GOEDENDAG Tweemaandelijks personeelsblad van het ministerie van de Vlaamse Gemeenschap - eenentwintigste jaargang - nr 2 - mei-juni 2005
DOSSIER: ZOMERZOEKTOCHT: RETIE TOPONTMOETING MET NOËL VAN GINDERACHTER REPORTER TROUW AAN HET LAND OF AAN HET AMBT? AFDELING BINNENLANDSE AANGELEGENHEDEN WEST-VLAANDEREN JONGE LEEUW JIMMY HUNNINCK ACTUEEL AMBTENAREN STAKEN
Afgiftekantoor 1099 Brussel X; P509302
IN DE SCHIJNWERPERS
6
25 MAART, EEN STAKINGSDAG Actueel: Ambtenaren staken
8
OVER KIPPEN EN KOFFIEPAUZES Topontmoeting met Noël Van Ginderachter
85% VAN DE VLAAMSE AMBTENAREN NEEMT OPENBAAR VERVOER Speciaal: Met de trein naar Brussel
AFDELING BINNENLANDSE AANGELEGENHEDEN WEST-VLAANDEREN Afdeling onder de loep: Tussen burger en bestuur
11 14 18
LENTESCHOONMAAK MET PLOEG Speciaal: Tien jaar plannen en evalueren
30
EEN KIND VAN HET NET Jonge leeuw: Jimmy Hunninck
MOETEN APPARATEN ALTIJD PARAAT STAAN? Speciaal: Milieuzorg bij de Vlaamse overheid
DOSSIER: ZOMERZOEKTOCHT 2005
PRINSELIJKE DUATLON IN RETIE! wegwijzers 29 e-government 33 emancipatiezaken 34 ICT 37 IMZ 38 vorming 39 verstrikt in het web 41 sociale dienst 44 personeelszaken 47 BBB 48 tribune
cultuur 35 taaltobbe/uitgelezen 37 proefstuk 40 doedingen
varia 2 fotofoto 3 nieuws & nieuwtjes 12 reporter ter plaatse 42 komen en gaan 46 in memoriam
36
ONDER COLLEGA’S
GOEDENDAG Tweemaandelijks personeelsblad van het ministerie van de Vlaamse Gemeenschap eenentwintigste jaargang - nr 2 mei-juni 2005 Redactieraad voorzitter: Frank Van Swalm departementale vertegenwoordigers en kernredactie: Leen De Dycker (COO) Maarten De Gendt (COO) Hilde Desmedt (COO) Natalie Hulsen (COO) Annemie Morren (COO) Karen Vanden Auweele (COO) Tom Goossens (AZF) Gitti Van den Borre (WIM) Linda Baumans (OND) Liesbeth Van Huffelen (WVC) Kris Maison (EWBL) Anne Persyn (LIN) Vaste medewerkers: Bibliotheek departement Coördinatie; Wini Condic Begov (Vlaamse InfolijnCOO); dienst Emancipatiezaken (AZF); Gepensioneerdenvereniging; John Keirsbulck (IMIS-AZF); Godfried Knipscheer (COO); Tina Mafrans (ICT); Martine Noynaert (IMIS-AZF); Vincent Sennesael (COO); Sociale Dienst (AZF); Taaladvies (COO); Anne Van Autreve (CCM-LIN); Inge Van Belle (EDSTelindus); André Verdren (COO); Vorming (AZF)
Soep door Hilde Desmedt
N
ee, het is niet gepland. Het wordt geen beurtrol, mocht u dat soms denken. Door omstandigheden - par la force des choses, zoals onze Franstalige medemensen dat zo mooi zeggen - neem ik nog eventjes de fakkel en de pen over. Niet dat ik erom zat te springen. Verre van. Want waarover moet een mens het altijd hebben? Over de Grote Staking misschien? Ja, die van ons. Tienduizend man op straat of waren het er twintigduizend? Veel kabaal, straffe taal en gerol met de spierballen. Met minder volk hetzelfde werk doen? No way. Over ons lijk. Of toch over dat van de vakbonden. Nu, we zien wel. Dit is een land van geven en nemen. Hier wordt de soep nooit zo heet gegeten als ze wordt opgediend. Vraag is alleen wie deze keer de soep opdient en wie ze opeet. Over soep gesproken. Ik zou het ook over PLOEG kunnen hebben. Niet dat er een verband is. Hoewel. Ik hoor links en rechts nogal eens zeggen dat het hele systeem in de soep begint te draaien. En dat het altijd dezelfde zijn die met de balletjes gaan lopen. Die soep brengt mij waar ik eigenlijk zijn wil. Op een feestje. Ter ere van het boek dat emancipatievrouw San Eyckmans op de valreep van
haar mandaat nog van zich heeft afgeschreven. Eerste Hulp bij Leidinggeven. Zeer leesbaar boekje trouwens. Maar het gaat mij eigenlijk om de receptie. Zoals altijd loopt daar schoon en interessant volk rond. Zo kwam ik er een madame tegen die gedelegeerd bestuurder of ceo - enfin, iets heel belangrijks - was in een bedrijf dat lichtarmaturen maakt. Kortom, een verlichte geest. Ze had heel zinnige dingen gezegd tijdens het debat dat aan de receptie voorafging. Over leidinggeven en hoe vrouwen en mannen daarmee omspringen en over hoe de kloof tussen privé en overheid steeds kleiner wordt als het op management aankomt. Bij een hapje en een tapje raakte ik met haar aan de klap. Bedrijfsgewijs had ze af en toe te maken met de Vlaamse overheid die, zo zei ze, nergens over hoorde te blozen als het om performantie en klantvriendelijkheid ging. Alleen begreep ze niet waarom de ambtenaren zo weinig fierheid toonden. Geen mooier, nuttiger bezigheid toch dan de gemeenschap dienen ? Over die soep heb ik maar wijselijk gezwegen.
Hoofd- en eindredactie: Natalie Hulsen Coördinatie: Natalie Hulsen Redactiesecretariaat: Simone Vervloessem Contactadres: Boudewijnlaan 30, toren C, 6de verdieping, kamer 6C50, 1000 Brussel, tel.: 02-553 55 67, fax: 02-553 55 22, e-mail:
[email protected], website: www.vlaanderen.be/goedendag Aan dit nummer werkten ook mee: Yves Decuypere, Eddy Degroot, Herwin De Kind, Freija De Smet, Ingrid Pelssers, Lieven Raes, Gerda Serbruyns, Tjörven Stuer Foto’s: Yves Decuypere, Niels Donckers, Ronny Heirman, Peter Van Hoof en André Verdren Cartoons: Kofi en Nix Lay-out: Tabeoka, Leuven Druk: Die Keure, Brugge Verantwoordelijke uitgever: ministerie van de Vlaamse Gemeenschap departement Coördinatie Frank Van Swalm Boudewijnlaan 30, 1000 Brussel
1
FOTOFOTO
Als lezer van Goedendag kunt u een foto in verband met uw werk opsturen naar onze redactie. Surf naar de Goedendagsite voor informatie over de technische criteria waaraan uw foto moet beantwoorden. Als uw inzending bekroond wordt, verschijnt ze in deze rubriek, samen met uw naam en een woordje uitleg. Bovendien wordt u beloond met een aankoopcheque.
Ingestuurd door Bert Frans, ingenieur bij de afdeling Zeeschelde (LIN)
WIEWATHOE?
2
In de zomer van 2004 was het Copernicusgebouw in Antwerpen voor één keer te bezichtigen vanuit een wel heel bijzondere gezichtshoek. Voor het gebouw was er immers een bouwput uitgegraven. Tijdens een bezoek aan de werkzaamheden maakte Bert Frans van de gelegenheid gebruik om vanuit die put een foto van het indrukwekkende uitzicht te nemen. Samen met zijn collega’s kwam hij kijken naar de manier waarop de bouwput gestabiliseerd wordt. Een leerrijke ervaring, want bij zijn werk als ingenieur heeft hij dagelijks te maken met het bouwen van bruggen, kaaien en sluizen. Op de plaats van de bouwput bevindt zich nu een parkeerplaats en erbovenop worden kantoren gebouwd.
NIEUWS & NIEUWTJES
foto Peter Van Hoof
Minder regels, meer eenvoud? Kafka en wetsmatiging ten spijt, wordt de wettenbrij jaar na jaar dikker. Het Belgisch Staatsblad telde vorig jaar 87.000 pagina’s met nieuwe wetten, decreten, koninklijke besluiten, beslissingen en mededelingen. In vijftien jaar tijd verviervoudigde het aantal nieuwe regels dat jaarlijks wordt gepubliceerd. Ook de Vlaamse Gemeenschap doet zelf een flinke duit in het wetzakje. Zo steeg het aantal gepubliceerde decreten van 46 in het jaar 2000 naar 171 verleden jaar. Het aantal besluiten van de Vlaamse Regering steeg eveneens spectaculair: 605 in 2004 tegenover 412 in 2000. In totaal was de Vlaamse Gemeenschap goed voor 22.220 pagina’s in het Staatsblad van verleden jaar. Volgens de Kenniscel Wetsmatiging moet men die cijfers wel nuanceren. Het volume regelgeving doen dalen lukt in vrijwel geen enkel Europees land. Deze cijfers zijn bovendien ‘ruw’. Ze geven immers enkel de toename en niet de afname van de regelgeving weer. Volgens die collega’s is de kwaliteit van de regelgeving belangrijker dan het volume. En daar wordt sinds januari 2005 werk van gemaakt. De compensatieregel en de RIA-toets staan daar garant voor. • www.vlaanderen.be/wetsmatiging
Te laat? Buiten blijven! Wie te laat op het werkt arriveert, mag niet meer binnen. Zo vergaat het de Kameroense ambtenaren, althans als ze meer dan een halfuur te laat komen. President Biya wil op die manier zijn dienaars wakker schudden en het absenteïsme aanpakken. In Kameroen viert corruptie hoogtij en de president wijt dat onder andere aan de traagheid en starheid van het overheidsapparaat. Onze Kameroense collega’s zijn er alvast niet over te spreken. Op het werk geraken, laat staan op tijd komen, is allesbehalve
vanzelfsprekend in het Midden-Afrikaanse land. Meer dan tien jaar geleden ging de nationale busmaatschappij over de kop en sindsdien rijden er geen bussen meer in de hoofdstad Yaoundé. Gelukkig relativeren de ambtenaren de hetze en hopen ze dat de storm wel zal overwaaien: “Dit is een typisch voorbeeld van de overijverigheid van iemand die pas verkozen is”, vertellen de Kameroense staatsdienaars.
Meester, hij begint weer Ministers zijn ook maar mensen. Logisch dus dat ze elkaar soms irriteren. Net zoals u en ik wel eens de kriebels krijgen van een collega. Maar als minister loop je natuurlijk veel meer in de kijker. Voor een minister-president is het niet leuk om in de pers te lezen dat zijn regeringsleden kwajongensstreken met elkaar uithalen. Daarom namen de Vlaamse regeringsleden in maart een deontologische code aan voor zichzelf. Zo mogen ze geen ondoordachte of voorbarige verklaringen afleggen, zelfs niet in besloten kring. Ook een standpunt uitdrukken waardoor een ander regeringslid in het gedrang komt, kan niet, net zomin als een voorbehoud maken bij een collegiaal genomen beslissing. Onze ministers mogen ook niet meer betogen, tenzij de hele regering erachter staat.
3
NIEUWS & NIEUWTJES Cultuur in de binnenstad Als alles volgens plan verloopt, nemen de collega’s van de administratie Cultuur eind september hun intrek in het majestueuze Arenberggebouw in hartje Brussel. De Vlaamse minister van Cultuur, Jeugd, Sport en Brussel en zijn kabinetsmedewerkers gingen hen eind maart van dit jaar al voor. Later volgen ook de administratie Media en Bloso. Minister Bert Anciaux en zijn entourage blijven daarmee als enigen in de Brusselse binnenstad. De andere ambtenaren en ministeriële kabinetten zullen in de toekomst immers vooral in de Noordwijk worden gehuisvest. Reden hiervoor: cultuur is het middel bij uitstek om de Vlaamse aanwezigheid in Brussel te versterken. De nieuwe werkstek zal worden ingericht volgens de principes van anders werken. In een eerste fase komen er al landschapsbureaus, maar thuiswerken zal om financiële redenen pas later mogelijk zijn. Heel wat collega’s hebben het daar echter niet op begrepen. Ruim 140 van hen tekenden een petitie waarin ze de minister vragen om anders werken ofwel ineens volledig ofwel helemaal niet in te voeren. U kunt de stand van zaken over de verhuisplannen volgen op een speciaal daarvoor ontworpen intranetsite. • intra.wvc.vlaanderen.be/cultuur/interne_werking/verhuis
Dertig paasmanden gewonnen We kregen massaal veel reacties binnen op onze lezersenquête. Blijkbaar bent u echt begaan met uw personeelsblad en geeft u met plezier uw mening over Goedendag. Of zat u al helemaal in de paassfeer en zag u het wel zitten om lekker te kunnen snoepen van een van de dertig paasmanden? Wat er ook van zij, op 23 maart hadden we al meer dan achthonderd ingevulde enquêtes van u ontvangen. De schuldige hand van een vieze oude man
Afval sorteren blijft een must Net nu we op steeds meer plaatsen in ons ministerie ons afval gescheiden inzamelen, bericht de pers dat ons huisvuil weer in één zak zou kunnen. Het idee kwam van minister van Leefmilieu Kris Peeters, zo lazen we. Is het dan gedaan met sorteren? “Nee hoor, sorteren blijft de beste manier om de afvalberg te beheersen”, licht de OVAM toe. “Wel willen we onderzoeken of we sommige afvalfracties via nieuwe sorteertechnieken ook achteraf kunnen scheiden. Sommige fracties die nu nog bij het restafval belanden, kunnen we misschien beter selectief inzamelen voor recyclage. Of misschien mogen andere afvalstoffen, die nu bijvoorbeeld nog bij het klein gevaarlijk afval horen, dankzij betere verwerkingstechnieken veilig bij het restafval. De komende drie jaar gaan we dat grondig onderzoeken. Tot 2008 komen er zeker geen grote veranderingen. Blijven sorteren - zowel thuis als op het werk - is dus de boodschap!” • www.ovam.be
4
trok er dertig winnaars uit, die hun paasweekend goed konden beginnen met een heerlijke mand lekkernijen. Hun namen vindt u terug op de website van Goedendag. Een overzicht van de leukste en belangrijkste resultaten mag u verwachten in het volgende nummer van Goedendag. • www.vlaanderen.be/goedendag
NIEUWS & NIEUWTJES Antwerpse ring: collega wijst de weg Niet minder dan 48 omleidingen ... Wie de Antwerpse ring op moet, kijkt beter goed uit zijn ogen. Vooral omdat heel wat omleidingen regelrecht tegen de gewone rijrichting in lopen. Het is dan ook een hele klus om de verkeersstroom vlot en veilig door de doolhof te loodsen. Collega Danny Van Cauwenberghe van de afdeling Wegen en Verkeer Antwerpen heeft er een fulltimejob aan. Goede communicatie, zo leert de ervaring, is al de helft van het werk. Een duidelijke bewegwijzering is daar een onmisbaar onderdeel van. Duizenden borden heeft hij al geplaatst tot in West-Vlaanderen en Limburg, want al vanaf daar moet het vrachtverkeer de juiste kant op worden gestuurd. De hele wegwijzeroperatie past in het omkaderend minder-hinderprogramma dat de ongemakken voor de automobilist zo veel mogelijk moet beperken. • www.antwerken.be
Minder ziek Wie zich goed voelt op het werk, is minder ziek. Daarom probeert het ministerie van de Vlaamse Gemeenschap al jaren de combinatie tussen werk en privé-leven zo makkelijk mogelijk te maken. Daar begint het nu de vruchten van te plukken: de laatste jaren daalde het ziekteverzuim in ons ministerie. Dat zou voor een stuk te danken zijn aan de uitstapregeling voor 56-plussers. Het ziekteverzuim is immers het hoogst bij de oudere collega’s. Toch zijn we nog behoorlijk veel ziek. Volgens het Beleidsrapport
Personeel en Organisatie waren we in 2003 met zijn allen ruim 158.000 dagen ziek. Ruim 40% van die afwezigheden waren er voor een dag. Een kleine helft daarvan viel op een maandag of vrijdag. Vrouwen blijken ook vaker ziek te zijn dan mannen, wél gaan ze sneller weer aan de slag. Hoe hoger onze opleiding en hoe groter onze verantwoordelijkheden, hoe minder we onze plicht verzaken. Ander goed nieuws is dat ruim een derde van de collega’s geen enkele dag afwezig was.
In de spits Weg geblokkeerd in Hoepertingen door omgekantelde vrachtwagen, vijf kilometer file op de Ninoofsesteenweg door wegwerkzaamheden … Wat er ook gebeurt op de Vlaamse wegen, u krijgt het heet van de naald te lezen op uw scherm. Het enige wat u moet doen is inschrijven op Spitsmail, de e-maildienst die het Verkeerscentrum Vlaanderen midden maart lanceerde. U krijgt dan de meest recente verkeersinformatie in uw mailbox. U bepaalt zelf over welke wegen u filewaarschuwingen krijgt, welke soort informatie u ontvangt en op welke tijdstippen u een mailtje krijgt. Begin april waren er al 1360 inschrijvingen. En er zit nog meer in de pijplijn. Later dit jaar kunt u zelfs bekijken wat er zoal gebeurt op de Vlaamse wegen. Een selectie van livecamerabeelden zal dan te zien zijn op de website van het Verkeerscentrum. Het Verkeerscentrum is een onderdeel van de afdeling Verkeerskunde en de afdeling Elektriciteit en Mechanica Antwerpen. • www.verkeerscentrum.be/verkeersinfo/info_spitsmail
Wilt u ook iets kwijt? Hebt u een nieuwtje van algemeen belang, een anekdote over het werk, een lopend onderzoek, een interessante cursus of een mededeling van openbaar nut? Laat het ons weten: wij kijken uit naar berichten uit het hele ministerie!
Ons adres: Redactie Goedendag, kamer 6C50, Boudewijnlaan 30, 1000 Brussel
[email protected]; tel.: 02-553 55 67 • www.vlaanderen.be/goedendag/schrijfmee
5
ACTUEEL
AMBTENAREN STAKEN Een algemene staking. Nog nooit had ons ministerie er een meegemaakt. Maar op 25 maart was het zover. Op verschillende plaatsen in het land werden gebouwen, bruggen en sluizen afgesloten. Het gemeenschappelijk vakbondsfront van ACOD en CCOD protesteerde daarmee tegen besparingen op de personeelskredieten. Zowat twaalf procent van de ambtenaren staakte, terwijl nog eens een kwart een dagje vakantie had genomen. door Maarten De Gendt
Vakbondsmilitanten brengen hun eisen over aan het kabinet van de minister-president.
I
n de dagen na de staking vroegen we meer uitleg over het conflict aan vakbondsafgevaardigden Hilaire Berckmans (ACOD) en Ann Vermorgen (CCOD), en aan Frank Franceus, adjunct-kabinetschef van minister van Bestuurszaken Geert Bourgeois. Als u dit leest, zijn we weer een maand verder en is de situatie mogelijk weer gewijzigd.
waardoor de werkdruk verhoogt voor wie blijft. Bovendien vrezen wij dat verloven die een gunst zijn, sneller geweigerd zullen worden vanwege een personeelstekort. Er zijn ons ook al gevallen bekend van contractuelen die op het einde van hun contract geen nieuw contract meer kregen, terwijl dat vroeger wel altijd het geval was.” MINDER MENSEN
WERKDRUK “We zijn tegen de huidige besparingen op de personeelsuitgaven”, vat Hilaire Berckmans de kern van het probleem samen. “Die zullen het personeelsbestand onvermijdelijk verkleinen. Collega’s die vertrekken, worden niet vervangen, 6
Dat er in de Vlaamse overheidsuitgaven besparingen nodig zijn, wist u natuurlijk al. In oktober 2004 besliste de Vlaamse Regering om een deel van die besparingen te realiseren door een algemene wervingsstop in de Vlaamse overheid. Wie op pensioen ging of vrijwillig ontslag nam,
zou niet meer vervangen worden. De regering hoopte daarmee tegen eind 2005 35,8 miljoen euro te besparen. In de daaropvolgende maanden bleek dat het op het terrein niet zo eenvoudig lag. Uiteindelijk besliste de regering op 4 februari dat ze slechts 14,5 miljoen euro zou besparen op de personeelskredieten: 9 miljoen bij de VOI’s, en 5,5 miljoen bij het ministerie, inclusief de DAB’s. “Dat maakt het mogelijk dat er toch nog personen vervangen en aangeworven worden,” verklaart Frank Franceus, “alleen zullen het er minder zijn dan gehoopt. Er is dus geen wervingsstop meer in de zin dat er helemaal niet meer geworven kan worden. Als we rekenen dat de gemiddelde loonkosten per jaar van een
ACTUEEL
ambtenaar 37.750 euro bedragen, dan halen we de besparing van 5,5 miljoen euro in het ministerie door ongeveer een op drie vertrekkers niet te vervangen, of zo’n 150 mensen op een totaal van 12.000 personeelsleden. Omdat vertrekkers die met pensioen gaan, op het einde van hun loopbaan zitten en de loonkosten voor hen dus hoger liggen dan de gemiddelde loonkosten, halen we misschien nog sneller het besparingsbedrag. De personeelskredieten, die voordien in één pot zaten, werden ook verdeeld over de zeven departementen, als een vorm van responsabilisering. Elk departement kan zo zelf het beste inschatten welke personeelsleden het wel wil vervangen en welke niet. Overigens hebben we de personeelsleden met contracten van bepaalde duur nooit bij de uitstroom gerekend. Die personeelsleden kunnen - net als vroeger - een nieuw contract krijgen als hun contract afloopt, maar dat is een beslissing die bij de departementen zelf ligt. In principe kan iedereen die in dienst is, ook in dienst blijven. Alleen zal niet iedereen die met pensioen gaat, die vrijwillig ontslag neemt of die overlijdt, vervangen worden.”
besparen. We zijn bereid de plannen te evalueren, maar niet om een vooraf bepaalde besparing te realiseren.” “De komende weken willen we inderdaad inventariseren wat de invloed van de besparingen zal zijn op de personeelsplannen”, antwoordt Franceus. “Uiteraard willen we daarbij ook bekijken of we de personeelsplannen moeten bijsturen in het kader van de reorganisatie van de Vlaamse overheid. Als we een duidelijk overzicht hebben, kunnen we nagaan of we maatregelen moeten nemen.” UITDOVENDE UITSTAPKOSTEN Franceus vervolgt het verhaal: “Omdat de besparing van 14,5 miljoen euro minder groot is dan de regering in oktober had vooropgesteld, zocht ze naar andere besparingsmogelijkheden. Die vond ze bij de kosten voor de vervroegde uitstapregeling.” De ambtenaren die de uitstapregeling genieten, krijgen een wachtgeld tot ze de pensioengerechtigde leeftijd bereiken. “De kredieten voor de uitstapkosten werden uit de
departementale personeelskredieten gelicht en op een uitdovend interdepartementaal krediet geplaatst. Vanaf 2006 dalen de uitstapkosten spectaculair, en tegen 2008 moet het ministerie die niet meer betalen omdat de uitstappers dan allemaal met pensioen zijn. In totaal gaat het om 12,5 miljoen euro. Wat we met dat vrijgekomen bedrag zullen doen, is een belangrijk onderwerp in de dialoog met de vakbonden.” Voor de vakbonden is dat inderdaad een breekpunt. “We willen dat die 12,5 miljoen euro van de uitstapkosten het personeelsbeleid ten goede komt”, vertelt Ann Vermorgen. “Dat bedrag moet weer opgenomen worden in de departementale weddenkredieten. Dat is een van onze basiseisen. Voorts willen we dat de regering de besparingen op de personeelsuitgaven intrekt, dat ze de personeelsplannen volledig uitvoert en invult, en dat ze bij de screening ervan met het oog op de reorganisatie vertrekt van de bestaande plannen. Tot slot willen we dat er gezocht wordt naar alternatieve pistes voor besparingen, zonder aan de personeelskredieten te raken. We willen de dialoog blijven aangaan, maar zolang niet voldaan is aan onze voorwaarden, blijven we actie voeren.”
PERSONEELSPLANNEN ULTIEM WAPEN Voor de vakbonden is dat niet voldoende. Berckmans: “Voor ons moet elke persoon die vertrekt, vervangen worden. Bij verscheidene diensten heerst nu al een onderbezetting tegenover de personeelsplannen. Bij de afdeling Wegen en Verkeer bijvoorbeeld werken nu al ruim tachtig mensen minder dan bepaald is in het personeelsplan. Volgens ons zijn de personeelsaantallen in die plannen slechts absolute minima. We aanvaarden niet dat de regering daar nu nog op wil
De garagepoort van het Copernicusgebouw werd een dagje hermetisch afgesloten.
25 MAART: EEN STAKINGSDAG 8 uur - Gent, Van Eyckstraat. Sinds zes uur ’s ochtends bewaakt een groepje militanten de toegangsdeur en de garagepoort. Werkwillige collega’s komen even kijken of ze binnen kunnen, en keren gelaten weer naar huis. “De staking is een succes, al is het maar omdat er nog nooit zoveel over de vakbonden en de wervingsstop is gepraat als nu,” aldus een woordvoerder. 9 uur - Brussel, Noordwijk. De stakersposten zijn geconcentreerd rond de grootste gebouwen, zoals het Consciencegebouw. Enkele collega’s uit de North Plaza stellen sip vast dat de toegang tot hun gebouw niet is afgesloten. “De meeste collega’s kunnen naar huis, maar wij moeten nog een dagje werken. Jammer.” 10 uur - Antwerpen, Copernicusgebouw. Ook hier is het gebouw al de hele ochtend hermetisch afgesloten. Werkwillige collega’s hebben net als in de andere steden een zakje chocolade-eieren gekregen. “Wij
De derde erkende vakbond VSOA deed niet mee aan de staking. “Een staking is het ultieme actiewapen”, aldus Jos Mermans van VSOA, “en wij achten het niet opportuun om daarnaar te grijpen op de vooravond van een lang paasweekend. Dat is zo beslist door onze algemene ledenvergadering. We hebben wel ongeveer dezelfde eisen als ACOD en CCOD, en we zijn ook bereid tot acties als de overheid daar geen rekening mee houdt.”
blijven hier staan tot drie uur en dan nemen we ons uurtje dienstvrijstelling”, grapt een militant. De sfeer is opperbest. 11 uur - Brussel, Martelarenplein. Alle militanten trekken naar het Martelarenplein. Een kleine delegatie gaat het kabinet van de minister-president binnen. De rest maakt het zich gezellig op het zonovergoten plein. “Wij zijn hier niet om te klagen,” vertelt er een, “want de Vlaamse overheid is een uitstekende werkgever. Wij protesteren enkel tegen de recente besparingen.” Uiteindelijk komt de delegatie weer buiten, zonder resultaat. “We beraden ons over verdere acties”, kondigen de leiders aan. 13 uur - Brussel, Boudewijngebouw. In de lege gangen heerst een serene stilte. Hier en daar is toch een collega binnengeraakt. “Ik heb nog nooit zo efficiënt kunnen werken als vandaag”, fluistert er een.
7
TOPONTMOETING
waardevolle mensen
“Heel wat vallen uit de boot omdat men zoveel gewicht toekent aan
foto Peter Van Hoof
de resultaten van het assessment.”
TOPONTMOETING
Gesprek met Noël Van Ginderachter, waarnemend directeur-generaal van de administratie Beheer en Kwaliteit Landbouwproductie (EWBL)
Over kippen en koffiepauzes Een levensgroot schilderij met een grazende stier aan de muur, een beeld van kloeke Brabantse trekpaarden op de kast en achter de tafel een man die alles weet over kaas, over kruisingen tussen Bleu de Maine- en Texelschapen, over echte en valse dioxinekippen en over het belang van een koffiepauze als managementinstrument. Een gesprek met een biolabel.
door Hilde Desmedt
M
“
erkwaardig toch dat in een land waar alsmaar schadevergoeding administratief te regelen. Dat was een enorme klus. minder boeren zijn, het landbouwbeleid nog zo Er zijn zo maar eventjes 28.000 aanvraagdossiers ingediend. Het ging vaak voor commotie zorgt. Dat komt volgens mijn ook om een gigantisch bedrag: zo’n 6 miljard Belgische frank. Maar gesprekspartner onder andere omdat Europa nu de ik kreeg een eigen budget en mocht zelf personeel aanwerven. We touwtjes in handen heeft. In België is het landbouwbeleid geregiona- hebben dus snel en efficiënt kunnen werken.” liseerd, maar voor Europa moeten we met één stem spreken. Europa (er)kent alleen nationale staten. Gevolg: eindeloos gepalaver om een Goedendag: Klinkt daar een zeker heimwee naar die tijd? nationaal compromis te vinden. Trek Noël Van Ginderachter: “Ik hou van de lijn door, en laat de gewesten hun een snelle aanpak, ja. Ik wil vooruit, “Federaal wordt er nog veel meer eigen beleid uitstippelen en uitvoeren, werk graag resultaatgericht. Als er hiërarchisch gewerkt met officiële zegt Noël Van Ginderachter. Een logiproblemen zijn, moet je ze direct sche en consequente beslissing. Maar aanpakken. Toen we van het federale nota’s.” logica en politiek zijn geen twee hanniveau naar Vlaanderen overstapten, den op één buik. Dat heeft het dioxinekippenverhaal nog maar eens wilden we zo snel mogelijk starten met de nieuwe structuur. Maar die bewezen. is er nog altijd niet. Met alle gevolgen van dien: ingewikkelde overgangsstructuren, onduidelijke situaties. Men maakt het allemaal ook Goedendag: Vertel. zo moeilijk. Die massa’s teksten, dat jargon. Neem nu bijvoorbeeld de Noël Van Ginderachter: “We wisten van in het begin toen de crisis aanstelling van afdelingshoofden. Zo’n assessment is toch een zware uitbrak dat er geen echt gevaar was. Maar de trein was niet meer en omslachtige procedure. Als je geen twee bladzijden volschrijft is je te stoppen. Alles werd zo uitvergroot. Heel die heisa heeft enorme interne potentieelinschatting niet goed. Heel wat waardevolle mensen gevolgen gehad voor de landbouwsector. Twee ministers moesten vallen uit de boot omdat men zoveel gewicht toekent aan de resultaopstappen. Ik was toen adviseur-generaal bij het federale Ministerie ten van het assessment. Ik heb de indruk dat men een paraplusysteem van Middenstand en Landbouw en kreeg de opdracht om heel die hanteert: dat is nu eenmaal de methode, daar kunnen we niet van
9
TOPONTMOETING
afwijken. De laatste tijd heb ik niets anders moeten doen dan mensen die niet geslaagd waren en aan zichzelf begonnen te twijfelen, op te krikken.”
DOORGELICHT Wie is uw lievelingsschilder? Achille Van Sassenbroeck Wat is uw lievelingsmuziek? Moderne muziek uit de jaren zestig en zeventig (jeugdherinneringen) Welk historisch personage bewondert u het meest? Martin Luther King Welke eigenschap waardeert u het meest? Eerlijkheid en oprechtheid Wat is voor u het volkomen geluk hier op aarde? Zich nuttig kunnen maken voor gezin en vrienden Wat doet u het liefst? Op zonnige dagen met mijn gezin fietsen in de natuur en ze trakteren op een etentje Wat is uw belangrijkste karaktertrek? Doorzettingsvermogen Wat waardeert u het meest bij uw vrienden? Betrouwbaarheid Wat is uw lievelingskleur? Groen, de rustgevende kleur van de natuur Wat is uw lievelingsbloem? Azalea Wat is uw lievelingsvogel? Ekster Wat is uw lievelingslectuur? Stripverhalen Wie zijn voor u de helden van vandaag? Vrijwilligers in hulporganisaties Wat verafschuwt u het meest? “Dikke nekken” Welk personage veracht u het meest? Pinochet Wat was de belangrijkste historische omwenteling of hervorming? De industriële revolutie Welk talent zou u het liefst willen bezitten? Muziekinstrumenten bespelen Hoe zou u het liefst willen sterven? Onverwacht en pijnloos Hoe voelt u zich momenteel? Goed, maar nogal moe Hoe luidt uw devies? Eendracht maakt macht 10
Goedendag: U bent dus een perfecte ‘people manager’? Noël Van Ginderachter: “Laat mij het zo stellen: ik probeer te managen met mensen. Alleen kun je immers niets. Je moet de mensen motiveren om je doelstellingen te bereiken. Ik heb hier de koffiepauze weer ingevoerd. Iedereen die dat wil, kan om tien uur een kopje koffie drinken en even uitblazen. Het is belangrijk dat mensen met elkaar kunnen praten. Maar op die manier heb ik ook de integratie tussen verschillende diensten een flinke duw gegeven. Vandaar ook mijn motto: ‘Eendracht maakt macht.’ Ik wil de neuzen in dezelfde richting krijgen.” Goedendag: Over integratie gesproken. Voelde u zich als federaal ambtenaar bij uw overstap geen vreemde eend in de bijt? Noël Van Ginderachter: “Zeggen dat het een cultuurschok was, is wat overdreven, maar het was toch even wennen. Federaal wordt er nog veel meer hiërarchisch gewerkt met officiële nota’s. Hier worden veel zaken via e-mail geregeld. Verwarrend soms, want je krijgt mailtjes uit diverse hoeken over dezelfde kwestie.” Goedendag: In het vorige nummer haalde collega Carla Galle fel uit naar de splitsing tussen beleidsvoorbereiding en -uitvoering. Terecht? Noël Van Ginderachter: “Op zich heb ik geen probleem met die loskoppeling, op voorwaarde dat men zich niet gaat terugtrekken in zijn eigen hoekje. Daarom heb ik aan ministerpresident Yves Leterme, die bevoegd is voor de landbouw, voorgesteld zo snel mogelijk te starten met de beleidsraad Landbouw en Visserij. Aan de andere kant vind ik het een goede zaak dat de agentschappen vrij zelfstandig zijn, soepel kunnen werken en sneller op de bal kunnen spelen. In onze sector, waar we vastzitten aan deadlines voor betalingen in het kader van de Europese wetgeving, is dat van cruciaal belang.” Goedendag: Even terug naar de koetjes en kalfjes. De landbouwsector krijgt zware klappen. Elk jaar gaan honderden boeren over de kop. Wordt het pompen of verzuipen? Noël Van Ginderachter: “Het traditionele landbouwbedrijf heeft wellicht minder toekomst. De landbouwer moet naast voedselproducent ook steeds meer milieubeschermer en landschapsbeheerder worden. Er zullen uiteraard altijd nog een aantal economisch rendabele
bedrijven overblijven, op voorwaarde dat ze de concurrentie met de internationale markten kunnen aangaan. In Oostenrijk bijvoorbeeld krijgen kleine bergboeren die niet meer kunnen leven van wat ze produceren, een vergoeding om het landschap te verzorgen. Daar moeten we in Vlaanderen ook voor een deel naartoe. En dan zijn er nog enkele kleinere, maar zeker rendabele niches in de markt, zoals biolandbouw en het hoevetoerisme.” Goedendag: Verlos ons van witloof op hydrocultuur en appelen zonder smaak … Noël Van Ginderachter: “Zo simpel is het niet. Wil je concurrentieel blijven, dan moet je aan schaalvergroting doen en dan val je terug op technieken die dat mogelijk maken. Kwaliteitsproducten kun je maar afzetten als er een markt voor is. Het komt er dus opaan de consument te overtuigen van de meerwaarde, zodat hij er ook meer voor wil betalen.” Goedendag: U kweekt natuurlijk uw groenten zelf. Noël Van Ginderachter: “Euh, niet meer. Ik ben overgeschakeld op bieten en maïs voor mijn schapen. (trots) Een zelfgekweekte kruising tussen het Bleu de Maine- en Texelras. Mooie beesten, met veel vlees en een stevig karkas. Ik kan daar ’s avonds met plezier naar staan kijken. Het bloed kruipt nu eenmaal waar het niet gaan kan. Mijn grootouders waren boeren en mijn vader had een zuivelfabriekje. En ik heb zelf nog bij de Nationale Zuiveldienst gewerkt. Zie je die foto daar? Ik was toen bezig met een organoleptische kaaskeuring. Dat is een dure naam voor kaasproeven. Je moet punten geven voor textuur, smaak en geur. Een fijne job.” Goedendag: U bent naast directeur-generaal ook nog transitiemanager. Toch zit u er merkwaardig rustig bij. Noël Van Ginderachter: “Ik heb geleerd om mij niet meer op te winden. Ook thuis niet. Mijn vrouw zegt vaak dat ik zelfs te rustig ben.” Goedendag: U bent nu vijfenvijftig. Koestert u nog enige ambitie? Noël Van Ginderachter: “Mijn enige ambitie is, dat ik dat agentschap zal kunnen leiden. En dat ik gezond mag blijven. Ik probeer wat aan mijn conditie te doen. Ik kom met het openbaar vervoer naar het werk, zo ben ik verplicht om elke dag een half uur te stappen.” Een vriendelijk belletje maakt een einde aan ons gesprek. Tijd voor de koffiepauze.
SPECIAAL
MET DE TREIN NAAR BRUSSEL In februari kregen we allemaal een bedankje van Kathleen Van Brempt en Geert Bourgeois, onze ministers van Mobiliteit en Bestuurszaken, omdat we massaal met het openbaar vervoer naar het werk komen. Maar liefst 85 procent van de Vlaamse ambtenaren die in Brussel werken, kiest voor trein, tram of bus om de werkplek te bereiken. Voor het totale woon-werkverkeer in Vlaanderen is dat amper 8 procent. door Maarten De Gendt
D
GEVAARLIJK VOOR FIETSERS
e cijfers werden verzameld door het team Mobiliteit (LIN). Vanaf 2005 moeten alle grote bedrijven in het Brusselse Hoofdstedelijke Gewest jaarlijks een mobiliteitsplan opstellen. En daarvoor moest het team Mobiliteit eerst gegevens verzamelen over onder andere vervoersmiddelen, bereikbaarheid en verkeersveiligheid. Een greep uit de resultaten. FORENZENSTEDEN
Er zijn wel nog enkele knelpunten. Veel autobestuurders verliezen heel wat tijd door de talrijke files in de hoofdstad en ze vinden het verkeer in Brussel erg gevaarlijk. Ook voetgangers voelen zich snel onveilig op de oversteekplaatsen rond de Koning Albert II-laan. Het grootste onveiligheidsgevoel leeft echter bij de fietsers, vooral rond het Markiesgebouw waar ook het wegdek in slechte staat is. Voor ambtenaren en bezoekers is er voldoende parkeerruimte, maar leveranciers hebben het bijna overal moeilijk om een plaatsje te vinden. Zelfs een aparte ruimte voor laden en lossen is geen garantie: aan het Markiesgebouw wordt die vaak geblokkeerd door foutparkeerders. Enkel aan het Boudewijngebouw verlopen de leveringen vlekkeloos.
foto Peter Van Hoof
Slechts 2 procent van de Vlaamse ambtenaren die in Brussel werken, woont er ook. De rest pendelt vanuit alle hoeken van het land. Opvallend is dat de provincie Oost-Vlaanderen de meeste forenzen huisvest: zo’n 45 procent. Tot de populairste woonplaatsen behoren dan ook Gent, Aalst, Geraardsbergen, Dendermonde en Ninove. Ook Leuven, Mechelen en Tienen vormen SUBTIELE PLANNEN Wie naar het werk fietst, voelt zich vaak nog onveilig in het een begeerde thuisbasis voor de pendeverkeer. lende collega’s. Niet toevallig allemaal Wat zijn de mobiliteitsplannen voor steden met een behoorlijke treinverbinding naar de werkplek in Brussel. de komende jaren? Aan Brusselse bevoegdheden, zoals de staat van het Ons ministerie bekleedt een heuse voorbeeldfunctie in Brussel. Alle wegdek, kan het ministerie zelf niet tornen. Er zijn wel kleinere acties gebouwen liggen nabij een treinstation en de personeelsleden kunnen mogelijk. Tot nu toe durven slechts een paar tientallen collega’s met de een gratis abonnement voor het openbaar vervoer krijgen. Geen wonder fiets naar het werk te komen in Brussel, en de dienstfietsen zijn al niet veel dat we trein, tram en bus zo graag gebruiken. Wie toch de wagen neemt, populairder. Om het gebruik van de trappers te promoten, zullen in de heeft daar meestal een goede reden voor, bijvoorbeeld omdat hij hem loop van 2005 een fietskaart en een gids van het Brusselse Hoofdstedelijke nodig heeft voor het werk. Gewest in de infozuilen prijken. Om meer bezoekers aan te sporen met Ook bezoekers laten zich verleiden door de nabijheid van stations. Zeven het openbaar vervoer naar onze Brusselse gebouwen te reizen, komen er op de tien bezoekers komt met het openbaar vervoer naar de Brusselse duidelijke wegbeschrijvingen voor elk soort vervoermiddel. Tot slot wil gebouwen. Voor dienstverplaatsingen grijpen de Vlaamse ambtenaren in de Vlaamse overheid in de toekomst meer milieuvriendelijke voertuigen Brussel liever naar de wagen. Van de meer dan driehonderd dagelijkse aankopen en experimenteren met intelligente snelheidsbegrenzers. verplaatsingen gebeurt slechts een derde met het openbaar vervoer. • www.mobielvlaanderen.be 11
foto Peter Van Hoof
REPORTER TER PLAATSE
TROUW AAN HET LAND OF AAN HET AMBT? Symboliek, vlaggen en eedformules hebben duidelijk heel wat van hun pluimen verloren. Heeft het te maken met de nononsenseaanpak van de jonge generatie die geen boodschap meer heeft aan plechtstatigheid en retoriek of gaat het inderdaad maar om een akkefietje zonder diepere betekenis? Wat er ook van zij, u werd niet warm of koud van de vraag. En als er dan toch iets beloofd moet worden, dan is ‘de job op een integere en klantvriendelijke manier uitoefenen’ volgens u nog de beste formule. Meer moet dat niet zijn. Minister Bourgeois mag dus op zijn twee oren slapen. Deskundige Tom Somers is helemaal niet verbaasd dat het die kant opgaat. door Hilde Desmedt
“Aan het ambt, zonder enige twijfel! Welke zin heeft het trouw te zweren aan een koning met een ceremoniële functie? Waarom laat de overheid ambtenaren niet beloven dat ze op een integere en klantvriendelijke manier hun job zullen uitoefenen. Vasthouden aan de traditie omwille van de traditie heeft geen nut. Als de overheid modern wil zijn, moet ze dat in alle aspecten zijn.” Leen Leemans, adjunct van de directeur “Niet alleen trouw zweren aan een koning is achterhaald en ouderwets, maar heel de vastebenoemingsprocedure is dat volgens mij ook. De job, de collega’s, de ploeggeest en Vlaanderen zijn belangrijk, niet de koning of het vaderland België waar ik totaal geen affiniteit mee voel.” Peter Van Langenhove, technicus, chef-catering. “De formule zelf is inderdaad enigszins achterhaald, maar de essentie die erin vervat zit, namelijk het algemeen belang en niet het gepolitiseerd belang, is dat allerminst.” Willem Coppens, adjunct van de directeur 12
“Laat de ambtenaren maar zweren dat ze hun werk zo goed mogelijk zullen doen. Al de rest is blabla.” Herman Gevaert, gepensioneerd ambtenaar “‘Ik zweer getrouwheid aan de koning, de grondwet en de wetten van het Belgische volk’ is inderdaad een beetje passé. Niet alleen de federalisering is een feit, ook de Europese dimensie mag niet vergeten worden. Waarom is het niet: ‘Ik zweer getrouwheid aan Europa, België en Vlaanderen, hun instellingen en hun wetten’?” Yves Rubens, afdelingshoofd Ten slotte nog een eenzame tegenstem: “Ik begon als rijksambtenaar, en hoewel ik niet echt bezwaren had, heb ik geen keuze gehad om federaal te blijven. Ik stam uit een familie met nogal wat militairen en verzetsstrijders en ik zie de band met die achtergrond niet graag volledig verloren gaan.” René Hardiquest, medewerker
foto Peter Van Hoof
REPORTER TER PLAATSE
Tom Somers: De reacties liggen wel in de lijn van de verwachting. De eedformule waarbij men getrouwheid zweert aan de koning, de grondwet en de wetten van het Belgische volk dateert nog van de jaren 1830 en houdt dus helemaal geen rekening met het huidige federale staatsmodel. Wij, als Vlaamse personeelsleden, hebben nog nauwelijks iets te maken met de koning en de grondwet, tenzij dan misschien voor het verlenen van eretekens. Dat is een koninklijk privilegie en gebeurt dus nog altijd bij koninklijk besluit. Een belangrijk luik van de beleidsnota Bestuurszaken 2004-2009 gaat nu net over meer autonomie voor de Vlaamse Gemeenschap in bestuurszaken. Vlaanderen wil af van de bevoogding van de federale overheid, zeker als het gaat over het bepalen van het administratief en geldelijk statuut van de eigen personeelsleden. In die context past het voorstel om een eigen en eigentijdse eedformule uit te werken die wel rekening houdt met de nieuwe staatsstructuur en die trouwens ook veel korter is. De nieuwe eedformule zal worden vastgelegd in een nieuw decreet dat nu in voorbereiding is en normaal na de start van BBB in 2006 van toepassing zal zijn. Vanaf de goedkeuring van dat decreet zal de Vlaamse ambtenaar alleen nog zweren dat hij de verplichtingen van zijn ambt trouw naleeft. Het is een korte formule die ook is opgenomen in het nieuwe ontwerp van Gemeentedecreet. Alle personeelsleden die werken voor de Vlaamse overheid, dus ook voor de lokale besturen zoals de gemeenten, de provincies en de OCMW’s, zullen dezelfde eedformule gebruiken. Een collega stelt voor om niet alleen de eedformule aan te passen maar meteen ook de deontologische verplichtingen in een soort contract op te nemen: “De eedformule die ambtenaren bij hun indiensttreding afleggen, is voorbijgestreefd. De formule is niet alleen bombastisch, maar
wat betekent ze? Wat is de draagwijdte? De formule houdt bovendien geen rekening met de staatshervorming, want de decreten - die wetskracht hebben - worden niet vermeld. Men zou de formule kunnen aanpassen, maar het is nog beter om ze mooi in te lijsten en ze een plaats te geven in een museum. In de plaats daarvan zou het beter zijn om zoals in de meeste organisaties en bedrijven een arbeidsreglement, met onder andere de vermelding van de deontologische verplichtingen, op te stellen en de ambtenaar een formulier te laten tekenen waarin hij verklaart dat hij heeft kennisgenomen van de verplichtingen, en waarbij elke betrokkene zich engageert het reglement na te leven.” Patrick Weckesser, adjunct van de directeur Tom Somers: Zoals al gezegd, houdt de bestaande formule inderdaad geen rekening met het huidige staatsbestel en werden decreten dus niet vermeld. Toch werd de eed altijd zo geïnterpreteerd dat wie getrouwheid zweert aan de grondwet en aan de wetten van het Belgische volk impliciet ook trouw en gehoorzaamheid zweert aan de decreten van het Vlaams Parlement en de besluiten van de Vlaamse Regering. Het voorstel om de deontologische verplichtingen in een apart reglement vast te leggen is nu net waar we, in het kader van het integriteitsbeleid, naartoe willen. Het VPS heeft nu al een onderdeel waarin de rechten en plichten van het personeel zijn vastgelegd. Daarnaast zijn er een aantal afzonderlijke gedragscodes zoals de deontologische code die de rechten en plichten van de personeelsleden nader omschrijft of de code voor e-mail- en internetgebruik. Het is nu de bedoeling om, onder de koepel van het integriteitsbeleid, al die gedragscodes te bundelen in een algemene deontologische code. Wie de eed aflegt, engageert zich automatisch om ook alle bepalingen van die deontologische code na te leven.
Onze specialist terzake: Tom Somers, raadgever Bestuurszaken bij het kabinet van minister Geert Bourgeois
NIEUWE STELLING
VERDER MET PLOEG OF GOOIEN WE HET BETER OVER EEN ANDERE BOEG? Tien jaar geleden raasde er een tsunami door de gangen van het MVG. En die orkaan had een naam: PLOEG. De chef zou een coach worden en u en ik kregen zwart op wit te lezen wat er van ons zoal verwacht werd. Bovendien werden we daar ook op afgerekend. Wie boven het maaigras uitstak, kreeg een extra duit in het loonzakje. Wie (tweemaal) slechte punten haalde, kreeg de bons. Nu tien jaar later zit er sleet op de ploeg. De snee is eraf. Zo klinkt het links en rechts toch in de wandelgangen. Wat vindt u er zelf van?
SLEUTELEN AAN PLOEG OF GOOIEN WE HET BETER OVER EEN ANDERE BOEG? Wij kijken uit naar uw reacties. U kunt ze kwijt via de rubriek Reporter ter plaatse op de internetsite van Goedendag, of via e-mail naar
[email protected]. • www.vlaanderen.be/goedendag/reporter
13
AFDELING ONDER DE LOEP
In dit nummer brengt Goedendag een bezoekje aan de collega’s van de afdeling Binnenlandse Aangelegenheden (EWBL) in West-Vlaanderen. Zij werken nauw samen met de lokale besturen en provincies. door Natalie Hulsen
foto Peter Van Hoof
TUSSEN BURGE
TOPONTMOETING
ER EN BESTUUR Afdeling Binnenlandse Aangelegenheden West-Vlaanderen
AFDELING ONDER DE LOEP
foto Peter Van Hoof
Sinds een drietal jaar wordt de burgemeester niet meer door de koning benoemd maar door de Vlaamse minister van Binnenlands Bestuur. Binnenkort zal hij wellicht ook niet meer automatisch voorzitter zijn van de gemeenteraad, krijgen gemeenten meer mogelijkheden om contractuelen aan te werven, en kan de gemeenteraad zelf zijn jaarrekening vaststellen. Die veranderingen en nog enkele andere staan in het ontwerp van het nieuwe Gemeentedecreet dat de organisatie van de 308 Vlaamse gemeenten regelt. Tot voor het Lambermontakkoord in 2001 bepaalde de federale overheid die regels via de Gemeentewet. Maar sinds de inwerkingtreding van dat akkoord werd Vlaanderen bevoegd voor het organiseren van het binnenlands bestuur en kon het die regels zelf maken en aanpassen. Met het decreet wil de Vlaamse overheid gemeenten een ruimere autonomie geven om een eigen inhoudelijk, personeels- en financieel beleid te voeren. Dat moet leiden tot een efficiëntere en modernere dienstverlening aan de burger. Tot nu toe oefende de Vlaamse overheid wel al toezicht uit op lokale besturen, zoals gemeenten en OCMW’s, en op provincies. Die mogen in principe zelf bepalen hoe ze hun bevoegdheden uitoefenen, maar ze moeten wel behoorlijk besturen, mogen geen beslissingen nemen die in strijd zijn met een hogere wet of met regels die ze zichzelf hebben opgelegd. En daarom houdt de Vlaamse overheid een oogje in het zeil. Voor het toezicht op de lokale besturen
Wijzigingen aan het statuut van het personeel komen terecht bij (v.l.n.r.) Sarah Rose Bello, Kristof Debaere, Christian Van Eeghem en Tine Van Daele.
heeft ze via het Toezichtsdecreet de provinciegouverneurs aangewezen. Zij werken samen met de collega’s uit de verschillende provinciale afdelingen Binnenlandse Aangelegenheden die de toezichtsdossiers voor hen voorbereiden. FORMATIE Terwijl vroeger alle beslissingen van een lokaal bestuur naar de gouverneur gestuurd moesten worden, is in de loop der jaren de toezichtsregeling versoepeld. Nu moeten besturen alleen
maakt dan een nota voor de gouverneur die op basis daarvan beslist of de beslissing aanvaard wordt. Een groot deel van hun tijd besteden Tine en Kristof ook aan het adviseren van lokale besturen. “Voordat een gemeente iets aan haar personeelsformatie verandert, klopt ze bijvoorbeeld bij ons aan om te zien of er wel voldoende budgettaire ruimte is om dat te doen”, aldus Tine. “Dan gaan we samen met onze collega’s die toezicht houden op de financiën van lokale besturen rond de tafel zitten.” AUDIT
Philip Taghon ziet toe op beslissingen over de aankoop van eigendommen door lokale besturen.
zware beslissingen doorsturen die een belangrijke impact hebben op hun beleid, zoals over de begroting, de rekening, nieuwe fiscale reglementen of het statuut van het personeel. De gouverneur kan een bepaalde beslissing die indruist tegen de regels schorsen zodat een bestuur ze niet kan uitvoeren. In het centrum van Brugge, niet ver van de markt en net naast de ambtswoning van de provinciegouverneur, ontmoeten we Kristof Debaere en Tine Van Daele. Zij houden toezicht op beslissingen over personeel van gemeenten en OCMW’s. Die hebben net als wij in het MVG een administratief en geldelijk statuut. “Als een bestuur daar iets aan wil veranderen, hebben wij een bepaalde termijn om na te gaan of dat niet indruist tegen een bepaalde wet”, legt Kristof uit. “Bijvoorbeeld als een bestuur het bedrag van de maaltijdcheques wil verhogen, of een aanwervingsprocedure wil aanpassen.” Kristof
Even verderop ontmoeten we Hans Verplancke, een van de collega’s die toezicht houden op de financiën van lokale besturen. Hans controleert de jaarrekening van de OCMW’s. Dat is een weergave van de inkomsten en uitgaven die goedgekeurd moet worden door de gouverneur. “Wij gaan na of die regelmatig en conform de wettelijke bepalingen is opgemaakt”, legt Hans uit. Vroeger gebeurde het toezicht op de rekening enkel op basis van rekeningsdocumenten en bijlagen die het OCMW bezorgde. Sinds een aantal jaar wordt er voor de OCMW’s met een externe auditcommissie gewerkt. Nadat de rekening door de raad is vastgesteld, bezoekt
Linda Rotsaert bekijkt financiële beslissingen van West-Vlaamse gemeenten.
Hans samen met iemand van de gemeente de ontvanger van het OCMW. “Ter plaatse kijken we dan alle financiële documenten en verantwoordingsstukken na. Op basis daarvan beoordelen we de boekhouding en de rekening in een auditverslag, en voegen we eventuele opmer-
Afdeling in cijfers De Vlaamse minister van Binnenlands Bestuur is samen met de administratie Binnenlandse Aangelegenheden bevoegd voor het binnenlands bestuur. 10% van de totale uitgaven van Vlaanderen wordt aan binnenlands bestuur besteed. De afdeling Binnenlandse Aangelegenheden West-Vlaanderen is een van de 5 provinciale afdelingen van de administratie Binnenlandse Aangelegenheden (EWBL). Ze telt 68 personeelsleden die onder andere toezicht houden op 64 gemeenten en OCMW’s en die hen begeleiden. Daarnaast heeft de
16
afdeling nog heel wat andere lokale besturen als klant: 384 eredienstbesturen, 12 Polders en Wateringen en een aantal gemeentebedrijven, intergemeentelijke samenwerkingsverbanden en OCMW-verenigingen. In 2004 werden via de provinciegouverneur of de minister in totaal 86 beslissingen van de verschillende West-Vlaamse lokale besturen geschorst of vernietigd.
AFDELING ONDER DE LOEP
SAMEN STERK
kingen en aanbevelingen voor de ontvanger aan het verslag toe.” De OCMW-raad kan dan aan de hand daarvan de rekening eventueel nog bijsturen in een volgend dienstjaar. De gouverneur kan zich ook op het verslag baseren bij het al dan niet goedkeuren van de rekening. “Zo’n externe audit moet dus vooral gezien worden als een begeleidingsinstrument voor OCMW’s”, aldus Hans. RAADSLEDEN De collega’s krijgen ook te maken met klachten over beslissingen van lokale besturen, bijvoorbeeld over personeel en financiën. Maar ook over de algemene werking en organisatie ervan. Die laatste klachten komen terecht bij juriste Caroline Dumoulin. “Een oppositieraadslid kan een klacht sturen over een beslissing die hij niet wettelijk vindt. Wij kijken dan of ze gegrond is, leggen ze voor aan de gemeente en die moet haar beslissing dan aan ons motiveren”, legt Caroline uit. “De gouverneur beslist uiteindelijk of de beslissing al dan niet correct was.” Ook een burger die bijvoorbeeld een brief stuurde naar een gemeente maar geen antwoord kreeg, kan daarover klagen bij de gouverneur. Caroline krijgt van besturen ook veel vragen om inlichtingen, bijvoorbeeld over nieuwe wetgeving. “Die vragen kunnen heel divers zijn, bijvoorbeeld over begraafplaatsen. De wetgeving daarrond is sinds vorig jaar niet meer federaal maar Vlaams. Mensen stellen ons dan vragen over bepaalde wijzigingen, die wij dan voor hen onderzoeken. En als straks het Gemeentedecreet goedgekeurd wordt, zullen we daarover ook veel vragen krijgen”, aldus Caroline. AAD Op het secretariaat worden alle toezichtsdossiers die op de afdeling behandeld worden in
Secretariaatsmedewerker Myriam Pincket registreert klachten in een voortgangscontrolesysteem.
een speciaal systeem geregistreerd. “Zo weten we of een dossier nog bij de gouverneur is of al afgehandeld is”, licht Myriam Pincket toe. Ook alle klachten die binnenkomen, worden in dat systeem ingevoerd. “We bezorgen de klager een ontvangstbewijs, en spelen de klacht door aan de collega’s op onze afdeling die ervoor verantwoordelijk zijn.” Collega Koen Ghellynck vult nog aan dat heel wat zaken waarvoor de gouverneur niet bevoegd is, ook bij hen terechtkomen. “Bijvoorbeeld een zaak die voor een burgerlijke rechtbank opgelost moet worden. Maar ook dan moeten we ervoor zorgen dat we altijd een antwoord sturen, ook al kunnen we enkel zeggen dat de gouverneur er niet voor bevoegd is.” Het secretariaat van de afdeling vervult ook de rol van personeelsdienst of AAD. Yvan Lonneville is er verantwoordelijk voor alle personeelsdossiers van de collega’s. “Van aanvragen voor vakantie tot uitbetaling van lonen, alles gebeurt hier en niet bij de personeelsdienst in Brussel”, legt Yvan uit. “We hebben onze eigen werkingsen investeringsmiddelen. Zo kunnen we zelf nieuwe bureaus en kantoormateriaal aankopen, en betalen we ook de kosten voor water en elektriciteit van dit gebouw.”
Elf collega’s van de afdeling huizen niet in het centrum van Brugge, maar wel in het provinciehuis Boeverbos, een deelgemeente op twintig minuten van Brugge. Zij werken er dagelijks samen met de ongeveer vijfhonderd ambtenaren van de provincie West-Vlaanderen. “Wij bereiden samen met hen dossiers voor over vergunningsaanvragen of beroepen in verband met milieu, ruimtelijke ordening en natuur, waarvoor de spelregels op Vlaams niveau worden gemaakt”, vertelt diensthoofd Bruno Tricot. Die dossiers worden dan in opdracht van de Vlaamse overheid beslist door de Bestendige Deputatie, die de provincie beheert en bestuurt, en waarvan
Lokale besturen met vragen over nieuwe wetgeving kunnen terecht bij Caroline Dumoulin.
de gouverneur voorzitter is. “Ik denk dat er in Vlaanderen nog heel weinig diensten zijn die op zo’n geïntegreerde manier samenwerken met een ander bestuursniveau”, aldus Bruno.
• www.binnenland.vlaanderen.be
Het afdelingshoofd: “We willen lokale besturen middelen aanreiken voor een modern bestuur.” “De hoofdmoot van onze taak is het administratief toezicht op de lokale besturen”, vertelt Bruno Vanmarcke, afdelingshoofd van de afdeling Binnenlandse Aangelegenheden West-Vlaanderen (EWBL). “Maar we willen ook vooral zorgen voor een goede begeleiding en ondersteuning. Bijvoorbeeld door adviezen te geven of instrumenten aan te bieden aan lokale besturen zodat ze een moderne en efficiënte dienstverlening aan de burger kunnen bieden. Momenteel wordt druk gewerkt aan een nieuw Gemeenteen Provinciedecreet waarmee we de organisatie van gemeenten,
OCMW’s, provincies enzovoort beter op elkaar kunnen afstemmen en moderniseren, en samenbundelen in één organieke tekst per soort bestuur. Nu is ieder bestuursniveau immers op z’n eigen manier georganiseerd en heb je een potpourri van alle mogelijke regelgevingen. De procedures voor de toezichtregeling op de OCMW’s en de gemeenten lopen nu wel stilaan gelijk, op enkele kleine details na. Ook voor de provincies willen we een soortgelijke bestuurlijke organisatie.”
Wilt u deze collega’s ook in beeld zien, surf dan naar www.vlaanderen.be/goedendag/afdeling 17
SPECIAAL
TIEN JAAR PLANNEN EN EVALUEREN Ruim een maand voor het eerste lentezonnetje er is, begint het al te kriebelen in ons ministerie. Elk jaar rond februari staan we immers met z’n allen stil bij het voorbije werkjaar en werpen we ook een blik vooruit. In 1995 deden we dat voor het eerst met PLOEG. Nu, tien jaar later, heeft het systeem zijn vruchten afgeworpen, maar is het ook toe aan een grondige lenteschoonmaak. Zo blijkt alvast uit de gesprekken die Goedendag had op de werkvloer.
door Karen Vanden Auweele
W
e hebben het allemaal: een functieomschrijving met onze jobinhoud en een planning met afspraken voor het komende werkjaar. Eens per jaar bespreken we met onze chef hoe we het er het afgelopen jaar vanaf gebracht hebben en vooral wat beter kan. Want voortdurend verbeteren, daar draait het bij een evaluatie om. Nochtans is dat niet altijd zo geweest: PLOEG kwam er als reactie op het federale evaluatiesysteem. Chefs beoordeelden hun medewerkers met punten, maar onthielden zich verder van commentaar. Een lachertje volgens velen, want vrijwel iedereen kreeg de maximumscore. Toenmalig minister van Ambtenarenzaken Luc Van den Bossche vond dat niet erg motiverend en brak radicaal met het kwantitatieve systeem. Een evaluatie zou voortaan een beschrijvend verslag worden en verwachtingen tegenover mede18
werkers moesten duidelijk worden geformuleerd. PAPIERBERG En toen was er PLOEG. De vijf delen van het letterwoord zeggen duidelijk waar het voor staat: plannen, leidinggeven, opvolgen, evalueren en gewaardeerd worden. Het was bedoeld als leidraad voor leidinggevenden om kwaliteitsvol leiding te geven en hun medewerkers te stimuleren hun job steeds beter te doen. En als medewerkers zichzelf verbeterden, zou ook de dienstverlening beter worden. Hoewel alle partijen zich konden vinden in de principes van een ernstiger beoordelingssysteem, waren er toch bezwaren bij de invoering. Zo vreesden vakbonden een arbitraire toepassing van het systeem en waarschuwden ze voor de extra werklast. Leidinggevenden waren wel-
SPECIAAL
Astrid Van Puymbroeck: “PLOEG is vooral nuttig voor collega’s die de job nog moeten leren.”
iswaar een instrument rijker, maar velen zagen de papierberg niet zitten en medewerkers wilden wel een ernstige beoordeling krijgen, maar ook voldoende feedback om hun job goed te doen. En ook vandaag blijkt PLOEG, hoewel verdienstelijk, niet zaligmakend te zijn. Een veelgehoorde klacht is dat het tijdrovend en maar al te vaak louter een formaliteit zou zijn. Ook de functioneringstoelage krijgt maar weinig bijval. Het systeem zou afgunst in de hand werken en de voorwaarde voor een toelage ‘uitstekend presteren’ wordt nogal losjes geïnterpreteerd.
Namik Akyel: “PLOEG geeft je een kader om je prestaties aan te toetsen.”
staan van wat er in zo’n planning moest staan. In de loop van het jaar kreeg ik er andere opdrachten bij waardoor ik niet alle doelstellingen heb kunnen halen. Pas nu ik een volledig jaar doorlopen heb, zie ik dat PLOEG meer is dan een formaliteit en begrijp ik hoe het werkt. Mijn doelstellingen voor 2005 zijn dan ook veel realistischer. PLOEG is nuttig omdat het je een kader geeft om je prestaties aan te toetsen en jezelf te ontplooien. Maar je gaat er niet beter door functioneren. Dat ligt puur bij jezelf.” DE BOER PLOEGT
Astrid Van Puymbroeck, personeelswerker bij het team Vacaturebeheer (AAD-LIN), vindt de principes van PLOEG prachtig. Toch heeft ze haar bedenkingen. Er kruipt veel tijd in en daarom maken leidinggevenden zich er vaak makkelijk van af met een kort evaluatieverslag of hetzelfde evaluatieverslag als het jaar ervoor. “PLOEG is vooral nuttig voor nieuwkomers of collega’s met een nieuwe opdracht. Zij moeten de job nog leren. Maar voor mensen die al lang hetzelfde doen, vind ik het tijdverlies om het elk jaar te doen. Je kent dan de kneepjes van het vak en je eigen sterktes en zwaktes wel. Uiteraard is niemand perfect en kan iedereen wel iets bijschaven. Maar dat kan beter door bijscholing of in een voortgangscontrolegesprek waar korter op de bal wordt gespeeld.” Toch blijken nieuwkomers niet altijd goed begeleid te worden. Namik Akyel (afdeling Wetenschappen-WIM) werd dit jaar voor het eerst geëvalueerd en schrok zich een hoedje toen bleek dat hij verantwoording moest afleggen over de doelstellingen die hij een jaar eerder zelf vooropstelde. “Al twee weken nadat ik in dienst kwam, moest ik een planningsdocument opstellen. Ik had geen flauw benul van mijn takenpakket, laat
PLOEG moet ervoor zorgen dat medewerkers en hun chef met elkaar communiceren, maar het systeem staat of valt met het belang dat leidinggevenden eraan geven. En precies daar blijkt de schoen te knellen. Zo ziet Eric Min, evaluator en opdrachthouder HRM bij EWBL, dat veel leidinggevenden PLOEG als een verplicht nummertje beschouwen. “Ik vind dat chefs elk jaar een gesprek moeten hebben met hun medewerkers en ook zelf de verslagen moeten schrijven. Door tijdsdruk en ook wel uit gemakzucht laten veel collega’s dat door hun mensen zelf doen. Het systeem is de afgelopen jaren echter al enkele keren bijgestuurd en vereenvoudigd. Zo moeten niet alle resultaatgebieden meer worden overlopen en uitvoerende medewerkers moeten niet meer elk jaar een planning opmaken. Maar als HR-verantwoordelijke vecht je tegen de bierkaai: niet alleen de directe chefs maar ook de top neemt het niet altijd zo nauw, waardoor de principes vaak dode letter blijven.” Ploegvader Marcel Van Lerberge (afdeling HRM-AZF) geeft toe dat er na tien jaar sleet op het systeem zit en dat het aan een grondige lenteschoon19
SPECIAAL
Eric Min: “Veel chefs zien PLOEG als een verplicht nummertje.”
maak toe is. Daarom denkt de afdeling HRM erover na hoe PLOEG kan worden geïntegreerd in de nieuwe ontwikkelingen op het vlak van personeelsbeleid zoals het competentiemanagement. Aan de basisprincipes zal wel niet worden geraakt. “Ik vind het niet meer dan logisch dat een leidinggevende afspraken maakt met zijn medewerkers over wat er moet worden gedaan, nagaat of dat ook goed gedaan is en zijn mensen daarvoor waardeert. PLOEG is niet meer maar ook niet minder dan een middel daartoe. In plaats van het als een vervelend juk te beschouwen, zou er veel creatiever met PLOEG moeten worden omgesprongen. Een ploeg is een uitstekend tuig om akkers mee te bewerken, maar het is de boer die ermee moet ploegen. PLOEG zou veel meer naar de geest moeten worden toegepast. Daarom zijn we sinds kort gestart met de Proeftuinen Ploeg Plus: onder begeleiding van de afdeling HRM en de departementale HR-verantwoordelijken kunnen afdelingen PLOEG beter afstemmen op hun eigen behoeften. Een team waar overleg heel belangrijk is, kan bijvoorbeeld ook kiezen voor een groepsevaluatie.” Dat is bij de collega’s van de cel Personeel in het departement Onderwijs niet in dovemansoren gevallen. Omdat teamwerk er heel belangrijk is, vonden Martine Van den Abeele en haar direct leidinggevende een
20
Martine Van den Abeele: “Met een groepsevaluatie kunnen we procedures beter op elkaar afstemmen.”
groepsevaluatie eens het proberen waard. “Onze medewerkers behandelen het volledige personeelsdossier: van aanwerving tot pensionering. Omdat niet iedereen zich kan specialiseren in alle materies, moeten de collega’s voortdurend bij elkaar te rade gaan zodat alle dossiers op dezelfde manier worden afgehandeld. Tijdens de groepsevaluatie willen we samen bekijken hoe we de procedures beter op elkaar kunnen afstemmen. We gaan de medewerkers niet op hun fouten te wijzen, die worden tijdens het jaar individueel besproken. Zo wil ik een sfeer van vertrouwen creëren: er kunnen al eens fouten worden gemaakt, maar ik vind het belangrijk dat mensen ze durven toegeven, zodat ze op tijd kunnen worden rechtgezet. Ik vind het zeker nuttig om eens per jaar terug te blikken en te kijken wat anders of beter kan. Je moet dat nu eenmaal formaliseren om de dagelijkse praktijk te kunnen overstijgen. Maar met PLOEG alleen ben je er niet. Je moet een heel jaar oog en oor hebben voor je mensen.”
• www2.vlaanderen.be/personeelsbeleid/ploeg/index.htm
foto Peter Van Hoof
Zomerzoektocht 2005 PRINSELIJKE DUATLON IN RETIE!
foto Peter Van Hoof
Boomlandschap in Schoonbroek
Dag zoektochters! Dit jaar gooien we het over een andere boeg en verlaten we het klassieke patroon van de Goedendagzoektocht. Op verzoek van heel wat collega’s organiseren we deze keer een fietstocht. We verkennen de streek van Retie in de ‘stille’ Antwerpse Kempen. Waarom spreken we van ‘Prinselijke duatlon in Retie’? Omdat we naast fietsen ook stappen! We starten immers in het Prinsenpark van Retie, meteen ook de verklaring voor het ‘prinselijke’ van deze expeditie. Het zou zonde zijn om het park met zijn vele uitgestippelde wandelroutes niet te ontdekken. Alleen het zwemmen ontbreekt nog om er een echte triatlon van te maken, maar laat ons hopen op een prachtige zomer zodat u badend in het zomerzweet mag fietsen en stappen. U kunt zich tijdens de tochten ook laten bekoren door de mooie bossen, parken, vergezichten en … terrasjes die we u zullen voorschotelen. We hopen dat deze zoektocht de ideale opwarmer wordt voor een zomer lang fietsen! We starten onze tocht op de parking van het Prinsenpark in Retie dat eigendom is van de provincie Antwerpen. Het park is gemakkelijk te bereiken. U verlaat de snelweg E34 via afrit 25. U rijdt naar het centrum van Retie. Aan de verkeerslichten aan de kerk slaat u rechts af, richting ‘Geel’. Let daar trouwens op de prachtige, eeuwenoude 2
I Goedendag I Zomerzoektocht
etagelinde. Volgens een oud Germaans gebruik fungeerde de linde vroeger als gerechtslinde. Tot het begin van de 19e eeuw had de boom nog drie etages, nu rest er slechts één etage: de onderste. Die bijzondere snoeivorm symboliseerde het opklimmen naar hogere levensvormen. In de bovenste etage woonden de goden, in de middelste huisde het wereldlijke gezag en in de onderste het gewone volk. Hoe meer etages, hoe meer de maatschappij in standen was opgesplitst. U bent nog maar pas richting Geel aan het rijden of u moet ‘Bij de Dorser’ naar links richting ‘Prinsenpark’. Een viertal kilometer verder rijdt u rechts de Kastelsedijk in. Zo bereikt u automatisch het provinciaal domein Prinsenpark waar een ruime parking voorhanden is. De geschiedenis van het park gaat terug tot de beginjaren van het koninkrijk België. Toen mochten de bewoners van de gemeenten Geel, Retie en Kasterlee vrij hun vee laten grazen en turf steken op de onmetelijke heide tussen de drie gemeenten. Die gronden noemde men ‘de Aart’. In 1854 verwierf koning Leopold I zo’n 398 ha van de Retiese Aart. Hij wou hier een kasteel bouwen met een groot park errond. Het park werd centraal in het gebied aangelegd rond 1860. Het kasteel kwam er nooit. Sporen van het park vindt u nu nog terug in de padenstructuur en in de boomkeuze, waaronder tal van exoten en variëteiten. Het domein werd steeds verder uitgebreid en telt
nu 4000 ha. In 1950 werd de NV Kolenmijnen van Beringen eigenaar van het gebied. En dat had zijn gevolgen voor de beboste delen. Ze werden aangeplant met naaldbomen die in de mijnen als stuthout gebruikt werden. Dat duurde tot de provincie Antwerpen in 1972 eigenaar werd van het park om het te redden van verkaveling. Het kreeg zijn huidige bestemming: een openbaar park. Er zijn heel wat recreatieve en educatieve voorzieningen gekomen, zoals een bezoekerscentrum, picknickmogelijkheden, schuilhutten en bewegwijzerde wandelingen. Het Prinsenpark is op dit ogenblik zo’n 215 ha groot. Maar nu over naar de kern van de zaak: de zoektocht. Die bestaat dit jaar uit twee delen: een wandeling in het domein (2,3 km) en een fietstocht in de omgeving (ongeveer 22 km). U kunt vrij kiezen of u met de wandeling of met de fietstocht begint. De tochten worden afzonderlijk beschreven. De vragen 1 tot en met 5 en de fotovragen 21 en 22 hebben betrekking op de wandeling, de vragen 6 tot en met 20 en de fotovragen 23 tot 25 hebben betrekking op de fietstocht.
tekst: Yves Decuypere foto’s: Yves Decuypere en Peter Van Hoof
REGLEMENT
WANDELING
1. Elke ambtenaar van het ministerie van de Vlaamse Gemeenschap kan deelnemen. Iedereen kan maximaal één deelnemingsformulier insturen. Deelnemen is gratis. Bij duidelijke aanwijzingen dat iemand meer dan een deelnemingsformulier instuurt, kan die persoon uitgesloten worden.
We wandelen naar de ontvangstgebouwen, richting ‘Cosmopolito Prospero’, een werk van Rick Cuypers. Als u voor u vertrekt nog even de toiletten bezoekt, merkt u dat het water wordt aangevoerd vanuit een nabijgelegen rietveld dat zorgt voor de zuivering van het water. Meteen een van de elementen die wijzen op een doelbewuste en constante aandacht voor het milieu in dit domein. En daar is men terecht trots op. Over het rietveld gaat de eerste vraag.
2. U kunt de tocht maken vanaf het ogenblik dat deze routebeschrijving verschijnt tot eind augustus 2005. 3. De antwoorden op de vragen vult u in op het bijgaande deelnemingsformulier en moeten uiterlijk op woensdag 31 augustus 2005 aankomen bij Yves Decuypere, Doornweg 37, 9400 Ninove. Vermeld op de envelop: ‘Zoektocht Goedendag’.
Vraag 1 Wat zorgt er vooral voor dat het water wordt gezuiverd?
4. Als antwoord op de schiftingsvragen vermeldt u de volgende getallen: a. de som van de zes getallen van de lottotrekking van 3 september 2005, vermenigvuldigd met het reservegetal van dezelfde trekking. Voorbeeld: trekking is 2-5-10-2537-42 en reservegetal is 6. Dan geeft u als antwoord: (2+5+10+25+37+42) x 6 = 121 x 6 = 726; b. het jokergetal van de trekking van 3 september 2005 (7 cijfers).
Het Prinsenpark is een paradijs voor de wandelaar. Niet minder dan zes uitgestippelde wandelingen worden aangeboden. En wij gaan daar graag op in. We laten ons dan ook met alle plezier leiden naar ‘Vertrek Wandelingen’.
5. U moet de tocht in de aangegeven richting volgen.
Vraag 2 Als u de zes wandelingen achter elkaar doet, hoeveel kilometer hebt u dan in totaal gestapt?
6. Over de antwoorden en de uitslagen wordt niet gecorrespondeerd. RAADGEVINGEN 1. Probeer de tocht niet in een mum van tijd af te leggen. Trek er een hele dag voor uit en trakteer uzelf op een picknick of een etentje op een mooi plekje. Zo kunt u ten volle van de tocht genieten. 2. Houd er rekening mee dat de vragen absoluut niet als strikvragen zijn bedoeld. Het gaat hier niet om zogenaamde rallyvragen, die gewoonlijk zo listig mogelijk worden opgesteld. Dat belet niet dat de vragen nu en dan met de nodige aandacht en in detail moeten worden gelezen om ze juist te interpreteren. Soms is het mogelijk dat u thuis nog een aantal zaken moet opzoeken. Meters of andere instrumenten hebt u niet nodig. 3. We hopen dat alle deelnemers zo sportief zullen zijn om hun resultaten niet door te spelen aan lezers die de tocht niet hebben afgelegd. 4. De woorden die in de beschrijving van de reisweg tussen aanhalingstekens (‘…’) zijn geplaatst, zijn letterlijk ter plaatse te zien. 5. Ten slotte wensen we iedereen veel zoekgenot en voldoende mooi weer om er een aangename dag van te maken.
We vinden een informatiebord waarop de zes wandelingen staan uitgestippeld, elk met een specifieke kleur.
We kiezen voor de witte wandeling, de parkwandeling. U wordt gegidst door afgeknotte houten palen met witte koppen die u in de juiste richting sturen. Op een paar plaatsen moet u zich laten leiden door witte “richtingaanwijzers”. U komt voorbij een aantal spellen waarmee u nieuwe ervaringen kunt opdoen. Geniet van creatieve benamingen als “het mierenpad”, “het muizenloopje” of “eekhoornsprongetjes”. Niemand kan u beletten om mee te doen!
Vraag 5 Op een bepaalde plaats vindt u ook informatie over de geschiedenis van het domein. De gegevens verschillen met wat in de inleiding is geschreven (informatie uit domeinfolder Groendomeinen Antwerpen, regio Kempen). Hoeveel jaar verschil is er tussen beide versies? Uiteindelijk bereikt u weer de parking van het Prinsenpark. We willen u graag ook de andere wandelingen aanprijzen. Volgt u de bruine wandeling, dan komt u voorbij de Gertrijvijver (8,5 ha) waar een terras u ten volle laat genieten van het zicht op de vijver. Even verderop kunt u ook terecht in de vogelkijkhut. Een aantal infoborden leert u de watervogels te benoemen. Voor de zoektocht zelf hoeft u het niet te doen. U moet wel nog even nakijken of u de twee fotovragen (21 en 22) hebt beantwoord. FIETSTOCHT Ook voor de fietstocht maken we dankbaar gebruik van de aanwezige infrastructuur. Net zoals op veel plekken in Vlaanderen is ook hier een fietsroutenetwerk ontwikkeld waarlangs u van knooppunt naar knooppunt kunt fietsen. Eenvoudig en duidelijk. We laten er ons door leiden tijdens de eerste helft van de tocht. Wanneer we in Schoonbroek aankomen, stappen we over op de Prinsenroute, een uitgestippelde fietsroute die wordt aangegeven door zeshoekige borden met rood opschrift. We vermelden duidelijk als u moet overstappen naar het andere systeem.
Als u het juiste pad volgt, dan vindt u probleemloos het antwoord op de volgende vragen. Vraag 3 Hoeveel blauwe pijlen vertrekken er vanuit ‘CKOL’? Vraag 4 Op bepaalde plaatsen langs het pad vindt u informatie over duurzaam bosbeheer. Hoeveel van de Vlaamse bossen zijn eentonig volgens die informatie?
Het Prinsenpark
I Goedendag I Zomerzoektocht
3
We verlaten de parking en bereiken de ‘Kastelsedijk’. Daar vinden we ook het eerste knooppunt op onze route, knooppunt 94. Voor wie de eerste keer op deze manier fietst, geen nood! Het systeem met knooppunten wordt al gauw duidelijk. We rijden richting knooppunt 25. We kunnen dat doen via de zanderige ‘Kastelsedijk’. Maar we zien dat we evengoed links een geasfalteerd en gelijnd fietspad kunnen volgen dat zich door het Prinsenpark slingert. We kiezen voor het laatste. Aan knooppunt 25 gaan we op zoek naar knooppunt 26.
punt 64. Het lijkt alsof we daarvoor rechtdoor moeten rijden, maar in feite leidt de weg ons naar rechts. Vraag 9 In welke taal toont Maria ons hier haar vredesboodschap? Aan knooppunt 64 moeten we rechts, richting knooppunt 39. Eerst rijden we toch even links, want we zijn dichtbij de priorij Corsendonk. De priorij Corsendonk gaat terug tot 1395. Het was een belangrijk middeleeuws scriptorium van de kanunniken van Sint-
Vraag 6 Bereken de totale vergoeding die de ‘Hooibeekhoeve’ ontvangt voor het beheer van de vermelde houtkanten.
Watermolen van Retie
Aan knooppunt 26 fietsen we rechts richting knooppunt 27. We zijn op de ‘Desselse-baan’ en rijden over de Kleine Nete. Aan ‘Gevaar’ rijden we rechts, we steken daarvoor de weg over. Links werpen we een blik op de Oostmolen. Even verder slaan we links af en fietsen tussen ‘dungenenhoef’ en ‘de beeken’.
kunnen we op zoek gaan naar knooppunt 39. Daarvoor volgen we alle aanwijzigen die we onderweg tegenkomen. We zorgen dat we de haakse bocht links (‘Bremelshoef’) niet missen. We komen voorbij een kapel, die geflankeerd wordt door de ‘Kapellekeshoeve’. Even verder bereiken we de drukke Provinciebaan. Die moeten we oversteken. Opletten dus!
Vraag 7 Wat is de naam voor een hedendaags melkveebedrijf?
Vraag 12 Wanneer is in Retie de laatste lichting van de post op maandag?
Vraag 8 Als u bij de ‘platte bil met muis’ de ‘borst’ optelt, wat krijgt u dan? Als we bij knooppunt 27 aankomen, dan gaan we links op zoek naar knooppunt 28. Aan knooppunt 28 kiezen we voor knoop-
Priorij Corsendonk Augustinus. Dat duurde tot keizer Jozef II de priorij ophief in 1784. Na de Franse Revolutie werd alles verkocht en omgebouwd tot een kasteel. Toen het nog een priorij was, zorgden de kanunniken voor de plaatselijke bevolking. De overblijfselen daarvan zijn het Kinderhuis, het Ziekenhuis en het Vrouwenhuys. En misschien maakt de bierproductie tussen 1400 en 1784 ook deel uit van die zorg. Na de restauratie in 1970 kreeg de site de huidige bestemming van hotel en conferentiecentrum. Een bezoekje aan het park is de moeite waard. In het toenmalige Vrouwenhuys is nu trouwens een gelijknamig restaurant gevestigd. Vraag 10 Als u van het telefoonnummer van het conferentiecentrum het faxnummer aftrekt, hoeveel bedraagt dan het verschil? Vraag 11 Wie draait op deze site met de wind mee?
Fietsen doet u langs rustige wegen
4
I Goedendag I Zomerzoektocht
Als u de antwoorden hebt gevonden, is het bezoek aan de site achter de rug en
We rijden ‘Schoonbroek’ binnen, het duizend jaar oude gehucht “Sconenbruc” van Retie. Hier verlaten we het fietsroutenetwerk. Net voorbij de ‘Nonnenstraat’ nodigt een bordje van de ‘Prinsenroute 48 km’ u uit om de straat rechts in te fietsen. Daar gaan we graag op in. We rijden zo de ‘Korte Pastorijstraat’ in. Een volgend routebordje leidt ons naar rechts. Via de Pastorijstraat komen we zo aan ‘’t Hoekske’. Daar fietsen we naar links. Vraag 13 Welke wandeling in Retie doet de ‘watermolen’ aan? We rijden niet naar de kerk, maar volgen het routebordje, richting ‘Parochiezaal’. Vraag 14 Welke heiligen vinden we op de parochiezaal? Aan de ‘Broekstraat’ fietsen we rechtdoor, aan de ‘Hoekstraat’ slaan we linksaf. We volgen de route verder naar rechts om zo ‘Schoonbroek’ te verlaten. U waant zich hier echt in de “stille Kempen … met een berk erbij”. We bereiken knooppunt 40, maar blijven gewoon de Prinsenroute vol-
gen, al krijgt u hier wel een tegenstrijdige boodschap. We rijden eerst links (en passeren een kapel) om even verder rechts in te slaan. We komen voorbij de molen ‘De Heerser’.
Vraag 20 Hoe lang vaar je ongeveer van de ‘Ark van Noë’ tot het ‘Spaanse Hof’?
Vraag 15 Wie staat boven ‘DWA’? We rijden steeds rechtdoor en bereiken opnieuw de Provinciebaan, die we voorzichtig oversteken. We blijven de Prinsenroute volgen. Dus eerst even links om dan direct rechts aan ‘Van Gorp’, ‘Metsen’ in te fietsen. We volgen de route naar links en bereiken zo ‘Retie’. Aan de voorrangsweg gaan we naar rechts om direct rechts een door bomen omzoomde laan in te fietsen. Hier verlaten we kort de Prinsenroute. De dreef maakt deel uit van het park van het kasteel van Rethy, ook kasteel Dufour genaamd (naar de opdrachtgever van de bouw). Het kasteel in Vlaamse renaissancestijl werd in 1906 gebouwd, naar een ontwerp van architect Langerock. Rondom het kasteel werd een Engelse landschapstuin aangelegd met kronkelende wandelpaden en grillige vijverpartijen. Vraag 16 In welk jaar werd het project ‘Levensboom’ gerealiseerd? Fietsen tussen bomen vinden we zo leuk. Aan ‘Privaat eigendom’ rijden we naar links. Zo komen we opnieuw in een dreef terecht.
Kasteel van Rethy
We vervolgen onze weg en komen automatisch bij knooppunt 93 aan. Daar rijden we rechts in de richting van knooppunt 94. We blijven de Prinsenroute volgen via een zanderige weg. Zo ontdekken we tussen het groen algauw de ontvangstgebouwen van het Prinsenpark, eindpunt van de fietstocht. Controleert u even of u de fotovragen 23, 24 en 25 niet hebt vergeten in te vullen?
Vraag 17 Wat moeten we vlakbij de kasteelpoort ‘de kost’ geven? We verlaten het kasteelpark door de kasteelpoort. Aan de overzijde van de straat zien we een eerste glimp van ‘De Linde’, een vakantie-, vormings- en ontspanningscentrum. Hier rijden we naar links (straat oversteken) en even verder naar rechts, richting ‘Mol’. Maar niet voor lang, want aan ‘Schijf Sport’ slaan we al rechts in. We bevinden ons nu in de ‘St. Pieterstraat’. Vraag 18 Wat is ‘Alofs’? U hebt intussen misschien al gemerkt dat we weer de Prinsenroute volgen. Aan ‘Duinberg’ gaan we naar links. Een houten verkeersboom nodigt ons uit om richting ‘Prinsenpark’ te rijden. We fietsen zo ‘Duinkerken’ in en voelen ons een beetje als God in Frankrijk. Maar we blijven steevast de route fietsen. Vraag 19 In welk zonenummer ligt de ‘Waterput’? We komen bij knooppunt 92. We rijden de ‘Pontfortsedijk’ niet rechts in, maar rijden rechtdoor naar knooppunt 93. We ontdekken zo de watermolen van Retie. Het is zeker dat de watermolen er in 1134 al was. De kans bestaat zelfs dat hij al dateert uit de jaren 800. De molen was tot aan de Franse Revolutie eigendom van prinsen en graven. In 1912 werd hij voor de eerste keer eigendom van de molenaar zelf, Jan Quets. De grondige restauratie van de molen werd voltooid in 2000. De watermolen is nog geregeld in werking. Van aan de molen vertrekken ook kanotochten op de Kleine Nete.
Prachtige bomen langs de Prinsenroute
Vergeet niet uw deelnemingsformulier uiterlijk op woensdag 31 augustus 2005 aan Yves Decuypere te bezorgen!
Molen De Heerser
I Goedendag I Zomerzoektocht
5
FOTOVRAGEN
Vraag 21 Wat doet zij?
Vraag 23 Welke bomen houden de wacht bij mij?
Vraag 22 Welke sport beoefent men hier?
Vraag 24 Welke ‘Auguste’ bevindt zich vlakbij?
Zo zoektochter, ik hoop van harte dat u hebt genoten van een ontspannend dagje uit. Zowel de wandeling als de fietstocht is bewust relatief kort gehouden. Zo behoudt u nog ruimschoots de tijd om te genieten van de stille Kempen. Misschien maakt u nog een wandeling in het park. Of bent u een fervente fietser en wilt u wel de volledige Prinsenroute fietsen? U kunt natuurlijk nog wat nagenieten op een leuk terrasje met een hapje en een drankje ...
6
I Goedendag I Zomerzoektocht
Vraag 25 Welke gemeente verlaten we als we deze pijl volgen?
We zouden graag nog een woordje van dank richten aan een aantal personen en organisaties. Hun publicaties waren een bron van informatie om de tocht inhoudelijk te verrijken: Ward Van Loock in “Fiets mee tegen Kanker” (uitgeverij Touring-Lannoo), Groendomeinen Kempen regio Kempen - provinciebestuur Antwerpen, Gids voor Vlaanderen (VTB-VAB) en de site: www.demolenaar.nl.
FIETS MEE TEGEN KANKER
EEN ZOMER LANG FIETSEN VAN PARK NAAR PARK VOOR HET GOEDE DOEL Smaakt deze fietstocht naar meer? Uitgeverij Touring-Lannoo heeft in samenwerking met de afdeling Bos en Groen (LIN) en vijftien Vlaamse steden en gemeenten vijftien fietszoektochten samengesteld. De hierboven beschreven tocht is er een van. De tochten doen stuk voor stuk de mooiste groene plekjes aan. Veelal starten en eindigen ze in een park. Tijdens de Dag van het Park op zondag 29 mei worden de vijftien tochten feestelijk ingefietst. De tochten zijn beschreven door Ward Van Loock, prominent fietsroutedeskundige. Ze hebben de volgende steden of gemeenten als uitvalsbasis: West-Vlaanderen: Brugge, Poperinge, Kortrijk; Oost-Vlaanderen: Gent, Eeklo, Aalst; Antwerpen: Antwerpen, Mechelen, Retie; Limburg: Genk, Peer, Bilzen; Vlaams-Brabant: Leuven, Vilvoorde, Sint-Pieters-Leeuw. Elke tocht is ongeveer 25 km lang. Voor de sportievere fietser zijn er extra lussen (ook beschreven) die de tocht zowat 40 km lang maken. Alle tochten staan beschreven in een handige fietsgids, uitgegeven door uitgeverij Touring-Lannoo.
De gids wordt vanaf half mei verkocht voor de prijs van 10 euro in de betere boekhandel (o.a. de Standaard Boekhandel). Als u de fietsgids koopt en een zomer lang mee fietst, dan doet u dat niet zomaar. Voor elk verkocht exemplaar gaat er automatisch 2 euro naar Kom op tegen Kanker. Bovendien trakteert u uzelf op een zomer lang genieten van het fraaie Vlaamse landschap, en ontdekt u vele mooie groene plekjes! Daarnaast maakt u kans op een mooie prijs! Fiets mee tegen kanker, Ward Van Loock, uitgeverij Touring-Lannoo, ISBN: 90-583-7092-5, 96 blzn.
PRAKTISCH: FIETSENVERHUUR Misschien is het niet zo evident om uw eigen fiets mee te brengen voor de tocht. Geen nood! U kunt ook fietsen huren in het vakantiecentrum ‘De Linde’, Kasteelstraat 67, 2470 Retie (tel. 014-38 99 80). De Linde ligt trouwens aan het parcours van de tocht.
U kunt dus gerust starten aan het vakantiecentrum ‘De Linde’. Dan doet u eerst een deeltje van de fietstocht (na vraag 17). Als u het Prinsenpark bereikt, maakt u de wandeling (vragen 1 tot 5 en fotovragen 21 en 22). Ten slotte legt u het eerste deel van de fietstocht af tot aan ‘De Linde’ (vraag 6 tot en met 17 en fotovraag 23 tot en met 25).
I Goedendag I Zomerzoektocht
7
Deelnemingsformulier zoektocht PRINSELIJKE DUATLON IN RETIE 2005 Voornaam en achternaam Volledig adres Departement Afdeling Administratieve standplaats Datum deelname tocht Antwoorden
1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16. 17. 18. 19. 20. 21. 22. 23. 24. 25.
Schiftingsvragen
a. de som van de zes getallen van de lottotrekking van 3 september 2005, vermenigvuldigd met het reservegetal van dezelfde trekking - zie reglement:
b. het jokergetal van de trekking van 3 september 2005 - zeven cijfers:
Opmerkingen en reacties:
8
I Goedendag I Zomerzoektocht
E-GOVERNMENT
EEN NIEUWE START VOOR E-GOVERNMENT In het najaar van 2004 besliste de Vlaamse Regering om een nieuwe coördinatiecel voor e-government op te richten. Die moet de basisstructuren voor een elektronische dienstverlening ontwikkelen, waarmee de departementen en openbare instellingen gemakkelijker en goedkoper een klantgerichte dienstverlening kunnen uitbouwen. door Lieven Raes
Het e-governmentteam werd intussen omgedoopt tot de Coördinatiecel Vlaams E-government, kortweg CORVE. Geert Mareels leidt de cel sinds oktober 2004 en wordt bijgestaan door Hans Arents en Lieven Raes die de afgelopen jaren al bij het Vlaamse e-governmentbeleid betrokken waren.
ment. Zo wil het departement Onderwijs het formulier van de kinderbijslag voor voortstuderende achttienjarigen afschaffen. Burgers moeten nu het formulier, dat door de onderwijsinstelling ingevuld wordt, bezorgen aan de Rijksdienst voor Kinderbijslag voor Werknemers. Als beide databanken aan elkaar gekoppeld kunnen worden, kan Onderwijs die gegevens elektronisch bezorgen aan de Kinderbijslagdienst, die ze dan automatisch kan toevoegen aan zijn dossier.
Het team wil voornamelijk concrete projecten uitwerken. Vooral voor de achterliggende structuur (het backoffice) is er De Coördinatiecel Vlaams E-government: Lieven Raes, Geert Mareels en Hans nog te weinig gerealiseerd. Met Arents (v.l.n.r.). die structuur kunnen de diverse departementen en openbare Een ander voorbeeld is het instellingen hun projecten efficiënt realiseren. De Vlaamse Infolijn maakt e-regerenproject, een elektronisch voortgangscontrolesysteem dat het hele als frontoffice die projecten via de portaalsite bekend bij de burger, en kan agenderingsproces van de Vlaamse Regering in kaart wil brengen. Zo zulde burger ook wegwijs maken in de verschillende toepassingen. len adviezen van de Raad Van State, nota’s van de Vlaamse Regering enzovoort niet meer op papier maar elektronisch rondgestuurd worden. Het is Topprioriteit is het uitbouwen van de Vlaamse servicebus: toepassin- ook de bedoeling om documenten elektronisch te ondertekenen. gen worden met elkaar verbonden zodat burgers en bedrijven op termijn maar één keer gegevens moeten invoeren. De Vlaamse servicebus Om deze en andere projecten waar te maken is een intense samenwerking moet de verrijkte Kruispuntbank voor Ondernemingen en het verrijkte nodig. In elk beleidsdomein bestaat een clusterwerking om e-government Personenregister mogelijk maken. Beide databanken maken deel uit van als beleidsinstrument te integreren in elk van de beleidsdomeinen. Het het concept voor een Vlaamse Kruispuntdatabank die op termijn de e-governmentteam wil die in de toekomst sterker aansturen. Andere parunieke basisreferentiegegevens over personen, bedrijven en geografische tijen waarmee het team een hechte samenwerking wil uitbouwen zijn de data voor de Vlaamse overheid moet ontsluiten. Een tweede prioriteit is Kenniscel Wetsmatiging, de entiteit Sturing en Controle Informatica, GIS het uitbouwen van een access-controlmanagement of ACM. Dat systeem Vlaanderen en niet het minst de andere overheden. moet met de elektronische identiteitskaart de identiteit van de bezoeker vaststellen en zo bepalen tot welke toepassingen of delen van toepassingen Voor de collega’s van de coördinatiecel is hun opdracht pas geslaagd als de hij toegang heeft. overheid in haar geheel erin slaagt een klantgerichte dienstverlening uit te bouwen. Daarom moet e-government een vanzelfsprekend instrument Daarnaast wil het e-governmentteam ook dit jaar al enkele zichtbare resul- worden in de hele Vlaamse overheidsorganisatie. taten kunnen voorleggen. Begin 2005 selecteerde het team voor elk van de beleidsdomeinen een aantal projecten die de basisstructuren al kunnen uittesten in hun toepassingen. Daarmee krijgen die projecten de kans om naar buiten te komen als goed praktijkvoorbeeld op het vlak van e-govern- • www.vlaanderen.be/egovernment 29
TOPONTMOETING
‘de bazen’.
foto Peter Van Hoof
foto F. Leemans
“Ik hoor veel collega’s klagen over Daar kan ik niet goed bij.”
JONGE LEEUW
Gesprek met Jimmy Hunninck, websitebeheerder bij de afdeling Informatie en Documentatie (OND)
EEN KIND VAN HET NET
Toen ik hem polste voor een gesprek, ging hij gretig op mijn vraag in. Nu begrijp ik waarom. Jimmy Hunninck heeft een mening en hij wil die desgevraagd graag kwijt. Ook al is hij in termen van jaren nog een broekie (27 en twee jaar bij dit ministerie), toch is hij niet bang om eens flink aan de boom te schudden. En ‘een kat een kat te noemen’. Een voorsmaakje: weg met de vaste benoeming, wie ondermaats presteert, krijgt meteen de bons en het ministerie zou beter af zijn met eigen programmeurs. Als het van hem afhangt, mag er ook wat meer druk op de ketel zijn en wat meer beweging: “Er zijn collega’s die al zenuwachtig worden als hun bureau verschoven moet worden.” Een off-linechat met een kind van het net.
door Hilde Desmedt
W
ie zoveel noten op “Het futo-systeem is een slag in het water. bij de Vlaamse overheid? Omdat de zijn zang heeft, wordt arbeidsvoorwaarden hier uitstekend Het zorgt alleen voor afgunst.” meteen op de rooster zijn, erkent hij, maar ook en misgelegd. Weet hij wat schien vooral omdat je met echt nuteen Iva en een Eva is en een Mod en wat een paar andere dingen.” Leuk werk, vindt tige dingen bezig kan zijn. “Brochures over er in het raamstatuut staat? Hij loopt een hij, want het is meteen ook zijn hobby. Alles leerplicht of leerrecht on line zetten, is toch foutloos parcours. “Ik volg alles goed, ga wat met informatica te maken heeft, boeit heel wat anders dan financiële data beheren naar alle informatiesessies en omdat ik in het hem enorm. Hij ziet er dan ook niet tegenop in een bank. Of neem nu het ToeWebintranetoverleg zit, kom ik ook heel wat te om zich ’s avonds te verdiepen in allerlei project, dat alle websites van de Vlaamse weten. Ik praat er ook over met mijn vader, vakliteratuur en dingen uit te proberen op overheid toegankelijk moet maken voor blindie staatsambtenaar was.” de computer. “Als je mee wilt zijn, kun je den en slechtzienden. Zo’n project heeft een niet anders, want deze branche evolueert groot maatschappelijk belang. Voor die menBeroepshalve is Jimmy websitebeheerder bij voortdurend.” sen gaat er een nieuwe wereld open.” het departement Onderwijs. Wat moet ik mij Dan maakt het toch geen verschil of je nu daarbij voorstellen? “Collega’s ondersteunen een homepage aanmaakt voor een minis- Investeren in de job, zich bijscholen op die websites aanmaken, de homepage van terie of voor een bank? De job is toch eigen kracht, net dat tikkeltje meer geven, het departement up-to-date houden en nog dezelfde? Waarom wilde hij dan aan de slag hij maalt er niet om. “Ik ben iemand die
31
graag werk naar zich toe trekt en de handen uit de mouwen steekt. En ik doe dus eigenlijk meer dan wat van mij verwacht wordt. Ik hoop dus dat ik deze keer een functioneringstoelage krijg.” Grapje, lacht hij. Of toch niet helemaal. Hij heeft zo zijn eigen oplossing voor de verloningsproblematiek. “Het futosysteem is een slag in het water. Het zorgt alleen voor afgunst. Men zou beter een deel van het loon variabel maken volgens de geleverde prestaties. Iemand die hard werkt, verdient nu evenveel als iemand die maar gewoon de zaken afhandelt. Het is zelfs zo dat je soms wordt uitgelachen als je hard werkt. Ik vind ook dat we veel meer projectmatig zouden moeten werken. Mensen belonen die binnen de vooropgestelde timing het beoogde resultaat halen.”
foto Peter Van Hoof
JONGE LEEUW
Jimmy. “Ik denk dat het gezond is om af en toe eens op een andere wei te grazen. Alleen hebben heel wat collega’s daar geen oren naar. En niet alleen bij de oudere generatie. Ik zie nogal wat mensen die bang zijn van de minste verandering. Ze klampen zich vast aan hun stoel en worden al zenuwachtig als hun bureau verschoven moet worden.” Hijzelf is niet van plan om vast te roesten op zijn stoel. Zijn eerste ambitie is door te stoten naar niveau A. En dan eens rond te kijken of er geen nieuwe uitdagin-
sproken zijn in het contract. De mensen die de afspraken gemaakt hebben en de standaarden hebben vastgelegd, zijn niet of te weinig gaan praten met de mensen van het veld. Ze kennen de echte behoeften dus niet. Om het intranet en het internet te beheren en om programma’s aan te maken zouden we beter af zijn met eigen informatici en eigen programmeurs, die zaken op maat kunnen ontwikkelen.” Na een korte stilte: “Het is zo typisch, men gaat de expertise elders halen, in plaats van eerst te kijken of het niet intern kan worden opgelost. Er zit genoeg deskundigheid binnen de organisatie. Heel veel mensen zouden maar wat graag aan allerlei projecten meewerken, maar ze blijven op hun honger.”
Nog andere klachten? Jimmy (lachend): “Nee, Een tijdje geleden lanceerde Goedendag de steltenzij dan misschien dat de soep te zout is in ling ‘vastbenoemd = vastgeroest?’ Hoe kijkt hij het restaurant. Maar ik wil ook eens iets posials jonge tijger aan tegen de vaste benoeming? tiefs zeggen. Ik hoor veel collega’s klagen over Een relict uit het verleden of de essentie zelf van ‘de bazen’. Daar kan ik niet goed bij. Je moet het ambtenaarschap? Zijn antwoord valt als kunnen aanvaarden dat er mensen zijn een hakbijl. “Weg ermee. De vaste benoedie beslissingen nemen en de lijnen uit“Ik vind outsourcing geen goede oplos- zetten. Hun beslissingen moet je loyaal ming is niet meer van deze tijd. Nu draait alles om flexibiliteit, aanpassing, vernieu- sing. Het is heel duur en het werkt stroef uitvoeren. Ik krijg zelf heel veel ruimte wing. Het kan gewoon niet meer dat je als van mijn chef. Zo mag ik, ook al ben ik je gaat werken voor de overheid, safe zit tot omdat de procedures zo omslachtig zijn.” maar een niveau B, naar vergaderingen aan je pensioen en dat geen enkele verwormet allemaal A’s. Dat vertrouwen wil venheid ter discussie kan worden gesteld. Wie gen zijn binnen of buiten het ministerie. Een ik waard zijn en ik neem dan ook ten volle de ondermaats presteert, zou veel sneller de bons ommetje langs de privé? Waarom niet? “Ik zou verantwoordelijkheid op mij.” moeten krijgen of tenminste herplaatst moeten best eens willen voelen wat het is als je constant worden. Nu gebeurt alles met de zachte hand, onder druk moet werken.” Een tienpuntenvraag als uitsmijter. Onlangs zo van ‘we praten er nog eens over, we zien wel vertelde collega Ludo Vandenbroeck dat hij volgend jaar’. Iets meer druk op de ketel zou We halen de druk even van de ketel en gooien getekend had voor veertig jaar en zou werken best mogen.” Dan wordt de lijn tussen over- het over een andere boeg. Onze outsourcings- tot de laatste dag, tot hij 65 was. Een leuk heid en privé wel heel dun. En daar is niets op partner voor ICT, EDS-Telindus, is momenteel vooruitzicht? tegen vindt hij. “Alleen moet er dan ook iets bezig met een enquête naar de tevredenheid tegenoverstaan op het vlak van de verloning. En van hun klanten (wij dus) over de service. Is Hij kijkt alsof ik hem naar zijn portefeuille heb niet alleen voor de grote vissen, maar ook voor hij, die toch een professionele gebruiker is, een gevraagd. “Werken tot mijn 65e. Dat geloof ik de kleine garnalen.” tevreden klant? niet. Of beter daar sta ik nog niet bij stil. Vijf jaar vooruit denken is al ver genoeg voor mij. Minister Geert Bourgeois is er hoe dan ook voor Jimmy (fel): “Ik vind outsourcing op zich geen Ik ben nu zeventwintig en sta nog maar aan het gewonnen dat er meer bruggen komen tussen goede oplossing. Het is heel duur en het werkt begin van mijn loopbaan. Ik probeer nu wat te de private en de openbare sector. Ambtenaren stroef omdat de procedures zo omslachtig zijn. sparen, volgend jaar ga ik misschien trouwen, zouden ook eens over het muurtje moeten kij- Vaak zijn dingen niet mogelijk omdat ze ofwel dan komen de kindjes en dan een huis kopen. ken. Zo doen ze nieuwe ideeën op en verstarren tegen de technische standaarden zijn die de Voor de rest zie ik wel.” ze niet in hun job. Een schitterend idee vindt externe partner bepaald heeft, ofwel niet afge32
EMANCIPATIEZAKEN
Nieuwe opdrachthouder
Collega’s met managementambitie discussiëren over leiderschap tijdens het eerste Vlechtwerk.
Vlechtwerken in de Vlaamse overheid door Ingrid Pelssers
‘Het leven is een vlechtwerk van relaties; elke ontmoeting is een kruispunt van levensdraden’ Gitta di Montana In februari 2005 ging het project Vlechtwerk van start. Vijftig ambtenaren met managementambitie uit de hele Vlaamse overheid ontmoeten elkaar tijdens vier middagen in het Ferrarisgebouw. Daar netwerken en discussiëren ze over leiderschap, loopbaan en gender bij de Vlaamse administratie. De eerste sessie, die plaatsvond op 24 februari, ging over het thema leiderschapsstijlen. Trainer Hedwige Nuyens, de vrouwelijk manager van het jaar 1999 en financieel directeur van de K.U.Leuven, ging er dieper in op vragen als Welke stijlen bestaan er? Hoe ga ik met de verschillende stijlen om? Is er een stijl die bij mij past? De eerste sessie van Vlechtwerk was een schot in de roos. De deelnemers reageerden erg enthousiast op deze vorm van netwerking, inhoudelijke discussie en persoonlijke reflectie. Of zoals een deelnemer zei: “Een ader werd gevonden en aangesneden.” Dat er behoefte is aan dergelijke bijeenkomsten blijkt uit het aantal geïnteresseerde kandidaten. Van de driehonderd personen die zich aangemeld hadden, konden er maar vijftig deelne-
men. Dat het netwerk ook wordt gedragen door de organisatie, blijkt uit het feit dat minister Geert Bourgeois en directeur-generaal Mieke Stappaerts zich hebben opgeworpen als ambassadeurs. U vraagt zich misschien af: Waarom nog een extra netwerk? Vlechtwerk heeft een unieke positie. Het slaat een brug tussen personeelsleden die nog niet leidinggevend zijn en andere die wel al tot het lijnmanagement behoren. In de eerste plaats richt het zich op een duurzame cultuurverandering op managementniveau en wil het leidinggevende talent zichtbaar maken, zeker ook het vrouwelijke talent. Nu zijn er maar 10% vrouwen op topniveau. In 2005 zijn er nog drie sessies gepland, waarbij de thema’s het belang van zichtbaar te zijn, evenwicht privé - werk en loopbaanontwikkeling de revue passeren. Wilt u meer informatie over dit netwerk? Neem dan een kijkje op de site www.vlaanderen.be/ vlechtwerk. Contactpersoon: Ingrid Pelssers, tel. 02-553 49 67 of e-mail
[email protected].
Begin maart liep het mandaat van opdrachthouder voor Emancipatiezaken San Eyckmans af en werd voor de komende vijf jaar een nieuwe opdrachthouder aangesteld. Ingrid Pelssers (32 jaar) is geen onbekende in de organisatie. Ze werkte bijna vijf jaar bij de dienst Emancipatiezaken en heeft zich als adjunct van de directeur onder de vorige opdrachthouder vooral beziggehouden met projecten rond gender. Ingrid heeft concrete doelstellingen voor ogen: “Met tal van initiatieven zoals lunchbijeenkomsten, trainingen, discussiefora en informatiecampagnes wil ik werk maken van een cultuurverandering op de werkvloer. De Vlaamse ambtenaren moeten in hun contact met elkaar en de burgers een toonbeeld vormen van respect voor het anders-zijn. Daarnaast wil ik van alle departementen concrete streefcijfers voor de diverse kansengroepen, op een lijn met het Pact van Vilvoorde.” De komende twee maanden legt ze haar uitgewerkt beleidsplan voor aan de administratie, maar ook aan de koepelorganisaties van de verenigingen van vrouwen, mensen van allochtone afkomst en personen met een handicap, de SERV en de academische deskundigen. U kunt de nieuwe opdrachthouder bereiken op tel. 02-553 49 67 of e-mail ingrid.
[email protected]
• www.emancipatiezaken.be
33
ICT
EEN MILIEUTOETS VOOR ICT-MATERIAAL COMPUTERS MET EEN MILIEUREFLEX
door Tina Mafrans
Ons ministerie wil de natuur in ere houden, ook op het vlak van informatica. Naast de technologische vereisten waaraan ons informaticamateriaal moet voldoen, gebruikt onze ICT-dienstverlener nu ook een aantal milieucriteria in de marktenquête bij zijn leveranciers.
Die criteria kwamen er niet zomaar. Sturing en Controle werkte daarvoor samen met de collega’s van de afdeling Natuurlijke Rijkdommen en Energie (EWBL) en van de Centrale Coördinatiecel Milieuzorg (LIN), die al langer ervaring hebben op het vlak van energie- en milieuvriendelijk werken.
bystand en de slaapstand. Een pc in stand-by gebruikt nog een deel van zijn functies en u kunt hem dus snel weer opstarten. In slaapstand schakelt de pc zich bijna volledig uit nadat hij uw gegevens heeft opgeslagen. Dat maakt dat het energieverbruik drastisch daalt ten opzichte van de stand-bystand of aan-stand. Wilt u verder werken, dan start u de computer weer op in dezelfde toestand als toen het toestel ‘in slaap viel’.
BEWEGING VRAAGT ENERGIE Het belangrijkste criterium voor milieuvriendelijke pc’s en beeldschermen is een instelbaar energiebeheersysteem. Dat moet ervoor zorgen dat bepaalde onderdelen van uw pc of scherm automatisch overschakelen naar een energiesparende stand als ze een tijdje niet gebruikt worden. Nu is het vaak nog zo dat op uw beeldscherm een screensaver met bewegende beelden aanspringt als u uw muis of toetsen een tijdje niet hebt aangeraakt. Die screensaver moet voorkomen dat stilstaande beelden inbranden op uw scherm. Anders dan u misschien denkt, werkt uw pc dan nog steeds op volle kracht en verbruikt hij minstens evenveel energie als wanneer hij actief gebruikt wordt. Dat kan anders. Milieuvriendelijke beeldschermen hebben een standbystand waardoor ze de helft minder energie verbruiken. Vergelijk het met de stand-bystand van uw televisie, alleen schakelt uw scherm zich vanzelf uit als u het een tijdje niet gebruikt. Als u langere tijd niet met uw pc werkt, kunt u uw scherm beter volledig uitschakelen met de aan/ uitknop. Nieuw in het aanbod zijn de flatscreens of vlakke beeldschermen. Dergelijke schermen verbruiken immers nog niet half zoveel energie als een gewoon scherm, ze nemen minder plaats in en ze zijn beter voor onze ogen omdat ze een stabieler beeld geven. Voor de pc zelf bestaan er twee energiebesparende standen: de stand34
Een pc zonder energiebeheersysteem die gemiddeld vier uur per dag ongebruikt aanstaat, verbruikt tot 150 kWh per jaar. Met energiebeheer daalt dat verbruik tot iets meer dan de helft: 80 kWh per jaar. Zo betekent een stand-bystand of slaapstand niet alleen minder uitstoot van CO2- en andere broeikasgassen door het lagere elektriciteitsverbruik, maar ook minder lawaai, minder stof en een extra beveiliging van uw informatie die zo niet zichtbaar is. Bovendien is er minder elektromagnetische straling, wat uw gezondheid alleen maar ten goede komt. PROPER INGEPAKT Zorgen voor het milieu betekent ook dat de verpakking milieuvriendelijk is en dat oude toestellen gerecycleerd kunnen worden. Zo mogen leveranciers slechts een minieme hoeveelheid zware metalen gebruiken omdat die ontzettend vervuilend zijn. De brandvertragers in behuizing en printplaten mogen geen broom bevatten omdat dat de gezondheid kan schaden. Een leverancier krijgt extra punten als hij al materiaal kan leveren dat conform de richtlijnen over lood, cadmium en halogeen is, die in 2006 van kracht worden.
• ict.vlaanderen.be • www.vlaanderen.be/milieuzorg • www.vlaanderen.be/energiesparen
TAALTOBBE/UITGELEZEN
ZIJN HAAR EN HAAR ZIJN
MORELE COMPETENTIE IN ORGANISATIES
door Kristien Spillebeen
door Bibliotheek departement Coördinatie
Het is 8 maart als ik dit opschrijf: Wereldvrouwendag. Toch heeft de titel van dit artikel daar hoegenaamd niets mee te maken. Deze Taaltobbe gaat over een veel banaler onderwerp dan de ijdelheid van de man of het diepere wezen van de vrouw. Mijn interesse voor zijn en haar is louter taalkundig.
Integriteit is een actueel thema. In termen van maatschappelijk verantwoord of duurzaam ondernemen, ethiek en gedragscodes horen we er geregeld over. Iedereen weet wat integriteit inhoudt, maar het is moeilijk er een definitie van te geven. De reeks ‘Management en Ethiek’ wil het debat over maatschappelijke verantwoordelijkheid van organisaties op gang brengen. Als eerste deel in een reeks verscheen het werk ‘Morele competentie in organisaties’ van Edgar Karssing.
Ik lees geregeld zinnen als: Het Vlaamse Gewest heeft de gevaarlijkste kruispunten op haar grondgebied opnieuw aangelegd, of: Brugge zet haar inwoners ertoe aan huisvuil te sorteren. Maar staat haar daar wel terecht? Je kunt als vrouw wel opkomen voor je rechten, maar te veel van haar is echt te veel. Het bezittelijk voornaamwoord haar gebruik je alleen bij een grammaticaal vrouwelijk woord: de vereniging en haar leden. Bij een grammaticaal mannelijk woord en bij een onzijdig woord hoort zijn: de man en zijn kleren en het romanpersonage en zijn avonturen. Volgens de bovenstaande regels schrijft u dus het Vlaamse Gewest en zijn landbouwbeleid omdat het woord gewest een onzijdig woord is. Bij de namen van de gemeenschappen gebruikt u haar, omdat gemeenschap een vrouwelijk woord is: de Vlaamse Gemeenschap en haar cultuurbeleid.
foto W. Rentmeesters
Toch is het niet altijd koek en ei tussen haar en zijn. Bij een onzijdig woord gebruikt u toch haar als u naar een vrouwelijk wezen verwijst: Het meisje speelt met haar pop; Bij gevaar verstopt een hamstervrouwtje haar jongen in haar wangzakken. De biologie krijgt hier dus voorrang op de grammatica. Bij andere woorden rijst er twijfel over het geslacht. Schrijft u bijvoorbeeld België en zijn inwoners of België en haar inwoners? En welk voornaamwoord staat er bij Brugge? Correct is zijn, omdat België en Brugge onzijdige woorden zijn, net als andere namen van landen, werelddelen, steden en gemeenten. U zegt immers het België van de negentiende eeuw of het schilderachtige Brugge. Zo schrijft u dus ook Australië en zijn kangoeroes. Als u bij die eigennamen een woord voegt als in het werelddeel Amerika, de republiek Frankrijk, de gemeente Mol, gebruikt u het bezittelijk voornaamwoord dat bij dat woord behoort. Gemeente is een vrouwelijk woord, dus schrijft u de gemeente Kessel-Lo en haar abdijkerk. In het koninkrijk België is het woord koninkrijk onzijdig; u spreekt dus van het koninkrijk België en zijn drie gemeenschappen. Bij stad kunt u kiezen tussen zijn of haar: de stad Brugge en zijn toeristen of de stad Brugge en haar pittoreske reien. Het woord stad kan immers zowel mannelijk als vrouwelijk zijn. Zijn of haar, dat is de vraag. Gelukkig kan deze kwestie gemakkelijker opgelost worden dan de vraag of zijn haar wel goed zit en of zij haar vrouwzijn wel voldoende kan ontplooien ... • intra.vlaanderen.be/taaladvies
De auteur gaat eerst in op de vraag hoe en waarom organisaties aandacht besteden aan integriteit. Hij is van mening dat ethiek en integriteit eigenlijk gewoon staan voor ‘je werk goed doen’. Net zomin als de overheid de rechtsorde kan handhaven zonder het vertrouwen van de burger, kan een bedrijf los van de samenleving functioneren. Op lange termijn is integer handelen de basis voor blijvend succesvol ondernemen. Integriteit komt niet vanzelf in de organisatie, ze moet georganiseerd worden. Het volstaat niet procedures uit te werken of op zoek te gaan naar de rotte appel. Het management moet een evenwichtig integriteitsbeleid uitbouwen, waarbij de organisatiecultuur en -structuur doorgelicht worden op kwetsbare elementen. Daarnaast moet de morele competentie van de medewerkers versterkt worden. Integriteit is immers vaak ongrijpbaar, er bestaan geen formules die steeds het juiste antwoord bieden. Een medewerker met voldoende morele competentie kan zich telkens weer de vraag stellen op welke manier hij zijn werk goed doet en zo dan bewuste keuzes maken. Dat vergt scherpzinnig en creatief denken, vaak in complexe situaties. Een theoretisch gedeelte behandelt een overzicht over het stellen van vragen, het begin van elk kritisch denken. Met praktijkvoorbeelden over relatiegeschenken en omkoping wordt de theorie geïllustreerd. Om de morele competentie te versterken en bij te dragen tot een cultuur van verantwoordelijkheid, kunnen organisaties een beroep doen op dilemmatrainingen. Het is de bedoeling dat medewerkers daaruit leren wat integriteit in hun beroep betekent en dat ze zich bewust worden van het belang van integriteit voor hun functioneren. In het laatste hoofdstuk, als de auteur de doelstellingen en opbouw van dilemmatrainingen bespreekt, is hij duidelijk als trainer aan het woord. De talrijke praktische voorbeelden tonen duidelijk aan waar het om gaat en hoe dit thema kan blijven leven in een organisatie. Morele competentie in organisaties / Karssing, Edgar Assen: Koninklijke Van Gorcum, 2004 Trefwoorden: Duurzaam ondernemen, Ethiek, Maatschappelijke verantwoordelijkheid Vindplaats: OK 65.011.4 KARS Meer lezen? U vindt de bibliotheek op • bibis.vlaanderen.be/opc0001 • intra.coo.vlaanderen.be, knop Bibliotheek
35
SPECIAAL
MILIEUZORG BIJ DE VLAAMSE OVERHEID MOETEN APPARATEN ALTIJD PARAAT STAAN?
Gun jezelf een lift met de trap! Wie zet het koffiezetapparaat af? Dat zijn alvast enkele van de nieuwe slogans die een nieuw jaarthema inluiden voor het project Milieuzorg bij de Vlaamse overheid. An Saye en Wouter Florizoone van de Centrale Coördinatiecel Milieuzorg (LIN) geven een woordje uitleg. door Maarten De Gendt
“
V
orig jaar werkten we rond het thema afval, maar dit jaar gaat de aandacht naar een rationeler energieverbruik”, steekt Wouter Florizoone van wal. Dat mag wel, zo blijkt uit de cijfers die An Saye erbij haalt: “Wist je dat het ministerie per ambtenaar evenveel elektriciteit verbruikt als een gezin van twee volwassenen en een kind? En dat we samen evenveel brandstof voor verwarming stoken als vierduizend gezinnen?” Goedendag: Sprekende cijfers … Wouter Florizoone: “En al die elektriciteit zorgt voor veel CO2-uitstoot. Die willen we verminderen om het broeikaseffect tegen te gaan. Ons land heeft daarom het Kyoto-protocol mee ondertekend. De afspraak is dat in Vlaanderen de uitstoot met 5,2% vermindert in vergelijking met 1990. En daar wil de Vlaamse overheid
Wouter Florizoone: “Neem de wagen als het echt niet anders kan.” 36
volop aan meewerken. Als we aan de bedrijven en burgers een inspanning vragen, moeten we natuurlijk zelf het goede voorbeeld geven.” Goedendag: Is dat niet erg moeilijk? An Saye: “We kunnen nog veel energie besparen zonder comfort te verliezen. Bijvoorbeeld door een energieboekhouding bij te houden, zoals dat in een deel van de gebouwen van het ministerie al gebeurt. Iedere maand worden de individuele tellerstanden genoteerd zodat je het energieverbruik over verschillende periodes en op verschillende locaties kunt vergelijken. Zo zijn er al lekken en andere verborgen energieverspillers opgespoord. Bovendien zijn de meeste gebouwen sinds twee jaar aan een energieaudit onderworpen. Dat is een gedetailleerde technische doorlichting van alles wat met energieverbruik te maken heeft, van verwarmingsinstallatie tot en met de lichtinval op de individuele bureaus. Dankzij die audit kunnen investeringen in milieuvriendelijke technieken gepland worden, die op termijn voor een fikse besparing in energieverbruik én in kosten zorgen.” Goedendag: Het gaat dan om acties die op grote schaal ondernomen worden. Maar kunnen wij ook individueel ons steentje bijdragen? Wouter Florizoone: “Natuurlijk! Elke ambtenaar kan het STOP-principe toepassen telkens als hij een dienstverplaatsing wil doen. De letters uit STOP staan voor ‘stappers, trappers, openbaar vervoer en personenwagen’, in die volgorde. Vraag je dus voor elke verplaatsing even af of je ze te voet of met de fiets kunt doen. Als dat niet lukt, zoek dan even uit of het openbaar vervoer een alternatief biedt,
An Saye: “We kunnen nog veel energie besparen zonder comfort te verliezen.”
en neem pas de wagen als het echt niet anders kan.” An Saye: “Door op kleine dingen te letten kun je als ambtenaar heel wat energie besparen: de lichten in je bureau uitdoen als je er even niet bent, of de lift ruilen voor de trap. En uiteraard kun je elektrische apparaten uitzetten als je ze niet gebruikt. Zo kun je je computerscherm beter uitschakelen tijdens de lunch of tijdens vergaderingen, dan een energieverslindende screensaver te gebruiken. Ook je computer kun je het best helemaal uitzetten als je ’s avonds naar huis vertrekt. Het is een misvatting dat aan- en uitzetten meer energie verbruikt. Bij het opstarten is er wel even een korte piek in het stroomverbruik, maar die is verwaarloosbaar in vergelijking met het totale verbruik van een computer die een hele nacht aan blijft staan.” • www.vlaanderen.be/milieuzorg
IMZ/PROEFSTUK
ETEN OM NIET TE VERGETEN door Hilde Desmedt
GROEN BESTEK: DRIE KEER HET GOEDE VOORBEELD door Tjörven Stuer
Aardpeer, koolrabi, pastinaak, kardoen, postelein, rammenas, zuring en warmoes (ook wel snijbiet genoemd): groenten uit grootmoeders tijd ... nu zo goed als vergeten. Ten onrechte, want deze oudjes staan nog best hun mannetje in de keuken. Bovendien is het weer eens wat anders dan wortelen, erwtjes en boontjes. Opvallend is dat die groenten nu opnieuw in de rekken van de supermarkt liggen. Sommige chefs zetten ze weer op de kaart, weliswaar in een trendy jasje. We pikken er twee uit: de snijbiet en de pastinaak. Groenten zonder kapsones die het best passen in eenvoudige bereidingen.
GRATIN VAN SNIJBIET EN ROQUEFORT
Milieubewust aankopen is een van de belangrijkste vertrekpunten om voor het milieu te zorgen. Binnen de Vlaamse overheid worden bij aankopen al vaak milieucriteria gehanteerd (zie ook pag. 34). Maar het kan zeker nog milieubewuster. Daarom laten enkele administraties hun aankopen nu doorlichten naar aanleiding van de actie Groen Bestek van de Bond Beter Leefmilieu. Een van de grootste spelers in het aankoopbeleid van ons ministerie is de administratie Logistiek Management (ALOMA) bij AZF. In het kader van de actie laat die administratie alvast haar aankoop van papier, kantoormaterialen en schoonmaakmiddelen bekijken vanuit het milieuperspectief. Ook de administratie Algemene Administratieve Diensten bij LIN beheert grote aankoopcontracten en gaat nu na of haar leverancier van kantoormaterialen ook milieuvriendelijke materialen kan aanbieden. Alle beetjes helpen, zo redeneren de collega’s van de administratie Cultuur bij WVC. Zij gaan na welke traiteurs milieusparende recepties kunnen aanbieden en zullen vanaf nu ook milieuvriendelijker kantoormateriaal aankopen. Daarmee wil WVC aantonen dat ook ‘verticale’ administraties milieubewuster kunnen kiezen. Het Groen Bestek sluit aan bij de Milieukoopwijzer, een interessante website met milieusparend koopadvies, die met de steun van AMINAL (LIN) wordt ontwikkeld. Daar kunt u vanaf nu ook het hele verhaal volgen. Wat weten de deelnemende administraties al van interne milieuzorg? Hoe kopen ze aan en waar liggen de knelpunten om duurzamer aan te kopen? En vooral: wat is het uiteindelijke resultaat? • www.milieukoopwijzer.be • www.vlaanderen.be/milieuzorg
Van de snijbiet worden de groene bladeren (die op spinazie lijken) en de witte bladstelen apart gebruikt. Snijbiet is rijk aan vitamine C en D en bevat veel vezels en calcium. Dit hebt u nodig: 1 kg snijbiet, 2 eierdooiers, een klein potje room, 80 gram roquefort of andere blauwschimmelkaas en boter Zo gaat u te werk: Verwijder de bladeren (die kunt u gebruiken voor soep of puree). Breek de stengels om de draden te verwijderen. Snijd de stengels in reepjes van twee centimeter. Was de reepjes en laat ze uitlekken. Meng de eierdooiers met twee lepels room. Stoof de snijbiet in een flinke klont boter in een pan met deksel. Reken ongeveer een kwartier. Giet de rest van de room in de pan en laat het geheel nog een tiental minuten op een laag pitje sudderen. Verbrokkel de kaas over de snijbiet en roer alles goed om. Haal de pan van het vuur en meng het eierdooiermengsel onder de groente. Kruid met peper en weinig zout. Schep het groentemengsel in een ovenschaal en zet het enkele minuten onder de hete grill tot het een goudbruin korstje heeft. Geef er stevig op steen gebakken bruin boerenbrood bij.
PASTINAAK MET TUINKRUIDEN De geelwitte pastinaak lijkt wat op een wortel en heeft een zachte, zoete smaak. Men kan er alle kanten mee uit in de keuken: stoofgerechten, soep, puree. De pastinaak voelt zich overal thuis. Jonge pastinaken kunnen geraspt worden. Ze zijn heel lekker in combinatie met een mieriekswortelsausje. Dit hebt u nodig: 750 gram jonge pastinaak, 20 cl kippenbouillon, kervel, platte peterselie en een klontje boter Zo gaat u te werk: Schil de pastinaken, was ze en dep ze droog. Snijd ze in dobbelsteentjes. Stoof de groenten al roerend in een klont boter tot ze goudbruin zijn. Overgiet de groenten met de bouillon en kruid ze met peper en zout. Laat nog een kwartiertje stoven zonder deksel. Hak twee eetlepels kervel en evenveel peterselie fijn en strooi de kruiden over de pastinaak. Deksel op de pan en nog enkele minuten stoven. De groenteschotel past perfect bij een gebraden lamsbout. • www.vlaanderen.be/goedendag/proefstuk
37
VORMING
WERKEN MET EEN GOED GEVOEL Je goed voelen op het werk, dat is voor ieder van ons belangrijk. De Vlaamse overheid doet dan ook veel inspanningen om dat waar te maken. Maar soms loopt het wel eens mis en hebben we geen zelfvertrouwen meer in onszelf of in onze omgeving. Er ontstaan spanningen en sommigen van ons worden ziek of geraken in een conflictsituatie. Wat dan? door Gerda Serbruyns en Freija De Smet
Anne Bekaert werkt al twaalf begrijpt. Dan pas kun je er greep jaar bij het ministerie van de op krijgen. Daarom leren we de Vlaamse Gemeenschap als cursisten om feedback te geven en trainster van de opleiding te krijgen.” ‘Omgaan met conflicten’. We klopten bij haar aan en vroegen U vindt het beleid rond een posiof het ministerie een conflictrijtief arbeidsklimaat in dit ministeke omgeving is. “Niet meer dan rie op de website van Spreekbuis. andere werkvloeren,” nuanceert Om advies te vragen of om in Anne meteen, “al zijn er binvertrouwen moeilijkheden te signen het ministerie natuurlijk wel naleren of te bespreken kunt u afdelingen waar meer conflicten altijd terecht bij de vertrouwenskunnen voorkomen, zoals in de persoon van uw departement, bij bijzondere jeugdinstellingen.” de interne preventieadviseur voor Anne verwacht wel dat er met psychosociaal welzijn en bij het Trainster Anne Bekaert leert collega’s omgaan met conflicten. de invoering van BBB meer conmeldpunt Spreekbuis. flicten zullen ontstaan. Mensen komen immers in nieuwe structuren terecht, krijgen een nieuwe functie, Intern Vertrouwenspersonen per departement: werken met een nieuwe chef of in een nieuwe groep collega’s. “Voor zo’n COO: Annemie Morren 02-553 58 31 nieuwe groep echt goed werkt, treden er een aantal spanningen op”, aldus AZF: Hilde De Paepe 02-553 53 14 Anne. “Die moeten leiden tot het maken van goede afspraken tussen de WIM: Martin De Cuyper 02-553 45 17 groepsleden. Dat is een normaal proces.” OND: Annie Hofman 02-553 87 88 WVC: Jan Willems 02-553 31 83 In een conflict zijn er altijd twee partijen, maar het is niet altijd mogelijk EWBL: Eric Min 02-553 44 40 om een schuldige aan te wijzen volgens Anne. “Je goed voelen op het LIN: Wouter De Boeck 02-553 79 81 werk is de verantwoordelijkheid van zowel de organisatie als van het indiDany Vissers 02-553 72 29 vidu. In de opleiding maken we de switch van ‘mijn chef dit of dat’ naar Interne preventieadviseur psychosociaal welzijn: ‘wat kan ik zelf doen?’ Cursisten krijgen inzicht in hun eigen mogelijkheIDPB: Annemie Lagrain 0499-59 38 07 den. We gaan niet op zoek naar de waarheid en zoeken ook niet naar een Extern Spreekbuis: schuldige. We spreken geen waardeoordelen uit en pluizen het verleden telefonisch meldpunt (ook anoniem bellen is mogelijk) niet uit. Maar we stellen wel de vragen: ‘Wat ga je nu doen?’ en ‘Hoe ga e-mail:
[email protected] 0800-92 5 93 je toekomstgericht verder werken?” De cursisten steunen elkaar in hun zoektocht naar een antwoord op die OPLEIDING VOLGEN? vragen. Zij zijn een klankbord voor elkaar en geven elkaar feedback. Anne: “We creëren een positieve sfeer in de opleiding zodat iedereen voor Naast de opleiding ‘Omgaan met conflicten’ leren cursisten ook in de elkaar openstaat en van elkaar kan leren. Samen met de groep zoeken we andere communicatieopleidingen feedback geven en krijgen (Helder naar mogelijkheden om met een bepaald conflict om te gaan. We stimu- en overtuigend communiceren; Wendbaar communiceren) en op een leren de cursisten om uit de verschillende mogelijkheden de voor hen assertieve manier opkomen voor zichzelf (Assertief zijn; Assertiviteit; beste oplossing te kiezen.” Opkomen voor jezelf ). Kunnen we dan besluiten dat we conflicten maar beter kunnen vermijden? Dat zou verkeerd zijn volgens Anne Bekaert: “Conflicten zijn nu eenmaal nodig om tot harmonie te kunnen komen. Je kunt natuurlijk wel beter met een conflict omgaan als je het kunt plaatsen, als je het 38
• intra.azf.vlaanderen.be/personeelsontwikkeling • www2.vlaanderen.be/personeelsbeleid/spreekbuis/index.htm
VERSTRIKT IN HET WEB
STERREN IN DE BLOGOSFEER Iedereen die in is en iets interessants te vertellen heeft, blogt vandaag de dag een weblog bijeen. Anderen fotobloggen liever en een heel kleine groep trendsetters is gestart met podcasten. Jeetje, waar hebben we het in ‘s hemelsnaam over? Wel, over iets wat sommigen het bijhouden van een dagboek noemen en anderen het laten voltekenen van een poëziealbum. Laten we maar meteen de blogosfeer induiken!
door Vincent Sennesael
Mensen die bloggen of een weblog bijhouden doen niet veel meer dan een dagboek bijhouden. Ze schrijven onder andere over alledaagse gebeurtenissen, reflecteren en mijmeren over het leven. Al die kanttekeningen publiceren ze op een persoonlijke site. Die wordt een weblog genoemd omdat die voldoet aan een aantal kenmerken: de tekstjes staan in omgekeerd chronologische volgorde op het scherm, lezers kunnen commentaar geven en de artikeltjes van de voorbije maanden of weken worden opgeslagen in een raadpleegbaar archief. Naast de gewone blogger bestaat ook nog de fotoblogger die zijn kijk op de wereld geeft via zelfgemaakte foto’s, de podcaster die mp3geluidsbestanden inspreekt of vol dj’t en de mobiele blogger die via een gsm berichten en beelden publiceert. EEN BLOG AAN HET BEEN De term weblog verscheen voor het eerst in 1997, maar pas in 1999 zou het fenomeen aan zijn opmars beginnen met de start van www. blogger.com, een webdienst om gratis en zonder enige technische kennis een blog te starten. In de nasleep van de aanslagen van 11 september ontstonden veel blogs: mensen die alles van
dichtbij hadden meegemaakt, wilden over hun ervaringen schrijven en in contact komen met lotgenoten. De grote doorbraak startte met de Amerikaanse inval in Irak. Een aantal blogs, zoals politics.relevanta.com, speelden zo kort op de bal dat ze sneller dan CNN en BBC over het verloop van de oorlog konden berichten. Toen de tsunami Zuidoost-Azië trof, bewezen weblogs dat ze ondertussen een vaste waarde geworden zijn voor berichtgeving via het internet: voor de CNN-journalisten waren vertrokken, verschenen de eerste getuigenissen al op de blog boingboing.net.
blogs af om tweemaal per dag een top-30 van onderwerpen te publiceren. Niet al die bloggers zijn even actief, maar bij dominiek.be, blog.zog. org en lvb.net valt er altijd veel te rapen.
Blogs beginnen ook voor controverse te zorgen. Google en Microsoft lopen niet hoog op met werknemers die bloggen. Schrik voor lekkende bedrijfsgeheimen en deuken in het imago leiden tot ontslagen. Een bloggende, in Irak actieve Amerikaanse soldaat moest van de overheid manu militari zijn blog sluiten en de chef Informatie van CNN nam ontslag nadat hij in verschillende blogs onder vuur kwam te liggen na een gewaagde uitspraak.
Zijn er Vlaamse ministers met een blog? Jawel. Acht ministers hebben een persoonlijke website en vijf zouden een blog hebben volgens blogger lvb.be. Als je die vijf van dichtbij bekijkt, is er eigenlijk maar één minister met een échte blog: Bert Anciaux. Bijna dagelijks vult hij zijn dagboek aan op www.bertanciaux.be. Welk land kan zeggen dat het een minister van Cultuur in blogosfeer heeft?
Onlangs hebben een paar Belgische bloggers de handen in elkaar geslagen om een Belgische megablog op poten te zetten. Die is op 1 april van start gegaan en kunt u bezoeken op www. struikgewas.be. BLOGGEN OOK?
VLAAMSE
MINISTERS
IN HET KONINKRIJK BLOGIUM Ook in België vindt bloggen veel bijval. De Belgische blogosfeer wordt geobserveerd door www.blogium.be en loopt ongeveer 20.000 39
DOEDINGEN
Thargeiten en takins in de Antwerpse Zoo en goudkopleeuwaapjes in Dierenpark Planckendael, met het gezins- of individuele abonnement van de Sociale Dienst kunt u die beestjes elke dag gaan bewonderen. Naast gratis en onbeperkt toegang tot de zoo en het dierenpark, geniet u met het abonnement ook een stevige korting of gratis toegang in tal van binnen- en buitenlandse recreatieparken. Vergeet ook niet de kortingen op culturele evenementen (zie ook p. 41)! U leest er meer over in de rondzendbrief van de Sociale Dienst.
SYMFONISCHE BOZAR
• www.abconcerts.be
• intra.vlaanderen.be/socdienst • www.zooantwerpen.be • www.planckendael.be
BROODJE BRUSSEL In mei kunt u samen met Broodje Brussel weer een stapje in de wereld zetten: concerten en stadswandelingen, een bezoek aan de tentoonstellingen Visionair België, Romantisme in België en The Return of the Swallows (over de Anneessenswijk met Els Dietvorst), op verkenningstocht rond de Kleine Zavel en de kunstwerken aan de Koning Albert II-laan. En nog zoveel meer. Meer informatie krijgt u bij Onthaal en Promotie Brussel, Muntplein, Prinsenstraat 8, 1000 Brussel, tel. 0800-13 700. • www.broodjebrussel.be
VERDI IN ALDEN BIESEN In juni staat Alden Biesen weer volop in het teken van het Zomeroperafestival. Zo kunt u er genieten van La Traviata van Giuseppe Verdi, het verhaal over een onmogelijke liefde tussen een jonge dichter en een Parijse courtisane. De allerkleinsten krijgen een primeur met de nieuwe opera Fabel van Ooh en Aah, een modern sprookje over een meisje met uitzonderlijke stembanden. U kunt ook twee kasteelconcerten meepikken. Reserveer wel tijdig! Meer informatie via tel. 011-45 03 12. Tijdens de Dag van het Park op 29 mei zijn er gratis rondleidingen in de Franse tuinen en het prachtige Engelse park. Meer infor-
WIE ZOEKT … De afdeling Bos en Groen - houtvesterij Leuven (LIN) organiseert voor de tweede keer een educatieve en toeristische fiets- en autozoektocht. Het 50 km
Van 31 mei tot en met 4 juni vult de Filharmonie het Paleis voor Schone Kunsten (PSK) met enkele van de grootste klassieke melodieën: de negen symfonieën van Beethoven. Houdt u niet zo van klassiek, dan brengt het PSK u met het festival Eeuwige reizigers in de wereld van de zigeunermuziek. Tijdens het weekend van 3 juni kunt u er onder andere genieten van de onweerstaanbare klanken van de Servische fanfare Slonovsky Bal en het slotconcert met flamencodanseres Concha Vargas en -zangeres Juana La Del Revuelo. Het PSK geeft voor de symfonieën en het festival telkens tienmaal twee kaartjes weg (twee kaartjes per ambtenaar). Bel op vrijdag 13 mei tussen 10 en 11 uur naar 02-507 84 46 en vermeld er duidelijk bij dat u Vlaamse ambtenaar bent.
© KIK
SOCIALE DIENST
40
• www.alden-biesen.be • www.zomeropera.be
en speelse Red Zebra en The Paranoiacs die dit jaar al twintig jaar op het podium staan. Het belooft een vlammende avond te worden. Verder op het AB-programma: Janez Detd (8 mei), Mariza (11 mei), DAAU (20 mei), Nitin Sawhney (3 juni), Henry Rollins (10 juni) en BJ Scott (15 juni).
matie bij
[email protected] of tel. 089-51 93 43.
door Natalie Hulsen
lange traject loopt langs rustige Hagelandse wegen. Een van de vertrekpunten is de prachtige abdij van Averbode. De tocht wordt feestelijk ingezet op 5 juni. U kunt deelnemen tot en met 11 september 2005, voor de prijs van 5 euro. Meer informatie bij de houtvesterij Leuven, tel. 016-21 12 21,
[email protected]. be, of bij de boswachterij van Aarschot: 0479-67 94 12. • www.bosengroen.be
• www.bozar.be
DE BOER OPGAAN EVEN PARKEREN Op 29 mei 2005 tonen heel wat Vlaamse stedelijke en gemeentelijke parken hun schoonheid tijdens de 15de editie van de Dag van het Park. Het thema even PARKeren zet de parken en het openbaar groen als rust- en adempunt in de stad centraal. Om daarvan volop te kunnen genieten, kunt u deelnemen aan een van de vijftien fietszoektochten die in het kader van Kom op tegen Kanker in een heuse fietsgids gebundeld werden. Tijdens de Dag van het Park worden de tochten feestelijk ingefietst (zie ook onze zomerzoektocht in dossier). Voor het volledige programma van de honderd deelnemende steden en gemeenten kunt u terecht op de site van Bos en Groen of vraagt u de brochure aan via de Vlaamse Infolijn: 0800-3 02 01. • www.bosengroen.be
PUNK IN DE AB! Op 21 mei krijgt u in de Ancienne Belgique drie keer punk op een avond, met The Kids, het immer actuele
Tot en met 28 augustus brengen Suske en Wiske u in het Natuureducatief Centrum De Vroente vijf eeuwen terug in de tijd. Tijdens de gratis tentoonstelling Graven, plaggen, steken vertellen ze u alles over de ontginning van de Kalmthoutse Heide. Kruip mee in de teletijdmachine en ontmoet er de noeste boeren en arbeiders die van de Kalmthoutse Heide een stevige brok natuur hebben gemaakt! Op 24 juni kunt u er ook een mooie avondwandeling maken. Schrijf snel in! Meer informatie bij De Vroente, Putsesteenweg 129, Kalmthout, tel. 03-620 18 30. U kunt de tentoonstelling elke weekdag bezoeken van 9 tot 17 uur en in het weekend van 14 tot 17 uur. • www.devroente.be
SOCIALE DIENST
KORTINGEN EN CULTUUR Zin in een dagje uit? De Sociale Dienst geeft u ook dit jaar een duwtje in de rug met interessante kortingen op musea en culturele evenementen. Een greep uit het aanbod … door Eddy Degroot
In de brochure Vakantie en Vrije Tijd, die in maart in uw brievenbus viel, vindt u naast de vertrouwde musea ook een hele reeks nieuwe aanbiedingen. Zo kunt u de heerlijke geur van chocolade opsnuiven in het Chocolademuseum in Brugge, of u laten verblinden door de prachtige juwelen in het Diamantmuseum in Antwerpen. Wielerliefhebbers kunnen dan weer terecht in het Nationaal Wielermuseum in Roeselare. Op vertoon van de personeelskaart van de Sociale Dienst krijgt u er een fikse vermindering op de toegangsprijs. Om die kaart te ontvangen, hoeft u enkel een aanvraagformulier in te vullen dat u samen met een pasfoto naar de Sociale Dienst opstuurt. U vindt het formulier op onze intranetsite. CULTURELE EVENEMENTEN Het culturele aanbod van de Sociale Dienst gaat nog verder. Net als vorig jaar krijgt u in het Paleis voor Schone Kunsten (PSK) in Brussel met uw personeelskaart een korting van 25% op de kaarten voor de concerten van het Nationaal Orkest van België op vrijdag of zondag. Ook het last-minutekaartsysteem voor andere concerten in het PSK wordt voortgezet. In de loop van dit jaar wordt ook de actie van de Burenabonnementen van het Kaaitheater verlengd. Vijf toptentoonstellingen staan op het programma: Het Geheugen van Congo (Tervuren), Schildersignatuur (Brussel) en Van Ensor tot Bosch (Brussel), Corpus Brugge 05: Tussen huid en orgasme en Memling en het portret (Brugge). Het aanbod van pret- en dierenparken werd uitgebreid met Mini-Europa en Océade. Meer informatie vindt u in de rondzendbrief of op onze intranetsite. Voor deze tentoonstellingen en pret- en dierenparken kunt u tot en met 15 november toegangskaarten aan een voordelig tarief krijgen. Vorig jaar verkocht de Sociale Dienst er maar liefst 12.755.
Naast de vijf tentoonstellingen biedt de Sociale Dienst u nog een fikse korting op twee tentoonstellingen in Mechelen, op het eind van dit jaar. Zo komt u in de prachtige omgeving van de volledig gerenoveerde erfgoedbrouwerij Lamot alles te weten over de wereld van Margareta van Oostenrijk en Margareta van York. Videokunst brengt u in beweging langs een traject door het hart van de stad. Voor die evenementen kunt u vanaf juni telefonisch reserveren. Bij het bezoek moet u ook uw personeelskaart van de Sociale Dienst tonen. ‘TOUREN’ MET KORTING Naast de diverse kortingen voor culturele evenementen kunt u als pendelaar een voordelige autoverzekering krijgen, aangeboden door Touring Verzekeringen. Daarmee kunt u uw auto tot 32 procent goedkoper verzekeren. Op die manier beloont Touring pendelaars die hun wagen thuis of aan het station laten staan, en de trein, tram, bus of metro naar het werk nemen. Als u uitzonderlijk toch eens met de auto naar het werk moet, bijvoorbeeld door een treinstaking, een personeelsfeest, of een speciaal bezoek, hebt u ook recht op het pendelaarstarief. Ook wie met de fiets naar het werk komt, en een fietsvergoeding krijgt, kan van het voordelige tarief genieten. Wilt u zelf weten hoeveel u als pendelaar op uw autoverzekering kunt besparen, dan maakt Touring voor u gratis een berekening. U hoeft daarvoor alleen maar het formulier in te vullen en op te sturen dat u terugvindt op de intranetsite van de Sociale Dienst.
• intra.vlaanderen.be/socdienst • www.ikpendel.be • www.ikfiets.be
41
1519 2 IN DIENST COÖRDINATIE 21.03.05, Philippe Ségard ALGEMENE ZAKEN EN FINANCIËN 31.01.05, Katrien Van Boxstael; 14.02.05, Marie-Jeanne Mertens; Annelies Mouton; Gilberte Vanhees; 17.02.05, Sarah De Pourcq; 1.03.05, Vanessa Blommaert; Suzana Gjorgeva; Nadège Laurent; Marie-Rose Van Wesemael; 16.03.05, Lien Wauters-Van der Taelen ONDERWIJS 24.03.05, Liesbet Kindt; Maaike Taelman WELZIJN, VOLKSGEZONDHEID EN CULTUUR 26.01.05, Kim Huysmans; 1.02.05, Jozef Bosmans; Lies Debruyne; Tarik Kösedag; Sandra Timmermans; Evi Vreven; 8.02.05, Daisy Werbrouck; 9.02.05, Nancy Van der Auwera; 21.02.05, Simone Borremans; Monica Hendrickx; 25.02.05, Farida Zarouali; 1.03.05, Karim El Bodmossi; Ivo Van Aken; 2.03.05, Stefaan De Clercq; Emmily Franchois; 3.03.05, Ellen Plets; 9.03.05, Jessica Vandendries; 23.03.05, Sihame Benaou ECONOMIE, WERKGELEGENHEID, BINNENLANDSE AANGELEGENHEDEN EN LANDBOUW 1.02.05, Rita Hauchecorne; Johannes Verspeelt; Jozef Windels; 1.03.05, Katleen Butaye; Roel Loos LEEFMILIEU EN INFRASTRUCTUUR 26.01.05, Hong Phuoc Le Huu; 1.02.05, Jan Brams; Bernard Chaidron; Willem De Schryver; Kim Ruysseveldt; 7.02.05, Ward De Coninck; Marc Francq; Shu Wei Yao; Oscar Zenteno-Cobaisse; 15.02.05, Marjan Decroos; 21.02.05, Nick Desot; Elke Van Acoleyen; Tim Ver Eycken; Steven Verhoeven; 22.02.05, Yves Saeys; 1.03.05, Caroline Geeraerts; Inge Heuzel; Robert Ingelrelst; An Leyssen; Koen Smets; 7.03.05, Wannes Wouters; 15.03.05, Stefan Vleugels; 21.03.05, Filip Collet; Bart Moens; 29.03.05, Jan Van Valcke; 31.03.05, Kristoff Badts
UIT DIENST COÖRDINATIE 1.02.05, Josiane Lettelier; 5.02.05, Peter Van Hove; 5.03.05, Veronique Verreycken ALGEMENE ZAKEN EN FINANCIËN 1.01.05, Christian Halsberghe; 29.01.05, Muriel Dumarey; 1.02.05, Anneleen Goossens; Nathalie Van Cauwenberg; 10.02.05, Ingrid Van Put; 15.02.05, Sindy De Ruysscher; Koenraad Van den Neste; 1.03.05, Ingrid Asselman; Diederik De Pot; Monique Kleynnaert; Ingrid Mostrey; Katleen Scheers; Jacqueline Van Der Linden; 6.03.05, Alexandra Eyckmans; 18.03.05, Abdelouahed Azouani; bOb Van Reeth WETENSCHAP, INNOVATIE EN MEDIA 15.01.05, Helga Debontridder; 1.03.05, Ann Van Driessche ONDERWIJS 7.03.05, Ann Mortier; 8.03.05, Ghalid Echambit; 22.03.05, Redouan Lamrini WELZIJN, VOLKSGEZONDHEID EN CULTUUR 1.02.05, Debbie Vancauwenberghe; Ellen Vandenbroucke; 12.02.05, Barbara De Beul; 14.02.05, Jeroen Van de Walle; 28.02.05, Wim Camelbeek; 8.03.05, Edwin Ysebaert; 29.03.05, Malika Bendelladj ECONOMIE, WERKGELEGENHEID, BINNENLANDSE AANGELEGENHEDEN EN LANDBOUW 1.02.05, Sandra Tiné; Lotte Vandekeybus; 10.02.05, Mustapha El Aïssaoui; 14.02.05, Luc Billo; Martine Notebaert; 23.02.05, An Baaths; 1.03.05, Tom Buntinx; Hans Kerrinckx; Philip Tant; 3.03.05, Kathleen Bervoets; 10.03.05, Marleen Neyskens LEEFMILIEU EN INFRASTRUCTUUR 1.01.05, Florent Hulsmans; Monique Vanvinckenroye; Frank Verslype; 31.01.05, Bavo Peeters; 1.02.05, Bernadette Calus; Donovan Cappelle; Sabine Caremans; Curt Ceunen; Bert De Busser; Rik De Groote; Gerda Dekeyser; Annemie Vanlaer; 7.02.05, Jean-Marie Maes; 8.02.05, Kim Goderis; 14.02.05, Heidi Buys; 16.02.05, Ann Vrancken; 1.03.05, Brigitte Braet; Chris Buysse; Nancy De Ceuleneer; Hugo Graf; Joachime Nason; Paula Ruelens; Danny Van Assche; Annelies Verwaeren; 3.03.05, Ilse Lepez: 4.03.05, Wesley Vanryckeghem; 7.03.05, Tim Van der Auwera; 8.03.05, Christian Pigeolet; 9.03.05, Nigel Jaamann
EEDAFLEGGING LEEFMILIEU EN INFRASTRUCTUUR 21.02.05, Dirk Aelvoet; Natascha Appermans; Deborah Baert; Dave Baerts; Kris Bauters; Christophe Bervoets; Katleen Blancquaert; Jan Bockstael; Thomas Bogataj; Stefan Boni; Nancy Borloo; Maria Bosmans; Isabelle Brackx; Luc Bulteel; Dirk Buyle; Sabine Buyle; Sandra Cardoen; Danny Claus; Leen Clinckspoor; Jan Crombez; Katty Cypers; Natasja De Baets; Erik De Block; Koen De Brabanter; Ingo Deckers; Katrien De Cock; Nele Dedene; Helen Defever; Wendy De Groodt; Filip De Keyser; Rik Delameillieure; Steven De Mul; Jurgen De Wolf; Mathias De Wolf; Erika D’Haeseleer; Sven D’Hondt; Wim Diels; Jean-Marc Dumon; Steve Franckx; Martin François; Karien Froidmont; Rudi Geens; Cindy Geentjes; Bart Geers; Piet Geleyns; Christiene Helsen; Sabrina Heymans; Bart Hoeymans; Johan Holsters; Ellen Hutsebaut; Sofia Ibnou Cheikh; Daniël Josten; Philippe Keppens; Luc Knockaert; Syteven Lauwereins; Christophe Lechat; Leo Lodewyckx; Lutgarde Maebe; Koen Maertens; Ellen Maes; Koen Maréchal; Jan-Willem Marteijn; Katrien Martens; Ilse Mathys; Mario Minnebo; Kathleen Moësse; Kim Munnecom; Bart Naessens; Odin Nicaese; Inge Overmeer; Wouter Pappaert; Cindy Polfliet; Jan Poukens; Michiel Reynders; Nancy Roose; Luc Schrey; Carla Slootmaekers; Danny Tassent; Elke Teugels; Tania Thienpont; Mark Thyberghien; Leen Torfs; Jean-Paul Trenson; Daniël Van Belzen; Petrus Van Belzen; Bart Vanberghen; Tom Van Beveren; Gunther Van Broeck; Marleen Van De Moortel; Jenike Vandenberghe; Johnny Van Den Berghe; Els Van den broeck; Veerle Van den Eynde; Peter Vandenholen; Cathérine Van den Spiegel; Kathy Van der Linden; Stijn Van De Vyver; Ann Van de Walle; Dirk Van Elverdinghe; Nadia Van Haelst; Petra Vanheusden; Philippe Van Itterbeek; Edward Van Keer; Grete Van Laer; Ann Van Loqueren; René Van Maaren; Kurt Vanpoecke; Paul Van Roosbroeck; Eliane Verboven; Jan Vercaemst; Hans Vereecken; Ilse Vergauwen; Frederik Verplancke; Guido Vervaet; Wim Willaert; Jan Wuytack; Vicky Wuyts
42
KOMEN EN GAAN
HUWELIJKEN WELZIJN, VOLKSGEZONDHEID EN CULTUUR 11.02.05, Marijn Vanoverberghe met Sofie Sauer; 18.03.05, Pascale Van Kerckvoorde met Peter Delagaye ECONOMIE, WERKGELEGENHEID, BINNENLANDSE AANGELEGENHEDEN EN LANDBOUW 19.02.05, Els Lapage met Sammy Vanden Driessche; 25.02.05, Sarah Coppens met Jan Vermeiren LEEFMILIEU EN INFRASTRUCTUUR 11.02.05, Cindy Geentjens met Peter Delys; 12.02.05, Martin Pyck met Jeannine Deloz; 14.02.05, Sabrina Maebe met Jurgen Van Leene; 18.02.05, Johnny Van Den Berghe met Nancy Druwez; 26.02.05, Kato Mennens met Jan Olbrechts; 4.03.05 Stephen Gombert met Inge Citron; 18.03.05, Ronny Provost met Marianne Vantyghem; 30.03.05, Inge Vanelderen met Christophe Surinx
GEBOORTEN Omdat het voorlopig onmogelijk is om de geboorte uit Vlimpers te halen, kunnen wij hier enkel degenen vermelden die u ons zelf mailt (
[email protected]) COÖRDINATIE 10.01.05, Jurre, zoontje van Iris De Bock WETENSCHAP, INNOVATIE EN MEDIA 20.01.05, Bert, zoontje van Nicolas Claeys ONDERWIJS 24.01.05, Wout, zoontje van Els Vancluysen WELZIJN, VOLKSGEZONDHEID EN CULTUUR 15.01.05, Arne, zoontje van Viki Demild; 31.01.05, Florian, zoontje van Stefan Acke; 6.02.05, Daan, zoontje van Wendy op ’t Roodt ECONOMIE, WERKGELEGENHEID, BINNENLANDSE AANGELEGENHEDEN EN LANDBOUW 17.06.04, Natan, zoontje en Sarith, dochtertje van Mario Boone; 22.08.04, Wout, zoontje van Björn Heirbrant; 22.10.04, Maia, dochtertje van Wim Vandenhaute; 2.12.04, Maurice, zoontje van Ludo Halsberghe
OVERLEDEN ONDERWIJS 21.12.04, Huguette Cultiaux WELZIJN, VOLKSGEZONDHEID EN CULTUUR 26.12.04, Peter Hooft ECONOMIE, WERKGELEGENHEID, BINNENLANDSE AANGELEGENHEDEN EN LANDBOUW 29.01.05, Lucien Vanderheyden LEEFMILIEU EN INFRASTRUCTUUR 8.01.05, Hendrik Van Exaerde; 19.01.05, Luc Leen; 21.01.05, Richard Verpoorten; 27.01.05, Philippe Dumont; 11.02.05, Marc Questiaux; 18.02.05, Alain Somers; 19.02.05, Martinus Maas
GEPENSIONEERD COÖRDINATIE 1.03.05, Willy Ruttens ALGEMENE ZAKEN EN FINANCIËN 1.02.05, Norbert De Vlaminck; Nicole Keyaerts; 1.03.05, Patricia Cordemans ONDERWIJS 1.02.05, Freddy D’haeseleer; Yvonne Laenens; Jacqueline Mincke; Maria-Theresia Straetmans; 1.03.05, Marie-Jeanne De Ridder; Willy De Strooper; Mariette Goossens; Georgette Janssen WELZIJN, VOLKSGEZONDHEID EN CULTUUR 1.02.05, Roland Masyn; Sylvain Vermeulen; 1.03.05, Jan Casaert; Ives Demeulemeester ECONOMIE, WERKGELEGENHEID, BINNENLANDSE AANGELEGENHEDEN EN LANDBOUW 1.02.05, Liliane Appelmans; Lucien Vanderstraeten; Valentine Vermeir; Sigrid Wauters; 1.03.05, Victor De Vil; Willy Distelmans; Pierre Geleyns; Carolina Paelinckx; Francois Vermoortele LEEFMILIEU EN INFRASTRUCTUUR 1.01.05, Laurent De Clercq; Henricus Swennen; 1.02.05, Bertrand Becu; Arnold Dauw; Pieter De Bondt; Yvan De Leener; Bernice De Maeyer; Gary Duwyn; Roger Hoflack; Jose Liberloo; Guido Notredame; Erik Stragier; Jenny Van Crombruggen; Emilius Van Nuffelen; Eric Vanderstraeten; Marcel Vantroyen; Lieven Windels; 1.03.05, Julien Baute; Daniel Berten; Acordina Buys; Ludovicus Corluy; Jean De Tandt; Jan De Wulf; Jules Decoster; Frank Jacquet; Mariette Sedeyn; Willy Van den Bempt; Felix Van Passel; Eric Van Snick; Valere Vanoirbeek; Marie Verhoeven; Georges Verlot; Robert Vertente
Deze informatie werd ons op 24.03 en op 6.04 verstrekt door de afdeling Interdepartementale Management Informatiesystemen, die zich hiervoor baseerde op de gegevens van Vlimpers; indien uw gegevens foutief zijn, moet u die zelf wijzigen in Vlimpers. Als u niet vermeld wilt worden in een van onze personeelsrubrieken, breng ons dan tijdig op de hoogte via
[email protected]; of tel.: 02-553 55 67.
43
PERSONEELSZAKEN
HOE ZOU HET ZIJN MET …
… VLIMPERS? Met Vlimpers kunt u tot nu toe uw persoonlijke en functiegebonden gegevens bekijken en aanpassen, interne vacatures opzoeken, on line solliciteren, uw loonstrook raadplegen en ook informatie over uw functionele loopbaan. Vorig jaar verfijnde Vlimpers de Welzijnsmodule waarmee het mogelijk moet worden om uw jaarlijkse vakantie, loopbaanonderbreking, deeltijds werken, dienstvrijstelling enzovoort elektronisch aan te vragen. Zo’n 1100 personeelsleden uit nagenoeg alle departementen kunnen intussen hun verlof aanvragen op die manier. Momenteel sleutelt men aan de technische mogelijkheden om de module ruimer toe te passen.
Personeelswerkers en leidinggevenden kunnen binnenkort dankzij de nieuw ontwikkelde rapporteringstools toegang krijgen tot entiteitgebonden informatie over afwezigheden, loonkosten, in-, uit- en doorstroom en kengetallen over personeel in het algemeen. Er wordt werk gemaakt om opleidingen over Vlimpers op te nemen in het vaste vormingsaanbod.
• intra.vlaanderen.be/vlimpers • intrarapportering.vlaanderen.be
… DE LOOPBAANEXAMENS VOOR DE OVERGANG NAAR NIVEAU C? Eind 2004 namen 369 collega’s van niveau D deel aan zo’n loopbaanexamen voor de overgang naar medewerker (rang C1) bij de diensten van de Vlaamse Regering. Na de computergestuurde proeven begin dit jaar konden alle geslaagden via de afdeling Vorming midden april een tweedaagse voorbereiding op de schriftelijke proef volgen. Daarna volgt nog een mondeling gedeelte. Na de examenprocedure zullen alle geslaagden een overzicht krijgen van de vacatures in de verschillende departementen en kunnen ze zich kandidaat stellen. Alleen de opgelegde besparingsmaat-
regelen kunnen dan nog stokken in de wielen steken. Elk departement moet nu voor zichzelf uitmaken of het budget het toelaat om betrekkingen vacant te stellen. Meer informatie bij:
[email protected], tel. 02-553 52 03.
• intra.vlaanderen.be/awpb
… DE BOTTOM-UPEVALUATIE? Onze chefs doen het vrij goed: ze zijn sterk in de koers uitzetten en doelstellingen behalen; delegeren en medewerkers motiveren gaat hen ietwat minder goed af. Zo blijkt uit de bottom-upevaluaties (BUE) voor het middenkader die dit jaar voor de vierde keer gehouden werden. Bij een BUE kunnen wij zeggen wat we van de leiderschapsstijl van onze directe chef vinden en schat de leidinggevende zichzelf ook in. Zo’n 80% van de chefs en ruim twee derde van de feedbackgevers stuurden de vragenlijst terug. Elke leidinggevende én zijn chef ontvangen een rapport waarin staat hoe zijn medewerkers tegen hem aan kijken. Die informatie komt ter sprake tijdens het evaluatiegesprek en wordt opgenomen in het evaluatieverslag.
44
Wie dat wil, kan voor begeleiding aankloppen bij de departementale HRverantwoordelijke of een externe consultant (zie ook Tribune, pag. 48). De resultaten worden in een alomvattend rapport gegoten met aanbevelingen voor de personeelsbeleidsmakers. De topkaderleden worden aan een soortgelijk evaluatiesysteem onderworpen. Niet alleen hun ondergeschikten, maar ook de inhoudelijk bevoegde minister evalueert hun functioneren. De Vlaamse Regering bespreekt daarna de evaluatieverslagen. • www2.vlaanderen.be/personeelsbeleid/bue/index.htm
PERSONEELSZAKEN
BEKNOPT
NIEUWE VLAAMSE BOUWMEESTER Op 23 maart 2005 werd de stedenbouwkundige Marcel Smets voor de komende vijf jaar aangesteld als de nieuwe Vlaamse bouwmeester. Daarmee volgt hij bOb Van Reeth op die in januari 1999 de eerste Vlaamse bouwmeester werd. In 2003 werd zijn ambtstermijn van vijf jaar met een jaar verlengd tot 31 december 2004 om zijn opvolging goed te kunnen voorbereiden. Marcel Smets is gewoon hoogleraar aan de Faculteit Toegepaste Wetenschappen, Departement Architectuur, Stedenbouw en Ruimtelijke Ordening van de K.U.Leuven. Een van zijn specialisaties is de herstructurering van verlaten industriële gebouwen en gebieden. Hij tekende onder andere voor het masterplan van de Leuvense stationsomgeving. Marcel Smets zet de opdracht van de Vlaamse bouwmeester en zijn team voort. Hij zorgt voor de architecturale kwaliteit door selectieprocedures en criteria op te stellen voor toewijzing van architectuuropdrachten en door de overheid te adviseren bij de keuze van de meest geschikte architect of ontwerper. U kunt de Vlaamse bouwmeester bereiken via e-mail
[email protected], of tel. 02-553 76 10.
MEER STAGE- EN WERKERVARINGSPLAATSEN BIJ DE VLAAMSE OVERHEID De Vlaamse overheid wil vanaf volgend schooljaar meer stageplaatsen aanbieden, zowel aan jongeren uit het leerplichtonderwijs als aan volwassenen uit het tweedekansonderwijs. Hoewel er geen volledige cijfergegevens over zijn, bestaat de indruk dat de overheid momenteel een minder actieve stagegever is dan veel andere grote werkgevers (profit en non-profit) in Vlaanderen. Daarom wordt er een actieplan opgemaakt voor de schooljaren 2005-2006 en 2006-2007. Dat moet klaar zijn tegen de zomer en zal vooral aandacht hebben voor enkele doelgroepen (kortgeschoolden, gehandicapten, allochtonen) en voor stageplaatsen die in de privé-sector te weinig worden aangeboden. Naast onbezoldigde stageplaatsen wordt ook werk gemaakt van een aantal bezoldigde werkervaringsplaatsen voor leerlingen uit het deeltijds beroepssecundair onderwijs. De Vlaamse ministers van Bestuurszaken, Werk, Onderwijs, Vorming en Binnenlands Bestuur werken samen aan het actieplan. Ze willen
vooral meer en betere stageplaatsen creëren, zowel in het ministerie van de Vlaamse Gemeenschap, de Vlaamse openbare en wetenschappelijke instellingen, als in steden, gemeenten en provincies. Daarom zal onder andere gewerkt worden aan de begeleiding voor leidinggevenden die stagiairs willen opnemen. Op de verschillende bestuursniveaus én in het onderwijsveld worden momenteel enquêtes en informatiesessies georganiseerd die nuttige gegevens moeten opleveren voor het actieplan. Binnen het ministerie van de Vlaamse Gemeenschap worden in een elektronische enquête specifiek de afdelingshoofden bevraagd. Hebt u ook suggesties voor de opmaak van het actieplan, mail ze dan naar
[email protected].
• www2.vlaanderen.be/personeelsbeleid/stages/index.htm
KLACHTENMANAGEMENT Burgers met een klacht over de Vlaamse overheid, stappen regelmatig rechtstreeks naar de minister of zijn kabinet. Daarom moeten ook de kabinetten de bepalingen van het Klachtendecreet toepassen. Dat staat sinds 18 maart 2005 uitdrukkelijk bepaald in een nieuwe omzendbrief over klachtenmanagement. In de vorige omzendbrief van 1 februari 2002 was dat niet het geval, waardoor klachten die bij de kabinetten binnenkwamen, niet op dezelfde manier werden behandeld. Alle klachten die op een kabinet toekomen, moeten nu worden doorgestuurd naar de bevoegde departementen of openbare instellingen. Daar worden ze geregistreerd en verder autonoom afgehandeld. Kabinetten
kunnen geen instructies geven over de manier waarop de klacht inhoudelijk wordt behandeld. Het Klachtendecreet waarborgt immers de onafhankelijkheid van de klachtenbehandelaar. Klachten over het beleid van de Vlaamse Regering vallen niet onder de toepassing van het decreet en klachten over de werking van het kabinet worden door het kabinet zelf verwerkt.
• personeel.vlaanderen.be/statuten/omzendbrieven_dienstorders/ 2005.htm 45
PERSONEELSZAKEN
BEKNOPT VLAAMSE CODEX NIET MEER OP PAPIER De Vlaamse Codex wordt vanaf 1 januari 2005 niet langer op papier gedrukt. Dat besliste onze minister-president op 18 maart 2005. Ambtenaren en burgers gebruikten de gedrukte versie immers steeds minder waardoor het hoge kostenplaatje niet meer te verantwoorden was. U kunt de elektronische versie blijven raadplegen via de website. Die
wordt in de loop van 2005 vernieuwd, met nog meer mogelijkheden voor de gebruikers. Ook de cd-rom blijft beschikbaar.
• www.codex.vlaanderen.be
IN MEMORIAM Peter Hooft (1958-2004) door Herwin De Kind, team Beleidsevaluatie (WVC) Op zaterdag 12 maart namen we afscheid van onze collega Peter Hooft. Hij was een van de slachtoffers van de tsunamiramp. Samen met zijn echtgenote en zoon zou hij de jaarwisseling in Thailand doorbrengen. Peter en zijn gezin bevonden zich in een van de ergst getroffen gebieden. Vrij snel kregen we bericht dat zijn echtgenote en zoon nog in leven waren. Pas twee maanden na de ramp kregen we uitsluitsel over zijn lot en kwam er een eind aan een periode van onzekerheid. Sinds begin 1999 was Peter in dienst bij de administratie Gezondheidszorg. Daarvoor had hij een gevarieerde carrière opgebouwd als arts, epidemioloog, docent, gerechtsdokter, … Als wetenschappelijk coördinator zorgde hij onder andere voor de coördinatie van de publicatie
Gezondheidsindicatoren en was hij bij belangrijke projecten van de administratie betrokken, zoals het ontwerp van decreet van het gezondheidsinformatiesysteem. Peter stond garant voor een professionele aanpak. Maar bovenal was hij een aangename collega, steeds bereid om te helpen of advies te geven. Zijn uitgebreide kennis, ervaring en luisterbereidheid maakten hem tot toeverlaat van velen binnen het team en de administratie. Bovendien had hij de nodige zin voor humor om de dingen te relativeren. Het valt zwaar om te beseffen dat we nu zonder hem verder moeten. We missen Peter en dat zal zo blijven.
© Ronny Heirman
Etienne De Ryck (1925- 2005)
46
Op 10 maart overleed op 80-jarige leeftijd Etienne De Ryck, de eerste secretaris-generaal van de Vlaamse Gemeenschap. In de jaren tachtig heeft hij de toen nog prille Vlaamse administratie een eigen gezicht en dynamiek gegeven. Zo werd hij de voortrekker en leidsman van wat later het ministerie van de Vlaamse Gemeenschap zou worden. Hij was daarbij niet bang om de betreden paden te verlaten en nieuwe denkpistes te volgen en wou van de Vlaamse administratie een krachtig en slagvaardig instrument maken ten dienste van de Vlaamse burger. In de late jaren 80, na de regionalisering van Onderwijs en Openbare Werken, zette hij als bijzonder commissaris nogmaals zijn schouders onder het project en tekende een nieuwe blauwdruk uit voor de hertimmerde administratie.
Bij iedereen die hem heeft gekend, als collega of als baas, blijft de herinnering leven aan een keiharde werker, een streng maar rechtvaardig man, maar ook een man die aandacht en begrip had voor de mensen en hun problemen. Etienne de Ryck was een monument, een man voor alle seizoenen, niet bang om tegen de stroom in te varen, ook een man met een droom, die hij dankzij zijn volharding en tomeloze energie heeft kunnen waarmaken. De Vlaamse Gemeenschap en de Vlaamse administratie neemt dankbaar afscheid van een gedreven en bezield ambtenaar, een baanbrekende vernieuwer, een warm en innemend mens.
BBB
BETER BESTUURLIJK BELEID OVER AGENTSCHAPPEN, BUDGETTEN EN DE OVERGANG Het gebouw van de nieuwe Vlaamse overheid begint zo langzamerhand zijn definitieve vormen te krijgen. Dat mag ook wel, want op 1 januari 2006 moeten we er met zijn allen in gaan wonen. De eerste praktische voorbereidingen voor de inrichting en de verhuizing worden dan ook genomen. Tijd voor een korte rondleiding in het nieuwe organisatiebouwwerk. Her en der moet nog het een en ander worden afgewerkt, maar ja, zo gaat dat nu eenmaal bij grote werkzaamheden.
door Godfried Knipscheer
De dertien pijlers van de nieuwe overheidsorganisatie, de dertien beleidsdomeinen in hun definitieve indeling, zagen het levenslicht op de valreep van 2004. Zo vlak voor de kerst was dat een mooie geboorte. Een die het mogelijk maakte om begin dit jaar de verdere invulling van de administratie vorm te geven. In februari stelde het ministerieel comité Beter Bestuurlijk Beleid een ontwerpbesluit op dat de toekomstige organisatiestructuur van de Vlaamse administratie juridisch vastlegt. Het belangrijkste onderdeel van dat besluit is de toewijzing van agentschappen aan de beleidsdomeinen. Ministeries, agentschappen, departementen … Misschien is het goed om de BBB-terminologie nog even te doorlopen. Vanaf 1 januari volgend jaar wordt er voor ieder beleidsdomein een ministerie gevormd. Het ministerie van de Vlaamse Gemeenschap zoals dat nu bestaat, zeggen we dan gedag. De dertien nieuwe ministeries bestaan ieder uit een departement en een of meer intern of extern verzelfstandigde agentschappen (IVA’s en EVA’s). De huidige termen VOI en VWI zullen daarmee verdwijnen. In februari zijn de agentschappen aan elf van de dertien beleidsdomeinen toegewezen. In vergelijking met de lijst die we in het vorige Goedendagnummer publiceerden, is er wel het een en ander veranderd. Dat is een rechtstreeks uitvloeisel van de veranderingen die in december 2004 aan de beleidsdomeinen zijn aangebracht. De lijst met agentschappen per beleidsdomein vindt u terug op de BBB-website. BUDGETTEN In de administratie doet het al maanden de ronde: BBB mag geen geld kosten. Dat ligt overigens iets genuanceerder. De transitieverantwoordelijken (die per beleidsdomein de overgang naar de post-BBB-overheid moeten begeleiden) hebben een onderzoek ingesteld naar de mogelijke budgettaire gevolgen van BBB. Het ministerieel comité heeft de inge-
diende lijstjes bekeken en heeft beslist om enkele ‘begeleidende maatregelen’ te nemen zodat de strikt noodzakelijke kosten kunnen worden opgevangen binnen de bestaande kredieten. Anders gezegd: een beleidsdomein dat kosten maakt voor BBB, moet zelf een potje vinden waarmee die kosten betaald kunnen worden. SAMENWERKING Een van de uitgangspunten van de BBB-hervorming is dat er meer en gemakkelijker moet worden samengewerkt over de grenzen van het beleidsdomein heen. In een tijd waarin alles met alles te maken heeft en iedereen aan het netwerken is geslagen, kunnen de departementen en agentschappen niet meer achterover leunen en zich alleen met hun eigen zaakjes bezighouden. Drie toekomstige beleidsdomeinen waaronder de thema’s onderwijs, vorming, werk en cultuur vallen, hebben al het goede voorbeeld gegeven. Levenslang leren is een filosofie die onder meer stelt dat je je regelmatig moet bijscholen om een goede plaats op de arbeidsmarkt te houden. Al die nadruk op permanente scholing leidt natuurlijk tot een steeds groter aanbod van opleidingen. Dan is het zeker belangrijk dat een getuigschrift of diploma ook overal aanvaard wordt. De twee beleidsdomeinen willen dat door hun samenwerking realiseren. EN VERDER Zodra het definitieve organisatiebesluit door de Vlaamse Regering is goedgekeurd, zal de aandacht waarschijnlijk meer gaan naar de praktische ombouw van de overheidsorganisatie. Er wordt bovendien een procedure opgesteld voor de herplaatsing van leidend ambtenaren zoals bepaald in het kaderdecreet Beter Bestuurlijk Beleid. Daarover leest u meer in de volgende Goedendag. • www.vlaanderen.be/bbb 47
TRIBUNE
BAZEN IN KIKKERPERSPECTIEF opgetekend door Karen Vanden Auweele
Onze bazen doen het niet slecht. Zo blijkt althans uit de bottom-upevaluaties van het afgelopen werkjaar. Sinds 2002 kunnen we laten weten wat we van onze leidinggevende vinden. Waarom de Vlaamse overheid dat laat doen, vertelt Bea Janssens, senior consultant bij HRM-expert GITP. Bea Janssens, senior consultant bij GITP
“Bij een bottom-upevaluatie (BUE) zeggen mening van medewerkers confronterend zijn De chefs blijken het al bij al goed te doen. medewerkers wat ze van de leiderschapsstijl en het is niet evident om daarvoor intern bij De neuzen dezelfde richting laten uitwijzen is van hun directe chef vinden en schat de lei- iemand aan te kloppen. We bezorgen elke hun sterke kant, minder goed vergaat het hen dinggevende zichzelf ook in. Het principe leidinggevende een volledig rapport met het als ze mensen moeten motiveren en coachen. kwam overgewaaid uit de Verenigde Volgens mij omdat de leidinggevenden Staten en wordt al een tijdje gebruikt bij de Vlaamse overheid veeleer inhou“We houden de leidinggevenden een in Amerikaanse bedrijven. Maar voordelijke experts zijn dan managers. Dat spiegel voor.” zover ik weet, was de Vlaamse overis niet zo erg, leidinggeven kun je heid de eerste in de overheidssector leren. Maar daarom is het belangrijk die ermee begon te werken. In 2002 voerde oordeel van zijn medewerkers. Dat is als het dat de chefs iets doen met de resultaten van die het systeem in om leidinggevenden de ware een spiegel die we hem voorhouden. Hij de enquête. En precies daar knelt de schoen kans te geven hun leidinggevende capaci- beslist zelf of hij wegkijkt of er iets mee doet. vaak. Niet zoveel leidinggevenden kloppen teiten te ontwikkelen. Bovendien bevordert Als de leidinggevende dat wil, en in overleg bij ons aan. Dat heeft deels te maken met feedback geven en krijgen een open com- met de departementale HR-verantwoorde- de veranderingen in de Vlaamse overheid die municatiecultuur. Let wel: een BUE maakt lijke, helpen we hem bij de interpretatie van voor heel wat onzekerheden hebben gezorgd. weliswaar deel uit van de evaluatie van een de resultaten en vragen hem welke punten hij De mensen willen op dit ogenblik gerustleidinggevende, maar beoordeelt zijn functio- wil bijschaven. stelling en hebben zeker geen behoefte aan neren an sich niet. Het geeft alleen weer hoe eventuele negatieve feedback. Misschien is de medewerkers de leiderschapsstijl van hun chef We helpen hem ook bepaalde zaken in per- cultuur bij de Vlaamse overheid er gewoon ervaren. Hun mening is uiteraard gekleurd. spectief te plaatsen. Als er op de dienst bij- nog niet klaar voor. Ik merk dat het topkader Toch is het voor de leidinggevende interessant voorbeeld net grote veranderingen doorge- niet altijd goed weet wat het met de BUEom inzicht te krijgen in hoe hij overkomt. voerd zijn, bestaat de kans dat het oordeel van verslagen moet aanvangen. Soms worden die medewerkers niet onverdeeld positief is. We zelfs gebruikt als een goed (of slecht) schoolWij zijn een van de externe consultants die, leggen dan uit dat die situatie tijdelijk is en rapport. En dat is nu net niet de bedoeling. samen met de HR-verantwoordelijken, de dat hij niet noodzakelijk een slechte leiding- Een algemene informatiesessie voor leidingnabegeleiding van de leidinggevenden die dat gevende is. Aan het eind van de rit maken we gevenden zou alvast veel ophelderen en de willen, verzorgen. De Vlaamse overheid koos de balans op: wat heeft hij kunnen verande- drempel om naar ons te komen misschien voor externe partners. Hoewel de chef niet ren en op welke vlakken is er nog werk aan wel verlagen.” weet wie wat over hem gezegd heeft, kan de de winkel. 48
Het volgende nummer van Goedendag verschijnt in juli 2005