Je bent jong en je wilt wat

Je bent jong en je wilt wat

Woningcorporaties en welzijnsorganisaties investeren in jongeren

Inhoud



Inleiding

Drie vliegen in één klap

4

Projecten Dromen waar maken Racing for Maastricht

6

Buurtrestaurant en balletles in school Brede scholen in Almere

8

Sociale herovering Gebiedsgerichte aanpak in Utrecht Overvecht

10

Van creatief idee naar concrete daad Schatgraven in Eindhoven

12

Eerst achter de voordeur Buurt Innovatie Team Zwolle

14

Ontmoetingsplein op internet Buurtportal De Pijp in Amsterdam

16

Kamers met kansen Foyer Walcheren in Vlissingen

18

Meer doen voor evenveel geld Herstructurering Thienbunder in Sittard-Geleen

20

Woonruimte, dagbesteding en begeleiding voor jongeren in de knel Take off in Zwolle en Hardenberg

22

Van rotjoch tot rolmodel Helmond West Connect

24

Effectiever en efficiënter Succesfactoren Aanbevelingen

26 28 

Inleiding

Drie vliegen in één klap

Het sociaal kapitaal van de buurt is een belangrijk uitgangspunt voor het werk van welzijns­organisaties en corporaties. ‘Je moet burgers niet alleen zien als ­consument van je diensten, maar ook als coproducent’, zegt Ineke Smidt, voorzitter van het branche­bestuur Welzijn & Maatschap­ pelijke ­Dienstverlening van de MOgroep. ‘Dat geldt niet alleen voor volwassenen, maar ook voor jongeren. Je kunt risicojongeren ­begeleiding bieden en hen in ruil daarvoor iets voor hun buurt laten doen. Dat zie je ­bijvoorbeeld bij Helmond West Connect. De buurt profiteert van hun inzet, de jongeren vinden werk en er is minder overlast. Zo sla je drie vliegen in één klap!’



Woningcorporaties en welzijnsorganisaties slaan steeds meer de handen ineen om de ­ontwikkeling van jongeren te stimuleren of problemen van risicojongeren op te lossen. Eventueel samen met het onderwijs, de jeugdzorg of de politie.

haalde regelgeving te hinderen’, zegt Van Leeuwen. ‘Als ­welzijnsorganisaties en ­corporaties het sociaal kapitaal van de buurt kunnen mobiliseren door nauwer samen te werken dan de wetgever ooit kon bedenken, dan moet dat gewoon kunnen!’

Als een buurt het op eigen kracht niet redt, dan moeten de professionals intensief met de ­bewoners optrekken, vindt Aedes­voorzitter Willem van Leeuwen. ‘Een mooi voorbeeld is de ­sociale herovering van de Haifa-Ankaradreef in Utrecht Overvecht. Een intensieve aanpak van corporaties en de welzijnsorganisatie tegen de verpaupering, levert daar goede resultaten op, ook voor kinderen en jongeren.’

De tien projecten in deze brochure zijn ­voorbeelden van effectieve en efficiënte samenwerking tussen corporaties en ­welzijnsorganisaties met kinderen of ­jongeren als enige of belangrijke doelgroep. Bij alle is er sprake van gedreven managers en professionals die zich niet laten ­ontmoedigen door knellende regels en die bereid zijn een deel van hun autonomie op te geven. De successen zijn vaak mede te danken aan ambtenaren en wethouders die begrijpen dat maatschappelijk ondernemers ruimte nodig hebben om samen met ­burgers problemen aan te pakken en resultaten te boeken. De brochure wordt afgesloten met succesfactoren en aanbevelingen.

Smidt vindt dat complexe problemen om onorthodoxe oplossingen vragen. ‘Je moet over je eigen grenzen heen kunnen kijken en proberen bestaande regelgeving op te ­rekken. Als branche­organisaties kunnen Aedes en de MOgroep hun leden daarbij ­helpen.’ Zij hoopt dat de Wet maat­ schappelijke ondersteuning en de twee nieuwe ministerportefeuilles voor Wonen, Wijken en Integratie en voor Jeugd en Gezin de integrale aanpak van jeugdvraagstukken een forse impuls geven. ‘De overheid moet maatschappelijk ondernemers meer ruimte geven, in plaats van hen aan ­banden te leggen en met achter-



Racing for Maastricht

Dromen waar maken

Project Racing for Maastricht Doelgroep Risicojongeren Doel Vijfentwintig schooluitvallers toeleiden naar scholing en werk door middel van activiteiten rond autoraces. Looptijd Van 1 januari 2006 tot 1 januari 2008. Daarna selfsupporting zijn. Partners Woningcorporatie Woonpunt, ­ elzijnsorganisatie Trajekt, ROC Leeuwenborgh, Yonw der Preventie en Reïntegratie en de Maastrichtse Toeleveringsbedrijven (MTB, die voor Maastricht en enkele omliggende gemeenten de Wet Sociale ­Werkvoorziening uitvoert). Financiering Gemeente Maastricht, Woning­ corporatie Woonpunt, Start Foundation, provincie Limburg en sponsors uit het bedrijfsleven. Meer informatie www.racingformaastricht.nl Contactpersoon Projectbegeleider Arno Janssen, Trajekt ([email protected]) 

Op initiatief van de vader van twee jongens organiseert buurtvereniging ’t Pleintje en het jongerenwerk van Trajekt in 2003 een auto­ race om jongerenoverlast in de wijk Daalhof in Maastricht tegen te gaan. Dit buurtinitiatief groeit uit tot een project dat landelijk bekend wordt als Racing for Maastricht. De jongeren­ overlast neemt flink af. Inmiddels zijn twintig jongeren met het project bereikt, waarvan er twaalf doorstroomden naar een opleiding of een baan. Twee jongeren haakten af en de rest is nog in het traject. De jongeren van het Junior Racing Team RFM rijden op verschillende circuits in Nederland en België. Ze krijgen aandacht van lokale, maar ook van regionale en landelijke media. ‘Wat ik zo goed vind aan RFM is dat we ­jongeren vanuit het reguliere jongerenwerk een leerplek kunnen aanbieden en samen met

onze partners zorgen voor een vervolg­ opleiding of een geschikte werkplek’, zegt ­projectbegeleider Arno Janssen. ‘We kijken met de jongeren naar hun toekomst en proberen hun dromen te realiseren. Ze krijgen hier een tweejarige opleiding als automonteur, web­ designer, horecamedewerker of gastheer. Het gaat dus om veel meer dan racen. Samen met je partners kun je meer realiseren dan alleen en krijg je deuren open die anders dicht ­zouden blijven.’

en zorg. Ook scholen, opleiden en door­geleiden naar werk wordt steeds belangrijker, omdat de sociale infrastructuur en de leefbaarheid ­verbetert in een buurt waar je veel vastgoed hebt’, zegt Bert Vrolijk, directeur van Woonpunt Maastricht en Mergelland. ‘We geloven in de filosofie, maar ook de waarde van het ­vastgoed is heel belangrijk. Racing for ­Maastricht heeft rendement op langere ­termijn. Bovendien is investeren in jongeren goed voor ons imago als woningcorporatie.’

De jongeren zijn ook bezig met het opknappen en onderhouden van de garage annex leerwerkplaats. Ze zijn actief als monteurs, ­plaatwerkers en spuiters. Ze zorgen voor het transport van de racewagens, doen de PR en de catering en zijn betrokken bij het management. Bij het ROC moeten ze een startkwalificatie halen, minimaal op niveau 1. En vervolgens actief zoeken naar een betaalde baan. ‘De ­jongeren organiseren allerlei activiteiten om sponsors binnen te halen’, vertelt Janssen. ­‘Bijvoorbeeld door deelname aan Braderie Daalhof en aan de Dag voor het Goede Doel.’ De jongeren krijgen ondersteuning van ­jongerenwerkers en vrijwilligers, waaronder jongeren. Woonpunt stelt het bedrijfspand dat tot garage en leerwerkplaats is ingericht gratis ter beschikking aan RFM. Bovendien ­participeert de corporatie in het bestuurlijk overleg. Woonpunt hecht veel waarde aan het project. ‘Voor corporaties is het niet alleen belangrijk om te investeren in het cluster wonen, welzijn 

Brede scholen in Almere

Buurtrestaurant en balletles in school

Voorziening Brede scholen Het Vlechtwerk en De @rchipel in Almere. Doelgroep Basisschoolleerlingen, hun ouders en alle andere buurtbewoners. Doel Aanbieden van onderwijs en sociaal-culturele en andere voorzieningen vanuit multifunctionele centra die fungeren als hart van de buurt en die dankzij de onderlinge afstemming de leerprestaties van leerlingen bevorderen. Financiering Met name GoedeStede en gemeente Almere. Partners GoedeStede, oecumenisch onderwijs Almere, het openbaar onderwijs Almere, gemeente Almere, welzijnsorganisatie De Schoor, organisaties voor kinderopvang, Centrum voor Kunstzinnige ­Vorming en een aantal verenigingen. Contactpersonen Arjan Deutekom, directeurbestuurder GoedeStede ([email protected]) en Netty Tiemersma, voorzitter College van Bestuur Openbaar Onderwijs Almere ([email protected]) 

In elke wijk een brede school als hart van de buurt. Dat willen basisonderwijs, woning­ corporaties, welzijnsorganisatie De Schoor en de gemeente Almere. Bijzonder is dat ­corporatie GoedeStede voor twee brede ­scholen – Het Vlechtwerk en De @rchipel het projectmanagement doet.’ ‘De @rchipel heeft een centrale hal die overdag dienst doet als aula en waar het Centrum voor Kunstzinnige Vorming ’s avonds ballet­ lessen geeft. Dan komen er een spiegelwand en een railing tegen de muur en functioneert het als een balletacademie.’ Arjan Deutekom van GoedeStede vertelt enthousiast over de brede scholen in Almere. ‘En Het Vlechtwerk heeft een aula die tevens dienst doet als buurtcentrum met restaurant. Dat restaurant wordt geëxploiteerd door de welzijns­ organisatie en het ROC. Hun studenten lopen

er stage. Het is een multifunctioneel gebouw. Op de begane grond zijn de brede school, een kinderdagverblijf, een ruimte voor een kerk­ genootschap, een kapsalon, een logo­pedie­ praktijk en een tandartsenpraktijk.’ Het Vlechtwerk is een groot complex dat meerdere gebouwen en patio’s omvat, met dertig klas­ lokalen, een sporthal en twaalf school­ woningen. Dat zijn klaslokalen die gemakkelijk tot woningen om te bouwen zijn. Bijzonder is dat GoedeStede het project­ management op zijn schouders nam. ‘Zo ­hebben wij rechtstreeks invloed op de gewenste voorzieningen in een buurt waar we veel woningen exploiteren’, legt Deutekom uit. ‘Bovendien kunnen we op die manier een ­kwalitatief goed en dus goed te beheren ­project neerzetten. Het complex is zo gebouwd dat we over vijftien jaar eenvoudig woningen van de klaslokalen kunnen maken. De bedrijfsruimten worden dan bergingen. En het ­projectmanagement is ontzettend leuk om te doen! Ook al is het een ingewikkelde klus om zoveel verschillende programma’s van eisen en wensen van zoveel verschillende partners goed in elkaar te schuiven.’ ‘Maar dat doen ze goed’, zegt Netty Tiemersma. ‘Wij zijn heel blij met de maatschappelijke visie van GoedeStede.’

en spel en tal van sociaal-culturele activiteiten voor alle buurtbewoners. Bij het spreekuur van Bureau Jeugdzorg kunnen ouders terecht voor opvoedingsondersteuning. De accommodaties zijn in principe altijd open. Dus ook ’s avonds, in het weekend en tijdens de schoolvakanties. ‘Almere bestaat nog maar dertig jaar en heeft geen kerken en historische pleinen die als hart van een buurt functioneren’, vertelt ­Tiemersma. ‘Wij streven ernaar dat de brede scholen die functie krijgen.’ Is een brede school beter voor de leerlingen dan een gewone school? ‘Dat is wel onze veronderstelling, maar we kunnen het niet hardmaken. Daarvoor is gericht onderzoek nodig. Maar wij denken dat onderwijs in een uitdagende, plezierige ­leeromgeving effectiever is. Bovendien is het gemakkelijk voor de ouders dat alle voor­ zieningen in één gebouw zijn. Op die manier kunnen we leerlingen beter en gemakkelijker stimuleren om te leren.’

Naast het onderwijsprogramma bieden de brede scholen een scala van voorzieningen voor kinderen en hun ouders, waaronder ­peuterspeelzaalwerk, kinderopvang en voor-, tussen- en naschoolse opvang. Maar ook sport 

Gebiedsgerichte aanpak in Utrecht Overvecht

Sociale herovering

Project Gebiedsgerichte aanpak Haifa-Ankaradreef in Utrecht Overvecht. Doelgroep Alle bewoners van de Haifa-Ankaradreef en speciale aandacht voor jeugd. Doel Tegengaan van verpaupering met een actieve inzet van bewoners. Partners Woningcorporaties Portaal en Mitros, Cumulus Welzijn, politie en gemeentelijke diensten voor reiniging en beheer van de openbare ruimte. Looptijd 2002 tot na 2010. Financiering Gemeente Utrecht, Portaal en Mitros. Contactpersoon Gert Beffers, opbouwwerker Cumulus Welzijn ([email protected])

10

Het is één van de armste buurten van Utrecht: de buurt Haifa-Ankaradreef in de wijk ­Overvecht. Gevormd door zes portiekflats van elk tien verdiepingen, die eind jaren zestig zijn gebouwd. De buurt verpaupert, tot een gebiedsgerichte aanpak grote verbeteringen brengt. Een prachtig voorbeeld van wat de Wetenschappelijke Raad voor het Regerings­ beleid ‘sociale herovering van een achter­ standswijk’ noemt. De zes flats zijn eigendom van de woning­ corporaties Portaal en Mitros. Rond 2000 is iedereen die het zich kon veroorloven naar een aantrekkelijker woning verhuisd. Van de ­ongeveer 1800 overgebleven bewoners is de helft jonger dan 25 jaar. Er wonen veel één­ oudergezinnen, alleenstaande autochtone senioren, starters op de woningmarkt en allochtone gezinnen. ‘De buurt verpauperde’,

vertelt opbouwerker Gert Beffers. ‘Onaan­ gepast gedrag van bewoners, vandalisme, ­vervuiling, criminaliteit, sociaal isolement en anonimiteit namen toe. Bepaald geen gunstig pedagogisch klimaat voor opgroeiende ­kinderen.’ Op de langere termijn willen Portaal en Mitros de zes flats slopen en de hele buurt in samenspraak met bewoners herontwikkelen. Op korte termijn pakken ze vanaf 2002 de ­verpaupering aan met een gebiedsgerichte aanpak. De samenwerkingspartners legden de te leveren inzet vast in een convenant. De ­aanpak omvat twaalf sociale projecten, waarin het activeren van bewoners centraal staat. Voorbeelden hiervan zijn opvoedingsondersteuning voor allochtone ouders, kinder­ activiteiten op straat, de aanleg van een pierebad in een speeltuintje, extra ambulant jongerenwerk, ambulante hulpverlening, buurtfeesten en het stimuleren van buurt­ initiatieven, zoals een buurtvaderproject. ­Portaal stelt een woning beschikbaar als ­kantoorruimte voor haar beheerder en voor het opbouwwerk. Dit appartement dient tevens als ontmoetingsruimte voor bewonersgroepen, zoals de buurtvaders en de ­Ontmoetingsgroep Turkse Vrouwen voor ­cursussen opvoedingsondersteuning en eigen activiteiten.

ambulant jongerenwerk en het buurtvaderproject. In twee flats van Portaal hebben we met bewoners leefregels afgesproken. Bijna 75 procent heeft die regels ondertekend. ­Portaal pakt notoire overlastveroorzakers hard aan, waardoor de andere bewoners zich gesteund voelen. Zij spreken elkaar nu vaker op de regels aan. Een huisvuilcampagne bestond uit voorlichtingsacties en buurtschoonmaakacties. Bovendien hebben de ­corporaties grotere containers onder de ­vuilstortkokers geplaatst, zodat er nu bijna geen zwerfvuil meer is.’ Maar in een buurt als de Haifa-Ankaradreef moet je blijven activeren en faciliteren, vindt Beffers: ‘We maken plannen om het openbaar groen door bewoners te laten onderhouden. Zes jongeren die we met een intensieve ­aanpak op het rechte pad hebben gehouden, organiseren nu zelf activiteiten voor andere jongeren. Portaal regelde het gebruik van de ontmoetingsruimte. Twee groepen bewoners zijn betrokken bij de planvorming van de gemeente en de corporaties voor de her­ ontwikkeling van de buurt. Waarschijnlijk gaan we met onze gebiedsgerichte aanpak door tot de flats gerenoveerd of vervangen zijn door nieuwbouw.’

‘Dankzij de opvoedingsondersteuning zijn de toekomstperspectieven van kinderen ­verbeterd’, vertelt Beffers. ‘De jongerenoverlast is fors verminderd mede dankzij het extra 11

Schatgraven in Eindhoven

Van creatief idee naar concrete daad

Methodiek Schatgraven in Woensel Noord Doelgroep Jongeren en andere buurtbewoners. Doel Leefbaarheid en sociale samenhang versterken door creatieve bijdragen van bewoners te stimuleren en te concretiseren. Partners Gemeente Eindhoven (met name de Dienst Maatschappelijke Ontwikkeling en het Stadsdeelteam), zorg- en welzijnsorganisatie Lumens Groep, Fontys Hogeschool (met name Kenniscentrum ­Duurzame Stad), basisscholen en Woonbedrijf. Financiering Gemeente Eindhoven, Woonbedrijf en sponsors. Contactpersoon Paul Terwisscha van Scheltinga, ­districtsmanager Woensel-Noord van Woonbedrijf ([email protected]).

12

Sociaal boven fysiek; kansen boven knel­ punten; identiteit boven uniformiteit; activeren boven beheersen; waardencreatie boven budget-denken. Dat zijn de vijf ­uitgangspunten van het schatgraven. ‘In Woensel-Noord in Eindhoven graven we sinds 2005 met bewoners naar schatten. Naar creatieve ideeën die we omzetten in ­concrete daden.’ Eindhoven bestaat uit een stadscentrum, met daaromheen een aantal dorpskernen waar­ tussen de afgelopen decennia nieuwe wijken verrezen. Ook Woensel was vroeger zo’n dorp. De wijk Woensel Noord is grotendeels gebouwd in de jaren zestig en zeventig van de vorige eeuw. ‘Het heeft een suburbia­uitstraling.’ zegt Paul Terwisscha van Scheltinga. ‘Fysiek is de wijk in orde: de ­woningen zelf zijn goed. Maar er is weinig

v­ erbinding tussen de mensen. Mensen praten óver elkaar in plaats van mét elkaar. Het ­ontbreekt aan bezieling en betrokkenheid Voor jongeren is er bijna niets te doen. Met het schatgraven leggen we nieuwe verbindingen. Zo komen jongeren met elkaar en met oudere buurtbewoners in contact.’ Inmiddels zijn er 24 schatten in Woensel Noord opgegraven, waarvan een deel in ontwikkeling of gerealiseerd is. Zo is er een broedplaats voor kunstenaars geopend en komt er een zelf­ bedieningswijk, om vraag en aanbod van gemaksdiensten aan elkaar te koppelen. ­Jongeren hebben AB-Life en de Keukentafel­ gesprekken als schatten gevonden. ‘AB-Life is een festival in de buurt Achtsebarrier met veel muziek en georganiseerd door jongeren.’ licht Terwisscha toe. De partners van het Schat­ graven ondersteunen. Woonbedrijf sponsort, maar de jongeren zoeken ook andere sponsors. De kosten zijn laag, want er spelen veel ­beginnende bands. Maar ook dankzij de ­vrijwillige inzet van al die jongeren blijven de kosten binnen de perken. Veel buurtbewoners bezoeken AB-Life. Het festival verkleint de afstand tussen jongeren en ouderen. De meeste bewoners zijn er trots op. Het ­programma wordt veelzijdiger en jongeren hebben contact met diverse groepen om dit doel waar te maken.’

van Scheltinga. ‘De kinderen krijgen tevoren een interviewtraininkje en stellen de ouderen vragen over hoe lang ze al in de buurt wonen. Hoe het er vroeger was. Waar ze vóór die tijd woonden. Veel ouderen zitten maar achter het raam te kijken wat die kleine rotzakjes buiten allemaal uithalen. Dankzij de keukentafel­ gesprekken ontstaan contacten. Het ­wederzijds begrip groeit. Voor kinderen is het heel leuk om te weten dat die oude man, die vroeger wel eens kwaad werd als ze op straat voetbalden, vroeger in Drenthe woonde en daar boer was. Het mooie van dit soort ­initiatieven is dat het buurtbewoners met elkaar verbindt.’

Ook aan de keukentafel komt jong en oud met elkaar in contact. ‘Leerlingen uit groep 7 en 8 van de basisschool gaan in groepjes in gesprek met oudere buurtbewoners’, vertelt Terwisscha 13

Buurt Innovatie Team Zwolle

Eerst achter de voordeur

Samenwerkingsverband Buurt Innovatie Team Zwolle (BITZ). Doelgroep Alle buurtbewoners, met speciale ­ andacht voor jongeren. a Doel Leefbaarheid Indische Buurt vergroten; sociale problematiek achter voordeuren aanpakken; sociale weerbaarheid bewoners vergroten. Partners Woningcorporaties SWZ en Openbaar Belang, welzijnsorganisatie Travers en politie ­IJsselland. Financiering Gemeente Zwolle en de woning­ corporaties Contactpersonen Freddie Trompetter, projectleider sociaal beheer, in dienst van zowel SWZ als ­Openbaar Belang ([email protected]) en Joop Schinkel, opbouwwerker bij welzijnsorganisatie ­Travers ([email protected]). Het derde lid van BITZ is wijkagent Ronald Bakker.

14

Begin jaren negentig zijn er grote problemen in de Indische Buurt in Zwolle: brandstichting, diefstal en vernielingen. In 1994 barst de bom. Een ruzie tussen allochtone en autochtone bewoners escaleert tot een grote brand. Twee dagen lang bezet de ME de volksbuurt. Er moet iets gebeuren. Een wijkagent, een buurtopbouwwerker en een woonconsulent gaan er als trio aan de slag als Buurt ­Innovatie Team Zwolle (BITZ). Nu is het een hele rustige buurt, waar ook mensen met een hoger ­opleidingsniveau graag komen wonen. ‘Omdat we sinds 1994 bijna dagelijks als trio of apart bij mensen over de vloer komen, zijn we bekende gezichten in de wijk.’ vertelt Freddie Trompetter. ‘Daardoor hebben we het ­vertrouwen van bewoners weten te winnen.’ vult Joop Schinkel aan.

Trompetter, Schinkel en de wijkagent kregen een training van de Stichting Maatschappij Veiligheid en Politie en het Landelijk Centrum Opbouwwerk, om in de wijk concrete ­problemen op te lossen en de sociale zelf­ redzaamheid van burgers te stimuleren. ‘Bovendien maken wij gebruik van de ­methodiek van het Randgroepenwerk.’ zegt Trompetter. ‘We kijken naar de problemen op een aantal leefgebieden zoals wonen, werken, gezondheid, sociale contacten, politie en ­justitie, financiën en vrijetijdsbesteding. ­Integraal werken dus.’

SWZ bouwt aan de rand van de wijk 58 apparte­ menten en zeven eengezinswoningen. Rabo Vastgoed bouwt ook appartementen, een­gezinswoningen – koop en huur - en drie bedrijfsruimtes. Trompetter: ‘Daarbij zetten we jongeren in op leerwerktrajecten met baan­ garantie. Bovendien willen we een aantal buurtbewoners in de beveiliging laten werken. Zij krijgen dan een vrijwilligersvergoeding met behoud van hun uitkering.’ Enkele jaren ­geleden zijn veertien mensen via additionele banen aan de slag geweest bij de renovatie van 76 woningen van Openbaar Belang.

‘We krijgen de situatie achter de voordeur goed in beeld’, vertelt Schinkel. ‘In veel ­gezinnen spelen meerdere problemen, zoals werkloosheid, uitkeringsfraude, schulden­ problematiek, drankmisbruik, opvoedings- en andere gezinsproblematiek. Wij zorgen voor hulp en hebben goede afspraken met alle instanties. Bovendien zitten we aan tafel bij alle intakegesprekken voor woonruimte­ verdeling, zodat we ook meteen van nieuwe bewoners weten wat er met ze aan de hand is.’

De aanpak is succesvol . ‘De buurt is rustig, de tuintjes en de openbare ruimte zien er stukken beter uit’ zegt Trompetter. ‘De sfeer is beter. En er zijn veel minder problemen achter de ­voordeur. En die moet je eerst aanpakken wil je een buurt leefbaar en veilig maken.’

‘Juist door die leefgebiedenmethodiek krijgen ook kinderen en jongeren veel aandacht van het kinderwerk en jongerenwerk van Travers.’ zegt Schinkel. ‘We gaan schooluitval tegen en ondersteunen jongeren bij sollicitaties. Als we iets doen aan alcoholmisbruik van een vader, is dat ook van invloed op de opvoeding van de kinderen.’

15

Buurtportal De Pijp in Amterdam

Ontmoetingsplein op internet

Project Buurtportal De Pijp: www.buurtportal.nl Doelgroep Alle bewoners van De Pijp, waaronder jongeren. Doel Communicatie tussen buurtbewoners f­ aciliteren en informatie van deelnemende ­organisaties toegankelijker maken voor buurt­ bewoners. Deelnemers Stadsdeel Amsterdam Oud-Zuid, woningcorporaties De Key, Ymere en Het Oosten, ­zorginstellingen Cordaan en Tabitha en welzijns­ organisatie Combiwel. Woningcorporaties Eigen Haard en AWV sluiten zich binnenkort aan. Financiering De techniek en de software door TIBCO Software en Oracle Nederland. De overige kosten door deelnemers. Contactpersoon Asha Raghoebarsing, project­ coördinator Buurtportal De Pijp ([email protected] of 06 – 412 11 354)

16

De Amsterdamse wijk De Pijp heeft er een plein bij, namelijk Buurtportal De Pijp. Dit internetplein fungeert enerzijds als o­ntmoetingspunt van bewoners. Zij kunnen er bijvoorbeeld foto’s van hun buurt op zetten, de buurtkalender raadplegen of vrijwilligers zoeken voor buurtinitiatieven. Het is zelfs mogelijk een besloten community te vormen door een eigen stukje internet met anderen te delen. Ook kan iedereen er terecht met vragen en suggesties over wonen, zorg en welzijn. De Buurtportal is laagdrempelig. Bezoekers krijgen ‘Eerst een rondleiding’ en vervolgens een gebruikersdemonstratie. Op 10 mei 2007 is de buurtportal officieel geopend, maar vanaf 30 juni 2006 is hij al in de lucht. ‘Bewonersgroepen hebben eerst getest’, vertelt Asha ­Raghoebarsing. ‘Daardoor is de portal veel gebruiksvriendelijker.’

Bewonerscommissies, verenigingen van ­eigenaren, sportclubs, zangkoren en andere verenigingen en bewonersgroepen uit De Pijp kunnen een community vormen om onderling informatie uit te wisselen. Daarbij profiteren ze van een uitgebreide handleiding op de site of vragen om een training. Het internetplein is voor álle buurtbewoners, maar jongeren genieten speciale aandacht. Zij krijgen een eigen platform met fora over hangplekken, sport en multimedia. Jongeren gaan binnenkort zelf de rubriek Jongeren en de communities voor jongeren beheren. De Buurtportal schakelt studenten van de ­Hogeschool voor Economische Studies in om dit bij wijze van afstudeeropdracht samen met jongeren vorm te geven.

Verder vermeldt de buurtportal dagelijks het weerbericht, de foto van de week, tips over ­uitgaan, de stelling van de week en kranten­ artikelen over De Pijp. ‘We zijn nog maar net officieel geopend en de promotie komt op gang’, antwoordt Raghoebarsing. ‘Maar voor de opening varieerden de bezoekersaantallen al van gemiddeld 50 op zondag tot 250 op donderdagavond. Mensen kwamen er al ­surfend op terecht. We zijn van plan voor meerdere buurten een portal op te zetten.’

Onder de rubrieken Leefbaarheid, Wonen en Zorg en welzijn kunnen bezoekers informatie opvragen, overlast of onderhuur melden en bijvoorbeeld kijken of ze in aanmerking komen voor een leefbaarheidsbudget van het ­stadsdeel en de corporaties. Wie met andere bewoners een kleinschalige, niet commerciële activiteit organiseert die de leefbaarheid in de buurt bevordert, kan een bijdrage krijgen. Ook staan er tips op voor bewoners die overlast van buren ervaren. Vanzelfsprekend staan alle deelnemende organisaties op de site, met links naar hun eigen sites. Vertegenwoordigers van deze participanten vormen de stuurgroep, die verantwoordelijk is voor de inhoud en het uiterlijk van de portal. 17

Foyer Walcheren in Vlissingen

Kamers met kansen

Voorziening Foyer Walcheren in Vlissingen. Doelgroep Jongeren van 17 tot 23 jaar die ­ egeleiding nodig hebben om zelfstandig te worden.­ b Doel Jongeren toeleiden naar zelfstandig wonen, betaald werk en/of opleiding. Partners Stichting Agogische Zorgcentra Zeeland en L’Escaut Woonservice. Initiatiefnemers De gezamenlijke Walcherse woningcorporaties, het Vluchtelingenwerk, ROC ­Zeeland, de gemeenten, het CWI, de Stichting ­Agogische Zorgcentra Zeeland (AZZ) en enkele ­welzijnsorganisaties. Financiering Gemeente Vlissingen en provincie ­ eeland, bewoners betalen huur. Z Contactpersoon Jan Riemens, als projectleider in dienst van Stichting Agogische Zorgcentra Zeeland ( [email protected]).

18

De beroemdste schooluitvaller van Zeeland is Michiel de Ruyter. Geboren in 1607 in ­Vlissingen. Hij wordt van school en werk weg­ gestuurd, maar krijgt een tweede kans en wordt admiraal. Een zo beroemde admiraal, dat 2007 is uitgeroepen tot het jaar van Michiel de Ruyter. In datzelfde Vlissingen ­krijgen jongeren sinds 2001 nieuwe kansen in Foyer Walcheren. In Frankrijk ontstaan ze vlak na de Tweede Wereldoorlog: de Foyers des Jeunesse ­Traivailleurs. Jongeren die van het platteland naar grote steden komen om daar te werken, wonen in deze pensions en krijgen begeleiding om zelfstandig te leren leven in hun nieuwe omgeving. Inmiddels kennen ook Engeland en Nederland Foyers de Jeunesse, beter bekend als ‘Kamers met kansen.’

Eind jaren negentig is er op Walcheren een groeiende groep jongeren die worstelt met het opbouwen van een zelfstandig bestaan. De woningcorporaties richten met een aantal partners een initiatiefgroep op. Die komt na onderzoek tot de conclusie dat een foyer ­wenselijk en haalbaar is. Foyer Walcheren gaat in december 2001 open voor starters op de arbeids- of woningmarkt, voor uitstromers uit de ambulante of residentiële jeugdzorg of ­psychiatrie en voor alleenstaande, minder­ jarige asielzoekers (ama’s). Ook dak- en ­thuisloze jeugdigen kunnen er terecht. Een magic mix van gemotiveerde jongeren die van elkaars ervaringen kunnen leren en elkaar motiveren. ‘Wij hebben 24 kamers in een prachtig pand van woningcorporatie L’Escaut Woonservice in het centrum van Vlissingen’, vertelt Jan ­Riemens. ‘Alle bewoners hebben een eigen kamer op de eerste, tweede of derde etage en gezamenlijke sanitaire ruimten, woonkamers en kookvoorzieningen.’ Op de begane grond is een grote ruimte met internet, een kantoor en een keuken. Plus een winkeltje dat L’Escaut verhuurt aan derden. De kamers meten 14 tot 16 vierkante meter en de bewoners betalen een gemiddelde huurprijs van € 220,- die door de Foyer wordt geïnd. In de Foyer is dagelijks 24 uur toezicht. De bewoners kunnen coaching krijgen op domeinen als zelfverzorging en gezondheid, ouders en andere sociale ­contacten, school en werk, vrije tijd en omgaan met maatschappelijke diensten.

Uit meerjarig evaluatieonderzoek blijkt dat vanaf de start in 2001 tot 2007 in totaal 101 jongeren in Foyer Walcheren hebben gewoond. De successcore is hoog: ‘Vijfenzeventig procent verhuist na verblijf in de Foyer naar zelfstandige­ woonruimte en vindt een baan of gaan weer naar school’, licht Riemens toe. Jan van Beekhuizen, directeur bestuurder van L’Escaut Woonservice, is eveneens enthousiast. Maar hij ziet tevens mogelijkheden voor ­verbetering en wil een grotere rol voor de woningcorporatie. ‘Nu betalen de bewoners huur aan AZZ, maar we willen dat bewoners in de toekomst de huur direct aan ons betalen. Wij willen een actievere rol in het opvoeden van de groep en een risicodragende partner worden. Een deel van de uitstromers komen wij later weer via de deurwaarder tegen. Daarom willen we nazorg voor uitstromers en willen we het ROC, werkgevers en de gemeente nauwer bij de Foyer betrekken.’

19

Herstructurering Thienbunder in Sittard-Geleen

Meer doen voor evenveel geld

Project Leefbaarheid in Thienbunder in SittardGeleen. Doelgroep Bewoners van Thienbunder, met speciale aandacht voor jeugd. Doel Leefbaarheid bevorderen in ‘oude’ Thienbunder en draagvlak bewerkstellingen voor sloop en ­herontwikkeling van de buurt. Partners Gemeente, Woonmaatschappij ZO Wonen, Partners in Welzijn, politie en Centrum voor Jeugd en Gezin. Financiering o.a. gemeente Sittard-Geleen en ­ oonmaatschappij ZO Wonen. W Contactpersoon Miranda Gezel, wijkmanager Woonmaatschappij ZO Wonen ([email protected]).

20

Met 615 inwoners is Thienbunder een kleine buurt met voorheen grote problemen. Dankzij een adequate samenwerking wonen kinderen en volwassenen er tegenwoordig stukken prettiger. En er is draagvlak ontstaan voor sloop en nieuwbouw. ‘Door die samenwerking kun je meer bereiken met dezelfde middelen’, zegt Miranda Gezel. ‘Uit onderzoek met onze partners bleek dat er 21 verschillende nationaliteiten in de wijk wonen. Dat 51 procent van de inwoners een minimum inkomen heeft en dat bijna de helft van de gezinnen in de wijk één-ouder ­gezinnen is.’ De problemen zijn urgent en daarom wil men snel in actie komen. ZO Wonen opent een wijkservicepunt met spreekuren en een huismeester. ‘Hij zorgt ervoor dat de wijk netjes blijft en bewoners zich aan de regels houden. Hij houdt toezicht op de

­ chterpaden, het openbaar groen en de tuinen a van de bewoners. Met de gemeente en de ­politie heeft hij nauwe contacten.’ De organisaties sluiten een convenant in 2002 en de wijkaanpak wordt onderdeel van het stadsprogramma dat de gemeente met haar partners opstelt. Daardoor komt er een extra wijkagent voor zestien uur per maand. Plus twee bijzondere opsporingsambtenaren die samen met de wijkagent en de huismeester zorgen voor toezicht en handhaving en de hennepteelt en andere vormen van crimi­ naliteit terugdringen. De opbouwwerker stelt met een bewonerswerkgroep een ‘Irritatie ­Toptien’ op. Daaruit vloeien buurtafspraken voort en gemeente, corporatie en politie nemen gezamenlijk maatregelen om de ­ergernissen te verminderen. In Thienbunder wonen 112 kinderen en ­jongeren in de leeftijd van 0 tot 18 jaar. Zij ­krijgen speciale aandacht. ‘Het jongerenwerk van PIW organiseert veel sport- en spel­ activiteiten’, legt Gezel uit. ‘Samen met de bewonerswerkgroep en de kinderen hebben de jongerenwerkers mooi beschilderde ­spandoeken gemaakt en actie gevoerd om een trapveldje hondenpoepvrij te krijgen. Dat is behoorlijk goed gelukt. We hebben het Centrum voor Jeugd en Gezin bij onze aanpak betrokken voor opvoedingsadviezen aan de ouders. Voor sommige ouders is die drempel te hoog. Daarom organiseren we in juni een thema-avond over hoe je je kinderen kunt voorbereiden op de verhuizing.’

De leefbaarheid is weliswaar verbeterd, toch gaan de huizen over twee jaar tegen de vlakte. ZO Wonen neemt dat besluit op 26 maart 2007. ‘De woningen zijn woon- en bouw­ technisch niet in orde en de sociaal-economische problemen zijn te groot’, licht Gezel toe. ‘De bevolkingssamenstelling is te eenzijdig. Er zijn negen informatieavonden met bewoners geweest. Er zijn goede afspraken met hen gemaakt over vergoedingen en verhuizingen. Voor bewonersondersteuning zorgt het opbouwwerk . Ook met de politie en de gemeente zijn goede afspraken voor de ­toekomstige leegstand. We willen dat ­bewoners in hun nieuwe omgeving een goede start kunnen maken. De opbouwwerker kan bewoners doorverwijzen naar hulpverlening. Het aantal bewoners met een huurschuld is inmiddels teruggebracht tot twintig procent. Met de gemeente werken we aan een project om bewoners toe te leiden naar scholing en arbeid.’ Sommige bewoners hebben het moeilijk met de aangekondigde sloop. ‘Maar dat vijf ­informatieavonden eindigden met applaus en dat 150 mensen me met een handdruk bedankten, toont aan dat er draagvlak is. En dat onze gezamenlijke aanpak van de ­afgelopen jaren goed werkt.’

21

Take Off in Zwolle en Hardenberg

Woonruimte, dagbesteding en be

Aanpak Take Off Doelgroep Dak- en thuisloze jongeren. Doel Woonruimte, dagbesteding en begeleiding voor dak- en thuisloze jongeren. Partners Woningcorporaties SWZ, Delta Wonen en Openbaar Belang in Zwolle en Beter Wonen Vechtdal in Hardenberg. Financiering o.a. de woningcorporatie en de AWBZ. Contactpersonen Eddy Veenstra, directeur ­woningcorporatie SWZ ([email protected]) en Jenny Kamps, Begeleid Wonen, Leger des Heils ( [email protected])

22

De Woningcorporatie helpt zwerfjongeren aan woonruimte en biedt hen een werkervarings­ plaats. De hulpverlening geeft hen woon­ begeleiding. Dat is de formule van Take Off in Almere, Mijdrecht, Amsterdam, Arnhem en Hilversum. De samenwerkende woning­ corporaties in Zwolle en Hardenberg hebben inmiddels twee woningen ter beschikking gesteld en een derde volgt. ‘Wij bieden zes jongeren woonruimte in twee woningen en zorgen dat ze naar school of naar het werk gaan’, vertelt Eddy Veenstra. ‘Het gaat om jongeren die op straat zwerven, in de crisisopvang ondergebracht zijn of op een andere manier in de knel zitten. Met deze ­aanpak kunnen ze hun leven weer op de rit krijgen. We zijn in 2006 gestart met een woning in Zwolle en een in Hardenberg en binnenkort komt er nog een bij in Zwolle.

ge leiding voor jongeren in de knel Als het goed loopt, gaan we uitbreiden. Een belangrijke succesvoorwaarde is een goede dagbesteding voor de jongeren. Daar zorgen wij voor. En een goede coaching door Begeleid Wonen van het Leger des Heils.’ Bij de coaching is aandacht voor een aantal levensgebieden. ‘Dat zijn onder meer sociale vaardigheden, zelfverzorging en gezondheid, huishoudelijke vaardigheden, dagbesteding, financiën en zingeving’, zegt projectleider Jenny Kamps. ‘De woonbegeleiding sluit zo goed mogelijk aan op de vragen van de ­bewoners. De meesten hebben problemen op meerdere levensgebieden. De drie bewoners van de woning in Zwolle zijn alleenstaande, jonge moeders. Zij worstelen met vragen als: Waarom leef ik? Wat ben ik voor moeder? Wat vind ik waardevol? Daarom is er aandacht voor zingeving.’

Als projectleider komt Kamps twee keer per maand in de beide woningen. Woonbegeleidster Debora de Groot komt er twee of drie keer per week. Kamps is zeer tevreden over de samenwerking met de corporaties. ‘Omdat ze niet alleen verhuren, maar ook de dagbesteding regelen en dus echt betrokken zijn. De ­corporatie kiest ook een goede woning. Die in Zwolle is in een complex waar ook een huismeester is. Die houdt een oogje in het zeil en kent onze cliënten. Zo is er op een goede manier sociale controle.’

De bewoners krijgen zowel individuele als groepscoaching. ‘Ze leren samenwonen, ­rekening houden met elkaar en met de buren en soms botst dat’, licht Kamps toe. ‘Dan ­richten we de aandacht op de groep. Maar voor zelfverzorging en financiën krijgen ze individuele begeleiding. Als het nodig is, ­schakelen we gespecialiseerde hulpverlening in. De jonge moeders hebben contact met Bureau Jeugdzorg. Ze hebben alledrie hun opleiding niet afgemaakt. De corporatie ­probeert hen nu in een leerwerktraject te ­krijgen via het Jongerenpunt, een samen­ werkingsverband van het CWI, de Dienst ­Sociale Zaken en het onderwijs.’ 23

Helmond West Connect

Van rotjoch tot rolmodel

Project Helmond West Connect Doelgroep Mix van risico- en voorbeeldjongeren. Doel Jongeren voeren klussen uit om de l­ eefbaarheid in de wijk te vergroten en hebben een voorbeeldfunctie voor andere jongeren. Financiering Provincie Noord-Brabant, gemeente Helmond, sponsorgelden en inkomsten uit ­opdrachten. Partners Stichting Welzijn Helmond (SWH), woningcorporatie Wocom, Stadswacht, ROC Ter AA en ­Buurtbeheer. Deze organisaties zijn vertegenwoordigd in de regiegroep, die de jongeren ­ondersteunt en stimuleert om gemotiveerd te ­blijven. Contactpersoon Steven Huijser, jongenwerker bij Stichting Welzijn Helmond ([email protected])

24

Enkele jongens van Helmond West Connect zorgen voor overlast op straat. Verlaten hun school zonder diploma. Gebruiken softdrugs of maken zich schuldig aan heling. Tot ze actief worden in Helmond West Connect. Nu voeren ze samen klussen uit om de ­leefbaarheid van Helmond West te ­verbeteren. Op die manier vervullen ze een voorbeeldfunctie voor andere jongeren. De aanpak is geïnspireerd op de Amerikaanse aanpak Kids Count. De provincie Noord-Brabant komt Kids Count op het spoor en kiest Helmond en twee andere Brabantse steden uit om de aanpak in ­Nederland uit te proberen. Toevallig broedt Steven Huijser al op het idee voor een ­dienstencentrum voor jongeren. ‘Zo kwamen twee sporen bij elkaar en daarom ben ik heel enthousiast over wat hier nu Helmond West

Connect heet’, vertelt jongerenwerker Huijser. ‘Twee jaar geleden begonnen we met acht ­jongeren, nu zijn dat er veertien. Sommigen zijn heel actief in de organisatie en het ­overleg, anderen meer in de uitvoering van de klussen. Het ROC gaf hen een PR-cursus, waarvoor ze met glans geslaagd zijn.’ De provincie geeft Helmond West Connect € 1500,- , waarvan de jongens een website bouwen, een voetbalwedstrijd organiseren en eigen T-shirts maken. Ze zoeken sponsors voor hun activiteiten. Een van de jongens wil bijvoorbeeld iets doen aan overgewicht bij ­kinderen en jongeren. Hij gaat een dansschool beginnen om jongeren in beweging te krijgen en een zinvolle tijdsbesteding te bieden. De gemeente zorgt voor een spiegelwand als tegenprestatie voor een eerder uitgevoerde opdracht. De belangrijkste opdrachtgevers van Connect zijn woningcorporatie Wocom en Buurtbeheer. Wocom digitaliseerde en alle huurders ­moesten zich digitaal inschrijven. Vooral oudere en allochtone huurders hadden daar moeite mee. ‘De jongens gingen bij die ­mensen langs om hen uit te nodigen voor een open dag, waar ze hen hielpen met dat ­digitale inschrijven. Dat is goed gegaan en als beloning kregen de jongens drie computers. Die staan nu in Jongerencentrum Westside, de uitvalsbasis van Connect.’

van Connect gaan dan foto’s maken in hun wijk om daarmee de diversiteit te verbeelden. Wocom wil die serie presenteren in het wijknetwerk, waaraan onder meer de gemeente, Wocom, SWH, de politie en ­Buurtbeheer meedoen. Buurtbeheer is een vereniging van buurt­ bewoners die in Helmond West activiteiten organiseert op het terrein van ontmoeting, recreatie en leefbaarheid. De gemeente stelt budgetten beschikbaar, het opbouwwerk biedt ondersteuning en werkt samen met Wocom. In opdracht van Buurtbeheer heeft Connect alle bloembakken in de buurt gevuld. Wellicht krijgt Connect binnenkort de opdracht om een bewonersavond te organiseren over jongerenoverlast. Vervolgens gaan Wocom, SWH, de politie en de gemeente dan samen met ­Connect kijken wat zij aan de overlast kunnen doen. Als hangjongeren had een aantal leden van Connect geen goede naam in de wijk. Het kost moeite om het negatieve imago af te schudden. ‘Maar het lukt wel’ zegt Huijser. ‘Door hun activiteiten bouwen ze een groot netwerk op. Twee jongens hebben intussen via Connect een baan gevonden en een derde heeft nu een stageplek bij Wocom. Enkele anderen hebben bijbaantjes gekregen.’

Er staan meer opdrachten van de corporatie op de rol, waaronder een fotoproject. De leden 25

Succesfactoren

Effectiever en efficiënter

26

De samenwerking tussen woningcorporaties en welzijnsorganisaties en andere partners leidt tot succesvolle, onorthodoxe aanpakken.

Zes succesfactoren

1. Een gezamenlijke visie ontwikkelen De basis voor een effectieve en efficiënte samenwerking is een gezamenlijke visie op de samenhang tussen fysieke en sociale ­interventies en op specifieke doelgroepen als kinderen, jongeren en risicojongeren. Focus daarop en negeer aanpalende issues.

2. Opvangen van signalen uit de buurt Laat wijkprofessionals signalen uit de buurt opvangen, bespreek deze signalen regelmatig binnen de organisatie. Vraag partnerorganisaties hun wijkprofessionals hetzelfde te laten doen. Maak met de andere organisaties een analyse van deze signalen en breng samen de problemen in kaart. Betrek daarbij een ­vertegenwoordiging uit de wijk. Doe iets ­con­creets met deze signalen. Zoek samen naar mogelijke oplossingen en maak resultaataf­ spraken. Leg alle afspraken vast in een ­convenant.

3. Gedreven professionals steunen

Gedreven professionals die concrete ­problemen daadwerkelijk willen aanpakken, moeten gesteund worden door hun leiding­ gevenden en hun bestuurders. Anders is de kans groot dat ze hun doelen niet bereiken.

4. Een deel van de autonomie opofferen Organisaties die intensief samenwerken, ­moeten bereid zijn een deel van hun auto­ nomie op te geven voor de doelstellingen die ze gezamenlijk willen bereiken.

5. Snel zichtbare resultaten boeken om vertrouwen te winnen

Organisaties die gezamenlijk een probleem willen aanpakken, moeten niet te lang blijven praten maar zo snel mogelijk in actie komen. Begin eventueel met de meest vitale partner. Voor alle burgers geldt dat zij graag snel ­concrete resultaten zien en voor jongeren geldt dat in nog sterkere mate. Wie op korte termijn al enkele zichtbare resultaten boekt, wint het vertrouwen van iedereen. Wie alleen of samen successen boekt, zal de bereidheid van andere organisaties om zich aan te sluiten zeker zien toenemen.

6. SMART-doelen formuleren en evalueren

Formuleer doelstellingen voor projecten en aanpakken die specifiek, meetbaar, acceptabel, realistisch en tijdgebonden zijn (SMART) en evalueer adequaat. Op die manier kunnen ook andere buurten of gemeenten de aanpak implementeren, zoals bij buurtbemiddeling en Take Off. In Zwolle en Hardenberg.

27

Succesfactoren

Zeven aanbevelingen 1. Gezamenlijke workshops voor wijkprofessionals organiseren

Woningcorporaties, welzijnsorganisaties, de politie en de jeugdzorg werken vanuit ­verschillende visies en bedrijfsculturen en met verschillende methodieken. Organiseer ­workshops waarin de professionals met elkaar kennis maken. Als de wijkprofessionals de onderlinge verschillen beter begrijpen, nemen weerstanden af en gaan ze zich meer richten op de overeenkomsten en het gezamenlijk oplossen van problemen in de wijk.

2. Stage voor directeur-bestuurder of manager bij partner

Ook directeur-bestuurders en managers van woningcorporaties en welzijnsorganisaties 28

moeten de visie, bedrijfscultuur en metho­ dieken van hun samenwerkingspartners goed begrijpen. Loop eens een dag mee met de wijkprofessionals van de andere organisatie. Aedes en de MOgroep hebben stages georganiseerd in onder meer Almere en Apeldoorn voor ­directeur-bestuurders.

3. Creatieve brainstorms organiseren

Complexe problemen vragen om onorthodoxe oplossingen. Daarom is het goed als directeurbestuurders, managers en innovatiewerkers van de samenwerkende organisaties regel­ matig een creatieve brainstorm organiseren. Zelfs als de directeur-bestuurders van de corporatie en de welzijnsorganisatie eens in de maand samen praten, kan dit al spectaculaire ideeën opleveren. Doe iets met de uitkomsten! De wijkprofessionals van samenwerkende

organisaties én gemeenten proberen concrete problemen van alledag zo goed mogelijk op te lossen. Ook voor hen is het inspirerend en effectief om los van de waan van de dag met elkaar te brainstormen over onorthodoxe oplossingen voor wijkproblemen. Ook hier geldt: doe iets met die oplossingen!

gemeente niet bereid is haar medewerking te verlenen. De doelgroep mobiliseren is dan een oplossing. Bijvoorbeeld om deel te nemen aan een vergadering van de gemeenteraad. Raadsleden zijn daar heel gevoelig voor.

4. Knellende regelgeving doorbreken

Zie jongeren en volwassenen, allochtonen en autochtonen, weerbare en kwetsbare burgers niet alleen als consument van woon- en ­welzijnsdiensten, maar tevens als ­coproducent. Burgers intensief betrekken bij het zoeken naar oplossingen van problemen bijvoorbeeld door huisbezoeken, portiek­ gesprekken en straatdiscussies – maakt de kans groot dat zij bereid zijn zelf de handen uit de mouwen te steken. Ook een goede ruil kan leiden tot actief burgerschap. Zo kunnen ­jongeren een skate-voorziening krijgen als ze die zelf beheren en er zelf voor zorgen dat alle jongeren zich aan een aantal afspraken ­houden, bijvoorbeeld dat het skaten na 21.30 uur ophoudt.

Knellende regelgeving kan een lastig obstakel zijn bij het zoeken naar creatieve oplossingen. Zoek samen manieren om die regelgeving op te rekken of te doorbreken. Vraag eventueel advies bij Aedes of de MOgroep.

5. Weifelende gemeenten actief benaderen

Sommige gemeenten pakken hun verantwoordelijkheid voortvarend op, andere gemeenten doen dat in mindere mate. Woningcorporaties en welzijnsorganisaties met probleemanalyses en oplossingen kunnen met de gemeente in gesprek gaan en hen een duwtje in de rug geven om verantwoordelijkheid waar te maken en eventueel extra financiering ter beschikking te stellen.

7. Burgers als coproducent inschakelen

6. De doelgroep mobiliseren

Het kan dat de woningcorporatie en de ­welzijnsorganisatie ervan overtuigd zijn dat zij een geweldig idee hebben – bijvoorbeeld voor een brede school, voor een jongerenhangplek of opvang van zwerfjongeren – terwijl de 29

Colofon

30

Je bent jong en je wilt wat Woningcorporaties en welzijnsorganisaties investeren in jongeren

Uitgave MOgroep Welzijn & Maatschappelijke Dienstverlening Admiraal Helfrichlaan 1 Postbus 3332 3502 GH Utrecht telefoon: 030 - 298 34 34 fax: 030 - 298 34 37 www.mogroep.nl/welzijn

In samenwerking met Aedes vereniging van woningcorporaties Olympia 1 Postbus 611 1200 AP Hilversum telefoon: 035 - 626 82 00 fax: 035 - 626 82 11 www.aedesnet.nl

Welzijn & Maatschappelijke Dienstverlening

Tekst Kees Neefjes Eindredactie Marjon Umeugo, Aedes vereniging van woningcorporaties Gemma Lenders, MOgroep Vormgeving de Vormers, Utrecht Fotografie Wilbert van Woensel, Amsterdam - jongeren Stephan de Prouw, Amersfoort - gebouwen Oplage 5.000 Prijs Gratis

Bestelwijze Bij de MOgroep, per fax of via de website, met vermelding van titel en brochurenummer WMDB0012 Bij Aedes, via de website of via [email protected], met vermelding van titel. ISBN 9789055682218 NUR 752.

Utrecht, juli 2007 Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt door middel van druk, fotokopie, microfilm of op welke andere wijze ook, zonder voorafgaande toestemming van de MOgroep. Bij overname is bronvermelding verplicht. 31