Deskundig, betrouwbaar en betrokken

dec. - jan. 2012

2

!

3

Deskundig, betrouwbaar en betrokken jaarrekeningen • fiscale adviezen • loonadministraties • belastingaangiften • bedrijfseconomische adviezen • bedrijfsoverdrachten samenwerkingsvormen • subsidies

Wismastate 9 Postbus 52 8900 AB Leeuwarden

T (0888) 18 18 18 F (0888) 18 18 00 E [email protected] www.deelstrajansen.nl

4


!

!





#

$#! 
##
#
!
%

( !#

!"#! #
! #

%

( !#
%!

&!
( !#"

 $!"
!


"&!

#
!

!"
%
$
! $#"#




"
#




!#"#
( !#
%
!



!

"
'
$


"""
%!

!"
% $


#
"
!

!



   

 
 
     


!#!
%

!
#" 3BCPCBOL
&FO
CBOL
NFU
JEFFÌO





    

5

Colofon Dorpsblad It Havenpypke 44e jaargang nr. 252 December 2012 – Januari 2013 Verschijnt 6 keer per jaar. It Havenpypke is een uitgave van Feriening Doarpsbelang Wytgaerd Doarpsbelang Wytgaard Maarten Jansen Voorzitter Herman Santema Penningmeester Loïse Zuidersma Secretaris Tjibbe Boonstra Teatske Rienks Ids Boersma Henny Visser [email protected] Redactie It Havenpypke Monika Tekstra Administratie Age-Jan Jorna Financieel beheer Bertus Blümers Lay-out Catrien Jorna Lay-out Overige medewerkers Elie de Jong Tekstverw. Fries Arnold Hoekstra Fotografie Redactieadres (ook voor adreswijzigingen, opzeggingen, aanmeldingen) Monika Tekstra Tjissema 9 9089 BG Wytgaard 058-2551730 [email protected] Abonnementen € 15,- per jaar, Buitenland € 18,- per jaar. Info over betalingen: Herman Santema (06-11260608) Bankrekening: 5617739 t.n.v. Dorpsbelang Wytgaard Drukker Caparis Heerenveen Website www.havenpypke.nl

In dit nummer o.a. 7 8 11 15 16 21 22 26 28 30 32 36 38 40 45 49 53 56

Fan de redaksje Burgerlijke stand Doarpsbelang Saskia viering Om ‘e tafel mei Ida en Coby Dienstencentrum Wytbeat Twirre Wildbreien Agenda Muizenissen Schoolnieuws Klaver Aas LMK Wigle van Aytta Vrouwen van Nu Bistedokter Artsen

Inleverdata kopij Februari (vóór 28 jan.) April (vóór 1 apr.) Juni (vóór 3 jun.) It Havenpypke verschijnt rond de 18e van de eerstgenoemde maand. De redactie is niet verantwoordelijk voor de inhoud van stukken geschreven door niet-redactieleden. Tevens behoudt de redactie zich het recht voor om teksten te redigeren en zonodig in te korten. Anonieme brieven worden niet geplaatst. Stuur uw kopij

(vóór

28 januari) naar:

[email protected]

Op ‘e omslach: Foar: Nynke de Jong en Rinske Hellinga. Achter: Henny Visser. Se binne oan it wyldbreidzjen foar de aksje foar Gambia. Der waard in beam fersierd yn krystsfearen. De beam wie te sjen op de Afrikaanske krystmerke op 15 desimber op it terrein fan BTM-bouw.

6

!

7

Fan de redaksje Weromsjoen nei it ôfrûne jier kinne wy tink wol fêststelle dat der wer in soad gebeurd is yn en om ús doarp. Rûnom binne der heuvels makke foar de Heak om Ljouwert, sels hawwe wy in fuotbalkoai der by krigen. De aksjes om de winkel fan Alie hinne folgje mekoar hast op (no bygelyks foar in skoalle yn Gambia), de Merke wie wer treflyk organisearre en Wytbeat is werom, mei in protte sukses! Lêstendeis hawwe wy yn it filmhûs in film sjoen, dy’t gie oer de omkriten fan Louisiana yn Amearika. It wetter stie by wiet waar oant de ûnderkant fan de wrakke bousels. Wylde earmoede, in soad drank en fierder gjin lúkse. Wat my foaral bybleaun is, is dat de minsken nei in twongen evakuaasjie troch ferdrinkingsgefaar mar ien ding yn de holle hienen: nei harren eigen plakje werom, ek al betsjutte dat dus bittere earmoed. Ik tink dat dit foar in protte Wytgaarders goed te begripen is. Wy hawwe wol net dy ellinde sa as yn dy film, mar it jout wol in feilich gefoel om werom te kommen yn ús doarp. Teminsten, dat is myn idee. Ik winskje jimme in protte lêsnocht ta, bb

8

BURGERLIJKE STAND

Geboren Op 27 november Hylke Hinne. Zoon van Rudolf en Anneke Douma. Broertje van Rindert. Sneek. Overleden Op 22 oktober oud-Wytgaarder Margaretha Anna Westendorp- Haringsma. Ze is 90 jaar geworden. Ze was woonachtig in Nij Dekema Weidum. Verhuisd Per 13 oktober 2012 is Willem Hemstra verhuisd van Ds. Bangmastrjitte 55 Reduzum naar Nij Dekema. Skildyk 10 aanleunwoning 1.10 in Weidum. Per 22 november 2012 is Aggie Jorna- Haringsma verhuisd van Buorren 6 naar Friesmastate- It Grien, Oostergoostraat 62 B, 9001 CM Grou.

Bedankje Sinterklaas is inmiddels weer thuis in Spanje, waar hij vast zit uit te rusten van een drukke tijd in Nederland. Sint is met zijn Pieten ook in Wytgaard geweest en heeft alle kinderen verwend met een cadeautje. Ook de zieke mensen in Wytgaard heeft hij een bezoek en een cadeautje gebracht. We willen graag iedereen bedanken voor de financiële bijdragen; dankzij deze steun hebben we ook dit jaar weer een prachtig sinterklaasfeest kunnen vieren. Heel erg bedankt en tot volgend jaar! De Sinterklaascommissie.

9

Bedankje Allemaal hartelijk dank voor de opbrengst en medewerking aan de Alzheimer collecte die het bedrag van € 335,71 heeft opgebracht. De opbrengst is bestemd voor wetenschappelijk onderzoek naar dementie en hulp, informatie en belangenbehartiging voor mensen met dementie en hun naasten. Uw steun is dus hard nodig, hiervoor dank namens de coördinator, Ida Boonstra KDO REUNIE K.D.O. heeft op vrijdag 7 juni en zaterdag 8 juni 2013 een jubileum te vieren. De vereniging bestaat dan 100 jaar. Wij willen zoveel mogelijk bekendheid hieraan geven en vragen u dit ook aan oud leden die niet meer in Wirdum en omgeving wonen door te geven. In februari 2013 geeft de reünie commissie meer informatie over het programma en een E- mail adres om u op te geven. Met vriendelijke groet, De reüniecommissie

Collecterooster  

3 t/m 9 februari: Hersenstichting Nederland 10 t/m 16 februari: Amnesty International

10

 

Leverancier van dieselproducten en smeermiddelen voor o.a. landbouw en transport

Tankstation voor dieselproducten Verkooppunt van diverse merken flessengas

Wie rekenen kan, koopt olie bij Jan! Mariahof 10   8922 BZ Leeuwarden 058-2123890 www.deruiterolie.nl

Reduzum

11

De avonden zijn weer korter, de feestdagen staan voor de deur. We maken ons op voor de afsluiting van 2012. Maar niet voordat we met u hebben gedeeld waar wij ons als dorpsbelang de afgelopen tijd mee bezig hebben gehouden. Wytgaard in the picture Onlangs bracht GPTV een bezoek aan het dorp. In het kader van Culturele Hoofdstad 2018 hebben zij alle dorpen en wijken in de gemeente Leeuwarden in beeld gebracht. Op 1 november is het item over Wytgaard uitgezonden. Daarin was onder andere aandacht voor de ontwikkelingen in het dorp, zoals de vernieuwing van de Twirre, de nieuwbouwlocatie en de winkel. Op www.wytgaard.nl vindt u een link naar de uitzending. Plan Meekeshof Oost wint cheque van Rabobank Wytgaard heeft een cheque van € 3.000,- van het coöperatiefonds van de Rabobank gewonnen. Hiermee is de realisatie van het speelplein aan de Meekeshof weer een stapje dichterbij. Het plan voor speelplein aan de Meekeshof Oost is gespresenteerd tijdens de jaarvergadering en toegelicht in het vorige Havenpypke. Graag komen wij met buurtbewoners in contact die met ons van gedachten willen wisselen over de verdere invulling van het plan. U kunt dit kenbaar maken via ons mailadres: [email protected] of via een van de bestuursleden. Dorpsbelang gaat de komende tijd meer subsidiepotjes en fondsen aanschrijven om uitvoering van dit prachtige plan van Trudy Jorna in overleg met de buurtbewoners mogelijk te maken. Wij willen iedereen hartelijk danken voor het uitbrengen van zijn of haar stem! Wytgaard yn it Grien In het vorige Havenpypke hebben wij u geïnformeerd over het verzoek van de gemeente om het groenonderhoud in het dorp (deels) over te

12

nemen van de gemeente. Wij hebben hierover met diverse belangstellenden van gedachten gewisseld. Er zijn een paar serieuze kandidaten die hiermee een zakcentje voor de (club)kas willen verdienen. Dorpsbelang heeft hiervoor een voorstel gemaakt en de gemeente heeft hier positief op gereageerd. Samen met de gemeente werken we dit verder uit en maken we hierover afspraken met de betrokkenen. Zo kunnen we in 2013 met een proef voor groenbeheer in ons dorp starten. Financiële STIPE voor initiatieven voor het dorp Met subsidie van de gemeente Leeuwarden konden we de afgelopen tijd een aantal initiatieven blij maken met een financiële bijdrage. Denk daarbij aan nieuwe handschoenen voor de goedheiligman, een bijdrage om de nieuwe Wytbeat-bar mogelijk te maken en een tegemoetkoming in de organisatiekosten van de Gambia-actie. Maak uw activiteiten in / voor het dorp zichtbaar De aankondingsborden bij de entrees van Wytgaard staan er ook voor u! Maak uw activiteiten zichtbaar met hulp van dorpsbelang. Indien u 1 maand voorafgaand aan uw activiteit een verzoek voor publicatie met een korte beschrijving van uw activiteit (: d.w.z. datum, welke vereniging en hoofdpunt/boodschap) mailt aan dorpsbelang ([email protected]), kunnen wij ervoor zorgen dat de borden op tijd worden geplaatst. Vergeet daarnaast ook de website, www.wytgaard.info niet om uw activiteiten te publiceren. Ook hiervoor kunt u via ons e-mailadres informatie aanleveren. Nieuwe bewoners in uw buurt, geef ze aan ons door! We roepen buurtverenigingen in het dorp op om namen van nieuwe bewoners aan ons door te geven. Als dorpsbelang verwelkomen wij nieuwe inwoners met een welkomstpakket. Vaak horen we via via dat er nieuwe mensen in het dorp zijn komen wonen. We willen daarbij natuurlijk niemand overslaan! Buurtverenigingen kunnen ons daarbij helpen door nieuwe bewoners aan ons door te mailen. Alvast bedankt voor het meedenken!

13

Verkeersobstakels door gemeente Leeuwarden bekeken Onlangs hebben vertegenwoordigers van dorpsbelang met de gemeente een rondje door het dorp gemaakt om obstakels in het verkeer te bekijken. Op enkele plaatsen zitten vervelende hobbels en bobbels in de weg en zijn er onoverzichtelijke verkeerssituaties (bijvoorbeeld op de buorren). De punten op een rij: 

Het kombord aan de Noordzijde van Wytgaard zal in 2013 zodanig worden verplaatst dat de nieuwe kruising van de Hegedyk / Buorren met de Finne ook binnen de bebouwde kom komt te liggen. Ook de verlichting wordt nogmaals door de gemeente bekeken.



Bij de kruising Buorren met de Púndyk / Fopma’s reed wordt gekeken of de voorrangssituatie duidelijker gemaakt kan worden. Ook wordt dan de aanwezigheid van het zebrapad beter zichtbaar gemaakt.



Op de kruising Weiwiskedyk / Noardein met de Hegedyk worden op de Weiwiskedyk haaientanden geplaatst om de voorrangssituatie te benadrukken.



Op de Buorren en later op de Plof wordt in 2013 tijdelijk een snelheidsmeter geplaatst om automobilisten duidelijk te maken wat hun werkelijke snelheid is.



Het mos bij boombankje en op de omliggende bestrating in het grasveldje voor de familie Jongbloed aan de Buorren wordt verwijderd.



Verder gaf de verkeersdeskundige van de gemeente aan dat bij de zig-zaggen in de Hegedyk en Buorren niet standaard één uitgaande of ingaande verkeersdeelnemer voorrang heeft. Van verkeersdeelnemers wordt verwacht dat zij elke passage onderling eerlijk en verstandig oplossen. Ook wanneer men alleen in zo’n zig zag zit moet men ‘de kop erbij houden’ deed onlangs maar weer eens blijken... De gemeente informeert dorpsbelang wanneer wat wordt aangepakt.

Het bestuur van dorpsbelang wenst u een gezellige decembermaand! Teatske Rienks-de Bos

14

! ! ! !

15

De SASKIA-viering Allemaal berichtjes; “hé, Saskia ga je ook naar de Saskiaviering?” Ik had zelf nog niets gelezen, maar dacht; “dat is net wat voor mij”, dus maar even googlen op internet. En ja hoor, 19 oktober is de Saskiaviering en nog lekker dichtbij ook, namelijk in de grote kerk te Leeuwarden. Dit jaar wordt het 400e geboortejaar van Rembrandt’s grote liefde en muze Saskia van Uylenburgh gevierd. “Zou je dat nou wel doen, je kent toch niemand. Ach, als er niks aan is, ben ik zo weer thuis en we hebben allemaal één ding gemeen; dezelfde naam, dus het zal wel loslopen”. En inderdaad, het was heel bijzonder. Om 12:00 uur verschenen ruim 100 Saskia’s vanuit het hele land in de stadsherberg Bellevue bij de Oldehove . De helft verkleed in middeleeuwse kleding. Een mooi gezicht. We werden warm ontvangen met een prachtig Saskia lied. Daarna vertrokken alle Saskia’s via de in steen gehouwen doopakte van Saskia op het Oldehoofsterkerkhof naar het HCL om een catwalk bij te wonen door studentes van het Friesland College. Zij toonden door hen ontworpen kleding, geïnspireerd door de 17e en 21e eeuw, aan het publiek. Daarna gingen alle Saskia’s in een lange stoet naar de Grote Kerk te Leeuwarden. Een prachtige kerk. Dan woon je zo dichtbij Leeuwarden en dan weet je niet eens dat Leeuwarden zoiets moois heeft; “Een prachtig stukje Leeuwarden.” In de grote kerk konden we het mooie toneelstuk van het leven van Saskia van Uylenburgh bijwonen. En zoals jullie vast wel hebben gelezen in het vorig Havenpypke, speelde Vera de Roos de jongste Saskia. Erg goed gespeeld Vera. Na afloop werd het megaportret onthuld van het schilderij Flora, van Rembrandt waarvoor Saskia model stond. Het mozaïekportret bestaat uit duizenden foto’s van allemaal Saskia’s. Dit portret komt later te hangen in het nieuwe Fries museum. Met alle Saskia’s nog op de foto en zo kwam er een eind aan deze gezellige middag. Ik ben er achtergekomen dat Saskia, de vrouw van Rembrandt een hele bijzondere vrouw was. Zelf kende ik de geschiedenis van haar nog niet helemaal, maar ik ben diep onder de indruk. En ben zeker trots op mijn naam!!! Groeten Saskia Mulder.

16

“Om „e tafel mei Ida en Coby”. “In minne boer en in goede boerinne kinne buorkje, oarsom kin net” Wy fytse op in woansdeitemoarn nei it hûs fan Broer en Betty Roorda, wêr‟t wy in petear ha mei trije manlju. Manlju mei oerienkomsten en ferskillen. Sy binne alle trije boer, as boer west, as noch in bytsje boer en sy binne fan ferskate oerstjûgings. Wy wurde gastfrij ûntfongen troch Betty mei kofje en koeke fan ús eigen doarpswinkel. Wy geane yn petear mei Broer Roorda, Yde Santema en Hinne Visser. Yde en Hinne binne hjir yn Wytgaard hikke en tein. Broer is berne yn Eenrum yn Grinslân en wie seis jier doe‟t hy hjir mei syn âlden en broers en suskes nei Wytgaard, nei de Buorren kaam. Letter yn 1963 gongen sy nei de pleats wêr‟t no syn soan Teake buorket. Hinne fertelt dat hy yn syn jeugd orientearre wie op Wurdum, dêr gong hy nei skoalle en nei tsjerke. Hy gong krekt as alle oare bern dy‟t yn Wurdum op skoalle sieten oer “de houtsjes”, wêr‟t ûnderweis noch al ris wat slaanderij wie mei de roomsen. Broer siet mei oare roomse bern efter de muorre fan It Kleaster en se smieten appeltsjes oer de muorre en skelden de bern út dy‟t oer de” houtsjes” nei Wurdum gongen. Dat hienen wy nea fan Broer tocht. Yde fertelt der ek oer en seit dat de ferskillen yn leauwen tusken skoallen, tsjerken en winkels in soad ûnderlinge striid en skuorring joech. Der wie fan 1907 oant 1928 in skoalle yn Wytgaard wêr‟t elkenien hinne gong. Dat wie wêr no Age Jan en Gea wenje. Doe‟t yn 1928 de St.Gerhardusskoalle der wie mochten dêr allinnich bern hinne fan Roomse húshâldings. Hinne en Yde hienen yn Wurdum ek wer striid troch it ferskil yn skoallen, de kristlike en de iepenbiere. Jammer dat it yn Wurdum bytiden noch sa is. Wy binne it der oer iens dat der yn Wytgaard minder striid is, mar dat it spiitich is dat der no ek bern nei oare skoallen brocht wurde. Foar dy bern is it net leuk, Yde en Hinne jouwe oan dat men net rjocht wit wat de bêrn oandien wurdt. Je hearden der net by, wy fielden ús gjin Wytgaarder mar ek gjin Wurdumer. De mannen gienen destiids net mei elkoar om, elts hy syn maten wêr‟t je ek mei nei skoalle en tsjerke gongen. Hinne fertelt dat er doe in soad grifformearde húshâldings wienen

17

yn Wytgaard, dat syn heit wol ris âlve bern yn de auto nei de skoalle brocht yn Wurdum. Ek de middenstân rekke ferdield. Yde fertelt dat der destiids in smid in Wytgaard komme moast. Boeren út de omkriten dy‟t net rooms wienen woenen graach nei Johannes Brinksma fan Wurdum, om‟t men bang wie dat as der in roomse smit komme soe, harren ark net makke waard. Op de fraach as se ek nei “boer zoekt vrouw” sjogge, roppe twa boeren folút: “Ja!“. Broer fynt it mar neat. Yde sjocht der sels eltse snein nei út. Hy kin Swaantsje fanút de hynstewrâld, sy is wol in bytsje de favoryt. Se grouwelje allegeare in bytsje fan blomkeboer Aad. Neffens de manlju wurdt der wol in reëel byld fan it boerelibben sketst, it wurdt net romantysearre. It bedriuwslibben wurdt moai yn byld brocht, it is harren dúdlik dat it giet om de leafde en net om in frou foar it wurk. Hinne jout oan dat it wol wichtich is dat in frou wol wat fielt foar it boerebedriuw. Se hoecht net mei te wurkjen, mar se moat wol witte wat it ynhâldt. It kin goed weze dat je koppele wurde, net elkenien komt yn “Boer zoekt vrouw”. Hinne fertelt oer it ferlies fan syn earste frou en wat it docht my je libben en gesin. Hy is bliid dat hy “koppele “ is oan in leave frou. Yde hat in ferhaal oer in situaasje fan jierren lyn oer in boe-

18

refeint út de omkriten dy‟t syn frou ferlear. Se hienen krekt in lytse poppe en noch oare lytse bern. Ien út de omjouwing wist dat er in frijfaam wie dy‟t wol helpe koe yn de húshâlding. Earst wie it dreech foar beide, mar it is dochs goed kommen en se koenen goed mei-elkoar, de húshâlding wie rêden. Hjoed de dei wurkje de froulju hast ek net mear mei op it bedriuw en dat is goed, sy ha sels in baan. De froulju ha in eigen libben en finansjeel is dat ek in foardiel. De froulju sitte faak wol yn de maatskip. De mannen fertelle dat der eartiids earst sparre waard foar in nije oankeap, no wurdt der op gruttere skaal ynfestearre. Mar ja, as je in frommeske op „e pleats hâlde wolle moat der wolris wat ferboud wurde. Doe‟t Aaltsje en Yde krekt troud wienen fûn Yde dat it wurkjen op de fabryk mar ôfrûn wêze moast. Hoechst net wer nei dy boekhâlder ta yn Weidum, se wurke dêr op kantoar, der wie wurk genôch op „e pleats. Aaltsje wie in echte boerinne, hja koe har goed rêde mei it boerewurk. Wy freegje ús ôf as der no noch echte boerinnen binne. Se binne der noch wol mar net yn de omkriten. Yde fertelt dat syn beppe in echte boerinne wie, syn pake Yde wie altyd op in paad mar beppe wie de boer! Ek de beppe fan Broer wie in hurdwurkjende boerinne, pake koe troch syn handikap lang net alles dwaan. It sprekwurd: “In minne boer en in goede boerinne kinne buorkje, oarsom kin net” wie goed fan tapassing op dizze stoere froulju. Dat der ek noch libben neist it buorkjen wie is al gau dúdlik. Hinne hat altyd sporten en sport noch eltse wike. Ek siet hy eartiids yn de feriening fan boeren wat tsjinwurdich L.T.O. Noord is. Yde wie aktyf yn ferskate ferienings krekt as syn famylje. Hy fertelt fan syn omke dy‟t de feint ek meinaam nei fergaderingen, as him nei in “dûbele” gearkomste stjoerde om dêr notulen te meitsjen sadat der gjin ynformaasje mist waard. Broer is in echte bestjoersman, hy siet û.o. yn it bestjoer fan de suvelfabryk, tsjerke en tal fan oare bestjoeren en is noch altyd aktyf. As hy dêr oer praat, ropt Betty achter út de keamer wei ”Wiesto wol ris thús?” Betty komt der efkes by en fertelt oer har aktyf libben thús en yn it ferieningslibben wêr ‟t sy altyd in soad yn betsjutten hat. Sy siet yn de frouljusferiening en sette tal fan kursussen mei op om froulju bewust te

19

meitsjen fan harren plak yn de maatskippij en yn it boerebedriuw. Sy wie ek belutsen by it oprjochtsjen fan agraryske kommisjes. Broer hat troch diel te nimmen as bestjoerslid yn ferieningslibben en kommisjes in soad minsken kennen leard, je binne maatskiplik belutsen, it hat him in soad brocht. Wy hawwe it ek oer de opfolging fan de buorkerij. Hinne, Broer en Yde ha harren soannen no op ‟e pleats. Sy wenje en buorkje op harren eigen wize. Broer fertelt dat Teake foarhinne op skoalle al boarte dat hy oan it kuilen en ynriden wie, juf snapte der hielendal neat fan. Wy freegje de mannen as sy wol ris op fakânsje gean. Hinne en Tjitske ha krekt nei Marokko west wêr‟t sy ûnder oaren it offerfeest meimakke ha. Fan it iten, meast skiep, wurdt twatredde oan de earmen jûn. Hinne fynt it in moai gebaar mar griisde der wol in bytsje fan hoe as sy mei it fee omgean. De kop en poaten fan de skiep waarden midden op ‟e dyk ferbaand. Mar ja,” no wy in paspoart ha geane wy der ek op út. Dat sil wol moatte want it is fiif jier jildich”. Hy gong eartiids ek al mei syn âlden op fakânsje, alle jieren nei Appelskea. Yde had eartiids wol ris mei syn gesin nei Appelskea west, yn de tinte fan Sjoerd Boonstra. By Broer gongen se eartiids altyd in dei fuort. Letter gong hy mei syn gesin wolris nei Gulpen. Neist it wurk fine de manlju it moai en wichtich om ek ris efkes earne oars te wêzen. Ida freget as Yde froeger ek toanielspile. Hy fertelt dat it begûn is mei Swarte Pyt spyljen, dat wie syn debút. Ek hat Yde yn de revu spile en hie hy in rol by de toanielferiening fan Wytgaard yn it stik “Sil de strandjutter” tegearre mei Douwe Elzinga. As dit Havenpypke útkomt is it hast Kryst. Wy freegje wat sy mei Kryst dogge. Sy geane alle trije nei de krystnachttsjinst yn Wurdum as yn Wytgaard. Ek geane sy gesellich mei de bern iten, it giet om it by-elkoar wêzen. Yde seit respekt te hawwen foar minsken dy‟t leauwe, hy fernimt dat it foar minsken hiel wichtich is. D‟r geane hyltyd minder minsken nei tsjerke , foaral de jeugd giet net mear. De musical “Paulus” hat wol foar nije ferbining soarge. Wy einigje dit boeiende en gesellige petear mei de winsk dat der mear húzen komme foar de jonge minsken dy‟t hjir graach wenje wolle. Jongeren, leefberens en bining binne belangryk foar ús doarp. Coby en Ida

20

21

Nieuws van het Dienstencentrum We zitten weer in de donkere dagen voor Kerst. Voor sommige mensen een gezellige tijd: lekker binnen blijven bij de kachel, kaarsjes aan, muziekje erbij, enz. Voor anderen misschien een tijd van eenzaamheid. Zou U er in deze donkere tijd even "op uit" willen gaan, kom dan eens naar ons gezellige Dienstencentrum. We hebben it Kleaster weer met een enthousiaste groep vrijwilligers in kerstsfeer gebracht. U kunt deelnemen aan een middag Bingo, een kaartje leggen [schut- en klaverjassen], yogalessen volgen, meezingen met ons seniorenkoor Set Troch, of gaan zingen bij het Shantykoor. En natuurlijk kunt U een keer per maand bij ons komen eten. Ook hebben wij één keer per twee weken op woensdagmiddag "soos". Dit is iedere keer weer een gezellig gebeuren. Uitermate geschikt om elkaar als oudere dorpsgenoten te ontmoeten. Op deze middag is van alles te doen. Sommigen kiezen er voor om een kaartje te leggen, anderen storten zich met enthousiasme op een spel, maar gezellig met elkaar koffiedrinken en een praatje maken kan natuurlijk ook. Sinds kort wordt er op de soosmiddag ook gebiljart! Dus gezellig, gezellig!!!!!! Kom eens langs. U hoeft niet lid te zijn/worden van de soos. U betaalt alleen als U aanwezig bent: 1 euro per middag. Dus............wij zien U graag in it Kleaster. Met vriendelijke groet, mede namens het bestuur, Hennie Veenstra kerstmis (Groen en rood, ik geef jou een potlood.) Rood en Groen,ik geef jou een dikke zoen. Ik wens wat sneeuw, zo wit en fris. En al de liefde die er is.

22

Wytbeat aftermath! 10-11-12 gaat de boeken in als een onvergetelijke avond! Als organisatie durfden we slechts te hopen op een succes half zo groot als wat Wytbeat 2012 was. De verwachtte 200-250 bezoekers werd flink overschreden; maar liefst 300 mensen waren getuige van de eerste Wytbeat in het nieuwe jasje. Het begon al op de vrijdag voor Wytbeat. Tijdens het opbouwen transformeerde de Twirre van een kale, saaie gymzaal in een sjieke, warme, “smûke” ruimte. Ondanks het feit dat Wytbeat vroeg begon, stond de eerste band niet voor een half lege zaal te spelen. Natuurlijk had dit grotendeels te maken met het feit dat Hit the Bottom de grote publiekstrekker was. Bij het spelen van de eerste noot begon de dansvloer al vol te stromen. Traxion wist de sfeer goed door te zetten en de dansvloer is tot het einde toe niet meer leeg geweest. Maar ook de bar bleek een groot succes en een bron van veel positieve reacties. Naast de mooie vormgeving was ook de plaats van de bar perfect! Maar het grote succes stelde ook verbeterpunten aan het licht. Deze punten zijn opgenomen in het verbeterde draaiboek voor volgend jaar. Want volgend jaar is er weer een Wytbeat! Wil je meer weten over Wytbeat of wil je iets kwijt over of aan Wytbeat of de organisatie, dan kun je terecht op de facebook-pagina van Wytbeat (www.facebook.com/wyt.beat). Daar vind je ook een geweldige videoimpressie van de avond, gemaakt door onze eigen multimedia-tycoon Jon de Zwaan. Zeker het bekijken waard! Per slot willen wij als organisatie iedereen bedanken die mee heeft gewerkt aan deze geweldige avond; zowel in de voorbereidingen als tijdens de avond zelf! GE-WEL-DIG!!! Tot volgend jaar. WR, SD, BV, WJ, HA

V.l.n.r:Rienk Visser, Roy Dijkstra, Allard Visser, Arne de Vries, Kim Bos, Inge de Ruiter

23

Wytgaard in beeld: Wytbeat <<<< Yvonne de Vries, Gerda-Minke Adema, Ingrid Visser en Loïse Zuidema

Marijke Tiesema en >>> Age Jongbloed

^Djoke en Luitzen Grupstra^

^ ^ Hidde van der Wal en Hessel Reitsma

24

®

Top 1 Toys & De Boer De nummer 1 in speelgoed

De winkel voor speelgoed & huishoud

Schrans 94/96 Tel. 058-2125853 Leeuwarden

  

Lieuwenburg 182 / 184 Tel. 058-2661942 Leeuwarden





  


  ­€‚ƒ„‚‚…†‡

                       



Wij zijn open op: Maandag t/m Vrijdag van 8.30 tot 18.00 en op Zaterdag van 8.30 tot 16.00 uur

25

26

Nieuws van de Twirre Wytbeat een prachtig feest Een jaar na de opening is er weer een Wytbeat georganiseerd in de Twirre en wat was het een feest. Een groep oud JCW bestuursleden heeft dit opgepakt en wilden Wytbeat kleiner en intiemer organiseren. Vorig jaar zijn ze begonnen met deze nieuwe invulling. De groep bestaat uit Watze Jorna, Sipke Deelstra, William de Ruiter, Hylke Andringa en Bouke de Vries. Door deze vaste groep is er minder verloop en wordt de opgedane ervaring beter behouden voor de volgende versie. Het resultaat van de vernieuwde uitvoering mag er zijn zowel wat de vormgeving betreft als de muziek. Weliswaar was het heel andere muziek dan voorheen het geval, het sloeg zeer aan en gelet op de aanwezigheid van alle leeftijden dus echt jong en oud, zijn wij zeer positief en tevreden. Vanuit de Twirre willen wij jullie zeer bedanken voor deze Wytbeat en ga zo door de komende jaren. Kinderopvang via SKF Met ingang van 2013 neemt St. Kinderopvang Friesland uit Franeker de kinderopvang over van Sisa. De reden is dat Sisa financieel geen mogelijkheden meer zag. Gelukkig wil de SKF het wel proberen en op 14 november was er een informatieve bijeenkomst voor ouders. Deze is goed bezocht en de ouders waren positief over het aanbod van SKF. Wij hopen dat zoveel mogelijk ouders gebruik willen maken van deze prachtige voorziening. Nieuwjaarsborrel op 6 januari Wij hadden de traditie als Dagelijks Bestuur van de Twirre om op nieuwjaarsdag vanaf 16.00 uur een nieuwjaarsborrel voor iedereen te organiseren. Echter mede door de verbouwing en het nodige andere feestgedruis rond oud- en nieuwjaarsdag hebben we besloten dit borrelmoment te verplaatsen naar 6 januari, wij hopen dat dan iedereen zin heeft om langs te komen.

27

Nieuwe beheerder(s) gezocht Vorige keer stond in het Havenpypke dat onze beheerders Tiede en Durkje aan het einde van dit seizoen stoppen. Het zal duidelijk zijn dat wij op zoek zijn naar (een) nieuwe beheerder(s) die elke dag tijd heeft om de nodige werkzaamheden te doen en daarnaast ook het voorraadbeheer in de vingers heeft en mee kan helpen bij grotere activiteiten. Lijkt het u/jou leuk dit te doen, meldt je dan per mail via [email protected] tot 20 januari. Als je vragen hebt, kun je bellen met de voorzitter op 06 14514434. Namens het bestuur de voorzitter, Eelke Nutma.

Bestuur Doarpsbelang Wytgaard wenst iedereen een geweldig goed, gelukkig, gezond en groenrijk 2013!

28

Wildbreien Sinds een aantal weken zijn ongeveer 13 kinderen uit groep 5 – 6 – 7 – 8 aan het wildbreien geslagen. Toen we begonnen wisten een groot aantal nog niet hoe je moest breien maar dat hadden ze gauw onder de knie. In eerste instantie was het de bedoeling om gewoon te leren breien tot er vanuit de school het idee kwam om te wildbreien, want dan heb je een doel waar je met elkaar naar toe kunt werken. Al snel waren de eerste bolletjes op en kon er een

Achter v.l.n.r: Nynke de Jong, Rinske Hellinga, Hieke Terpstra, Kylena van der Veen, Rutmer Burghoorn, Erykah Jansen, Beau Velstra, Isolde Jansen, Laura Cornelissen, Simon Deelstra, Hilde Mulder. Achter de de tafel: Joey Dijkstra, Anke Boonstra. ander kleurtje aan vast worden gemaakt. De breiwerkjes gingen met nog een extra bolletje wol, mee naar huis en ook daar werd enthousiast verder gebreid Met elkaar werd het een heel kleurig geheel. We wilden er een boom mee versieren. En omdat Alie Deelstra nog wel een dode boom in de tuin had hebben ze die eruit gespit en naar school gebracht. De boom is vandaar uit, versierd en wel, naar de Afrikaanse markt van 15 december gebracht en u heeft hem daar kunnen bewonderen. Omdat ook Kerst bijna in beeld is hebben we er een soort kerstboom van gemaakt. De kinderen hebben een heleboel pompoentjes gemaakt die ook als versiering in de boom hangen. Omdat er ook alweer vingergehaakt wordt hebben we dat als slingers gebruikt. De jeugd heeft er veel plezier aan beleefd. We hebben er zelfs nog drie dagen aangeplakt. En toen was de boom ook klaar.

29

Wij als begeleiders, Hennie Veenstra , Henny Visser, Paulina Boonstra, Marrit Burghoorn en Monika Tekstra hebben ook met plezier aan dit project meegewerkt. U heeft deze bijzondere boom 15 december kunnen bewonderen. Het laat zien wat een relatief klein groepje kinderen voor elkaar kan krijgen. Namens kinderen en begeleiders Monika

Wytgaard in beeld

.

Appie de Ruiter Winnaar WK (Wytgaardster Kampioenschap) Darts. Gehouden op zondag 18 november in de Twirre

30

Weekagenda Dag maandag

(1e vd maand)

dinsdag

woensdag 1e keer 31 okt. (om de 14 dagen) (7 nov. , 5 dec)

donderdag

(18 okt., 22 nov., 13 dec.)

Vrijdag Om de week Om de week (apr tm sept)

Zaterdag

(1e vd maand)

Om de week

Zondag

Activiteit Trimmen Bingo Shantykoor ‘De Middelsee Sjongers’ Repetitie Yoga Volleybaltraining Kerkkoor ‘Ct. Cecilia’ Repetitie Seniorenkoor ‘Set Troch’ repetitie Djembee Volleybaltraining Badminton Soos en Biljarten

Tijd 19.00-20.00 u 14.30-16.00 u 20.00-21.30 u

Locatie Twirre Dienstencentrum Dienstencentrum

09.30-10.30 u 18.45-22.30 u 19.00-21.00 u

Dienstencentrum Twirre Parochiezaal

09.30-11.00 u

Dienstencentrum

19.00 u 18.30- 20.30 u 20.30- 22.00 u 14.00- 16.00 u

Dienstencentrum Twirre Twirre Dienstencentrum

Warme maaltijd Volleybaltraining Schut- en klaverjassen Biljarten

12.30- 14.00 u 19.30- 20.30 u 14.00- 16.00 u

Dienstencentrum Twirre Dienstencentrum

19.30- 22.30 u

Twirre

JCW Oudste club JCW Middelste club JCW Jeugdhonk open Oant No Ta voetbal Bootcamp Oud papier

20.0020.0022.0019.0019.0009.00-

JCW Jongste club Foyer Open

19.00- 21.00 u 16.00- 20.00 u

Jeugdhonk Jeugdhonk Jeugdhonk Sportveld Sportzaal Containers aan de weg Jeugdhonk Foyer Twirre

(nadere berichten volgen)

22.00 22.00 01.00 21.00 20.00 12.00

u u u u u u

Kerstmiddag Volleyballen Darttoernooi Schutjassen Borrelen Toneel

Dienstencentrum

Volleybalver.

OANT NOTA

Klaver Aas

Liefhebbers

L.M.K. Twirre

Twirre

Twirre

Twirre

It Kleaster Twirre

Waar

16.00 u

18 en 20.00 u 19 jan. 20.00 u

6 jan.

29 dec. 19.30 u

28 dec.

21 dec.

21 dec. 16.00 u

Wanneer

“Drift”

Nieuwjaarsborrel

Kerstpartij

Denk en Dart

Oliebollentoernooi

Extra informatie

Wilt u als vereniging of particulier een datum plannen? Informeer dan eerst bij het agendabureau of er op deze datum geen ander activiteiten voor het dorp zijn. Zo niet, boek uw datum. Zo loopt niemand elkaar in de weg. B.V.D.

Wat

Wie

ACTIVITEITENAGENDA

31

32

Muizenissen In een flits zie ik iets

langs de plint vliegen. Ik zal het me wel verbeelden en kijk verder naar „De Wereld Draait Door‟. Even later zie ik het weer. Een muis die achter de televisie verdwijnt met de snelheid van het licht. De weinige haren in mijn nek staan overeind. Een muis in mijn veilig minitheater annex skybox. Heb ik weer! Ben ik met hier en daar wat blikschade - veilig de sixties en de seventies doorgekomen, aan het genieten van mijn karig pensioentje, komt er een muis mijn rust verstoren.

Vrijwel

onmiddellijk wordt mijn jachtinstinct geactiveerd. Ik pak een doeltreffend wapen - de bezem - dat zal het minimonster leren mijn territorium binnen te dringen. In tijger sluipgang nader ik de televisie; bekijk voorzichtig de achterkant, maar zie niks tussen de snoeren. Dan hoor ik plotseling geritsel en deins hevig geschrokken terug. Het hart ontploft in m‟n keel. Wat nu? Korrie laat Mollie uit (als je ze nodig hebt, zijn ze er niet). De muis moet daar wel blijven, anders vliegt hij (of zij) het hele huis door en vind ik hem nooit meer. Ik besluit de toegangen naar de televisie af te sluiten en muizengif op te halen. Dat gif strooi ik rijkelijk op de plaats des onheils, met een schoteltje water. Zouden er nog meer muizen zijn? Ik moet er niet aan denken dat daar een muizen „gangbang‟ plaatsvindt, dat het er een Sodom en Gomorra is, en ik straks onder de muizen zit. Als Korrie met Mollie thuis komt en ik haar de onheilstijding vertel, reageert ze met “jakkes, dat dier moet mijn huis uit”.

Mollie gaat op de bank liggen met een blik van „het zal mijn tijd wel duren‟. Ik ga naast haar op de bank zitten en vraag die trut “waarom zij wel postbodes aanvalt, maar een simpele muis niet opmerkt”. Beledigd antwoordt deze vuilnisbak “dat het niet in haar cao staat; had ik maar zo‟n melkslurpende kat moeten nemen”. Die nacht droom ik van muizen zo groot als katten, die Mollie aan het martelen en opvreten zijn. Twee dagen later kijk ik voorzichtig achter de televisie en zie dat er korrels opgegeten zijn en dat er hier en daar muizenkeutels liggen. Tevreden ga

33

ik voetbalkijken. Plotseling zie ik de muis half versuft lopen en achter de lectuurbak kruipen. Mijn jachtinstinct laat me weer naar de bezem grijpen, om het beest voor eens en altijd onschadelijk te maken. Helaas, hij is alweer verdwenen. Als ik op de bank ga zitten vlieg ik als door een wesp gestoken, omhoog na een oorverdovend piep geluid. Blijk ik op een speeltje van Mollie te zitten. Korrie ligt schaterend op de bank en brult gierend “jij bent bang voor muizen hè?”

Gepikeerd en in mijn eer gekrenkt zie ik de muis onder de bank strompelen. Ik pak de bezem, til de bank op, en daar zit het roofdier. Met één welgemikte klap elimineer ik het monster en gooi het in de vuilnisbak. Korrie en Mollie hun ogen verraden „wat een held‟. Als ik verder voetbal kijk, zegt Korrie fijntjes “volgens mij was tie al dood”. Ik doe net of ik het niet hoor en schenk een Beerenburger in. Lammert Hofstede, e-mail [email protected]

Wytgaard in beeld

34

35

De redactie van It Havenpypke

wen st u:

36

Nieuws van de Teake Jan Roordaschool Decembermaand De decembermaand zorgt altijd voor extra bedrijvigheid in de school. Op 5 december zal Sinterklaas samen met zijn pieten onze school weer bezoeken. Vooral voor de jongste kinderen altijd een spannende tijd. In de onderbouwgroepen wordt ook volop rondom dit thema gewerkt. Als Sinterklaas weer naar Spanje is vertrokken staat Kerstmis al weer voor de deur. Dit jaar een heel bijzonder project, waar het hele dorp bij betrokken is. Een Afrikaanse kerstmarkt op zaterdag 15 december moet zorgen voor een heleboel gezelligheid, het gevoel van samen zijn en het toewerken naar een mooi geldbedrag voor het goede doel. Dit goede doel staat niet ver van ons af. Het betreft een schooltje in Gambia die dringend geld nodig heeft om te kunnen blijven bestaan. Op school zullen in de voorbereiding verschillende activiteiten plaats vinden. Van kinderen die klusjes doen tot djembé lessen in de groep. Onderwijskundige zaken Als school sta je niet stil. Samen met het team, ouders en kinderen streef je naar de hoogst haalbare kwaliteit. Je wilt allemaal het beste uit een kind halen. Onderwijs is een zaak van school en ouders. Uit onderzoek blijkt dat ouderbetrokkenheid er voor zorgt dat de leeropbrengsten hoger worden. Elk kind wordt gedurende het hele jaar gevolgd d.m.v. methode-gebonden toetsen. Daarnaast worden er twee keer per jaar de cito-toetsen afgenomen. Natuurlijk wegen ook de observaties en meningen van leerkrachten, ouders en kinderen mee in de beslissingen die er worden genomen. Samen bereik je meer dan alleen! Brede school activiteiten In de maand november zijn we weer gestart met een aantal brede school activiteiten. Op maandag is er een hele grote groep kinderen samen met een grote groep ouders/vrijwilligers aan het wild breien geslagen. Iedereen was super enthousiast en het is dan ook niet bij drie keer gebleven. Ook de donderdag voor de jongere kinderen was een groot succes. Er is hard gewerkt aan een mooi papier-maché werkje. U kunt

37

deze kunstwerken bewonderen tijdens de kerstmarkt. Het is ontzettend leuk om te zien hoeveel mensen zich inzetten om er iets moois van te maken. SKF (Stichting Kinderopvang Friesland) Woensdag 14 november is er een voorlichtingsavond geweest van SKF. Op deze avond heeft de directeur, Jeannet van den Akker een toelichting gegeven over de manier van werken van SKF en hoe zij opvang in Wytgaard zien. Ook is er goed geluisterd naar de aanwezige ouders. De avond is positief ontvangen. Per 1 januari zal Sisa stoppen en wil SKF het voortzetten. Voor ons als school, maar ook voor het dorp is het belangrijk dat we bepaalde voorzieningen in stand kunnen houden. Namens alle kinderen en teamleden van de Teake Jan Roordaschool wensen wij u:

Prettige kerstdagen en een gelukkig nieuwjaar

38

Nieuws van schutjasvereniging Klaver Aas Het wordt rustiger bij het kaarten… We zijn alweer een tijdje bezig, maar de opkomst ligt lager dan andere jaren. Het kaarten lijkt wel uit de running te zijn. De jeugd leert het schutjassen niet meer thuis en daarmee is er geen aanvulling van jonge leden. De gemiddelde leeftijd van de leden loopt op en ook dat heeft zijn consequenties. Deze zomer hebben we veel te vroeg afscheid moeten nemen van Trees Hemstra. Een echte schutjaster in hart en nieren. Haar naam komt dan ook op meerdere bekers voor. We zullen haar felheid en gezelligheid missen. Inmiddels heeft Willem Hemstra ook te kennen gegeven om voorlopig in Weidum te blijven kaarten. Daarmee zijn we dan twee van onze beste schutjassers kwijt. Op dit moment worden er al een paar klaverjassers omgeschoold maar wilt u het schutjassen ook leren neem dan contact op met ons op. Uitslag 6 oktober 2012: 1ste 2de 3de

Grutte Willem Hemstra Sita Overdiep Bert de Ruiter Albert Jan Terpstra Herman Santema Annie de Bruin

Troast Erik ten Hoove Hans Overdiep Hillie Hoogland Yde Santema Germ Faber Gerrit Mulder

Poedel Piet Jorna Ginie de Jong Lies de Jong Jelle de Jong Willy de Bruin Robby Galama

Troast Wim Schuurman Willy de Bruin Robby Galama Catrien Jorna

Poedel Gerrit Mulder Bert de Ruiter Hans Overdiep Annie de Bruin Germ Faber Albert Jan Terpstra

Uitslag 20 oktober 2012: 1ste 2de 3de

Grutte Piet Jorna Aan de Haan Jacob Hoogland Johannes Hoogland Herman Santema Watze Roorda

39

Uitslag 3 november 2012:

1ste 2de 3de

Grutte Erik ten Hoove Bert de Ruiter Klaas Keizer Ale Terpstra Watze Roorda Sjouke Jorna

Troast Aan de Haan Hillie Hoogland Sjoerd Mulder Aant Mulder Jappie Mulder Ytsje Mulder

Poedel Annie de Bruin Albert Jan Terpstra Gerrit Mulder Ginie de Jong Hans Overdiep Piet Jorna

Troast Yde Santema Herman Santema Aan de Haan Albert Jan Terpstra Piet Jorna Ale Terpstra

Poedel Bertus Terra Jappie Mulder Annie de Bruin Willy de Bruin Sjouke Jorna Catrien Jorna

Uitslag 17 november 2012: 1ste 2de 3de

Grutte Ginie de Jong Hilly Hoogland Wim Schuurman Ypeus Duhoux Klaas Keizer Gerrit Mulder

De kerstpartij is op 29 december. Herman

Rectificatie In het vorige Havenpypke was het laatste stukje tekst van de bistedokter weggevallen. Hierbij de aanvulling: Kortom, dierendag is in aantocht. Onze asielen zitten tot aan de nok toe vol met vondelingen die schreeuwen om een leuk tehuis. Ik durf het bijna niet te stellen, want momenteel politiek beladen en nota bene volgens mijn eigen moraal verwerpelijk, maar moeten we niet ‘eigen beesten eerst’ een goed plekje gunnen?

40

Toanielklup Lyts Mar Krigel

Wy wolle jimme graach op‟e hichte hâlde toanielferiening Lyts Mar Krigel.

omtrint

De woarstferkeap wie in grut sukses, tige tank dêrfoar. Takommen jier komme wy wer by de doarren lâns.

Jongereinploech 2012 Efter f.l.n.r: Ilona van der Galiën, Hessel Reitsma, Hendrikje Jonker, Rutger van der Wal, Rick Dijkstra. Foar f.l.n.r: Hidde van der Wal, Anna-Marijke Jorna, Wiibe Quadrado, Stefan Oedzes.

De útfiering fan it jongereintoaniel is ek al wer efter de rêch. De jongerein hat in moai toanielstik delset. As feriening binne wy grutsk dat wy dizze talinten yn ús doarp ha.

Wy kinne as bestjoer ek net sûnder it produksjeteam. Om in stik op „e planken te krijen wurkje der sa‟n tweintich minsken mei om it foarelkoar te krijen. Dit team bestiet út de bouploech, grime, klaaiïng, ljocht en lûd, fotograaf, ynstekker, gasthear, lêskommisje, toanielmaster en grafysk ûntwerper. De beide jûnen binne ek goed besocht, dat is foar

41

de spilers en bestjoer in opstekker. Foar de minsken dy‟t dit jier net west hawwe soe ik sizze, kom ek ris lâns en sjoch wat LMK te bieden hat.

Op 18 en 19 jannewaris

2013 binne de útfierings fan it reguliere toaniel. Jannie, Rinie, Coby, Age Wybren, Sjoerd, Wytske, Froukje, Arnold, Hylke, Richtsje, Eelkje en Hendrik bringe it stik ” Drift “ op‟e planken, ûnder lieding fan Elske Roorda (âld-Wytgaarder) . It is in première stik, dat hâldt yn dat it noch nea earder opfierd is. Ik soe sizze oant sjen op 18 as 19 jannewaris, hâldt de flyer yn de gaten. Ida Boonstra L.M.K. winsket eltsenien noflike krystdagen en in sûn 2013 ta.

42

43

Premiere stuk: Truth or Dare (Fryske foarstelling) Auteur: Vertaalster: Regisseur: Spelers: Muzikanten: Speeldata:

Joke van Balen Agatha Hylkema Janneke Kingma Margriet Jorna, Joke Kuperus, Joke van Balen Hans Haan, Willem Kingma, Martijn Heeg, Bolke van den Berg ƒ ƒ ƒ ƒ ƒ

Kaarten:

vrijdag 25 januari 2013 Lawei Drachten zaterdag 26 januari: Harmonie Leeuwarden 2 februari: Dorpshuis Mantgum 9 februari: Spylder Warns 16 februari: Skans Gorredyk

Kaartjes kosten € 12,50 en zijn te reserveren via de website www.toanielgroepsater.nl

‘Herkenbaar, hilarisch en scherp als een mes.’ Ze zijn rond de veertig en zitten op een punt waar alles verandert. Drie vrouwen die ondanks hun ogenschijnlijk succesvolle leven, gevuld met carrière, kinderen en geloof in het eigen kunnen, in een midlifecrisis terecht komen. Hoe kan dit gebeuren? In een terugblik zien we hoe het waarheidspelletje ‘truth or dare’, geheimen blootlegt uit hun gezamenlijk verleden. Een verzwegen affaire, een echtgenoot die vooral de zorgkant van z’n vrouw opeist, een late kinderwens, het zijn gebeurtenissen die zorgen voor een breuk in het vredige bestaan van Tineke, Merel en Carolien. Het publiek treft deze sterke, heel verschillende vrouwen aan in hun kwetsbare periode. Het feest is geweest en ze moeten een nieuw leven opbouwen met zichzelf als hoofdpersoon. In de flashback zien we hoe de drie vrouwen bij elkaar komen om een reünie van hun oude faculteit voor te bereiden. Ze halen herinneringen op en laten aan elkaar zien wie ze geworden zijn in het leven, maar voordat we het weten zijn we als publiek betrokken bij een gevaarlijk spel waardoor het breekpunt van deze veertigers aan de oppervlakte komt. Het stuk gaat over relaties, verantwoordelijk zijn, verwachtingen hebben, over redelijk gelukkig zijn, maar toch meer verlangen. De teksten zijn humoristisch en vol mild cynisme en het geheel wordt doorspekt met livemuziek die de sfeer van het stuk versterkt.

44

45

Viglius ( Wigle) van Aytta Wigle van Aytta van Zwichem, uit het Fries gelatiniseerd tot Viglius ab Aytta Zuichemus. Viglius, uit een familie van eigenerfde boeren werd geboren op 19 oktober 1507 te Barrahuis bij Wytgaard als zoon van Folkert Aytta en Ida Hanya. Viglius was een vooraanstaand Nederlands staatsman, die een grote rol speelde in het bestuur van de Nederlanden onder Karel V en Filips II. Daarnaast heeft hij naam gemaakt als humanist, rechtsgeleerde, en verdediger van het katholicisme. Viglius maakte carrière op grond van zijn bekwaamheden, niet op grond van afkomst en geboorte als zoon van een Friese herenboer. In de kerk te Swichum treft u nog vele graven aan van deze familie en het is echt de moeite waard om deze kerk eens te bezichtigen. Een bijkomstigheid is dat deze Viglius een neef van mij is in de 8e graad. Na de dood van zijn oudste broer in 1513 kwam Wigle of Wieger Aytta onder de hoede van zijn oom Bernard Bucho van Swichum, die in 1519 lid van het Hof van Holland werd. Viglius volgde humaniora-studies te Deventer, Leiden en Geertruidenberg. In de herfst van 1522 reisde hij naar Leuven, waar hij onder leiding van Rutger Rescius en Conradus Goclenius aan het Collegium Trilingue Griekse en Latijnse letteren studeerde. Ook na zijn overgang naar de traditioneel ingestelde juridische faculteit in 1524 bleef hij het humanisme trouw. In 1526 trok hij naar de universiteit van Dôle; in 1529 deed hij Valence aan, waar hij op 8 mei promoveerde; begin juni 1529 bereikte hij Bourges, waar Andreas Alciatus zopas tot hoogleraar in het burgerlijk recht was benoemd. In 1531 trok Viglius naar Padua; de lange tocht bracht hem onder meer in contact met Amerbach, Zasius en Erasmus, met wie hij reeds in februari 1529 betrekkingen had aangeknoopt en die hij zijn leven lang zou vereren. Begin 1534 werd Viglius benoemd tot officiaal van de bisschop van Münster, een functie die hij in juli 1535 opgaf om lid te worden van het Rijkskamergerecht te Spiers. In 1537 ruilde hij die positie in voor een professoraat aan de universiteit van Ingolstadt. In het voorjaar van 1542 keerde Viglius naar de Nederlanden terug om er lid van de Geheime Raad te worden. In die hoedanigheid vervulde hij tal van di-

46

Voor een uniek stukje vlees naar

SLAGERIJ SIXMA Haedstrjitte 66 Reduzum Tel. 0566-601428 - Eigen aankoop - Eigen weiderij - Eigen slachterij en verwerking ‘s Maandags de gehele dag open

47

plomatieke missies. Viglius onderhield intensieve contacten met de vorstenhuizen in Europa, vele brieven getuigen daarvan. In 1547 ging Viglius namens de Nederlandse regering van Maria van Hongarije naar de Rijksdag van Augsburg om over een definitieve regeling voor de Nederlanden te onderhandelen. Na langdurige onderhandelingen wist Viglius in juni 1548 overeenstemming met de Duitse Rijksstanden te bereiken over de Transactie van Augsburg. In dit verdrag kwamen Karel V, als landsheer van de Nederlanden, en de Rijksdag overeen dat alle Habsburgse Nederlanden in de Bourgondische Kreits opgenomen werden. Als tegenprestatie voor eenzelfde bijdrage als van twee keurvorsten werd dit nieuwe territoriale geheel vervolgens onttrokken aan de jurisdictie van het Rijkskamergerecht en de wetgeving van het Heilige Roomse Rijk. Hiermee verkregen de Nederlanden nagenoeg volledige onafhankelijkheid. In 1549 werd Viglius tot president van de Geheime Raad benoemd, in 1554 tot president van de Raad van State. Daarnaast werd hij in 1559 tot eerste officiële bibliothecaris van de koninklijke bibliotheek te Brussel aangesteld. Ondanks alle eervolle benoemingen werd zijn politieke carrière onder Filips II gaandeweg door frustratie en mislukking getekend. Zijn herhaalde oproepen aan het adres van de vorst, de landvoogden én de opstandige edellieden om matigheid aan de dag te leggen vielen in dovemansoren; teleurgesteld overleed hij op 8 mei 1577 te Brussel. Hij werd begraven in de Sint-Baafskatedraal te Gent. W.C.Ypma

Beukerbabbels

Fokke-Sjoerd Mulder fynt it in rare saak…

“Sinterklaas keapet hjir allegeare kadootsjes en ús heit bringt boartersguod yn ’e frachtwein naar Spanje.”

48

!

49

Vrouwen van Nu En de boer, dy socht in frou...... In fryske boer socht in frou of leaver sein, syn famylje tocht, dat er in frou sykje moast en hy joech him op foar it televyzjeprogramma „Boer zoekt vrouw‟. In pear wiken ferlyn fertelden dizze boer, Jan, en syn freondinne Pauline by de boerinnegroep Mid-Fryslân en de Vrouwen van Nu Reduzum e.o. hoe‟t sy inoar fiif jier lyn fûn ha. Jan sei: „Je ha in tiid fan foar en in tiid fan nei‟: Jan Ybema is „boer Jan‟ wurden. Jan wie al fan syn 17e jier ôf boer en dat wurk hie besit fan him nommen, mar no woe hy it der dochs mar ris op weagje. Hy hie lykwols net ferwachte, dat er in kâns meitsje soe tusken de hûnderten oare boeren. Dochs waard er belle troch de redaksje fan it programma en nei wat opnames, geskikt achte. Wylst er earst noch even twifele, gie it ynienen hurd en koe er net mear werom. Yvon Jaspers kaam del om mei him yn „e kunde te kommen en it bedriuw te besjen; der waard in dei filme. Neffens Jan is „Yvon in skat, hear‟. Se koe goed ynstruksjes jaan: Jan en syn mem mochten neat fertelle, ek al stie der in grutte frachtauto op it hiem en strúnde der de hiele dei in blond frommiske om; ja, Simone Scheffer fan Omrop Fryslân!? „En dan sjogge jo jesels op televyzje en hearre jo jesels praten!‟ Pauline wenne yn dy tiid mei har dochter fan tsien yn hertsje Rotterdam, wurke as subsydzje-adviseur en wie in protte fuort. Tegearre seagen se nei it programma en dochter Emma fûn, dat har mem op boer Gerard reagearje moast; in werkenbere sitewaasje: it wie by dy bargeboer yn Brabân rommelich, der wiene in protte bisten en hy hie twa soantsjes fan Emma har leeftyd. Mei har dochter skreau Pauline in brief, dy‟t yn harren eagen wol opfalle soe. En hoewol‟t se leaver net op „e televyzje woe, waard se dochs útkeazen en sei se „ja‟. Mar as se witten hie, wat har op „e speeddate te wachtsjen stean soe, hie se it faaks net dien.... Wilens kaam Yvon as ferrassing mei in batterij oan kamera‟s en in tas mei in dikke hûndert brieven by Jan del en mocht er dêr, mei help fan syn broers, fiiftjin brieven útsykje. De produsint fan it programma, Blue Circle, hie alle brieven al neisjoen en opdield yn trije bultsjes, wêr‟t se mar ien fan hoegden te besjen; de oare beide waarden as „te âld‟ en „net geskikt‟ ôfdien. It moast allegear yn in koart tiidsbestek útsocht wurde. Jan hie der graach in nachtsje oer sliept, dan wie it fêst oars gien. Alles

50

51

waard wer meinaam. De speeddate, dy‟t dêrop folge, wie op in snein; de lokaasje waard koart fan te foaren bekend makke. De boeren kamen al op sneontejûn, hienen in gesellige frijgesellejûn en waarden sneins yn „e watten lein. De froulju hiene in lange, drege dei. Fan moarns acht oant jûns acht oere meiinoar yn in lytse keamer, dêr‟t se inoar aardich kennen learden en inoar wat rie jaan koenen; om bar mochten se yn fiif stresste minuten kennis meitsje mei „harren‟ boer. By de „dei-date‟, wiken letter, dêr‟t de boer der mei syn fiif útsochte kandidaten in dei op útgie, fernamen se allegear wol, dat alles yn tsjinst stie fan it programma: oeral stienen en leinen kamera‟s ferstoppe, de hiele dei waard opnommen, mar der waarden mar koarte, útsochte stikjes fan útstjoerd; der wie gjin spontaniteit, gjin ien-op-ien praat. Doe kamen by elk wol de earste twifels, mar stopje koe net mear, de kontrakten wienen tekene. Dêrop folge, nei wer in seleksje, de útfanhûzerij op „e pleats. De Rotterdamske Pauline krige in rûnlieding op „e bargebuorkerij fan Gerard. Se wist net wat se mei dy boer moast, benammen, doe‟t er sei, dat er neist de bargen ek in „bear‟ yn in hok hie, dy‟t by al syn froulju delgie. Jûns, sûnder kamera‟s, wie it o sa gesellich mei elkoar. Jan syn „logeerweek‟ wie in ramp: kamera‟s, redaksje, elk bemuoide him der mei en Jan wist no wol wat er woe: “einde ferhaal!”. En dat moast goed opnommen wurde. It fielde as in „afgang‟ en dat waard goed yn byld brocht...Nei de opnames kaam de tiid, om it aventoer te ferwurkjen en twa moannen letter begûnen de útstjoerings op „e televyzje; no wist ek de omjouwing derfan en mochten se deroer prate; der waard hiel bot meilibbe en dat wie in moaie tiid. It hie lykwols in grutte ympakt hân: je mochten neat sizze en reagearje op „e media, it wurk hie der ûnder te lijen. Pauline waard ûnder de útstjoerings troch har mem attindearre op „boer Jan‟ en mei de „afterparty‟, dy‟t as ôfsluting foar alle dielnimmers holden waard, rekke Pauline mei Jan oan ‟e praat en wist dalik dat hy „de ware‟ wie. Yntusken is it fjouwer jier lyn, dat Pauline en Emma mei harren hiele hawwen en dwaan by Jan te wenjen gienen. De misje is slagge: Jan soe it dan ek sa wer dwaan, achternei besjoen! Jantsje

52

53

de

Tongzoen Wij mensen zijn gek op onze dieren. Het liefst vertroetelen we ze en geven we ze de lekkerste hapjes. En we maken onze genegenheid nog eens kenbaar door ze eens heerlijk te knuffelen. De meeste dierbaren laten zich dat welwillend aanleunen. De hond, en wellicht ook de kat, lijkt bij tijd en wijle te willen laten zien dat die genegenheid wederzijds is en geeft dan spontaan een lik terug. Soms ontaardt dat in het volledig aflebberen van het gezicht tot op de mond aan toe. ‘Dan giet de grize my oer de grouwe!’ Want hoe hygiënisch is die liklap eigenlijk? Eerst moet ik wat recht zetten. Als een hond zijn baas likt, toont hij zijn onderdanigheid aan die baas. Net zoals bij wolven de lageren in rang de roedelleider naar de bek likken. Of het gaat om eten. In de natuur wordt door een moederteef het voedsel in de maag voorverteerd en daarna weer opgegeven. Als moeders van de jacht weer thuis komt hebben de puppies honger en dan likken deze haar om de bek in de hoop dat er wat ‘lekkers’ uit komt. Dus het likken op zich heeft niets van doen met een genegenrijke tongzoen. Maar dat even terzijde. Als wij een wondje in onze mond hebben, blijkt dat heel snel te genezen. Ondanks dat er ideale omstandigheden zijn om er juist smerige infecties op te doen. Het wemelt in de mondholte namelijk van de microorganismen. Hoe het kan dat al die virussen, bacteriën en schimmels geen ellende veroorzaken? Allerlei factoren spelen daarbij een rol. Ons speeksel zorgt namelijk niet alleen voor een stukje voorvertering en het lekker glad maken van ons eten om het makkelijk te kunnen doorslikken. Het bevat ook nog eens een veelheid aan afweermechanismen en enzymen die bacteriën en ander gespuis aanpakken waardoor ontstekingen worden tegengegaan. En daarnaast zitten er in ons spuug ook nog eens slimme stofjes die het herstel van mondepitheel bevorderen. Bij dieren is dat al niet anders. Het is zelfs zo dat het likken van een wond elders op een dier hetzelfde helende effect kan sorteren als in de bek!

54

55

Mits een dier die plekken niet overdreven likt, want dan krijg je juist weer irritatie van het wondgebied. Het is immers ook weer niet voor niets dat we na een operatie er juist voor zorgen dat een wond niet bereikbaar is voor de bek van de patiënt. We doen dan een kraag om of zorgen voor een afdekkend verband. Dan kan het toch ook geen kwaad als een dier een mens likt? Volgens een Frans spreekwoord is de tong van een hond gelijk een dokterstong (‘Langue de chien, langue de médecin’). Ik vrees dat ik dat fabeltje moet ontzenuwen. De mondflora van een hond verschilt nogal van die van de mens. Dat klinkt ook nogal logisch als je onze gewoontes vergelijkt. Het ene moment zit die lieve viervoeter van ons immers in de grond te wroeten, eendenstront op te ruimen of een overheerlijk stinkend kadaver te verschalken; het andere moment duikt ie naar het achterwerk om z’n anus eens een goede beurt te geven. Alle flora en fauna die hij daarbij opdoet is wellicht niet schadelijk voor Mukkus zelf, maar wel degelijk voor zijn baasje. Er zitten zelfs voor een mens dodelijke bacteriën in de ‘normale’ bekflora van een hond. En ook al leiden die mogelijk pas na een venijnige beet naar het mortuarium, ik heb ze toch liever niet op mijn huid, dan wel op mijn gezicht… Dieren worden steeds meer beschouwd als lid van het gezin. Scheidslijnen vervagen. Wat dat betreft moeten we oppassen dat we in onze hunkering naar het contact met onze dierbaren de hygiëne niet uit het oog verliezen. Zeker niet als het kleine kinderen of mensen met verminderde weerstand betreft. Ooit ben ik door een bevriend huisarts uitgelachen toen ik vertelde van de simpelste infectierisico’s die je loopt als je met dieren in contact komt. Het blijkt dat wij dierenartsen daar nogal wat meer van weten dan dokters. Alle ziekten die je via een dier kunt oplopen noemen we een zoönose. Volgens de laatste inzichten vinden vrijwel alle bij de mens bekende infectieziekten hun oorsprong in de dierenwereld. Of het nu hiv betreft of pokken. Je mag dan nog zo gek zijn met jouw huisdier als je maar wilt; laat het tongzoenen toch maar liever aan jouw ‘humane’ geliefde over. Dat lijkt mij goed om te weten.

56

PHUISARTSEN L.J. Lukkes, Weidum Openingstijden praktijk Telefoon Spoedgevallen (praktijkuren) Buiten praktijkuren Dokterswacht Friesland Herhaalrecepten

Werkdagen van 08.00 – 17.00 uur Lunchpauze van 12.00 – 13.00 uur. Woensdagmiddag gesloten 058-2519224 058-2519751 0900-1127112 058-2519773 of ga naar: www.huisartsweidum.nl

Apotheekhoudende huisartsenpraktijk Wirdum e.o. Aanwezig Telefoon: 8.00-17.00 uur Spoedgevallen (8.00-17.00 uur) Buiten praktijkuren: Dokterswacht Friesland Spreekuur Terugbel-spreekuur Huisbezoeken Herhaalrecepten

dhr. Bartels (ma., wo. en do.) mevr. Bruinsma (di. en vr.) 058-2551303 058-2552985

0900-1127112 8.10-10.30 en 14.00 – 15.50 uur 13.00-13.30 uur 11.00 tot 12.30 uur www.wirdum.praqtijkplus.nl en ga naar herhaalrecepten - Bellen voor een afspraak vóór 10.00 uur, heeft u meerdere problemen, dan vooraf overleggen met assistente. - Recepten van specialisten of herhaalrecepten kunt u inleveren via de “medicijnenbrievenbus”. - Recepten ingediend vóór 11.00 uur kunnen de volgende dag tussen 16.00 en 16.45 uur afgehaald, of na 16.00 uur thuisbezorgd worden. U wordt verzocht om een H (halen) of B (bezorgen) op het recept te zetten. - De bezorgkosten bedragen ½-1 euro. - Bezorging : elke werkdag tussen 17.30-18.00 uur en 19.00-19.30 uur door Anna-Marijke (06-14934806) en Gerbrich (06-10145657). Bij 2x niet thuis doen ze een briefje in de bus en kunt u de medicijnen halen uit de praktijk. Drs. A.F.M. Bartels is afwezig van 6 augustus t/m 19 augustus

Dierenartsenpraktijk Reduzum-Grou Spreekuur: ma. t/m vr. 13.00 – 14.30 uur en 18.30 – 19.00 uur

Oedsmawei 13 9001 ZJ Grou tel.: 0566 – 601439

57

Mededeling Met ingang van 7 januari 2013 wordt de waarneming tijdens nascholing of vakanties op een andere wijze geregeld. De praktijk van dokter Bartels wordt waargenomen door dokter Lukkes uit Weidum. De apotheek is het hele jaar open, afspraken voor het spreekuur tijdens vakantie maakt u via de doktersassistente in Wirdum. De praktijk van dokter Lukkes wordt waargenomen door dokter Bartels uit Wirdum. Ook zijn apotheek is het hele jaar open, afspraken voor het spreekuur tijdens vakantie maakt u via de doktersassistente in Weidum. Beide praktijken worden dus vanaf 7 januari 2013 niet meer waargenomen door huisartsenpraktijk Grou en dokter Bergwerff uit Winsum! Zie voor uitgebreidere informatie de websites van de praktijken: www.huisartsweidum.nl en www.wirdum.praqtijkplus.nl

Wijziging in aanvragen herhaalmedicatie bij huisartsenpraktijk Wirdum Met ingang van woensdag 2 januari 2013 kan er tot 10.30 uur herhaalmedicatie worden aangevraagd. Dit is dus een half uur eerder dan dat u gewend bent. De door u aangevraagde medicatie is dan de volgende werkdag vanaf 16.00 klaar. Vraagt u de herhaalmedicatie na 10.30 uur aan, dan gaat er nog een extra werkdag overheen voordat het klaar staat. De reden voor deze wijziging is dat wij sinds kort onze bestelling bij de leverancier ’s ochtends een half uur eerder moeten plaatsen.

58

Afwezigheid huisarts Weidum Denkt u om tijdige bestelling van uw medicatie i.v.m. vakantie? Wij zijn afwezig van 31 december t/m 4 januari 2013 Graag bestellingen voor 27 december 2012 doorgeven via onze website: www.huisartsweidum.nl Onder “Herhaalrecepten” Of per herhalingsreceptenlijn 058-2519773 Tijdens onze vakantie worden apotheek en praktijk voor spoedgevallen waargenomen door HB Bergwerff Winsum tel. 0517-341272 Voor dringende bestellingen van medicijnen tijdens onze afwezigheid kunt u ook bellen met tel. 0517-342726 of mailen naar [email protected] De avond/nacht/weekenddiensten worden geregeld via de Dokterswacht Friesland te bereiken via Tel. 0900-112 7 112

!