Diabetes. & diabetes TOPSPORT. Broodnodig? Begeleiding Nieuwe Medicatie KEVIN DE MESMAEKER DOSSIER. GRATIS NAJAAR 14 JAARGANG 10 n 29 VOEDING

NAJAAR ‘14 JAARGANG 10

n°29

gezondheidsmagazine

GRATIS

VOEDING

Broodnodig? KEVIN DE MESMAEKER

TOPSPORT

& diabetes

Diabetes DOSSIER

Begeleiding Nieuwe Medicatie

INHOUD 3 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Voorwoord 4 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Nieuwe website 5 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Lezersvraag 5 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Blog 6 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Interview: Kevin De Mesmaeker 8 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Wat is... ? 8 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Vitaminen van A tot Z: vitamine D 11 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Gevoelige tanden 12 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Voeding: brood 13 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Visolie 14 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Dossier: diabetes bij kinderen 21 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Bewegen: wandel je gezond 23 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Verzorging: schimmelnagels 25 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Begeleiding nieuwe medicatie 26 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Apotheker in de kijker

27 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Feiten en fabels 27 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Het elektronisch voorschrift 28 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Luizen

colofon

30 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Wedstrijd

Verantwoordelijke uitgever: Roel Cleenders • Redactiecoördinator: Sandra Monard • Redactie: Igor Van Mullem Verschijnt om de 2 maanden • Oplage: 24.500 exemplaren • Surplusmagazine wordt verspreid bij de Surpluspartners in Vlaanderen. Overname van teksten en illustraties is enkel toegelaten na schriftelijke toestemming van de redactie en met vermelding van herkomst.De redactie staat in voor de betrouwbaarheid van de opgenomen informatie waarvoor ze echter niet aansprakelijk kan worden gesteld.

Surplusmagazine is een gemeenschappelijke publicatie van de coöperatieve CM-apotheken. www.surplusgezondheid.be

Apotheken De Volksmacht

Apotheek In Het Zwaard

Apotheek Vivantia Leuven

De Lindeboom Apotheek

Medico-Sociale Initiatieven

Ellermanstraat 74,

Prins-Bisschopssingel 75,

K. Leopold I-straat 34,

Ellermanstraat 74,

Roeselare-Tielt

2060 Antwerpen

3500 Hasselt

3000 Leuven

2060 Antwerpen

Beversesteenweg 35,

Tel. 03 206 82 28

Tel. 011 28 05 05

Tel. 016 31 44 60

Tel. 03 206 82 28

8800 Roeselare

[email protected]

[email protected]

[email protected]

[email protected]

Tel. 051 26 53 00 [email protected]

2 - Surplusmagazine Najaar 2014

Voorwoord

The sky is no longer the limit. Neen, dit is geen vervolg op de tv-reeks over succesvolle landgenoten. Het is de slogan waarmee het Amerikaanse bedrijf Google uitpakt om ons duidelijk te maken dat we ons moeten voorbereiden op een wereld zonder grenzen. De hoogtechnologische ontwikkelingen op het vlak van gezondheidszorg zullen ons leven de volgende decennia ingrijpend veranderen.

O

ver enkele jaren kan je je vanop afstand en via een robot door de beste chirurg ter wereld laten opereren. Ons DNA zal geen geheimen meer hebben en we zullen perfect kunnen voorspellen welke ziektes ons te wachten staan. En wat dacht je van een smartphone die je adem analyseert terwijl je belt en zo controleert of je kanker hebt? Angstaanjagend? Nu reeds bestaan er polsbandjes die je volledige doen en laten registeren. Je slaapritme, het aantal uren diepe slaap, het aantal stappen dat je zet en de calorieën die je daarbij verbrandt,… Vervolgens vertelt een app op je smartphone wanneer je best naar bed gaat of beveelt eventueel een avondwandelingetje aan. Gezond leven wordt een doel op zich. Niet enkel om ziektes en aftakeling te vermijden maar ook om ons lichaam optimaal te laten functioneren. We streven naar perfectie. We willen een goede relatie, een mooi huis, een schitterende carrière, schatten van kinderen … en het perfecte lichaam. Gezond leven wordt meetbaar en dus kunnen we met elkaar in competitie gaan. Of we door te meten ook effectief gezonder zullen leven, is nog maar de vraag. Dit veronderstelt immers dat je kritisch leert omgaan met deze nieuwe technologieën, de meetresultaten correct interpreteert en vervolgens de juiste keuzes maakt. Gezondheid gaat immers niet enkel om cijfers en statistieken. Daarom zal steeds de deskundigheid van de arts en apotheker noodzakelijk blijven om alle informatie correct te analyseren.

dt Ann Ve Leinrrdeyboom Apotheek

aD ur Farm e t c e ir D

Surplusmagazine Najaar 2014 - 3

W E E B W site U E I N Met enige trots stellen we je onze nieuwe website voor. Meteen valt de heldere en toegankelijke stijl op. Binnen enkele muisklikken vind je de apotheek in jouw buurt, alle info over geneesmiddelen en de belangrijkste nieuwtjes. Er is ook een blog met interessante artikels en up-to-date gezondheidsweetjes. Maar dat is niet alles: ook de reservatiemodule werd volledig vernieuwd waardoor je nu snel en eenvoudig producten kan reserveren in jouw apotheek. Net zoals in de apotheek, heten we je ook tijdens jouw virtueel bezoek van harte welkom.

www.surplusgezondheid.be


LeZERS

vraag

IS LEIDINGWATER

VEILIG?

De meningen lopen nogal uiteen. Sommige mensen vinden het ronduit ongezond terwijl anderen het juist aanraden. Hoe zit dat nu precies?

Beste Leidingwater is het meest en best gecontroleerde voedingsproduct. De drinkwaterbedrijven en onafhankelijke laboratoria controleren je drinkwater op meer dan 60 kwaliteitseisen. Uiteraard mogen er geen micro-organismen in het water zitten maar het moet ook kleurloos, geurloos en lekker van smaak zijn. Door de nieuwe technieken kunnen ze steeds snellere en nauwkeurigere analyses maken van zowel de kwaliteit van de grondstof (ruw water uit grond- of uit oppervlaktewater) als die van het eindproduct dat bij jou uit de kraan komt. De samenstelling van het drinkwater kan per regio verschillen, omdat het afhankelijk is van de herkomst en samenstelling van het water bij productie. Leidingwater is perfect drinkbaar waardoor er geen extra filtersystemen nodig zijn. Zowel flessenwater als leidingwater bevatten essentiële mineralen die een gevarieerde voeding aanvullen, zoals calcium en magnesium. Flessenwater biedt niet noodzakelijk voordelen wat betreft de aanwezigheid van nuttige voedingsstoffen en is geen synoniem voor betere nutritionele kwaliteit. Het gebruik van lood voor waterleidingen is al lang stopgezet maar in sommige oudere huizen of publieke gebouwen kunnen wel nog loden leidingen in de binnen-installatie aanwezig zijn. Ze komen alsmaar minder voor maar vervang ze indien mogelijk want lood is een ongewenste stof in drinkwater. Als je toch twijfels hebt over de kwaliteit van je drinkwater kun je steeds contact opnemen met het drinkwaterbedrijf dat dan stalen komt nemen.

Leidingwater is een veilig, goedkoop, ecologisch en gemakkelijk beschikbaar ie: s u l c n o C alternatief voor flessenwater. Heb je ook een vraag omtrent gezondheid? Surf dan naar onze nieuwe website www.surplusgezondheid.be en vul er het contactformulier in. En wie weet behandelen we jouw vraag in het volgende nummer.

MUILEZEL OF BUIDELDIER Terwijl buiten de natuur zijn krachten botviert en ons trakteert op noodweer met gigantische hagelstenen, ervaren wij in de Mechelse materniteit het meest aangrijpende en wonderbaarlijke aspect van die natuur. Anna, onze vierde telg, begint haar boeiende leven na een ongeplande waterbevalling. Haar eerste beschermengel zet ze meteen als joker in. De navelstreng zit maar liefst drie keer rond haar hals gewikkeld. Na een kleine week worden we uit de materniteit ontslagen als “beste leerling van de klas”. Bij een vierde baby bevind je je immers meteen in de comfortzone zodat je elke seconde benut om intens te genieten van de warmte, de geur en het geluid van dat kleine, pure en gelukzalige stukje onbevangen onschuld. Vanaf dan gaat de drukte in crescendo. Nog twee weken school voor de grote vakantie begint. Dan wordt het alle dagen feest met vier ‘kids’ in huis. Net zoals in een roedel herstelt Anna’s komst de hiërarchie en gewoontes in ons huis. Rikki, anderhalf jaar, is plots grote zus en krijgt er een levende pop bij. Ze is behoorlijk van streek. Het “broekbeest” noemen we haar want ze is niet van onze benen weg te slaan. Praten doet Rikki nog niet. Maar het is vertederend om haar “Nana” te horen zeggen tegen kleine zus. Rémy, 4 jaar, vindt het erg unfair dat hij beleefd moet leren zijn, terwijl Anna luidop boertjes mag laten. Pjeroo, 6 jaar, vraagt zich af of het niet wat veel is zo vier kindjes. Normaal smeert mama zijn boterhammen en nu loopt ze met Anna op de arm rond. Pjeroo voelt dat hij wat minder snel op de wenken wordt bediend en nu zelfstandiger moet zijn. Meer dan ooit zijn papa en mama “muilezel” en “buideldier” van dienst, zelfs bij de kleinste uitstap. Gepakt en gezakt met buggy’s, draagzak en een luiertas vol pap, pampers, picknick en reservekledij. Hoe noem je zoiets? Een kangezel of een ezoeroe? Maar het is volop genieten met zo’n groot gezin. Soms stijgen de decibels als ze met vier tegelijk hulp nodig hebben of aandacht zoeken. Als drie van de vier aan het huilen slaan of mekaar in de haren vliegen, kun je als ouder maar beter de rede bewaren. Niet altijd gemakkelijk met een sterk verstoorde nachtrust. Ik ben mijn kinderen nu al dankbaar. Mijn ongeduldige aard krijgen ze stilaan wel getemperd. Ooit ben ik helemaal “zen”.

Annelies is de kersverse mama van dochter Anna. Gedurende een half jaar houdt ze ons op de hoogte van de evolutie.

ARCHIEF

september 2014

“beste leerling van de klas” Surplusmagazine Najaar 2014 - 5

INTERVIEW

TOPSPORT met

DIABETES

Kevin de Mesmaeker is zeker niet de bekendste profwielrenner uit het peloton. Toch rijdt deze jongeman uit Serskamp een sterk seizoen voor een bijzonder wielerteam. Een team dat volledig bestaat uit renners met diabetes type 1.


©Velo Images

Diabetes

Novo nordisk team

“Ik deed als klein jongetje al aan judo, atletiek, voetbal,… maar de fiets lag mij toch het best. Toen ik 16 jaar was, reed ik mijn eerste koersen, maar twee jaar geleden kwam dat plotseling allemaal op de helling te staan. Rond kerstmis 2011, vlak na het overlijden van mijn opa, dronk ik tot 12 liter per dag, plaste veel en verloor 10 kilo in 3 weken tijd. De diagnose werd snel duidelijk toen mijn huisarts mijn glucosewaarden wou meten en er ‘error’ op het toestel verscheen. Het suikergehalte in mijn bloed was zo hoog dat het niet meer meetbaar was. Ik lag een week in het ziekenhuis waar ze mijn

“Ondanks de twijfels van de artsen reed ik na een paar koersen meteen weer top-10 en na enkele maanden won ik zelfs een kermiskoers. Via de Nederlandse renner Martijn Verschoor kwam ik in contact met het Novo Nordisk-team. Het enige wielerteam dat enkel bestaat uit renners met diabetes type 1, om aan te tonen dat je ook met diabetes mooie prestaties kunt leveren. Binnen onze ploeg hebben we wel mensen die extra aandacht hebben voor onze glucosewaarden maar voor de rest functioneren wij zoals elk ander professioneel wielerteam. We gaan op trainingskamp, trainen op dezelfde

Elke wielrenner staat op een dieet want we willen een zo laag mogelijk vetpercentage. Van de ploeg krijgen we een voedingsschema maar uiteindelijk bepalen we zelf wat we eten en drinken. Groenten eet ik onbeperkt maar aardappelen en pasta weeg ik wel af. Belangrijk is ook om zo veel mogelijk calorieën te vermijden. Maar als je 5 à 6 uur gaat trainen, moet je wel genoeg energie hebben natuurlijk.”

Toekomst “We zullen nooit weten of ik een betere renner zou zijn, mocht ik geen diabetes

waarden weer onder controle brachten en mij leerden omgaan met diabetes. Gelukkig bleven de artsen positief over de combinatie diabetes en topsport, al waarschuwden ze me wel dat ik niet veel meer moest verwachten van het wielerseizoen 2012.”

Het Novo Nordisk team • Opgericht door Phil Southerland (heeft zelf diabetes type 1) en Novo Nordisk • Pro-continentale ploeg • 17 renners met diabetes type 1 • Amerikaans team met Deense sponsor • Heeft ook een vrouwenteam • In het team zitten ook mountainbikers, lopers en triatleten

manier en nemen aan dezelfde koersen deel. Ook wij hebben elk type renner in huis, van sprinter tot klimmer. Zelf kan ik alles een beetje. Als belofte was ik een sprinter maar door een ernstige val heb ik toch wat schrik gekregen om me in een massaspurt te gooien. Maar ook in een zware bergrit of het tussengebergte kan ik mijn mannetje staan. En ik ben nog jong, dus kan ik op fysiek vlak nog vele stappen vooruit zetten. De ploegleiding verwacht vooral dat ik meega in ontsnappingen, sprinters vooraan hou en de klimmers aan de voet van de berg afzet zodat ze vooraan de klim kunnen starten. Als ploeg hebben we moeilijke momenten gehad omdat veel renners nog niet op dit prof-niveau hadden gereden. Maar we zetten stappen voorwaarts en mijn podiumplaats in een rit van de ronde van Californië was al een hoogtepunt. “

Werking “De ploeg begeleidt ons uitstekend, maar door de ervaring ontwikkel je zelf ook een structuur waarvan je weet dat die goed voor je is. Tijdens de race controleert elke renner zijn glucosewaarden zodat we weten of we al dan niet moeten eten of insuline nemen. Ook renners zonder diabetes die tijdens de race vergeten te eten, krijgen een ‘hongerklop’. Helemaal perfect zal je nooit staan en af en toe gun ik mezelf ook wel iets lekkers waardoor ik dit ook vrij gemakkelijk kan volhouden.

©Velo Images

“IN ONS TEAM WORDEN WE EXTRA BEGELEID VOOR ONZE DIABETES, MAAR VOOR DE REST FUNCTIONEREN WE ALS ELK ANDER PROFTEAM.”

hebben. Ik reed ervoor al vrij goed maar heb de knop omgedraaid en doe nu zo goed mogelijk mijn best. Ook de ploeg wil de lat altijd maar hoger leggen zodat ik binnen de ploeg telkens nieuwe doelstellingen kan bepalen. Vorig jaar was dat vooral koersen uitrijden, dit jaar proberen we resultaten te rijden en in ontsnappingen te zitten en volgend jaar zal dat misschien proberen winnen zijn. Ondertussen gaan we ook naar koersen met een hoger niveau, en wie weet zitten we binnen 3 jaar wel in de Giro of de Vuelta. Momenteel reizen we de hele wereld af om te koersen maar het zou leuk zijn om me in de toekomst ook eens in België wat meer in de kijker te kunnen rijden.”


Wat is...

CHOLESTEROL?

Cholesterol is de grondstof voor de opbouw van de celwanden van onze lichaamscellen. Bovendien is ze een noodzakelijke bouwsteen voor de productie van hormonen, vitamine D en galzuren.

Goede en slechte cholesterol Cholesterol wordt vaak onderverdeeld in goede en slechte. Omdat het een vetstof is die niet oplost in het bloed, hecht ze zich tijdens het transport door de bloedbaan vast aan eiwitten. • LDL of low density lipoproteïne is het eiwit dat de cholesterol van de lever naar de verschillende organen brengt. Als je veel van deze eiwitten hebt, gaat er ook veel cholesterol naar de organen waardoor deze kunnen ophopen in de bloedvaten. Daarom wordt dit de slechte cholesterol genoemd. • HDL of high density lipoproteïne is het eiwit dat de cholesterol uit de organen verwijdert en terugbrengt naar de lever. Vandaar ook wel de goede cholesterol genoemd.

Het is belangrijk om een goede balans te hebben tussen deze twee soorten cholesterol.

vernauwing komt de bloedvoorziening in het gedrang waardoor de organen te weinig zuurstof krijgen.

Risicofactoren

Behandelen

Veel factoren heb je niet zelf in de hand. Een hoge cholesterol wordt vaak erfelijk doorgegeven en mannen hebben een grotere kans dan vrouwen. Het risico stijgt ook met ouder worden maar door gezonde leef- en eetgewoonten zoals niet roken, voldoende bewegen, gezond eten en stress beperken, kun je al veel vermijden.

Vaak volstaat het om gezonder te eten en te leven om het cholesterolgehalte te doen dalen. Als het toch te hoog blijft dan kan de arts je verder helpen met cholesterolverlagende geneesmiddelen.

Gevolgen Er zijn ernstige gevolgen verbonden aan te hoge cholesterol. Het probleem is dat je lichaam geen waarschuwingssignalen uitstuurt. De ophoping van cholesterol in de bloedbaan leidt tot aderverkalking en belemmert daardoor de bloeddoorstroming. Bij een verdere

VITAMINEN VAN A TOT Z: VITAMINE D Voldoende vitamine D is essentieel voor de aanmaak en het behoud van sterkte botten en gezonde tanden. Maar ze heeft ook een rol in het immuunsysteem en de spierwerking. In hoofdzaak wordt ze aangemaakt in de huid onder invloed van de UV-stralen uit zonlicht. Daarom wordt aangeraden om dagelijks een half uurtje in de buitenlucht te vertoeven. Vanaf de late lente tot de vroege herfst, wanneer de zon het hoogst staat, heb je een optimale aanmaak van vitamine D. In veel mindere mate kun je vitamine D opnemen via voeding en dan denken we vooral aan boter, vette vis, vlees, volle melk, kaas, eidooiers, kolen,…


In België heeft ongeveer 8 op de 10 landgenoten een tekort aan vitamine D. Daarom kan het nuttig zijn om in sommige gevallen wat extra vitamine D op te nemen via een supplement. Dit is zeker interessant In België heeft voor zwangere vrouwen en vrouwen die ongeveer borstvoeding geven, met het oog op een 8 op de 10 optimale botopbouw van de baby. Maar het kan ook nuttig zijn voor kinderen landgenoten (Kind&Gezin raadt het ieder kind onder een tekort aan de zes jaar aan), ouderen, mensen met een vitamine D. donkere huidskleur en vrouwen die vaak gesluierd buiten komen. Vitamine D is vetoplosbaar en kan bij een te grote opname zich opstapelen in het lichaam met een aantal bijwerkingen als gevolg, zoals een te hoog calciumgehalte in het bloed of nierstenen. Handel dus zeker niet op eigen houtje en overleg met je arts of apotheker.

Verlicht uw maag antimetil

Antimetil gemberextract *

Antimetil bij moeilijke vertering op reis snelle werking geen negatief effect noch slaperigheid

OK

OK

* 50

3+ mg gestandaardiseerd gemberextract met 10% gingerol 10 x geconcentreerder dan traditioneel gemberpoeder

www.antimetil.be

30 tabletten : 10,50 € - CNK 2697-373

Gezond dankzij planten

® Najaar2013 2014 - 9 l’EntrepriseSurplusmagazine de l’Année Entrepreneur of the year

EK W E U H

E APOT I N E ND

I

Als uw tanden op uw zenuwen werken...

ADVERTENTIE

GEVOELIGE TANDEN

LISTERINE PROFESSIONAL SENSITIVITY THERAPY ®

Gepatenteerde behandeling: 100% opvulling van de open dentinekanaaltjes,* de oorzaak van tandgevoeligheid.  Effectieve

pijnverlichting  Langdurige bescherming tegen tandgevoeligheid**  Klinisch bewezen

Meer info hier:

* In laboratoriumtests, na 9 spoelbeurten ** bij regelmatig gebruik

www.listerine.be

GEVOELIGE TANDEN

Voel je soms ook wel eens een korte, scherpe steek als je iets kouds of warms eet of drinkt? De kans bestaat dat je last hebt van overgevoeligheid van het tandbeen, oftewel gevoelige tanden.

T

anden bestaan uit twee delen die elk op hun eigen manier beschermd zijn. Het glazuur op je tanden beschermt de tandkroon terwijl de tandwortel veilig is door het wortelcement onder het tandvlees. De overgang tussen deze twee delen – de tandhals - bevindt zich ter hoogte van de tandvleesrand. Maar door ouderdom of slechte mondhygiëne kan het tandvlees terugtrekken waardoor het ‘zachte’ wortelcement bloot komt te liggen. Door je tanden te poetsen kan je dat wortelcement dan makkelijk wegpoetsen en krijg je een stuk ontbloot tandbeen. Dit tandbeen bevat allemaal kleine kanaaltjes die rechtstreeks met de zenuwen in contact staan … vandaar de pijnscheuten. Soms kun je ook gevoelige tanden krijgen door bepaalde tandheelkundige behandelingen zoals bleken, witte vullingen en gebitsreiniging.

Voeding

Fluoride-behandeling

Vermijd zo veel mogelijk voedsel en dranken met een hoge zuurtegraad zoals frisdrank, sportdrank, vruchtensap maar ook rode en witte wijn. Deze verzwakken het tandbeen. Wacht na het drinken van deze dranken met het tandenpoetsen omdat je anders het tandbeen te makkelijk wegpoetst.

Als de gevoeligheid niet afneemt kan je tandarts een lokale fluoridebehandeling toepassen om de glazuurlaag te versterken. Na de behandeling spoel je de tanden dan om de 2 à 3 dagen met een fluoride-spoelmiddel. Als dit onvoldoende blijkt te zijn, wordt een speciale laklaag aangebracht of een wortelkanaalbehandeling uitgevoerd waarbij de tandzenuw wordt weggehaald.

Tandpasta Een speciale tandpasta voor gevoelige tanden vult de kleine kanaaltjes naar de zenuw op zodat koude geen invloed meer kan hebben. De werkzame stoffen verschillen nogal per tandpasta waardoor je een beetje moet zoeken welke tandpasta het best bij jou past. Smeer eventueel wat tandpasta met de vingertop aan de gevoelige tanden om de werking ervan te bevorderen.

Wat kan je doen tegen gevoelige tanden?

Je tandarts kan ook een lepel maken die om de tanden past en die je kan vullen met de speciale tandpasta, om zo de inwerktijd te verlengen.

Poetsen

Mondspoelmiddel

Poets je tanden 2 maal per dag en reinig daarbij ook minstens 1 keer tussen de tanden met flosdraad of een interdentaal borsteltje. Kies een tandenborstel met geen al te harde haartjes en oefen tijdens het poetsen geen druk uit op de tanden.

Dit kun je gebruiken ter aanvulling bij het poetsen. Ze bevatten verschillende actieve stoffen en helpen onder andere ook tegen overgevoeligheid. Laat je hierin zeker adviseren door je tandarts of apotheker om het juiste product te kiezen.


VOEDING

Broodnodig?

Al meer dan 30.000 jaar maakt de mens brood maar pas in de 12de eeuw werd het de basis van onze voeding. In de middeleeuwen vestigden de eerste bakkers zich in de Europese steden en intussen eten we ongeveer 60 kg. brood per jaar.

Is brood gezond?

Volkoren

Gluten

Brood heeft terecht zijn plaats in een evenwichtige voeding. De vezels uit brood bevorderen de darmtransit en een vlotte stoelgang. Ze verlagen de bloedcholesterol en de opname van vet en koolhydraten. Ze doen de bloeddruk lichtjes dalen en zorgen voor een groter verzadigingsgevoel waardoor je minder snel opnieuw honger krijgt.

Volkorenbrood bevat meer voedingsvezels, vitaminen en mineralen dan wit brood omdat de volledige graankorrel wordt gebruikt. Die gezonde voedingsstoffen verlagen het risico op hart- en vaatzieken. Hoe meer graankorrel je behoudt, hoe donkerder bruin het brood en hoe meer vezels er in zitten. Maar niet elk bruin brood is volkoren. Meel van mout gemaakt zorgt ook voor een bruinere kleur, maar bevat niet meer vezels.

Gluten vormen samen met vocht een stevig elastisch netwerk in het brooddeeg. Dit houdt de lucht vast en verstijft tijdens het bakproces waardoor je het typische kruim van brood bekomt. Ongeveer 0,3 % van de Europeanen lijdt echter aan glutenintolerantie of coeliakie waardoor inname van gluten aanleiding geeft tot een abnormale allergische reactie. Steeds meer bakkers bieden daarom ook glutenvrij brood aan.

Dikmaker?

Jodium/Zout

Van brood word je niet dikker, één snede brood bevat gemiddeld 85 kcal en 1 gram vet. Wees wel selectief en spaarzaam met beleg. Melkbrood, suikerbrood en rozijnenbrood bevatten wel meer calorieën. Koffiekoeken en croissants zijn heel lekker maar geen goede broodvervangers omdat ze te veel vet en suiker bevatten.

Sinds 2009 worden de bakkers gesensibiliseerd om het milde jodiumtekort bij de Belgische bevolking te verhelpen, door gejodeerd zout te gebruiken. Uit verschillende cijfers blijkt dat als je per dag 7 sneden brood eet, je ongeveer 25 % van de aanbevolen dagelijkse hoeveelheid jodium binnen hebt.

De meeste broden zijn vetarm, dit betekent ongeveer 1 gram vet per snede. Vruchten, noten, zaden en pitten in brood zorgen voor extra voedingsvezels, vitaminen en mineralen maar meestal ook voor meer energie en dus ook meer calorieën. In tegenstelling tot wat sommigen beweren, eten we eerder te weinig dan te veel brood. In België eet slechts 20,7 % de minimumaanbeveling voor brood of beschuit.

Broodaanbeveling Kinderen van 6 tot 12 en 55-plussers: 5 tot 9 sneden per dag Volwassenen en adolescenten: 7 tot 12 sneden per dag


Zout geeft smaak aan het brood maar is ook belangrijk voor de deegontwikkeling, het bakproces en houdbaarheid van het brood. In België is sinds 1985 bij wet bepaald dat het zoutgehalte in brood niet meer dan 1,2 tot 1,4 gr. per 100 g. mag zijn.

ZO GEZOND

als een

De mens kan de meeste vitamines niet zelf aanmaken. Daarom moeten we ze via onze voeding opnemen. Dit geldt ook voor Omega-3 vetzuren, ook wel eens vitamine F genoemd. Deze helpen bij het transport en de werking van hormonen, eiwitten en enzymen waardoor ze een invloed hebben op bloeddruk, ontstekingsziekten,…

Er zijn 3 belangrijke omega-3 vetzuren. ALA, LNA of alfa-linoleenzuur: zit vooral in spinazie, postelein, waterkers, peulvruchten, noten, lijnzaad, sojabonen, margarine en walnoot-, koolzaad-, sojaen notenolie. EPA of eicosapentaeenzuur) en DHA of docosahexaeenzuur) vind je in visolie uit schaal- en schelpdieren maar ook in vette vis zoals sardines, verse tonijn, makreel, zalm, poon, forel, paling en ansjovis. Onderzoek wijst uit dat deze drie omega-3 vetzuren complementair met elkaar zijn en dus samen in een uitgebalanceerde voeding moeten zitten. Probeer daarom 2 keer per week vis te eten, waaronder ook een keer vette vis en wissel regelmatig eens van vissoort.

Vermijd diepgevroren vis want deze bevatten slechts kleine hoeveelheden omega-3 vetzuren en een te grote hoeveelheid ‘slechte’ transvetzuren.

Hart- en vaatziekten Visolie en zijn omega-3 vetzuren spelen een belangrijke rol bij hart- en vaatziekten. Ze beschermen tegen aderverkalking en bloedklontering. Maar ze verzachten ook de wand van de bloedvaten waardoor ze niet dichtslibben. Ze verlagen de bloeddruk, verminderen hartritmestoornissen en verhogen de hartslagvariabiliteit. Hierdoor vermindert het risico op een hartaanval voor zowel gezonde personen als voor hartpatiënten. Deze laatste groep kan de dagelijkse portie vette vis afwisselen met supplementen die EPA en DHA bevatten.

Zwangerschap Studies wijzen op een verband tussen het gebrek aan omega-3 vetzuren bij de moeder en een vroegtijdige bevalling. Vooral naar het einde van de zwangerschap - ongeveer vanaf de 32ste week - zijn ze belangrijk voor de groei van de baby en de neurologische ontwikkeling. Voor zwangere vrouwen en vrouwen die borstvoeding geven geldt het advies om vis in beperkte mate te gebruiken omwille van de risico’s op PCB’s en dioxine. Daarom is het aangeraden om supplementen te gebruiken. Maar vermijd supplementen op basis van vislever omdat die teveel vitamine A en D bevatten. Dit zijn op zich noodzakelijke vitaminen maar zwangere vouwen nemen er best geen te hoge hoeveelheden van. Overleg met je arts of apotheker.


DOSSIER

Diabetes

bij kinderen 14 - Surplusmagazine Najaar 2014

D

iabetes of suikerziekte omvat twee types die zo sterk van elkaar verschillen dat het bijna twee verschillende ziekten zijn. De meest voorkomende vorm is het type 2 of ook wel ouderdomsdiabetes genoemd. Deze ontstaat door overgewicht gecombineerd met een tekort aan beweging. Dit is dus een variant waar je zelf de hand in hebt om ze al dan niet te ontwikkelen. In ons land krijgt om de 10 minuten iemand de diagnose van diabetes type 2 te horen. Maar naar schatting weet 1 op de 3 mensen niet dat hij of zij de aandoening heeft en wordt dus niet behandeld.

Luna

e1 s Typ iabete d t e rm Tiene ©Dirk Kerstens

Type 1 is echter van een heel andere orde. Hier heb je zelf geen invloed op het ontstaan, maar gaat het om een fout in het immuunsysteem. Je wordt geboren met een klein beetje meer kans om vanaf de leeftijd van zes maanden, diabetes type 1 te ontwikkelen door erfelijk materiaal. Maar daarnaast moeten er nog bepaalde omgevingsfacturen zijn waardoor dit ook effectief gebeurt. Wereldwijd wordt gezocht naar die bepalende facturen, maar voorlopig is daar nog weinig duidelijkheid over. >>

©Dirk Kerstens

Sara V a

kinde rartsendo crino loog en

n Aken

diab etolo og U Z Ge nt


Type 1 diabetes

We hadden een gesprek met Sara Van Aken, kinderarts-endocrinoloog en diabetoloog in het UZ Gent waar ze dagelijks kinderen met diabetes begeleidt.

©Dirk Kerstens


We hebben allemaal wel eens van ver of dichtbij gehoord van diabetes. Dat er twee types bestaan is ook bij de meesten bekend. Maar wat is nu eigenlijk precies het verschil? Type 2 – ook wel eens ouderdomsdiabetes genoemd – krijg je op latere leeftijd door overgewicht. Deze variant kan je dus vermijden door een aangepaste levensstijl met aandacht voor een gezonde voeding en voldoende beweging. Bij Type 1 daarentegen raakt het immuunsysteem plots ontregeld . “Je wordt geboren met een klein beetje meer kans om diabetes te ontwikkelen door een code in je erfelijk materiaal. Maar dan moeten er nog bepaalde omgevingsfactoren zijn waardoor diabetes optreedt. Bepaalde infecties of virussen kunnen een invloed hebben, maar ook weer niet bij iedereen. Tot de leeftijd van 6 maanden ben je beschermd omdat er enkel antistoffen die je via de moeder hebt meegekregen aanwezig zijn, maar vanaf dan begint het kind zijn eigen antistoffen aan te maken en kan je tot de leeftijd van 40 jaar diabetes van het type 1 ontwikkelen. Je kan er dus niets aan doen, zelfs al drink je 10 flessen cola per dag. Ook ouders krijgen onterecht een schuldgevoel terwijl ze niets konden doen om het te vermijden. ”

Wat gaat er nu precies mis in ons immuunsysteem? “Stel je voor dat jouw bloedbanen die de suiker in je lichaam transporteren, verschillende straten zijn waarop huizen aangesloten zijn. Die huizen zijn dan de cellen uit onze spieren, hart, huid, darmen,… Die cellen of huizen hebben suiker nodig als energiebron en krijgen die via de straat aangeleverd. Maar er moeten sleutels zijn om die huizen open te krijgen zodat het suiker binnen kan. Insuline die door onze pancreas wordt aangemaakt, zijn precies die sleutels. De ontregeling van het immuunsysteem bestaat erin dat de insuline-makende cellen in de alvleesklier aangevallen worden en kapot gemaakt worden. Kinderen met het type 1 kunnen dus geen insuline meer maken, waardoor het suiker ook niet in de cellen kan.”

Hoe kan je diabetes herkennen? “De eerste symptomen zijn veel plassen en drinken. Omdat het suiker niet in de cellen kan wordt ze continue ‘uitgeplast’. Je lichaam reageert hierop door meer te willen drinken. Ondertussen krijgen de cellen geen energie meer, omdat ze geen suiker krijgen waardoor het lichaam de

vetreserves gaat verbranden en het kind dus vermagert en vermoeid geraakt.”

de 30 daalt dan werken de hersenen niet meer met mogelijks stuipen tot gevolg. ”

Controleren

Waar zit er suiker in?

Diabetes van het type 1 kun je dus niet een ‘beetje’ hebben. Direct na de diagnose moet er een strikt voedingsschema opgesteld worden om

“Ouders worden na een tijdje echte voedingsspecialisten. Het is immers evident dat er suiker in choco en confituur zitten. Maar ook in de boterham zelf zit er suiker en evengoed in aardappelen, rijst, spaghetti… In fruit zit gezond vruchtensuiker maar ook daar moet je rekening mee houden. Soms vind je bij de bakker ook “ koeken zonder suiker “, wat niet klopt. In die koek zit er zetmeel dat in uw bloed wordt omgezet naar suiker. Chocolade zonder voedingsstoffen is ook zo één. Daar zitten meer vetstoffen in die weliswaar geen effect hebben op de bloedsuikerwaarde maar die zich wel vastzetten in de dunne bloedvaten.

“KINDEREN ZIJN IN HET BEGIN VAAK HEEL FLINK ALS TEGENREACTIE VOOR DE ZORGEN DIE DE OUDERS ZICH MAKEN.” het suikerniveau tussen de 60 en 180 te houden. “Samen met de ouders en diëtist berekenen we hoeveel suikers er genomen moeten worden bij het ontbijt, middagmaal en avondmaal zodat een kwartiertje ervoor de insuline kan ingespoten worden. Je moet dus altijd weten wat en hoeveel het kind op elk tijdstip van de dag gaat eten om samen met de bloedsuikerwaarden te bepalen hoeveel insuline er nodig is. Dat mag niet minder zijn maar ook niet meer. Gaat het kind bijvoorbeeld sporten in de namiddag dan mag de insuline minder zijn of kan je een aardappel meer eten. Maar ook voor het slapen wordt er basisinsuline gegeven want de suiker moet op elk moment in de cellen kunnen, ook als je niet eet en dus ook ’s nachts. Als de bloedwaarden ’s nachts te laag zijn zal je onrustig slapen of nachtmerries krijgen maar als die onder

Psychologisch “Kinderen zijn in het begin vaak heel flink als tegenreactie voor de zorgen die de ouders zich maken. Pas als de ouders het aanvaarden kunnen de kinderen laten zien dat ze het soms moeilijk hebben. Het is belangrijk dat ze af en toe kunnen zeggen dat het niet plezant is, bijvoorbeeld bij traktaties in de klas. Iedereen in de klas krijgt snoep of mars terwijl kinderen met diabetes dat niet kunnen eten. Gelukkig zijn er veel scholen die heel veel aandacht hebben voor de gezondheid van de kinderen. Ze leggen echt de nadruk op fruit en de juffen berekenen zelf het suikergehalte zodat traktaties onder bepaalde voorwaarden toch kunnen. Ook aan broertjes en zusjes vragen we altijd om er rekening mee te houden in hun eetpatroon.”

Toekomst Diabetes blijft ongeneesbaar, er bestaat geen pilletje zodat je er vanaf bent. Maar er wordt wel heel hard gewerkt om het omgaan met diabetes te vereenvoudigen. “Momenteel onderzoeken we hoe we er kunnen voor zorgen dat jouw lichaam de eigen insuline-makende cellen niet meer aanvalt. Anderzijds proberen we om de insuline zo goed mogelijk op de normale insuline te doen lijken zodat deze sneller werkt en beter aangepast is aan de voeding. Maar het blijft een heel ingewikkeld proces waar we telkens hele kleine stapjes vooruit zetten.”

©Dirk Kerstens

Verschillende soorten diabetes


Leven met DIABETES Te horen krijgen dat je diabetes type 1 hebt, is altijd een klap. Je wordt ermee geboren, hebt er geen schuld aan en toch gaat het onderdeel uitmaken van jouw persoon voor de rest van je leven. Maar dat je er perfect mee kan leven bewijzen Luna en haar gezin,… elke dag opnieuw. Ze was 5 jaar toen de symptomen er plots waren.

Annemie: ”Het verdict was heel erg confronterend. Als ouder wil je de ziekte van je kind direct overnemen. Maar omdat Luna zo positief reageerde hebben we ons als ouders heel snel aangepast aan de nieuwe situatie.” Luna: “Van bij het begin heb ik alles zelf gedaan. Dat meten en spuiten was wel wat raar maar al vrij snel is dat onderdeel van mijn leven geworden.”

Eten en meten Luna: “Na het opstaan meet ik meteen mijn bloedsuikerwaarde zodat ik weet of ik al dan niet moet spuiten. Volgens de regeltjes moet ik dan een half uurtje voor het ontbijt insuline spuiten, maar ik doe het anders. Omdat ik nooit goed weet wat en hoeveel ik ga eten spuit ik meteen na het eten aan tafel. Het is niet zoals het moet maar bij mij werkt het perfect. Voor het slapen moet ik dan nog een keer spuiten met 24-uurs insuline om mijn suiker ook ’s nachts op peil te houden. Ondanks mijn diabetes kan ik eigenlijk alles eten. Veel snoepen 18 - Surplusmagazine Najaar 2014

en suiker op vb. pannenkoeken zal ik nu wel niet doen. Maar zolang ik weet wat ik eet en het correct kan omrekenen is er geen probleem.” Annemie: “Sowieso eten we gezond. We koken bijvoorbeeld nooit met boter, maar met isio-olie. We eten altijd bruin brood, bruine pasta, magere kaas,… Frisdrank hebben we niet in huis maar wel de light versie en heel uitzonderlijk ook eens fruitsap. Voordeel is dat bij mijn laatste controle ook mijn cholesterol heel laag bleek te zijn.”

Maar soms loop het toch eens mis… Annemie: “Het blijft een constant zoeken naar het juist afstellen van de insuline. Om de 3 maanden moet Luna op controle en dan worden er vaak aanpassingen gemaakt aan de hoeveelheid insuline die ze moet nemen omdat ze nog midden in haar groei zit. Dan kan het soms gebeuren dat het wat zoeken is en soms wel eens verkeerd gaat.” Luna: “Als mijn bloedsuikerwaarde te hoog staat krijg ik heel veel dorst en een raar gevoel achteraan mijn tong waardoor ik het signaal krijg dat ik moet controleren. Als ze te laag staat dan voel ik mij duizelig en eet ik wat druivensuiker of een koek. Maar het engste is als het ’s nachts verkeerd gaat.

Als ik dan te laag ga, een zogenaamde hypo, schiet ik plots wakker maar kan ik niet meer praten. Ik besef de hele tijd wat er gebeurt maar ik kan enkel wat rare geluiden maken en me niet meer bewegen. Doordat mijn hersenen een langere tijd geen suiker krijgen vertoon ik uitvalsverschijnselen en kan ik mijn spieren niet controleren. Het is alsof ik vanop een afstand naar iemand anders sta te kijken.

©Dirk Kerstens

Luna: “Een week voor de grote vakantie begon ik plots liters water te drinken. Ik goot ze naar binnen en toch bleef ik dorst hebben. Vrij snel kwam de diagnose dat ik diabetes type 1 had en moest ik een week in het ziekenhuis blijven om mijn bloedwaarden onder controle te krijgen.”

©Dirk Kerstens

Annemie: “Het is heel confronterend om uw kind zo te zien. Het is ook heel erg moeilijk om een reden aan te duiden waarom het gebeurt. Het zijn in ieder geval nachten waarop we niet meer kunnen slapen want van zodra dat Luna wat beter wordt, krijgt ze erge hoofdpijn en moet ze overgeven. Gelukkig gebeurt dit gemiddeld maar één keer per jaar.”

Begeleiding Annemie: “We zijn ook heel erg geëvolueerd door de jaren. In het begin volgden we alle regels heel strikt maar na verloop van tijd hebben we onze eigen weg gevonden. Gelukkig krijgen we daarin ook de steun van een fantastisch kinderdiabetes-team in het UZ Gent. Daar hebben ze ons ook geleerd om ons leven niet aan de diabetes aan te passen, maar de diabetes in ons leven in te passen. Daardoor kun Luna nu alles doen wat jongeren van haar leeftijd doen. En als je echt niet meer weer wat je moet doen kun je ook steeds terecht bij de wachtdienst die je

ook midden in de nacht kunt bellen. Bij de eerste nachtelijke hypo heb ik er zelf ook dankbaar gebruik van gemaakt.” Luna: “Elk jaar ga ik mee op diabeteskamp. Daar heeft iedereen diabetes, ook de begeleiders. Maar eigenlijk is dat een heel gewoon kamp waar er wat extra aandacht is voor onze diabetes en waar er wat meer organisatie is.” Annemie: “Luna zit ook in de chiro en zeker in het begin als ze op kamp ging, was het niet gemakkelijk om haar los te laten omdat je weet wat er mis kan gaan. Maar eigenlijk heeft dat nooit problemen gegeven en ze moet niets missen door haar diabetes. Want met de juiste medicatie kun je perfect met diabetes leven.”

“PAS JE LEVEN NIET AAN DIABETES AAN, MAAR PAS DIABETES IN JE LEVEN IN.”


Precies wat ik nodig heb. ADVERTENTIE

NIEUW CONCEPT MENTAAL FYSIEK FIT & GEZOND ONDERSTEUNEND

SCHIMMELNA

Voel je je wat futloos en kan je een ﬂinke energieboost gebruiken? Of heb je daarentegen nood aan mentale rust? Of misschien ben je zwanger en wil je je lichaam extra in de watten leggen? Dan is Biocure ® precies wat je nodig hebt. De voedingssupplementen van Biocure ® bevatten net die vitamines, mineralen en andere broodnodige ingrediënten die tegemoetkomen aan je speciﬁeke wensen en behoeften. Vraag raad aan uw arts of apotheker.

Dankzij de unieke formule komen alle actieve stoffen geleidelijk aan vrij in het lichaam, wat resulteert in een snelle, krachtige en langdurige werking.

Rijksweg 9 - B-2880 Bornem

BE patent 1020198A3

ADV/PUB/0084/001/2014-08

www.biocure.be

WANDEL GEZOND JE

bewegen

Onze omgeving en samenleving zijn zo georganiseerd dat lichaamsbeweging eigenlijk overbodig is geworden. Nochtans kun je al heel wat gezondheidsvoordelen verwerven door bijvoorbeeld te … wandelen.

V

erschillende onderzoeken bewijzen het telkens opnieuw: voldoende lichaamsbeweging heeft een positieve invloed op lichamelijk en mentaal vlak.

Lichamelijke voordelen Regelmatig wandelen verlaagt de kans op hartziekten en diabetes (type 2), verbetert de bloeddoorstroming en verlaagt de cholesterol. Maar het versterkt ook de conditie van het beendergestel, de spieren en de gewrichten waardoor je je krachtiger en leniger voelt. Je evenwichtsgevoel verbetert waardoor je minder kans hebt om te vallen. Zeer belangrijk voor oudere mensen.

Mentale voordelen Zeker als je ergens in het groen kunt gaan wandelen dan merk je al snel dat de mentale vermoeidheid wegebt en de stress uit je lichaam glijdt. Je maakt hier en daar een babbeltje waardoor je meer levensenergie krijgt en de kans op angsten en depressies afneemt.

Hoe wandelen?

Te oud/te jong? Je bent nooit te oud om meer te bewegen. Het zorgt er voor dat je minder afhankelijk bent, maar respecteer je fysieke limieten. Spreek eventueel af met buren, vrienden of collega’s en ontdek de plekjes die je altijd al eens wou verkennen. Kinderen en jongeren hebben veel beweging nodig, minstens een uur per dag. Dat kan in een sportclub of door met de fiets of te voet naar school te gaan. Onderzoek heeft uitgewezen dat hoe actiever de ouders zijn, hoe actiever ook de kinderen zijn … en later zullen zijn. Dus maak gerust een stevige uitstap met de kinderen. Zo heeft iedereen voldoende beweging en breng je als gezin ook tijd met elkaar door.

10.000 stappen Momenteel zetten we gemiddeld zo’n 6000 stappen per dag, terwijl er dat eigenlijk 10.000 zouden moeten zijn. Met een half uurtje per dag meer bewegen haal je makkelijk die extra 4000 stappen die zorgen voor een fundamentele gezondheidsverbetering. Gebruik eventueel een stappenteller om de motivatie er in te houden.

De snelheid is niet zo belangrijk, het gaat hem vooral om de tijd die je wandelt. Zeker als je niet gewoon bent om een fysieke inspanning te leveren, bouw je geleidelijk aan op. Hou een tempo aan waarbij je niet buiten adem raakt en nog gemakkelijk een gesprek kunt voeren. Pas je niet aan de andere aan, maar zoek zelf je eigen tempo.

handige tip

• • • • • •

Integreer wandelen in je dagelijkse activiteiten. Wandel naar het werk of doe een deel van het traject te voet. Ga te voet naar de winkel. Gebruik de trap i.p.v. de lift. Laat de auto voor korte ritten op stal. Breng de kinderen te voet naar school. Ga regelmatig wandelen, ook na een maaltijd.


Myconail CICLOPIROX

80

MG/G

001 MYC

Schimmelnagel ?

Voor de behandeling van lichte tot matige schimmelinfecties van de nagels zonder betrokkenheid van de nagelmatrix (lunula) bij volwassenen. Dit is een geneesmiddel, geen langdurig gebruik zonder medisch advies. Lees aandachtig de bijsluiter en vraag raad aan uw arts of apotheker. 22 - Surplusmagazine Najaar 2014

Houder VHB : Laboratoires Bailleul Biorga

SCHIMMELNAGELS

gezondheid

Schimmelnagels, in de volksmond ook kalknagels genoemd, zijn teen- of vingernagels die met een schimmel geïnfecteerd zijn. Ze ontstaan door dezelfde schimmels die voetschimmel (zwemmerseczeem), veroorzaken.

G

elukkig zijn onze nagels vrij dik waardoor schimmels er niet gemakkelijk kunnen doordringen. Maar soms gebeurt dat toch. De infectie begint dan meestal aan de nagelranden die dan wit, geel, groen of bruin verkleuren. Onder de nagel verspreidt de infectie zich richting ‘het halve maantje’ van de nagel. Hierbij verschijnen soms witte groeven onder de nagel die dik en brokkelig wordt. Niet echt leuk als je een elegant open schoentje wilt aantrekken! Maar niet elke verdikte of misvormde nagel is een schimmelnagel. Laat je dus goed adviseren door je arts of apotheker.

Risicogroepen De ene persoon is gevoeliger voor schimmelinfecties dan de andere. Personen met een verminderde afweer (o.a.. HIV-patiënten of bij gebruik van geneesmiddelen die de afweer onderdrukken) hebben vlugger last van infecties. Ook ouderen en patiënten met psoriasis, diabetes of circulatiestoornissen lopen een hoger risico. Maar ook door te sporten of het dragen van te nauwe schoenen kunnen je nagels beschadigd geraken waardoor schimmels gemakkelijker doordringen tot het nagelbed. Schimmels gedijen ook goed in warme, vochtige ruimtes.

Preventie

Zelfbehandeling

Schimmelnagels zijn moeilijk te behandelen en de kans op herval is groot. Je kan ze dus maar beter voorkomen:

Bij lichte aantasting van de vrije nagelrand of de zijrand (zonder dat het ‘witte of halve maantje’ geraakt is) kan je de nagel behandelen met een schimmeldodende nagellak. Er zijn geen bijwerkingen maar je moet de lak zeer regelmatig aanbrengen gedurende een lange periode.

• Draag badslippers in gemeenschappelijke doucheruimtes, zwembaden, sportscholen,… • Was je voeten zonder zeep of spoel ze grondig na zodat er geen zeepresten achterblijven • Droog de voeten daarna goed af, ook tussen de tenen!

Je raadpleegt best een arts bij

• Draag katoenen of wollen sokken en goed ventilerende, niet te nauwe schoenen

• een ernstige aantasting

• Houd je nagels kort.

Behandelen Schimmelnagels zijn meestal een onschuldige kwaal. Uit medisch oogpunt is het in de meeste gevallen niet nodig om ze te behandelen. Maar om esthetische redenen kun je ze wel behandelen. Dat een nagel spontaan van een schimmelinfectie geneest is zeer onwaarschijnlijk. Houd er rekening mee dat het herstel van de nagel steeds lang op zich laat wachten. Het aangetaste deel wordt trouwens nooit terug normaal. Je moet geduld hebben tot het nieuw aangegroeide deel van de nagel schimmelvrij is en het aangetaste deel heeft vervangen.

• aantasting van het ‘halve maantje’ • pijn • meerdere geïnfecteerde nagels • falen van lokale behandeling • patiënten met diabetes, circulatiestoornissen of verminderde afweer De arts kan dan een orale behandeling voorschrijven. Ook die moet je geduldig en langdurig volhouden.


VOEDINGSSUPPLEMENT

Verhoogt het aantal goede, natuurlijke bacteriën.

Vraag je GRATIS staal aan op www.imoflora.be

ImoFlora® Bifido is een kauwtablet met sinaasappelsmaak en bevat 1 miljard natuurlijke, goede bacteriën van de stam Bifidobacterium animalis ssp. Lactis BB-12® per tablet. Je mag dit voedingssupplement dagelijks gebruiken om het aantal goede bacteriën te verhogen. Zelfs tijdens de zwangerschap of wanneer je borstvoeding geeft. Je kan ImoFlora® Bifido ook als tijdelijke kuur gebruiken telkens wanneer je dat wenst, bijvoorbeeld als je op reis vertrekt of in een stressvolle periode.


Nieuw in de apotheek

BEGELEIDING NIEUWE MEDICATIE Ongeveer 8 % van de bevolking heeft last van astma, een longziekte waarbij de luchtwegen voortdurend ontstoken zijn. Daardoor kan de lucht minder goed door de longen en gaat ademen moeilijker. Meestal is het goed te behandelen maar je kan het niet genezen met medicijnen. Met een juiste behandeling kun je het wel goed onder controle houden en de klachten verminderen. Om patiënten hierin optimaal te begeleiden promoot de overheid de ‘Begeleiding Nieuwe Medicatie’ (BNM). We vroegen aan Ilse Winters, apothekeres in Neerpelt, wat dit precies inhoudt.

Wie komt eigenlijk in aanmerking voor BNM?

Wat wordt er precies besproken?

Dit zijn patiënten met een astma-diagnose die voor het eerst inhalatiecortico’s gebruiken. Ons computersysteem helpt hierbij om de juiste doelgroep te selecteren. De regel is dat je astma hebt waarvoor je reeds noodmedicatie gebruikt maar dat je al minstens een jaar geen inhalatiecorticosteroïden via doseeraerosols of droge poederinhalatoren - in de volksmond ‘puffers’ - gebruikt.

Aan de hand van een vragenlijst leggen we de precieze graad van astma vast zodat we een ijkpunt hebben om mee te vergelijken tijdens de behandeling. We leggen het gebruik van de geneesmiddelen en apparaten uit en laten het de patiënt ook eens uitproberen zodat we feedback kunnen geven. We gaan ook dieper in op alle aspecten die een invloed hebben op astma. Nadien nodigen we de patiënt uit voor een tweede gesprek, ongeveer zes weken na het eerste.

Wat is noodmedicatie? Astmapatiënten kunnen plots een drukkend gevoel op de borst krijgen dat gepaard gaat met een piepende ademhaling. De noodmedicatie, meestal een inhalator, ontspant de spiertjes die de luchtwegen vernauwen waardoor de symptomen afnemen.

Hoe werkt BNM precies? Bij de eerste aankoop van de medicatie wordt alle nodige uitleg gegeven maar nodigen we de patiënt meteen ook uit voor een persoonlijk en uitgebreid gesprek binnen de week. Dit vindt plaats in een aparte ruimte met respect voor de vertrouwelijkheid en de discretie van het gesprek. Daar gaan we gedurende ongeveer een half uurtje dieper in op de verschillende aspecten van de behandeling.

Waarom nog een tweede gesprek? Astma behandelen is een werk van lange duur. Het is belangrijk de therapie correct en trouw toe te passen om vooruitgang te boeken. Tijdens het tweede gesprek luisteren we vooral naar de patiënt. Waren er problemen? Waren er nevenwerkingen? We maken ook opnieuw een balans op van de evolutie zodat de patiënt echt de resultaten kan zien.

Wat is het voordeel voor de patiënt? Hij of zij wordt niet aan zijn lot overgelaten. Door twee keer op gesprek te komen wordt de behandeling goed op de rails gezet en krijg je al na zes weken de eerste resultaten. Bovendien is het volledig gratis voor de patiënt. Er moet slechts één document ingevuld worden en al de rest van de administratie verloopt via de apotheker.

… en voor de apotheker? Het is een leuke uitdaging om echt bij de zorg van de patiënt betrokken te worden. Het is een uitstekende manier om er voor te zorgen dat mensen niet afhaken tijdens de therapie en bovendien komen we nu te weten of de medicatie die we afleveren ook effectief goed wordt gebruikt en zijn vruchten afwerpt.


APOTHEKER

in de

kijker

De farmaceutische wereld is constant in beweging. Voortdurend wordt er gezocht naar nieuwe medicijnen en oplossingen, maar ook de rol van de apotheker zelf evolueert mee met zijn tijd. We gingen langs bij An Verstrepen, apotheker-titularis in Kessel-Lo, voor een interessante babbel. De juiste keuze Reeds op school was ik al een beetje bezeten door scheikunde, biologie en wiskunde. Ik twijfelde toen even of ik tandarts of apotheker wou worden, maar koos toch voor het laatste. Gelukkig maar, want ik heb nog geen seconde spijt gehad van mijn keuze. Het is fantastisch om samen met de adjunct-apotheker en de twee assistenten elke dag onze patiënten een uitstekende zorg te verlenen. Het is een drukke apotheek, midden in een wijk waardoor we allerlei mensen over de vloer krijgen. Ouderen maar ook veel jonge mensen met kindjes. Telkens een ander publiek waar we oplossingen voor zoeken.

Een afwisselend beroep Onze aandacht gaat in de eerste plaats altijd uit naar onze patiënten. Voor hen proberen we soms het onmogelijke te doen. Maar daarnaast komen er nog een aantal taken bij. Tijdens de middagpauze werk ik onze administratie bij en ruim ik alles een beetje op. Ik controleer ook elke dag de voorschriften om zeker te zijn dat alles goed afgeleverd is. We zijn ten slotte met de gezondheid van onze patiënten bezig en dragen daarin de eindverantwoordelijkheid.

“Het is fantastisch om samen met de adjunct-apotheker en de twee assistenten elke dag onze patiënten een uitstekende zorg te verlenen.” Bereidingen Bereidingen door de apotheker zitten weer in de lift. Het is een tijdje minder geweest maar tegenwoordig maken we de hele dag door bereidingen. Meestal staat op het doktersvoorschrift wat er precies in de bereiding moet zitten. Maar soms vraagt een dokter iets dat niet meer bestaat en dan zoeken we uit hoe we dat kunnen namaken. Dermatologen schrijven ook veel bereide zalven voor, specifiek op de patiënt gericht. Dit is een materie waar onze expertise echt zichtbaar wordt.

Farmaceutische zorg In onze apotheken staan we al ver in in de begeleiding van de patiënten met het farmaceutisch dossier, het medicatieschema, begeleiding nieuwe medicatie,… Daardoor hebben de patiënten ook heel veel vertrouwen in onze opinie. We bellen vaak met de behandelende artsen, bijvoorbeeld als we merken dat de klant thuis medicijnen heeft die interactie geven met andere. Ik vermoed dat het overleg tussen apotheker en zorgverstrekkers in de toekomst nog intensiever zal worden, in het belang van de patiënt. Daardoor is het ook voor ons als apotheker extra boeiend om in die farmaceutische zorg voor onze patiënten betrokken te zijn.


©Dirk Kerstens

An Verstrepen

©Dirk Kerstens

deze rubriek helpt je om fabels de wereld uit te helpen

feit

fabel

feit

fabel

Alcohol verhoogt de kans op kanker

Bananen helpen bij diarree

Van rood vlees kun je darmkanker krijgen

Puistjes mag je voorzichtig uitknijpen

Onderzoek wijst uit dat alcohol drinken de kans op verschillende soorten kanker verhoogt, waaronder monden borstkanker. Probeer het gebruik daarom te beperken. Er is geen verschil tussen wijn, bier of andere alcoholische dranken. Het schadelijk bestanddeel zit immers in de alcohol zelf. Er wordt wel eens beweerd dat rode wijn gezonder zou zijn dan witte, maar daar zijn op dit moment geen bewijzen voor.

De ervaring leert dat er geen stoppende voedingsmiddelen zijn. Alle voeding zet de darm aan tot activiteit. Een gevarieerde voeding met voldoende vezels en vet brengen de darm het snelst in zijn normale doen.

Rood vlees betekent niet per se rauw vlees. Ook gaar vlees van rund, varken, lam, geit, ree en ander wild vallen onder deze categorie. De rode kleur van het vlees ontstaat door de natuurlijke kleurstof haemijzer, dat wij ook in ons bloed hebben. Maar deze stof kan de darm beschadigen als we veel en vaak rood vlees eten. Het advies is om per week niet meer dan 500 gram vlees te eten. Je kunt het rood vlees afwisselen met wit vlees van kip, kalkoen of ander gevogelte. Of vervang ze door vis, vleesvervangers of eventueel peulvruchten.

Mee-eters kan je voorzichtig verwijderen. Maar doe dit niet bij puistjes want dan dring je de etter niet alleen naar boven, maar ook naar beneden. Zo krijg je een ontsteking in de diepte met littekens tot gevolg.

Apothekers

nieuws

HET ELEKTRONISCH VOORSCHRIFT

Dankzij Recip-e worden voorschriften van de huisarts op een beveiligde manier elektronisch bewaard totdat ze afgeleverd zijn aan de apotheker.

Hoe werkt het De huisarts geeft de patiënt een unieke barcode mee, die de apotheker kan inlezen. Van zodra het voorschrift bevestigd is voor aflevering verdwijnt het uit het systeem. Met de elektronische ID-kaart kun je als patiënt steeds de openstaande voorschriften raadplegen via de computer.

Voordelen De huisarts kan een voorschrift herlezen en zien welke geneesmiddelen nog niet zijn opgehaald door de patiënt. De apotheker kan feedback sturen naar de huisarts omtrent de inhoud van het voorschrift. Zo wordt de behandeling van de patiënt beter opgevolgd. Maar ook voor de patiënt zijn er voordelen. Die kan op elk moment de voorschriften raadplegen en eventueel verwijderen. Het systeem is gelinkt aan het farmaceutisch/ medisch dossier van de patiënt waardoor er een veel heldere kijk is op de gezondheidshistoriek van de patiënt. Het is elektronisch, veilig, transparant en vermindert de papierstroom. Bovendien is de terugbetaalbaarheid van producten opgenomen in het systeem. De bedoeling is om dit in de toekomst ook uit te breiden naar radiografieën, klinische laboratoria en voorschriften van specialisten.

Het farmaceutisch/medisch dossier Hierin noteert de apotheker de geneesmiddelen die hij of zij aan een patiënt aflevert. De apotheker gebruikt dit dossier onder andere om mogelijke problemen zoals bijwerkingen en interacties met andere geneesmiddelen te voorkomen. De gegevens kunnen met voorafgaande toestemming geraadpleegd worden in elke apotheek waar de patiënt zich aanmeldt.


Luizen

Wat is een luis?

Deze kleine, vleugelloze insecten zijn niet zo zeer schadelijk, maar wel vervelend. Met hun zes geklauwde pootjes grijpen de diertjes zich aan het haar vast. Een vrouwelijke luis legt tot 6 eitjes per dag in het haar, vooral op de warmste plekjes achter de oren en in de nek. Die eitjes worden ovaalvormige neten die stevig vastzitten aan de haren. In een volgend stadium worden ze nimfen die op volwassen luizen lijken maar wat kleiner en uiteindelijk worden het echte luizen. Om te overleven zuigen ze verschillende keer per dag bloed en daarbij komt hun speeksel in contact met de huid. Dit zorgt voor de kenmerkende jeuk. Zo’n luis leeft ongeveer één maand.


Hoe behandelen?

De apotheker

Belangrijk is om zo snel mogelijk te reageren. Ga langs bij de apotheker voor een luizenkam of luizenproduct. Zorg er in ieder geval voor dat alle gezinsleden tegelijk worden behandeld.

Bij de apotheker kun je verschillende luizenmiddelen vinden in de vorm van een shampoo, -spray of –lotion.

De nat-kammethode: 1. Was de haren met gewone shampoo.

Kan je luizen voorkomen? Luizen kunnen enkel kruipen en niet vliegen of springen. Daardoor kunnen ze enkel door direct hoofdcontact overgaan of via sjaals, mutsen, handdoeken en haarborstels. Iedereen kan luizen krijgen. Het is dus een fabeltje dat het met hygiëne te maken heeft. Mensen verzwijgen de luizen soms uit schaamte maar dit is niet nodig. Bovendien is het belangrijk om snel de school, het kinderdagverblijf of jeugdbeweging te informeren om verdere verspreiding te vermijden.

2. Spoel de shampoo uit de haren maar droog niet af. 3. Breng overvloedig conditioner aan op de natte haren. 4. Kam de knopen uit de haren met een gewone kam. 5. Kam met de luizenkam van nek naar voorhoofd en kijk goed achter de oren en in de nek. 6. Veeg de kam na elke beweging af op een stuk wit keukenpapier. Zo zie je beter of je luizen verwijderd hebt.

De permethrine-lotions doden de luizen maar omdat ze de neten niet aanpakken moet je de behandeling na een dag of 7 herhalen. Malathionlotions daarentegen doden zowel de luizen als de neten waardoor ze langer werken, zelfs na spoelen. Deze producten zijn niet geschikt bij baby’s jonger dan 6 maanden, zwangere vrouwen en vrouwen die borstvoeding geven. Siliconenderivaten (dimeticon) kun je op droog haar aanbrengen waar ze reeds na 5 minuten de luis inkapselen waardoor deze sterft. Voor sommige producten volstaat één beurt, andere moet je na een week nog eens herhalen om ook de neten te doden. Er zijn geen bijwerkingen of resistentie. Deze techniek kan toegepast worden bij zwangere vrouwen, vrouwen die borstvoeding geven en kinderen vanaf zes jaar.

7. Spoel de conditioner uit de haren maar droog de haren niet af. 8. Kam de haren met een gewone kam naar achteren. 9. Kam de haren opnieuw systematisch met de luizenkam maar nu van voor naar achter. 10. Veeg de luizenkam opnieuw na elke beweging af. Doe dit twee keer per week, gedurende twee weken. Herhaal deze methode tot je na 2 opeenvolgende behandelingen geen luizen meer vindt.

   BELANGRIJK

handige tip

Verwittig de school of het kinderdagverblijf van zodra je neten of luizen constateert. Laat de kammen en haarborstels na elk gebruik 5 min weken in water van 60°C en was ook de kledij, handdoeken, beddengoed en knuffels op 60°C. En herhaal dit na een week. Materialen die niet in de wasmachine mogen of die je niet zo heet kan wassen kun je ook 48 uur buiten laten luchten, 24 uur in de diepvriezer leggen of 2 weken in een afgesloten plastic zak stoppen. Soms is dit nogal moeilijk of kan je bepaalde kledingstukken niet zo lang missen. Ook dan is er een oplossing: in de apotheek vind je producten om bij je wasgoed te doen om ook bij het wassen op lage temperatuur de luizen te doden.


In jouw volgende

SURPLUSMAGAZINE Haaruitval

SLAAP

hygiëne

MEDICATIESCHEMA

Gehoor VERMINDERING

Herfstblues

Speel mee WEDSTRIJD

en win

Dit stadhuis en begijnhof liggen in één stad. Weet jij waar? Laat ons dan weten in welke stad, en maak kans op een mooi verzorgingspakket. Deelnemen kan tot 25 oktober 2014.

Hoe kun je deelnemen? • Surf naar www.surplusgezondheid.be • Klik door naar de wedstrijd-pagina • Vul je voornaam, naam, e-mailadres en het juiste antwoord in • Klik op indienen en klaar! (*Af te halen in een apotheek bij jou in de buurt)


producten in de

MONDHYGiËNE

KIJKER

1STE KEUS VAN TANDARTSEN ✓ Klinisch bewezen verlichting en dagelijkse bescherming bij gevoelige tanden ✓ Verlichting bij gevoelige tanden plus de voordelen* van een dagelijkse tandpasta ✓ Verwijdert tandplak bij 2x daags poetsen en bevat fluoride dat helpt beschermen tegen cariës. ✓ Door de muntsmaak voelt je mond schoon en fris *Bij 2 maal daags poetsen. Geldt alleen voor de varianten met fluoride.

Listerine professional sensitivity therapy

✓ Effectieve pijnverlichting ✓ Langdurige bescherming tegen tandgevoeligheid* ✓ Klinisch bewezen ✓ Uitsluitend te verkrijgen in de apotheek

HAAR OMNIVIT ✓ Geeft het haar vitaliteit en glans* ✓ Zorgt voor gezond haar en gezonde nagels* * Zink en selenium dragen bij tot de instandhouding van normaal haar en nagels die zorgen onder andere voor vitaliteit en glans voor uw haren en nagels

20%

op

* bij regelmatig gebruik

kids Paranix: anti-luizen producten

Davitamon Junior

✓ 100% doeltreffend

✓ zonder bewaarmiddelen

✓ formule met dubbele werking ✓ zonder insecticiden

✓ met vitamine A, B, C, D, E en K ✓ verhoogt de weerstand

Met davitamon en de magische pen terug naar school... Bij aankoop van 2 davitamon junior-producten een lichtgevende magische pen cadeau tijdens september en oktober* *zolang de voorraad strekt


1 op 5 Belgen heeft last van

migraine

Bent u er één van? Excedryn® zorgt voor een doeltreffende, snelle verlichting van migraine. Het verlicht niet alleen de hoofdpijn, maar ook andere migrainesymptomen zoals misselijkheid en overgevoeligheid voor licht en geluid.

Raadpleeg uw arts of uw apotheker.

Excedryn® is een geneesmiddel. Geen langdurig gebruik zonder medisch advies. Niet gebruiken bij kinderen jonger dan 18 jaar, in geval van overgevoeligheid aan acetylsalicylzuur of andere niet-steroïdale antiinflammatoire middelen, in geval van maag- of duodenumulcus of tijdens de zwangerschap. Lees aandachtig de bijsluiter en vraag raad aan uw arts of apotheker. Novartis Consumer Health NV. PQC 2013-058.

ZONDER

voorschrift

Diabetes. & diabetes TOPSPORT. Broodnodig? Begeleiding Nieuwe Medicatie KEVIN DE MESMAEKER DOSSIER. GRATIS NAJAAR 14 JAARGANG 10 n 29 VOEDING

Recommend Documents