educatief aanbod Primair onderwijs 2016 - 2017 wd vernieuod a anb gde verl a aen prijz
Doe de Haka in Museum Volkenkunde Stap in het vliegtuig naar Marokko in Tropenmuseum Junior Leer schilderen als Picasso in het Afrika Museum Maak een muzikale reis door het Tropenmuseum
inhoud
MUSEUM OVER MENSEN ALSTUBLIEFT!
Voor u ligt het educatief aanbod voor het primair onderwijs van het Tropenmuseum, Tropenmuseum Junior (Amsterdam), het Afrika Museum (Berg en Dal) en Museum Volkenkunde (Leiden). Samen vormen deze musea sinds april 2014 Stichting Nationaal Museum van Wereldculturen.
open blik op cultuur
4
tropenmuseum 8
amsterdam
tropenmuseum junioR
amsterdam
20
berg en dal
leiden
praktische informatiE & reserveren
Wij zijn musea over mensen, voor iedereen. Onze wereldomvattende collecties zijn een uitdrukking van de menselijke culturele creativiteit en diversiteit. Onze programma’s bieden aanknopingspunten om bruggen te slaan in onze veranderende samenleving. Met een bezoek aan onze musea versterkt u bij uw leerlingen niet alleen historisch en actueel besef, maar inspireert u ook tot een open blik op de wereld en dragen we gezamenlijk bij aan wereldburgerschap.
WAT ONS WERELDWIJD ALS MENSEN VERBINDT
afrika museum 28 museum volkenkunde
INSPIREREN TOT WERELDBURGERSCHAP
Een bezoek aan onze musea is een reis langs objecten en mensen - door de wereld en de tijd. Er is een toenemende behoefte aan meer onderling begrip, aan meer inzicht in hoe onze levens wereldwijd met elkaar verbonden zijn en hoe we met elkaar kunnen samenleven. Onze educatieve programma’s laten zien wat ons wereldwijd als mensen verbindt. Leerlingen worden actief en persoonlijk betrokken en ze kunnen een verbinding maken met hun eigen leefwereld.
AANSLUITING BIJ HET PRIMAIR ONDERWIJS
40
Het onderwijsaanbod sluit aan bij belangrijke leerdoelen uit het primair onderwijs, zoals kunst & cultuur en mens & maatschappij. Ook zijn er raakvlakken met aardrijkskunde, geschiedenis, godsdienst en de kunstvakken dans, muziek en handvaardigheid. Bij veel programma’s bieden we aanvullend lesmateriaal, ter voorbereiding of verwerking van het museumbezoek. Heeft u een specifiek verzoek? Neem dan gerust contact met ons op; we sluiten graag aan op uw wensen.
57
verlaagde PROGRAMMAPRIJZEN
kerndoelen 58
Omdat we het belangrijk vinden om zoveel mogelijk kinderen te inspireren, hebben we onze onderwijstarieven voor het nieuwe schooljaar 2016 - 2017 verlaagd. U kunt dus vanaf september 2016 veel goedkoper naar onze musea. Daarnaast mogen docenten altijd gratis naar binnen voor een voorbereidend bezoek. Hiervoor kunt u contact opnemen met de afdeling reserveringen. Graag tot ziens!
Mariëlle Pals Hoofd Programma
“Wij bieden kinderen een open blik op de wereld en laten ze ontdekken dat we ondanks de verschillen, toch ook allemaal hetzelfde zijn: mens.”
Open blik op cultuur Culturele diversiteit in het onderwijs
Educatieve programma’s met oog voor culturele diversiteit zijn - in verhouding tot het totale educatieve aanbod in Nederland - qua aantal nog gering. Waarom is het zo belangrijk dat educatieve programma’s voor het onderwijs een cultureel diverse invalshoek hebben?
Wereldburgers
We zijn wereldburgers geworden. Globalisering, massaconsumptie, televisie en internet hebben ons referentiekader verruimd en processen van migratie hebben het straatbeeld van onze steden voorgoed veranderd. Onze opvatting over integratie gaat veranderen en iedereen zal zich aan iedereen moeten aanpassen. Migratie is op zich geen nieuw verschijnsel en Europese steden waren in het verleden ook heterogeen. Maar nooit eerder zijn zoveel mensen in zo’n korte tijd uit zoveel verschillende werelddelen naar WestEuropese steden gekomen, waarbij ze de oude meerderheidsgroep in twee generaties tot een minderheid maakten.
4
Het resultaat van de sterk toegenomen culturele diversiteit duidt antropoloog Steven Vertovec aan met de term superdiversiteit, dat zich manifesteert op alle vlakken: etnisch, taalkundig, cultureel en religieus. Amsterdam is bijvoorbeeld een superdiverse stad geworden en deze superdiversiteit is de realiteit waarin kinderen en jongeren opgroeien.
Actueel lesaanbod
‘Is onze westerse blik op de kunst- en cultuurgeschiedenis nog wel van deze tijd?’, stelt de Amsterdamse Hogeschool voor de Kunsten terecht. Sluiten we nog wel aan op de actualiteit, als we alleen het Westers gedachtengoed en ontwikkelingen in de Westerse kunst en cultuur
behandelen? Willen we dat het lesaanbod aansluit op de actuele leefwereld en dat kinderen en jongeren voorbereid worden op een cultureel gelaagde samenleving, dan moet het onderwijs de blik op kunst en cultuur verbreden.
Burgerschap
Dat de Nederlandse overheid culturele diversiteit een belangrijk onderwerp vindt, blijkt uit de wettelijke verplichting die sinds 2006 aan de scholen wordt gesteld, om aandacht aan burgerschap te besteden. De Nederlandse overheid wil kinderen omgangsvormen bijbrengen die passen in een democratische samenleving, meldt de website van het NCDO, centrum voor Mondiaal Burgerschap.
Waarom is het zo belangrijk dat educatieve programma’s voor het onderwijs een cultureel diverse invalshoek hebben?
Burgerschap stopt niet bij de landsgrenzen. Door globalisering vervagen culturele, politieke en economische grenzen en door migratie wordt de bevolking steeds gevarieerder. Kinderen die deze ontwikkelingen niet leren te begrijpen, lopen het risico zich verloren en bedreigd te voelen. Met als gevolg dat zij zich vijandig opstellen tegen de veranderingen om hen heen, in plaats van de kansen te grijpen die globalisering hen biedt. Onze wereld beperkt zich allang niet meer tot een kleine leefgemeenschap onder de kerktoren. We zijn burgers van Nederland, Europa én de wereld.
Vensters op de Wereld
Uit recente rapporten van de Onderwijsinspectie en de Onderwijsraad blijkt dat scholen niet goed raad weten met de verplichting van aandacht voor burgerschap. Uit het onderzoek ‘Leraren en mondiaal burgerschap’ blijkt dat 53% van de docenten wereldburgerschap wil verwerken in hun lessen, maar dat ze hiervoor onvoldoende tijd hebben. Wereldburgerschap kan bij verschillende vakken aansluiten, bijvoorbeeld bij mensen maatschappijvakken, aardrijkskunde, geschiedenis, economie, talen en kunsten cultuuronderwijs. Wereldburgerschap kan als vakoverstijgend thema worden aangeboden of in de vorm van een project.
Tips voor meer wereldburgerschap
Het NCDO heeft in samenwerking met de Universiteit van Utrecht een canon voor wereldburgerschap ontwikkeld, getiteld ‘Vensters op de Wereld’. Acht hoofdthema’s bieden verschillende invalshoeken voor docenten om lessen mee te ontwikkelen. Het NCDO heeft tevens de Wereldburgerschapsmeter ontwikkeld, een meetlat waarmee scholen inzicht kunnen krijgen in de mate waarop wereldburgerschap zit ingebed in de school en de lessen. Ook SLO, nationaal expertisecentrum leerplanontwikkeling, benadrukt het belang van leren omgaan met culturele diversiteit. In het kader van burgerschapsvorming stelt SLO drie domeinen centraal: democratie, participatie en identiteit. Culturele kennismaking speelt met name een rol in het domein identiteit. Maar ook binnen de andere domeinen komt diversiteit aan de orde, als wezenlijk kenmerk van de democratie en in het actief deelnemen aan de pluriforme samenleving.
Cultureel bewustzijn
Barend van Heusden pleit in zijn onderzoek ‘Cultuur in de Spiegel’ voor een doorlopende leerlijn cultuuronderwijs, een
lijn die verder gaat dan het kennis maken met kunst en cultuur en het vermogen tot cultureel (zelf)bewustzijn centraal stelt. Elk kind en elke jongere beschikt, in iedere leeftijdsfase, over vier cognitieve basisvaardigheden: waarnemen, verbeelden, conceptualiseren en analyseren. Voor iedere leeftijdsfase heeft Van Heusden een profiel ontwikkeld, waarbij de nadruk op één van de vaardigheden verschuift. Het besef dat ieder mens een ander cultureel bewustzijn heeft, een andere kijk op het leven, is voor een democratie van levensbelang. Leren te begrijpen dat
6
je een ander niet begrijpt, en dat dit geen reden is tot paniek, is een vermogen dat in het kunst- en cultuuronderwijs thuishoort en dat wezenlijk lijkt te zijn voor een open blik en een open samenleving. Door kinderen te leren verbeelden, ontwikkel en vergroot je hun gevoel voor wat mogelijk is, zoals het vermogen om je in te leven, of het vermogen dingen van een andere kant te bekijken. Wie in staat is te verbeelden, schrikt minder voor wat anders en onverwacht is en zal minder snel vast komen te zitten in bestaande patronen.
Musea verbreden de blik
Het Tropenmuseum, Museum Volkenkunde en het Afrika Museum zijn bij uitstek dé plek waar leerlingen kunnen leren en ervaren over mensen en culturen. Ze ontdekken dat er verschillen en overeenkomsten zijn en dat het de moeite waard is om je in een ander te verdiepen. Centraal staat het ontdekken van werelden, het verbreden van de blik en het leggen van verbanden tussen de eigen belevingswereld en die van een ander. In de vorm van workshops ontdekken leerlingen vaardigheden, in de doe-
tentoonstellingen van Tropenmuseum Junior ontwikkelen ze cultureel bewustzijn en tijdens de interactieve rondleidingen leren ze samen intensief waar te nemen en hierop te reflecteren. Leren van en met elkaar stimuleert de ontwikkeling van een open blik op cultuur.
Deze tekst is een samenvatting van een eerder verschenen artikel in de CKV-gids en is geschreven door Drs. Irene de Bruin, cultureel antropoloog en kunsteducator.
7
TROPEnMuseum
amsterdam Groep 1 t/m 2 groep 3 t/m 6
het wereld dierenfeest
10
daar zit muziek in
11
groep 3 t/m 8
zelfstandig groepsbezoek stories around the world
12 12
groep 5 t/m 8 wakker worden met boeddha het gezicht van boeddha TROPENMUSEUM TOUR
13 14 14
GROEP 7 T/M 8 thuis in de wereld VAN Voc tot nederlands-indiË rhythm & roots kijktochten
15 16 16 17
volwassenen
17
mooi meegenomen
“Ik vind het lovenswaardig dat het Tropenmuseum laat zien dat onze cultuur en gewoonten kunnen verschillen, maar dat ons menszijn ons bindt.” Jet Bussemaker, openingsspeech Tropenmuseum, 16 oktober 2015
8
Het vernieuwde Tropenmuseum Het Tropenmuseum is gevestigd in een van de mooiste museumgebouwen van Nederland. Het indrukwekkende rijksmonument gelegen aan het Oosterpark, in het hart van Amsterdam Oost, dateert uit 1926. Na een zomer in de steigers opende in oktober 2015 het vernieuwde Tropenmuseum zijn deuren. Wie nu het Tropenmuseum bezoekt kan genieten van de in ere herstelde indrukwekkende centrale Lichthal. De komende jaren blijft het Tropenmuseum vernieuwen. De huidige vaste inrichting op basis van regionale cultuurgebieden zal plaatsmaken voor een vernieuwende, flexibele en thematische benadering waarin interculturaliteit voorop staat.
9
het wereld dierenfeest TROPEnMuseum
rondleiding
daar zit muziek in rondleiding en workshop
Ga mee op een muzikale reis door het Tropenmuseum en luister naar muziekinstrumenten van over de hele wereld. We ontdekken dat muziek al eeuwenlang over de wereld reist en dat muziek vaak een mix is van diverse culturele invloeden. In de aansluitende muziekworkshop maken we kennis met de bijzondere steeldrums uit Trinidad en leren we met elkaar een liedje spelen.
De dieren in het Tropenmuseum geven een feest! In een interactief verhaal speuren de kinderen naar de dieren in het museum en verzamelen ze alle benodigdheden voor het feest. Om alle dieren te vinden maken we een tocht over de wereld. De kleuters kijken, zoeken, zingen, dansen en fantaseren. Het programma eindigt met een vrolijk muziek- en dansfeest voor alle dieren, kinderen en docenten.
10
TROPEnMuseum
“Toen we even geoefend hadden, klonk het echt mooi.” VOOR WIE groep 3 t/m 6 TIJDSDUUR 90 minuten lesmateriaal online op tropenmuseum.nl KERNDOELEN 47, 49 (vergelijking eigen cultuur met buitenlandse, spreiding culturen), 55, 56 (kunstzinnige vorming) PRIJS € 70,- per 15 leerlingen
VOOR WIE groep 1 en 2 TIJDSDUUR 60 minuten lesmateriaal online op tropenmuseum.nl KERNDOELEN 1 (mondeling onderwijs), 41, 54, 56 (kunstzinnige vorming) PRIJS € 45,- per 15 leerlingen
11
wakker worden met boeddha
TROPEnMuseum
TROPEnMuseum
zelfstandig groepsbezoek onBEgeleid bezoek
Het museum bezoeken zonder begeleid programma? Dat kan. Minimaal 2 weken vooraf reserveren is dan wel noodzakelijk: alleen dan kunt u boeken tegen de voordelige onderwijsprijs en kunnen wij u goed ontvangen. Bij een zelfstandig groepsbezoek wordt u opgevangen door een museumdocent. Hij/zij vertelt kort iets over het museum, de geschiedenis en de collectie. Daarna gaat u met uw leerlingen zelfstandig door het museum. U kunt daarbij gebruik maken van onze opdrachtkaarten. Bij een zelfstandig bezoek zorgt u voor minimaal één begeleider op tien leerlingen. VOOR WIE groep 3 t/m 8 TIJDSDUUR 60 minuten KERNDOELEN 38 (culturele diversiteit), 47 (vergelijking eigen cultuur met buitenlandse), 54, 55, 56 (kunstzinnige oriëntatie) PRIJS € 30,- per 30 leerlingen
rondleiding
stories around the world engelstalig programma
Stories Around the World is een Engelstalig programma dat is ontwikkeld in samenwerking met en voor alle internationale basisscholen. Het programma richt zich op het vertellen van verhalen waarbij de leerlingen aandachtig kijken naar bijzondere objecten in het museum. De leerlingen zijn veel zelf aan het woord en ontdekken samen dat een voorwerp vaak een bijzonder verhaal vertelt: over mensen, culturen en over het object zelf. Stories Around the World is een aanvulling op het International Primary Curriculum (IPC) en het International Baccalaureate Primary Years Programme (IB PYP). VOOR WIE groep 3 t/m 8 TIJDSDUUR groep 3 en 4: 60 minuten groep 5 t/m 8: 90 minuten lesmateriaal online op tropenmuseum.nl PRIJS € 45,- (60 min.) / € 70, (90 min.) per 15 leerlingen
12
Boeddha’s zien we in huiskamers en tuincentra, maar wat weten we eigenlijk van Boeddha? Zijn levensverhaal is heel bijzonder. Wist jij dat Boeddha geboren werd als ‘Prins Siddharta’? Nadat hij onder een boom 49 dagen en nachten mediteerde om zo het antwoord te vinden op het lijden in de wereld werd hij wakker. Na dit ‘spiritueel ontwaken’ noemde hij zichzelf Boeddha. In dit programma maken we verder kennis met het levensverhaal van Boeddha en ontdekken we op hoeveel plaatsen het boeddhisme nog steeds leeft. De thema’s van het boeddhisme worden gekoppeld aan hedendaagse vraagstukken en ons eigen leven. De rondleiding kan worden uitgebreid met de workshop Het gezicht van Boeddha (tekenen).
VOOR WIE groep 5 t/m 8 TIJDSDUUR 60 minuten lesmateriaal online op tropenmuseum.nl KERNDOELEN 47, 49 (vergelijking eigen cultuur met buitenlandse, spreiding culturen), 54, 55, 56 (kunstzinnige vorming) PERIODE programma wordt aangeboden van september 2016 t/m januari 2017 PRIJS € 45,- per 15 leerlingen
13
TROPEnMuseum
het gezicht van boeddha workshop
Wat valt op aan een Boeddhabeeld? Zijn gezicht met een halve glimlach, de gesloten ogen? Of de manier waarop hij zit en hoe hij zijn handen houdt? En heeft dit een betekenis? In deze workshop kijken we aandachtig naar verschillende beelden van Boeddha. Onder begeleiding van een vakdocent leren we meer over boeddhistische tekentradities en gaan we ook zelf aan de slag met potlood en papier.
“Culturen kwamen tot leven door mooie verhalen en voorwerpen. Erg leerzaam en leuk!”
thuis in de wereld
TROPEnMuseum
interactief programma
VOOR WIE groep 5 t/m 8 TIJDSDUUR 90 minuten KERNDOELEN 36, 38, 40, 43 (cultuur verschillen), 48, 50 (kijken naar kunst) PRIJS € 150,- per 30 leerlingen
tropenmuseum tour rondleiding
Achter elk voorwerp in het Tropenmuseum zit een verhaal. In deze tour ontdekken we aan de hand van verschillende objecten hoe mensen wereldwijd bezig zijn met universele menselijke thema’s, zoals rouwen, vieren, versieren, bidden of vechten. We ontdekken een wereld waarin mensen ondanks hun verschillen toch ook veel met elkaar gemeen hebben. VOOR WIE groep 5 t/m 8 TIJDSDUUR 60 minuten KERNDOELEN 47, 49 (vergelijking eigen cultuur met buitenlandse, spreiding culturen) 56 (kunstzinnige vorming) PRIJS € 45,- per 15 leerlingen
14
Mensen kunnen zich overal ter wereld thuis voelen, maar voor iedereen betekent dat iets anders. Wat heb jij nodig om je thuis te voelen? Wat neem je mee als je maar drie voorwerpen van thuis mee mag nemen? Aan de hand van museale collectie en persoonlijke verhalen komen onderwerpen als cultuur, rituelen, geloof, thuis en migratie aan bod. Er wordt niet alleen gepraat, in deze rondleiding wordt ook geroken, gekeken, gevoeld en geluisterd.
VOOR WIE groep 7 en 8 TIJDSDUUR 90 minuten lesmateriaal online op tropenmuseum.nl KERNDOELEN 36 (rol van de burger) 47, 49 (vergelijking eigen cultuur met buitenlandse, spreiding culturen), (wereld)burgerschap PRIJS € 70,- per 15 leerlingen
15
TROPEnMuseum
TROPEnMuseum
kijktochten
VAN VOC TOT NEDErLANDSINDIe
onBEgeleid bezoek
Zelfstandig met een klas het Tropenmuseum bezoeken? Kies dan voor een Kijktocht. Bij een zelfstandig groepsbezoek wordt u opgevangen door een museumdocent. Hij/zij vertelt kort iets over het museum, de geschiedenis en de collectie. Daarna gaan de leerlingen met de Kijktocht in de hand zelfstandig op ontdekkingstocht door het museum. Tien vragen en opdrachten sporen de leerlingen aan om beter te kijken en na te denken over wat ze zien.
rondleiding
Hoe komt het Tropenmuseum aan die mooie collectie uit Indonesië? En waarom gebruiken ze in Indonesië Nederlandse woorden? In deze actieve rondleiding staat het Nederlands koloniaal verleden centraal. Van de VOC als eerste multinational ter wereld, de handel in kruiden en specerijen tot aan de onafhankelijkheidsstrijd in Indonesië. Samen met de museumdocent ontdekken we de gedeelde geschiedenis van Indonesië en Nederland. VOOR WIE groep 7 en 8 TIJDSDUUR 60 minuten KERNDOELEN 47, 49 (vergelijking eigen cultuur met buitenlandse, spreiding culturen), 51, 52, 53 (oriëntatie op de wereld, tijd). Canonvensters: VOC, Indonesië PRIJS € 45,- per 15 leerlingen
INDIA Paarden, goden en Gandhi Leerlingen verdiepen zich in Indiase kleding, kijken goed naar de dansende god Shiva en weten na deze kijktocht dat Gandhi een heel eenvoudig spinnewiel had. NIEUW-GUINEA Voorouders, maskers en krokodillen Leerlingen ontdekken hoe inwoners van Nieuw-Guinea met hun voorouders omgaan, bekijken boten die geen boten zijn en leren hoe potten een gezicht kregen.
“Het programma past perfect bij onze geschiedenislessen.”
rhythm & roots
VOOR WIE groep 7 en 8 TIJDSDUUR 60 minuten periode programma wordt aange boden t/m december 2016 KERNDOELEN 47 (vergelijking eigen cultuur met buitenlandse), 54, 55, 56 (kunstzinnige oriëntatie) PRIJS € 45,- per 15 leerlingen
16
VOOR WIE groep 7 en 8 TIJDSDUUR 60 minuten LESMATERIAAL online op tropenmuseum.nl KERNDOELEN 47, 49 (vergelijking eigen cultuur met buitenlandse, spreiding culturen), 56 (kunstzinnige vorming) PRIJS € 30,- per 30 leerlingen
“als je beteR kijkt dan zie je ook meer.”
rondleiding
Welke muziekstromingen zijn er en wat is hun onderlinge verbondenheid? Aan de hand van instrumenten, film- en muziekfragmenten worden we meegenomen op een muzikale reis. We ontdekken de invloed van Afrika op de muziekgeschiedenis. Aan het einde weten we hoe Afrikaanse en Caribische roots een belangrijke bijdrage leverden aan muzikale stromingen als Jazz, Reggae, Soul, Hiphop en Rap.
AFRIKA Vissen, tweelingen en kralen van papier Leerlingen ontdekken hoe in Mali boubous worden gemaakt, waarom een Malinese doodskist de vorm van een vis heeft en maken kennis met Sigi de buffel. In verband met de herinrichting van het Tropenmuseum is deze kijktocht alleen beschikbaar in 2016.
mooi meegenomen
taal- en ouderbetrokkenheid Mooi Meegenomen is een bijzonder lesprogramma voor volwassenen dat zich richt op Nederlandse taalverwerving en spreekvaardigheid. Het past uitstekend in het programma Taal- en Ouderbetrokkenheid van de gemeente Amsterdam. In Mooi Meegenomen draait alles om voorwerpen en verhalen. De deelnemers nemen ook
zelf een voorwerp mee van huis. Dat kan iets zijn wat ze heel mooi vinden, wat hen dierbaar is of wat kenmerkend is voor de cultuur uit het land van herkomst. In het museum delen we met elkaar het persoonlijke verhaal achter het voorwerp en ontdekken zo hoe mensen wereldwijd verbonden zijn.
VOOR WIE volwassenen en deelnemers aan het programma Taal en Ouderbetrokkenheid taalniveau: A0 tot B2 TIJDSDUUR 120 minuten lesmateriaal online op tropenmuseum.nl PRIJS € 65,- per 10 deelnemers (incl. consumptie in Grand Café De Tropen)
17
TROPEnMuseum
AANBOd tropenmuseum pAG
PROGRAMMA
groep
1
2
3
4
5
6
7
8
kerndoelen
PRIJS
10
Het wereld dierenfeest
1, 41, 54, 56
€ 45,- per 15 leerlingen
11
Daar zit muziek in
47, 49, 55, 56
€ 70,- per 15 leerlingen
12
Zelfstandig groepsbezoek
38, 47, 54, 55, 56
€ 30,- per 30 leerlingen
12
Stories around the World
-
€ 45 / 70,- per 15 leerlingen*
13
Wakker worden met Boeddha
47, 49, 54, 55, 56
€ 45,- per 15 leerlingen
14
Het gezicht van Boeddha
36, 38, 40, 43, 48, 50
€ 150,- per 30 leerlingen
14
Tropenmuseum Tour
47, 49, 56
€ 45,- per 15 leerlingen
15
Thuis in de Wereld
36, 47, 49
€ 70,- per 15 leerlingen
16
Van VOC tot NL-Indië
47, 49, 51, 52, 53
€ 45,- per 15 leerlingen
16
Rhythm & Roots
47, 54, 55, 56
€ 45,- per 15 leerlingen
17
Kijktochten
47, 49, 56
€ 30,- per 30 leerlingen
17
Mooi Meegenomen
-
€ 65,- per 10 deelnemers
programma voor volwassenen
* tijdsduur: 60 / 90 minuten
• Bovenstaande prijzen zijn inclusief museumentree en gelden per aangegeven aantal leerlingen. Uiteraard kunt u met meer leerlingen bij ons terecht. Docenten krijgen gratis toegang.
“een kennismaking met andere culturen maakt kinderen wereldwijs.”
•
Voor speciaal onderwijs gelden andere tarieven, zie pagina 57.
•
Kijk voor het aanbod van Tropenmuseum Junior op pagina 27.
•
Boek online via het reserveringsformulier of neem contact op met de afdeling reserveringen:
[email protected] / 088-0042 840.
19
amsterdam
“Wie over de drempel stapt, waant zich werkelijk in Marokko. Een bezoek is een belevenis vol exotische kleuren en geuren. Reformatorisch Dagblad, 22 oktober 2015
Het eerste kindermuseum van nederland Tropenmuseum Junior is het kindermuseum van het Tropenmuseum, speciaal voor kinderen van 6 t/m 13 jaar. Het museum werd in 1975 opgericht en is daarmee het oudste kindermuseum van Nederland. Het staat bekend om het aansprekende museumconcept: zien, aanraken, beleven en meedoen. Als je Tropenmuseum Junior binnenkomt, stap je in een andere wereld. Het is een ware beleving waarbij alle zintuigen worden geprikkeld. Je leert door te doen. Ga mee op reis en ervaar het zelf!
20
ziezo marokko
TROPEnMuseum junior
reis mee met esmaa, fatima, nasrdin en yousef Culturele identiteit, wereldburgerschap. Wat is dat eigenlijk? In de nieuwe doe-tentoonstelling ZieZo Marokko vertellen Fatima, Esmaa, Nasrdin en Yousef over hun leven, over het land van hun ouders, over wat ze in Marokko ontdekt hebben en wat hen inspireert. Kun je hier en daar, vroeger en nu, allemaal in je dragen? Kun je horen bij een land waar je niet bent opgegroeid? Waar haal je inspiratie om te worden wie je bent? In ZieZo Marokko ontdekken kinderen de rijkdom en diversiteit van de Marokkaanse cultuur en de verbinding tussen Marokko en Nederland. Aan de hand van persoonlijke verhalen, eigentijdse hands-on collectie en sociale activiteiten maken kinderen een (levens)reis. Persoonlijke begeleiders moedigen hen aan na te denken over wie ze zelf zijn, over hun eigen identiteit en die van anderen. Naast de doe-tentoonstelling in het museum is er ook de ZieZo Marokko-bus die afreist naar bassischolen in Nederland. Het is voor het eerst dat Tropenmuseum Junior naar scholen toegaat en buiten de museummuren een educatief programma verzorgt.
“Dit was de leukste dag van de hele wereld!”
ziezo marokko TROPEnMuseum junior
TROPEnMuseum junior
VOOR WIE groep 3 t/m 8 TIJDSDUUR 90 minuten lesmateriaal • foto- en verhalenboek: 1 per leerling + leerkracht • voorbereidend spel: ‘Wat is thuis?’ EXTRA leerlijn- en creatieve lessen op tropenmuseumjunior.nl KERNDOELEN 1, 2, 3, 9 (mondeling onderwijs), 26 (rekenen/ wiskunde), 35, 37, 38, 49 (oriëntatie op jezelf en de wereld), 54, 56 (kunstzinnige oriëntatie) AANTAL 30 of 60 (2 klassen samenvoegen is mogelijk) PRIJS € 150,- per klas + € 3,- per leerling (boek + materiaalkosten) € 275,- voor 2 samengevoegde klassen + € 3,- per leerling (boek + materiaalkosten)
theatraal activiteitenprogramma
“ZieZo Marokko is een fantastische combinatie van leren, samen lol hebben, verhalen vertellen en activiteiten doen!”
Met een ZieZo Marokko-ticket maak je een actieve groepsreis. Het vliegtuig staat klaar, instappen maar! Onderweg maken we kennis met Esmaa, Fatima, Nasrdin, Yousef en hun gidsen. Zij laten je meemaken wat ze zelf ontdekt hebben in Marokko, het land van hun ouders. We volgen hun spoor door de medina - een doolhof van straatjes. Daarna gaan we zelf aan de slag met mozaïek, mode, kalligrafie of thee en koekjes. Als herinnering maken we een ZieZo Marokko-filmpje om aan iedereen door te sturen. In dit programma wordt hands-on-collectie verbonden met verhalen en activiteiten. Zowel de Marokkaanse cultuur als de thema’s migratie en thuis voelen komen aan de orde. Reis mee en laat je verrassen!
22
“Ik vond het super leuk en ik weet nu meer over mijn Marokkaanse klasgenoot.” 23
TROPEnMuseum junior
“Medewerkers van Marokkaanse afkomst maken van elk schoolbezoek een beleving die beklijft.”
Ziezo marokkobus TROPEnMuseum junior
programma op school
De ZieZo Marokko-bus van Tropenmuseum Junior komt ook naar de school toe! Deze bus maakte een spannende reis door Marokko: op zoek naar de lekkerste harira (soep) en de mooiste verhalen van families. De reizigers komen met deze bus het schoolplein oprijden en vertellen over ontmoetingen en ontdekkingen. We bereiden met elkaar onze eigen harira, maken een mozaïektapijt, oefenen met Arabische kalligrafie en ontcijferen tekens van de Amazigh. De school blijft achter met de geuren, kleuren en smaken van Marokko. Een unieke kans op een bijzonder schoolproject! Ter voorbereiding ziet de klas vijf korte vlogs (filmpjes) over deze reis. Bij drie filmpjes volgt aan het eind een leuke opdracht. Dan is de klas er klaar voor!
VOOR WIE groep 3 t/m 8 TIJDSDUUR 90 minuten voorbereiding 5x een filmpje van 5 minuten + 3 korte opdrachten NOODZAKELIJK 3 hulpouders en gymzaal of grote aula KERNDOELEN 1, 2, 3, 9 (mondeling onderwijs), 35, 37, 38, 49 (oriëntatie op jezelf en de wereld), 54, 56 (kunstzinnige oriëntatie) DAG programma wordt alleen aangeboden op dinsdag AANTAL 60 (2 klassen) per programma maximaal 2 programma’s per dag (120 leerlingen) PRIJS € 750,- per dag (120 leerlingen, 1 locatie), incl. reis- en materiaalkosten
AANBOd pag
PROGRAMMA
groep
1
2
3
4
TROPEnMuseum junior
tropenmuseum junior 5
6
7
8
KERNDOELEN
PRIJS
22
ZieZo Marokko
1, 2, 3, 9, 26, 35, 37, 38, 49, 54, 56
€ 150,- per klas + € 3,- per leerling
26
ZieZo Marokko-bus
1, 2, 3, 9, 35, 37, 38, 49, 54, 56
€ 750,- per 120 leerlingen
•
Bovenstaande prijzen zijn inclusief museumentree (indien van toepassing) en gelden per aangegeven aantal leerlingen. Uiteraard kunt u met meer leerlingen bij ons terecht. Docenten krijgen gratis toegang.
•
Voor speciaal onderwijs gelden andere tarieven, zie pagina 57.
•
Boek online via het reserveringsformulier of neem contact op met de afdeling reserveringen:
[email protected] / 088-0042 840.
“Amy had niet gedacht dat Marokkaanse thee zó zoet was, en dat de koekjes zO lekker waren. Mariam zag de stad voorbijkomen waar haar familie is geboren. Sabrine kan het bijna niet geloven: ‘Hij praat Berbers, dat is mijn taal’, roept ze opgetogen.”
Trouw, 4 november 2015
26
27
afrika museum
berg en dal Groep 1 t/m 2 groep 1 t/m 8
feest van koning leeuw
30
afrikaanse verhalen 31 bouwen & wonen 31 afrikaanse muziek 32 zelfstandig groepsbezoek 32 bodypercussie 33
groep 5 t/m 8 raar of waar? schilderen als picasso afrikaans koken carnaval
34 35 35 36
GROEP 7 T/M 8 op de versiertoEr maskers versier jezelf
37 37 38
“Het is een combinatie tussen binnen/buiten, rust/bewegen, kijken/doen: super!”
“Afrikaanse dorpen met zo authentiek mogelijk ingerichte woningen staan garant voor een selfie die alle Facebook-vrienden de wenkbrauwen naar de haargrens doet verhuizen.” AD Magazine, 22 augustus 2015
28
van afrikaanse verhalen tot carnaval Het Afrika Museum ligt in de bosrijke en heuvelachtige omgeving van Berg en Dal, bij Nijmegen. Het bestaat uit een binnen- én buitenmuseum. In het museum vind je authentieke voorwerpen, die vertellen over de gebruiken en gewoonten van verschillende Afrikaanse volkeren. In het unieke buitenmuseum maak je kennis met de traditionele architectuur van volkeren uit Ghana, Lesotho, Mali, Kameroen en Benin. Van Afrikaanse verhalen, muziek en koken tot Schilderen als Picasso en Carnaval: je vindt het in het Afrika Museum!
29
feest van koning leeuw afrika museum
begeleid programma
afrika museum
afrikaanse verhalen voorstelling
Afrikaanse verhalen gaan over vroeger en nu, over waarden en normen, over rituelen en gebruiken en over relaties en familiebanden. Afrikaanse vertellers zitten niet met een boek op schoot; ze zingen, dansen, beelden uit en maken muziek. De verteller maakt het verhaal nooit alleen, dus al snel zingt, danst en speelt iedereen mee! VOOR WIE groep 1 t/m 8 TIJDSDUUR 30 - 45 minuten KERNDOELEN 1 (mondeling onderwijs), 56 (kunstzinnige oriëntatie) PRIJS € 200,- per 60 leerlingen
“De kinderen waren ontzettenD geïnteresseerd, vroegen honderduit En ook ik heb veel nieuwe dingen geleerd!”
bouwen & wonen
rondleiding en workshop
Een eerste kennismaking met het museum en kunst. Koning Leeuw viert zijn verjaardag, maar waar zijn alle gasten? In een interactief verhaal gaan de leerlingen op zoek naar de dieren in het museum. Dat is nog niet zo makkelijk, want ze zijn verstopt in allerlei kunstwerken. Als alle dieren zijn gevonden, gaan we samen naar het verjaardagsfeest van Koning Leeuw waar we ons lekker kunnen uitleven.
30
VOOR WIE groep 1 en 2 TIJDSDUUR 45 minuten lesmateriaal U ontvangt per mail een lesbrief met voorbereidende les en instructies KERNDOELEN 1 (mondeling onderwijs), 41 (natuur en techniek) 54, 56 (kunstzinnige oriëntatie) PRIJS € 45,- per 15 leerlingen
Bouw samen van klei een Afrikaans dorp! We starten met een korte rondleiding door een dorp in het buitenmuseum en gaan daarna zelf aan de slag. We ontdekken spelenderwijs de verschillen tussen Europese en Afrikaanse bouwmaterialen en ervaren dat het klimaat en de natuurlijke omgeving grote invloed hebben. De werkvorm en inhoud zijn afhankelijk van het leerjaar. VOOR WIE groep 1 t/m 8 TIJDSDUUR 90 minuten KERNDOELEN 44 (natuur en techniek), 47 (ruimte), 56 (kunstzinnige oriëntatie) PRIJS € 75,- per 15 leerlingen
31
afrika museum
afrikaanse muziek workshop
bodypercussie
afrika museum
workshop
In deze workshop maken we met verschillende ritmes en instrumenten zelf een Afrikaans muziekstuk. De werkvorm en inhoud zijn afhankelijk van het leerjaar. De kleuters werken met kleine instrumentjes, stem en hun lichaam. De middenbouw onderzoekt met instrumenten de geluiden en bewegingen van de Afrikaanse natuur en leerlingen van de bovenbouw wekken door goed samen te werken met behulp van onder andere stem en lichaam het regenwoud tot leven.
zelfstandig groepsbezoek
VOOR WIE groep 1 t/m 8 TIJDSDUUR 60 minuten KERNDOELEN 54, 56 (kunstzinnige oriëntatie) PRIJS € 70,- per 40 leerlingen
onbegeleid BEZOEK
Het museum bezoeken zonder begeleid programma? Dat kan. Minimaal 2 weken vooraf reserveren is dan wel noodzakelijk: alleen dan heeft u recht op de voordelige onderwijsprijs en kunnen wij u goed ontvangen. Bij een zelfstandig groepsbezoek wordt u opgevangen door een museumdocent. Hij/zij vertelt kort iets over het museum, de geschiedenis en de collectie. Daarna gaat u met uw leerlingen zelfstandig door het museum. U kunt daarbij gebruik maken van een van onze kijktochten. Bij een zelfstandig bezoek zorgt u voor minimaal één begeleider op zeven leerlingen. VOOR WIE groep 1 t/m 8 TIJDSDUUR 60 minuten KERNDOELEN 38 (culturele diversiteit), 47 (vergelijking eigen cultuur met buitenlandse), 54, 55, 56 (kunstzinnige oriëntatie) DAG woensdag en vrijdag PRIJS € 30,- per 30 leerlingen
32
“De muziekworkshop was fantastisch. Erg goed op niveau voor onze leerlingen.” Ken je de krachtbeelden in het museum? Die zitten vol met spijkers, kralen, schelpen, veren en zelfs sloten zodat ze beschermen en het kwaad afweren. Wist je dat je eigen lichaam ook een krachtbeeld kan zijn? Door te klappen, stampen, zingen en slaan, geef je je lichaam kracht én maak je ook nog eens muziek! Daar heb je geen trommels of andere instrumenten voor nodig. Samen met de klas maken we een krachtig muziekstuk dat veel energie geeft.
VOOR WIE groep 1 t/m 8 TIJDSDUUR 45 minuten KERNDOELEN 54, 56 (kunstzinnige oriëntatie) PRIJS € 90,- per 100 leerlingen
33
raar of waar? afrika museum
rondleiding
afrika museum
“wat een prachtige verzameling hebben jullie. voor de kinderen kwam afrika ‘tot leven’...”
schilderen als picasso
rondleiding en workshop Wat heeft Picasso met Afrikaanse kunst te maken? Veel! In zijn kubistische periode liet Picasso zich vaak inspireren door Afrikaanse beelden en maskers. In dit programma treden we in de voetsporen van Picasso. Samen met een museumdocent bekijken we kunstvoorwerpen uit Afrika. Daarna maken we als een echte kunstenaar een schets van ons favoriete object en werken dit uit tot een schilderij.
“De workshop zit heel sterk in elkaar, ik heb verschillende leerlingen écht zien groeien tijdens deze activiteit.”
VOOR WIE groep 5 t/m 8 TIJDSDUUR 90 minuten lesmateriaal U ontvangt per mail een lesbrief met voorbereidende les KERNDOELEN 54, 55, 56 (kunstzinnige oriëntatie) PRIJS € 75,- per 15 leerlingen
afrikaans koken workshop
Hoe ruikt een Afrikaanse keuken? In deze workshop maken we kennis met typisch Afrikaanse kruiden, gerechten en bereidingswijzen. Onder begeleiding van een Afrikaanse kokkin maken we een aantal kleine Afrikaanse gerechtjes en eten die natuurlijk ook op.
In deze rondleiding hoor je een heleboel zin én onzin. De museumdocent vertelt van alles over de achtergrond van verschillende voorwerpen, maar is dat verhaal nou raar of toch waar? Aan jou de taak om waarheid van leugens te onderscheiden.
34
VOOR WIE groep 5 t/m 8 TIJDSDUUR 45 minuten KERNDOELEN 1 (mondeling onderwijs), 47 (ruimte), 56 (kunstzinnige oriëntatie) PRIJS € 45,- per 15 leerlingen
VOOR WIE groep 5 t/m 8 TIJDSDUUR 90 minuten KERNDOELEN 4 (schriftelijk onderwijs), 56 (kunstzinnige oriëntatie) PERIODE programma wordt aangeboden van april t/m oktober PRIJS € 100,- per 15 leerlingen
35
carnaval afrika museum
op de versiertoer rondleiding en workshop
rondleiding en workshop
In het zuiden van Nederland kunnen we niet aan het carnaval ontsnappen: de wereld staat op zijn kop. Maar wist je dat dit soort gemaskerde tradities over de hele wereld bestaan? Alle rangen en standen vallen even weg: de boer wordt koning, de burgemeester wordt bedelaar en de macht wordt in zijn hemd gezet. In dit programma bezoeken we onder begeleiding van de museumdocent de tijdelijke tentoonstelling Carnaval. Daarna maken we zelf een carnavalsmasker. Wat wil ik verbergen en wat of wie zou ik graag willen zijn?
afrika afrikamuseum museum
VOOR WIE groep 5 t/m 8 TIJDSDUUR 90 minuten lesmateriaal U ontvangt per mail een lesbrief met voorbereidende les KERNDOELEN 49 (ruimte), 56 (kunstzinnige oriëntatie) periode programma wordt aangeboden van november 2016 t/m maart 2017 PRIJS € 75,- per 15 leerlingen
Wist je dat religies over de wereld reizen? In deze workshop maken we kennis met goden die vanuit Afrika naar Haïti gereisd zijn. Deze goden zijn de mensen goed gezind, maar je moet wel weten hoe je ze moet benaderen. Ze laten zich graag verleiden met bijvoorbeeld hun lievelingskleuren en -materialen. Help het geluk een handje en maak een kunstvoorwerp voor de god van jouw keuze. Verleid hem of haar met de juiste kleuren, materialen en vormen en misschien komen je wensen en dromen wel uit! VOOR WIE groep 7 en 8 TIJDSDUUR 90 minuten lesmateriaal U ontvangt per mail een lesbrief met voorbereidende les KERNDOELEN 49 (ruimte), 52 (tijd), 54, 56 (kunstzinnige oriëntatie) PRIJS € 75,- per 15 leerlingen
“de reacties die het museum bij de kinderen losmaakte waren geweldig.”
maskers
rondleiding en workshop In Afrika spelen maskers een belangrijke rol bij veel rituelen. In de rondleiding zien we niet alleen heel mooie, maar ook heel lelijke maskers. Waarom zou je expres iets lelijks maken? De museumdocent legt het uit. Daarna maken we in de workshop met gips een afdruk van ons eigen gezicht. We versieren het masker met kleuren, materialen en vormen die onze talenten, krachten en karakter laten zien. VOOR WIE groep 7 en 8 TIJDSDUUR 90 minuten lesmateriaal U ontvangt per mail een lesbrief met voorbereidende les KERNDOELEN 47 (ruimte), 54, 56 (kunstzinnige oriëntatie) PRIJS € 75,- per 15 leerlingen
36
37
versier jezelf afrIka museum
rondleiding en workshop
Overal in de wereld maken mensen zichzelf mooi. Hoe ze dat doen, kan nogal verschillen. Hoe jij jezelf mooi maakt, vertelt iets over jou. Welke kleuren je mooi vindt. Of je van uitbundig of juist van ingetogen houdt. Tijdens een interactieve rondleiding met opdrachten ontdekken we hoe mensen uit verschillende culturen zichzelf versieren. Na de rondleiding gaan we een kledingstuk ontwerpen en versieren. Laat zien wie je bent! VOOR WIE groep 7 en 8 TIJDSDUUR 90 minuten lesmateriaal U ontvangt per mail een lesbrief met voorbereidende les KERNDOELEN 54, 55, 56 (kunstzinnige oriëntatie) PERIODE programma wordt aangeboden vanaf mei 2017 PRIJS € 75,- per 15 leerlingen
38
AANBOd afrika museum PAG
PROGRAMMA
GROEP
1
2
3
4
5
6
7
8
kerndoelen
PRIJS*
30
Feest van Koning Leeuw
1, 41, 54, 56
€ 45,- per 15 leerlingen
31
Afrikaanse verhalen
1, 56
€ 200,- per 60 leerlingen
31
Bouwen & Wonen
44, 47, 56
€ 75,- per 15 leerlingen
32
Afrikaanse muziek
54, 56
€ 70,- per 40 leerlingen
32
Zelfstandig groepsbezoek
38, 47, 54, 55, 56
€ 30,- per 30 leerlingen
33
Bodypercussie
54, 56
€ 90,- per 100 leerlingen
34
Raar of Waar?
1, 47, 56
€ 45,- per 15 leerlingen
35
Schilderen als Picasso
54, 55, 56
€ 75,- per 15 leerlingen
35
Afrikaans koken
4, 56
€ 100,- per 15 leerlingen
36
Carnaval
49, 56
€ 75,- per 15 leerlingen
37
Op de Versiertoer
49, 52, 54, 56
€ 75,- per 15 leerlingen
37
Maskers
47, 54, 56
€ 75,- per 15 leerlingen
38
Versier jezelf
54, 55, 56
€ 75,- per 15 leerlingen
• Bovenstaande prijzen zijn inclusief museumentree en gelden per aangegeven aantal leerlingen. Uiteraard kunt u met meer leerlingen bij ons terecht. Docenten krijgen gratis toegang. •
Voor speciaal onderwijs gelden andere tarieven, zie pagina 57.
•
Boek online via het reserveringsformulier of neem contact op met de afdeling reserveringen:
[email protected] / 088-0042 900.
39 39
museum volkenkunde
leiden
Groep 1 t/m 2 dieren en dansen hoe bouw je een boot? groep 3 fantastische dieren feest bij de indianen
42 42
groep 4
44 45 45 46
spelen met schaduw op reis door indonesiË van boeddha tot samourai mooi gemaakt
43 44
groep 5 t/m 6 wat columbus nog niet wist
47
groep 6 t/m 7 handelaar bij de voc superkrachten van de wereld
48 48
groep 6 t/m 8 hoe teken ik een boeddha? eindeloos tekenen doe de haka! heldere klanken uit bali sierlijke moves uit bali het ritme van de djembÉ stampende beats uit afrika
49 49 50 51 51 52 52
GROEP 7 T/M 8 van brahman tot ramadan versier jezelf
53 53
groep 8
54
roots, rhythm & rap
“Kriebels in mijn buik. Echt een aanrader voor iedereen die van de wereld en reizen houdt!” TripAdvisor, 11 oktober 2015
“dit museum brengt je echt dichter bij andere culturen. er is zo veel te zien en te leren.”
menselijke verhalen Museum Volkenkunde is gevestigd in een monumentaal gebouw aan de Singel in Leiden, op vijf minuten loopafstand van het centraal station. Je bereikt het museum via de tuin, waarin de metershoge totempaal je welkom heet. Het museum heeft regelmatig wisselende exposities en toont in de vaste tentoonstelling objecten uit acht cultuurgebieden. Voorwerpen die stuk voor stuk een menselijk verhaal vertellen. Van Oceanië tot de Noordpoolgebieden en van Mekka tot Leiden: je komt er alles over te weten in Museum Volkenkunde.
TripAdvisor, 18 augustus 2015
40
41
museum volkenkunde
dieren en dansen
rondleiding en workshop Een draak met schubben, een aapje met lange armen, de kop van een jaguar. Deze en nog vele andere dieren komen we tegen op een spannende speurtocht door het museum. Welke ken je al? Welke nog niet? Bestaan ze echt? Waar leven ze? Na het speuren, is het tijd om te dansen. Hoe beweegt een leguaan, een adelaar of een mythische tijger? Doe mee en dans als een dier!
hoe bouw je een boot?
RONDLEIDING MET OPDRACHTEN Met een boeg uit de Molukken en een mast met een neushoornvogel in de top bouw je een boot waarmee je via Oceanië naar Groenland vaart. Onderweg bekijken we verschillende bootmodellen. Waarom staat er een huisje op het dek van een boot? En waarom bouwden mensen een boot met twee voorkanten? In Groenland ontdekken we hoe een kayak wordt gemaakt. Buiten in de museumtuin liggen twee hele bijzondere boten van de Maori uit Nieuw-Zeeland. Aan het einde van het programma weten we precies waar al deze boten van zijn gemaakt en hoe.
VOOR WIE groep 1 en 2 TIJDSDUUR 90 minuten lesmateriaal online op volkenkunde.nl KERNDOELEN 1, 12 (Nederlands), 44 (natuur en techniek), 56 (kunstzinnige oriëntatie) PRIJS € 70,- per 15 leerlingen
42
“Edoardo was fantastisch, de kinderen hingen aan zijn lippen en aten uit zijn hand.”
fantastische dieren
museum volkenkunde
rondleiding met opdrachten
VOOR WIE groep 1 en 2 TIJDSDUUR 90 minuten lesmateriaal online op volkenkunde.nl KERNDOELEN 1, 12 (Nederlands), 47 (ruimte), 54, 56 (kunstzinnige oriëntatie) 57, 58 (bewegingsonderwijs) PRIJS € 70,- per 15 leerlingen
“Mijn leerlingen wilden nieT meer naar huis, en dat lijkt mij het grootste compliment!” Samen met Toejoe de draak gaan we op verhalenjacht. We ontmoeten een krokodil met poten op z’n rug, een watermonster, een god met een olifantenhoofd en nog veel meer fantastische dieren. Zo ontdekken we dat de voorwerpen in het museum allemaal hun eigen verhaal hebben. Tijdens het programma krijgen we inzicht in wat een museum is en wat de taken van een museum zijn.
VOOR WIE groep 3 TIJDSDUUR 90 minuten lesmateriaal online op volkenkunde.nl KERNDOELEN 1, 12 (Nederlands), 56 (kunstzinnige oriëntatie) PRIJS € 70,- per 15 leerlingen
43
museum volkenkunde
museum volkenkunde
feest bij de indianen
op reis door indonesie
Hoe ziet volgens jou een indiaan eruit? Tijdens dit programma ontdekken we dat er heel veel verschillende indianen zijn en dat zij vroeger ook verschillend leefden. Je zwemt als zalm naar de noordwestkust van Noord-Amerika waar een huismodel staat met een totempaal ervoor. De indianen die hier wonen vieren hun bijzondere feest in dit soort huizen, het potlachfeest. Dat feest gaan wij ook vieren; met maskers, verhalen, dansen en muziekinstrumenten van de indianen van de noordwestkust.
Hoe is het eigenlijk om in een tropisch eilandenrijk te wonen? We stappen in een Molukse boot, waarmee we langs een aantal eilanden van Indonesië varen. Daar zien we houten voorouderbeelden, prachtige krissen en het grote stenen beeld van de god met het olifantenhoofd. Twee kinderen worden aangekleed in de traditionele kleding van het eiland Java. Andere kinderen maken samen muziek en toveren klanken uit de instrumenten van het gamelanorkest of bespelen een wayang-pop in een verhaal over Kantjil het dwerghertje.
rondleiding en feest
VOOR WIE groep 3 TIJDSDUUR 90 minuten lesmateriaal online op volkenkunde.nl KERNDOELEN 1, 12 (Nederlands), 47 (ruimte), 54, 56 (kunstzinnige oriëntatie), 57, 58 (bewegingsonderwijs) PRIJS € 70,- per 15 leerlingen
rondleiding en workshop
“De kinderen vonden het geweldig en wat een leuke voorstelling hebben ze samen met de begeleiders gegeven!”
spelen met schaduw
RONDLEIDING en workshop Waar licht is, is schaduw. Tijdens dit programma experimenteren we met de werking van schaduw. Dit doen we met wayang-poppen uit Indonesië. Eerst bekijken we een aantal verschillende soorten wayang-poppen. Waar zijn ze van gemaakt? Waarom hebben ze stokjes aan hun armen? Daarna bedenken we zelf een verhaal en laten we de schaduw van onze wayang-poppen over het doek dansen. Wie ben jij: de reuzenkoning of de mooie prinses, het ondeugende dwerghertje of een gevaarlijke tijger? VOOR WIE groep 4 TIJDSDUUR 90 minuten lesmateriaal online op volkenkunde.nl KERNDOELEN 1, 12 (Nederlands), 42, 44, 45 (natuur en techniek), 54, 56 (kunstzinnige oriëntatie) PRIJS € 70,- per 15 leerlingen
44
VOOR WIE groep 4 TIJDSDUUR 90 minuten lesmateriaal online op volkenkunde.nl KERNDOELEN 1, 12 (Nederlands), 47, 50 (ruimte), 53 (tijd), 54, 56 (kunstzinnige oriëntatie) PRIJS € 70,- per 15 leerlingen
van boeddha tot samourai RONDLEIDING en workshop
Op onze rondreis door de afdeling Japan treden we in de voetsporen van Hollanders die honderden jaren geleden in Japan woonden om handel te drijven. We zien de voorwerpen die zij vroeger hebben meegenomen naar Nederland. Zo krijg je een kijkje in een Japans keukentje uit die tijd. Ook komen we oog in oog te staan met een samourai krijger. En: we leren wat we moeten doen als we worden uitgenodigd voor een theeceremonie. Ook brengen we een bezoek aan een tempel voor Boeddha en vouwen we een figuur van papier in een korte origami workshop. VOOR WIE groep 4 TIJDSDUUR 90 minuten lesmateriaal online op volkenkunde.nl KERNDOELEN 1, 12 (Nederlands), 38 (mens en samenleving), 47, 50 (ruimte), 53 (tijd), 56 (kunstzinnige oriëntatie) PRIJS € 70,- per 15 leerlingen
45
mooi gemaakt opdrachten en workshop
wat columbus nog niet wist
museum volkenkunde
museum volkenkunde
“Het lesprogramma zit goed in elkaar, is afwisselend en de duur was ook prima.”
rondleiding met opdrachten
Toen Columbus Amerika ontdekte, ontmoette hij mensen die hij ‘indianen’ noemde. Wie is eigenlijk die indiaan? Klopt ons beeld van dé indiaan wel? Zien alle indianen er hetzelfde uit en leven zij allemaal op dezelfde manier? Tijdens dit programma maken we kennis met indianen uit verschillende regio’s. Op onze tocht door het museum ontdekken we van alles over de kleding, de huizen en de eetgewoonten van verschillende indianenvolken. Na afloop weten we of dé indiaan wel of niet bestaat.
VOOR WIE groep 5 en 6 TIJDSDUUR 90 minuten lesmateriaal online op volkenkunde.nl KERNDOELEN 1, 12 (Nederlands), 50 (ruimte), 51, 52 (tijd), 56 (kunstzinnige oriëntatie) PRIJS € 70,- per 15 leerlingen
“de lesstof past perfect bij de belevingswereld van de kinderen. een mooie afwisseling van luisTeren, kijken en zelf doen!”
Op zoek naar sieraden en lichaamsversieringen uit verschillende windstreken. We ontdekken van alles over de materialen waarvan de voorwerpen zijn gemaakt. Hoe je deze kunt bewerken, hoe je ze kunt wegen, wat de kenmerken zijn. Na het uitvoeren van de opdrachten bij de voorwerpen, is het tijd om zelf iets moois te gaan maken: een hoofdband van de Maori. Welke techniek gebruik je hiervoor? Hoe zorg je dat deze goed past? We verlaten het museum met een mooi gemaakte hoofdband op!
46
VOOR WIE groep 4 TIJDSDUUR 90 minuten lesmateriaal online op volkenkunde.nl KERNDOELEN 4, 12 (Nederlands), 44 (natuur en techniek), 56 (kunstzinnige oriëntatie) PRIJS € 85,- per 15 leerlingen
47
museum volkenkunde
museum volkenkunde
handelaar bij de voc
hoe teken ik een boeddha?
Tijdens dit programma kruip je in de huid van een handelaar, een opperbevelhebber of een arts in dienst van de VOC. Wat voor problemen kwam je tegen? Welke keuze zou jij maken? En wat zou jouw functie zijn in een moderne multinational? In het museum kun je de kris bewonderen die Stadhouder Willem IV kreeg toen hij opperbevelhebber was van de VOC. Bij porselein uit China hoor je het verhaal van een gezonken schip vol porselein. Ook breng je een bezoek aan het eilandje Deshima, de handelspost van de VOC in Japan.
Deze workshop vindt plaats in de Boeddhazaal waar je beelden bestudeert en natekent. Wat valt je op aan een Boeddhabeeld? Zijn langgerekte oorlellen, de bijzondere handhoudingen, de kleine krulletjes op zijn hoofd… Met aanwijzingen van beeldend kunstenaar en vakdocent Tineke Jacbos maak jij een mooie persoonlijke compositie.
rondleiding voc spel
“Een origineel, uitdagend en LEERZAAM programma.”
superkrachten van de wereld inleiding en speurtocht
VOOR WIE groep 6 en 7 TIJDSDUUR 90 minuten lesmateriaal online op volkenkunde.nl KERNDOELEN 1, 12 (Nederlands), 50 (ruimte), 51, 52, 53 (tijd), 56 (kunstzinnige oriëntatie) PRIJS € 70,- per 15 leerlingen
workshop
“Mijn leerlingen en ik vonden het een super museumbezoek!”
eindeloos tekenen
In dit programma zetten we al onze zintuigen op scherp! Luisteren, kijken, speuren, voelen en doen: het komt allemaal aan bod als we ons verdiepen in een andere cultuur. Bij de inleiding laat de museumdocent voorwerpen rondgaan; wat ontdek jij door te voelen? Daarna gaan we op speurtocht door het museum om zelf een Superkracht te verdienen. Dit programma werkt goed in combinatie met één van de actieve muziek-, dans- of tekenworkshops. Ontdek zelf het ritme van de Afrikaanse djembé of doe de Haka!
In deze creatieve tekenworkshop wordt een islamitisch sterpatroon getekend en geschilderd. De les wordt verzorgd door beeldend kunstenaar en vakdocent Tineke Jacobs. De leerlingen werken individueel, maar werken ook samen door middel van overleg. Hierdoor ontstaat een doorlopend sterpatroon dat op school als groepswerk tentoon kan worden gesteld.
VOOR WIE groep 6 en 7 TIJDSDUUR 45 minuten lesmateriaal online op volkenkunde.nl KERNDOELEN 1, 2, 4, 12 (Nederlands) 37, 38 (mens en samenleving) 47, 9 (ruimte) PRIJS € 45,- per 15 leerlingen
VOOR WIE groep 6 t/m 8 TIJDSDUUR 45 minuten KERNDOELEN 54, 56 (kunstzinnige oriëntatie) TIP combineer een workshop met een ander programma PRIJS € 180,- per 30 leerlingen
48
VOOR WIE groep 6 t/m 8 TIJDSDUUR 45 minuten KERNDOELEN 54, 56 (kunstzinnige oriëntatie) TIP combineer een workshop met een ander programma PRIJS € 90,- per 30 leerlingen
workshop
49
doe de haka! museum volkenkunde
workshop
museum volkenkunde
heldere klanken uit bali workshop
Onder begeleiding van gamelandocent Henry Nagelberg spelen we op een instrument van het gamelanorkest. Deze instrumenten hoor je nooit alleen, maar altijd in samenspel. Het gamelanorkest heeft zijn oorsprong in het Balinese hindoeïsme. Binnen dit geloof ligt de nadruk niet op het individu, maar op het collectief. Het draait in deze workshop dus om samenwerking! Een combinatie met een workshop Balinese dans (Sierlijke moves uit Bali) is mogelijk.
“Een prachtig museum met een erg goed educatief aanbod!”
De imponerende Haka, een krijgsdans van de oorspronkelijke bewoners uit Nieuw-Zeeland, de Maori’s, is een combinatie van zang en dans. Zelfs het nationale rugbyteam, The All Blacks, voert deze dans uit voor hun wedstrijden, om zo hun tegenstanders angst in te boezemen. Op het ritme van stampende voeten, wordt met de ogen gerold en de tong uitgestoken tot een dreigend geheel. Hoe dit precies gaat en met welke woorden, leren we tijdens deze workshop.
50
VOOR WIE groep 6 t/m 8 TIJDSDUUR 45 minuten lesmateriaal online op volkenkunde.nl KERNDOELEN 54, 56 (kunstzinnige oriëntatie) TIP combineer een workshop met een ander programma PRIJS € 70,- per 19 leerlingen
sierlijke moves uit bali workshop
Gehuld in kleurrijke sarongs oefenen we een eenvoudige Balinese dans. Elke beweging heeft een eigen betekenis die dansdocente Yvonne van Beukering aan ons uitlegt. Op het eiland Bali is het hindoeïsme de belangrijkste godsdienst. De Balinese dans is eigenlijk een ritueel voor hindoeïstische goden en onlosmakelijk verbonden met de cultuur en religie van het eiland. Traditioneel wordt deze dans begeleid door de muziek van de Balinese gamelan. Een combinatie met een workshop Balinese gamelan (Heldere klanken uit Bali) is mogelijk. VOOR WIE groep 6 t/m 8 TIJDSDUUR 45 minuten KERNDOELEN 54, 56 (kunstzinnige oriëntatie), 57, 58 (bewegingsonderwijs) TIP combineer een workshop met een ander programma PRIJS € 90,- per 30 leerlingen
VOOR WIE groep 6 t/m 8 TIJDSDUUR 45 minuten KERNDOELEN 54, 56 (kunstzinnige oriëntatie) 57, 58 (bewegingsonderwijs) TIP combineer een workshop met een ander programma PRIJS € 90,- per 30 leerlingen
51
museum volkenkunde
museum volkenkunde
het ritme van de djembe
van brahman tot ramadan
Afrikaanse djembé staat voor aanstekelijke ritmes. Muziekdocent John May leert ons de basisslagen op de djembé en uiteindelijk spelen we samen een Afrikaans ritme. De kunst is om met elkaar te klinken als één grote trom. Een energieke workshop met een geweldig eindresultaat!
Wat weet jij over het boeddhisme, het hindoeïsme en de islam? Met behulp van objecten in Museum Volkenkunde worden veel vragen beantwoord. We komen oog in oog te staan met Ganesha, de olifantengod, maken kennis met de Boeddha en we ontdekken waarom Mekka zo’n belangrijke plek is volgens de islam. We sluiten af in de Boeddhazaal. Hier wordt het verhaal van prins Siddhartha verteld, de historische Boeddha. Dit programma kan uitgebreid worden met de tekenworkshop Hoe teken ik een Boeddha of Eindeloos Tekenen, een Balinese dansof gamelan workshop.
workshop
rondleiding met opdrachten
VOOR WIE groep 6 t/m 8 TIJDSDUUR 45 minuten KERNDOELEN 54, 56 (kunstzinnige oriëntatie) TIP combineer een workshop met een ander programma PRIJS € 90,- per 30 leerlingen
stampende beats uit afrika workshop
Afrikaanse dans is veel meer dan vrij bewegen op muziek. In Afrika maken de mensen via dans contact met goden en voorouders. Ook vertellen ze verhalen met dans. Er wordt gedanst op feesten en begrafenissen maar zeker ook gewoon voor de lol. Met opzwepende muziek voert dansdocent Regilio Sedoc ons mee naar warm en kleurrijk Afrika. De dansbewegingen, waarbij je je hele lichaam gebruikt, brengen je in nauw contact met moeder aarde. VOOR WIE groep 6 t/m 8 TIJDSDUUR 45 minuten lesmateriaal online op volkenkunde.nl KERNDOELEN 54, 56 (kunstzinnige oriëntatie) 57, 58 (bewegingsonderwijs) TIP combineer een workshop met een ander programma PRIJS € 90,- per 30 leerlingen
52
VOOR WIE groep 7 en 8 TIJDSDUUR 90 minuten lesmateriaal online op volkenkunde.nl KERNDOELEN 1, 2, 4, 12 (Nederlands), 38 (mens en samenleving), 47, 49 (ruimte), 56 (kunstzinnige oriëntatie) PRIJS € 70,- per 15 leerlingen
“de workshop was suuuperleuk!”
versier jezelf
rondleiding en workshop Overal in de wereld maken mensen zichzelf mooi. Hoe ze dat doen, kan nogal verschillen. Hoe jij jezelf mooi maakt, vertelt iets over jou. Welke kleuren je mooi vindt. Of je van uitbundig of juist van ingetogen houdt. Tijdens een interactieve rondleiding met opdrachten ontdekken we hoe mensen uit verschillende culturen zichzelf versieren. Daarna gaan we een kledingstuk voor onszelf ontwerpen en versieren. Laat zien wie je bent! VOOR WIE groep 7 en 8 TIJDSDUUR 90 minuten lesmateriaal online op volkenkunde.nl KERNDOELEN 1, 12 (Nederlands), 34 (natuur en techniek), 54, 56 (kunstzinnige oriëntatie) PRIJS € 85,- per 15 leerlingen
53
roots, rhythm & rap museum volkenkunde
opdrachten en workshop
Veel muziek die we horen heeft zijn oorsprong in… Afrika! Tijdens deze muzikale reis gaan we op zoek naar de roots, de wortels, van de muziek. De huidige rap en hiphopcultuur komt voort uit de blues en kent zijn oorsprong in de slavernij-geschiedenis. We gaan zelf in een groepje aan de slag met informatie en een vragenblad. En wat is een muziekprogramma zonder muziek? Samen leren we ook ritmes te spelen op de djembé!
54
VOOR WIE groep 8 TIJDSDUUR 90 minuten lesmateriaal online op volkenkunde.nl KERNDOELEN 1, 2, 12 (Nederlands), 47, 50 (ruimte), 51, 52 (tijd), 54, 56 (kunstzinnige oriëntatie) PRIJS € 70,- per 15 leerlingen
museum volkenkunde
AANBOd museum volkenkunde PAG
PROGRAMMA
GROEP
1
2
3
4
5
6
7
8
kerndoelen
PRIJS*
42
Dieren en Dansen
1, 12, 47, 54, 56, 57, 58
€ 70,- per 15 leerlingen
42
Hoe bouw je een boot?
1, 12, 44, 56
€ 70,- per 15 leerlingen
43
Fantastische Dieren
1, 12, 56
€ 70,- per 15 leerlingen
44
Feest bij de indianen
1, 12, 47, 54, 56, 57, 58
€ 70,- per 15 leerlingen
44
Spelen met Schaduw
1, 12, 42, 44, 45, 54, 56
€ 70,- per 15 leerlingen
45
Op reis door Indonesië
1, 12, 47, 50, 53, 54, 56
€ 70,- per 15 leerlingen
45
Van Boeddha tot Samourai
1, 12 , 38, 47, 50, 53, 56
€ 70,- per 15 leerlingen
46
Mooi Gemaakt
4, 12, 44, 56
€ 85,- per 15 leerlingen
47
Wat Columbus nog niet wist
1, 12, 50, 51, 52, 56
€ 70,- per 15 leerlingen
48
Handelaar bij de VOC
1, 12, 50, 51, 52, 53, 56
€ 70,- per 15 leerlingen
48
Superkrachten van de wereld
1, 2, 4, 12, 37, 38, 47, 49
€ 45,- per 15 leerlingen
49
Hoe teken ik een Boeddha?
54, 56
€ 90,- per 30 leerlingen
49
Eindeloos tekenen
54, 56
€ 180,- per 30 leerlingen
50
Doe de Haka!
54, 56, 57, 58
€ 90,- per 30 leerlingen
51
Heldere klanken uit Bali
54, 56
€ 70,- per 19 leerlingen
51
Sierlijke moves uit Bali
54, 56, 57, 58
€ 90,- per 30 leerlingen
52
Het ritme van de djembé
54, 56
€ 90,- per 30 leerlingen
52
Stampende beats uit Afrika
54, 56, 57, 58
€ 90,- per 30 leerlingen
53
Van Brahman tot Ramadan
1, 2, 4, 12, 38, 47, 49, 56
€ 70,- per 15 leerlingen
53
Versier jezelf
1, 12, 34, 54, 55, 56
€ 85,- per 15 leerlingen
54
Roots, Rhythm & Rap
1, 2, 12, 47, 50, 51, 52, 54, 56
€ 70,- per 15 leerlingen
• Bovenstaande prijzen zijn inclusief museumentree en gelden per aangegeven aantal leerlingen. Uiteraard kunt u met meer leerlingen bij ons terecht. Docenten krijgen gratis toegang. • Voor speciaal onderwijs gelden andere tarieven, zie pagina 57. • Boek online via het reserveringsformulier of neem contact op met de afdeling reserveringen:
[email protected] / 088-0042 830.
55
praktische informatie & reserveren verlaagde PROGRAMMAPRIJZEN
Wij vinden het belangrijk om zoveel mogelijk kinderen te inspireren tot een open blik op de wereld. Met ingang van het nieuwe schooljaar 2016 - 2017 hebben we besloten onze programmaprijzen te verlagen. U kunt dus vanaf september 2016 goedkoper naar onze musea.
VOORDELIG VERVOER
Bovo Tours biedt scholen in de regio van Amsterdam en Leiden korting op het busvervoer naar het Tropenmuseum en Museum Volkenkunde. Kijk voor meer informatie op: bovotours.nl Amsterdamse basisscholen kunnen voor hun bezoek aan het Tropenmuseum gebruik maken van de gratis Cultuurbus. Kijk voor meer informatie op: cultuurbusamsterdam.nl
GRATIS BEZOEK DOCENTEN
Docenten kunnen gratis onze musea bezoeken om zich voor te bereiden op een bezoek met hun klas. Graag van tevoren uw komst aanmelden bij de afdeling reserveringen.
LESMATERIAAL
Op onze websites kunt u divers lesmateriaal vinden ter voorbereiding of verwerking van onze onderwijsprogramma’s.
CULTUURLEERLIJNEN REGIO LEIDEN
Samen met de Cultuureducatiegroep en de zes grote musea in Leiden zijn er doorlopende cultuurleerlijnen ontwikkeld voor alle leerjaren van het primair onderwijs. Hieronder vallen ook de voormalige programma’s van Museum en School, een vertrouwd aanbod voor Leiden en omgeving. Via de website cultuureducatiegroep.nl vindt u het aanbod bij de verschillende cultuurleerlijnen. Hier kunt u uw groep inschrijven en ondersteuning krijgen bij het samenstellen van een passende leerlijn.
SPECIAAL ONDERWIJS
Wij ontvangen regelmatig leerlingen uit het speciaal onderwijs. Voor het speciaal onderwijs werken we met kleinere groepen (10 leerlingen per museumdocent), zodat we een betere begeleiding kunnen geven. Zodoende ligt de prijs van deze programma’s iets hoger dan de reguliere prijzen. Voor een exacte prijsberekening kunt u contact opnemen met de afdeling reserveringen.
AANMELDEN NIEUWSBRIEF
Abonneer u via onze websites op de digitale educatie nieuwsbrief en blijf op de hoogte van nieuwe programma’s en de laatste ontwikkelingen.
RESERVEREN TROPENMUSEUM / TROPENMUSEUM JUNIOR
[email protected] 088-0042 840 www.tropenmuseum.nl www.tropenmuseumjunior.nl AFRIKA MUSEUM
[email protected] 088-0042 900 www.afrikamuseum.nl MUSEUM VOLKENKUNDE
[email protected] 088-0042 830 www.volkenkunde.nl ONLINE RESERVERINGSFORMULIER Voor het boeken van uw schoolbezoek kunt u ook gebruik maken van het online reserveringsformulier op onze websites.
57
KERNDOELEN Nederlands 1 De leerlingen leren informatie te verwerven uit gesproken taal. Ze leren tevens die informatie, mondeling of schriftelijk, gestructureerd weer te geven. 4 De leerlingen leren informatie te achterhalen in informatieve en instructieve teksten, waaronder schema’s, tabellen en digitale bronnen. Oriëntatie op jezelf en de wereld – Mens en Samenleving 38 De leerlingen leren hoofdzaken over geestelijke stromingen die in de Nederlandse multiculturele samenleving een belangrijke rol spelen, en ze leren respectvol om te gaan met verschillen in opvattingen van mensen. Oriëntatie op jezelf en de wereld – Natuur en Techniek 41 De leerlingen leren over de bouw van planten, dieren en mensen en over de vorm en functie van hun onderdelen. 44 De leerlingen leren bij producten uit hun eigen omgeving relaties te leggen tussen de werking, de vorm en het materiaalgebruik. Oriëntatie op jezelf en de wereld – Ruimte 47 De leerlingen leren de ruimtelijke inrichting van de eigen omgeving te vergelijken met die in omgevingen elders, in binnen- en buitenland, vanuit de perspectieven landschap, wonen, werken, bestuur, verkeer, recreatie, welvaart, cultuur en levensbeschouwing. 49 De leerlingen leren over de mondiale ruimtelijke spreiding van bevolkingsconcentraties en godsdiensten, van klimaten, energiebronnen en van natuurlandschappen. Oriëntatie op jezelf en de wereld – Tijd 52 De leerlingen leren over kenmerkende aspecten van verschillende tijdvakken. Kunstzinnige oriëntatie 54 De leerlingen leren beelden, taal, muziek, spel en beweging te gebruiken, om er gevoelens en ervaringen mee uit te drukken en om er mee te communiceren. 55 De leerlingen leren op eigen werk en dat van anderen te reflecteren. 56 De leerling verwerft enige kennis over en krijgt waardering voor aspecten van cultureel erfgoed.
58
Blijf op de hoogte en meld u aan vooR onze educatie nieuwsbrief via onze websites
amsterdam
berg en dal
leiden