Doeners in de kerk. De kracht van Zijn opstanding De clippers van De Wekker Doeners als doelgroep? 123e jaargang, 25 april 2014

U i t g av e va n d e C h r i s t e l i j k e G e r e f o r m e e r d e K e r k e n i n N e d e r l a n d

Doeners in de kerk

9

123e jaargang, 25 april 2014

• De kracht van Zijn opstanding • De clippers van De Wekker • Doeners als doelgroep … ?

Hoofdredacteur Ds. P.L.D. Visser Oudeveen 66, 3905 VV Veenendaal tel.: 0318 - 55 19 16 e-mail: [email protected] Eindredacteur Ds. H.K. Sok (inzendadres voor kopij) Noorderpad 51, 1674 NT Opperdoes tel.: 0227 - 54 00 90 e-mail: [email protected] Overige redactieleden H. Bal-Dieleman Gruttoweide 124, 6708 BM Wageningen tel.: 0317 - 41 41 61 | 06 - 414 75 236 e-mail: [email protected] D.A. van den Bosch (penningmeester) Chinastraat 10, 2408 HD Alphen aan den Rijn tel.: 0172 - 49 58 99 e-mail: [email protected] Ds. C.C. den Hertog Kloosterstraat 15, 9231 GL Surhuisterveen tel.: 0512 - 36 55 57 e-mail: [email protected] L. Mak (redactiesecretaris, inzendadres kerkelijke berichten en kerknieuws) Oostergo 19, 1274 JS Huizen tel.: 035 - 525 81 92 e-mail: [email protected] Ds. A.Th. van Olst Everard Meijsterlaan 58, 3533 CN Utrecht tel.: 030 - 20 00 125 e-mail: [email protected] M. Renkema-Hoffman Johannes Geradtsweg 43, 1222 PM Hilversum tel.: 035 - 54 45 944 e-mail: [email protected] J.A. Voorthuijzen (inzendadres boeken ter recensie) Keulvoet 24, 8266 KK Kampen tel.: 038 - 337 44 80 e-mail: [email protected] Abonnementen Jaarabonnementen € 36,00 Voor het buitenland € 50,00 Studentenabonnement € 18,00 Het abonnement loopt van 1 januari tot 31 december Abonnementenadministratie Adreswijzigingen, opzegging abonnementen (uiterlijk 1 maand voor het ingaan van de nieuwe jaargang) klachten over bezorging etc.: Dienstenbureau van de CGK., Postbus 334, 3900 AH Veenendaal, tel.: 0318 - 58 23 50, e-mail: [email protected] Voor abonnementsgelden en giften: IBAN: NL54 INGB 0000 1079 79 t.n.v. adm. De Wekker Veenendaal Opgave abonnementen www.dewekker.com Advertentie-administratie W.S. Aalderink-de Bruijne Sparrenlaan 26, 3904 KB Veenendaal tel.: 0318 - 55 40 77, mob. : 06 - 44 45 45 10 e-mail: [email protected] Advertenties rechtstreeks uiterlijk ‘s maandags aanleveren bij JP Offset, t.a.v. R.W. Bouwman Postbus 175, 6920 AD Duiven tel.: 026 - 369 63 71 e-mail: [email protected] Familieberichten rechtstreeks uiterlijk dinsdagmorgen 9.00 uur bij de drukkerij aanleveren. Zie voor verdere info: www.dewekker.com ISSN 0167-1227

2

Aanzet En nu aan de slag … We hebben Goede Vrijdag en Pasen achter ons. Opnieuw werden we bepaald bij Jezus’ lijden en sterven, maar ook bij Zijn opstanding. Ik vind het altijd verrassend om van de Emmaüsgangers te lezen dat ze, nadat hun de ogen zijn opengegaan en ze Jezus herkend hebben, opstaan (Lukas 24: 33). Hun opstaan had alles te maken met het geloof in de opstanding van Christus. “En op datzelfde moment stonden zij op …” Toen gingen zij, om zo te zeggen, aan de slag.

Denkers in de kerk M.i. geeft de bovenstaande inleiding de goede volgorde aan als het gaat over ‘doeners in de kerk’, het thema van dit nummer van De Wekker. Als de noodzaak van die volgorde – geloof dat door de liefde werkt – niet ingezien wordt, dan kan het met ‘de doeners’, zeker met doeners in de kerk, zomaar de verkeerde kant opgaan. Daarom is het toch ook maar weer goed dat er naast ‘doeners’ ook ‘denkers’ in de kerk zijn. Enkele bijdragen getuigen daarvan. We worden erdoor aan het ‘denken’ gezet, en dat is voordat we wat gaan ‘doen’ niet verkeerd.

Doeners in de kerk Verder komen in deze Wekker enkele ‘doeners’ aan het woord. O.a. een interview met een groep mensen die werken aan de digitalisering van alle jaargangen van De Wekker. En we zijn momenteel al met de 123e bezig! Het is de bedoeling dat alle jaargangen via Digibron beschikbaar komen. Een gigantische klus. Als je het interview leest, dan kom je onder de indruk van de motivatie van deze mensen. Prachtig! Ik zou hier zo wel een aantal zinnen willen citeren. Maar lees ze zelf, zou ik zeggen. Dit stukje werk zal, als onderdeel van de promotie van De Wekker, naar alle waarschijnlijkheid ook op de aanstaande landelijke kerkendag op Urk zichtbaar gemaakt worden. Al weer een reden om op 30 mei a.s. naar de kerkendag te gaan! Doen!, zou ik zeggen.

H.K. Sok [email protected]

Inhoud Meditatie Kennen wij Jezus? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3

Mensen in de kerk Achter de schermen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 11

Nader bekeken Post-Passie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4

Pastoraal Atheïstische gedachten bij Gods kinderen . . . . . 13

Kwartet Toeristen – Doeners . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5

Familieberichten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 14

Interview De digitalisering van De Wekker . . . . . . . . . . . . . . . 6 Woordwerk Doeners als doelgroep …? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8 Beleefd Groeten uit Borongan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9

Boekbesprekingen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 14+15 Jaarboek 2014 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 17 Kerk actueel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 18 Agenda . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 19

De Wekker | 25-04-2014

door

W.J. Plantinga

“om Hem te kennen en de kracht van zijn opstanding …”, Fil. 3:10

Meditatie

Kennen wij Jezus ?

Het gaat in dit nummer van De Wekker over doeners in de kerk. Terecht, want voor doeners is er veel te weinig aandacht in de kerk. Vaak gaat onze aandacht uit naar de theologen, de mensen die het allemaal zo mooi en gemakkelijk kunnen zeggen. Maar waar zou de kerk zijn zonder de mensen die de handen uit de mouwen steken? Het is belangrijk dat we goed beseffen dat we als kerk een lichaam zijn dat elkaar nodig heeft en elkaar aanvult. De één is goed in onderwijzen, de ander kan goed timmeren, weer een ander leiding geven en weer een ander is goed met kinderen …

Maar als we zo gaan praten moeten we wel oppassen. Want wat voor type mens we ook zijn, het is voor alles van groot belang dat wij weten wat ons drijft. Waarom zijn we actief, waarom zetten we ons in voor de kerk, voor Gods Koninkrijk?

Afval Paulus, de schrijver van de Filippenzenbrief, was duidelijk een weten­schapper. Hij had gestudeerd aan een topuniversiteit bij een topleraar, Gamaliël. Hij wist dan ook heel veel over het Oude Testament en hij was daar trots op. Het was bepalend voor zijn identiteit. Tot het moment dat hij de Here Jezus leerde kennen, op de weg naar Damaskus. De ontmoeting met Jezus maakte alles anders. Zijn waarde, zijn goede naam zat ’m niet langer in zijn ­kennis, zijn goede daden. Sterker nog, in Fil. 3: 8 noemt hij dat ­allemaal afval, vuilnis. Paulus heeft iets nieuws ontdekt: het gaat om het kennen van Christus. En daarom leeft hij met een nieuwe ­missie: Christus kennen … (Fil. 3: 10)

Kennen=relatie Wat betekent dan dit kennen van Christus? Is dit niet een verpakte vorm om alsnog in de wetenschap te duiken? Nee, zeker niet! Kennen in de Bijbel betekent altijd veel meer dan rationele kennis hebben. Het gaat om het hebben van een relatie. Een beetje vergelijkbaar met een huwelijk. Als het goed is kennen man en vrouw elkaar, praten en leven ze met elkaar. Eerlijk is eerlijk, ook in een huwelijksrelatie moet je daar soms voor vechten en in blijven investeren. Een relatie blijft niet vanzelfsprekend goed. Zo is het ook met de relatie met Christus.

leeft, er bijzondere dingen gebeuren. Hierover lezen we in het vervolg van vs. 10 en 11. Je mag dan onder andere de kracht van zijn opstanding ervaren. Dat is bijzonder! We hebben net Pasen gevierd, de opstanding van Jezus uit de dood. Jezus die de macht van de dood, de zonde, de duivel heeft overwonnen. Als wij dichtbij de Here Jezus leven, dan mogen we delen in die opstandingskracht! En dat is zo rijk. Als we dichtbij Hem leven dan ontdekken we dat we er in al ons doen en laten niet alleen voor staan, Hij is erbij met zijn opstandingskracht. Iemand vertaalde deze woorden ook wel als volgt: “Hij geeft mij de kracht om op te staan in een nieuw leven”. Vorig jaar Pasen vertelde iemand in de gevangenis waar ik werk over de verandering in zijn leven. Hij vertelde dat hij Christus had leren kennen. En hij besefte dat dit betekende dat hij anders moest gaan leven. Niet langer leven met dat grote geld, criminaliteit, die dure auto’s en vele vrouwen. Dat was moeilijk! Maar, zo vertelde hij, door de relatie met Here Jezus te onderhouden, ontvangt hij de kracht om echt een nieuw leven te leiden. Een leven in dienst van God. Dit jaar, 2014, werden met Pasen zijn moeder en oudste zoon gedoopt! Over de kracht van zijn opstanding gesproken … Hoe zit het nou eigenlijk bij ons? Kennen wij Jezus? En dan bedoel ik niet slechts verstandelijk, rationeel. Maar: kennen wij Hem echt? Hoe meer we leven vanuit de relatie met de levende Here Jezus Christus, hoe meer vreugde we krijgen om God te dienen in de kerk en in de samenleving. Of we nu wetenschapper zijn of meer een doener. Want we weten ons door Hem gedragen, we leven en werken vanuit de kracht van Zijn opstanding.

Paulus heeft ontdekt dat het allerbelangrijkste in zijn leven de relatie met de Here Jezus is geworden. Daarom heeft hij ook alles ondergeschikt gemaakt aan dit nieuwe doel: Christus kennen. Regel­matig heb ik ontmoetingen met mensen die niet de hoogste opleiding hebben genoten, misschien niet hoog op de maatschappelijke ladder staan. Maar ik leer heel veel van hen. Waarom? Omdat ze leven met Christus. Je merkt dat ze de Here Jezus echt kennen als hun Heer. En inderdaad, dat werkt wat uit!

Wat werkt dit uit? Want Paulus heeft ook ontdekt dat als hij dicht bij de Here Jezus

De Wekker | 25-04-2014

Ds. Wytze Plantinga is justitiepredikant in de Penitentiaire Inrichting te Zoetermeer.

3

Nader bekeken

Post-Passie door

P.L.D. Visser

Op Witte Donderdag werd voor de vierde keer The Passion georganiseerd. De musical over het lijden en sterven van Christus met bekende Nederlanders in de hoofdrol, werd ditmaal in Groningen gehouden. Volgens de nieuwsberichten woonden 20.000 bezoekers de uitvoering bij en volgden 3,2 miljoen de uitzending via de tv. Een kleine post-Passie tussenbalans in dit artikel. Als verschijnsel alleen al is The Passion (in goed Nederlands gewoon: de passie) uitermate boeiend. Hoe modern in opzet en commercieel uitgebaat ook – een driegangenmenu in laatste avondmaalstijl schijnt tot de mogelijkheden behoord te hebben in Groningen – de wortels ervan liggen diep in de Middeleeuwen. Kerken maakten gebruik van processies en passiespelen om de passie uit te beelden. De staties in rooms-katholieke kerken, de met afbeeldingen gemarkeerde momenten in Christus weg naar het kruis, zijn in feite ook een manier voor de parochianen om de Via Dolerosa van Christus mee te beleven. In een tijd waarin kerkmensen niet of nauwelijks konden lezen en schrijven werd dit beschouwd als een middel om Bijbelse inhouden over te brengen. Toch ontstond er een spanning tussen het houden van Passiespelen in de kerk enerzijds en de liturgische stijl anderzijds. De Passiespelen verwerden tot uitbundige feesten die niet meer getolereerd konden worden in de kerk, waardoor het verschijnsel zich op straat ging manifesteren.

en in Zuid-Europa zich weten te handhaven, in de Nederlanden is dit gebruik in de reformatie afgeschaft. Ongetwijfeld heeft de overtuiging dat God voor alles door het gepredikte Woord wil werken, en dat andere media (de ‘stomme beelden’ uit zondag 35 van de Heidelbergse Catechismus) niet gelegitimeerd worden in het Nieuwe Testament, hier stevig aan bijgedragen. Dat het Nieuwe Testament de route van het Woord aanwijst (‘het woord groeide’, luidt het refrein in Handelingen) is de moeite van het opmerken waard, gezien het feit dat er in de Grieks-Romeinse culturele omgeving ook zoiets als theater voorhanden was.

Overwegingen Maar nu is het passiespel dus weer terug in Nederland, en wel in een nieuw jasje. De herleving van deze uitdrukkingsvorm gebeurt inmiddels wel in de context van een geseculariseerde cultuur. Daar draagt de invulling en vormgeving van The Passion dan ook de sporen van.

Je kunt bijvoorbeeld kritiek hebben op de grote rol van bekende Nederlanders die buiten hun bijdrage aan The Passion niet bepaald bekend staan als toegewijde christenen. Anderzijds kun je zeggen: wat mooi dat zelfs deze BN-ers meewerken, en daarmee het lijdensevangelie ‘aanvaardbaar’ maken voor het grote publiek. ‘Als zelfs die BN-ers meedoen, kan het toch niet zo gek zijn om je met het Evangelie bezig te houden?’ Je kunt enerzijds kritiek hebben op de seculiere liedjes die werden gebruikt voor de vertolking van de cruciale momenten in het lijden van Christus. Geeft de song ‘Zwart-wit’, die discriminatie aan de kaak stelt, nu echt weer wat er gebeurt als het volk in het lijdensevangelie kiest voor Bar­ abbas, boven Jezus? Aan de andere kant kun je weer zeggen: in de context van de passie wordt duidelijk dat het op Jezus toegepast moet worden. Zo worden de songs christelijk herijkt. Om het eens optimistisch met de hoogleraar en PKN-predikant prof. Wouter Slob te

Belofte Boeiend is het te lezen van de bewoners van het Zuid-Duitse Oberammergau, die in de 17e eeuw een plechtige belofte aan God deden dat ze elke tien jaar een passiespel zouden opvoeren als Hij hen zou verlossen van de dreigende pestepidemie. De pest is inderdaad aan het dorp voorbijgegaan. Tot op heden heeft het dorp deze belofte buitengewoon ijverig gestand gedaan. Vele honderden dorpsbewoners zijn actief bij het passiespel. De moeite waard is ook te vermelden dat de kosten voor het spel in 2010 weliswaar 32 miljoen euro bedragen, maar dat in dit economisch ingeslapen dorp dankzij vele toeschouwers de omzet 100 miljoen euro beloopt …

Reformatie Hebben passiespelen in Oberammergau

4

Passiespel Oberammergau, ‘De verloochening door Petrus’.

De Wekker | 25-04-2014

zeggen: ‘Seculiere popliedjes worden gebruikt om het paasverhaal te vertellen. In dat nieuwe kader krijgen ze ineens een andere betekenis. Het is een soort herkerstening.’1 Diezelfde hoogleraar vindt de grote winst van The Passion, dat dit evenement het verhaal over het sterven en de opstanding van Jezus ‘onbeschroomd op straat legt’. ‘De traditionele kerken hebben dat decennia verwaarloosd. Zij zonderden zich af van de cultuur, of kwamen juist te veel tegemoet aan de cultuur en verwaterden hun boodschap.’

Herkerstening? Aan de andere kant kun je ook de Nederlands Gereformeerde predikant ds. Jan Willem Ploeg begrijpen, die in zijn internet-blog als volgt reageert op Slob: ‘Wat ik ook niet begrijp, is dat The Passion wordt gezien als een soort ‘nieuw elan’ na de verwatering van de paasboodschap in de kerk. Het christelijk erfgoed zou zijn uitgehold – maar met The Passion zou het paasverhaal weer worden verteld, en wel op een manier die de mensen van vandaag aanspreekt. Ik vraag mij dan af om welke kerk het gaat – want er zijn (nog) zat kerken waar de boodschap niet is verwaterd. Dus zo algemeen kan de kerk op dit punt niet worden gediskwalificeerd. En wat ‘verwaterd’ betreft: een Passion die niet toekomt aan de kern, doordat het cruciale element is weggelaten … als dat niet ‘verwaterd’ is, wat is het dan wèl? Een soort herkerstening – zoals Slob zegt? (…) Want over het lijden van Jezus Christus, zijn werkelijke lijden, gaat The Passion niet. Het uitgangspunt van The Passion is: dat het een verhaal over eenzaamheid en verbinding is. (…) Over de opstanding van Jezus gaat het al helemaal niet. Die wordt hooguit gesuggereerd – maar alleen voor wie dat erin wil zien. Als een feit, een historisch gegeven met vérstrekkende gevolgen moet het vooral niet worden opgevat. Meer dan 500 getuigen en tòch zeggen dat je het niet per se als feit hoeft te zien – waar ter wereld gebeurt zoiets?’2 En als dieptepunt in de gemankeerde weergave van het Evangelie wijst ds. Ploeg op de misser dat als doodsoorzaak van Christus’ kruisdood ‘verstikking’ wordt genoemd. Wat is er toch gebeurd met het ‘Vader in Uw handen beveel Ik mijn geest’? Wie nog niet moe is van de uitwisseling van standpunten: je kunt positief zijn over de getuigenissen die christenen gaven bij het grote neonkruis dat tijdens het event werd gedragen. Je kunt evengoed negatief zijn over de grote vrijblijvendheid

De Wekker | 25-04-2014

waarmee ieder die iets wil ‘beleven’ participeert aan het gebeuren. Ik denk aan de moslim die werd geïnterviewd tijdens de uitzending en vond dat alle geloven toch wel op hetzelfde neerkwamen. Ik denk aan de interviewtjes die steevast werden afgesloten met de strekking ‘mooi, goed, geniet ervan’, wat de geïnterviewde dan ook maar aan Bijbels gesproken zinnige en minder zinnige dingen te berde bracht.

Verder Goed, The Passion ligt weer achter ons. Voor ruim drie miljoen Nederlanders is weer iets van de Bijbelse inhoud aangeroerd, hoe krom misschien ook de stok waarmee dat is gebeurd. Hoe nu verder? Ik denk dat, hoe wij ook denken over deze musical, een paar dingen van groot belang zijn. Nederland doet het namelijk doorgaans zonder massaal bibliodrama. Daarom zijn christenen hét middel om het Evangelie door te geven. Hoe? ‘En wie zijn kruis niet op zich neemt en Mij navolgt, is Mij niet waard.’ Kruisdragen is de roeping dus. Niet alleen in Groningen, niet alleen door gebukt te gaan onder een neon-kruis, maar door lijden om Christus’ wil te aanvaarden. Een ander woord: ‘Want hen die Hij van tevoren gekend heeft, heeft Hij er ook van tevoren toe bestemd om aan het beeld van Zijn Zoon gelijkvormig te zijn’. Wie Christus wil ‘uitbeelden’ moet Hem uitbeelden in Zijn liefde, toewijding, gehoorzaamheid en overgave. En ten slotte: ‘opdat ik Hem mag kennen, en de kracht van Zijn opstanding en de gemeenschap met Zijn lijden, doordat ik aan Zijn dood gelijkvormig word.’3 Christus ‘uitbeelden’ mag door met Hem verdrukking te lijden en te sterven aan je zonden. Eén ding mogen we zeker weten: déze vorm van ‘passie spelen’ is naar de bedoeling van God. Deze vorm van Christus ‘representeren’ zal zegenrijk uitwerken in een samenleving waar het Evangelie een verre echo uit het ver­ leden aan het worden is. ‘Volg Mij’ is het dringende devies voor zowel Passionadepten als -critici. N  ederlands Dagblad, 17-04-2014. h  ttp://elipheleth.nl/2014/04/21/kijk-omhoog 3 M  at.10: 38, Rom.8: 29, Fil.3: 10. 1 2

Ds. P.L.D. Visser is krijgsmachtpredikant.

Kwartet Toeristen Je kunt op verscheidene manieren in het godsdienstige leven staan. Het lijkt erop dat veel mensen zich thuis voelen bij de mentaliteit van de toerist. Toeristen bezoeken bezienswaardigheden. En dat doe je als je voldoende tijd over hebt. Dat kan een wekelijks uitstapje naar de kerk zijn of zo nu en dan een bijzondere dienst of evenement bijwonen. Weer anderen organiseren hun leven rond retraites, massabijeenkomsten, congressen en symposia. Zij vinden het plezierig om nieuwe ervaringen op te doen om op die manier iets toe te voegen aan het wellicht monotone leven. In de meeste gevallen blijft de toerist ook toeschouwer. Nou ja, je kunt wel even in de draaimolen gaan zitten bij wijze van spreken, maar dat is in de meeste gevallen vrijblijvend; je kunt er ook zo weer uitstappen als je dat prettiger vindt. Godsdienstig leven wordt zo op gelijk niveau gesteld met de kick van de beleving waarnaar we zoeken in onze belevingscultuur. Op deze manier kan echter het christenleven niet gedijen en rijpen. En wordt het bovendien heel individualistisch ingevuld. Okke Jager verwoordde het ooit als volgt: ‘Hedendaagse mensen constru­eren hun geloofswereld zoals vogeltjes hun nest: alleen op hun eigen houtje, maar we vinden er de hele omgeving in terug.’

Doeners De Bijbel duidt mensen van geloof aan met een benaming als discipel. Dat wil zeggen dat wij ons leven lang doorbrengen in de leerschool van onze Meester Jezus Christus. We hebben een relatie van voort­ durend groeien en leren. Daarin verwerven we geen theoretische kennis, maar vaardigheden in geloof. Discipelen zijn navolgers en zijn geroepen hun Heiland te vertegenwoordigen op aarde. Zij maken steeds meer Jezus Christus zichtbaar in hun doen en laten, zijn meer en meer een leesbare brief van Christus. Kennen het diepe verlangen te zijn als Jezus. Jezus zegt: Ik ben de Weg en de Waarheid en het ­Leven. De brief aan de Hebreeën laat iets van het reisprogramma zien. We zien daar de pioniers die de weg hebben verkend en aangegeven, de veteranen die ons aanmoedigen. Dat betekent dat wij het beste ook maar in beweging kunnen komen. Zet je schrap, begin te lopen en geef nooit op! Geen extra geestelijk vet, geen parasiterende zonden. Houd je oog gericht op Jezus, die deze race waarmee wij bezig zijn, niet alleen begonnen is, maar ook ten einde heeft volbracht. Tegen elke discipel zegt de Meester graag: ga aan het werk vandaag. Hij zendt daders van het Woord deze wereld in. Discipelen zijn in principe – met hun specifieke gaven – doeners. Juist ook buiten de kerk. E.J. van Dijk

5

door

Henriëtte Bal-Dieleman

Op vrijdagmiddag 4 april verzamelen meer dan tien vrijwilligers zich bij de Erdee Media Groep in Apeldoorn. Mannen en vrouwen uit alle hoeken van Nederland. Wat ze gemeen hebben? Hart voor het blad dat u nu leest. En enthousiasme om samen te werken aan de digitalisering ervan.

Weinig mensen realiseren zich dat De Wekker al meer dan 125 jaar bestaat. Begonnen in 1888 als het ‘Stichtse Wekkertje’, is het blad uitgegroeid tot een volwassen magazine voor heel christelijk-gereformeerd Nederland. Door de jaren heen is een schat aan artikelen gepubliceerd. De huidige edities zijn al op internet te vinden. Maar helaas bestaan de oude jaargangen alleen op papier, waardoor geïnteresseerden ze moeilijk kunnen inzien. Sinds 2013 komt daar langzamerhand verandering in. Dankzij Digibron - het online archief van de gereformeerde gezindte zijn inmiddels alle jaargangen gescand, zodat van elke editie een pdf-bestand beschikbaar is. Maar zo’n bestand is niet meer dan een soort foto van de tekst. Om het goed leesbaar én doorzoekbaar te maken, is een volgende stap nodig. Dat is het zogenoemde ‘clippen’: het omzetten van de gescande edities in goed leesbare teksten, artikel voor artikel. De vrijwilligers kopiëren en corrigeren de tekst thuis in een spe-

ciaal clipprogramma dat online beschikbaar is. En ze zorgen ervoor dat alle artikelen op dezelfde manier worden opgemaakt. Na publicatie in Digibron kan iedereen met een computer - waar ook ter wereld - de verzameling eenvoudig doorzoeken op bijvoorbeeld auteur, onderwerp, type artikel en datum.

Gewoon doen! Eén van de clipsters van het eerste uur is Eva van der Struik uit Enschede. “Dit moet ik gewoon doen,” zei ze tegen zichzelf toen haar broer de oproep in De Wekker liet zien. “Ik was jarenlang druk geweest met het overtypen van historische adresboeken uit Enschede. Dat was klaar en toen kwam dit langs. Ik wist: dit is echt iets voor mij. Ik weet eigenlijk niet zoveel van de geschiedenis van ons kerkverband en nu zie ik door al die artikelen veel meer van de kerk als geheel. Daar ben ik blij mee!” Gerrit van Dam uit Leeuwarden: “Ik heb me juist aangemeld vanuit mijn interesse voor

de geschiedenis. Ik heb een hbo-studie Theologie gedaan en ik vind het prachtig dat ik mijn belangstelling voor theologie en historie kan combineren in dit werk. Al die artikelen die ik nu kan lezen, daar ben ik dankbaar voor.” Hoe ver is het werk gevorderd? Van Dam: “We tellen terug in jaren. Tot en met 2004 staat nu op internet. En achter de schermen hebben we al twaalf jaargangen klaarstaan voor publicatie. Die wachten alleen nog op de eindcontrole. Ons Wekkerarchief is in te zien via www.dewekker.com en via digibron.nl zelf.” Van der Struik: “Mijn eerste Wekker-jaargang was 1999. Daarna heb ik anderen geholpen om ook hun jaaredities klaar te krijgen. We doen het samen als groep, ieder naar vermogen. In mei 2013 zijn we begonnen. We moesten er allemaal aan wennen, want we wisten nog niet zo goed wat we konden verwachten. Nu, bijna een jaar later, weten we veel beter waar we het over hebben. Vandaag overleggen we over de praktische dingen waar we allemaal tegenaan lopen.” “Vergeet ons webforum niet.” vult Van Dam aan. “Per onderwerp wisselen we daar tips en afspraken uit. En het is eenvoudig om even je vraag in de groep te gooien, zodat je thuis weer verder kunt.” “Ook dat zijn de zegeningen van internet,” lacht Van der Struik. “Wat ik belangrijk vind, is dat alles van De Wekker straks digitaal te vinden is. Er staat zoveel op het web dat in strijd is met het Evangelie. Met ons werk geven we tegenwicht. Daarom doe ik het.” Is het eenzaam werk? Van Dam: “Aan de ene kant wel, je clipt je eigen artikelen en dat doe je alleen. Maar

6

De Wekker | 25-04-2014

Foto’s: credit Erdee Media Groep, Anton Dommerholt

Interview

Clippen voor de kerk

we hebben af en toe een bijeenkomst zoals vandaag. En ook via het webforum staan we met elkaar in contact. Voor mij is dit werk ideaal. Als ik gelegenheid heb, ga ik ermee aan de gang. Komt een dag mij minder goed uit, dan is dat geen probleem. Het is heerlijk om te doen, je bent bezig en het verzet de zinnen.”

Beter dan stofzuigen Van der Struik: “Ik geniet ervan om voortgang te maken. Elke keer weer de kick van: weer een Wekker klaar. Soms zit ik ‘s ochtends al om half zes achter de computer, als ik niet meer kan slapen. Van stofzuigen worden de buren wakker en op zo’n moment is het werken aan de Wekkerclips een uitkomst. Ik vergeet mijn ontbijt zelfs wel eens, omdat het zo jammer is om tussendoor te stoppen.” Wat voor type mensen zijn de clippers? Unaniem: “Het zijn doeners. Mensen die een beetje tijd hebben en het leuk vinden om daarin iets nuttigs te doen.” Van Dam voegt eraan toe: “Je hoeft zeker niet gepensioneerd te zijn. Een deel van de clippers heeft naast dit werk als vrijwilliger ook een betaalde baan. Het bijt elkaar niet, het kost alleen een beetje vrije tijd.”

De Wekker | 25-04-2014

Ben je nog opvallende dingen tegengekomen tijdens het clippen? “Oh, zoveel”, verzucht Van der Struik, “waar zal ik beginnen? Misschien was het mooiste wel een artikel helemaal in het ZuidAfrikaans. Dat heb ik van a tot z gespeld en ik heb er ook de andere clippers van laten meegenieten.” Van Dam: “Ik lees ieder artikel met grote interesse. De doorwrochte stukken van hoogleraren en het tijdsbeeld dat je in de loop van de jaren ziet veranderen, het is allemaal boeiend.”

Nog extra hulp nodig? “Dat is vragen naar de bekende weg,” lacht Van Dam. “We hebben nog tienduizenden artikelen te gaan. Dus: ja, we kunnen zeker extra vrijwilligers gebruiken! Het wordt ook steeds interessanter, want we gaan steeds verder terug in de tijd.” Van der Struik: “Wie redelijk kan omgaan met de computer is welkom. Daarnet zei iemand nog dat het ook voor jongeren een uitdagende klus kan zijn: doen waar je goed in bent en direct resultaat zien.” 

N

Iets voor u of jou? Zoveel artikelen clippen is een arbeidsintensieve opdracht. Maar we weten allemaal: vele handen maken licht werk. We zouden het daarom fijn vinden als meer lezers ons team van vrijwilligers komen versterken. Kunt u goed overweg met de computer en vindt u het interessant om oude nummers van De Wekker als eerste te lezen? U bent welkom! Clippen kunt u waar en wanneer u maar wilt. Wij verzorgen voor nieuwe clippers een training van een halve dag, zodat u na een paar uur oefenen al aan de slag kunt. Zin om mee te helpen? Stuur een e-mail aan [email protected]. Br. Voorthuijzen is de contactpersoon namens de redactie van De Wekker.

7

Woordwerk

Doeners als doelgroep – weer een groep ‘apart’ erbij in de kerk? Een bezinning op ‘doeners in de kerk’. Hoe mogen we ze waarderen en hoe geven we hen plaats? door

M.J. Kater

Het lijkt erop dat er weer een nieuw fenomeen ontdekt is. ‘Doeners in de kerk’. Er was een inspirerend congres in het najaar van 2013, georganiseerd door jeugd­ bonden en Driestar Educatief. Hebben we een blinde vlek ontdekt in het oog van de kerk, waardoor ze bepaalde jongeren en ouderen niet in zicht had? In dit artikel gaat het allereerst om de ­Bijbels-theologische waardering van doen(ers). Vervolgens hoe we op verantwoorde wijze rekening kunnen houden met ‘doeners’, waarbij we ons bewust ­dienen te zijn van de (on)mogelijkheden binnen de grote diversiteit van een gemeente.

Enkele reflectoren 1. Geen tegenstelling maken waar die niet is. De tegenstelling tussen ‘denken en doen’ of ‘woorden en daden’ blijkt in de Schrift geen legitimatie te krijgen. Een denken in tegenstellingen op dit punt wijst juist op

8

de zondige gebrokenheid van ons bestaan. We zijn geen mensen meer uit één stuk als het gaat om het ‘doen’ van Gods wil. Het beeld van God – mens ‘uit één stuk’ – is kapot. Zo kan de mens het tegenbeeld van God vertonen. Godsdienstige mensen kunnen wel ‘ja’ zeggen en toch ’nee’ doen (Matth. 21: 28-32). De leus ‘geen woorden, maar daden’ blijkt recht van spreken te hebben. Het blijft opvallend dat de taal van het Oude Testament woorden en daden tot uitdrukking kan brengen met één woord: dabar. Gods woorden zijn daden en Zijn doen komt helemaal overeen met Zijn denken.

Het is helaas ook waar dat onder christenen er soms toch een te grote waardering is voor ons denken en een te lage waardering voor het doen. We gebruiken wel het drietal hoofd, hart en handen om aan te geven dat het leven van een christen een ‘totaalpakket’ omvat. Maar het lijkt er soms op dat we meer op hebben met de verbinding hoofd-hart dan met de verbinding handen-hart. Ook in de gereformeerde gezindte wordt de noeste handarbeid minder (h)erkend als het werken in Gods Koninkrijk. Toch wijst de scheppingsopdracht ‘bebouwen en bewaren’ (Gen. 2: 15) erop dat de handen uit de mouwen moeten

De Wekker | 25-04-2014

2. Een ‘doener’ en zijn daden. We hebben allemaal de neiging om de zaken naar onze hand te zetten. Een ‘doener’ zou opgelucht adem kunnen halen. Eindelijk krijgen ze eens door dat: geloven=doen. Het geloof zonder de werken is immers dood (Jak. 3: 14-26). Dat laten we staan,

maar je kunt die redering niet zomaar omdraaien en zeggen dat uit de werken het geloof blijkt. Dat hangt helemaal af van de bron van deze daden(drang). Dan kom je terecht bij een ander beeld: de vruchten waaruit men de boom kent. Laat ik maar dicht bij huis blijven. Misschien is het juist voor dienaren van het Woord wel een verzoeking om een ‘doener in de kerk’ te zijn. Op het eerste gezicht levert een dag biddend het Woord onderzoeken niets tastbaars op. Niet meer dan de aantekeningen waarin de bijzonderheden van de tekst vermeld staan vanuit de exegese, de punten waar je tijdens de meditatie bij bepaald werd en wellicht nog enkele lijnen van toepassing. Veel gekras en weinig wol. Dan levert het ‘doen’ van bezoeken, het ‘meedoen’ in allerlei activiteiten variërend van het koffiedrinken met gemeenteleden, het bijwonen van talloze vergaderingen en het meedoen in diaconale projecten waar je zelf ook je handen uit de mouwen steekt meer op. ‘Onze dominee doet het goed!’.

Groeten uit Borongan

Dat is misschien een compliment dat je in ontvangst kunt nemen, maar het is wel misplaatst. In ieder geval wanneer je aan het ‘doen’ bent geslagen om ‘van de mensen gezien te worden’ (Matth. 6: 1-4). Dan kan de geschiedenis van Martha en Maria ons tot de orde roepen (Luk. 10: 38-42). Maria was geen ‘nietsnut’ en Martha’s druk bezig zijn voor de Heere was geen zuivere liefde. Welke motieven gaan er schuil achter onze daden? Een ‘doener’ zal zich moeten realiseren dat zijn handen verbonden zijn met zijn hart. Het is een wereld van verschil of we onszelf op de loonlijst hebben bij de Koning van de kerk gezet of dat we het ‘doen’ uit liefde, als een kind. De oudste zoon in de gelijkenis was een echte ‘doener’, maar had geen vaderliefde. Inder­ daad, het komt aan op het ‘doen’ van de woorden (Matth. 7: 24-29). Maar ons ‘doen’ is geen middel om onszelf te ontplooien in de kerk. Het ‘doen’ is het gaan in de weg

op hemelse” komt er dan achteraan. Bij de brug in Borongan hangt een spandoek. Onder verwijzing naar de vele slachtoffers van de typhoon Yolanda staat er: “Lord help me to be ready to meet You anytime”.

Borongan, mijn nieuwe woonplaats voor de komende twee maanden, is een rustig provinciestadje. Het heeft wel iets van een toeristische attractie met haar mooie boulevard en idillische eilandjes voor de kust. Toeristen zie je er echter niet.

Beleefd

worden gestoken. Dit blijkt ook zo te zijn na de zondeval, al brengt dan de handenarbeid de nodige schrammen en het nodige zweet met zich mee. Deze opdracht van bewerken en onderhouden kan echter alleen uitgevoerd worden in de weg van het nadenken over wat de Schepper gezegd heeft. Planmatig werken, een ‘doen’ (handen) verbonden met ‘denken’ (hoofd), doet recht aan de wil van onze God. Jezus zelf doet daar bijvoorbeeld een beroep op als het gaat over het volgen van Hem. Je kunt ook onbezonnen ‘de handen uit de mouwen steken’ met als resultaat een toren die nooit voltooid wordt (Luk. 14: 2630).

ZOA voert in de Filipijnen projecten uit onder de naam R.E.S.T. (Restoring Eastern Samar Together). R.E.S.T. is een samenwerkingsverband van vijf christelijke hulpverleningsorganisaties: ZOA, Woord en Daad, TEAR, Dorcas en Red een Kind. Het kleine busje brengt me in vierenhalf uur van Tacloban naar Borongan. Het is een hobbelige rit, de weg is al jaren onder constructie. Het valt me op dat Oost-Samar veel groener is dan Leyte, het eiland waar ik eerst heb gewerkt. Veel palmbomen staan nog overeind. De harde wind was hier dan ook niet de grootste boosdoener, maar het water heeft vele slachtoffers gemaakt en huizen weggevaagd. Onderweg passeer ik ook de twee dorpen waar ZOA werkzaam is: Quinapondan en Hernani. Een voor mij bekende foto van het grote scheve houten huis in Hernani komt opeens tot leven. De verwoestingen zijn enorm. Bijna alle huizen zijn kapot. Tussen de puinhopen herrijzen de ZOA-huizen. Ik herken het ­design direct. Tijdens een projectbezoek zijn we voor de lunch te gast bij een plaatselijke kerk. De voorganger komt uit Tacloban en laat ons de foto’s zien van de restanten van zijn huis. De witte auto prijkt als een trofee hoog op een berg puin. “Wat ik in vijfentwintig jaar heb opgebouwd, zag ik in drie uur vernietigd worden” zegt hij. “Het heeft me geleerd om mij niet op aardse schatten te richten, maar

Monica de Graaf is lid van de CGK te Utrecht-West. Op 8 december vertrok zij voor drie maanden naar de Filipijnen om daar namens Hulpverlenings­ organisatie MEDAIR noodhulp te verlenen nadat Typhoon Haiyan vele slachtoffers had geëist en enorme verwoestingen had aangericht. Eind maart is zij opnieuw voor twee maanden naar de Filipijnen vertrokken om ditmaal voor ZOA-international de noodhulp te helpen coördineren.

In de rubriek Beleefd volgen we elke maand de belevenissen van cgk ‘ers die ergens op de wereld wonen en werken.

De Wekker | 25-04-2014

9

van het ‘kruis’. Dan maken we vieze handen bij klussen waar ieder z’n hoofd de andere kant opdraait. Dat heeft Jezus ons geleerd in het voorbeeld van de voetwassing dat Hij als de Meester nagelaten heeft voor zijn leerlingen: ‘Als u deze dingen weet, zalig bent u als u ze doet’ (Joh. 13: 17). Maar dit voorbeeld van liefde voor ‘doeners in de kerk’ dient samen te gaan met het mediteren over het toonbeeld van liefde: de overgave van de Heiland tot in de kruisdood. Wie daarvan de noodzaak en het nut niet heeft leren inzien, kan wel een schaal water pakken en een handdoek. Toch blijft dat een leeg gebaar of wordt een etalage van ‘kijk mij eens’. De handen uit de mouwen zonder de handen gevouwen leidt tot een moralistisch christendom. Het ‘Zonder Mij kunt u niets doen’ (Joh. 15: 5) is de noodzakelijke verbinding tussen handen en hart. 3. Een ‘denker’ en zijn gedachten Inmiddels is het tijd om ook een ‘denker’ tot de orde te roepen. Er kwamen trouwens al enkele Bijbelgedeelten ter sprake die wijzen op de noodzaak van het ‘doen’ van de woorden. Eén punt wil ik er nu nadrukkelijk aan toevoegen. Het toeschrijven van een hogere waarde aan onze cognitieve vermogens (verstand, denken) dan aan onze artistieke vermogens (handwerk, kunstwerk) is meer heidens dan Bijbels. Op de achtergrond speelt toch een bepaalde minderwaardigheid mee van het ‘stof’ tegen­over de ‘geest’. Grieks denken, zou men kunnen zeggen. In ieder geval is het opvallend dat juist als het gaat om de waarheid kennen het dan in de Bijbel niet slechts om intellectuele kennis gaat. Nee, het kennen van de waarheid is een wandelen in de waarheid. Aan het woord ‘kennen’ is het hart verbonden met het hoofd (liefde!), maar zijn ook de handen (en voeten) verbonden met het hart (het ‘gaan’ in de wegen van de Heere). De regel uit de berijming: ‘Leer mij naar Uw wil te handelen; ik zal dan in uw waarheid wandelen’ (Ps. 86), is nog altijd een treffende vertolking ervan. Ook wanneer we juist de voorkeur geven aan denken, luisteren en studeren in het kader van ons geloof, dan is het de vraag wat de motieven zijn. Zitten aan de voeten van Jezus, is een plek die zeer aan te bevelen is. Maar ‘doe wel naar mijn woorden, maar niet naar mijn daden’ is een vloek in de kerk en voor de kerk. Ook ons denken dient bekeerd te worden (2 Kor. 10: 5): ‘Want wij breken de valse redeneringen af en elke hoogte die zich verheft tegen de kennis van God, en wij nemen elke ge-

10

dachte gevangen om die te brengen tot gehoorzaamheid aan Christus.’ Dan gaan we de leer van het kruis ook beoefenen in het leven onder het kruis. Het toonbeeld van de liefde wordt voor ons het voorbeeld van de liefde (Joh. 13).

Enkele richtingaanwijzers Als we vervolgens nadenken over de vraag hoe we concreet rekening kunnen houden met ‘doeners in de kerk’ dan spits ik dat toe op twee terreinen. Allereerst op het brede terrein van het dienen in de gemeente. Vervolgens op de dienst van het Woord. 1. Het werkwoord dienen is een vertaling van het werkwoord dat wij herkennen in het woord diaconie. Geen kerk zonder diensten. Nu moeten we inderdaad niet de vergissing begaan dat juist ‘doeners’ geschikt zijn voor het diakenambt, omdat zij nu eenmaal graag de handen uit de mouwen steken. De diakenen zijn er immers om de gemeente toe te rusten tot dienstbetoon. Het gaat erom dat er sprake mag zijn van een diaconale gemeente. Akkoord, maar laten we er wel voor waken dat we niet van stuurboord helemaal gaan overhellen naar bakboord. Dan is het gevaar van kapseizen niet minder groot. Er was de opvatting dat diakenen zelf dé ‘doeners’ bij uitstek zijn, terwijl de gemeente er dan bij staat te kijken met de handen in de zakken. Nu dreigen we door te slaan naar een opvatting over de diakenen als zouden zij zelf alleen maar de ‘denkers’ zijn die anderen aansporen tot het ‘doen’. Maar ‘doeners in de kerk’ kunnen uitstekend ingeschakeld worden bij de diaconale taken van een gemeente. Er zijn goed functionerende hulpdiensten binnen gemeenten die dankbaar gebruikmaken van de gaven van een paar gouden handen. Als het gaat om jonge ‘doeners’ dan kunnen die juist rond het uitvoeren van een programma van een jeugdweekend, een zendingsdag of gemeentedag prachtig ingeschakeld worden. Het is immers van levensbelang dat ze merken dat ze een plek hebben in de gemeente en er niet maar een beetje bijhangen. Onderzoeken laten ons weten dat voor ‘doeners’ het sociale leven sterker een rol speelt dan bij de meeste ‘denkers’. Ze zijn gevoelig voor sfeer, gezelligheid, een hand op de schouder of juist een harde stomp ertegen, en ga zo maar door. Het lastige bij dit soort dingen is natuurlijk dat je hart ermee verbonden moet zijn. Je kunt dit allemaal in een beleidsplan zetten, maar die schouderklop komt echt niet over als we dat zonodig eens moeten gaan doen. Arme jongeren

die opgewacht worden door iemand die iets gelezen heeft over ‘doeners in de kerk’ en vervolgens ze opwacht in de hal van de kerk. Hij heeft goed begrepen dat het op echtheid (authenticiteit) aankomt. Nou, daar staat hij me toch authentiek te doen … Geen mensen die in dit opzicht zo goed de taal van het hart kennen dan juist de ‘doeners in de kerk’! 2. Geen kerk zonder de dienst van het Woord. Wat de catechese betreft is er meer oog gekomen voor de diversiteit binnen een groep catechisanten. Een goede relatie met de jongeren is de eerste en noodzakelijke voorwaarde in het omgaan met de ‘doeners’. Vervolgens is het ook van belang dat niet alles gericht is op kennis­ overdracht via het verstand, maar zeker ook via een indringend appel op het hart. Laat de catecheet maar laten merken dat hij het meent wat hij zegt. En wees ook maar persoonlijk in het aangeven van je eigen verzet tegen God en van de overgave aan God. En nog een heel vreemde aansporing: ‘Hou van ze’! Ik noemde het een ‘vreemde’ aansporing, omdat verplicht liefhebben een lastige activiteit is. Verder denk ik dat ons taalgebruik gewoon eenvoudig mag zijn. Ten slotte nog enkele opmerkingen over de eredienst en dan vooral over wat het moeilijkste onderdeel is voor ‘doeners’, de prediking. Laat het dat alstublieft een gebeuren zijn, waarin een gesprek gaande is. Laat de prediking iets hebben van een dialoog, in vraag en antwoord van Godswege, door middel van bevel en belofte. Preken is onderwijzen, maar dat is meer dan informatieoverdracht. Dus juist in de prediking mag er ook ruimte zijn voor de taal van het hart. Verder denkt een ‘doener’ in (voor)beelden. Je daarin oefenen, is dus een appel dat iedere ‘doener’ op de dienaar van het Woord doet.

Dr. M.J. Kater doceert aan de TUA.

De Wekker | 25-04-2014

door Jilke

Mensen in de kerk

Achter de schermen aan de slag Tanis

Dag en nacht staan ze klaar en nooit zijn ze te beroerd om aan de slag te gaan. Hans en Bea Frelink zijn als vrijwilligers betrokken bij verschillende activiteiten in de kerk van Opperdoes. Zelf blijven ze er bescheiden onder. “Als we een compliment krijgen, denk ik: ho, jongens, het is wel goed zo.”

Steentje bijdragen “Toen wij 42 jaar geleden van een stadsgemeente in de dorps­ gemeente van Opperdoes terechtkwamen, moesten we wel even wennen. Het is in een kerkelijke gemeente in een dorp toch vaak wat lastiger om erin te komen. Gelukkig lukte dat vrij snel, vooral ook doordat Hans na twee jaar in de kerkenraad kwam en de kinderen in Opperdoes naar school gingen. Al snel werd onze inzet gevraagd. En omdat we overal ja op zeiden, duurde het niet lang of we waren bij verschillende activiteiten betrokken. En zo ging het eigenlijk ‘van kwaad tot erger’.” Bea: “Ik houd er niet van om stil te zitten, ik ben graag bezig. Het is mooi dat ik in de gemeente mijn steentje kan bijdragen. Ik geloof dat ieder lid van de gemeente wel een gave heeft die ergens in­ gezet kan worden. Niet iedereen kan evangeliseren, een kerk heeft ook doeners achter de schermen nodig. Ik denk dat vrijwilligerswerk bijdraagt aan de eenheid van de gemeente en het gemeente­zijn.” Hans: “In eerste instantie komt het werk voor de gemeente voort uit mijn geloofsovertuiging. Geloven en passiviteit gaan niet samen. Daarnaast vind ik het ook gewoon leuk om me in te zetten, om te organiseren en bezig te zijn. Jaren­lang organiseerden we een puzzeltocht en daar probeerden we zoveel mogelijk mensen bij te betrekken. Mensen die anders in een hoekje zouden blijven zitten, komen dan in aanraking met andere vrijwilligers en krijgen de kans contacten aan te knopen. Dat vind ik mooi.” “Voor het kerkenraadswerk heb ik dezelfde motivatie, al komt daar ook een stukje roeping bij kijken. Twee weken geleden ben ik opnieuw gekozen. Gezien mijn leeftijd zag ik er eerst wel tegenop om weer een periode te dienen. Over vier jaar ben ik 72 jaar en ik vind het belangrijk dat ook jongere mensen een kans krijgen, zodat de kerkenraad een goede afspiegeling van de gemeente is. Toch heb ik ja gezegd en ik zie nu ook uit naar een nieuwe periode.”

De Wekker | 25-04-2014

Indruk Hans: “Van het vrijwilligerswerk dat we deden, maakte de periode in de kerkenraad het meest indruk op me. Als gemeentelid had ik geen idee wat er achter de schermen allemaal gebeurt. Ik denk dat die ontdekking me het meest bij zal blijven.” Bea: “Mijn mooiste tijd was de periode in de Commissie van Beheer. Dat was heel erg leuk, omdat er altijd wel verbouwingen waren waarbij ik me met inrichting en decoratie bezig kon houden. Ik ben nog niet zo lang geleden uit de commissie gestapt, om de jongere generatie ook een kans te geven. Ik zat achttien jaar in die commissie en ja, soms mis ik het wel.”

Stoppen Bea: “Of we er wel eens aan denken om te stoppen? Jazeker, soms wel. Een aantal jaar geleden konden we door omstandigheden de jaarlijkse puzzeltocht niet meer organiseren. Dat vonden we eerst ontzettend jammer, maar daarna eigenlijk wel lekker rustig. Nadat we van verschillende kanten de vraag kregen opnieuw een tocht te organiseren, besloten we dat deze zomer toch weer te doen. In alles wat we doen houden we er echter rekening mee, dat er een tijd kan komen dat we niet meer zo vitaal zijn. Daarom proberen we ook anderen te betrekken. We hebben een stel dat tijdens onze vakantie het werk voor het kerkblad overneemt en ook voor het organiseren van de puzzeltocht hebben we iemand op het oog. Je weet tenslotte niet hoe het gaat.”

Foto: LNRD Photography

Het liefst zwijgen ze over wat ze doen. Hans (68) en Bea (65) Frelink zijn, zoals ze zelf zeggen, echte ‘achtergrondwerkers’: mensen die kijken wat er in hun kerk beter kan en zich daar hard voor maken. Sinds ze van Amsterdam naar Opperdoes verhuisden, is de familie Frelink dan ook betrokken bij allerlei vrijwilligersactiviteiten. Zo dragen ze zorg voor het kerkblad, organiseerden ze elk jaar een puzzeltocht met barbeque, zetten ze een crèche op, zat Hans jarenlang in de kerkenraad en Bea in de Commissie van Beheer. Wat drijft deze twee mensen?

11

Week van Week van de de Professional Professional Voor wie nóg meer van betekenis wil zijn Voor wie nóg meer van betekenis wil zijn Academie Educatie: Academie Educatie: 12 mei: Kennismakingsavond Deeltijd Pabo

12 Deeltijd Pabo 12 mei: mei: Kennismakingsavond Open Avond Master Leren & Innoveren 12 mei: Open Avond Master Leren & Innoveren

Vacature Wij zoeken voor de Calvijnschool in Meppel een directeur die leidend en samenbindend werkt (0,8 - 1,0 fte)

Academie Gezondheidszorg: Academie Gezondheidszorg: 12 mei: Kennismakingsavond Deeltijd Verpleegkunde 12 Verpleegkunde 12 mei: mei: Kennismakingsavond Open Avond post-hbo Deeltijd opleidingen 12 mei: Open Avond post-hbo opleidingen

Meer informatie: www.dezevenster.nl

Academie Sociale Studies: Academie Sociale Studies:Deeltijd SPH/MWD 13 mei: Kennismakingsavond

13 SPH/MWD 13 mei: mei: Kennismakingsavond Open Avond post-hbo Deeltijd en master-opleidingen 13 mei: Open Avond post-hbo en master-opleidingen

Academie Mens & Organisatie: Academie Organisatie: 13 mei: OpenMens Avond&Post-hbo Management 13 mei: Open Avond Post-hbo Management

Academie Journalistiek & Communicatie: Academie Journalistiek & Communicatie: 15 mei: Masterclass Journalistiek vs. Communicatie 15 mei: Masterclass Journalistiek vs. Communicatie

Academie Theologie: Academie 23 mei: OpenTheologie: lesdag Deeltijd GPW

www.valdor.lu

23 26 mei: mei: Open Open lesdag lesdag Deeltijd Deeltijd GPW Leraar Godsdienst 26 mei: Open lesdag Deeltijd Leraar Godsdienst

Um Gaertchen 2, L-9747 Enscherange, Luxemburg

• Voorlichtingen voor professionals • Voorlichtingen voor professionals • Proeflessen deeltijd • Proeflessen deeltijd • Ervaringen van huidige studenten • Ervaringen van huidige studenten • Ontmoeting met docenten • Ontmoeting met docenten Voor een overzicht van gepresenteerde Voor een overzicht van gepresenteerde (post-hbo en master) opleidingen kijk op www.che.nl/weekvandeprofessional (post-hbo en master) opleidingen kijk op www.che.nl/weekvandeprofessional

overtuigend anders overtuigend anders

Oude Kerkweg 100, 6717 JS Ede, T (0318) 696300, E [email protected], www.che.nl Oude Kerkweg 100, 6717 JS Ede, T (0318) 696300, E [email protected], www.che.nl

Vernieuwd eigentijds sanitair Kleine rustige familiecamping Kindvriendelijk Prachtige natuur Wandelen vanaf de camping Ook verhuur van huisjes, chalets, stacaravans en trekkershutten

Donatus verzekert vert ro uwd Donatus verzekert kerkgebouwen en wat daar bij hoort, zoals catechese-lokalen, doopvonten, kanselbijbels en orgels. Donatus is een betrokken specialist. Klein genoeg om u persoonlijk van dienst te zijn. Groot genoeg om uw verzekeringsbelangen aan toe te vertrouwen. Samen met u zorgen we ervoor dat wat waardevol is, behouden blijft voor onze kinderen en hun kinderen en hun kinderen…

www.donatus.nl tel. 073 - 5221700

12

De Wekker | 25-04-2014

door

B. de Graaf

De vorige keer eindigden we met de constatering dat de ‘firewall’ van het Woord regelmatig geüpdatet dient te worden tegen de virussen van atheïstische gedachten. Hoe opener de wereld vandaag is, hoe meer een kind van God zal moeten leven met en in Gods Woord. Een mooie cd opzetten met geestelijke liederen kan pijnigende gedachten verdrijven. Daarnaast is een trouwe kerkgang belangrijk en vooral ook een trouw lezen in Gods Woord. Drink dat maar in. Hoe voller ik ben van het Woord, hoe minder die gedachten vrij spel hebben. Maar hoe leger in ben van Gods Woord … Vluchten Brakel, die we in de vorige artikelen ook al citeerden, schrijft : “Hier is vluchten de beste weg tot overwinning, want wil men over zulke gedachten diep nadenken, wil men die met redenen weer leggen … zo zal men gemakkelijk gevangen genomen en overwonnen worden”. Dat klinkt negatief. Vluchten is toch een teken van zwakheid. Toch zit er iets goeds in. Er zijn mensen die bekwaam zijn om met atheïsten in gesprek te gaan. Ik denk in onze kring aan dr. Rik Peels, dr. Stefan Paas en ook aan dr. Maarten Kater en anderen. Daar kunnen we grote bewondering voor hebben. Zij zijn de kampvechters. Zij zijn als David die de Goliaths van het atheïsme op argumenten vermogen te verslaan. En het is goed om die strijd te volgen. Maar zoals de rest van Israël zich niet op het strijdtoneel waagde, zo moeten wij dat ook niet doen.

Naar de Bijbel Dit vluchten is niet negatief, maar positief. Geen struisvogelpolitiek en doen of er niets aan de hand is. Maar gewoon met het Woord bezig gaan. Brakel zegt: Ga gewoon God maar weer zoeken en dienen. Ga er maar gewoon vanuit dat God er is en dat Zijn Woord de waarheid is, al bent u daar-

De Wekker | 25-04-2014

van nu niet zeker van en zeg maar: “ik zal dan zonder het te zien het Woord stellen als een vast fundament, ik zal dat mij als een regel voorstellen om te geloven alles

wat het Woord zegt en doen wat het Woord voorschrijft”. En zo, zegt hij “zal de Heere u allengskens (langzamerhand) weer terechtbrengen, al is ’t dat de ongelovige gedachten in ’t eerst u heftig bestrijden en al is ’t dat gij enige tijd geen smaak en zoetigheid in het werk vindt”.

doen. Zeker wanneer die ons kennen als echte gelovigen en min of meer tegen ons op zien of zelfs op ons steunen. Vooral wanneer zij nog zwak zijn in het geloof, kan dat grote twijfel veroorzaken. Zo vrees ik dat het boekje van ds. Carel ter Linden ‘Wat geloof ik in gods naam’, bij veel serieuze zoekers geestelijke schade heeft veroorzaakt. Het is olie op het vuur van atheïstische gedachten. We moeten voorzichtig zijn met het uiten van zulke gedachten.

Pastoraal

Atheïstische gedachten in het leven van Gods kinderen (3)

Aan de andere kant moeten we er ook niet alleen mee blijven rondlopen. Geestelijke vragen doodzwijgen is geen begaanbare weg. Wanneer we er alleen niet uitkomen, laten we het dan bespreken met anderen die geestelijk sterker in de schoenen staan; een wijze ambtsdrager of een ander wijs gemeentelid. Dat laatste zeg ik er nadrukkelijk bij. Want het zijn gevoelige vragen, waarvoor we ons schamen. En het laatste waar we dan op zitten te wachten is op iemand die uit de hoogte ons de les leest en vraagt waar we toch mee bezig zijn. Maar een wijs en gevorderd christen zal ons gerust stellen dat ons niet iets vreemds overkomt. Wellicht kunnen ze ons vertellen over hun eigen aanvechtingen en hoe ze daar weer uit gekomen zijn. Wat is het een voorrecht als er zulke christenen zijn, die op een wijze manier de aangevochtenen een helpende hand weten te bieden. Dat is geestelijk omzien naar elkaar. Ik wil afsluiten met 1 Petrus 4: 12,13: “Geliefden, laat de hitte van de verdrukking onder u, die tot uw beproeving dient, u niet bevreemden, alsof u iets vreemds overkwam. Maar verblijd u naar de mate waarin u gemeenschap hebt aan het lijden van Christus, opdat u zich ook in de openbaring van Zijn heerlijkheid mag verblijden en verheugen”.

Niet ermee te koop lopen Deze gedachten, die zo pijnlijk zijn, moeten we niet zomaar rondbazuinen. Dat kan veel afbreuk aan het geloof van anderen

Ds. B. de Graaf is emerituspredikant en woont in Nunspeet.

13

Familieberichten

1954

23 april

2014

Het is de Heer, die waakt over wie ontzag voor Hem hebben en op Zijn goedheid hopen.  Ps. 33: 18 Dankbaar en blij vieren wij dat onze (overgroot)ouders afgelopen week 60 jaar geleden getrouwd waren.

Simon en Sjoerdje Bil-Sluiter Jack en Hanny Lucas Clara en Ed Sjura: Tom Cedric Solenn Anton en Yvonne Marianne Laura Wij vieren deze bijzondere dag in familiekring. Fazantenstraat 82 1781 XN Den Helder

Bid ook voor mij, opdat mij het woord gegeven wordt bij het openen van mijn mond, om met vrijmoedigheid het geheimenis van het Evangelie bekend te maken. Ef. 6: 19 Na 18 jaar de gemeente van Alblasserdam en 35 jaar in het ambt de Christelijke Gereformeerde kerken met liefde en toewijding te hebben gediend neemt onze predikant

ds. W.W. Nijdam afscheid van de gemeente van Alblasserdam in verband met zijn emeritaat. Op D.V. zaterdag 24 mei 2014 is er een afscheidsdienst in de Havenkerk, Ieplaan 2, te Alblasserdam, die begint om 14.00 uur. Na de dienst is er een receptie waar u ds. en mevr. Nijdam kunt ontmoeten tot 17.00 uur. U bent hartelijk welkom. De kerkenraad van de Chr. Ger. Kerk te Alblasserdam p/a Scriba K.C. Suijker Kerkstraat 98 2951 GL Alblasserdam

Afscheid br. Ernst van Rij

begrafenisverzorging

Na 37 jaar directeur van de Wegwijzerkampen te zijn geweest neemt br. Ernst van Rij nu afscheid. Dit gebeurt tijdens een afscheidsreceptie die D.V. 24 mei a.s. gehouden zal worden. Een dag later, zondag 25 mei, ­willen we als gemeente de Here danken voor de plaats die br. Van Rij gedurende deze jaren heeft ingenomen. Ook wordt de uitzending als evangelist met een bijzondere opdracht dan officieel afgesloten.

Begrafenissen in Vlaardingen, Den Haag, Westland, Gouda, Rotterdam en omstreken.

U wordt van harte uitgenodigd deze dienst bij te wonen. De dienst begint om 09.30 uur en wordt gehouden in ons kerkgebouw aan de Adm. De Ruyterstraat 1 te Oud-Beijerland.

Den Hollander Wij verzorgen alleen begrafenissen. Dag en nacht bereikbaar.

P.N. den Hollander T. den Hollander

Gaarne verneem ik uiterlijk 15 mei a.s. of u deze dienst wilt bijwonen via onderstaand e-mailadres. Wilt u dan ook vermelden met hoeveel personen u aanwezig zult zijn.

Tel. 010 - 4600509

Boekbespreking

www.begrafenisverzorgingdenhollander.nl

M. van Kooten, De vier mannen van Heidelberg. Uitgeverij de Banier, Apeldoorn 2013, € 9,95, 128 pagina’s, ISBN 978 90 336 34239 Dit boekje gaat op eenvoudige wijze in op de totstandkoming van de Heidelbergse Catechismus. De bekendste figuren die bij de totstandkoming van de Heidelbergse Catechismus betrokken zijn geweest worden voor het voetlicht gehaald: Keurvorst Frederik III, Zacharias Ursinus en Caspar Olevianus. Ze zijn in een Engelse beschrijving van de Heidelberger wel eens genoemd ‘the prince, the professor and the preacher’. Ook de bekendste Nederlandse vertaler Petrus Datheen is in dit boekje niet vergeten. De uitgave is samen met Refo500 tot stand gekomen. J.A. Voorthuijzen

14

Huib de Vries, Thuisloos in twee werelden. Uitgeverij De Banier, Apeldoorn 2013, € 9,95, 119 pagina’s, ISBN 978 90 336 34598 Ed van Hell is een zwerver. Werd geboren in een reformatorisch nest in Zeist. Emigreerde met zijn ouders naar Zuid-Afrika. Keerde na zijn huwelijk weer terug naar Nederland. Werkte voor de jeugdbond van de Ger. Gem. Werd een beetje tegen wil en dank directeur van Ontmoeting. Nelis is een zwerver. Werd geboren in een

Met vriendelijke groet, namens de kerkenraad: dr. J.W. van Pelt, preses A. Stolk, scriba E-mail: [email protected]

katholiek nest op Curaçao. Vluchtte voor de slaag van zijn vader in drugs. Emigreerde naar Nederland. Probeerde verschillende keren af te kicken. Stal als een raaf. Huwelijk gestrand. Deze twee levensverhalen zijn in dit boek met elkaar verweven. Daarbij is het verhaal zo gerangschikt dat de overeenkomsten worden benadrukt. De onrust, het gevoel ontworteld te zijn. Het gevoel voortdurend te leven in twee werelden. De ene van orde, netheid, vaste waarheden en onwankelbare principes. De andere van misdaad en straf, meer dan schuld en boete, van drugs en drank, van wanhopig proberen op te staan en al te vaak weer struikelen. Zeker in het verhaal van Ed komt de botsing tussen beide werelden scherp naar voren. Een botsing die zich in zijn omge-

De Wekker | 25-04-2014

Dr. H.W. de Knijff, Tegenwoordigheid van geest als Europese uitdaging. Over secularisatie, wetenschap en christelijk geloof. Uitgeverij Boekencentrum, Zoetermeer 2013, € 29,90, 368 pagina’s, ISBN 978 90 239 2634 4 Dat ‘God verdween uit Jorwerd’ is volgens velen te wijten aan het feit dat Hij eerder systematisch is verdreven van de universiteit. De auteur van deze wetenschaps­ filosofische studie probeert dat proces te achter­halen in achtereenvolgens de natuurwetenschappen, de letteren (met een nadruk op de geschiedwetenschap) en de nieuwere menswetenschappen. Iemand als Charles Taylor benadrukt dat de faculteit niet losgezien kan worden van de huiskamer, het raadhuis, de akker en de markt. De Knijff is er echter sterk van overtuigd dat de faculteit daarin de toon aangeeft. De westerse wetenschap wordt in toenemende mate gedomineerd door het fysicalisme. De krachtige methoden van natuurwetenschap en techniek worden ook door de andere wetenschappen overgenomen. Zo ontstaat, even onvermijdelijk als onjuist, de indruk dat er niets anders is dan natuur. Uiteindelijk verdwijnt de menselijke geest achter de horizon: ‘wij zijn ons brein’. En dat is wat de auteur in dit boek bezig houdt, meer nog dan de secularisatie. Het is op het terrein van de kennisleer dat De Knijff ‘de geest’ tegenwoordig stelt. Hij pleit voor een kennisleer waarin wordt onderkend dat de objectieve, natuurwetenschappelijke kennis slechts een deel is van

De Wekker | 25-04-2014

ons weten, en wordt teruggeplaatst ‘in de interpretatieve ruimte van de geest’. Mijns inziens is die poging maar beperkt geslaagd. De kennisleer raakt aan de uitgangspunten van de filosofie en kan daarom moeilijk worden onderbouwd, maar dient haar meerwaarde te bewijzen in het gebruik ervan. De uitwerking in dit boek ontbeert daarvoor de nodige scherpte en duidelijkheid, mede door de abstracte formuleertrant. Het is nuttig en noodzakelijk de wetenschap op haar uitgangspunten en eenzijdigheden kritisch te bevragen. Hier ligt zeker ook werk voor theologen, niet alleen in het defensief, zoals De Knijff dat doet, maar ook als getuigenis van de rijke werkelijkheid van de geest/Geest.

Huib de Vries, Eredienst aan huis. De verrassende wereld van thuislezers en gezelschaps­ mensen. Uitgeverij De Banier, Apeldoorn 2012, € 14,90, 239 pagina’s, ISBN 978 90 336 33072. Thuislezers zijn de eigenheimers in de kerkelijke groentekraam. Deze typering komt uit dit boek waarin een aantal interviews met thuislezers is opgenomen, eerder gepubliceerd in het familieblad Terdege. Daarnaast bevat de bundel drie vraaggesprekken met hervormde predikanten en een kort kerkhistorisch overzicht. Allereerst valt op dat de wereld van thuislezers net zo divers is als ons verscheurde kerkelijk leven. Zij delen met elkaar wel de opvatting dat de kerk in ernstig verval verkeert, maar qua theologische opvattingen is een groot deel van het kerkelijke spectrum onder hen aanwezig. De oudvaders en de puriteinen worden vaak gelezen, maar er zijn ook lezers die zich beperken tot één predikant. Sommigen koesteren een typisch hervormde volkskerkgedachte. Anderen maken zich sterk voor een bepaalde standenleer, maar de paauweanen moeten daar weer niets van weten. En dan zijn er nog baptistische, evangelische en messiaanse thuislezers. Variatie is er ook in de mate van kerkelijke betrokkenheid. Het boek bevat schrijnende verhalen van eigenzinnigheid en isolement. Daar staan voorbeelden van milde wijsheid en breed kerkelijk denken tegenover. Karakters spelen een grote rol, zeker

bij diegenen die zelf de stap zetten om thuis te gaan lezen. De generaties daarna hebben soms grote moeite om zich weer thuis te voelen in een gemeente. In alle gesprekken in dit boek klinkt veel levensernst door en een intens verlangen naar een zuivere kerk. Gedreven lezers bezitten soms een formidabele kennis van hun favoriete schrijvers. Met hun ernst, idealen, kennis en gedrevenheid vormen deze kerkelijke zwervers een spiegel voor valse gerustheid. Want waar is de kerk als niet de liefde maar de lauwheid ons bindt?

Boekbespreking

ving, maar ook in hemzelf afspeelt. Openhartig laat hij blijken hoe hij moest af­kicken van vooroordelen en naïeve verwachtingen. Hoe moeilijk onbaatzuchtige liefde is. Hoe hij schakelt tussen de taal van de straat en de tale Kanaäns. Tot op zekere hoogte zullen velen dit wel herkennen. De diepste laag in dit boekje is dat het iets leert over woorden als genade, heling, vertrouwen en liefde. Zwerver of refo, leven van genade stuit ons tegen de borst. ­Iemand voor de zevende keer uit de goot helpen, vraagt een zwaar offer van de hulpverlener. Maar voor de zevende keer opgetild worden – dat kan niemand in eigen kracht aan. Een zwerver niet en een refo niet.

Eric Foley, De geheime erfenis. Hoe drie generaties christenen in Noord-Korea het belangrijkste in hun leven aan elkaar doorgeven. Uitgave Stichting De Ondergrondse Kerk, Gorinchem 2012, € 4,95, 160 pagina’s, geen ISBN, www.sdok.nl Onopgesmukt verhaal van de ‘familie Bae’, beginnend bij de ervaringen van een grootvader in de Tweede Wereldoorlog en eindigend bij het verslag van een recente geslaagde vlucht naar het zuiden. Op een bijna zakelijke manier verteld, indringend door de eenvoud – als de prijs van dit boek. Over een familie die het weer moet hebben van mondelinge overlevering omdat geschriften te gevaarlijk zijn. Waarbij liederen een cruciale rol spelen. En bidden, de hele dag door. In alle honger en verdrukking blijven deze verschoppelingen omzien naar anderen en is het hun afwijkende levensstijl die de basis vormt van hun getuigenis. In een cultuur waarin zij scherp doorzien hoe de aanbidding van de leider een parodie is op juist het christelijk geloof. Drie generaties, die elk hun eigen weg moeten gaan. De grootvader kreeg op crisis­momenten een stem uit de hemel die hem vertelde wat hij moest doen. De kinderen leerden al zoekend volharding uit zijn voorbeeld – maar zonder stem. Gevangenissen en vernedering lijken voor deze christenen bij het leven te horen. Drie generaties voorbeelden van toewijding, verloochening en vertrouwen. Hun echte naam blijft in dit boek nog geheim, maar zullen zij in het Koninkrijk niet tot de groten horen? L. Voorthuijzen, Alphen a/d Rijn

15

begeleid wonen Pastoraat rondom het verlies van een kind; een taak voor de gehele gemeente? Ds. R.W. Mulder • D.V. vrijdag 16 mei 2014 Julianakerk (Ger. Gem.), Mauritsweg 286, Dordrecht Aanvang: 19.30 uur www.indeknopgebroken.nl • Tel.: 06 - 49 49 94 99

dagbesteding opleiding vrije tijd

Stichting Charitas voor passende zorg

Familiecamping

Geïnterresseerd in ons werk? Kijk voor meer informatie op www.charitaszorg.nl Fam. ‘t Hart, Lemelerweg 32, 8148 PC Lemele Telefoon (0572) 33 12 34

De V.V.I. stelt zich al meer dan 35 jaar ten doel:

-

www.de-eskamp.nl

De Eskamp in Lemele (bij Ommen) is een kleinere camping, prachtig gelegen waar vanuit u talloze uitstapjes kunt maken. Ouders met kinderen tot een jaar of tien genieten van rust en de kinderen vermaken zich met zand, skelters of ze bouwen een hut. Ook de dierenweide is een feest. Bij regen een binnenruimte. Kortom: gezellig, gemoedelijk en betaalbaar.

Giften graag op IBAN: NL 97 INGB 0003885840

www.verplegingvoorisrael.nl

• Hulp bij het huishouden voor vader? • Beter omgaan met uw zoon met autisme? • Hulp bij het douchen door een bekwame verzorgende? • Goede verpleegkundige zorg thuis. • Mantelzorgondersteuning. Agathos is een reformatorische organisatie en biedt zorg en hulp aan iedereen die dat nodig heeft.

agathos-thuiszorg.nl (010) 264 07 77

16

Zorg die bij ú past

De Wekker | 25-04-2014

Jaarboek 2014 door

H.K. Sok

Het nieuwe Jaarboek is weer uit. De brs. ds. D. Quant, ds. R.W.J. Soeters en ds. H.J.Th. Velema (“het vleesgeworden Jaarboek”, acta GS-2013) zullen weer opgelucht ademhalen. Al zal het tegelijk zo zijn dat het Jaarboek iedere keer weer opnieuw, ook kort na verschijning van een nieuwe jaargang, weer de aandacht vraagt. Het kerkelijke leven staat nu eenmaal nooit stil. Maar goed, wíj kunnen weer even vooruit en zíj hebben mogelijk vooreerst toch even wat meer rust. We danken genoemden voor hun inzet.

Het Jaarboek op de GS Toen ik het nieuwe Jaarboek in handen had, moest ik terugdenken aan de bespreking van het rapport van de deputaten voor de uitgave van het Jaarboek op de generale synode in 2013. Er werden nogal wat kritische vragen gesteld bij de indeling en de opzet van het Jaarboek. Zou het niet allemaal een stuk logischer en overzichtelijker kunnen? Is er ook digitaal niet een grote slag te maken? Bijvoorbeeld met het oog op de jongeren. Voor hen geldt, werd gezegd, ‘wat je niet online vindt, bestaat voor hen niet.’ Bij de beantwoording door deputaten kwam toen naar voren, en dat is wel interessant om door te geven, dat de structuur van het kerkelijk leven zichtbaar wordt in het Jaarboek. De deputaatschappen staan vermeld op anciënniteit, terwijl er ook een alfabetisch overzicht is. Verder komen eerst de kerkelijke en dan semi-kerkelijke organisaties aan de orde. Uiteindelijk besloot de synode om deputaten op te dragen te bezien of de gedane suggesties om een eenvoudige handleiding toe te voegen en om de indeling in PS’en en classes inzichtelijker te maken te realiseren zijn. Tevens werd deputaten verzocht om te bezien of een meer logische indeling van het Jaarboek mogelijk is, zodat het toegankelijker wordt. We zijn benieuwd naar de uitkomst.

statistieken: De CGK tellen per 1 januari 2014 524 leden minder dan op 1 januari 2013. Maar nog verdrietiger is het om te zien (blz. 172) dat 475 doopleden en 348 belijdende leden verdwenen naar ‘geen kerk’ of zich ‘onttrokken’ (wat is het verschil eigenlijk?). Totaal dus 823. Dat is getalsmatig op 6 leden na de hele gemeente van Zierikzee die immers op 1 januari 2014 829 leden telde. Als je verder zo het Jaarboek doorbladert, dan valt het op dat het aantal gemeenten dat kleiner en kleiner wordt steeds groter wordt. Naast het verdriet dat hierdoor teweeggebracht wordt, plaatselijk, zal het toch ook zo zijn dat de mogelijkheden om een eigen predikant te beroepen gemiddeld nogal afnemen. En bij het gebruikmaken van de het deputaatschap onderlinge bijstand en advies de druk op de kerken relatief steeds groter.

En toch … Zo begint de spreuk die hoort bij het zegel van onze kerken: de brandende braambos.

doopleden keerden terug; 18 doopleden kwamen binnen uit ‘geen kerk’; 764 doopleden deden geloofsbelijdenis; 16 volwassenen keerden terug; 68 volwassenen kwamen ‘uit geen kerk’, waarvan er 62 gedoopt werden. Daaruit kunnen we toch ook concluderen dat de Heere doorgaat met Zijn werk, ook onder ons.

Ten slotte Het Jaarboek bevat een uitgebreid jaaroverzicht van de hand van ds. H.J.Th. Velema. Je zou wensen dat elke CGK-lid alleen daarom al een Jaarboek zou aanschaffen. Voor het ontvangen, hebben en houden van enig kerkelijk besef kan het lezen van zo’n verslag best heel nuttig zijn. Wellicht dat vandaaruit ook nog eens teruggebladerd gaat worden door alle gegevens heen, die de opbouw van ons kerkelijke ­leven goed weergeven. Wat een arbeid wordt er verricht binnen al die gemeenten, classes, PS’en en op en door de GS. Van het werk van die breedste vergadering wordt ten slotte iets zichtbaar in een korte bijdrage van de preses van de laatste en nog steeds niet afgesloten GS, ds. D. Quant. Hij schrijft onder de titel ‘Een weg gezocht’ over het besluit van de GS m.b.t. homo­ seksualiteit. Kortom, het Jaarboek is nog steeds de moeite en de kosten (€ 11,10) waard.

Verdrietig Ondertussen, we hebben nu weer een nieuw Jaarboek met de oude en vertrouwde indeling. Als het altijd je interesse gehad heeft, dan weet je er gemakkelijk de weg in. In één greep zit ik op blz. 170, de

De Wekker | 25-04-2014

Nectamen consumebatur: en toch niet verteerd. Er zijn, als ik de statistieken bekijk, ook positieve zaken te melden. Er werden vanaf 1 januari 2013 tot 1 januari 2014 in onze kerken 1013 kinderen gedoopt; 8

Ds. H.K. Sok is predikant te Opperdoes.

17

Kerk actueel

Beroepingswerk Beroepen in Zeist: ds. J.M.J. Kieviet, Dordrecht Aangenomen naar Kantens: kand. J. Oosterbroek, Ruinerwold, die bedankte voor de beroepen van Beverwijk-Westzaan, Nieuw-Vennep en Zwaagwesteinde Afscheid i.v.m. emeritering van Antwerpen/Deurne: ds. K. Groeneveld (10 mei, 14.00 uur, Evangelisch Centrum, Antwerpen/Deurne)

Nieuws uit de kerken Bunde: instituering zendingsgemeente Afgelopen zondag, 13 april 2014, heeft tijdens een feestelijke dienst de instituering van gemeente ‘Stem van de goede Herder’ plaatsgevonden in Bunde/Meerssen, bij Maastricht. De gemeente heeft zich aangesloten bij de Christelijke Gereformeerde Kerken en is daarmee de meest zuidelijke CGK gemeente van Nederland. Deze dienst, bijgewoond door zo’n zestig gemeenteleden en ook een mooi aantal gasten, werd geleid door ds. A. van der Maarl, predikant van de gemeente van Eindhoven. De lezingen waren uit Mattheüs 4: 16 en Mattheüs 5: 13-16: ‘U bent het zout van de aarde’ en ‘U bent het licht van de wereld.’ In de verkondiging stond het zendingsaspect van de gemeente centraal. En er werd gezongen: ‘Schijn in mij, schijn door mij.’ Tijdens de dienst werden twee ouderlingen en een diaken bevestigd en de leden van het overlegteam, ter ondersteuning van de kerkenraad, werden geïnstalleerd. Met het ondertekenen van het statuut is de gemeente officieel geïnstitueerd. Met het symbolische licht van moedergemeente Eindhoven werd de paaskaars ontstoken, met de bede: ‘Dat jullie in deze omgeving het licht van de Heer Jezus Christus mogen verspreiden.”

18

Er waren toespraken namens de CGK van Eindhoven, namens de Stichting Evangelisatie Bunde e.o., namens de GKv van Maastricht, namens de PKN-gemeente van Genemuiden en namens International Church Plants. Nu de instituering een feit is, beseft de gemeente Bunde de handen vrij te hebben om zich op volledig op haar roeping te richten, namelijk onder Gods zegen een missionaire gemeente te zijn.

Ambtsdragersconferentie 2014 De landelijke ambtsdragersconferentie, gehouden op 12 april, werd bezocht door ongeveer 90 broeders en 3 zusters. Het onder­werp was het synoderapport over homoseksualiteit met als titel: ‘Veiligheid in Heiligheid, over ambtsdragers en homoseksualiteit’.

Als inleiding op de conferentie besprak br. J. Vuijk enkele gedichten van Willem de Mérode, een dichter die uit heel persoonlijke ervaring wist van de zaken die deze dag aan de orde kwamen. Hierna hield ds. J.G. Schenau een indringende – eerder in zijn gemeente Goes gehouden – preek over de geschiedenis van de rijke jongeling, Marcus 10: 17-31. Ook de bijdrage van ds. B. Reinders maakte diepe indruk. Hij vertelde hoe hij en zijn vrouw zijn omgegaan met het bekend worden van de gerichtheid van hun zoon, die in zijn leven Jezus heeft gevonden en wil volgen. In de bespreking kwam vooral het aspect van veiligheid aan de orde. Wat de heiligheid betreft hebben wij met elkaar, ook als kerkenraden met verschillende opvattingen, een lange weg van geduld te gaan. Ds. J. Westerink sprak in het slotwoord over de mus en de zwaluw van Psalm 84. Het comité is dankbaar voor de integere wijze waarop dit onderwerp besproken is. De inleiders, forumleden en deelnemers hebben hieraan bijgedragen. Voor een uitvoeriger weergave van de conferentie wordt verwezen naar het conferentie nummer van Ambtelijk Contact, dat DV verschijnt in juni 2014.

Classisverslag Dordrecht De classis Dordrecht was op 19 maart jl. in Dordrecht bijeen. Er stonden enkele bijzondere zaken op de agenda. Zo is aan ds. W.W. Nijdam op de meest eervolle wijze emeritaat verleend. In de 35 jaren van zijn predikantschap is ds. Nijdam werkzaam geweest in respectievelijk de gemeente van Klundert, Hilversum-Oost en Alblasserdam. Maar liefst 24 jaar heeft hij de classis Dordrecht mogen dienen. Op 24 mei a.s. zal hij DV afscheid nemen van Alblasserdam. De preses van de vergadering, ds. A. van der Zwan, typeerde ds. Nijdam als een bescheiden en vriendelijk persoon. Naast zijn werk in de gemeente vervulde hij ook diverse andere taken in de kerken. Namens de deputaten werd ook een hartelijk woord van dank uitgesproken voor het vele werk dat door ds. Nijdam is gedaan. Na het zingen van een lied en een dankgebed, was er vervolgens gelegenheid voor alle aanwezigen om ds. en mevrouw Nijdam persoonlijk de hand te drukken. De classis wenst hen samen een rustige, gezegende tijd toe. Een ander punt op de agenda van de voorjaarsvergadering was het verzoek van Breda om nauwer samen te mogen leven met de Gereformeerde Kerk vrijgemaakt te Breda. De voorbereidingen voor dit verzoek zijn, in lijn met de kerkorde, op goede wijze verlopen. De kerkenraad van Breda ontvangt zelfs een compliment van de classis voor de wijze waarop zij het verzoek heeft voorbereid. De gevraagde toestemming kan, na bespreking van diverse aandachtspunten, vervolgens ook daadwerkelijk worden verleend. Natuurlijk worden ook de verslagen naar art. 41 en 44 van de Kerkorde behandeld. We mogen terugzien op een goede vergadering.

Koninklijke onderscheidingen Br. en zr. Hessel en Coby Visser, zendingswerkers in Botswana, zijn beiden benoemd tot ridder in de orde van Oranje-Nassau. De reden daarvoor is hun jarenlange, bijzondere inzet op diverse maatschappelijke terreinen voor de bevolking van Botswana. Sinds 1984 zijn ze actief als veldmedewerkers bij Wycliffe Bijbelvertalers. In dat ka-

De Wekker | 25-04-2014

der werd de Naro-taal van de San-bevolking bestudeerd en op schrift gesteld en de Bijbel in deze taal vertaald. Dit heeft ook grote sociaal-maatschappelijke gevolgen gehad; de lokale bevolking is zich steeds meer bewust geworden van de mogelijkheden om zelf aan een betere toekomst te werken. Ook zijn Hessel en Coby betrokken bij de opvang van ouderen die buiten de samenleving komen te staan. Zij proberen de allerarmsten te helpen aan voedsel en kleding.

Berichten van de TUA Vervulling vacature Nieuwe Testament In de vacature prof.dr. T.M. Hofman (leerstoel Nieuwe Testament), die DV 13 juni a.s. zijn afscheidscollege houdt, heeft het College van Bestuur van de TUA een tijde­lijke voorziening getroffen voor de komende twee jaar. Het onderwijs en onder­zoek in de nieuwtestamentische vakken zal in de komende periode verdeeld worden tussen dr. M.C. Mulder, wiens aanstelling als universitair docent per 1 augustus a.s. wordt uitgebreid met 0,3 fte voor de nieuwtestamentische vakken, en dr. T.E. van Spanje die als gast­ docent Nieuwe Testament reeds langer bij de TUA betrokken was. Het College van Bestuur, ir. W.J.A. Hanekamp (voorzitter) prof.dr. H.G.L. Peels (rector)

Bijzondere leerstoel Op initiatief van het Bestuur van de Neder­lands Gereformeerde Predikanten­ opleiding (NGP) en in goede samenspraak met het College van Bestuur van de Theologische Universiteit Apeldoorn zal in de loop van 2014 aan deze universiteit een bijzondere leerstoel worden gevestigd, met als hoogleraar dr. Jaap Dekker (Enschede). De NGP gaat uit van de Nederlands Gereformeerde Kerken en verzorgt een deel (ongeveer 20%) van de theologische opleiding en vorming van hen die predikant binnen de NGK wensen te worden; zij vindt onderdak bij de TUA.

De naam van de bijzondere leerstoel zal zijn: ‘Henk de Jong-leerstoel. Bijbel­ onderzoek en identiteit in Nederlands Gereformeerd perspectief.’ De leeropdracht van de bijzondere leerstoel omvat het exploreren en hermeneutisch doordenken van de vragen die het moderne en postmoderne Bijbelonderzoek oproept in relatie tot de christelijke identiteit van de kerk, dit in aansluiting bij en voortbouwend op het werk van drs. Henk de Jong, alsmede het geven van onderwijs hierover om studenten in staat te stellen dit Bijbelonderzoek op kritische en vruchtbare wijze in het eigen verstaan van de Schrift en binnen de eigen confessionele context te verwerken. Op voordracht van het bestuur van de NGP zal dr. Jaap Dekker als bijzonder hoogleraar voor een periode van vijf jaar op de nieuwe leerstoel worden benoemd, met een taakomvang van 0,4 fte. Dr. Dekker, geboren in 1966, is in deeltijd predikant van de Nederlands Gereformeerde Kerk van Enschede en is daarnaast sinds 2005 als kerndocent ‘Bijbelvakken’ verbonden aan de NGP.

Agenda 23 april •O  ntmoetingsmiddag emeritipredikanten en predikants­ weduwen, Fonteinkerk, Bunschoten 3 mei •O  ntmoetingsdag Bewaar het Pand, CGK, Werkendam 10 mei • L CJ Kinderappel -12, Ichtuskerk, Urk 15 mei •B  ondsdag BCGV, Bethelkerk, Sliedrecht

30 mei • Landelijke Kerkendag, Urk 9 juni • Pinksterappèl, Grote Kerk, Weesp 12 – 18 juni • Admissie-examens, TU Apeldoorn 13 juni • Afscheidscollege prof.dr. T.M. Hofman, Grote Kerk, Apeldoorn

17 mei • L CJ Kinderappel -12, CGK Noordeloos •D  iaconaal Symposium, Pniëlkerk, Veenendaal

De Wekker | 25-04-2014

19

De Wekker 15 mrt Op weg 2013_301-Opwekking 04-03-13 11:13 Pagina

Op weg naar Pinksteren

2014: MARTELAREN WERELDWIJD

Dit dagboek van ds. J.M. Mudde is bijzonder geschikt voor het toeleven naar het pinksterfeest. Het boek Efeziërs vormt de leidraad. Paulus schrijft in deze inspirerende brief over de kracht van de Geest en bemoedigt de lezers vreugde te vinden in hun opgestane Heer. Met leesrooster, bezinningsvragen, praktische opdrachten en gebedspunten.

Eén op de 120 christenen komt om vanwege zijn/haar geloof!

Steun huisgemeenten in China

Buijten & Schipperheijn Motief 184 p., € 12,50 – in de boekwinkel – www.buijten.nl

De Vervolgde Kerk verdient uw aandacht. Bovenal uw gebeden. 1,2 miljoen christenen stierven in de achterliggende jaren in China! Uw hulp is dringend nodig.

BESCHERM JOODSE KINDEREN TEGEN TERREUR! De christelijke stichting “Vrienden van het Cheider”

Gedenk hen die in gevangenissen kwijnen

• Zorgt voor beveiliging van de joods-orthodoxe school “het Cheider” in Amsterdam • Keert zich tegen antisemitisme en terreur • Helpt joodse kinderen

U kunt uw gift overmaken op

Maak uw gift over op IBAN: NL22 INGB 0000 419925 of NL08INGB065301463 t.n.v. Vrienden van het Cheider

NL 02 INGB 0000 320 666 t.n.v. Stichting China

Dank u.

www.cheidervrienden.nl

adv. 86x61.indd 1

Postbus 1150 | 3900 BD Veenendaal

19-12-13 20:47

Open avond 13 mei 2014 deeltijdstudies en masters

Pabo Pedagogiek Leraar voortgezet onderwijs

Master Leren en innoveren Master Special educational needs Master Educational leadership

Kijk op www.driestar-hogeschool.nl/open-avond

20

De Wekker | 25-04-2014