Dorpenvisie 2020 Wirdum Swichum

Dorpenvisie 2020 Wirdum‐Swichum


november 2013

Inhoudsopgave

17......Opwekken of besparen eigen energie (duurzaamheid)

5....... Voorwoord

17......Groenplan Wirdum‐Swichum (duurzaamheid, leefbaarheid, samen genieten, natuur, landschap, cultuurhistorie)

6....... Inleiding

18......De Loodyk (groene duurzaamheid, saamhorigheid)

7....... Thema's 10......Kaart van Wirdum 11......Kaart van Swichum 12......Projecten 12......Woningaanbod in balans (woningen) 12......Voorzieningen (een brede school, saamhorigheid) 12......Saamhorigheid (saamhorigheid en leefbaarheid) 13......Werken (saamhorigheid, leefbaarheid en werken) 13......De Haak (wegen‐ bushalte, natuur, landschap, cultuurhistorie, recreatie) 13......Werken (saamhorigheid, leefbaarheid en werken) 14......Groenplan Wirdum‐Swichum (duurzaamheid, leefbaarheid, samen genieten, natuur, landschap, cultuurhistorie) 14......Entree dorp bij Tjaerderdyk (wegen, cultuurhistorie, landschap, natuur) 15......Doorgaande weg Wirdum‐Swichum, (wegen, verkeeroverlast, landschap, natuur) 15......Recreatiemogelijkheden voor bewoners (recreatie) 16......Hikkemieden (de buurt, woningen, groen, recreatie, samen genieten en spelen) 17......De Kamp (de buurt, woningen, cultuurhistorie)


november 2013

‐ pagina 3

Voorwoord Door een grote groep dorpsbewoners is hard gewerkt aan het herijken van de Dorpsvisie. We zijn als Dorpsbelang erg blij dat er zoveel energie loskomt uit ons eigen dorp! Daarvoor hartelijk dank. Tegelijkertijd willen we alle bewoners van Wirdum en Swichum uitnodigen om mee te blijven denken en initiatieven te starten zoals die in de herziene Dorpsvisie zijn benoemd. Uit de mooie lijst van ideeen en projecten, hebben we een aantal projecten gefilterd die al onder de aandacht zijn gebracht van de gemeente. Wat ons betreft zetten we daar in ieder geval op in. Het gaat dan om: 1. Trailerhelling Hiervoor is nabij de tennisbaan aan de oostzijde van Wirdum een goede mogelijkheid. Het is een wens om de recreatieve mogelijkheden voor het dorp te verruimen. 2. Herinrichten van Tsjaarderdyk De Tsjaarderdyk is voor het dorp een oude toegangsweg. Inmiddels heeft de weg ook de functie van hoofdentree naar het plangebied Hikkemieden. Wij vinden dat daarmee een extra reden is ontstaan om de inrichting van de Tsjaarderdyk met de daaraan gelegen erven te verbeteren. Met name de erfsituaties van het loonbedrijf en de voormalige zuivelfabriek zouden daarbij betrokken moeten worden. 't Zou fantastisch zijn om in overleg met aanwonenden te kijken naar de mogelijkheden zodat hier een meer representatieve en groene entree van gemaakt kan worden. 3. Ruig speelveld Een van de leukste speelplekken in het dorp is een bosje achter de Golle. Maar eigenlijk is dat geen speelplek maar is het zo ontstaan omdat de jeugd er graag gebruik van maakt. Zulke plekken zijn goud waard en maakt het bij uitstek leuk om in een dorp te wonen. Wij zouden graag een nieuwe plek willen creeren om zoiets toe te voegen. Een terrein waar bijvoorbeeld wat


hopen grond of zand op gestort wordt, waar grote rioolbuizen in liggen en waar wat ruigte vegetatie in komt zodat het een stoer speelterrein wordt. Voor de (kleine) avonturiers. Een mooie plek om te spelen en om een fietscrossbaantje op te maken. Ook zou er ruimte moeten zijn voor bijvoorbeeld hutten. Zoiets moet niet 'aangelegd' worden maar juist moet ontstaan door de jeugd zelf wat te laten doen. Het is een functie/inrichting die niet direct permanent aanwezig hoeft te zijn. Daarom lijkt het ons een mooie mogelijkheid om dit in het plan Hikkemieden te doen. 4. Groen en haventje in plan Hikkemieden We merken dat er sprake is van stagnatie in de ontwikkeling van Hikkemieden. Om de kracht en de aantrekkelijkheid van het plan te benadrukken willen we pleiten om het geplande openbaar groen en het haventje in uitvoer te nemen. Het haventje kan ook helpen om de bootjes die nu her en der verspreid langs de openbare oevers liggen, een betere thuishaven te geven. 5. Bloemenweide In 't verlengde van bovenstaande stellen we voor om de bebouwingsblokken die nog lang niet in gebruik komen, in te zaaien met een wilde bloemenvegetatie. Daarmee kun je én een mooie sfeer realiseren én zorgen voor meer biodiversiteit voor flora en fauna. Uiteraard moet het daar niet bij blijven. We willen ook verder met de andere punten uit de Dorpsnota. Bijvoorbeeld met duurzaamheid, met een reparatiecafé, met wonen voor ouderen, met een gidsje over Wirdum‐ Swichum etc. Er ligt veel en graag praten we verder met de bewoners om te zien wat kansrijk is. We zullen dan zien wat mogelijk is en waar de gemeente ons kan helpen. Het bestuur

november 2013

‐ pagina 5

Inleiding De projecten uit de de dorpsvisie 2020 Wirdum‐ Swichum zijn sinds 2008 zeer voortvarend opgepakt. Nu 5 jaar na de lancering van de dorpsvisie is het tijd voor nieuwe projecten. Projecten die aansluiten op de visie en recht doen aan de maatschappelijke ontwikkelingen en mogelijkheden in onze directe omgeving. Ten opzichte van 5 jaar geleden zijn vergrijzing, zuinigheid en meer zelfredzaamheid (als gevolg van ´de crisis´), en duurzaamheid actuelere thema’s. Dorpsbelang Wirdum – Swichum heeft ons, een divers groepje inwoners van beide dorpen, gevraagd om het hoofd te buigen over een aanvulling voor de jaren 2013‐2020. De aanvulling is besproken met en aangevuld door de inwoners van Wirdum en Swichum die de jaarvergadering van Dorpsbelang bezochten. Ook de lezers van de Tuorkefretter hebben reacties op de aanvulling kunnen geven. De aanvulling is aangeboden aan Dorpsbelang. De projecten daaruit, het een al wat verder uitgewerkt dan het ander, kunnen de komende jaren door Dorpsbelang en werkgroepen van Wirdumers en Swichumers worden opgepakt. De aanvulling vormt samen met de visie 2008‐2020, de dorpsvisie voor Wirdum‐Swichum 2013‐2020. De visie vormt het kader voor overleg met de gemeente, Rijkswaterstaat en het waterschap, maar ook als achtergrondinformatie voor het binnenhalen van subsidies enzovoorts.


november 2013

‐ pagina 6

Thema's Dit hoofdstuk bevat de thema’s die in hoofdstuk 3 in projecten worden uitgewerkt. Wirdum‐Swichum een aantrekkelijk dorp met voorzieningen Wirdum en Swichum hebben een aantrekkelijke ligging vlakbij Leeuwarden. In ons dorp hebben we veel karakteristieke bebouwing. Er is een goede aansluiting op het wegennet en in de nabije toekomst beschikken we over een station bij de Werpsterhoek. We liggen aan de sloepenroute en zijn omringd door graslanden. Nieuwe ontwikkelingen passen we in, waarbij we recht doen aan cultuurhistorie, ons groen en het landschap. We zijn een echt Fries dorp met veel verenigingen en activiteiten én een sterk Dorpsbelang. Onze voorzieningen zijn, voor een dorp zo dicht tegen de stad, goed te noemen: een dorpshuis, twee basisscholen, sportvoorzieningen, een huisartsenpraktijk, de Superrr, een hotel café‐ restaurant en de kerk. Dat alles maakt dat krimp in Wirdum‐Swichum in mindere mate aan de orde is. We houden de vinger aan de pols om de voorzieningen op peil te houden.

grotere. We stimuleren dat onze dorpen aantrekkelijk blijven als vestigingsplaats en zoeken daarbij naar een goede balans met een aantrekkelijke woonomgeving. Woningaanbod in balans Inwoners van Wirdum en Swichum willen graag meer woningen voor ouderen en starters zodat er woonruimte is voor alle leeftijdsgroepen. Aan dit punt, dat ook al in de Dorpsvisie stond, is de afgelopen jaren hard gewerkt: er komen in 2014 levensloopbestendige, nieuwe woningen op de plek van de ´bejaardenwoningen´ en de woningen rond de Doeke Hellemastraat zijn in 2013 opgeknapt. Er zijn nieuwe huurwoningen voor starters binnen het Hikkemiedenproject gerealiseerd. Het woningaanbod blijft echter ook de komende jaren een punt van aandacht.

Saamhorigheid, leefbaarheid en werken Wirdum en Swichum hebben veel verenigingen, een actieve kerk, een bruisende jeugdsoos en onder andere ook een geweldig tweedaags dorpsfeest. We willen graag dat alle leeftijdsgroepen in evenredigheid in het dorp vertegenwoordigd blijven. We maken samen veel plannen samen en voeren ze ook samen uit. We doen dat vanuit de gedachte dat hoe meer we samen doen, des te beter het onderling contact en de leefbaarheid van Wirdum‐Swichum wordt. Er zijn veel ideeën voor nieuwe projecten waarin we samen werken om van Wirdum sociaal en fysiek een nog aantrekkelijker plek te maken. Wirdum en Swichum hebben een actieve ondernemersvereniging met relatief veel ondernemers. Het gaat om veel kleine bedrijven maar ook om enkele


november 2013

‐ pagina 7

Aandacht voor wegen en verkeer Er zijn in Wirdum al veel ingrepen gedaan om trillingshinder en onveilige situaties op te lossen. Vaak gebeurt dit in zogenaamde werk‐met‐werk projecten. Op die wijze is bijvoorbeeld de trillingshinder aangepakt op de Greate Buorren (tegelijk met de aanpassing in riolering) en bij de brug over de Wirdumervaart (tegelijk met de verhoging van de brug). Maar we zijn nog

niet klaar met de problemen van trillingshinder en onveilige situaties. Verder zijn er voor landschap, natuur en cultuurhistorie nog veel verbeteringen gewenst in berminrichting en bermbeheer. Ook het tracé van de Haak zal nog onze aandacht vragen. Te denken valt aan de inpassing van de verhoogde Haak bij de Werpsterhoek, de inrichting van de nieuwe rotonde bij de entree van ons dorp en de inrichting en het beheer van het pad en de overhoeken ter hoogte van de Eysinga begraafplaats op ’t Loo.


Recreatiemogelijkheden voor bewoners De recreatiemogelijkheden voor bewoners van het dorp willen we verruimen. Het zijn oude wensen, zoals een strandje met zwemplek, een natuurlijk speelterrein, wandelpaden/wandelrondjes en een haventje. Nieuwe ideeën zijn: één groot centraal speelterrein, een skeeler/fitness baan bij de ijsbaan, een trailerhelling, een aanlegplek voor sloepen en een ´waaier van Wirdum´ (een gidsje met daarin de karakteristieke plekjes in Wirdum/Swichum en ruimte voor informatie uit ons dorpsarchief). Ontwikkelen duurzaamheid Nieuwe ontwikkelingen in Wirdum en Swichum waren en zijn gericht op duurzaamheid. Dat is zo vanuit zorg om onze portemonnee, omdat het gewoon leuk is om samen te werken aan een betere leefomgeving én omdat we willen dat onze kinderen ook nog van de aarde kunnen genieten. Op verschillende plaatsen in Friesland ontplooiden dorpen initiatieven die vallen onder duurzaamheid en die ook voor ons dorp toegevoegde waarde kunnen hebben. Voorbeelden daarvan zijn: • Anders omgaan met energie: De invulling varieert van het samen aanpakken van energiebesparing van huizen, het samen runnen van een dorpswindmolen die energie en geld oplevert voor leuke dorpsprojecten, het oprichten van een groen energiebedrijf voor Friese dorpen en wijken, dorpshuizen energieneutraal maken en natuurlijk samen zonnepanelen kopen. • Hergebruik van spullen en grondstoffen: Dat loont en is vaak een aangenaam tijdverdrijf. Voorbeelden van hergebruik zijn: rommelmarkten, boekenmarkten, reparatiecafe's, gescheiden inzameling van afval en hergebruik van oude gebouwen. • Het verminderen van vervuilende stoffen: De Friese landbouw gaat steeds bewuster om met het gebruik van gewasbeschermingsmiddelen en mest. Ook gemeentes zoals Leeuwarden gebruiken steeds minder bestrijdingsmiddelen doordat groeninrichting ,straten en stoepen anders, slimmer zijn ontworpen en bijvoorbeeld doordat er weer wordt geschoffeld. Dit alles drukt

november 2013

‐ pagina 8

•

•

uiteindelijk de kosten van het zuiveren van ons oppervlakte‐ en drinkwater. Ook particulieren kunnen een wezenlijke bijdrage leveren aan een lagere milieubelasting door minder vervuilende stoffen te gebruiken. Denk bijvoorbeeld aan het gebruik van biologisch afbreekbare schoonmaakmiddelen en het niet gebruiken van bestrijdingsmiddelen op het eigen erf (Round up gaat niet voor niets in de nabije toekomst verboden worden voor particulieren). Maar ook aan composteren en hergebruiken van tuinafval. Werken aan biodiversiteit: Aan herstel van onze inheemse planten en dieren en aan groen waarin je kunt spelen, ontspannen en genieten. Dat kan ook in ons dorp door een ander beheer van het openbaar groen, bermen en overhoekjes. Nog meer sociale duurzaamheid: Zorgen voor elkaar; dat is iets waar wij dorpelingen goed in zijn. Maar is er niet meer nodig dan wat wij nu bieden? Samen dingen oppakken, ook daar zijn wij goed in, hoe meer we samen doen des te sterker worden saamhorigheid en leefbaarheid (zie tweede item van dit hoofdstuk).


november 2013

‐ pagina 9

6

8 6

1 7

6 6

3

6 2

5 6 4 Dorpenvisie 2020 Wirdum‐Swichum

november 2013

‐ pagina 10

9

9


9

november 2013

‐ pagina 11

Projecten De mate waarin de onderstaande projecten uitgewerkt zijn, verschilt sterk. Onderwerpen die al langer leven, zijn logischerwijs verder uitgewerkt, dan nieuwe ideeën.

1

Woningaanbod in balans (woningen) De bewoners van Wirdum en Swichum willen meer woningen voor ouderen en starters, zodat er voldoende en goede woonruimte is voor alle leeftijdsgroepen. Aandacht hiervoor blijft nodig in overleg met gemeente en woningbouwvereniging. Een concrete wens is dat starters uit Wirdum‐Swichum voorrang kunnen krijgen bij het toewijzingsbeleid van huurwoningen. Ook zou het mooi zijn wanneer een deel van die woningen beschikbaar komt als koopwoning. Te denken valt aan de woningen in de Doeke Hellemastraat.

in ons dorp kunnen blijven wonen. Juist nu de zorg ook duurder wordt. Betrek daar ook mensen bij die op leeftijd zijn en eigenlijk best willen blijven wonen, zij weten zelf heel goed wat zij nodig hebben. •

Omnivereniging. Wirdum kent tal van verenigingen en stichtingen. Al deze

2

Voorzieningen (een brede school, saamhorigheid) De suggestie om in Wirdum/Swichum een brede school te stichten, kreeg veel positieve reacties. De Unia en Arke werken al veel samen, zoals bijvoorbeeld met de tussenschoolse opvang en de inrichting van de nieuwe schoolpleinen. Bij een brede school gaat het om een verdere versmelting van Unia en Arke, waarbij ruimte is en blijft voor de individuele kernwaarden. Mogelijk kunnen ook activiteiten als peuteropvang en bibliotheek onderdak krijgen in de brede school. Wat de overige voorzieningen betreft blijft het van belang de vinger aan de pols te houden, speciaal bij de winkel en de Golle. Saamhorigheid (saamhorigheid en leefbaarheid) • Blijven wonen in het dorp zolang als je dat wilt. Zorgen voor elkaar; dat is iets waar dorpelingen goed in zijn. Advies: vraag nog eens een groepje dorpelingen uit de zorgsector na te denken over projecten die eraan bijdragen dat mensen zo lang mogelijk naar tevredenheid


verenigingen en stichtingen hebben een bestuur met bestuursleden. Voor veel verenigingen en stichtingen is het tegenwoordig een lastige opgave om nieuwe bestuursleden te vinden. Veel inwoners wel best een actieve bijdrage leveren maar misschien schrikt de term bestuur of bestuurslid en de verantwoordelijkheid af. Om toch voldoende bestuurskader te houden bij de sportverenigingen in Wirdum/Swichum (en Wytgaard) is het wellicht een idee om te fuseren tot één grote omni‐vereniging. Een omni‐vereniging werkt met verschillende commissies. Daarbinnen kunnen takenpakketten beter worden verdeeld. Door mensen anders in te zetten, kun je waarschijnlijk toe met minder bestuursleden. Inwoners zijn wellicht eerder bereid om plaats te nemen in een subcommissie dan in het bestuur met de zwaarder beladen term “bestuurslid”.

november 2013

‐ pagina 12

•

Reparatiecafé of kennisbank. Een café voor en door bewoners. Er wordt veel apparatuur weggegooid dat met een eenvoudige reparatie nog jaren bruikbaar zou kunnen zijn. In Friesland is er in andere dorpen al ervaring opgedaan met reparatiecafé’s. Het gaat om reparatie van apparaten, gereedschap en bijvoorbeeld computers. Afhankelijke van de behoefte en aanwezige kennis kan dit ook breder worden ingevuld. Een voorbeeld daarvan is een formulierenbrigade, die helpt met het invullen van lastige formulieren. Ander voorbeeld is het help‐elkaar‐ systeem met een kenniscentrum via internet of via een centrale plaats als de Golle of de Superrr. Daarbij kun je je vaardigheden opgeven. Die worden vervolgens ingezet om punten mee te verdienen die dan weer gebruikt kunnen worden voor vaardigheden waaraan jijzelf behoefte hebt.

Inloop‐instuif‐vrijdagmiddagborrel. Start het weekend met een praatje, een hapje en een drankje, van ranja tot jenever. • Pimp je buurt. Houdt een schoonmaakdag met gebak en muziek, organiseer een groenplantdag, adopteer een visieproject, bezoek de vrijdagmiddagborrel.... Welke buurt organiseert de leukste activiteit? Werken (saamhorigheid, leefbaarheid en werken) • Samen met de ondernemersvereniging willen we de positie van Wirdum en Swichum aantrekkelijk houden voor werkgelegenheid. Ruimte voor aan‐huis‐verbonden beroepen is aanwezig en kan meer gepromoot worden. • Voor de ondernemer is het bedrijfsbelang alles bepalend. Dat is logisch maar we zien tegelijkertijd het belang van een goede ruimtelijke kwaliteit, te meer daar de bedrijven dicht op de woonomgeving staan. We willen met de ondernemers kijken hoe hier een goede balans in kan worden gevonden. Een goed en aantrekkelijk ingericht erf is voor hen een visitekaartje en voor de omgeving een

•

3

verademing. De Superrr (re‐integratie, retail ) is nu al belangrijk voor Wirdum. Advies is om samen met de Superrr te nog eens te onderzoeken in hoeverre de drie R’s nog meer kunnen worden ingevuld en verder uitgebouwd. Waar kunnen we elkaar helpen?

•


De Haak (wegen‐ bushalte, natuur, landschap, cultuurhistorie, recreatie) • Bushalteplaats (busvoorziening). We gaan er vanuit dat na het gereedkomen van de nieuwe aansluiting op de A32 Wirdum/Swichum tenminste de huidige busaansluitingen zullen behouden. Onze inzet is behoud van de frequentie waarmee de bus nu ook stopt bij ons dorp of het laten rijden van een bus door Wirdum en Swichum. • De verhoogde nieuwe Haak vormt een scheiding tussen stad en

4

november 2013

‐ pagina 13

5

•

•

platteland. De horizon bestond uit karakteristieke torens en bomen; nu bepaalt de verhoogde Haak het uitzicht. Ter hoogte van de Eysinga begraafplaats liggen tegen de Haak wat overhoeken en komt een nieuw wandelpad langs de snelweg. We willen een inrichtingsplan opstellen dat recht doet aan het landschap, de natuur en cultuurhistorie. Gedacht kan worden aan bermen met struweel, aan het upgraden van de Eysinga begraafplaats met stinsenflora,nieuwe bebording en aan ruimte voor inheemse flora en fauna in de overhoeken (nog nader uit te werken). De nieuwe rotonde vlakbij het dorp gaan we ´dorpseigen´ inrichten. Nijbeets heeft gestapelde turven, wij een Tuorkefretter, een Melle Mol, een vaart, onze dorpsnamen in groen of.... Wie levert het beste idee? De karakteristieke buurtschap Barrahûs komt binnen de Haak te liggen, tegen een bedrijventerrein en het nieuwe station aan. Dit


vraagt om een inpassingsplan met aandacht voor ontsluiting, beplanting en zichtlijnen. Met de buurtschap willen we kijken hoe de eigen identiteit het best kan worden gewaarborgd.

5

Entree dorp bij de Tjaerderdyk (wegen, cultuurhistorie, landschap, natuur) De Tjaerderdyk is een oude toegangsweg van Wirdum. Inmiddels heeft de weg ook de functie van hoofdentree naar het plangebied Hikkemieden. Daarmee ontstaat een extra reden om de inrichting van de Tjaerderdyk met de daaraan gelegen erven te verbeteren. Met name de erfsituaties van het loonbedrijf en de voormalige zuivelfabriek zouden daarbij betrokken moeten worden. De zuivelfabriek, die prachtig opgeknapt wordt, is een van de mooiste van Friesland. Het zou fantastisch zijn om in overleg met aanwonenden hier een meer representatieve en groene entree van

november 2013

‐ pagina 14

te maken.

6

Doorgaande weg Wirdum‐Swichum, (wegen, verkeeroverlast, landschap, natuur) De doorgaande weg door Wirdum en Swichum (Legedyk, Greate Buorren, Hof, Swichumerdyk in Wirdum, Ayttadyk in Swichum) zal volgens de prognoses in de toekomst drukker worden. Er is nu al overlast door verkeer. We willen in overleg met de betrokken bewoners en de gemeente een plan uitwerken om overlast nu en in de toekomst te voorkomen. Bovendien willen we de weg landschappelijk aantrekkelijker maken met groen. In Swichum gaat het om trillingsoverlast en onveilige situaties. Hier wordt gedacht aan het omleiden van verkeer over het huidige fietspad, zodat de weg tussen de huizen trillingsvrij en veilig wordt en vrij komt voor fietsers en de auto’s van aanwonenden. Ook het telkens weer verbreden en vervolgens kapot rijden van de berm, zowel ten westen als ten oosten van Swichum verdient aandacht, Nu is het vaak rommelig en onveilig. Een smallere weg met uitwijkplekken is mogelijk een oplossing. De Swichumerdyk in Wirdum kan op vergelijkbare wijze worden ingericht als de Legedyk (snelrijden voorkomen door de weg te versmallen met barrières, aanpassen van beplanting en het plaatsen van lantaarnpalen). De trillingshinder op Hof en Swichumerdyk moet op dezelfde wijze worden opgelost als op de Greate Buorren (door het aanbrengen van menggranulaat in de fundering). De bocht rond de kerk bij het Hof is nu al onoverzichtelijk en gevaarlijk; hiervoor moet ook een oplossing gevonden worden.

9

kunnen. De wens om een skeerler/fitness baan bij de ijsbaan in te richten is inmiddels onderzocht. Dat blijkt echter technisch niet haalbaar. Voor haventje, zwemplek, aanlegplek voor sloepenvaarders en een natuurlijk speelterrein, zie het project Hikkemieden. In Wirdum leeft de wens om één grote speeltuin te creëren. Een plek waar veel speeltoestellen bij elkaar staan; een plek waar schooljeugd en jonge kinderen beide aan hun trekken komen en waar men elkaar kan ontmoeten. Als voorbeeld is de speeltuin in Wytgaard genoemd. Als mogelijke locatie in Wirdum kan gedacht worden aan een nieuwe inrichting van het binnenplein bij de Theodorus Beekhuisstrjitte. Het binnenterrein kan veel aantrekkelijker. Zo’n grote speeltuin is ook een mooie afronding van de verbeteringsslag die al in de wijk is gemaakt (aanpassen schoolterreinen en renovatie woningen). Voor de wandelrondjes wordt gedacht aan wandelpaden over de kades van de Wirdumervaart naar de fietsbrug aan het einde van de Loodyk en naar Hikkemiedeset en herstel van de ‘Oude Swichumerdyk van Swichum naar het Loo. Dit blijft een punt van aandacht.Voor een trailerhelling is nabij de Hikkemieden mogelijk een locatie. Wirdum een mogelijkheid.

Recreatiemogelijkheden voor bewoners (recreatie) Recreatiemogelijkheden in de vorm van wandelpaden/wandelrondjes, een strandje met zwemplek, een natuurlijk speelterrein, een haventje, een aanlegplek voor sloepenvaarders en een trailerhelling zijn al oude wensen. Nieuwe mogelijkheden die genoemd worden zijn één grote speeltuin, en een ´waaier van Wirdum´: een gidsje van de karakteristieke plekjes in Wirdum/Swichum waarin we veel informatie uit ons dorpsarchief kwijt


november 2013

‐ pagina 15

Hikkemieden (de buurt, woningen, groen, recreatie, samen genieten en spelen)

•

Een natuurlijk speelterrein waar je vies kunt worden, stond al in de oude visie. Een van de leukste speelplekken in het dorp is het bosje achter de Golle. Maar eigenlijk is dat geen speelplek maar maakt de

8

De inwoners van Wirdum en Swichum houden de vinger aan de pols als het gaat om het bouwen van levensloopbestendige woningen, met de nadruk op starters en ouderen.Er is sprake van stagnatie in de ontwikkeling van Hikkemieden. Om de kracht en de aantrekkelijkheid van het plan te benadrukken zou een aantal al geplande zaken naar voren getrokken kunnen worden. Aan de delen die pas op termijn in gebruik komen, zou een tijdelijke invulling gegeven kunnen worden. Daarmee kunnen we én een mooie sfeer realiseren én zorgen voor meer biodiversiteit in flora en fauna. • (Openbaar) groen, haventje, zwemplek. Wij willen dat het geplande openbaar groen in uitvoering genomen wordt, waarbij wij graag meedenken over de mogelijkheden om de natuurwaarden te vergroten. We stellen ook voor om de bouwblokken die nog lang niet in gebruik komen, met een aangepast beheer om te vormen tot bij voorbeeld bloemrijke vegetaties. Het geplande haventje, waarvan de lokatie al bekend is, zou ook in uitvoering genomen moeten worden. De wens voor een zwemplek blijft (plek om het water in te gaan, met aansluitend een strandje/grasveldje), bijvoorbeeld op de kruising van de Swichumervaart en Nieuwe Vaart.


jeugd er, bij gebrek aan beter, graag gebruik van. Een natuurlijk speelterrein waar je vies kunt worden is goud waard en maakt het bij uitstek leuk om in een dorp te wonen. De gedachten gaan naar een terrein waar bijvoorbeeld wat hopen grond of zand gestort worden, waar grote buizen en bomen liggen en waar ruigtevegetatie komt zodat het een stoer speelterrein wordt voor (kleine) avonturiers. Daarvan zijn in ons land voorbeelden genoeg. Een mooie plek om te spelen en om een fietscrossbaantje op te maken. Ook zou er ruimte moeten zijn voor bijvoorbeeld hutten. Zoiets moet niet 'aangelegd' worden maar moet juist ontstaan door de jeugd zelf wat te laten doen. Het is een functie/inrichting die niet direct

november 2013

‐ pagina 16

permanent aanwezig hoeft te zijn. Daarom lijkt het ons een mooie mogelijkheid om dit in het plan Hikkemieden te doen. De Kamp (de buurt, woningen, cultuurhistorie) De Kamp is een bijzonder onderdeel van het dorp, met zijn oude karakteristieke bouwpatroon, erfjes en ontsluitingspad. Ooit is het door acties van het dorp behoed voor sloop. In overleg met de bewoners willen we kijken hoe dat eigen karakter verder ontwikkeld en benadrukt kan worden. Opwekken of besparen eigen energie (duurzaamheid) Wirdum heeft net een geslaagde actie rond zonnepanelen afgerond. Er zijn er weer heel wat bij gekomen. Andere mogelijkheden om het energiegebruik in ons dorp te verduurzamen zouden kunnen zijn: (samen) energie besparen/isoleren van huizen en het dorpshuis, samen een dorpswindmolen runnen en aansluiten bij een energiecoöperatie. Wirdum en Swichum kunnen ook aansluiten zoeken bij het netwerk duurzame dorpen (www.duorsumedoarpen.nl). Dit zijn dorpen die samen werken aan een aantrekkelijke en schone omgeving met veelgroen en die minder afhankelijk zijn van overheden en energiebedrijven. Speciaal voor de dorpen die meedoen worden werkgroepen, excursies, themabijeenkomsten en cursussen georganiseerd. Groenplan Wirdum‐Swichum (duurzaamheid, leefbaarheid, samen genieten, natuur, landschap, cultuurhistorie) In ons dorp hebben we, dat staat ook in het bestemmingsplan, te weinig openbaar groen. Daarnaast vind je in de stad tegenwoordig meer natuur dan op het platteland. Dat laten we niet op ons zitten!. We kijken in overleg met gemeente en betrokken bewoners hoe we dorpseigen groen kunnen ontwikkelen. We willen daar ook in het bijzonder de jeugd bij betrekken. Juist nu het ‘aaisykje’ sterk terug loopt is het extra belangrijk om hen op een of andere wijze te betrekken bij de natuur.


Voorbeelden van dorpseigen groen kunnen zijn: • bloemrijke bermen met vlinders en insecten, • aanplant van (fruit) bomen en bessenstruiken om samen te plukken, • een groen/ruig speelterrein voor de jeugd, • een zwemplek in een heldere Wirdumervaart, • moestuinen en een gezamenlijke groentetuin voor eigen dorp of voedselbank, als het even kan zonder kunstmest en bestrijdingsmiddelen. • meer struweel voor vogels in en rond het dorp, waar helaas de weidevogels vrijwel zijn verdwenen, • meer ruimte voor kleine zoogdieren zoals egels in de tuinen, • ruimte bij huizen en kerken voor huiszwaluwen, mussen, spreeuwen, gierzwaluwen en vleermuizen. • tuinieren in sier‐ en moestuin met oog voor natuur • composthopen in eigen tuinen Dorpseigen groen ontwikkelen we langs de wegen, in de plantsoentjes, bij de ijsbaan, langs de oevers van de Wirdumervaart, op de delen van

Hikkemieden die braak liggen en in onze tuinen. Wijken met een groene,

november 2013

‐ pagina 17

meer natuurlijke uitstraling en met plekken voor kinderen om te spelen in de natuur scoren hoog op leefbaarheid. Mensen blijken zich er sneller te ontspannen. Insecten, zoals bijen, zijn belangrijk bij de bevruchting van fruitbomen en landbouwgewassen. Bedenk ook dat het vervangen van steen door groen in tuinen de kosten vermindert van wateropvang. Voorbeeld projecten kunnen het project Hikkemieden zijn (zie hierboven) en de Loodyk (zie hieronder). De Loodyk (groene duurzaamheid, saamhorigheid) Op de Loodyk staan nu 3 appelbomen voor wandelaars die het Sint Jabikspaad, dat van de Waddenzee tot in Spanje loopt, volgen. Dat is een mooi begin, maar wat zou het leuk zijn, als dit rijtje uitgebreid wordt met kersen, pruimen, kortom allerlei fruitbomen en ook bessenstruiken. Langs de Loodyk liefst tot aan de volkstuintjes aan toe. Als dan het bermbeheer gericht wordt op een bloemrijke vegetatie van inheemse planten dan wordt het er helemaal genieten, wandelend met de hond en bloemen plukkend met de kinderen. Misschien is er een imker bereid om bijenkasten te plaatsen in het bosje achter het voetbalveld. Natuurlijk horen daar fruit en bessenplukken bij en samen jam maken. En mogelijk vloeit daar het jaarlijkse Loodyker looffeest in september met een streekproduktenmarkt uit voort. Kortom mensen weer dichter bij de natuur brengen. Een idee dat het verdient om verder te worden uitgewerkt.

Werkgroep Aanvulling Dorpsvisie 2020 Wirdum‐Swichum, Yvonne van Manen, 25 oktober 2013


november 2013

‐ pagina 18

Dorpenvisie 2020 Wirdum Swichum

Recommend Documents