Door de diversiteit ontstaat een positieve dynamiek. Bij Asito is plaats voor iedereen. Locus is verbinder en bruggenbouwer

‘Bij Asito is plaats voor iedereen’ ‘Locus is verbinder en bruggenbouwer’ ‘Wij kunnen ons focussen op primaire taken’

‘Door de diversiteit ontstaat een positieve dynamiek’

TEUN VERHEIJ:

‘Verbindingen leggen’ PAGINA 10 SAMENWERKINGSPARTNERS SPRINGEN BIJ

PAGINA 18

‘Er is nog een wereld te winnen’ PAGINA 26

Op de cover: Danny Geluk, monteur bij Ziggo. Lees meer op pagina 24.

Om vanuit dat idee een inclusieve arbeidsmarkt te realiseren is het nodig om vanuit een open houding en met de juiste toon partijen te verbinden. Locus legt een unieke koppeling tussen publieke en private partijen. Als een soort oliemannetje is Locus erin geslaagd de verbinding te leggen tussen landelijk werkende ‘gewone’ bedrijven, gemeenten, sw-bedrijven en het UWV. Zo komt de opgave uit het sociaal akkoord – 100.000 mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt bij bedrijven aan de slag helpen – in een stroomversnelling.

PAGINA 4 PAGINA 8 COLOFON © Locus Netwerk 2016 Gegevens uit deze uitgave mogen uitsluitend met toe­ stemming van Locus Netwerk worden overgenomen. www.locusnetwerk.nl 2

Het team van Magazine on the Spot: Redactie Karlijn Broekhuizen, Julie de Graaf, Robin Ouwerkerk en Saskia Ridder Eindredactie Eric Went Vormgeving Nanda Alderliefste

M

ensen met een arbeidsbeperking aan het werk krijgen, dat is in de vijf jaar dat Locus nu bestaat hoog op de politieke agenda gekomen. Dat werk vinden of creëren kan voor vrijwel iedereen, want ieder mens heeft talenten die van toegevoeg­ de waarde zijn. Ook voor werkgevers. Dat is een overtuiging die ik zie bij Locus en die ik als algemeen directeur van Albron dagelijks in de praktijk breng.

Infographic Loek Weijts, met dank aan Rekel Producties & Pixies (illustraties) Fotografie Edwin Weers, Tjitske Sluis, Chris Bos e.a.

Dit Locus Magazine is mede mogelijk gemaakt door Asito.

Door goede samenwerking bereik je als bedrijf meer dan je in je eentje kunt realiseren. Landelijk opererende bedrijven zijn er bij gebaat als ze niet meer te maken hebben met verschillende sw-bedrijven en gemeenten, maar als ze met één partij zaken kunnen doen. Die loketfunctie vervult Locus op een manier die past bij decentrale wetgeving, zonder bureaucratisch te worden. Het voortdurend leggen van de verbinding tussen publieke en private partijen is daarin cruciaal en Locus kan dat als geen ander. Teun Verheij Directeur Albron en voorzitter Locus

Locus is in de vijf jaar van haar bestaan razendsnel gegroeid. Het aantal landelijke bedrijven dat partner is bij Locus is in vier jaar vertienvoudigd. Ook het aantal gemeenten en arbeidsmarktregio’s groeide. Het aantal netwerkbijeenkomsten steeg navenant en daar komen steeds meer bedrijven op af. Het leggen van verbindingen blijkt een succesvolle aanpak in een complex werkveld. Inclusief werken is de afgelopen jaren hoog op de HR-agenda van bedrijven gekomen. Daar ben ik trots op! Na het realiseren van bewustwording komt nu de fase van implementatie en borgen. Ik hoop dat Locus de rol als intermediair tussen publieke uitvoering en privaat bedrijfs­ leven vasthoudt en uitbouwt. Want die is uniek en o zo nodig. Harry van de Kraats Directeur AWVN en voorzitter Locus 2012 - 2016 3

Voordat Locus Netwerk bestond bracht Hanne Overbeek bedrijven en overheden al bij elkaar om werkplekken te realiseren voor mensen met een afstand tot de arbeids­ markt. Als directeur blikt ze terug op vijf jaar Locus, maar kijkt ze ook vooruit. Over openheid, intrinsieke motivatie en het verschil in denken tussen bedrijven en gemeenten.

L

ocus komt voort uit het project ‘Toonaangevende Werkgevers’ van het ministerie van SZW. Vanuit Divosa ondersteunde ik met Ton van der Bruggen (toen manager Philips Werkgelegenheidsplan) 25 werkgevers bij het plaatsen van mensen met een handicap. Dat ben ik daarna, op verzoek van Divosa en Cedris, blijven doen met Locus.”

Hanne Overbeek na vijf jaar Locus:

‘Die openheid binnen het netwerk, daar ben ik trots op’ 4

Duurzaam aan de slag “Locus betekent plek. Het is een commu­ nity voor publieke dienstverleners én landelijke werkgevers; een netwerk waar vraag en aanbod bij elkaar komen en de samenwerking zoeken. Voor een indivi­ dueel bedrijf vervult Locus de adviseurs­ rol. Zo’n bedrijf helpen we, vaak met een plan van aanpak, om inclusief te worden. Zo kunnen mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt binnen die organisatie duurzaam aan de slag en daadwerkelijk toegevoegde waarde leveren. Dat laatste is belangrijk, want bedrijven willen ondernemen en dus winst maken. Leveren mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt geen toegevoegde waarde, dan is hun plaatsing niet duurzaam. In tijden van reorganisaties zijn zij dan de eersten op wie bezuinigd wordt.” Makelaarsrol “Daarnaast vervult Locus een makelaars­ rol. Wij brengen het bedrijf en de publieke dienstverleners bij elkaar en door middel van een pilot faciliteren we de samenwer­ king die leidt tot een of meerdere duurzame plaatsingen. We organiseren publieke dienstverlening die goed luistert naar bedrijven, in co-creatie werkt en zo maatwerk biedt. Tegelijkertijd vraagt Locus van bedrijven om echt betrokken te zijn. We vragen dus van alle partijen geen consumerende, maar een investerende houding.”

Openheid “We begonnen in 2011 met vijf bedrijven in ons netwerk. Eind 2015 waren dat er al 70. We willen in 2017 doorgroeien naar 150 bedrijven. Doordat ons netwerk een vertrouwde plek is, zijn bedrijven, gemeenten, sociale werkbedrijven en het UWV, bereid om er hun kennis en expertise te delen. En durven bedrijven te vertellen welke problemen ze ervaren. Die openheid binnen het netwerk, daar ben ik trots op.”

‘We vragen dus van alle partijen geen consumerende, maar een investerende houding.’ Beginnen met een pilot “Locus is er voor bedrijven en voor publieke dienstverleners. Gemeenten willen bijvoorbeeld graag weten hoeveel plaatsen ze kunnen realiseren als ze zaken doen met een bedrijf. Bedrijven willen goede mensen op die plekken waar ze van toegevoegde waarde zijn. Dat proberen ze vaak eerst in een van hun regionale vestigingen uit. En pas als de pilot succesvol is, kan die breder – lande­ lijk – worden verspreid. Gemeenten gaan dan vrij gemakkelijk mee in de werkwijze en de afspraken die in de pilot zijn gemaakt.” Beeld kantelt “Publieke dienstverleners vergeten vaak dat het voor bedrijven een grote stap is om mensen met een (ernstige) handicap op te nemen in hun organisatie. Bedrijven vinden dat eng. Als je dat snapt, begrijp je

ook dat je niet direct in grote aantallen moet denken. Tegelijkertijd zie ik dat het beeld kantelt. De invoering van de Participatie- en Quotumwet en alle inspanningen van AWVN, De Normaalste Zaak en VNO-NCW hebben geholpen om de inclusieve arbeidsmarkt op de HR-agenda bij bedrijven te krijgen.”

Professioneler werken “Veel bedrijven richten zich op andere maatschappelijke groepen dan die uit het doelgroepenregister. Bij Heineken in Noord-Brabant bieden ze jonge allochtonen die hun school niet hebben afgemaakt kans op een werkplek met opleiding. Deze groep telt niet mee voor de Participatiewet en zeker niet voor de Quotumwet, terwijl schooluitval onder jongeren en daardoor de zeer kleine kans op werk wel een groot maatschappelijk probleem is. Om mee te bewegen met de maatschappelijke urgentie gaat Locus als proef werken met de methodiek van de Prestatieladder Socialer Ondernemen (PSO). Een onafhankelijk meetsysteem hoort bij de professionalisering van Locus. Dan worden inspanningen als die van Heineken ook gewaardeerd.” Iedereen kan leren “Iedereen is nu bezig om mensen uit het zogeheten doelgroepenregister aan het werk te krijgen. Ik ben benieuwd hoe we deze groep uiteindelijk ook duurzaam aan het werk houden. Grote bedrijven werken steeds meer met een kleine kern van vaste medewerkers en een grote flexibele schil. Dat bedrijven mensen uit de allerzwakste positie op de arbeidsmarkt in vaste dienst nemen, lijkt mij niet waar­ schijnlijk. Ik geloof dan ook meer in duurzame detachering vanuit publieke partijen. Ook moeten we blijven investe­ ren in mensen. Ik geloof dat iedereen kan leren. Maar daar moeten we dan wel op de werkvloer en met bijvoorbeeld ROC’s en e-learning programma’s van SBCM (het opleidingsfonds van sw-bedrijven ) inspanningen op plegen. Als je dan iemand hoort zeggen: ‘Dit is mijn eerste diploma, dus ik kan het toch wel’, dan krijg ik kippenvel. Daar willen we meer van bij Locus.”

5

‘Een vraagbaak voor onze mensen in de regio’ Asito is landelijk een van de grootste schoon­ maakbedrijven en is van oudsher een familie­ bedrijf. Misschien dat daar ook wel de drive voor het maatschappelijk verantwoord ondernemen vandaan komt. HRM-directeur Hans van Leeuwen: “Maatschappelijke betrokkenheid zit in de haarvaten van Asito. Zo werken we klimaat­neutraal en is hier plaats voor iedereen.”

Hoogste trede Sinds twee jaar is Asito intensiever bezig met ‘inclusief ondernemen’. Zo is het bedrijf intensief aan de slag met het invoeren van de Prestatieladder Socialer Ondernemen (PSO), een instrument dat meet hoeveel een bedrijf bijdraagt aan werkgelegenheid voor mensen met een kwetsbare arbeidsmarktpositie. Een onderdeel daarvan is de onderverdeling in treden. Bestaat meer dan 3,1 procent van jouw personeel uit mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt? Dan heb je de hoogste trede bereikt. “Asito heeft de ambitie dat alle vijftig vestigingen in 2017 op de hoogste trede van de PSO staan. En dat gaan we halen ook”, zegt Van Leeuwen vol overtuiging.

6

Leerwerkplek Inmiddels heeft Asito zo’n vierhonderd mensen met een afstand tot de arbeids­ markt in dienst. “Die hebben niet allemaal een fysieke of psychische beperking. Er zitten ook ook langdurig werklozen bij”, legt Van Leeuwen uit. Asito heeft bij het ROC van Twente een leerwerkplek ingericht waar werknemers het vak van schoonmaker kunnen leren. Vervolgens stromen ze door naar een reguliere werkplek. Van Leeuwen: “Dat verloopt eigenlijk altijd zo soepel dat we nu ook graag een groep willen aannemen die wat meer begeleiding nodig heeft. Denk bijvoorbeeld aan Wajongers.” Vanzelfsprekendheid Het mooie is volgens Van Leeuwen dat

deze positieve ervaringen en de cultuur van het bedrijf ertoe bijdragen dat er in de regio’s veel draagvlak is bij de leiding­ gevenden zelf. “Het is voor hen een vanzelfsprekendheid: je zet je in voor de ander, hoe verschillend mensen ook zijn.” Die betrokkenheid blijkt bijvoorbeeld uit het gegeven dat Asito deze doelgroep zoveel mogelijk zelf begeleidt op de werkvloer. “Leidinggevenden krijgen wel een training. Zij ervaren die vaak als positief en dat vertaalt zich terug in de praktijk”, aldus Van Leeuwen.

Netwerk en vraagbaak Sinds een aantal jaren is Asito partner van Locus. Deze samenwerking is voor Asito op twee vlakken enorm belangrijk. Zo is het voor een landelijk bedrijf als Asito

ondoenlijk om in alle 35 arbeidsregio’s de juiste mensen te kennen. En daarnaast vraagt het heel wat om op de hoogte te blijven van de laatste politieke ontwikke­ lingen. “Locus helpt ons daar uitstekend bij. Zij opent deuren die voor ons dicht blijven”, vertelt Van Leeuwen. “Een netwerk, kennis delen en een vraagbaak voor mensen in de regio: deze samen­ werking is voor ons heel waardevol.”

Tweede Spoor Dat blijkt ook uit het innovatieve project ‘Re-integratie Tweede Spoor’ dat de twee partijen Asito en Locus samen met re-integratiebureau Certego onlangs zijn gestart. In dit project wisselen sw-bedrij­ ven en reguliere bedrijven werknemers uit die langdurig arbeidsongeschikt zijn.

“Ik hoop dat meer grote bedrijven zich bij Locus aansluiten, want die steun is hard nodig om meer invloed op de politiek te krijgen.” “Het is voor werkgevers vaak heel lastig om deze werknemers bij een andere werkgever te laten re-integreren. Werk­ gevers zijn wel tot maximaal twaalf jaar verantwoordelijk voor arbeidsongeschikte medewerkers. Het is dus geweldig dat deze medewerkers bij een sw-bedrijf eventueel weer aan het werk kunnen. Via het Locus Netwerk kunnen hier meer bedrijven bij aansluiten. Zo kunnen

mensen via sw-bedrijven en andere Locus partners in de regio aan het werk”, aldus Van Leeuwen.

Politieke invloed Locus bestaat nu vijf jaar. Wat wenst Hans van Leeuwen deze organisatie toe voor de toekomst? “We hopen natuurlijk dat we nog lang op deze voet door kunnen gaan”, zegt Van Leeuwen vol enthousiasme. “En ik hoop dat meer grote bedrijven zich bij Locus aansluiten, want die steun is hard nodig om meer invloed op de politiek te krijgen. Locus stimuleert het bedrijfsleven volop om nog meer banen te creëren voor deze moeilijke doelgroep, en daarbij is alle ondersteuning welkom. Dat moet gewoon!” 7

JOEY ELIZABETH WERKT BIJ DEFENSIE

NIELS VAN MAREN WERKT BIJ A. HAK 8

KELLY DE WIT WERKT BIJ HUTTEN

ROBIN SCHOENMAKERS WERKT BIJ SLIGRO 9

BUSINESS DISABILITY FORUM

Inclusief ondernemen op z’n Brits Wat is de kracht van het Britse Business Disability Forum (BDF)? Hoe ziet inclusief ondernemen op z’n Engels eruit? En hoe kunnen BDF en Locus elkaar ondersteunen? In gesprek met BDF oprichter en vice-president Susan Scott-Parker. Wat is het idee achter het Business Disability Forum? “We zijn een bedrijvennetwerk dat het makkelijker wil maken om zaken te doen met en het in dienst nemen van mensen met een beperking. Onze organisatie wordt geheel gefinancierd door bedrijven, zij betalen voor hun lidmaatschap. Waarom ze dat doen? De meeste bedrijven zijn afhankelijk van mensen, het zijn hun werknemers en klanten. En de realiteit is dat de meeste mensen op enig punt in hun leven een beperking oplopen. Of dat nu dyslexie, doofheid, een fysieke handicap, dementie of een mentale beperking is; deze mensen raak je kwijt als werknemers én als klant als je geen aanpassingen in je bedrijf doet.” Hoe ziet het werk van BDF er in de praktijk uit? “We hebben expertteams opgericht die bedrijven helpen om hun best practices te delen op allerlei verschillende vlakken: van merkreputatie en de toegankelijkheid van de website tot de sollicitatieprocedure en de klantvriendelijkheid. We bieden onze leden veel praktische hulp. Er is een speciale telefoonlijn voor managers die vragen hebben over hoe om te gaan met bepaalde beperkingen, we organiseren trainingen over aanpassingen doen binnen je bedrijf en we hebben een technology taskforce opgezet.” Als een bedrijf u vraagt waarom inclusief ondernemen belangrijk is, wat is dan uw antwoord? “Inclusief ondernemen is dé manier om te bereiken wat ieder bedrijf wil bereiken: namelijk het beste uit je werknemers halen en het beste aan je klanten bieden. Daarom moeten bedrijven niet kijken naar wat de overheid voorschrijft, maar juist naar de mensen die door een lichamelijk of geestelijk probleem niet mee kunnen komen. Als het bedrijf zich niet aan deze mensen aanpast, verliest het hen als werknemer en als klant.”

10

Hoe ziet BDF de rol van de wetgever als het gaat om inclusief ondernemen? “Natuurlijk lobbyen wij ook voor goede wetgeving om gelijke kansen voor iedereen te creëren, maar ik geloof niet dat bedrijven genoeg doen als ze alleen de wet naleven. Trouwens, van alle landen waar ik ben geweest, is de huidige wetgeving in Nederland toch wel de minst nuttige die ik ooit heb gezien.”

SUSAN SCOTT-PARKER startte haar bedrijven­netwerk eind jaren ‘80 aan de keukentafel. In 1991 werd het netwerk officieel door Prins Charles gelanceerd. Inmiddels is BDF uitgegroeid tot een zeer invloedrijke werk­ geversorganisatie op het gebied van arbeidsbeperkingen en inclusief ondernemen. Meer weten? Kijk op www.businessdisability­forum. org.uk

Kan Locus een verbindende rol spelen tussen de wetgever, de publieke en de private sector? “Zeker, de uitdaging voor Locus is om deze wetgeving niet te laten stigmatiseren en ervoor te vechten dat bedrijven openstaan voor mensen met een arbeidsbeperking, omdat ze er als bedrijf beter van worden. Omdat hun werknemers en klanten er beter van worden. We moeten vooral oppassen dat mensen met een arbeidsbeperking niet worden weggezet als een groep die geen vaardigheden heeft. Het is cruciaal dat Locus het makkelijker maakt voor bedrijven én voor de publieke sector om zaken te doen met gehandicapte mensen en om gehandicapte mensen aan te nemen.” Hoe kunnen het Business Disability Forum en Locus elkaar versterken? “Met BDF en het recent opgerichte Business Disability International dat op globaal niveau opereert, moedigen we multinationals aan om hun nationale vestigingen aan te sluiten bij nationale netwerken, zoals Locus. Daarnaast zie ik de potentie om de hoofden van technologie-afdelingen van de bedrijven die bij Locus zijn aangesloten, te verbinden met onze technology taskforce. Zo kunnen ze meteen gebruik maken van reeds bestaande technologische ontwikkelingen en instrumenten. En wie weet organiseren we volgend jaar wel een gezamenlijke conferentie. Hebben we meteen een mooie gelegenheid om Britse en Nederlandse beleidsmakers om de tafel te krijgen.”

11

Zo werkt Locus

Voorbeeld top-down: Internationale meubelketen Inspiratie uit andere bedrijven

Gemeente

Werkzoekende

Opzetten van een pilot

Uitzendbureaus Locus

Pilot-vestiging UWV

Gemeente

Anderen

PLAN VAN AANPAK

sw-bedrijf

Internationale meubelketen

Locus verbindt, helpt, adviseert en ondersteunt Locus helpt landelijke bedrijven om duurzaam werk te maken voor mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt.

Locus verbindt de bedrijven met publieke en private dienstverleners die onderdeel zijn van het Locus Netwerk.

Locus werkt onafhankelijk en altijd vanuit de vraag en de mogelijkheden van de werkgever.

Frisdrank fabrikant

1

12

Meer weten? Bekijk het filmpje op www.locusnetwerk.nl/dit-doet-locus Ook meedoen? Kijk op www.locusnetwerk.nl/meedoen

2

Praktische ondersteuning Marcel, adviseur van Locus, maakt samen met Alette een plan van aanpak. Onderdeel van dat plan is een pilot project.

3

Pilot in vestiging en uitrol De pilot bij de vestiging in gemeente X slaagt. Daarna gaan in alle vestigingen mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt aan de slag.

3

Succes landelijk verspreiden Samen bezoeken zij het hoofdkantoor van het bedrijf. Doel is om ook in vestigingen in andere regio's aangepaste werkplekken te realiseren.

Voorbeeld bottom-up: Frisdrank fabrikant

1 Illustraties: Pixies © Rekel Producties, 2016

HR-manager Alette werkt bij een internationale meubelketen die maatschappelijk verantwoord wil ondernemen.

Succes bestaande praktijk uit de regio Bij een landelijke fabrikant van frisdrank werken 8 mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt. Locus helpt dit regionale succes landelijk te verspreiden.

2

Contact met Locus Kenneth, manager van het plaatselijke sw-bedrijf, meldt zich bij Marcel met dit geslaagde voorbeeld.

13

Samen op weg naar een inclusieve arbeidsmarkt Om mensen met een afstand tot de arbeids­ markt bij gewone bedrijven aan het werk te krijgen worden heel wat afspraken gemaakt. Gemeenten, sw-bedrijven, werk­ gevers, het UWV: ze zijn er allemaal bij betrokken. Wat vinden deze partijen van de bemoeienissen en inzet van Locus?

‘Goede balans tussen publiek en privaat’

‘Samen dingen voor elkaar krijgen’ “Er zijn veel werkgevers die gemotiveerd zijn om mensen met een kwetsbare positie op de arbeidsmarkt aan het werk te helpen. De Normaalste Zaak vormt een netwerk voor die werkgevers. Dat werkt als vliegwiel om te komen tot die inclusieve arbeidsmarkt. Tijdens die netwerkbijeenkomsten raken werk­ gevers geïnspireerd. In de praktische uitvoering lopen ze echter tegen allerlei problemen aan: tegen ingewikkelde regelgeving, tegen dat ze geen geschikte kandidaten kunnen vinden of tegen dat ze met heel veel publieke partijen zaken moeten doen. Wij kaarten die knelpunten aan bij de Tweede Kamer, de staatssecretaris en bij gemeenten. De insteek van Locus is praktischer: zij adviseert en helpt individuele grote bedrijven bij het aanpakken van knelpunten. Locus slaat de brug tussen bedrijven en publieke instellingen, zoals UWV, gemeenten en sw-bedrijven. En er zit de kundigheid om – werkend aan die inclusieve arbeidsmarkt – met bedrijven de diepte in te gaan. Zo krijgen we samen dingen voor elkaar.”

Bert van Boggelen, Kwartiermaker bij De Normaalste Zaak

‘Vanzelfsprekende partner op werkpleinen’ “In essentie is het aan het werk krijgen van mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt een probleem van gemeen­ ten. Maar die mensen moeten aan het werk bij bedrijven. En grote bedrijven – denk aan Philips, IKEA en de NS – hebben helemaal geen tijd en zin om zaken te doen met 400 verschillende gemeenten, met allemaal eigen contact­ personen en regels. Tegen die achtergrond hebben we samen met Cedris Locus opgericht: om die grote bedrijven te faciliteren. In het netwerk zitten werkgevers, sw-bedrijven en gemeenten. En het bijzondere is dat de organisatie heel goed het midden weet te

houden tussen die partijen. Voor gemeenten is die aanpak soms ongemakkelijk. Een gemeente wil weten hoeveel werkplekken deelname aan Locus oplevert. Terwijl het juist het netwerk is dat die werkplekken genereert en dat is vooraf niet te kwantificeren. Bedrijven willen wel. De uitdaging is om het commitment aan de kant van gemeenten te organiseren. Locus moet groeien tot een vanzelfsprekende partner op alle werkpleinen.”

René Paas, Van 2009 t/m maart 2016 voorzitter van Divosa. Vanaf april 2016 commissaris van de Koning in Groningen

“Het UWV en Locus streven hetzelfde doel na: zorgen dat die honderdduizenden mensen, die door ziekte of gebrek slecht aan de bak komen, een plek vinden op de arbeidsmarkt. Maar de invulling verschilt, evenals de financiering. Locus is een hybride organisatie: ze verenigt gemeen­ ten en ondernemingen en draait op publieke én private geldstromen. En Locus weet de balans tussen die twee partijen goed te bewaren. Dat is hartstikke knap. Ter vergelijking: het UWV wordt alleen met publiek geld gefinancierd. Maar ook op werkpleinen komen werkgevers en werkzoekenden samen. Tegelijkertijd kiest Locus wel heel duidelijk positie in haar dienstverlening. Ze zet bedrijven centraal. En daardoor heeft het ook een groot draagvlak in ondernemend Nederland. Gemeenten, sw-bedrijven en ook het UWV zijn als het ware leveranciers voor Locus. Wij moeten ervoor zorgen dat mensen vindbaar zijn voor vacatures. Of het raar is dat UWV en Locus naast elkaar bestaan? Nee. Dat kan prima. Regionaal – in werkgeverservice­ punten – werken we goed samen. Het uiteindelijke doel is groter dan dat van afzonderlijke organisaties: zoveel mogelijk mensen met een afstand tot de arbeids­ markt aan het werk helpen. Want buitenshuis werken verhoogt het welbevinden.”

Tof Thissen, Algemeen directeur UWV Werkbedrijf

‘Werknemers moeten klaar zijn voor banen’ “Wat Locus en SBCM verbindt is de ambitie om mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt aan het werk te krijgen bij gewone werkgevers. Maar de invalshoek is totaal verschillend. Locus is bij uitstek geschikt om landelijke afspraken te maken met HR-afdelingen van grote bedrijven, zodat bij elk filiaal mensen aan de slag kunnen. Die manier van werken – landelijk adviseren, regionaal resultaat – werkt voor bedrijven efficiënt. SBCM is het arbeidsmarkt- en opleidingsfonds van de sw-bedrijven. Maar die taak vullen we breder in. Wij streven ernaar dat alle mensen die onder de Participatiewet vallen, voldoende taal- en werknemersvaardigheden hebben om aan de slag te gaan bij reguliere bedrijven. Het één kan niet zonder het ander. Je kunt niet werken aan een inclusieve arbeidsmarkt als werknemers onvoldoende zijn toegerust om daar hun plek te vinden. Locus zorgt ervoor dat bedrijven die plekken creëren. Wij willen ervoor zorgen dat werknemers daar klaar voor zijn. Zo kunnen we samen grote slagen maken op weg naar die inclusieve arbeidsmarkt.”

Huib van Olden, Voorzitter SBCM

‘Enorme bijdrage aan 125.000 banen’ “De leden van Cedris – de sociale werk­ bedrijven – kennen de situatie op de lokale en regionale arbeidsmarkt heel goed. En ze hebben de kwaliteiten om mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt aan het werk te helpen. Tegelijkertijd zien we dat landelijke werk­gevers niet met iedere gemeente en elk individueel sw-bedrijf afspraken wil maken. Die willen dat in één keer en willen verder geen gedoe. Locus geeft die afspraken met landelijke werkgevers heel praktisch vorm. Daar zit ook de meerwaarde. Als er mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt aan het werk gaan bij landelijke bedrijven praat je direct over grote aantallen. Dat levert een enorme bijdrage aan het realiseren van de 125.000 banen uit de Banenafspraak. Natuurlijk geeft de werkwijze van Locus weleens spanningen. Eén maatwer­ kaanpak voor een groot landelijk bedrijf betekent per definitie minder ruimte om lokaal zaken anders te regelen. En sw-bedrijven zijn gewend om zelf zeggen­ schap te hebben. Tegelijkertijd moet Locus de ruimte hebben om zaken te doen. Dus is het belangrijk om goed contact te blijven en onderhouden, zodat we van elkaar begrijpen waar de dilemma’s zitten.”

Job Cohen, Voorzitter Cedris  14

15

Staatssecretaris Jetta Klijnsma:

‘Locus houdt werkgevers een spiegel voor’ Jetta Klijnsma stond onbedoeld aan de wieg van van Locus. En na vijf jaar is haar enthousiasme over de werkwijze onverminderd groot. Een gesprek over de inclusieve arbeidsmarkt, de stok en de wortel en andere manieren van denken.

Z

es jaar geleden initieerde staatssecretaris Jetta Klijnsma het project ‘Toonaangevende Werk­ gevers’. 25 Landelijke bedrijven zetten zich met hulp van Divosa in om mensen met een beperking een werkplek te bieden. Uit dat project is Locus ontstaan. Dat Klijnsma co-creator is, maakt haar niet zoveel uit. Het gaat om het doel. “Ik ben de politiek in gegaan omdat ik wil dat iedereen mee moet kunnen doen in de samenleving: jong en oud, man en vrouw, wit en zwart, met en zonder beperking, homo en hetero. Er valt nog wel wat te verbeteren voor een aantal groepen.”

productie een flinke impuls kunnen geven. Er zijn al heel veel mooie voorbeelden van mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt die aan het werk zijn bij commerciële bedrijven. Die businesscase krijgen bedrijven echt rond.” Er gebeurt op dit moment veel om mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt een plek te geven, benadrukt Klijnsma. Zo ontstaan in alle arbeidsmarktregio’s werk­ geversservicepunten. Sociale partners werken eraan in cao’s. “Nieuws is dat deze groep mensen als volwaardige medewerkers worden bejegend.” Toch zegt ze de wet nodig te hebben, ook de Quotumwet. “Maar het is natuurlijk veel fijner als het vanuit de bedrijven zelf komt.”

Aanstekelijke werkwijze Terug naar de mensen met een arbeidsbeperking. Klijnsma: “We hebben afgesproken dat er voor die groep 125.000 werkplekken worden gecreëerd. De werkgevers moeten die plekken eerst maken en daarna gevuld zien te krijgen. Dat zeg ik expres op deze manier. Want bij veel werkgevers heerst nog steeds het idee dat als ze een baan hebben, dat ze dan bij het UWV of de gemeente aanklop­ pen en dat die dan iemand klaar hebben staan. Zo eenvoudig is het niet. Plekken creëren voor die groep vraagt om een andere manier van denken. Werkgevers moeten een kanteling maken: met medewerkers gaan kijken waar werkzaamheden zodanig zijn te versleutelen dat ze voor iemand met een arbeidsbeperking te doen zijn. Daar waar Locus meehelpt komt een bedrijf sneller in beweging. Locus snapt hoe bedrijven werken, hoe je daar als dienstverlener op inspeelt en samen tot goed werken­ de praktijken komt.”

Als een spiegel De staatsecretaris is enthousiast over de publiek-private verbindingen die Locus weet te leggen. En ze wil dat gemeenten, sociale partners en het UWV beter gebruik maken van de expertise die Locus in de loop van de jaren heeft opgebouwd. “We hoeven heel veel wielen niet meer uit te vinden, omdat Locus die al heeft uitgevonden. Het zou idioot zijn als we daar geen gebruik van maken.” Wat dan de kracht is van deze organisatie? “Locus is bij uitstek een partner die in staat is om werkgevers een spiegel voor te houden: de spiegel van de inclusieve arbeidsmarkt. Die kan heel praktisch zijn, heel filosofisch, heel veeleisend. Maar het is wel een spiegel: kijk naar je eigen bedrijf, naar je eigen medewerkers, naar je eigen klanten. Als die klanten zich herkennen in jouw medewerkers, dan helpt dat enorm.”

Veel mooie voorbeelden Klijnsma loodste de Participatiewet en de Quotumwet door het parlement. “Om meer mensen met een arbeids­ beperking aan het werk te krijgen gebruik ik wortel en stok. We bieden bedrijven een hele reeks attributen aan om die werkplek te creëren: loonkostensubsidie, een mobiliteitspolis, de no-riskpolis, werkplekaanpassingen en begeleiding. En bovendien: een werkgever die duurzaam investeert in deze groep mensen, krijgt heel gecommit­ teerde medewerkers ervoor terug die bovendien de 16

Regio-ambassadeurs als vooruitgeschoven posten De Locus regio-ambassadeurs zijn de link tussen de arbeidsmarkt­regio’s en Locus. Het zijn als het ware vooruitgeschoven posten, op weg naar een inclusieve arbeidsmarkt. Hoe werken zij? En wat drijft hen? ‘Weerstand overwinnen’ “Tijdens netwerkbijeenkomsten komt vaak de vraag op tafel hoe bedrijven meer kunnen doen aan het plaatsen van mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt. Ze vinden het vaak lastig om die eerste stap te zetten. Sommige bedrijven hebben slechte ervaringen. Andere vrezen hoge kosten. Of ze hebben het idee dat die doelgroep niet past binnen hun organisatie. Daarover ga ik met ze in gesprek. Door verbindingen te leggen tussen een bedrijf, een gemeente, een sw-bedrijf of Locus valt veel weerstand te overwinnen. Dat levert heel concrete resultaten op. Een schoon­maakbedrijf in deze regio had personeel nodig voor de schoonmaak van vakantie­ bungalows op aankomst- en vertrekdagen. In samenwerking met Locus is door ons een jobcreation-traject opgestart. Daarmee heeft een aantal mensen met een afstand tot de arbeids­ markt een parttime baan gekregen. En omdat Locus dan al in gesprek is met het betreffende hoofdkantoor, heeft dit project potentie om landelijk verspreid te worden. Alle regio-ambassadeurs ontmoeten elkaar vier keer per jaar. Dat heeft absoluut meerwaarde. Er is namelijk zoveel gaande in het land, er zijn zoveel mooie initiatieven. Het geeft veel inspiratie als je hoort hoe ze in andere regio’s bij bedrijven werken aan een inclusieve arbeidsmarkt. We hoeven niet elke keer het wiel opnieuw uit te vinden.” Yvonne Hoogstraaten Relatiemanager bij Podium24, het Werkgevers­ servicepunt van Maastricht – Heuvelland. Tevens Locus regio-ambassadeur in Zuid Limburg

‘Vraag van werkgever staat voorop’ “Wetgeving zorgt ervoor dat bedrijven in bewe­ ging komen. Ze willen wel mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt in dienst nemen, maar weten niet hoe ze dat moeten organiseren. Deze bedrijven kan ik adviseren. Grotere, landelijk werkende bedrijven verwijs ik door naar Locus. Dat hoeven geen multinationals te zijn. Bedrijven met vier vestigingen verspreid over het land zijn al interessant. Dan is de businesscase al sluitend te krijgen. De Locus regio-ambassadeurs zetten de vraag van de werkgever altijd voorop. En we leggen verbindingen. Zo zijn in Groningen mensen aan het werk gegaan bij PostNL op een manier die elders in het land is uitgedacht. Bij verschillende IKEA-vestigingen zijn mensen van drie sw-bedrijven aan de slag gegaan. Door regelmatig met elkaar bijeen te komen, kunnen ambassadeurs ook kansen delen. Als ik hoor dat een bedrijf in Utrecht mensen zoekt in Noord-Nederland, dan pak ik dat op. Zo faciliteren we bedrijven en vullen we onze uitdaging in: mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt aan werk te helpen.” Jan Dijkhuis Accountmanager bij Bedrijf voor Werk, Re-integratie en Inkomen & gemeente Hoogezand-Sappemeer. Tevens Locus regio-ambassadeur in Noord-Groningen

De projectleiders en bedrijfsadviseurs van Locus hebben regelmatig contact met uitvoerende professionals in het land. Om deze contacten zo effectief en efficiënt mogelijk te benutten hebben arbeidsmarktregio’s Locus-regioambassa­ deurs aangewezen. Zij krijgen als eerste informatie over nieuwe partners van Locus, pilots en projecten. Die informatie kunnen zij gebruiken in hun netwerk. Tegelijkertijd dragen ambassadeurs goede praktijkvoor­ beelden, nieuwe ideeën of suggesties voor landelijke werk­ gevers in hun regio aan. Weten wie in jouw regio Locus ambassadeur is? Kijk op: www. locusnetwerk.nl/regio-ambassadeurs/

17

Extra handjes - en meer bij Defensie

Novi Djenal-Muljana (repro-medwerker): “Ik werk in een prettig team bij de drukkerij en ik voel me helemaal opgenomen in het team. Ik ben altijd op zoek naar hoe ik iets slim kan aanpakken, dus toen ik eens aan de lopende band dozen moest vouwen, was ik snel uitgekeken op dat werk. Bij de KMA vind ik wel de uitdaging die ik zoek.”

Toen kolonel Eric Linssen een jaar geleden startte bij de NLDA (Nederlandse Defensie Academie), viel het hem op dat het KMA-terrein in Breda wat ‘smoezelig’ was. “Een deur met afgebladderde verf, een kozijn met butsen, gordijnen die scheef hingen, een kapotte lamp. Ik vind dat niet kunnen.” De oplossing kwam via Locus.

A

ls Linssen nu mensen rondleidt op het terrein van de KMA (Koninklijke Militaire Academie), is hij weer trots. “Ik wil dat alles er netjes uitziet. Dat verdient dit historische stukje Breda ook. Let wel, het kan bijna niet anders dan dat het intensieve gebruik van dit terrein sporen nalaat. Er wonen en werken veel mensen. Daarbij hebben we het hier over zeer oude, dus ook kwetsbare panden. De eerste bouw­werken dateren al van 1353; Willem van Oranje woonde in de zestiende eeuw in het kasteel en ook Napoleon overnachtte hier. Dat historische

18

is prachtig, maar het betekent ook veel onderhoud.”

Extra handjes Linssen merkte al snel dat er voor allerlei kleine klusjes een behoorlijke bureau­ cratische route via het Facilitair Bedrijf bewandeld moest worden. “Formulieren invullen, aanvragen, wachten. Terwijl het soms om een lik verf of een druppel olie gaat. Begrijp me goed, ik snap waarom die formulieren nodig zijn, maar in de dagelijkse praktijk mis ik handjes voor dat soort klussen. Uit onze kazerne in Oirschot begreep ik dat via de Participa­ tiewet mensen daar goed werk doen en

in Gilze Rijen worden de kantines succesvol beheerd door mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt. Die mensen wilde ik in Breda ook. Met hulp van Locus is dat vervolgens heel snel gegaan.”

Andere bril De Locus bedrijfadviseur kreeg van Linssen een uitgebreide rondleiding over het terrein en samen inventariseerden zij op welke plekken mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt duurzaam ingezet kunnen worden. “Ik had zelf al wat ideeën, maar Locus keek met een andere bril naar de mogelijkheden. En kon me ook vertellen hoe de Participatiewet

precies in elkaar steekt en waar we rekening mee moesten houden in de praktische uitvoering. Ook selecteerde Locus een sw-bedrijf, GO!, dat ons kandidaten kon leveren en nu ook zorgt voor de begeleiding van deze mede­ werkers.” Hoewel Linssen al snel sollicitatie­ gesprekken kon voeren, duurde het even voordat de mensen daadwerkelijk aan de slag konden. “Maar dat lag aan ons interne proces en zeker niet aan Locus of het sw-bedrijf GO!. De Participatiewet is nog nieuw en administratief had de aanstellingen nog wat voeten in de aarde. Maar inmiddels werken hier en bij andere

onderdelen van de NLDA, zoals het sportbureau, zeven mensen. Tot ieders tevredenheid kan ik wel zeggen.”

mensen nemen ons klussen uit handen waardoor wij ons kunnen focussen op onze primaire taken.

Focus op primaire taken Volgens Linssen is er geen weerstand geweest over de komst van de nieuwe medewerkers. Er waren hooguit wat vragen door onbekendheid. “Locus heeft echter prima kunnen uitleggen wat het betekent als je via de Participatiewet werkt en dat deze mensen ondanks hun beperking heel veel wel kunnen. Verder zijn mensen vooral heel blij met deze extra handjes. Je moet weten dat er de afgelopen jaren veel bezuinigd is bij Defensie, waarbij vooral in de ondersteu­ nende functies is gesneden. De werk­ zaamheden die nu via inclusief werkge­ verschap worden vervuld, zijn moeilijk toe te wijzen naar bestaande onderdelen en er is dus geen sprake van verdringing van bestaand personeel. Sterker nog: deze

Goede afspraken Wim Vos is een van de mensen die op het terrein van de NLDA werkt, in een functie die het best omschreven kan worden als huismeester. Vos: “Door een ongeluk loop ik moeilijk, dus een gewone baan is lastig voor mij. Maar thuis blijven zie ik niet zitten. Ik heb in het verleden wel produc­ tiewerk gedaan, maar hier heb ik het veel meer naar m’n zin. De werkomgeving is prachtig, ik voel me gewaardeerd en ik ben blij met het sociale contact. Boven­ dien kan ik m’n eigen werk creëren; net wat er nodig is.” Volgens Linssen zijn met het Facilitair Bedrijf goede afspraken gemaakt. “Het kan niet zo zijn dat meneer Vos het werk van het Facilitair Bedrijf overneemt. De praktijk moet uitwijzen of de afspraken werken, maar ik heb hem veel vrijheid gegeven. Hij toonde in zijn sollicitatie­ gesprek namelijk al veel initiatief; hij ziet wat er moet gebeuren en we zien nu in de praktijk dat hij werkzaamheden snel oppakt. We zochten extra handjes, maar met deze mensen die via de Participatie­ wet hier zijn komen werken, hebben we veel meer dan dat gekregen.”

‘Locus heeft prima kunnen uitleggen wat het betekent als je via de Participatiewet werkt en dat deze mensen ondanks hun beperking heel veel wel kunnen.’

19

De Locus Spotlight Heel vaak hoort Locus van een bedrijf: ‘Zonder die professional van de gemeente of het sw-bedrijf was het niet gelukt om werk te maken voor mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt’. Daarom is de Locus Spotlight in het leven geroepen. Hiermee benadrukt Locus dat de publieke professionals die net dat stapje extra zetten, het verschil maken. Mooi aan deze prijs is dat werkgevers de winnaars voordragen. Inmiddels hebben vier professionals uit ons netwerk de Locus Spotlight in ontvangst mogen nemen. THEO NIJHUIS, SWB “SWB was het eerste swbedrijf dat het ‘avondavontuur’ met PostNL aandurfde. In de ochtend sorteren medewer­ kers van SWB pakketten in het distributiecentrum in Hengelo. ’s Avonds gebeurt dat door mensen uit de bijstand, aangestuurd door SWB. Met groot succes. Theo was de drijvende kracht achter de implementatie. Ook heeft hij veel andere sw-bedrijven enthousiast gemaakt voor dit concept, en hen geholpen met rondleidingen en praktische tips.” Monique Nijhuis, PostNL

20

FROUKJE WITTEVEEN, SALLCON “Wij zijn echt geraakt door de inzet van Froukje om samen met een werkgever te komen tot een duurzaam resultaat voor de inzet van deze prachtige doelgroep. Zij heeft ons laten zien dat het mogelijk is om maatwerk te leveren voor alle partijen, met een aantal speerpunten die inmiddels in ons eigen beleid terug te vinden zijn. Resultaten als single point of contact, een match maken als een ‘vak’ zien, de onderneming en een langdurige plaatsing centraal stellen, constant bouwen aan een goede relatie, belangen van alle partijen afwegen, kortom…niet alleen een voorbeeld, vooral inspiratie om te laten zien dat het kan.” Marjolein Reijs, McDonald’s Nederland

WILCO POLMAN, GEMEENTE ARNHEM “Sinds 2009 is Wilco mijn vaste contactpersoon bij het bemiddelingsteam van de Gemeente Arnhem. Als ik passende kandidaten zoek voor werkervaringsplaatsen bij Nuon, neem ik contact met hem op en dan komt het altijd goed. Wilco weet precies wat Nuon zoekt en zet zich meer dan honderd procent in om ons van dienst te zijn. Hij overstijgt daarbij iedere verwachting en voelt voor mij meer als een collega dan als een zakelijke relatie.” Marjan van den Berg, Nuon Step2Work

MARK HERINK, WERKPLEIN ENSCHEDE “Sinds enkele jaren is Mark onze vaste contactpersoon bij het Werkplein Enschede. Wanneer Asito in de regio Oost op zoek is naar geschikte kandidaten met een achter­ stand tot de arbeidsmarkt, levert Mark deze meteen. Ook is Mark de initiatiefnemer voor het houden van speeddates met potentiële kandidaten, het invullen van stageplekken en het aanbieden van trainingen voor de leidinggevenden in onze organisatie. Mark is betrokken, daadkrachtig en vindingrijk. Dit is de basis voor een fijne en langdurige samenwerking!” Jasmijn Vaanholt, Asito

Locus doet!

1 23 ONTMOETEN

Ontmoeten, kennisdelen en ervaringen uitwisselen maken een belangrijk deel uit van het Locus Netwerk. Er zijn daarom regelmatig interactieve en informatieve bijeenkomsten, exclusief voor partners en leden. Jaarlijks vinden de Locus Netwerkdag en de Locus Partnerdag plaats. De eerste is een ontmoeting tussen private en publieke partijen. De tweede is exclusief voor werkgevers die elkaar willen bevragen, inspireren en helpen. Daarnaast zijn er jaarlijks enkele Locus Kenniscafés rondom actuele thema’s. Op onregelmatige basis organiseert Locus de Frans Nijhuis Lezing, waarin inspirerende sprekers aan het woord komen over inclusief werkgeverschap. De lezing is vernoemd naar prof. dr. Frans Nijhuis, de overleden voorzitter van de Raad van Advies en associé van Locus.

JOBCREATORS

Een jobcreator onderzoekt mogelijkheden binnen bedrijven om nieuwe banen te creëren voor mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt, op een wijze die waarde toevoegt voor alle partijen. Een vak apart dat een geweldige bijdrage kan leveren aan het inclusief werkgeverschap van de Locus partners. Daarom investeert Locus in de kwaliteit en professiona­ lisering van jobcreators in haar netwerk. Samen met SBCM tilt Locus het vakgebied naar een hoger niveau. Eén van de initiatieven hiervoor is het certificeren van jobcreators. SBCM en Locus hebben een kwalificatie­ procedure waarin jobcreators kunnen aantonen dat zij een goed ‘bedrijfsadvies functiecreatie’ kunnen opleveren. Locus en SBCM beheren een database van erkende jobcreators, die regelmatig bij elkaar komen en met elkaar het vak doorontwikkelen. Locus adviseert haar partners samen te werken met deze erkende jobcreators.

PLAN VAN AANPAK

Indien gewenst maakt Locus samen met een partner een Plan van Aanpak. Dit plan is bruikbaar op strategisch, bedrijfs- en HR-niveau om gestructureerd stappen te zetten naar een duurzame inclusieve arbeidsorganisatie. Alle aspecten die betrekking hebben op een inclusieve organisatie komen in dit plan aan bod. Zoals een schets van de organisatie, toelichting op wetgeving en definities, ambities en hoe deze te realiseren, rollen, rand­ voorwaarden, verantwoordelijkheden, planning en financiering. Het biedt tal van praktische acties en handvatten en is werkelijk toegespitst op de bedrijfs­ voering en mogelijkheden van de werkgever. Het Plan van Aanpak is voor Locus partners hét startpunt voor een inclusieve organisatie.

21

‘Iemand die een psychose heeft gehad, heeft daarna last van een gat in zijn cv. Dat gat wilden wij dichten, hen de kans geven om werkervaring op te doen.’

nemen. “In onze branche is vooral recente werkervaring heel belangrijk”, aldus Mikkers. “Dat gat in het cv moet dicht. Daarom laten we mensen uren maken, zorgen we voor goede begeleiding en als afsluiting krijgen ze een getuigschrift. Ervaring opdoen, dat is belangrijk. We geven ze een positief rugzakje mee.”

De kracht van het Locus Netwerk

‘Binnen een week zaten alle partijen met elkaar aan tafel’ Een familielid raakte jong arbeidsongeschikt. Van dichtbij zag Henk Mikkers, security manager bij beveiligingsbedrijf Securitas, wat het betekende om niet meer te kunnen deelnemen aan het arbeids­ proces. Het verklaart deels zijn motivatie om zich als werkgever in te zetten voor deze doelgroep. “Iedereen heeft recht op werk.” Prikkel In de afgelopen jaren heeft Securitas regelmatig mensen aangenomen met een afstand tot de arbeidsmarkt. “Als ze eenmaal binnen zijn, integreren ze altijd heel vanzelfsprekend”, vertelt Mikkers. Maar de echte prikkel om deze doelgroep structureel binnen te halen, kwam tijdens 22

een inspirerende managementbijeen­ komst onder leiding van politicus Joost Eerdmans. Eerdmans sloot die sessie af met de woorden: ‘Jullie hebben een prachtig bedrijf, maar ik mis de politieke oriëntatie, de maatschappelijke focus. Als je die ook nog kunt verzilveren, heb je goud in handen’. Het zette het manage­

mentteam aan het denken. Mikkers: “Mijn intrinsieke motivatie om die kant van ons bedrijf verder uit te bouwen was zo sterk, we hebben gelijk actie ondernomen.”

Werkervaring opdoen Op zoek dus naar mensen met kennis, ervaring en de wil om Securitas hierbij te helpen. Vanuit zijn politieke netwerk ontmoette hij al snel een aantal enthou­ siaste ondernemers die zijn plannen om deze doelgroep bij hen aan het werk te laten gaan, wilden ondersteunen. Vervolgens kwam Securitas met behulp van Locus in contact met sw-bedrijf Presikhaaf. Dat hielp Mikkers bij het selecteren van de werknemers met een afstand tot de arbeidsmarkt. In eerste instantie nam Securitas zeven mensen aan met een fysieke of psychische

beperking, maar die wel in het bezit waren van een beveiligingsdiploma. “Iemand die een psychose heeft gehad, heeft daarna last van een gat in zijn cv. Dat gat wilden wij dichten, hen de kans geven om werkervaring op te doen. Het werkte fantastisch”, vertelt Mikkers.

Positief rugzakje Het mooie is, zo is de ervaring van Mikkers, dat als zo iemand eenmaal aan het werk is, hij of zij zich geen medewer­ ker uit de doelgroep meer noemt, maar zich binnen de kortste keren een reguliere werknemer voelt. “Alle geuren en kleuren van de doelgroep verdwijnen als mensen in een gewone werksituatie zitten”, legt hij uit. Securitas kiest er heel bewust voor om mensen slechts tijdelijk in dienst te

Partner Sinds begin 2015 is Securitas partner van Locus. Mikkers: “Samen willen we bijvoorbeeld het opleiden van mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt een zetje geven. Een mbo 1, 2 of 3 diploma is voor hen vaak een ticket naar werk.” Maar ook op andere manieren werken de twee partijen samen. Locus brengt bijvoorbeeld Securitas en sw-bedrijven samen om overlastproblemen in gemeenten te verminderen. Zo surveilleren sw-mede­ werkers in semi-publieke ruimtes waar sprake is van overlast, zoals een zwem­ bad, tram of winkelcentrum. Een kroon op de samenwerking is het project dat startte vanuit een behoefte van Nuon Warmte. Nuon moest een afvalver­ brandingsleiding leggen van zestien kilometer, dwars door woonwijken. De gemeente Amsterdam stelde daarbij de verplichting van social return on invest­ ment en Nuon zocht – ook vanuit een eigen motivatie – contact met Locus. Op initiatief van deze partij kwamen A. Hak Leidingbouw, sw-bedrijf Pantar, Werkgeversservicepunt Groot-Amsterdam en Securitas bij elkaar. Mikkers: “We hebben inmiddels samen negen mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt als verkeersregelaar aan het werk geholpen.

Het vraagt best veel van alle partijen, maar in de kern heeft de samenwerking zoveel potentie, dat deze verder verspreid kan worden over heel Nederland. Dat is de kracht van een netwerk.” Securitas wilde de stip echter nog wat verder op de horizon zetten. De negen werknemers die als verkeersregelaar werkten, waren nog niet in het bezit van een beveiligingsdiploma. En dus bood het bedrijf hen de kans om tijdens het werkproces hun diploma te halen. De eerste is inmiddels uitgereikt. “Misschien leidt het uiteindelijk zelfs wel tot een arbeidsovereenkomst bij Securitas. Wie weet”, vertelt Mikkers trots.

Toekomst Waarom is de bijdrage van Locus zo belangrijk bij een dergelijk project? Mikkers: “Locus speelt de rol van verbinder en van bruggenbouwer met verve. Dit project is daar een prachtig voorbeeld van. Nuon zocht contact met Locus en binnen een week zaten alle partijen met elkaar aan tafel. Zo’n proces verloopt door hun expertise en relaties zoveel sneller en gemakkelijker.” Mikkers hoopt dat Locus het platform blijft om verbindingen te leggen. Locus doet dat in zijn ogen fantastisch. “Hun bestaansrecht hebben ze inmiddels wel bewezen door de groei van het aantal partners. Als Locus ook nog vanuit Den Haag de erkenning voor hun kennis en ervaring krijgt en in de politieke schijnwer­ pers komt te staan, dan wordt deze club onvervangbaar. En dat gun ik ze.”

23

De solide

businesscase van Ziggo Twaalf monteurs, een archivaris, drie administra­ tief medewerkers. En dat is nog maar het begin. Locus partner Ziggo heeft steeds meer mensen aan het werk met een afstand tot de arbeids­ markt. Financieel aantrekkelijk. Maar ook goed voor de sfeer. “We merken dat door diversiteit op de afdeling een positieve dynamiek ontstaat”, zegt Pim Brouwers, HRM Specialist Diversity bij Ziggo.

O

p het call center van Ziggo werkt al jaren iemand zonder armen. Gewoon omdat hij op die plek goed functioneert. Niks Participatiewet, er werkt een leidinggevende die de juiste persoon op de juiste plek wist te zetten en die verder keek dan de fysieke beperking. “De meeste initiatieven bij Ziggo om mensen met een afstand tot de arbeids­ markt een plek te bieden, kwamen voort uit individuele initiatieven van managers”, zegt Brouwers. Hij is bij Ziggo binnen de afdeling HRM de ambassadeur en specialist op het gebied van de Participa­ tiewet. Het is de taak van Brouwers om in het bedrijf meer banen voor mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt te realiseren.

24

Prima functies Door jobcarving en jobcreation zijn er mooie functies te creëren, stelt Brouwers. “Zo zetten we twaalf medewerkers vanuit sw-bedrijven in voor het technisch aanen afsluiten van klanten. Die kabels bevinden zich in de grijze kastjes die je op straat ziet. De eerste monteur werkte in Eindhoven. Nu rijden ze door een groot deel van Nederland.” De taak van een monteur is vastomlijnd, legt Brouwers uit. “Hij krijgt een lijst met adressen mee, rijdt met de auto naar het kastje, maakt dat open en doet wat hij moet doen. En dat gaat heel goed. Want we letten er nadrukkelijk op dat de mentale druk van het werk niet te groot wordt. Sommigen kunnen twintig adressen aan per dag. Anderen veertig. En naar ieders capaciteit komen daar

“Door jobcarving en jobcreation zijn er mooie functies te creëren”

verantwoordelijkheden bij.” Het in dienst nemen van mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt vraagt dus ook inlevingsgevoel van de collega’s. Zo moeten teamleiders die de monteurs aansturen vaak even wennen, vooral omdat de mentale druk bij hun medewer­ kers niet te groot mag worden. “Maar we zien tegelijkertijd dat door de diversiteit op de afdeling een positieve dynamiek ontstaat. De bereidheid om elkaar te helpen is heel groot”, aldus Brouwers.

Solide business case Naast een positief sociaal klimaat levert het ook een solide business case op. Brouwers: “Nu werken deze medewer­ kers via detachering vanuit een sw-bedrijf voor ons. Subsidies zorgen voor een tegemoetkoming in de kosten. Voor de

werkzaamheden zouden we anders een aannemer moeten inhuren. Of we zouden het werk bij de reguliere monteurs moeten beleggen. Die kunnen zich dus nu concentreren op andere werkzaamheden. Win-win dus.”

Slimmer organiseren Het plaatsen van mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt vergt creativiteit en slim organiseren. Als er moet worden gegraven om bijvoorbeeld een kabelbreuk te repareren, moet eerst worden gecon­ troleerd of de grond vervuild is, alvorens er werk verricht kan worden. En dus heeft Ziggo drie medewerkers met een afstand tot de arbeidsmarkt in dienst die informa­ tie over de kwaliteit van de grond opvragen en administratief verwerken. Ook werkt er een medewerker met een

autistische stoornis bij HRM. Hij is verantwoordelijk voor het personeels­ archief.

Forse discussies Brouwers: “De ideeën en kennis over hoe een functie ingericht kan worden, zitten nog steeds bij de collega’s. Maar ik denk graag met ze mee en help processen slimmer te organiseren en randvoorwaar­ den te bewaken, zoals aansprakelijkheid en budget. Want ook die zaken moet je goed regelen in jouw organisatie.” Dit levert soms forse discussies op. Niet alleen intern, maar ook met partijen die bemiddelen, of met wetgevende instan­ ties. Brouwers: “Dat hoor ik ook van mijn collega’s bij andere bedrijven. We hebben nog best een reis te gaan.” Daar hoort ook bij: het enthousiast maken van bedrijven

waarmee Ziggo zaken doet. Denk aan de cateraar in het bedrijfsrestaurant of het schoonmaakbedrijf. “Hoe mooi zou het zijn als inclusief ondernemen geen onderwerp van gesprek meer is, maar echt in het DNA van bedrijven zou zitten?”

Aanspreekpunt Brouwers ziet Locus als het aanspreek­ punt tussen landelijk opererende bedrij­ ven enerzijds en sw-bedrijven en ge­ meenten anderzijds. “Die rol is nu nog vooral praktisch. Maar ik kan me goed voorstellen dat in de toekomst het accent verschuift naar het leveren van specialisti­ sche kennis over bijvoorbeeld wetgeving. Er is nog genoeg te doen.”

25

SAMENWERKINGSPARTNERS SPRINGEN BIJ

‘Er is nog een wereld te winnen’ Van trainingen voor leidinggevenden tot het naspelen van praktijk­situaties: om bedrijven te ondersteunen bij inclusief ondernemerschap is veel nodig. Soms meer dan Locus zelf in huis heeft. Dan wordt de hulp ingeroepen van externe partijen. Drie samenwerkingspartners van Locus aan het woord over hoe zij het verschil maken.

Jan Hetsen, mede-eigenaar trainings- en acteursbureau Hetsen & Visschers:

‘Sluit aan bij je gesprekspartner’ Wat doen jullie voor Locus? “Wij trainen zowel managers en medewer­ kers van sw-bedrijven en gemeenten als van reguliere bedrijven. Dat doen we door middel van het zogenaamde regietheater: wij spelen praktijksituaties na en deelnemers geven vanaf de kant aanwijzingen hoe de situatie anders of beter kan verlopen. Ze zien als het ware hun eigen gedrag gespiegeld.” Waarom? “Iedereen denkt toch vanuit zijn of haar eigen perspectief. Dat is logisch. Maar onbewust leidt dat vaak tot situaties waarin mensen elkaar niet helemaal begrijpen. Sw-bedrijven willen bijvoorbeeld graag zoveel mogelijk mensen plaatsen en houden daarbij soms te weinig rekening met de belangen van een bedrijf. Onze boodschap: probeer aan te sluiten bij je gesprekspartner en verplaats je in zijn of haar positie. Dat werkt.”

Wat levert dit op voor het netwerk van Locus? “Bewustwording. Je ziet op een heel interactieve manier hoe je gedrag van invloed is op de ander. ‘Dit is echt goed om te doen, situaties verlopen nu veel soepeler’, is een reactie die we vaak terug horen.” Waarom is het voor jullie belangrijk met Locus verbonden te zijn? “We werken heel prettig samen, Locus heeft veel vertrouwen in deze vorm van trainen. Daarnaast zetten we ons graag in voor deze doelgroep.” Nog een wens voor de toekomst? “We hopen dat de naamsbekendheid van Locus vergroot wordt. Dat maakt hun positie sterker en brengt hun belangen nog meer over het voetlicht!”

Raymond Sweers, directeur adviesbureau ChainWorks:

‘Kijk als bedrijf anders naar werk’ Wat doen jullie voor Locus? “Wij begeleiden bedrijven die mensen met een arbeidsbeperking bij hen laten werken. Dat doen we op alle mogelijke manieren, zoals met instroomprojecten, assessments, trainingen voor leidingge­ venden (Mats Werkt) en activiteiten om draagvlak te creëren (ParticiLeren).” Waarom? “Bij veel bedrijven is nog best wat onduidelijkheid. Wat schrijft de wet voor? Welke mogelijkheden heb ik als bedrijf om ‘inclusief’ te worden? We leren hen om anders naar werk te kijken en maken hen bewust van hun mogelijkheden. Er is altijd werk voor mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt, alleen moet je het soms net even anders inrichten.” Wat levert dit op voor het netwerk van Locus? “De bedrijven die aangesloten zijn bij Locus zijn bijna zonder uitzondering bevlogen over dit thema. We helpen ze

26

een volgende stap te zetten en hun doelen te bereiken. We acteren vaak vanuit de bewezen aanpak: ‘Wat werkt voor wie en waarom?’ Dat zie je terug in onze projec­ ten.” Waarom is het belangrijk om met Locus verbonden te zijn? “Als je dezelfde kant opkijkt, kom je verder. Samen met de bedrijven uit het Locus Netwerk hebben we flinke stappen kunnen zetten, bijvoorbeeld op het gebied van ‘Re-integratie Tweede Spoor’. Bedrijven herplaatsen hun werknemers bij een bedrijf uit het netwerk, waardoor werknemers sneller weer aan het werk kunnen. Dat is echt de kracht van het collectief.” Nog een wens voor de toekomst? “Ik hoop dat Locus op enig moment over­bodig wordt. Dat zou mooi zijn. Maar voor nu is het zaak dat Locus de vraag van de bedrijven centraal blijft stellen. Dat geeft focus en richting. Doen ze goed hoor!”

Brigitte van Lierop, directeur adviesbureau Disworks:

‘De partners van Locus zijn koplopers’ Wat doen jullie voor Locus? “Bij de ontwikkeling van Locus hebben Frans Nijhuis en ik op strategisch niveau meegedacht. Met onze jarenlange academi­ sche ervaring en praktijkervaring konden we Locus ondersteunen. Lang ben ik sparring partner geweest, maar de laatste tijd word ik ook steeds vaker door Locus ingehuurd om projecten uit te voeren en trainingen te geven. Ook leuk!” Waarom? “Een aantal jaren geleden werd er nog te weinig gedacht vanuit de werkgevers. Reguliere bedrijven voelden vaak de druk vanuit de sociale werkbedrijven om mensen met een arbeidsbeperking aan te nemen. Dat moest anders. Zowel Disworks als UWV en Locus zagen de oplossing in functie­ creatie, het samenvoegen van taken tot functies voor mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt. Het bracht een aardver­ schuiving op gang. Werkgevers voelden zich voor het eerst echt ondersteund.”

Wat levert dit op voor het netwerk van Locus? “Er is nu een ontwikkeling ten goede gaande, maar let wel: er is nog een wereld te winnen. Er zijn veel bedrijven waar het inclusief ondernemen nog in de kinder­ schoenen staat. De partners van Locus zijn vaak koplopers, staan positief tegenover het onderwerp. Dat is al heel waardevol.” Waarom is het belangrijk om met Locus verbonden te zijn? “We geloven net als Locus heilig in inclusief ondernemerschap. Daarnaast is het de inhoud, maar vooral ook de passie van Locus directeur Hanne Overbeek die inspireert.” Nog een wens voor de toekomst? “Ik hoop dat Locus zo onafhankelijk en open blijft als de organisatie nu is. Daar onder­ steun ik Locus heel graag bij.”

27

‘Bij Asito is plaats voor iedereen’ ‘Locus is verbinder en bruggenbouwer’ Meer informatie of meedoen met Locus? www.locusnetwerk.nl 28

‘Wij kunnen ons focussen op primaire taken’

‘Door de diversiteit ontstaat een positieve dynamiek’