Dichterbij
MAGAZINE VOOR LEDEN VAN RABOBANK RANDMEREN VOORJAAR 2014
RANDMEREN
Ik regel bijna alles zelf. Handig toch?
3478
»34
DO IT YOURSELF
DIRECTIEWISSEL
LEZERSONDERZOEK
Lars Mulder volgt zijn droom »8
Dag Harry Welkom Roelf »10
Dichterbij scoort 7,0 »21
OM DE HOEK
2 RANDMEREN
Een kijkje om de hoek in het Efteling Theater. Op maandag 23 december speelden 14 kinderen uit Bunschoten, Nijkerk, Ermelo en Harderwijk een gastrol als zandkabouter in Klaas Vaak, de Musical. De eerste groep van zeven zandkabouters maakte om 14.00 uur haar opwachting, de tweede groep om 16.00 uur. Aansluitend aan de optredens gingen de kabouters op de foto met de trotse cast. FOTO: ESTHER LANGENBERG
3478
EFTELING, 23-12-2013 OM 15.05 UUR 3
HANS VAN DE GUCHTE
VOOR WOORD
Directievoorzitter
DOE HET ZELF
E
en nieuw jaar geeft nieuwe energie. Energie om dingen in huis aan te pakken of om iets nieuws te beginnen. Misschien wordt dit wel het jaar van die grote verbouwing die al zo lang gepland stond. Of het jaar waarin u besluit om uw eigen bedrijf te starten. Tegenwoordig kunnen we heel veel dingen zelf doen, dankzij internet en nieuwe technologie. Om nog even bij energie te blijven: die wekken we al voor een groot deel zelf op met zonnepanelen op het dak. Ook in andere sectoren regelen we steeds meer zaken zelf. Zo zijn er al succesvolle burgerinitiatieven op het gebied van kinderopvang, cultuur, leefbaarheid en zorg. Een goed voorbeeld daarvan is Wehelpen, waar vraag en aanbod op het gebied van zorg op een prachtige manier bij elkaar worden gebracht.
COLOFON Redactie Rabobank Randmeren: Martijn Juffer en Aletta den Hartog (eindredactie). Rabobank Nederland: Margit van den Berg, Conny Feskens vdbj_: Anja Corbijn van Willenswaard, Janet Deibert, Esther Joosse, Mandy van Koningsbrugge, Jeroen van Koningshoven Druk & handling: vdbj_, Frank van der Kolk, Amstelveen Zonder schriftelijke toestemming van de Rabobank mag niets uit deze uitgave worden overgenomen of gekopieerd. De Rabobank en vdbj_ besteden uiterste zorg aan de betrouwbaarheid en actualiteit van alle gepubliceerde data. Onjuistheden kunnen echter voorkomen. De Rabobank en vdbj_, alsmede de aan hen gelieerde ondernemingen en toeleveranciers, zijn niet aansprakelijk voor onjuistheden of enig handelen op grond van de inhoud van dit blad.
4 RANDMEREN
Natuurlijk valt niet te ontkennen dat veel van dit soort initiatieven voor een belangrijk deel zijn ontstaan uit noodzaak: we kunnen steeds minder terugvallen op de overheid, die zich in toenemende mate terugtrekt. De ouderwetse verzorgingsstaat is niet meer betaalbaar. We moeten dus wel meer dingen zelf gaan regelen. Bijvoorbeeld door met elkaar de krachten te bundelen en elkaar te helpen. Als coöperatieve bank leggen wij dit soort verbindingen al sinds ons ontstaan. En ook bij ons kunt u steeds meer dingen zelf doen. Of het nu gaat om het regelen van uw bankzaken of het voorbereiden van uw hypotheekgesprek. Veel mensen vinden het prettig dat zij voor dit soort zaken minder afhankelijk zijn van de bank. Bent u niet zo’n doe-het-zelver? Geen probleem. Dan doen we het gewoon samen.
Dichterbij RANDMEREN
THEMA: DOE HET ZELF
8 18 28
Lars Mulder uit Ermelo volgt zijn droom Zelf je zaakjes regelen Annemarie van Gaal over de drie financiële R-en DIRECTIE
10
Directieteam gewijzigd BELEGGEN
14
Rabobank Certificaten LEZERSONDERZOEK
10
21
Lezersonderzoek ENERGIEBESPARING
22
Duurzaam (ver)bouwen INFOGRAPHIC
26
Vandaag bankieren zoals morgen SPAREN
32
Levert uw spaargeld nog genoeg op? PUTTEN-ERMELO-H'WIJK
2
38
Commissie Samenspel RUBRIEKEN
2 6 16 17
3478
31
21
34
34 36 39
Om de hoek Kort nieuws Puzzel Verhuizen of verbouwen? Feiten en cijfers Ledenaanbieding: bijzonder filmproject Kijk op Zelf Regelen Ledenaanbiedingen Column Han Dieperink 5
KORT
Familie Fundament award
WIE HEEFT HET BESTE BEDRIJF? Wie heeft het beste familiebedrijf van Nederland? Dat wordt in maart bekend, tijdens de uitreiking van de Familie Fundament Awards. Een evenement dat de Rabobank een warm hart toedraagt én ondersteunt.
E
en zaak die door de jaren heen van grootvader op kleinkind is overgegaan, geeft een vertrouwd gevoel. Er zit immers (familie)hart in de zaak, met vaak een stabiel businessmodel, duidelijk plan voor de lange termijn en focus op duurzaamheid. Daarom heeft de Rabobank zich, net als BDO, als
partner verbonden aan het Nederlands Centrum voor het Familiebedrijf (NCFB). In die rol delen we relevante kennis, wordt er onderzoek gedaan naar internationalisering door familiebedrijven en brengen we familiebedrijven met elkaar in contact. Zoals tijdens de Familie Fundament Awards, waarbij familiebedrijven in het zonnetje worden gezet. Na de regionale voorverkiezingen zijn er tien genomineerden die zich opmaken voor de finale. Daar beoordeelt een profes-
Regel zelf uw verzekeringszaken
D
e Rabobank verkoopt verzekeringen van Interpolis. Waarom? Omdat Interpolis een ruim assortiment verzekeringen met uitgebreide dekkingen biedt, die u helpen bij het voorkomen en oplossen van allerlei soorten schade. Interpolis komt al jaren als beste uit testen van onder andere de Consumentenbond én de schadeafhandeling krijgt van klanten een hoge beoordeling. U kunt de verzekeringen eenvoudig 6 RANDMEREN
afsluiten, inzien en wijzigen via Rabo Internetbankieren. Na inloggen met uw Random Reader ziet u een overzicht van uw verzekeringen. U kunt de Interpolis Alles in één Polis® en Interpolis ZorgActief® afsluiten of wijzigen. Zo regelt u op Rabobank.nl zelf uw verzekeringszaken. Nieuw is dat u nu ook de kortlopende reisverzekering kunt afsluiten in de Rabo Bankieren App. Wilt u checken of u nog passend verzekerd bent? Doe dan de Alles in één Polis Check op Rabobank.nl.
sionele jury hen op zaken als het familiekarakter, maatschappelijk verantwoord ondernemen en de vormgeving van “goed bestuur”. De winnaar wordt tijdens de officiële uitreiking in maart bekendgemaakt. Lees meer op www.ncfb.nl.
RAAD BIJEEN In 2014 vergadert de ledenraad op de onderstaande data en locaties. Maandag 10 februari: Van ’t Hoffstraat in Nijkerk (deze vergadering heeft reeds plaatsgevonden). Dinsdag 8 april: Van ’t Hoffstraat in Nijkerk. Maandag 16 juni: Van ’t Hoffstraat in Nijkerk. Donderdag 25 september: Van ’t Hoffstraat in Nijkerk. Donderdag 20 november: locatie nog te bepalen.
IEDEREEN OVER OP IBAN
Greep uit StimuleringsFonds
N
IJKERK Realisatie overdekt terras bij Stoomgemaal Arkemheen. Toezegging: 10.000 euro. HARDERWIJK Realisatie beregeningsinstallatie moestuin en kas bij Zorgboerderij SternZorg.
Toezegging: 770 euro. ERMELO Inrichting Energieplein bij Gemeente Ermelo. Doel: inwoners Ermelo helpen bij verduurzamen woning en bedrijven stimuleren bij ontplooien duurzame projecten. Toezegging: 10.000 euro. BUNSCHOTEN Realisatie kinderboerderij bij Zorg- en educatieboerderij De Veldmuis. Doel: integratie. Toezegging: 7.500 euro.
HET JAAROVERZICHT 2013 VINDT U ONDER HET KOPJE STIMULERINGSFONDS OP: RABOBANK.NL/RANDMEREN
Online diensten
RABO BANKIEREN APP: HANDIG!
M
et de Rabo Bankieren App kunt u altijd en overal uw saldo checken, overboeken en iDEAL-betalingen doen voor online shoppen. De acceptgiroscanner maakt het makkelijk om uw acceptgiro’s te scannen en betalen. Vanaf september 2013 kunt u ook zelf eenvoudig een Interpolis Kortlopende Reisverzekering afsluiten via de app. Met onze online diensten kunt u meer dan u denkt! DE RABO BANKIEREN APP IS BESCHIKBAAR VOOR IPHONE, IPAD, IPOD TOUCH, ANDROID EN WINDOWS
3478
PHONE.
Door SEPA betaalt en boekt u geld over met IBAN, een langer internationaal rekeningnummer. Daarnaast zijn er nieuwe, Europese betaalproducten, zoals de Euro incasso. Wist u dat Euro incasso’s teruggeboekt worden naar uw rekening als hier langer dan vier werkdagen onvoldoende saldo op staat? Zorg dus ook bij automatische incasso’s dat u voldoende saldo hebt. Lees hoe u een IBAN kunt opzoeken op rabobank.nl/iban.
DOEN EN LATER Vanaf maart start de campagne Doen & Later. We leven langer, we letten beter op onze gezondheid en we willen vandaag en morgen samen kunnen genieten van het leven. Daarom is het belangrijk om nu goed na te denken over de toekomst en uw zaken op orde te brengen. Om u te helpen, ontwikkelden we een serious game. Wilt u als eerste een sneakpreview zien? Meld u dan aan door te mailen naar:
[email protected].
ONTMOETINGEN LEDEN 2014 DATA EN LOCATIES Putten: woensdag 14 mei in De Aker, Fontanusplein 2. Nijkerk: donderdag 15 mei bij Rabobank Randmeren, Van ’t Hoffstraat 24. Ermelo: maandag 19 mei bij DVS’33, Sportlaan 27. Bunschoten-Spakenburg: woensdag 21 mei bij SV Spakenburg, Westdijk 12. Harderwijk: maandag 26 mei bij Rabobank Randmeren, Hoofdweg 3.
7
LOKAAL
DO IT YOURSELF
Gaan voor je grote droom Je droom volgen. De achtjarige Lars Mulder uit Ermelo weet wat dat inhoudt. Van jongs af aan is hij al geïntrigeerd door alles wat met show, theater en muziek te maken heeft. TEKST: ALETTA DEN HARTOG FOTO'S: ALETTA DEN HARTOG
Middenonder: Lars Mulder omringd door zes andere zandkabouters uit de regio Randmeren tijdens het gastoptreden in Klaas Vaak de Musical op 23 december
Samen met zijn ouders bezocht hij tot nu toe al zo'n 45 musicals. Van ‘Nijntje’ tot ‘Sister Act’. En thuis bouwt hij met Playmobil de decors na. Tot in de details. Alles aan het theater fascineert hem, van het decor tot de lampen en de gordijnen op het toneel.
interesse en talent gestimuleerd. We hebben bijvoorbeeld een jaarkaart op Disney genomen, zodat we geregeld de nieuwe shows konden bezoeken. En Lars zit al sinds zijn vijfde op toneelles. Het afgelopen jaar is dit musical en toneel geworden. Ook zit hij al twee jaar op jazzdans.'
AANGEBOREN Zijn vader vertelt: ‘Toen Lars twee jaar was, namen we hem voor het eerst mee naar Disneyland Parijs. Lars vond het helemaal geweldig. Hij zat mee te swingen in de buggy en keek zijn ogen uit. De muziek, de figuren en de shows fascineerden hem. De interesse voor theater en muziek is hem echt aangeboren. Vanaf het moment dat hij kon lopen, zoekt hij naar verhogingen en podia waarop hij zijn kunsten kan vertonen.'
IN HET ECHT 'Mijn vrouw en ik vonden het daarom ook erg leuk om jullie uitnodiging te lezen aan kinderen in de leeftijd van 6 tot en met 11 jaar om auditie te doen voor een gastrol als zandkabouter in Klaas Vaak de Musical in het Efteling Theater. Want dat was voor Lars een geweldige kans op een echte rol op een echt podium voor een echt publiek. En dan ook nog naast Eline Schmidt die de rol van heks Noxana vertolkt in deze productie. Lars kent Eline van de musicals ‘Kruimeltje’ en ‘Dik Trom’. Het was een fantastische ervaring voor hem, dat hij de auditie won en op 23 december op de planken stond in het Efteling Theater. Op de weg
STIMULEREN 'Omdat we zagen hoe Lars geniet van alles wat met zingen, dansen en acteren te maken heeft, hebben we zijn 8 RANDMEREN
De slaapkamer van Lars is behangen met van alles en nog wat van en over musicals.
BEKEND GEZICHT IN ERMELO Als u in Ermelo woont, heeft u Lars misschien al eens zien optreden met Showband ‘Doe Maar’. Of in de Stationsstraat tijdens de kleedjesmarkt op Koninginnedag. Hij staat daar elk jaar te acteren of liedjes te zingen uit musicals als ‘Kruimeltje’. En zo verdient hij weer geld om entreekaartjes voor het theater te kopen.
naar huis raakte hij niet uitgepraat over zijn ervaringen.’
3478
DROOM Als de Dichterbijredactie Lars vraagt wat nu echt zijn grote droom is, dan geeft hij als antwoord: ‘Ik wil ooit op het podium staan als lid van de cast van een grote musicalproductie als ‘Soldaat van Oranje’. Of, net als Martijn Fischer, schitteren naast Chantal Janzen in ‘Hij gelooft in mij’ (red.: een muzikaal eerbetoon aan volkszanger André Hazes). En als dat niet lukt, dan wil ik meewerken aan het ontwerp en de bouw van een geweldig theaterdecor van een grote productie!’
cast om handtekeningen vraagt, dan krijgt hij van Chantal steevast een zoen. En ze schrijft iets in zijn geliefde handtekeningen- en fotoboekje, waarin Lars een zoenfoto als bewijs kan aanvoeren. Verder staat het boekje bol van foto’s en handtekeningen van andere sterren uit musicals die Lars heeft bezocht. En van persoonlijke boodschappen aan hem. Lars is duidelijk geen anonieme fan. ‘En dat is maar goed ook!’ vertelt Lars’ vader. ‘In de musical- en theaterwereld moet je opvallen, want daarmee verhoog je je kansen op een rol in een mooie productie.’ Als Dichterbijredactie hebben we de indruk dat dat Lars aardig lukt. Lars komt er wel!
AMBITIE Het is duidelijk: Lars heeft ambitie. En misschien heeft ook wel een voordeel. Chantal Janzen is namelijk gek op hem. Wanneer Lars na een bezoek aan een musical waarin zij een rol heeft de 9
Dag Harry Welkom Roelf Harry Noor (r) en Roelf Polman (l). Zo op het oog hebben de heren weinig gemeen. Qua leeftijd scheidt een kleine generatie hen van elkaar. Toch is er meer dat hen bindt dan je zou denken. Voor allebei heeft Groningen betekenis. En beiden hebben het lef gehad een radicaal andere keuze te maken.
DIRECTIE
DIRECTIETEAM GEWIJZIGD
Hello goodbye
Het directieteam van uw Rabobank is gewijzigd. Harry Noor stopte met werken. Een maand later trad Roelf Polman in dienst. Een dubbelinterview. TEKST: RABOBANK FOTO'S: ALETTA DEN HARTOG
3478
Lef om een radicaal andere keuze te maken. Het meest recente voorbeeld is het besluit van Harry Noor om te stoppen met werken. Waarom deed hij dat? Harry: 'Ik heb de afgelopen periode meer dan eens mijn gedachten hierover laten gaan. Hoe leg je zoiets uit? Ik heb het gedaan voor mijn persoonlijke geluk en gezondheid. Geld is in dit licht echt minder belangrijk. Daarbij komt, als ik nog iets zou willen doen, kan het beter nu, nu ik nog gezond ben. Weet je, mijn moeder is op 57-jarige leeftijd overleden. Dat zette me destijds al aan het denken. Die herinnering daaraan kwam weer boven.'
HARRY NOOR Harry begon op 1 november 1980 bij Rabobank Veendam, een kleine bank waar ongeveer 30 man werkte. 'Ik had al in juni gesolliciteerd, vanuit militaire dienst, maar er nooit meer iets op gehoord. Eind oktober zag de directeur me en sprak me aan. 11
'Ik ga me ingraven in de bedrijfssectoren en de bedrijfsverenigingen. Ik wil weten wat er speelt.'
De vacature voor Intern Controleur stond nog open. Hij nam me mee de bank in en het voelde goed. Het contract voor een baan bij de Amrobank dat thuis op me lag te wachten, heb ik ongetekend teruggestuurd.' Via stadsbank Rabobank Groningen-Haren vervolgde Harry zijn loopbaan bij de Raiffeisenbank Zwolle. Het was 1991. De bancaire materie werd complexer, evenals de organisatie. Hij leerde meer over ‘politiek’ en bestuurlijke zaken, werd er directeur Bedrijfsmanagement en begeleidde de fusie tussen de Zwolse Raiffeisenbank en Boerenleenbank. Vijf jaar later stapte hij over naar Rabobank Harderwijk-Ermelo-Putten. Harry: 'De laatste jaren verruilde ik het werkveld Bedrijfsmanagement voor Retail. Voor mij een compleet nieuwe en fantastische ervaring. Toen pas was ik echt direct voor de klant in touw! En nu neemt Roelf het stokje over.'
ROELF POLMAN Roelf Polman ('Ik ben voor 50% Groninger, Harry, mijn moeder komt uit Appingedam') werkt al 21 jaar bij de Rabobank. Roelf (43) begon als kassier bij Rabobank Woudenberg. Hij bekleedde bij verschillende lokale banken zeer diverse functies, van Beleggingsspecialist tot manager ZR en gaf later veel trainingen (FFP). Roelf: 'Mooi werk. Je ziet mensen beter worden. Mijn doel was dat ze op het werk goed in hun vel kwamen te zitten; en dat ze wisten wie ze wilden zijn. De een groeide in zijn vak, de ander koos een andere carrière.' Breken met het oude is hemzelf niet vreemd. 'Mijn vader wilde altijd op zijn 57e de wereld gaan ontdekken. Hij overleed op zijn 53e. Nooit van gekomen dus. Mijn vriendin en ik namen allebei ontslag en vertrokken. Australië, Nieuw Zeeland, Bali. We zijn negen maanden weggeweest. We kozen voor ons gevoel, bedachten geen excuses, maar deden het. Zo wilden we tot de kern van onszelf komen: Wie ben ik? Wat wil ik?'
Voor Roelf Polman draait het om samenwerking. De intentie en de wil om er samen uit te komen, elkaar versterken, in goede en mindere tijden. 12 RANDMEREN
Roelf Polman: 'Ik vind het bijzonder wat je hebt gedaan, Harry. Complimenten.'
3478
WENDING Het leidde tot een nieuwe wending. Na vier jaar manager Particulieren merkte Roelf dat hij de zakelijke kant op wilde. Er volgde een intensieve periode waarin hij het bedrijvenvak leerde. Zeven maanden deed hij niets anders dan financieringsvraagstukken analyseren en beoordelen. Tijdens de daaropvolgende periode van vier jaar als interim manager Bedrijven deed RN Development hem het aanbod om naar Tanzania te gaan voor een opdracht. 'Dat leek me fantastisch. En ja, toen ik er aankwam, dacht ik wel even: wat doe ik hier? Wat je alleen van tevoren niet beseft, is dat je als Nederlander al gauw toegevoegde waarde hebt. Ik heb ook veel geleerd over mezelf. Het was er beslist niet veilig. Toch ging ik erop uit, wilde mensen ontmoeten, ervaringen delen. Ik accepteerde een andere vorm van veiligheid en dat leidde tot een bijzondere ervaring.' Voor Roelf draait het om samenwerking. De intentie en de wil om er samen uit te komen, elkaar versterken, in goede
en mindere tijden. 'Ik werkte bij de Rabobank in Alphen en hoorde dat het met een ondernemer niet zo goed ging. Hij was geen klant, maar ik heb ‘m toch gebeld en gevraagd of ik iets voor hem kon betekenen. Dat heeft deze ondernemer als grote steun ervaren. Dat bedoel ik. Samen.'
13
BELEGGEN
EURONEXT AMSTERDAM
Ledencertificaat wordt Rabobank Certificaat Rabobank Ledencertificaten zijn nu Rabobank Certificaten. Het verschil: ze zijn vrij verhandelbaar voor iedereen. Wat is er veranderd en hoe werkt het? TEKST: RABOBANK FOTO'S: EDWIN WALVISCH
H
et Rabobank Ledencertificaat is niet meer exclusief voor leden beschikbaar. Rabobank Ledencertificaten zijn sinds 27 januari 2014 genoteerd aan Euronext Amsterdam. De naam is gewijzigd in Rabobank Certificaat. Iedereen kan nu dagelijks certificaten op de beurs aan- en verkopen. Rabobank beoogt ieder kwartaal een vergoeding te betalen op Rabobank Certificaten. De minimum beoogde vergoeding is gestegen van 5,2 procent naar 6,5 procent per jaar met als eerste betaaldag 29 maart 2014. [De waarde van uw beleggingen kan fluctueren. In het verleden behaalde resultaten bieden geen garantie voor de toekomst.] WAT ZIJN DE RISICO’S? Het Rabobank Certificaat is een achtergesteld beleggingsproduct dat verhandeld wordt op de beurs. Er zijn dus risico’s aan verbonden. De koers schommelt, net als bij andere instrumenten die genoteerd zijn op de beurs. 14 RANDMEREN
Als er weinig vraag is, kan het zijn dat u uw certificaten verkoopt tegen een lagere koers dan waartegen u deze heeft gekocht. Omgekeerd kan ook: bij veel vraag stijgt de koers. Daarnaast zijn er andere risico’s. Het kan bijvoorbeeld zijn dat de bank geen of onvoldoende winst maakt, zodat de Rabobank de beoogde vergoedingen niet of slechts gedeeltelijk uitbetaalt. Een niet uitgekeerde vergoeding wordt later niet alsnog uitbetaald. En mocht de bank failliet gaan, dan is de kans groot dat de certificaathouder, gezien het achterstelde karakter van de Rabobank Certificaten, zijn inleg kwijtraakt.
IS HET RABOBANK CERTIFICAAT IETS VOOR MIJ? De Rabobank is wereldwijd een van de veiligste banken. De verwachting is daarom dat ook onder de nieuwe naam Rabobank Certificaten een degelijke belegging zullen blijken te zijn. Dat betekent echter niet dat u zomaar moet instappen. De risico’s van Rabobank Certificaten moeten bekend zijn en u
Het Rabobank Certificaat is een achtergesteld beleggingsproduct dat verhandeld wordt op de beurs. Er zijn dus risico’s aan verbonden.
MEER WETEN? Voor meer en actuele informatie, waaronder het prospectus d.d. 17 december 2013 met daarin het volledige overzicht van voorwaarden en risico’s, kijkt u op het hieronder vermelde websiteadres of belt u met Rabobank Randmeren, afdeling Financieel Advies: (033) 467 55 00.
moet ermee kunnen omgaan en niet wakker liggen van koersschommelingen. Het Rabobank Certificaat is ook niet geschikt voor iemand die spaart voor een bepaald doel: op het moment dat het geld nodig is, zou de koers lager kunnen zijn dan verwacht, waardoor het benodigde bedrag dan niet beschikbaar is. Het Rabobank Certificaat is een beleggingsproduct om op lange termijn vermogen op te bouwen. Daarnaast is het bij beleggen belangrijk om niet alle eieren in één mandje te stoppen, maar om risico’s te spreiden. Disclaimer Iedere lokale Rabobank en de andere onderdelen van de Rabobank
risico. De in deze publicatie opgenomen informatie is geen expliciete of impliciete beleggingsaanbeveling en kan op ieder moment zonder verdere aankondiging worden gewijzigd. Deze publicatie is geen prospectus of informatiememorandum. Beslissingen om te beleggen in Rabobank Certificaten moeten worden gebaseerd op de volledige beschrijving van voorwaarden en risico’s die van toepassing zijn op Rabobank Certificaten zoals opgenomen in het prospectus inzake ‘Admission to listing and trading on NYSE Euronext in Amsterdam of up to 237,961,365 Rabobank Certificates with a nominal amount of €25.00 each’ d.d. 17 december 2013 dat kosteloos verkrijgbaar is op www.rabobank.nl/certificaten, alsmede de meest recente informatie
RABOBANK.NL/
over de Rabobank Groep en de meest recente Nederlandse
CERTIFICATEN
staatsleningen. U dient zelf na te gaan of een belegging in Rabobank Certificaten in overeenstemming is met het voor u vastgestelde
Groep die als beleggingsonderneming zijn aan te merken, zijn als
doelrisicoprofiel. Rabobank Certificaten is een eigen product van de
zodanig geregistreerd bij de Autoriteit Financiële Markten te
Rabobank. Rabobank en/of de aan haar gelieerde instellingen vervullen
Amsterdam. De informatie in deze publicatie dient niet te worden
verschillende rollen bij het product Rabobank Certificaten. Hierdoor
opgevat als een aanbod en evenmin als een uitnodiging tot het doen van
3478
gebruikmaken van de informatie geschiedt dan ook geheel op eigen
een aanbod tot het kopen of verkopen van financiële instrumenten en is
kunnen belangenconflicten ontstaan tussen de Rabobank Groep en beleggers in Rabobank Certificaten.
ook niet bedoeld om enig recht of verplichting te creëren. Het
15
Oplossing Mail uw oplossing naar:
PUZZEL
communicatie@randmeren. rabobank.nl of lever deze in bij één van onze kantoren. Onder de goede oplossingen verloten we een taart. In de volgende Dichterbij maken we de winnaar bekend.
Vorige puzzel Winnares van de sudoku: L. Schipper uit Nijkerkerveen
ZWEEDS RAADSEL De omschrijvingen van de puzzelwoorden staan in de vakjes aangegeven. De pijl geeft aan waar u het woord moet invullen. De letters in de vakjes met de cijfers 1 tot en met 7 vormen samen de oplossing. Oplossing vorige (sudoku)puzzel: bovenrij 742918635, onderrij 217846593, kolom links 786519342, kolom rechts 592167483.
16 RANDMEREN
FACTS & FIGURES
Twijfelt u nog of u gaat verbouwen of verhuizen? Deze feiten en cijfers helpen u op weg bij het maken van een keuze.
3478
(BRONNEN: NVM, TIASNIMBAS BUSINESS SCHOOL, CBS, VERENIGING EIGEN HUIS) TEKST: JASPERIEN VAN WEERDT
159 DAGEN STOND DE GEMIDDELDE WONING IN NEDERLAND IN HET DERDE KWARTAAL VAN 2013 TE KOOP. /// VROUWEN SCHATTEN DE VERKOOPTIJD VAN HUN WONING LANGER IN DAN MANNEN. /// WONINGEN MET EEN ENERGIELABEL WORDEN GEMIDDELD 100 DAGEN EERDER VERKOCHT. /// DE MEEST ENERGIEZUINIGE WONINGEN (LABEL A OF B) LEVEREN BIJ VERKOOP 3,8% MEER OP DAN WONINGEN MET EEN LAGER ENERGIELABEL. /// VOOR WONINGONDERHOUD MOET U VOLGENS DE VERENIGING EIGEN HUIS REKENEN OP CIRCA 300 EURO PER MAAND. 17
EIGEN KRACHT
Het werd het woord van 2013: participatiesamenleving. Het bracht ook een discussie op gang. We worden minder afhankelijk van de overheid. Maar wat zijn de gevolgen daarvan? En voor wie? TEKST: HANS BOUMAN FOTO'S: STUDIO PING
EEN BEROEP OP EIGEN KRACHT
We regelen onze zaakjes zelf wel WWW.WEHELPEN.NL
18 RANDMEREN
W
e ontplooien steeds meer initiatieven zelf. Daardoor worden we minder afhankelijk van de overheid. Achterliggend ideaal van deze maatschappelijke trend is een streven naar een ecologisch én sociaal duurzame samenleving. Maar het is ook een reactie op veranderde maatschappelijke omstandigheden, zegt Bas Rüter, directeur Duurzaamheid van Rabobank Nederland. ‘Na de Tweede Wereldoorlog hebben wij in het Westen met veel inspanning een verzorgingsstaat opgebouwd. Daarnaast leefde er in onze samenleving een vijandbeeld richting het Oostblok. Die twee zaken hebben lange tijd een gevoel van saamhorigheid gestimuleerd, maar zijn nu achterhaald. We moeten op zoek naar een nieuwe definitie van zelfredzaamheid en duurzame ontwikkeling.’ In de samenleving van de toekomst hebben burgers zelf een grotere rol en stellen ze de
menselijke maat meer centraal. De rolopvattingen van burgers, bedrijven en overheid veranderen. Dat is niet slecht, meent Rüter. Burgers willen af van de doorgeslagen bureaucratie, anonimiteit, onpersoonlijkheid en inefficiëntie die onbedoeld bij de verzorgingsstaat zijn gaan horen. De staat moet er zijn voor wie hem nodig heeft, de rest doen we gewoon als groepen burgers gezamenlijk. Deze ontwikkeling staat wat Rüter betreft geheel los van de bezuinigingen die de overheid momenteel doorvoert. ‘Veel decentrale initiatieven zijn oprecht uit betrokkenheid geboren en uit de wens om zelf de regie te nemen over dat stuk van de maatschappij.’
NIEUWE COÖPERATIES Uitgaand van die eigen kracht ontstaan in ons land in hoog tempo coöperaties in uiteenlopende sectoren, opgericht door burgers en bedrijven en varierend van zorg tot duurzame energieopwekking. Sjoerd Kooiker, als wetenschappelijk
3478
medewerker verbonden aan het Sociaal Cultureel Planbureau, wijst op de invloed van technologische ontwikkelingen hierin. ‘Wat we zien is dat er een nieuwe economie van samen delen ontstaat waarin internet een grote rol speelt. Denk aan initiatieven als thuisafgehaald.nl, waar mensen maaltijden aanbieden, of Peerby om spullen te delen. En ook mijnmedicijn.nl om ervaringen met medicijnen uit te wisselen. Ook het ontstaan van zorgcoöperaties past in deze ontwikkeling.’
WE HELPEN De coöperatie WeHelpen is zo’n, door de Rabobank ondersteund, initiatief. De virtuele marktplaats WeHelpen.nl brengt informele hulpvraag en -aanbod bij elkaar en heeft als doelstelling dat elkaar helpen weer vanzelfsprekend wordt. Door lid te worden van dit gratis platform ontsluiten lokaal maatschappelijk betrokken organisaties, zoals gemeente, woningbouwverenigingen, zorgverleners, vrijwilligerscentrales en lokale
Rabobanken, een hulpinfrastructuur voor de gemeenschap waarin zij opereren. Huisartsen, zorginstellingen of buurtverenigingen kunnen het WeHelpen-platform inzetten bij het ondersteunen en concreet maken van onderlinge hulpverlening en nabuurschap. Wehelpen.nl kan ook heel goed gebruikt worden voor het organiseren van een (besloten) hulpnetwerk binnen familie of vriendenkring, bijvoorbeeld rondom de zorgverlening van een naaste. Pierre van Hedel van Rabobank Foudation: ‘Heel veel mensen blijken bereidwillig hun naasten te helpen. Er wordt momenteel zelfs meer hulp aangeboden dan gevraagd. Er is dus, ondanks alle kritiek op de participatiesamenleving, voldoende potentie voor meer burgerinitiatief.’
Zorg, energie, kinderopvang: we kunnen steeds meer zaken zelf regelen.
TIJD VOOR NIEUW REALISME Het ondersteunen van burgers die zelf initiatieven ontplooien sluit direct aan bij het gedachtegoed van de Rabobank. Precies 150 jaar geleden richtte de Duitse burgemeester Raiffeisen 19
(1818-1888) de eerste kredietcoöperatie op vanuit het idee dat zelfhulp een betere basis voor duurzame verbeteringen vormt dan charitatieve ondersteuning. Rüter: ‘De Rabobank steunt burgers in hun initiatiefkracht en ambitie. Dat kan variëren van het realiseren van een glasvezelnetwerk in het buitengebied van een stad of dorp tot de samenwerking van een groep zzp’ers die als collectief geloofwaardiger zijn voor grotere opdrachtgevers, of, zoals hiervoor omschreven, het aanbieden van een hulpinfrastructuur. Wij zijn de natuurlijke partner in bankenland om dit soort initiatieven te versterken.’ Dit soort burgerinitiatieven levert niet alleen duurzame producten op, vooral de vitaliteit van gemeenschappen komt weer naar boven. ‘We helpen mensen om zich duurzaam met elkaar te verbinden.’
OVERHEID ALS VANGNET Wat betekent dit voor de rol van de overheid? Volgens Rüter heeft die een wezenlijke vangnetfunc20 RANDMEREN
tie. Kooiker deelt dit oordeel, en wijst ook op mogelijke gevaren. ‘De individuele rechten van de verzorgingsstaat, bijvoorbeeld in de AWBZ, hebben plaatsgemaakt voor het compensatieprincipe. Gemeenten moeten mensen met “beperkingen” zo compenseren dat ze in staat worden gesteld om een huishouden draaiende te houden, zich te verplaatsen en andere mensen te ontmoeten.’ Nu de gemeenten op de terreinen zorg, werk en jeugd in 2015 veel meer taken krijgen en minder geld, twijfelen gemeenten aan de houdbaarheid van het compensatiebeginsel, zo constateert Kooiker. ‘Op dit moment weet niemand hoe deze transities gaan uitpakken en of afhankelijke mensen straks nog wel voldoende zorg kunnen krijgen. Voor een deel van deze mensen blijft hulp vanuit de overheid zeker noodzakelijk. Bovendien moeten gemeenten in de gaten houden dat mantelzorgers niet overbelast raken. Dat zal in de toekomst nog belangrijker worden dan het nu al is.’
Dankzij moderne technologie en internet kunnen we de regie meer in eigen hand nemen.
LEZERSONDERZOEK
RAPPORTCIJFER 7,0 VOOR DICHTERBIJ TEKST: ALETTA DEN HARTOG FOTO: RABOBANK
I
3478
n de voorgaande editie van Dichterbij riepen we u op om mee te doen aan een lezersonderzoek. In totaal gaven 473 leden (346 mannen, 127 vrouwen) gehoor aan deze oproep. De leeftijd van deze leden ligt hoog: meer dan 50% is 60 jaar of ouder; 23% is jonger dan 50 jaar. De uitkomsten van het onderzoek zijn daarmee vooral representatief voor lezers van Dichterbij in de leeftijdscategorie 50-plus. UITKOMSTEN Het effectieve bereik van Dichterbij (= het percentage lezers dat het magazine daadwerkelijk inziet) ligt rond de 90%. Het kwalitatieve bereik (= het percentage lezers dat tenminste één artikel leest) ligt rond de 95%. De gemiddelde leestijd van Dichterbij ligt rond de 20 minuten. 80% van de lezers stelt de ontvangst van Dichterbij op prijs; 57% voelt zich via Dichterbij meer betrokken bij de Rabobank. 47% noemt
deze betrokkenheid verder als belangrijkste reden om lid te zijn van de Rabobank. Wat de verschijningsvorm van Dichterbij betreft, geeft 70% van de lezers aan een voorkeur te hebben voor een papieren editie boven een online versie. Dichterbij wordt vooral gelezen om haar lokale inhoud. Regionale informatie en informatie over regionale ontwikkelingen ziet men als belangrijk onderdeel van Dichterbij. Men is van mening dat Dichterbij over het algemeen in deze informatiebehoefte voorziet. Een groot deel van de leden heeft het gevoel dat de bank ver van hen af staat, maar dat Dichterbij hen helpt om de bank beter te begrijpen. Onderwerpen die gemist worden in Dichterbij zijn voornamelijk: medewerkers en ledenraad. Verder wordt ook een stukje diepgang gemist. De redactie van Dichterbij gaat aan deze verbeterpunten werken, dank voor uw input! 21
Wat is mogelijk? Verken snel en makkelijk zelf uw besparingsmogelijkheden. Kijk op verbeteruwhuis.nl. Beantwoord zes vragen en zie hoe comfortabel en energiezuinig uw huis is. Ontdek hoe u uw woning comfortabeler en zuiniger kunt maken. Vind besparingen en kosten en kijk of u in aanmerking komt voor subsidies.
ENERGIEBESPARING
SPAREN OF INVESTEREN?
Maak uw huis zuinig
Investeren in een energiezuinige woning is goed voor het milieu én financieel interessant. Vaak levert het meer rendement op dan een spaarrekening. TEKST: JOS LEIJEN FOTO'S: IMD STUDIO, ISTOCK
3478
D
e energierekening maakt een fors deel uit van uw woonlasten. Vooral oudere woningen zijn vaak “lek”; veel warmte gaat verloren door kieren, slechte isolatie, enkel glas en verouderde installaties. Het goede nieuws is dat u zelf veel kunt (laten) doen om de energierekening omlaag te brengen. En veel maatregelen kosten minder dan ze opbrengen. Anke van Hal is hoogleraar Duurzame Bouw en Ontwikkeling bij de Nyenrode Business Universiteit. ‘Er zijn volop mogelijkheden om woningen te verbeteren’, zegt zij. ‘Wij hanteren altijd de trias energetica: drie stappen om het energieverbruik omlaag te brengen. De eerste stap is verbeteren van de isolatie, zodat het minder energie kost om de woning te verwarmen of te koelen. Daarna kijken we naar mogelijkheden om iets te doen met duurzame energie, zoals zonnepanelen of een zonneboiler. Tot 23
slot kun je installaties verbeteren of vervangen, zoals een hr-ketel of lagetemperatuurverwarming.’
‘Veel energiebesparende maatregelen leveren meer geld op dan dat ze kosten'
24 RANDMEREN
DUBBEL DUURZAAM Welke maatregelen het meest effectief zijn, verschilt per woning. De website meermetminder.nl geeft een indicatie van besparingen die haalbaar zijn. Zo scheelt een geïsoleerd dak al snel 780 m3 gas. Bij een gemiddelde gasprijs van 65 cent per m3 bespaart u dan 507 euro per jaar. U kunt hierbij overwegen duurzaam isolatiemateriaal te gebruiken, zoals vlas. Dan bent u dubbel duurzaam bezig. Andere manieren om uw woning te isoleren zijn gevel- en spouwmuurisolatie, het isoleren van de vloer en het plaatsen van dubbel glas. Met extra isolerend hr++-glas kunt u per jaar honderden euro’s op energie besparen. LET THE SUN SHINE Is uw woning goed geïsoleerd, dan kunt u overwegen uw eigen energie op te wekken. Zonne-energie is hierbij de meest voor de hand liggende optie, aldus Hans van den Boom, sectormanager Duurzame Energie bij de Rabobank. ‘De kostprijs van de panelen is fors gedaald. Omdat je mag salderen met je eigen stroomverbruik is het ook zonder subsidie gewoon goed voor je portemonnee. Per kWh zonnestroom bespaart een particulier gemiddeld 22 cent. Je verdient je investering binnen tien jaar terug en de panelen gaan meer dan twintig jaar mee.’ Zonne-energie krijgt naar verwachting een extra impuls voor collectieve initiatieven door het Energieakkoord Duurzame Ontwikkeling, dat in augustus is getekend. Voor overtollige stroom die u opwekt en teruglevert aan het energienet, ontvangt u een vergoeding van uw energiebedrijf, maar u betaalt hierover ook energiebelasting. Die belasting gaat omlaag van 11,6 cent naar 4,1 cent per kWh. Deelnemers binnen een zogeheten postcoderoos kunnen samen investeren in zonnepanelen die zij bijvoorbeeld op een sporthal leggen. Van den Boom: ‘Hoe interessant dit uiteindelijk wordt, hangt af van de administratieve en technische
SPAREN OF BESPAREN?
3478
vereisten. Het mag niet te ingewikkeld worden, dan haken mensen af.’
STROOMVERDELER Van den Boom is enthousiast over de slimme stroomverdeler Herman, ontwikkeld door Christiaan Brester van LENS in Amsterdam. Herman verdeelt zonnestroom van een gedeeld dak over de elektriciteitsmeters van individuele bewoners. Het probleem van de energiebelasting is hiermee van de baan: huishoudens hoeven over zonnestroomproductie geen belasting te betalen zolang ze op jaarbasis minder produceren dan ze zelf verbruiken. Brester kreeg voor zijn vinding de Herman Wijffels Innovatieprijs 2013. ‘Herman verdeelt de stroom van een groot veld zonnepanelen, bijvoorbeeld op het dak van een appartementengebouw, over individuele aansluitingen’, legt Brester uit. ‘Dat heeft diverse voordelen. Je betaalt alleen voor de stroom die je zelf verbruikt. Het overschot lever je aan het net en de opbrengsten verdeel je. Bovendien
kun je sturen waar de stoom heengaat. Als bewoners niet willen meedoen, kan dat. En als ze niet betalen, kun je de toevoer afsluiten.’ Het winnen van de Herman Wijffels Innovatieprijs heeft LENS in een stroomversnelling gebracht. ‘We hebben verschillende overeenkomsten gesloten met woningcorporaties en verenigingen van eigenaren. De prijs van 50.000 euro kunnen we goed gebruiken om Herman verder te verbeteren.’
Wat levert meer op? Een spaarrekening of investeren in energiebesparing? De Standaard Rekenmethode Rendementen van Milieu Centraal geeft u antwoord. Het rendement van bijvoorbeeld dakisolatie is volgens deze methode vergelijkbaar met een rente van 9 procent op een spaarrekening. Laat voor een specifiek advies voor uw woning een Maatwerkadvies energiebesparing opstellen. Kies altijd een adviseur met een zogeheten Beoordelingsrichtlijn (BRL) 9500-02certificaat.
ENERGIEBESPAARFONDS Investeren in duurzaamheid kost geld, maar levert ook geld op (zie kader). Veel ingrepen hebben een beter rendement dan een spaarrekening. U kunt ook geld lenen om uw woning energiezuiniger te maken. De Rabobank heeft samen met de ASN Bank bijgedragen aan het Nationaal Energiebespaarfonds van het Rijk. U kunt bij dit fonds tegen aantrekkelijke voorwaarden leningen afsluiten van 2.500 tot 25.000 euro om uw huis te verbeteren. 25
3478
INTERVIEW
Zakenvrouw Annemarie van Gaal (51) geeft in haar boeken, columns en in het televisieprogramma Een dubbeltje op zijn kant handvatten voor een financieel stabiel leven. Hoe bereik je die rust, regelmaat en reinheid in je financiële huishouding? TEKST: SUUS RUIS FOTO'S: MARK KOHN
ANNEMARIE VAN GAAL OVER DE DRIE FINANCIËLE R-EN:
‘Er valt altijd wel iets te besparen’ MEER WETEN? HTTP://RABO.NL/955ZS
W
at is de belangrijkste tip die je kunt geven aan mensen die meer geld tot hun beschikking willen hebben? ‘Extra geld kun je op twee manieren krijgen: er moet ofwel meer binnenkomen, of je moet minder uitgeven. Om meer inkomsten te genereren, zou je meer uren kunnen gaan werken. Of als je in de stad woont, kun je overwegen om een kamer te verhuren. Check ook goed bij de Belastingdienst of je wellicht recht hebt op toeslagen. Geld besparen is echt in alle gevallen mogelijk. Mensen zeggen vaak dat ze écht nergens meer op kunnen besparen, maar ik vind altijd wel iets.’
3478
In welke hoek bijvoorbeeld? ‘Er is vaak nog te besparen op zaken als zorgverzekering, energie en auto. Er zijn tegenwoordig veel sites waarop je kosten van de diverse leveranciers kunt vergelijken. Kijk ook kritisch naar je abonnementen; is die sport28 RANDMEREN
school of televisiegids echt nodig? Veel abonnementen zijn vandaag de dag maandelijks opzegbaar. En als je het zelf zwaar hebt, kun je de automatische incasso’s van goede doelen beter stopzetten, in ieder geval tot je er zelf weer bovenop bent.’ Wat is de beste manier om orde te scheppen in je financiën? ‘Allereerst moet je de balans opmaken. Dus in kaart brengen wat er maandelijks binnenkomt, maar ook heel precies en volledig al je kosten opschrijven. Hierin moet je eerlijk zijn, en werkelijk álles meenemen. Maak ook een schuldenoverzicht van alle schulden, leningen of betalingsregelingen die je hebt. Schrijf achter elke schuld wat de looptijd is. Als je alles voor jezelf op een rijtje hebt, ga je een kasboek bijhouden, waarin je alles wat je uitgeeft, noteert. Zo krijg je een goed beeld van waar je geld precies naartoe gaat en kun je kijken waar je nog op kunt besparen.’
Budgetcoach
3478
Het kan gebeuren dat het financieel even minder gaat, waardoor u uw vaste lasten tijdelijk niet meer kunt betalen. Het is belangrijk dat u dan zo snel mogelijk contact op neemt met uw Rabobank. Wij kunnen eventueel een budgetcoach voor u inschakelen, die kijkt naar uw financiële situatie. Vervolgens gaat u samen op zoek naar een oplossing voor uw betalingsproblemen.
29
FINANCIËLE ZELFREDZAAMHEID Rabobank Foundation investeert in Nederland in projecten die mensen de kans geven om financieel zelfredzaam te worden. Binnen het thema educatie & financiën is Rabobank Foundation een partnerschap aangegaan met Humanitas en het Nibud voor het programma Thuisadministratie. Doel hiervan is om vrijwilligers te werven en op te leiden die mensen kunnen ondersteunen in het aanleren van gezond financieel gedrag en het wegwerken van achterstanden.
Veel mensen maken zich zorgen of zij later voldoende pensioen hebben. Hoe kun je ervoor zorgen dat je ook na je pensionering voldoende geld hebt? ‘Het allerbelangrijkste wat ik hierin kan adviseren is dat je, als het enigszins mogelijk is, de hypotheek van je koopwoning hebt afgelost tegen de tijd dat je stopt met werken. Stel: je pensioen valt tegen. Dan scheelt het al ontzettend als je geen woonlasten meer hebt. Mocht je dan nog niet kunnen rondkomen, is er altijd de mogelijkheid om je huis te verkopen en goedkoper te gaan wonen. Je zou het vrijgekomen geld dan bijvoorbeeld om kunnen zetten in een lijfrente of zet het op een goede spaarrekening. Zo kun je toch een onbezorgde oude dag hebben.’ Hoe belangrijk is het om leningen af te lossen? ‘Heel belangrijk, dat kan ik niet vaak genoeg zeggen. Postorderkredieten en zogenaamde flitskredieten zijn dure leningen met hoge rentes. Los die zo snel mogelijk af. Voor persoonlijke kredieten en bijvoorbeeld leningen voor een studieschuld, geldt eigenlijk hetzelfde. Ik raad aan om door te gaan met die maandelijkse betalingen als de betreffende lening is afgelost, maar dan aan jezelf. Je bent nu toch al gewend om dit geld over te maken. Stort het bedrag vanaf dat moment op een spaarrekening,
‘Ik adviseer elk huishouden om twee bankrekeningen te gebruiken. Eén salarisrekening voor de vaste lasten en een andere voor overige uitgaven’
30 RANDMEREN
‘Het woord schuld impliceert dat het verwijtbaar is als je het financieel moeilijk hebt. Doordat het onderwerp zo beladen is, komen mensen vaak te laat in actie.’
zo heb je later een appeltje voor de dorst.’ En hoe voorkom je dat je aan het einde van je geld nog een stuk maand overhoudt? ‘Uiteraard kun je dit voorkomen door te zorgen dat je bespaart, of meer geld binnen- brengt, maar vooral ook door te zorgen dat je overzicht hebt. Ik adviseer elk huishouden om sowieso twee bankrekeningen te gebruiken. Eén waar het salaris op wordt gestort; van deze rekening laat je alle vaste lasten afschrijven. Op een tweede rekening stort je maandelijks geld dat je gebruikt voor boodschappen, benzine en allerlei kleine uitgaven. Als je het moeilijk vindt om deze uitgaven over een maand te spreiden, kun je ook per week geld op deze pinpasrekening storten. Of geld pinnen en het contant in je portemonnee doen. Maar op is op!’ Veel mensen kennen vroeg of laat een periode waarin het financieel even minder gaat. Waarom is het nog steeds zo’n taboe om daarover te praten? Of om hulp te vragen? ‘Dat zit in onze cultuur. Nederland is het enige land waar het woord “schuld” twee betekenissen heeft. Het woord impliceert dat het verwijtbaar is als je het financieel moeilijk hebt. Doordat het onderwerp zo beladen is, komen mensen vaak veel te laat in actie. Maar er is genoeg aan te doen.’
SPECIAAL VOOR U
3478
BIJZONDERE FILM OVER KANKER
Kankerlijers is een ontroerende en indrukwekkende jongerenfilm over vechten voor het leven en onvoorwaardelijke vriendschap (releasedatum: 12 februari 2014). LEDENAANBIEDING Dankzij de samenwerking van onze relatie, filmproducent BosBros, met distributeur Entertainment One en bioscoop JT Amersfoort kunt u als lid van Rabobank Randmeren gebruik maken van een bijzondere aanbieding. Tegen inlevering van dit artikel ontvangt u twee gratis kaartjes voor de film 'Kankerlijers' op zaterdag 8 maart 2014 om 11.00 uur in JT Amersfoort (tegen betaling kunt u meer kaarten reserveren; op=op).
KANKERLIJERS.NL/
Reserveringen uitsluitend online via: kankerlijers.nl/rabobankrandmeren 31
SPAREN
Veel mensen hebben meer geld op hun dagelijks opvraagbare spaarrekening staan dan nodig is voor de noodzakelijke buffer. Terwijl de rente historisch laag is. Hoe kunt u slimmer sparen? TEKST: ROB SCHOEMAKER FOTO'S: ISTOCK, SHUTTERSTOCK
Wat doe ik met m’n spaargeld? schommelingen op de beurs kan beter niet beleggen. Voelt u er wel voor, maar weet u niet hoe of wat, vraag dan eens een adviesgesprek aan.
WWW.RABOBANK.NL /SPAREN
A
ls de verwarmingsketel het begeeft, moet er natuurlijk geld achter de hand zijn om onmiddellijk in te grijpen: de buffer van alledag. Volgens het Nibud is die voor een alleenstaande zo’n 5.000 euro, voor een gezin tussen de 7.500 en de 10.000 euro. Heel wat mensen hebben echter veel meer op hun dagelijks opvraagbare rekening staan. De rente die zij daarover vangen is erg laag en kan amper de inflatie bijbenen. Boven een bepaald bedrag moeten zij bovendien vermogensrendementsheffing betalen. Bij veel mensen speelt in hun achterhoofd dat ze er iets aan moeten doen, maar wat? Er zijn wel degelijk alternatieven om meer uit dat “overtollige” spaargeld te halen.
BELEGGEN Beleggen kan in talloze vormen en met uiteenlopende risicoprofielen. Niet iedereen wil dit of is er geschikt voor. Vuistregel is dat u er zich prettig bij moet voelen. Wie elke nacht wakker ligt van de 32 RANDMEREN
ZET UW GELD TIJDELIJK VAST Spaart u voor een specifiek doel? Een grote uitgave, zoals een boot, of wilt u iets wegzetten voor de studie van de (klein)kinderen? Met Rabo DoelSparen bepaalt u zelf het spaarritme. Voor iedere inleg wordt een eigen, vaste rente met u afgesproken die kan oplopen tot maximaal 4 procent. Rabo DoelSparen kan voor minimaal 1 jaar en maximaal 20 jaar. SPAREN VOOR PENSIOEN Banen voor het leven worden steeds zeldzamer. Het is daarom heel verstandig om voor uw oudedagsvoorziening niet uitsluitend op de uitkering van een pensioenfonds te vertrouwen. Banksparen is een spaarvorm waarbij u op een geblokkeerde rekening met belastingvoordeel spaart voor een inkomensaanvulling na uw pensioen of ontslag. NIET SPAREN MAAR AFLOSSEN U kunt overtollig spaargeld natuurlijk ook gebruiken om uw maandlasten te verlagen. Bijvoorbeeld door eventuele schulden af te betalen of door extra aflossingen te doen op uw hypotheek. Op rabobank.nl/slimmersparen vindt u deze en andere voorbeelden. Er is meer mogelijk dan u denkt.
3478
Er is meer mogelijk met uw geld dan u denkt
33
BANK & LID
ADVISEUR BENTHE VAN DER KNAAP (25)
‘Zelf Regelen biedt service en gemak' TEKST: ALETTA DEN HARTOG FOTO'S: ALETTA DEN HARTOG
B Zelf maakt Benthe gebruik van de Rabo Bankieren app om de saldi van haar betaalen spaarrekening te checken en te betalen. Haar bankoverzichten haalt ze uit de berichteninbox van internetbankieren.
34 RANDMEREN
enthe van der Knaap is werkzaam als Verkoop en Serviceadviseur op het KlantenContactCentrum van Rabobank Randmeren. In haar dagelijkse werk merkt zij dat klanten zeer positief en verrast reageren als ze worden doorverwezen naar internet. 'Echter, nog lang niet al onze klanten weten wat zij allemaal zelf via onze website kunnen regelen. Of ze zijn nog onervaren. Maar wanneer ik ze vertel, dat ze bijvoorbeeld zelf een reisverzekering of een nieuwe pas via de website kunnen aanvragen, dan reageren ze enthousiast en zien over het algemeen gelijk de voordelen en het gemak. Zelf Regelen bij de Rabobank vind ik persoonlijk een mooie en veilige aanvulling op onze dienstverlening. Zelf doe ik mijn administratie ook niet binnen kantoortijden, maar vooral ’s avonds of in het weekend. Desondanks ben ik wel van mening, dat we als Rabobank onze dienstverlening aan mensen die niet of minder kundig zijn met de computer en/of internet vooral niet uit het oog mogen verliezen. Een wereld zonder internet en mobiele telefoon is wat mij betreft niet meer weg te denken uit de samenleving. Maar de voortschrijdende virtualisering kent ook een keerzijde. Want wanneer je alles vanuit huis regelt, kom je automatisch minder vaak persoonlijk met elkaar in contact. En dat is en blijft een belangrijk bindmiddel met onze klanten.'
LEDENRAADSLID EGHARD KOUWENHOVEN (65)
'Ook zorgen voor klanten die niet online kunnen'
3478
J
e moet met je tijd meegaan, vindt Eghard Kouwenhoven. 'Vrijwel iedereen beschikt tegenwoordig over een computer en internet. Maar niet iedereen wil of kan in de ontwikkelingen meekomen. Ik zie het als plicht van de bank om te zorgen voor een goed vangnet voor deze mensen. Dat is één van de redenen waarom ik zitting heb genomen in de ledenraad van Rabobank Randmeren. Op het gebied van Zelf Regelen ben ik persoonlijk nog onervaren. Natuurlijk regel ik al meerdere jaren mijn bankzaken via internetbankieren. Maar er is veel meer mogelijk. Dat ik bijvoorbeeld zelf een nieuwe pas via de website kon aanvragen, wist ik nog niet. Ik vind het dan ook een goede zaak, dat de bank haar klanten actief op de online mogelijkheden wijst. Zelf ga ik het de eerstvolgende keer ook proberen. Het is handig wanneer je voor dit soort zaken de deur niet meer uit hoeft. Als gevolg van de virtuele ontwikkelingen komt de bank overigens wel wat meer op afstand te staan. Maar dat hoeft geen belemmering te zijn. Zelf ervaar ik de contacten tijdens afspraken altijd als zeer prettig en de ontvangst als gastvrij. En zo hoort het ook te zijn. De persoonlijke benadering door de Rabobank beperkt zich niet tot plaatselijke vertegenwoordiging via kantoren en adviseurs, maar kan ook vorm krijgen via een aansprekende en uitnodigende website.'
Eghard Kouwenhoven
ZELF REGELEN
woont in Nijkerk. Als
Ontdek wat u allemaal zelf online kunt regelen bij de Rabobank. Vraag naar de speciale flyer bij één van de kantoren van Rabobank Randmeren of bezoek de website en klik op 'Ontdek wat u zelf kunt regelen'.
ledenraadslid van Rabobank Randmeren behartigt hij de belangen van leden in de kieskring Retail Particulieren. Eghard is tot 2010 werkzaam geweest als groepsleerkracht in het openbaar onderwijs in
rabobank.nl/randmeren
Amersfoort. Van maart 2010 tot maart 2014 had hij zitting als raadslid voor PROgressief 21 in Nijkerk.
35
VOOR U
Deze ledenaanbiedingen worden u aangeboden door relaties van Rabobank Randmeren. Ze zijn geldig tot en met 31 mei 2014, tenzij anders vermeld.
PETRA BERG EN JAN VAYNE
CLOSER THAN EVER IN STROUD PUTTEN Datum: 8 mei 2014 Aanvang: 20.15 uur Toegangsprijs voor leden: € 42,00 voor twee personen, inclusief twee pauzedrankjes. De ledenprijs geldt tegen inlevering van dit artikel bij de theaterkassa; niet voor reeds betaalde of gereserveerde kaarten.
intiem concert waarin persoonlijke verhalen de muziekstukken inleiden en de beleving ervan versterken. Op eigenzinnige, humoristische en soms ontroerende wijze brengen Petra en Jan herkenbaar repertoire uit verschillende genres. Foto: Nico Kroon. Informatie: ccputten.nl
'Closer than ever' is een
HANS VISSER & IRENA FILIPPOVA
TOPHITS VAN ENGELSE BODEM
HERMITAGE CONCERT IN DE DIALOOG ERMELO
BEST OF BRITAIN II IN THEATER HARDERWIJK
3478
Datum: 4 april 2014 Aanvang: 20.15 uur Toegangsprijs: € 17,50 p.p., inclusief pauzedrankje. Ledenkorting: € 2,50 p.p. maximaal 4 personen. 36 RANDMEREN
De ledenkorting geldt tegen inlevering van dit artikel bij de theaterkassa; niet voor reeds betaalde of gereserveerde kaarten.
Datum: 28 maart 2014 Aanvang: 20.15 uur
Informatie: theaterdialoogermelo.nl
Stem op de playlist via: thebestofbritain.nl.
Toegangsprijs voor leden: € 19,50 p.p.
RESERVEREN Bellen: 0341-428899 o.v.v. Dichterbij; woensdag t/m vrijdag van 13 tot 15 uur. Online: theaterharderwijk.nl; prijssoort Raboleden, actiecode Rabo2803.
PREVENTIEWINKEL.NL
EXCLUSIEF VOOR INTERPOLISKLANTEN Het aantal kentekenplaten dat van auto’s wordt gestolen neemt enorm toe. Om de kans op diefstal te verminderen, biedt Interpolis haar klanten met een autoverzekering samen met partner
WIELERVERENIGING ERMELO
ARKE.NL/RABOBANK
FIETSEN OP DE VELUWE: RABO DIDA TOCHTEN
DICHTERBIJVOORDEEL BIJ ARKE REIZEN
Elke dinsdagavond in juni en juli 2014 kunt u weer deelnemen aan de Rabo DiDa Tochten van Wielervereniging Ermelo. Start- en finishlocatie voor alle avonden is: Camping de Haeghehorst, Fazantlaan 4 in Ermelo. Starttijd: tussen 18.00 en 19.00 uur.
3478
Autotaalglas - een gratis dienst: het vastzetten van kentekenplaten met speciale rvs-schroeven. Meer weten of aanvragen? Kijk op preventiewinkel.nl en zoek op ‘kentekenplaten’.
Deelnamekosten: € 2,00 per avond of € 10,00 voor de aanschaf van een seizoenboekje. Hiermee kunt u alle avonden in 2014 deelnemen.
Tegen inlevering van dit artikel ontvangt u € 2,00 korting op de eerste Rabo DiDa Tocht op 3 juni 2014 of € 3,00 korting op de aanschaf van een seizoenboekje.
Dankzij de samenwerking tussen Arke Reizen en de Rabobank profiteert u als lid van exclusieve Arke reisaanbiedingen met ledenvoordeel. U kunt kiezen uit een keur van speciaal geselecteerde
reizen. Wat denkt u bijvoorbeeld van een 3-daags wandelarrangement in Groningen? U bekijkt en reserveert de aanbiedingen via arke.nl/rabobank.
Vragen? Bel met Harrie van Ooijen: 0341-554793 of mail naar: didacommissie@ vwv-ermelo.nl. N.B.: Deze aanbieding is uitsluitend geldig op 3 juni 2014. 37
PUTTEN-ERMELO-H'WIJK
Samenspel Kalender 3 2014
Twee fietstochten (Putten, Ermelo en Harderwijk) 1: dinsdag 17 juni 2: donderdag 4 september
Inschrijven 1: woensdag 7 mei van 9.30 uur tot 11.00 uur 2: woensdag 23 juli van 9.30 uur tot 11.00 uur Eigen bijdrage € 5,00 p.p. per tocht
Ook in 2014 kunt u zich weer inschrijven voor één of meer activiteiten van de Commissie Samenspel van Rabobank Randmeren. TEKST: COMMISSIE SAMENSPEL
1 2
Zaanse schans (dagtocht) Harderwijk: dinsdag 13 mei Putten: donderdag 15 mei Ermelo: dinsdag 20 mei
Inschrijven Woensdag 2 april van 9.30 uur tot 11.00 uur Eigen bijdrage € 38,00 p.p. Delft (dagtocht) Ermelo: donderdag 18 september Putten: dinsdag 23 september Harderwijk : donderdag 25 september
3478
Inschrijven Woensdag 6 augustus van 9.30 uur tot 11.00 uur Eigen bijdrage € 40,00 p.p.
38 RANDMEREN
4
Inschrijvingsvoorwaarden Voor inschrijving kunt u uitsluitend op de genoemde inschrijvingsdata en -tijden terecht bij een inschrijvingsadres in uw eigen woonplaats. Telefonische inschrijving is niet mogelijk. Inschrijvingsadressen Ermelo: IJsbaanweg 45 (SWO) Putten: Harderwijkerstraat 19 (SWP) Harderwijk: Albert Verweyplein 30 (De Aanleg) Overige voorwaarden - Maximaal 2 kaarten per activiteit per persoon - Contante betaling bij inschrijving Tot slot De dagtochten zijn niet geschikt voor mensen die slecht ter been zijn of die een rollator gebruiken. Dit in verband met de afstand van de wandelingen die onderdeel uitmaken van het programma.
COLUMN
HAN DIEPERINK Chief Investment Officer bij Rabobank Nederland Private Banking
Doe-het-zelf beleggen: vijf principes
D
e meeste mensen denken dat beleggen complex is. Het tegendeel is echter waar. Meer complexiteit leidt vaak tot minder rendement. Met behulp van een aantal basisprincipes zijn goede resultaten te behalen. Het belangrijkste principe is het laag houden van de kosten. Uitgaande van een bruto jaarrendement van vijf procent zorgen één procent lagere kosten over een periode van 30 jaar voor een besparing die hoger is dan de oorspronkelijke inleg. Lagere kosten zijn tegenwoordig eenvoudig te realiseren met indexbeleggingen. Het tweede principe is dat beleggers zich niet moeten baseren op rendementen uit het recente verleden. Ook professionele beleggers maken maar al te vaak de fout fondsen te kiezen die het in het de afgelopen jaren goed hebben gedaan. Het derde principe is spreiding. Spreiding over verschillende beleggingscategorieën zoals aandelen en obligaties. Ook tussentijds! Er zijn
3478
'Veel mensen denken dat beleggen complex is, het tegendeel is waar'
twee momenten waarop beleggers bovengemiddeld geïnteresseerd zijn in hun portefeuille: als de markt omhoog spuit en wanneer die door het putje gaat. Dat zijn precies de momenten waarop diezelfde beleggers, geleid door emoties, de grootste fouten maken. Vaak is dat impulsief gedrag of juist ontkennend gedrag. In het eerste geval handelen beleggers ondoordacht, in het tweede geval wordt er niet gehandeld waar dat wel zou moeten gebeuren. Dat brengt ons bij het vierde principe: herbalanceren. Wanneer een bepaalde beleggingscategorie het enige tijd goed heeft gedaan dan is het gewicht van die categorie in de portefeuille opgelopen. Het is dan verstandig om dit terug te brengen naar het oorspronkelijke gewicht. Zo blijft de portefeuille in balans. Herbalancerende beleggers handelen contrair: ze verkopen duur en kopen goedkoop. Het vijfde principe is tijd. Met beleggen is een hoger rendement te behalen dan met sparen. Het nemen van risico wordt beloond. Risico wordt vaak gedefinieerd als het fluctueren van de koersen. Maar voor beleggers met een lange horizon is dat geen risico maar een kans, mits er wordt vastgehouden aan bovenstaande principes.
39
waar en wanneer het u uitkomt.
Ontdek de mogelijkheden van Zelf Regelen Wat kunt u online zelf regelen? En hoe kunt u dit regelen? Ontdek het in de speciale flyer die verkrijgbaar is bij onze kantoren. Of kijk op de website:
rabobank.nl/randmeren Samen sterker
3478
Direct zelf uw bankzaken regelen
