Interview Achaz Denize: Welkom Achaz, heel erg fijn dat jij bij mij thuis bent om dit interview af te nemen. Ehm, vorige week zaterdag heb ik jou gezien, eh, in Amstelveen bij het Stadshart. Ehm, daar heb ik met jou gesproken over wat we hier gaan doen. Het interview is over cultuur. Dit doe ik omdat ik het project Beeld- en Meningsvorming volg en daarom doen wij een onderzoek voor P60 naar hoe zij het beste social media in kunnen zetten om de band met hun publiek te kunnen versterken. Het interview zal ongeveer 1,5 uur duren en alle informatie die je geeft is bruikbaar en we zullen er ook zeer zorgvuldig mee omgaan. Ehm, ik zou je nu graag willen vragen om iets over jezelf te vertellen. Achaz: Ok, mijn naam is Achaz. Ik ben 25 jaar en ik woon momenteel in Amstelveen. Oorspronkelijk kom ik uit Eindhoven, daar ben ik geboren en daar wonen mijn ouders ook nog steeds in een bijgelegen dorp, Gelderop. Ik ben opgegroeid met twee broertjes eh, heb ik, die zijn 23 en 20. En mijn vader is een Arubaan en mijn moeder is Nederlands, dus ik ben gemengd opgegroeid in verschillende culturen heb ik meegemaakt. Eh, ik ben in Amstelveen gaan wonen, vanwege mijn werk. Ik vlieg momenteel en doe vaak intercontinentale vluchten en Europese vluchten, dus ik ontmoet ook heel veel verschillende culturen. Ja, dat is eigenlijk wie ik ben. Denize: Wat leuk, je zegt dat je ehm, half Arubaanse bent, half Nederlands. Ehm, zou je daar wat meer over kunnen vertellen? Hoe je dat ervaart? Achaz: Ja, in het begin heb ik, ik ben voornamelijk Nederlands opgevoed. Ik spreek alleen maar de Nederlandse taal. Papiaments heeft mijn vader mij eigenlijk nooit geleerd vanwege het feit, vanwege het feit dat mijn opa en oma zijn overgekomen vanuit Sint Lucia naar Aruba om daar werkgelegenheid te vinden. Ehm, ja, de Arubaanse cultuur wat erg verschilt bij mij is, dat het eten anders is, lekkerder vind ik zelf. Dat zeg ik wel dat het mij meer trekt. Ik hou ook meer van het dansen dat ze daar hebben, de salsa en de merengue, dat merk ik wel dat het door mijn bloed stroomt, maar net zo goed hou ik van de Nederlandse stamppotjes. Daar kunt je me altijd voor wakker maken eigenlijk. Ehm, ehm, wat in Aruba verschilt is, de mensen zijn veel relaxter dan dat ze hier in Nederland zijn, niet zo gehaast en opgefokt. Wat je hier wel steeds meer tegenkomt en ook in het verkeer voornamelijk en daar kan ik me wel in vinden, dat meer, dat Arubaanse ook nog wel in me heb zitten. Dus eh, ja, dat is voor mij echt een heel groot verschil om mee te maken. Daarnaast ehm, ja, mijn opa en oma die wonen daar nog. Mijn opa is dan wel recentelijk overleden, maar m’n tantes, m’n ooms, m’n familie, die zie ik daar nog wel en als ik daar ook altijd nog ben, dan voel ik me nog wel een beetje thuis. Het enige probleem dat ik daar nog altijd wel heb is dat ik ze niet versta. En ze spreken gelukkig Nederlands, dat hebben ze op school gekregen en anders redden we ons in het Engels. Ehm, me moeder ze familie is een stuk kleiner dan me vaders familie. Mijn vaders familie bestaat uit een gezin van zeven, waarvan hij een tweeling is met mijn tante en daar zie ik meer dat familie eh, dichter bij 1
elkaar staat. Als ik zie hoe vaak me vader wel niet belt naar Aruba toe, terwijl naar zijn broers en zussen, terwijl mijn moeder en haar broer niet zo vaak spreken. Ehm, wat ik daar wel altijd had in Aruba, als ik daar was, de geur, de eten, de levensstijl, het trok me toch enorm en ik heb ook altijd gezegd dat ik er graag wil gaan wonen later. Alleen hoe ouder je wordt, hoe meer je ziet dat het gewoon een heel klein eiland is en dat je toch wel gewend bent aan Nederland en al de vrijheid die je hebt en dat je overal zo maar naar toe kunt gaan. Je bent zo in België, zo in Duitsland, het is er allemaal niet zo ver en daar dien je echt een vliegtuig te pakken om naar het volgende eiland te gaan of het vaste land dat dichtbij ligt en dat is Zuid-Amerika. Ehm, dat is eigenlijk de cultuurverschil die ik mee maak tussen de Arubaanse en de Nederlandse en ik heb er niet zo veel mee te maken gehad, omdat ik gewoon voornamelijk eh, hier ben opgegroeid, de taal ook echt niet spreek en mijn moeder en vader hebben altijd wel gezegd van ehm, over onze achtergronden dan, hoe het in elkaar zit . Denize: En als ik dat nou even allemaal bekijk. Je zegt tegen mij dat een heel groot verschil voor jou is dat de Arubaanse cultuur een stuk relaxter is, ehm, als jij nou naar jezelf kijkt, voel jij je dan meer Arubaanse, Nederlandse of een combinatie en waarom dan? Achaz: Dat is het rare eigenlijk ehm, als ik me zie als gemengd, voel ik me eigenlijk nergens echt helemaal volkomen thuis, want je bent gewoon opgegroeid als een deel Arubaanse, maar als je in Aruba bent zullen ze je niet als Arubaanse zien, zullen ze je meer als Nederlandse zien en hier in Nederland zien ze je niet als Nederlands omdat je kleurtje hebt. Dan zien ze toch weer dat je ergens anders vandaan komt. Dus dat gevoel heb ik niet echt dat ik ergens bij hoor. Merk wel dat sommige delen meer ehm, me trekt. Arubaans, ik vind gewoon de gezelligheid, het eten, de saamhorigheid, mijn familie, vind ik gewoon heel erg fijn en terwijl je dat in Nederland is het minder vaak, dan zie je dat mensen om zes uur gaan eten en als dan ging spelen bij Nederlandse vriendjes, dan moest ik om zes uur naar huis toe gaan en dan was er nooit echt dat ze meerekening hielden om eten ook voor jou te hebben. Het was meer van wij eten om zes uur en dan kon je ook naar huis toe gaan en dat is bij mij nooit geweest, ook al heb ik een Nederlandse moeder. Er is bij ons wel als er eten was kon gewoon wel iedereen mee eten. Dus waar ik me nu eigenlijk thuis voel is eigenlijk alle twee wel, maar ook alle twee eigenlijk weer niet. Denize: En wat doet dat met jou? Achaz: Ja, ik heb er vroeger toen ik klein was wel vaak over nagedacht dat ik dacht van stel dat er iets gebeurt en ook als je ziet dat er in de regering, dat er heel vaak werd gezegd: mensen, buitenlanders, ga naar je eigen land, dan voel ik me altijd van waar zal ik dan terecht moeten, aangezien dat ik half ben en eigenlijk geen eigen land heb. Want in Nederland zien ze me niet als Nederlandse en in Aruba ook niet als Arubaanse. Dus dat was altijd wel moeilijk om te ja, te
2
begrijpen, dus waar ik me het meest thuis voel, ja ik denk toch Nederland uiteindelijk. Het geeft gewoon veel meer mogelijkheden, vrijheid, maar ik zal me nooit helemaal zien als Nederlandse. Denize: En je zegt ook wel dat de Arubaanse, de Arubaanse mensen je niet als Arubaanse zien en de Nederlanders je niet als Nederlandse zien. Wat doet zoiets met jou? Achaz: Ik begrijp het niet waarom ze dat zo eh ja, hoe ze dat, ja waarom ze zo doen eigenlijk. Als je in Aruba, ook ben en je spreekt de taal niet, kijken ze je gewoon vreemd aan. Van hoezo spreek je geen Papiaments? Je bent een Arubaanse! En als je dan zegt dat je vader je het nooit heeft geleerd, dan kijken ze je nog vreemder aan. Dus ehm, ja het voelt niet fijn dat je dat gevoel krijgt en ook hier in Nederland ook als mensen, klasgenoten die van de Antillen kwamen, ik kon er nooit mee praten in het Papiaments en die keken ook vreemd naar mij. Dan ben ik in mijn eigen land, ehm, dan voelt het dan niet fijn als met mensen met dezelfde cultuur bij je in de klas zitten en in Aruba helemaal niet, terwijl je wel graag ergens bij wilt horen. Denize: En de Nederlanders hoe laten zij aan jou merken dat je er niet bij hoort zoals jij dat dan voelt? Achaz: Ehm, een ervaring die ik ook heb gehad dat was met m’n vorige baan. Ehm, toen had ik een collegaatje waar ik mee vloog en zei tegen mij van, die kwam dan uit Zuid-Afrika, dat is dan een heel ander iets dan Nederland. Maar hoe zij het beschreef, zo had ik het nog nooit gezien. Ze zei tegen mij van ehm ja, jij bent donker en daar zou ik eigenlijk niet mee omgaan. Terwijl ik zoiets heb van, ik ben half Nederlands, half donker, dus eigenlijk een mix. En ze vertelde van ja, dat is eigenlijk gewoon een rassenvervuiling. En dat was voor het eerst voor mij dat ik toen voelde dat mensen er ook zo bij zijn en zo over mij denken. Dat er mensen zijn die toch naar mijn kleurtje kijken terwijl ik er nooit eigenlijk mee bezig was dat ik een kleur had. Ik voelde me gewoon altijd thuis hier en dat heeft me toen echt wel doen beseffen dat er ook mensen hier in Nederland, dat zij mijn vader altijd vroeger, vergeet nooit dat je donker bent in mensen hun ogen, terwijl ik daar nooit echt over na heb gedacht en dat ik hetzelfde ben als de Nederlanders en dat ik geen andere taal spreek. Ik denk in het Nederlands, mijn moeder is Nederlandse ehm, de Nederlandse cultuur ben ik mee opgegroeid. Ja, het was voor mij, ik hoorde er gewoon bij en toen die collega dat zo vertelde over haar ervaringen, toen ik dacht van ja, er zijn echt mensen bij zo over andere mensen denken, dat mensen mij niet als Nederlandse bezien en ja, als je een buitenlander eigenlijk, terwijl ik hier altijd ben opgeroeid. Denize: Ik kan me voorstellen inderdaad wat je aangeeft, dat je het niet zo leuk vond, wat ze zei. Achaz: Nee
3
Denize: Ik ben natuurlijk, ik heb dus ook een kleur, dat hebben we allebei. En als iemand dan iemand dan he, zegt dat het rassenvervuiling is, ja hoe ben je daar mee omgegaan? Achaz: Op dat moment schrok ik er heel erg van want ik had een hele leuke vlucht met haar en heel veel gekletst en het erge vond ik nog wel dat mijn meerdere, mijn hoofd van de cabine die stond er bij en die praatte gewoon mee, terwijl ik zoiets had van, hoe ehm, je ziet dat er in je bemanning een kleurling bijzit eigenlijk, vrouw met een kleur en laat je collega’s zoiets gewoon bespreken. Terwijl we daarna zijn we gewoon gezellig met z’n tweeën een sigaretje gaan roken want ze vond het heel gezellig met mij. Dat was de cultuur die zij mee heeft gekregen van thuis uit, want donkere mensen leefden alleen maar met donkeren en blanken alleen met blanken. Dus ze vond ook niet van thuis uit, dat die mensen zicht met elkaar moeten mengen. Dat is ook over chinezen en alle soorten mensen die niet blank waren, die diende niet met iemand anders te gaan mengen. Dus dat was voor mij zelf een hele harde feit dat mensen zulke dingen denken en nu met mijn nieuwe baan waar ik wel een keer mee in Zuid-Afrika ben geweest, dacht ik daar ook aan terug hoe mensen mij daar zouden bezien. Toen ik daar ook aankwam heb ik ook meteen gevraag aan ehm, mensen van hoe bezien jullie mij? Zien jullie mij als donkere of ehm, eigenlijk ja, dat ik niet ja, er niet bij hoor? Dat was in die tijd vroeger, dat het niet echt normaal was dat een Zuid-Afrikaan met een donker iemand zou gaan. Ik voelde me daar toch wel een beetje ongemakkelijk in dat land en dat had ik op dat moment met haar ook, terwijl ze uitdrukkelijk tegen mij zei dat ze het niet zo bedoelde, maar het voelde wel even pijnlijk, dat je mensen tegenkomt die zo over andere mensen denken terwijl ik zoiets heb van iedereen is hetzelfde. Maar zo zagen hun het dan niet. Denize: Ik ehm, ik vind het een beetje moeilijk ehm, om dat dit te horen, ehm het heeft wel een wat minder leuke ervaring die je hebt gehad. Ehm, toch wil ik je wel bedanken dat je dit met mij wilt delen. Ehm, je hebt meerdere malen naar voeren doen komen dat je stewardess bent. Ehm, ik ben heel erg benieuwd hoe jij met je werk in aanraking bent gekomen met verschillende culturen en hoe je dat ervaart. Achaz: Ik vlieg ook voornamelijk op het Midden-Oosten. Ehm, en daar je wel heel verschil tegen met de Nederlandse cultuur en op Afrika vlieg ik ook regelmatig en ik merkte gewoon dat ik gewoon verschillende culturen altijd wilde beter leren kennen. Als je dan eenmaal daar staat aan boord en je ziet een andere cultuur, moest ik gewoon heel erg aan wennen. Terwijl, ehm, de Midden-Oosten mensen zijn heel erg, de meeste die daar vliegen die zijn van, ehm, welvarende afkomst en dat merk je ook echt duidelijk. Ze hebben nanny’s bij zich en die worden soms echt op een manier behandeld dat je je hond nog niets eens zou aandoen en dat vond ik heel moeilijk om te zien en ook eh, de vrouwen die helemaal bedekt waren of in een boerka die je tegenkwam. Het deed me, het maakte me heel erg kwaad van binnen, omdat ik best wel geëmancipeerd ben en ik heb zoiets van vrouwen die hebben ook een mening en die 4
mogen ook gewoon alles laten zien en niet onderdrukt hoeven zijn onder de man. En ik moest heel erg wennen dat die mensen dat gewoon toelieten, de vrouwen daar. Na een tijdje, ik heb nog wel een keer met zo’n vrouw gesproken en die zegt ook het hoort er gewoon bij. En thuis hebben hun de grootste lol met elkaar en vrouwen onder elkaar en vrouwen onder elkaar hebben ze hun hoofddoek gewoon af en ze hebben feestjes en ze zei dat ze shoppen, net zoals jullie en ook de luxe kleding hebben ze er onder aan en die laten ze dan elkaar dan zien als ze met vrouwen samen zijn. En dat vond ik dan ook wel weer iets moois, want het is wel, je hebt tocht de gezelligheid onderling. Terwijl ik dacht dat ze heel bedroefd en niet tevreden waren met hun leven, omdat ik dat als zo bestempeld had, dat ik het zielig vond dat ze een hoofddoek droegen en dat je alleen de ogen zag eh, terwijl ze er zelf eigenlijk gewoon voor gekozen hebben. En dat het niet alleen maar door de onderdrukking van de man is. Daar moest ik wel heel erg aan wennen en het heeft heel erg lang geduurd voor mezelf voordat ik me daar over heen kon zetten dat vrouwen dat toelieten. Terwijl, als je dan naar een andere cultuur gaat zoals Afrika, daar zijn de mensen meer, ze spreken in de gebiedende vorm, waardoor je vaak zoiets hebt van het is gewoon onbeleefd, waardoor we al snel als Nederlanders hebben van we moeten ze opvoeden en dat merk je dus ook wel vaak, ook al ben ik dan gemengd qua bloed, ik heb dat Nederlandse heb ik wel in me, dat ik dat ook wel ook wel doe bij de mensen, om ze op te voeden. U spreekt: mag ik a.u.b. een blikje cola light en niet: Give me coke! Dat kennen wij niet in Nederland. Dat klinkt zo hard en alsof we een slaafje zijn, terwijl die mensen het echt heel erg lief bedoelen en m’n laatste vlucht kwam ik het ook weer tegen dat een collega er heel veel moeite mee had, en dat echt wilde doen bij een passagier, dat opvoeden, terwijl dat helemaal niet gaat. In hun belevenis hebben zij het gevoel dat ze het heel netjes vragen aan je. En dat zijn allemaal cultuurdingetjes die wij niet gewend zijn. Ze hebben ook een andere bewoording voor dingen. Zij vertalen het gewoon letterlijk naar het Engelens toe, terwijl wij het op een normale manier op school hebben geleerd, terwijl hun het gewoon via via leren, dus dat is echt een heel groot verschil. Dan hebben we India. Dat is helemaal, dat zijn meestal de rijkste mensen die gaan vliegen en dan zien jou dan wel als een langere omdat jij hen bedient, dus die hebben echt zoiets van, je bent hun serveerster en die behandel je ook zo ernaar en die vragen twee a drie drankjes tegelijkertijd en je voelt je echt een slaafje bijna, terwijl je voor ons, we hebben zoiets van wij doen dit werk gewoon met plezier, maar op dat moment word je er echt op gefeit van, je bent hier om te serveren en niet om te mengen met iemand, dus de gesprekken gaan ook wat moeizamer vaak met deze mensen. Dat zie je gewoon ja, verschillende dingen zie je gewoon in het qua culturen en dat is gewoon heel mooi, terwijl de Amerikaanse cultuur is toch weer wat dichter bij bij ons. Denize: De Amerikaanse cultuur zeg je. Achaz: Ja.
5
Denize: Ligt dichter bij ons. Achaz: Ja, ik vind zelf van wel. De mensen zijn wat beleefder eh, die zijn soms te beleefd, Wij zijn als Nederlanders wat directer, terwijl hun altijd vragen hoe het met je gaat, waarvan ik ook verbaasd was. Als je daar in een winkel komt, dan vragen ze altijd van: How are you? Terwijl jij dan van plan bent te zeggen, ja het gaat goed en je wilt een heel verhaal erbij vertellen, maar daar zitten die mensen niet op te wachten, ze doen dit uit beleefdheidsvorm vragen ze hoe het met je gaat. Dat was wel echt in het begin dat je in het begin zoiets had van oh, ok. Aan boord komen ook altijd die mensen en die vragen dan hoe het met je gaat en dan denk je van ja, op dat moment wil je ze welkom heten en de mensen aan boord hebben, dus dat was in het begin dat je echt had van ja, hoe gaat het? Dan zeik ik Ja goed, hoe gaat het met u? Dan hadden ze echt zo iets van oh, ze vraagt ook naar mij, dat was niet de bedoeling. Ze vragen het echt uit een beleefdheidsvorm. Denize: Dus eigenlijk waren het lege vragen? Achaz: Ja. Denize: En wat verwachten ze dan dat je doet? Achaz: Ze verwachten eigenlijk gewoond at je goed zegt en voor de rest, ze willen niet weten of het slecht gaat met je of wat dan ook. Ze willen gewoon goed en dan hebben ze hun antwoord gekregen en dan hebben zij de beleefdheid genomen om interesse in je te tonen. Zo komt het bij mij dan over. En dat doen ze overal, in een winkel, in een restaurant, over al stellen ze die vraag, maar het heeft eigenlijk geen betekenis meer die vraag voor ze. Dat ze ook ja, ook eigenlijk wel hebben. Maar ja, ik vind het eigenlijk wel iets moois. Het lijkt eigenlijk of ze interesse in je tonen, dus je voelt ze eigenlijk meteen al op gemak bij ze. Denize: Dus eigenlijk ehm, als ik eventjes kan samenvatten wat je vertelt over de mensen uit het Midden- Oosten, Afrika, India en ehm Amerika is dat het Midden-Oosten, Afrika en India kwam was toch wel iets negatiever he, zoals in jouw beleving en de Amerikaanse cultuur is beleefder. Achaz: Waar ik me meer gemak mee voel. Denize: Ja, ook al is het een lege inhoud waar ze het over hebben. Achaz: Ja, je voelt je daar fijner en natuurlijk is het af en toe vervelender als mensen je telkens vragen bij elke winkel die je binnenkomt, maar ik vind het vervelender als mensen ehm, ja, net zoals het Midden –Oost dat de nanny alle koffers kan opruimen en dat je eigenlijk wordt bezien als slaafje van ze, als serveerster, dan dat als je in Amerika juist de gezelligheid hebt. Het is meer het zakelijke, is het echt bij Afrika en Midden-Oosten en India en bij de Amerikanen komt 6
het meer dus ja, gezelliger eh, het lijk meer geïnteresseerder in jezelf als persoon dan dat het is om je werk. Denize: Ehm, je zei ook dat ehm, het Midden-Oosten, Afrika en India, deze landen, dat zij het aardiger bedoelen dan dat ze overkomen. Achaz: Ja Denize: En de Amerikaanse cultuur doet het naar wat jij dus zei, aardiger overkomen dan dat ze bedoelen. Achaz: Ja, klinkt eigenlijk heel apart zoals je het nu zegt. De afrikanen zijn eh, ze willen heel aardig overkomen en dat is ook hun bedoeling om dat te doen, maar de waarop ze het zeggen is het niet zo. En ze zijn wel gewend van meeste mensen uit Afrika moet je ook tegenkomen, die zijn niet gewend om te reizen, die hebben zoiets van zo hoort het. Er zijn ook mensen bij die een briefje meenemen met zinnetjes erop met wat ze willen eten en wat ze willen drinken omdat ze het niet eh ja, niet tegenkomen eigenlijk, niet kunnen uitbeelden en de Amerikanen zijn, ze vragen altijd hoe het met je gaat en ze menen het niet altijd. Het is meer als beleefdheidsvorm ja. Denize: Zou ik mogen eh, concluderen dat de ehm, de communicatie, wat ze dus naar buiten toe uitdragen, niet overeenkomt met wat ze bedoelen? Achaz: Ja. Denize: Bij al deze culturen die we besproken hebben? Achaz: Ja. Denize: Dan met jouw werk. Achaz: Ja, ik denk dat ze het allemaal even goed bedoelen, iedereen uit elke cultuur en het op hun manier, hoe zij het in hun land gewend zijn. Het ook echt goed bedoelen, maar wat wij als Nederlandse cultuur niet gewend zijn. Dus de communicatie gaat soms gewoon mis, omdat je dat niet begrijpt, omdat wij dat niet zo hebben geleerd, maar het heeft wel allemaal iets moois als ik het zo mag zeggen, ook al in het begin is het heel moeilijk om dat mee te maken want, ik ben gaan vliegen omdat ik verschillende culturen wilde meemaken en nu kom je ze dan tegen en dan denk je van ja, in het begin had ik echt zoiets van is dit het, om zo afgesnauwd te worden door sommige mensen. Maar op hun manier bedoelen ze het allemaal goed en het grappige is ook dat alle mensengaan alleemaal tevreden van boord af. Ik heb nog nooit iemand gehad die laaiend was of zei van nou, het was zo’n slechte service. Iedereen vindt het geweldig en dan denkt je van hoe kunt u dit geweldig hebben, terwijl het voor ons heel ja, tegenstrijdig 7
voelde soms, dat ik soms van binnen het voelde borrelen, dat je niet de goede communicatie met elkaar had. Dat je elkaar niet zo goed begreep kwam het zo bij mij over. Maar dan hoor je van andere mensen dat ze het juist heel prettig ervaarden hoe je met hun spreekt en dat is gewoon heel erg wennen dat je dat gewoon ziet die verschillende culturen en dat het ook zo eigenlijk bij elkaar ligt allemaal. Ook weer zo ver weg, ze bedoelt het tocht allemaal anders. Denize: Dus je leert eigenlijk de mensen te geloven op hun woord en niet op hoe het overkomt. Achaz: Ja. Denize: Achaz, ik heb eh, eigenlijk ook wel benieuwd naar hoe jij deze culturen ervaart als je in dat land bent, want nu heb je verteld over als ze aan boord zijn bij jou, in het vliegtuig. Hoe gaat het eraan toe als je ja, te gast bent in hun land? Achaz: Als je eh, ja, waar ik heel erg aan moest wennen ook weer, is dat je je moet aanpassen en wij verwachten het altijd van mensen dat ze het doen bij ons in het land en dat verwachten hun ook als je daar bij hun bent en dat was voor mij wel en als je bijvoorbeeld in het MiddenOosten bent, het is bloedheet, dan wil je het liefst zo weinig mogelijk aan, maar het is daar toch weer de cultuur dat je ja, je schouders bedekt zijn en dan had ik echt wel af en toe van dat ik dacht van, ik heb het zo heet, kan ik niet ene topje aan doen of iets zonder mouwtjes? Maar daar wordt het geacht dat dat eh, beleefdheid naar de mensen toe dat je dat doet en ik merk ik ook wel dat ik bijvoorbeeld in het hotel mag je je altijd kleden zoals je dat zelf wil, het is meer als je naar publieke plaatsen gaat dat verwacht wordt dat je je gedraagt naar hun cultuur en waardes en normen. En in het hotel heb ik wel een keer gemerkt dat ik me vervelend voelde omdat ik een bloot jurkje aan had omdat ik naar het zwembad zou gaan. Dan zie je vrouw tegenover je zitten met een boerka op ja, dan voel jij je als Westerling, terwijl je je eigenlijk helemaal niet te bloot gekleed vindt, voel je je op dat moment wel heel erg vervelend en niet prettig en niet fijn op dat moment. En ja, dat merkte ik gewoon meer in het Midden-Oosten. In Afrika heb ik altijd het gevoel als ik daar ben, je ziet van alles. Ik ben ook naar een weeshuis daar geweest en die ze je ook die kindertjes daar en ik zie die kindertjes blij zijn met kapotte tennisrackets. En hun helemaal dankbaar terwijl wij in Nederland er nog niet eens over na zouden moeten denken om met en kapotte tennisracket te moeten spelen. Toen zei ik ook wel eens een keer tegen zo’n leidster van die mensen daar zijn zo blij met eigenlijk niks terwijl in Nederland willen kinderen meer en meer en meer. Zo, voor mij, ik zie bijna hier gelukkiger, ook al hebben ze heel weinig, dan sommige kinderen in Nederland en dat vond zij heel moeilijk om te begrijpen en ik snap het ook, wij kunnen alles krijgen, wij geven onze kinderen ook altijd alles, maar daar in Afrika die kinderen zijn allemaal buiten aan het spelen met elkaar. Het is niet ruziënd over wat, je ziet de kinderen ook echt spelen met elkaar. Terwijl vroeger in mijn tijd gingen wij ook buiten spelen met onze vriendjes en vriendinnetjes, maar hoe vaak zie je dat tegenwoordig? De meeste kinderen zitten achter een computer thuis. Je ziet ook steeds meer 8
als je tv ziet de obesitas zie je naar Nederland komen terwijl dat vroeger niet zoveel ter sprake kwam want kinderen bewogen veel meer. Eh ja, in Afrika heb ik altijd zoiets van die kinderen, ze hebben zo weinig, maar ik zie ze toch in mijn ogen zijn ze tevreden. Zelf vind ik Afrika, ik vind soms wel moeilijk omdat je donker persoon voel je je al vaak, wij hebben zo veel in Nederland en ik ben bang dat ze me soms zo zien van oh, dat is zo’n Nederlandse eigenlijk, donkere Nederlandse die hier komt. Ja, weet niet hoe ik het moet verwoorden, maar ik voel me niet altijd even thuis in Afrika. Europa, ja daar voel ik me wel volkomen, daar hou ik wel van. Ik hou voornamen van Zuid-Europa, de Spaanse mentaliteit, de Portugese gezelligheid, lekker ’s avonds ehm, met ze alle gezellig een borreltje drinken. Je ziet er tocht meer de, ze trekken meer naar elkaar toe en dan heb je het noorden als landen als Scandinavië. Die zijn wat harder en ja, ze zijn wat merkwaardiger dan de mensen uit het Zuiden. Ze zijn tegenovergestelde, ze drinken ook vaak meer wat ik merk ehm, ze zijn niet zo beleefd naar je toe. Ik vind ze soms gewoon meer lijken de Russen. Het is wat onbeleefder, terwijl de zuidelijke plaatsen van Europa vind ik altijd heel prettig, want ze zijn, daar voel ik me thuis. Dat heeft weer een beetje van dat Caribische in zich. Ja, dat zijn eigenlijk een beetje de dingen die mij opvallen tijdens de verblijven in de landen zelf en hoe ik mij daar zelf bij voel. Denize: Dus van Europa past, passen de zuidelijke landen het beste bij jou? Achaz: Ja. Denize: En dat heeft ook deels te maken met je Arubaanse achtergrond? Achaz: Ja. Denize: Het samen zijn en de warmte en eh, Achaz: Gewoon de gezelligheid dat ’s avonds daar alles tot leven komt. Ik ga, ik ben meer een avond persoon en dat zie je daar toch meer samenkomen. Je ziet daar meer mensen op terrasjes en iedereen spreekt je ook aan, terwijl als je meer in de noordelijke landen van Europa komt, dan wordt het wat killer en dat merk je gewoon. Denize: Achaz, ik wil je heel erg bedanken voor deze interessante informatie over al deze culturen waar jij mee in aanraking komt vooral met je werk. Ehm, ik heb er persoonlijk veel van geleerd, er zat echt heel veel eh, ja, hoe zeg je dat? Ehm, bewondering haast wel, na het luisteren, ehm, ik zou heel erg graag het met jou willen hebben over poppodia. Dat is een ander deel van cultuur. Achaz: Ja, maar ook weer een stukje cultuur. Denize: Ja, inderdaad. Ben je ermee in aanraking geweest? Met poppodia?
9
Achaz: Ja, toen ik je vorige week zaterdag dan tegenkwam, had je al zoiets verteld dat het daarover zou gaan en ik heb er heel lang over nagedacht want het is weer een tijdje voor mij geleden dat ik er echt mee bezig was en ehm, zelf ben ik er vroeger mee in aanraking gekomen. Ik heb ballet gedaan een tijdje. Ik deed ook uitvoeringen. Dat was van mijn stadsschouwburg, dat was mijn eerste stukje cultuur die ik eigenlijk eh, meedeed en in aanraking kwam van eh, poppodia. En ja, hoe dat er vroeger ging, ik was nog heel jong, er waren allemaal balletdanseressen van tot en met de achttien die daar optraden van mijn dansschool en het was heel apart om te zien, want ik weet nog wel als jong meisje, ik was nog iets van zeven, acht, me eerste uitvoering dat ik daar stond en dan moest je naar afloop allemaal naar voren komen om te buigen en kwamen mensen rozen brengen naar je. Dat mensen zo genoten hadden van mijn voorstelling en van mijn andere mede balletdansers en ik weet nog dat ze zeiden van oh en die mag naar Rusland toe en die gaat naar Amerika voor de opleiding en ik weet nog dat ik dacht dat oh nee, ik wil nog nergens naar toe, ik hoop niet dat ze me wegsturen. Ja, omdat je er niet mee bezig was. Je had er nog nooit van gehoord dat dat zou gebeuren. Dat was bij mijn eerste uitvoering echt zo impact heeft dat gemaakt, maar genoot er erg van dat podium. Natuurlijk was je erg zenuwachtig van al die mensen, die hele stadsschouwburg die vol zat, zitten allemaal naar je te kijken en mijn moeder vond het ook heel erg belangrijk dat wij dat een beetje meekregen, ballet en muziek moesten we ook maken. Ik heb op blokfluit les eerst gezeten en daarna ben ik piano gaan spelen en dat deden we dan ook optreden in een muziekcentrum voor allemaal mensen. Dat is me eigenlijk me eerste ervaring echt met eh, pop eh, podia. En dat er was bij mij echt ik vond steeds leuker worden en leuker en dan krijg je natuurlijk je eigen musical die je dan gaat opvoeren in groep acht. En ik weet wel dat ik heel graag de hoofdrol toen wilde spelen. Die heb ik uiteindelijk gekregen. Denize: Wat leuk! Achaz: Dus ehm, ja, het was een geweldige ervaring en ik heb ook altijd wel nagedacht of ik niet meer wil doen met toneel of wat dan ook. Maar mijn droom was vroeger altijd kapster worden. Dat is het dan niet geworden maar, dat was toen op dat moment, op dat moment dacht ik van of toneel of kapster opleiding wilde ik gaan doen. En uiteraard is het weer iets heel anders geworden en dacht ik meer aan toerisme en het reizen en ben ik ook hierin verder gegaan, dus. Ehm, dan zie je dan weer na een tijdje ik deed ook overblijfmoeder was ik op school en ik ben heel vaak vrij voor mijn werk natuurlijk en daar heb ik kinderen die waren zo blij met ons en kinderen vroegen aan mij of ik ook wilde komen op hun laatste uitvoering en dat haalde zoveel herinneringen weer naar boven dat je die kinderen daar zo ziet staan helemaal zenuwachtig en de teksten onthoudt, terwijl het voor ons toentertijd zo van zelfsprekend was dat de tekst eruit vloeide, maar dan hoor je toch weer in het publiek dat het tocht wat ongemakkelijker eruit komt de teksten, dat je merkt dat het gewoon opgelezen is vanuit je hoofd en die zenuwen die ze daar dan hebben, nou dat deed me echt goed. Toen heb ik een hele tijd eigenlijk niet veel 10
met me eh, poppodia te maken gehad en totdat ik eh, Idols, was ik helemaal fan van, de eerste Idols, helemaal leuk. Was ik een jaar of 16, ja jonger, ik denk veertien was ik. Ik weet niet eens meer wanneer het was. Nou, dat was de eerste Idols en dan eh, zie je dat allemaal de spanning en alles en toen kwam het Idols concert. Toen dacht ik daar wil ik bij zijn. Toen eh, ik eh, een vriendinnetje wilde heel graag naar Idols toe het concert, daar zijn we naar toe geweest in Ahoy. Veel jonge guppy’s met een bus gingen we, met een georganiseerde tour en ik stond daar zo en ik dacht van nou, dit is toch mooi, als je het zo ziet, al die mensen die voor je klappen en gewoon de mensen de belevenis met z’n allen. Iedereen leeft ernaar toe en je vindt het geweldig. De muziek, de fans ervan, het was zo mooi om te zien, terwijl als ik er nu over nadenk, het is weer een tijd geleden, is het toch weer het vervaagd zo snel uit je herinnering wat je hebt meegemaakt en dat is me eerste concert en ik ben nog naar een ander concert geweest, dat was Beyonce. Ja, en dat is dan zo’n megaster. Dast was toch echt heel anders dan die Idols popconcert die je meemaakt. Dit is gewoon een diva en je er echt vrouwen gewoon echt uit hun dak gaan. Denize: Wat maakt het verschil voor jou zo groot tussen Idols en Beyonce? Waar ligt dat ‘m in? Achaz: Ik denk gewoon vanwege het feit dat de Idols sterren hoor je eigen vrij weinig van. Beyonce is gewoon zo bekend, het is gewoon een wereldster. Iedereen, als je overal ter wereld zegt Beyonce, iedereen kent haar. Terwijl als je zegt van de Nederlandse Idols, kennen jullie het? Niemand die daar eigenlijk meer over na denkt. Ik denk dat er maar weinig mensen zijn die nog weten wie daar in laatste tien zaten. Denize: Nee, ik weet het niet. Achaz: Nee, dus dat is zo, het is zo anders en als je ook ziet met Beyonce der show en alles is meer professioneler hoe een echt concert in mijn belevenis eruit zou moeten zien. De verschillende outfits, de entertainment en ook echt het meeslepen van publiek. Iedereen ging erop in. Denize: En ehm, hoe deed zij dat dan? Het meeslepen van het publiek. Op wat voor manier? Abigaïl: Met haar liedjes. Iedereen kende ze eigenlijk wel. Terwijl bij Idols waren het allemaal covers die ze zongen vaak. Ehm, ja, die ken je ook wel, maar dat is niet dan de originele persoon die het zingt, dus dat is anders. Terwijl bij haar iedereen ging mee. Haar teksten straalde gevoel uit, emoties die je meemaakte. Denize: Dus het komt eigenlijk ehm, omdat het je eigen lied is wat je zingt, ehm, komt het geloofwaardiger ook over? Achaz: Ja. 11
Denize: Het publiek gelooft er echt in en die geloofwaardigheid is dat iets voor jou erg belangrijk is om aannemelijk te maken? Achaz: Ja, het raakt je. Sommige liedjes eh, gaan voer moeilijk tijden die je hebt doorstaan, dan kan je een liedje horen die je toen op dat moment plat draaide, omdat dat gevoel erbij was en zij heeft ook zulke liedjes voor mensen denk ik wel gerealiseerd. Voor heel veel jonge meisjes de droom om toch zangeres te worden of iets daarmee te gaan doen. Zij kon dat gewoon. Ze kan dat nog steeds. Ja, ze is gewoon een eh, een megaster. Denize: Dat is ze zeker. En dan wou ik toch nog heel eventjes teruggaan naar wat je vertelde over toneel. Ehm, je zei dat dat een geweldige ervaring voor je was, ook al is het lang geleden. Wat precies, wat exact maakte het zo geweldig voor jou dat je er nu zulke mooie herinneringen aan over hebt gehouden? Achaz: Ik kon iemand anders spelen, Je hoefde niet jezelf te zijn. Je speelde een rol die helemaal niks met mezelf te maken had, maar waar je je helemaal moet gaan verdiepen. En je zingt ook allemaal liedjes en ik hield erg van zingen toen, dus dat was voor mij gewoon ja, geweldig. En het is een tijd die je dan afsluit ook met een musical. Het is gewoon je schooltijd, je basisschooltijd is voorbij. Je gaat door met je leven, je wordt volwassener en je ziet de mensen niet meer, dus dat toneel was voor mij echt gewoon dit is mijn laatste dag eigenlijk op school dat ik dit doe en nu ben ik iemand anders en zo zullen mensen mij herinneren nog hopelijk. Denize: Ehm, begrijp ik nou goed hieruit dat jij wilde dat mensen jou anders zouden herinneren dan je was? Achaz: Nee, maar gewoon dat ze iets hadden van nou, zij heeft een geweldig toneelstuk opgezet. Zij heeft iets uitgevoerd wat mensen zich nog over na zullen denken van zij was goed, dat zij zich zo in haar rol kan verdiepen. Denize: Een stuk erkenning? Achaz: Ja, en niet gewoon die Abigaïl die zij altijd in hun gedachte hadden. Gewoon van Abigaïl. Ze noemde me altijd Abbykewbbie. Omdat ik heel veel praatte, ik hield van gezelligheid, ik hield van loltrappen en dat was iets serieuzer. Toen moest je iets serieuzer spelen. Dat was wel gewoon heel gaaf om te doen. Denize: Om te laten zien dat kan ik ook? Achaz: Ja, dat je ook serieuzer kunt zijn en niet alleen de lol hebbende. Ja, dat was wel eh, iets dat indruk heeft gemaakt op mij, zoals ik erover nadenk nu. Het is zo lang geleden, maar als ik er nu over nadenk, zie het helemaal weer terugkomen. Al die mensen die erin speelden, en hoe 12
jong we toen wel niet waren. Toch allemaal bang voor die stap om naar die middelbare school te nemen. Je werd in een keer volwassen. Denize: Ja, en toneel is natuurlijk ehm, iets waar je aan hebt deelgenomen en bijvoorbeeld Idols en Beyonce, dat is iets waar je naartoe ging. Achaz: Ja. Denize: He, als publiek. Zijn er nog meer poppodia waar jij als publiek naar toe bent geweest? Achaz: De laatste tijd, nou ik heb mijn vriendje leren kennen en die houdt heel erg veel van cabaretiers. Ik absoluut niet. Ik had echt zoiets van, ik kan er nooit om lachen. Ik viel ook altijd in slaap als het op tv was of ik zapte het weg. Eh, de enige keer dat ik heb gelachen was, toen Hans Teeuwen op tv was, meer de grofheid en ja, voor de rest, ik het interesseerde me niet zo veel, het rok mij niet en mijn vriend die zegt van nou, laten we een keer samen gaan met vrienden naar Rowe Veer in Amsterdam. Nou, ik vond het wel leuk. Ik dacht van, ik kan het altijd proberen en hij vond het geweldig en je wilt toch als je verliefd bent, je vriend een beetje tevreden houden, dat je toch meegaat, wat steun. Dus ik ging ernaar toe en ik had echt zoiets van was is dit deze humor? Het trok me helemaal niet. Ik ben halverwege in slaap gevallen vanwege die show en toen heb ik tot het einde geslapen eigenlijk, dat ik wakker schrok en dat ik dacht oh, is het al voorbij? Het was er bloedheet en ik vond zijn grapjes ook niet echt wat bij mij paste. En toen was het kerst, dus toen zeiden we laten we eens de Caribean Combo eens proberen met Rowe Veer, Jan Dino en er waren nog een paar cabaretiers erin. Hij zei ga je weer mee? En ik dacht nou, weet je, als dit het niet is, dan ga ik er nooit meer heen. Dan vind ik het, eh, je hebt het geponeerd, maar ik wil wel een beetje lol hebben. Niet dat ik straks in slaap val en dat je geld verspilt eigenlijk. Dus we zijn toen naar Caribean Combo geweest, nou ik heb nog nooit zo hard gelachten. Het was zo een andere ervaring, want die vier samen maakte het leuk. Ze deden ook soms sketches apart, maar dan waren er maar twee leuk van de andere en de andere twee iets minder. Als ze samen waren met z’n vieren, dan was het gewoon een grote komedie. Ik weet nog wel dat ik tranen over mijn wangen had van het lachen, terwijl ik er nooit iets echt mee heb gehad, maar dat kwam zo dichtbij, omdat dat waren drie Surinamer en een Antiliaan en de grapjes die ze dan maakten die kwamen dichterbij. En vooral de Antilliaanse grapjes weetje, dat over vrouwen de Antilliaanse vrouwen met hun haar, dat ze daar heel erg ja, ze willen dat het altijd hebben zitten en met een wave en alles erin en dat is ook echt zo. Dat gevoel dat een klein kindje ja, een kleine kinderen hier in Nederland kunnen best wel veel dingen maken, maar bij een Antilliaanse kinderen die worden vaak wat grootgebracht met een tik, terwijl het hier niet meer zo normaal is, maar ik, toen hij dat zo vertelde, dacht ik van ja, dat komt zo bekend voor. En gewoon zo zulke leuke anekdotes dat ik dacht van ja, dat is gewoon zo. Dus dat deed me meer ja, dat deed me meer trekken tot het cabaretier gedeelte. Toen ben ik ook naar een van de andere shows geweest nog en dat was van Jan Dino. Dat is de Antiliaan 13
en toen ja, toen ging het echt, ik heb me kapot gelachen erom. Het was gewoon zo grappig, wat er werd verteld, de grapjes die hij maakte ehm, ook over hij had een huis in het Gooi en daar woonde alleen maar Nederlandse mensen en die hadden echt zoiets van, ze zagen hem z’n huis inlopen, van o, dat is een inbreker, zulke grappen, dat je denkt van ja, dat is zo. Sommige mensen zien ook echt ook als Antilianen. Ze zijn lui, ze stelen en ze slikken bolletjes, zulke dingen is bij de Antilianen is altijd snel gedacht. Ik zeg mezelf ook altijd ik ben geen antiliaan, maar ik ben een Arubaan half, dat is een heel groot verschil voor deze mensen. Maar zulke grappen die we hebben uitgehaald, dat ik dacht van ja, daar kan ik om lachen. Dat is een beetje herkenning die je hebt. Denize: Dat wilde ik inderdaad aan je vragen, komt dat nou, omdat je het zo leuk vindt, de Caribean combo omdat, je je kan herkennen daarin? Achaz: Ja, dan merk je toch weer dat dat Arubaanse toch dichterbij je staat dan je eigenlijk zelf verwacht. En ja, dat heeft gewoon heel ja, heel veel, het doet heel veel met je gewoon die grappen. Denize: En als je nu mag concluderen nadat we nu natuurlijk dat stukje cabaretier besproken hebben tot zover, wat je gaat vertellen natuurlijk, maar kan ik dan zeggen achteraf he, nu, dat toch de Arubaanse cultuur beter bij je past dan de Nederlandse? Achaz: Ja, als je het zo bekijkt wel. Denize: Toch wel? Achaz: Ja, terwijl ik dat nooit zo heb gezien. Vroeger zag je dat niet zo. Dat je er meer over na bent gaan denken naarmate je ouder wordt en dat je meer op de feiten wordt gedrukt, dus door die collega. JE gaat meer over je eh, roots nadenken en hoe mensen je bezien. En dan zie ik toch dat zulke dingen die herkenbaar zijn dat ze toch eigenlijk heel dichtbij je staan, terwijl je eigenlijk dat niet verwacht had. Dat je daarom zou kunnen lachen. Denize: En ook belangrijk voor een mens is natuurlijk erkenning. Achaz: Ja. Denize: Is dat voor jou niet extra belangrijk omdat je eerder aangaf van ik voel me niet thuis in de Arubaanse, voel me niet thuis in de Nederlandse en dat je nu toch dat stuk erkenning via een cabaretier, vooral via Jan Dino hebt gevoeld, ehm, dat je nu denkt van eindelijk, ik voel me ergens echt begrepen en geaccepteerd zoals ik ben?
14
Achaz: Ja, dat had ik wel ja, maar terwijl hij ook andere dingen zei ehm, waar ik me helemaal niet bij vond passen. Sommige dingen dat hij vertelde als een grap qua politiek en alles, daar keek ik toch weer anders tegen aan. Denize: Politiek is toch altijd een beetje een moeilijk onderwerp he? Achaz: Ja Denize: Ja Achaz: En dan als je dat zo in een komedie, dat verwacht je daar niet in. En als je dan ook over begint, toen had ik echt zoiets van, zo zie ik het eigenlijk helemaal niet. En iedereen heeft natuurlijk recht op zijn eigen mening, gelukkig hier in Nederland. Denize: Ja Achaz: Dat dat kan. En daar ben ik ook heel erg blij om dat je gewoon je eigen mening kunt uiten, dat je die vrijheid hebt. Terwijl dat niet overal zo makkelijk gaat. Denize: Waar gaat het niet zo makkelijk? Achaz: Er zijn ook wel landen waar dat niet zo wordt gewaardeerd denk ik. Als je dat zou uitspreekt. Ook wat wij hier net zo hebben met ja, Wilders, dat zou je in een moslimland niet kunnen zeggen. Als je daar als niet-moslim woont. Terwijl hier eigenlijk alles met elkaar te maken heeften iedereen kan eigenlijk zo veel dingen zeggen. Soms ook wel te veel. En dat is dan, dat merk je dan ook dat die comedians daar ook wel iets mee doen, want de humor ze in de cabaretiers zit er ook een stukje serieusheid in. Denize: Wel op een grappige manier? Achaz: Wel op een grappige manier, maar dat ze toch een punt proberen te bereiken bij mensen. En ik denk dat overal wel een beetje een achterliggende bedoeling bijzit vaak. Dat hun dat op zo’n manier ook proberen over doen komen bij de mensen. Ja, en ook nog naar Najib geweest. Dat is iets heel anders. Denize: Ja Achaz: En dan kom je in cultuur tegen waar de meeste mensen toch zoiets hebben van nou, ik realiseerde me dat veel Nederlanders niet zo leuk keken naar de Marokkanen toe. Had ik zelf ook en nu ben ik, zit ik thuis met een. Denize: Oh.
15
Achaz: Dus. Het is zo dat wij ook snel vooroordelen hebben als mens zijnde en daar ben ik, daar kom je toch wel achter dat dat soms te vaak gebeurt en dat hij dat ook benadrukte. Het was een hele serieuze show van hem, want er ging een stuk over zijn leven over de scheiding die hij heeft meegemaakt met zijn vrouw en hoe die zich daar doorheen heeft geslagen, om weer een nieuwe show, want hij is er een jaar tussenuit geweest en hoe die show, die nieuwe show heeft kunnen opzetten. Dat bespreekt ie het hele proces erin. Ik had echt toch wel soms van die momenten dat ik dacht van nou, is dit grappig? Ik kan bijna gaan huilen gewoon van serieusheid. Wat ie vertelde over zijn moeder bijvoorbeeld, dat ie met kanker werd geconstateerd en dat je dan toch nadenkt over wat als m’n moeder er niet meer is? En dan van ja, dan druk je toch weer op de feiten van in zo’n, eigenlijk zo’n grappige show komt er iets heel erg droevigs erin naar voren terwijl daarna weer heel grappig doorging. Alles is goed gekomen met z’n moeder en ze is er nog steeds bij. Hij vertelde echt elk proces erin. Denize: Hoe vond je dat? Achaz: Ik had zoiets nog nooit meegemaakt, dat iemand z’n hele levensverhaal zo open en bloot op het toneel zet en ik zat na te denken hoe als vrouw zijn, als ex-vrouw je dan wel niet over na zou denken. Denize: Want hij heeft haar ook daarin? Achaz: Hij heeft hij daar ook in beschreven en ik had wel zoiets van nou, ja, je weet dat je met een cabaretier dan wel getrouwd bent, maar je verwacht denk ik niet dat iemand je daarna na een scheiding erin voor haalt in zo’n show. En helemaal niet niks, niet negatief of wat dan ook, maar toch wel dingen, strubbelingen die ze samen hebben meegemaakt, dat dat toch wel gewoon open en bloot zo ja, op het toneel staat voor duizenden mensen. En toen had ik wel zoiets van nou, en over z’n hele datingproces weer die die heeft meegemaakt. Gewoon alles van het ongelukkige gedeelte in z’n leven wat ie had toen, op dat moment, na het geluk weer toe. En dan denk ik van ja, het is toch wel, ik vind het heel knap dat je zo eerlijk durft te zijn. Terwijl je sommige mensen daar wel mee kan kwetsen in het proces. Want ik denk niet dat ik zelf zoiets zou kunnen om mijn hele verhaal, mijn gevoel, alles op het toneel te zetten, terwijl je het eigenlijk doet als je toneel speelt. Denize: Ja en heb je nog meer gedaan met poppodia? Achaz: Dat was het eigenlijk wat ik nu zo’n beetje heb gedaan, maar ik heb wel zoiets van ik waardeer het nu meer. En ik wil wel meer van genieten en ik ben ook naar festivals geweest ja, net zoals Latin village. Dat is een dansfestival dan wel. Dat zie je dan zo meteen als poppodia, terwijl het wel eigenlijk is. Het is voor mij meer een ontspanning. Lekker helemaal losgaan en je hebt er dj’s staan op podia’s eh, 16
Denize: Hoezo is het geen poppodia volgens jou? Achaz: Ik kan het zo niet bezien, omdat ik het dan meer, als ik aan poppodia denk, dan denk ik dus aan grote concerten en dingen wat worden gedaan en niet als iemand staat te spelen. Het is ook wel iets, maar voor mij was het niet echt als een poppodia. Zo voelde het niet. Denize: Ok. Achaz: Wat het meer voor mij is, is iets van dat ik er ook bij betrokken ben. Het is iets, je, de muziek gaat in je en je voelt je er happy bij, je kan de hele dag genieten. Je hebt eigenlijk een beetje zoiets van ik leef in me eigen wereldje, met mijn muziek, net zoals je de radio thuis hebt aan staan, maar dan ben je met heel veel mensen. Het is gezelligheid, lekker zon, vaak als ik weg geweest ben dat wel. Lekkere muziek, weer die Latin roots die erin komt, gewoon de Latin house, gewoon de dingen die ik echt leuk vind om te doen, meer uitgaan. Het is voor mij ook, bezag het niet echt als een poppodia. Denize: Maar poppodia is voor jou dus in eerste instantie groter? Achaz: Dit was heel groot, maar ik zie het meer als iemand die wat opvoert waar ik naar kijk. Denize: Ok, maar het delen met elkaar en een artiest met het publiek dat is in jouw ogen niet, geen poppodia? Achaz: Ehm, ja, Beyonce wel, dat is precies hetzelfde eigenlijk, maar dit is, ik vind Beyonce een ster. Wat je daar meemaakt zijn gewoon dj’s. Dj’s zijn voor mij niet zo belangrijk als sommige andere mensen. Sommige mensen doen er van alles voor om die dj’s te zien spelen terwijl ik dat gevoel er niet mee heb. Ik vind het gewoon relaxt als hij muziek draait, ik zou niet weten hoe die heet, maar ik geniet van de muziek en van de zon en van met vrienden onder elkaar gewoon leuk een dansje doen. Denize: Hier komen weer de Arubaanse roots in naar voren. Achaz: Ja. Denize: Samenzijn. Achaz: Ja. Denize: Muziek, gezelligheid. Achaz: Ik denk ook wel, omdat ik zo ben opgegroeid, maar nooit echt heb bezien als Arubaans, maar als ons gezien, hoe wij zijn. Als familie zijnde. Denize: Dus weer ook weer hierin komen weer Arubaanse roots naar boven. 17
Achaz: Ja. Denize: Als daar veel elementen in een poppodia voor jou naar voren komen is het voor jou geslaagd, klopt dat? Achaz: Ja. Denize: Ok. Achaz: Dat klopt. Denize: Dan zou ik jou heel graag iets willen laten zien. Achaz: Ja. Denize: Ik pak het er even bij. Het gaat om dit plaatje. Dit, wat je hier ziet. Achaz: Ja. Denize: Ik zou graag van jou willen weten wat je denkt dat het is en wat voor gevoel je daar bij krijgt. Achaz: Ik ziet eruit als een concert in de ja, een soort Beatles achtig idee krijg ik erbij? Denize: Beatles? Achaz: Ja. Denize: En wat zijn de Beatles? Punk? Achaz: Als ik kijk naar de stijl van hunzelf, van de zangers een beetje en de achtergrond wat daarop, ja. Denize: Hoe komt de achtergrond op je over? Achaz: Heel druk, rock een beetje. Wat wild, opstandiger. Heel veel plaatjes. Ik denk niet dat ik er zelf ooit naar toe zou gaan, als ik dit zo zou zien. Dit is niet mijn interesse, maar ik zou denk ik wel weer gaan proberen, net zoals ik met de cabaretiers eigenlijk ook heel erg niet zag zitten. Kan dit toch ook wel heel leuk zijn met een groep vrinden. Denize: Dus, maar in eerste instantie zeg je dat je er niet voor openstaat. Achaz: Ja Denize: Wat maakt dat gevoel zo voor jou?
18
Achaz: Als ik kijk naar hoe ze eruit zien en het publiek, ben niet zo van de, dit zier er meer uit als gewoon een klein bandje waar mensen gewoon heel veel vanaf weten en waar ze naar toe gaan, die daar echt fan van zijn. Een kleinschaliger Denize: Hoe zie je aan het publiek dat ze er veel vanaf weten? Achaz: Ik zie hoe ze met elkaar eh, ja in de maat meeweven eigenlijk en echt heel erg enthousiast zijn ervoor als het zo ziet. Ja, ik denk dat je zo ziet dat de mensen er iets vanaf weten als je zo vooraan staat. Denize: En hetgene waar ze opstaan? Achaz: Het podia Denize: Ja, kan je daar iets over vertellen, wat je daarvan vindt? Achaz: Ik moet zeggen, ik vind het wel heel mooi, de drumstel en de vleugel die er staat is erg strak. Dit heb ik nog niet eerder gezien. Ik zou wel benieuwd zijn naar hoe die er echt uit zal zien. Ik vind het wel heel mooi opgesteld, maar ik vind de achtergrond niet echt iets wat ik zou doen, waar ik van zou houden, maar de instrumenten die er staan spreekt me heel erg aan, mijn muzikale achtergrond dan en vooral die vleugel Denize: En de belichting? Heb je daar ook een mening over? Achaz: Nee, niet echt. Eh, belichting, ja, ik vind het niet heel erg professioneel eruit zien, hoe je het soms bij andere concerten ziet. Dat het echt, het is meer zo een belichting van het moet verlicht zijn het podium, maar niet dat er iets mee loskomt. Denize: Wat vind je van het podium ten opzichte van het publiek? Achaz: Ehm, je ziet wel dat ze een goed overzicht hebben en dat de mensen echt opkijken naar de mensen die erop staan, dat ze je echt zien. Het is niet gelijkvloers, dus dat is wel fijn. Dat je wel de aandacht krijgt van iedereen, ook achterin dat iedereen je ziet. Het is wel klein, het podia. Het echt zo’n klein theatertje. Het herinnert me aan de musical podia waar ik op heb gestaan, ook ongeveer net zo groot. Vanuit hier, zal wel groter zijn denk ik in het echt, maar op zo’n plaatje ziet het er wel vaak kleiner uit. Denize: Zal ik je zeggen wat voor afbeelding het is? Achaz: Ja. Denize: Ehm, het is een afbeelding van een concert, optreden in P60, waar het onderzoek over gaat. 19
Achaz: Ja. Ik heb er wel ooit van gehoord van P60, ik weet dat het hier in Amstelveen is, maar ik ben er zelf nooit echt naartoe geweest, omdat het me niet echt trekt. Mijn vrienden gaan er eigenlijk ook niet naar toe. We gaan meestal naar Amsterdam, naar de grotere theaters eigenlijk. Dit lijkt mij meer op mijn vroeger jeugdcentrum waar ik heb, waar we wel soms optredens deden op school. Denize: Ook daar wordt het voor gebruikt en zowel jij als ik zijn ook nog steeds de doelgroep voor ze. Achaz: Ja, maar zo zie ik mezelf niet echt. Ik zie dit dan eh, als ik hoor jeugdcentra, dan denk ik meer aan tieners. Ik wist niet dat dit daar werd gehouden. Ziet er wel interessant uit. Denize: Waarom interessant? Achaz: Ja, het is toch kleinschaliger en ja, toch dichtbij eh, dichtbij huis. Dat ik niet echt wist dat het daarvoor werd gebruikt. Denize: Zou je er een keer heen gaan? Achaz: Als er iets leuks is wel. Wat mij trekt. Denize: En hoe kom je er achter ehm, of daar inderdaad iets leuks wordt gedaan? Achaz: Via een site of eh, via vrienden, social media, Facebook, Hyves, mensen daar wel op zullen letten die in de buurt wonen. Denize: Social media zeg je, Facebook, Hyves. Achaz: Ja Denize: Interessant dat je dat zegt. Maak je daar ook gebruik van? Achaz: Ja, dat zijn de enige twee die ik gebruik en daarom denk ik daar dan aan, dat mensen daar dan wel iets op zullen posten dan. Denize: En waar gebruik je het voor? Achaz: Zelf gebruik ik het alleen om mensen te volgen vrienden en mensen die verder weg wonen, in het zuiden, die ik daar nog heb zitten, mensen die ik in de wereld heb leren kennen die bij te houden, maar zelf post ik er zelf niet zo veel op. Ben er niet heel erg actief op Hyves ben ik 2010 voor het laatst actief geweest, dus dat is alweer een tijdje geleden. En ik kijk er alleen nog maar naar mensen die ik niet op Facebook heb staan.
20
Denize: Maar je zegt eigenlijk dus he, dat het als P60 zijnde wel handig zou zijn om jou te bereiken via bijvoorbeeld Facebook of Hyves, maar in dit geval Facebook, want Hyves kom je niet meer op. Achaz: Ja, nee, maar ik denk dat ik het dan alleen zou zien via vrinden die ik heb wonen in Amstelveen. Ik denk niet dat ik zelf dat als ik word uitgenodigd, want dat heb je ook tegenwoordig, veel restaurant die dat doen, andere dingen, dat ik als ik dit plaatje zou zien, dat het me niet zo snel zou zien, me niet zo snel zou trekken. Terwijl het plaatje ernaast van de zangeres, me meer zou trekken. Denize: Dat is ook iemand die in P60 heeft opgetreden. Achaz: Ok. En daar zou ik dan wel meer op afstappen. Denize: Ja? Achaz: Ja, ligt er echt aan welke doel ze, doelgroep die ze willen trekken. Ik hou meer van Urban en al die dingen, dan van Rock. Denize: Ja. Achaz: Dus dan zou zo’n zangeres me meer denk ik trekken dan deze foto die je me liet zien. Denize: Achaz, ik heb nog een vraag aan je. Ehm, zoals je weet doen wij onderzoek naar hoe P60 het beste met de inzet van social media het publiek aan zich kan binden. Maar je gaf zelf natuurlijk wel aan via Facebook zouden ze mij kunnen bereiken. Ik ben heel erg benieuwd hoe jij op wat voor manier je social media in zou zetten om dit voor elkaar te krijgen, om jou en meerdere mensen van onze leeftijd naar p60 te krijgen. Hoe zou jij dat aanpakken? Achaz: Ja, Denize: Via social media dan. Achaz: Via social media. Ik zou er voor verschillende doelgroepen op m’n als ze een Facebook opstellen dan, verschillende doelgroepen proberen aan te trekken. En ook groots eh, aan te pakken wat het is. En ik denk voornamelijk dat ze het beste kunnen vinden nog veel jongere doelgroep dan wat wij zijn, omdat die meer eh, nog niet zoveel uitgaan en al die dingen, maar wel meer naar jeugdcentrums gaan, omdat het toch een jeugdcentra is. Ik zou daar meer op proberen te doelen en gewoon leuke foto’s opstellen, opzetten. Wat meer leuker aangekleed. Eerlijk gezegd zou ik hier niet zo snel op afkomen, terwijl als het mooi zwart zou zijn, dan zou het toch meer strakker en professioneler, waar ik meer mee zou hebben. Maar ik denk dat als je nu van de punk bent en van de rock, dat dit wel weer leuker zou zijn, dus ik denk dat je het 21
echt goed moet nadenken, dat ze een goede promotiemateriaal moeten opstellen om die mensen echt te kunnen trekken. Denize: En dat dan via social media? Achaz: Ja, en dat ik zou dan de mensen die in Amstelveen wonen, proberen gewoon allemaal uit te nodigen. Er zullen vast mensen bij zijn die ze accepteren en vooral de jongeren, die willen zoveel mogelijk vrienden hebben. Die zullen ze eerder toelaten dan de wat oudere doelgroep. En daardoor door die jongere doelgroep, zit er ook altijd weer wat oudere bij die dat zijn en er weer naartoe getrokken worden. Zo verspreid het zich allemaal. Denize: Dat is heel interessant. Via de een bereik je ook den ander, omdat ze elkaar kennen. Achaz: Ja Denize: Interessant, dankjewel. Ik wil je graag heel hartelijk voor het interview en voor het advies. Achaz: Alsjeblieft. Ik hoop dat je er wat aan hebt. Denize: Ja, daar kunnen we zeker wat mee. Ik ga daar zeker over na denken, hartstikke fijn, Nogmaals bedankt voor je tijd en dat je hier op toch wel korte termijn naartoe bent gekomen. Achaz: Graag gedaan, ik vond het interessant toen je vertelde wat voor project het was, dus. Ik was wel nieuwsgierig wat er zou komen. Denize: Ok. Achaz: Dankjewel voor de uitnodiging. Denize: Heel graag gedaan. Ik zou nog contact met jou hebben als we het, project verder vordert en als het afgelopen is, hoe het is verlopen. Achaz: Ik ben benieuwd. Denize: En wellicht ik heb inderdaad nog iets met jou eh, mooie advies kunnen doen. Ik…het wel in het verslag. Ik hou je op de hoogte. Heel erg bedankt hiervoor en dan ga ik ehm, nu ga ik de opname ga ik stilzetten.
22
