Doorkiezen in de Brabantse volkshuisvesting Werkplan Futura 2009

Doorkiezen in de Brabantse volkshuisvesting Werkplan Futura 2009

1

Inhoudsopgave 5 9 13 15 16 17 19 21 25 25 27 29 32 35 37 39 41 44 44 44 45 45

Onze samenwerking Partij, platform en producent Kiezen en legitimeren Meervoudigheid als motor Lokale overheid als natuurlijke partner Checks and balances Civiele kracht Meters maken in het middenveld Meer maatschappelijk rendement met marktpartijen Kiezende bewoners Duurzaamheid en ruimtelijke kwaliteit Duurzaamheid Ruimtelijke kwaliteit Klant en woningmarkt Woningmarktontwikkelingen en strategisch portefeuillebeleid Marketing Kennisplatforms Platform volkshuisvesting en vastgoed Platform finance en treasury Platform informatie en automatisering Platform personeel en organisatie Platform communicatie

Bestaande dienstverlening Bijzondere doelgroepen Woonruimteverdeling Futurascoop Te Woon, Woonverzekeringen, Woonenergie Finco Huisbankierschap Managementinformatie Expertteams informatie en automatisering Innovatieplatform ICT Informatiebeleid Treasury aeDex Opleidingen en intervisiegroepen Updates en monitor arbeidsvoorwaarden Lopende inkoopcontracten Futura in andere netwerken Informatie voor deelnemers, partners en klanten Futura: naam voor dynamische patronen Wie stuurt wat? Bestaande én nieuwe deelnemers Vaste deelnemers en eerste geldstroom Partners en tweede geldstroom Klanten en derde geldstroom Wilt u deelnemer of partner worden?

Onze samenwerking

47 49 50 50 50 51 51 52 53 53 54 54 54 55 55 56 57 61 63 64 65 67 68 69 70

Onze samenwerking Futura is een door Brabantse corporaties in 1997 ­gevormde samenwerkingsorganisatie die zich voort­ durend ontwikkelt. Aramis AlleeWonen en Singelveste ­AlleeWonen uit Roosendaal en Breda, Casade uit Waalwijk en Loon op Zand, Cires uit Oosterhout (Cires gaat naar ­verwacht medio 2009 fuseren met zorgvoorwonen uit Zundert) en WonenBreburg uit Breda en Tilburg vormen samen ­Futura. ­Samenwerken in Futura maakt het lokale werk ­efficiënter en effectiever en het ­innovatief vermogen van de ­Brabantse volkshuisvesting wordt ­erdoor versterkt. Wat we samen sneller, beter, s­ limmer en/of goedkoper kunnen dan alleen of met ­anderen, ­regelen we in F­ uturaverband. Na tien jaar samenwerking hebben we een volle geza­ menlijke agenda. Onze programma’s staan vanaf dit jaar open voor inschrijving door andere Brabantse corporaties. We verwelkomen hen graag als partners. Over wat het partnership inhoudt, waarop kan worden ingeschreven en hoe dat in z’n werk gaat, vindt u meer in het laatste hoofdstuk. In alle andere hoofdstukken van dit werkplan leest u hoe we concreet werk maken van de programma’s die we presenteerden in het ‘Ondernemingsplan 2009 – 2011, Doorkiezen in de Brabantse volkshuisvesting’.

6

7

We besteden veel aandacht aan duurzaamheid in 2009 en, nieuw in ons programma, aan ruimtelijke kwaliteit. In veranderende omstandigheden zoeken we samen ­nieuwe antwoorden op deels oude vragen. We werken in meerjarige programma’s aan hoogwaardige ontwikkeling van het wonen op verschillende schaalniveaus. Van de ­woning tot de buurt, van de wijk tot de stad, van de regio tot Brabant. Van individu tot collectief.

8

Partij, Platform en Producent

U vindt in dit plan onze projecten en tal van bijeenkom­ sten die handen en voeten geven aan onze programma’s Kiezen en legitimeren, Civiele kracht, Woningmarkt en klant, Duurzaamheid en ruimtelijke kwaliteit. Ook de ­kennisplatforms en de continuering van onze bestaande dienstverlening komen aan bod.

Partij, platform en producent Futura kent van oudsher drie functies: partij, platform en producent. We vullen die vanaf 2009 als volgt in. Partij Futura voedt de discussie en beïnvloedt de volkshuis­ vestelijke agenda. Beïnvloeden door de inhoud die we brengen: zó vullen we de partijfunctie in. We doen dat eerst en vooral in opdracht van onze vaste deelnemers. Platform Onze platforms staan in het teken van kennis creëren en uitwisselen. Nieuw is dat we dit ook met anderen dan vaste deelnemers willen gaan doen. Producent We draaien elk jaar projecten waarop kan worden ­inge­tekend. Producten die we in het verleden maakten, onderhouden we. Dat laatste blijven we doen in opdracht van onze vaste deelnemers. Maar op de nieuwe projecten kan vanaf 2009 voor het overgrote deel óók worden ­ingeschreven door partners.

10

11

- Beheer van bestaande dienstverlening doen we voor onze vaste deelnemers, in uitzonderingsgevallen ­kunnen partners zich inschrijven. Wanneer dat laatste het geval is, staat het onder de alinea. We presenteren met dit werkplan Futura vanaf 2009: ­opener dan ooit en vol vertrouwen in de toekomst. Omdat we het gezamenlijk belangrijk vinden dat we naar beste kunnen bijdragen aan de kwaliteit van leven van mensen. Langs de weg van het wonen. En vanuit maatschappelijke betrokkenheid.

12

Kiezen en legitimeren

- Projecten staan vanaf 2009 open voor partners. We ­maken dit jaar drie uitzonderingen: het nieuwe ­project meervoudig sturen, de afronding van het ­project energiebesparing en de continuering van het project Finco. Deze drie projecten zijn exclusief voor deelnemers.

Kiezen en legitimeren Meervoudigheid als motor Corporaties zijn maatschappelijke ondernemingen en ­dragen elementen in zich van zowel gemeenschap, van het publieke taakveld, maar ook van commercieel handelen. Die meervoudigheid brengt complexe sturingsvragen met zich mee. In 2009 voeren we in samenwerking met het nieuwe Centrum voor het Bestuur van de Maatschap­ pelijke Onderneming (Tias) een onderzoek uit dat zich richt op nieuwe concepten voor bestuur en management in corporaties. De bestuurlijk strategische opgaven van de corporaties in de Futuraomgeving zijn de basis voor het onderzoek. De onderzoeksresultaten worden gekoppeld aan bestuurlijke vernieuwing in de Futuracorporaties. Dit project heeft een exclusief karakter. Project Meervoudig sturen | deelnemers | 3.1

Futura neemt actief deel aan het landelijk debat over de toekomst van de volkshuisvesting. We zijn aanwezig op de plaatsen waar opinies gevormd worden. In onze ­bijdragen aan het debat gaan we altijd uit van de inzich­ ten die we gezamenlijk vormen in Futuraverband. We ­reflecteren dan ook regelmatig intern op de volkshuis­ vestelijke opgave in een strategisch platform. In 2009 houden we drie van zulke bijeenkomsten voor corporatie­ bestuurders van deelnemers en partners. Platform | open | 3.1 14

15

Lokale overheid als natuurlijke partner Gemeenten zijn complexe organisaties. Effectieve samen­ werking van corporaties en gemeenten vraagt, naast ­wederzijds vertrouwen, meer variatie en gelaagdheid in benadering dan corporaties traditioneel in huis hebben. Om een breder gedragsrepertoire te ontwikkelen starten we in 2009 een project, of liever een proces. Concreet gaan we professionals van corporaties en gemeenten in een vroegtijdig stadium bij elkaar brengen rond onder­ werpen als (de totstandkoming van) woon- en stadsvisies, woningbouwprogramma’s, prestatiecontracten. Daarmee beogen we dat spelers elkaars doelen en werkwijzen beter gaan begrijpen. Gezamenlijke toekomstagenda’s komen zo dichterbij. We bouwen hiermee voort op inzichten uit onze publicatie ‘Leren schakelen’. Project Lokale overheid als natuurlijke partner | open | 3.2

Checks and balances Futura faciliteert de evaluatie en verdere ontwikkeling van de governance- of bestuurlijke structuren in de sector en het brede spectrum van mogelijkheden daarbinnen. We organiseren in 2009 twee platformbijeenkomsten over stakeholdermanagement en visitatie. Platform | open | 3.3

Halfjaarlijks organiseren we bijeenkomsten voor de Raden van Commissarissen van onze vaste deelnemers. In 2009 staan beide sessies in het teken van governance in de maatschappelijke onderneming. Ter inspiratie brengen we als vanouds toonaangevende sprekers naar Tilburg. Platform | deelnemers | 3.3

Jaarlijks bekijken we gezamenlijk de jaarverslagen vanuit wisselende analysekaders. In 2008 hebben we dat o.a. ­gedaan vanuit de verschillende vermogensbenadering. In 2009 verfijnen we de manier waarop we in de jaarverslagen verantwoording afleggen verder. Project Jaarverslagen | open | 3.3

16

17

Project Fiscaliteiten | open | 3.3

18

Civiele kracht

We gaan ervan uit dat voor het eind van 2008 overeen­ stemming is bereikt over het zogenaamde VSO 2 (dit is de vaststellingsovereenkomst in verband met vennootschapsbelastingplicht). In 2009 gaan we met de effecten ervan aan de slag. In dit project verbinden we het bereiken van een zo vriendelijk mogelijk fiscaal resultaat met on­ derhoud en investeringen aan bestaand bezit. We richten ons op het verbeteren van de interne planning en control van het uitvoeren van onderhoudsactiviteiten.

Civiele kracht Meters maken in het middenveld Sinds 2006 staat maatschappelijk vastgoed hoog op de agenda. We hebben geleerd dat een goed dienstver­ leningsconcept essentieel is. Ook goed beheer van een ­multifunctioneel centrum (MFC) is een belangrijke voor­ waarde voor het succesvol functioneren van een gebouw. Dit project richt zich op het professionaliseren van ­organisatie en beheer bij MFC’s. De projectresultaten: 1. Modellen en checklisten die het facilitair beheer bij een MFC uitdiepen en keuzemomenten tijdens het ­ontwikkelproces identificeren; 2. Inventarisatie van mogelijke fondsen bij de realisatie van multifunctionele centra (vastgoed, inventaris, ­opzetten programma, etc.); 3. Twee platformbijeenkomsten om de resultaten toe te lichten en aan te scherpen; 4. Praktijk-/werkboek met subthema’s: conceptontwikke­ ling en acquisitie vastgoed, dienstverleningsconcept, beheer, voorbeeld projectplannen en huur-/samen­ werkingscontracten. Project Maatschappelijk vastgoed | open | 4.1

20

21

Nu de dienstverlening aan wijkbewoners vanuit wijk­ punten een steeds hogere vlucht neemt, is ook specifieke aandacht nodig voor de informatiebehoeften en op­ lossingen in de wijkpunten. De corporaties gaat het om het optimaliseren van: - de informatievoorziening van de wijkbewoners naar het wijkpunt en omgekeerd (m.a.w. de vraagzijde die in de wijk zit en de dienstverlening die vanuit het wijkpunt kan worden geleverd); - de informatievoorziening en automatisering in het ­wijkpunt. Samenwerkende partijen opereren feitelijk als één richting klant. In 2009 voeren we een project uit dat moet resulteren in een opzet van functionele eisen voor de informatie­voor­ziening en automatisering voor wijkpunten. Project ICT in wijkpunten | open | 4.1

Wijksamenwerking gaat verder dan de dienstverlening in wijkpunten. Lokaal hebben Futuradeelnemers tal van innovatieve projecten lopen met hun partners in het ­middenveld. In Tilburg wordt bijvoorbeeld geëxperimen­ teerd met een wijkmaatschappij. Hoe zijn de ervaringen daar en welke verdergaande initiatieven zijn mogelijk? In Futura inventariseren we grensverleggende initiatieven en wisselen we lokale kennis en praktijken uit. We voor­ zien in 2009 twee platformbijeenkomsten onder de ­noemer Doorkiezen in wijksamenwerking. Platform | open | 4.1

Futura werkt ook in 2009 verder aan professionalisering van het wijkwerk: - op basis van onze uitgave ‘Leren schakelen’ organiseren we in 2009 elk kwartaal een wijkwerkplatform. De ­thema’s wonen, leren, werken en wonen en sport die we in 2008 verkenden, komen terug. Ook de bijdrage van kunst en cultuur in de wijk is een voor de hand l­iggend onderwerp. Nieuw is dat we hierbij gaan ­samenwerken met andere partijen, zoals gemeenten; Platform | open | 4.1

22

23

- we ronden het in 2008 gestarte project af dat een ­mbo-opleiding voor wijkwerkers moet opleveren. We verwachten de eerste gediplomeerden in 2011 te kunnen feliciteren; Project MBO Wijkwerk | open | 4.1

- we denken mee met Fontys om het bijzonder lectoraat ‘Werken aan wijken’ van de grond te krijgen. Het gaat om een vierjarig project, waarvoor in 2009 een voorstel vanuit de Hogeschool in Den Haag moet liggen. Zowel het onderzoek als het onderwijsaanbod binnen dit ­lectoraat richt zich op wijkontwikkeling door sociale professionals. Partij | deelnemers | 4.1

Meer maatschappelijk rendement met marktpartijen Om onze maatschappelijke taken waar te maken, kan ­samenwerking met marktpartijen ons mogelijk verder ­helpen. Op het gebied van funding heeft zich dat al ­bewezen. Binnen de vastgoedkolom, met betrekking tot services, en voor wat betreft gebiedsgericht werken, kan er nog het nodige gebeuren. Er is behoefte aan kennis over de vermaatschappelijking van de markt en de stra­ tegische opties om met commerciële spelers samen te werken. We organiseren er één platformbijeenkomst over. Platform | open | 4.2

Kiezende bewoners De keuzevrijheid van onze huurders is relatief beperkt, ­zeker als het gaat om de manier waarop bewoners zich tot de corporatie kunnen verhouden. Dat sluit niet goed aan bij ons uitgangspunt van zelfregie. We zoeken naar het vergroten van mogelijkheden om mensen te helpen zelf naar vermogen hun eigen wonen te regelen. In 2009 ­brengen we in kaart welke variaties mogelijk zijn op het continuüm ‘louter klant’ – ‘zelfbeheer’. Project Variaties in relaties | open | 4.3

24

25

Project Zelfregie in praktijk | open | 4.3

Naast de projecten brengen we twee platformbijeen­ komsten: één over collectief particulier opdrachtgeverschap en één over alternatieve woonvormen en maatschappelijk aandeelhouderschap. Platform | open | 4.3



26

Duurzaamheid en ruimtelijke kwaliteit

In 2008 startten we een onderzoek naar de werking van de coöperatieve organisatie in de z.g. Genossenschaften in Duitsland. We verwachten in het eerste halfjaar een conferentie aan de resultaten te kunnen wijden. Ook ­denken we met de uitkomsten van het coöperatieven­ onderzoek een basis te hebben voor het opzetten van experimenten in de corporaties in 2009. Op voorhand valt te denken aan maatschappelijk aandeelhouderschap; ­alternatieve vormen van opdrachtgeverschap; alternatieve woonvormen (bijvoorbeeld groepswonen voor ouderen). Futura ondersteunt, mogelijk in samenwerking met ­partners als de SEV, het opzetten en uitvoeren van deze experimenten.

Duurzaamheid en ruimtelijke kwaliteit Duurzaamheid Sinds half 2007 loopt het project energiebesparing en duurzame energie. We ronden dit in het eerste trimester van 2009 af met een rapportage op basis waarvan de ­vaste deelnemers in Futura zowel aan de techniek- als ­bewonerskant concrete maatregelen kunnen nemen. Project Energiebe­sparing 2008 | deelnemers | 5.1

Aan de ontwikkeling van de gemeentelijke praktijkrichtlijn gebouw (GPR-tool) hebben we vanaf 2007 meegewerkt. Dit hulpmiddel kent zes thema’s: energie, materiaal, afval, water, woonkwaliteit en gezondheid. Zodat duurzaamheid er in brede zin mee benaderd kan worden. In 2009 onder­ steunt Futura de implementatie van de GPR-tool in ­corporaties om het werken aan duurzame ontwikkeling in de breedte concreet te maken. Project Duurzaamheid in zesvoud | open | 5.1

28

29

Met de toenemende maatregelen op het gebied van ­energiebesparing is extra aandacht voor het binnen­ klimaat van woningen geboden. De overheid is daarin ook duidelijk. De ‘Nationale aanpak milieu en gezondheid 2008 – 2012’ is gereed. Wij zoomen in op één van de ­speerpunten uit die aanpak, namelijk de kwaliteit van het binnenmilieu. Bouwen was al een complexe aangele­ genheid, maar er komen steeds meer variabelen bij ­waarmee rekening moet worden gehouden:

In Futuraverband werken we volgens de door ons ontwik­ kelde referentiekwaliteit nieuwbouw. In 2009 gaan we deze referentiekwaliteit ‘verduurzamen’ (vanaf 2010 volgt doorontwikkeling tot concepten, het zogenaamde conceptueel bouwen). Concreet stellen we in 2009 een duurzaam programma van eisen op in samenwerking met Cofier. Daarnaast gaan we onderzoeken welke partijen in de bouwketen volgens de te ontwikkelen standaard willen en kunnen bouwen of reeds met vergelijkbare concepten werken.

- we brengen de consequenties in kaart van de aanpak kwaliteit binnenmilieu voor bestaande bouw en voor nieuwbouw; - opzichters en projectleiders voorzien we van een ­praktische rugzak om tijdens en na het bouwproces de binnenkwaliteit te meten en te beoordelen; - met het opleveren van een goed binnenklimaat zijn we er nog niet. Bewonersgedrag kan techniek maken en kraken. We gaan dus zorgen voor goede voor­lichting over het gebruik van woningen (inclusief de ­installaties).

Project Referentie­k waliteit en duurzaamheid | open | 5.1

Project Gezond binnenklimaat | open | 5.1

Aramis, Domein en WonenBreburg hebben in 2006 het Aedesconvenant met FSC Nederland onderschreven. In ­Futuraverband kopen we FSC-papier en FSC-hout in. Wie de inkoop van FSC-hout voor alle fasen in het bouw­ proces (dus inclusief onderhoud) wil regelen, merkt in de praktijk dat dit niet zo eenvoudig is. Leveringsgaranties zijn allesbehalve vanzelfsprekend. FSC-gecertificeerde ­bedrijven in Breda, Tilburg en Eindhoven zijn er überhaupt niet. We willen in Futuraverband in 2009 één of meer inkoop­contracten voor FSC-hout afsluiten. Leidend daarbij is de verhouding van kwaliteitscriteria (o.a. leverings­ garanties en -voorwaarden) en prijs. Project Duurzaam inkopen | open | 5.1



30

31

In twee platformbijeenkomsten verkennen we nieuwe duurzame technieken en werkwijzen, bijvoorbeeld: pro’s en contra’s van cradle to cradle, de visie van ­duurzaam ontwerpen met een oneindige kringloop, én het verbinden van duurzaamheid en dierbaarheid: of hoe deze twee begrippen zo perfect mogelijk samen kunnen gaan.

Wat is geslaagde, duurzame stedenbouw? We besteden er twee platformbijeenkomsten aan met ketenpartners, toegespitst op de rol van de corporatie als goed opdracht­ gever. Deze bijeenkomsten zijn gericht op beslissers en ­beleidsmakers. Inschrijving gebeurt op invitatie.

Platform | open | 5.1

Een kennis- en opleidingsprogramma van drie dagen met ­inleidingen, locatiebezoeken en debat en/of dialoog. Deze bijeenkomsten zijn bedoeld voor medewerkers van de corporaties zoals projectleiders. Achtereenvolgens ­komen aan de orde: oriëntatie op het thema aan de hand van actuele ontwikkelingen; goed/cultureel opdracht­geverschap, koppeling van een duurzame ontwikkeling van stedelijke en landelijke regio’s met sociale en econo­ mische aspecten.

Ruimtelijke kwaliteit Zoals gezegd is ruimtelijke kwaliteit een nieuw thema op de Futura-agenda. Door de taakverbreding die zich in de sector heeft voltrokken, is de impact van het werk van corporaties op de openbare ruimte steeds groter gewor­ den. Op de schaalniveaus buurt, wijk en stad, is dat heel duidelijk. In toenemende mate geldt dit ook voor de ver­ binding van stad en ommeland en dus voor de regionale schaal. In 2009 zetten we verschillende werkvormen in om deelnemers en partners in staat te stellen de kennis die hierover in corporaties aanwezig is, te delen. Natuurlijk ­zorgen we ook dat experts kennis kunnen toevoegen aan de corporatiepraktijken. We voorzien naast platforms, ook een opleidingsprogramma, debat en een ontwerplab.

32

Platform | open | 5.2

Opleidingsprogramma | open | 5.2

Tenslotte organiseren we twee publieke debatten ­waaraan verschillende partners uit de keten meedoen. Opnieuw gaat het over ruimtelijke kwaliteit en de bijdrage die corporaties daaraan kunnen en moeten leveren. Debatten | open | 5.2

33

Ontwerplab | deelnemers | 5.2

34

Klant en woningmarkt

Voor één van de Futuradeelnemers bestaat de mogelijk­ heid om deel te nemen aan een zogeheten ontwerplab van het Kenniscentrum KEI. Een ontwerplab is bedoeld om van experts advies te krijgen over een concrete ­ontwerpopgave. We hebben een optie genomen op zo’n lab, dat we tegen zeer geringe kosten kunnen aanbieden omdat we in Futuraverband deelnemer zijn in KEI.

Klant en woningmarkt Woningmarktontwikkelingen en strategisch ­portefeuillebeleid Creëren, herontwikkelen en instandhouden van aantrek­ kelijke en duurzame leefomgevingen vergt kennis van de woningmarkt, een klantgedreven aanpak en een uit­ gekiende vastgoedstrategie. Futura brengt de relevante ontwikkelingen in beeld en organiseert in 2009 twee ­platformbijeenkomsten rondom de rollen op de vast­ goedmarkt. Platform | open | 6.1

Vier maal per jaar komt een groep vastgoedspecialisten en ICT-ers bij elkaar in het platform Futura Informatie­ voorziening bij Vastgoedsturing (FIVA). In het platform wordt kennis uitgewisseld gericht op het verbeteren van de informatiestructuur, -processen en -systemen die nodig zijn om proactief te kunnen opereren in: - de verschillende beleidsvelden binnen de vastgoed­ kolom (strategie, portfolio, voorraad en beheer) - de bijbehorende managementtaken (fund-, portefeuille-, asset- en propertymanagement). Platform | open | 6.1

36

37

Het project woningmarktmonitor startte in 2008, de hoofdmoot van het project ligt in 2009. De vraag om een woningmarktmonitor met een beperkt aantal indicatoren, komt onder andere voort uit de veranderingen in de markt (krimp, selectieve migratie) en de gevolgen die deze ­ontwikkelingen hebben voor de verhuurbaarheid van de woningen van de Futuracorporaties. De Futuracorporaties willen de effecten van deze ontwikkelingen in een vroeg stadium in beeld brengen. Het project levert op: 1. een lijst met een beperkt aantal indicatoren (met ­definities) die de kern vormen van de monitor; 2. een model (structuur) voor het verwerken van de ­aangeleverde indicatorgegevens naar monitorings­ informatie (tabellen, grafieken), inclusief de wijze van presentatie; 3. een rapport woningmarktmonitor, waarin de resultaten worden gepresenteerd, inclusief het signaleren van trends op basis van de verkregen informatie. Project Woningmarkt­monitor | open | 6.1

Om de professionaliteit van het portfolio- en portefeuille­ beleid te verbeteren, doen we in 2009 twee onderzoeken die sets bedrijfseconomische kengetallen moeten op­ leveren. Het eerste onderzoek richt zich op prognoses van rendementen op complexen, het tweede op verbeteringen in het meten van maatschappelijk rendement. Project Maatschappelijk sturen op vastgoed | open | 6.1

Marketing Futura ondersteunt het ontwikkelen van klantgedreven marketing in de corporaties door kennisuitwisseling en conceptontwikkeling op gebieden als klantsegmentering, klantgestuurd onderhoudsbeleid, het vraaggestuurd ­aanbrengen van domotica toepassingen, het modelleren van de woonruimteverdeling op basis van de wensen en eisen van verschillende doelgroepen, tussenvormen huur/ koop. In 2009 brengen we twee platformbijeenkomsten over integrale marketingaanpak (frontoffice en backoffice) en het verbinden van een klantgedreven aanpak met ICT ­processen, klantsegmentering etc. Platform | open | 6.2

38

39

Het bestaande programma van eisen en informatie­ behoeften met betrekking tot klantrelatiemanagement actualiseren we naar de huidige inzichten, in samen­werking met frontoffices/verantwoordelijken voor klant­ contacten. Vervolgens wordt dit getoetst aan de mogelijk­ heden van Empire en andere primaire systemen die de corporaties gebruiken. Het project start in het najaar van 2008, het loopt in 2009 door.

In 2009 organiseren we een platformbijeenkomst over E-dienstverlening bij woningcorporaties waarin kennis wordt gedeeld over nut en noodzaak van gerealiseerde vormen van E-dienstverlening. Ook de ambities van corporaties op het gebied van interactiviteit van de ­website komen aan de orde. Platform E-business / E-dienst­verlening | open | 6.2

40

Kennisplatforms

Project Klantrelatiemanagement | open | 6.2

Kennisplatforms Naast alle inhoudelijke projecten en platforms die we ­jaarlijks invullen op basis van onze programma’s, kennen we vijf bijzondere platforms. Het gaat om platforms ­waarin specialisten elkaar binnen de eigen discipline door de jaren heen ontmoeten, niet op projectbasis. In onze kennisplatforms zitten de mensen die de harde kern vor­ men van onze samenwerking. De platforms hebben een continue bezetting en dat is belangrijk want continuïteit draagt bij aan vertrouwen en dus aan openheid. Dat is ­nodig om vrijelijk kennis en praktijken te delen én te ­ontwikkelen. De programmamanagers van Futura zitten de kennis­platforms voor en voegen up-to-date kennis toe. Onze binnenkring van specialisten is ons veel waard. Toch ­willen we ook deze platforms in 2009 openstellen voor partners, we v­ erbinden daar wel een aantal voor­ waarden aan (zie pagina 61).

42

43

Platform volkshuisvesting en vastgoed Zes bijeenkomsten waarin hoofden vastgoed, strategie en advies elkaar ontmoeten om actuele kwesties in de sector en de impact daarvan op het strategisch beleid met elkaar te bespreken. De volle breedte van de volkshuisvesting komt aan de orde, dat geldt ook voor de gehele lengte van de vastgoedkolom. Platform | open | 7.1

Platform finance en treasury Zes generieke bijeenkomsten met de mensen die binnen de corporaties verantwoordelijk zijn voor finance en ­treasury in brede zin. Binnen het platform wordt kennis gedeeld over alle lopende F&T projecten en activiteiten. Platform| open | 7.2

Platform personeel en organisatie Vier themabijeenkomsten voor P&O-ers over de relaties tussen organisatieveranderingen en arbeidsinhoud, ­arbeidsverhoudingen en personeelsontwikkeling. Ook worden kennis en praktijken op het gebied van arbeids­ voorwaarden en arbeidsmarktbenadering uitgewisseld. Met betrekking tot dat laatste wordt ingezoomd op ­arbeidsmarktimago. Zo analyseren we o.a. de best cases in Nederland. Platform | open | 7.4

Platform communicatie Twee generieke bijeenkomsten met communicatie­ adviseurs waarin kennis wordt gedeeld over communica­ tieprojecten in de corporaties. Platform | open | 7.5

Platform informatisering en automatisering Acht generieke bijeenkomsten met degenen die in de c­orporaties verantwoordelijk zijn voor informatisering en ­automatisering. In het platform vindt kennisdeling plaats over alle lopende I&A projecten en activiteiten. Platform | open | 7.3

44

45

Bestaande dienstverlening

Bestaande dienstverlening Bijzondere doelgroepen Futuracorporaties leveren een actieve bijdrage aan ­woonvormen voor specifieke doelgroepen (in totaal zijn er door de corporaties meer dan 70 projecten gerealiseerd, waaronder maatschappelijke opvang, jeugdzorg, psychia­ trie). Sinds 2006 is dit thema actief bij Futura op de agen­ da geweest met mede als resultaat het handige ‘Praktijk/ werkboek bijzondere doelgroepen’ waar een veelheid aan achtergrondinformatie, voorbeeldprojectplannen en ­uiteenlopende contracten zijn terug te vinden. Dat hand­ boek blijven we ook in 2009 updaten en onze specialist is beschikbaar als vraagbaak. Beheer | open | 8.1

Een thema dat feitelijk van toepassing kan zijn op meer­ dere bijzondere doelgroepen, betreft de woonvorm klein­ schalig wonen c.q. groepswonen. In 2009 diepen we dit woonconcept uit in twee bijeenkomsten (waarvan één met werkbezoek). Platform | open | 8.1

48

49

Woonruimteverdeling De ontwikkelingen in de woonruimteverdeling blijven we volgen, we besteden er één bijeenkomst aan in 2009. Platform | open | 8.2

Futurascoop Met de door ons ontwikkelde methode Futurascoop voeren we jaarlijks een trendverkenning uit. Demografische, ­economische, sociale, politieke, ecologische en ­techno­­logische ontwikkelingen vertalen we naar de ­Brabantse corporatiepraktijk. Dit vormt input voor de ­lokale beleids­ plannen van corporaties en voor de bijstelling van onze gezamenlijke agenda. ‘Update Futurascoop’ is een inspi­ rerend ­traject waarin professionals van de ­corporaties en alle ­adviseurs van de werkorganisatie ­elkaar vinden in de ­onderbouwing van een ver toekomstbeeld. Platform | open | 8.3

Te Woon, Woonverzekeringen, Woonenergie Het handboek ‘Woonverzekeringen’ houden we goed bij: elk jaar maken we een update. We zijn actief in het Te Woonplatform en we fungeren als centrale contact­ persoon voor Woonenergie.

Finco Futura is sinds 2007 lid van de klankbordgroep van het Finco project. Finco heeft als doel om financieringen mogelijk te maken voor investeringen in het niet sociale deel van de corporatie. Omdat dit al geldt vanaf een investerings-/stichtingskostenniveau van > € 200.000 (huidig beleid) wordt deze categorie steeds omvangrijker. Naar alle waarschijnlijkheid zal het aantrekken van finan­ cieringen steeds meer maatwerk worden, afhankelijk van de ontwikkelingen landelijk (WWI) en Europees. Doel van dit project is om meer van elkaars kennis gebruik te maken in de opzet van Finco, maar ook onderling de banden steeds meer te benutten. Project Finco | deelnemers | 8.5

Huisbankierschap Futura heeft een contract met de BNG dat in 2009 door­ loopt. We moeten een keuze maken of we eind 2009 een nieuw traject opstarten om per 2010 (afloop contract) een nieuw inkooptraject opstarten. De positie van zowel deelnemers als partners zal daarin moeten worden ­meegenomen. Beheer | deelnemers | 8.6

Beheer | deelnemers | 8.4

50

51

Managementinformatie In 2007/2008 deden we het project benchmarking en ­managementinformatie. Het project 2009 kan als het ­directe gevolg daarvan beschouwd worden. Het is gericht op het vaststellen van eisen aan een datawarehouse en aan Business Intelligencetools, zodat op eenvoudige wijze managementinformatie verkregen en gedistribueerd kan worden. Door het gebruik van de juiste technologie (aanbod) wordt ook een proces op gang gebracht om een beter beeld te krijgen van de behoefte (vraag) naar managementinformatie. We brengen de relevante tools in kaart, zodanig dat elke organisatie die in dit project ­participeert, een eigen keuze kan maken. Project Management­informatie | open | 8.7

Expertteams informatisering en automatisering Voor subspecialismen binnen de I&A-discipline organi­ seert Futura diverse expertteams waarin zowel deel­ nemers als partners kunnen participeren. In deze teams wordt kennis gedeeld over de verschillende corporatie­ praktijken. Ook worden de relevante ontwikkelingen ­gevolgd. Het gaat om: - Expertteam Technische Infrastructuur en Communicatie (kennisdeling IT-ers) - Expertteam ITIL (kennisdeling rondom IT beheer­ processen) - Expertteam DIS (kennisdeling rondom document­ management systeem) - Expertteam Empire (kennisdeling rondom ­implementatie en gebruik Empire) Platform | open | 8.8

Innovatieplatform ICT Het innovatieplatform maakt jaarlijks een selectie van twee tot drie onderwerpen die nader onderzocht gaan worden. Per onderwerp gaat het om: definitie, toepas­ baarheid, business case (kosten en baten) en een advies voor het vervolg. Voor 2009 wordt gedacht aan de volgende onderwerpen: SAAS (software as a service), open source software, outsourcing van IT, groene IT, beeldmateriaal (video), informatiearchitectuur. Platform | open | 8.9 52

53

Informatiebeleid Jaarlijks organiseren we een platformbijeenkomst waarin de laatste stand van zaken met betrekking tot informatie­ beleid wordt besproken. Kenmerkend is dat naast inhoud minstens evenveel aandacht wordt besteed aan het proces van totstandkoming van informatiebeleid.

Treasury We organiseren jaarlijks een platformbijeenkomst op het gebied van Treasury, de ontwikkelingen inzake kapi­ taalmarkt en cashmanagement komen aan de orde.

Opleidingen en intervisiegroepen Elk jaar biedt Futura een bescheiden opleidingsprogram­ ma met daarin een introductieprogramma voor nieuwe medewerkers, projectmanagement en huurrecht. Incidenteel vullen we dit aan met allerlei cursussen op vraag van de deelnemers: van notuleren op de laptop tot interactieve beleidsvorming. Naast het directe oplei­ dingseffect gaat het er vooral om dat mensen uit de ­corporaties in een informele sfeer anderen met dezelfde functie elders in Brabant leren kennen. Voor middelmana­ gers hebben we intervisiegroepen, ook voor stafmensen (zoals P&O-ers) organiseren we die op verzoek.

Platform | deelnemers | 8.11

Platform | open | 8.13

aeDex Jaarlijks wordt de aeDex/Futura benchmark gepresen­ teerd aan de besturen en verantwoordelijken voor aeDex binnen de corporaties. Ook in 2009 wordt de benchmark rond augustus weer verzorgd door de aeDex werkorganisatie.

Updates en monitor arbeidsvoorwaarden Voor onze vaste deelnemers verzorgen we tweejaarlijks een monitor van alle arbeidsvoorwaarden die de corpora­ ties bieden. Daarnaast publiceren we met hoge frequentie berichten die gaan over arbeidsvoorwaarden en fiscali­ teiten. Dit veld wordt heel breed gecovered: van Haagse ­beleidsvoornemens tot in de kleinste, meest concrete details! Handig voor P&O-adviseurs maar ook voor (salaris)administraties. Ook worden belangrijke (voorge­nomen) wijzigingen en nieuwe inzichten op het gebied van arbeids­ omstandigheden, arbeidsinhoud en arbeidsverhoudingen gepubliceerd op het Futura intranet.

Platform | open | 8.10

Platform | deelnemers | 8.12

Beheer | deelnemers | 8.14 54

55

Beheer | deelnemers | 8.15

56

Futura in andere netwerken

Lopende inkoopcontracten Binnen Futura kopen we bepaalde diensten en materialen gezamenlijk in. Al die contracten moeten beheerd worden: van het liftonderhoud tot de uitzendkrachten, van de opstal- tot de ziektekostenverzekering, van de kantoor­ benodigdheden tot diverse ICT-contracten. In 2009 bekij­ ken we of ook anderen dan vaste deelnemers aan de ­gezamenlijke inkoop kunnen gaan meedoen.

Futura in andere netwerken Futura werkt daar waar het nuttig en nodig is, samen met andere organisaties. Dat zijn er inmiddels te veel om op te noemen. Samenwerking brengt doorgaans ­alleen ­indirecte kosten met zich mee. Die kosten zijn in de kostenverdeelstaat terug te vinden als netwerkkosten. Aan een klein aantal netwerken zijn wel directe kosten verbonden. Deze worden onderstaand toegelicht. Rex Group We ontmoeten collega corporaties in internationaal ­verband binnen de Research and Exchange Group. Platform | deelnemers | 9.1

Woondynamics Futura verzorgt de voorzittersrol binnen het bestuur van Woondynamics, de gebruikersvereniging van Empire (DSA-Vision). Partij | deelnemers | 9.1

KEI De Futuracorporaties zijn in Futuraverband partner in KEI, het netwerk voor stedelijke vernieuwing. Partij | deelnemers | 9.1

58

59

Partij | deelnemers | 9.1

60

Informatie voor deelnemers, partners en klanten

Centrum voor Bestuur van de Maatschappelijke ­Onderneming (CBMO) Futura levert een bijdrage aan de financiering van een leerstoel Maatschappelijk Ondernemen aan het in 2008 onder de vleugels van het Tilburg Institute for Academic Studies (Tias) opgerichte CBMO.

Informatie voor deelnemers, partners en klanten Futura: naam voor dynamische patronen In Futura werken heel veel mensen uit verschillende lagen van verschillende corporaties samen. Niet alleen met elkaar, ondersteund door een kleine werkorganisatie, maar ook met tal van externe partijen. Dat levert heel veel interacties en transacties op, en dus ook een eigen dynamiek. In de praktijk bestaat Futura voor het overgrote deel uit tijdelijke werkverbanden: we formuleren een ­resultaat, de juiste mensen komen bij elkaar, en het pro­ jectmatig werken begint. De juiste mensen, dat zijn eerst en vooral mensen uit de corporaties. Afhankelijk van het onderwerp aangevuld met de adviseurs en programma­ managers die aan onze werkorganisatie verbonden zijn. We zijn wars van bureaucratie en stroperigheid, we geloven in ruimte binnen kaders. Ruimte is inherent aan onze ma­ nier van werken, maar ook inkadering is cruciaal. Projecten en al onze andere activiteiten moeten dus passen binnen ons driejaarlijkse programma. Jaarlijks wordt de concrete invulling daarvan bovendien vastgelegd in een werkplan. Om de samenhang en de resultaten te bewaken, in kwali­ tatieve, temporele maar ook financiële zin, werken we niet alleen met een integrale beleidscyclus, maar houden we ook de controlcyclus nauwlettend in het oog.

62

63

Wie stuurt wat? Bestuur Futura kent een bestuur waarin de directeur-bestuurders van vaste deelnemers zitting hebben. Eén van de ­directeur-bestuurders is voorzitter. Het voorzitterschap rouleert tweejaarlijks. De directeur en voorzitter bereiden de behandeling van alle bestuurstukken voor. Het bestuur is verantwoordelijk voor de strategische sturing: zij bepalen de gezamenlijke agenda én de prioriteiten. In het drie­ jarige ondernemingsplan wordt door het bestuur de koers uitgezet. In het jaarlijkse werkplan wordt die koers gecon­ cretiseerd. Aan de hand van trimesterrapportages wordt de voortgang bewaakt. Directeur en programmaraad De directeur is verantwoordelijk voor de operationele en tactische aansturing, de programmaraad ondersteunt daarbij. De programmaraad bestaat voornamelijk uit ­corporatiemedewerkers en vormt een inhoudelijk klank­ bord voor de directeur. Bovendien organiseren de leden van de raad de vraag vanuit de eigen corporatie tot een gezamenlijke Futura-agenda en zijn ze verantwoordelijk voor het realiseren van de corporatie-inbreng in de ­Futuraresultaten. Tenslotte voorzien ze potentiële ­bestuursstukken van een advies. Als het kan, vindt daarna geen bestuurlijke behandeling meer plaats. Zo kan het ­bestuur zich richten op strategische zaken. 64

Bestaande én nieuwe deelnemers Futura kent een kern van vaste deelnemers. Die lang­ durige onderlinge verbondenheid heeft z’n meerwaarde bewezen, deelnemende corporaties zien dit als één van de belangrijkste succesfactoren van Futura. Vanwege de dynamiek in de sector (m.n. schaalvergroting) is het aantal deelnemers afgenomen. Dat geeft ten eerste minder ­leermogelijkheden. Leren is immers gediend bij variatie in praktijken, maar ook uit oogpunt van financiering is een al te smalle basis onwenselijk. We willen onze harde kern dan ook graag uitbreiden, maar groei is geen doel op zich. We zoeken enkele nieuwe deelnemers die geloven in ons netwerk en voordelen zien in collegiaal halen en brengen. De huidige deelnemers zijn geïnteresseerd in aanvullingen op het Futura-gedachtegoed, wel gaan we steeds uit van onze missie, visie en strategische doelstellingen bij het betrekken van nieuwe deelnemers. Met potentiële deelnemers gaan we op eigen initiatief het gesprek aan. Een beleidsmatig kader is mooi, en we moeten elkaar ­vinden in gezamenlijke ambities en inhoud, maar er moet natuurlijk ook gewoon een ‘klik’ zijn als organisaties ­intensief gaan samenwerken en er over en weer een grote mate van transparantie is.

65

Van de nieuwe deelnemers wordt verwacht: a. dat de d ­ irecteur-bestuurder het Futurabestuur komt versterken; b. dat een medewerker aan de programmaraad ­deelneemt; c. dat corporatiemedewerkers aan de kennisplatforms (zie pagina 41) meedoen; d. dat personele capaciteit aan gezamenlijke projecten wordt geleverd; e. dat naar rato wordt bijgedragen aan onze z­ ogenaamde eerste geldstroom.

66

Vaste deelnemers en eerste geldstroom Futura werkt met drie geldstromen waarvan de eerste en de tweede het belangrijkste zijn. Het onderscheid is ­gebaseerd op verschil in vaste en variabele kosten. Alle activiteiten die worden verricht ten behoeve van de instandhouding van de duurzame samenwerking vallen onder de eerste geldstroom. Ze zijn in dit werkplan ­herkenbaar, in de kantlijn is steeds aangegeven of een ­project of activiteit exclusief voor deelnemers is. Voor het jaar 2009 hebben we € 605.500 aan vaste kosten begroot op een totale begroting van € 1.521.000. De vaste kosten worden gelijk door de vaste deelnemers gedragen. Bij vijf deelnemers hebben we het dan dus over € 120.000 per corporatie.

67

Partners en tweede geldstroom Naast vaste deelnemers wil Futura zich in 2009 richten op andere corporaties in Brabant. Bij alle projecten en ­activiteiten waarbij in dit werkplan in de kantlijn het woordje ‘open’ is vermeld, verwelkomen we graag ­collega’s. Er komt een prijslijst waar per project en activi­ teit staat wat de intekenprijs is. Zijn partners klanten? Nee dat zijn ze zeker niet. Ook partners werken per project mee volgens de Futuraformule, dat wil zeggen dat je én uren levert én bijdraagt in de kosten. Levert dat dan op? Jazeker, samen ontwikkelen gaat vaak sneller, beter en/of goedkoper dan alleen. Als we denken dat samen doen geen meerwaarde oplevert, agenderen we een onderwerp niet in Futuraverband. Voor zover er een goede match is met de eigen strategische doelen en de corporatie interne implementatiekracht heeft, helpt meedraaien in Futura bij het realiseren van eigen doelen.

68

Klanten en derde geldstroom Naast de eerste en tweede geldstroom kennen we nog een bescheiden derde geldstroom. Wie niet mee wil of kan doen als deelnemer of partner in de Futuraformule, kan wel tegen marktprijzen: - door ons uitontwikkelde expertise en producten bij ons kopen, b.v. referentiekwaliteit nieuwbouw, PVE ­domotica, Te Woon; - ons een individuele opdracht tegen uurtarief ­verstrekken; - inschrijven op opleidingen die we organiseren. Op onze site www.futurawonen.nl komt een ­beschrijving van de producten met bijbehorende prijzen.

69

Wilt u deelnemer of partner worden? Deelnemers Met potentiële deelnemers nemen we op eigen initiatief contact op. We zijn zuinig op wat we in de loop der jaren hebben bereikt en realiseren ons ook dat een netwerk als Futura kwetsbaar is. Om die redenen staan we alleen open voor deelnemerschap van corporaties waarmee we ambities en een inhoudelijke agenda delen. Partners Alle Brabantse corporaties die na lezing van dit werkplan bij één of meer activiteiten of projecten denken: já dat staat ook op onze agenda voor 2009, worden van harte uitgenodigd contact met ons op te nemen. We werken niet met standaardformulieren waarmee u zich kunt in­ schrijven, partner worden in Futura is niet vergelijkbaar met een bestelling plaatsen. U kunt het beste bellen of mailen met directeur Jan Kammeyer, 013 - 465 34 44, [email protected] Dan spreken we de moge­ lijkheden graag met u door, maken een afspraak voor een persoonlijk gesprek en leggen de afspraken die we met u hopen te maken, schriftelijk vast.

70

71

www.futurawonen.nl 72