deeld, maar de betekenis en inhoud
bouwt moeten natuurlijk wel passen
van Miriam en Francis blijven bestaan.
krijgen dan ineens andere labels, zoals
bij de functie of rol die je vervult en bij de organisatie waar je werkt. Enige uitleg is wel op zijn plaats. Duurzame relaties zijn intermenselijke relaties die tijdsbestendig zijn ofte-
Hoe kan verbinden, het onderhouden van duurzame relaties en netwerken een nieuwe methode zijn om met elkaar samen te werken?
wel die lang kunnen blijven bestaan.
Dit artikel begint met een mooi idee van Noor1. Een idee om mensen met elkaar te verbinden en energie vrij te maken om aan een mooiere omgeving en samenleving te gaan werken. Ze heeft een gedurfde aanpak als het gaat om de vulling en verspreiding van de krant ‘Great Place to Live’ en ze heeft natuurlijk al ervaring met het concept ‘Great place to work’, dus het onderwerp is bij haar in goede handen. De vraag is of ik in een artikel van zo’n 700 woorden kan aangeven wat netwerken en verbinden kan toevoegen aan onze toekomst. Maar dat niet alleen... Het zou mooi zijn als het artikel ook nog eens duidelijk maakt dat netwerken en verbinden leidt tot een samenleving die het etiket ‘Great Place to Live’ waardig is. De uitdaging staat, hieronder volgt mijn visie op a Great Place to Live.
Daarbij is de persoon die je ontmoet
Onze samenleving is dusdanig complex
en met wie je een relatie onderhoudt
en gedifferentieerd en op veel terrei-
de rode draad. Ook dat heeft weer te
nen gaan de ontwikkelingen zo snel
maken met duurzaamheid. De persoon
dat niemand meer alles kan weten of
die je ontmoet blijft altijd diezelfde
zelf kan doen. En precies daar draait
persoon, zijn functie echter of de or-
het om: het zodanig ‘opzetten’ en or-
ganisatie waar iemand werkt kan ver-
ganiseren van netwerken dat organi-
anderen. Dat betekent dat het er niet
saties en mensen zich omringen met
alleen om gaat een functionele relatie
organisaties en mensen die iets toe-
met functionarissen op te bouwen,
voegen aan hetgeen zij zelf kunnen en
maar ook een emotionele component
doen. Een netwerk, mits goed opge-
in de relatie in te brengen. Dat bete-
zet en onderhouden, maakt het leven
kent nogal wat. De meeste relaties die
makkelijker: je kunt sneller dingen te
opgebouwd worden hebben een puur
weten komen, je kunt als organisatie
functionele betekenis zoals klant-leve-
beter voldoen aan de wensen van je
rancier, projectleider-freelancer, ver-
‘klanten’ en je hoeft minder tijd te be-
Great Place to Live is een wereld waarin jij in balans bent en goede relaties met anderen hebt en onderhoudt. Engbert Breuker, Chief emotions Officer Pentascope
3
steden aan bijvoorbeeld marketing en het creëren van draagvlak – een goed opgezet netwerk werkt voor jou! De reden om een goed netwerk op te zetten en te onderhouden geldt vooral bij de volgende organisatiekenmerken: Een goed ontwikkeld netwerk zorgt dat anderen voor je uitkijken en ontwikkelingen signaleren die je anders wellicht gemist zou hebben. Kortom: je vermogen tot innoveren wordt groter. - projecten die een lange doorlooptijd hebben en waar veel spelers (lees or-
2006 © Bob Corporaal | reefscape.net
- een hoge mate van kennisintensiteit.
ganisaties) bij betrokken zijn. In een dergelijke situatie vergroot een goed van organisaties. - afhankelijkheid van maatschappelijk draagvlak, imago en de publieke opinie. Er zijn tal van organisaties die
Toekomstige Tijd
sterk afhankelijk zijn van het beeld dat de samenleving van hen heeft. En juist omdat die opinie zo onvoorspelbaar is, ben je als organisatie gebaat
2006 © Jorrit Timmermans
netwerk het anticiperend vermogen
Jorrit Timmermans
bij een goed ontwikkeld en onderhouden netwerk: dat maakt je sterker omdat je partners hebt die jou en je
opgeworpen als probleemoplosser en
Op 9 februari ging de cyclus Gezocht: de Toekomst van start. Dit door The Project
reputatie op moeilijke momenten on-
mensen bij elkaar gebracht die elkaar
Network gemaakte programma wordt samen met de Baak en NVO2 in de wereld
dersteunen en waar nodig tegengas
anders niet hadden ontmoet.
gezet. Het programma gaat in op de snel afbrokkelende structuren en zekerheden
kunnen geven.
Ook inspiratie kreeg een plek tijdens
waar wij zo gewend aan zijn geraakt. Wat ervoor in de plaats komt is ruimte voor
- opereren in een politieke of politiek
het geanimeerde gesprek tussen Jos5,
onze eigen creativiteit en inbreng. Een verschuiving van verantwoordelijkheid naar
gedreven omgeving – bedrijven en
Marjolein6 en Noor over een meer fe-
ieders eigen talent en kunnen. Op alle vlakken zijn de initiatieven die de toekomst
organisaties die in een dergelijke om-
miniene maatschappij. Jos (die er al
bepalen al vol onderweg. In Gezocht: de Toekomst gaan we bewust de lijn opzoe-
geving acteren, hebben met enige re-
aardig wat jaartjes werkervaring op
ken die ons met de toekomst verbindt.
gelmaat te maken met veranderende
heeft zitten) werd geraakt door de
De eerste bijeenkomst werd ingeleid door Mathieu Weggeman en Joris Methorst
agenda’s en politiek opportunisme.
denkbeelden die de beide dames voor
die rond het thema ‘Jong en Bevlogen’ de ongetapte potentie bespraken die werk-
en
hem neer wisten te zetten. Niet alleen
nemers uit verschillende generaties bedrijven kunnen bieden. De volgende bijeen-
op
duurzaamheid
lange(re) termijn. Daar waar orga-
het onderwerp had hem geïnspireerd
komst gaat over ‘intensieve menshouderij’ met Jaap Peters en Bas Haring.
nisaties te maken hebben met acti-
maar ook het onverwachte van de
20 april van 19.00 tot 22.00 uur – Landgoed de Horst, Driebergen
viteiten met een lange doorlooptijd,
ontmoeting en de combinatie van ge-
is het van strategisch belang om het
sprekspartners.
www.debaak.nl/gezochtdetoekomst
verloop van dat tijdspad te managen
www.theprojectnetwork.nl
en vooraf na te denken over wat er
Wat mij betreft ligt de toekomst van
zou kunnen gebeuren en wat dat voor
netwerken en verbinden voorál op het
jou als bedrijf zou kunnen betekenen.
vlak van de inspiratie en het genereren
Google
En dat betekent dat je als organisatie
van onverwachte, maar wel gerichte
Netwerken werkt
2.070.000
moet nadenken over scenario’s, ‘key-
dynamiek door het faciliteren van de
Netwerken en relatie
1.730.000
players’,
samenwerkingsverbanden
ontmoeting. We weten vaak veel te
Netwerken en vertrouwen
814.000
én over jouw relatie met de verschil-
weinig van elkaar (zeker als we dat
Netwerken en strategie
706.000
lende spelers en netwerken.
mondiaal bezien) en alleen het contact
Netwerken en vaardigheden
559.000
tussen mensen kan zorgen voor een
Netwerken en inspiratie
241.000
Dat klinkt behoorlijk analytisch en kil,
flow van informatie, kennis en energie
Netwerken en lobby
104.000
maar het werkt natuurlijk alleen als
zonder dat er barrières geslecht hoe-
Netwerkorganisatie
78.100
Hits
de mensen die in deze netwerkstruc-
ven te worden die te maken hebben
Netwerken en beïnvloeding
66.500
turen rondlopen elkaar daadwerkelijk
met organisatiestructuren. Uiteindelijk
Netwerken en kwetsbaar opstellen
39.300
wat gunnen. Eén van de leukste ont-
heb ik de mensen in dit verhaal ook
Netwerken en wederkerigheid
19.400
moetingen van de laatste tijd is mijn
alleen maar eendimensionaal een plek
Netwerken en ‘geven en nemen’
11.200
ontmoeting
Netwerken en ‘geven en krijgen’
233
met
laten krijgen. Dus laten we vooral niet
Martijn4. Deze koppeling is tot stand
en
kennismaking
meer denken in functies en organi-
gekomen door Noor die zorgde voor
saties, maar er met elkaar voor zor-
een vrolijke nieuwsgierigheid aan twee
gen dat mensen zoals Noor, Francis,
kanten. Na zo’n ontmoetingsmoment
Martijn, Jos en Marjolein elkaar kun-
is het natuurlijk wel belangrijk dat je
nen blijven ontmoeten, zodat zij hun
elkaar ook toegang wilt en kunt geven
kennis en kunde, inspiratie en ener-
tot de mensen in je eigen omgeving.
gie kunnen combineren om voor ons
Niet zozeer om ‘business’ te genere-
en met ons te werken aan onze eigen
ren, maar vooral om kennis te delen en
‘Great Place to Live’!
elkaar te inspireren. Dit allemaal om
1
✃
- gerichtheid
Noor Bongers, initiatiefnemer Great Place to Live bij Pentascope noor.bongers@pentascope
2
Dit ben ik zelf, eigenaar van La Red
3
Francis Notten, eigenaar van Notten Translations en mijn zus
[email protected]
[email protected] 4
Martijn Aslander, oprichter van het Elvenstone netwerk en probleemoplosser
5
Jos Kieboom, o.a. voormalig raadsadviseur van de minister-president, voormalig technisch-
www.martijnaslander.nl
elkaars kennis en ervaring te kunnen
wetenschappelijk attaché en nu o.a. verbonden als adviseur aan Nauta Dutilh en voorzitter
inzetten om te komen tot een betere
van de raad van toezicht van de OmslagGroep
wereld, het oplossen van vraagstuk-
Ps en dat betekent natuurlijk ook dat
ken en tot een prettige werkomgeving.
we het gezegde ‘geven en nemen’ gaan
Gisteravond nog heeft Martijn zich
veranderen naar ‘geven en krijgen!’
[email protected] 6
Marjolein Hins, directeur-eigenaar van Q-Search, een netwerkbedrijf actief op het gebied van personeel, management en organisatie.
Nederland is een prachtig land waarin mensen hun idealen vormgeven met een overheid die hierop inspeelt, zowel economisch en ruimtelijk als sociaal en spiritueel. Hans Leeflang, DG Programmateam Andere Overheid
4
Het Japanse droomhuis voorbij Femke Bijlsma
Tokio, de grootste stad ter wereld, zou eigenlijk het grootste dorp moeten heten. De extreme stedelijkheid die wordt voorgesteld in films als Lost in Translation bestaat natuurlijk wel, maar het geeft slechts een klein deel weer van Tokio’s realiteit. Een veel groter deel van de stad bestaat uit suburbane bebouwing; een onophoudelijk landschap van heel krap op elkaar staande losse huisjes, hier en daar onderbroken door een flatgebouw, een golf driving range of een braakliggend stuk grond dat tijdelijk figureert als parkeerplaats. Ruimte voor parken of tuinen is er niet en hoewel ieder huisje anders is, heeft het beeld dat ze gezamelijk opleveren net zo weinig variatie als dicht op elkaar geparkeerde caravans in een winterstalling. Monotoon en treurig.
Toch is het bezit van zo’n huisje, net
In Kyodo, een suburb op tien minuten
over voor een gezamelijke tuin.
Als
ingericht als weelderige bloementuin
zoals een caravan in Nederland, de
treinen van Shinjuku, waar bijna alle
de leasetermijn verstreken is, kan
inclusief barbecueplaats en kleioven.
droom van menig stedeling. Het ideaal
shots van Lost in Translation gescho-
de eigenaar de grond en het gebouw
Op het dak staat een daglichtcollec-
van eigen grond met een eigen woning
ten zijn, ontmoette hij een man die
weer voor zichzelf claimen of het con-
tor, die daglicht door glasvezelkabels
en auto erop leeft blijkbaar zo sterk,
net een flink stuk grond had geërfd
tract weer met dertig jaar verlengen.
naar de donkere benedenvertrekken
dat men genoegen neemt met de uit-
met prachtige bomen erop van wel
De eigenaar, aangestoken door Kai’s
transporteert. De apartementen wor-
geklede, afgekloven versie van dit ide-
120 jaar oud. De man was van plan de
enthousiasme, ging accoord en via
den verwarmd met houtkachels die de
aal. Geen wonder ook dat in deze stad
bomen te kappen om plaats te maken
een website werden al snel elf andere
komende jaren gestookt zullen worden
van dertig miljoen inwoners de grond-
voor twaalf ‘droomhuisjes’, maar Kai
deelnemers aan het project verzameld.
met het hout van de paar gevelde bo-
prijzen zo de pan uit reizen. Een ge-
kon hem op een ander idee brengen.
Een lang proces van overleg tussen de
men, dat gekloven en gestapeld onder
middelde familie is dertig jaar bezig de
Kai stelde voor om de grond van hem
bewoners ondeling en met de architect
een afdakje ligt. De houten vloeren in
hypotheek af te lossen van hun plastic
te leasen voor een periode van dertig
volgde, waarbij Kai optrad als bemid-
de apartementen zijn ook gezaagd van
huisje. Na dertig jaar levert die grond
jaar. Hij zou er nog steeds twaalf wo-
delaar. Het uiteindelijke resultaat is
de oude bomen. In de zomer zorgen de
misschien nog wat op, maar het huis
ningen op kunnen bouwen, maar wel
een woongebouw dat in alle opzichten
bomen voor verkoeling en natuurlijke
wordt al na twintig jaar afgeschreven.
in de vorm van ruime apartementen.
uniek is in Tokio. De bewoners delen
ventilatie maakt elektrische aircondi-
Er bestaat nauwelijks een tweedehands
In die compacte vorm kunnen veel bo-
niet alleen de tuin met de oude bo-
tioning overbodig. Kai woont er zelf
huizenmarkt en meestal krijg je bij
men gespaard blijven en is er ruimte
men, maar ook het dakterras, dat is
met vrouw en kind in een apartement
zo’n koop geld toe voor het afbreken
van 106 vierkante meter. Het bad heeft
van het oude huis. Erven is nog erger.
hij op het balkon geplaatst, zodat hij
Erfbelasting is zo hoog, dat men vaak
kan baden onder de sterren.
gedwongen is de kavel op te splitsen
Kai’s gedrevenheid iets aan de slech-
in twee nog kleinere kavels, om zo die
te woonsituatie van zijn stad te doen
belasting te kunnen financieren. Meer
hield niet op bij dit project. De media
geld leidt hier niet automatisch tot een
kregen er lucht van en het verhaal van
grotere woning, maar eerder tot een
meneer Kai was al spoedig bekend
woning dichter bij het centrum. Een
door het hele land. Zijn adviesbureau
korte reistijd is immers ook een vorm
Teamnet, dat hij in 1995 had opgericht
van rijkdom. Ook in Japan staan tus-
met als motto ‘to benefit the commu-
sen droom en daad wetten en prakti-
nity’, kreeg plotseling veel opdrachten
sche bezwaren. Of toch niet?
voor vergelijkbare projecten en ook via
Tetsuro Kai, een jonge manager uit
zijn website en uit de buurt zelf kwam
Tokio, vond het maar een raar sys-
veel respons. Op zijn website (helaas
teem. De Japanse droom was bepaald
alleen in het Japans) legt hij zijn visie
niet de zijne, zeker omdat de realiteit
zo uit:
zo’n slap aftreksel is van die droom.
‘Het ontbreekt het individu aan ruimte,
Hij heeft vooral bezwaar tegen het
budget en kracht om in de stad een rij-
verdwijnen van groen uit de stad en
ke woonomgeving te creëren. Om toch
tegen de individualistische mentaliteit
te bereiken wat met individuele kracht
die dit systeem in de hand lijkt te wer-
niet lukt, zijn projecten nodig die het
ken. Zijn ideaal was om ruim te wonen
individuele voordeel vermenigvuldigen
in het groen, nabij het centrum, in een
tot een collectief voordeel. Dit versta
sociale omgeving en ook nog betaal-
ik onder ‘benefit the community’ en dit
baar. Geen makelaar in Tokio die zo’n
staat ook aan de basis van een nieuwe
wens serieus zal nemen. Toch is het
strategie om woningen te bouwen.’
hem gelukt.
Er is nog hoop op de mierenhoop.
[email protected]
Great Place to Live is voor mij een buurt waar je met trots zegt: “Kijk, hier woon ik!”, en die je stimuleert om nét iets meer te bereiken in deze maatschappij. Martien Kromwijk, voorzitter raad van bestuur Woonbron, Rotterdam
5
Recyclicity > bouwen met afval uit de directe omgeving Freya van Dien | J. Jongert
Al snel ontstond de behoefte deze
alle bestaande openingen is een stelsel
kennis te delen en een netwerk op te
van buizen voor elektra en luchtzuive-
bouwen van partijen die hergebruik
ring gevlochten. Aan deze ruggegraat
in bouwprojecten willen ontwikkelen.
hangt een serie mobiele meubelstuk-
Een van de meest recente projecten is
ken van 5 verschillende kunstenaars.
Recyclicity.net; een open source data-
De lijn in het ontwerp is behouden
base waarin kennis over afvalstromen
door de randvoorwaarden; modulair,
en mogelijke toepassingen wordt ver-
mobiel, minstens 75% afval en gekop-
zameld en openbaar gemaakt, inclusief
peld aan de infrastructuur.
locaties voor prachtig materiaal!
2006 © WORM
Dit heeft tot bijzondere oplossingen
Het Rotterdamse bureau 2012Architecten ontwikkelde Recyclicity. Geïnspireerd door de mogelijkheden van afvalmaterialen, die in onze directe omgeving in grote variëteit en hoeveelheden te vinden zijn, begon het bureau het ontwerpen met afval in haar praktijk toe te passen. Naast het positieve milieuaspect is het bouwen met afval ook een esthetische keuze. De karakteristieken geven een meerwaarde aan het ontwerp.
Inmiddels is 2012Architecten een spe-
geleid. Een audio meubel van au-
cialist in bouwen met afvalmaterialen.
tobanden
WORM@VOC is een bijzonder voor-
Architecture en VLNR. Witte landbouw
beeld. Het interieur is gemaakt van
vloeistoftanks als toiletten, door Marc
75% afvalmaterialen en in het 333 jaar
Heumer en een bar van aircobuizen
oude monumentale VOC pand mag
door DHZ23. Er werden afval materi-
geen spijker in de muur! Alle construc-
alen gebruikt uit het KPN gebouw aan
ties zijn zwevend, geklemd of los in
de Botersloot, Boijmans van Beuningen
de ruimte geplaatst en kunnen gede-
en het NAi. 2012Architecten heeft de
monteerd, verhuisd en zo in een ander
entree vormgegeven. Met een antieke
pand worden geplaatst.
tourniquette, perspex reclame dia’s,
door
Complett
Garbage
stalen frames uit de voorraadkast van De ruimtelijke opzet is ontworpen als
Showroom Mama en roosters van de
een ‘route architecturale’. De entree
oud ijzerboer.
is een etalage langs de filmstudio, de muziekwinkel en het film/muziekpo-
www.2012architecten.nl
dium. Via de winkel en foyer leidt de
www.recyclicity.net
weg naar de zaal op de 1e etage. Door
www.wormweb.nl
lie daar dan weer op reageren. Marijke en ik spelen een soort van rollenspel waarin ik voor het eerst nutteloze ruzies met haar heb, het zweet rolt van m’n voorhoofd. Vreemd genoeg voel ik m’n hart kloppen van opwinding maar ook als een soort van hopeloze zoek-
Liefde anno 2043 Martin Roedolf
tocht naar erkenning. Helemaal bizar is het feit dat sex in jullie tijd vaak onbewust wordt ingezet als een soort van hernieuwde natuurlijke balans. Na een half uurtje te hebben geflowed met Marijke zit ik een beetje verward op mijn stoel. Wat een ervaring. Dit soort psychologische reizen in de
_Het wordt een mooie dag volgens Marijke.
tijd doen wij vaak in 2043, niet als vervanging van een museum, nee, meer als een soort van ontspanning en ver-
Marijke is mijn PHSA (Personal High Sensitive Assistent). Hoe kan ik dit nu het beste omschrijven voor mijn lezers in 2006?
sneld leerproces. Anno 2043 bestaat er nog steeds zoiets als liefde en ook sex is daar een onderdeel van. Maar de
Hmmm, nou, je zou het met een soort
rie vormt en gestalte geeft (Sethogie).
sexy benen. Marijke past haar verschij-
liefde zoals wij die nu delen en erva-
vrouwelijke robot kunnen vergelijken
Ik zal jullie niet lastig vallen met de-
ningsvorm aan aan mijn behoeftes en
ren heeft niets te maken met de liefde
die je bijstaat in het dagelijks leven.
tails, maar het wordt een grote door-
overtuigingen. Natuurlijk ziet Marijke
zoals jullie er nu mee omgaan. Ik zou
Maar geen robot die bestaat uit koude
braak die computers en communica-
er ook wel eens uit als een mooie blon-
hier veel over kunnen vertellen maar
metalen en onderdelen en die is volge-
tie zoals we dat gewend waren totaal
de vrouw met lange sexy benen. Maar
dat doe ik lekker niet. De lezers on-
propt met elektronica. Verre van dat,
overbodig maken.
vandaag even niet, nee, Marijke ziet er
der ons die de verandering in de we-
nu heel degelijk uit. Op het moment
reld en het denken door het Sethogie
materialiseerd doormiddel van geneti-
Marijke is een subpersoonlijkheid geAnnyway, Marijke ervaar ik dus als een
dat ik dit schrijf heb ik namelijk be-
mee gaan maken zullen aangenaam
sche energie en abstractionifiede.
soort van holografische gestalte naast
hoefte aan het gevoel van liefde zoals
verrast zijn, en zich vaak afvragen hoe
me. Ze heeft geen vaste vorm en he-
dat in jullie tijd werd ervaren. Grappig
het in godsnaam mogelijk was dat het
Even terug in de tijd naar het jaar
laas voor onze dromers zijn er in de
en tegelijk pijnlijk hoe jullie zo op zoek
mechanisme om de liefde heen zoveel
2030, dat is een heel belangrijk jaar
toekomst andere vormen die dichter
zijn naar de ‘ware’ liefde buiten jezelf.
eeuwen heeft stand gehouden.
voor de wetenschap. In dat jaar wordt
tegen het echte verlangen aanliggen
De spanningen en onzekerheden die
Glimlach van Marijke.
namelijk ontdekt hoe bewustzijn mate-
dan een mooie blonde vrouw met lange
dat met zich meebrengt, en hoe jul-
© www.martinroedolf.nl
Great Place to Live haalt het positieve in mensen naar boven legt ze in een ‘warm bad’ en bevorderd het ‘schouderklopje-gevoel’. Willemijn Phielix, aanstormend talent
6
Dorpspunt Gregory Mehciz
In veel kleine kernen en (stads)wijken trekken winkeliers weg en treedt er een verschraling op van de voorzieningen. De bewoners moeten verder reizen om boodschappen te doen of gebruik te kunnen maken van voorzieningen die de kwaliteit van de woonomgeving bepalen. Dit komt doordat het aanbod van dienstverlening steeds meer vraaggestuurd wordt georganiseerd en bedrijfseconomische overwegingen de bovenhand voeren. De verschraling van het voorzieningenniveau heeft als consequentie dat de maatschappelijke dienstverlening moeilijk van de grond komt.
Als je aangewezen bent op openbaar
aangenamer en gemakkelijker maakt,
vervoer of gebonden bent aan huis, is
kan bij Dorpspunt aan bod komen.
dit een grote drempel om gebruik te
Diensten en voorzieningen die het dorp
maken van voorzieningen in andere
nu niet (meer) heeft, kunnen zo weer
dorpen of wijken. Dit kan ertoe leiden
terugkomen. Naast het aanbieden van
dat mensen minder gaan deelnemen
publieke
aan de maatschappij en nog meer
speelt Dorpspunt in op ontwikkelingen
en
commerciële
diensten,
op zichzelf zijn aangewezen. De ano-
in de samenleving en op lokale behoef-
nimiteit en onveiligheid nemen toe.
ten in het bijzonder (WMO, wet kinder-
Gelukkig is er daarom een initiatief :
opvang, vrijwilligers, enz.). Dorpspunt
Dorpspunt. Jurghen Diehl, projectlei-
heeft als doelstelling om duurzaam en
der van Dorpspunt vertelde vol en-
continu de leefbaarheid te verbeteren.
thousiasme over het initiatief.
De diensten, voorzieningen en initia-
Dorpspunt
van
tieven die Dorpspunt kan organiseren
Zorggroep West- en Midden-Brabant.
is
een
initiatief
zijn gebaseerd op vijf elementen van
Een Dorpspunt is een fysiek ‘loket’ met
de dagindeling van de mens. Deze ele-
een ruim aanbod van uiteenlopende
menten zijn voor ieder mens gelijk en
De vijf elementen zijn:
diensten rond wonen, werken en le-
vormen een basis voor de beleving van
ven. Alles wat het leven in het dorp
kwaliteit van leven.
Zorg voor jezelf (Zorg voor eten, drinken, rust, hygiëne, liefde en geborgenheid) De dienstverlening van het Dorpspunt die hierbij past is bijvoorbeeld een kappersservice, stomerijservice of maaltijdservice.
Zorg voor een ander (Verantwoordelijkheid voor gezin, kinderen, ouders en naasten) Diensten van Dorpspunt op dit terrein kunnen bijvoorbeeld een maaltijd- of boodschappenservice, een oppasdienst, een oppas voor huisdieren in de weekends, huiswerkbegeleiding voor uw kinderen of een vervoersservice zijn.
Zorg voor een ander (Verantwoordelijkheid voor gezin, kinderen, ouders en naasten) Diensten van Dorpspunt op dit terrein kunnen bijvoorbeeld een maaltijd- of boodschappenservice, een oppasdienst, een oppas voor huisdieren in de weekends, huiswerkbegeleiding voor uw kinderen of een vervoersservice zijn.
Werkzaamheden in en om het huis (De zekerheid van veilig en comfortabel wonen) Het Dorpspunt kan deze werkzaamheden onder andere ondersteunen met een klussendienst, een hulp in de huishouding, een hulp voor de tuin of een keuring zelf aanbieden en zo anderen in uw dorp behulpzaam zijn.
Vrije tijd (Tijd voor ontspanning, cultuur en plezier) Het Dorpspunt wil activiteiten op het gebied van sport, cultuur, creativiteit en recreatie faciliteren. Dit kan gaan om advies, regelen van vervoer of een bibliotheekservice. Maar ook kan het Dorpspunt, bij voldoende belangstelling, helpen om een activiteit te organiseren voor de kinderen, de jongeren of de volwassenen. Wat bepaalt nu eigenlijk het succes
van oplossingen voor maatschappe-
zoekactie moet uitzetten.
konden de vier per 1 januari 2004 star-
van een Dorpspunt en wat zijn de er-
lijke vraagstukken dient Dorpspunt
- Gesloten diensten; bemiddeling van
varingen met vier pilots (Chaam, Den
als ‘cement’ binnen de lokale sociale
diensten die direct geleverd kunnen
concept vanuit Finland. Daar is men
Hout, Moerdijk en Nieuwendijk)?
infrastructuur. Deze stevige lokale ver-
worden.
verontrust dat de ‘stem’ van de kleine
ten. Er is zelfs
al interesse voor het
ankering blijkt een basisvoorwaarde
- Informatie en advies.
kern verloren zal gaan door de her-
Om een Dorpspunt te doen slagen,
voor acceptatie van andere vormen
- Initiatieven; Dorpspunt verzorgt pro-
indeling van de huidige 450 gemeen-
moet er lokaal behoefte en draagvlak
van dienstverlening. De acceptatie van
fessionele ondersteuning van plaat-
ten naar 20 grote gemeenten. Ook is
zijn. De activiteiten van Dorpspunt
Dorpspunt is daarmee het fundament
selijke initiatieven, gericht op ver-
Dorpspunt uit 173 inzendingen genomi-
moeten concreet invulling geven aan
waarop ook commerciële en publieke
betering van de leefbaarheid en het
neerd voor de Nationale Innovatieweek
zaken die gemist worden. Een goede
dienstverlening op een generieke en
voorzieningenniveau.
samenwerkingsrelatie met (inter)lokale
schaalbare wijze rendabel kan wor-
van Inaxis. Alle nominaties vertegenwoordigen Nederland in Finland tijdens
partijen (belangengroepen, verenigin-
den georganiseerd. Naast maatschap-
De ervaringen met de vier pilots zijn
de 4th Quality Conference. Tijdens de
gen, gemeente) is mede bepalend voor
pelijke voorzieningen kunnen mensen
dermate positief dat er plannen zijn om
Innovatieweek (3 tot 6 april) wordt be-
de mate waarin Dorpspunt in de ge-
terecht bij Dorpspunt voor vier soorten
het aantal Dorpspunten uit te breiden.
kend gemaakt welke drie initiatieven
meenschap wordt ‘opgenomen’.
dienstverlening:
Dankzij financiële steun van de pro-
daadwerkelijk op het podium mogen.
Door kosteloos een intermediaire rol
- Open
te vervullen tussen vraag en aanbod
diensten;
bemiddeling
van
vincie Noord-Brabant en het ministerie
diensten, waarvoor de consulent een
van Sociale Zaken en Werkgelegenheid
.....net als a Great Place to Live: met leuke mensen in de buurt, brengt het beste in je boven en het voelt als thuiskomen... Rene Scherpenisse, directeur Stichting Experiment Volkshuisvesting (SEV)
[email protected]
2006 © Aad van Vliet
van uw huis op veiligheid. Inwoners kunnen deze diensten aanvragen maar ook
“ 7
Naar een herstel van vertrouwen Marcel van Marrewijk
Na het tijdperk van calculerende burgers en zichzelf isolerende bestuurders ruim baan voor het herstel van wederzijds vertrouwen, aandacht voor gemeenschapsontwikkeling en een nieuwe duiding voor (lokale) democratie.
Organisaties
zichzelf
Het vraagt om een gemeenschappe-
goede afstemming leidt tot synergie,
ven en mogelijk maken, want dan ver-
organisatiecultuur
lijk referentiekader, en de wens een
een effectieve samenwerking, uitwis-
plaatst het probleem zich vaak, maar
medewerkers stimuleert tot toewij-
verbinding aan te gaan indien aan
seling (co-creatie) en uiteindelijk een
met elkaar een oplossing zoeken.
ding,
voorwaarden is voldaan. Immers, een
waardevermeerdering bij alle betrok-
uit
wanneer
stijgen de
betrokkenheid
Beursgenoteerde
boven
en
bedrijven
motivatie. met
de
vertrouwensbasis is zo geschaad, want
ken partijen. Met maatschappelijke
‘Bij de herinrichting van een militair
status van Great Place to Work® blij-
‘vertrouwen komt te voet en vertrekt
impact.
terrein
ken in de VS en Groot Brittanië bijna
te paard’.
zaten dertien betrokken par-
tijen aan tafel en is een hoogwaardig
vier keer hoger rendement te realise-
Dit is de droom waar de initiatiefne-
plan ontwikkeld met draagvlak voor
ren dan de beursindex. Ook klanten en
Het Great Place to Work® Model©
mers van Great Place to Live in ge-
een adequate implementatie’, vertelt
toeleveranciers ervaren het verschil
heeft hiervoor drie pijlers: geloofwaar-
loven. Geloven in deze droom is niet
Sietsma, algemeen directeur van de
wanneer vertrouwen het bedrijf ken-
digheid, respect en eerlijkheid. Deze
moeilijk, want overal zie je voorbeel-
Provincie Utrecht. Dergelijke uitdagin-
merkt, en geloofwaardigheid, respect
waarden typeren de relatie tussen lei-
den van deze aanpak. Nog vaak ver-
gen vergen een cultuuromslag bij alle
en eerlijkheid de relaties typeren tus-
ding en medewerkers, respectievelijk
snipperd, zonder regie en te weinig
sociale spelers in het veld. Corporaties,
sen medewerkers en leidinggevenden.
bestuurders en burgers. Technocratisch
draagvlak. Vertrouwen maakt dat au-
instellingen, politie moeten meer han-
Dan ervaren collega’s een gevoel van
regentengedrag van veel bestuurders is
thenticiteit zich kan verbinden met vi-
delen vanuit het perspectief van bewo-
kameraadschap en zijn trots op hun ei-
niet langer geloofwaardig, hun gedrag
sie. Daardoor ontstaat een krachtige
ners. ‘Van politici wordt verwacht dat
gen bijdrage voor de organisatie.
naar kiezers niet respectvol. Doordat
combinatie, voor mens, groep en sa-
zij bijdragen aan een lange-termijn-
de consequenties van bestuurlijke en
menleving.
perspectief. Je moet afspraken kun-
Als steeds meer bedrijven de positieve
ambtelijke beslissingen slecht wordt
nen maken die tien jaar vooruitlopen
effecten van wederzijds vertrouwen er-
ingeschat ervaren veel burgers politici
In dit licht is het niet vreemd dat ook
als het om sociale herovering gaat.
varen, wordt het dan niet hoog tijd om
als niet eerlijk.
de WRR deze richting heeft gevon-
Dat gebeurt in Groningen bij de brede
den. ‘Vertrouwen in de buurt’, enige
school en in Hoogvliet in Rotterdam bij
te werken aan de verstoorde relatie tussen burger en bestuurder? Wat kan
Lokale bestuurders lijken intern geori-
tijd geleden geschreven door een pro-
de herstructurering’, aldus Winsemius.
dit toevoegen aan de gangbare werk-
enteerd. Het handhaven van wet- en
jectgroep van de Wetenschappelijke
Na de ‘integrale stadsvernieuwing’, de
wijzen? Aan regelgeving, verkokering
regelgeving en het efficiënt aanbieden
Raad voor het Regeringsbeleid onder
‘sociale vernieuwing’ en het ‘grote-
en procedures geen gebrek. Er is juist
van publieke dienstverlening vraagt
leiding van Pieter Winsemius, is een
stedenbeleid’ is
behoefte aan ‘minder managen’, waar-
om traditionele bedrijfsvoering, gericht
optimistisch rapport dat bol staat van
politici zat. In dit bestuurlijke geweld
door ruimte kan ontstaan voor initia-
op het optimaliseren van processen,
succesvolle buurtinitiatieven. De WRR
is bovendien de welzijnsfunctie in het
tief, voor dwarsverbanden, voor eigen
mensen en middelen (resource ma-
pleit hierin voor een kansgedreven
gedrang gekomen. Winsemius, weer:
verantwoordelijkheid.
nagement). Dit is niet voldoende om
buurtbeleid gericht op de sociale co-
‘Door de kwaliteit van leven in groot-
de complexiteit van vandaag adequaat
hesie. Het welzijnswerk moet daarbij
stedelijke buurten te verbeteren is een
aan te pakken.
versterkt worden. Voor de positie van
verbinding mogelijk tussen welzijns-
het sociaal-cultureel werk ziet de WRR
werkers en corporaties. De fysieke
Een integrale aanpak is nodig. De aanwezige complexiteit vraagt om inzicht
men het jojoën van
in de dynamiek en samenhang der
Om te voorkomen dat bestuurders
twee opties: als hoofdaannemer bij het
pijler is sterker dan de sociale en ze
dingen, in de cultuur en structuur van
problemen
symptomatisch
werken voor kwetsbare individuen en
hebben bredere fondsen.’ Dit maakt
ons leven. Daarvoor is wederzijdse in-
aanpakken is een integrale analyse
groepen of als onderaannemer vanuit
synergie mogelijk.
teresse en begrip essentieel. In plaats
nodig, én maatschappelijk draagvlak.
wooncorporaties als het om collectieve
van ‘ontpolderen’, zoals van Aartsen
Blauwdrukken
Het
actie in gewone buurten gaat. Het wel-
In dorpen en buurten treffen we een
stelde, en terug vallen op een line-
komt er op aan goed te luisteren, el-
zijnswerk is dan bij wooncorporaties
scala aan multi-functionele oplossingen
aire en directieve aanpak, is juist een
kaar te verstaan en samen verant-
beter thuis dan bij de gemeenten.
aan, met verbindingen tussen de pri-
progressieve ontwikkeling nodig: niet
woording te nemen voor een aanpak
een dialoog die vastloopt in eindeloos
die wel werkt.
Door de burgers meer invloed te geven
samenwerking kan niet worden afge-
gepraat, maar een dialoog die richting
Uiteindelijk komt het aan op commu-
op hun directe omgeving kan de politiek
dwongen. Zij kunnen ontstaan wan-
geeft aan verschillende partijen hoe
nicatief, verbindend en organiserend
het verloren vertrouwen terugwinnen.
neer aan zekere voorwaarden is vol-
effectief samen te werken aan weder-
vermogen.
Politieke partijen zouden campagne
daan. Zij kunnen gedijen in een cultuur
kunnen voeren aan de hand van the-
gedomineerd door de menselijke maat:
Op basis van wederzijds begrip, sociale
ma’s, zodat buurtbewoners bij de ge-
wederzijds vertrouwen, geloofwaardig-
slechts
verbinden
niet.
zijdse belang.
vate en semipublieke sector. Dergelijke
Vertrouwen is een essentiële waarde
betrokkenheid, vertrouwen en empa-
meenteraadsverkiezingen kunnen aan-
heid, respect, integriteit. Hierop moe-
voor ieder mens, het wordt geassoci-
thie dienen gemeenten de dialoog met
geven aan welke onderwerpen gewerkt
ten we elkaar de maat nemen.
eerd met veiligheid en borging en een
stakeholders aan te gaan om gezamen-
moet worden. Het komt aan op ruimte
gevoel van een gedeelde identiteit.
lijk nieuwe wegen te ontwikkelen. Een
geven en faciliteren. Niet alles toege-
[email protected]
Great Place to Live is voor mij ......... de belofte voor morgen, Great Place to Live is voor mij ......... de belofte voor morgen vandaag gerealiseerd Great Place to Live is voor mij ......... een positieve blik op het einde van de dag en een goed begin voor morgen Jos den Daas, bestuur Nieuwe Garde Rotterdam
8
Generatiekloof Mathieu Weggeman
Culturele integratie staat in het centrum van de belangstelling. Daardoor blijft er nog maar weinig tijd en energie over voor een minstens even groot integratieprobleem: dat tussen de protestgeneratie en de netwerkgeneratie.
De sterk toegenomen snelheid van
tiek, de publieke omroepen, de krant
omdat iedereen tegelijkertijd lid is van
over de validiteit en vaststelling van
technologische ontwikkelingen in de
of het traditionele theater. De protest-
verschillende netwerken en culturen.
die teksten. De organisatiepsycholoog
geavanceerde
het
generatie ziet dat wel, maar overtuigd
Wat goed of beter is, doet er niet zo
Feltmann heeft die modus operandi
noorden, zorgt ervoor dat de levens-
als ze is van haar eigen gelijk, weet ze
veel toe. Belangrijker is het feel good-
al in 1991 indringend beschreven:
cycli van generaties alsmaar korter
weinig anders te melden dan dat die
gevoel en het jezelf kunnen zijn, ge-
‘Managers en bestuurders van organi-
worden. Steeds meer leeftijdsgroepen
houding zeer onverstandig is. Zonder
materialiseerd in de standaard groet:
saties vullen hun dagen met het pro-
met sterk verschillende vaardigheden
zich te verdiepen in de andere cultuur,
respect. Ze zijn niet links
duceren en consumeren van kilometers
en waardenoriëntaties zijn met elkaar
verzinnen de babyboomers maatrege-
of rechts, niet progressief
tekst. Zij formuleren beleid (tekst), zij
in interactie en hebben steeds meer
len om de dissidente generatie weer op
of conservatief, maar is-
beoordelen adviezen (tekst), zij ver-
moeite om elkaar te begrijpen.
het rechte pad te krijgen. In de mees-
sue-driven. De net-
gaderen over plannen en problemen
Momenteel is die kloof het grootst tus-
te gevallen komen die maatregelen er
werkgeneratie slaat
(tekst), zij bedenken strategieën en
sen de babyboomers van de protest-
op neer dat de jongeren zich moeten
generatie en de screenagers van de
aanpassen aan de opvattingen van de
netwerkgeneratie. Een generatie-in-
protestgeneratie. De aanpak is steeds
tegratiedebat is geboden, willen beide
dezelfde: ze hebben het nog niet be-
groepen niet structureel van elkaar
grepen en dus moeten we het beter
vervreemden en mogelijkheden om
uitleggen. Dat leidt tot meer spotjes,
van elkaar te leren definitief verdwijnen.
economieën
van
de de
brug
tussen
structuren (tekst), zij veranderen de
Information
cultuur (tekst) en zij vragen informatie
Age en de
(tekst) of worden ermee overspoeld.
Imagination Age. Ze ko-
Veel managers le-
meer voorlichting, meer regels en pro-
pen en verkopen verhalen
ven in de vaste veronderstelling dat al
cedures, meer Cito-toetsen, kortom:
en belevenissen en leven
deze teksten een niet-talige werkelijk-
tot meer van hetzelfde. Tegelijkertijd
meer in een klank- en beeld-
heid representeren of creëren, zoals
De Protestgeneratie
start binnen de protestgeneratie dan
cultuur dan in een tekstcul-
bijvoorbeeld ‘beter onderwijs’, ‘doel-
De protestgeneratie is echter niet ge-
doorgaans een debat over de effecti-
tuur.
matiger gezondheidszorg’ of ‘grotere
interesseerd in dat debat. De baby-
viteit en efficiency van de voorgestelde
Hun onderscheidende vaar-
overlevingskansen voor de organisa-
boomers hebben immers de macht. Zij
maatregelen. Dat richt de energie weer
digheid is multi-tasking/pa-
tie’. Dergelijke werkelijkheden kennen
bezetten de belangrijkste stoelen in de
naar binnen waardoor het old boys net-
rallel processing en hebben het vermo-
zij echter óók alleen maar als tekst, in
politiek, op de ministeries, in de raden
werk een nieuw esoterisch kringetje
gen om twentyfour/seven te commu-
de vorm van rapporten, getallen, mon-
van bestuur van de grootste onderne-
heeft verkregen om in rond te draaien.
niceren in wisselende netwerken. Ze
delinge informatie en dergelijke’.
mingen, bij de publieke omroepen, in de
Een mooi voorbeeld van die dynamiek
zijn niet geabonneerd op een krant; ze
De netwerkgeneratie leeft daarentegen
journalistiek, etc. Ze zijn verslaafd aan
is het recent opgestarte debat over de
lezen Die Zeit, The Economist en The
in een klank- en beeldcultuur, die veel
beheersing door middel van planning
canon. De netwerkgeneratie weet niet
New York Times. ‘Voor de jurken van
holistischer en organischer is. Woorden
en control en gericht op het verwerven
eens dat het aan de gang is.
de Oscarwinnaressen koop ik een Beau
moet je sequentieel verwerken en dat
Monde. Voor rioolnieuws surf ik naar
kost dus kostbare tijd, terwijl beelden
van nog meer macht, geld en status. Ze bevolken in grote getale de skyboxen,
De Netwerkgeneratie
geenstijl.nl’, aldus Merel Boers (25).
en klanken er ineens helemaal zijn en
golfbanen en fundraising gala’s. In hun
De screenagers zijn de eerste genera-
DJ’s, VJ’s, designers en connectors
voor hen bovendien meer informatie
garages staat niet zelden een Harley
tie die opgroeide met tv en computer
vormen de informele elite van de net-
bevatten. Voor screenagers moeten
Davidson voor een beschaafd toertje
onder handbereik, met het downloa-
werkgeneratie.
teksten vooral kort en functioneel zijn
op zondagochtend om hen te herin-
den van muziek en films, met MSN en
neren aan de tijd dat ze protesteerden
mobiele telefoons. Zij zijn van mening dat luisteren naar een ‘autoriteit om
De Protest- versus De Netwerkgeneratie
te hebben. Daarom kun je in hun ogen
tegen de mannen op wier stoelen ze nu zelf zitten. In de jaren ’60 hebben
de autoriteit’ een culturele vergissing
De twee meest bepalende verschillen
produceren van tekst; zie de tot een
ze elkaar getraind in het opkomen voor
is van vorige generaties. Zij zijn niet
tussen de protest- en de netwerkgene-
minimum gereduceerde MSN-taal. Een
de eigen belangen. Sinds die tijd kapi-
tegen luisteren, discussiëren of pro-
ratie zijn tekst- versus beeldcultuur en
voorbeeld: ‘My smmr hols wr CWOT.
taliseren zij op de toen opgedane com-
testeren, maar het moet wel nut heb-
het sequentieel versus parallel uitvoe-
B4, we usd 2go2 NY 2 C my bro, his
petenties. Over alles wat hen niet zint,
ben anders is het energieverspilling.
ren van taken.
GF & thr 3:-) kds’. Vertaling: ‘My sum-
blijven zij hard roepen dat het anders
Babyboomers kunnen voor dat gebrek
In de tekstcultuur van de babyboomers
mer holidays were a complete waste
moet. De babyboomers lijken zich nau-
aan doorzettingsvermogen maar wei-
gaat het om rapporten, verslagen, no-
of time. Before, we used to go to New
welijks te realiseren dat zij nu zelf het
nig respect opbrengen. Een oudere be-
tulen, wijzigingen op die notulen, om
York to see my brother, his girlfriend
establishment zijn geworden en dus
stuurder van een grote onderneming
de precieze betekenis van woorden
and their three nice kids’.
vooral naar elkaar aan het roepen zijn.
hoorde ik laatst zeggen: ‘Het zijn las-
en om de context waarin die woorden
Smiley’s komen als een soort visuele
Ze vormen een golfende elite die rond-
tige, verwende, aandacht-vragende,
begrepen moeten worden. Zetelend
gedichten de traditionele taal binnen.
draait in gesloten kringetjes, waarvan
niet loyale, egoïstische jongelui zonder
achter hun bureaus, sonderend in de
Het is de beeldcultuur die de tekstcul-
de dynamiek door de moderne gene-
principes. Watjes, die als het moeilijk
wandelgangen of aangeschoven aan
tuur infiltreert. De klankcultuur van
ratie saai en sloom gevonden wordt.
wordt, weg gaan of lichamelijke klach-
de tafels van hun vergaderpaleizen,
de screenagers wordt gedragen door
Zij zorgen voor esoterische rituelen
ten beginnen te vertonen’.
wordt een groot deel van het werk van
MP3- en ringtone databases waar-
binnen een gesloten systeem waar de
Screenagers leven in een betrekkelijk
de protestgeneratie in beslag geno-
mee je naar anderen communiceert
screenagers vrolijk omheen surfen. Die
hiërarchieloze wereld waarbinnen ran-
men door het maken van teksten en
over de netwerken waartoe je behoort
hebben geen boodschap aan de poli-
kings niet zo veel betekenis hebben,
door het voeren van onderhandelingen
en over de mood waarin je verkeert.
en hoeven ze geen esthetische waarde ook niet snel fouten maken bij het
Great Place to Live is voor mij: 1) leuke dingen met leuke mensen, 2) doe normaal, wees jezelf, 3) leven als God in Nederland, 4) een nieuwe dag, nieuwe kansen Jan Willem Wolff, visionair en management consultant
9
Ook vanuit de klankcultuur wordt de
BV, doet stervensbegeleiding, speelt in
‘gewoon’ een rechtvaardige samenle-
gen als: ‘Wat veroorzaakte de teloor-
traditionele tekstcultuur geïnfiltreerd.
drie bandjes basgitaar en heeft mee-
ving van mensen die respect hebben
gang van de wolindustrie in het district
Dat gebeurt met rap: een muziekvorm
gedaan aan Idols. Joris en Steve doen
voor elkaars opvattingen en gedragin-
Lancaster aan het eind van de 19e
waarbij waarderende of afkeurende
dat alles zonder het door de protestge-
gen.
eeuw?’, door hen als volstrekt irrele-
(dis) teksten gedeclameerd worden te-
neratie ontwikkelde en in bureaucrati-
gen de achtergrond van een krachtig
sche schoonheid stervende repertoire
In het bedrijfsleven zien we die discon-
Een droevig effect van de generatie-
en constant volgehouden ritme.
van subsidies, matchingsverplichtin-
nect zich vooral manifesteren als het
kloof in het onderwijs is het geringe
gen,
visitaties,
om innovatie gaat. De standaardreflex
animo voor bètastudies. Screenagers
ges,
kennisknipkaarten,
innovation
van de protestgeneratie is het verju-
spelen vrijwillig, vaak meerdere uren
de protest- en de netwerkgeneratie
officers, innovatieadviseurs, regionale
ridificeren van de samenwerking met
per dag spelletjes, waarbij ze van ach-
is het vermogen van de laatste tot
ontwikkelingsmaatschappijen, e.d.
behulp van concurrentiebedingen, pa-
ter hun beeldscherm, al doende probe-
tenten, non-disclosure en confidentia-
ren patronen te ontdekken in de hun
Het
tweede
grote
verschil
tussen
voortgangsrapporta-
multi-tasking of parallel processing.
vant terzijde geschoven worden.
Babyboomers doen één ding tegelijk.
Kloof
lity agreements en meer van dergelijke
aangeboden
Alles heeft zijn vaste volgorde. Zij le-
De geschetste kloof tussen beide ge-
teksten.
Vinden ze de juiste algoritmen, dan
ven in een wereld waarin anamnese,
neraties is er de oorzaak van dat er op
De netwerkgeneratie heeft eerst open
kunnen ze het spel op een hoger le-
diagnose, analyse, therapie en progno-
belangrijke maatschappelijke terrei-
source software ontwikkeling uitgevon-
vel gaan spelen. De beloning is geen
se een dwingende volgorde aangeven.
nen zoals de politiek, het bedrijfsleven
den en daarna open innovation. Op ba-
cijfer, maar een volgende uitdaging. In
Alles op zijn tijd, eerst dit, dan dat en
en het onderwijs thans sprake is van
sis daarvan zijn Linux, Google, Debian,
de exacte wetenschappen doen we niet
niets overslaan. Twee dingen tegelijk
een disconnect tussen beide groepen.
Kazaa, eBay en Creative Commons
anders, met dit verschil dat we daar
doen gaat ten koste van de kwaliteit
Zo zijn de screenagers nauwelijks nog
ontstaan, is het Public Human Genome
proberen wetmatigheden te ontdekken
van beide en het uitgangspunt van de
geïnteresseerd in politiek. Ze zien het
Project succesvol verlopen en zijn
in de reële werkelijkheid. Gegeven de
protestgeneratie is dat de kwaliteit van
politieke systeem als een traag func-
bepaalde doorbraken in de as-
steeds verder teruglopende belang-
alles altijd zo hoog mogelijk moet zijn.
tionerend tekstverwerkend bedrijf
Een 9 op je rapport voor Spaans is in alle
dat niet met hen maar in het beste
Ook het onderwijs wordt
conclusie daarom zijn dat de manier
gevallen beter dan een 6. Screenagers
geval over hen spreekt. Een bedrijf
door de netwerkgenera-
waarop we de netwerkgeneratie die
vinden investeren in een 6 meer dan
dat vooral opkomt voor haar
voldoende als hun Spaanse netwerkge-
eigen lokale en ego-
noten ook de Engelse (SMS) taal ver-
centrische voorbeeld: de financie-
vaardigheid
willen
bijbrengen,
niet
deugt.
verspilling
gezien.
Alles
is
Verschillen tussen generaties zijn er
ingericht volgens een lineair ver-
altijd geweest en zullen er ook altijd blijven. Het bijzondere op dit moment
stap-voor-stap werkt van makkelijk
is echter, dat de nu aan de orde zijnde
een Global Casino. Voor de
naar moeilijk: eerst dit en als je daar
kloof tussen de protestgeneratie en de
De netwerkgeneratie leeft in voortdurend
tie als dramatisch traag
lopend leermodel, waarin de student
ring van de pensioenen.
niet
stelling voor bètaonderwijs, moet de
beleefd en daarom voor belangen;
het werkt, is het goedhoeft
werkelijkheid.
een groot deel als tijd-
staan. Omdat het de netwerkgeneratie vooral gaat om functionaliteit -als
tronomie bereikt.
virtuele
gestreefd te worden naar
meeste van hen zijn onder-
een voldoende voor gehaald hebt, dan
netwerkgeneratie veel minder het ge-
het maximaal bereikbare en kunnen
werpen als duurzaamheid,
pas dat. Er wordt niet gekapitaliseerd
volg is van verschuivende waardenori-
dus meerdere dingen tegelijk gedaan
solidariteit,
op het vermogen van de screenagers
entaties en veel meer van verschillen in
worden: huiswerk maken, terwijl je
woordelijkheid,
interculturele
om niet-lineair (iteratief en concen-
vaardigheden: de vaardigheid om ook
naar een film kijkt, muziek luistert door
samenwerking
en zelfsturing
trisch) te leren, evenmin als op hun
helder te communiceren in klank- en
je headset en simultaan aan het chat-
geen issues die geconditioneerd
vaardigheid om grote hoeveelheden
beeldtaal en het vermogen om meer-
ten bent met verschillende mensen.
moeten worden, maar vanzelf-
data parallel te processen en al on-
dere taken tegelijk goed genoeg uit te
De protestgeneratie hanteert nog een
sprekendheden. Ze zijn niet zo-
derzoekend een betekenisvol geheel
kunnen voeren (multi-tasking).
tweede argument op basis waarvan die
als de babyboomers de hele dag
te construeren uit onsamenhangende
De kernvraag is of de protestgeneratie
manier van opereren gediskwalificeerd
bezig om te excelleren, om be-
brokken informatie.
bereid is respect op te brengen voor
wordt: het is onfatsoenlijk om twee din-
ter te zijn dan de ander, om meer
Gegeven die vaardigheid is het vol-
die vaardigheden en de praktisering
gen tegelijk te doen, als daar verschil-
te hebben dan de buurman. Ze willen
strekt begrijpelijk dat Cito-toets vra-
daarvan te faciliteren.
sociale
verant-
lende mensen bij betrokken zijn. Een duidelijk voorbeeld daarvan is dageterwijl je mobiel aan het bellen bent, kan technisch wel, maar veel oudere employees achter de kassa weigeren te helpen als het telefoongesprek niet
2006 © Jacky ‘O
lijks te zien bij tankstations. Afrekenen
onderbroken wordt zodat de klant zijn volle aandacht kan geven aan het afrekenproces. Jongere bedienden hebben met het parallel processen van een telefoongesprek en een financiële transactie niet de geringste moeite, omdat zij het zelf ook doen. Ik geef twee voorbeelden van studenten die de vaardigheden van de netwerkgeneratie tot op grote hoogte hebben ontwikkeld: Joris volgt twee studies - psychologie en bestuurskunde -, organiseert psychologiecursussen voor ‘huisvrouwen’, is samen met Steve DGA van een BV die chauffeursdiensten levert, heeft zelf nog een bedrijf dat ‘AppelSap’ heet en hiphop feesten organiseert en kijkt regelmatig twee films tegelijk op zijn splitscreen plasmascherm. Steve heeft eerst een jaar door Australië getrokken omdat hij niet wist of, en zo ja, wat hij zou gaan studeren, studeert nu psychologie en onderwijskunde, is samen met Joris DGA van genoemde
Het verlichte pad van synergie in een complex krachtenveld Noor Bongers, initiatiefnemer Great Place To Live voor Pentascope
10
Een Philips scheerapparaat is in Japan kleiner dan in Europa. Dat vinden Japanners prettig, omdat ze kleinere handen hebben dan Europeanen. Een iPod is licht en handzaam, maar het oorspronkelijke ontwerp was nog lichter. Uit onderzoek bleek echter dat consumenten lichtgewicht apparaatjes onbewust van minder goede kwaliteit achten dan zwaardere gadgets. En dus werd de iPod iets verzwaard. Het zijn praktijkvoorbeelden van een snel groeiend fenomeen in het internationale bedrijfsleven: Gedragswetenschappers die gebruikersbehoeften in kaart brengen.
Ruim baan voor de Softies
Is het een hype of zet het zich door? Grote bedrijven als Microsoft, Philips, Nokia en Siemens nemen steeds meer
Multinationals zweren bij veldwerk van hun antropologen
antropologen in dienst om hun pro-
Simon Groen
ducten beter te laten aansluiten bij de markt. Kennelijk willen deze bedrijven de risico’s van hun investeringen in pro-
van de families en levert haar werkge-
meer geïntegreerd worden in dingen die
ductinnovatie zoveel mogelijk beperken
ver daarmee gegevens over waarom
mensen wel in huis willen hebben, zoals
door gedragswetenschappers te laten
mensen doen wat ze doen.
stoelen, tafels, muren, speelgoed.
dragen. Het lijkt een nieuwe beweging,
Philips blijft niet achter bij deze ont-
Toch bevinden antropologen zich in een
geboren uit de gedachte dat designers
wikkeling. CEO Stefano Marzano zette
spanningsveld. Volgens Philips Design
en productontwikkelaars hun consu-
bij Philips Design een afdeling ‘human
bepaalt de kwantitatieve kwaliteit de
menten nog beter moeten kennen. Zo
sciences’ op, waar dertig antropologen,
grenzen, beantwoordt het ‘wat’ van het
uitzoeken hoe consumenten zich ge-
leidt Stefano Marzano, CEO Design van
ben tot de ‘echte wereld’ en door de
sociologen, filosofen en psychologen
onderzoek en geeft richting voor een
Philips een onderzoeksafdeling met maar
globaliserende markt. De technofana-
werken. Softies dus. Met antropolo-
business case. Het kwalitatieve aspect
liefst dertig antropologen, maar ook so-
ten bedenken apparaten voor mensen
gisch veldwerk probeert Philips nieuwe
van het onderzoek geeft het ‘hoe’ aan
ciologen, filosofen en psychologen. Een
zoals zij, maar zij zijn niet de doorsnee
markten voor nieuwe producten aan te
en vult de inhoud in om aan te sluiten
opvallende move van Philips om nieuwe
consument. Bovendien heeft de globali-
boren. Dat de toekomst voor technolo-
op het dagelijks leven. Desalniettemin
en verbeterde producten in de markt te
sering ervoor gezorgd dat consumenten
gische bedrijven zich vooral in Azië zal
ziet Philips in dat het werk van de ge-
zetten. En ze staan daarin niet alleen.
op de hele wereld gebruik maken van
afspelen, daar zijn de deskundigen het
dragswetenschappers belangrijk is, om-
Ook Nokia wil graag weten hoe, wan-
apparaten die veelal in de Verenigde
al lang over eens. Dat je die landen, die
dat de consument een stuk kritischer is
neer en door wie zijn mobiele telefoons
Staten zijn bedacht en ontworpen. Het
mensen en dus hun cultuur moet ken-
geworden en meer te zeggen heeft over
worden gebruikt. Antropologen heb-
gebruik van die apparaten maakt on-
nen, dat besef is veel recenter. Vroeger
de functie van een apparaat. Philips be-
ben inmiddels ook onderdak gevonden
derdeel uit van allerlei heersende lokale
bedachten innovators iets, designers
looft in het design van de producten dat
bij MSN, Siemens, Proctor & Gamble,
opvattingen over gedrag: de cultuur. Op
gaven er vorm aan en marketeers
ze zinvol moeten zijn en ‘een mensenle-
Xerox, Intel, Hewlett Packard, Unilever,
verschillende plekken op de wereld zijn
probeerden het te verkopen. Dat is in
ven moet verbeteren’.
Nissan en General Motors.
mensen op verschillende manieren ge-
de huidige economie een achterhaald
wend om met kopieerapparaten, mobie-
beeld. Bij Philips heerst de overtuiging
Technologische bedrijven spinnen garen
De kop van een artikel in DataNews
le telefoons of bijvoorbeeld het internet
dat er fundamenteler onderzoek nodig
bij het werk van antropologen in eigen
geeft het tijdsbeeld mooi weer: ‘Softies
om te gaan.
is naar de behoeften van mensen om
dienst.
producten te bedenken die echt iets
Japan wees uit dat Japanners veel lie-
toevoegen’.
ver sms-en dan bellen met hun mobiele
maken de technologie van de toekomst’.
Antropologisch
onderzoek
in
Toen de hoogste managers van kopieer-
Zo werkt Anne Cohen Kiel als desig-
gigant Xerox de film ‘When user hits
nantropoloog bij Microsoft. Zij staat ’s
machine’ met Jane Fonda onder ogen
ochtends op om de hele dag mensen te
Bij Philips Design introduceerde Marzano
Nokia andere mobiele telefoons op de
kwam, ontstak een directeur eerst in
volgen in alles wat ze doen met in haar
vijftien jaar geleden het concept ‘high
markt. Ook bleken Japanse consumen-
woede. In de film proberen twee heren
achterhoofd MSN en Instant Messaging.
design’, waarbij vanaf het begin van elke
ten het ongevraagd sturen van berichten
een half uur lang tevergeefs een dub-
’s Avonds beschrijft ze alles wat ze heeft
productontwikkeling de eindgebruikers
van Instant Messenger ongepast te vin-
belzijdige kopie te maken op de Xerox
meegemaakt en bekijkt ze de foto’s en
centraal staan. Gedragswetenschappers
den. Dus kwam Microsoft met een slot
8200, het paradepaardje van Xerox. De
films die ze gemaakt heeft. Microsoft
brengen de behoeften van die gebrui-
voor MSN. Volgens Anna Kirah ontsnapt
heren raken steeds gefrustreerder, de
gebruikt de stukken dagelijks leven van
kers in kaart door hun dagelijks leven
geen enkel nieuw product meer aan de
stapel mislukte kopieën wordt steeds
families om software te ontwikkelen die
te observeren. Het veldwerk vormt de
aandacht van de 25 maatschappij- en
groter. Laten die heren nou twee van
naadloos aansluit bij de gebruikers. Het
basis voor scenario’s, concepten en uit-
gedragswetenschappers.
Xerox’ meest briljante wetenschappers
lijkt erop alsof technologische bedrijven
eindelijk producten. Volgens de pers-
zijn. Vanaf dat moment legde Xerox zich
als Microsoft met niets minder genoe-
voorlichter van Philips Design gaat het
Bij Microsoft, bij Philips, bij Nokia en bij
toe op het bedieningsgemak van kopi-
gen nemen dan met de hele consument,
Philips erom ‘een harmonieuze relatie
alle eerder genoemde bedrijven heeft
eerapparaten. Maker van ‘When user
met echte mensen in de echte wereld.
te creëren tussen mensen, objecten en
een
telefoon. Voor de Japanse markt bracht
cultuuromslag
plaatsgevonden,
hits machine’ was antropologe Lucy
En daar hebben zij de ‘softe’ weten-
hun omgeving, of het nou natuurlijk of
waar wij consumenten steeds meer mee
Suchman. Haar beschrijving van de cul-
schappers voor nodig, omdat zij in staat
handgemaakt is’. Daarvoor werken de-
te maken gaan krijgen. Indirect bepalen
turele praktijk door participerende ob-
blijken om de blinde vlek in kaart te
signers al tien jaar nauw samen met
consumenten steeds meer wat innova-
servatie bleek een nieuw besef teweeg
brengen.
maatschappij- en gedragswetenschap-
tors voor ons bedenken. Indirect, want
te hebben gebracht. Het succes van
pers in een multidisciplinaire omgeving.
antropologen moeten de boodschap nog
Suchmans film zette Xerox ertoe een
De antropologe die veldstudie doet in
Om innovatie te bewerkstelligen moeten
overbrengen op de bedenkers, vormge-
afdeling op te zetten met twaalf maat-
Tibet kan dus ook zo maar terechtko-
de verschillende disciplines elkaar ‘her-
vers en marketing managers. De schakel
schappij- en gedragswetenschappers.
men bij Microsoft, zoals Anne Kirah nu
kennen’. Volgens Philips heeft het werk
die dit proces op gang heeft gebracht en
haar tijd doorbrengt bij Australische fa-
van de afdeling ‘human sciences’ er bij-
het lijkt erop dat het steeds meer gaat
Blinde Vlek
milies, maar ook in Azië en in Europa.
voorbeeld toe geleid dat consumenten
gebeuren, is een beroepsgroep die tot
Volgens Genevieve Bell, die haar baan
Kirah eet mee, slaapt bij de families en
aangeven zich te storen aan alle kabels
voor kort na het voltooien van de studie
als
inruilde
draait mee in hun dagelijks leven. Door
en lompe grijze kasten. De toekomst zal
vrijwel geen uitzicht op een baan had.
voor een betrekking bij Intel, komt dat
participerend te observeren dringt ze
er in de huiskamers dan ook heel anders
Nu moeten we niet vreemd opkijken als
door de afstand die technologen heb-
door tot de oorsprong van het gedrag
uit gaan zien: technologie zal steeds
de econoom tegen zijn zoon zegt: ‘zou jij
hoogleraar
antropologie
tuABCDEFGHIJKMPQRST Great Place to Live is where we can work in deep collaboration to solve thoughtfully chosen problems. Jeff Hoye, Lean management Institute
niet eens antropologie gaan studeren?’
11
Kun je jezelf zijn binnen organisaties? Shanti Silos
Zoveel rolmodellen, zoveel richtlijnen en zoveel ongeschreven wetten in de wereld om te volgen. Hoe blijf je dan jezelf? Hoe doe je dit in organisaties met eigen patronen, hiërarchieën en cultuur. Engert Breuker, Chief Emotions Officer (directeur) van Pentascope, geeft antwoord op misschien wel de moeilijkste vraag die je jezelf kunt stellen als je werkt:
Wat betekent jezelf zijn binnen organisaties?
een paar echt goede vrienden. Met ech-
Het komt alleen niet meer in mensen
tie en VisonWeb ICT (nu een onderdeel
te vrienden heb je een hartconnectie.
op. Mensen zijn onbewust onbekwaam
van Ordina).
Op je werk net zo zijn als thuis. Ervan
Je hebt vrienden met wie je zo nu en
geworden. In het industriële tijdperk
uitgaande dat je thuis of op het werk
dan leuke dingen doet of uit gaat. En
ging het om welzijn en welvaart; heel
geen ‘rol’ speelt, zoals niet het geval is
je hebt mensen met wie het leuk is om
goed te bereiken met scientific ma-
Waar houdt jezelf zijn op en waar begint confirmeren?
in het volgende voorbeeld: een mana-
mee om te gaan in de context waarin je
nagement en degelijke. Nu zijn we
Socialiseren is aanpassen. Belangrijk
ger die thuis een appeltje in de groen-
ze kent, bijvoorbeeld werk of sport.
echter toe aan ontwikkeling. Het ont-
hierbij is om jezelf niet te verlooche-
wikkelen vraagt om een ander soort
nen. Als je in je authenticiteit zit kan
bewustzijn en om een ander soort
je je makkelijk met de groep meebe-
Dit is een pleidooi voor het tegenover-
Hoe doe je dat dan, jezelf zijn in organisaties?
manier van organiseren. Geen klas-
wegen. Terug naar de basis: ken jezelf,
gestelde: blijf herkenbaar voor anderen
Verander niet onherkenbaar omdat je
sieke bureaucratie, maar bijvoorbeeld
maar houd rekening met de omge-
maar vooral voor jezelf.
een baan hebt, maar gebruik jezelf, ont-
netwerkorganisaties. Dit anders orga-
ving. De groepsnorm kan tegen jouw
Je bent jezelf als je met je gevoel en
wikkel je in je talent en gebruik daarbij
niseren is geen garantie. Je hebt wel
waarden ingaan en dan stap je uit die groep.
bak gooit en in het bedrijf de gifkraan in de Rijn openzet.
spiritualiteit iets doet en als je dat ge-
je eigen passie. Medewerkers nemen
meer kans op ontwikkeling, omdat er
woon gebruikt. Jij bent leider van je ei-
ook heel snel een rol aan: ‘ik moet
binnen een netwerkorganisatie meer
gen leven: zeker als je jong bent is het
duidelijkheid of ik wil dit.’ Iedereen die
een beroep wordt gedaan op het orga-
Belangrijk is EERST in gesprek te gaan.
belangrijk om je eigen leiderschap te
volwassen is kan zijn eigen wereld cre-
niserend vermogen van mensen.
Je voelt je misschien als een poes tus-
ontdekken en op dat kompas te varen.
eren, zoals hij hem zien wil. Hiervoor
Ieder mens heeft een verborgen pro-
is het belangrijk dat je de juiste be-
gramma, de kunst is om dat te ontdek-
slissingen neemt. Hierin kan je geleid
ken1. Hoe dichter je bij je bestemming
worden door anderen. Als leider moet
komt, hoe meer je in balans bent. Als werknemers zichzelf zijn en op hun
sen de herdershonden. Maak het be-
Hoe kan je garanderen als organisatie dat mensen zichzelf zijn?
spreekbaar met je baas, als je dat niet
je werken aan het bewustzijnsniveau
Dat is nog niet ontdekt. Je kan men-
omdat ze aannames hebben over hoe
van je medewerkers en van jezelf.
sen alleen maar prikkelen in de rich-
ze zich zouden moeten gedragen.
passie en talent zijn ingezet, schieten
durft met je collega’s. Veel mensen durven het gesprek niet aan te gaan
ting van ontwikkeling. Je kan mensen leiden, maar ook hun eigen leiderschap
Als je een goed leven wil dan zal je eer-
hoog, omdat de arbeidsvreugde toe-
Laten organisaties dat wel toe, jezelf zijn?
laten ontwikkelen. Als je voordoet hoe
lijk en respectvol naar anderen moeten
neemt. Arbeidsvreugde levert inzet,
Klassieke organisaties scheppen niet
het moet is het authentiek. Je kan ont-
zijn en jezelf geen geweld aan moeten
daarmee halen ze voor de organisatie
het klimaat waarin je jezelf kan zijn,
wikkeling niet uit mensen trekken; je
doen. Vraag jezelf af of je dingen wel
ook het maximale eruit. Er is een heel
mensgerichte
moet ook wachten tot het gras groeit.
goed doet en of je je gevoelens wel uit.
duidelijk verband tussen mensen in hun
doen dit juist wel. Het gaat alleen om
Als je mensen de ruimte geeft dan
Je bent oneerlijk tegen jezelf als je niet
passie en talent en de organisatie.
ruimte te scheppen, door flexibiliteit
kunnen ze snel gaan. Binnen de zake-
jezelf bent.
te bevorderen. Denk hierbij aan het
lijke dienstverlening is het zo dat daar
bieden van de mogelijkheid aan me-
waar waarden centraal komen te staan
dewerkers om invulling te geven aan
er een netwerk ontstaat. Hierbij wordt
verschillende rollen en een grote team-
automatisch
flexibiliteit. Mensen in organisaties wil-
seerd. Voorbeelden hiervan zijn Sité
len over het algemeen wel zichzelf zijn.
Woondiensten, Vitae uitzendorganisa-
de resultaten van de organisatie om-
Hoe ben je jezelf dan naar anderen? Moet je met je collega’s omgaan als de vrienden uit je privéleven? Nee, in het leven heb je meestal maar
netwerkorganisaties
mensgericht
georgani1
De logica van het gevoel, Arnold Cornelissen
Great Place to Live werkt al, want iedereen lacht. Anoniem
12
Van magische wereld tot zakelijke realiteit 2006 © Bob Corporaal | reefscape.net
Mirjam Groenendijk
George Parker, creatief adviseur, veelgevraagd stand-up illusionist en zakelijk spreker, blaast de rol van magiër nieuw leven in. Als auteur van ‘Het Grote Boek van de Creativiteit’ deelt hij zijn overtuiging dat alles mogelijk is: waar een wil is ontstaat een weg.
Parker beweegt zich op verschillende
bespelen om langgekoesterde dromen
tegen wat ons overkomt, dan met het
het simpele en in de kunst van illusie
terreinen, die zich op het eerste ge-
te realiseren. Zowel zakelijk als privé.
creëren van mogelijkheden om ermee
veelgebruikte principe van selectieve
zicht misschien niet laten rijmen. Aan de ene kant is hij een entertainer die in
Moderne magiër
zijn magic shows fantasie en realiteit
Hij noemt zichzelf een moderne magiër,
om te gaan. We zijn meer bezig met
perceptie. Stel, je hebt met een ver-
overleven dan met leven.’
koopteam een stappenplan ontwikkeld om de klanttevredenheid te vergroten
door elkaar laat lopen. Met magische
of liever ‘creator van nieuwe werkelijk-
Tijd wordt niet als aparte factor ge-
en vastgesteld dat het zichtbare en-
effecten verwondert hij zijn toehoor-
heid’. ‘Zoals de oude magiërs mensen
noemd, terwijl de tijdslimiet in werk
thousiasme van klanten essentieel is.
ders en raakt ze op plaatsen die ze
met behulp van illusies lieten geloven
en privéleven vaak een zeer belang-
Als de klanten vervolgens beleefd en
soms allang vergeten waren. Aan de
in het onmogelijke, zo lever ik op een
rijke factor is. ‘Tijd is niet het belang-
welwillend reageren, ontbreekt de es-
andere kant legt hij een verband tus-
moderne manier een bijdrage aan het
rijkste element in het formuleren van
sentie van wat je wilde bereiken, het
sen magie en zakelijke realiteit. Zijn
activeren en in stelling brengen van je
een CHI-doelstelling. Bij het formu-
zichtbare enthousiasme. Daar kun je je
ervaring die hij als manager, trainer en
eigen creatieve krachten.’ Hij blaast in
leren van wat je graag wilt, laat je je
bij neerleggen, maar een professioneel
consultant opdeed in gezondheidszorg
zijn werk de rol van de magiër nieuw
in eerste instantie niet beperken door
creator weet dat hij alternatieven moet
en ICT, combineert hij met de mense-
leven in door de oude functie te her-
gebrek aan tijd, geld, kennis, vaardig-
vinden om de gewenste, wezenlijke,
lijke inzichten van de illusionist. Zijn
stellen: de magiër als creatieve nar,
heden of andere zaken. Je laat je lei-
reacties op te roepen.’
lezingen en clinics op het gebied van
richtinggevende tovenaar, verdiepend
den door wat je energie geeft. Als een
beeldend denken en creativiteit heb-
orakel en een wijze die zelf ook niet
deadline je energie geeft, neem je tijd
‘waar fantasie en realiteit elkaar
ben al veel organisaties snel verder ge-
zonder kleerscheuren zijn leven leeft.
op als factor in je doelstelling. Als de
raken ontstaat magie’
holpen in visie- en strategievorming.
‘Mijn fascinatie is al in mijn vroege
tijdsfactor je verlamt zoek je naar an-
jeugd ontstaan, toen mijn vader een
dere factoren die je energie geven.’
Survival Versie: actie binnen beperkingen Dus ook voor zakelijke doelen is het
Real Time creëren
sigaret liet verdwijnen. Ik was zo on-
‘Als je wilt leren fietsen doe je geen
der de indruk dat ik dacht ‘nu kan al-
Primaire focus
haalbaarheidsonderzoek of schrijf je
les’. Tegelijkertijd dacht ik: ‘als alles
In creatieve processen richt je je dus
van belang dat de primaire focuspun-
een implementatievoorstel, maar stap
mogelijk is, hoe is dat dan mogelijk?’’
niet op hóe je iets tot stand brengt
ten helder zijn. ‘Niet alleen omdat je
je op de fiets.’ Dat is volgens Parker de
Die nieuwsgierigheid inspireerde hem
maar op wát je tot stand wilt brengen.
geen energie meer verliest aan bijza-
kracht van Real Time creëren. ‘Vreemd
om de basisprincipes te ontwikkelen
’Omdat tijdens het creatieproces om-
ken, maar ook omdat je er direct je
genoeg vertragen veel organisaties
waarmee iedereen zijn eigen werke-
standigheden veranderen en je ideeën
eerste acties uit kunt destilleren. Je
hun ontwikkeling door tegen zichzelf
lijkheid kan creëren en altijd en overal
zich ontwikkelen, is het goed om je be-
creëert een Survival Versie van je ide-
in te handelen. Een gemeente die uit
kan veranderen.
wust te zijn wat de essentie is van wat
ale doel. Dat is een miniversie van je
je wilt creëren. De ene keer gaat het
CHI-doelstelling binnen de beperkingen
over lange rapporten. En ze hebben
is op kortere rapporten schrijft daar-
Levensenergie
om een specifiek detail, de andere keer
van tijd, geld en capaciteit en mét be-
niet door dat dat hoogst ineffectief is.’
Zo legt hij de kracht uit van de CHI-
is het een gevoel, een reactie van een
houd van de essenties ervan. Je stapt
Parker vertaalde zijn inzichten naar een
doelstelling. ‘Dat is een Concreet,
ander, een ding of een bepaalde ge-
dus op de fiets als je wilt leren fietsen.
hanteerbare methode om elk gewenst
Herkenbaar en Inspirerend beeld van
dachte. Soms is het niet iets specifieks
En je schrijft een kort rapport over hoe
resultaat te creëren. Bij de woorden
een gebeurtenis in de toekomst waar
maar is de samenhang van het groter
je korter kunt rapporteren. Door te
‘creativiteit’ en ‘creëren’ denken we in
je intens naar verlangt. Samen vormen
geheel essentieel. Ontbreekt dat, dan
fantaseren over gebeurtenissen die je
eerste instantie aan kunst en grote uit-
de letters het Chinese woord CHI, dat
voelt je creatie niet ‘af’. En als dat wel
wilt creëren, de essentie te benoemen
vindingen. Maar volgens Parker is de
levensenergie betekent. Het belang-
aanwezig is, voltooi je het proces met
en op basis daarvan direct een Survival
ware betekenis van creativiteit ‘schep-
rijkste kenmerk van een goede CHI-
diepe bevrediging.’
Versie te maken haal je de toekomst
pend vermogen’. ‘Zo is elke gedachte
doelstelling is de vitaliteit die er vanuit
die wij hebben, elke zin die wij spre-
gaat. Je blaast letterlijk leven in wat
Deze essentiële elementen in een doel-
in het verzinnen van doelstellingen, je
ken en elke actie die we ondernemen
je tot stand wilt brengen. Het is een
stelling zijn primaire focuspunten. ‘Hoe
versnelt je leren en je bent inventie-
een vorm van creativiteit. Het zet iets
instrument om vorm te geven aan je
beter je in staat bent om de wezenlijke
ver in het verzinnen van acties om je
in gang, heeft effect.’ Hij maakt zijn
diepste wensen, die geboren zijn uit
elementen te benoemen, hoe minder
doelen te realiseren. Daardoor schiet
lezers en toehoorders bewust van de
passies, fascinaties, verlangens, liefde
je laat afleiden door bijzaken. Als je
het vitaliteitniveau van teams en or-
voortdurende invloed van gedachten
en andere inspiratiebronnen op zakelijk
weet wat je primaire focus is, vergroot
ganisaties omhoog. Alles is mogelijk.
en handelingen op zijn of haar gedrag
en persoonlijk gebied. Door schaamte,
je de kans dat de juiste mensen, in-
Immers, waar fantasie en realiteit el-
en omgeving. Een volgende stap is te
onzekerheid, gemakzucht en angst zijn
formatie, situaties en andere hulp-
kaar raken ontstaat magie.’
leren hoe de werkelijkheid bewust is te
we echter meer bezig ons te verzetten
middelen op je pad komen vanwege
naar het heden. Je wordt creatiever
Great Place to Live is een plek waar mensen met liefde, respect en vertrouwen samen leven. Jeroen Blok, consultant interactieve beleidsvorming Pentascope
13
Shareholders of stakeholders
© 006
Aad
liet
V van
2
Steve Austen
Als moderne onderneming ben je in staat op in één ogenblik een oogverblindende presentatie geven over de USP’s, én de ‘value’ te omschrijven die het voor investeerders, de shareholders, en de anderszins belanghebbenden, de stakeholders, zo interessant maakt om zich juist aan jouw onderneming te verbinden, het liefst met huid en haar.
Ik moest daaraan denken toen ik on-
de bedrijven zelf. Deze klasse maakt het
langs door een aantal vooraanstaande,
mogelijk aandacht te besteden aan di-
internationaal
reclame-
versiteit, te investeren in denkkracht en
bureaus werd uitgenodigd iets ver-
internationale allianties en mobiliteit van
standigs te zeggen over de vraag of
medewerkers en hun ideeën te realise-
Nederland
ren. Zij genereren dynamiek.
opererende
aantrekkelijk
genoeg
is
voor buitenlandse creatieve bedrijven en hoe een en ander verbeterd kan
Dwarsverbanden tussen reclame- en
Het lijkt mij nog niet zo eenvoudig een
stelen ondernemingen met het verant-
worden. Ik bevond mij temidden van
architectenbureaus liggen dan voor de
dergelijke exercitie zonder ingewik-
woordelijkheidsvraagstuk. Wie daar-
vertegenwoordigers
overheden,
hand, maar ook met minder voor de
kelde spagaat tot een goed einde te
over meer wil weten kan dit lezen in
de Kamer van Koophandel, de politiek
hand liggende sectoren. Op deze ma-
brengen. Wie beide groepen belang-
Kees Cools’: ‘Controle is goed, vertrou-
en de zgn. creatieve industrie, die tot
nier is iedere medewerker ook buiten
hebbenden te vriend wil houden moet
wen nog beter’.
mijn verbazing één ding gemeen had-
werktijd een multiplier van de ideeën,
ogenschijnlijk tegengestelde belangen
van
den, namelijk dat ze de boodschap uit
de codes en de resultaten van de cre-
met elkaar verzoenen. En ook al lijken
Al in 1632 wijst onze eigen Casparus
Richard Florida’s bestseller ‘The Rise
atieve processen, zonder welke iedere
de begrippen nu zeer op elkaar, het is
Barleus in zijn oratie over de Wijze
of the Creative Class’ geheel eenzijdig
samenleving,
interessant de achtergrond hiervan toe
Koopman (‘Mercator Sapiens’) op de
toepasten op hun bedrijftak; de crea-
gedoemd is te verstarren en onder
te lichten.
noodzaak winstbejag te koppelen aan
tieve industrie of het belang van ‘crea-
te gaan in zelfmedelijden, angst en
‘het zoeken naar waarheid’. Het feno-
tieven’ binnen de overheid.
slachtofferschap.
Ik stel voor het begrip creatieve industrie
Tussen Casparus Barleus en Kees Cools
ook
de
Nederlandse,
De aandeelhouder gaat in het alge-
meen van de moderne ondernemer was
meen voor het rendement op het ge-
daarmee eigenlijk al aardig geschetst,
investeerd vermogen en het korte ter-
daar kan geen Code Tabaksblat te-
te vervangen door de term creatieve
is de verbinding helder; als het ergens
mijn perspectief overheerst daarbij. De
genop. Vrij vertaald komt Barleus’ op-
klasse, daarmee meer recht doend aan
om gaat in de succesvolle bedrijven
stakeholder kijkt naar de meerwaarde
vatting erop neer dat geld verdienen
de boodschap van Florida’s studie: de
van de toekomst dan is het wijsheid
die de organisatie hem biedt. En dit
slechts bijzaak is. Het gaat veeleer om
creatieve klasse bestaat uit individuen
(sapienta) van Barleus en vertrouwen
is meer dan geld. Dit gaat niet altijd
het besturen van processen, het ver-
die zich niet per definitie in de creatieve
van Cools. Dit dient zowel het belang
in een harmoniërende relatie. Zowel
oorzaken van innovatie, het creëren
industrie bevinden. Sterker nog, het zijn
van shareholders als van de stakehol-
stakeholders als shareholders kunnen
van voorwaarden voor nieuwe produc-
individuen die het vermogen hebben
ders. Een innovatieve bedrijfscultuur
daarover meepraten. De Enron-affaire
ten en diensten. En het realiseren van
personen uit verschillende monoculturen
leidt op zichzelf tot een markante positie
spreekt in dit verband boekdelen. Al
coalities en allianties. Het ondernemer-
aan zich te binden. Zij geven daarmee
in de markt. Daar kunnen beide partijen
sinds de oprichting van de Verenigde
schap is hierin de creatieve factor.
een meerwaarde aan de bestaande be-
alleen maar wijzer van worden.
Oostindische Compagnie in 1602 wor-
drijvigheid in het land, te beginnen bij
Nieuwe Garde blijft breken met tradities Selene Weijenberg | Jos den Daas Tijdens de kick-off van Nieuwe Garde
in de herhaling. Een tweede 60 Minute
Magazine kan je terecht op www.nieu-
Rotterdam op 22 april 2005 werd de
Magazine! De organisatie heeft tijdens
wegarde.nl.
eerste editie van 60 Minute Magazine
deze editie geprobeerd het proces te
gemaakt. Dit 60 Minute Magazine werd
perfectioneren. Dat resulteerde in het
Geinteresseerd? Dan heb je geluk. Op
in één uur gemaakt. Door het maken
feit dat de term 60 Minute Magazine
22 april aanstaande wordt de derde
van een magazine in één uur breekt
enigszins is opgerekt en het magazine
editie van 60 Minute Magazine ge-
Nieuwe Garde met bestaande tradities.
eigenlijk in één dag wordt gemaakt.
maakt. Voordat je je hiervoor opgeeft
Het belangrijkste doel is echter niet het
Maar het blijft zo dat de deelnemers
kan je al meedoen met een ontwerp-
maken van het magazine, maar juist
effectief maar één uur aan het maga-
wedstrijd die Nieuwe Garde samen met
de ontmoeting van jonge creatieven
zine besteden, alleen wel méér leren.
Boomerang heeft uitgeschreven. Doel
uit diverse disciplines tijdens de creatie
van die ontwerpwedstrijd is de promo-
van dat magazine. Daarbij doen ze ook
Door de onderverdeling van de crea-
tie van de verkoop van het magazine
een aardige portie inspiratie op en krij-
tieven in groepen van concept, design,
dat in juni in de winkels zal liggen. De
gen ze ervaring in hun vakgebieden.
redactie, illustratie, fotografie en jour-
winnaar van de ontwerpwedstrijd mag
Daarnaast komen ze door middel van
nalistiek halen de creatieven het beste
trouwens samen met een bijzondere
enkele workshops (Hoe maak ik een
uit zichzelf. Het is ook belangrijk dat
gast de cover van het derde magazine
magazinefoto, een artikel?) ook nog in
ze alle ruimte krijgen om hun inspira-
ontwerpen. Kijk voor meer informa-
contact met professionals en kunnen
tie en creativiteit de vrije loop te la-
tie en de te winnen prijzen op www.
ze aan het einde van de dag hun port-
ten gaan. Door de onderverdeling in
nieuwegarde.nl. De deadline voor het
folio flink aanvullen. De doelen van het
groepen bleef het voor alle makers van
inzenden van ontwerpen is 20 februari
60 Minute Magazine zijn ook de doelen
het blad lang een verrassing hoe het
2006. Daarna start de inschrijving voor
van Nieuwe Garde. Creativiteit bevor-
magazine er uiteindelijk uit zou zien.
deelname aan die derde editie.
deren voor een betere wereld?
Dit omdat wat in het ene uur gemaakt werd, in het volgende uur alweer een
Het 60MM op de kick-off was een groot
hele nieuwe vorm kreeg. Het magazine
Selene Weijenberg
succes en een vervolg kon niet uitblij-
is inmiddels gedrukt en het resultaat
[email protected]
ven. Daarom ging Nieuwe Garde sa-
mag er zijn! Voor verkoopadressen van
Jos den Daas
men met Rails op 19 november 2005
de tweede editie van het 60 Minute
[email protected]
Great Place to Live is een plek, een verblijfplaats vol met activiteiten, sociale contacten en enthousiasme dat als een warme deken om je heen hangt. Hans Becker, directeur Humanitas Rotterdam
14
De SS Rotterdam als drijvende droomfabriek
“Wanneer je een schip wilt gaan bouwen, breng dan geen mensen bijeen om timmerhout te sjouwen of te tekenen alleen. Voorkom dat ze taken ontvangen, deel evenmin plannen mee. Maar leer eerst mensen verlangen naar de eindeloze zee.” (Antoine de Saint-Exupéry)
Een sterk staaltje maatschappelijk ondernemen Jeroen Blok
Het stoomschip Rotterdam komt te-
kocht ‘bedrijvendokter’ Joep van den
Hagens: ‘Wij vinden dat een verant-
valt letterlijk tussen wal en schip; je
rug naar de thuishaven Rotterdam,
Nieuwenhuyzen, eigenaar van de RDM,
woorde investering, maar hebben ook
moet álles regelen in de periferie van
een droom van vele Rotterdammers.
het schip met geld van het Havenbedrijf
de tijd om het schip te laten renderen.
de regelgeving. Omdat De Rotterdam
De voormalig cruiseliner die lange tijd
voor een
lucratieve verkoop. De
Daarbij zoeken wij ook commerciële
straks niet meer vaart, maar nog wel
onder de vlag van de Holland Amerika
Rotterdam werd in juni 2004 van de
partijen om de exploitatie rond te krij-
een schip is, weten diverse instanties
Lijn voer, krijgt vele nieuwe functies.
Bahamas naar Gibraltar versleept om
gen. De Rotterdam heeft natuurlijk het
niet hoe daarmee om te gaan. Zo stelt
daar opgeknapt te worden. Door het
allermooiste dakterras van Rotterdam.
de brandweer veiligheidseisen die niet
Woningcorporatie Woonbron is mede-
asbest zeer kostbaar en zonder koper
Met 40.000 m2 oppervlak en rekent zij
passen. Een gebouw wil je bij brand zo
eigenaar. Dit wekt verbazing, net als
in zicht. Toen de RDM vervolgens fail-
straks op zo’n 800.000 bezoekers per
snel mogelijk ontruimen; op een schip
de wijze waarop het schip geëxploi-
liet ging en Van den Nieuwenhuyzen
jaar. Het schip heeft een enorme aan-
ga je zelf blussen, omdat ontruimen
teerd zal gaan worden, zowel maat-
spoorloos
het
trekkingskracht. Toen duidelijk werd
op volle zee geen reële optie is. Het
schappelijk als commercieel lucratief.
Havenbedrijf en daarmee de gemeente
dat wij het hadden gekocht, stonden
schip heeft dus totaal andere veilig-
Een interview met loods Rob Hagens.
Rotterdam op voor de gemaakte kos-
de commerciële partijen al aan onze
heidsvoorzieningen dan een gebouw.
verdween,
draaide
Dit vraagt om out-of-the-box denken,
Nieuwe skyline
en te praten over de essentie achter
Hagens is geestelijk vader achter het
de regels. Alleen deze discussie maakt
idee om De Rotterdam aan te kopen.
het mogelijk passende normen te de-
Rob is ‘loods’ en brengt samen met
finiëren.’
‘kapitein’ Hans Elemans en een klein team van professionals, het schip naar
Maritieme tucht aan boord
Rotterdam en organiseert de exploi-
Doel is dat alle exploitanten aan boord
tatie. Hagens: ‘Het schip ligt nu in
personeel gaan betrekken vanuit het
Gibraltar, waar het een dokbeurt onder-
Albeda
gaat. Daarna wordt het verplaatst naar
InHolland. Daarbij wordt zoveel moge-
College
en
de
Hogeschool
Polen waar veertig ton asbest moet
lijk werk uitbesteed in leer-werk-tra-
worden verwijderd. Het doel is om het
jecten. Zo worden de bijboten opge-
schip permanent in Rotterdam af te meren aan de kade op Katendrecht. Aankomst tijdens de Havendagen!’
Als je een timmerman een schip wilt laten bouwen Leer hem dan te houden van de zee
knapt als toekomstige watertaxi’s en worden er honderden stoelen opnieuw gestoffeerd. De ‘loods’ heeft duidelijke beelden over de organisatie aan boord.
Cruisegevoel en inspiratiebron
ten. Van pronkstuk tot laststuk stond
deur te rammelen. Iedereen ruikt geld
Hagens: ‘Alle personeelsleden strak in
De Rotterdam krijgt maatschappelijke
de Rotterdam te koop tegen ieder aan-
en publiciteit.’ De grootste cateraars
uniform, niemand uitgezonderd. Deze
functies en wordt ook commercieel ge-
nemelijk bod. De sloophamer dreigde.
stuurden accountmanagers om te pra-
maritieme discipline willen we terug-
exploiteerd met een hotel en meerdere
Totdat Woonbron en Eurobalance eind
ten over de mogelijkheden. Hagens:
brengen. Niet alleen om alles in goede
restaurants. Hagens: ‘De Rotterdam
juni 2005 het schip voor 1,7 miljoen
‘Die hebben we meteen de deur ge-
banen te leiden, maar ook omdat dit
wordt ingezet om onderdak te bieden
euro kochten; een koopje gezien de
wezen. Als je directeur niet wil komen
de beste garantie is voor het behoud
aan expats (werknemers die voor be-
aanschafprijs van 8,9 miljoen en de
praten, vergeet het dan maar. Prompt
van de kwaliteit van de Rotterdam.’
paalde tijd uitgezonden zijn (red.)),
schrootwaarde van 6 miljoen euro.
reden de Bentleys voor.’ Het behoud
maar je kunt ook blijven logeren na
Hagens: ‘Ook Greenpeace had inmid-
van de originaliteit en authenticiteit
een congres of als bedrijf een hut lea-
dels de ogen gericht op De Rotterdam,
is essentieel. Hagens: ‘We willen dus
Opvallend is de positieve berichtge-
sen. Daarnaast woont er een crew van
want zij was bang dat het inclusief
géén logo’s op dak of romp; alle par-
ving in het nieuws. Hagens: ‘Heel
stagiaires aan boord die zorgt voor 24-
asbest op de stranden van India door
tijen die met ons in zee willen, com-
veel Rotterdammers zijn apetrots dat
uur beheer. We werken met het Albeda
kinderhanden gesloopt zou worden.’
mitteren zich aan het concept van de
De Rotterdam terugkomt en het schip
Rotterdam en geven het beste vak-
roept veel emoties op. De Rotterdam is
manschap dat zij in huis hebben.’
immers gebouwd bij de RDM en heeft
College, voor wie het schip als een op-
Bewoners apetrots
lossing is om het schrijnend tekort aan
Geen verstand van schepen
stage- en leerwerkplekken op te los-
Natuurlijk wisten ook de nieuwe ‘re-
sen. Het ‘cruise gevoel’ biedt een enor-
ders’ dat er veel geld in moet worden geïnvesteerd Hagens heeft samen met
Loods in de periferie van de regelgeving
voerd naar Amerika. Ik ontmoet ge-
me inspiratiebron om leren en werken in de praktijk te brengen.’
vele specialisten op het gebied van de
Het asbest wordt in Polen verwijderd,
ogen vertellen over het schip, omdat
scheepsindustrie het schip van buiten
een enorme klus. Hagens: ‘De manier
dit hen herinnert aan een persoonlijk
in de beginjaren veel pelgrims verregeld mensen die met tranen in hun
en van binnen geïnspecteerd. Hagens:
van werken in Polen is ook geheel an-
nieuw begin.
Een roemrucht en berucht verleden
‘Een corporatie heeft verstand van wo-
ders dan hier. De beeldvorming over
De bewoners zijn ook de eerste partij
ningen, niet van schepen. Het schip is
Polen is erg negatief. De kunst is dan
die we informeren over het reilen en
De SS Rotterdam is 38.000 ton zwaar,
destijds door de allerbeste vakmensen
ook om de betrokkenen vertrouwd te
zeilen van De Rotterdam. En dat wordt
228 bij 28 en op z’n hoogste punt 51
in elkaar gezet. Ondanks de aanpas-
krijgen in deze werkwijze, eerst ver-
gewaardeerd! En zorgt voor een posi-
meter. Zij werd vlak na de oorlog ge-
singen van de afgelopen jaren, zijn
trouwen, dan pas zaken doen. Het kost
tieve spin-off in de omgeving. Waardoor
bouwd bij de Rotterdamse Droogdok
veel originele details bewaard geble-
350 manjaren om het schip mooi te krij-
er een heel nieuw leefmilieu ontstaat.
Maatschappij (RDM) en in 1959 ge-
ven. Die kwaliteit en authenticiteit wil-
gen. Er zijn daarmee veel goede men-
De Rotterdam is daarmee voor mij een
doopt. Tot 1971 voer het schip tussen
len we behouden. Alle kunst, design en
sen nodig voor lange tijd. Nederland
luchtkasteel, maar wel één die we aan
Rotterdam en New York onder de vlag
hout blijft aan boord. We werken dan
heeft een traditie hoog te houden op
het realiseren zijn!’
van de Holland Amerika Lijn en tot
ook enkel met de beste mensen, die
het gebied van scheepsbouw. Waarom
’97 als cruisseschip. In dat jaar werd
liefde hebben voor het schip.’
dan het schip niet in Nederland opknap-
het schip gekocht door een commer-
pen? Hagens: ‘Helaas is dit project in
Neem voor meer informatie contact
ciële partij die het niet lang daarna
Bentleys voor de deur
Nederland veel te kostbaar en daarom
op met Rob Hagens,
uit de vaart nam. In 2000 lag het te
Woonbron en Eurobalance investeren
onmogelijk. Ook de Nederlandse regel-
bereikbaar op (010) 275 54 02
koop in de Bahamas. Drie jaar later
zo’n 40 tot 50 miljoen euro in het schip.
geving is een probleem. De Rotterdam
of kijk op www.ssrt.nl
In Great Places to Live voelen mensen zich op hun plek! Er is vertrouwen in autoriteiten, mensen nemen initiatief en de verantwoordelijkheid om écht een bijdrage te geven! Marcel van Marrewijk, initiatiefnemer Great Place to Live voor Great Place to Work
15
Screenagers zien de toekomst! Jan Willem Wolff | Willemijn Phielix
In Nederland waait een frisse wind. In meerdere plaatsen zijn jongeren die zich willen inzetten voor politiek. Van Delfzijl tot Rotterdam. Hoezo generatie Nix of patatgeneratie? De motivatie is divers. Wij wilden weten wat iemand bezielt om al jong politiek actief te worden – de jongste die wij tegenkwamen is zeventien – en wat hun plannen zijn. Daarom gingen we op zoek naar: Duco Hoogland (21), voorzitter PvdA Feijenoord in Rotterdam en kandidaat-raadslid, Pim Siegers (19), kandidaat-raadslid SP in Pekela, Roy Wieldraaijer (20), lijsttrekker D66 in Stadskanaal en Fedor Welboren (17), kandidaat-raadslid voor Gemeentebelangen in Delfzijl.
Duitsland optreedt of voeren een debat
Heb je een oproep aan jongeren?
in de Tweede Kamer met Rita Verdonk.
De geïnterviewden antwoorden in koor:
Kortom: ik wil de beeldvorming over
‘Jazeker, ga in elk geval stemmen!’ Dat
de jeugd veranderen.’ Duco sluit zich
is namelijk de beste garantie dat je als
hierbij aan: ‘Iedereen kan iets, heeft
jongere wordt gehoord. Niet stemmen
kwaliteiten. Waar het om gaat is aan-
helpt in elk geval niet. Duco: ‘En voor
moedigen en stimuleren. Zo worden
wie twijfelt: DOE MEE! Je kunt iets, je
kwaliteiten benut. Dat doe je niet met
hebt kwaliteiten, dus benut ze. Wees
pamperen.’ Juist in de politiek moeten
trots. Wacht niet af maar waag eens
de wensen en belangen van jongeren
een gokje. Robbie Williams is ook be-
ook zichtbaar zijn, want het gebeurt
gonnen in zaaltjes zonder publiek. En
niet vanzelf. De jongeren in de politiek
de directeur van Shell is ook begonnen
zien zichzelf als spreekbuis van de lo-
als kantoorbediende... Durf te dromen
kale jongeren.
en doe iets!’
Wat zijn je belangrijkste ambities?
Het beeld dat de hier aangehaalde po-
Opvallend is dat de jongeren uit het
haaks op dat van de elders in deze
noorden allemaal het probleem van
krant beschreven protestgeneratie. Die
slecht betaalbare woningen voor star-
groep was op gelijke leeftijd zeker niet
ters op de woningmarkt willen aanpak-
minder actief en geloofde er heilig in
ken. De Rotterdammer heeft een heel
het engagement te moeten uiten door
ander doel voor ogen. Hij ziet een stad,
tegen de gevestigde orde aan te trap-
waarin iedere jongere een baan heeft,
pen, door te protesteren.
litiek actieve jongeren oproept staat
danwel op school zit. ‘Rotterdam wordt een stad waar je je kwaliteiten kan be-
Hoe anders gaan deze vertegenwoor-
nutten, of dat nou bij een groot bedrijf
digers van de hedendaagse jeugd om
is of als je zelf wilt gaan ondernemen.’
met hun betrokkenheid bij de samenleving? Juist door kansen te pakken,
Wat wil je over vier jaar bereikt hebben?
mee te doen en – last but not least – door leeftijdgenoten te wijzen op die
Wat was het “JA!” moment?
terecht en deed mee met het Nationaal
Duco heeft een droom: ‘Over vier jaar
kansen. Vooral in dit laatste schuilt de
Interesse in politiek is er bij sommigen
Jeugddebat. Zijn ontdekking: ‘Bij de
hebben alle jongeren werk of volgen ze
grote kracht die deze mensen kunnen
wel, bij anderen niet. Roy: ‘Ik heb altijd
Rotterdamse Jongerenraad werd mijn
een opleiding. Tienermoeders kunnen
hebben op hun omgeving: wijk, ge-
al politieke interesse gehad, vanaf de
inbreng gewaardeerd. Er werd naar mij
hun kind naar de kinderopvang bren-
meente en de wijde wereld daar om-
eerste klas. De een houdt van voetbal.
geluisterd. Jongeren waren daar feite-
gen en daarnaast werken om zelf een
heen. Door zelf te ondernemen, laten
De ander van tennis. Ik houd toeval-
lijk de baas.’
inkomen te vergaren. Iedereen moet
zij zien wat mogelijk is en weten daar-
lig van nieuws, krantlezen en politiek.’
zich welkom voelen in Rotterdam.
mee anderen te inspireren. En mis-
Kortom: ‘Rotterdam, a great place to
schien wel bewondering te ontlokken
je rolt er soms gewoon in. Pim: ‘Toen
Wat inspireert je, om (als jongere) in de politiek te gaan?
live for everybody’.’ Ook in Delfzijl,
aan de inmiddels op leeftijd geraakte
ik veertien was vond ik van alles over
Pim is hierover heel duidelijk: ‘Er zijn
Pekela en Stadskanaal hebben de jon-
protestgeneratie...
hoe de wereld niet in elkaar moest
veel dingen. Maar het belangrijkste is
geren lokale ambities. Pim heeft nog
steken en hoe juist wel. Ik kwam via
dat ik als jongere in Pekela leef. Er is
wel een nationale wens: ‘Ik wil met de
popconcerten in aanraking met Rood,
niks te doen. Jongeren krijgen alleen
SP een veel socialer Nederland creëren.
de jongerenorganisatie van de SP.
aandacht als ze bushokjes slopen of
Redden wat er te redden valt na de af-
Maatschappelijke initiatieven en politiek
coniferen in brand steken. Daar moet
braak die al tien jaar aan de gang is.
www.d66stadskanaal.nl
bleken samen ook heel leuk te kunnen
nodig iets aan gebeuren. Want jonge-
Een beter Nederland begint in Pekela.
www.gemeentebelangendelfzijl.nl
zijn.’ Ook Duco kwam min of meer toe-
ren uit Pekela doen tal van mooie din-
En daarbuiten!’
vallig bij de Rotterdamse Jongerenraad
gen, zoals spelen in een band die in
Van een echte vonk is geen sprake,
www.apag.nl www.pekela.sp.nl
OnPoint
Het werkt. Ik glimlach tegen iedereen.
Op de West Kruiskade kreeg het brutale kroeskopje.
What’s the Point ?
Onverwachts een heel aardig schouderklopje.
OnPoint zijn is een onderbuikgevoel,
Ze had niet alleen oma geholpen met boodschappen doen.
een inspirerende manier van handelen
Ze deed het uit haar zelf, niet uit fatsoen of voor de poen.
van een nieuwe generatie die wil bij dragen in dit leven. Optimistisch, met visie en inspirerend.
OnPoint zijn is zo voor de handliggend en eenvoudig
Het is van ons;
We doen met zijn allen iets goeds en dat duizendvoudig.
mensen die midden in het leven staan
Inspireren de kids die nog te veel met zichzelf bezig zijn.
en zelf verantwoordelijkheid nemen voor de gemaakte keuzes.
Geven het voorbeeld, straks in het groot, eerst in het klein.
OnPoint zijn is doen voor een ander wat niet had gehoeven, gewoon op basis van gelijkwaardigheid,
We steken onze kop boven het maaiveld en wachten op de zeis. Onbaatzuchtigheid? Broederschap? We lijken wel niet goed wijs. Zomaar iets goeds doen voor de wereld, de stad en een ander. OnPoint zijn is de manier, zorg dat je erbij bent en verander. Sis Josip 2006
www.ducohoogland.nl
zonder destructief te zijn.
www.w
hatsthe
point.n l user: valent passwo i jn rd: gr eatpla ce
What’s
Tegen de straatkranten verkoper, de andere klanten, de kassiere, de manager, de bewaking, de politiemannen en de beamte die mijn verklaring afneemt: “Ik ben gelukkig en dat is belangrijker dan afrekenen.”
Jogchem Niemandsverdriet www.NobodyHere.com
your Po int?
2006 © petrovsky
Een Great Place to Live is een wereld die laat zien, wanneer je structuur en controle loslaat en je vanuit de spontaniteit werkt, dat creativiteit verbindingen legt met prettige ‘on-verwachtingen’. Armand Verspeek, Arts Unlimited
2006 © Bob Corporaal | reefscape.net
Hoofdredactie : Noor Bongers initiatiefnemer GPTL voor Pentascope
[email protected] Marcel van Marrewijk initiatiefnemer GPTL voor Great Place To Work
Illustraties: Jacky ‘O www.jacky-o.nl (p 2, 10) Tijmen Visser
[email protected] (p 9) Martin Roedolf www.martinroedolf.nl (p 5)
Eindredactie: Perry Oostrum voor Pentascope Janine Abbring voor Nieuwe Garde
Logo en ontwerp T-shirt: Hendrik Jan Grievink www.hendrikjangrievink.web-log.nl
Traffic & productie: Willemijn Phiellix
Cover: Bob Corporaal www.reefscape.net
Grafisch Ontwerp: Arts Unlimited, Armand Verspeek www.arts-unlimited.nl
Drukkerij: Hazewinkelpers Groningen
Great Place to Live guerillateam: Namens Pentascope: Gregory Mehciz, Jeroen Blok, René Ritmeijer, Marijne Vos en Carien van den Hoek, namens Nieuwe Garde: Lykle de Vries, Jos den Daas, Simon Groen, Nita Pleune. En Jan Willem Wolff namens zichzelf. Met dank aan Leo Lamb, Engbert Breuker, Erik Mandersloot en Tjalling Visser voor alle support! En iedereen die Great Place to Live een warm hart toedraagt.
[email protected]