Doorbreken geweldspatroon vraagt gespecialiseerde hulp! Effectonderzoek naar de aanpak huiselijk geweld in de G4 Majone Steketee Katinka Lünnemann Bas Tierolf
Belangrijkste conclusies De aanpak werkt voor een bepaalde groep van gezinnen. Voor een bepaalde groep (50%) van de gezinnen is na anderhalf jaar nog steeds sprake van ernstig en veelvuldig geweldincidenten. De gevolgen voor met name de kinderen zijn groot. WAT BETEKENT DIT VOOR DE HULP AAN DEZE GEZINNEN?
Centrale onderzoeksvraag effectonderzoek Wat zijn de effecten en resultaten van de aanpak en de hulpverleningstrajecten in de vier grote steden?
subvragen gekeken naar: afname van geweldservaringen? afname van traumatisering en een verbetering in het welbevinden van ouders? afname van problemen in de opvoedingssituatie? afname van traumatisering en emotionele onveiligheid van de kinderen?
Gebruikte instrumenten Ouders Trauma Symptom Inventory Adverse Childhood Experiences Gough Socialisation Scale Eysenck Impulsivity Scale Nosi-K (opvoedingsstress) Audit-C (alcoholgebruik) CTS2 (partnergeweld)
Kinderen SIMS-PR (emotionele veiligheid) SIS (emotionele veiligheid) Trauma Symptom Checklist for Children Trauma Symptom Checklist for Young Children
Onderzoekspopulatie 607 respondenten, 211 volwassenen en 396 kinderen die te maken hebben (gehad) met huiselijk geweld, Vrouwen oververtegenwoordigd 91% is vrouw, 9% man Referentiegroep, Nederlandse bevolking, 757 deelnemers
Partnergeweld in het laatste jaar Mannen
Mannen
Vrouwen
Vrouwen
Onderzoek N=16
Referentie N=212
Onderzoek N=178
referentie N=297
Eigen ernstig geweld
8
0,2
6
0,3
Partner ernstig geweld
12
0,5
32
0,2
Eigen mild geweld
22
3
26
4
Partner mild geweld
42
3
61
4
Totaal geweld
84
6
126
9
Resultaten: ontwikkeling geweld aantal incidenten in het afgelopen jaar
140
122 120 100
79 ** 80
72 60
** p <0.1 40 20 0 1e meting
2e meting
3e meting
Opgesplitst naar type geweld
* p<.05, ** p<.01, *** P <.001
Opgesplitst percentage gezinnen
Ontwikkeling traumascores percentage getraumatiseerde ouders
30
25
24,1
23 20
19,5 **
15
10 6,5
6,5
6,5
1e meting
2e meting
3e meting
5
0
percentage getraumatiseerd onderzoeksgroep
percentage getraumatiseerd referentiegroep
Ontwikkeling opvoedingsstress NOSI-K score, hoe hoger hoe meer opvoedingsstress
60
50
51,8
40
40,33
55 50,3 * P<.05 40,33
40,33
30
20
10
0 1e meting
2e meting opvoedingsstress onderzoeksgroep
3e meting opvoedingsstress referentiegroep
Conclusies Significante afname geweld Significante afname percentage getraumatiseerden Geen verschil wat betreft alcoholgebruik, sociaal gedrag en impulsiviteit Significante afname (2 en 3e meting) opvoedingsstress
Maar hoe zit het met de kinderen, wat zijn de gevolgen van partnergeweld? • Trauma klachten • Emotionele veiligheid
Resultaten kinderen: emotionele veiligheidsscore jonge en oudere kinderen vergelijking referentie- en onderzoeksgroep eerste meting, hoger is onveiliger
Ontwikkeling emotionele veiligheid jonge kinderen, hoger is onveiliger
Klinisch trauma bij kinderen vergelijking referentie- en onderzoeksgroep 1e meting percentage kinderen met klinisch trauma
Ontwikkeling traumascores percentage klinisch getraumatiseerde kinderen
40
35%
35
30% *
30
25*
25 20 15 10 5 0 1e meting
* p < .05
2e meting
3e meting
Wat werkt? Percentage ouders dat hulp heeft ontvangen
Percentage kinderen dat hulp heeft ontvangen
Wat werkt? *
totaal geweld totaal fysiek geweld
*
totaal psychisch geweld ernstig fysiek geweld
Geen hulp
*
mild fysiek geweld
*
ernstig psychisch geweld mild psychisch geweld
*
2e meting
1e meting
totaal geweld
**
totaal fysiek geweld
*
totaal psychisch geweld
**
Wel hulp
ernstig fysiek geweld mild fysiek geweld
*
ernstig psychisch geweld
*
mild psychisch geweld
***
0
20
40
60
80
100
120
140
Wat werkt? Melden werkt Hulpverlening werkt, maar niet voor iedereen en niet voor ernstig fysiek geweld Zorgen dat geweld stopt, afname geweld heeft direct invloed op de kinderen Weggaan bij partner is geen garantie dat het geweld daadwerkelijk stopt Gerichte gespecialiseerde hulp werkt: tweedelijnshulp ten aanzien van de afname van trauma’s wel een significante bijdrage van de tweedelijnshulpverlening.
Werkzame elementen in de aanpak Geweld benoemen en veiligheid voorop Lange adem: Aansluiten bij tempo, behoefte en terugval Systeemaanpak Partner in beeld Kind centraal Vrouw niet uit zicht
Maatwerk Culturele diversiteit Alcohol en verslavingen Persoonlijkheidsstoornissen Schulden
Kwaliteit aan de poort
Wat hebben jongeren nodig? Goede ervaringen met ouderschap Kunnen praten met ouders wat er is gebeurd
Doorbreken isolement van jongere en het gezin Verantwoordelijke en solidaire omgeving Actief sociaal netwerk
Beleidsimplicaties gericht op jongeren Bewustwording effecten partnergeweld op jongeren tijdens en na het geweld (hulpverleners en ouders) Kinderen zelf meer betrekken Ouders niet altijd betrouwbare bron Bespreekbaar maken van geweld binnen het gezin. Ondersteuning van moeders/ouders bij het leren bespreken Ondersteuning moeders/ouders om te kunnen luisteren naar wat de kinderen te vertellen hebben
Aanbevelingen Algemeen:
Aandacht veiligheid gezin moet voorop staan Melding, signalering en dialoog: Laagdrempelige voorzieningen Triage en probleemanalyse: Hoge kwaliteit aan de poort Hulpverlening: Deze specifieke groep verdient langdurige en
gespecialiseerde hulp
Bedankt Bas Tierolf
[email protected]
Katinka Lünnemann KLü
[email protected]
Majone Steketee
[email protected]