DOCENTEN HANDLEIDINGEN

DOCENTEN HANDLEIDINGEN BRIDGE IN EEN FLITS 1 LES 1-12 BRIDGE IN EEN FLITS 2 LES 1-12 Op http://www.bridge.nl/bridgedocenten/1429-downloads-voor-bridgedocenten staan de bijbehorende PowerPoint-presentaties

November 2013

INHOUDSOPGAVE Flits 1 12 lessen Les 1: De Regels ...................................................................................................................................... 9 Les 2: De Opening .................................................................................................................................. 13 Les 3: Afspelen ....................................................................................................................................... 17 Les 4: Antwoorden ................................................................................................................................. 21 Les 5: Uitkomen ..................................................................................................................................... 25 Les 6: In Gesprek ................................................................................................................................... 29 Les 7: Strategie ...................................................................................................................................... 35 Les 8: Tussenbieden .............................................................................................................................. 39 Les 9: Defensie ....................................................................................................................................... 45 Les 10: De 1SA Opening ........................................................................................................................ 49 Les 11: Hoog In De Boom ...................................................................................................................... 55 Les 12: Slotdrive .................................................................................................................................... 61

Flits 2 12 lessen Les 1: Een Man met een Plan ................................................................................................................ 69 Les 2: The Bloody Limit ......................................................................................................................... 74 Les 3: Uitgekiend uitkomen .................................................................................................................. 79 Les 4: Gestoord Bieden ......................................................................................................................... 84 Les 5: Plan B ........................................................................................................................................... 88 Les 6: Prioriteiten ................................................................................................................................... 93 Les 7: De Snit ......................................................................................................................................... 99 Les 8: Het Rode Kaartje ....................................................................................................................... 103 Les 9: Samenwerken ............................................................................................................................ 109 Les 10: Naar Slem ................................................................................................................................ 117 Les 11: De Verbinding ......................................................................................................................... 123 Les 12: Conventies .............................................................................................................................. 129

Errata Flits 1 en Flits 2 (september 2012) Flits 1 lesboekje correctie Blz 45

1e alinea ♠5 en ♠2 zijn goed voor twee slagen,

Blz 50

motto onderaan de bladzijde: Speel alleen een honneur voor als je de onderliggende honneurs ook hebt

Blz 64

1♣/♦----2♣/♦ = 6-9 punten Dit moet zijn: 1♣------1SA = 6-9 punten en geen vierkaart in ♦/♥/♠ 1♣------2SA = 10-11 punten en geen vierkaart in ♦/♥/♠ en 1♦-------2♦ = 6-9 punten 1♦-------3♦ = 10-11 punten

blz 91

2e voorbeeld biedt Zuid 1♠ i.p.v 1♥

Flits 2

Blz 18

Zijn 1♦ bod is ongelimiteerd, moet zijn 1♥

Blz 28

Wat is de beste uitkomst tegen een 4♥ contract? Moet zijn 4♠ contract

Blz 64

lezers van bridge Flits 2 moet zijn bridgeflits 1

Blz 73

Laatste regel klaverensnit i.p.v. hartensnit

2

DOCENTEN HANDLEIDING BRIDGE IN EEN FLITS 1

(12 LESSEN) Naschrift september 2014 De Powerpoint-presentaties zijn aangepast, daardoor kunnen de kopieën van dia’s anders zijn. Ga er vanuit dat de Powerpoints goed zijn. Tafelopdrachten staan in een apart document

3

TEN GELEIDE Bridge in een flits is een andere cursus dan andere. Doel is niet om de leerlingen aan de hand te nemen en ze stapje voor stapje kennis te laten maken met het spel. Voor veel mensen met een latente interesse in bridge is dat een te lang traject en eigenlijk is het ook niet meer van deze tijd. Het streven van Flits is om leerlingen direct aan het bridgen te krijgen. Klassieke ‘drempels’ om het spel te gaan spelen zijn weggenomen. ‘Geen tijd’, is het meest gehoorde excuus van mensen van middelbare leeftijd. Het leren van de spelregels kan echter binnen een kwartier. Het grote struikelblok is vervolgens het leren van een biedsysteem. Dankzij Berry’s Internet Club (BIC) valt echter al te genieten van bridge als wedstrijdsport zonder dat je een biedsysteem kent. En je kunt spelen op elk moment van de dag dat het je uitkomt. Een mooiere ‘warmmaker’ is niet denkbaar. Wat betekent deze ontwikkeling voor de bridgeleraar? In Flits speelt de eerste les een sleutelrol. Idealiter is dit een kennismakingsles, die geïnteresseerden gratis of voor een gering bedrag kunnen volgen. De les beperkt zich tot een uitleg van de regels en moet vooral leuk zijn. Vervolgens kunnen de leerlingen per direct in wedstrijdvorm gaan spelen op BIC. Dit is mogelijk dankzij het vraagteken in de bidding-box. Er is geen enkele kennis van bieden nodig om met de computer als partner in een speelbaar contract te komen en vervolgens je krachten te meten met andere beginnende bridgers. Het is mijn overtuiging dat deze mogelijkheid weer vijftigers, veertigers en dertigers voor het spel kan interesseren. Een geheel nieuwe doelgroep dus om aan te boren. Dit wil uiteraard niet zeggen dat Flits louter voor die groep is geschreven. Niet voor niets bevat deze map twee handleidingen, een voor zes lessen en een voor twaalf lessen. Het is aan u als leraar om te bepalen welk tempo het beste is voor de groep aan wie u les geeft. Ook ouderen vinden het leuk om meteen al een wedstrijd te kunnen spelen. Dus hen zal een flitscursus eveneens aanspreken. Hetzelfde zal gelden voor het lesboek. Waar veel leerboeken uitblinken in saaiheid sprankelt Flits, dankzij de opzet, de schrijfstijl, de anekdotes en de lay-out. Jongeren, die nauwelijks nog lezen, kunnen de inhoud gemakkelijk ‘scannen’. En voor de echte lezer valt er veel te leren en te genieten. Door elk onderwerp tot één pagina te beperken ben ik er denk ik in geslaagd om tot de kern van het spel door te dringen. Wel staan er daardoor veel minder voorbeelden en al helemaal geen oefeningen in het lesboek. Die zijn allemaal in deze docentenhandleiding terecht gekomen. De lessen Na de eerste les heeft de leraar de keuze hoe verder te gaan. De klassieke methoden op de markt hebben voor oudere doelgroepen hun waarde bewezen. Wie dat wil kan ook met Flits het ‘langzame’ pad bewandelen. Wel valt te verwachten dat het vanaf dag 1 spelen van wedstrijdbridge zal leiden tot een steilere leercurve. Het maakt een wereld van verschil of je na de eerste les een week duimendraaiend hebt zitten wachten op de volgende les of dat je zeven dagen hebt gespeeld. Leerlingen zullen ook vol vragen zitten. Het is raadzaam om daar tijdens de les een kwartiertje voor uit te trekken. Waak echter voor al te gedetailleerde antwoorden die ver op de stof vooruitlopen, en weeg mee of de gestelde vraag voor de hele groep interessant en te volgen is. Een belangrijke rol in de cursus is weggelegd voor de oefenspellen. In mijn visie is het creëren van sociale interactie binnen de groep een van de belangrijkste taken van de bridgeleraar. Het sociale aspect heeft het bridgespel groot gemaakt en wie alleen op de computer speelt gaat op termijn toch weer verloren voor het spel. BIC is een belangrijk instrument om drempelvrees weg te nemen, maar kan geen substituut worden voor fysieke clubs. De stap naar een ‘echte’ vereniging gaat een stuk gemakkelijker als de leerlingen onderling aansluiting hebben gevonden. Die aansluiting kan worden bevorderd door oefenspellen in wedstrijdvorm met wisselende tegenstanders te laten spelen. Dat kan via de ‘Franse’ methode: twee spellen per ronde en OW gaan een tafel hoger of lager. Iedereen blijft dan in zijn eigen windrichting en krijgt evenveel ‘te doen’. De oefenspellen zijn overigens volledig toegesneden op de onderwerpen uit de betreffende les.

5

Software Zowel bij Flits1 als bij Flits2 is een CD met oefenmateriaal beschikbaar. Aangezien de leerlingen direct al kunnen spelen op BIC rijst misschien de vraag wat de meerwaarde is van de ondersteunende software. Om te beginnen zijn de oefenspellen op de CD gecomponeerd; ze hebben een pointe die hoort bij in de les behandelde onderwerpen. Verder krijgt de leerling tijdens het bieden ‘begeleiding’; als een gekozen bod foutief is wordt dat gemeld met een toelichting waarom het bod niet goed is. Maar er is meer. Elk biedonderwerp uit de cursus kan op de CD tot in het eindeloze worden geoefend, met automatisch gegenereerde problemen. De gebruiker kan bijvoorbeeld de Jacoby transfer net zo lang oefenen totdat hij de conventie kan dromen. Dit valt te vergelijken met het oefenen van je slagenrepertoire in tennis door de bal eindeloos tegen een muurtje te slaan. Niet zo leuk als het spelen van een wedstrijd, wel effectief om je spel te verbeteren. Tijdsduur De flitscursus wordt in deze handleiding aangeboden in een lange versie van 12 lessen en een korte versie van 6 lessen. In de laatste versie wordt er na de eerste les telkens per les een bieden een speelonderwerp behandeld. Ik heb er bewust voor gekozen om niet het klassieke pad van ‘eerst spelen, dan bieden’ te bewandelen. Niet alleen omdat er al een overvloed van dergelijke cursussen op de markt is, maar vooral omdat dit tot gevolg heeft dat je niet echt snel leert bridgen. Het bieden uitstellen is verdedigbaar in een traject met leerlingen waarvan je weet dat ze dat geduld kunnen opbrengen. Flits wil echter ook ongeduldige doelgroepen aanboren. Biedsysteem Niet alleen de opzet van de cursus, maar ook het te leren biedsysteem maakt Flits uniek. Ik heb gekozen voor vijfkaart hoog en zwakke twee, wat bijna vloeken in de kerk is in bridgelesgevend Nederland. Waarom? Omdat ik een begin wil maken met het dichten van het gapende gat tussen wedstrijdbridge en recreatiebridge. Zolang leraren en lesboeken een systeem aanleren dat afwijkt van wat in de wereld van het wedstrijdbridge usance is, wordt dat gat alleen maar groter. En didactisch zie ik geen bezwaren, integendeel. Ter onderbouwing: Vijfkaart hoog In bridge zijn hoge kleuren belangrijker dan lage kleuren. Het vinden van een achtkaart fit in harten of schoppen is prioriteit nummer 1 van het bieden. Met vijfkaart hoog wordt de 5-3 fit direct ontdekt, terwijl dat in standaard Acol voor beginners praktisch onmogelijk is. Het feit dat de 1♣ opening geen vierkaart garandeert is minder bezwaarlijk dan sommige didactici willen doen voorkomen. Neem het steunen. Allereerst wordt met een fit in een lage kleur sowieso al doorgezocht naar een fit in een hoge kleur. Daarnaast leren de cursisten dat 1♦-1SA logischerwijs een klaverkleur toont (anders was 1♥, 1♠ of 2♦ geboden). Nu geldt voor 1♣-1SA hetzelfde. Ik heb overigens niet de intentie om beginners regelmatig 1♣ te laten openen op een driekaart of doubleton. Sterker nog, in de handleiding staat geen enkel spel waarin ze dat moeten doen. En ook op BIC zal dat in het eerste leerjaar niet gebeuren. Dat specifieke onderdeeltje van de biedtheorie is van later zorg. Zwakke twee Een zwak punt in beginnerscursussen is het focussen op honneurpunten en het verwaarlozen van de waarde van lange kleuren. Flits brengt daar verandering in. Gedurende het hele boek wordt er op gehamerd dat lange kleuren een geweldige meerwaarde zijn, mits die kleur troef wordt. En dat je er dus veel aan gelegen moet zijn om dat te bewerkstelligen. Het aanleren van de zwakke twee en zwakke sprongvolgbiedingen ondersteunt dat. Daarnaast is een groot voordeel van deze afspraak dat alle sprongbiedingen in het hokje ´preëmptief´ terecht komen.

6

Toelichting: 1.

West Noord Oost 1♣

Zuid 3♦

2.

West Noord Oost 1♥

Zuid 3♦

Het is voor een beginner uitermate lastig om te begrijpen en te onthouden dat 3♦ in biedverloop 1 zwak is en in biedverloop 2 sterk. In Flits zijn alle sprongbiedingen zwak. Hoe hoog je biedt hangt af van a) de lengte van je kleur en b) hoe hoog je durft. Niet iedereen zal er even blij mee zijn dat ik op pagina 134 suggereer dat je in een dolle bui 3♣ mag openen op een zeskaart, omdat 2♣ niet als zwakke twee beschikbaar is. Het is echter wel de kijk op het bridgespel die ik flitslezers wil meegeven: niet blind regeltjes volgen maar ook durven experimenteren. Tot slot De discussie of vijfkaart hoog geschikt of ongeschikt is voor beginners is in mijn ogen een achterhoedegevecht. Bij een eerste cursus is het enige wat telt dat de leerlingen het spel leuk gaan vinden. In het verleden stond de leraar er wat dat betreft grotendeels alleen voor. Bridge in een flits in combinatie met Berry’s Internet Club is de ultieme poging om op dat cruciale gebied ondersteuning te bieden. Het lesboek straalt plezier uit, en ook dat het spel niet té serieus moet worden genomen (in dat kader is de foto op de achterflap bewust gekozen). En Berry’s Internet Club wordt de komende jaren uitgebouwd tot het mooiste dat er wereldwijd beschikbaar is op het gebied van online bridge voor de beginnende bridger. Ik hoop van harte dat ik ook u met uw leerlingen daar kan begroeten! Berry Westra

7

BERRY’S INTERNET CLUB In Bridge in een flits is een belangrijke rol weggelegd voor Berry’s Internet Club (BIC). De bedoeling is dat de leerlingen daar vanaf dag 1 in wedstrijdvorm spelen. Zij kunnen een gratis proefaccount van zes weken nemen op de Toekomstclub, precies de duur van een compacte flitscursus. Daarna zijn ze hopelijk voor het spel gewonnen. Op de toekomstclub kan de beginnende bridger dagelijks een toernooi spelen van 8 spellen. Daarin worden zijn resultaten alleen vergeleken met die van andere beginnende bridgers. Binnen de toekomstclub worden de eerstejaars en tweedejaars leerlingen van elkaar gescheiden. Elke speler moet na twee jaar vanuit de toekomstclub doorstromen naar de wedstrijdclub of de nog op te richten recreatieclub. Naast het dagtoernooi van 8 spellen zijn er regelmatig speciale toernooien, zoals een Berry Challenge, waarin de cursist het tegen mij persoonlijk kan opnemen. Binnen de toekomstclub spelen de leraren een belangrijke rol. Zij kunnen ‘klassen’ aanmaken. De leerling kan zich aanmelden bij een docent, die hem/haar vervolgens in een klas plaatst. Op het ‘prikbord’ kunnen leerlingen vragen stellen, die indien gewenst alleen zichtbaar zijn voor leraar en klasgenoten. Zelfs de wedstrijden kunnen binnen de eigen klas worden gespeeld, dus zonder de scores van andere leden mee te tellen (een topintegraal uitslag is dan opvraagbaar). De klas kan dus als onafhankelijke entiteit binnen de toekomstclub fungeren. Naast klaslokalen zullen er op termijn ook ‘demonstratiekamers’ worden ontwikkeld, waar op het gebied van lesgeven nog veel meer mogelijk zal zijn. Uiteraard zal het spelen op BIC vragen bij de leerlingen losmaken. Ook vragen in de trant van ‘waarom doet de computer dit of dat?’ Daarom is het van belang om iets van de werking van het computerprogramma Jack (de ‘engine’ achter BIC) te weten. Jack is een programma dat werkt op basis van ‘simulatie’. Hij genereert handen die passen bij bieden spelverloop en kiest vervolgens voor het bod of de kaart die hem volgens de simulaties de meeste punten oplevert. Hij volgt dus niet altijd ‘regeltjes’. Wel heeft hij een ‘biedboek’. In de beginfase van het biedverloop volgt hij dat boek. Zodra hij echter ‘out of book’ is, bepaalt hij aan de hand van zijn simulaties de te ondernemen actie. Dit kan soms van de gebaande paden afwijken. Op de toekomstclub zal dit nauwelijks aan de orde zijn, omdat de spellen zijn geselecteerd op eenvoud en Jack binnen zijn ‘biedboek’ blijft. Maar na een biedfout van de cursist kan het bieden ontsporen, zoals het voorbeeld op pagina 139 van Flits1 illustreert. Ook tijdens de speelfase wil Jack zo goed mogelijk scoren en kan hij om die reden afwijken van regeltjes en richtlijnen die de leerling heeft geleerd. Op zich is dat niet erg; beginners kunnen wat mij betreft niet vroeg genoeg meekrijgen dat bridge meer is dan het volgen van regeltjes. Bovendien is de computer nadrukkelijk niet onfeilbaar. Ook Jack kan niet door de kaarten heenkijken. Het is gewoon een sterke speler, die vaak goede en soms foute beslissingen neemt. Tot slot zij nadrukkelijk vermeld dat de spellen op BIC niet zijn uitgezocht op instructieve waarde. Het kan dus zijn dat goed bieden of spelen niet wordt beloond. Op de toekomstclub wordt gewoon wedstrijdbridge gespeeld en het leven van een bridger kan nu eenmaal hard zijn…

8

LES 1: DE REGELS De naam ‘flits’ dekt de lading van de cursus. Na de eerste les kunnen de leerlingen al gaan oefenen op een internet club. In wedstrijdvorm! Het is eigenlijk het tegenovergestelde van de belastingdienst: makkelijker kunnen we het niet maken, wel leuker... Deze introductieles verloopt in vier stappen. Voornaamste doel is om de leerlingen warm te maken voor het spel. In dat kader kan na elke stap ter verluchtiging een leuke anekdote over het spel worden verteld. De vier onderstaande verhaaltjes zijn geschikt voor mensen die nog niet kunnen bridgen. Een advies: doe dit alleen als het vertellen van luchtige verhalen je redelijk ‘natuurlijk’ afgaat. Waar gebeurd Het bridgespel in zijn huidige vorm bestaat pas sinds 1925. Grote promotor van het spel in de begintijd was Ely Culbertson, Amerikaan met Russische roots. Culbertson zag regelmatig kans om bridge op de voorpagina's van kranten te krijgen. Soms werd hij daarbij een handje geholpen. Zoals door het echtpaar John en Myrtle Bennett. Die speelden in 1929 een partijtje thuisbridge tegen een bevriend stel. De stemming tussen de echtelieden was al niet best toen John Bennett down ging in een maakbaar contract. Dit kwam hem op wat geschamper van zijn echtgenote te staan. In een vlaag van woede reikte Bennett naar de overkant van de tafel om zijn partner bij de blouse te pakken en een paar tikken te verkopen. Myrtle verdween snikkend naar de slaapkamer. Even later verscheen ze weer, met een damespistooltje in de hand. Met een paar welgemikte schoten hielp ze haar echtgenoot naar de andere wereld. De rechtszaak werd een spektakel. De officier van justitie zette in op moord met voorbedachte rade. De jury vond het echter een ´crime passionnel´ en sprak Myrtle vrij. Dit verhaal klinkt nu misschien nog vrij ongelofelijk maar over een jaar begrijpen jullie het volkomen… Etiquette In elke sport zijn er spelers die de grenzen van het toelaatbare opzoeken. Dus ook bij bridge. Neem het kijken in de kaarten van een tegenstander. Doe je het of doe je het niet als de gelegenheid zich aandient? De een wil er niets van weten, de ander pikt zo'n voordeeltje stilzwijgend mee. En dan is er nog de categorie die ze eerst bekijkt en dan het slachtoffer waarschuwend toespreekt: "Mevrouw, u moet uw kaarten voor u houden, ik kan ze bijna zien." Hoe hypocriet kun je zijn. Nee, neem dan de topspeler met de reputatie dat hij 'ogen op steeltjes' had. Hij speelde tegen twee dames, waarvan er een bij het sorteren haar kaarten nogal ver van zich af hield. Haar partner zag het en sprak vermanend: "Marie-Louise, houd je kaarten voor je." Waarop onze held sprak: "Marie-Louise, het is te laat." Bekvechten Napraten over een spel doen bridgers graag. Bij voorkeur direct. En sommige partners wrijven je maar al te graag onder de neus wat je fout hebt gedaan. Er zijn dan twee mogelijkheden: een andere partner zoeken of er de draak mee steken. Zoals een Nederlandse topspeler toen ik hem tijdens een toernooi in de wandelgangen vroeg hoe het ging: "Ja, goed. Ik krijg op elk spel les, ook nooit weg natuurlijk". Mop Komt een man te biecht bij de pastoor. Op enig moment vraagt hij: ‘’Eerwaarde, ik maak mij zorgen. Als fanatiek bridger vraag ik me af: wordt er in de hemel wel gebridged?” De pastoor antwoordt: “Poeh, geen idee eigenlijk. Maar ik zal het navragen zodra ik weer contact heb met boven.” Twee weken later komt de man weer te biecht. Aan het einde zegt de pastoor langs zijn neus weg: “Over dat bridgen in de hemel, ik heb goed nieuws en slecht nieuws. Het goede nieuws: ja, er wordt gebridged. Het slechte: je staat op de deelnemerslijst voor de wedstrijd van aanstaande dinsdag.” 9

Stap 1  Introductie kaarten  kleuren + volgorde  Aantal spelers (4), de windrichtingen (NOZW)  Het verloop van de slagen  de winnaar speelt voor  De plicht om te bekennen Na uitleg van deze vier punten wordt het eerste spel gespeeld. Het gaat er alleen maar om dat alles volgens de spelregels verloopt. Het is nog even ‘ieder voor zich’. Iedereen zal wel een paar slagen maken. Het spel wordt verder niet besproken.

♠ A87 ♥ H107 ♦ VB3 ♣ 10763 ♠ HVB ♥ 842 ♦ 10965 ♣ A84

N W O Z

♠ 10654 ♥ AV3 ♦ H87 ♣ B52

♠ 932 ♥ B965 ♦ A42 ♣ HV9

Stap 2a  Bridge is een spel van koppels  NZ tegen OW  Doel is om samen zo veel mogelijk slagen te maken  pak dus niet elkaars slagen af. ♠H ♠B

N W O Z

♠4

West speelt ♠B voor, waarop noord de heer speelt. De slag ligt nu aan NZ. Er is dus voor zuid geen noodzaak om de aas te spelen. Dat zou ‘overkill’ en zonde zijn: twee hoge kaarten voor een slag.

♠ A72

Stap 2b  Strategie is heel belangrijk bij bridge. Je moet een plan uitstippelen om zo veel mogelijk slagen te maken. Oost begint ♠ VB109876 ♥ 76 ♦ 32 ♣ AH ♠ 54 ♥ VB1098 ♦ 97654 ♣2

N W O Z

♠ 32 ♥ 5432 ♦ VB108 ♣ 543 10

♠ AH ♥ AH ♦ AH ♣ VB109876

De strategie moet zijn om de lange kleur te ontwikkelen. Als oost dat direct gaat doen maken OW 11 slagen. Bij de nabespreking kan worden getoond dat NZ 7 slagen maken als noord mag beginnen en schoppen voorspeelt.

Stap 3  introductie troefkleur  introductie dummy  introductie uitkomst  voordat de dummy opengaat en gedaan door de speler die voor de dummy zit. Een aardig probleem om te behandelen: ♣ AV6 ♣ HB84 Hoe speel je deze kleur als je hand plus dummy ziet? Zuid leider, harten troef, west komt uit Zuid speelt met harten troef en kan alle (!) slagen maken. Wordt ook wel ‘Grand Slam’ genoemd. Roger Federer is het nooit gelukt...

♠ 64 ♥ H842 ♦ A76 ♣ HVB2 ♠ B972 ♥ 103 ♦ HVB10 ♣ 975

N W O Z

♠ V1085 ♥ 95 ♦ 952 ♣ 10643

♠ AH3 ♥ AVB76 ♦ 843 ♣ A8

Stap 4  Introductie bieden Leuk bij bridge is dat de spelers zelf mogen bepalen welke kleur troef wordt. Doorbieden dus als je een lange kleur hebt die je graag troef wilt maken (zie pagina 13). -

Biedtrap  van laagste bod naar hoogste bod (7SA, Grand Slam!) gever begint Met het laagste bod moet je al de meerderheid der slagen maken bieden moet omhoog  rangorde kleuren afgelopen na 3x pas  eenmaal andermaal verkocht

West gever. ♠ 62 ♥ 953 ♦ H9532 ♣ 1042 ♠ HVB74 ♥ 864 ♦ 87 ♣ AHB

N W O Z

♠ A1093 ♥ AB2 ♦ AV4 ♣ 875

Het is hier absoluut niet van belang hoe het bieden verloopt, als het maar volgens de regels verloopt. Als OW met schoppen troef spelen is dat al een compliment waard. Hoe hoog is niet relevant; de leerlingen kennen de puntentelling nog niet en weten dus ook niet dat hoog bieden extra wordt beloond.

♠ 85 ♥ HV107 ♦ B106 ♣ V963 11

Als er nog tijd en energie is kan ter afsluiting gezamenlijk het volgende spel worden bekeken. Het is een spel dat op de cover stond van het eerste bridgeboek dat ik ooit in handen kreeg. Ik was direct verslingerd aan het spel. Zuid speelt zonder troef, west komt uit met ♠10. ♠7 ♥ V743 ♦ AHV ♣ VB632 N W O Z

Hoe moet zuid spelen om negen slagen te maken? Oplossing: gooi op ♠AHV in de dummy ♦AHV weg! Heeft wel een hoog ‘don’t try this at home’ gehalte... Dit voorbeeld toont de schoonheid van het bridgespel. 99 van de 100 keer is het zeer dom om hoge kaarten weg te gooien. Maar omdat je bij bridge zowel je eigen hand als die van je partner (de dummy) ziet, kun je echt een strategie uitstippelen. En soms kan dat een hele bijzondere strategie zijn.

♠ AHVB ♥ B10 ♦ B10987 ♣ 84

Aan het einde van de les wordt Berry’s Internet Club geïntroduceerd. Op deze club kunnen de leerlingen direct oefenen in wedstrijdvorm. Idealiter kan de leraar via zijn eigen account laten zien hoe inloggen en spelen verloopt. In het boek staat het uitgelegd op pagina 20-22. Adviseer de leerlingen om dagelijks mee te doen aan het dagtoernooi, ook als ze geen tijd hebben om alle acht spellen te spelen. Stoppen in het midden van een toernooi of zelfs in het midden van een spel is geen enkel probleem. Via het vraagteken in de bidding-box kunnen de leerlingen zich door het bieden laten loodsen (pagina 21).

12

LES 2: DE OPENING Na een week spelen op Berry’s Internet Club moet er bij de leerlingen nieuwsgierigheid zijn ontstaan naar de puntentelling. Daar wordt de les dus mee begonnen. Twee zaken zijn belangrijk: ‐ Het verschil in waardering tussen klaveren/ruiten en harten/schoppen ‐ Het premiestelsel Met name dat laatste maakt het erg belangrijk om samen met partner te kunnen inschatten hoeveel slagen er ongeveer gemaakt kunnen worden. Dat gaan we onderzoeken via het bieden. De biedafspraken samen vormen ons ‘biedsysteem’. Het leren van een biedsysteem kan worden vergeleken met het leren van een nieuwe taal. Gelukkig is het minder lastig dan Chinees! Alvorens de eerste biedafspraken te gaan maken wordt eerst wat aandacht besteed aan kaartwaardering. Allereerst natuurlijk het klassieke tellen van plaatjespunten. Het te leren biedsysteem is daar mede op gebaseerd. Aan vrijwel alle biedingen wordt een bepaald puntenaantal (of liever: puntenrange) gekoppeld. Je krijgt dan snel inzicht in de kracht van partners hand. Eventueel kunnen wat tafeloefeningen worden gedaan met betrekking tot het ‘puntentellen’. Daarnaast wordt de speelkracht van een lange kleur aangestipt. Mits die troef wordt! Dan volgen de doelstellingen van het bieden: ‐ Fit vinden van 8 of meer kaarten, bij voorkeur in een hoge kleur ‐ Uitvinden of meer of minder hebben dan 25 punten Tot slot de eerste afspraken omtrent openen: ‐ Vanaf 12 punten ‐ Langste kleur ‐ Van vijfkaarten de hoogste ‐ Van vierkaarten de laagste ‐ 1♥/♠ belooft een vijfkaart ‐ Met alleen vierkaarten in harten en/of schoppen  1♣ ‐ 15-17 punten met regelmatige verdeling  1SA Ten opzichte van andere cursussen twee noviteiten, die meer aansluiten op de praktijk van het wedstrijdbridge: openen vanaf 12 punten in plaats van 13 punten en de afspraak dat 1♥ en 1♠ een vijfkaart beloven. De reden is gemakkelijk uit te leggen door terug te grijpen naar doelstelling 1: het vinden van een fit in een hoge kleur. Omdat 1♥ en 1♠ een vijfkaart beloven is er een fit zodra de partner drie of meer kaarten mee heeft. Lekker snel dus. Belangwekkend is verder wat we verstaan onder een ‘regelmatige verdeling’: 4333, 4432, 5332. Oftewel handen zonder korte kleur en met hooguit één tweekaart.

13

OEFENINGEN OPENEN Opgave ♠76 ♥A4 ♦HV872 ♣H983

Antwoord 1♦

2.

♠HB3 ♥AV6 ♦H942 ♣B52

1♦

3.

♠AV762 ♥HB943 ♦65 ♣A

1♠

4.

♠H76 ♥B9542 ♦A ♣ V 10 7 4

Pas

5.

♠H762 ♥B2 ♦B952 ♣AHV

1♦

6.

♠64 ♥B9653 ♦A2 ♣AHV4

1♥

7.

♠A65 ♥B3 ♦HV2 ♣ A V 10 4 3

1SA

8.

♠643 ♥AH2 ♦HV3 ♣AH32

1♣

9.

♠B643 ♥A H 2 ♦HV6 ♣984

1♣

10.

♠AB43 ♥HV76 ♦HV92 ♣B

1♦

1.

14

OEFENSPELLEN LES 2 1.

♠A9 ♥H65 ♦AHV2 ♣6542

♠H862 ♥ V 10 8 4 ♦B6 ♣ 10 9 7

N W O Z

2.

♠ V B 10 4 3 ♥A92 ♦ 10 9 3 ♣B8

♠B ♥ B 10 7 6 5 4 ♦65 ♣ A 10 8 6

♠A842 ♥HV3 ♦V4 ♣V953

♠75 ♥B73 ♦8754 ♣AHV3 West pas

Noord 1SA pas

Oost pas pas

♠HV765 ♥A92 ♦HB83 ♣7

N W O Z ♠ 10 9 3 ♥8 ♦ A 10 9 7 2 ♣HB42

Zuid 3SA

West 4♠

Noord pas

Oost 1♠ pas

Zuid pas pas

Bieden Noord bezit 16 punten met een 4432 verdeling. Daarmee wordt 1SA geopend. Zuid heeft tien punten mee. De gezamenlijke handen bevatten minstens 10 + 15 = 25 punten, dus er kan een manche worden gespeeld.

Bieden Oost is met 13 punten sterk genoeg om te openen. Hij begint met zijn langste kleur. West heeft een vierkaart schoppen mee. Dat wordt dus de troefkleur. Aangezien er genoeg punten zijn voor de manche, wordt het 4♠.

Spelen Oost komt uit met schoppen. Doel is om in die kleur genoeg slagen te maken om 3SA down te spelen. Noord is echter eerst aan de beurt. Na het uitspelen van de hoge ruiten en klaveren komt in beide kleuren de vierde lage kaart vrij. De leider maakt één schoppen, vier ruitens en vier klaveren.

Spelen Zuid heeft verschillende opties bij de uitkomst. Niet zo gek is ♥8. Je hoopt dan dat er snel een tweede ronde harten wordt gespeeld, zodat je kunt troeven. De leider kan dat voorkomen door na het winnen van de eerste slag de troeven bij zuid weg te spelen. Resultaat: 4♠ +1 (elf slagen).

Resultaat: 3SA precies gemaakt (negen slagen).

3.

♠HB7 ♥V963 ♦A83 ♣ 10 7 6

♠864 ♥ A 10 2 ♦HV76 ♣AH2

N W O Z

4.

♠A92 ♥875 ♦ B 10 2 ♣9843

♠HB76 ♥V83 ♦V965 ♣92

♠953 ♥ A H 10 2 ♦B4 ♣V854

♠ V 10 5 3 ♥HB4 ♦954 ♣VB5 West 1SA

Noord pas

Oost pas

Zuid pas pas

Bieden Zuid heeft onvoldoende punten om de bieding te openen. Voor west ligt dat anders. Met 16 punten en een 4333 verdeling is 1SA de juiste opening. Oost weet op basis van zijn eigen puntenbezit dat de gezamenlijke handen niet sterk genoeg zijn voor de manche. Hij past. Spelen Tegen een SA-contract is het meestal goed om met je langste kleur uit te komen. Noord start dus met harten. De leider moet aan de slag met de ruitenkleur. Zodra ♦A is verdreven kan hij in die kleur slagen maken.

♠A ♥B974 ♦ 10 8 7 2 ♣ H B 10 3

N W O Z ♠ V 10 8 4 2 ♥65 ♦AH3 ♣A76

West pas pas pas

Noord pas 2♠

Oost pas pas

Zuid 1♠ pas

Bieden West, noord en oost hebben onvoldoende punten om te openen. Als zuid ook past wordt er niet gespeeld (heet een ‘rondpas’). Zuid opent echter met 1♠. Noord heeft een mooie schoppenfit en mag daarom een voorzichtig steunbodje doen. De manche is echter te hoog gegrepen. Spelen West begint met ♥A in de hoop in die kleur meerder e slagen te kunnen oprapen. Het blijft bij ♥AH. De leider gaat zo snel mogelijk proberen de troeven bij OW weg te halen.

Resultaat: 1SA precies gemaakt (zeven slagen). Resultaat: 2♠ +1 (negen slagen)

15

5.

♠84 ♥AB63 ♦HVB2 ♣H92

♠ H 10 6 2 ♥V874 ♦87 ♣ 10 8 6

N W O Z

6.

♠AVB75 ♥H92 ♦64 ♣A74

♠765 ♥A93 ♦6432 ♣753

♠ V 10 8 3 ♥B75 ♦ H 10 7 ♣A94

♠93 ♥ 10 5 ♦ A 10 9 5 3 ♣VB53 West 2♠

Noord 1♦ ???

Oost 1♠

♠B94 ♥ V 10 6 4 ♦VB8 ♣H82

N W O Z ♠AH2 ♥H82 ♦A95 ♣ V B 10 6

Zuid 2♦

West pas

Noord pas

Oost pas pas

Zuid 1SA

Bieden Leuk spel waarin beide partijen bieden. Noord opent de bieding met 1♦, de laagste van zijn twee vierkaarten. Hierna ontstaat een biedgevecht waarbij het interessant is om te zien wie het hoogst durft te bieden.

Bieden Ditmaal is het zuid die met 17 punten en een regelmatige verdeling 1SA kan openen. Noord heeft bij lange na niet voldoende punten om aan een manche te denken. Het bieden is dus snel afgelopen.

Spelen NZ kunnen met ruiten troef negen slagen maken. Het bieden van 3♦ is dus verantwoord. OW zouden daar overheen kunnen gaan met 3♠. Dat contract gaat echter down.

Spelen West start met schoppen, zijn langste kleur. De leider moet met de klaverkleur aan de slag. Als hij er in slaagt om in die kleur twee slagen binnen te halen maakt hij zijn contract.

Resultaat: 3♦ contract (NZ) of 2/3♠ -1/-2 (OW).

Resultaat: 1SA Contract (zeven slagen)

7.

8.

♠932 ♥A74 ♦HB952 ♣B8

♠AH76 ♥HV92 ♦A4 ♣762

N W O Z

♠V85 ♥ 10 5 ♦ 10 8 6 ♣AHV93

♠HVB92 ♥96 ♦A75 ♣H43

♠6 ♥A432 ♦H842 ♣AVB7

♠ B 10 4 ♥B863 ♦V73 ♣ 10 5 4 West 1SA pas

Noord pas pas

Oost 3SA

Zuid pas pas

Bieden West heeft een SA-verdeling met 16 punten en opent met 1SA. Voor oost is de verleiding groot om de klaverkleur te bieden. Noodzakelijk is dat echter niet. Wie recht op het doel af gaat biedt 3SA, de kortste weg naar de manchepremie!

♠5 ♥ B 10 ♦ V 10 9 6 3 ♣ 10 9 6 5 2

N W O Z ♠ A 10 8 7 4 3 ♥HV875 ♦B ♣8

West 1♣ pas

Noord 1♠ pas

Oost pas pas

Zuid 4♠

Bieden West heeft 14 punten, voldoende om 1♣ te openen, de laagste van zijn drie vierkaarten. Noord heeft een mooie vijfkaart schoppen en ziet graag schoppen troef worden. Hij biedt 1♠. Dit klinkt zuid als muziek in de oren. Met een dergelijk overweldigende schoppensteun is het niet zo gek om de manche te proberen. Veel troeven zijn veel slagen!

Spelen Noord start met ruiten zijn langste kleur. De leider moet na ♣AHV niet vergeten de vierde en vijfde klaveren van oost te verzilveren. Ook de schoppenkleur kan in zijn geheel te gelde worden gemaakt.

Spelen Noord zal weinig moeite hebben om elf slagen te maken. Meer dan ♣A en ♥A hoeft hij niet te verliezen. De troeven doen hun werk volop.

Resultaat: 3SA +1 (tien slagen).

Resultaat: 4♠ +1 (elf slagen).

16

LES 3: AFSPELEN In deze les draait het om het afspel. De belangrijkste basistechnieken passeren de revue. Oprapen van slagen Alles draait om de regel ‘honneur(s) van de korte kant eerst’. Wat extra voorbeelden: 1 ♠H8743

2. ♥HV2

3. ♦V2

4. ♣H7632

♠AV6

♥AB65

♦AH853

♣AVB5

Belangrijk is dat vaste slagen in korte kleuren niet worden opgeraapt (zie pag. 48 van het boek). Bij het oprapen van lengteslagen blijkt hoe belangrijk ‘tellen’ is. Dit hoeft minder energie te kosten dan het lijkt. Een kleur bestaat uit 13 kaarten, nooit meer en nooit minder. Je ziet hoeveel kaarten je samen hebt met dummy en kunt op basis daarvan uitrekenen hoeveel kaarten de tegenpartij in die kleur heeft: ♠76 ♠AHV53 OW hebben zes schoppens. Die zitten verdeeld over twee spelers. Mogelijke zitsels: 3-3, 4-2, 5-1. Bij 3-3 komen de vierde en vijfde schoppen vrij. Speel ♠A, ♠H en ♠V. Als oost en west in de derde ronde nog bekennen zat de kleur 3-3 en zijn ♠5 en ♠3 vrij. En anders niet. Extra voorbeelden: 1. ♠7632

2. ♥H4

3. ♦H83

4. ♣A2

♠AH954

♥AV9653

♦AVB76

♣HV43

In 1. heb je een 2-2 zitsel nodig voor vijf slagen, in 2. een 3-2 zitsel voor zes slagen, in 3. lukt vijf slagen bijna altijd (alleen 5-0 niet) en in 4. lukt vier slagen nooit. Ontwikkelen van slagen Het ontwikkelen van slagen is het belangrijkste onderdeel van het spelen. Vaste slagen oprapen kan iedereen. Dankzij het zicht op de dummy kun je goed inschatten in welke kleur(en) er slagen zijn te ontwikkelen. Daarbij is het van belang om geen goedkope slagen aan de tegenpartij te schenken. ♦H872 ♦VB65 Hier moet een hoge ruiten worden gebruikt om de aas te verdrijven.

17

Belangrijk is dat de leerlingen zich realiseren dat naast plaatjes ook lengteslagen ontwikkeld kunnen worden. Nog wat voorbeelden. 1. ♠873

2. ♥V7

3. ♦H83

4. ♣V76

♠ 10 9 6 4 2

♥ B 10 8 4 2

♦A762

♣HB832

In 1. zijn bij een 3-2 zitsel twee lengteslagen te ontwikkelen, in 2. kun je met een beetje geluk drie slagen ontwikkelen, in 3. is er een lengteslag mogelijk als de ontbrekende ruiten 3-3 zitten en in 4. kun je twee klaverplaatjes plus twee lengteslagen ontwikkelen. Naar de honneur(s) toespelen Dit is een belangrijk onderwerp. Zeer nuttig om naast elkaar te zetten: 1. ♠876

2. ♥B76

3. ♦A76

4. ♣A76

♠HV2

♥HV2

♦V843

♣ V B 10 3

In 1. moet je trachten om tweemaal naar heer-vrouw toe te spelen, in 2. kun je een honneur voorspelen. In 3. moet je een kleine ruiten naar de aas spelen en dan een kleintje richting de vrouw. In 4. speel je ♣V voor om de heer te ‘vangen’.

18


♠AB5 ♥V3 ♦A954 ♣A762

♠V976 ♥9874 ♦HVB ♣ 10 3

N W O Z

2.

♠ 10 8 4 ♥A65 ♦ 10 8 3 ♣HVB9

♠HB8 ♥B9842 ♦ V B 10 ♣B9

♠ 10 6 5 ♥HV3 ♦H76 ♣A753

♠H32 ♥ H B 10 2 ♦762 ♣854 West pas

Noord 1SA

Oost pas

♠A43 ♥A75 ♦A43 ♣H842

N W O Z ♠V972 ♥ 10 6 ♦9852 ♣ V 10 6

Zuid pas

West 3SA

Noord pas

Oost 1SA pas

Zuid pas pas

Bieden Noord toont met 1SA 15-17 punten. Zuid telt daar zijn zeven punten bij op en komt tot maximaal 24 punten samen, te weinig voor de manche.

Bieden Oost heeft 15 punten, precies genoeg om 1SA te openen. West weet dat er genoeg punten zijn voor de manche en verhoogt naar 3SA.

Spelen Oost komt uit met klaveren. De werkkleur voor de leider is harten. Als eerste wordt ♥V gespeeld, honneur uit de korte kant eerst. In schoppen kan worden gesneden op de vrouw door vanuit zuid een kleine schoppen te spelen en in noord de boer te leggen.

Spelen Zuid komt uit met schoppen of eventueel met ruiten, in ieder geval een van zijn twee lange kleuren. De werkkleur van de leider is klaveren; daar kan hij een lengteslag in ontwikkelen. Dat moet meteen gedaan worden.

Resultaat: 1SA +1 (acht slagen, drie hartens, drie schoppens, een klaveren en een ruiten)

3.

♠B973 ♥AV72 ♦84 ♣HVB

♠ H 10 4 ♥H6 ♦ V B 10 9 ♣9852

N W O Z

Resultaat: 3SA precies gemaakt (negen slagen, drie klaveren, drie harten, twee ruiten en een schoppen)

4.

♠A82 ♥ B 10 ♦7532 ♣ 10 7 6 3

♠ V 10 8 4 3 ♥76 ♦ H 10 9 ♣H92

♠B72 ♥AHB ♦A65 ♣V753

♠V65 ♥98543 ♦AH6 ♣A4 West pas pas

Noord 4♥

Oost pas

Zuid 1♥ pas

Bieden Zuids hartenkleur ziet er wat zielig uit, maar 1♥ is toch echt de juiste opening. Noord heeft een fit en voldoende punten om naar de manche te gaan. Spelen West start met ruiten. De juiste aanpak van de troefkleur is klein vanuit zuid en op ♥6 van west in dummy de vrouw leggen. In klaveren moet eerst ♣A gespeeld worden, honneur van de korte kant eerst. Interessant is wat je weggooit op de derde hoge klaveren van noord. Dat moet een schoppen zijn, want ♦6 kun je in noord troeven.

♠AH ♥V92 ♦V8732 ♣ 10 8 6

N W O Z ♠965 ♥ 10 8 5 4 3 ♦B4 ♣AB4

West 1SA pas

Noord pas pas

Oost 3SA

Zuid pas

Bieden West heeft de punten en de verdeling voor een 1SA opening. Oost heeft de punten om naar 3SA te gaan. Spelen Noord start met een kleine schoppen (goed te zien valt dat ♠V ‘zonde’ is). Ruiten is de werkkleur en er moet naar ♦V – de losse honneur – worden toegespeeld. Speel ♦2 naar ♦A en dan ♦5 richting de vrouw. Resultaat: 3SA precies gemaakt (negen slagen, vier ruitens, drie hartens en twee schoppens)

Resultaat: 4♠ +1

19

5.

♠AH4 ♥8652 ♦HV8 ♣A97

♠ 10 9 3 2 ♥94 ♦ A 10 7 ♣B854

6.

♠V87 ♥ H V B 10 ♦B94 ♣ 10 6 2

N W O Z

♠B7 ♥ 10 5 2 ♦A832 ♣ H 10 9 5

♠ V 10 8 3 ♥AHB ♦H65 ♣642

♠B65 ♥A73 ♦6532 ♣HV3 West pas

Noord 1SA pas

Oost pas pas

♠AH642 ♥864 ♦974 ♣AV

N W O Z ♠95 ♥V973 ♦ V B 10 ♣B873

Zuid 3SA

West 4♠

Bieden Noord telt 16 punten en heeft een SA-verdeling, hij opent met 1SA. Zuid telt zijn tien punten op bij de 15-17 punten van partner komt tot minimaal 25 punten samen. Hij verhoogt naar 3SA. Spelen Oost start met harten. De werkkleur van de leider is ruiten. Het beste is om naar de honneurs toe te spelen. Neem ♥A en speel ruiten vanuit zuid. Als west klein legt wint ♦H de slag. Steek nu over naar ♣H en speel nogmaals ruiten vanuit zuid. Als west ♦A pakt gaat daar ♦8 onder. Dankzij het 3-3 zitsel in ruiten komt zuids ♦6 uiteindelijk vrij.

Noord pas

Oost 1♠ pas

Zuid pas pas

Bieden Oost opent de bieding met zijn langste kleur. West heeft voldoende punten mee om naar de manche te gaan. Spelen De beste uitkomst is ♦V. Als in dummy ♦H gezet wordt neemt noord ♦A, en als er klein wordt gelegd speelt noord ook een kleintje in de wetenschap dat partner zuid de slag gaat winnen. De leider moet snijden op ♣H en snijden op ♥V. Resultaat: 4♠ precies gemaakt

Resultaat: 3SA precies gemaakt (negen slagen: drie ruitens, twee schoppens, drie klaveren en een harten).

7.

♠87 ♥A74 ♦975 ♣AV962

♠ V B 10 9 5 ♥B83 ♦ V 10 6 ♣ 10 7

N W O Z

8.

♠62 ♥ V 10 6 5 ♦HB8 ♣B854

♠B64 ♥V ♦ B 10 9 4 2 ♣ 10 8 7 2

♠753 ♥H9842 ♦AH ♣V54

♠AH43 ♥H92 ♦A432 ♣H3 West pas pas

Noord 3SA

Oost pas

Zuid 1SA pas

Bieden Zuid is met 17 punten sterk genoeg om met 1SA te openen. Noord verhoogt naar 3SA. Een reden om de klaverkleur te noemen is er niet; 3SA is een lucratievere manche dan 5♣. Spelen De beste uitkomst is ♠V; wie met de ♠5 begint ziet dummy de eerste slag met ♠7 maken en dat is pijnlijk. De werkkleur van de leider is klaveren. Juiste aanpak: ♣H (honneur aan de korte kant eerst) gevolgd door ♣3 naar ♣A. Dan ♣V en ♣9. Oost maakt ♣B, maar hierna is ♣6 vrij en bereikbaar via ♥A. Resultaat: 3SA precies gemaakt (negen slagen: vier klaveren, twee schoppen, twee harten en een ruiten)

20

N W O Z

♠AH2 ♥ 10 7 6 5 3 ♦V8 ♣A63

♠ V 10 9 8 ♥AB ♦7653 ♣HB9 West 1♥ pas

Noord pas pas

Oost 4♥

Zuid pas

Bieden West heeft 12 punten, precies genoeg om te openen. Oost heeft voldoende punten om naar 4♥ te verhogen. Spelen Noord start met ruiten. De troefkleur moet vanuit oost worden aangespeeld om harten richting de heer te spelen. Zuid maakt dan alleen ♥A. Ook in klaveren moet naar de losse honneur toe worden gespeeld, dus vanuit oost een kleintje richting de vrouw. Resultaat: 4♥ precies gemaakt

LES 4: ANTWOORDEN Deze les gaat over het antwoorden op partners kleuropening. Om te beginnen worden de prioriteiten nog eens gesteld: 1. 2.

Het vinden van de beste speelsoort. Uitvinden hoeveel punten we samen hebben.

Belangrijk is dat 2. pas een prioriteit wordt als 1. vaststaat. Dat verklaart het onderscheid tussen bieden met fit en bieden zonder fit. Zolang de speelsoort nog niet vaststaat wordt het bieden laag gehouden, als de fit eenmaal gevonden is wordt de puntenkracht zo nauwkeurig mogelijk getoond. Nog geen fit  zoektocht prioriteit  nieuwe kleur 6 of meer punten Wel fit  punten prioriteit  steunen: 6-9, 10-11, 12+ Dan zijn er nog wat hobbels te nemen: 1.

2. 3.

Nieuwe kleur op tweeniveau Het verschil tussen steunen op tweeniveau (6-9 punten) en een nieuwe kleur op tweeniveau (vanaf 10 punten) is uit te leggen aan de hand van de waarde van troeven. Extra troeven betekent extra speelkracht. Zonder zekerheid van een fit is van groot belang dat je met weinig punten laag blijft, anders ga je vaak down. Vandaar dat zonder fit 1SA wordt bijgeboden met 6-9 punten als je geen kleur op eenniveau kunt bieden. 1♥/1♠ antwoord Goed is om extra te benadrukken dat dit geen vijfkaart belooft. Dat geldt alleen voor de opening. De klaver’fit’ Als partner 1♣ opent wordt er niet gesteund. In plaats daarvan wordt 1SA (6-9) of 2SA (10-11) geantwoord. Mits je geen andere vierkaart hebt om te bieden.

21

OEFENINGEN ANTWOORDEN OP PARTNERS OPENING Opgave 1. 1♠ - ??

2. 1♥ - ??

3. 1♦ - ??

4. 1♦ - ??

5. 1♣ - ??

6. 1♥ - ??

7. 1♣ - ??

8. 1♥ - ??

9. 1♠ - ??

10. 1♠ - ??

22

♠B864 ♥982 ♦A42 ♣B43

Antwoord 2♠

♠B4 ♥H83 ♦AH96 ♣ V 10 8 4

4♥

♠H76 ♥A4 ♦ H 10 8 2 ♣9876

3♦

♠H76 ♥9876 ♦ H 10 8 2 ♣A4

1♥

♠HB872 ♥A654 ♦76 ♣84

1♠

♠AV76 ♥8 ♦HB82 ♣AB63

1♠

♠842 ♥V72 ♦B83 ♣A762

1SA

♠H8 ♥6 ♦HB7632 ♣8543

1SA

♠B5 ♥AHV6 ♦V983 ♣982

2♦

♠6 ♥HB762 ♦AV983 ♣B2

2♥


♠ A 10 9 3 2 ♥B6 ♦HV32 ♣A4

♠H8 ♥A542 ♦ B 10 8 6 4 ♣ H 10

N W O Z

2.

♠74 ♥ H 10 8 7 3 ♦9 ♣V8765

♠B875 ♥B764 ♦ V 10 6 ♣65

♠H942 ♥AH ♦A943 ♣HV4

♠VB65 ♥V9 ♦A75 ♣B932 West pas pas

Noord 1♠ 4♠

Oost pas pas

♠ 10 3 ♥ V 10 8 3 2 ♦B75 ♣AB9

Zuid 3♠ pas

West 1♦ 3SA

Bieden Noord opent met zijn langste kleur. Zuid heeft een schoppenfit en steunt dus direct. 3♠ toont 10-11 punten. Noord zit op de wip om naar de manche te gaan. Een optimist gaat ervoor! Spelen Een goede uitkomst met de oosthand is ♦9. Zodra er een tweede ronde ruiten wordt gespeeld kun je troeven. De leider mag het echter niet zo ver laten komen. Hij gaat zo snel mogelijk de troeven bij OW weg te halen. Het beste is om de schoppenkleur vanuit zuid aan te spelen om te kunnen snijden op ♠H. Win de eerste slag met ♦A en speel ♠V van tafel. Als west klein legt doet noord hetzelfde. Legt west ♠H, dan neemt noord natuurlijk ♠A. Resultaat: 4♠ C 3.

Noord pas pas

♠V83 ♥86 ♦ B 10 8 3 ♣AV32

Zuid pas pas pas

Bieden: Met 18 punten is west te sterk voor een 1SA opening. Hij opent 1♦, laagste van vierkaarten. Oost moet 10+ punten hebben om 2♣ te antwoorden. Bij ontstentenis daarvan biedt hij 1SA. West wil tegenover een partner met 6-9 punten wel een manche proberen en biedt 3SA. Merk op dat west niet op zoek hoeft te gaan naar een 4-4 fit schoppen; met een vierkaart schoppen had oost 1♠ geantwoord. Spelen: Zuid komt uit met zijn langste kleur, harten. Klaveren is de werkkleur van de leider en die moet worden aangespeeld vanuit oost. Steek over naar ♠A en speel klaveren richting de heer. Als die houdt ga je met ♠V weer naar de oosthand om klaveren richting de vrouw te spelen. Zo maakt zuid in klaveren alleen de aas.

N W O Z

4.

♠H654 ♥ H 10 9 5 ♦H42 ♣B6

♠9842 ♥B ♦ A H 10 6 ♣B984

♠AB3 ♥A7432 ♦V9 ♣V65

♠A7 ♥V43 ♦AV965 ♣975 Noord 2♦

Oost pas 1SA pas

Resultaat: 3SA +2

♠ B 10 9 2 ♥AB72 ♦7 ♣ H 10 8 4

West pas pas

♠AV6 ♥95 ♦H82 ♣ 10 8 7 3 2

N W O Z

Oost pas

Zuid 1♦ pas

Bieden Zuid heeft precies genoeg punten om te openen. 2♦ van noord toont 6-9 punten. Tevens ontkent het een vierkaart in een hoge kleur, want dan was 1♥ of 1♠ geboden. Zuid weet dat de gezamenlijke handen minder dan 25 punten bevatten. Hij past. Spelen De beste uitkomst is ♠B. De leider moet snijden op ♦H en ♣H. Dat laatste moet als eerste gebeuren om in dummy te komen. Pas als je in de noordhand aan slag bent kun je ♦B voorspelen om te snijden op ♦H. En klaveren is de kleur om mee in dummy te komen.

N W O Z

♠H65 ♥ 10 9 6 5 ♦842 ♣A72

♠ V 10 7 ♥HV8 ♦B753 ♣ H 10 3 West 1♥ pas

Noord pas pas

Oost 2♥

Zuid pas

Bieden Na de 1♥ opening van west steunt oost de hartenkleur. 2♥ toont 6-9 punten. Zelfs als oost negen punten heeft zijn er wat west betreft onvoldoende punten voor de manche. Hij past. Spelen Noord komt uit met ♦A. De leider moet in schoppen snijden op de vrouw door vanuit oost een kleine schoppen te spelen en in west de boer te leggen. In klaveren moet naar de vrouw toe gespeeld worden. Resultaat: 2♥ precies gemaakt

Resultaat: 2♦ +1

23

5.

♠A9842 ♥A43 ♦H6 ♣V92

♠ 10 7 3 ♥ V B 10 6 ♦B82 ♣A43

6.

♠HV6 ♥H85 ♦ 10 7 5 ♣HB87

N W O Z

♠ 10 8 3 ♥H865 ♦ V B 10 ♣HB4

♠V942 ♥B7 ♦983 ♣A653

♠B5 ♥972 ♦AV943 ♣ 10 6 5 West pas

Noord 1♠ pas

Oost pas pas

N W O Z

♠AHB6 ♥A92 ♦AH ♣ 10 9 8 2

♠75 ♥ V 10 4 3 ♦76542 ♣V7

Zuid 1SA

West 1♠ pas

Bieden Zuid heeft voldoende punten om bij te bieden, maar onvoldoende punten om 2♦ te antwoorden. De juiste bijbieding is 1SA: 6-9 punten, geen steun voor partner en geen kleur die je op het eenniveau kunt bieden. Noord weet dat er onvoldoende punten voor de manche zijn en vindt SA een prima speelsoort. Hij past. Spelen West komt uit met harten. De leider moet de ruitenkleur te gelde maken. Dat doet hij door eerst ♦H te spelen en dan ♦6 naar ♦A. Onder ♦V vallen alle ruitens bij OW, waardoor ♦9 en ♦4 ook slagen opleveren.

Noord pas pas

Oost 1♣ 4♠

Zuid pas pas

Bieden Oost is met 19 punten te sterk voor een 1SA opening. Hij opent met 1♣ de laagste van zijn vierkaarten. Oost antwoordt 1♠, een hoge vierkaart moet altijd geboden worden. Dit legt de schoppenfit bloot. Oost weet dat zijn partner 6+ punten heeft. Er zijn dus voldoende punten om een manche te proberen. Hij biedt 4♠. Spelen Noord komt uit met ♦V. De leider kan het beste eerst de troeven weghalen bij NZ en daarna de klaverlengte ontwikkelen. NZ mogen twee klaverslagen maken, maar uiteindelijk komt de vierde klaveren vrij.

Resultaat: 1SA precies gemaakt Resultaat: 4♠ precies gemaakt

7.

♠75 ♥HV987 ♦9643 ♣HV

♠B43 ♥ A 10 ♦VB87 ♣7642

8.

♠ H 10 6 ♥42 ♦ A 10 5 ♣ 10 9 8 5 3

N W O Z

♠953 ♥B65 ♦ A 10 3 ♣ H V 10 6

♠A72 ♥HV84 ♦VB76 ♣B2

♠AV982 ♥B653 ♦H2 ♣AB West pas pas

Noord 2♥ pas

Oost pas pas

Zuid 1♠ 4♥

Bieden Zuid heeft 15 punten, maar geen SA-verdeling. Hij opent met zijn langste kleur, 1♠. Noord heeft geen schoppenfit en biedt dus zijn eigen lange kleur. 2♥ is een nieuwe kleur op tweeniveau en dat belooft 10+ punten. Zuid kan uitrekenen dat de gezamenlijke handen minstens 25 punten bevatten. Hij biedt 4♥. Meer dan ♥A en ♦A hoeft noord niet te verliezen. Spelen Oost komt uit met klaveren. De leider moet de schoppenkleur vanuit noord aanspelen om te kunnen snijden op de heer. Resultaat: 4♥ +1

24

N W O Z

♠H86 ♥A972 ♦842 ♣983

♠ V B 10 4 ♥ 10 3 ♦H95 ♣A754 West 1♦ 2♥

Noord pas pas

Oost 1♥ pas

Zuid pas pas

Bieden West opent met de laagste van zijn vierkaarten. Oost heeft een vierkaart die hij op eenniveau kan bieden. 1♥ brengt de hartenfit aan het licht. West steunt derhalve. Vanwege de minimale puntenkracht (1♦ beloofde al 12+ punten) doet hij dat zo goedkoop mogelijk. Spelen Zuid komt uit met ♠V. Belangrijk is de aanpak van de ruitenkleur. Oost moet tot tweemaal toe naar de honneurs toe spelen. Dan verliest hij niet meer dan twee ruitenslagen en maakt hij zijn contract. Resultaat: 2♥ precies gemaakt

LES 5: UITKOMEN Tegenspelen is uitermate lastig, omdat de partners moeten samenwerken zonder dat ze elkaars kaarten zien. Ze kunnen wel trachten te communiceren via de kaarten die ze spelen. Uitkomstafspraken maken we om partner enig inzicht te geven wat je bezit in de uitgekomen kleur. De basisafspraken op een rijtje: 1. 2. 3.

Van een serie honneurs de hoogste De laagste van een kleur met een plaatje De hoogste van kleur zonder plaatjes

Een serie oefeningen om er in te komen: ♦VB972 ♦HV6 ♦AH43 ♦ B 10 9 4 ♦V864 ♦AV632 ♦B976 ♦9853 ♦65 Lezen Belangrijk is dat de partner de uitkomst tracht te ‘lezen’. Ook hier wat oefeningen: A  belooft de heer H  belooft de vrouw, ontkent de aas V  belooft de boer, ontkent de heer B  belooft de tien, ontkent de vrouw 10  belooft de negen, ontkent de boer ♣V64 ♣2

♣AB7

Wie heeft ♣H? ♣V64 ♣8

♣A B 7

Wie heeft ♣H? Speelsoort Bij de keuze van de uitkomst is de speelsoort van belang. Tegen een SA-contract start je doorgaans met je langste kleur. Tegen troefcontracten heeft uitkomen van series de voorkeur boven uitkomen onder een plaatje vandaan. ♥VB2 versus ♣ H 8 5 3 2 In een schoppencontract valt ♥V te prefereren boven ♣2 Daarnaast is het uitkomen met een korte kleur aantrekkelijk. Dat geldt met name voor de singleton. Uitkomen van een doubleton is minder aantrekkelijk, omdat de kans op een aftroever aanzienlijk afneemt. Partner heeft immers veel minder vaak aas-heer van een kleur dan alleen de aas. De regel dat in een SA-contract bij een uitkomst van een lange kleur met een serie van twee plaatjes met een kleintje wordt uitgekomen wordt bewaard voor flits2. 25

Ranking the leads 1. Kleur met een serie plaatjes 2. Kleur met een los plaatje 3. Kleur zonder plaatjes Toevoegingen: SA  langste kleur Troef  eventueel met korte kleur (singleton) Biedverloop Tot slot kan nog worden aangestipt dat het niet aantrekkelijk is om met een door de tegenpartij geboden kleur uit te komen. West Noord Oost Pas Pas

1♥ pas

pas pas

Zuid 1♦ 1SA

West kan het beste een keuze maken tussen schoppen en klaveren.

26


♠H84 ♥76 ♦HB872 ♣AHB

♠ 10 6 5 2 ♥A853 ♦A5 ♣854

N W O Z

2.

♠B73 ♥ V B 10 4 ♦943 ♣ V 10 6

♠A7 ♥ 10 6 5 ♦98765 ♣A96

♠86 ♥B943 ♦VB4 ♣ H 10 4 2

♠AV9 ♥H92 ♦ V 10 6 ♣9732 West pas

Noord 1SA pas

Oost pas pas

N W O Z

♠ H V B 10 2 ♥AH2 ♦H3 ♣VB3

♠9543 ♥V87 ♦ A 10 2 ♣875

Zuid 3SA

West 1SA pas

Bieden Een 5332 is een SA-verdeling, dus opent noord met 1SA. Zuid heeft voldoende punten om naar de manche te gaan. Spelen Oost komt uit met ♥V, de hoogste van zijn serie. Zodra de leider in dummy ♥H zet neemt west met de aas. OW maken vier hartenslagen en daarna nog ♦A. Resultaat: 3SA -1

Noord pas pas

Oost 1♠ 3SA

Zuid pas pas

Bieden: Na de 1♠ opening heeft west voldoende punten om bij te bieden. Zonder fit voor partner wordt het 1SA (2♣ toont 10+ punten). Oost weet nu dat zijn partner 6-9 punten heeft. Aangezien er geen schoppenfit is verhoogt hij naar 3SA. Spelen: Noord komt uit met ♦9 om een plaatje te ontkennen. Toch moet zuid na het maken van ♦A ruiten doorspelen. Het vrijspelen van partners lengte kan ook slagen opleveren. De leider drijft zo snel mogelijk ♠A er uit. Aan slag met ♠A speelt noord een derde ronde ruiten, voor ♦V van west. De leider heeft nu acht slagen (vier schoppens, twee ruitens en twee hartens) en heeft dus nog een klaverslag nodig om 3SA te maken. Zodra hij echter klaveren speelt pakt noord ♣A om ♦8 en ♦7 op te rapen. Resultaat: 3SA -1

3.

♠872 ♥ H 10 3 ♦ A B 10 8 ♣H84

♠ H 10 6 5 3 ♥842 ♦76 ♣B65

N W O Z

4.

♠V94 ♥B975 ♦H43 ♣ V 10 9

♠V ♥A975 ♦98542 ♣ A 10 6

♠AB76 ♥HV32 ♦AHV6 ♣8

♠AB ♥AV6 ♦V952 ♣A732 West pas pas

Noord 3SA

Oost pas

Zuid 1SA pas

Bieden Wederom twee SA-verdelingen tegenover elkaar en voldoende punten voor de manche. Het juiste biedverloop is 1SA-3SA. Spelen West komt uit met ♠3, kleintje belooft plaatje. Oost moet ♠V spelen, anders kan zuid de slag winnen met ♠B. De leider kiest ruiten als werkkleur en neemt de snit op ♦H. Die zit mis. Aan slag met ♦H speelt oost schoppen door, waarna west vier slagen in die kleur kan oprapen.

N W O Z

♠ H 10 8 5 3 ♥ B 10 8 4 ♦♣VB53

♠942 ♥6 ♦ B 10 7 3 ♣H9742 West 1♦ 4♠

Noord pas pas

Oost 1♠ pas

Zuid pas pas

Bieden West opent met de laagste van zijn drie vierkaarten. Oost heeft voldoende punten om te antwoorden en biedt zijn langste kleur als eerste. De fit is gevonden en west gaat met 19 punten direct naar de manche. Spelen Tegen een troefcontract is het aantrekkelijk om met een korte kleur uit te komen. Zie wat er mogelijk is als zuid met ♥6 start. Noord wint de slag met ♥A en speelt harten terug, getroefd door zuid. Als zuid nu klaveren speelt maakt noord ♣A en speelt hij nogmaals harten, wederom getroefd door zuid! Oost zit er bij en kijkt er naar…

Resultaat: 3SA -1 Resultaat: 4♠ -1

27

5.

♠AHB43 ♥64 ♦94 ♣HVB2

♠7 ♥ A V 10 2 ♦ 10 8 2 ♣ 10 8 7 4 3

N W O Z

6.

♠982 ♥9853 ♦V7653 ♣A

♠ A 10 4 ♥ B 10 8 4 3 ♦ A 10 6 ♣ 10 9

♠HVB65 ♥AH5 ♦97 ♣B54

♠ V 10 6 5 ♥HB7 ♦AHB ♣965 West pas

Noord 1♠ pas

Oost pas pas

N W O Z

♠32 ♥V97 ♦V85 ♣HV832

♠987 ♥62 ♦HB432 ♣A76

Zuid 4♠

West 1♠ Pas

Bieden Noord opent met zijn langste kleur en zuid is sterk genoeg om naar de manche te verhogen. Spelen Oost komt uit met ♣A. Dat maakt de weg vrij voor een klaveraftroever. Nu partner nog even bereiken. Gezien de dummy gaat dat niet lukken in ruiten. Oost speelt dus harten na. Als west vervolgens klaveren terugspeelt kunnen OW een feestje gaan bouwen. Resultaat: 4♠ -1 of -2

Noord pas pas

Oost Pas 1SA

Zuid pas pas

Bieden Oost komt een puntje te kort om 2♣ te mogen antwoorden op de 1♠ opening van west. Hij antwoordt dus 1SA. De westhand telt 14 punten, te weinig om tegenover maximaal negen punten bij partner naar de manche te gaan. Spelen Zuid heeft geen serie ruitenplaatjes en komt dus uit met ♦2. Noord doet als derde man wat hij kan en neemt ♦A. Het ruitennaspel ziet zuid met genoegen tegemoet: als oost ♦V speelt pakt hij de heer en als oost een kleintje bijspeelt is de boer hoog genoeg. In beide scenario’s rapen NZ vijf ruitenslagen op. Daarnaast maken ze nog ♣A en ♠A. Resultaat: 1SA -1

7.

♠HV75 ♥VB74 ♦H9 ♣H65

♠B9632 ♥9 ♦B74 ♣ B 10 9 2

8.

♠ 10 8 ♥832 ♦A8532 ♣AV7

N W O Z

♠HVB ♥87 ♦H8432 ♣986

♠A72 ♥V9654 ♦A5 ♣VB2

♠A4 ♥ A H 10 6 5 ♦ V 10 6 ♣843 West pas pas

Noord 4♥

Oost pas

Zuid 1♥ pas

Bieden De 1♥ opening van zuid legt direct de fit in die kleur bloot en er zijn voldoende punten om een manche te proberen.

N W O Z

♠984 ♥AHB2 ♦ B 10 7 6 ♣H3

♠ 10 6 5 3 ♥ 10 3 ♦V9 ♣ A 10 7 5 4 West 1♥ pas

Noord pas pas

Oost 4♥

Zuid pas

Bieden Na de 1♥ opening van west heeft Oost voldoende punten om naar 4♥ te gaan.

Spelen Uitkomen van een serie heeft de voorkeur boven uitkomen onder een plaatje vandaan. West start dus met ♣B. Omdat oost met ♣A achter de heer van dummy zit kunnen OW de eerste drie klaverslagen maken. ♦A is vervolgens goed voor de downslag.

Spelen Qua uitkomst heeft ♠H duidelijk de voorkeur boven ♦2 of ♣9. West neemt ♠A, haalt de troeven weg bij NZ en speelt dan ♣H om de aas te verdrijven. Zuid speelt schoppen door, de uitkomstkleur van partner. Noord maakt slagen met ♠B en ♠V en uiteindelijk maken NZ ook nog een ruitenslag.

Resultaat: 4♥ -1

Resultaat: 4♥ -1

28

LES 6: IN GESPREK Dit is een pittige les, maar nodig om de leerlingen definitief ‘aan het bridgen’ te krijgen. Hierna kunnen ze namelijk op eigen kracht naar een eindcontract bieden. Bij het oefenen op Berry’s Internet Club is het dan ook de bedoeling dat ze zelf gaan bieden, of op zijn minst eerst zelf bedenken wat ze zouden bieden alvorens op het vraagteken te klikken. Heel belangrijk is het begrip ‘verdeling’. Zolang er geen fit is bepaalt de verdeling namelijk de herbieding. Er zijn drie typen verdelingen: 1. SA-verdeling  4333, 4432, 5332 2. Tweekleurenspel  5-4, 5-5, 6-4, etc. 3. Eenkleurenspel  6322, 6331, 7-3-2-1, etc. Het driekleurenspel blijft voorlopig buiten beschouwing. Wat voorbeelden die gebruikt kunnen worden: ♠H76 ♥V32 ♦B84 ♣AH65 SA-verdelingen

♠84 ♥V32 ♦AB42 ♣HVB3

♠976 ♥AHB32 ♦V93 ♣H2

♠AV932 ♥8 ♦HB652 ♣A3 Tweekleurenspellen

♠AV932 ♥8 ♦HB654 ♣A3

♠AV93 ♥8 ♦HB6542 ♣A3

♠64 ♥HV3 ♦V8 ♣AHB765 Eenkleurenspellen

♠6 ♥HV3 ♦V92 ♣AHB765

♠64 ♥HV3 ♦8 ♣AHB7652

Algemene idee van de herbieding is dat met een SA-verdeling SA wordt herboden, met een eenkleurenspel de kleur wordt herboden en met een tweekleurenspel de tweede kleur wordt geboden.

29

OEFENINGEN BIEDEN ZONDER FIT 1.

2.

3.

4.

5.

6.

7.

8.

30

Opgave ♠6 ♥AV764 ♦HB32 ♣A65 ♠64 ♥HV82 ♦AB73 ♣H84

Antwoord 2♦ 1♥ - 1♠ ?? 1SA 1♦ - 1♠ ?? 2♥

♠65 ♥AHB762 ♦H83 ♣V2

1♥ - 2♦ ??

♠H82 ♥65 ♦AVB ♣AHV76

1♣ - 1♥ ??

♠HV76 ♥6 ♦A43 ♣AHV92

1♣ - 1♥ ??

♠B64 ♥AH82 ♦H763 ♣V2

1♦ - 2♣ ??

♠B864 ♥A3 ♦8 ♣AHB762

1♣ - 1♥ ??

♠932 ♥B ♦AH2 ♣AHB982

1♣ - 1♥ ??

2SA

2♠

2SA

1♠

3♣

Met fit Als partner een kleur heeft geboden waar je vier kaarten in hebt is het gemakkelijk: steunen! Hoe hoog hangt af van de puntenkracht: 12-14  zo goedkoop mogelijk 15-17  met sprong 18-19  de manche OEFENINGEN BIEDEN MET FIT 1.

2.

3.

Opgave ♠9843 ♥AH6 ♦H82 ♣VB6

Antwoord 2♠ 1♣ - 1♠ ?? 3♦

♠64 ♥A6 ♦AV94 ♣AV763

1♣ - 1♦ ??

♠62 ♥VB84 ♦AHB ♣AH64

1♣ - 1♥ ??

4♥

31

Tweede bijbod Hier moet de leraar de focus niet leggen op wat er geboden moet worden, maar op wat partner heeft aangegeven. Wanneer de antwoorder tot zich laat doordringen wat zijn partner hem heeft verteld, volgt het juiste eindbod vanzelf. Bij onderstaande oefeningen moet telkens de hand van noord worden ‘ingevuld’, qua puntenkracht en verdeling. OEFENINGEN TWEEDE BIJBOD 1. 2. 3.

4.

Opgave Noord 1♦ 1SA Noord 1♦ 2♦ Noord 1♦ 3♥ Noord 1♥ 2SA

Antwoord 12-14 punten, SA-verdeling

Zuid 1♥ Zuid 1♥

12-14 punten, zeskaart ruiten

Zuid 1♥

15-17 punten, vierkaart harten

Zuid 1♠

18-19 punten, SA-verdeling

BIEDOEFENINGEN Opgave West Noord Oost 1♦ pas Pas 2♣ pas

Zuid 1♠ ??

♠H843 ♥854 ♦V92 ♣V76

2.

West Noord Oost 1♣ pas Pas 1SA pas

Zuid 1♥ ??

♠AV7 ♥HVB2 ♦64 ♣ B 10 8 4

Partner heeft SA-verdeling met 12-14 punten  3SA

3.

West Noord Oost 1♦ pas Pas 2SA pas

Zuid 1♠ ??

♠HB7632 ♥6 ♦843 ♣A76

Partner heeft 18-19 punten met SA-verdeling  4♠

4.

West Noord Oost 1♣ pas Pas 2♣ pas

Zuid 1♥ ??

♠AH76 ♥B9432 ♦76 ♣84

Partner heeft zeskaart klaveren met 12-14 punten  pas

5.

West Noord Oost 1♣ pas Pas 2♠ pas

Zuid 1♠ ??

♠ H B 10 3 ♥84 ♦A92 ♣H653

Partner heeft schoppensteun en 12-14 punten  3♠ laatste poging voor de manche!

1.

32

Antwoord Partner heeft 5-4  laag blijven maar wel in beste speelsoort 2♦


♠H82 ♥763 ♦HV52 ♣A96

♠B963 ♥B8 ♦AB4 ♣V854

N W O Z

2.

♠ 10 7 5 ♥ H 10 5 2 ♦ 10 7 ♣ H 10 7 2

♠ 10 7 5 ♥ V 10 8 5 2 ♦ A 10 5 ♣B7

♠H3 ♥H964 ♦VB92 ♣A84

♠AV4 ♥AV94 ♦9863 ♣B3 West pas pas

Noord 1♦ 1SA pas

Oost pas pas pas

N W O Z

♠AV96 ♥A3 ♦64 ♣H9632

♠B842 ♥B7 ♦H873 ♣ V 10 5

Zuid 1♥ 3SA

West 1♦ 3SA

Noord pas pas

Oost 1♣ 1♠ pas

Zuid pas pas pas

Bieden Na de 1♦ opening van noord biedt zuid 1♥ om een 4-4 fit in die kleur te zoeken. Met 1SA toont noord een SA-verdeling met 12-14 punten, uiteraard zonder hartenfit. Zuid weet nu dat 3SA de beste manche is.

Bieden Oost opent met zijn langste kleur, west biedt van twee vierkaarten de laagste en oost herbiedt zijn tweede kleur op eenniveau. West weet nu dat er geen fit is in harten (oost heeft 1♥ overgeslagen), dus koerst hij naar 3SA.

Spelen Omdat de hartenkleur door zuid is geboden start oost met ♣2. Cruciaal is de aanpak van de ruitenkleur. De leider moet ruiten vanuit zuid spelen, naar de ♦HV toe. In harten moet worden gesneden op de heer.

Spelen Noord start met ♥2. Klaveren is de werkkleur en daarin kan west twee lengteslagen ontwikkelen. De juiste aanpak in schoppen is eerst ♠H en dan ♠3 naar de aas. Resultaat: 3SA Contract

Resultaat: 3SA precies gemaakt (Contract)

3.

♠65 ♥V872 ♦A74 ♣AH43

♠ A 10 4 ♥B93 ♦ H V 10 2 ♣B92

N W O Z

4.

♠987 ♥ 10 6 ♦B853 ♣ V 10 6 5

♠ A 10 6 ♥H7 ♦H753 ♣B974

♠932 ♥B832 ♦AV ♣A V 6 5

♠HVB32 ♥AH54 ♦96 ♣87 West pas pas pas

Noord 2♣ 4♥

Oost pas pas

Zuid 1♠ 2♥ pas

Bieden Zuid opent met zijn langste kleur. Noord is sterk genoeg om een nieuwe kleur op tweeniveau te bieden (belooft 10+ punten). Na de vijfkaart schoppen toont zuid ook de vierkaart harten. Dit legt de fit bloot en noord verhoogt naar de manche. Spelen West komt uit met ♦H, de hoogste van zijn serie. De leider moet de troeven bij OW weghalen maar en de schoppenkleur ontwikkelen door ♠A te verdrijven.

N W O Z

♠HV7 ♥ V 10 9 6 4 ♦96 ♣832

♠B854 ♥A5 ♦ B 10 8 4 2 ♣ H 10 West 1♣ 2♥

Noord pas pas

Oost 1♥ pas

Zuid pas pas

Bieden West opent met de laagste van zijn vierkaarten. Oost heeft voldoende punten om bij te bieden. 2♥ van west toont een minimale opening. Oost ziet geen manche zitten en past. Spelen Zuid komt uit met ♦B. De leider probeert de vrouw, maar de snit zit mis. Meer geluk heeft de leider in de zwarte kleuren. In schoppen kunnen twee slagen gemaakt worden door naar de honneurs toe te spelen en in klaveren kan gesneden worden op de heer. Resultaat: 2♥ Contract

Resultaat: 4♥ +1

33

5.

♠HB54 ♥H6 ♦ A 10 8 4 3 ♣HB

♠863 ♥ V 10 8 ♦V7 ♣87432

6.

♠A9 ♥B743 ♦HB2 ♣V965

N W O Z

♠B84 ♥H82 ♦B873 ♣V84

♠972 ♥B4 ♦AV92 ♣AH65

♠ V 10 7 2 ♥A952 ♦965 ♣ A 10 West pas pas pas

Noord 1♦ 1♠ 4♠

Oost pas pas pas

N W O Z

♠AH3 ♥ V 10 7 6 5 ♦H6 ♣ 10 7 2

♠ V 10 6 5 ♥A93 ♦ 10 5 4 ♣B93

Zuid 1♥ 3♠ pas

West 2♣ 3SA

Bieden: Noord heeft 15 punten, maar de verdeling is geschikter voor 1♦ dan voor 1SA. Zuid biedt de laagste van zijn twee vierkaarten. Nu kan noord ook zijn tweede kleur op eenniveau bieden. Zodra de schoppenfit is gevonden wordt er gas gegeven. Met 3♠ toont zuid 10-11 punten. Noord weet vervolgens dat er voldoende punten zijn voor de manche. Spelen: Oost komt uit met ♣5, de enige kleur die niet door NZ is geboden. De leider verdrijft als eerste troefaas. Zodra de troeven bij OW zijn weggehaald gaat hij de ruitenkleur ontwikkelen. Nadat OW twee ruitenslagen hebben gemaakt zijn noords vierde en vijfde ruiten vrij.

Noord pas pas

Oost 1♥ 2SA pas

Zuid pas pas pas

Bieden Oost heeft precies voldoende punten om te openen. West mag op tweeniveau antwoorden en biedt de laagste van zijn twee vierkaarten. Met 2SA toont oost een SA-verdeling met 12-14 punten. West weet nu dat 3SA het juiste contract is. Spelen Zuid komt uit met ♠5. Harten is de werkkleur van de leider en hij moet zowel ♥A als ♥H verdrijven. NZ hebben de schoppenkleur eerder ontwikkeld, maar kunnen niet meer dan ♥AH en twee schoppenslagen maken. Resultaat: 3SA Contract

Resultaat: 4♠ Contract 7.

♠ H B 10 5 4 ♥65 ♦A75 ♣942

♠82 ♥ V 10 3 ♦ H 10 6 4 3 ♣ V 10 7

8.

♠A973 ♥H97 ♦B8 ♣H865

N W O Z

♠ 10 6 5 ♥H94 ♦ 10 4 ♣ H 10 8 4 2

♠V942 ♥65 ♦AHB52 ♣AB

♠V6 ♥AB842 ♦V92 ♣AB3 West pas pas

Noord 1♠ pas

Oost pas pas

Zuid 1♥ 1SA

N W O Z

♠B3 ♥AVB2 ♦V987 ♣976

♠AH87 ♥ 10 8 7 3 ♦63 ♣V53 West 1♦ 1♠ 3SA

Noord pas pas pas

Oost 1♥ 3♦ pas

Zuid pas pas pas

Bieden Opening en antwoord spreken voor zich. De 1SA herbieding van zuid toont een SA-verdeling met 12-14 punten. Noord weet dat er niet voldoende punten zijn voor de manche en past.

Bieden: Na de 1♦ opening begint oost met het zoeken naar een hartenfit. 3♦ in de tweede biedronde toont een ruitenfit met 10-11 punten. West weet nu dat de gezamenlijke handen 25 of 26 punten bevatten. Een manche is verantwoord en 3SA is aantrekkelijker dan 5♦.

Spelen West komt uit met ♦3. De leider laat klein bijspelen uit dummy en neemt oosts ♦B met de vrouw. In slag twee wordt ♠V voorgespeeld, honneur uit de korte kant eerst. De leider maakt vier schoppenslagen, twee ruitenslagen, ♥A en ♣A.

Spelen: Noord komt uit met ♣2. Zuid moet ♣V leggen om te voorkomen dat west een slag maakt met ♣B. De leider moet naast vijf ruitenslagen ook drie hartenslagen maken om aan negen slagen te komen. Dat kan door te snijden op ♥H. Speel vanuit west harten en leg in oost de vrouw. Later kun je de snit ‘herhalen’ door nogmaals harten uit west te spelen en in oost de boer te leggen.

Resultaat: 1SA +1 Resultaat: 3SA Contract

34

LES 7: STRATEGIE In les 3 is een aanvang gemaakt met het behandelen van de speeltechniek. Dat gebeurde met speelfiguren in één kleur. In deze les gaan we een stapje verder door naar meerdere kleuren te kijken. Het maken van een echt speelplan is uitermate lastig voor beginnende bridgers en wordt uitgesteld tot flits 2. Troeftrekken Idee achter troeftrekken is dat de tegenpartij jouw hoge kaarten niet kan troeven en dat je zelf wel troeven over houdt om hun vrije kaarten te troeven. Een voorbeeldspel: Zuid speelt 4♠ met de uitkomst van ♣6. Je moet precies drie keer troeftrekken.

♠A876 ♥V43 ♦H8 ♦ H V 10 3 ♠ B 10 4 ♥ A 10 7 6 ♦ A 10 6 5 2 ♣6

N W O Z

♠53 ♥ H B 10 5 ♦943 ♣B754

♠HV92 ♥92 ♦VB7 ♣A982

Belangrijk is dat het plan mogelijk moet worden aangepast bij onverwachte zitsels: ♠B876 ♠ 10 9 5 3

N W O Z

♠4

♠AHV2 Zuid begint opgewekt met troeftrekken. Wanneer oost de tweede ronde niet bekent is duidelijk dat west vier troeven heeft. Doorgaan met troeftrekken moet nu heroverwogen worden; je houdt dan zelf immers ook geen troeven meer over. Of doorgaan met troeftrekken verstandig is hangt af van de vraag wat schadelijker is: zelf geen troeven meer hebben of de tegenpartij kansen geven op aftroevers. Hangt dus af van het hele spel. Bij bridge moet je een flexibele geest hebben. Geen spel is hetzelfde!

Aftroevers aan de korte kant Voortbordurend op het troeftrekken is het maken van aftroevers op pagina 97 interessant. Alleen aftroevers aan de korte kant (normaliter de dummy) leveren extra slagen op. Belangrijk is om van te voren te bedenken hoeveel aftroevers je wilt maken. 1. ♥V84

2. ♥B843

3. ♥B843

4. ♥B8543

♥ A H B 10 6

♥AHV2

♥AHV65

♥AHV76

In 1. Moet je aftroevers in dummy maken voor het troeftrekken. In 2. Kun je na het troeftrekken (3x) een aftroever maken, als je meer wilt moet je het ervoor doen. In 3. Volstaat bij een 2-2 zitsel twee keer troeftrekken en houd je dus twee troeven over voor aftroevers. En in 4. Kun je vrijwel altijd beginnen met troeftrekken; je houdt aan beide kanten drie troeven over. Voor het op een efficiënte manier tellen van de troeven is het nuttig als de leerlingen pagina 102 doorlezen.

35

Communicatie Over kunnen steken van hand naar dummy en vice versa is een groot goed. Voorbeeld 3 van pagina 99 kan worden gebruikt om te laten zien hoe je kunt ‘spelen’ met potentiële entrees. Wat extra voorbeelden: 1. ♥AB3

2. ♦HB9

3. ♣V642

♥HV6

♦ V 10 3

♣AHB5

In 1. Kun je een tweede entree in dummy creëren door ♥6 naar ♥B te spelen en ♥H of ♥V over te nemen met de aas. Ook in 2. kun je desgewenst tweemaal de dummy bereiken. 3. is leuk om er met zitsel uit te lichten: ♣V642 ♣ 10 8 7 ♣93 ♣AHB5 Je speelt ♣AH en ziet iedereen bekennen. Nu is dit over: ♣V6 ♣10

♣♣B5

Door ♣B naar ♣V te spelen maak je van ♣6 een tweede entree! Hoe belangrijk entrees zijn kan worden geïllustreerd aan de hand van het volgende spel (staat ook beschreven in flits 2): ♠AB4 ♥A764 ♦AH82 ♣H3 N W O Z

♠ 10 8 7 ♥H3 ♦652 ♣ V B 10 7 2

Een spel dat ik vaak gebruik op clinics. Zuid speelt 3SA (biedverloop: 1♦-1SA-3SA), west komt uit met ♥V. De meeste leiders laten de eerste slag naar ♥H lopen en spelen in slag twee klaveren naar de heer. Wanneer die houdt volgt klaveren voor vrouw en aas. Hierna is dit over: ♠AB4 ♥A76 ♦AH82 ♣N W O Z

♠ 10 8 7 ♥3 ♦652 ♣ B 10 7 De klaveren zijn vrij, maar hoe kom je er bij… Correcte speelwijze: slag 1 ♥A, slag 2 ♣H (honneur uit korte kant eerst).

36


♠HV6 ♥B842 ♦AH53 ♣76

♠ B 10 ♥ H 10 ♦ 10 8 6 4 ♣B9842

2.

♠9853 ♥AV5 ♦97 ♣ V 10 5 3

N W O Z

♠843 ♥ V 10 7 4 ♦ 10 3 ♣AB97

♠B75 ♥86 ♦A654 ♣V853

♠A742 ♥9763 ♦VB2 ♣AH West pas pas

Noord 1♦ 2♥ pas

Oost pas pas pas

N W O Z

♠AHV92 ♥AH3 ♦982 ♣H2

♠ 10 6 ♥B952 ♦HVB7 ♣ 10 6 4

Zuid 1♥ 4♥

West 2♠ pas

Noord pas pas

Oost 1♠ 4♠

Zuid pas pas

Bieden Noord opent met de laagste van zijn vierkaarten. Zuid gaat op zoek naar een fit en vindt die. Er zijn voldoende punten voor de manche.

Bieden Omdat de 1♠ een vijfkaart belooft mag west steunen vanaf een driekaart. 2♠ toont 6-9 punten, dus gaat oost naar de manche.

Spelen West komt uit met ♠B. Ondanks het gammele troefbezit moet de leider troef gaan trekken. Zolang OW geen aftroevers maken verlies je niet meer dan drie troefslagen.

Spelen Zuid komt uit met ♦H. Als de leider direct de troeven trekt bestaat het gevaar dat hij een hartenslag verliest. Beter is om ♥3 te troeven aan de korte troefkant. Dat moet dan wel voor het troeftrekken gebeuren.

Resultaat: 4♥ C Resultaat: 4♠ Contract

3.

♠HVB98 ♥64 ♦AVB ♣HVB

♠76 ♥AH73 ♦H96 ♣ 10 8 3 2

N W O Z

4.

♠542 ♥ B 10 9 8 ♦ 10 5 3 ♣A94

♠ A 10 8 3 ♥B87 ♦HV94 ♣ 10 2

♠976 ♥ A 10 6 4 2 ♦A ♣A843

♠ A 10 3 ♥V52 ♦8742 ♣765 West pas pas pas

Noord 1♠ 4♠

Oost pas pas

Zuid pas 2♠ pas

Bieden: Omdat de 1♠ opening een vijfkaart belooft mag zuid steunen vanaf een driekaart. Noord heeft aan het beleefdheidssteuntje genoeg om naar de manche te gaan. Spelen: Oost komt uit met ♥B. De leider verliest geen ruitenslag als hij tweemaal snijdt op ♦H. Daarvoor zijn twee entrees in dummy nodig en die liggen er in de vorm van ♠A en ♠10. Troef de derde hartenronde en speel ♠9 naar de tien (wie het breed heeft…). Dan volgt ruiten vanuit zuid. In noord wordt ♦B gelegd. Als die houdt steek je over naar ♠A om ruiten naar de vrouw te spelen.

N W O Z

♠V42 ♥HV3 ♦865 ♣B765

♠HB5 ♥95 ♦ B 10 7 3 2 ♣HV9 West 1♥ pas

Noord pas pas

Oost 2♥

Zuid pas

Bieden West opent met zijn langste kleur. Omdat 1♥ een vijfkaart belooft mag oost steunen op een driekaart. West weet dat de gezamenlijke handen minder dan 25 punten bevatten en past. Spelen Noord komt uit met ♦H. West moet troeftrekken en de klaverkleur ontwikkelen. De vierde klaveren levert uiteindelijk een lengteslag op. Merk op dat het maken van ruitenaftroevers in de hand geen extra slagen genereert; je maakt nooit meer dan vijf hartenslagen. Resultaat: 2♥ Contract

Resultaat: 4♠ Contract

37

5.

♠ H 10 5 3 ♥ 10 9 2 ♦V97 ♣ H 10 5

♠8764 ♥VB53 ♦ 10 4 ♣A82

6.

♠B92 ♥AH ♦A653 ♣V764

N W O Z

♠973 ♥AB2 ♦874 ♣B953

♠65 ♥ 10 8 7 5 ♦ 10 6 5 ♣AV84

♠AV ♥8764 ♦HB82 ♣B93 West 1♥ pas

Noord pas pas pas

Oost 1♣ 1SA

♠ V B 10 8 ♥964 ♦H92 ♣H62

N W O Z ♠AH42 ♥HV3 ♦AVB3 ♣ 10 7

Zuid pas pas

West pas pas

Bieden Oost en west bieden vierkaarten ‘van onderaf’. De 1SA herbieding van oost toont een SA-verdeling met 12-14 punten en ontkent het bezit van een vierkaart schoppen, de kleur die op eenniveau geboden had kunnen worden. West weet dat er geen fit is in een hoge kleur en dat er onvoldoende punten zijn voor de manche. Spelen Zuid komt uit met ♦2 (of eventueel ♥8). De leider moet ♥AH oprapen alvorens over te steken naar ♣A. In dummy aangeland kunnen ♥VB te gelde worden gemaakt. In klaveren moet naar de vrouw toe worden gespeeld.

Noord 1SA pas

Oost pas pas pas

Zuid 1♦ 3SA

Bieden Zuid is met 19 punten te sterk voor 1SA en opent met de laagste van zijn vierkaarten. Noord heeft geen vierkaart die hij op eenniveau kan bieden. Dan is 1SA de juiste bijbieding met 6-9 punten. Spelen Oost komt uit met ♠V. De ruitenkleur moet vanuit noord worden aangespeeld om te kunnen snijden op ♦H, liefst meerdere malen. De hartenkleur bevat twee entrees. Noodzakelijk is dan wel dat je ♥3 naar ♥B speelt. Dan ruiten naar de boer, harten naar de aas en ruiten naar de vrouw. Omdat de ontbrekende ruitens 3-3 zitten komt ♦3 vrij.

Resultaat: 1SA Contract Resultaat: 3SA Contract 7.

♠6 ♥B65 ♦AB8762 ♣ 10 5 3

♠H74 ♥H98 ♦54 ♣V9872

8.

♠ A 10 5 3 ♥ V 10 7 4 ♦ 10 9 3 ♣B6

N W O Z

♠B ♥97542 ♦B943 ♣AHV

♠64 ♥AH3 ♦HV762 ♣984

♠VB982 ♥A32 ♦HV ♣AH4 West pas pas

Noord 1SA pas

Oost pas pas

Zuid 1♠ 3SA

Bieden Noord heeft net voldoende punten om bij te bieden op 1♠, maar is niet sterk genoeg om een nieuwe kleur op tweeniveau te bieden (belooft 10+ punten). Hij antwoordt 1SA. Zuid verhoogt naar 3SA. Spelen Oost komt uit met ♥4. Cruciaal is de aanpak van de ruitenkleur. De leider moet eerst ♦H spelen en dan ♦V overnemen met de aas. Oosts ♦10 valt onder de boer, waarna ook ♦8, ♦7 en ♦6 kunnen worden verzilverd.

♠ V 10 5 ♥ V B 10 8 ♦ 10 8 5 ♣ 10 7 6 West 1♦ 1SA pas

Noord pas pas pas

Oost 1♠ 4♠

Zuid pas pas

Bieden De 1SA herbieding van west toont een SA-verdeling met 12-14 punten. Oost heeft genoeg punten voor de manche en wil dolgraag met schoppen troef spelen. Hij biedt 4♠. Spelen Zuid komt uit met ♥V. De blokkade in de ruitenkleur is vervelend, zeker nadat oost in de eerste slag zijn ♥6 is kwijtgeraakt. Toch is de blokkade niet onoverkomelijk. Speel in slag twee ♥H en gooi daar ♦A op weg! Dat maakt de weg vrij voor ♦HV. Een spel met een hoog ‘Don’t try this at home’ gehalte…

Resultaat: 3SA Contract Resultaat: 4♠ Contract

38

♠AH98732 ♥6 ♦A ♣B532

N W O Z

LES 8: TUSSENBIEDEN Tussenbieden is een lastig onderwerp dat luchtig behandeld moet worden. Duidelijk gemaakt moet worden dat er twee goede redenen zijn om je in de bieding te mengen: ‐ ‐

Een goede lange kleur die je graag troef maakt Geen lange kleur, maar wel puntenkracht

Het volgbod Vanaf een (goede) vijfkaart mag een volgbod gedaan worden. De puntenkracht is van ondergeschikt belang. Doel is niet zozeer om een manche uit te bieden (het is niet vaak een manche voor jou als de tegenpartij de bieding opent), maar om de biedstrijd aan te gaan en je lange kleur troef te maken. Om dat extra te benadrukken heb ik er in deze cursus voor gekozen om alle sprongvolgbiedingen zwak te maken. Daar zijn twee goede redenen voor. Het is eenvoudiger en sluit meer aan bij het moderne wedstrijdbridge. Bovendien wordt het belang van het troef proberen te maken van een lange kleur extra geaccentueerd: hoe meer kaarten je hebt in een kleur, hoe hoger je mag bieden. De reden: je hebt extra speelkracht als de kleur troef wordt. In principe is dit het schema: Vijfkaart  volgbod Zeskaart  sprongvolgbod op tweeniveau Zevenkaart  sprongvolgbod op drieniveau Achtkaart  sprongvolgbod op vierniveau. Een voordeel van dit schema is dat het voor leerlingen onduidelijke verschil tussen 1♥-3♦ (enkele sprong) en 1♣-3♦ (dubbele sprong) wegvalt. Een (klein) nadeel dat na 1♠ met een zeskaart geen zwak sprongvolgbod gedaan kan worden. In een later stadium kan dat genuanceerd worden, met name als de begrippen kwetsbaar en niet kwetsbaar nader worden ingevuld. 1. ♠H75 ♥AVB92 ♦ B 10 3 ♣96

2. ♠962 ♥AVB972 ♦ B 10 3 ♣6

3. ♠96 ♥AVB9752 ♦ B 10 3 ♣6

Na een 1♦ opening voor je neus bied je 1♥, 2♥ en 3♥. Hoe langer je kleur, hoe meer speelkracht met de betreffende kleur als troef, hoe hoger je durft.

39

OEFENINGEN Opgave West Noord Oost 1♥

Zuid ??

2.

West Noord Oost 1♦

Zuid ??

3.

West Noord Oost 1♣

Zuid ??

♠ H V 10 9 7 ♥864 ♦A9 ♣864

1♠

4.


Zuid ??

♠ V B 10 8 7 6 4 2 ♥8 ♦H7 ♣94

4♠

5.


Zuid ??

♠H872 ♥ AV B 3 ♦96 ♣HB2

Nader te bepalen

1.

♠86 ♥H93 ♦AHB76 ♣V92 ♠64 ♥84 ♦AH732 ♣AV84

Antwoord 2♦

Pas

Informatiedoublet De natuurlijke betekenis van een doublet is dat je denkt dat de tegenpartij het geboden contract niet kan maken. Het is onfortuinlijk dat de eerste serieuze kennismaking met het doublet feitelijk ook de eerste kennismaking is met een speciale afspraak (conventie). Ter introductie is het dan ook goed om eerst een voorbeeld van een gewoon (= straf)doublet te geven. ♠A72 ♥ V B 10 9 ♦952 ♣A74

West Noord Oost pas 3♥ pas dbl

Zuid 1♥ 4♥

West heeft twee azen en twee zekere troefslagen. Hij gelooft niet dat NZ 4♥ kunnen maken. Wanneer iemand zich afvraagt hoe OW 4♥ kunnen bieden als west dit heeft is dat eenvoudig te pareren door te wijzen op het troefzitsel: ♥H842 ♥A7653 Met deze troefkleur hebben NZ zelden twee hartenverliezers. Dat de hartens 4-0 zitten kunnen zij op voorhand niet weten.

40

Dan het informatiedoublet. Dat onderwerp is te introduceren door te vertellen dat er geen verplichting is om alle biedingen op een ‘natuurlijke’ wijze te gebruiken. Je mag er ook speciale betekenissen aan geven. Wij gaan dat in hoofdstuk 10 ook doen met Stayman en Jacoby. Hier nemen we een voorschotje. Direct na de opening is de klassieke betekenis van het doublet niet erg nuttig. Het komt hoogst zelden voor dat je de tegenpartij al in 1♦ denkt te kunnen downspelen. Daarom geven we er een andere betekenis aan. Het toont openingskracht en vraagt aan partner om zijn langste kleur te bieden. Net als bij een volgbod is het doel om het biedgevecht aan te gaan, maar ditmaal wil je de keuze van de troefkleur aan partner overlaten. Enkele voorbeelden, de tegenpartij opent met 1♥: 1. ♠HB72 ♥6 ♦AV94 ♣ A 10 9 3

2. ♠8653 ♥A2 ♦HV9 ♣HB62

Essentie van een informatiedoublet is dat je partner vraagt om een andere kleur te bieden. Logischerwijs ben je dus kort in de door de tegenpartij geopende kleur. Met de volgende hand wordt geen informatiedoublet gegeven: ♠6 ♥AB72 ♦HV84 ♣VB73 Met een doublet op 1♥ vraag je partner om een troefkleur te kiezen. Elke kleur moet goed zijn. Hier wil je niet dat partner schoppen gaat bieden. Belangrijk om te benadrukken is dat het niet verplicht is om met openingskracht in de bieding te komen. Als je denkt dat tegenspelen lucratiever is dan zelf spelen, mag je passen met 12+ punten. Daarnaast kan worden aangestipt dat het informatiedoublet alleen gebruikt kan worden na een openingsbod van de tegenpartij. ‘Openen’ met een doublet is niet toegestaan en een bod van partner doubleren evenmin. Samengevat: Informatiedoublet ‐ Na opening tegenpartij ‐ 12+ punten ‐ Steun voor de ongeboden kleuren ‐ Niet mogelijk als opening ‐ Niet mogelijk na een bod van partner Antwoorden Over het antwoorden op het informatiedoublet kan de leraar kort zijn: bied je langste kleur. 1. ♠A642 ♥64 ♦842 ♣B972

2. ♠874 ♥64 ♦842 ♣B9742

3. ♠963 ♥B32 ♦AV92 ♣ 10 7 6

Na een 1♦ opening links en een informatiedoublet van partner wordt met hand 1. 1♠ geboden, met hand 2. 2♣ en met hand 3. 1SA (omdat je geen vierkaart in een ongeboden kleur hebt).

41

Het 1SA volgbod Tot slot is er nog het 1SA volgbod. Dat belooft net als de 1SA opening 15-17 punten met een SA-verdeling. ♠AV ♥HB72 ♦AV32 ♣976 Na een 1♥ opening bij de tegenpartij is dit een geschikt 1SA volgbod: 16 punten en een SA-verdeling. OEFENINGEN Opgave West Noord Oost 1♠

Zuid ??

♠64 ♥B982 ♦AV7 ♣AB65

2.


Zuid ??

♠64 ♥AB973 ♦AH4 ♣ B 10 6

pas

3.

West Noord Oost 1♥ dbl pas

Zuid ??

♠6 ♥873 ♦B9642 ♣H765

2♦

4.

West Noord Oost 1♠

Zuid ??

♠AB2 ♥643 ♦A7 ♣AVB72

1SA

5.


Zuid ??

♠HV92 ♥AB73 ♦96 ♣AH7

dbl

1.

42

Antwoord dbl


♠86 ♥AB4 ♦ A V B 10 6 4 ♣ 10 3

♠532 ♥753 ♦975 ♣VB64

N W O Z

2.

♠AVB94 ♥ 10 9 8 6 ♦H2 ♣97

♠9875 ♥75 ♦A75 ♣A752

♠ V 10 6 ♥H82 ♦B8432 ♣B8

♠ H 10 7 ♥HV2 ♦83 ♣AH852 West pas pas

Noord 1♦ 2♦ pas

Oost 1♠ pas pas

Zuid 2♣ 3SA

West 2♥ pas

Spelen West heeft zijn partner schoppen horen bieden en start om die reden met ♠5, zijn hoogste om een plaatje te ontkennen. Oost neemt ♠A en speelt ♠V na om de heer te verdrijven. Zuid moet leven van de ruitenkleur en probeert de snit op ♦H. Die zit mis, waardoor oost nog een paar schoppenslagen kan oprapen. Met dank aan het volgbod!

Noord 3♣ pas

3.

4.

♠8432 ♥75 ♦ H 10 6 3 ♣A54

♠HVB9832 ♥6 ♦H75 ♣84

♠A7 ♥ H V 10 8 4 ♦ 10 6 4 ♣A75

♠AH975 ♥A6 ♦94 ♣H872 West dbl Pas

Noord pas pas

Oost 2♦

Zuid 1♠ pas

Bieden Zuid opent met zijn langste kleur. West heeft voldoende punten om in de bieding te komen, maar geen lange kleur. Via een informatiedoublet kan hij partner vragen of die zijn langste kleur wil bieden. Zo wordt de ruitenfit gevonden. Het is niet verantwoord voor west om na 2♦ door te bieden; oost moest antwoorden en heeft geen enkele kracht beloofd. Spelen Zuid komt uit met ♠A. Het is een lastig spel, zowel om af te spelen als om tegen te spelen. Waarschijnlijk verliest de leider twee schoppens, twee klaveren en ♥A. In dat geval wordt 2♦ precies gemaakt.

Zuid 2♣ pas

Spelen Zuid komt uit met ♣H. NZ hebben vijf slagen voor het oprapen: twee klaveren, twee ruiten en ♠A. 3♥ gaat dus eentje down. Merk op dat OW in 2♥ afstoppen als NZ niet bieden. Resultaat: 3♥ -1

♠ B 10 ♥ B 10 8 4 3 ♦752 ♣VB3

Oost 1♥ 3♥

Bieden Zuid heeft een goede vijfkaart klaveren met 13 punten, genoeg voor een volgbod op tweeniveau. Omdat 1♥ een vijfkaart belooft steunt west naar 2♥. Noord op zijn beurt steunt de klaveren. Oost heeft onvoldoende punten voor een manchebod, maar wil toch wel erg graag met harten troef spelen. Hij biedt nog 3♥. Hierna wordt door iedereen gepast.

Resultaat: 3SA -1

N W O Z

♠H42 ♥AVB964 ♦V9 ♣63

♠AB3 ♥ 10 3 ♦ H 10 6 ♣ H V 10 9 4

Bieden Oost heeft een goede vijfkaart schoppen, reden genoeg voor een volgbod. Zuid is sterk genoeg om zijn lange kleur op tweeniveau te bieden. Noord toont zijn lange ruitenkleur door het herbieden van 2♦. Zuid heeft voldoende punten voor de manche en met een fit in een lage kleur heeft 3SA de voorkeur boven 5♦.

♠V6 ♥HV92 ♦AVB8 ♣ 10 9 6

N W O Z

N W O Z

♠ 10 5 4 ♥752 ♦A83 ♣ V B 10 2

♠6 ♥AB93 ♦VB92 ♣H963 West 1♥ pas

Noord 3♠

Oost pas

Zuid pas

Bieden Noord wil dolgraag met schoppen troef spelen. Met een zevenkaart mag na de 1♥ opening naar 3♠ worden gesprongen; dat toont weinig puntenkracht, maar heel veel troeven. Het snoert iedereen de mond. Mission accomplished. Spelen Bij de uitkomst kan oost kiezen tussen ♥7 (partners kleur) en ♣V (hoogste van een serie). De leider gaat zo snel mogelijk ♠A verdrijven en troeftrekken. Daarna ontwikkelt hij de ruitenkleur. Resultaat: 3♠ Contract

Resultaat: 2♦ Contract

43

5.

♠HVB72 ♥ H 10 8 ♦A7 ♣ 10 9 8

♠965 ♥972 ♦V964 ♣A65

N W O Z

6.

♠ A 10 3 ♥AB4 ♦HB82 ♣VB3

♠AH7 ♥952 ♦ 10 6 ♣B7432

♠ V 10 6 5 ♥ 10 8 4 ♦V8532 ♣8

♠84 ♥V653 ♦ 10 5 3 ♣H742 West pas

Noord 1♠ pas

Oost 1SA

N W O Z

♠B93 ♥AV ♦A974 ♣ H 10 9 5

♠842 ♥HB763 ♦HB ♣AV6

Zuid pas

West pas pas

Bieden Oost heeft 16 punten met een SA-verdeling, geschikt voor een 1SA volgbod. Zowel zuid als west is niet sterk genoeg om iets te bieden. En aangezien ook noord is uitgepraat (1♠ toonde al 5+ schoppens met 12+ punten) blijft het bij 1SA. Spelen Zuid kan het beste uitkomen met partners lange kleur: ♠8. Een hoge schoppen van noord verdrijft de aas. Ruiten is de werkkleur van de leider. Aan slag met ♦A kan noord vier schoppenslagen oprapen. Genoeg om 1SA down te spelen is dat echter niet. Resultaat: 1SA Contract

Noord 2♥

Oost 1♣ pas

Zuid 1♥ pas

Bieden: Oost opent met de laagste van zijn vierkaarten. Zuid wil zich in de biedstrijd mengen en doet dat met 1♥, de kleur waarin hij een vijfkaart heeft. Noord heeft drie hartens mee en dan mag er gesteund worden. Wat als zuid zwakker is en je down gaat in 2♥? Dan kunnen OW ongetwijfeld wel een contract maken. Spelen: West start met ♣8 in de hoop op een aftroever. Oost moet zich realiseren dat partner geen klaverplaatje heeft en ♣AV dus bij zuid zitten. Om die reden doet hij als derde man niet wat hij kan. Zuid wint de eerste slag met ♣V en steekt over naar ♠A om de troefkleur vanuit dummy aan te spelen. Als oost ♥A pakt en klaveren speelt, maakt west een aftroever. Ruitennaspel is voor de aas en er volgt nog een klaveraftroever. Mooi tegengespeeld! Resultaat: 2♥ Contract

7.

♠ B 10 7 5 ♥7 ♦ 10 9 2 ♣AB963

♠84 ♥AVB942 ♦74 ♣542

N W O Z

8.

♠V9632 ♥85 ♦AB3 ♣ H V 10

♠A842 ♥A765 ♦8 ♣AV96

♠HV ♥B ♦ A H 10 9 7 ♣HB753

♠AH ♥ H 10 6 3 ♦HV865 ♣87 West 2♥

Noord pas

Oost pas

Zuid 1♦ pas

Bieden: Zuid heeft 15 punten maar geen SA-verdeling. Hij opent met 1♦. Met een goede zeskaart mag west een sprongvolgbod doen: weinig punten veel speelkracht als harten troef wordt. Noord had net genoeg punten om bij te bieden op 1♦, maar nu het bieden zo hoog wordt opgeschroefd zegt hij pas. Oost en zuid doen hetzelfde. Spelen: Noord start met ruiten, de door partner geopende kleur. De leider neemt ♦A en speelt harten naar de vrouw. Als die houdt wil hij oversteken naar oost om de snit te ‘herhalen’. Daartoe speelt west klaveren richting de heer-vrouw in dummy. Met goed afspel verliest west niet meer dan twee schoppenslag, een hartenslag, een ruitenslag en een klaverslag. Resultaat: 2♥ Contract

44

N W O Z

♠B965 ♥ H 10 8 3 ♦53 ♣842

♠ 10 7 3 ♥V942 ♦VB642 ♣ 10 West 1♦ 2♣ pas

Noord dbl 2♥

Oost pas pas

Zuid 1♥ pas

Bieden: West opent met de hoogste van zijn twee vijfkaarten. Noord heeft een zeer geschikte hand voor een informatiedoublet: Partner, ik heb openingskracht maar geen uitgesproken voorkeur voor een troefkleur. Zuid moet uit de overige kleuren een troefkleur kiezen. Hij biedt derhalve 1♥. West kan via 2♣ goedkoop zijn tweede kleur laten horen, waarna noord de harten een keertje steunt. Hierna is iedereen wel uitgeboden. Spelen: West komt uit met ♦A of eventueel ♠H. De leider moet in de troefkleur naar de vrouw toespelen. In klaveren kan gesneden worden ; ♣H zit gezien de openingskracht bij west ongetwijfeld voor de vork. Al met al een lastig spel om te spelen. Resultaat: 2♥ Contract

LES 9: DEFENSIE In deze les wat basisvaardigheden voor het tegenspel. De volgende onderwerpen passeren de revue: Tweede hand laag Honneur op honneur Derde man doet wat hij kan Partners kleur terugspelen

‐ ‐ ‐ ‐

Het beste kan met het laatste worden begonnen. Samenwerking is essentieel voor goed tegenspel. Als ieder zijn eigen ding gaat doen loop je vaak achter de feiten aan. Het spel op pagina 112 illustreert dat. Een alternatief voorbeeldspel: ♠H76 ♥AV32 ♦H6 ♣ B 10 9 3 ♠ V B 10 9 2 ♥ 10 8 6 ♦754 ♣A4

N W O Z

♠853 ♥B95 ♦ V B 10 9 2 ♣H6

West komt tegen 3SA uit met ♠V. De leider wint in de hand en speelt klaveren, voor de heer van oost. Als oost nu zijn eigen kleur (ruiten) inspeelt heeft de leider zijn klaverkleur als eerste vrijgespeeld. Speelt oost schoppen door, dan winnen OW de temposlag en maken zijn drie schoppenslagen en twee klaverslagen.

♠A4 ♥H74 ♦A83 ♣V8752

De ‘regels’ uit deze les zijn overigens niet meer dan richtlijnen. Wanneer je kunt ‘zien’ dat er in de uitkomstkleur geen toekomst zit hoef je er uiteraard niet mee door te gaan. ♦ H B 10 8 ♦2

♦A 6

West start tegen een SA-contract met ♦2, voor boer en aas. Hier valt te zien dat er in ruitens verder niets te halen valt. Nu verleg je je aandacht naar een andere kleur. ♦76 ♦V

♦A94

Harten is troef en west komt uit met ♦V. Je ‘weet’ dat zuid ♦H heeft en dat de dummy de derde ruitenronde kan troeven. Er zit dus weinig toekomst in ruiten. De positie Voorafgaande de bespreking van ‘tweede hand laag’ en ‘derde man doet wat hij kan’ is het nuttig om de positionering aan tafel even te bespreken en dan met name het feit dat die per slag kan wisselen. Met zuid als leider is west als uitkomer ‘eerste man’ en oost ‘derde man’. Als zuid de eerste slag wint, is west in de volgende slag ‘tweede man’ en oost ‘vierde man’. Etcetera.

45

Tweede hand laag De voorbeelden in het boek spreken voor zich. Uiteraard geldt ook hier dat er uitzonderingssituaties zijn. De belangrijkste: speel met een serie honneurs een kaart van je serie als je daarmee een slag kunt vastleggen. ♥ A 10 3 ♥VB7 ♥52 ♥H9864 Wanneer zuid een kleine harten voorspeelt moet west ♥B inleggen om zich te verzekeren van een hartenslag. Wie ♥7 bijspeelt maakt geen slag als de leider onverhoopt ♥10 in dummy zet. Van de andere kant bekeken: ♣73

♣ A 10 6 4 2 ♣VB5 ♣H98

Idem als er een kleine klaveren uit dummy wordt gespeeld. Honneur op honneur Honneur op honneur (stelt nooit teleur…) heeft als doel de leider te dwingen meerdere hoge kaarten te gebruiken voor het winnen van één slag. Je hoopt dat jij of je partner dan een slag maakt met een lagere kaart. Uiteraard bestaan ook voor deze richtlijn uitzonderingen, maar het gaat te ver om die nu al te belichten. Derde man doet wat hij kan De derde man is als laatste van zijn partij aan de beurt. Wanneer zijn partner een kleintje heeft voorgespeeld is het zijn plicht om een zo hoog mogelijke kaart bij de leider er uit te dwingen. Wie dat niet doet geeft goedkope slagen weg. Wat extra voorbeelden: 1.

2. ♦864

♦2

3. ♦B63

♦AB7

♦4

♦864 ♦H7

♦3

♦B92

In alle gevallen wordt de hoogste ruiten bijgespeeld. Uiteraard moet de regel wel met beleid worden gevolgd: 1. 2. ♣V76 ♣V76 ♣8 ♣HB4 ♣2 ♣AB4 Wanneer in 1. klein wordt gelegd in dummy speel je de boer, ook daarmee dwing je de aas er uit. En in 2. kun je bedenken dat de boer de slag gaat winnen. Met dank aan onze uitkomstafspraken! Tot slot de gebruikelijke uitzonderingen. De derde man doet niet wat hij kan als: ‐ Partner een hoge kaart voorspeelt ‐ Hij niet boven de door dummy gespeelde kaart kan ♥V

♥ 10 6 3 ♥ H 8 7 Hier is er geen noodzaak om ♥H te leggen; partners ♥V dwingt de aas er al uit. ♥V4

♥3

46

♥ B 6 5 En hier ligt de slag aan dummy. Geen reden om ♥B op te offeren.


♠H3 ♥654 ♦ V B 10 6 5 ♣A84

♠ V 10 8 ♥87 ♦A92 ♣ V B 10 6 5

N W O Z

2.

♠9742 ♥VB92 ♦H4 ♣932

♠B983 ♥A87 ♦ 10 9 4 ♣A72

♠H54 ♥B65 ♦AB853 ♣93

♠AB65 ♥ A H 10 3 ♦873 ♣H7 West pas pas

Noord pas 3SA

Oost pas pas

N W O Z

♠AV7 ♥H93 ♦V6 ♣B8654

♠ 10 6 2 ♥ V 10 4 2 ♦H72 ♣ H V 10

Zuid 1SA pas

West 1♦ pas

Bieden Zuid heeft 15 punten met een SA-verdeling. Hij opent met 1SA. Met tien punten mee verhoogt noord direct naar 3SA. Het bieden van de ruitenkleur dient geen doel; noord wil niet naar 5♦. Spelen West komt uit met ♣V. Zuid wint met de heer en speelt ruiten, zijn werkkleur. West legt klein en oost maakt ♦H. Oost moet nu klaveren doorspelen. Dit verdrijft ♣A en maakt drie klaveren vrij bij west. Die kan hij oprapen zodra hij met ♦A aan slag komt.

Noord pas pas

Oost 1♣ 1SA

Zuid pas pas

Bieden Oost opent de bieding met 1♣. Na het 1♦ antwoord is 1SA de juiste herbieding: SA-verdeling, 12-14 punten, geen vierkaart in harten of schoppen. West weet dat de gezamenlijke handen samen hooguit 23 punten bevatten. Hij past. Spelen Zuid komt uit met ♥2. Noord doet als derde man wat hij kan en wint de slag met ♥A. Het hartennaspel ontwikkelt de vrouw bij zuid, of de leider ♥H nu neemt of duikt. Wanneer oost op enig moment ♦V voorspeelt moet zuid dekken met de heer.

Resultaat: 3SA -1 Resultaat: 1SA -1

3.

♠874 ♥V876 ♦ A V 10 2 ♣A5

♠V65 ♥AB2 ♦87 ♣ V 10 8 6 4

N W O Z

4.

♠ B 10 9 3 ♥ 10 5 ♦B65 ♣HB92

♠H8653 ♥432 ♦H65 ♣43

♠A9 ♥AH5 ♦A987 ♣ B 10 9 8

♠AH2 ♥H943 ♦H943 ♣73 West pas pas pas

Noord 1♥ 4♥

Oost pas pas

Zuid 1♦ 2♥ pas

Bieden Zuid opent de bieding met de laagste van zijn vierkaarten. Noord gaat met 1♥ op zoek naar een fit in de hoge kleur. Na 2♥ is noord sterk genoeg om voor de manche te gaan. Spelen Oost komt uit met ♠B. Als de leider in slag twee een kleine harten van tafel speelt moet west ♥2 bijspelen. Noord maakt ♥V, maar daarna zit west nog met ♥AB achter de heer. Uiteindelijk verliest noord een klaverslag, een schoppenslag en twee troefslagen. Resultaat: 4♥ -1

N W O Z

♠B42 ♥V76 ♦ V B 10 4 3 ♣A2

♠ V 10 7 ♥ B 10 9 8 ♦2 ♣HV765 West 1SA pas

Noord pas pas

Oost 3SA

Zuid pas pas

Bieden West heeft 16 punten met een SA-verdeling en oost voldoende puntenkracht om linea recta naar de manche te gaan. Spelen Noord komt uit met ♠3. Als de leider ♠B legt in dummy dekt zuid met de vrouw. Wordt ♠2 bijgespeeld, dan is ♠10 de juiste kaart; die is ‘even hoog’ als ♠V. Aan slag met ♠A steekt de leider met ♥5 over naar ♥V om ♦V voor te spelen. De snit op ♦H mislukt en nu kunnen NZ vier schoppenslagen oprapen als noord nogmaals schoppen onder zijn heer vandaan speelt. Te vinden? Ja, mits je de eerste slag goed bestudeerd hebt! Resultaat: 3SA -1

47

5.

♠V972 ♥HV ♦B43 ♣ H V 10 6

♠65 ♥ B 10 9 3 ♦AV92 ♣A87

N W O Z

6.

♠ 10 3 ♥A72 ♦ 10 8 6 5 ♣9543

♠973 ♥82 ♦H832 ♣VB64

♠8 ♥ V 10 7 6 4 ♦A75 ♣9732

♠AHB84 ♥8654 ♦H7 ♣B2 West pas pas

Noord 1♣ 2♠ pas

Oost pas pas pas

N W O Z

♠ H V B 10 5 ♥AHB5 ♦V6 ♣ H 10

♠A642 ♥93 ♦ B 10 9 4 ♣A85

Zuid 1♠ 4♠

West 1SA 4♥

Bieden Noord opent met de laagste van zijn vierkaarten. In antwoord op de opening biedt zuid zijn langste kleur als eerste. 2♠ toont steun met een minimale opening. Zuid gaat echter toch naar de manche. Spelen West komt uit met ♥B, voor vrouw en aas. Oost kan aan de dummy zien dat er in harten verder niets meer valt te halen. Hij speelt daarom niet partners kleur na. De ruitenkleur biedt meer perspectief. Ruitennaspel van oost geeft west twee ruitenslagen op een presenteerblaadje. Samen met ♣A is dat voldoende voor een down. Resultaat: 4♠ -1

Noord pas pas

Oost 1♠ 3♥ pas

Zuid pas pas pas

Bieden: Oost opent met zijn langste kleur. West heeft voldoende punten om te antwoorden maar is niet sterk genoeg om zijn kleur op tweeniveau te noemen. Hij antwoordt dus 1SA. Oost springt nu naar 3♥ om kracht te tonen. West heeft een prachtige hartenfit en besluit op basis van partners kracht de manche te proberen. Spelen: Zuid komt uit met ♦B. De leider laat klein bijspelen uit dummy en noord wint de slag met ♦H. Omdat ♦B de vrouw ontkent weet noord dat die kaart bij oost zit. De ruitenkleur gaat dus geen tweede slag opleveren. Beter kan noord zijn heil zoeken in een andere kleur. Klaveren bijvoorbeeld. Als noord ♣V op tafel legt kunnen NZ twee klaverslagen maken. En aangezien ♠A ook nog op komst is gaat 4♥ aldus eentje down. Te hoog geboden? Nee, OW hebben 25 punten samen, maar het zitsel is ongunstig. Resultaat: 4♥ -1

7.

♠A43 ♥B92 ♦863 ♣H732

♠H8 ♥ V 10 7 4 3 ♦952 ♣ 10 9 5

N W O Z

8.

♠ V B 10 9 2 ♥65 ♦A4 ♣B864

♠ A 10 7 5 2 ♥V3 ♦H92 ♣865

♠V94 ♥AH2 ♦B86 ♣HVB3

♠765 ♥AH8 ♦ H V B 10 7 ♣AV West pas pas

Noord 1SA pas

Oost pas pas

Zuid 1♦ 3SA

Bieden Noord kan geen nieuwe kleur op eenniveau bieden en antwoordt daarom 1SA. Zuid weet nu dat zijn partner 6-9 punten heeft. Hij verhoogt rechtstreeks naar 3SA. Spelen Oost komt uit met ♠V. Als west hierop ♠8 bijspeelt gaat de kleur blokkeren. In het kader van ‘honneur van de korte kant eerst’ moet west ♠H bijspelen, ook al is dat op het eerste gezicht zonde. Richtlijn: probeer altijd te zorgen dat jouw laatste kaart in partners lange kleur een kleintje is. Zodra ♠H uit de weg is kan oost aan slag met ♦A de hele schoppenkleur afdraaien. Resultaat: 3SA -1

48

N W O Z

♠86 ♥8654 ♦A743 ♣ 10 9 2

♠HB3 ♥ B 10 9 7 ♦ V 10 5 ♣A74 West 1SA

Noord pas

Oost pas

Zuid pas

Bieden West opent met 1SA. De noordhand is niet mooi genoeg voor een volgbod op tweeniveau. Aangezien ook oost en zuid niets te bieden hebben blijft het bij 1SA. Spelen Noord komt uit met ♠2. Zuid moet als derde man doen wat hij kan en ♠H leggen. In slag twee wordt ♠B nagespeeld, voor vrouw en aas. Noord kan nu de hele schoppenkleur te gelde maken. Hoe het afloopt hangt af van een aantal factoren, onder meer van de vraag wat noord naspeelt na het oprapen van de schoppen. Resultaat: 1SA C of -1 of -2.

LES 10: DE 1SA OPENING Het bieden na een 1SA opening is voor de beginnende bridger lastig, omdat de antwoorden geheel kunstmatig zijn. Ik heb het daarom achter in de cursus geplaatst. Het is een uitdaging om de reden van het verschil in aanpak tussen bieden na een kleuropening en na een 1SA opening goed over het voetlicht te krijgen. Cruciale verschil is dat openaar met 1SA direct een nauwkeurig beeld van zijn hand schetst: ‐ ‐

15-17 punten SA-verdeling  4333, 4432, 5332

Hierna weet meestal meteen al of er voldoende punten zijn voor de manche. En regelmatig is voor hem ook al duidelijk wat de juiste speelsoort is. Kortom, de antwoordende hand moet het heft in handen nemen! Hij is de ‘captain’ in het partnership. Wanneer dit duidelijk is beginnen we met het ‘slopen’ van de biedregels zoals die gelden na een kleuropening, te beginnen met: ♠874 ♥B62 ♦V953 ♣A72 Niks antwoorden vanaf zes punten. Er zijn te weinig punten voor de manche en SA is de juiste speelsoort, dus zeg je pas. ♠64 ♥ 10 8 6 4 3 2 ♦6 ♣9843 Niks pas, omdat je nul punten hebt. Alleen in een hartencontract is je zeskaart van waarde. Je wilt 2♥ spelen. ♠AB92 ♥HV43 ♦82 ♣ B 10 3 Met deze hand wil je naar de manche. Je weet echter nog niet of het 3SA, 4♥ of 4♠ moet worden. Je wilt uitvinden of partner een vierkaart in een hoge kleur heeft. Het is uitermate nuttig om de laatste twee voorbeelden naast elkaar te zetten. In de eerste wil je 2♥ bieden als eindcontract en in de tweede wil je 2♥ bieden om uit te vinden of partner ook een vierkaart harten heeft. Dat gaat niet samen. Conclusie: het bieden zoals we dat doen na een kleuropening werkt na een 1SA opening minder goed. Gelukkig is er geen verplichting om ‘natuurlijk’ te bieden en daar gaan we gebruik van maken. Hierna volgt de introductie van Stayman en Jacoby. In flits heb ik Stayman geïntroduceerd als ‘vraaggesprek’: je vraagt partner om een hoge vierkaart te bieden. Jacoby is een ‘vertelgesprek’ (met dank aan W.F. Hermans!): je vertelt partner dat je een lange harten- of schoppenkleur hebt.

49

We pakken de voorbeelden er nog eens bij: ♠64 ♥ 10 8 6 4 3 2 ♦6 ♣9843

1SA - 2♦

Je vertelt partner dat je een lange hartenkleur hebt. Hij is verplicht om 2♥ te bieden. Vervolgens zeg je pas. ♠AB92 ♥HV43 ♦82 ♣ B 10 3

1SA - 2♣

Je vraagt partner of hij een vierkaart in harten of schoppen heeft. OEFENINGEN BIJBIEDEN NA 1SA OPENING Opgave 1. 1SA -??

2. 1SA - ??

3. 1SA - ??

4. 1SA - ??

5. 1SA - ??

6. 1SA - ??

7. 1SA - ??

8. 1SA - ??

50

♠876 ♥VB2 ♦A9742 ♣H2

Antwoord 3SA

♠H654 ♥84 ♦B732 ♣AH3

2♣

♠ VB763 ♥842 ♦H72 ♣95

2♥

♠V842 ♥B76 ♦93 ♣H652

Pas

♠64 ♥ H 10 4 2 ♦AB764 ♣84

2♣

♠HV7632 ♥84 ♦96 ♣ A V2

2♥

♠62 ♥93 ♦VB984 ♣ 10 7 6 2

Pas

♠B3 ♥HVB2 ♦H96 ♣8743

2♣

Verder bieden Allereerst het verdere bieden na Stayman. Dit is gewoon een vraag en antwoord spelletje: 1SA - 2♣ 2♦ 2♥ 2♠

geen vierkaart hoog vierkaart harten vierkaart schoppen

Meer smaken zijn er niet. Met vier harten en vier schoppen wordt 2♥ geboden. Na het antwoord bepaalt de antwoorder in principe het eindcontract. Als de les heel soepeltjes verloopt kan de leraar nog aanstippen dat 2SA en 3♥/♠ (over 2♥/♠) inviterend voor de manche zijn. ♠H872 ♥B843 ♦A6 ♣B65

1SA - 2♣

Na 2♦ bied je 2SA, 2♥ of 2♠ wordt opgehoogd naar 3♥/♠. Beide biedingen nodigen partner uit om naar de manche te gaan als hij 17 punten heeft. Na het gebruik van Jacoby past de antwoorder met 0-7 punten; dan is er immers geen manche mogelijk. Met sterke handen wordt doorgeboden. Dat mag een nieuwe kleur zijn: ♠AV762 ♥8 ♦HV963 ♣75

1SA - 2♥ 2♠ - 3♦

Na de vijfkaart schoppen wordt nu ook de ruitenkleur getoond. Partner weet dat je naar de manche wilt, want anders had je gepast op 2♠.

51

OEFENINGEN 1.

Opgave West Noord Oost pas

2.

pas

West Noord Oost pas

3.

2♣

2♣

pas

West Noord Oost pas

2♦

pas

Antwoord 2♦

Zuid 1SA ??

♠AHV ♥B82 ♦96 ♣AB962

Zuid 1SA ??

♠AHV2 ♥B832 ♦96 ♣AV7

2♥

Zuid 1SA ??

♠AV72 ♥85 ♦HB32 ♣AH4

2♥

4.

West Noord Oost 1SA pas pas 2♥ pas

Zuid 2♣ ??

♠H842 ♥963 ♦AV75 ♣V3

3SA

5.

West Noord Oost 1SA pas pas 2♠ pas

Zuid 2♥ ??

♠AV7542 ♥84 ♦B ♣VB62

4♠

6.

West Noord Oost 1SA pas pas 2♥ pas

Zuid 2♣ ??

♠B863 ♥H854 ♦V93 ♣H6

3♥

7.

West Noord Oost

Zuid 1SA ??

♠VB3 ♥HB2 ♦HV763 ♣A2

3SA

Zuid 1SA 2♠ ??

♠H84 ♥A6 ♦HV42 ♣H963

4♠

pas 8.

pas

West Noord Oost pas pas

52

2SA

2♥ 3SA

pas pas


♠V843 ♥AH ♦AH3 ♣8643

♠ H 10 6 ♥V9632 ♦V84 ♣B9

2.

♠B9 ♥ 10 7 5 ♦ B 10 9 2 ♣ H 10 7 5

N W O Z

♠V76 ♥V765 ♦ A 10 2 ♣ B 10 3

♠85 ♥B3 ♦98754 ♣AH96

♠A752 ♥B84 ♦765 ♣AV2 West pas pas

Noord 1SA 2♠ pas

Oost pas pas pas

N W O Z

♠AH3 ♥H92 ♦HV3 ♣V752

♠ B 10 9 4 2 ♥ A 10 8 4 ♦B6 ♣84

Zuid 2♣ 4♠

West 2SA pas

Noord pas pas

Oost 1SA 3SA

Zuid pas pas

Bieden Zuid wil na de 1SA opening naar de manche. Opties zijn 3SA of 4♠. Voor dat laatste moet partner een vierkaart schoppen hebben. Via 2♣ Stayman kan zuid daar naar informeren.

Bieden De westhand telt acht punten. Oost toont 15-17 punten. Tegenover 17 punten wil west wel de manche proberen. Hij biedt daarom 2SA. Dit nodigt partner uit om 3SA te bieden als hij maximaal is binnen zijn puntenrange.

Spelen Oost komt uit met ♦B. De juiste aanpak van de troefkleur is kleintje naar de aas en kleintje richting vrouw. In klaveren moet worden gesneden op de heer.

Spelen Zuid komt uit met ♠B. Ruiten is de werkkleur en die moet vanuit west worden aangespeeld. Steek over naar ♣A en speel ruiten naar de heer. Als die de slag wint ga je met ♣H weer naar dummy om ruiten naar de vrouw te spelen. Omdat onder ♣V de boer valt kun je dummy’s ruitenlengte nog bereiken door ♣7 naar ♣9 te spelen.

Resultaat: 4♠ C

Resultaat: 3SA +1

3.

♠V42 ♥ 10 9 8 7 5 4 ♦754 ♣6

♠ H 10 7 5 ♥B3 ♦A96 ♣ V B 10 3

4.

♠B6 ♥AV2 ♦ B 10 8 2 ♣H875

N W O Z

♠ H 10 4 ♥86 ♦ 10 6 5 ♣ V B 10 9 2

♠A62 ♥AB92 ♦H4 ♣H874

♠A983 ♥H6 ♦HV3 ♣A942 West pas pas

Noord 2♦ pas

Oost pas pas

Zuid 1SA 2♥

N W O Z

♠B953 ♥V4 ♦VB872 ♣A6

♠V87 ♥ H 10 7 5 3 ♦A93 ♣53 West 1SA 2♥ pas

Noord pas pas pas

Oost 2♣ 3SA

Zuid pas pas

Bieden De noordhand is alleen van waarde als harten troef wordt. Dat is dan ook wat hij na de 1SA opening van zuid wil bewerkstelligen. Daartoe wordt de Jacoby transfer gebruikt. Noord biedt 2♦. Dit gebiedt zuid om 2♥ te zeggen. Vervolgens zegt noord uiteraard pas.

Bieden: Na wests 1SA opening heeft oost voldoende punten om naar de manche te gaan. 5♦ komt niet in aanmerking, maar 4♠ wel. Om een eventuele schoppenfit te ontdekken wordt Stayman gebruikt. West toont met 2♥ een vierkaart harten. Dat was niet het antwoord waar oost op hoopte. Hij legt nu aan in 3SA. N.B. Merk op dat west nu kan concluderen dat oost een vierkaart schoppen bezit!

Spelen West komt uit met ♣V. Zuid neemt ♣A en troeft een klaveren om harten richting heer te kunnen spelen. De juiste aanpak van de schoppenkleur is om naar ♠V, de losse honneur, toe te spelen.

Spelen: Tegen 3SA komt noord uit met ♣V. Ruiten is de werkkleur. De leider wint de eerste slag met ♣H in de hand en speelt in slag twee ♦H, honneur uit de korte kant eerst. Zuid neemt ♦A en speelt klaveren door voor de aas in dummy. Onder ♦VB vallen alle ruitens bij NZ, zodat ♦87 ook slagen opleveren. Na het oprapen van de ruiten kan op ♥H gesneden worden door vanuit oost ♥V voor te spelen.

Resultaat: 2♥ C

Resultaat: 3SA Contract

53

5.

♠V7 ♥865 ♦ 10 6 5 ♣AV942

♠ B 10 9 6 2 ♥94 ♦AV ♣8753

N W O Z

6.

♠H83 ♥ H B 10 7 ♦H872 ♣ 10 6

♠B64 ♥V95 ♦A754 ♣A95

♠8 ♥ H 10 7 6 3 ♦ 10 6 2 ♣H843

♠A54 ♥AV32 ♦B943 ♣HB West pas pas

Noord pas 2SA

Oost pas pas

N W O Z

♠AV752 ♥A4 ♦H93 ♣VB2

♠ H 10 9 3 ♥B82 ♦VB8 ♣ 10 7 6

Zuid 1SA pas

West 2♦ pas

Bieden Met acht punten wil noord naar de manche als zijn partner een maximale 1SA opening heeft van 17 punten. Hij biedt 2SA als uitnodiging. Zuid is echter minimaal. Spelen West komt uit met ♠B, voor vrouw, heer en aas. De leider moet het hebben van de klaverkleur. Hij incasseert ♣H en neemt vervolgens ♣B over met de vrouw, omdat hij anders nooit meer in dummy komt. Onder ♣A vallen niet de twee resterende klaveren, maar wie ♣10 in de tweede ronde heeft zien vallen weet dat ♣9 hoog is en daarna ♣4 vrijkomt. In harten moet worden gesneden op de heer.

Noord pas pas

Oost 1SA 2♥

Zuid pas pas

Bieden Na de 1SA opening wil west niet naar de manche. Hij heeft de keuze tussen pas en 2♦, Jacoby transfer. Dat laatste is het beste; partner heeft regelmatig drie of zelfs vier hartens. Op het verplichte 2♥ wordt gepast, de manche is immers te hoog gegrepen. Spelen Zuid komt uit met ♦V. Noord neemt ♦A en speelt ruiten na, die oost neemt met de heer. Via ♥A, harten naar de heer en harten na worden alle troeven getrokken. Daarna moet klaverkleur worden ontwikkeld door ♣A te verdrijven. Resultaat: 2♥ +1

Resultaat : 2SA contract.

7.

♠B54 ♥2 ♦AB74 ♣ 10 9 5 4 2

♠H6 ♥AVB3 ♦ 10 8 3 ♣AB76

N W O Z

8.

♠AV9873 ♥976 ♦V9 ♣V8

♠HV3 ♥AH ♦652 ♣A9842

♠9752 ♥B862 ♦H87 ♣B3

♠ 10 2 ♥ H 10 8 5 4 ♦H652 ♣H3 West 1SA 2♠ pas

Noord pas pas pas

Oost 2♥ 4♠

Zuid pas pas pas

Bieden De 1SA opening belooft een regelmatige verdeling. Oost weet dus direct dat 4♠ het juiste contract is. Hij gebruikt echter eerst de Jacoby transfer. Zo wordt west leider, wat wel eens voordelig kan zijn. Spelen Tegen 4♠ start noord met zijn singleton harten. West neemt ♥H met de aas en speelt ♠H, ♠6 naar de aas en ♠V. Daarna volgt ♣V, die zuid moet dekken met de heer. Bij goed tegenspel maken NZ uiteindelijke twee ruitenslagen.

N W O Z ♠ A 10 8 4 ♥ 10 7 5 3 ♦A93 ♣V6

West pas pas pas

Noord 1SA 2♦ pas

Oost pas pas pas

Zuid 2♣ 3SA

Bieden Na de 1SA opening wil zuid weten of zijn partner een vierkaart in een hoge kleur heeft. Via 2♣ Stayman kan hij dat achterhalen. 2♦ ontkent het bezit van een vierkaart harten of schoppen, waarna zuid aanlegt in 3SA. Spelen Oost komt uit met ♦V. Klaveren is de werkkleur van de leider en hij moet vanuit noord een kleintje richting de vrouw spelen. Oost mag ♣H maken, maar daarna is ♣V hoog. In schoppen moeten de heer en vrouw als eerste worden gespeeld. Omdat de boer valt maak je vier schoppenslagen.

Resultaat: 4♠ +1 Resultaat: 3SA contract

54

♠B6 ♥V94 ♦ V B 10 4 ♣ H 10 7 5

LES 11: HOOG IN DE BOOM We zijn bij het laatste hoofdstuk van het boek aangeland. Na deze les is alle basiskennis behandeld. In Flits 2 worden onderwerpen nader uitgediept en nog wat conventies toegevoegd, maar wie de theorie uit dit boek beheerst kan gerust aan een bridgewedstrijd meedoen. Helaas staat lezen niet gelijk aan beheersen. Een nieuwe taal krijg je het snelst onder de knie door hem te spreken. Dat geldt ook voor de biedtaal. Het is dus oefenen, zo veel je kunt. En ook voor goed spelen en tegenspelen geldt: al doende leert men. Echt goed leren spelen is nog moeilijker dan echt goed leren bieden. Het duurt een jaar of tien voor je aan je top zit. Leuk om te weten dat je steeds beter gaat worden! Deze laatste theorieles gaat over openingen op twee- en drieniveau. Die zijn te sterk (20+ punten) of te zwak (minder dan 12) voor een opening op eenniveau. We beginnen met de sterke openingen. 2SA opening Met een SA-verdeling bied je zo snel mogelijk sans-atout. Dit is het schema: 12-14 punten  open met 1♣/♦/♥/♠ en herbiedt zo goedkoop mogelijk SA 15-17 punten  open 1SA 18-19 punten  open met 1♣/♦/♥/♠ en spring daarna in SA 20-22 punten open met 2SA Na een 2SA opening wordt net als na een 1SA opening gebruik gemaakt van Stayman en Jacoby. Dat ligt nog vers in het geheugen en hoeft verder niet veel aandacht aan besteed te worden. Hooguit kan worden aangegeven dat je op basis van de puntenkracht van partner al snel naar de manche kunt. ♠B98432 ♥863 2SA - 3♥ ♦A92 3♠ - 4♠ ♣7 Tegen een partner met 20-22 punten wil je de manche spelen. En de gezamenlijke handen bevatten minstens acht schoppens. 2♣ opening 2♣ is een conventionele opening. In principe worden alle andere handen van 20+ punten daarmee geopend. Dus: -

Handen met een of twee lange kleuren en 20+ punten Handen met een SA-verdeling en 23+ punten

Op een 2♣ opening mag nooit of te nimmer worden gepast. Openaar staat te popelen om te vertellen wat hij precies heeft en antwoorder moet hem die ruimte geven. Daarom wordt meestal 2♦ geantwoord, ook al conventioneel. Andere antwoorden worden in het boek slechts in één zin aangestipt. Een ander antwoord dan 2♦ toont 8+ punten met een vijfkaart in de geboden kleur. 2♣

2♦ 2♥/♠ 2SA 3♣/♦

0-7 punten, elke verdeling 8+ punten, 5+kaart 8+ punten, geen lange kleur 8+ punten, 5+kaart

55

OEFENINGEN STERKE OPENINGEN 1.

2.

3.

4.

5.

6.

7.

8.

56

Opgave ♠6 ♥9864 ♦H5432 ♣B93 ♠ A H B 10 7 6 ♥AH3 ♦H3 ♣V2 ♠6 ♥HVB92 ♦AHB65 ♣AH ♠64 ♥93 ♣B32 ♣B87654 ♠ H V 10 7 6 ♥53 ♦A92 ♣ 10 9 6

Antwoord 3♣ 2SA - ??

2♣ ??

2♣ ??

2♦ 2♣ - ??

2♠ 2♣ - ??

2SA

♠H8 ♥AH3 ♦HVB72 ♣AH9

2♣ - 2♦ ??

♠AH42 ♥A ♦V6 ♣AHV972

2♣ - 2♦ ??

♠AHVB743 ♥A6 ♦HVB ♣V

2♣ - 2♦ ??

3♣

3♠

De zwakke openingen Flits is op dit moment de enige cursus die de zwakke twee in plaats van de sterke twee aanleert. Dat sluit nochtans veel meer aan op het moderne wedstrijdbridge. Bovendien is het eenvoudiger voor de leerlingen. Buiten 2♣ en 2SA zijn immers alle hoge openingen zwak, waarbij het afhangt van de lengte van de kleur hoe hoog je gaat. En op zich is dat logisch, want elke extra troef is een extra slag. Dus: Zeskaart (alleen niet met klaveren)  tweeniveau Zevenkaart  drieniveau Achtkaart  vierniveau Van belang is de kleurkwaliteit. Er is een gerede kans dat je het geboden contract moet spelen en dan is het wel prettig dat je verzekerd bent van een minimaal aantal (troef)slagen. Dit is een mooi moment om zo aan het slot van de cursus aandacht te besteden aan de kwetsbaarheid. Niet kwetsbaar kost een downslag 50 punten, kwetsbaar 100 punten. Logischerwijs is het kwetsbaar dus ‘gevaarlijker’ om hoog te openen. Het is immers mogelijk dat partner een ongeschikte dummy neerlegt en dat je veel down gaat. 3♠ -2 is niet kwetsbaar een prima resultaat als de tegenpartij 3♥ kan maken: -100 versus -140. Kwetsbaar is het echter -200 versus -140. Kwetsbaar moet je dus wat voorzichtiger zijn. Maar ook weer niet al te voorzichtig; preëmptief bieden is vooral een kwestie van durven. En angst is een slechte raadgever. Tot slot het antwoorden op een preëmptieve opening. Dat is niet aan puntenregels gebonden. Er zijn eigenlijk maar twee opties: passen of de manche bieden. Dat laatste doe je als je denkt dat er voldoende slagen gemaakt kunnen worden. Dat moet je trachten te visualiseren. Dat kan door na een preëmpt op drieniveau partner met HVB8543 te plaatsen. Als je tegenover een dergelijke hand de manche kunt maken bied je die. En anders pas je. Voorbeelden: 1. ♠92 ♥HV72 ♦AV93 ♣V85

2. ♠9 ♥A872 ♦AH93 ♣H854 ♠HVB8543 ♥63 ♦84 ♣B7

Tegenover hand 1. heeft 4♠ geen kans, tegenover hand 2. wel. En: 1. ♠AH64 ♥HB82 ♦A754 ♣6

2. ♠A92 ♥A75 ♦ B 10 4 3 ♣A43 ♠84 ♥93 ♦86 ♣HVB9872

Na een 3♣ opening is met hand 1. geen manche haalbaar. Met hand 2. is het geen 5♣ maar wel 3SA. Voor dat laatste is lengte (min 3 krt) in partners kleur noodzakelijk!

57

OEFENINGEN ZWAKKE OPENINGEN Opgave ♠A7 ♥VB9842 ♦96 ♣743

Antwoord 2♥

2.

♠A7 ♥V98532 ♦B6 ♣B83

pas

3.

♠6 ♥84 ♦ H V 10 8 7 4 3 2 ♣V7

4♦

4.

♠ A B 10 7 4 3 2 ♥♦B92 ♣ 10 7 4

3♠

1.

5. 2♠ - ??

6. 3♥ - ??

7. 3♦ - ??

♠6 ♥HB752 ♦AH953 ♣B2

pas

♠AV9643 ♥♦B843 ♣H9

pas

♠AH ♥A94 ♦763 ♣AB743

3SA

4♥

8. 3♥ - ??

58

♠A842 ♥6 ♦B953 ♣AHV7


♠974 ♥A54 ♦B63 ♣6543

♠H852 ♥ B 10 7 ♦ H 10 2 ♣ 10 9 2

2.

♠ A V 10 3 ♥9863 ♦9854 ♣B

N W O Z

♠ 10 9 6 5 3 ♥3 ♦ V B 10 7 2 ♣H6

♠8 ♥ B 10 6 ♦H654 ♣B9432

♠B6 ♥HV2 ♦AV7 ♣AHV87 West pas pas

Noord pas 3SA

Oost pas pas

N W O Z

♠AV4 ♥AHV972 ♦A93 ♣V

♠HB72 ♥854 ♦8 ♣ A 10 8 7 5

Zuid 2SA pas

West 2♦ 4♥

Bieden De zuidhand telt 21 punten, te veel voor een opening op eenniveau. 2SA toont een SA-verdeling met 20-22 punten. Met vijf punten mee weet noord dat er voldoende puntenzijn voor de manche. Hij verhoogt naar 3SA. Spelen West komt uit met ♠2. OW rapen vier schoppenslagen op. Interessant is wat zuid afgooit. ♣8 en ♣7 moet je bewaren, want die gaan lengteslagen opleveren. Doe afstand van ♦3 en ♦V. Resultaat: 3SA Contract

Noord pas pas

Oost 2♣ 2♥ pas

Zuid pas pas pas

Bieden De oosthand is te sterk voor een 1♥ opening. Met een ongebalanceerde hand van 20+ punten wordt 2♣ geopend. West mag hierop niet passen. Met een zwakke hand biedt hij 2♦ om openaar zijn hand nader te laten omschrijven. 2♥ belooft een 5+kaart. West biedt nu 4♥. Spelen Zuid komt uit met ♦8. De leider kan twee extra slagen genereren door schoppenaftroevers te maken aan de korte troefkant. Neem de uitkomst met ♦A en speel ♠A, schoppen getroefd, harten naar de aas en schoppen getroefd. Daarna speel je klaveren uit dummy. Resultaat: 4♥ +1

3.

♠A ♥H64 ♦ A H 10 9 8 7 ♣AH3

♠ H 10 8 5 3 ♥A975 ♦B6 ♣B5

4.

♠9762 ♥ B 10 8 ♦V43 ♣V97

N W O Z

♠952 ♥854 ♦65 ♣ H V 10 5 3

♠AVB7 ♥AV32 ♦A43 ♣A7

♠VB4 ♥V32 ♦52 ♣10 8 6 4 2 West pas pas pas

Noord 2♣ 3♦ pas

Oost pas pas pas

Zuid pas 2♦ 3SA

Bieden De noordhand is te sterk voor een 1♦ opening, dus wordt het 2♣. Zuid antwoordt 2♦, dat is het verplichte antwoord met een zwakke hand. Noord vertelt met 3♦ dat ruiten zijn lange kleur is. Zuid ziet meer in 3SA dan in 5♦. Spelen West komt uit met ♠3, voor de aas in dummy. De leider speelt via ♦A, ♦H en ruiten na zijn lange kleur vrij. Aan slag met ♦V speelt oost schoppen door. West wint ♠H en speelt een derde ronde schoppen. Zuid maakt ♠V en steekt over naar ♣A om de rest van de ruitenslagen te incasseren. Resultaat: 3SA Contract

N W O Z

♠843 ♥ H B 10 6 ♦ 10 8 7 2 ♣96

♠ H 10 6 ♥97 ♦HVB9 ♣B842 West 2SA 3♥ pas

Noord pas pas pas

Oost 3♣ 4♥

Zuid pas pas

Bieden: West heeft 21 punten met een SA-verdeling en opent derhalve 2SA. Oost weet niet zeker of er 25 punten zijn, maar besluit het er op te wagen. Hij gebruikt de Stayman conventie om te ontdekken of er een hartenfit is. Dat blijkt het geval. Spelen: Noord komt uit met ♣H. 4♥ is een ambitieus contract, maar toch zijn er elf slagen te maken. Je moet hopen dat ♠H ‘goed’ zit. Belangrijk is dat je twee keer kunt snijden. De enige entrees in oost liggen in de troefkleur. Neem ♣A, speel ♥A en ♥3 naar ♥10. Nu volgt eerst een schoppen naar de vrouw en pas dan trek je de derde ronde troef door harten naar de boer te spelen. Nu weer een schoppensnit en na ♠A is ♠7 hoog. Daar gooi je in dummy ♣9 op weg. Je verliest alleen twee ruitenslagen! Resultaat: 4♥ Contract

59

5.

♠84 ♥ V B 10 9 7 6 2 ♦A43 ♣7

♠B972 ♥A43 ♦ 10 8 ♣ V 10 6 5

♠ H V 10 ♥H8 ♦B976 ♣B843

N W O Z

♠ H875 ♥85 ♦A943 ♣762

6.

♠ 10 4 ♥ B 10 9 6 ♦ V B 10 6 ♣AH8

♠A653 ♥5 ♦HV52 ♣AH92 West pas

Noord 3♥ pas

Oost pas pas

Zuid 4♥

Bieden Noord heeft weinig punten maar heel veel hartens, ideaal voor een preëmptieve opening. Met een zevenkaart wordt op drieniveau geopend. Noord brengt een berg slagen mee en verhoogt naar 4♥. Hartensteuin is daarvoor niet vereist; noord is op dat gebied selfsupporting. Spelen Oost komt uit met ♠H. De leider neemt ♠A en speelt ♣A en ♣H. Op die laatste kaart gooit hij vliegensvlug ♠8 weg. Daarna gaat hij troeftrekken. Resultaat: 4♥ +1

N W O Z

♠AB9632 ♥V72 ♦5 ♣ B 10 5

♠V ♥AH43 ♦H872 ♣V943 West pas pas

Noord 3♦

Oost 2♠ pas

Zuid dbl pas

Bieden Oost heeft een zwakke hand met een redelijke zeskaart schoppen. Daarmee wordt 2♠ geopend, de zwakke twee. Dit plaatst zuid, die 1♣ had willen openen, in een lastig parket. Zonder lange kleur is een volgbod uit den boze. Wel kan zuid een informatiedoublet geven, al dwingt dat noord wel om een kleur op drieniveau te bieden. Maar aangezien angst een slechte raadgever is gaat zuid er voor. Spelen Oost komt tegen 3♦ uit met ♣B. Mede door het slechte troefzitsel loopt het niet goed af met 3♦. Hebben NZ iets fout gedaan? Nee, de preëmpt heeft ze gewoon het leven zuur gemaakt. Resultaat: 3♦ -2

7.

♠4 ♥B32 ♦AV43 ♣ 10 9 7 6 3

8.

♠ V 10 3 ♥ A H 10 7 5 ♦H7 ♣B52

♠7 ♥V964 ♦ B 10 8 6 5 ♣AHV ♠AHB98652 ♥8 ♦92 ♣84

♠AVB9864 ♥ 10 6 ♦V73 ♣9

Oost pas

West 3♠

West pas

Noord pas

N W O Z

Zuid 4♠

Bieden Met een goede achtkaart mag op vierniveau worden geopend. Weliswaar zit 4♠ er net niet in, maar dat is niet erg, want OW kunnen 4♥ maken. Spelen West komt uit met ♥A. Zuid troeft de tweede hartenronde en speelt ♠AH in de hoop dat alle uitstaande troeven daaronder vallen. In ruiten moet worden gesneden op de heer. Uiteindelijk verliest zuid een harten, een schoppen en twee klaveren. Resultaat: 4♠ -1

♠H72 ♥AH9 ♦B65 ♣ V 10 8 4

N W O Z ♠ 10 5 3 ♥V7542 ♦ A 10 8 ♣B7

Noord pas

Oost pas

Zuid pas

Bieden West opent de bieding met 3♠: veel schoppens, minder dan 12 punten. Dat komt oost slecht uit, maar het is erg onverstandig om 4♣ te bieden; als je geschoren wordt moet je stil blijven zitten. Bovendien is wests hand alleen van waarde met schoppen troef. Spelen Noord komt uit met ♥A en gaat verder met ♥H en harten na. West troeft de derde harten en speelt ♠A gevolgd door ♠V om de heer te verdrijven. Aan slag met ♠H speelt noord ruiten. De leider legt klein in dummy en zuid wint de slag met ♦A. Als zuid nu een vierde ronde harten speelt, moet west troeven met ♠8 of ♠9, anders troeft noord over! Resultaat: 3♠ Contract

60

♠♥B83 ♦H942 ♣AH6532

LES 12: SLOTDRIVE Een leuke drive is een passende afsluiting van een cursus van 12 lessen. Iets om in ere te houden, ook al is het in flits al lang niet meer de eerste kennismaking met bridge in wedstrijdvorm. Op de volgende pagina’s 20 spellen die geënt zijn op de lesstof, met extra aandacht voor preëmptief en competitief bieden.

61

SPELLEN SLOTDRIVE 1.

♠A8752 ♥A93 ♦A83 ♣ B 10

♠B43 ♥H74 ♦ V B 10 7 2 ♣H7

N W O Z

2.

♠HV6 ♥ V 10 5 2 ♦H5 ♣AV94

♠A5 ♥HV4 ♦ B 10 7 5 3 ♣972

♠B9763 ♥752 ♦2 ♣ B 10 8 6

♠ 10 9 ♥B86 ♦964 ♣86532 West 3SA

Noord 1♠ pas

Oost 1SA pas

N W O Z

♠842 ♥B9 ♦A986 ♣A543

♠ H V 10 ♥ A 10 8 6 3 ♦HV4 ♣HV

Zuid pas pas

West pas pas

Bieden Oost heeft 16 punten met een SA-verdeling. Daarmee is de hand geschikt voor een 1SA volgbod op de 1♠ opening. West is met tien punten mee sterk genoeg voor een verhoging naar 3SA. Spelen Zuid komt uit met ♠10, de door partner geboden kleur. De leider gaat onmiddellijk ♦A verdrijven. Dat doet hij door ♦H voor te spelen, honneur aan de korte kant eerst. Resultaat: 3SA Contract

Noord 3♥ pas

Oost pas pas pas

Zuid 1♥ 4♥

Bieden Omdat de 1♥ opening een vijfkaart belooft steunt noord direct om de fit te vertellen. 3♥ toont 10-11 punten. Noord gaat uiteraard naar de manche. Spelen West komt uit met ♦2 in de hoop aftroevers te maken. Oost neemt ♦A en speelt ruiten terug, zodat west die aftroever ook krijgt. Als west nu klaveren speelt komt oost nogmaals aan slag en volgt er nog een aftroever. En dan gaat zuid met 29 punten samen down in 4♥. Vanuit zijn perspectief is bridge een vreselijk onrechtvaardig spel… Resultaat: 4♥ -1

3.

♠5 ♥ V B 10 3 ♦A53 ♣ B 10 7 5 4

♠A82 ♥752 ♦ H B 10 2 ♣H98

N W O Z

4.

♠63 ♥AH94 ♦V876 ♣AV6

♠AVB95 ♥92 ♦HV4 ♣ 10 8 2

♠86 ♥AH653 ♦962 ♣HV3

♠ H V B 10 9 7 4 ♥86 ♦94 ♣32 West pas 3SA

Noord pas pas

Oost dbl pas

Zuid 3♠ pas pas

Bieden: Zuid opent de bieding met 3♠ en toont daarmee een goede zevenkaart schoppen en minder dan openingskracht. Na tweemaal pas besluit oost zich met zijn 15 punten niet uit de bieding te laten drukken. Via een informatiedoublet vraagt hij partner iets te bieden. West kan 4♦ bieden, maar dat levert geen manchepremie op. Een moedig bod is 3SA. Spelen: Noord komt uit met ♠5. De leider moet na het maken van ♠A de ruitenkleur ontwikkelen. Wanneer noord ♦A blijkt te hebben haalt hij opgelucht adem, want als die kaart bij zuid zit krijgt hij nog een karrenvracht aan schoppens over zich heen! Resultaat: 3SA Contract

62

N W O Z

♠742 ♥B87 ♦B753 ♣AB5

♠ H 10 3 ♥ V 10 4 ♦ A 10 8 ♣9764 West 1♥ pas

Noord 1♠ pas

Oost 2♥ pas

Zuid 2♠

Bieden Na de 1♥ opening van west doet noord een 1♠ volgbod. Dat belooft een vijfkaart. Zuid mag dus net als oost steunen op een driekaart. Na 2♠ hebben OW weinig reden om nog 3♥ te bieden. Spelen Oost komt uit met ♥7. Na het maken van ♥AH speelt west ♣H na. OW maken twee hartenslagen en drie klaverslagen. Resultaat: 2♠ Contract

5.

♠H42 ♥96 ♦ H B 10 4 2 ♣AH3

♠ V 10 9 5 ♥53 ♦965 ♣9652

N W O Z

6.

♠B83 ♥ V B 10 8 2 ♦AV ♣ 10 8 4

♠62 ♥ B 10 5 3 ♦952 ♣ H 10 6 3

♠84 ♥AH92 ♦ H V 10 6 ♣V84

♠A76 ♥AH74 ♦873 ♣VB7 West pas

Noord 1♦ pas

Oost 1♥ pas

N W O Z

♠AH75 ♥874 ♦B73 ♣B92

♠ V B 10 9 3 ♥V6 ♦A84 ♣A75

Zuid 3SA

West Dbl pas

Bieden Na de 1♦ opening wil zuid 1♥ antwoorden. Oost is hem echter voor met een 1♥ volgbod. Wat nu? Een hartenfit hoeft natuurlijk niet meer onderzocht te worden. Zuid heeft voldoende punten voor de manche en kan het beste 3SA bieden. Spelen West komt uit met ♥5, de kleur die partner geboden heeft. Ruiten is de werkkleur van de leider en hij speelt een kleintje naar de boer om te snijden op de vrouw. Aan slag met ♦V speelt oost een hoge harten om zuids tweede dekking in die kleur te verwijderen. Even later komt oost aan slag met ♦A en kan hij drie hartenslagen oprapen.

Noord pas pas

Oost pas 1SA

Zuid 1♠ pas

Bieden West heeft een geschikte verdeling voor een informatiedoublet op 1♠. Oosts enige vierkaart zit in schoppen, maar die wordt hij niet geacht te bieden. Het juiste antwoord is 1SA, dat toont 6-9 punten. Spelen Zuid komt uit met ♠V. Oost drijft onmiddellijk ♦A er uit. Hij heeft dan zeven slagen: twee schoppens, drie ruitens en twee hartens. Resultaat: 1SA Contract

Resultaat: 3SA -1

7.

♠V83 ♥653 ♦HB2 ♣VB86

♠AH542 ♥AVB ♦86 ♣732

N W O Z

8.

♠ 10 7 6 ♥842 ♦97543 ♣AH

♠97632 ♥AH5 ♦ V 10 3 ♣H6

♠B5 ♥V42 ♦H98 ♣ V 10 7 3 2

♠B9 ♥ H 10 9 7 ♦ A V 10 ♣ 10 9 5 4 West 1♠ pas

Noord pas pas

Oost 2♠ pas

Zuid pas pas

Bieden Na de 1♠ opening weet oost dat er in die kleur een fit is. Hij biedt 2♠ en geeft daarmee 6-9 punten aan. West weet dat er onvoldoende punten zijn voor een manche. Spelen Noord komt uit met ♣V. De leider moet zijn derde klaveren troeven aan de korte troefkant en tweemaal snijden op ♥H. Resultaat: 2♠ +2

N W O Z

♠ A 10 4 ♥ 10 9 8 6 ♦A52 ♣B94

♠HV8 ♥B73 ♦B764 ♣A85 West pas pas

Noord 1♠ pas

Oost pas pas

Zuid 3♠

Bieden Noord heeft precies genoeg punten om te openen. Het wordt 1♠, want een slechte vijfkaart is ook een vijfkaart. Met 3♠ toont zuid 10-11 punten. Dat is niet genoeg voor de manche. Spelen Oost komt uit met ♥10. Noord wint de eerste slag en speelt schoppen naar de heer. Als die de slag wint gaat hij terug naar de hand door ♣5 naar ♣H te spelen. Dan volgt nogmaals schoppen vanuit de hand. Zo maakt oost alleen ♠A. Na het troeftrekken wordt de ruitenkleur ontwikkeld. Resultaat: 3♠ Contract

63

9.

♠B4 ♥AH2 ♦AH64 ♣B632

♠HV9 ♥B8 ♦ V 10 5 3 ♣8754

N W O Z

10.

♠A8 ♥ 10 7 6 5 4 3 ♦B97 ♣ 10 9

♠9752 ♥A7 ♦VB2 ♣ B 10 8 5

♠HV4 ♥ 10 5 ♦9643 ♣A963

♠ 10 7 6 5 3 2 ♥V9 ♦82 ♣AHV West pas pas

Noord 1SA 2♠ pas

Oost pas pas pas

N W O Z

♠ B 10 6 3 ♥V932 ♦AH ♣HV4

♠A8 ♥HB864 ♦ 10 8 7 5 ♣72

Zuid 2♥ 4♠

West 2SA

Bieden Na de 1SA opening gebruikt zuid de Jacoby transfer om zijn lange schoppenkleur te tonen. Vervolgens legt hij aan in 4♠. Noord heeft minstens twee schoppens, er is dus een fit. Spelen Oost komt uit met ♣10. De leider gaat direct troeftrekken. Als hij dat blijft doen verliest hij alleen drie troefslagen. Resultaat: 4♠ Contract

Noord pas

Oost 1SA pas

Zuid pas pas

Bieden Na de 1SA opening wil west alleen naar de manche als oost binnen zijn 15-17 puntenrange niet minimaal is. Om die reden biedt hij 2SA als uitnodiging. Oost is met 15 punten minimaal en past. Spelen Zuid komt uit met ♥4. Noord wint de eerste slag met ♥A en retourneert ♥7. Zuid maakt ♥B en ♥H, maar de vierde hartenronde is voor oost. Schoppen is de werkkleur van de leider. Aan slag met ♠A kan zuid zijn vrije vijfde harten oprapen, maar de rest van de slagen zijn voor oost. Resultaat: 2SA Contract

11.

♠874 ♥842 ♦ H V 10 6 ♣VB4

♠ A H B 10 5 3 ♥6 ♦92 ♣ A 10 7 5

N W O Z

12.

♠V92 ♥V9 ♦AB73 ♣H832

♠9872 ♥A4 ♦VB53 ♣AH4

♠AVB ♥HB976 ♦ 10 8 ♣V32

♠6 ♥ A H B 10 7 5 3 ♦854 ♣96 West 3♠ pas

Noord pas pas

Oost 4♠

Zuid 3♥ pas

Bieden Zuid opent de bieding preëmptief met 3♥: goede zevenkaart, minder dan 12 punten. West laat zich met zijn goede zeskaart schoppen niet van de weg drukken en doet een volgbod van 3♠. Dit is niet preëmptief (er wordt zelden of nooit door beide partijen gepreëmpt, iemand zal toch de punten moeten hebben). Oost verhoogt naar 4♠. Spelen Noord komt uit met ♥8. West troeft de tweede hartenronde, trekt de troeven en speelt de klaverkleur vrij. Hij verliest een harten, een ruiten en een klaveren. Resultaat: 4♠ Contract

N W O Z ♠ H 10 6 5 ♥ 10 5 3 ♦H92 ♣ B 10 5

West 1♥ pas

Noord dbl pas

Oost 2♥ pas

Zuid 2♠

Bieden: Noord heeft openingskracht maar geen uitgesproken eigen kleur. Via een informatiedoublet vraagt hij aan partner om een kleur te bieden. Omdat de 1♥ opening een vijfkaart belooft mag oost steunen op een driekaart. Interessant is of zuid het aandurft om 2♠ te bieden. Hij weet dat de punten ongeveer gelijk verdeeld zitten tussen OW en NZ en mag bij partner schoppensteun verwachten. Ik zou er voor gaan! Spelen: West heeft geen serie in harten en start dus met ♥6. De leider neemt ♥A en gaat troeftrekken. De troeven zitten niet gunstig, zodat er drie schoppenslagen verloren gaan. Toch is dat nog niet de nekslag voor het contract. Als zuid kans ziet om daarnaast alleen ♦A en een hartenslag te verliezen maakt hij 2♠ en is hij spekkoper. Resultaat: 2♠ Contract

64

♠43 ♥V82 ♦A764 ♣9876

13.

♠H75 ♥8762 ♦ V 10 4 ♣A52

♠ 10 4 ♥VB4 ♦HB73 ♣ 10 8 7 6

14.

♠B63 ♥AH5 ♦A 9 6 2 ♣943

N W O Z

♠ 10 8 5 ♥A74 ♦ H 10 9 6 ♣ V 10 8

♠AH42 ♥8 ♦AB32 ♣A742

♠AV982 ♥ 10 9 3 ♦85 ♣HVB West 2♦ pas

Noord pas 2♠

Oost 1♦ pas

N W O Z

♠73 ♥ H V B 10 6 5 2 ♦8 ♣965

♠VB96 ♥93 ♦V754 ♣HB3

Zuid 1♠ pas

West 4♥

Bieden Zuid heeft een goede vijfkaart schoppen en doet daarom een 1♠ volgbod. West steunt de ruiten en noord de schoppen. Hierna heeft niemand nog iets aan de conversatie toe te voegen. Spelen West komt uit met ♦3. Oost maakt de eerste slag met ♦A en kan nu het beste harten spelen. Wanneer alles goed gaat beginnen OW met het oprapen van twee ruitenslagen en drie hartenslagen. Zuid is echter heer en meester in de zwarte kleuren.

Noord pas

Oost 3♥ pas

Zuid pas pas

Bieden Oost heeft een perfecte hand voor een preëmptieve opening: veel harten, weinig punten. West heeft geen steun, maar wel slagen. Hij verhoogt naar 4♥. Spelen Zuid komt uit met ♠V. De leider gaat troeftrekken en verliest naast ♥A alleen twee klaverslagen. Resultaat: 4♥ Contract


15.

♠H32 ♥62 ♦B84 ♣V5432

♠984 ♥9854 ♦AHV ♣ B 10 9

16.

♠5 ♥ V B 10 3 ♦ 10 9 7 3 ♣H876

N W O Z

♠B6 ♥VB76 ♦HVB9 ♣B93

♠ A H 10 4 3 ♥AH2 ♦ 10 8 ♣A84

♠ A V B 10 7 6 ♥AH7 ♦652 ♣A West pas pas

Noord 2♠ pas

Oost pas pas

Zuid 1♠ 4♠

Bieden De 1♠ opening belooft een vijfkaart, dus steunt noord met een driekaart. 2♠ toont 6-9 punten. Voor zuid is dat voldoende om de manche te proberen. Spelen West komt uit met ♦A en hij raapt ook ♦H en ♦V op. Hierna moet zuid de rest van de slagen maken. Dat kan door ♥7 in dummy te troeven. Dat moet dan wel voor het troeftrekken gebeuren.

N W O Z

♠9875 ♥ 10 5 4 3 ♦A764 ♣V

♠V2 ♥98 ♦532 ♣ H 10 7 6 5 2 West 1♠ 4♠

Noord pas pas

Oost 2♠ pas

Zuid pas pas

Bieden De schoppenfit is al direct na de opening ontdekt. Met 18 punten is 4♠ met de westhand verantwoord. In een troefcontract heb je regelmatig minder dan 25 punten nodig voor de manche (dit geldt niet voor 5♣/♦). Spelen Noord komt uit met ♦H. De leider heeft maar twee rondjes nodig om de troeven te trekken. Daarna kunnen ♣4 en ♣8 in oost worden getroefd. Resultaat: 4♠ +1


65

17.

♠85 ♥96 ♦HVB9743 ♣ 10 4

♠9763 ♥V83 ♦A85 ♣976

N W O Z

18.

♠AHB2 ♥AH75 ♦ 10 6 ♣B83

♠ B 10 3 2 ♥V97 ♦ B 10 5 3 ♣86

♠954 ♥B52 ♦9872 ♣ V 10 3

♠ V 10 4 ♥ B 10 4 2 ♦2 ♣AHV52 West 3♠

Noord 3♦ pas

Oost dbl pas

N W O Z

♠86 ♥ A H 10 4 3 ♦A6 ♣H972

♠AHV7 ♥86 ♦HV4 ♣AB54

Zuid pas pas

West pas pas

Bieden Noord heeft een hand die alleen van waarde is met ruiten troef, ideaal voor een preëmptieve opening. Oost laat zich met 15 punten de kaas niet van het brood eten en plaatst een informatiedoublet. West biedt hierop zijn langste kleur. Spelen Noord komt uit met ♦H. De leider moet een schoppen, een ruiten en drie klaveren verliezen en gaat dus een down. Succesje voor de preëmpt!

Noord 1♠ pas

Oost 1♥ pas pas

Zuid dbl 3♠

Bieden Zuid heeft geen uitgesproken kleur en plaatst dus een informatiedoublet op 1♥. Het 1♠ antwoord van noord is een gedwongen bod en belooft geen enkele puntenkracht. Het is daarom onverstandig om met de zuidhand naar 4♠ te verhogen. Spelen Oost komt uit met ♥A. De leider moet troeftrekken en de ruitenkleur ontwikkelen. Hij verliest twee harten, ♦A en een klaverslag.

Resultaat: 3♠ -1 Resultaat: 3♠ Contract

19.

♠B984 ♥9 ♦ 10 3 ♣B75432

♠AH632 ♥V54 ♦A84 ♣ 10 6

N W O Z

20.

♠V5 ♥ A H 10 7 6 2 ♦965 ♣V8

♠HVB963 ♥86 ♦93 ♣V94

♠A52 ♥A75 ♦ H 10 8 5 ♣H75

♠ 10 7 ♥B83 ♦HVB72 ♣AH9 West 1♠ 3♥ pas

Noord pas pas pas

Oost 2♥ 4♥

Zuid 1♦ pas pas

Bieden Met zijn goede vijfkaart schoppen doet west een volgbod. Met 2♥ belooft oost op zijn beurt een goede lange kleur. Tevens ontkent het een schoppenfit, want dan was gesteund. West heeft hartensteun en best een mooie hand. Hij inviteert met 3♥ voor de manche. Die voorzet wordt door oost ingekopt. Spelen Zuid kom uit met ♣A of ♦H. De leider moet zo snel mogelijk troeftrekken en daarna de drie schoppenslagen oprapen door de honneur aan de korte kant eerst te spelen. Resultaat: 4♥ Contract

66

N W O Z

♠ 10 8 7 ♥VB92 ♦VB2 ♣ B 10 6

♠4 ♥ H 10 4 3 ♦A764 ♣A832 West 1♦ pas

Noord 2♠

Oost pas

Zuid pas

Bieden Een goede zeskaart schoppen is voldoende voor een (zwak) sprongvolgbod. 2♠ snoert iedereen de mond. Spelen Oost komt uit met ♦V, de kleur van partner. De leider gaat troeftrekken en speelt hoge schoppens om de aas te verdrijven. De juiste aanpak van de klaverkleur is om naar de vrouw toe te spelen. Resultaat: 2♠ Contract

DOCENTEN HANDLEIDING BRIDGE IN EEN FLITS 2

(12 LESSEN)

67

TEN GELEIDE Bridge in een flits deel 2 sluit aan op zowel Bridge in een flits 1 als op Start bieden. Het basissysteem in deze beide boeken is echter verschillend. Lezers van Flits1 spelen vijfkaart hoog en zwakke twee, terwijl cursisten van Start Bieden alles vierkaart en sterke twee hebben geleerd. Consequentie hiervan is dat de 2-openingen in dit vervolgdeel niet nogmaals aan bod komen. Helemaal niet erg, want er zijn meer dan voldoende belangrijkere onderwerpen te behandelen. Vijfkaart hoog versus vierkaart hoog is al helemaal geen issue. De ‘samensmelting’ van twee systemen heeft alleen consequenties gehad voor de oefenspellen. Er zijn geen spellen opgenomen waarin verschillen in openen of antwoorden aan het licht komen. Net als Flits 1 is de cursus te geven in zes of twaalf lessen. Die keuze is aan de leraar, hij/zij kan verreweg het beste bepalen wat het juiste tempo is voor de groep. Op de volgende pagina’s volgt de compacte cursus (zes lessen) na de klassiek versie (12 lessen). Berry Westra

68

LES 1: EEN MAN MET EEN PLAN Het maken van een coherent speelplan is lastig voor beginnende bridgers. Eigenlijk voor alle bridgers, want bijna niemand doet het. Toch is het niet zo moeilijk als je de discipline en het geduld hebt om het stappenplan uit het boek te volgen: -

Tellen van vaste slagen Vaststellen hoeveel je er te kort komt Werkkleur(en) zoeken en selecteren

Vaste slagen Belangrijk is dat het duidelijk wordt wat we precies verstaan onder een 'vaste slag'. De essentie: HV 84 Dit is geen vaste slag. Om een ruitenslag te maken moet je eerst een slag aan de tegenpartij gunnen. Vaste slagen zijn slagen die je kunt 'oprapen', je hoeft er niets voor te doen. Wat extra oefeningen: HV3

HB3

HV

HVB2

A75 3

A75 2

A6 2

A97 4

Overigens is het tellen van vaste slagen een iets minder exact karwei dan het op het eerste gezicht lijkt: 1. 752

2. 752

3. 752

AHV863

AHV86

AHV8

In 1. is er een hele grote kans op zes ruitenslagen (alleen een 4-0 zitsel gooit roet in het eten), in 2. een grote kans op vijf slagen, maar in 3. slechts een kleine kans op vier slagen. Kortom, hoeveel lengteslagen een kleur oplevert is op voorhand vaak onduidelijk. Het bewijst dat je bij bridge een flexibele geest nodig hebt. Op het moment dat het zitsel duidelijk wordt moet je de telling aanpassen. In eerste instantie is het verstandig om rekening te houden met een slecht zitsel. Werkkleuren Er zijn drie typen werkkleuren: -

Kleuren waarin je hoge kaarten kunt vrijspelen Kleuren waarin je lengteslagen kunt ontwikkelen Kleuren waarin je kunt snijden

Op pagina 10 in het lesboek staan drie basisvoorbeelden. Heel vaak gaat het ontwikkelen van lengteslagen vrijwel gelijktijdig met een van de andere manieren. 1. 765

2. AVB32

 V B 10 3 2

765

In 1. verdrijf je AH. Daarmee speel je niet alleen een hoge kaart vrij, maar ontwikkel je bij een 3-2 zitsel

69

ook twee lengteslagen. In 2. snijd je H er uit en ontwikkel je tevens lengteslagen. Belangrijk is het verhaal op pagina 11 over vaste slagen binnen een werkkleur. Veel bridgers gaan in een SA-contract automatisch op de langste kleur af. Dat is echter niet per definitie de kleur waarin de meeste slagen ontwikkeld kunnen worden. De voorbeelden spreken boekdelen en het is van belang dat de leerlingen ze begrijpen. Overslagen Een speelplan focust zich op het maken van het contract. In de praktijk speelt iedereen voornamelijk parenbridge, waarin overslagen van groot belang zijn. Het is derhalve logisch om ook daar aandacht aan te besteden. Het najagen van overslagen mag echter niet ten koste gaan van het contract. In dat kader is het begrip tempo belangrijk. Zolang je alle kleuren onder controle hebt is het veilig om extra slagen te ontwikkelen. Zodra er een kleur 'wijd open' ligt is voorzichtigheid op zijn plaats. Bij het spel op pagina 16 wordt geadviseerd om na een hartenstart negen slagen op te rapen. Na een schoppenstart is het daarentegen volstrekt veilig om klaverslagen te proberen te ontwikkelen. Nog een stap verder is het inzicht dat het 'tempo' van invloed kan zijn op de keuze van de werkkleur: HV3 H4  V 10 7 6 2 A42 N W O Z

B92 A5 B93 HVB76

70

In ruiten kun je drie slagen ontwikkelen, in schoppen twee. Na een hartenstart verlies je met het ontwikkelen van de ruiten echter de temposlag: OW hebben hun hartenkleur eerder vrij. In schoppen kun je de temposlag winnen. En aangezien twee schoppenslag voldoende zijn voor je contract is dat de aangewezen werkkleur.

OEFENINGEN SLAGEN MAKEN Hoeveel slagen kun je ontwikkelen. Opgave 1.

872

Antwoord 2

 B 10 9 4 3 2.

8743

1

 B 10 9 5 3.

A65

2 bij een 3-2 zitsel

98732 4.

HV6

4

 B 10 8 4 3 5.

H643  B 10 9 2

6.

V874

3 met V goed, 2 met V mis 2

 B 10 9 2 7.

 H 10 9 5 3

4

VB6 8.

 A 10 9 6 3 VB8

9.

A82 V743

10.

653 HV4

4 met H goed, 3 met H mis 2 met H bij oost en de kleur 3-3, 1 met H bij oost en de kleur 4-2 of met H bij west en de kleur 3-3, 0 met H bij west en de kleur 4-2. 2 met A goed, 1 met A mis

71


9853 8653 A84 V4

West pas pas

Noord 1 2SA pas

A64 AHV V6  A 10 9 8 6 N W O Z H7  10 7 4  H B 10 3 2 753 Oost pas pas pas

2.

 V B 10 2 B92 975 HB2

Zuid 1 3SA

V96 A843  A 10 5 2 A7

West 1 3SA

Bieden: Noord heeft een SA-verdeling met 19 punten. Bij de herbieding maakt hij dat kenbaar door naar 2SA te springen. Tegenover een partner met 18-19 punten heeft zuid aan zeven punten voldoende om naar de manche te gaan. Spelen: Oost komt uit met V. Ruiten is de werkkleur, je kunt er vier slagen in ontwikkelen. Correct is om te beginnen met V, honneur uit de korte kant eerst. Ook verstandig is om de eerste slag te nemen met A. Indien nodig kunnen de ruitens dan altijd bereikt worden via H. Kortom, de juiste speelwijze: eerste slag A, tweede slag V.

Noord pas pas

A84  V B 10 6 H3 9543 N W O Z  10 7 5 3 9752 VB8  10 6 Oost 1 2 pas

HB2 H 9764 HVB82

Zuid pas pas pas

Bieden:Oost opent met zijn langste kleur. In antwoord daarop biedt west zijn laagste vierkaart. De steun naar 2 toont een fit met 12-14 punten. Tevens ontkent oost een vierkaart in harten of schoppen, want dan wordt doorgezocht naar een fit in de hoge kleur. West gaat dus niet meer op zoek naar een hartenfit. In plaats daarvan biedt hij 3SA, dat is een aantrekkelijkere manche dan 5. Spelen:Noord komt uit met V. De leider telt acht vaste slagen (vijf klaveren, twee hartens en A). Schoppen is de meest aantrekkelijke werkkleur, daarin kun je twee slagen ontwikkelen. Het beste is om in slag twee direct A te verdrijven. In klaveren moet de honneur aan de korte kant als eerste worden gespeeld.

Resultaat: 3SA +1 Resultaat: 3SA +1 3.

H854 H86 73  V 10 5 3

West pas pas

Noord 1 pas

B962  10 7 2 H96 A62 N W O Z  V 10 3 AV43 AB42 87 Oost pas pas

4.

A7 B95  V 10 8 5 HB94

Zuid 1 1SA

86 HB32 94 HVB87

West pas 2 3SA

Noord pas pas pas

 H 10 5 A974 8752 63 N W N O Z AB7  10 8 5  V B 10 3  10 5 4 Oost 1SA 2 pas

V9432 V6 AH6 A92

Zuid pas pas pas

Bieden Zuid opent met de laagste van zijn vierkaarten. Na het 1 antwoord is 1SA de juiste herbieding: SA-verdeling met 12-14 punten. Zo blijft het bieden lekker laag.

Bieden Na de 1SA opening van oost onderzoekt west via Stayman of er een 4-4 fit is in harten. Wanneer dat niet het geval blijkt legt hij aan in 3SA.

Spelen Uitkomst 3. West prefereert klaveren als uitkomstkleur boven de door noord geboden schoppenkleur. Voor de leider is schoppen de meest aantrekkelijke werkkleur. Door A en H te verdrijven kunnen twee slagen worden ontwikkeld. In harten en ruiten wordt met wisselend succes gesneden.

Spelen Zuid komt uit met V. Oost telt zeven vaste slagen (vijf in klaveren, twee in ruiten) en kan twee slagen ontwikkelen in harten. Hij neemt H en speelt V, honneur uit de korte kant eerst. Resultaat: 3SA Contract


72

5.

H632 V96 B75 AB2

West pas

Noord 1SA

AV7 852 AH93 H65 N W O Z

84  H 10 4 3  10 8 2 8743 Oost pas

6.

 B 10 9 5 AB7 V64  V 10 9

Zuid pas

West 3SA

Bieden Noord heeft 15 punten met een SA-verdeling en opent 1SA. Daar heeft niemand iets aan toe te voegen. Spelen Oost komt uit met B. De leider neemt H met de aas en speelt AH en ruiten na om in die kleur een lengteslag te ontwikkelen. In harten en klaveren moet naar de heer toe worden gespeeld. Resultaat: 1SA Contract

7.

87  V 10 7 5 3 H98  10 6 2

West pas pas pas

Noord 1 3SA

N W O Z

B65 AH  A V 10 6 5 A93

B9872 875 943 A7 Oost 1SA pas

AV3 AV6 VB65 V82

Zuid pas pas

Bieden Een kort en krachtig biedverloop. Oost wil tegenover een gebalanceerde hand met 15-17 punten 3SA spelen en heeft dus geen reden om iets anders te bieden. Spelen Zuid komt uit met 2. Voor de leider is klaveren een aantrekkelijkere werkkleur dan ruiten. In klaveren kun je met zekerheid drie slagen ontwikkelen, in ruiten ontwikkel je slechts twee slagen als de snit op H mislukt.

8.

 A 10 9 3 B64 74 B875

Zuid 1 2SA pas

Bieden Zuid heeft net een punt te veel voor een 1SA opening. Hij opent 1 en herbiedt na het 1 antwoord van noord 2SA om 18-19 punten te tonen. Noord verhoogt naar 3SA. Spelen West komt uit met 3. De leider kan in schoppen afhankelijk van het zitsel twee of drie slagen ontwikkelen en in ruiten afhankelijk van het zitsel drie of vier slagen. Hij steekt over naar H en speelt B van tafel om te snijden op de heer. De snit mislukt, maar er zijn negen slagen: vier ruitens, drie klaveren en twee hartens. Resultaat: 3SA Contract

Noord pas

N W O Z

Resultaat: 3SA Contract (of eventueel +1)

HV42 982 B32 HV4

Oost pas pas

 10 4 H92  A 10 7 2  H B 10 3

H65  B 10 4 3 H8 9654

AVB  B 10 AHVB6 H74

West 2SA 3 pas

Noord pas pas pas

76 V9432 842 AV6 N W O Z

 H 10 5 2 H875 93  10 9 5 Oost 3 3SA

9843 A6  10 7 5 B832

Zuid pas pas

Bieden West opent 2SA: SA-verdeling met 20-22 punten. Oost onderzoekt via Stayman of er een 4-4 fit is in schoppen en legt dan aan in 3SA. Spelen Noord komt uit met 2. De leider telt zeven vaste slagen: vijf ruitens, A en A. In schoppen zijn twee extra slagen te ontwikkelen als de snit op H goed zit. Aan slag met A wordt dan ook een schoppen naar de vrouw gespeeld. Als die houdt moet 10 worden benut om weer in dummy te komen en een schoppen naar de boer te spelen. Resultaat: 3SA Contract

73

LES 2: THE BLOODY LIMIT In flits 1 (en Start bieden) is het limietbod al behandeld, maar nu pakken we het structureel aan. Geen luxe, want ons biedsysteem zit vol met limietbiedingen. Duidelijk moet worden dat alle steunbiedingen en SA-biedingen gelimiteerde biedingen zijn, waar de partner op mag passen. Dat geldt zowel voor openaar als voor antwoorder en zowel voor de eerste als de tweede biedronde. Steunbiedingen antwoorder goedkope steun  6-9 punten steun met sprong  10-11 punten steun naar de manche  12+ punten SA-biedingen antwoorder 1SA  6-9 2SA  10-11 3SA  12+ Steunbiedingen openaar Goedkoop  12-14 Met sprong  15-17 naar de manche  18-19 SA-biedingen Zonder sprong met sprong 15-17

 12-14  18-19  1SA openen

De moeite waard om er uit te lichten is het laatste voorbeeld op pagina 20. Daar 'weet' de antwoorder dankzij de 2 herbieding dat openaar een vijfkaart ruiten heeft. Nu is het geoorloofd om een uitgesteld limietbod te doen op een driekaart. Voor leerlingen die hebben leren bieden via Start bieden is dat extra belangrijk, omdat de 1/ opening geen vijfkaart belooft en de 5-3 fit in de hoge kleur dus pas in tweede instantie wordt ontdekt.

74

OEFENINGEN LIMIETBOD 4 tot en met 10 gaan wat verder dan de behandelde stof. Een korte toelichting staat bij het antwoord. Opgave

Antwoord

1.

West Noord Oost pas 2 pas

Zuid 1 ??

842 AHV92 H6 B83

2SA

2.

West Noord Oost 1 pas pas 2 pas

Zuid 1 ??

AV72 84 HB93  10 7 6

2SA

3.

West Noord Oost 1 pas pas 1 pas

Zuid 1 ??

H872 AB72 8 A932

4

4.

West pas pas

Oost pas pas

Zuid 1 1 ??

HB72 65 H93 AB72

Pas Het herkennen en vertalen van een limietbod. Je bent minimaal en past.

5.

West Noord Oost

Zuid 1 1 ??

 B 10 8 6 6 AV743 AHB

3SA Hier zijn er voldoende punten voor de manche. 3SA is aantrekkelijker dan 5.

pas pas

Noord 1 3

1 3

pas pas

6.

1 Ondanks de SA-verdeling is 1 en niet 1SA de juiste herbieding. Uitzonderingssituatie  een kleur die je op het eenniveau kunt bieden mag je niet overslaan. Een 1SA herbieding kan een 4-4 fit schoppen doen missen.

West Noord Oost pas 1 pas

Zuid 1 ??

H872 B3 HV2 AB73

7.

West Noord Oost 1 pas pas 2 pas

Zuid 1 ??

 A 10 4 3 8 9743 AV92

3 Spring met 10-11 punten nooit naar 4/; daarmee ga je 3SA voorbij.

8.

West Noord Oost 1 pas pas 2 pas

Zuid 1 ??

B9543 6 A75 V943

Pas Geen 2SA, dat toont 10-11 punten. Ruiten is een redelijke speelsoort, zeg pas.

9.

West Noord Oost 1 pas pas 2 pas

Zuid 1 ??

B954 V6 A2 65432

2 Zie 8, maar hier prefereer je 2 in de 5-2 fit boven 2 in de 4-2 fit.

10.

West Noord Oost 1 pas pas 2 pas

Zuid 1 ??

 H V 10 9 7 4 A4 B6 B93

3 Het herbieden van de eigen kleur met sprong is eveneens een limietbod: 10-11 punten.

75

Na Stayman en Jacoby Het tweede gedeelte van de les gaat over verder bieden na Stayman en Jacoby. Stayman wordt alleen gedaan met handen van minstens acht punten. Na het antwoord zijn 2SA en 3/ limietbiedingen. Jacoby kan vanaf nul punten en is daarom iets gecompliceerder. Het vervolg: 0-7 punten  pas 8-9 punten  2SA (vijfkaart) of 3/ (zeskaart) 10+ punten  3SA (5332), 4/ (zeskaart) of nieuwe kleur (5-4, 5-5)

OEFENINGEN BIEDEN NA STAYMAN EN JACOBY Opgave

Antwoord

West Noord Oost 1SA pas pas 2 pas

Zuid 2 ??

H982 64 V732 A65

2SA

West Noord Oost 1SA pas pas 2 pas

Zuid 2 ??

AB732 64 H84 972

2SA


Zuid 2 ??

64 B98543 HV V72

3


Zuid 2 ??

V6 V9842 72 V965

Pas

5.

West pas pas

Noord 2 2SA

Oost pas pas

Zuid 1SA 2 ??

AB93 HV65 A4 H32

4!

6.

West pas pas

Noord 2 3

Oost pas pas

Zuid 1SA 2 ??

H762 AB3 HV3 V92

Pas

7.

West pas pas

Noord 2 2SA

Oost pas pas

Zuid 1SA 2 ??

HV742 A96 B3 AB2

3

West pas pas

Noord 2 3

Oost pas pas

Zuid 1SA 2 ??

84 A972 HV96 AV2

4

1.

2.

3.

4.

8.

76


 H 10 6 2 V7  10 9 6 5  V 10 8

West pas

Noord 1 pas

853 AB986 H3 A92 N W O Z A74 5432 AV7 B65 Oost pas pas

2.

VB9  H 10 B842 H743

Zuid 3

West 1 3

Bieden 3 van zuid is een limietbod: hartenfit, 10-11 punten. Noord heeft een minimale opening en past. Spelen Oost komt uit met V. De leider neemt A en gaat troeftrekken. Bij het oprapen van de ruitenslagen moet de honneur aan de korte kant eerst worden gespeeld. Op een hoge ruiten van zuid kan in noord een klaververliezer weg.

Resultaat: 3 Contract

3.

864 H96  10 4  V 10 8 5 4

West pas pas pas

Noord 1 3 pas

Noord pas pas

 10 4  A 10 6 5 A95  10 9 7 2 Oost 1 1 pas

A652 V2  V 10 8 4 3 A6

Zuid pas pas pas

Bieden In antwoord op de 1 opening biedt west zijn laagste vierkaart als eerste. Na 1 is de fit ontdekt. 3 van west is nu een uitgesteld limietbod. Het toont 10-11 punten. Oost mag 4 bieden als hij meer dan een minimale opening heeft. Dat is niet het geval. Spelen Zuid komt uit met 10. De leider trekt driemaal troef en gaat daarna de ruitenkleur ontwikkelen. Hij begint met B, honneur uit de korte kant eerst. Resultaat: 3 Contract

V5  B 10 8 3 2 AB72 H3 N W O Z AB72 5 HV983 AB2 Oost pas pas pas

HV97 H943 B6 B84

B83 B87 H72 HV53 N W O Z

4.

 H 10 9 3 AV74 65 976

Zuid 1 1 3SA

 B 10 6 4 84 AH32 H76

West pas 1 2SA pas

Noord pas pas pas pas

H75  A 10 3  V 10 7 4 985 N W O Z V982 B95 B96  V 10 4 Oost 1 2 3SA

A3 HV762 85 AB32

Zuid pas pas pas

Bieden: 3 van noord is een uitgesteld limietbod. Het toont een ruitenfit met 10-11 punten. Zuid is met 15 punten sterk genoeg om naar de manche te gaan. Hij prefereert 3SA boven 5. De singleton harten is geen bezwaar, aangezien noord die kleur geboden heeft.

Bieden Na de 1 opening is 1 de 'laagste' vierkaart (1 is goedkoper dan 2). Na de 2 herbieding van oost (toont een 5-4 verdeling) biedt west 2SA. Dit toont 10-11 punten. Een optimistische oostspeler verhoogt naar 3SA.

Spelen: West komt uit met 4. De leider laat klein uit dummy bijspelen om de slag te nemen met B in de hand. De ruitenkleur is goed voor vijf slagen. In schoppen kan worden gesneden door vanuit noord V voor te spelen. Oost moet dekken met de heer (honneur op honneur). H moet tijdig worden geïncasseerd om ook A te kunnen oprapen.

Spelen Noord komt uit met 4. West wint de eerste slag met H en speelt harten naar de heer. Als die houdt moet worden overgestoken naar H om nogmaals harten vanuit west te spelen, naar V toe. Noord maakt nu alleen A en de leider uiteindelijk vier hartenslagen.

Resultaat: 3SA +1


77

5.

A9  V B 10 8 4  10 5 4 V92

West pas pas pas

Noord 1SA 2 4

HB65 AH65 A93 B3

N W O Z V874 932 HV76 A6 Oost pas pas pas

6.

 10 3 2 7 B82  H 10 8 7 5 4

Zuid 2 3SA pas

West 1SA 2 3

Bieden: Zuid gaat via Stayman op zoek naar een 4-4 fit schoppen. Noord biedt de laagste van zijn twee hoge vierkaarten. Nu er geen schoppenfit is gevonden legt zuid aan in 3SA. Noord moet concluderen dat zijn partner een vierkaart schoppen heeft (anders biedt zuid geen 2) en 'corrigeert' naar 4. Spelen: Tegen een troefcontract is uitkomen met een korte kleur aantrekkelijk. Oost start dus met 7. Noord wint de eerste slag met H en speelt troef. Aan slag met A speelt west een hoge harten en troeft oost A van noord. De leider neemt het ruiten- of klavernaspel met de aas en trekt de troeven. Bij het uitspelen van de ruiten komt zuids vierde ruiten vrij. Daar kan in noord een klaveren op weg.

B72  H 10 9 5  H V 10 3  10 6

West pas pas pas

Noord 2 3 pas

V965 AV83 B6 842 N W O Z

AH43 742 A2 HV93 Oost pas pas pas

Noord pas pas pas

N W O Z

 V 10 9 2  A 10 H765  10 8 3 Oost pas 2 2SA pas

H76 HV942 84 954

Zuid pas pas pas pas

Bieden: Na de 1SA opening is 2 een Jacoby transfer. Het toont een vijfkaart harten en verplicht west tot het bieden van 2. Hierna toont 2SA 8-9 punten met exact een vijfkaart harten. Het is een limietbod; openaar mag wel of niet naar de manche gaan. West is met 15 punten minimaal en besluit in de deelscore af te stoppen. Hij prefereert 3 in de 5-3 fit boven 2SA. Spelen Noord komt uit met V. De leider begint met troeftrekken. In schoppen kan worden gesneden op de vrouw. Als NZ goed tegenspelen maken ze twee klaverslagen. Resultaat: 3 Contract

Resultaat: 4 Contract 7.

AB43 B76 A9 HV76

85 853  V B 10 3 2 AB2

8.

 10 8 B6 98754 AB75

Zuid 1SA 2 4

Bieden: Na zuids 1SA opening gaat noord via Stayman op zoek naar een 4-4 fit in een hoge kleur. Het 2 antwoord legt de schoppenfit bloot. Noord wil naar de manche als zuid meer heeft dan het minimum van 15 punten. Hij biedt 3 als limietbod. Zuid zit met 16 punten precies in het midden van zijn 15-17 range. Wie een zonnige kijk heeft op het leven rondt naar boven af...

H8 A3 VB942 HB43

West 1 2 4

Noord pas pas pas

543 9875  A 10 V952 N W O Z

 10 7 HVB2 H76  10 8 7 6 Oost 1 3 pas

AVB962  10 6 4 853 A

Zuid pas pas pas

Bieden: West opent met zijn vijfkaart en biedt na het 1 antwoord van oost zijn tweede kleur. Hierna herbiedt oost zijn zeskaart. Aangezien 2 een minimaal bijbod van 6-9 punten toont doet hij dat met een sprong. 3 is een limietbod en toont 10-11 punten. Omdat het een zeskaart belooft mag west steunen met een doubleton.

Spelen: West komt uit met H. De leider neemt A en trekt drie keer troef. In harten kan worden gesneden op de H. Dat doe je door harten vanuit zuid te spelen en in noord V te leggen. In klaveren moet naar de honneurs toe worden gespeeld, dus tweemaal vanuit noord naar HV toe spelen. Dankzij het gunstige zitsel wordt  gemaakt.

Spelen: Zuid komt uit met H, die de leider neemt met A. Belangrijk is om een slag te maken met H. Incasseer in slag twee A, speel schoppen naar de heer, gooi op H een harten weg en ga dan pas verder met troeftrekken. In ruiten moet tweemaal naar de honneurs toe worden gespeeld. Zo verlies je niet meer dan twee ruitenslagen en een hartenslag.

Resultaat: 4 Contract


78

LES 3: UITGEKIEND UITKOMEN Deze les wordt het uitkomen wat nader uitgediept. Twee belangrijke zaken: 1. 2.

Het verschil tussen uitkomen tegen SA en uitkomen tegen troef Luisteren naar het biedverloop

ad. 1 Met een lange kleur en slechts twee aaneengesloten honneurs wordt tegen SA met een kleintje gestart. Doel is om een blokkade te voorkomen. Extra voorbeeld naast die uit het boek: 975 VB632

N W O Z

Als west met V uitkomt treedt een blokkade op. H8

 A 10 4 975 HVB63

N W O Z

82

Bottom line: met twee plaatjes heb je hulp van partner nodig om de kleur (snel) te ontwikkelen). Daarom start je met een kleintje. Hier heb je geen hulp van partner nodig en start je dus met H.

 A 10 4 In een troefcontract ligt de zaak anders, omdat je de lengte niet kunt benutten:"  H 10 4 VB632

N W O Z

A87

95

Als west met V uitkomt maken OW twee ruitenslagen. Een 2 start geeft de leider de kans om in een troefcontract maar een ruitenslag te verliezen.

Het meest duidelijke voorbeeld: B95 AH432

N W O Z

 10 7

V86

In een troefcontract is de uitkomst van 2 waanzinnig. In een SA-contract is het daarentegen niet zo gek, zeker als je geen zij-entree hebt. Je hebt immers partner nodig om de lengte te benutten.

Dan het uitkomen van een kleur waarin je de aas als enige plaatje hebt:  A 10 8 4 2 In een SA-contract is 2 een prima uitkomst. Je doel is wederom om je lengte te benutten: 6  A 10 8 4 2

N W O Z

HB9

V753

Na een schoppenstart voor vrouw en heer hoeft oost nog maar een keer aan slag te komen en OW kunnen vier schoppenslagen oprapen. In een troefcontract ligt de zaak geheel anders. Door de singleton in dummy maak je A helemaal niet meer.

Uitkomen onder een aas vandaan is in een troefcontract dus een grote 'nono'. de aas van aas-heer staat op pagina 32 tegen troef echter op 1. De reden: je krijgt de dummy te zien terwijl je aan slag blijft. En nadat de dummy is opengegaan wordt het tegenspel in de regel iets overzichtelijker.

79

Ad. 2 (luisteren naar het biedverloop) Het citaat op pagina 30 is van Wubbo de Boer. Het advies om met partners kleur uit te komen en niet in een door de tegenpartij geboden kleur zal door de meeste leraren waarschijnlijk al in de eerste cursus gegeven zijn. In hoofdstuk 3 van het boek staat het nu ook zwart op wit. Belangrijk is nog de uitkomstkaart in een door partner geboden kleur. Een groot deel van recreatief bridgend Nederland heeft de afspraak om altijd met de hoogste te starten, ongetwijfeld gebaseerd op de richtlijn 'hoge kaarten van de korte kant eerst'. Dit is niet iets wat ik aanbeveel. Van een doubleton wordt uiteraard met de hoogste gestart om een blokkade te voorkomen. Met honneur-derde is mijn advies om met de laagste uit te komen. Dus: V7 V72 Als partner schoppen heeft geboden start je met het bovenste bezit met V en met het onderste met 2. Tot slot is het belangrijk om aan te geven dat het gaat om richtlijnen, geen keiharde regels. Wat dat betreft is opgave 10 uit onderstaande oefeningen zeer illustratief.

80

OEFENINGEN Met welke kaart kom je uit? Opgave

Antwoord

1.

AV982 763 8 V942

West Noord Oost pas 3SA pas pas

Zuid 1SA pas

2

2.

H432 84 7652 VB3

West pas pas

Oost pas pas

Zuid 1 4

V Uitkomen van een serie is aantrekkelijker dan onder een plaatje vandaan

3.

A842 7 A982 8754

West Noord Oost pas 4 pas pas

Zuid 1 pas

8

4.

764 B9543 8 AH65

West pas pas

Oost pas pas pas

Zuid 1 4

A Eventuele ruitenaftroever nastreven kan altijd nog.

5.

VB32 764 H842 76

West Noord Oost pas 3SA pas pas

Zuid 1SA pas

2 Heeft minder hulp bij partner nodig om de kleur te ontwikkelen dan 2.

6.

763 A6 B982 9653

West pas pas

Noord 1 2 pas

Oost pas pas pas

Zuid 1 4

A Aantrekkelijker dan andere doubletons, omdat H bij partner genoeg is voor een aftroever.

7.

762 8 H9543 B765

West pas pas pas

Noord 1 4

Oost pas pas

Zuid 1 1 pas

8 Een aftroever in een door de tegenpartij geboden kleur is ook lekker.

8.

A42 B943 762 VB2

West pas pas pas

Noord 1 2SA

Oost pas pas

Zuid 1 1SA pas

V Als je in een driekaart een serie van twee honneurs hebt, start je nooit met een kleintje

9.

 B 10 8 4 973 V2  10 7 6 2

West pas pas

Noord 1 3 pas

Oost 1 pas pas

Zuid 1 4

V Partners kleur, hoogste van een doubleton.

10.

A62 84 A983  10 7 6 4

West pas pas pas

Noord 1 1 3 pas

Oost pas pas pas pas

Zuid 1 3 4

A Kom uit met partners singleton! Goed luisteren naar het bieden.

Noord 3 pas

Noord 1 3 pas

81


752 963  B 10 8 6 3 84

West pas pas

Noord pas 3SA

AV3 85 H72  B 10 6 5 3 N W O Z HB9 AH7 A95 V972 Oost 1 pas

2.

 10 8 6 4  V B 10 4 2 V4 AH

Zuid 1SA pas

West 4

Bieden Zuid heeft de punten en verdeling voor een 1SA volgbod. Ook een hartendekking is aanwezig. Het komt niet vaak voor dat er na een opening bij de tegenpartij voldoende punten zijn voor een manche, maar hier is dat het geval. Noord verhoogt naar 3SA. Spelen West komt uit met de door partner geopende kleur. Hierdoor liggen OW net een tempo voor bij het ontwikkelen van de lange kleur. Oost heeft zijn harten eerder vrij dat zuid de klaveren. Hij maakt drie hartenslagen en twee klaverslagen.

3 AV8742 V72 H82

West 1 pas pas

Noord 1 4

AHVB7  B 10 5 H83  10 4 N W O Z

9852 H6 A5 AV965 Oost pas pas

 10 6 4 93  B 10 9 6 4 B73

Zuid 1 2 pas

Spelen: Oost komt uit met 9 in partners kleur. West maakt hierdoor de eerste twee slagen. Daarna breekt een belangrijk moment aan. Wie goed heeft geteld weet dat alleen noord nog een (hoge) harten heeft. Het beste is om een derde ronde harten te spelen. Oost kan dan de slag binnenhalen door te troeven met 10! H wordt vervolgens de downslag.

82

Oost 1 pas

Zuid pas/2 pas

Bieden Zuid heeft 13 punten met een vijfkaart klaveren. Een 2 volgbod is beslist niet opgelegd. Een volgbod belooft normaliter een goede vijfkaart, zeker op tweeniveau. West heeft voldoende punten om tegenover een opening bij partner de manche te proberen. Spelen Uitkomen van een serie is aantrekkelijker dan onder een plaatje vandaan. Zuid start dus met H. Dit ontwikkelt twee hartenslagen. En als zuid nooit klaveren speelt verliest de leider ook nog A en een klaverslag.

4.

Bieden: NZ hebben van het 1 volgbod geen last en vinden eenvoudig hun schoppenfit. Noord is sterk genoeg om tegenover een opening bij partner naar de manche te gaan.

Resultaat: 4 -1

Noord pas

75 HVB A52 H8742

AV9843  10 9 5 V3 AV

Resultaat: 4 -1

Resultaat: 3SA -1 3.

HB62 A64  H 10  B 10 6 3

 10 8732 B98764 95 N W O Z

 V 10 2 H32  V 10 8 4 AHB

West 1SA pas

Noord pas pas

AH764 B65 93  10 8 5 N W O Z

85  V 10 8 7 H75 7642 Oost 3SA

B93 A94 AB62 V93

Zuid pas

Bieden OW hebben 27 punten samen met allebei een 4333 verdeling. Dan moet het uiteraard 3SA worden. Het afgebeelde biedverloop is 'uit het boekje'. Spelen Tegen een troefcontract zou A de juiste uitkomst zijn, maar tegen 3SA kan zuid beter opteren voor 4. Om de schoppenkleur in zijn geheel te benutten heeft hij hulp van partner nodig. Die hulp krijgt hij hier niet, maar als zuid aan slag met H schoppen doorspeelt kan noord uiteindelijk toch vier slagen in de kleur oprapen.

Resultaat: 3SA -1

5.

 10 9 5 3 75 AB92 H94

West pas pas

Noord 1 2 pas

AVB62 AV83 8 B65 N W O Z

87 HB92 HV76 A73 Oost pas pas pas

6.

H4  10 6 4  10 5 4 3  V 10 8 2

Zuid 2 4

West 1 2SA pas

Bieden Noord opent met zijn langste kleur en zuid biedt in antwoord daarop zijn laagste vierkaart. Uiteindelijk wordt de hartenfit gevonden. Zuid is sterk genoeg om tegenover een partner met openingskracht naar de manche te gaan. Spelen Oost komt uit met de enige ongeboden kleur: 2. De leider legt klein in dummy en ziet west de slag nemen met H. Op het klavernaspel legt oost alleen de vrouw als noord de boer speelt. Met goed tegenspel maken OW twee klaverslagen, A en H.

Resultaat: 4 -1 7.

A82 H764 9843 86

West pas pas pas

Noord 1 3 pas

Noord pas pas pas

N W O Z

B964 862 B953 AV Oost 1 1 3SA

AH72 H3 72  H B 10 9 3

Zuid pas pas pas

Bieden: Oost opent met zijn langste kleur en kan daarna ook zijn tweede kleur op eenniveau bieden. Als west nu 6-9 punten heeft biedt hij 1SA en met 12+ punten 3SA. 2SA zit daar precies tussenin en toont 10-11 punten. Met 14 punten zit oost op de wip om naar de manche te gaan. Spelen: Noord komt uit met 4. De leider neemt in de hand en speelt klaveren naar de boer, aldus snijdend op de vrouw. De snit mislukt en zuid speelt harten, de uitkomstkleur van partner, door. De leider speelt nu H voor de aas en een derde rondje harten ontwikkelt noords lengte. Zodra hij aan slag komt met A kan noord twee hartenslagen oprapen. Resultaat: 3SA -1

 V B 10 7 AV95  10 5 V94 N W O Z

H964 B2 HVB2  A 10 3 Oost pas pas pas

8.

53  10 8 3 A76 HB752

Zuid 1 1 4

Bieden Het duurt even, maar uiteindelijk vinden NZ hun schoppenfit. 3 van noord is een uitgesteld limietbod en toont 10-11 punten. Zuid kan zowel opteren voor pas als voor 4. 14 punten is een randgeval. Spelen West komt uit met de enige ongeboden kleur, 8 om een plaatje te ontkennen. Als in dummy klein wordt gelegd dwingt oosts B de aas er bij zuid uit. Aan slag met troefaas speelt west klaveren door. Oost maakt H en geeft zijn partner een klaveraftroever. Hierna is A de downslag. Resultaat: 4 -1

83  A V 10 HV864 752

 V 10 5 B9754  A 10 864

H98 B93 AB84 A43

West 1 1SA pas

Noord pas pas pas

5  A 10 6 2  10 9 7 2  10 9 8 5 N W O Z

 V 10 2 H85 H63 VB62 Oost 1 4

AB7643 V74 V5 H7

Zuid pas pas

Bieden Na de 1 opening bouwt oost de bieding rustig op met 1. Zodra zijn partner echter een SA-verdeling met 12-14 punten toont, weet hij het juiste contract. Er zijn immers voldoende punten en voldoende schoppens voor 4. Spelen Zuid komt uit met V. Oost neemt H en gaat troeftrekken. Het zitsel is niet gunstig. Wanneer oost op enig moment V voorspeelt moet zuid dekken met de heer, honneur op honneur. Met optimaal tegenspel kan 4 een down. Resultaat: 4 -1

83

LES 4: GESTOORD BIEDEN Omgaan met tussenbieden is misschien wel het belangrijkste onderwerp in deze cursus. Tenslotte komt het om de haverklap voor. In deze les wordt de basis gelegd, op het eind van de cursus volgt nog het negatief doublet. Belangrijk is het verschil tussen een hinderlijk volgbod en een niet hinderlijk volgbod. Een volgbod is hinderlijk als het je geplande bod afneemt. Richtlijnen: -

Nieuwe kleur op tweeniveau blijft 10+ punten Bied met 6-9 punten 1SA als je een dekking hebt en je geen kleur op eenniveau kunt noemen. Zeg met 6-9 punten pas als je geen dekking hebt en geen kleur kunt bieden.

Openaar Voor openaar geldt na een volgbod van de rechtertegenstander min of meer hetzelfde. Belangrijk is het voorbeeld op pagina 38. In het verlengde daarvan: West Noord Oost pas 1 2

Zuid 1 ??

HB42 96 B43 AH76

2 is niet verantwoord tegenover een partner met mogelijk maar zes punten. Er is immers geen zekerheid van een fit.

Met lange kleuren mag je eerder 'doorbijten': West Noord Oost 2 pas 1

Zuid 1 ??

V3 96 AVB762 AB6

De zeskaart geeft voldoende speelkracht om 3 in plaats van het geplande 2 te bieden.

Het valt aan te raden om nog even te benadrukken dat de biedplicht niet vervalt na een volgbod van de linkertegenstander: In deze biedsituatie mag je niet passen, tenzij partner een bod (2, 1SA) heeft gedaan dat niet forcing is

West Noord Oost Zuid 1 1 2 pas ??

Redoublet Het redoublet op pagina 37 is een klein en niet zo belangrijk stukje biedtheorie. Het geeft wel een helder inzicht in de doelstelling van wedstrijdbridge: niet slaafs regeltjes volgen, maar trachten zoveel mogelijk punten te scoren. Tussenbiedende tegenstanders zijn vaak lastig, maar het biedt ook kansen. Hoe beter je in staat bent om tussenbieden af te straffen, hoe voorzichter tegenstanders worden. En het tegenovergestelde: als je daar niet toe in staat bent bestaat het gevaar dat ze met je gaan 'sollen' door volstrekt onverantwoorde biedingen te doen. Met een redoublet op een informatiedoublet zet je de 'jacht' in op de tegenpartij. Je bent uit op bloed: West Noord Oost dbl 1

84

Zuid ??

6 HB93  A V 10 4  V B 10 6

Hier ben je van plan elk volgend bod van oost of west te doubleren.

OEFENING Opgave

Antwoord

1.

West Noord Oost 1 1

Zuid ??

V76 H82 VB32 976

1SA Vrouw-derde is een dekking.

2.

West Noord Oost Zuid 1 ?? 1

854 H6 V972 H843

2 Je geplande bod.

3.

West Noord Oost 1 1

Zuid ??

AV76 H83 B76 A92

3SA Genoeg punten voor de manche en de schoppenkleur goed gedekt.

4.

West Noord Oost 1 1

Zuid ??

H6 AB984 H76 V92

2 Sterk genoeg voor nieuwe kleur op tweeniveau.

5.

West Noord Oost 1 pas 1

Zuid 1 ??

H8 976 A92 AV976

1SA Je geplande herbieding. Belooft schoppendekking.

6.

West Noord Oost 2 pas 1

Zuid 1 ??

A6 8 HV982 HV765

3 Met lange kleuren tandje erbij. Lengte = speelkracht!

7.

West Noord Oost 2 pas 1

Zuid 1 ??

H42 96 HV76 AB32

2SA Je hebt biedplicht.

West Noord Oost dbl rdbl 2

Zuid 1 ??

B4 AV982 76 AH42

Pas, partner toont interesse in gedoubleerd tegenspelen. Zelf kun je niet doubleren zonder troeflengte. Met pas laat je die optie over voor partner.

9.

West dbl 2

Oost pas pas

Zuid 1 pas ??

AV982 H86 VB2 94

pas Met redoublet is de jacht ingezet. Elk volgend doublet is nu voor straf.

10.


Zuid ??

84 H96 9843 AB43

pas Het bieden is te hoog opgeschroefd om partner nog te steunen.

8.

Noord rdbl dbl

85


V75  V 10 5  10 8 5 3 B96

West pas pas

Noord 1 3

A6 6432 V2 AV842 N W O Z 942 AHB98 B94 H7 Oost 1 pas

2.

 H B 10 8 3 7 AH76  10 5 3

Zuid 2 4

West 3SA

Bieden: Oost heeft een redelijke vijfkaart en doet een volgbod. Dit ontneemt zuid zijn geplande 1 antwoord. Met 12 punten is hij echter sterk genoeg om zijn kleur op tweeniveau te bieden. Noord mag niet passen op 2. Hij steunt en zuid biedt de manche. Spelen: West komt uit met 5, de door partner geboden kleur. De leider neemt A en speelt AH. Hierna laat hij de hoge V zitten om zijn aandacht naar de klaverkleur te verleggen. Hij speelt H (honneur uit de korte kant eerst) en klaveren naar de aas. Op V gooit hij een schoppen weg en op de vrije 8 nog een schoppen. West troeft met V, maar omdat zuid zijn beide schoppens kwijt is maken OW alleen nog AH. Resultaat: 4 Contract 3.

 10 5 3 AHV97  H 10 4 3 6

West 1 pas pas

Noord 2 3

N W O Z

AH 843 AV762 843

B8742  10 5 B85  V 10 9

Zuid 1 2 pas

Spelen Oost komt uit met 10. West maakt de eerste drie slagen met AHV, maar daarna maakt oost alleen nog een slag met troefvrouw.

86

Oost 1 pas

Zuid 3 pas

Bieden Zuid heeft een goede zevenkaart schoppen. Dat maakt de hand geschikt voor een preëmptief volgbod op drieniveau. West laat zich met 13 punten de kaas niet van het brood eten. 4 is een mogelijkheid, maar dat gaat 3SA voorbij. En dat laatste is de meest aantrekkelijke manche met een lange lage kleur. Spelen Noord komt uit met B. Dit is een eng spel, omdat wests schoppendekking direct wordt verdreven. Zodra je van slag gaat krijg je een lawine aan schoppenslagen om de oren. Gelukkig zijn er negen slagen voor het oprapen...

4.

Bieden Uiteraard doet west een volgbod met zijn prachtige vijfkaart. Na 1-pas-2-pas zou zuid 2SA hebben geboden: SA-verdeling, 12-14 punten. Nu is een hartendekking nodig voor 2SA. Zuid herbiedt daarom 2: lange ruitenkleur, minimale opening. Noord herhaalt zijn zeskaart klaveren en zuid past.

Resultaat: 3 Contract

Noord pas

 A V 10 9 4 3 2  V 10 8  V 10 5

8 AB76 H42 A9643


V96 B62 9 AHB752

Oost pas pas

H75 84 AVB93 H72

B6 H9532  10 7 6 5 B8 N W O Z

84 H65 AV732 A96

West 1 pas pas

Noord pas pas pas

6 B987 H954 8543 N W O Z

 A H 10 9 7 5 3  10 5 2  10 6 VB2 Oost 1 3SA

VB2 AV43  B 10 6  H 10 7

Zuid 3 pas

Bieden Na 1-1 doet zuid een preëmptief volgbod in schoppen. West kan nu het beste passen; hij heeft met zijn opening al 12+ punten getoond. Het is oost die met 13 punten nog actie onderneemt. Aangezien hij de schoppenkleur gedekt heeft is 3SA een aantrekkelijke optie. Spelen Zuid begint met A en H. Daarna maken OW alleen nog H. Resultaat: 3SA +1

5.

A7 AB9843  V 10 4 B3

West 2

Noord 1 pas

84 H76 A932 AV76 N W O Z

V9532  10 5 HB6 842 Oost pas pas

6.

 H B 10 6 V2 875  H 10 9 5

Zuid 1 pas

 V 10 7 5  10 7  H V 10 3 V84

West 1 3

Bieden Na 1-1 is noords normale herbieding 1SA. Het 2 volgbod ontneemt hem die mogelijkheid. Het is nu onverstandig om 2SA te bieden; dat is onverantwoord hoog als zuid maar zes punten heeft. Beter is om te passen; door het volgbod ben je van je biedplicht ontheven. Als zuid een mooie hand heeft kan hij nog iets bieden, maar dat is hier niet aan de orde.

Noord 2 pas

A963 B3 96  A H B 10 3 N W O Z

HB42 V984 52 752 Oost 1 2 pas

8 AH652 AB874 96

Zuid pas 3 pas

Bieden Oost opent met de hoogste van zijn twee vijfkaarten. Na het 1 antwoord van west volgt noord 2. Dit is niet hinderlijk voor oost, die gewoon zijn geplande 2 herbieding kan doen. Zuid steunt de klaveren op een driekaart en west de ruiten op een vierkaart. Na 3 is iedereen uitgeboden.

Spelen Noord komt uit met 8. De leider gaat zo snel mogelijk troeftrekken. Waarschijnlijk worden er acht of negen slagen gemaakt.

Spelen Zuid komt tegen 3 uit met 7. Oost troeft de derde klaveren en moet na het troeftrekken de hartenkleur gaan vrijspelen. Speel A, H en harten getroefd. Door later nog een harten in west te troeven kan de vijfde harten worden vrijgespeeld.

Resultaat: 2 Contract (+1)

Resultaat: 3 +1

7.

V43 B43 HB972 96

West

Noord

pas pas

pas 2

 10 6 5 H52  A 10 8 4  B 10 2 N W O Z

H87 AV987 53 V87

8.

AB92  10 6  V6 AH543

Oost

Zuid pas 1 1 allen pas

Bieden Het 1 volgbod ontneemt west zijn 1 antwoord. Aangezien hij onvoldoende punten heeft voor 2 (en een hartendekking voor 1SA) resteert hem niets anders dan te passen. Met drie hartens mee mag noord steunen naar 2. Als oostt nu 2 biedt is dat een erg moedig bod. Maar niet erg verantwoord. West kon niet bijbieden en heeft dus zeker geen vierkaart schoppen en 6+ punten. Wel kan west nul punten hebben! Spelen Oost komt tegen 2 uit met 9. West maakt zijn twee hoge klaveren en geeft oost een klaveraftroever. Als OW verder goed tegenspelen verliest de leider ook nog twee schoppenslagen en een ruitenslag. Resultaat: 2 -1

 A B 10 9 7 84 95 AHB6

West 1 pas dbl

Noord dbl 2 pas

V A763 HV84  V 10 4 3 N W O Z

H65432  10 5 2  10 6 75 Oost rdbl pas pas

8 HVB9 AB732 982

Zuid pas pas ??

Bieden Noord heeft de perfecte verdeling om op 1 een informatiedoublet te geven. Oost redoubleert echter. Daarmee kondigt hij aan dat hij NZ 'rauw' lust. Als NZ 1 geredoubleerd uitpassen kost dat een berg punten (west maakt zijn contract). Noord zoekt dus met 2 een veilig heenkomen. Dat contract wordt echter door west gedoubleerd. Hierna is er geen redden meer aan voor NZ. Spelen Welk contract NZ ook spelen, het wordt een 'bloedbad'. 'Shit happens', zoals de Amerikanen zeggen... Resultaat: ??

87

4.

V43 B43 HB972 96

West pas pas

Noord pas 2

 10 6 5 H52  A 10 8 4  B 10 2

H87 AV987 53 V87

AB92  10 6  V6 AH543

Oost Zuid 1 1 allen pas

Bieden Het 1 volgbod ontneemt west zijn 1 antwoord. Aangezien hij onvoldoende punten heeft voor 2 (en een hartendekking voor 1SA) resteert hem niets anders dan te passen. Met drie hartens mee mag noord steunen naar 2. Als oostt nu 2 biedt is dat een erg moedig bod. Maar niet erg verantwoord. West kon niet bijbieden en heeft dus zeker geen vierkaart schoppen en 6+ punten. Wel kan west nul punten hebben! Spelen Oost komt tegen 2 uit met 9. West maakt zijn twee hoge klaveren en geeft oost een klaveraftroever. Als OW verder goed tegenspelen verliest de leider ook nog twee schoppenslagen en een ruitenslag. Resultaat: 2 -1

88

LES 5: PLAN B Na het maken van een speelplan in sans-atout staat nu het speelplan in een troefcontract op het programma. Allereerst is daar de introductie van het begrip 'verliezer'. Dit zijn slagen die je zou kunnen verliezen. Bij het maken van een speelplan zet je in eerste instantie een pessimistische bril op. Wat extra voorbeelden:

Verliezers

H72

H72

H32

HV2

V84 2

V8 1

B6 2

743 2

Van belang is dat het tellen van verliezers gebeurt vanuit de hand met de lange troeven. Doorgaans is dat de hand van de leider, maar soms (na een Jacoby transfer) liggen de lange troeven in dummy. Dan moet er dus feitelijk een speelplan gemaakt worden vanuit dummy. In dit stadium erg lastig. Hooguit aanstippen dus. 1. A93

2. 6

6

A93

In 1 tel je nul ruitenverliezers, omdat je de tweede ruiten al kunt troeven. In 2 tel je twee verliezers, omdat het maken van aftroevers in dummy (korte troefkant) in het speelplan moet worden opgenomen. Dan het wegwerken van verliezers. Op een rijtje: -

In de kleur zelf Op hoge kaarten van dummy Door aftroevers

De laatste is verreweg het interessantst. Verliezers wegwerken door te snijden of naar de losse honneur toe te spelen kan de leerling inmiddels hopelijk wel. Ook de tweede lijkt evident, maar is misschien toch lastiger dan het oogt. Een testcase: HB72 AV3 A93 973 N W O Z

Zuid speelt 4. Na het troeftrekken kun je op noords V in zuid een verliezer wegwerken. Op welke kaart valt de keuze? De vierde klaveren kan in dummy worden getroefd. Het is dus B waar afscheid van genomen moet worden.

 A V 10 8 5 H2 VB  10 5 4 2

89

Aftroevers aan de korte kant moeten vaak worden voorbereid. Een instructief voorbeeld: H83 9842 76 A842 N W O Z AVB72 A3 A92 H65

90

Zuid speelt 4 met de uitkomst van H. Je hebt vier verliezers: een harten, een klaveren en twee ruitens. Een ruitenverliezer kan worden getroefd in dummy. Je moet dan wel eerst een ruitenslag weggeven. Direct, omdat de aftroever gemaakt moet worden voor het troeftrekken.


6542 85 A753 952

West pas pas

Noord 1 2 pas

AV B942 862 AV64

N W O  10 9 8  A H V 10 6 B94 H3 Oost pas pas pas

2.

HB73 73  H V 10  B 10 8 7

Zuid 1 4

West 1 4

Bieden: Na de 1 opening bouwt zuid de bieding rustig op met 1. 2 toont hartensteun en een minimale opening. Voor zuid genoeg om 4 te proberen. Spelen: West komt uit met 6. Zuid telt drie ruitenverliezers en twee schoppenverliezers. Een schoppen kan worden getroefd in dummy. Een ruitenverliezer kan worden weggewerkt op een hoge klaveren van dummy. Daar is wel haast bij geboden. Wie in de eerste slag V legt gaat down als OW na H drie ruitenslagen oprapen. Veiliger is om A te pakken, troef te trekken en dan de klaverkleur uit te spelen. Speel eerst H en dan 3 naar A. Op V gooi je in de hand 4 weg. Resultaat: 4 Contract 3.

B842 A76 8543 72

West pas 3 4

Noord pas pas pas

N W O Z

 10 7 3  H V 10 3 H9 B986

 10 3 653 9432  H 10 5 3 Oost 1 3 pas

V876 AHVB2 A6 94

Zuid pas pas pas

Bieden Na het 1 antwoord springt oost naar 3. Dat toont 15-17 punten. West heeft net voldoende om de manche te proberen. Spelen Noord komt uit met H. De leider telt vier verliezers: A, een ruitenslag en twee klaverslagen. In 4 is dat een te veel. Wie na A troef speelt stelt NZ in staat om de vier slagen ook daadwerkelijk op te rapen. Beter is om eerst de hoge harten uit te spelen. Op V gaat in west B weg. Nu is de ruitenverliezer verdwenen en kan er troef getrokken gaan worden.

4.

AHV6 84 A72 AH53


Bieden: Oost heeft 20 punten met een SA-verdeling en opent met 2SA. West gebruikt de Stayman conventie om te onderzoeken of er een 4-4 fit is in schoppen. Dat blijkt het geval. Het wordt dus 4. Spelen: Zuid komt uit met H. Oost telt vanuit de hand vijf verliezers: een harten, twee ruiten en twee klaveren. De beide klaververliezers kunnen in dummy worden getroefd. Dan mag je echter niet drie keer troeftrekken, want dan houd je maar één troef over in west. Beter is om eerst de aftroevers te maken. Neem A, speel A en H en troef een klaveren in west. Dan volgt schoppen naar de aas en de vierde klaveren. Als zuid nog bekent weet je dat noord ook geen klaveren meer heeft. Dus is het verstandig om te troeven met B, dat voorkomt een overtroever. Pa daarna ga je troeftrekken. Resultaat: 4 Contract

Noord 2 pas

N W O


95 B952  V B 10 6  V 10 4

Oost 2SA 3 pas

HB942  10 7 B7 VB82

A5 984  H V 10 8 5 A76

A9543 87  10 8 5 H73

West pas pas pas

Noord 1SA 2 pas

HB76 HB92 H7 A65 N W O Z

V  V 10 4 3 AV432 984 Oost pas pas pas

 10 8 2 A65 B96  V B 10 2

Zuid 2 4

Bieden: Noord heeft 15 punten met een SA-verdeling en opent dus 1SA. Via de Stayman conventie wordt de 4-4 fit harten ontdekt. Zuid legt aan in 4. Spelen: Oost komt uit met V. Noord telt verliezers in schoppen, harten en klaveren. Zodra A is verdreven heeft hij haast met het wegwerken van een verliezer. Hij gaat geen troeftrekken (dat stelt OW in staat om vier slagen te maken), maar speelt H gevolgd door 7 naar A. Dan volgt V, waar in noord een klaveren op wordt weggedaan. De leider haalt opgelucht adem als niemand troeft. Hij kan nu gaan troeftrekken en verliest uiteindelijk niet meer dan A, A en één klaverslag. Resultaat: 4 Contract

91

5.

 10 HV754 B952 743

West pas

Noord 1 pas

AB732 86 AV3 H86 N W O Z

HV654 B93 H7 A92 Oost pas pas

6.

98  A 10 2  10 8 6 4  V B 10 5

Zuid 4

West 1 pas

Bieden Zuid heeft voldoende punten en troefsteun om de 1 opening naar 4 te verhogen. Spelen Oost komt uit met V. De leider neemt en trekt twee rondjes troef. Er zijn drie verliezers: twee in harten en een in klaveren. De klaververliezer kan worden weggewerkt door driemaal ruiten te spelen en op de derde hoge ruiten in zuid een klaveren af te gooien. Noord kan zijn derde klaveren dan in dummy troeven.

Resultaat: 4 +1

7.

A3 VB9  10 7 5  10 8 7 5 4

West pas pas

Noord 2 pas

Noord pas pas

N W O Z

 10 3 HB42 AV8  A 10 6 5 Oost 2

B84 76  H 10 7 3 2 HB4

Zuid 1 pas

Bieden Als je een vijfkaart hebt, heeft een volgbod de voorkeur boven een informatiedoublet. Oost mag steunen op een driekaart. NZ hebben ondanks de opening weinig in de melk te brokkelen. Spelen Noord komt uit met 8. West telt zes verliezers: een schoppen, twee hartens, twee ruitens en een klaveren. Een hartenverliezer is weg te werken door de derde harten te troeven aan de korte troefkant. Dat moet dan wel voor het troeftrekken gebeuren. Resultaat: 2 Contract

V764  10 7 6 H982 B2 N W O Z

 B 10 9 8 2 A32 A AHV6 Oost pas pas

8.

H5 H854 VB643 93

Zuid 1 4

Bieden De zuidhand is sterk genoeg om tegenover een partner met 6-9 punten de manche te proberen. Spelen West komt uit met V. Zuid telt vier verliezers: AH en twee hartens. Een hartenverliezer kan worden weggewerkt op H. Wie na A begint met troeftrekken stelt OW in staat om twee hartenslagen op te rapen. Beter is om A op te rapen, met 8 over te steken naar B en op H een harten weg te gooien.


92

AH752 A53 65 V93

V96  V 10 9 8 B94 872

AV7 A875 AH  V 10 8 4

West 1 4

Noord pas pas

 H 10 4 2 6  V 10 8 5 A976 N W O Z

B983  10 9 4 B9642 2 Oost 1 pas

65 HVB32 73 HB53

Zuid pas pas

Bieden West heeft met 19 punten net niet de kracht niet voor een 2SA opening. Wel is hij sterk genoeg om 1 naar 4 te verhogen. Spelen Zuid komt uit met zijn singleton klaveren. Noord moet zich realiseren dat zijn partner niet voor niets met een door de tegenpartij geboden kleur uitkomt. Hij neemt A en speelt klaveren na, die zuid kan troeven. Wanneer zuid nu schoppen speelt breekt een belangrijk moment aan. Als noord weer aan slag komt geeft hij zijn partner een tweede aftroever. Oost wil dat niet riskeren en en snijdt daarom niet op H. Hij pakt A en trekt vliegensvlug de troeven. Resultaat: 4 Contract

LES 6: PRIORITEITEN De herbieding is in flits 1 en start bieden al in vogelvlucht behandeld. Nu gaan we structuur aanbrengen. Er zijn vier handtypen: -

SA-verdelingen Eenkleurenspellen Tweekleurenspellen Driekleurenspellen

 4333, 4432, 5332  6322, 6331, 7321  5422, 5431, 5521, 6421  4441, 5440

Biedstructuur SA-verdelingen SA openen (15-17, 20-22) of SA herbieden (12-14, 18-19, 23-24) Uitzonderingen: Als je een nieuwe kleur op eenniveau kunt bieden Als je fit hebt voor partner 765 B942 AH HV76

Deze hand open je met 1. Na 1 van partner bied je 1SA: SA-verdeling met 12-14 punten. De uitzonderingen treden op na 1 (dan 1) en 1 (dan 2). Biedstructuur eenkleurenspellen Lange kleuren wil je graag troef maken, zelfs als partner geen fit heeft. Een zeskaart of langer bied je dus twee keer. 12-14 punten  zonder sprong 15-17 punten  met sprong 18-19 punten > de manche Met een lange lage kleur is 3SA aantrekkelijker dan 5/.

93

Biedstructuur tweekleurenspellen Dit is verreweg de lastigste. Omdat je nog geen fit hebt en ook geen lange kleur moet het bieden laag gehouden worden als je niet heel sterk bent. Daarom vloeien de minimum en medium handen samen: Nieuwe kleur zonder sprong  12-17 punten Nieuwe kleur met sprong  18-19 punten En dan is er nog de reverse regel. Het is het enige onderwerp waar in flits2 twee pagina's aan gewijd is. Dat zegt al genoeg. Het nut van reverse is wellicht het best te begrijpen door het vanuit de antwoorder te bekijken: West Noord Oost pas 1 pas pas 2

Zuid 1 ??

HB43 76 V842 973

Om voorkeur te geven voor ruiten moet zuid helemaal naar het drieniveau. Met een minimale openaar en een minimale antwoorder is de bedoeling dat het bieden op een- of tweeniveau eindigt. Om die reden belooft 2 overwaarde: vanaf 16 punten. Met minimale handen en 4-5 moet noord een minimale herbieding (1SA of 2) doen.

Biedstructuur driekleurenspellen Deze vertoont grote gelijkenis met die van tweekleurenspellen. Zolang er geen fit is gevonden bied je een nieuwe kleur zonder sprong met 12-17 punten en spring je pas vanaf 18 punten. Doorgaans bied je je nieuwe kleur zo goedkoop mogelijk. Een uitzondering: West Noord Oost pas

94

1SA

pas

Zuid 1 ??

AB762 H942 HV32 -

Hier is 2 de betere herbieding. De reden: de kans is groot dat je niet al je kleuren kunt bieden. En dan zijn hoge kleuren belangrijker dan lage.

OEFENINGEN Opgave

Antwoord

1.

West Noord Oost pas pas 2

Zuid 1 ??

H762 AB3 H982 V6

2SA. SA-verdeling met 12-14 punten

2.

West Noord Oost pas pas 2

Zuid 1 ??

A65 AHV76 98 HV3

3SA SA-verdeling met 18-19 punten

3.

West Noord Oost pas pas 1

Zuid 1 ??

76 HV72 AB98 AHB

2SA SA-verdeling met 18-19 punten. 2 belooft tweekleurenspel.

4.

West Noord Oost pas 1SA pas

Zuid 1 ??

AV7632 8 HB2 AV3

3 Zeskaart met medium kracht (15-17)

5.


Zuid 1 ??

AB A9 76 AHV9832

3SA Te sterk voor 3. Liever 3SA dan 5.

6.


Zuid 1 ??

6 H9 VB9642 AH43

2 Een 6-4 is een tweekleurenspel

7.


Zuid 1 ??

64  A H 10 9 2 AV86 H3

2 3 is mancheforcing en belooft 18-19 punten.

8.


Zuid 1 ??

H2 92 AH76 V9642

1SA 2 is reverse en belooft 16-19 punten

9.


Zuid 1 ??

AH96 H96 3 AHB92

2 Geen reverse, maar een sprongbod. Belooft 18-19 punten

West Noord Oost pas pas 1

Zuid 1 ??

AB42 H864 V AV32

10.

3 Steun partners hoge kleur direct. Met sprong is medium range (15-17).

95


B942 B853 V8  10 9 5

West pas pas pas

Noord 1 2 3SA

V853 AV A3 AVB76 N W O Z

AH7 942 B7652 84 Oost pas pas pas

2.

 10 6  H 10 7 6  H 10 9 4 H32

Zuid 1 3 pas

West pas pas

Bieden: In de tweede biedronde springt noord naar 2 om zijn grote kracht te tonen. Omdat met een SA-verdeling 2SA wordt herboden belooft 2 een tweekleurenspel, dus vier schoppens en vijf klaveren. Zuid heeft geen dekking in de ongeboden hartenkleur. 3SA is om die reden geen goed bod. Beter is 3, in die kleur is een fit. Nu is het noord die 3SA biedt; die heeft de hartenkleur immers wel gestopt. Spelen: Oost komt uit met 2. Noord wint de eerste slag met V, steekt over naar A en speelt klaveren naar de vrouw. Oost neemt de heer en speelt zijn hartenkleur vrij. Bij het afspelen van de klaveren moet west al zijn schoppens bewaren, anders wordt noords 8 een slag.

H4 AHB2 AB93 H92

West 1 2SA pas

Noord pas pas

Noord 1 pas

N W O Z

AB2 H5 A87632 A4 Oost pas pas pas

H973  V 10 8 4  H 10 5 H5

Zuid 1 3

Bieden De sprong naar 3 toont een zeskaart ruiten met overwaarde, 15-17 punten. Het is niet forcing en noord maakt daar dankbaar gebruik van door te passen. Spelen West komt uit met V. De leider moet een schoppenaftroever aan de korte troefkant maken. Neem A en speel A en schoppen na. Je verliest twee troefslagen, een schoppenslag en een klaverslag.

Resultaat: 3 Contract

Resultaat: 3SA +1 3.

 V 10 6 5 B9 B9  V B 10 9 2

84 A7632 V4 8763

 10 8 7 943  H 10 6  V 10 7 4 N W O Z

B962  V 10 8 V75 A83 Oost 1 3SA

4.

AV53 765 842 B65

Zuid pas pas pas

Bieden Na het 1 antwoord is 2SA de juiste herbieding met de westhand: SA-verdeling, 18-19 punten. 2 zou een 5-4 verdeling beloven.

B943 V863 VB7 84

West pas 1 pas

Noord pas pas pas

76  H 10 7 4 A843 952 N W O Z

 H 10 8 5 AB52  10 6 5  10 7 Oost 1 3SA

AV2 9 H92 AHVB63

Zuid pas pas

Bieden Na het 1 antwoord is oost sterk genoeg om naar de manche te gaan. 3 is verleidelijk, maar daar mag west op passen. Niet zo gek is om 3SA te 'knallen'; de klaverkleur is ook in dat contract goud waard.

Spelen Noord komt uit met 4. Zuid neemt A en speelt klaveren door. De leider moet in schoppen eerst de heer spelen en daarna met 4 oversteken om A en V te maken. In harten moet vanuit oost een kleintje naar de boer worden gespeeld. Je maakt dan vier hartenslagen.

Spelen Zuid komt uit met 5. Oost neemt met de vrouw en telt acht vaste slagen: zes in klaveren en twee in schoppen. In ruiten kan hij nog twee slagen ontwikkelen. Verstandig is om dat direct te doen. Aan slag met A speelt noord schoppen - de uitkomstkleur van partner - terug. Oost maakt tien slagen.


Resultaat: 3SA +1

96

5.

 H 10 9 3 AB63 87 953

West pas pas

Noord 1 2SA

AVB72 V84  10 5 H76 N W O Z

84 975 HVB32 A84 Oost pas pas

6.

65  H 10 2 A964  V B 10 2

Zuid 2 pas

V9842 V7 AV3 965

West 1 3SA

Bieden Zuid is precies sterk genoeg om een nieuwe kleur op tweeniveau te mogen bieden. De 2SA herbieding van noord toont een SA-verdeling met 12-14 punten. Zuid weet dat er onvoldoende punten zijn voor de manche en past.

Noord pas pas

 10 5 B94  B 10 7 4 2 AB2 N W O Z

HB73  10 8 6 5 H98  10 7 Oost 1 2 pas

A6 AH32 65 HV843

Zuid pas pas pas

Bieden 2 is een reverse herbieding. Het toont een tweekleurenspel met overwaarde, vanaf 16 punten. West is met tien punten sterk genoeg om naar de manche te gaan. Hij kiest voor 3SA.

Spelen Oost komt uit met V. De leider moet nemen in de hand en 10 voorspelen, honneur uit de korte kant eerst om een blokkade te voorkomen. Of oost A nu vroeger of later neemt, de leider maakt altijd vier ruitenslagen.

Spelen Noord komt uit met 2. West neemt H met de aas en speelt klaveren naar de heer. Als die houdt moet de volgende klaverronde weer uit west worden gespeeld. De leider steekt over naar V en speelt klaveren richting de vrouw. Hij maakt vier klaveren, drie hartens, twee ruitens en A


Resultaat: 3SA +1

7.

 10 6 AB96  V 10 5 4 HB7

West pas pas

Noord 1 pas

AVB3  V 10 3 862  10 5 3 N W O Z

H5 82 AHB3 V9642 Oost pas pas

8.

98742 H754 97 A8

Zuid 1 1SA

6 AV543 AHB6 V92

West 1 2

Noord pas pas

 10 8 5 2 H97  10 3 2 HB3 N W O Z

AB97 B86 54 A864 Oost 1 pas

HV43  10 2 V987  10 7 5

Zuid pas pas

Bieden Na 1-1 is 2 van zuid reverse. Daar ben je niet sterk genoeg voor. Beter is om de minimale herbieding van 1SA te doen. Dat houdt het bieden lekker laag zolang er geen fit is gevonden.

Bieden Na 1-1 is er nog geen fit gevonden. Zonder uitgesproken lange kleur is het met handen van 15-17 punten niet verstandig om het bieden al te hoog op te schroeven. Een rustige 2 is het beste. Oost ziet geen mancheperspectieven en past.

Spelen West komt uit met 6. De leider kan het beste in dummy 10 leggen. Dan wordt V een slag. Oost neemt H en speelt harten door. Bij het oprapen van de schoppenkleur moet als eerste H worden gespeeld.

Spelen Noord start met klaveren, de enige ongeboden kleur. Aangezien hij geen serie heeft is 3 de juiste kaart. NZ rapen drie klaverslagen op en maken daarna ook nog een schoppenslag en een hartenslag.


Resultaat: 2 Contract

97

98

LES 7: DE SNIT Het snijden is in zijn meest simpele vorm al in flits1 behandeld. Ditmaal komen de wat meer gecompliceerde varianten aan bod, te weten: -

De dubbele snit De herhaalde snit De gemarkeerde snit

De dubbele snit Extra voorbeelden van een dubbele snit: 1.  A B 10 2

2.  H 10 9 3

3. HB3

765

765

765

In 1. kun je snijden op HV, in 2. op VB (kleintje naar de negen en later kleintje naar de tien). Ook 3. is een soort dubbele snit; eerst een kleintje naar de boer, later naar de heer. Afhankelijk van het zitsel maak je nul, een of twee ruitenslagen. Een bijzondere dubbele snit:  A 10 9 3 V854

Hier kun je dubbel snijden op H en B. Let op: de aanwezigheid van 9 is een voorwaarde. De herhaalde snit Om een snit te kunnen herhalen zijn ondersteunende kaarten nodig. Als je in het tweede voorbeeld van pagina 66 10 weghaalt lukt de herhaalde snit niet: VB43 H92

 10 8 A765

Als de leider na V-klein-klein-klein verder gaat met B dekt oost met de heer. Nu maken OW de derde schoppenslag. Andere voorbeelden van herhaalde snits: 1.

2..  V 10 9 8

AB42 765

 A B 10 7 2 H3

V965

3

H84

In 1. kan zuid meerdere malen snijden op B, in 2. Meerdere malen op V.

99

De gemarkeerde snit In het boek staan twee verschillende voorbeelden van een gemarkeerde snit. De eerste is 100%, omdat oost niet bekende, de tweede vloeit voort uit een logische interpretatie van het spelverloop. Die laatste is de belangrijkste. Met name als het om lagere kaarten gaat worden er nog wel eens kansen gemist: A973 H865

 10 2

VB4

Zuid speelt V, gedekt met de heer voor de aas. Nu volgt 3 naar B. Wanneer bij oost 10 valt 'weet' je dat west nog 86 heeft. Speel 4 naar 7. Wie het nog een stapje verder wil voeren kan de volgende twee speelfiguren met elkaar vergelijken: 1.

2.  V 10 5 4 2 A763

 H 10 5 4 2 H

A763

V

1. staat in het boek en zoals gezegd is de snit op B gemarkeerd; als oost de heer gooit zet hij een zekere slag op de tocht. 2. is een ander verhaal. Hier zijn V en B 'even hoog' en dus onderling inwisselbaar. Nu is er geen sprake van een 'gemarkeerde snit'. Kansberekening Aansluitend op hoofdstuk 7 staat in flits2 een hoofdstuk over kansberekening. Eventueel kan dat worden meegenomen in de les. Meest interessant is de vraag wanneer je moet snijden op de vrouw, inclusief het ezelsbruggetje eight ever, nine never. Verder is kansrekening veel minder belangrijk dan je wellicht zou denken. In praktisch opzicht is kennis van beperkte waarde. Hooguit in een spel van het type zoals op pagina 73.

100


B87 B932 92 H985

West pas pas

Noord 1 2SA pas

AH3 AHV 653 V643 N W O Z

965 874  A V 10 8 4 B2 Oost pas pas pas

2.

 V 10 4 2  10 6 5 HB7  A 10 7

Zuid 1 3SA

West 4

Bieden Noord toont met de sprong naar 2SA een SA-verdeling met 18-19 punten. Zuid heeft dan een gemakkelijke verhoging naar 3SA. Spelen Oost komt uit met 2. In ruiten moet dubbel worden gesneden op heer en boer. Win de eerste slag met H en speel in slag twee 3 voor. Als bij oost de zeven verschijnt leg je in zuid de tien. Hierna ga je terug naar de hand met A om ruiten naar de vrouw te spelen.

 V B 10 8 5 V84 8  H 10 9 5

West pas pas pas

Noord 2 3 pas

643 A9762 543 84 N W O Z

AH9 B  A H V 10 6 AV32 Oost pas pas pas

B92  B 10 9 2 V76 B95 Oost 1 pas

AH765 84 AB3 764

Zuid pas pas

Bieden Na de 1 opening heeft west voldoende punten om direct naar de manche te gaan. Spelen Zuid komt uit met B, voor heer en aas. Oost troeft de derde hartenronde en trekt drie keer troef. Daarna komt de klaverkleur aan de beurt. Oost speelt klaveren naar de heer. Noord neemt A en speelt ruiten. Om zijn contract te maken moet de leider snijden op B door vanuit oost klaveren te spelen en in dummy de tien te leggen.

4.

72  H 10 5 3 B972 B76

Zuid 2 3 3SA

Bieden Zuid gebruikt de sterkste opening die hem ter beschikking staat. Met een zwakke hand van 0-7 punten is het 2 antwoord verplicht. Pas in de tweede biedronde bieden NZ hun lange kleuren. Als blijkt dat er geen fit is legt zuid aan in 3SA. Spelen West komt uit met V. Zuid neemt en speelt A en H. Als west de tweede ronde niet bekent is duidelijk dat oost nog B9 bezit. De leider steekt over naar A om ruiten naar de tien te spelen en zo de gemarkeerde snit op B te nemen. Resultaat: 3SA Contract

Noord pas

N W O Z


Resultaat: 3SA +1

3.

V843 H76 H9  H V 10 3

 10 AV53  10 8 5 4 2 A82

AVB AB V653 B942

West 1SA 2 pas

Noord pas pas pas

852  V 10 8 4 2 HB7 V3 N W O Z

H94 9765  A 10  10 8 7 5 Oost 2 3SA

 10 7 6 3 H3 9842 AH6

Zuid pas pas

Bieden: Na de 1SA opening onderzoekt oost via Stayman of er een 4-4 fit in schoppen is. Wanneer dat niet het geval blijkt wordt in 3SA aangelegd. Spelen: Noord komt uit met 2. Schoppen is de werkkleur en die moet vanuit oost worden aangespeeld om te kunnen snijden op de heer. Om die reden wint de leider de eerste slag met H in dummy. Dan volgt 3 naar B, 2 naar A en 6 naar V. Onder A valt de heer en de dummy kan met 4 naar H worden bereikt om 10 op te rapen. Wanneer in de tweede klaverronde bij noord de vrouw verschijnt kan ook nog een gemarkeerde snit op 10 worden genomen! Resultaat: 3SA +1

101

5.

B853  V 10 7 5  B 10 3 65

West pas

Noord 2SA pas

A964 AH AHV2 982 N W O Z

V7 864 8654 A743 Oost pas pas

6.

 H 10 2 B932 97  H V B 10

Zuid 3SA

West 1 4

Bieden Noord heeft 20 punten met een SA-verdeling en opent de bieding met 2SA. Zuid verhoogt naar 3SA. Spelen Oost komt uit met H. Belangrijk is de aanpak van de schoppenkleur. Je moet vanuit noord een kleintje richting de vrouw (de 'losse' honneur) spelen. Oost maakt H, maar nu levert de schoppenkleur twee slagen op.

V7 V92  V B 10 4 H954

West pas pas

Noord 3

A965 874 A92 VB3 N W O Z

HB842 AHB 876  10 6 Oost pas

 10 3  10 6 5 3 H53 A872

Zuid 1 pas

Spelen West komt uit met V. De leider mist V en heeft negen kaarten samen. Aas-heer slaan is dan iets kansrijker dan snijden. Inderdaad valt de vrouw tweede. Na het troeftrekken speelt zuid klaveren. Als west niet op enig moment in de AHB-vork van zuid speelt kan de leider B wegwerken op de vrij te spelen V van dummy.

102

 B 10 7 5 52 V85 H543 Oost 1 2 pas

A3 HB94 AB32 986

Zuid pas pas pas

Bieden De hartenfit wordt snel ontdekt en west heeft voldoende punten om tegenover openingskracht bij partner de manche te proberen. Spelen Noord komt uit met V. West neemt A en trekt de troeven. In ruiten moet dubbel gesneden worden op vrouw en heer. Laat eerst 10 uitlopen en later 9. Je verliest een ruitenslag en twee klaverslagen.

8.

Bieden 3 van noord is een limietbod en toont 10-11 punten. Zuid heeft een absoluut minimale opening en past.


Noord pas pas

N W O Z



7.

H84  A V 10 6  10 9 4 A72

V962 873 H76  V B 10

V H732 A84 A8732

West 1 2 pas

Noord pas pas pas

 10 7 5 4 V94  10 9 3 2  V 10 N W O Z

A983  10 6 HV75 B94 Oost 1 4

HB62 AB85 B6 H65

Zuid pas pas

Bieden Het uitbieden van 4 moet te doen zijn. De 4-4 fit wordt snel ontdekt en oost weet dat er voldoende punten aanwezig zijn. Spelen Zuid komt uit met H. Belangrijk is de aanpak van de troefkleur. Met acht kaarten samen moet gesneden worden op de vrouw. Speel harten vanuit west en leg in oost B. Na het troeftrekken moet de klaverkleur worden ontwikkeld. Je verliest een klaverslag, een ruitenslag en A. Resultaat: 4 Contract

LES 8: HET RODE KAARTJE Beginners doubleren vrijwel nooit voor straf. Een reden is dat er in lesboeken weinig tot geen aandacht aan wordt besteed. Flits brengt daar verandering in. In deel 2 zijn er vier pagina's aan gewijd. Algemene richtlijnen voor het strafdoublet: Op deelscoreniveau: In troefcontracten  troefslagen In SA-contracten  de meerderheid aan punten Op manche- en slemniveau: Slagen Wanneer is een doublet voor straf? Zodra partner geboden heeft Na een 1SA opening Op mancheniveau Wanneer is een doublet informatief? Op een kleuropening Op deelscoreniveau zolang partner niet heeft geboden Redbod Het begrip 'redbod' komt voor het eerst aan de orde. Soms kost zelf (gedoubleerd) down gaan minder punten dan de tegenpartij laten spelen. De kwetsbaarheid speelt daarbij een belangrijke rol: West Noord Oost 1 1 3 4 ??

Zuid 3 ??

Wanneer NZ denken dat 4 gemaakt wordt komt het in aanmerking om nog 4 te bieden. Rekensommetjes: NZ kwetsbaar Niemand kwetsbaar Allen kwetsbaar OW kwetsbaar

 4 = -420  1 down gedoubleerd -200, 2 down -500  4 = -420  1 down X -100, 2 down -300, 3 down -500  4 = -620  1 down X -200, 2 down -500, 3 down -800  4 = -620  1 down X -100, 2 down -300, 3 down -500, 4 down -800

Conclusie: niet kwetsbaar tegen kwetsbaar is een redbod verreweg het aantrekkelijkst. Je mag dan drie down voor een goede score. Mits de tegenpartij zijn manche ook daadwerkelijk kan maken natuurlijk. Anders spreken we van een 'spookredding'. Vanuit de andere stoel bekeken (jouw partij biedt een manche om te maken) is het van belang dat het redbod wordt gedoubleerd. Ongedoubleerd ga je nooit voldoende punten scoren om jouw manche te compenseren.

103

OEFENINGEN Opgave

Antwoord

1.

West Noord Oost 1 3 4 2

Zuid pas ??

854  V B 10 8 3 H76 84

dbl Je hebt drie troefslagen en partner zal voor zijn bieden ook wel iets hebben. Het 5-0 zitsel in troef is een koude douche voor de leider!

2.

West Noord Oost 1SA pas 1

Zuid 1 ??

A4 83  A H B 10 7 AB32

dbl Een doublet op 1SA is voor straf. Jij hebt 17 punten, partner heeft er minstens zes. Met een duidelijke meerderheid aan punten zal 1SA doorgaans niet gemaakt worden.

3.

West Noord Oost 1 3 4

Zuid ??

932 8542 HV854 B

4 Zal tegenover een zevenkaart bij partner niet heel veel down gaan. Merk op dat noord gezien het bieden van OW hooguit één harten heeft.

4.

West 2 5

Oost pas 4 pas

Zuid 1 4 ??

 A 10 9 3 2 65 HB32 96

dbl Je bood 4 omdat je dacht dat te kunnen maken. 5 van OW is een redbod. Laat ze dat niet ongedoubleerd spelen.

5.

West Noord Oost 2 4 1

Zuid ??

92 A843 V752 954

5/pas Hangt een beetje af van de kwetsbaarheid. Niet kwetsbaar tegen kwetsbaar zal 5 meestal een goed redbod zijn. Bij ongunstige kwetsbaarheid zou het wel eens te veel down kunnen gaan. Kortom, een lastige beslissing. Bieden kan goed en slecht uitpakken. That's bridge.

Noord 1 3 pas

Antwoorden op een informatiedoublet Het andere 'grote' onderwerp van deze les is het antwoorden op het informatiedoublet. Duidelijk moet worden dat dit een zeer apart stukje biedtheorie is. De reden: je moet bieden, zelfs met nul punten. Meestal zul je ook zwak zijn; zowel partner als openaar heeft immers 12+ punten. De enkele keer dat je een redelijke hand hebt moet je een teken van leven geven. Dat doe je door te springen. -

Nieuwe kleur zonder sprong Nieuwe kleur met sprong 1SA

 0-8 punten  9-11 punten  6-9 punten, lengte in kleur tegenpartij

Eventueel kan worden aangestipt dat het bieden van een hoge kleur voorrang heeft boven het bieden van een lage kleur. Achterliggende gedachte: partner vraagt aan jou de troefkleur te bepalen en zal die keuze respecteren. We gaan dus niet 'kleuren van onderaf' bieden.

104

West Noord Oost dbl pas 1

986 B942 65 AB72

Zuid ??

Antwoord 2: je speelt liever met harten troef dan met klaveren troef. Betaalt beter.

Tot slot nog pagina 86. Dat gaat over een bijzonder gebruik van het informatiedoublet. De bovengrens van een kleurvolgbod heb ik opgetrokken naar 16 punten, wat in lijn is met de moderne stijl onder wedstrijdbridgers. Eerst doubleren en dan een eigen kleur bieden toont 17+ punten. En eerst doubleren en dan SA bieden toont 18-19 punten, te sterk voor een 1SA volgbod. West Noord Oost 1 pas pas 1

H32 HB92 A6 VB32

Zuid dbl ??

Met deze hand pas je op 1. 1SA zou 18-19 punten aangeven.

OEFENINGEN Opgave

Antwoord

6.

West Noord Oost 1 dbl pas

Zuid ??

HB2 84 AV953 H76

3SA Partner heeft openingskracht en jij 13 punten. Dat moet een manche worden. Met de schoppen gedekt is 3SA aantrekkelijker dan 5.

7.

West Noord Oost dbl pas 1

Zuid ??

76 8542 B964 754

2 Belooft geen enkele kracht

8.

West Noord Oost dbl 1 1

Zuid ??

843 965 V93 B842

pas Dankzij het 1 bod van oost ben je van je biedplicht ontheven.

9.

West Noord Oost 1

Zuid ??

AH532 863 AH A92

dbl Te sterk voor een 1 volgbod. Dat laatste heeft een range van 8-16 punten.

10.

West Noord Oost dbl pas 1 pas pas 2

Zuid 1 ??

V7653 B82 A6 982

4 (3) Partner toont een 5+kaart harten met 17+ punten. Dan is 4 waarschijnlijk een goed contract. Wie dat niet aandurft biedt 3 om partner uit te nodigen naar de manche te gaan.

105


AVB83  H 10 7 5 B764 -

West 1 pas

Noord 1 2 pas

942 6 AH3 HV9764 N W O Z H65 VB932  10 8 5 53 Oost pas dbl

2.

 10 7 A84 V92  A B 10 8 2

Zuid 1 pas

AVB3 865 854 B65

West 1 pas

Bieden: Na de 1 opening wacht oost in eerste instantie rustig af. Wanneer partner een volgbod doet en noord de klaverkleur herbiedt is er echter alle aanleiding om een strafdoublet uit te delen. Je maakt vrijwel zeker A en vier troefslagen. Daarnaast zal een biedende partner meestal ook wel wat slagen meebrengen. N.B. Het doublet is voor straf omdat west al geboden heeft. Zonder het 1 volgbod zou een doublet van oost op 2 niet voor straf maar informatief zijn.

Noord dbl pas

9 HV72 B32 AV843 N W O Z  10 6 5 4 AB93 H97  10 9 Oost 1 2 pas

H872  10 4  A V 10 6 H72

Zuid pas 3

Bieden Noord heeft een ideale hand voor een informatiedoublet op 1: openingskracht en steun voor beide ongeboden kleuren. Zuid weet nu dat de punten ongeveer 20-20 verdeeld zitten. Na 2 gaat hij de strijd om de deelscore aan in het vertrouwen dat noord inderdaad hartensteun heeft.

Spelen: Oost komt uit met 10, waardoor west de eerste drie schoppenslagen maakt. Voor de leider is er geen redden aan. Niet omdat 2 een slecht contract is, maar vanwege het abominabele zitsel.

Spelen West komt uit met 8. Als in dummy klein wordt bijgespeeld legt oost 10 om de heer te verdrijven. De leider kan het beste in slag twee direct de klaversnit nemen. Die zit mis, maar toch zijn er kansen om negen slagen te maken.

Resultaat: 2X -3/-4


3.

 10 3 AB65 AHB7 A82

West dbl pas

Noord pas pas

B6  V 10 3 854  B 10 7 5 4 N W O Z

AHV92 H84 96 V93 Oost 2

4.

8754 972  V 10 3 2 H6

Zuid 1 pas

Bieden Vanwege het ontbreken van een schoppendekking is de westhand niet geschikt voor een 1SA volgbod. Een informatiedoublet is beter. Na het 2 antwoord van oost mag west niet al te enthousiast worden; partner kan nul punten hebben! Spelen Zuid komt uit met A. Als de leider het spel goed afspeelt hoeft hij niet meer dan twee schoppen en twee harten te verliezen. Resultaat: 2 +1

106

8652  10 6 5 876  10 5 3

West pas pas

Noord 1 pas

A93 HV972 A2 976 N W O Z

 B 10 7 4 84  H 10 4 3 AV8 Oost 1SA pas

HV AB3 VB95 HB42

Zuid dbl

Bieden Zuid weet dat zijn partner openingskracht heeft. Hij telt zijn eigen tien punten er bij op en komt op 22+ punten samen. Genoeg om 1SA te doubleren. Dit is een strafdoublet. Spelen Zuid komt uit met 8, de door partner geopende kleur. Voor de leider is er geen spelen aan met deze troosteloze dummy. Het beste is om de klaverkleur te gaan ontwikkelen door een kleintje richting de tien te spelen. Resultaat: 1SAX -3

5.

 10 6 5  V 10  A H 10 7 5 2 V8

West 3 pas pas

Noord 1 4 dbl

AHV72 A93 6  A B 10 4 N W O Z

B943 H854 V9 972 Oost pas 5 pas

6.

8 B762 B843 H653

Zuid 2 pas pas

West pas pas pas

Bieden: Als west met zijn goede zeskaart een volgbod op drieniveau waagt moet oost zeker overwegen om over 4 van noord 5 te bieden. Niet met de illusie dat 5 er in zit, maar wel omdat hij denkt dat 4 gemaakt wordt. En dan zou bij de gegeven kwetsbaarheid 5 gedoubleerd wel eens minder punten kunnen kosten. Spelen: Tegen 5 gedoubleerd start noord met A. NZ maken verder nog AH en A. Het contract gaat dus twee down en dat kost OW slechts 300 punten. In 4 speelt de leider vanuit zuid een klaveren naar de boer. Hij verliest dan niet meer dan een ruitenslag, een hartenslag en een klaverslag. Dat is +620. Het redbod levert dus 320 punten op.

98 A832  A H V 10 V93

West dbl 4

Noord pas pas

B72 9 B982  10 7 6 4 2 N W O Z

 H V 10 6 5 H74 3 AB85 Oost 3 pas

84 A6  A V B 10 6 4 AH3 Oost 1 pas pas

 H V B 10 3 H7 H75  V 10 2

Zuid dbl 3 pas

Bieden Na de 1 opening van oost is zuid met 18 punten te sterk voor een 2 volgbod. Hij begint met een informatiedoublet en biedt over het 2 antwoord van noord alsnog zijn eigen kleur. Dit toont een hand die te sterk is voor een direct volgbod (17+ punten). Met die informatie probeert noord 3SA. Spelen Oost komt uit met H. Aan slag met A moet noord 9 voorspelen. Als bij oost een kleintje verschijnt wordt in zuid ook klein gelegd. Je blijft nu aan de goede kant aan slag om de snit te herhalen.

8.

A43  V B 10 6 5 7654 H

Zuid 1 pas pas

Bieden Na het informatiedoublet moet oost naar 3 springen om aan te geven dat hij niet onbemiddeld is (2 kan vanaf nul punten). West verhoogt naar 4. Spelen Zuid komt uit met zijn singleton ruiten. De leider wint met de aas in dummy en steekt over naar A om de troefkleur vanuit de juiste kant te kunnen spelen. Door V voor te spelen wordt H er uit gesneden. Na het troeftrekken wordt A verdreven. Op V verdwijnt in oost een ruiten.

Resultaat: 4 +1

Noord 2 3SA

N W O Z

Resultaat: 3SA +1

Resultaat: 5X -2 7.

75  B 10 8 5 3 82 9874

A962 V942 93 B65

VB32 A9432 AH 97

West 1 4 pas

Noord pas dbl

A76  V B 10 8 98 A642 N W O Z

 10 8 5 4 76432 HB83 Oost 3 pas

H9 H765  V B 10 5  V 10 5

Zuid pas pas

Bieden 3 is een limietbod en toont 10-11 punten. West heeft voldoende overwaarde om naar de manche te gaan. Noord is verzekerd van twee troefslagen naast zijn twee. Hij plaatst een strafdoublet. Spelen Normaal gesproken valt het af te raden om met een aas uit te komen als je de heer niet hebt. Hier weet noord echter dat 4 down is als hij zijn beide azen maakt. Hij begint daarom met het oprapen van A en A. Als hij daarna klaveren doorspeelt maakt zuid H en gaat 4 twee down. Resultaat: 4X -2

107

108

LES 9: SAMENWERKEN Twee belangrijke onderwerpen deze les: -

derde man signaleren

Derde man De afspraak dat de derde man van een serie de laagste bijspeelt is een bijzonder nuttige. Het voorbeeld op pagina 89 spreekt boekdelen. Het kan niet duidelijk genoeg worden gemaakt dat het bijspelen van een plaatje door de derde man nooit iets kan garanderen: 86  H 10 7 5 3  B 4 AV9

Ook hier speelt oost B. Pas nadat zuid heeft genomen met de vrouw is het zitsel duidelijk voor west. 86  H 10 7 5 3  V 4 AB9

Na 3-6-V-A weet west hier dat zuid B heeft. Van VB had partner immers de boer bijgespeeld. Dat bij het bepalen van de kaart die de derde man speelt de dummy wordt meegenomen is logisch. Met de heer in dummy speel je van aas-vrouw de vrouw en natuurlijk niet de aas. Lezen van partners kaart Het lezen van partners kaart lijkt lastiger dan het is. Belangrijk is de volgende regel: Als partner een kaart een speelt die lager is dan jouw plaatje, dan weet je dat hij geen kaart heeft die hoger is dan jouw plaatje. Het laatste voorbeeld op pagina 89 kan verhelderend werken: 86 B9753

 10

A 10 kan van B10, VB10 of zelfs HVB10 zijn. Maar omdat west zelf B heeft weet hij dat deze varianten niet aan de orde zijn. Zuid heeft dus AHV. Eventueel kan worden aangestipt dat veel leiders in zo'n geval de aas nemen om te doen alsof ze zwak zijn in de kleur. Dat kan probleemloos, omdat:

a. b.

Aas, heer en vrouw even hoog zijn De leider geen partner heeft waarmee hij rekening moet houden. Hij kan zoveel rookgordijnen optrekken als hij wil.

109

Instructief is om het bovenstaande voorbeeld te vergelijken met: 86 V9753

 10

A B is lager dan de vrouw en dus een kaart die partner kan bezitten. Uit het feit dat de leider slag niet neemt met B kun je zelfs concluderen dat partner die kaart bezit. Het is namelijk niet 'gratis' voor de leider om AHB de aas te nemen. Hij maakt dan maar twee in plaats van drie ruitenslagen.

Zodra partner een kaart speelt die boven jouw plaatje ligt, weet je niets over de plaatjes die onder jouw plaatje liggen: 86 V9753

H

A

Hier is onduidelijk wie B heeft. Partner speelt van HB immers de heer maar van Hx ook. Een leuke puzzel ter afsluiting van dit boeiende onderwerp:  10 6 5 V7432

9

A

Plaats de ontbrekende H, B en 8. Oplossing:  10 6 5 V7432

B9

AH8

Dit is het zitsel dat je logischerwijs mag verwachten.

110

OEFENINGEN Opgave

Antwoord

H84 AVB2

B

7 3

 10 6 5 V98

V

 10 6 5 B98

8

3

965

A

1. 2. 3. 4. 3

AB2 965

5. 3

6. V843

H  H B 10 965 N W O Z

B

Zuid van HB speelt oost de heer van en van B10 de tien.

V

Oost A, zuid B Oost speelt van VB de boer en zuid neemt met AB de aas.

A Wie heeft H en wie 10?

7.

H65 N W O 8743 Z 2 Wie heeft A en wie B?

8.  V 10 8 4

965 N W O Z

onduidelijk H

A

Wie heeft B? 9.  A 10 8 4 2

965 N W O Z

B

Onduidelijk Partner speelt van VB de boer en zuid kan van HV (even hoog) de heer nemen.

 10

zuid H, oost B Oost speelt van HB de heer, zuid neemt van AHB de boer.

H

Wie heeft V? 10. V7432

965 N W O Z

A Wie heeft B en wie H?

111

Signaleren Persoonlijk vind ik signaleren niet zo'n heel belangrijk onderwerp, ontwikkelen van spelinzicht is in dit stadium veel belangrijker. Toch mag het in een cursus niet ontbreken. Met leraren die vinden dat beter laag-hoog signaleren kan worden aangeleerd (analoog aan 'kleintje belooft plaatje') ben ik het niet eens. Wanneer je de slag niet kunt winnen is je laagste kaart de natuurlijke om te spelen. Wie enthousiast is over partners uitkomst moet dat laten blijken door iets bijzonders te doen, een hogere kaart dan nodig te spelen. Vanuit dat didactische perspectief vind ik hoog = aan de beste manier om te leren signaleren. Later kan iedereen uiteraard een keuze voor zich maken. Interessant is met welk bezit je op welke uitkomst aansignaleert. Een overzicht: Uitkomst aas heer Vrouw Boer

Aansignaleren met... vrouw aas of boer heer (aas of tien) vrouw (aas of heer)

Afsignaleren met... boer of lager tien of lager negen of lager lage kaarten

Uitgangspunt is dat de uitkomer de direct onderliggende honneur zelf heeft. Je signaleert aan als je ondersteuning hebt voor partners serie. Bij vrouw en boer staan kaarten tussen haakjes, omdat ze optioneel zijn. Na een uitkomst van de boer moet je als derde man vaak de aas of heer spelen. Lezen signaalkaart Het is te kort door de bocht om te stellen dat een lage kaart een afsignaal is en een hoge kaart een aansignaal. Het is roeien met de riemen die je hebt. Aansignaleren doe je door eerst een hogere en dan een lagere kaart te spelen. De drie gevolgd door de twee is dus een aansignaal! En de zeven gevolgd door de acht een afsignaal. De uitkomer moet trachten te doorgronden of partners kaart het begin is van een hoog-laag of een laag-hoog signaal. Dat doet hij door op te letten welke kaarten hij na de eerste slag nog 'mist'. OEFENINGEN Z.O.Z.

112

OEFENINGEN Opgave

Antwoord

876

1. A

2. H

4 Speel de hoogste kaart die je kunt missen bij een aansignaal.

V42

987

2 Speel altijd je laagste kaart als afsignaal.

432

874

3. H

B Partner belooft de vrouw. Met B vertel je dat jij de tien bezit.

 B 10 2 764

4. B

H83

B

V74 H63

5.

H Derde man doet wat hij kan. 6 Aansignaal.

987

6.

5

 A H 10 3

Aansignaal Je mist zowel 4 als 2.

6 Is oosts kaart een aan- of afsignaal?

7.

864 N  H V 10 2 5 W O Z 3 Is oosts kaart een aan- of afsignaal?

Afsignaal 5 is partners laagste schoppen.

8.

864 N V AH73 W O Z 2 Is oosts kaart een aan- of afsignaal?

Aansignaal Partner belooft het bezit van B.

9.

864 N B753  10 W O Z A Is oosts 10 een aan- of afsignaal?

geen signaal Derde man doet wat hij kan.

862

10.

N W O Z A Wie heeft H en wie V?

 B 10 9 3

4

Zuid H zou partner spelen, met V zou hij aansignaleren.

113


AB42 V42 95  10 8 7 4

West pas

Noord 1SA pas

 H V 10 5 HB9  H 10 7 VB9

N W O 973 86 VB642 AH3 Oost pas pas

2.

86  A 10 7 5 3 A83 652

Zuid 3SA

West 2 3SA

Bieden Noord heeft 15 punten met een SA-verdeling en opent 1SA. Zuid verhoogt naar 3SA. Een kind kan de was doen. Spelen Oost komt uit met 3, voor vrouw en heer. De leider ontwikkelt de ruitenkleur. Aan slag met A speelt oost geen harten door. Dankzij partners V in de eerste slag 'weet' hij dat B bij noord zit (van de serie vrouw-boer speelt de derde man de laagste bij). Beter is 8 na in een poging partner te bereiken, zodat die harten door de boer heen kan spelen.

3 AV64 A87 H9752

West dbl pas

Noord 4

AHB854 B72 VB 86 N W O Z

V9762 H9  H 10 9 6  A 10 Oost pas

 10  10 8 5 3 5432 VB43

Zuid 1 pas

Spelen West komt uit met 2. Oost legt als derde man B, die zuid neemt met A. Na het troeftrekken wordt de ruitenkleur ontwikkeld. Als west aan slag is met A breekt een cruciaal moment aan. Als west opnieuw onder zijn H vandaan speelt naar partners (bekende) V toe, kan oost harten spelen door de heer heen en gaat 4 een down.

114

 V B 10 6 4 73 A82  10 4 2 Oost 1 2SA pas

A83  H 10 8  10 5 AV965

Zuid 1 pas pas

Bieden Het 1 volgbod is aan de magere kant, maar zuid heeft een goede vijfkaart. Het kan niet verhinderen dat OW 3SA bereiken. 2 toont 10+ punten en 2SA een SA-verdeling met 12-14 punten plus een ruitendekking. Spelen Zuid komt uit met V. Noord moet hierop de heer bijspelen om te voorkomen dat de kleur blokkeert. Aan slag met A kan zuid dan zijn gehele schoppenkleur te gelde maken.

4.

Bieden West heeft een uitermate geschikte verdeling om op de 1 opening van zuid een informatiedoublet te plaatsen. Met zijn gigantische schoppenfit besluit noord het doublet te negeren en rechtstreeks naar 4 te verhogen.

Resultaat: 4 -1

Noord pas pas

N W O

Resultaat: 3SA -1

Resultaat: 3SA -2

3.

952 A54 HVB974 H

H7 VB962 63 B873

A43  A H 10 HV7 9842

West Noord 1SA pas pas/3SA pas

987 V9632  10 8 5 4 A

HVB 85 B92 V7653

N W O Z

 10 6 5 2 B74 A63  H B 10 Oost 2SA pas

Zuid pas pas

Bieden Met negen punten tegenover 15-17 bij partner inviteert oost met 2SA voor de manche. West is met 16 punten niet minimaal en niet maximaal. Hij kan passen of 3SA bieden, al naar gelang hoe zijn pet staat. Spelen Noord komt uit met 2. Op het moment dat zuid B legt moet het hartenzitsel helder zijn. West heeft AH10, want van AB of HB had zuid zijn hoogste harten gespeeld. En van de serie B10 wordt juist de laagste gespeeld. Wanneer hij met A aan slag komt mag noord dus geen harten doorspelen, want dat is in de vork van west. Resultaat: 3SA -1/2SA Contract

5.

 V B 10 5 3 H8 A74 853

West 1 pas

Noord 1 2 pas

A7  10 6 5 3  V 10 3  A H B 10 N W O Z

H4 AVB92 865 V96 Oost pas 2 pas

6.

9862 74 HB92 742

Zuid 1 4

West 2 pas

Bieden Het tussenbieden in schoppen door OW kan niet verhinderen dat NZ hun hartenfit vinden en de manche uitbieden. Spelen West komt uit met V. De leider neemt de eerste slag met A om direct harten vanuit noord te spelen en te snijden op de heer. Oost speelt in de eerste slag 2 bij. Dankzij dit afsignaal weet west dat zuid H heeft. In die kleur zit dus geen toekomst. Aan slag met H zoekt west zijn heil in ruiten. A en ruiten na brengt het contract tot zinken. Resultaat: 4 -1

7.

AV72 75 V764  10 4 2

West pas pas pas

Noord 1 4

Noord pas pas

N W O Z

B3  B 10 4 B76 AH753 Oost 1 4

AHV42 A76 A3 B82

Zuid pas pas

Bieden Na het steuntje van west is oost sterk genoeg om de schoppenmanche te proberen. Spelen Zuid komt uit met A. Dit belooft het bezit van H. Noord wil graag dat zuid klaveren doorspeelt, zodat hij een aftroever kan maken. Hij signaleert aan met 10. Zuid speelt nu inderdaad H en klaveren, die noord troeft. Daarna leunen NZ achterover en krijgen ze uiteindelijk nog een hartenslag voor een down. Resultaat: 4 -1

94 AHV92 HB32 B8 N W O Z

H65  B 10 8 4 3  A 10 V96 Oost pas pas

8.

 B 10 8 3 6 985 AH753

Zuid pas 3 pas

Bieden 3 toont een hartenfit met 10-11 punten. Noord noord heeft iets meer dan een minimale opening. Hij biedt 4. Spelen Oost komt uit met A. West speelt 2 bij, een afsignaal. Oost moet nu niet op de 'automatische piloot' verder gaan met H en klaveren na. Met een doubleton klaveren zou west immers hebben aangesignaleerd (zie spel 6). Wanneer oost tijdig schoppen speelt maken OW twee schoppenslagen en gaat 4 down. Resultaat: 4 -1

 10 9 6 5 H92 H85 V96

87 V853  V 10 9 4 2  10 4

B6 AHVB92 84 B96

West 1 3 pas

Noord 2 pas pas

9752  10 3 AHVB2  10 5 N W O Z

 A V 10 4 874 963 743 Oost 3 4

H83 65  10 7 5 AHV82

Zuid pas pas

Bieden: Iedereen heeft een dichte kleur (nou ja, bijna iedereen dan). Wanneer west zijn hartenkleur herbiedt verhoogt oost naar 4. 3SA komt niet in aanmerking; daarvoor ontbreekt een dekking in de door noord geboden ruitenkleur. Spelen: Noord komt uit met A, waarop zuid de drie bijspeelt. Na dit afsignaal moet noord begijpen dat zijn partner geen doubleton ruiten heeft, want daarmee zou hij aansignaleren. Noord raapt ook H op, maar kan uitrekenen dat west de derde ruitenronde zal troeven (iemand moet een doubleton hebben). Hij speelt daarom in slag drie schoppen, wat zuid in staat stelt om twee slagen in die kleur te maken. Resultaat: 4 -1

115

116

LES 10: NAAR SLEM Eindelijk het slembieden. Wellicht zitten de leerlingen er met smart op te wachten. Om te beginnen de vereiste punten: Klein slem  33 punten Groot slem  37 punten Aan de voorbeelden in het lesboek valt te zien dat dit redelijk klopt zolang er geen lange kleuren in het spel zijn. Met lange kleuren is een compleet ander verhaal. Dat is logisch, want dankzij een lange kleur maak je veel slagen met lage kaarten. En dan is het logisch dat je minder punten nodig hebt voor meer slagen. Zelfs als de lange kleur geen troef is. In het eerste voorbeeld op pagina 96 kun je 7SA maken, simpelweg omdat er 13 slagen voor het oprapen zijn. Herwaardering In troefcontracten kun je extra slagen vergaren via aftroevers. Om die reden gaan we na het lokaliseren van een fit extra punten toekennen aan korte kleuren: doubleton singleton renonce

1 punt 2 punten 3 punten

Daarnaast is het een gegeven dat hoe meer troeven je samen hebt, hoe gemakkelijker het is om extra slagen via aftroevers te genereren. Daarom mag voor elke troef vanaf de achtste een punt worden bijgeteld. Wie deze vorm van bijtelling hanteert zal merken dat manches en slems met weinig honneurpunten samen plotseling weer dicht bij de streefgetallen 25 en 33 komen. Zoals aangegeven op pagina 98 zijn er echter geen garanties.

AB7632 B93 6 AH3

N W O Z

 H V 10 8 5  10 7 6 8 VB54

Hier werkt de bijtelling niet, omdat oost en west dezelfde singleton hebben. Er is nu geen aftroefwaarde. Geef een van beide spelers een singleton harten in plaats van een singleton ruiten en dat scheelt twee slagen.

Voor de plaatjespunten geldt overigens hetzelfde: HB AV

Tien punten, maar slechts goed voor twee slagen. Bovenstaande voorbeelden zijn uitzonderingen. Het tellen van punten om de waarde van je hand te bepalen is een nuttig hulpmiddel. Dat geldt zowel voor honneurpunten als voor distributiepunten. Je moet alleen niet verwachten dat de uitkomst van het puntentotaal een garantie geeft voor een bepaald aantal slagen. Bridge is een spel met eindeloos veel mogelijkheden. Wie zoekt naar zekerheden kan lang zoeken!

117

In bovenstaand voorbeeld was op voorhand niet te voorzien dat zowel oost als west een singleton in dezelfde kleur had. Het is dan niet te voorkomen dat beide spelers twee punten bijtellen, terwijl de singleton weinig waarde heeft. Anders ligt dat wanneer je dat zelf als speler al kunt onderkennen. Wie H sec heeft moet niet drie punten tellen voor de heer en nog eens twee punten voor de singleton. Doorgaans is het namelijk zo dat of de heer van waarde is of de singleton, maar niet beide. Hetzelfde geldt voor vrouw-klein en boer-klein. Ook hier geldt: of het plaatje is waardevol, of de doubleton. Regel: Tel geen punten bij voor een secce heer of voor vrouw-klein of boer-klein Tot slot kan nog worden aangestipt dat het bijtellen van punten voor korte kleuren pas mag geschieden nadat er een fit is gevonden. En dan nog moet het zeker zijn dat er met die kleur als troef gespeeld gaat worden. AB762 8 HB982 62

Wie deze hand op basis van drie extra distributiepunten met 1 opent is verkeerd bezig. West Noord Oost pas 1

Zuid ??

6 B32 HV75 V8763

Er is een ruitenfit, dus mag je in theorie twee punten bijtellen voor de singleton schoppen. Na 1-3 biedt partner echter heel vaak 3SA. En dan is je singleton schoppen geen punten waard. Blackwood Het is uitermate pijnlijk om een slem te bieden met twee azen buitenboord. De tegenpartij kan je dan van acquit downspelen. Blackwood heeft tot doel dat te voorkomen. Het gebruik van 4SA is logisch, omdat voor de manche 3SA volstaat. Je hebt 4SA dus niet nodig als 'eindbod'. Er zijn ook spelers die 4 gebruiken om azen te vragen, omdat je dan lager kunt afstoppen na een ongunstig antwoord. Nadeel: 4 is soms goed bruikbaar als natuurlijk bod. Over 4SA kan daarentegen nooit een misverstand ontstaan. De antwoorden: 5 5 5 5

0 of 4 azen 1 aas 2 azen 3 azen

Over nul of vier azen kan praktisch geen misverstand ontstaan. Zodra de vrager zelf een aas heeft weet hij dat het er nul moeten zijn. En als de vrager 4SA biedt met nul azen doet hij dat hopelijk alleen als partner heel sterk is (en dus geen nul azen kan hebben). Wie met nul azen samen op het vijfniveau zit is niet goed bezig... Na het antwoord op Blackwood bepaalt de vrager het uiteindelijke contract. Wanneer er niet meer dan een aas ontbreekt zal het een slembod worden. Wanneer je de stap naar slem na een gunstig antwoord niet aandurft moet je geen azen vragen!

118

OEFENINGEN Opgave

Antwoord

1.


Zuid 1 ??

H872 6 AHB982 A4

4 Met distributiepunten er bij sterk genoeg voor een directe verhoging naar de manche

2.

West Noord Oost pas pas 1

Zuid 1 ??

64 HB74 A63 AV72

2 Inclusief distributiepunten moet je 16 punten hebben voor een steun met sprong. Een SA-verdeling met 12-14 punten is altijd een minimale opening!

3.

West Noord Oost 1 pas pas pas 3

Zuid 2 ??

6 AH3 HV972 HV32

4SA Sterk genoeg om aan slem te denken. Als partner twee azen heeft moet 6 kansrijk zijn.

4.

West Noord Oost pas 1  pas pas 2

Zuid 2 ??

H64 2 AHB3  H V 10 7 6

3SA Zonder fit heb je geen reden om tegenover een minimale opening aan slem te denken.

5.

West pas pas

Noord 1 4SA

Oost pas pas

Zuid 1 3 ??

62 H874 H2 AHV92

5

6.

West pas pas

Noord 2 4SA

Oost pas pas

Zuid 1 4 ??

AH962 A863 H32 V

5

7.

West pas pas

Noord 1 2 5

Oost pas pas pas

Zuid 1 4SA ??

H3  A H 10 6 5 HVB65 8

6 Er ontbreekt maar een aas.

8.

West pas pas

Noord 3 5

Oost pas pas

Zuid 1 4SA ??

HV7653 8 AHV92 7

5 Eindbod. Er ontbreken twee azen.

119


 10 9 6 5 4 A642 965 3

West pas pas

Noord 1 2SA pas

HV2 VB3 H73 AVB9

N W O AB73 H85 A84 H82 Oost pas pas pas

2.

8  10 9 7  V B 10 2  10 7 6 5 4

Zuid 1 6SA

West 1 4SA 6

Bieden Noord heeft een punt te veel voor een 1SA opening. Hij opent 1 en springt over 1 naar 2SA om 18-19 punten te tonen. Zuid weet nu dat de gezamenlijke handen 33-34 punten bevatten. Dat is voldoende voor klein slem. Spelen Oost komt uit met V. De leider telt tien vaste slagen (vier klaveren, vier schoppen en twee ruiten) en kan twee slagen ontwikkelen in harten. Het beste is om dat meteen te doen.

B765  10 9 8 H97 985

West pas pas

Noord 6SA

A9 V32  A B 10 5 3 B43 N W O Z

H84 AHB 642 AHV2 Oost pas

 V 10 3 2 7654 V8  10 7 6

Zuid 2SA pas

Spelen West komt uit met 10. Werkkleur van de leider is ruiten en daarin moet dubbel gesneden worden. Speel vanuit zuid een ruiten naar de tien. Als die verliest aan de vrouw probeer je later een ruiten naar de boer. De tweede snit lukt wel en twaalf slagen komen binnenrollen.

120

A975 V4  10 9 5 B953 Oost 1 3 5 pas

HB3 AB93 AV762 7


Bieden: De steun met sprong toont ongeveer 15-17 punten. West heeft 13 punten mag na het vinden van de hartenfit punten bijtellen voor de singleton schoppen, de doubleton ruiten en de vijfde troef. Voldoende om richting slem te koersen. West vraagt azen met 4SA. Als partner twee azen toont weet hij dat er slechts een aas ontbreekt. Hij biedt 6. Spelen: Noord komt uit met 2. Alles hangt op de aanpak van de troefkleur. Met negen kaarten samen is aas en heer slaan iets kansrijker dan snijden op V. Troefvrouw valt inderdaad in de tweede ronde, zodat het slem gemaakt wordt.

4.

Bieden Zuid opent 2SA en toont daarmee 20-22 punten. Noord weet nu dat de gezamenlijke handen 32-34 punten bevatten. 32 is aan de magere kant voor 6SA, maar de vijfkaart ruiten geeft de noordhand extra speelkracht. Dat rechtvaardigt een slembod.


Noord pas pas pas

N W O


Resultaat: 6SA Contract 3.

6 H8762 H3 AH842

 V 10 8 4 2  10 5 B84  V 10 6

A876 H92 AH654  10

West 1 3 pas

Noord pas pas pas

 10 5 AB83 B83 AV72 N W O Z

V9  V 10 7 5 4  10 2 H965 Oost 1 4

HB432 6 V97 B843

Zuid pas pas

Bieden Na het vinden van de schoppenfit telt west twee punten bij voor zijn singleton klaveren. Dat maakt de hand sterk genoeg voor een sprong naar 3. Ook oost mag zijn hand gaan herwaarderen. De singleton harten en de vijfde troef zijn waardevol. Daarmee komt zijn puntentotaal op tien, genoeg om 4 te bieden. Spelen Zuid komt uit met 4. Ondanks het feit dat de OW-handen samen slechts 21 honneurpunten tellen wordt 4 gemakkelijk gemaakt. Beide singletons doen hun werk. Wie AH slaat en dus niet snijdt op de vrouw maakt elf slagen. Resultaat: 4 +1

5.

 B 10 8 4  V B 10 3 B972 8

West pas pas pas

Noord 1 3 5 pas

A6 A9642 84 A753 N W O Z

HV2 8 AHV3  H V 10 9 2 Oost pas pas pas pas

6.

9753 H75  10 6 5 B64

Zuid 2 4SA 7

AHB A94 HV3 A952

West 2 6SA

Bieden De toch al mooie zuidhand stijgt nog verder in waarde zodra de klaverfit is ontdekt. Zuid vraagt azen en noord toont er drie via een 5 antwoord. Nu weet dat zuid dat er in geen enkele kleur een verliezer is (de vierde ruiten kan in dummy worden getroefd). Hij biedt 7. Een grand slam, Roger Federer is het nooit gelukt...

Noord pas pas

 10 9 8 2 765  10 8 4  H 10 7 N W O Z

754  V B 10 2 92 B843 Oost 1 2SA pas

V63 H83 AB765 V6

Zuid pas pas pas

Bieden: Na de 1 opening van oost moet west zijn opwinding in toom houden en de bieding rustig opbouwen met 2. De 2SA herbieding toont een SA-verdeling met 12-14 punten. Tel daar 21 (!) punten bij op en je komt aan voldoende punten voor 6SA. West biedt dat meteen. Azen vragen mag, maar is overbodig; met 33 punten samen kunnen er geen twee azen ontbreken.

Spelen West komt uit met V. De leider neemt A en trekt driemaal troef. Noords vierde troef wordt gebruikt om 3 te troeven.

Spelen :Zuid komt uit met V. De leider telt elf topslagen: vijf ruitens, drie schoppens, twee hartens en A. Alleen in klaveren kan mogelijk iets worden ontwikkeld. V moet dan een slag worden. Dat lukt alleen als je vanuit west een kleine klaveren naar de vrouw toe speelt. Als noord H pakt gaat daar in oost de zes onder.

Resultaat: 7 Contract


7.

 10 2  10 9 6 5 4  A 10 6 V93

West pas pas pas pas

Noord 1 4SA 5

AH654 HV HV954 2 N W O Z

VB93 B7 B3  A H 10 6 4 Oost pas pas pas

8.

87 A832 872 B875

Zuid 1 2 5 pas

Bieden: Na het vinden van de schoppenfit stijgt de waarde van de noordhand naar een punt of 20, voldoende om tegenover openingskracht bij partner naar slem te gaan. Noord vraagt azen en ziet zuid met 5 één aas aangeven. Aangezien noord zelf ook maar één aas heeft ontbreken er twee azen. Noord stopt met gierende remmen af in 5. Spelen: Oost komt uit met 8 om een plaatje te ontkennen. West neemt A en moet nu harten spelen. Dan maakt oost A. Als west ruiten doorspeelt (niet goed, oost heeft geen plaatje en ook geen singleton) gaan zuids hartens weg op hoge ruitens van noord en maakt de leider twaalf slagen.


AH3 AH82 AV72 H4

West 2 2SA 3 pas

Noord pas pas pas pas

5 VB93 B83 AB752 N W O Z

 V 10 9 754  10 9 5 4 V86 Oost 2 3 4

B87642  10 6 H6  10 9 3

Zuid pas pas pas

Bieden: Door 2 te openen en 2SA te herbieden toont west een SA-verdeling met 23-24 punten. Ook na deze manier van 2SA 'openen' zijn Stayman en Jacoby van kracht. Oost biedt dus 3 om een lange schoppenkleur te tonen. Het verplichte 3 van west verhoogt hij naar 4. Er zijn immers voldoende punten voor de manche en gezamenlijk hebben OW minstens acht schoppens. West moet passen op 4. Hij heeft zijn 23 punten aangegeven en moet eventuele sleminitiatieven aan partner laten. Spelen: Noord komt uit met V. De leider neemt en slaat AH. Daarna wordt de ruitenkleur uitgespeeld. Uiteindelijk gaan er twee klaverslagen en een troefslag verloren.


121

122

LES 11: DE VERBINDING Het begrip 'entree' is al in flits1 aan bod gekomen. In deze les wordt het belang ervan nogmaals benadrukt. Niet altijd weet je op voorhand hoeveel entrees je hebt: AV7

HB7

64

64

De eerste kleur kan een of twee entrees bevatten. En de tweede nul of een. Je bent afhankelijk van het zitsel. Het voorbeeldspel op pagina 105-106 is de moeite waard om uitgebreid te bespreken. Het illustreert twee dingen: - dat je de entrees aan de 'zwakke' kant goed in de gaten moet houden. - dat het maken van een coherent speelplan absolute noodzaak is. Een vergelijkbaar spel in een troefcontract: A86 64 VB762 843 N W O Z

Zuid speelt 4 met de uitkomst van H. Om je contract te maken moet je de ruitenkleur benutten. De enige entree om bij dummy's lengte te komen is A. Speelplan: eerst AH en dan drie keer troef, eindigend in noord.

HV953 A7 AH B652

Dan twee 'tegennatuurlijke' speeltechnieken om communicatieproblemen te lijf te gaan: -

uitduiken overnemen

Uitduiken Van groot belang is dat de leerlingen kunnen herkennen wanneer ze in een kleur zeker een slag moeten afgeven. Ter vergelijking: AH9762

AHV972

84

84

In 1. verlies je altijd een klaverslag, in 2. doorgaans niet. Het uitduiken van een klaveren is in 2. dus niet verstandig. N.B. Ik ben geen voorstander van het behandelen van 'safety-plays'. Kan op zich leerzaam zijn in het kader van het maken van een speelplan, maar heeft weinig praktische waarde, omdat in parenbridge overslagen heel belangrijk zijn.

123

Met meer dan twee kaarten mag het uitduiken uitgesteld worden: H9762 A43

Hier mag je eerst A spelen, zolang je dan de volgende klaveren maar uitduikt. De eerste klaveren weggeven mag ook. De lastigste: H97642 A53

Als de klaveren 2-2 zitten hoef je geen klaverslag te verliezen, bij een 3-1 zitsel wel. Als er geen zij-entree in dummy ligt sta je dus voor een levensgroot dilemma. Speel A en klaveren. Als west de tweede ronde niet bekent leg je klein. Bekent west wel, dan moet je gokken. Ook dat hoort bij bridge. Overnemen Het overnemen van een honneur om bij de lengte te komen is al kort aan de orde geweest in flits1. Toen ging het echter om kleuren waarin je je dat kon permitteren. In het voorbeeld op pagina 108 neem je door het overnemen van V genoegen met drie in plaats van vier klaverslagen. Je doet het dus alleen als je niet op een andere wijze in dummy kunt komen. Soms kan overnemen ook de enige manier zijn om je een broodnodige entree te verschaffen: 65 H732 8542 763 N W O Z

Zuid speelt 6 met de uitkomst van V. De kunst is om geen twee klaverslagen te verliezen. Daartoe moet je snijden op H. Dat gaat alleen als je op enig moment V overneemt met de heer om klaveren vanuit noord te spelen.

 A H V B 10 9 7 AV A AV2

Het spel op pagina 108 is ook leerzaam. Een aantal mogelijke klaverzitsels: 1.

2.  H 10 9 4 3 2 B85

76 AV

3.  H 10 9 4 3 2

7

B865 AV

 H 10 9 4 3 2 B765

8

AV

Zuid speelt A en dan V. In 1. bekent west de tweede maal. Nu leg je klein in dummy en steek je over naar A voor zes klaverslagen. In 2. zie je west niet bekennen. Nu moet je overnemen om vijf klaverslagen te maken. In 3. is dat ook de winnende speelwijze, maar omdat west de tweede ronde nog bekent moet je de beslissing nemen voordat je het zitsel kent. Normaliter zul je dat niet goed doen.

124

OEFENINGEN Opgave

Antwoord

1. AHB 74

Hoeveel entrees heb je in dummy?

2 Met twee kaarten in de hand kun je nooit vaker dan twee keer oversteken. Met drie ruitens in zuid heb je twee of drie entrees, afhankelijk van de locatie van V.

2. H532 AV94

2 Speel A, V en vervolgens 9 naar de heer. 5 is de tweede entree.

Hoeveel entrees heb je in dummy als de kleur 3-2 zit? 3. AB84

3 Speel H en 3 naar B. Als iedereen HV63 bekent kun je daarna V overnemen met de aas en tot slot 6 naar 8 Hoeveel entrees kun heb je in dummy als de kleur 3-2 spelen. verdeeld zit? 4. A9842

Nee. Je krijgt de kleur niet vrij.

B6

In dummy ligt geen entree. Is het zinvol om een ruiten uit te duiken? 5. A9842 B76

Ja Op voorwaarde dat je ook de tweede ronde weggeeft.

In dummy ligt geen entree. Is het zinvol om een ruiten uit te duiken? 6.

AV764 832

Speel ruiten naar de vrouw en duik de volgende ruiten uit. Of duik de eerste ruiten uit en speel daarna ruiten naar de vrouw.

In dummy ligt geen zij-entree. Hoe speel je deze kleur aan? Meer oefeningen z.o.z.

125

7.

AV7642 83

Duik de eerste ruiten uit en speel daarna ruiten naar de vrouw. Eng, want als H mis zit maak je geen enkele ruitenslag!

In dummy ligt geen zij-entree. Hoe speel je deze kleur aan? 8.

AV762 HB

Waarschijnlijk wel Bij een 3-3 zitsel kost overnemen geen slag, bij een 4-2 of 5-1 zitsel wel.

Na H neem je B over met de vrouw. Kost dit wel of geen slagen? A. Zeker wel B. Bijna nooit C. Waarschijnlijk wel 9.

 A V 10 7 2 HB

Bijna nooit Nu kost overnemen alleen een slag bij een 5-1 zitsel.

Na H neem je B over met de vrouw. Kost dit wel of geen slagen? A. Zeker wel B. Bijna nooit C. Waarschijnlijk wel 10.

AB92 HV6

Je speelt H en neemt vervolgens V over met de aas. Is dit goed?

126

Nee Omdat je nog een kleintje hebt is er geen noodzaak om over te nemen. Tenzij je een extra entree nodig hebt. De verkeerde aanpak van een kleur kan soms de juiste aanpak zijn van het hele spel!


 H 10 5  B 10 8 4 8752 43

West pas pas

Noord 2 2 pas

AVB98 V AHV HVB8 N W O Z

7642 H973 6 7652 Oost pas pas pas

2.

3 A652  B 10 9 4 3  A 10 9

West 1SA 3SA

Zuid 2 4

Bieden Noord opent de bieding met 2 om een loeisterk spel aan te geven. Zuid antwoordt 2, verplicht met een zwakke hand. 2 toont nu een lange schoppenkleur. De fit is gevonden en zuid gaat naar 4. Spelen Oost komt uit met B. Als de leider er in slaagt om twee keer in dummy te komen kan hij H er bij west uitsnijden. Maar hoe in de zuidhand te komen? Simpel, door twee ruitens te troeven! Hoge kaarten aftroeven, het moet niet gekker worden...

Resultaat: 4 +1 3.

H8  10 9 8 7 6 V75 B83

West pas pas

Noord 3SA

A642 AH3 A982 94

pas

 B 10 8 4 632 V8 H843 Oost 1 2SA pas

A763 AH8 AB732 5

Zuid pas pas pas

Bieden: Oost heeft wel de punten maar niet de verdeling voor een 1SA opening. West is te zwak voor 2 en antwoordt 1SA: 6-9 punten, geen vierkaart die je op het eenniveau kunt bieden. Oost wil tegenover een maximale partner wel 3SA proberen. Hij maakt dat kenbaar via 2SA. 2 mag ook, maar is weinig zinvol aangezien west al een vierkaart schoppen ontkend heeft. Spelen: Noord komt uit met B. In ruiten kan de leider twee slagen ontwikkelen, in klaveren drie. Wie kiest voor het ontwikkelen van de klaveren moet wel de entrees in de hand in de gaten houden. Neem de uitkomst in oost met H en speel klaveren. Noord wint met A en speelt harten door. West komt aan slag met V en kan nu H verdrijven door een hoge klaveren te spelen. De vrije klaveren zijn te bereiken via H.

4.

 V 10 9 5 V54  H 10 4 3  V 10

Zuid 1SA pas

Bieden Tegenover een gebalanceerde hand met 15-17 punten heeft noord geen behoefte om met klaveren troef te spelen. Beter is om rechtstreeks naar 3SA te verhogen. Spelen West komt uit met 10, voor boer, vrouw en heer. Klaveren is de werkkleur en bij een 3-2 zitsel zijn er drie lengteslagen te ontwikkelen. Wel moet de bereikbaarheid in de gaten gehouden worden. Speel 4 voor en leg klein in dummy. Hartennaspel is voor je aas en nu kun je met je 9 oversteken en de hele kleur uitspelen. Resultaat: 3SA Contract

Noord pas pas

N W O Z


B73 B2 B6 AH7652 N W O Z

Oost

H92 V7 654  V B 10 9 6

V5  B 10 9 5 4  H 10 9 A72

872 B3  10 8 4 A7632

West pas pas

Noord pas pas

H96  H 10 8 5 2 V62 98 N W O Z  V B 10 5 V74 H95  V 10 5 Oost 1SA

A43 A96 AB73 HB4

Zuid pas

Bieden Na de 1SA opening van oost heeft niemand nog iets in de melk te brokkelen. Noords hartenkleur is niet goed genoeg om op tweeniveau de strijd om de deelscore aan te gaan. Spelen Zuid komt uit met V. Klaveren is de werkkleur van de leider en hij moet er voor zorgen dat de lengte bereikbaar blijft. Neem A, incasseer H en duik de volgende klaveren uit. Dit is dus een van de zeldzame gevallen waarin je niet naar de vork toe moet spelen. De reden: als je klaveren naar de aas speelt en dan klaveren richting de HB-vork kom je nooit meer in dummy en wordt de klaverlengte onbereikbaar. Resultaat: 1SA Contract

127

5.

 V 10 4 3 B2  10 6 5 4 2 98

West pas

Noord 1 pas

A65 765 AV3 HB65 N W O Z

H92  A 10 3 H87  A 10 7 2 Oost 1 pas

6.

B87 HV984 B9 V43

Zuid 3SA

Bieden: Zuid heeft de punten en de verdeling om na partners opening naar 3SA te gaan. Ook het 1 volgbod van oost kan hem daarvan niet weerhouden; hij heeft immers een hartendekking. Spelen: West komt uit met de door partner geboden kleur. Hij kiest voor B, hoogste van een doubleton. Zuid doet er verstandig aan om die te duiken. Na de tweede hartenronde heeft west geen hartens meer (kan zuid uitrekenen). Nu is het van belang dat oost niet aan slag komt om zijn vrije hartens te maken. Zuid moet dat verwerken in zijn speelplan. De juiste aanpak van de werkkleur klaveren: speel klaveren naar de heer en een kleine klaveren uit noord. Als bij oost een kleintje verschijnt wordt in zuid de tien gelegd. Zelfs als die verliest aan de vrouw is dat niet erg, want west heeft geen harten meer.

 10 7 6 2 V54  10 5 AV42

West pas pas

Noord 2SA pas

AH85 AH3 AV  B 10 6 5

Noord pas pas

 10 8 5 87  H V B 10 2 H73 Oost 1 1SA pas

HB3 V65 A43 A982

Zuid 1 pas pas

Bieden Het 1 volgbod is niet hinderlijk voor west, hij kan gewoon de laagste van zijn vierkaarten bieden (al gaan we het vanaf de volgende les anders doen). Met 1SA ontkent oost zowel een vierkaart harten als een vierkaart schoppen, dus gaat west naar 3SA. Spelen Zuid komt uit met H. Als de leider de eerste of tweede ronde neemt, speelt noord na A ruiten terug en gaan er vier ruitenslagen verloren voor een down. Winnend is om A tweemaal te duiken en pas de derde ronde te nemen. Hierna wordt A verdreven. Als noord klaveren speelt pak je A en raap je je negen slagen op.

N W O Z

B4 876 H87632 97 Oost pas pas

8.

V93  B 10 9 2 B94 H83

Zuid pas 3SA

Bieden Noord heeft 21 punten met een SA-verdeling en opent de bieding derhalve met 2SA. Zuid verhoogt naar 3SA. Een lange lage kleur komt vaak ook van pas in een SA-contract. Spelen Oost komt uit met B. De leider incasseert AV en moet daarna de dummy zien te bereiken. Dat kan alleen via B. Speel een kleine schoppen vanuit noord. Oost pakt V en speelt harten door. Aan slag met A steekt noord over naar B om de ruitenkleur te gelde te maken. Helaas komt hij daarna niet meer bij AH! Toch zijn er negen slagen: zes ruitens, twee hartens en een schoppen. Resultaat: 3SA Contract

128

West 1 3SA

N W O Z


Resultaat: 3SA +1 7.

AV76  H B 10 3 86 VB6

942 A942 975  10 5 4

AH52 V6 VB32  H 10 3

West 1SA 2 pas

Noord pas pas pas

B96  10 5 4 986 AB76 N W O Z

 V 10 3 B932 A74 V95 Oost 2 3SA

874 AH87  H 10 5 842

Zuid pas pas

Bieden: Na de 1SA opening onderzoekt oost via Stayman of er een 4-4 fit in harten is. Dat blijkt niet het geval. Nu is 3SA het logische eindstation. Spelen: Noord komt uit met 6, zuid doet als derde man wat hij kan en legt V. De leider mag deze niet duiken, want dan verliest hij H aan de aas van noord. Correct is om H te nemen en de ruitenkleur te ontwikkelen. Aan slag met A speelt zuid klaveren door. Noord maakt drie klaverslagen, maar de rest is voor de leider. Hij maakt twee schoppenslagen, drie hartenslagen, drie ruitenslagen en een klaverslag. Resultaat: 3SA Contract

LES 12: CONVENTIES Veel leerlingen vinden het na twee cursussen wel mooi geweest. Deze laatste les is dan ook de allerlaatste les. Hij is gewijd aan conventies. Doel is om de cursisten nog even snel kennis te laten maken met belangrijkste 'tools', die nog niet aan de orde zijn gekomen: -

Het negatief doublet De vierde kleur De kleur van de tegenpartij

Het spreekt voor zich dat ze niet uitputtend behandeld worden. Maar het is beter om er nu wat deskundige uitleg over te krijgen. Alerteren Alerteren is een belangrijk onderdeel van wedstrijdbridge, vandaar dat ik er in dit hoofdstuk aandacht aan besteed. Bij elke conventie wordt vermeld of hij wel of niet alerteerplichtig is. Flits 2 is geschreven als aansluiting op zowel Flits1 als Start bieden. Alle behandelde onderwerpen waren daarom 'systeemonafhankelijk'. Vanwege de alerteerregels van de NBB ontkom ik er echter niet aan om op pagina 113 onderscheid te maken tussen de 1 opening in Acol of vijfkaart hoog. Negatief doublet Deze conventie treedt in werking na een opening van partner en een kleurvolgbod van de rechtertegenstander. Hij wordt serieus behandeld in Berry's vijfkaart hoog, maar hier dus al een voorproefje. Belangrijke afspraken: -

Doublet belooft altijd een vierkaart in de ongeboden hoge kleur Als er 1 hoge kleur ontbreekt toont doublet een vierkaart en het bieden van de kleur een vijfkaart. Als beide hoge kleuren nog ongeboden zijn (1-1, 1-2) belooft doublet vierkaarten in beide hoge kleuren. Het negatief doublet geldt niet na een 1SA volgbod van de tegenpartij. Het negatief doublet geldt wel na een 1SA opening van partner en een volgbod.

Dat laatste is niet standaard, maar wel de moderne aanpak en wordt ook aanbevolen in Berry's vijfkaart hoog. Het maakt omgaan met tussenbieden na 1SA bovendien een stuk eenvoudiger. De vierde kleur Het tweede bijbod is al ultrakort behandeld in flits1. Na opening, antwoord en herbieding bepaalt de antwoorder doorgaans het eindcontract: deelscore of manche. Met zwakke handen is het zaak om laag af te stoppen. Met sterke handen wordt een manche geboden. Maar soms weet je nog niet welke manche het beste is. Dan moet je meer te weten komen over de hand van partner. Daar komt de vierde kleur om de hoek kijken. Het is een (kunstmatige) manier om extra informatie te vragen. Belangrijke punten: -

Bied nooit de vierde kleur met een zwakke hand. Gebruik van de vierde kleur zegt niets over bezit in de vierde kleur In antwoord op de vierde kleur vertelt openaar iets over zijn hand dat antwoorder nog niet weet, te weten: driekaart steun voor antwoorders hoge kleur, dekking in de vierde kleur voor SA, extra lengte in een van de eigen kleuren. Na gebruik van de vierde kleur mag er pas met bieden worden gestopt als de manche bereikt is (de situatie is mancheforcing) Na 1-1-1 is 1 niet de vierde kleur conventie, maar een natuurlijk bod.

Dat laatste is mijn persoonlijke voorkeur. Idee achter de vierde kleur is dat het bieden zich vaak al op tweeof drieniveau bevindt en dat het dan zonder zekerheid van een fit met zwakke handen niet goed is om maar door te blijven bieden. Na 1-1-1 kan er echter nog gemakkelijk een 4-4 fit schoppen zijn en bevindt het bieden zich bovendien nog op eenniveau. Speel in deze situatie 2 als vierde kleur conventie.

129

Kleur van de tegenpartij Dit is eigenlijk de vervanger van de vierde kleur in biedverlopen waar de tegenpartij meebiedt. Belangrijke zaken: -

130

Een bod in de kleur van de tegenpartij heeft nooit tot doel om met die kleur troef te spelen. De kleur van de tegenpartij maakt de bieding mancheforcing. Met kracht in de kleur van de tegenpartij bied je doorgaans 3SA. Een bod in de kleur van de tegenpartij doe je dus meestal als je sterk bent en 'niets' hebt in hun kleur. Tevens heb je geen goed ander (natuurlijk) forcing bod tot je beschikking. Partner mag nooit passen op een bod in de kleur van de tegenpartij. Met een dekking zal hij normaliter SA bieden.

OEFENINGEN Opgave

Antwoord

1.

West Noord Oost 1 1

Zuid ??

82 H764 A932 765

1 Een negatief doublet belooft hier vier hartens en vier schoppens.

2.


Zuid ??

8 AB72 A843 HV76

doublet Toont een vierkaart harten, ongeacht de kracht. 2 belooft een vijfkaart.

3.

West Noord Oost 1 pas 1

Zuid 1 ??

H82 A72 HB432 V6

2 Met 1 belooft partner een vijfkaart.

4.

West Noord Oost 1SA 1

Zuid ??

H872 B653 H2 965

pas Na een 1SA volgbod is een doublet voor straf. Je doet het vanaf 9 punten.

5.

West Noord Oost pas 1 pas pas 1

Zuid 1 ??

65 AB732 V9842 6

1SA 2 is vierde kleur en maakt de bieding mancheforcing.

6.

West Noord Oost pas 1 pas pas 2

Zuid 1 ??

A43 HV982 A76 V9

2 Vierde kleur. Wie 3SA biedt mist mogelijk een 5-3 fit in harten.

7.

West pas pas

Noord 1 2

Oost pas pas

Zuid 1 2 ??

A 65 AB732 HB963

3 Door de klaverkleur te herhalen toon je een vijfkaart en dus een 5-5 verdeling.

8.

West pas pas

Noord 1 2

Oost pas pas

Zuid 1 2 ??

3 HV632 AH3 HB72

3SA SA bieden mag alleen met een ruitendekking. Door te springen naar 3SA vertel je dat je overwaarde hebt.

9.

West Noord Oost 1 1

Zuid ??

654 HB3 AB3 HV93

3SA Nu je de hartenkleur goed gedekt hebt bied je zelf SA.

10.

West Noord Oost pas 1 2 2 1

Zuid 1 ??

84 H842 AV7 A932

3 Vraagt partner om 3SA te bieden als hij de schoppenkleur gedekt heeft.

131


8 V983  H 10 9 8 3 875

West pas pas

Noord 1 2

 10 7 6 4  10 7 4 2 A AHB6 N W O Z

V92 AH65 7642 43 Oost 1 pas

2.

AHB53 B VB5  V 10 9 2

Zuid dbl pas

West dbl pas

Bieden Het volgbod van oost ontneemt zuid de mogelijkheid om een vierkaart op eenniveau te bieden. En hij heeft onvoldoende punten voor een nieuwe kleur op tweeniveau. Het negatief doublet biedt uitkomst. Daarmee toont zuid een vierkaart in harten, de ongeboden hoge kleur. Noords goedkope 'steunbod' toont een minimale opening van 12-14 punten. Zuid stopt dus met bieden, ook als oost nog een bod doet. Spelen Oost komt uit met A en gaat verder met H en schoppen na, door west getroefd. Een goed begin voor OW, maar daarna is het woord aan de leider. Waarschijnlijk worden er acht slagen gemaakt.

8 V962  B 10 4 AB852

West pas pas pas pas

Noord 1 2 3SA

H72  A H 10 4 3 H93 94 N W O Z

 A V 10 4 85 A7652  H 10 Oost pas pas pas

B9653 B7 V8 V763

Zuid 1 1 2SA pas

Spelen: Het feit dat zuid leider is betaalt zich direct uit. West start met 2, die naar zuids heer loopt. Er zijn nu acht vaste slagen: drie schoppen, twee harten, twee ruiten en de gemaakte klaverslag. Met de klaverkleur wijd open is het gevaarlijk om van slag te gaan. Ruiten valt daarom af als werkkleur. In plaats daarvan wordt de negende slag gezocht in schoppen. Wanneer west in de tweede ronde niet bekent

heb je een gemarkeerde snit op B.

132

 10 5 A843  H V 10 5 3 V3 Oost 1 4

AV76 6 A92 AH654

Zuid 1 pas

Bieden Na het 1 volgbod kan west via een negatief doublet in één klap vertellen dat hij zowel een vierkaart harten als een vierkaart schoppen bezit. Oost weet nu dat er een schoppenfit is en telt twee fitpunten bij voor zijn singleton harten. Hij is dan sterk genoeg om rechtstreeks naar 4 te gaan. Spelen Zuid komt uit met H. De leider neemt A en trekt de troeven. In klaveren is het vanwege het ontbreken van 10 niet goed om B (de 'losse' honneur) voor te spelen. Beter is AH slaan en hopen dat de vrouw tweede valt.

4.

Bieden: Al direct na zuids opening wil noord naar de manche. Hij weet echter nog niet wat de beste manche is. Na de 1 herbieding van zuid is dat nog steeds onduidelijk. Noord kan de vierde kleur conventie gebruiken om meer informatie los te peuteren. Zuid toont met 2SA een klaverdekking en noord verhoogt naar 3SA.


Noord 2 pas

N W O Z

Resultaat: 4 +1

Resultaat: 2 Contract 3.

HB43 V972 84 B72

982  H B 10 5 B76  10 9 8

AV94 AH76 B83 H6

West 1SA 2 4

Noord pas pas pas

 10 6 B83 AV6  B 10 9 3 2 N W O Z

753  V 10 5 2 H5 8754 Oost 2 3SA pas

HB82 94  10 9 7 4 2 AV

Zuid pas pas pas

Bieden Oost gaat via Stayman op zoek naar een fit in een hoge kleur. Het 3SA bod impliceert vervolgens een vierkaart schoppen; oost heeft geen vierkaart harten en zonder hoge vierkaart wordt geen Stayman gebruikt. West biedt derhalve 4. Spelen Noord komt uit met B. De leider trekt driemaal troef en gaat daarna de ruitenkleur ontwikkelen. Dat duurt even, maar daarna heb je ook wat: twee vrije ruitens in oost.


5.

A76 843 H96 AV43

West 2 3SA

Noord pas pas pas

B82 965 V843  10 8 2 N W O Z

V95  A V 10 7 2  B 10 2 H9 Oost 1 2SA pas

6.

 H 10 4 3 HB A75 B765

Zuid 1 pas pas

Bieden: West wil naar de manche en bij voorkeur naar 3SA. Hij heeft echter geen dekking in de door zuid geboden hartenkleur. Hij kan daar wel naar vragen door de kleur van de tegenpartij te bieden. Oost heeft inderdaad een hartendekking en biedt 2SA. Zo wordt de juiste manche bereikt met de juiste man als leider. Spelen: Zuid komt uit met 2. 3SA komt binnenrollen bij een juiste aanpak van de klaverkleur. Speel 5 uit oost en leg in west de vrouw. Als die houdt volgt A. Daaronder valt H en nu kun je met B de tien bij noord weghalen. Je maakt vier klaverslagen, AH, AH en een hartenslag. Mis gaat het als west B voorspeelt, gedekt met de heer voor de aas. Noords 10 wordt nu een slag. Nooit een plaatje voorspelen als je de onderliggende kaart niet hebt.

 H V 10 7 5  A 10 8 6 V5 94

West 1 pas pas

Noord 2 4

A6 HV943 876 H65 N W O Z

842 B72 A4 AVB32 Oost 2 pas

Noord pas pas pas

AB6  B 10 9 2  H 10 7 6 95 Oost 1 2 2 pas

854 6 AB932 AH76


Bieden: De eerste drie biedingen spreken voor zich. Na 2 wil west naar de manche. Hij weet echter nog niet welke manche. Ideaal voor de vierde kleur conventie. Via 2 vraagt west om nadere informatie. Oost biedt 2. Dat toont een driekaart schoppen (met een vierkaart was direct gesteund). West weet genoeg en biedt 4. Spelen: Noord komt uit met H. West neemt A, troeft een harten in dummy, steekt over naar V en troeft nog een harten. Dan volgt 8 naar H. Omdat er geen troeven meer in oost liggen gaat de leider verder met een kleine schoppen uit de hand. Zuid maakt twee troefslagen maar daar blijft het bij.

8.

B93 5  H B 10 9 3 2  10 8 7

Zuid 1 3 pas

Bieden: Omdat een vierkaart harten wordt getoond via een negatief doublet belooft 2 van noord een vijfkaart (en 10+ punten). Zuid mag dus steunen op een driekaart. Noord gaat met 12 punten uiteraard naar de manche. Spelen: Oost komt uit met 3. De leider neemt A en gaat troeftrekken. Een kleine harten naar de boer verliest aan de aas van west, die schoppen doorspeelt. Noord troeft de derde schoppen en speelt H, waarop oost niet bekent. Nu wordt met 5 overgestoken naar B om de volgende troefronde vanuit zuid te spelen. Als bij west 8 verschijnt wordt in noord de negen gelegd. Op H gaat in zuid 4 weg en vervolgens is de dummy hoog. Resultaat: 4 +1

West 1 2 4

N W O Z


Resultaat: 3SA Contract. 7.

HV973 A54 V VB32

 10 2 HV873 854  10 8 4

HVB85 A82  10 6 982

West pas 1 pas pas

Noord 1 3 3SA

A43 V5 AVB982 H3 N W O Z

962 H963 H7  A 10 6 5 Oost pas pas pas

 10 7  B 10 7 4 543 VB74

Zuid 1 3 pas

Bieden: De sprong naar 3 toont een zeskaart ruiten met overwaarde (15-17 punten). Met tien punten mee wil zuid naar de manche en 3SA is aantrekkelijker dan 5. Zuid heeft echter geen dekking in de door west geboden schoppenkleur. Hij kan daar wel naar vragen via 3, een bod in de kleur van de tegenpartij. Noord biedt dan 3SA met een schoppendekking en 4 zonder dekking. Spelen: Oost komt uit met 10, partners lange kleur. De leider heeft negen slagen van top en raapt die ook op. Een hartenslag ontwikkelen is riskant, want als A bij west zit verlies je vier schoppenslagen. Resultaat: 3SA Contract

133

DOCENTEN HANDLEIDINGEN

Recommend Documents