Swichum

de tuorkefretter

Utjefte fan Doarpsbelang Wurdum/Swichum November 2014

APK KeurIng

€ 19 ,95

all In

uW Peugeot EN haaima

elly Hofstede - Peugeot 208 ,,Voor mijn werk als mediator moet ik veel rijden. Ik maak heel wat kilometers en kom op de vreemdste plaatsen. Gelukkig maakt de Peugeot 208 het auto-rijden tot een groot feest. De 208 is comfortabel, lekker wendbaar, efficiënt en niet te vergeten: stoer. De mooie vormgeving spreekt iedereen aan en roept veel positieve reacties op. Ja, ik ben blij met mijn auto. De nieuwe Peugeot 208 is dé auto waar ik al tijden naar op zoek was.’’

Net zoals er over Wurdum, de Elfstedentocht, het fierljeppen of het skûtsjesilen wordt gesproken… Zo wordt er ook over haaima gesproken. Want haaima, met vestigingen in Wurdum, Burgum, Leeuwarden en Franeker, is een begrip in Fryslân. Daar wordt iedere klant op maat bediend. Prachtige personenauto’s, bestelwagens… haaima lost elk mobiliteitsprobleem op. Bij haaima vindt u alles voor de heilige koe! Samen halen wij het beste uit uw auto. Dat is ècht haaima! Auto HAAIMA: nIets Is Beter.

HAAIMA

www.autohaaima.nl

Peugeot deAler Haaima Wurdum Werpsterdijk 1 - Tel.: (058) 255 13 02 Haaima leeuwarden Saturnusweg 6 - Tel.: (058) 288 20 18 Haaima Franeker James Wattstraat 4 - Tel.: (0517) 39 76 00 Haaima Burgum Mr. W.M.O. van Veenweg 34 - Tel.: (0511) 46 98 22

de tuorkefretter 3

-------------------------------------------------------------------------------------------------Utjefte fan Doarpsbelang Wurdum en Swichum 46e jier­gong nû 9

15 november 2014

-------------------------------------------------------------------------------------------------Abonneminten: Rob Broersma G. Emersonstrjitte 12 tel.: 2553096 [email protected] bankrekken: NL51 RABO 0130920134 Adfertinsjes: [email protected] Redaksjeadres: Werpsterdyk 9, 9088 BZ Wurdum [email protected] kopij volgend nummer inleveren voor de eerste van de maand Redaksje: Ale Postmus Anke Visser Bettie Jongbloed Tineke Wassenaar Tjitske Swierstra Doarpsbelang: skriuwer: Anneke Hijman G. Emersonstrjitte 55 9088 BG Wirdum. tel. 2553347 [email protected] twitter: @DBWirdumSwichum website: www.wirdum-swichum.nl Typewurk en lay-out: Hendrik Hiemstra

Ynhâld Fan ‘e toer besjoen Nijkommelinkjes Aldkommelinkjes Mededelingen Dorpsbelang PvdA dorpenspreekuur PvdA gaat buurten Werkgroep groen De balonnen Onze Sint Martinus UVV-PKN-middag Reeël Kerstbroodmaaltijd Krystkuier Jong én Belegen W3 fietstocht Efter de skermen Nijs fan de Nicolaestsjerke Popkoor Sawat Suver Brassband Wirdum Pepernootactie ‘t Gollegrut Post voor Sinterklaas Als het aan de hond lag Maatschutjas Jaarvergadering ijsclub MS collecteweek Kaartenactie Amnesty Verhuizingen Wirdum en Swichum Agenda Servicepagina

5 7 9 11 13 13 16 17 19 20 20 23 23 25 26 36 36 37 39 41 41 42 43 45 46 47 47 50 53

Foto foarside Foto van Iebele Haanstra

Boven er Rixt! e k Knip am

Bel of mail voor een afspraak! Openingstijden:

Dinsdag, donderdag koopavond! OPENINGSTIJDEN: en vrijdag

Dinsdag 10.00 - 20.30 uur Wo. t/m vr. 10.00 - 17.30 uur Zaterdag 09.00 - 12.00 uur

Di. t/m vrij: 8.30 - 12.00 uur/12.30 - 18.00 uur Di.-, don.- en vrij.avond: 18.30 - 20.30 uur Zaterdag: 8.00 - 12.00 uur Behandeling op afspraak

Lytse Buorren 11, Wirdum 06-175 690 78

Tevens: NAGELSTUDIO | ZONNEBANK

.KNIPKEAMERRIXT.COM Lytse Buorren 11, Wirdum t. 058 - 2552636 WWW

weesliefvoorjehuid

VERTAALBUREAU

IT LJOCHT (Beëdige) oersettings en tolketsjinsten fanút en nei hast alle talen W.R. Fisherstrjitte 13-15 9088 BH Wurdum Till. (058) 255 19 13 Faks (058) 255 12 12 E-mail [email protected] Thússide www.ljocht.nl lid NGTV

[email protected] www.weesliefvoorjehuid.nl

Frysk Dútsk Frânsk Ingelsk Poolsk Deensk Russysk Spaansk Sweedsk Italjaansk Tsjechysk Slowaaksk Nederlânsk en oare talen

5

Fan ‘e toer besjoen Het houdt niet op, niet vanzelf! DE WERELD STAAT IN BRAND maar kinderen hebben hem niet aangestoken. Met deze zin brengt Unicef het huidige geweld, ziektes, honger en misbruik van kinderen over de hele wereld onder de aandacht. Op veel plaatsen in de wereld moeten kinderen overleven in noodsituaties. Aangezien 2014 een jaar vol rampen en geweld is geworden, is het aantal kinderen dat in moeilijke situaties opgroeit alleen maar toegenomen. En dat terwijl 2014 eigenlijk een heel bijzonder jaar is voor kinderen, omdat het VN-kinderrechtenverdrag dan 25 jaar bestaat. Door de Algemene Vergadering van de Verenigde Naties is op 20 november 1989 in New York een speciaal verdrag aangenomen, die naast de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens, de rechten aangeeft die in het bijzonder gelden voor kinderen, omdat zij kwetsbaar zijn. Daarom wordt elk jaar op 20 november de Internationale Dag van de Rechten van het Kind gevierd. Slechts twee landen in de wereld hebben aangegeven dat ze niet meedoen aan dit verdrag. Toch wordt het verdrag in veel landen niet altijd nageleefd en wordt geweld tegen kinderen nog vaak geaccepteerd. In Nederland trad het verdrag op 8 maart 1995 in werking. Er is gelukkig veel aandacht voor de leefomstandigheden van Nederlandse kinderen. Ondanks dat er in de loop der jaren veel is verbeterd, is er nog veel te doen als het gaat om het naleven van kinderrechten in Nederland. Jaarlijks zijn meer dan 118.000 kinderen slachtoffer zijn van kindermishandeling. Dat is gemiddeld één kind per schoolklas. En dat is nog maar het topje van de ijsberg, gezien er veel leed verborgen blijft. En dat er per jaar 50 – 70 kinderen overlijden aan de gevolgen van kindermishandeling klinkt heel on-Nederlands, maar is helaas maar al te waar. Ik realiseer me dat dit best een heftig onderwerp is voor een Fan ‘e toer. Maar aangezien geweld en mishandeling dichterbij is dan we denken en zouden willen, leek het me goed er wel over te schrijven. Soms ervaren we zelf hoe lastig het is om geweldloos (fysiek en verbaal) door het leven te gaan. Toch is niets een excuus om kinderen te mishandelen, te verwaarlozen of te misbruiken. Niets! Het vraagt moed om voor jezelf hulp te vragen of melding te maken van de zorgen die je hebt over een kind uit

6 je buurt. Voor je zelf kunt erkennen dat het thuis niet loopt zoals je zou willen of het aandurft om iets te zeggen van het geschreeuw waar een kind aan bloot staat of de ‘pedagogische’ tikken die je regelmatig voorbij ziet komen bij een kind uit de buurt, is het vaak al een tijdje aan de gang. Dus doe iets of schakel iemand in die het voor je doet om het te stoppen. Maak het bespreekbaar, vraag advies of hulp. Laat je niet weerhouden door schaamte, angst, twijfel of schuldgevoel. Maak het verschil, want je weet … Het houdt niet op, niet vanzelf! Tineke Wassenaar

www.amk-nederland.nl www.fier.nl www.lwdvoorelkaar.nl/wijkteams Wirdum valt onder het dorpenteam, waar je terecht kunt voor ondersteuning op het gebied van Jeugd en gezin, werk, financiën en wonen. Het dorpenteam is te bereiken op 0566-625151

7

Op 18 oktober kwam Johannes Rypma, bekend van de Voice of Holland, langs voor een huiskamerconcert in de WWS-kantine. Dit was voor een uitzending van Omrop Fryslan.

Tijdens de vijfde Gollefair konden we dit jaar genieten van een optreden van de jonge streetdancers, een optreden van Esmee de Boer en een door eigen dorpsbewoners gelopen modeshow.

8

Ald kommelinkjes

enkele bladzijden uit de Tuorkefretter van november 1974.

9

11

Nieuws en mededelingen vanuit Dorpsbelang Vergaderdata Dorpsbelang Maandag 1 december Maandag 5 januari Maandag 2 februari Maandag 2 maart Dinsdag 7 april De vergadering begint standaard, tenzij anders aangegeven om 19.30 uur. Tussen 19.30 uur en 20 uur is er ‘inloop spreekuur’ in de Golle. Vanuit de gemeente In de Tuorkefretter van oktober is in het stukje ‘Waar ligt uw boot’ geen datum vermeld. Vanaf 1 december zal er handhavend worden opgetreden tegen boten die dan nog op de kant liggen. U loopt dan het risico dat de gemeente Leeuwarden uw boot van de oever verwijdert. Heeft u hierover nog vragen dan kunt u zich tot stadstoezicht wenden via telefoonnummer 14058. Contributie Tuorkefretter In de maand december zal de contributie van de Tuorkefretter worden geïnd. Let op deze contributie gaat over het jaar 2014. Afgelopen januari was de contributie nog van 2013. Door omstandigheden is het zo gelopen, excuses daar voor. Mienskipsfonds Bewoners(groepen) zoeken steeds vaker zelf een oplossing voor zaken waar zij tegenaan lopen; nieuwe wegen en eigen initiatieven. Dit vindt de Gemeente Leeuwarden belangrijk voor de leefbaarheid en levendigheid in de stad en in de dorpen. De gemeente sluit ook graag aan bij de initiatieven en heeft daarom een belangrijke plek ingeruimd voor het Mienskipsfonds. Mienskip bevordert betrokkenheid in de samenleving en het fonds maakt initiatieven mogelijk in de jaren 2014 t/m 2017. Het Mienskipsfonds is eenvoudig van opzet. Heeft u een idee en voldoet uw idee aan de vier basisvoorwaarden:

12 • het Mienskipsfonds is voor initiatieven van bewoners(groepen), • het gaat om activiteiten op het terrein van leefbaarheid en participatie, • het initiatief moet aansluiten bij wat er leeft in de eigen omgeving en heeft draagvlak, • de initiatiefnemers moeten actief bijdragen aan de uitvoering van het initiatief. Heeft u een initiatief, dan kunt u een aanvraag indienen bij het Mienskipsfonds. Uw aanvraag moet ingaan op het plan, op welke wijze voldoet het aan de basisvoorwaarden en welke soort ondersteuning u zoekt. Stuur uw aanvraag naar het Mienskipsfonds, t.a.v. M. Diephuis, Postbus 21.000, 8900 JA in Leeuwarden of mail naar [email protected] OPROEP In de Dorpenvisie 2020 van Wirdum-Swichum staat het navolgende project omschreven. Reparatiecafé: Een café voor en door bewoners. Er wordt veel apparatuur weggegooid dat met een eenvoudige reparatie nog jaren bruikbaar zou kunnen zijn. In Friesland is er in andere dorpen al ervaring opgedaan met reparatiecafés. Het gaat om reparatie van apparaten, gereedschap en bijvoorbeeld computers. Afhankelijk van de behoefte en aanwezige kennis kan dit ook breder worden ingevuld. Een voorbeeld daarvan is een formulierenbrigade, die helpt met het invullen van lastige formulieren. Ander voorbeeld is het help-elkaar-systeem met een kenniscentrum via internet of via een centrale plaats als de Golle of de Superrr. Daarbij kun je je vaardigheden opgeven. Die worden vervolgens ingezet om punten mee te verdienen die dan weer gebruikt kunnen worden voor vaardigheden waaraan jijzelf behoefte hebt. De tijd is nu rijp om dit project op te starten en te kijken of er animo is om dit samen van de grond te krijgen onder de vlag van Dorpsbelang WirdumSwichum. Graag wil ik als trekker van dit project vragen wie dit met mij wil oppakken. Zelf denk ik aan een aantal bewoners uit de dorpen en het lijkt me in ieder geval handig om één afgevaardigde van het UVV en de Schakel in het project te hebben. Met deze club mensen kunnen we een plan smeden en de mogelijkheden bekijken. Wie of wie heeft zin dit leuke project op te pakken samen met mij! Reacties graag naar [email protected], of 2552511, of G. Emersonstrjitte 29 Namens dorpsbelang, Bettie Jongbloed

13

PvdA Dorpenspreekuur Heeft u ideeën die uw dorp vooruit helpen? Of een goed idee om onze gemeente mooier, beter of prettiger te maken? Heeft u klachten, bijvoorbeeld over groenonderhoud of wordt er te hard gereden in uw straat? Kom dan naar het Dorpenspreekuur van de PvdA. De politiek in Leeuwarden kan soms erg ver weg lijken. Om deze afstand wat te verkleinen organiseer ik vanaf oktober het PvdA Dorpenspreekuur. Mijn bedoeling met het PvdA Dorpenspreekuur is, dat ik elke twee weken te vinden zal zijn op een vaste plek in de dorpen. Iedereen mag langskomen! PvdA-lid of niet, met of zonder afspraak, grote of kleine problemen of gewoon een goed idee wat goed is voor onze dorpen! Elke derde donderdag van de maand ben ik daarom in Wirdum, in café Duhoux van 17 tot 19 uur. Eerste data: 20 november, 18 december, 15 januari Stuur me een mailtje voor een afspraak, of kom gewoon even binnen lopen! Wil je graag eens wat vertellen aan de PvdA fractie, maar kan je niet op deze momenten, mail of bel me dan ook! Ditmer Lesterhuis Raadslid PvdA gemeente Leeuwarden [email protected] 06-15115943

PvdA gaat ‘buurten’ in Wirdum en Swichum “In de dorpen Wirdum en Swichum met bewoners in gesprek gaan over wat zij van hun dorp vinden”, is het doel van de activiteit legt Joost de Caluwe uit. In het contact willen de leden van de PvdA weten wat actueel is in het dorp, welke ideeën er leven en wat anders kan. Deze maandelijkse activiteit is onderdeel van de permanente campagne van de PvdA Leeuwarden. “Met deze activiteit staan we als lokale politieke partij in verbinding met de

Anne de Jong Uitvaartzorg Zorgvuldig en met aandacht

0566 - 602922 Dag en nacht bereikbaar www.dejonguitvaartzorg.nl Buorren 23 • 9012 DK Raerd

T 0566 - 60 29 22 Dag en nacht bereikbaar

15

wijken en dorpen. Door bij mensen thuis te luisteren naar hun verhaal en ervaringen”, licht Ditmer Lesterhuis, raadslid, toe. Om 10 uur gaan we in gesprek met vertegenwoordigers van Dorpsbelang Wirdum Swichum en het Dorpenteam Leeuwarden, die hun impressie geven van de dorpen en hun rol hierin. “Vervolgens gaan we de twee dorpen in en praten we met de bewoners over wat hen beweegt in hun leven en in het dorp”, vertelt de Caluwe. Aan het einde van de ochtend komen we bij het dorpshuis weer samen en verzamelen we de signalen, ideeën en vragen. “Doordat raadsleden met concrete vragen en signalen aan de slag gaan of door bewoners te betrekken bij een politieke Forum avond, gaan we activeren en de verbinding maken”, aldus de Caluwe. “In mijn ogen zijn we ‘van de partij’ en maken we werk van goede ideeën en signalen”, vult Lesterhuis aan. Locatie: Dorpshuis De Golle, Swichumerdyk 1, 9088 AP Wirdum. Tijd: Aanwezig: 9.45 uur Aanvang: 10.00 uur Einde: 13.30 uur

16

Werkgroep groen Het maaibeheer van het groen in Wirdum/Swichum en omstreken zal in december 2014 voor de komende vier jaar worden vastgelegd door de gemeente Leeuwarden. Er zijn daarbij meer mogelijkheden dan nu aanwezig voor het ontwikkelen van bloemrijke bermen en groenstroken in en om onze dorpen. Dit sluit prachtig aan bij onze vernieuwde dorpenvisie. Door op korte termijn een goede inbreng in de maaibeheerplannen te leveren, kunnen wij een flink deel van onze visie op het groen tot uitvoering brengen; natuurlijk gebeurt een en ander in overleg met gemeente en betrokken bewoners. We houden u op de hoogte. Wilt u meer weten of meewerken in de werkgroep Groen in Wirdum en Swichum, dan kunt u contact opnemen met Johan Kruiger (06 43420330) of Yvonne van Manen (2551814). Een en ander in overleg met Dorpsbelang Wirdum - Swichum. Yvonne van Manen

De Seize 9, Grou, Tel. 0566 - 62 1579 Vestiging Wirdum, Tel. 058 - 255 1961 www.dejongdewal.nl, [email protected] • Utiliteitsbouw • Woningbouw • Waterbouwkundige werken • Restauratie en renovatie • Onderhoud en verbouw • Diverse diensten - 24-uurs service - WVG aanpassing - zomer-/winterklaar service vakantiewoningen

17

De ballonnen Ook dit jaar werden er tijdens het dorpsfeest weer ruim 200 ballonnen opgelaten. Deze keer rode, gele en zwarte ballonnen. Ik vind het ieder jaar weer erg mooi, al die ballonnen in de lucht. Je kon ook al meteen zien dat sommige niet ver kwamen, lagen aan de andere kant van het sportveld al in de bosjes. En ‘s middags waren de eerste kaartjes dan ook al gevonden. Maar toch hebben er in ieder geval een viertal ballonnen een hele reis afgelegd. Op de vierde plaats hebben we de ballon van Kensi Wiersma, deze is gevonden in Hornhuizen dit ligt in Groningen. Op de derde plaats hebben we de ballon van Jesse Krol, deze is gevonden in Nordhorn in Duitsland. Op de tweede plaats de ballon van H. Greenwood, deze werd gevonden in het Bremsburger bos in Duitsland en was net iets verder dan de ballon van Jesse. Op de eerste plaats de ballon van Rianne v.d. Veen, deze ballon vloog maar liefst helemaal naar het eiland Falster in Denemarken. Rianne ontvangt hier een prijsje voor. Zo kan je zien dat een ballon in een dag tijd een hele reis kan maken, want de ballon van Rianne werd al op zaterdag 30 augustus terug gevonden. Tot volgend jaar. Namens de Feestcommissie, Grietje Stoker

HET BESTE VAN EIGEN BODEM

Wijnproeverijen Relatiegeschenken Verjaardagsservice Internetwinkel Wijnadvies

Nederwijn is leverancier van Nederlandse wijnen. We kopen in bij de beste Nederlandse wijnproducenten en leveren in heel Nederland. Bezoek onze webwinkel en bekijk ons assortiment Nederlandse wijnen en bijproducten. Wilt u een wijnproefavond organiseren? Ook dan bent u bij ons aan het goede adres. We zeggen niet voor niets: Nederwijn, het beste van eigen bodem!

NEDERWIJN Jacob Algerasingel 49 - 9088 AV WIRDUM - T (058) 255 08 26 - F (084) 227 98 54 www.nederwijn.nl - [email protected]

19

Onze Sint Martinus: onbekend maakt onbemind Toen wij in 1976 in Wirdum kwamen wonen, waren hier twee kruideniers (Boonstra en Bergstra), twee bakkers (Bootsma en Scholte), slager Hoekstra, groenteboer Tijseling… allemaal verdwenen en deze namen zijn niet de enigen. Neemt U mij niet kwalijk, dat ik hier een beetje sentimenteel van word, verlangend naar dingen die duren. Maar ja, wij leven nu in een andere tijd, net wat U zegt. En wie Wirdum anno 2014 bezoekt na een afwezigheid van een paar jaar, zal zijn ogen uitkijken vanwege de nieuwe wegen en fietspaden. Maar onze Sint Martinuskerk staat hier al eeuwen en zal hopelijk nog honderden jaren blijven uitkijken over de Friese velden. Het is echter verwonderlijk, dat veel Wirdummers culturele reizen maken naar vele landen, daar heel wat historische kerken bezoeken, maar hoe hun oude dorpskerk er van binnen uitziet… dat weten ze niet. Een vriendin van ons maakte onlangs een georganiseerde rondreis naar Vlaanderen en bezocht daar binnen drie dagen in excursie­verband kerken in Brussel, Gent, Antwerpen en Brugge, ja het hield niet op met het kerkbezoek. Onze Sint Martinuskerk vertelt haar bezoekers een boeiend verhaal. Niet alleen over geestelijke zaken maar ook over sociale verhoudingen tussen herenboeren en arbeiders (herenbanken), bijzondere personages uit het Wirdum van de zeventiende en achttiende eeuw (grafzerken). En wat te denken van de historische rouwborden voor in de kerk of achter in de kerk het orgel dat aan de voorkant een monument is. Ja, zo kan ik nog wel even doorgaan, allemaal onderwerpen die weinig met het geloof te maken hebben! Veel verhalen liggen besloten in dit gebouw en zijn inventaris. Gasten die de afgelopen maanden onze kerk bezochten tijdens de zaterdagse openstelling waren dan ook vaak verrast en aangenaam getroffen. Rudi Wijbrandi

20

Wurdum eartiids en no Op tongersdei 27 novimber komme Minne en Jochum Hoekstra ús fertellen oer de skiednis fan Wurdum troch de jierren hinne. Sy brûke dêrby prachtige foto’s om harren ferhalen ta te ljochtsjen. Boppedat wurdt de doarpsfilm út 1965 fertoand. Wa’t âlde foto’s fan Wurdum hat kin dy meinimme. It wurdt in tige werkenbere en nijsgjirrige middei! Wy begjinne om 14 oere yn de Fikarij. De yntree is € 3,De wurkgroep UVV / PKN hoopet jimme op dizze middei allegearre wer te moetsjen! Wolle jo graach fan hûs helle wurde? Skilje dan mei: Jaap Peenstra til: 2551520 Simon Turkstra til: 2551463

Reëel? Is het reëel om te verwachten, dat een land na pakweg 50 jaar onafhankelijkheid is omgevormd tot een stabiele staat? Die vraag bleef hangen na de inleiding van Hâns Romkema op 31 oktober in de Fikarij. De werkgroep UVV/PKN had hem gevraagd om iets te vertellen over zijn werk als freelance consultant met name in het oosten van de Democratische Republiek Congo en Rwanda. Hij begeleidt daar vredesinitiatieven van lokale en internationale organisaties en is betrokken bij onderhandelingen tussen rebellengroepen, regeringen en internationale organisaties als de VN. In een pakkend relaas over de ontwikkelingen binnen het continent Afrika belichtte Hâns voor de ongeveer veertig aanwezigen de geschiedenis van Afrika vanaf circa 1500 naar de situatie van vandaag de dag. Een continent

21

dat verschillende rampen heeft moeten ondergaan, van de uitvoer van slaven naar het middenoosten, de kolonialisatie door westerse landen met alle kwalijke gevolgen van dien, de greep van multinationals op regeringen tot interne twisten en oorlogen. De conferentie van Berlijn op 15 november 1884 stelde regels op zodat Afrika ‘eerlijk’ werd verdeeld onder de Europese koloniale grootmachten. Zo werd Congo-Vrijstaat toegewezen aan koning Leopold II van België; hij zou het in de decennia daarna op zeer bloedige wijze voor zijn rubber en persoonlijke rijkdom ontginnen. Afrika bestond voor 1880 uit 10.000 stammen; al die stammen waren in 1900 samengeperst in 40 landen. Als gevolg daarvan moet een land als Congo het zien te rooien met meer dan 400 etnische groepen. Komt het ooit goed in Afrika? Is een democratisch model zoals het onze geschikt voor een continent in ontwikkeling, in de wetenschap dat ons land daar eeuwen over heeft gedaan? Zo maar wat vragen die op deze boeiende middag aan de orde kwamen. Hâns Romkema bleek in staat om de erg complexe problematiek van dit continent grijpbaar en op een aantrekkelijke en beschouwende manier te presenteren. Het was de eerste bijeenkomst van dit winterseizoen, reden genoeg om de bijeenkomst passend af te sluiten met een ‘hjerstslokje’. Arie Dol

‘ELTS MINSKE IS OARS ELTS ÔFSKIE IS OARS’

www.uitvaartzorgbijlsma.nl

Anna Bijlsma Jorwert 06 10 33 03 37

Bas2wielers laat je rijden! Voor meer informatie kijk op onze nieuwe website:

www.bas2wielers.nl Bas van Brussel Jacob Algerasingel 53 9088 AV Wirdum 06-14495077 [email protected] www.bas2wielers.nl

23

Kerstbroodmaaltijd Op maandag 15 december zal onze jaarlijkse broodmaaltijd voor de 65 plussers weer plaatsvinden. Deze datum kan dus alvast in de agenda! In december komt ook nog een persoonlijke uitnodiging. De diaconie van de PKN gemeente Wirdum e.o

Krystkuier Gezamenlijk het kerstverhaal beleven in een krystkuier van iets meer dan een kilometer vol levende fragmenten uit het kerstverhaal, lichtjes en muziek! Wij nodigen u alvast uit voor deze bijzondere kuier op donderdag 18 december in Wirdum. Een avond om alvast in uw en jouw agenda te noteren! Hartelijke groet, De Arke- en Uniaskoalle en de zendingsmissionaire commissie

Oproep: Vindt u/jij het leuk om mee te helpen of als figurant op te treden tijdens de Krystkuier op 18 december? Meld je dan aan op [email protected] We roepen ook alle straten langs de route (Hof, Emersonstrjitte, Fisherstrjitte, Werpsterdyk, Buorren en Lytse buorren) op om hun voortuin in de kerstsfeer te brengen tijdens dit mooie spektakel. Een vroege kerstgroet van de Krystkuier commissie, Gijsbert Wassenaar

Wilt u onderhoud aan uw woning of schip? Martin’s klusservice is van alle markten thuis. Timmerwerk, elektra, installatie- en tegelwerk. Alles is in vakkundige handen. • badkamer plaatsen

• badmeubel plaatsen

• tegelwerk • groepenkast uitbreiden

• nieuwe dakkapel • lekkage verhelpen

• CV-ketel plaatsen

• vaste trap plaatsen

• slaapkamer verbouwen • WC-renovatie

• scheepselektronica • ombouwen garage

• keuken plaatsen

• dakramen plaatsen

• kastenwand slaapkamer

• glas plaatsen

Hof 15, Wirdum Tel. 06 45 22 48 39 www.martinsklusservice.nl

Timmer-, Installatie- en Onderhoudswerk

25

Ontmoetingsavond ‘Jong én Belegen’ Op donderdagavond 11 december om 19.45 in de Fikarij, naast de St. Martinuskerk. Deze avond wordt georganiseerd door de gespreksgroep ‘Jong Belegen’ van de Protestantse kerk van Wirdum e.o. Het doel van deze avond is: ontmoeting en gesprek tussen de ‘jong belegen’ generatie (ongeveer 25-45 jaar) en de oudere, (wat) meer belegen generaties Het thema is: geloofsbeleving en geloofsoverdracht We praten volop met elkaar over vragen als: − Hoe hebben anderen jou geloof overgedragen? − Wat vond je daarin waardevol om mee te nemen? En wat heb je weer achter je gelaten? − Wat is voor jou de kern van je geloof/spiritualiteit? − Wat vond/ vind jij zelf zó belangrijk in je geloof en leven dat jij het weer aan jongere generaties wilde/wilt overdragen? Iedereen, van jong belegen tot extra belegen, is hartelijk welkom. U/jij bent welkom, ongeacht kerkelijke achtergrond of geloof/spiritualiteit. Opgave is niet nodig. Goed om te weten: Twaalf mensen zullen gericht worden uitgenodigd, drie vijftigers, drie zestigers, drie zeventigers en drie tachtigers/negentigers. Aan hen zal worden gevraagd om anderen te informeren over deze avond en hen uit te nodigen om mee te gaan naar deze ontmoetingsavond. Graag tot ziens op donderdag 11 december! Met hartelijke groet, namens de groep Jong Belegen, Ds. Wiebrig de Boer-Romkema [email protected] 0681477858

26

De W3-fietstocht

Reisverslag langs de drie dorpen Wirdum Door: Ralph Ferwerda We hebben plaatsgenomen op een provisorisch ingericht terrasje achter het hotel, alwaar we de menukaart bestuderen. In de grote eetzaal kunnen we niet terecht. Het is piekdrukte in verband met een buslading gasten ‘op leeftijd’ die beslag leggen op alle tafels. Zojuist zijn ze gearriveerd. Eén voor één schuifelen ze het restaurant binnen waar elke tafel en stoel al snel bezet zijn. Juist voordat we ons zorgen gaan maken of men ons niet vergeet, komt ze met krachtige tred op ons af stappen. “Und, was wünschen sie?”, vraagt ze. “Laten we de gerechten netjes in het Duits bestellen”, stel ik voor. Niet met nummers, we zijn hier per slot van rekening niet bij de Chinees. Gerard geeft als eerste zijn bestelling door “Ein Wirdumer Pfanne, bitte…”. “Nummer zwei und zwantzig”, schalt ze terug. Ze kijkt er enigszins triomfantelijk bij en richt haar blik op mij. “Für mich ein Wirdumer Fisch…”. “Nummer siebenunddreizig”, schalmt al over het terras voordat ik mijn bestelling helemaal heb kunnen uitspreken. En zo gaat het door totdat we al onze gerechten van het juiste nummer zijn voorzien. Ik vraag of ze de hele kaart uit haar hoofd kent. “Aber selbstverständlich; ich arbeite hier schon seit 14 Jahre”. We kijken elkaar aan en denken hetzelfde. Dat betekent dat die kaart al minstens 14 jaar dezelfde is… We besluiten haar uit te testen door een willekeurig aantal gerechten op te noemen. Ze slaagt feilloos. Ook in de omgekeerde richting– wij noemen het nummer en zij het gerecht- laat ze geen steken vallen.

Heike Garrels is haar naam. Mid veertig, piercings, een enkele tatoeage en veel stemvolume. De menukaart weerspiegelt een beetje haar karakter. Nononsense, duidelijk en authentiek. Waarom iets veranderen als je gasten tevreden zijn? Zo doet ze het al jaren, samen met haar echtgenoot Reiner als uitbaters van het Landgasthof ‘zum grossen Krug’ in Wirdum. Wirdum in Duitsland wel te verstaan, of beter gezegd ‘Ost-Friesland’ want, zo vinden we later op de avond uit, de mensen zijn trots op hun streek en gaan er prat op dat geen Duitser ze kan verstaan als ze ‘Platdeutsch’ spreken.

27 Ja hier zijn we dus beland, in het Duitse Wirdum, na een fietstocht van 165 kilometer op een warme vrijdag in september. We zijn halverwege de W3tour, waarbij we vanuit ons eigen Friese Wirdum koers zetten naar twee dorpen met dezelfde naam. Op de heenweg is het doel Wirdum Duitsland, een dorp met ongeveer 1200 inwoners, ten noorden van de stad Emden. Na een overnachting in het plaatselijke Gasthof staat de volgende dag het Groningse Wirdum in de planning. Een dorpje met 550 inwoners tussen de stad Groningen en Delfzijl. De fietsgroep bestaat uit zes fietsvrienden uit Wirdum: Jaap de Boer, Samir Tawafra, Dré Bartels, Gerard Hommema, Harry Klingenberg en Ralph Ferwerda. Op vrijdagochtend 19 september om 7.30 uur worden we bij de Golle uitgezwaaid door enkele ‘fans’ en gaan we ‘boordevol moraal’ zoals dat in wielertermen heet op pad. Het belooft een schitterende nazomerdag te worden met weinig wind. De route is uitgestippeld door Harry en Ralph en voert aanvankelijk langs bekende wegen. In de omgeving van Drachten is het oppassen voor de middelbare scholieren die beslag leggen op de volle breedte van de fietspaden. Samir moet nog wat wennen aan zijn nieuwe fiets met klikpedalen, maar verder loopt alles gesmeerd. De sfeer is goed en we fietsen in een mooi tempo van tegen 30 km per uur. Jaap manifesteert zich als een heuse wegkapitein door ons telkens op de groepsdiscipline te wijzen: “Bij elkaar blijven!!”, schalt het regelmatig uit zijn keel. Na een korte koffiepauze in Marum voert de route naar Hoogkerk en via het Hoendiep dwars door het centrum van de stad Groningen. Snel laten we de stad al weer achter ons, steken het Eemskanaal over en bevinden ons in notime in de ommelanden van Groningen. Voor ons allen relatief onbekend terrein. Via de fietsknooppunten van de ANWB vinden we eenvoudig de weg die ons leidt langs lange rechte wegen, akkerland en bloeiende koolzaadvelden, afgewisseld door winplaatsen van aardgas die verraden dat we boven ‘s lands grootste gasbel van Slochteren fietsen. Verrassend mooi is het Schildmeer waar een steiger met prachtig uitzicht ons verleidt tot het nemen van een pauze. Het is warm, de

28 shirts gaan uit en het water nodigt uit om een duik te nemen. Steendam is de enige plaats aan het meer en heeft een leuke haven en een caférestaurant opgetrokken uit complete boomstammen dat zo van één of andere Oostenrijkse skipiste afkomstig lijkt te zijn. De koffie met appeltaart smaakt er goed. Het Hondshalster meer is de volgende bestemming; we hebben een toeristische route gevonden met veel kleine schelpenpaadjes. Het kost Jaap een lekke band, maar die is snel weer vervangen. Met verbazing bewonderen we de monumentale boerderijen rond Nieuw Wolda. De een is nog mooier dan de ander. Het boerenleven moet hier goed geweest, zijn concluderen we. We rijden het poldergebied onder de Dollard in. De suikerbieten liggen metershoog langs de weg opgestapeld en de scherpe lucht van de pas geoogste uien prikkelt onze ogen. Kilometers rechte wegen. Vreemde plaatsnamen als ‘Hongerige Wolf’ en ‘Kromme Elleboog’. Het vlakke open landschap voelt aan als een oneindige leegte. Een beeld dat goed past bij het gegeven dat we ons op de uiterste grens van het land bevinden. We koersen richting NieuwStatenzijl, een gehucht van ongeveer 5 huizen en een grote spuisluis die de Westerwoldse Aa en de Dollard scheidt. Achter deze sluis ligt Duitsland. Ons eerstvolgende doel Uitpuffen bij Nieuw Statenzijl, de grens tussen is de veerpont bij het Nederland en Duitsland havenplaatsje Ditzum aan de Eems. Die vaart eens per uur. Eenmaal aan de overkant van de Eems is het nog slechts 25 kilometer naar Wirdum. Geen probleem, gaan we makkelijk redden. We fietsen onder de dijk langs de Dollard en moeten regelmatig van de fiets om een schapenhek te openen. Ditzum is een bijzonder aardig plaatsje met een leuk getijdenhaventje en prettig visrestaurant. Onze oosterburen hebben duidelijk voorkeur voor garnalen want op menig bord pronkt een berg garnalen waar je ‘U’ tegen zegt. Wij houden het op colaatjes en mueslirepen. Nadat de pont ons over heeft gezet volgt het laatste deel van de route. Helaas zijn hier geen knooppunten om ons de weg te wijzen en het gevolg

29

Dré op het pontje over de Eems bij Ditzum

is dan ook dat we de weg even kwijt zijn. De nieuwe route die we kiezen, leidt echter door een prachtig natuurgebied langs een paar mooie meren waar veel watersport wordt bedreven. Het lijkt wel wat op ons Friesland. We stuiten op een vaart waar we door middel van een zelf te bedienen pont mee naar de overkant kunnen. Samir ontpopt zicht als een heuse veerman en draait als een bezetene aan het

wiel dat ons naar de overkant trekt. De allerlaatste kilometers leiden via het Duitse Loppersum naar … Wirdum! Deel 1 voltooid, 165 kilometer gefietst. We poseren voor het plaatsnaambord zodat Dré zijn eerste ‘Wirdum selfie’ kan schieten.

Wirdum Duitsland bereikt!

30

specialist in robotmaaiers advies aanleg onderhoud

www.sietsejorna.nl Werpsterdyk 9, 9088 BZ Wurdum. Tel: 058-2552129 / 06-22214562

Voor je hele hebben en houden Hypotheken maar ook verzekeringen en pensioenen Als u een hypotheek afsluit, is het verstandig meteen uw andere financiële zaken onder de loep te nemen. Zijn uw hypotheeklasten nog te dragen bij werkloosheid of arbeidsongeschiktheid? Maar ook uw pensioenvoorziening kan een factor zijn in het hypotheekadvies. Onze adviseurs zijn van alle financiële markten thuis en helpen u eventuele risico’s af te dekken en onwelkome verrassingen uit te sluiten.

Franklinstraat 21, Leeuwarden. (058) 280 02 03 www.hypotheekshop.nl/leeuwarden/decentrale

DUIDELIJK VERHAAL

31 Nadat de bestelling is opgenomen haast Heike zich weer terug naar binnen. Ondanks de drukte in het restaurant weet men ons vlot te bedienen. Grote en goed gevulde borden; men doet hier niet kinderachtig. Ondanks dat we uitgehongerd zijn, slagen we er bij lange na niet in alles op te krijgen. De vanilleijs met warme kersen als dessert is een specialiteit van het huis en die mogen we niet missen volgens Heike. De volle magen nodigen uit tot een wandeling door het dorp. ‘Wirdum ist ein Schlaffdorf’, wist een van de gasten ons te vertellen. ‘Es passiert hier nicht soviel’. Samir staat er echter op dat we naar de plaatselijke voetbalclub gaan. Hij wil graag contacten leggen om een uitwisseling met WWS op te gaan zetten. In de tussentijd gaan Ralph en Jaap op zoek naar de lokale burgermeester. Wij willen haar als cadeau een replica van het ‘Soldaatsje fan Barrahus’ overhandigen. Bij de lokale brandweer staan enige personen die graag bereid zijn ons verder te helpen. Enkele telefoontjes later blijkt dat Frau Burgermeisterin van huis is. Onze hotelbaas, zo verzekert men, staat als schoonzoon op goede voet met haar. Dat betekent dat we hem aan de bar van ons hotel het beeldje kunnen overhandigen. Als we even later tussen de stamgasten aan de bar plaatsnemen, ontmoeten we Reiner, de eigenaar van het Gasthof. Hij verklaart zichzelf als de officieuze ‘Burgermeister’ en belangrijkste man van het dorp en neemt met genoegen het soldaatsje in ontvangst. Zodra hij echter verneemt dat het de bedoeling is dat hij het kunstwerk aan zijn schoonmoeder dient af te staan, verliest hij al snel zijn interesse in het beeldje. We raken in gesprek met de Duitse stamgasten die met interesse kennis nemen van onze tocht langs de drie Wirdums. Ze delen met ons de anekdote waar de naam ‘Wirdum’ vandaan komt. Het verhaal gaat dat twee burgermeesters er samen niet uitkomen hoe ze hun dorp moeten noemen. Ze verzuchten: “Ich dumm, Du dumm…, Wir-dum!” De oudste van de stamgasten herinnert zich de ontmoetingen tussen de drie Wirdum dorpen. Waarom is het opgehouden, vragen wij hem. Hij meende zich te herinneren dat het er tijdens het voetbal nogal hard aan toeging. Er vielen een paar rake klappen en de politie moest er zelfs bij komen. Later bij thuiskomst vernamen we dat dit niet de ware reden was van het beëindigen van de ontmoetingen. Er was wel vaker trammelant, maar het werd wat te duur om de Duitse gasten te huisvesten en van maaltijden te voorzien. Een kwestie van geld dus. Het blijft nog lang gezellig aan de bar. Het gesprek gaat over het verenigingsleven dat in het Duitse Wirdum niet zo actief is als bij ons. Met een schuttersvereniging, kegelclub, voetbalclub en biljartclub houdt het wel op. Al snel wordt ons duidelijk dat als je echt iets wilt betekenen je als vrijwilliger bij de lokale brandweer moet werken. Daarmee verdien je een soort heldenstatus. Men is verbaasd dat wij in

Wirdum geen eigen brandweer hebben. Rond middernacht zoeken we ons bed op; de volgende dag wacht immers nog een lange reis terug. Een uitgebreid ontbijtbuffet vormt de goede start voor de tweede en laatste dag van onze tour. Samir regelt dat we ook broodjes voor onderweg mogen meenemen. Het is mistig en het eerste deel van de route leidt naar de haven van Emden waar we om 9 uur de veerboot naar Delfzijl willen nemen. Deze vaart alleen in de zomermaanden. Het is even spannend of de boot wel vaart met dichte mist. Stipt op tijd doemt de boot gelukkig uit de mist op en worden we welkom geheten. Met nog één andere passagier hebben we het rijk alleen. De overtocht duurt een kleine twee uren. Samir zijn werk bevindt zich in de haven van Delfzijl en hij wil ons graag zijn werkomgeving laten zien. Ook hier smaakt de koffie en cake uitstekend. Om 13 uur hebben we een afspraak met het lokale dorpsbelang van Wirdum Groningen. Het lokale restaurant gaat speciaal voor ons eerder open zodat we gezamenlijk een lunch kunnen nuttigen. Via Appingedam waar we het historische centrum en de grachten met overhangende balkons bewonderen bereiken we al spoedig het Groningse Wirdum. Op routine schiet Dré de tweede selfie bij het plaatsnaambord. Het Groningse Wirdum is een klein, pittoresk dorp. Mooie huizen met grote tuinen gaan verscholen tussen veel groen. In het centrum bevindt zich een hofje met een historische kerk en het sfeervolle ‘Restaurant ‘t Regthuys’, dat in de weide omgeving een goede reputatie heeft en regelmatig het decor

33 vormt voor bruiloften. Hier hebben we afgesproken met het lokale dorpsbelang. We nemen plaats in de lommerrijke tuin en genieten van een exclusieve lunch, waar –zo blijkt later- ook een fors prijskaartje aan hangt. We worden enthousiast begroet door drie dorpsvertegenwoordigers die met belangstelling kennis nemen van onze tocht en ervaringen tot nu toe. Alles wordt opgetekend door de redacteur van het dorpsblad dat een artikel aan ons avontuur gaat wijden. Het idee om in de toekomst weer met de drie dorpen wat te gaan organiseren vindt al snel instemming. Ook hier overhandigen we een exemplaar van het Soldaatsje waarbij Jaap op beeldende wijze de verschillende verhalen achter de betekenis van het beeldje uit de doeken doet. Inmiddels is het al 14 uur en we hebben nog ruim 80 kilometer voor de boeg. Tijd om weer te vertrekken, maar niet nadat we uitgebreid afscheid nemen en op de foto gaan met de kerk op de achtergrond. Dan in de pedalen en we koersen via Loppersum en Bedum richting het Reitdiep. We willen een andere route rijden dan de heenweg en daarom laten we de stad Groningen dit keer links liggen. Langs het van Starkenborghkanaal ligt een mooie rechte weg waar we kop-over-kop het tempo hoog houden. Later gaat het gladde asfalt over in een onverhard pad en is het gedaan met de snelheid. De vele kilometers beginnen langzaam hun tol te eisen en de eerste pijntjes en moppergeluiden dienen zich aan. Het hoort er allemaal bij. Een welverdiende koffiepauze in Eastermar lonkt en de wetenschap dat we daarna nog maar 20 kilometer van ons eigen Wirdum zijn verwijderd! De thuiswegen lijken ons extra energie te geven en in een flink tempo snellen we langs bekende dorpjes als Sumar, Garijp, Warten en Wergea. De laatste afslag naar Swichum en de cirkel is bijna rond. Bij het kerkje zien we de nodige tumult. Een groep Wirdumers snelt naar buiten, juichend en zwaaiend met vlaggen. Voor ons, zo realiseren we even later pas. Een echt hartverwarmend welkom van de leden van het koor die vernomen hadden dat we rond deze tijd aan zouden komen. Even later bij het laatste bord Wirdum

35 doen onze familieleden het nog eens dunnetjes over. Met spandoeken en gejuich worden we ontvangen. De laatste foto’s worden genomen waarmee we de W3 hebben voltooid. Bij Duhoux wacht een koude pils en we sluiten de tocht af met een heerlijk avondmaal bij Gerard en Sietske. Met een voldaan gevoel kijken we terug op een bijzondere tocht langs drie bijzondere dorpen. Dit was echt de moeite waard! Zouden we nog eens over moeten doen, maar dan met een groot peloton Wirdumers.

De route op heenweg, A: Wirdum Frl, B: Ditzum, C: Wirdum Dtsl

…. en terugweg, A: Wirdum Dtsl, B: Emden, C: Delfzijl, D: Wirdum Gr E: Wirdum Frl

36

Efter de skermen… skynt it jeugdtoaniel Moannen lyn; earne yn midden-Fryslân… Kreative geasten út Wytgaard en Wurdum komme by-elkoar. By-elkoar om in jeugdtoaniel­foarstelling op tou te setten. Froulike talinten en manlike toppers út Wurdum, Wytgaard en Swichum, entûsjaste regisseuse en in toanielstik út tûzenen. Moaie ploech fan mear as tolve jongelju dy’t no al wykliks by-elkoar komme foar ynspirearjend teater. Mei stipe fan ferienings Nut en Nocht en Lyts Mar Krigel om foar it publyk wat moais del te setten yn jannewaris 2015. Wy as bestjoer binne no al grutsk op de jeugd foar harren ynset en entûsjasme. Ek de earste ferrassende kombinaasje mei it folwoeksentoaniel is in ûnderdiel wurden fan it toanielstik. Dat sil moai toanielspul mei-elkoar en in prachtige foarstelling opleverje foar in hiel soad minsken út Wurdum, Wytgaard en Swichum! Wy sizze; dwaan! Jimme sizze; Sjen! Mis dizze ferrassende foarstelling net op 16, 17 en 18 jannewaris! Toanielferienings, Nut en Nocht en Lyts Mar Krigel

Nijs van de Nikolaestsjerke De maand oktober stond vooral in het teken van de fotomanifestatie “Noorderlicht”. In Swichum exposeerden Dick Keegstra en Titeke Postma. De tentoonstelling heeft alleen al in de Nikolaestsjerke meer dan driehonderd bezoekers getrokken vanuit heel Nederland. Ook de viltlessen, die gegeven worden door Reina Visser, blijken in de belangstelling te staan. In elke les staat een onderwerp/techniek centraal. Informatie staat op www.reinavisser.nl, opgave kan via [email protected] Bellen kan ook: 058-2552616 of 06-27275699. Donderdag 27 november, de laatste donderdag van de maand, dus Gezond Verstand Avond. Deze keer komt Anneke Bleeker, de initiatiefneemster van

37 de Gezond Verstand Avonden, spreken over ‘Superfoods’. Superfoods van eigen bodem, een woord wat toch velen aanspreekt. Natuurwinkels springen er op in, veel kostbare producten worden aangeprezen. Deze producten zijn zeker het woord ‘superfood’ waard, maar is in onze eigen omgeving, vaak gratis en voor niets, niet heel veel te vinden? En welke superfoods liggen er in de groentewinkel? Is het een idee de bekende groente- en fruitsoorten te combineren met de ‘wilde’ soorten en op deze wijze een supergezonde maaltijd te serveren? Op deze en andere vragen zal Anneke Bleeker deze avond een antwoord geven. Plaats bespreken kan via www.kerkjevanswichum.nl of 06-37383408. Wie ook via de nieuwsbrieven op de hoogte wil worden gehouden van de activiteiten in Swichum die kan zich aanmelden via de website. Graag tot kijk in Swichum, Jan en Sietske Smidstra

Popkoor Sawat Suver laat weer eens horen wat ze kunnen! Pop- en musicalkoor Sawat Suver bestaat uit ± 25 enthousiaste leden uit de regio Wytgaard/ Wirdum/Wergea/Reduzum, onder leiding van Klaske Deinum. Plezier in zingen staat voorop. De repetities zijn op vrijdagavond van 19 – 20.30 uur van half september t/m november en van januari t/m april in het kerkje van Swichum. Voor info: Foekje Wolters: 06-21590990 of Karen Voetberg: 06-37089652. Daarom bent u welkom bij een: huisconcert/openbare repetitie (we zoeken nog een paar alten / middenstem!) op vrijdag 28 november in het kerkje van Swichum • ontvangst om 19.45 uur met thee/koffie • van 20 tot 20.45 uur: concert / openbare repetitie Oant sjen, tot ziens, tot dan! Foekje Wolters

38

René Brouwer Timmer- en onderhoudsbedrijf

mobiel 06 414 630 30

Voor al uw timmeren onderhoudswerk in huis en er buiten.

Swichumerdyk 9 9088 AP Wirdum [email protected] www.renebrouwer.nl

39

Brassband Het is weer even geleden maar hierbij een bericht van de brassband! Wij zitten niet stil en zijn sinds augustus alweer druk aan het repeteren. Het eerste evenement van ons seizoen staat er bijna aan te komen. Op zaterdag 22 november doen wij mee met het bondsconcours. Dit concours vindt altijd plaats in de Lawei in Drachten, maar omdat daar nog verbouwd wordt, is het verplaatst naar de Flambou in Surhuisterveen. Wij zullen hier drie stukken spelen. Een koraal, een verplicht werk en een keuzewerk. Ter voorbereiding op dit concours doen wij op 8 november mee aan het try-out concert in Steenwijk. Er wordt dus flink geoefend en gerepeteerd, wij hebben er allen veel zin in! Ook zijn wij alweer druk bezig met het organiseren van het kerstconcert. Ons kerstconcert vindt plaats op 20 december in de Martinuskerk in Wirdum. De Brassband geeft dit concert in samenwerking met de drie dames van de band Qlassy. Het belooft een sfeervol concert te worden! Onze website doet het al een poosje niet meer en er wordt hard aan gewerkt om deze weer goed in de lucht te krijgen. Daarnaast heeft de Brassband nu ook facebook! Hier zullen alle activiteiten en concerten op vermeld staan en word je op de hoogte gehouden van alles waar de Brassband zich mee bezig houdt! Like! https://www.facebook.com/brassbandwirdum Namens het bestuur van Brassband Wirdum, Henriët Scheepsma

Schrans 61 - 8932 NB Leeuwarden • tel.: (058) 288 79 00

41

Pepernootactie peuterspeelzaal ‘t Gollegrut Eind oktober zijn ouders van de peuters van peuterspeelzaal ‘t Gollegrut langs de deuren geweest om pepernoten en speculaasbrokken te verkopen. Wij willen iedereen heel hartelijk danken voor het kopen van de pepernoten en speculaasbrokken. We hebben voor 500 euro aan pepernoten verkocht en kunnen met de opbrengst (235 euro) onder andere het Sinterklaasfeest met de peuters vieren. Namens de oudercommissie willen we via deze weg iedereen bedanken die heeft meegedaan of meegeholpen! Hilje Greenwood

Post voor Sinterklaas Lieve kinderen, Sinterklaas heeft dit jaar een brievenbus in de “Superrr” neergezet. Jullie kunnen mooie tekeningen, verhaaltjes, briefjes of wensen voor Sinterklaas en zijn pieten inleveren in de daarvoor bestemde brievenbus in de SUPERRR tot 18 november. Dan kunnen we er op 22 november om 10 uur een mooi feest van maken. Jullie komen toch ook? Groeten Sint en zijn pieten

It is my like folle, at Swarte Pyt wyt as swart is om ‘e holle.

42

Als het aan de hond lag… Dan kocht ie natuurlijk geen whiskas. Maar de voorkeur zou vast en zeker wel naar vlees uitgaan. Zo verwonderlijk is dat niet. Van oorsprong stammen immers alle hondenrassen van de wolf af. Een vleeseter bij uitstek. In het domesticatieproces van de huishond is deze veel meer gewend geraakt aan een ander voerpatroon. Waarschijnlijk door het gevoerd worden met kliekjes van zijn baas. Zo is de vleeseter meer en meer een alleseter geworden. In de wetenschap wordt de hond daarom ook als omnivoor beschouwd. De meeste commerciële hondenbrokken bevatten naast vlees ook koolhydraten in de vorm van bijvoorbeeld granen. En het is een misverstand dat honden koolhydraten niet zouden kunnen verteren. Dat kunnen ze namelijk wel degelijk en genetisch aantoonbaar beter dan de wolf. Dat een hond alleen vlees gevoerd hoort te krijgen, is dus quatsch. Allergieën en maagdarmstoornissen zijn bij onze huisdieren tegenwoordig schering en inslag. De medische wetenschap probeert op al dit soort aandoeningen een passend antwoord te vinden. Soms lukt dat prima, maar soms ook helemaal niet. Dat heeft een stroming de wind in de zeilen gegeven die aangeeft dat we met de voeding terug moeten naar de basis. Ofwel: de wolf is een vleeseter, de hond is zijn nazaat. En dus dient deze ook met rauw vlees te worden gevoerd. BARF noemen we dat. Meestal wordt dat in kant en klare verpakking ingevroren verkocht, anders is het immers voor de consument niet handig te bewaren voor zijn trouwe viervoeter. Op internetfora lees je soms dat de vervelendste kwalen als sneeuw voor de zon zijn verdwenen na het voeren van BARF. Als een hond daar baat bij heeft, zal ik echter de laatste zijn die rauwvoeding zal ontmoedigen. Op de praktijk daarentegen kom ik ook geregeld patiënten tegen die vreselijk ziek zijn geworden van vers vlees. Soms alleen al van een mergpijpje van de slager. Wat dat betreft ken ik de keerzijde van deze medaille. Wat is namelijk het grootste risico? Rauw vlees voor de hond is niet vrij van bacteriën en parasieten. Zo zijn er legio voorbeelden van infecties die niet alleen de hond ziek kunnen maken maar die ook via de trouwe metgezel opnieuw in het milieu verspreid kunnen worden. De hond die een kippenboutje met salmonella verorbert, schijt die bacterie gewoon weer uit in de tuin. In gezinnen met kleine kinderen of mensen met een verminderde weerstand zou ik die risico’s niet graag willen nemen. Natuurlijk is er enige nuancering op zijn plaats. In de natuur regeert de slogan van Darwin: ‘the survival of the fittest’; slechts de wolf en wolvin die

43 het best zijn toegerust op de omstandigheden overleven gemiddeld slechts 4 tot 7 jaar. En om de soort te doen voortbestaan is zorgen voor nageslacht een strenge voorwaarde. Daartoe leven wolven in roedels die gezamenlijk jagen op een prooi en welpen groot brengen. Ze verorberen met elkaar eens in de zoveel dagen een hert of een zwijn en moeten daar dagen fysiek op teren. Zet die gegevens eens af tegen het luizenleventje van de gemiddelde huishond die veelal onvruchtbaar is gemaakt en op een industrieel brokje gemiddeld tweemaal zo oud wordt als een wolf. Elke vergelijking gaat dan mank. Als het echter aan de hond lag, koos ie vast en zeker voor een vers stukje vlees… Menno J. Wiersma Dierenartsenpraktijk Reduzum-Grou

Maatschutjassen De start van het schutjas seizoen was op 3 oktober. De opkomst van 20 schutjassers was goed, maar er kunnen altijd nog meer bij. De eerste prijs ging naar het team dat drie partijen wist te winnen. Op de tweede schutjas avond werd er spannend gekaart. Er waren uiteindelijk drie teams die twee partijen wisten te winnnen. De streekjes voor en tegen brachten hier de uitkomst. De uitslagen: 3 oktober: 1e K. Keizer J. Adema

2e K. Nijp B. Duhoux

3e G. Kielstra Sj. de Groot

17 oktober: 1 e B. de Ruiter W. Duhoux

2e W. Brouwer Joh. Duhoux

3e A. Postmus T. Tinga

De volgende schutjas avonden zijn op: 7 en 21 november en 19 december. Opgeven kan bij G. Kielstra (2551556), B. Duhoux (2551513) en A.Boomsma (2551316). Tot ziens bij het schutjassen, Griet Arjen

B E H A N D E L I N G VA N : • Likdoorns • Eelt • Schimmel (mycose) nagels • Diabetische voet • Reumatische voet • Ingroeiende nagels • Wellness • Gellak (Orly) AA R • Ook voor kinderen! DECLARATIE BIJ ZORGVERZEKER EN) RWA ARD (VRA AG NAA R DE VOO

ESMIRAS MEDISCH PEDICURE Jacob Algerasingel 32 9088 AV Wirdum FR tel. 06 46432446

45

Jaarvergadering IJsclub Op 28 november houdt de IJsclub zijn 148ste jaarvergadering. Voor de Nederlandse lange baan schaatsers was 2013-2014 een buitengewoon succesvol seizoen. Bijna tweederde van alle medailles bij de Olympische Spelen ging naar Nederlandse schaatsers. Voor onze ijsclub was het afgelopen jaar wat minder. Op 31 januari waren we even hoopvol gestemd na twee nachten met lichte vorst. Op de Ryptjerkerpolder werd al geschaatst, maar op de avond van 31 januari ging de temperatuur al weer omhoog en verdween onze hoop als sneeuw voor de zon. Ook dit najaar zijn we met de gedachten nog niet bij schaatsen op natuurijs, met op 1 en 2 november nog temperaturen die meer aan zomer dan aan winter doen denken. De bladeren zijn nog niet overal van de bomen en het gras blijft groeien. Eén van de hoogtepunten van de komende jaarvergadering zal ongetwijfeld de verkoop van het grasgewas op de ijsbaan zijn. Na enkele magere jaren in verband met het uitbaggeren van de Wirdummervaart staat het gras op de ijsbaan er nu weer prima bij. Daarnaast moeten er op de jaarvergadering twee vacatures gevuld worden. Jaap Peenstra en Ingarit Kuperus zijn aan het einde van hun bestuursperiode. Ingarit stelt zich herkiesbaar maar Jaap neemt na 12 jaar afscheid van het bestuur. Kandidaten voor de bestuursfuncties kunnen zich melden voor aanvang van de vergadering bij het bestuur. De vergadering vindt plaats op 28 november om 20 uur bij Duhoux. Huib-Jan Imbens

Jaap Peenstra op de veegmachine

46

MS Collecteweek start op 17 november Op maandag 17 november gaat de MS Collecte weer van start. Een bijzonder jaar, omdat de MS Collecteweek 10 jaar geleden voor de eerste keer werd georganiseerd met 500 collectanten. Dit jaar gaan ca. 14.000 vrijwilligers in het hele land op pad om zoveel mogelijk geld op te halen voor Multiple Sclerose (MS). Het is een hele uitdaging voor de collectanten om in dit jaargetijde, waarin het vroeg donker is en het flink kan regenen, langs de deuren te gaan. Laat u de collectant niet in de kou staan? Elke MS-collectant kan zich legitimeren. Het Nationaal MS Fonds is te herkennen aan het oranje vlinderlogo. Wie de collectant mist, kan uiteraard ook een gift overmaken op giro 5057. Eén op de duizend Nederlanders krijgt de diagnose MS. Jaarlijks komen er ongeveer 300 nieuwe mensen met MS bij. MS is de meest voorkomende invaliderende aandoening onder jongeren in Nederland. Het Nationaal MS Fonds strijdt voor een beter leven met MS. Het opgehaalde collectegeld wordt besteed aan onderzoek (voor een beter leven nu en een toekomst zonder MS), begeleiding en voorlichting Wilt u meer informatie? Kijk op www.nationaalmsfonds.nl Ook kunt u zich nog steeds aanmelden als collectant. Neem contact op met Pamela Zaat, van het Nationaal MS Fonds, 010-5919839, pamela@ nationaalmsfonds.nl Namens het Nationaal MS Fonds, Pamela Zaat

47

Kaarteaksje Al wer foar de 28ste kear organisearret de skriuwgroep “Amnesty International Wurdum/Swichum” in aksje om kaarten te stjoeren nei gefangenen dy ‘t om politike of godstsjinstige reden yn de gefangenis sitte yn lannen dêr ‘t men it net sa krekt nimt mei de minskerjochten. Dit jier komme wy by jo lâns op woansdei 17 desimber. Wy hoopje dat jo krekt as yn foarige jierren wêr gâns kaarten keapje en ferstjoere. Jo kinne ek op dy dei fan 18.30-20.30 efkes in besite bringe oan de Fikarij, dêr kinne jo Amnesty artikels keapje sa as winskkaarten, kearsen, pennen en sa. Foar A.I. Wurdum/Swichum Ferina Bijman Myn Dykstra

Verhuizingen in Wirdum en Swichum Klaas Einte Adema en Karin Tieman wonen vanaf juni in de Doeke Hellemastrjitte nummer 5. Klaas heeft altijd in Dokkum gewoond en de laatste jaren samen met Karin in de Curacaostraat in Leeuwarden. Karin werkt bij de Healthclub in Leeuwarden op beide locaties en Klaas heeft een kitesurf school Antixsport. In de winter geeft hij les op de skischool in Leeuwarden en geeft hij schaatstraining in Heerenveen. Klaas zijn interesse gaat uit naar alles wat met zijn werk te maken heeft. Karin leest en sport graag. Beide zitten op de vrijdagavond op yogales in de Fikarij. Missy, een kruising tussen een Noorse boskat en een pers, is al aardig gewend.

FRL brengt het dichtbij Blijvend de goedkoopste in uw regio! Depot Wirdum Marty’s Trend Legedyk 26

( 058 215 41 57 • LEEUWARDEN

Deskundig, betrouwbaar en betrokken jaarrekeningen • fiscale adviezen • loonadministraties • belastingaangiften • bedrijfseconomische adviezen • bedrijfsoverdrachten samenwerkingsvormen • subsidies

Wismastate 9 Postbus 52 8900 AB Leeuwarden

T (0888) 18 18 18 F (0888) 18 18 00 E [email protected] www.deelstrajansen.nl

49 Alex van Dooren en Bettie de Haan wonen alweer enige tijd aan de Greate Buorren nummer 30. Alex komt uit Hilversum en zit in de ambulante handel. Hij staat op braderieën en jaarmarkten. De spullen die hij verkoopt, kan je vinden op facebook onder de naam ‘van alles wat’. Hun deur staat ook altijd open voor iemand die iets nodig heeft. Bettie heeft eerder gewoond aan de Sjouke van der Kooistrjittte en werkt als activiteitenbegeleidster in Stiens. Dochter Anna zit in groep 7 en gaat naar gym en schaatsen. En zoon Imko zit in groep 3 en zit op zwemles. Na veertien jaar in Sint Annaparochie te hebben gewoond hebben Vethie Khadida en Ennasee Khadida een woning toegewezen gekregen in de Doeke Hellemastrjitte (nummer 10). Hier wonen ze samen met hun twee zonen Anassee en Haittam. Beide jongens gaan in Leeuwarden naar school, Anassee naar de Professor Grevelschool en Haittam naar het Friesland College. Het gezin komt uit Marokko, Vethie was daar beveiliger en Ennasee secretaresse. Ze vinden Wirdum een mooi dorp waar het erg stil is en ze missen de winkels, die er in Sint Annaparochie wel waren. In het huis aan de Tsjaerderdyk nummer 4 woont nu Ingrid Bergsma samen met haar drie dochters: Anieke van 13, Marije van 12 en Senna van 9 jaar. Daarvoor woonden zij aan de Arjenspôlle. Ingrid werkt al vele jaren als peuterleidster bij It Gollegrut. Op 21 september hebben Meinte Boersma en AkkeJant Wester de sleutel gekregen van hun boerderij aan de Werpsterdyk nummer 26. Zij fietsten er vaak voorbij en hadden het er dan over dat ze daar wel wilden wonen. Via inschrijving is dit gelukt en zijn ze dolblij met hun prachtige boerderij uit 1921. AkkeJant en Meinte woonden hiervoor in Wergea waar Meinte in het eerste van VV Wergea voetbalt. Een andere hobby van hem is motoren en zijn grote trots is een Ducati met de kleuren van de Italiaanse vlag. AkkeJant haar hobby is het trainen van paarden en meedoen op concoursen. Haar paarden stonden eerst bij haar ouders in Idaerd, maar staan nu bij henzelf onderdak. Bij de boerderij behoort een groot stuk land en een paardenbak. Ideaal voor het trainen van haar paarden. AkkeJant werkt als fysiotherapeute in Harlingen en Meinte werkt bij de NAM in Assen op de civiele afdeling. Hij maakt locaties klaar voor boortorens. De familie van der Heide die hier eerst woonde is naar Grou verhuisd. Myn en Anneke

50

Agenda van 15 november 2014 tot 1 januari 2015 16-11 15.30 uur St. Martinuskerk Jubileumconcert Mingd Koar Deinum 21-11

20.00 uur

Duhoux

Najaarsvergadering KVMENL

21-11

19.00 uur

Jeugdsoos

Spokentocht

22-11

10 00 uur

dorpsplein

Intocht Sinterklaas

27-11 14.00 uur De Fikarij

UVV-PKN: Wurdum eartiids en no, troch Minne en Jochum Hoekstra

27-11

19.30 uur

Nikolaastsjerke

Gezondverstand avond

28-11

19.45 uur

Nikolaastsjerke

Huisconcert popkoor Sawat Suver

28-11

20.00 uur

Duhoux

Jaarvergadering IJsclub

30-11 Nikolaastsjerke

Tsjochkonsert met de Feetwarmers en Adri de Boer

13-12

16.30 uur

kantine WWS

Hollandse avond met zanger Arno

15-12

16.00 uur

De Fikarij

Kerstmaaltijd voor alle 65+

huis aan huis

Kaartenactie Amnesty International

17-12 18-12

Start 17.00 -18.30 uur

Fikarij Krystkuier troch Wurdum

21-12

16.00 uur

Vrijwilligersbijeenkomst

Golle

Wilt u een vergadering, feestavond of iets anders organi­seren, spreek dan de datum af met ons Ag­enda­bureau bij Baukje Dol, telefoon: 2551724. Zo voor­komt u, dat u met een lege zaal zit. Niemand kan op 2 plaat­sen tegelijk zijn.

51

Kerkdiensten in de Sint Martinuskerk

16-11

9.30 uur

ds. P. Dijkstra, Grou

23-11

9.30 uur

ds. B. Bloemink, Beetgum

30-11 9.30 uur

ds. W. de Boer-Romkema 1e zondag van advent, Maaltijd van de Heer

7-12 10.00 uur 19.30 uur

ds. W. de Boer-Romkema. 2e zondag van advent Gezinsdienst, koffie-en fris vanaf 09.30 uur, kinderoppas 0 – 4 jaar in de Fikarij Vespercommissie Avondgebed, duurt ca een half uur; na afloop koffie

14-12 9.30 uur

ds. W. de Boer-Romkema 3e zondag van advent

Op onze website www.kerkinwirdum.nl vindt u meer informatie over onze gemeente. Het wekelijkse zon-dagboek bijvoorbeeld geeft een indruk (met foto’s) van de dienst van de voorgaande zondagen.

53

Apotheekhoudende huisartsenpraktijk Wirdum Huisartsen:

Dr. Bartels (maan-, woens- en donderdag) Dr. Bruinsma (dins- en vrijdag)

Telefoonnummer 8-17 uur 058-2551303 Spoedgevallen 8-17 uur 058-2552985 Buiten praktijkuren: Dokterswacht Friesland 0900-1127112 Spreekuur Terugbel spreekuur Visites op aanvraag Assistente spreekuur internetadres:

8.10 tot 10.30 en 14 tot 15.50 uur 13 tot 14 uur 11 tot 12.30 uur 12.30 tot 14 uur www.wirdum.praqtijkplus.nl

Opmerkingen: - Voor een afspraak dezelfde dag graag bellen tussen 8 en 9 uur. Indien u meerdere problemen wilt bespreken, dient u dit vooraf te overleggen met de assistente. - Recepten ingediend voor 10.30 uur kunnen de volgende werkdag na 16 uur gehaald of thuisbezorgd worden, voorkeur graag noteren via H(halen) of B(bezorgen). - De kosten voor het thuisbezorgen bedragen 50 cent binnen en 1 euro buiten de bebouwde van Wirdum. Bezorging vindt elke werkdag plaats tussen 17-18 uur en tussen 19-19:30 uur door Jelmer (06-30248433) en Folkert (06-50401256) Vellinga. Bij 2x niet thuis doen ze een briefje in de bus en kunt u medicijnen de volgende werkdag na 16 uur halen in de apotheek. Woont u aan de andere kant van de snelweg dan worden de medicijnen bezorgd door Dana van der Wal (06-25561474) of Fenna Hoekstra (0631598745).

Mededelingen: - Bij afwezigheid van de dokter kunt u gewoon met de praktijk bellen en de assistente helpt u dan verder bij het maken van een afspraak.

55 ZIEKENHUISVERVOER U ­ VV U. Postmus G. Emersonstr. 1 H. Kootstra-Woudstra G. Emersonstr. 27

tel.: 058-2552192 tel.: 058-2551­815

MEITINKER Inloopspreekuur: iedere dinsdag van 14 - 15 uur in de Golle tel.: 06-12510180 PKN-GEMEENTE Predikant: Ds. W. de Boer-Romkema, Legedyk 20, Wirdum email: [email protected] tel.: 06-81477858 UITVAARTVERZOR­GING­ Bode: Th. Bijlsma, Easterein 3, Garyp of Anna Bijlsma

tel.: 0511-521336 of : 06-53931149 tel.: 06-10330337

KLACHTENNUMMER GEMEENTE

tel.: 14058

DIERENARTSENPRAKTIJK REDUZUM-GROU E.J. Havik, L. Kalsbeek, F.W.L. Schuurmans en M.J. Wiersma Oedsmawei 13, 9001 ZJ Grou tel.: 0566-601464/601439 Tel. spreekuur voor het aanvragen van visites, het bestellen van medicijnen en informatie: ma. t/m za. van 8 - 9.30 uur. Medicijnen kunnen meegenomen worden op de route en op verzoek thuis worden afgeleverd. Voor spoedgevallen zijn wij 24 uur per dag bereikbaar. Open spreekuur gezelschapsdieren: ma. t/m vr. van 13-14.30 en 18.30-19 uur. Daarbuiten uitsluitend op afspraak. Balie gezelschapsdieren geopend van 8-9.30, 13-15 en 18.30-19.30 uur.

RESERVEREN RUIMTES DORPS­HUIS Voor het huren van een ruimte in de Golle kunt u terecht bij Wytske Hoekstra, tel. 06-25186684 en e-mailadres: [email protected] Bijzondere activiteiten die u wilt plannen wel vooraf vaststellen in overleg met het Agendabureau van Wirdum/Swichum (Baukje Dol, tel.: 2551724)

TE WIJZE RIJLESSEN

GOED GESLAAGD e Eerst n e 4 less voor € 99,-

Tj. de Boerstrjitte12, 4 Wirdum, 06 - 46 355 205 Pastorijsingel

www.rijschoolrijwijs.nl