DEH RAWOD - Nederland is met het bewerkstelligen

Nummer 1 | 4 januari 2007 | Uitgave Directie Voorlichting en Communicatie Ministerie van Defensie

Pagina 4 Commandant PRT keert met goed gevoel terug

Pagina 5 Overste Van der Sar in Uruzgan als vis in het water

Pagina 6-7 Geen eenzame kerst in den vreemde

Pagina 9 Productie Boxer na uitgebreide proeven van start

Lancering campagne ‘Staal’ op 17 januari DEN HAAG - Het startschot voor de campagne rond de uitkomsten van de Werkgroep Staal wordt 17 januari gegeven door de Commandant der Strijdkrachten, generaal Dick Berlijn. Dan wordt

ook een vijftal punten bekend gemaakt dat uiteindelijk de basis voor de toekomstige gedragscode vormt. “Het gebruik van alcohol en drugs, elkaar aanspreken op ongewenst gedrag en dat lei-

ders zich van hun verantwoordelijkheden bewust moeten blijven, komen daarin zeker terug”, laat pcds luitenant-generaal Bertholee weten. Lees verder op pagina 3

GOUT EN DE LA CHAMBRE WISSELEN VAN PLAATS DEN HAAG - Het commando over het Commando DienstenCentra is in handen gekomen van Marion Gout-van Sinderen. Zij nam het stokje vrijdag 15 december over van Paul de la Chambre. Minister Kamp noemde deze commando-overdracht bijzonder. Het is voor het eerst in de geschiedenis van Defensie dat een vrouw is benoemd tot commandant van een defensieonderdeel. Bovendien komt een overdracht, waarin

Benoemingen bij Defensie DEN HAAG - De plaatsvervangend Commandant der Strijdkrachten, luitenant-generaal Hans Sonneveld, is met ingang van 1 december benoemd tot project-generaal ERP (Enterprise Resource Planning) bij het Ministerie van Defensie. Generaal Sonneveld is inmiddels opgevolgd door de tot luitenant-generaal bevorderde Rob Bertholee. Generaal Bertholee vervulde eerder de functie van directeur Aansturen Operationele Gereedstelling (DAOG) bij de Defensiestaf. Drs. Hans Wehren is de nieuwe DAOG en tevens bevorderd tot generaal-majoor. Plaatsvervangend commandant van het Commando Dienstencentra is sinds 1 december Huub Schouenberg RA. Zijn benoeming ging gepaard met een bevordering tot generaal-majoor. De tot generaal-majoor der mariniers bevorderde Ton van Ede is de nieuwe plaatsvervangend hoofddirecteur Personeel. Hij volgt daarmee luitenant-generaal Hans Leijh op die inmiddels is benoemd tot hoofddirecteur Personeel.●

beide partijen hun functie aan elkaar overdragen, niet vaak voor. Immers, De la Chambre is op hetzelfde moment benoemd tot plaatsvervangend Secretaris-Generaal. Gout is sinds maart 2003 in dienst van het ministerie van Defensie als plaatsvervangend secretaris-generaal. Daarvoor bekleedde zij diverse functies binnen de overheid, waaronder bij het ministerie van Economische Zaken, het ministerie van Verkeer en Waterstaat en de provincie Zuid-Holland. De la Chambre heeft vanaf 1982 verschillende managementfuncties bekleed bij penitentiaire inrichtingen en klinieken. Sinds september 2002 is hij in dienst van het ministerie van Defensie als commandant van het Commando DienstenCentra.● Marion Gout-Van Sinderen is de eerste vrouwelijke commandant van een defensieonderdeel. Paul de la Chambre volgt haar op als PSG. Foto: Peter Wiezoreck

De militairen op Tarin Kowt kunnen ook feesten met alcoholvrije champagne en sterretjes als enig toegestaan vuurwerk. Foto: Richard Frigge-AVDD

CDS viert nieuwjaar in Uruzgan TARIN KOWT/DEH RAWOD Nederland is met het bewerkstelligen van een veilige omgeving en wederopbouw in Uruzgan op het juiste spoor, maar de weg zal nog lang zijn. Met die boodschap reisden de Comman-

dant der Strijdkrachten, generaal Dick Berlijn en de Commandant Landstrijdkrachten, luitenant-generaal Peter van Uhm de afgelopen week naar Afghanistan. De beide commandanten waren eerst te gast op Kabul International Airport, waar onder meer een ontmoeting plaats had met ambassadeur Roeland van de Geer. Op oudejaarsdag kwam het gezelschap, bij wie ook krijgsmachtadjudant Erik

Nieuwenhuis, via Kandahar Airfield aan op Kamp Holland in Tarin Kowt. “Er is veel waardering voor uw werk in Nederland”, zei generaal Berlijn ten overstaan van enkele honderden feestvierders in de eetzaal van het kamp. De sfeer werd daar gemaakt door BNNpresentator Eddy Zoey (foto) en de stem achter Uruzgan FM, Annemiek Schollaardt.● Lees verder op pagina 3

4 januari | Pagina 2

Aanvragen draaginsigne Dutchbat 3

IN HET KORT

Op industrieterrein Hazeldonk bij de grens met België werd een ramp met de Thalys in scène gezet. Foto: Peter de Vet.

De middag van het multicultureel netwerk werd afgesloten in een multicultureel eethuis in Amsterdam.

RAMPENOEFENING BREDA - De gemeenten Breda en Hoogstraten in België hebben onlangs op de grens van Nederland en Vlaanderen, samen met hulpdiensten uit de hele regio, een rampenoefening gehouden. De landmacht deed ook mee en zette een team van het CIS-bataljon in en een genie-eenheid, die een brug over de Leie legde. De coördinatie van de defensie-inzet lag in handen van het Regionaal Militair Commando Zuid.●

HERINNERINGEN AAN DE DIENSTPLICHT DEN HAAG - Herinneringen aan de dienstplicht. Dat is de titel van een boek, geschreven door een ex-instructeur van de LIMOS in Nijmegen. Het boek verhaalt over het leven en de belevenissen van zowel het kader als de dienstplichtige leerling in de jaren ’70. Een complete lichting wordt beschreven, van opkomst tot het vertrek naar de vervolgopleiding of de basis. Uiteraard komen vele bekende maar ook minder bekende zaken aan de orde zoals de velddiensten, schieten en de ‘extraatjes’. Veel mensen zullen zich hierin herkennen, zelfs als men niet eens dienstplichtig is geweest. Het boek is dan ook niet alleen een must voor al die ex-dienstplichtigen van de KLU, doch ook een stukje heimwee naar een tijd, waarin niet alleen stevig werd ‘gebaald’, doch ook kameraadschap en lol een plaats hadden. De verteltrant is luchtig en voorzien van het nodige ‘vakjargon’ met de erbij horende zwart-witfoto’s, waardoor het boek lekker leest. Het uitgeven van dit boek is een privé-aangelegenheid. Het drukken gebeurt daarom pas nadat er voldoende inschrijvingen binnen zijn. Via het adres onderaan kunt u zich intekenen voor een exemplaar. De prijs bedraagt N 12,95 (hoeft pas te worden betaald ná levering!) Bij voldoende intekening zal het boek in de eerste helft van 2007 verschijnen. U kunt u aanmelden via e-mail [email protected] of een briefje sturen naar: M.W.G. van der Linden, De Lentenier 23, 5554 MS Valkenswaard. Uiteraard is intekening mogelijk voor meerdere exemplaren (collega’s kennissen etc…) Inlichtingen via 040-2042503.●

ZEILJACHT GESTRAND BIJ KLEIN CURAÇAO WILLEMSTAD - Het stationssschip in de West, Hr.Ms. Van Amstel en een helikopter van de Kustwacht hebben dinsdag 28 november hulp geboden bij het gestrande Franse zeiljacht Krisnic. Het schip was ‘s morgens vroeg vertrokken van Islas Los Roques en op weg naar Curaçao. Door nog onbekende reden strandde het op de noordkust van Klein Curaçao. Aan boord van het 18 meter lange zeiljacht bevond zich één opvarende. In de loop van de morgen kwam ook de “Cornelis Zwaan” van de Citro ter plaatse. Gedurende de morgen zijn bemanningsleden van Hr. Ms. Van Amstel

en de Cornelis Zwaan bezig geweest met hulp te verlenen. Omstreeks het middaguur heeft de Cornelis Zwaan geprobeerd het zeiljacht los te trekken, dat niet is gelukt. Later die dag verleende de Van Amstel hulp aan een patiënt met hartproblemen nabij Oostpunt (Curaçao). Eén van de opvarenden zei last te hebben van hartproblemen. De scheepsarts is hierop direct overgezet en heeft de patiënt onderzocht. De man was stabiel en het schip, met twee opvarenden, is met de scheepsarts naar het Spaanse water gevaren. Daar is de patiënt opgehaald voor verder onderzoek.●

KUSTWACHT ONDERSCHEPT 146 KILO COCAÏNE WILLEMSTAD - De Kustwacht voor de Nederlandse Antillen en Aruba heeft dinsdag 28 november, 146 kilo cocaïne onderschept. De cocaïne was verpakt in zes balen en werd vervoerd in een go fast, de ‘La Picona’. Het bootje voer met hoge snelheid richting Fuikbaai en na een intensieve achtervolging heeft de kustwachtcutter Jaguar het bootje onderschept. De bemanning vluchtte de monding in voordat zij konden worden aangehouden. De verdovende middelen en het bootje zijn in beslag genomen. De Kustwacht heeft de verdovende middelen in beslag genomen en de go fast is opgebracht naar de kustwachtsteiger te Parera.●

MULTICULTUREEL NETWERK DEFENSIE (MND) IN AMSTERDAM AMSTERDAM - Het Multicultureel Netwerk Defensie was woensdag 29 november 2006 op bezoek bij de Stichting Jeugdzorg van de Agglomeratie Amsterdam. De middag stond in het teken van het thema diversiteit. Het MND wil de contacten bevorderen met andere (externe en/of interne) organisaties en netwerken voor een zo optimaal mogelijke integratie van de multiculturele Defensiemedewerker. De Stichting Multiculturele Netwerk Defensie is bedoeld voor iedere Defensiemedewerker.●

DEN HAAG - Met succes hebben zestien cusisten de cursus Parttime Voorlichting afgerond. Onlangs kregen zij het certificaat overhandigd door hoofd Landmachtvoorlichting, luitenant-kolonel Roel Been. De parttime voorlichters worden bij regionale en lokale mediamomenten ingezet én bij verhoogde media-aandacht, zoals bijvoorbeeld tijdens de Landmachtdagen. Enkelen hebben in de week na de cursus al hun eerste mediabegeleiding gedaan.●

ZWITSERS LEGER DRILT MANAGERS BERN - Het Zwitserse leger gaat managers trainen in besluitvaardigheid en leidinggeven. Op een vierdaagse cursus leren de managers problemen op een militaire manier op te lossen. “Dat is goedkoper dan Harvard”, zegt generaal-majoor Ulrich Zwygart. “En wat je hier leert over besluitvaardigheid en strategie is ook relevant in overnamesituaties.” De deelnemers verblijven voor de cursus bij het meer van Luzern in een bunker, die is uitgekozen vanwege het ontbreken van ontvangst voor de mobiele telefoon. Ze ontvangen pas op de plek de informatie waarmee ze een historische case moeten oplossen. “Zo weten ze niet wat ze kunnen verwachten.” De managers krijgen de opdracht het probleem in vijf stappen op te lossen: inleiding, oriëntatie, conceptontwikkeling, planontwikkeling en orders geven voor de uitvoering. Iedere keer als ze denken een oplossing te hebben voegt de cursusleider nieuwe informatie toe, die de zaak weer ingewikkelder maakt.●

MASTERCLASS DEN HAAG - De derde MasterClass “Samen (hangend) werken aan de Defensie Informatie Voorziening” is dinsdag 5 december afgerond. In totaal hebben 55 personen uit de hele IV keten de MasterClass dit jaar doorlopen. Het doel is het operationaliseren van de Defensie IV Architectuur (DIVA). De DIVA is onderdeel van inspanningen die afgelopen jaren zijn geleverd om de samenhang in bedrijfsvoering (BV), informatievoorziening (IV), besturing en eenduidige begripsvorming rond IV te verbeteren. Op deze wijze zijn veranderingen in BV en IV op meer gestructureerde wijze te ondersteunen. Ook in 2007 zullen er DIVA MasterClasses worden gegeven. Tekst: Nico Tempelman●

draaginsigne Dutchbat 3 aanvraagt, dient u uw persoons- en toenmalige dienstgegevens door te geven. Dit ter verificatie en voor een vlotte afhandeling. Voor actiefdienenden, leden van de Nationale Reserve en actieve reservisten, kortom zij die nog een Dagelijks Tenue dragen, is er naast het draaginsigne een draagspeld voor het DT beschikbaar. Ter verificatie van de dienststatus dienen laatste twee groepen een kopie van de aanstellingsakte op te sturen. U kunt uw draaginsigne aanvragen via [email protected] of 0343 - 47 41 50. Het kan enige weken duren voordat u deze en de daarbij behorende bescheiden in huis hebt. Meer informatie kunt u vinden op www.veteraneninstituut.nl, klik op de button ‘erkenning’ en vervolgens op ‘draaginsignes’.●

INGEZONDEN DRUGSCRIMINALITEIT In de Defensiekrant nummer 43 van 30 november las ik het artikel over de militaire antidrugs-conferentie op pagina 6. Over de tekstuele inhoud heb ik geen opmerkingen, echter wel over de bijgeplaatste foto van een filterzakje cocathee. In het artikel wordt namelijk nergens gesproken over cocathee en de gebruiken/tradities daaromtrent in de genoemde landen (Peru, Bolivia, Colombia). Het plaatsen van de foto met het bijschrijft doet vermoeden alsof “drugs overal verkrijgbaar zijn in dergelijke landen”. De traditionele cultuur (Inca’s, maar ook eerdere culturen) kent diverse gebruiken van het cocablad. Het bekendst is het medicinale gebruik. Cocathee is goed tegen hoogteziekte (in de Andes zit je al snel boven de 3000m) en diverse maagaandoeningen. Verder worden cocabladeren gekauwd, omdat het licht stimulerend of verdovend is en dus handig is tegen (o.a.) kiespijn maar ook om een lange, zware werkdag in het veld door te komen. Tevens is er het rituele gebruik, waarbij cocabladeren gebruikt worden om de toekomst te ‘lezen’ en offers te brengen. Ook is het handig om te weten dat je voor het produceren van een kilo cocaïne vele kilo’s (in volume: balen vol) cocabladeren nodig hebt. Daarnaast is er een grote hoeveelheid chemicaliën benodigd om cocaïne te produceren. De inhoud van een filterzakje cocathee (of zelfs een pakje met 10 filterzakjes cocathee) is wat dat betreft waardeloos. Dat je als toerist misschien toch maar beter niet een pakje cocathee in je bagage mee naar huis moet nemen, komt vooral omdat bovenstaande gebruiken en tradities niet bekend zijn bij de meeste mensen, en dus ook niet bij beleidmakers en controleurs daarvan. Toch geniet ik thuis, in Nederland, af en toe van een heerlijk kopje cocathee...

Ik vind het jammer dat deze foto bij het artikel geplaatst is. Een foto van een drugsvangst, met pakken vol witte cocaïne, was veel sprekender geweest! ir. Evert-Jan van der Marck Adviseur Informatiebeveiliging DTO●

GEEN DVVO Bij het artikel over de Bedrijfsgroep Transport v.h. CDC zijn enkele beeldvormende foto’s geplaatst. De derde heeft van u als bijschrift gekregen: “Het personeel v.d. Defensie Verkeers- en Vervoersorganisatie is wereldwijd inzetbaar”. Zonder afbreuk te willen doen aan de inhoudelijkheid van die mededeling wil ik het volgende over betreffende foto kwijt. Het personeel in actie maakt deel uit van het Nadetachement van 17 Painfbat GFPI v.d. 13 Mechbrig en dus zeker niet van de DVVO. Dat nadet had - met een zeer korte waarschuwingstijd - de opdracht gekregen om een aantal houten vlonders te maken. Deze vlonders dienden ter versteviging van de bodem van een Antonov-124 die door de DVVO was ingehuurd om een Leopard II Bergingstank te vervoeren van de vliegbasis Eindhoven naar Afghanistan. Onder leiding van kapitein Veenvliet (waarnemend S4 van het Nadetachement) is het detachement erin geslaagd om de complete Antonov te voorzien van ‘handgemaakt parket’, hetgeen gezien de tijdsdruk, alsmede de oneigenlijkheid van de taak een beste prestatie mag worden genoemd! Hoofd Sectie Verplaatsingen / Waarn Hoofd Sie S4 13 Mechbrig majoor R.A.J.P. Hendriks●

PEARL HARBOR Diverse lezers hebben ons erop gewezen dat er boven het artikel over Pearl Harbor een verkeerde kop prijkte. ‘Nikita’ had natuurlijk moeten zijn ‘Niitaka’. Dank aan alle inzenders. Redactie●

ERE WIE ERE TOEKOMT

KANSRIJK Voorlichtingsbijeenkomst zelfstandig ondernemerschap Kansrijk organiseert weer een voorlichtingsbijeenkomst op 14 december 2006 om 14:00 uur op de Kromhoutkazerne in Utrecht. Deze bijeenkomst is voor defensiemedewerkers die geïnteresseerd zijn in het zelfstandige ondernemerschap. De bijeenkomst staat open voor medewerkers die behoren tot een knelpuntcategorie of herplaatsingskandidaat zijn of dat gaan worden. U kunt zich inschrijven tot 8 december 2006 via het aanmeldformulier op www.kansrijk. info. De voorlichting gaat door mits er voldoende aanmeldingen zijn! Tijdens de bijeenkomst komt o.m. het ondernemerschap aan de orde, de begeleiding vanuit Kansrijk en de consequenties voor de wachtgeldregeling.

NIEUWE GROEP PARTTIME VOORLICHTERS OPGELEID

DOORN - Minister Henk Kamp heeft 4 december op de Johan Willem Frisokazerne in Assen aan meer dan 450 oud-Dutchbat 3militairen een draaginsigne uitgereikt. Negentig van hen hadden vooraf te kennen gegeven het insigne op het huisadres te willen ontvangen. Aangezien de groep die recht heeft op het draaginsigne bestaat uit circa 850 mannen en vrouwen, zijn er iets meer dan driehonderd personen die de bijzondere blijk van erkenning en waardering nog niet hebben ontvangen. Zij worden uitdrukkelijk opgeroepen het draaginsigne met de daarbij behorende oorkonde aan te vragen. Het Veteraneninstituut verzorgt tot 1 mei 2007 de afhandeling van de aanvragen, daarna zal de Sectie Onderscheidingen dit overnemen. Wanneer u een

Actuele vacatures Kansrijk - Kijk voor een actueel overzicht en voorwaarden op de websites van Kansrijk. Dus jij weet risico’s goed in te schatten? - De Dienst Koninklijke en Diplomatieke Beveiliging (DKDB) zoekt ook voor 2006 persoonsbeveiligers. Ken jij het evenwicht tussen veiligheid en privacy? Kijk voor de eisen op de websites van Kansrijk. Vrijblijvend oriënteren op een baan buiten Defensie? Doe dan eerst de loopbaanscan SBK Defensie! Meer Kansrijkinfo op intranet Startpagina Personeel en internet www.kansrijk.info

DEN HAAG - In de defensiekrant van 9 november staat op pagina 5 bij het artikel van “monument verplaatst” geen naam van de fotograaf. De maakster van de fraaie foto waarbij het transport vanaf het viaduct is vastgelegd, werd gemaakt door Renate de Vries Fotografie uit Zwartsluis. Ere wie ere toekomt.●

MELDPUNT ONGEWENST GEDRAG Rutgers Nisso Groep

ANDERE ONDERTEKENAAR DEN HAAG - De reactie op de ingezonden brief van de commandant van de LFD in Schaarsbergen, majoor H.W. Veldhuis, in de laatste Defensiekrant van 2006, is niet geschreven door het Hoofd Afdeling Facility Management majoor Veldhuis, maar door kolonel Jan Rappard.●

BEREIKBAAR OP WERKDAGEN VAN 08.00 UUR TOT 20.00 UUR (OOK VANUIT HET BUITENLAND BEREIKBAAR) 0800-3333673 (GRATIS) +31 (0)71-8807118 WWW.RNG.NL/MELDPUNT


GESPREKKEN BESTRIJDING ONGEWENST GEDRAG GAAN DOOR

GEDRAGSCODE MET ‘HANDVOL PUNTEN’ Vliegkamp Valkenburg definitief gesloten KATWIJK - De Koninklijke Marine moet het met een basis minder doen. Op 31 december is de poort van het marinevliegkamp Valkenburg bij Katwijk na circa zestig jaar voor altijd dichtgegaan. Het doek viel eigenlijk al half december, toen de laatste commandant, kapitein-ter-zee Erik Kopp, de vlag tijdens een speciale alle hens liet neerhalen (foto). Dat gebeurde in bijzijn van een deputatie van de overgebleven zeventig bemanningsleden. Volgens Kopp is er in ‘politiek Den Haag’ het nodige ondernomen om Valkenburg en de daar gestationeerde Groep Maritieme Patrouillevliegtuigen te laten voortbestaan. “We kunnen er trots op zijn dat we daarbij nooit met modder gegooid hebben.”

Op Valkenburg, thuishaven van de Lockheed Orion maritieme patrouillevliegtuigen van de marine, werkte ooit circa 850 man. Het overgrote deel heeft volgens Kopp een nieuwe baan binnen het krijgsmachtdeel gekregen. Voor de overtolligen, meest burgers, zal via het Sociaal Beleidskader naar een andere betrekking worden gezocht, zei hij. Zo nodig komt het project Kansrijk eraan te pas, aldus Kopp. Het terrein van het nu voormalige marinevliegkamp behoort sinds 1 januari toe aan de Dienst der Domeinen. In de toekomst komen er zeer waarschijnlijk woningen op. De sluiting van Valkenburg houdt verband met de bezuinigingen op de krijgsmacht. Foto Peter Wiezoreck●

Gouverneur Munib sprak tegenover generaal Berlijn zijn respect voor en vertrouwen in de Nederlandse militairen uit.

Vervolg van pagina 1

DEN HAAG - De werkgroep onder leiding van luitenant-generaal Bertholee is na het uitkomen van het rapport van de commissie Staal bezig met het opstellen van punten die ongewenst gedrag binnen Defensie moeten voorkomen. “De gedragscode is daar een onderdeel van”, benadrukt hij. “Voorkomen van ongewenst gedrag vraagt echter veel meer dan alleen een nieuwe gedragscode. We zullen dat op meerdere manieren en op alle plekken in onze Defensieorganisatie gaan merken”, voorspelt de PCDS. Talloze sessies met kleinere en grote groepen militairen en burgers van alle Defensiebedrijven hebben geleid tot een aantal conclusies. “Ik ben zeer tevreden over de bijeenkomsten hier op het ministerie, in de Julianakazerne en in het voormalige Congresgebouw. De opkomst was top en over de inbreng kunnen we niet anders dan gelukkig zijn. Ook met de scherpe kritiek die

Luitenant-generaal Bertholee: “Doorgaan met gesprekken…”

een aantal sprekers naar voren bracht. Daarvan hebben we veel geleerd.” Bertholee denkt dat het “handvol punten” dat als gedragscode zal worden besproken een goed destillaat is van die sessies. “Het is heel duidelijk dat een grote meerderheid vindt dat er nog duidelijkere grenzen aan het gebruik van alcohol en drugs moet worden gesteld, die voor iedereen gelden. Daarnaast vinden we met z’n allen dat we elkaar weer moeten aanspreken op misstanden. Nog te vaak spreekt gemakzucht een rol of bedekken

we zaken met de mantel der liefde. We zullen nog sterker moeten benadrukken dat een leidinggevende de leiding ook daadwerkelijk dienen te nemen. Dat lijkt een gemakkelijke kreet, maar het heeft een enorme invloed op de manier van opleiden en begeleiden. Het zal dan ook gevolgen hebben voor alle opleidingen binnen de krijgsmacht.” INFORMATIE

De voorlopige gedragscode gaat nog tot 31 maart het land in en er wordt zeker doorgegaan

met de gesprekken met defensiepersoneel in het hele land. “Die zijn zeer waardevol gebleken.” De voorlopige gedragscode wordt dan wel 17 januari gepresenteerd, iedereen kan nog invloed uitoefenen op het eindresultaat. “We hebben als werkgroep gesteld en de CDS heeft ook herhaaldelijk gezegd: de gedragscode moet van het personeel zijn en niet van bovenaf in de organisatie worden gestort. Dat blijft nadrukkelijk van kracht.” Om te benadrukken dat de inbreng van het defensiepersoneel als zeer waardevol wordt gezien, komt er een uitgebreide campagne in de interne media. De CDS zal tevens de lijnmanagers een toelichting geven met handvatten om de discussie over de bestrijding van ongewenst gedrag overal in de organisatie gaande te houden. In de derde week van dit nieuwe jaar krijgt iedere medewerker van Defensie een brief op het huisadres, waarin generaal Berlijn nog eens uit de doeken doet wat de plannen zijn om ongewenst gedrag zoveel mogelijk tegen te gaan binnen het bedrijf. Pas daarna wordt ook de pers geïnformeerd. “We willen per se niet hebben dat onze collega’s alles uit de krant vernemen”, meent Bertholee. Daarom worden vanaf 17 januari ook alle (interne) media ingezet om de voorstellen van de werkgroep, naar aanleiding van de uitkomsten van het rapport Staal, duidelijk naar voren te brengen.●

’NEDERLAND KWEEKT WAARDERING IN URUZGAN’ Vervolg van pagina 1

TARIN KOWT/DEH RAWOD “We vroegen ons af toen we hier naartoe vertrokken of het allemaal wel zou lukken met de logistieke lijnen en het wekken van vertrouwen bij de bevolking”, sprak de CDS. “Wat het eerste betreft kan worden gezegd dat de aanvoer van materieel zeker in het begin moeizamer is verlopen dan verwacht. Maar u heeft zich daardoor niet uit het veld laten slaan. Uw positieve en correcte houding heeft ook hier in Uruzgan tot veel waardering geleid.” Berlijn baseerde die uitspraak onder meer op een onderhoud dat hij in de middag had met de gouverneur van de zuid-Afghaanse provincie, Munib. Hij sprak met name zijn vertrouwen uit in de Nederlandse militairen. “Zij hebben respect voor onze stamhoofden en weten bovendien de goeden en kwaden goed te scheiden. Bovendien is er een goede samenwerking tussen de

Nederlandse militairen en de provinciale overheid, wat heeft geleid tot vertrouwen bij de bevolking in ons allen. Dat is de grootste winst die we tot nu toe hebben bereikt.” Dat er ook al daadwerkelijk met opbouwwerkzaamheden een begin is gemaakt, werd verduidelijkt door de commandant van het provincial reconstruction team (PRT), luitenant-kolonel Gerard Koot. Overal in de omgeving van Tarin Kowt en Deh Rawod zijn projecten uitgezet. Op korte termijn wordt begonnen met een grote klus, de bouw van een Baileybrug over een rivier in het gebied. Op nieuwjaarsdag bezochten de generaals ook Deh Rawood, waar onder meer de commandant van de Battle Group, luitenant-kolonel Luiten net was terug gekomen van een patrouille. “Het loopt hier uitstekend”, zegt hij, “op dit moment is wat we in Deh Rawod en omgeving doen denk ik een voorbeeld van hoe het moet.”

Ook op Camp Hadrian bracht Berlijn de complimenten vanuit Nederland over. “Niet alleen bij de politieke en militaire leiding leeft die waardering. U, de Nederlandse militair in Uruzgan bent door de Nederlandse bevolking gekozen tot Nieuwspersoon van het Jaar bij de NOS en tot Persoon van het Jaar. Dat CDS

betekent dat er waardering voor uw werk is, dat men trots op u is. Daarmee wil ik u feliciteren, want het betekent dat er een groot draagvlak bij de Nederlandse bevolking is voor wat u hier doet.”●

Foto’s: Richard Frigge-AVDD


Rechts: Luitenant-kolonel Nico Tak is trots op de opleiding van de hulppolitie door leden van de Koninklijke Marechaussee en de Amerikaanse firma Dyna Corps. Dit initiatief blijkt van grote invloed op de veiligheid in het gebied. Foto: Richard Frigge-AVDD

Links: Luitenantkolonel Nico Tak: “Soms behandelden onze medici zo’n 250 man op een dag en veel kwetsuren konden vaak ter plekke worden verholpen.” Foto: Richard Frigge-AVDD

COMMANDANT PRT KEERT MET GOED GEVOEL TERUG

‘We hebben de raderen in werking gezet’ Terwijl in Nederland de discussie over het resultaat van de missie in Uruzgan nog niet is uitgewoed, keerde luitenant-kolonel Nico Tak onlangs met een goed gevoel terug uit de roerige provincie. Als commandant van het Provincial Reconstruction Team (PRT) zette hij de afgelopen vijf maanden zo’n honderd projecten in gang, variërend van de herbouw van scholen tot het opleiden van de reservepolitie. Die goede berichten bereikten Nederland maar mondjesmaat. “Het openen van een brug levert minder nieuws op dan een aanval waarbij drie gewonden vallen.” TEKST: ANDRÉ TWIGT

De vraag of hij in de gehele provincie zijn werk heeft kunnen doen, beantwoordt de overste met een volmondig “ja”. Zijn mobiele teams waren tot in de verre uithoeken van de provincie (2/3 zo groot als Nederland, red.) actief. Behalve in de maand september. Toen stond de wederopbouw als gevolg van de NAVO-operatie Medusa op een lager pitje. Daardoor kwamen Tak en zijn vijftig man niet of nauwelijks de deur uit. Waren ze niet blij mee. “Ten slotte is het PRT bij het winnen van hearts en minds en het opzetten van projecten volledig afhankelijk van de Afghaanse bestuurders. Om de operatie toch draaiende te houden, ontving het PRT zijn gesprekspartners, onder wie schoolhoofden en ziekenhuisbesturen, vier maanden lang op de vooruitgeschoven basis Camp Ripley. Dit ligt op een kilometer afstand van het nog niet helemaal voltooide Kamp Holland nabij Tarin Kowt. Ook zijn op ‘Ripley’ Amerikaanse special forces gelegerd. Toen de vijandelijkheden waren geluwd, ging het PRT er

weer met volle kracht tegen aan. Met hulp van lokale aannemers en contractanten kwamen irrigatieprojecten van de grond, wordt momenteel zo’n zeventien ton aan leerboeken over de provincie verspreid en vestigde men er zelfs een Madrassa (religieuze school). Tak: “We moeten niet vergeten dat Afghanistan van de Afghanen is en niet van ons. Zodra wij weg zijn, gaan zij hier verder.” Alle initiatieven bleven volgens de commandant niet onopgemerkt. Gaandeweg slaagde zijn PRT erin het vertrouwen van de bevolking te winnen. “De mensen weten op een gegeven moment wat we doen en vooral dat we er voor hen zijn. De mond-totmondreclame uitte zich onder meer in klandizie uit andere districten. Zo vroegen enkele stammen ons om te bemiddelen bij wat kleine conflicten.” Ook slaagde het PRT erin om de UNAMA (United Nations Afghanistan Mission) zo goed als weer terug te krijgen in Zuid-Afghanistan, waar ze door continue aanslagen in veel provincies haar deuren had gesloten. “Doordat de organisatie voornemens is om in

Uruzgan weer een kantoor te openen, komt de aandacht voor de inwoners weer terug en hebben ze weer toegang tot fondsen voor de wederopbouw. UNAMA draagt ook bij aan de beeldvorming en een juiste inschatting van de situatie. Daarmee deden wij ook ons voordeel. Zo is het geen enkel probleem om in Tarin Kowt ongestoord over straat te lopen, mits je de juiste voorzorgsmaatregelen treft.” GASTVRIJHEID

Trots is Tak op de opleiding van de hulppolitie door leden van de Koninklijke Marechaussee en de Amerikaanse firma Dyna Corps. Dit initiatief blijkt van grote invloed op de veiligheid in het gebied. Die bevorderen, vormt een van de speerpunten van het PRT, dat verder ook irrigatieprojecten en het slaan van waterputten begeleidt. Stad en land afrijden om medische patrouilles uit te voeren, is een andere taak. “Soms behandelden onze medici zo’n tweehonderdvijftig man op een dag en veel kwetsuren konden vaak ter plekke worden verholpen. Een keer kwam de aandoenlijke vraag of ze een jongen van zijn Down syndroom konden afhelpen. Later besef je dat dit aardig de ontwikkeling van de bevolking van dit dorp weergeeft. Die ligt na 28 jaar oorlog natuurlijk zeer laag. Er is ten slotte een hele generatie verloren gegaan. Velen kunnen niet lezen en schrijven. Wanneer we merkten dat ze zich daarvoor schaamden, stelden we ze gerust door te zeggen dat je als analfabeet niet dom hoeft te zijn. Wie niet kan lezen, kan wel een goede vader of kostwinner zijn. Daarbij kunnen we veel leren van de Afghanen. Bijvoorbeeld hun gastvrij-

heid vergeet ik nooit. Bleef je eten, dan kreeg je vaak afgeladen borden voorgeschoteld. Ook die keer dat een politiechef voor ons ging dansen, staat in mijn geheugen gegrift.” VERLOF

Het voldane gevoel dat hij aan de missie heeft overgehouden, dankt Tak naar zijn zeggen in belangrijke mate aan zowel zijn staf, net als hij (deels) afkomstig van 42 Tankbataljon uit Havelte, als aan zijn uit Amerikaanse en Australische militairen bestaande PRT-teams. “Wel had iedereen na een aantal maanden soms last van kleine irritaties, die vaak ontstonden door vermoeidheid en de lange werkdagen. ’s Avonds gingen we dikwijls door tot een uur of elf. Dat houd je geen maanden vol. Geregeld stuurde ik daarom mensen naar bed. Ook spraken we af om een keer per week gezamenlijk iets leuks te doen. ” Ook de samenwerking met zijn tweede man, plaatsvervangend commandant 42 Tkbat, majoor William Boeve en met de andere leden van het PRT, ervoer Tak als zeer plezierig. “Als je het niet goed met je collega’s kan vinden, heeft dat zonder meer zijn weerslag op het resultaat van de missie. We hebben eruit gehaald, wat erin zat. Zo slaagden we er in de vrouwenvleugel van het ziekenhuis in Tarin Kowt leven in te blazen en een nieuwe keuken te plaatsen. Verder gaf de medisch specialist van het PRT de aanzet voor een opleiding van het lokale medische personeel. Later namen enkele non-gouvernementele organisaties dat over. Kortom, we hebben de raderen in werking gezet. Nu zorgen dat ze blijven draaien.”●


SCHAARSBERGEN - OVERSTE VAN DER SAR VOELDE ZICH IN URUZGAN ALS VIS IN HET WATER Als het aan luitenantkolonel Piet van der Sar ligt, gaat hij ondanks de loodzware en riskante omstanders groeit, constateert hij. “In tuatie daar kent, kun je een battle digheden zo op ‘her- group beter leiden.” het begin hadden we echter oponthoud doordat we de NAVOhaling’ in Uruzgan. bondgenoten moesten helpen bij ZWARE KLAP de operatie Medusa, het septemDe hoofdtaak van de ‘bg’ beDe afgelopen maand beroffensief tegen de Taliban. stond uit het beveiligen van de in ons land teruggeDat was noodzakelijk vanwege eenheden van de Task Force. het strategische belang van de de missie vorderde, keerde commandant Naarmate veranderde deze klus echter lang- stad Kandahar. Bovendien mag je van de battle group van zaam maar zeker. Zo leerde de nooit uitsluiten dat Nederland in de toekomst zelf buitenlandse battle group steeds meer als verde Task Force 1 (TFU steun nodig heeft bij het afslaan lengstuk van het PRT te opereren. Van der Sar: “Dat paste perfect in van aanvallen van de Taliban.” 1), voelde zich daar Van der Sar toont zich om nog onze strategie van counterinsurals een vis in het wa- gency. Kijk, ons werk was vooral een reden tevreden. Op enkele gewonden na, keerde de geop het verwerven van ter. Dat er onder zijn gericht vechtsgroep heelhuids in ons steun van de lokale bevolking, in land terug. Hij schrijft dit toe aan plaats van het jagen op groepen leiding geen Nederhet feit dat er minder intensieve strijders van de Taliban door de landse doden te be‘gevechtscontacten’ waren, dan hele provincie. Het eerste heeft vooraf werd verwacht. “In elk getreuren vielen, stemt meer zin, want de mensen in Uruzgan zijn niet zo pro Taliban. val vonden ze in Uruzgan minhem nog het meest der vaak plaats, dan in de aanOverleven komt op de eerste grenzende provincies Kandahar plaats en daarbij kunnen ze de tevreden. Van der Sar Nederlandse hulp goed gebruien Helmand.” Ook de ‘vriendelijke’ aanpak wacht in de toekomst ken. Aan de andere kant kan het van de Nederlandse eenheden verzet onmogelijk zonder de mogelijk een baan in steun van de plaatselijke bevolspeelt mogelijk een rol, denkt Van der Sar. Overigens is die de king. Voor voedsel en onderdak een staf en dat vindt coalitietroepen in Afghanistan in kloppen ze bij hen aan en daar hij minder aantrekke- nu ligt een kans voor de lokale positieve zin opgevallen, want er bestaat ruime belangstelling voor. overheid en de International Selijk dan een operatio- curity Assistance Force. Slaag je “Toch blijven offensieve acties tegen de Taliban noodzakelijk en erin in de mensen in Uruzgan nele functie als in onvermijdelijk.” voor je te winnen, dan breng je Afghanistan. Hij zal Van der Sar wil graag kwijt, de Taliban een zware klap toe.” dat de TFU zijn manier van Als onderdeel van deze benadebij wijze van spreken ring, verdeelde Van der Sar ‘zijn’ werken onder meer ontmoeten ‘afkicken’. sector onder de pelotons van de leent aan het Britse op-

‘Soms gingen we tot aan de rand’

TEKST: JACK OOSTHOEK

Van der Sar is in het dagelijks leven commandant van 12 Infanteriebataljon Air Assault (Regiment van Heutsz) op de Oranjekazerne in Schaarsbergen. In Afghanistan fungeerde hij tussen 4 juli en 6 december als eerste man van de battle group van de Task Force Uruzgan 1. Werkt een commandant tijdens een uitzending meestal vanuit een hoofdkwartier, Van der Sar kreeg de kans om veel zelf in het operatiegebied te bivakkeren. Hij ‘zwierf’ tussen de kampen Martello, Kandahar, Tarin Kowt en Deh Rawod en ging regelmatig mee op patrouille. “Ik deed dit zo onopvallend mogelijk, want als de Taliban mijn aanwezigheid had opgemerkt, was ik zeer waarschijnlijk een aantrekkelijk doelwit geweest. Door mee op pad te gaan, krijg je als commandant een goed inzicht in het werk van de pelotons en de omstandigheden in het gebied. Maar ook van de zwaarte van het werk en de risico’s. Alles bij elkaar helpt dat om betere beslissingen te nemen. In eerdere operaties voerde de bataljonscommandant het bevel over een totaal contingent, zoals destijds in Irak. Zo krijg je minder de gelegenheid om je licht in de streek op te steken en gaan er zaken aan je voorbij. Als je de si-

battle group en wees ze elk een aantal dorpen toe. Op deze manier kregen de dorpshoofden met één en dezelfde gesprekspartner te doen, en dat schept een vertrouwensband, zegt de overste. Aangezien de verantwoordelijkheid voor de veiligheid in het land uiteindelijk toch zal moeten worden overgedragen aan de Afghaanse autoriteiten, zette de battle group een politieapparaat op poten. Dat gebeurde in samenwerking met het Provinciaal Reconstructie Team. Volgens Van der Sar zal dit project veel vruchten gaan afwerpen. “De agenten hebben wel verdere begeleiding door training on the job nodig, omdat de basisopleiding van twee weken volstrekt onvoldoende is.” Overigens betrof het hier niet de Afghaanse nationale Politie, maar de Afghan National Auxiliary Police (hulppolitie), een eenheid die het licht zag om snel in agenten te kunnen voorzien. MINDER VAAK

Terugblikkend op de periode Uruzgan, trekt de overste alvast één voorzichtige conclusie: de uitgestippelde koers werkt. Het vertrouwen van de bevolking in de Nederlan-

treden in het Verre Oosten, vlak na de Tweede Wereldoorlog, en aan de operaties van het Amerikaanse Korps Mariniers in Vietnam. Dat wierp daar Combined Action Platoons in de strijd, aan dorpen gekoppelde eenheden die de gunst van de bevolking probeerden te winnen. Bovendien boden ze lokale militairen een training. Ondanks het beperkte aantal zware gevechten, kneep Van der Sar hem enkele keren behoorlijk, vooral in

Boven: Ook de ‘vriendelijke’ aanpak van de Nederlandse eenheden speelt mogelijk een rol, denkt Van der Sar. Overigens is die de coalitietroepen in Afghanistan in positieve zin opgevallen; er bestaat ruime belangstelling voor. Foto’s: Richard Frigge-AVDD

september. “Toen kregen we in korte tijd veel aanvallen en hinderlagen van de Taliban te verwerken. Daarbij vielen gewonden, verloor een militair een onderbeen door een vuurgevecht, en kreeg een andere een kogel door beide benen. Weer iemand anders incasseerde een voltreffer op het scherfvest. Ja, de eerste maanden waren loodzwaar, ook door de primitieve omstandigheden waarin we leefden. Vaak liep de temperatuur overdag op tot vijftig á zestig graden, om over de toestand in de slaaptenten nog maar te zwijgen. We gingen soms tot aan de rand van ons kunnen. Toch klaagde niemand. In oktober kregen we de zaak beter onder controle, nadat de troepen voor de operatie Medusa weer bij ons terugkeerden. Toen konden we onze plannen goed uitvoeren, al was het aan de late kant. De pelotons regelden de zaken echter uitstekend. Iedereen leefde zich goed in de cultuur van Uruzgan in en trad de bevolking met respect tegemoet. Het personeel vormde de sleutel tot het succes van onze operaties. Het was als het ware een pelotonsmissie.” INVLOED HEROVEREN

Om Urzugan volledig te beheersen, moeten er volgens Van der Sar nog bergen werk worden verzet. De Taliban, zo verwacht hij, zal altijd en overal de kop op blijven steken en proberen verloren terrein en invloed te heroveren op de coalitietroepen. “ISAF kan pas uit Afghanistan weg, wanneer de lokale regeringen, het Afghaanse Nationale Leger en de landelijke politiekorpsen sterk genoeg zijn om het verzet te weerstaan. Daarvan is nu nog geen sprake.”●


UTRECHT - De HRM Academie (Human Resource Management), onderdeel van de Nederlandse Defensie Academie is december vorig jaar officieel geopend. Het thema van de dag was meteen duidelijk voor de ruim tweehonderd gasten, die door het historische Fort Voordorp, onder de rook van Utrecht, naar de moderne zaal werden geleid: het innovatief verbinden van het verleden, het heden en de toekomst en het harmonieus samenvoegen van militaire en civiele elementen.

Namens de Commandant der Strijdkrachten sprak de directeur Directie Aansturing Operationele Gereedstelling generaal-majoor Hans Wehren de openingstoespraak uit. “De HRM Academie is een instrument voor lijnmanagers, medewerkers en P&O-functionarissen van Defensie, waarmee direct invloed kan worden uitgeoefend op de mate van succes van onze operaties”, stelde hij. Wehren onderstreepte dit door te wijzen op het veranderde wereldbeeld en de nieuwe bedreigingen. Hij wees erop dat wereldwijd circa tweeduizend Nederlandse militairen zijn ingezet om de internationale rechtsorde en stabiliteit te bevorderen en humanitaire hulp te bieden. Daar ligt de verbinding naar Human Resource Management, populair gezegd: het zodanig inzetten van het beschikbare personeel dat de gewenste effecten worden bereikt tegen zo laag mogelijke kosten. Directeur kolonel drs. Carel Banse (zie foto boven) van de HRM Academie ging in op het jonge verleden, het actieve heden en de hoopvolle toekomst van het kleinste opleidingsinstituut van Defensie. In maart 2005 ondertekenden Commandant Nederlandse Defensie Academie (NLDA) generaal-majoor Ton van

HRM ACADEMIE IN BEDRIJF

Osch en Hoofddirecteur Personeel Ben Völkers een intentieverklaring voor de oprichting ervan. Een projectgroep trof daarna in recordtempo alle voorbereidingen, waardoor het instituut op 1 juli 2006 het levenslicht zag. Het wervingsproces voor de vijf medewerkers werd medio november afgerond. Het actuele aanbod van de academie omvat diverse activiteiten, waaronder workshops voor lijnmanagers en HRM-professionals met onderwerpen zoals ‘Management van Verandering’ en ‘Defensie P-factor, praktisch en tactisch’. Banse presenteerde de nieuwe instelling als een virtuele organisatie, waarin medewerkers de harde kern vormen en waaromheen diverse, themagerichte netwerken zweven, waarmee intensief wordt samengewerkt. Hij zette een leermodel neer dat de mogelijkheid biedt van continue verbetering, mede door intensieve evaluaties bij de deelnemers en hun lijnmanagers. Laatstgenoemden bepalen of de geboden kwaliteit voldoende is: zij moeten het gewenste gedrag bij hun medewerkers kunnen vaststellen. MEERWAARDE

Prof. dr. Ad Vogelaar van de Faculteit Militaire Wetenschappen

Foto: Richard Frigge AVDD

van de NLDA lichtte de meerwaarde van strategisch HRM toe. Hij gaf aan dat HRM zich concentreert op drie vragen: In hoeverre is het HR beleid afgestemd op de bredere context van de organisatie èn haar strategie, en in hoeverre zijn de onderdelen van dit beleid aanvullend of consistent? HRM is volgens Vogelaar gericht op het bereiken van organisatiedoelen en op het behalen van langdurig voordeel door unieke en waardevolle kwaliteiten bij het personeel te ontwikkelen. Lijnmanagers moeten gevoel hebben voor HR en P&O-adviseurs (Personeel & Organisatie)

moeten oog hebben voor de afwegingen die eerstgenoemde moeten maken. Een P&O-adviseur dient integrale kennis te bezitten van de organisatie en niet alleen functioneel georiënteerd te zijn. Vogelaar beval een expertisecentrum aan, waar kennis en ervaring wordt opgebouwd om het lijnmanagement, en adviseurs te ondersteunen bij het vormgeven en implementeren van een strategisch HRM beleid. Met de academie is Defensie dus op de goede weg. Foto’s: Jan-Kees de Meester●


Foto: Richard Frigge-AVDD



GEEN EENZAME KERST IN DEN VREEMDE

DEN HAAG - Een eenzame kerst of oud- en nieuw werd het zeker niet voor de meeste militairen in het buitenland. In Bosnië kwamen de deelnemers aan de EUFOR-missie samen voor de mis in Banja Luka. In de manschappenmess had de volgende dag een gezamenlijke kerstlunch plaats en dat gebeurde in de zogenoemde Britse traditie. Met andere woorden, de manschappen werden in hun mess bediend door de kaderleden. Een bingo in het Holland Huis en de traditionele kerstloop op Banja Luka Metal Factory zorgden ook hier voor een gepaste kerstsfeer.

Op nog veel meer kilometers afstand pakte kerst voor de Nederlandse militairen van het Force Protectionpeloton van het Regional Command South in Afghanistan anders uit dan verwacht. Zij kregen namelijk opdracht de Afghaanse president Hamid Karzai voor 36 uur te beveiligen. Hij bracht een verrassingsbezoek aan het hoofdkwartier van RC South. Nadat commandant generaal-majoor Ton van Loon hem had geïnformeerd over de stand

van zaken ten aanzien van de operatie Baaz Tsuka vertrok hij naar Kandahar stad voor een bezoek aan de gouverneur en enkele scholen. Op Eerste Kerstdag wachtte de verkenners nog een verrassing. President Karzai nodigde hen uit voor het diner en nam de tijd voor een persoonlijk gesprek. “De president en zijn mensen vonden het erg vervelend dat wij tijdens de kerst moesten werken”, aldus pelotonscommandant luitenant René. De mannen van het Force Protection peloton voerden hun taak echter met veel plezier uit. “Iedereen vond het bijzonder om op deze wijze kerst te vieren.” Met een uitgebreid Hollands kerstontbijt voor alle Nederlandse militairen op Kandahar Airfield werd de eerste kerstdag in Afghanistan ingeluid. De stol met spijs, roomboter, hagelslag en chocomelk maakten het feest vertrouwd. Hoewel de speciale editie van de Telegraaf met kerstgroeten vanuit Nederland niet op tijd in het gebied was, kon de krant wel op groot formaat uitgeprint worden. Zo konden de militairen toch nog tijdens de kerst de groeten van thuis lezen. De rest van de dag gingen de operaties en werkzaamheden gewoon door. ’s Avonds stond een popquiz op het programma

die na een uur muzikaal werd onderbroken door de live uitzending van Uruzgan FM. DJ Annemieke Schollaard nam vervolgens na de uitzending zitting in de jury van de popquiz, die tegen middernacht was afgelopen. IRAK

Als onderdeel van de NATO Training Mission in Iraq bewezen de Nederlandse militairen in Irak dat ook zij sfeervolle kerstdagen beleefden. Zij brachten het feest op drie verschillende locaties door: majoor Dion van Zon (KL) op Camp Victorie, majoor (KMAR) Vincent Vuik op Camp Al Rustimyah. De overigen, kolonel Dirk Hoekendijk, luitenant-kolonel Paul van Harten (KLU), majoor Jan van Boxtel (KLU) en majoor Lex Blom (KL) (v.l.n.r op de foto) zitten in de International Zone in Bagdad. Op de foto staan zij voor het Cross Swordsmonument dat werdt opgericht om de ‘overwinning’ van Irak op Iran in de jaren tachtig te herdenken. Op volle sterkte telt het Nederlandse contingent veertien militairen, plus één op detacheerbasis vanuit Napels.●


KERST’POEROET’ OP DE VAN GALEN

PRODUCTIE BOXER NA UITGEB

REUS OP TRIER (D) - Met een pennenstreek bezegelde demissionair staatssecretaris van Defensie Cees van der Knaap op de Hoge Veluwe onlangs een Memorandum of Understanding voor de productie van tweehonderd Boxer gepantserde wielvoertuigen voor de Koninklijke Landmacht. Zijn ambtgenoot Eickenboom deed hetzelfde voor de Duitse landmacht. Die neemt 272 voertuigen af en krijgt haar eerste exemplaar in 2009. De KL moet tot 2011 wachten. TEKST: ANDRÉ TWIGT FOTO’S: PETER WIEZORECK

Nu de Boxer er definitief komt, mag de duurzaamheid ervan geen enkele twijfel overlaten. Op de testbanen van de Wehrtechni-

BEIROET - Staatssecretaris Van der Knaap en vice-admiraal Kelder, commandant der zeestrijdkrachten, zijn op kerstavond te gast geweest aan boord van Hr.Ms. Van Galen. Zij woonden onder meer een gezamenlijke kerstdienst bij. De bemanning, die al sinds augustus voor de NATO Response Force werd ingezet, hoorde in oktober dat hun schip zou opstomen naar het Midden-Oosten en dat ze daardoor drie maanden later dan gepland zouden thuisko-

men. Wel kreeg ze nog de gelegenheid van een week verlof te genieten. Van der Knaap sprak de 159 koppige bemanning toe in een speciaal voor de gelegenheid in kerstsfeer omgetoverde helikopterhangar. “In tegenstelling tot wat iedereen dacht, ben ik dit jaar niet naar Uruzgan gegaan, maar heb ik bewust gekozen voor uw missie. We praten dagelijks over u in Den Haag en wilden onze betrokkenheid kracht bij zetten door dit bezoek. U heeft een belangrijke taak door ervoor te zorgen dat er geen illegale wapentransporten plaatsvinden naar Libanon. Ik heb vandaag een zeer gemotiveerde bemanning aan het werk gezien die er zin in heeft.”

De bezoekers kregen onder meer een demonstratie van een zogenoemde fast boarding te zien. Na de gemeenschappelijke kerstdienst werd het bezoek in sfeer afgesloten met poeroet (warme chocomelk) en zelfgebakken kerstbrood. Het Nederlandse fregat maakt sinds eind vorig jaar deel uit van de Maritime Taskforce van UNIFIL (United Nations Interim Force in Lebanon) en controleert het zeegebied voor de Libanese kust op illegale wapentransporten. De Nederlandse deelname aan het maritieme deel van UNIFIL duurt tot 1 september. In maart neemt het zusterschip Hr.Ms. Van Speijk de taken van de Van Galen over. Foto’s: Hennie Keeris●

sche Dienststelle für Kraftfahrzeuge und Panzer in Trier gaan technici ver om uit te vinden waar eventuele zwakke punten zitten. Daarbij vragen zij zich niet af óf iets kapotgaat, maar wanneer. Het antwoord daarop is vooral belangrijk voor de logistiek. De instandhouding, inzetbaarheid en onderhoudskosten vallen of staan immers met het uithoudingsvermogen van de gepantserde reus. Over welke mankementen tot op heden mogelijk aan het licht zijn gekomen, laat Andreas Helmrich zich niet uit. Zolang het voertuig nog wordt getest en verder ontwikkeld, onthoudt de technisch medewerker zich van al te gedetailleerde mededelingen. Wel wil hij kwijt dat de fabrikant voor gebreken vaak direct een oplossing verzint, die vervolgens weer in de beproeving wordt meegenomen. Zoals het probleem van een blokkerende versnellingsbak. Speciaal voor dergelijke klussen hebben de producenten, Krauss Maffei en Rhein Metall Landsysteme, eigen technici in Trier rondlopen. Tijdens en na afloop van iedere proef controleren zij de prototypen nauwgezet op gebreken, die naar verluidt variëren van een los draadje aan een knipperlicht tot


REIDE PROEVEN VAN START

DE PIJNBANK een defecte achterklep. Gelet op de zwaarte van de beproeving vallen volgens Helmrich de defecten nogal mee. Zeker wanneer je de zwaarte van de testbanen in ogenschouw neemt. Wie een rondje meerijdt, verbaast zich er over dat er sowieso nog iets heel blijft. Om de synthese tussen onder meer de aandrijving, de remmen, airco, NBC-systeem en tal van andere mechanismen uit te proberen, legt het testteam met verschillende voertuigen in totaal zestienduizend kilometers af. Dat lijkt niet veel, maar schijn bedriegt. Het gros van die afstand wordt gereden op een 1,3 kilometer lange round course, bestaande uit los liggend gravel. Daarnaast bezoeken de chauffeurs regelmatig enkele naast elkaar liggende tracks, waarvan de sinusbaan en die met kasseien de opvallendste zijn. Door de vorm van de blokken beton, maar ook het patroon waarin ze zijn gelegd, veroorzaakt de sinusbaan een zware belasting over de lengteas. Daarmee kun je het frame en het daarop bevestigde bestuurders- en functiemodule op hun sterkte en stijfheid beoordelen. In de cabine van de Boxer wordt het effect vrij duidelijk; bij iedere hobbel zie je de afVoorafgaande aan een duurtest installeert technisch medewerker Andreas Helmrich enkele met water gevulde (gewichts) dummy’s.

zonderlijke delen millimeters naar links of rechts buigen. Desondanks lijkt hij weinig moeite met deze obstakels te hebben. De kasseien echter zijn een verhaal apart. Met een vaartje van zo’n vijftig kilometer per uur is het net alsof de Boxer uit elkaar trilt. Wie wil weten of zijn product bestand is tegen de harde dagelijkse praktijk, kan als test niet om de onregelmatige kinderkopjes heen. Daar wisten de via Frankrijk en België oprukkende geallieerde troepen tijdens de Tweede Wereldoorlog alles van. Menig voertuig bezweek na dagenlang hobbelen op het slechte wegdek. In Trier is het technisch personeel dat de Boxer ronde na ronde over de testbaan stuurt, er evenmin verzot op. Ze werken daarom in twee ploegen, die elkaar ‘s morgens en ’s middags aflossen. Volgens de planning is de duurtest rond deze tijd afgerond.

PUIKE BESCHERMING

De testfaciliteiten van de Duitse landmacht zijn een lustoord voor de liefhebber van exotisch militair materieel. Op het terrein staan de meest uiteenlopende testmodellen, waaronder een gepantserde Volkswagen Touarec, om er tot op het bot te worden beproefd. Fotograferen streng verboden, maakt een technisch medewerker duidelijk. Maar niet alleen in Trier ligt de Boxer op de pijnbank. Elders werd en wordt hij ook aan tests onderworpen. Zoals in Meppen (D), waar de bepantsering inmiddels vele malen door de mangel is gehaald. Als enige ter wereld is de Boxer in staat de bemanning en inzittenden te beschermen tegen de effecten van een tien kilo zware antitankmijn. Op dat punt gaat hij boven de gestelde eisen uit. Om zeker te weten dat de Boxer ook in uitzendgebieden de vereiste kwalificaties haalt, werden de effecten van een explosie onderzocht bij mijnen gelegd op verschillende diepten en dito soorten aarde. De uitkomsten waren in alle gevallen nagenoeg

gelijk: bij een detonatie hebben de inzittenden een goede kans een aanslag te overleven. Dankzij de zware bepantsering aan de onderzijde van het voertuig. De bescherming tegen vijandelijk vuur mag er ook zijn. Op de neus kan de Boxer de uitwerking van reguliere 35 mm patronen aan; rondom is hij bestand tegen kalibers tot 14,5 millimeter. De Nederlandse voertuigen beschikken over een .50 mitrailleur, die van onder pantser bediend wordt. Grover geschut zit momenteel niet in de planning. De bewapening is namelijk afgestemd op de taken van de Boxer, die dienst gaat doen als ambulance, commandopost, vrachttransport, genievoertuig. Daarnaast is een speciale C2 vrachtversie in de maak, bestemd voor de bataljonsadjudant. De Duitse landmacht krijgt bovendien de beschikking over een troepentransport-uitvoering, die Nederland niet koopt. Voor alle Nederlandse typen geldt dat zij niet of nauwelijks in de buurt van de voorste rand van het weerstandsgebied komen. De Boxer valt niet over het hoofd te zien. Met een leeggewicht van meer dan 25 ton, een lengte van acht meter, een breedte van drie en (in de Battle Damage Repair-uitvoering) een hoogte van 2.40 meter mag hij gerust als de reus onder de pantserwielvoertuigen worden beschouwd. Die kwalificatie verdient de Boxer niet alleen vanwege zijn postuur. Ook qua prestaties is hij een regelrechte geweldenaar. Met rijeigenschappen als van een personenauto, een topsnelheid op verhard wegdek van boven de honderd kilometer per uur en een motorvermogen van meer dan 700 paardenkrachten, is de Boxer uitzonderlijk in zijn klasse. In de fabriek wordt hij modulair opgebouwd. De op het chassis bevestigde, speciaal daarvoor ontwikkelde, container bepaalt welke taak hij kan uitvoeren. Het voorste deel, waarin de beman-

ning zit, is voor alle voertuigen identiek. Zoals al aangegeven bezit de Boxer een NBC-filterinstallatie (Nucleair, Biologisch, Chemisch, red.) die het voortzettingsvermogen bij een aanval met nucleaire, chemische en biologische strijdmiddelen vergroot. Ook heeft hij een runflatsysteem, dat lekke banden voorkomt. Verder zijn er slimme voorzieningen om de infrarood-detectie af te zwakken. Zo is het motordek voorzien van twee lagen staal, waartussen de blower van de motor lucht blaast. Daardoor wordt de hitte over een groot oppervlak verspreid, gekoeld en afgevoerd. Bij de uitlaat zijn voorzieningen getroffen om de uitlaatgassen te koelen. Opmerkelijk is de ambulanceuitvoering, die van alle varianten er letterlijk met kop en schouder bovenuit steekt. Om verplegend personeel tijdens de rit in staat te stellen levensreddende handelingen te plegen, moeten zij immers rechtop kunnen staan. De specifieke inrichting van dit type werd recentelijk in ons land voltooid. Ook Duitsland heeft onlangs besloten de Boxer in ambulance versie te kopen. ERVARING OPDOEN

Nu het contract is getekend, gaat de Boxer de productiefase in. Ondanks dat nog niet alles is getest en de modules voor de Cargo C2 en de genievariant nog gebouwd moeten worden. De ontwikkeling daarvan loopt door tot 2009. In de tweede helft van dat jaar wordt de eerste serie Boxers aan de Bundeswehr geleverd. In 2011 ligt de Duitse productie naar verwachting op stoom, met een levering van vijf tot zeven stuks per maand. Op haar piek loopt de Nederlandse productie op tot drie per maand. Dat aantal is omwille van budgettaire redenen zo bepaald. Het Nederlandse materieel wordt bij GINAF in Veenendaal geassembleerd. Dat gebeurt volgens een bepaald stramien. Om ervaring met de assemblage op te doen, worden de eerste voertuigen met een onderbreking van een maand opgeleverd. Bij de landmacht gaat de Boxer deels de YPR 765 en de M577 C&V (Communicatie en Verbindingen) vervangen.●

Tweesporenbeleid Sinds Nederland er in 2001 voor koos de plek van Frankrijk in te nemen, dat zich uit het project terugtrok, paste het met betrekking tot de verwerving van een groot gepantserd wielvoertuig een tweesporenbeleid toe. Aan de ene kant investeren in de Boxer, aan de andere kant de ontwikkelingen in de markt volgen. Even dreigde er een kink in de kabel te komen, toen Groot-Brittannië er in 2004 de brui aangaf. De Engelsen prefereerden uiteindelijk een lichter pantservoertuig, dat makkelijker te transporteren viel. Nu bleven alleen Nederland en Duitsland over. Als consequentie van de Britse opzegging steeg de stuksprijs. De oorspronkelijke berekeningen waren immers gebaseerd op een kleine duizend voertuigen, terwijl er in werkelijkheid slechts 472 worden gebouwd. Door onder meer kritisch de efficiency van het project onder de loep te nemen, slaagde men erin de kosten te drukken. Aanvankelijk telde de Nederlandse bestelling 57 stuks extra. Dat gaat niet door; de in eerste aanleg voorziene Battle Damage Repair-versie bijvoorbeeld past niet helemaal in de huidige doctrine. Wel blijven de varianten uit de mogelijke tweede bestelling gehandhaafd, namelijk de Cargo C2 en het genievoertuig. Voor de tweehonderd Boxers is een bedrag van 500 miljoen Euro gereserveerd. Het project wordt gedragen door de firma’s Krauss Maffei Wegmann, Rheinmetall Landsysteme en Stork PWV (PantserWielVoertuig, red.), die samen werken onder de naam Artec. Het beheer van het Boxer-project zetelt in Bonn. Hier is het OCCAR gevestigd, een Europese organisatie die zich toelegt op het beheren van multinationale materieelverwervingsprojecten. OCCAR, de afkortking voor Organisation Conjointe de Coopération en matiere d’Armament, neemt voor de deelnemende landen veel zorgen uit handen door onder meer de interne afstemming, financiën, juridische zaken en dagelijkse bedrijfsvoering voor haar rekening te nemen. Een mooi staaltje Europese samenwerking.●


Dagelijks staat een rij wachtenden voor de hulppost.

Combined Joint Task Force hoofdkwartier en de elf vlaggen van de deelnemende Afrikaanse landen.

DOUALA - Er wapperen elf vlaggen op de kleine en doorgaans rustige marinebasis van Douala in Kameroen. Ze vertegenwoordigen de Afrikaanse deelname aan de oefening SAWA’06, het sluitstuk van de opleidingsen trainingscyclus RECAMP V (Renforcement des Capacités Africaines pour le Maintien de la Paix). Bijna duizend militairen nemen deel aan deze Command Post Exercise (CPX), onder wie 48 landgenoten. De Nederlanders vervullen een belangrijke rol tijdens de oefening en keren straks met een schat aan nieuwe ervaringen terug naar huis. TEKST EN FOTO’S: MAURICE TIMMERMANS

De tweejaarlijkse oefening RECAMP heeft tot doel een bijdrage te leveren aan de versterking van de Afrikaanse capaciteiten voor deelname aan vredesoperaties op het eigen continent. Het vormt, dat mag ook uit de volledige naam blijken, een Frans initiatief, waaraan steeds meer Europese landen deelnemen. De exercitie bestaat uit een serie opleidingsen trainingsinitiatieven (cursussen, conferenties, oefeningen) gecombineerd met een aantal civielmilitaire (CIMIC) projecten. Een cyclus wordt opgezet in nauwe samenwerking met één van de subregio’s in Afrika. De focus van RECAMP V ligt op Centraal Afrika, waarbij Kameroen optreedt als gastland. In de loop der jaren is de Nederlandse bijdrage aan RECAMP gegroeid, mede door de steun vanuit de Ministeries van Buitenlandse Zaken en Ontwikkelingssamenwerking. Inmiddels levert ons land, na Frankrijk, de grootste contributie. Het doel van de CPX SAWA’06 is het testen van de militaire structuur en bijbehorende procedures als voorbereiding op een eventuele deelname aan vredesoperatie in de regio. Daartoe zijn op verschillende plaatsen in Douala hoofdkwartieren gecreëerd die, met behulp van een realistisch scenario, hun rol in de operatie zo goed mogelijk invullen. Zes Nederlandse adviseurs zijn toegevoegd aan de diverse niveaus. Zo bevindt luitenant-kolonel Willem Langenhuijsen zich in het hoofdkwartier van de Combined Joint TaskForce. “Mijn Afrikaanse collegae hebben nagenoeg geen ervaring met het werken in een ope-

RECAMP V/SAWA’06 BLIJKT WAARDEVOLLE INVESTERING

DOKTEREN IN KAMEROEN

Internationale belangstelling voor de hulppost. Detachementcommandant luitenant-kolonel Jeroen Hulst geeft uitleg.

rationeel hoofdkwartier. Het kost dus enige tijd en moeite om de rol van de verschillende secties en divisies te verklaren en welke procedures daarbij horen. Dit is dankbaar werk, want de deelnemers zijn erg leergierig. Maar ook voor adviseurs zijn er veel leermomenten; de klimatologische omstandigheden en de mix aan culturen hebben duidelijk invloed op het verloop van de discussies en op de besluitvorming in het hoofdkwartier.” ERG CONFRONTEREND

De elf Afrikaanse landen uit de regio hebben op Camp Bassa bataljonsstaven ontplooid die tijdens de oefening het Lower Control vormen. Majoor René van Dorp en de kapiteins Theo Tummers en Paul Cremers zijn toegevoegd aan een die bestaat uit Rwandese en Burundese officieren. “We besteden veel tijd aan instructie over het Operationeel Besluitvormingsproces en de rol van de verschillende stafofficieren in de commandopost”, legt Van Dorp uit. “Daarnaast voeren we incidenten op, zodat de Land Component Commander gedwongen wordt om te reageren”. Voor Tummers is het de tweede keer dat hij deelneemt aan RECAMP. “Net zoals twee jaar geleden in Benin zijn de werkomstandigheden erg primitief. De CP bestaat slechts uit een boogtent en de temperatuur stijgt overdag tot ruim boven de 40°C. Maar de Afrikaanse collega’s zijn erg gemotiveerd en maken dankbaar gebruik van de voorschriften die we uit Nederland hebben meegenomen.” Gedurende de oefening groeit de saamhorigheid. De bewoners rond Camp Bassa staan met verbazing te kijken hoe een groepje

Afrikaanse en Europese militairen dagelijks een rondje hardlopen om vervolgens weer met volle moed in de oefening te duiken. Het leeuwendeel van de Nederlandse bijdrage aan SAWA’06 bestaat uit militairen van voornamelijk 11 Geneeskundige Compagnie Luchtmobiel, 400 Geneeskundig Bataljon en het Instituut samenwerking Defensie en Relatieziekenhuizen (IDR). Gezamenlijk vormen zij 11 (NLD) Geneeskundig Detachement, dat een tweeledige taak heeft. Naast Real Life Support (RLS) voor de militairen wordt op verzoek van Kameroen ook geneeskundige ondersteuning aan de plaatselijke bevolking verleend. Hiervoor zijn twee Role 1 hulpposten, gecoloceerd met lokale zorginstellingen, ontplooid. Dagelijks staan hier vele tientallen patiënten in de rij. Luitenant-ter-zee Karin Nieuwenhuis doet als algemeen militair arts dienst op één van de hulpposten. “We worden geconfronteerd met ziektes en wonden die we zelden zien”, zegt ze. “Daarnaast zijn de primitieve omstan-

digheden waaronder deze mensen leven erg confronterend. Zij zijn dan ook erg blij met de door ons geboden zorg. Ontzettend leerzaam en heel dankbaar werk.” LEERMOMENTEN

Midden in Douala ligt het Hopital Laquintinie. In dit ziekenhuis heeft het Nederlands geneeskundig detachement zijn Role 2-installatie ingericht, zodat deelnemers aan de oefening verzekerd blijven van adequate geneeskundige hulp. Naast deze RLS wordt ook hier veel gedaan aan ondersteuning voor het ziekenhuis. Zegt clinical director internist kolonel Jan Monkelbaan: “We hebben er bewust voor gekozen de chirurgische capaciteit volledig te integreren in het bestaande hospitaal. Door deze fysieke integratie is de kennisoverdracht aan het personeel hier efficiënt en effectief. Tevens krijgen de mannen en vrouwen van de Role 2 hierdoor genoeg leermomenten om mee naar huis te nemen.” In het kader van deze wederzijdse kennisoverdracht werden

Luitenant-kolonel Willem Langenhuizen en zijn cursisten.

er onder meer verscheidene operaties door het Kameroens-Nederlands chirurgisch team gezamenlijk uitgevoerd. Op uitnodiging van de Franse CDS nam PCDS, luitenant-generaal Hans Sonneveld, deel aan de afsluitende VIP-dag. Ook de Nederlandse ambassadeur in Kameroen, Norbert Braakhuis, was daarbij aanwezig. Sonneveld is enthousiast over het bereikte resultaat. “Onze deelname heeft vele positieve reacties opgeleverd, zowel van de deelnemende Afrikaanse landen, als ook van de niet-Afrikaanse vertegenwoordiging. Even belangrijk is het feit dat onze mensen met een aantal unieke ervaringen naar huis terugkeren. Het voortzetten van onze deelname aan het programma RECAMP is dus belangrijk en ik spreek de hoop uit dat bij een volgende cyclus alle operationele commando’s en de Koninklijke Marechaussee acte de présence geven.”●

ZUIDERKRUIS ALS STATIONSSCHIP NAAR DE WEST

Is ze niet lief? Een bemanningslid van Hr.Ms. Zuiderkruis ontfermt zich tijdens de Disaster Relief Exercise over een bijna echt slachtoffertje.

MEDISCH RESERVISTEN ONMISBAAR ERMELO - De verbintenis van de Reservisten Specifieke Deskundigheid (rsd) en 400 Geneeskundig Bataljon is vorige maand gevierd met een reservistendag. Daarbij trad het detachement rsd op het bataljonsappel in. Sinds september is 400 Geneeskundig Bataljon, onderdeel van 1 Logistieke Brigade, uitgebreid met een detachement van 128 arbeidsplaatsen voor RSD. De groep bestaat uit artsen, specia-

listen en paramedisch personeel. Ze worden ingezet ten behoeve van opleiden, trainen en oefenen. Commandant 400 Geneeskundig bataljon, luitenant-kolonel Tony Bek, liet weten blij te zijn dat er nu eindelijk duidelijkheid is. “Dit is belangrijk voor zowel de reservist als voor ons bataljon. De reservisten zijn onmisbaar in ons opleidingsen trainingstraject. Militairen worden overal ter wereld uitgezonden. Een betrouwbare geneeskundige verzorgings- en afvoerlijn zijn daarbij onontbeerlijk. Als wij de kwaliteit willen blijven leveren die men van ons is gewend, dan hebben wij de re-


Links: Een brandploeg zet op het oefenterrein Bullpoint in Devonport alle zeilen bij om het vuur onder controle te krijgen.

Rechts: De bemanning van de Zuiderkruis plot een nieuwe koers voor de volgende onderschepping.

Het M-fregat Hr.Ms. Van Nes leverde een korte bijdrage aan de twee weken durende opwerkperiode van Hr.Ms. Zuiderkruis.

Links: Hoewel Hr.Ms. Zuiderkruis er niet bepaald uitziet als een stoer rank gesneden fregat, kan de bevoorrader tijdens het half jaar in de West de meest voorkomende taken uitvoeren.

Links: Logistiek medewerker korporaal Wilco Visser en ziekenverpleger korporaal José van Vegten vechten voor het leven van een zwaar verbrande burger.

Rechts: De slachtofferrol is de Engelse acteurs en actrices op het lijf geschreven.

‘WE ZIJN GEEN ‘ROGER OUT’ BOOT’ PLYMOUTH - Fel uitslaande branden, ingestorte gebouwen, doden, gewonden: de rampspoed is overweldigend en de bemanning van Hr.Ms. Zuiderkruis weet domweg niet waar ze moet beginnen. Eerste officier, luitenant ter Zee 1 Paul Dröge grijpt daarom in: “Kom op mensen, ik wil actie zien. Er liggen daar allemaal slachtoffers. Ga aan de gang!” Ter voorbereiding op de termijn als stationsschip voor de West werken de opvarenden een Disaster Relief Exercise (DISTEX) af. Die vindt plaats op het terrein van de Britse marinehaven Devonport (Plymouth) onder leiding van de Flag Officer Sea Training (FOST). TEKST: ANDRÉ TWIGT - FOTO’S: RUUD MOL -AVDD

Het overgeven van lasten, drinkwater of brandstof op zee is tegenwoordig niet meer voldoende. Net als de opvarenden van de fregatten moeten ook die van de twee bevoorraders beservisten echt nodig. Behalve dat zij helpen bij het voorbereiden op uitzendingen zijn zij tevens onze schakel naar de civiele gezondheidszorg.” Plaatsvervangend Commandant der Landstrijdkrachten en Inspecteur Reservepersoneel, generaal-majoor Lex Oostendorp, onderstreepte dat belang. “De geneeskundige ontwikkelingen gaan zeer snel. Behalve dat de Koninklijke Landmacht zich inspant voor vrede en veiligheid overal ter wereld, heeft Defensie ook steeds duidelijker een landelijke veiligheidstaak. Juist daarom is goede samenwerking tussen civiel en militair zo belangrijk. De reservisten zijn in dat opzicht onze ogen en oren.” Bijdrage: Ellen Beernink. Foto: Hasan Yilmaz●

schikbaar zijn voor allerhande vredestaken. Per 28 januari gaat de A832 voor een half jaar naar het Caribische gebied, waarvoor de bemanning in Devonport de puntjes op de ‘i’ zet. Een vernietigende orkaan is zogenaamd over het oefendorp geraasd en in het kielzog van deze natuurramp ligt dit volledig overhoop. Onder toeziend oog van de FOST-staf blussen de Nederlanders branden, bergen doden en treden met voedsel en medische hulp op als reddende engel voor de overlevenden. Een gewonde man zit bekneld in zijn boot, iets verderop spuit een geknapte drinkwaterleiding als een fontein. Het duurt even voordat de bemanning de situatie helder op het netvlies heeft, maar na een half uurtje komt er schot in de zaak. Onder een afdakje richt sergeantmajoor Gouke Lebbing snel een gewondennest in. Verderop verrijst een commandopost en onderhoudspersoneel stort zich op de gesprongen waterleiding. Ondanks de koude start heeft de bemanning duidelijk vaker met

dit bijltje gehakt. Sinds het schip januari vorig jaar bij Damen in Schiedam het groot onderhoud voltooide, waarbij onder meer de bakboordmotor werd gereviseerd en een nieuwe verflaag opgebracht, werkte het zich op voor zes maanden in de West. Kapitein-luitenant ter Zee Oscar van Lent is verheugd dat hij als eerste commandant de Zuiderkruis in haar nieuwe rol als Fast Combat Support Ship (FCSS) mag inzetten bij onder meer drugsbestrijdingsen reddingsoperaties of patrouilles op zee. Voor die werkzaamheden lijkt een bevoorrader niet de meest voor de hand liggende keuze. Maar schijn bedriegt. Om een snelle drugsboot te volgen of met een schot voor de boeg tot stoppen te dwingen, beschikt het schip in het gros van de gevallen over toereikende bewapening, sensoren en communicatiemiddelen, waaronder de gevechtsinformatiesystemen MCCIS en Link 11. Tevens heeft de Zuiderkruis in de West een heli aan boord. Aan beide zijden staan drie .50 mitrailleurs opgesteld en zijn er twee nieuwe snelle RHIBS (Rigid Hull Inflatable Boats) voorhanden. VREEMD OPKIJKEN

De twee rubberboten bewezen hun nut tijdens de twee weekjes FOST. Voorafgaande aan de Distex vonden er voor de Engelse zuidkust namelijk een aantal boardingoperaties plaats, waaraan ook Hr.Ms. Van Nes meedeed. De RHIBS zetten het guard en het search team over, plus twee Britse Seariders, de instructeur/evaluators van de FOST, die van dichtbij toezicht hielden op de acties. De operatie werd geleid door de Zuiderkruis. Een goede voorbereiding voor de West, waar het ente-

ren van verdachte schepen niet denkbeeldig is. Zeker niet als de Zuiderkruis kustwachttaken uitvoert of samen met de Amerikaanse marine in Task Group4.4 opereert, waarover de Commandant der Zeemacht in het Caribisch Gebied de scepter zwaait. Van Lent verwacht dat menigeen wat vreemd zal opkijken wanneer het FCSS naast het afgeven van brandstof en goederen ook in staat blijkt om in het kader van ‘Veiligheid op en vanuit zee’ tussendoor zelfstandig boardings of drugspatrouilles uit te voeren. “Dat zal voor veel marinemensen wennen zijn”, weet hij. Tijdens de FOST-training werd overigens snel duidelijk dat de Zuiderkruis bepaald geen “Roger out” boot is, oftewel een lobbes met weinig initiatief. “Toen we op een gegeven moment doorhadden dat de meespelende fregatten tijdens de weekly war in onze verdediging tekort schoten, verlegden we onmiddellijk onze koers om het schootsveld voor de Goalkeeper vrij te maken. Zoveel initiatief waren ze duidelijk niet gewend.” De nieuwe aanpak vloeit deels voort uit het nieuwe Sea Basingconcept dat de marine heeft ingevoerd. Dit gebruikt grotere schepen als springplank voor de inzet van eenheden op en boven land. Vanaf deze platforms kunnen die tijdens een operatie worden ondersteund en na afloop vallen ze erop terug. Het concept voorziet er deels in dat de tegenwoordig als Fast Combat Support Ship, aangeduide bevoorraders ook zelfstandig opdrachten uitvoeren, waaronder het patrouilleren. Zoals de kaarten zijn geschud, zal het bevoorradingschip van de toekomst meer als aanvulling op het Landing Platform Dock dienen, dat niet alleen over veel

laadvermogen beschikt, maar ook over faciliteiten om een operatie te leiden. Dat is een opmerkelijk verschil met een klassieke bevoorrader, zoals de Zuiderkruis, een schip dat oorspronkelijk was gebouwd om tijdens de Koude Oorlog de grote NAVO-eskaders in de noordelijke delen van de Atlantische Oceaan te ondersteunen. Met de val van het IJzeren Gordijn en de overgang naar meer landgebonden vredesoperaties veranderden de eisen die aan bevoorraders worden gesteld. Zij moeten snel gevechtssoldaten en rups- en wielvoertuigen kunnen laden, vervoeren en ontschepen. Ook beschikt zo’n Joint Support Ship over een accommodatie voor meerdere helikopters. ROUWIG

Met het Sea Basing-concept deed de marine ervaring op bij de vorig jaar in het Caribische gebied uitgevoerde expeditionair amfibische oefening Joint Carribean Lion. Daarbij werden zowel Hr.Ms. Zuiderkruis als Hr.Ms. Rotterdam ingezet. Al snel zakte laatstgenoemde echter af naar het door overstromingen geteisterde Suriname om er noodhulp te verlenen. Ditmaal moesten de plannen opnieuw aan de actualiteit worden bijgesteld. Aanvankelijk was de Zuiderkruis namelijk toegewezen aan de VN-operatie UNIFIL bij Libanon. Toen het bondgenootschap liever een fregat bleek te hebben, ging het roer om en werd de Zuiderkruis ge-retasked naar het Caribisch gebied. Daar is Van Lent niet rouwig om. Ten slotte vormt de termijn in de West een mooie gelegenheid om nog meer ervaring op te doen met het uitgebreide takenpakket.●

De Flag Officer Sea Training, kortweg FOST, vormt al decennia lang het aange-

wezen adres voor het opwerken en examineren van vooral schepen en vlootverbanden. Hiervoor maakt de organisatie, met haar hoofdkwartier in Plymouth, gebruik van vier locaties. Vanuit Devonport worden voor de Engelse zuidkust onder meer individuele torpedobootjagers, fregatten, tankers en amfibische schepen bijgespijkerd en beoordeeld. In de buurt van het Schotse Faslane vindt de training van onderzeebootbemanningen plaats en voor de Joint Maritime Operational Training Staff is Northwood (nabij Londen) de aangewezen plek. Hier houdt men twee- tot driemaal per jaar de oefening Neptune Warrior, waarin apart opgewerkte eenheden het opereren in grotere (taakgroep) verbanden beoefenen. Verder gaan Nederlandse helibemanningen periodiek naar het marinevliegkamp Culdrose in Cornwall, waar de (gedeeltelijke) training en examinering plaatsvindt van de tactical coordinators en vliegers. Naast de Koninklijke Marine zijn onder meer de Duitse, Griekse, Portugese en Chileense zeemacht regelmatig in GrootBrittannië te gast. Vooral de individuele training, waarin ook het opereren tijdens verschillende vredesmissies wordt bijgebracht, geniet grote aftrek. Nieuw is de free play phase, waarin de bemanning tevoren niet weet wat er gaat gebeuren en waarin de FOST-staf het draaiboek kan afstemmen op een komende inzet. Als tegenprestatie voor de (kostbare) training levert de Nederlandse marine onderzeeboten en bevoorraders als oefenvijand of medestrijder. Ook zijn permanent vier Nederlanders aan de FOSTstaf toegevoegd. Zij houden zich in eerste instantie bezig met de voorbereiding en uitvoering van de Nederlandse (en Belgische) trainingen. Ook worden zij ingezet op schepen van andere landen. De Nederlandse delegatie staat onder leiding van kapitein-luitenant-ter-Zee Boudewijn Boots.●


CONGO-GANGERS TERUG KEULEN - De veertig militairen van 11 Mortiercompagnie Regiment Stoottroepen van de Luchtmobiele Brigade zijn eind vorig jaar teruggekeerd uit de Democratische Republiek Congo. De afgelopen vier maanden hebben zij geholpen bij het handhaven van de rust in Kinshasa tijdens de verkiezingen in het Afrikaanse land. De uitzending is goed verlopen en alle rode baretten zijn heelhuids thuisgekomen. Echtgenotes, vriendinnen, moeders en kinderen konden hun geliefde aan het eind van de ochtend in Schaarsbergen weer omhelzen. De Stoters zijn geland op de luchtha-

ven van Keulen, tezamen met een detachement Duitse militairen dat eveneens deelnam aan de vredesmissie. In Keulen is in aanwezigheid van de Duitse minister van defensie Franz Josef Jung een korte ceremonie gehouden voor het multinationale contingent. Namens Nederland waren de commandant van de Luchtmobiele Brigade, brigadegeneraal Marc van Uhm, en de plaatsvervangend directeur operaties brigadegeneraal Ruud de Pruyssenaere de la Woestijne , aanwezig. De busrit van Keulen naar Schaarsbergen, waar het thuisfront hen opwachtte, liep wat vertraging op door lange files rondom Keulen.Foto: sgt Arief Rorimpandey●

Eerste NH-90 mogelijk later DEN HAAG - De levering van de eerste NH-90 helikoptervariant voor de Koninklijke Marine verschuift mogelijk naar het tweede kwartaal van 2008. Naast de al bekende vertraging in het kwalificatieproces, is uit beproevingen gebleken dat de integratie van de radar met het navigatiesysteem van de heli meer tijd vraagt. Dit heeft negatieve gevolgen voor de planning van het NFH-missiesysteem. Dat schrijft staatssecretaris Van der Knaap (foto) aan de Tweede Kamer. Behalve het risico van een te late oplevering van de vluchtsimulator is de verwachting dat de overige risico’s allemaal vóór levering van de eerste NH-90 aan Nederland zijn weggenomen, aldus de bewindsman. De ontwikkeling van een simulator voor de NH90 door een andere firma dan helikopterproducent NH Industries zijn vastgelopen. Voor 2009 kan er geen simulator worden geleverd, denkt Van der Knaap. Een Italiaans consortium heeft echter een aanbieding gedaan voor de levering van een full mission flight trainer waarover nu contractbesprekingen worden gevoerd. “Indien dit leidt tot een overeenkomst zal naar verwachting vanaf begin 2010 kunnen worden getraind op een vluchtsimulator. De bemanningen zullen tot dan op de eerste helikopters worden opgeleid”, schrijft de staatssecretaris. Sinds oktober 2005 wordt met het prototype van de NFH gevlogen, vooral met het oog op beproevingen van de missiesystemen. Inmiddels zijn er ook twee beproevingsperiodes aan boord van schepen geweest en de vijf prototypes hebben nu in totaal circa 3.200 uur gevlogen. Sinds december 2005 is voor het kwalificatieprogramma ook ruim duizend uur met seriehelikopters gevlogen. De NH-90 is een Europees samenwerkingsproject voor de ontwikkeling en productie van een middelzware helikopter in een maritieme variant, de NATO Frigate Helicopter (NFH) en een transportvariant, de Tactical Transport Helicopter, (TTH). Daarnaast wordt er een transporthelikopter ontwikkeld die geschikt is voor inzet vanaf zee, de maritieme TTH (MTTH). Nederland neemt sinds 7 janu-

ari 1991 samen met Frankrijk, Duitsland en Italië deel aan dit Europese samenwerkingsproject. In 2001 trad Portugal toe. Deze landen vormen samen de NATO Helicopter Management Organization (NAHEMO). België is ook van plan NH90 helikopters te kopen en lid te worden van NAHEMO. Nederland sloot in 2000 een contract voor de levering van twintig NFH’s: veertien helikopters met een volledig missiesysteem voor verkenning en de bestrijding van oppervlakteschepen en onderzeeboten en zes helikopters met voorzieningen voor de inbouw van een missiesysteem. In 2004 veranderde de verdeling in twaalf NFH’s en acht MTTH’s met een optie op twee extra MTTH’s. De kisten worden tussen 2007 en 2012 geleverd. De MTTH moet geschikt zijn voor transporttaken ter ondersteuning van operaties boven land en vanaf zee. Bij de eerste soort taken gaat het vooral om de 11 Air Manoeuvre Brigade en bij de tweede om het Korps Mariniers vanaf de Landing Platform Docks (LPD’s) en het Joint Supportschip. De internationale belangstelling voor de NH-90 helikopter neemt nog steeds toe, stelt Van der Knaap. Australië heeft inmiddels besloten tot de aankoop van nog eens 34 TTH’s naast de eerdere twaalf en Duitsland heeft, onder voorbehoud van parlementaire goedkeuring, een contract van dertig Duitse NFH’s in voorbereiding. Momenteel worden met diverse landen nog contractonderhandelingen gevoerd. In totaal zijn 357 NH-90 helikopters verkocht, waarvan 253 aan de NAHEMO-landen, en zijn er opties op ruim 120 helikopters. Foto: Hennie Keeris●

Zorgverleners willen ambtsgeheim behouden WILLEMSTAD - De aanbeveling van de Commissie Staal dat artsen en geestelijk verzorgers hun ambtsgeheim terzijde moet kunnen schuiven om schendingen van ongewenst gedrag aan leidinggevenden (anoniem) te melden wordt ontraden. Dit geldt eveneens voor bedrijfsmaatschappelijk werkers waar het de beroepscode betreft. Hierdoor wordt voorkomen dat de vertrouwensrelatie tussen hulpen zorgverlener ernstig wordt geschaad. Tot die conclusie kwamen onlangs de deelnemers aan het symposium over integriteit, dat op Curaçao werd gehouden. Daarnaast concludeerden de deelnemers dat voor het bevorderen van een goed werkend systeem van integriteitszorg het

noodzakelijk is dat de disciplines, vertegenwoordigd in het Sociaal Medisch Overleg, zeer nauw en constructief met elkaar samenwerken. Derde conclusie was dat op de Nederlandse Antillen en Aruba met respect voor ieders professie zorgvuldig met integriteitsvragen wordt omgegaan in de relatie tussen zorgverlener en zorgvrager waarbij het bedrijfsbelang niet uit het oog wordt verloren. Het symposium was georganiseerd door alle medici, bedrijfsmaatschappelijk werkers en geestelijk verzorgers geplaatst in de West. Onder voorzitterschap van mr. Onno Koerten, ex-vertegenwoordiger van Nederland op de Nederlandse Antillen, werd stilgestaan bij de relatie

tussen professionaliteit en integriteit. Het symposium werd bijgewoond door kolonel der mariniers Jaap Bijsterbosch en de Stafofficier Juridische Zaken, mr. Veronique Vorstenbosch. De directe aanleiding voor de organisatie van het symposium is de actualiteit over ongewenst gedrag binnen de Krijgsmacht. Recentelijk werden de uitkomsten bekend gemaakt van het onderzoek van de Commissie Staal en verschenen in verschillende kranten artikelen over militairen die zich hebben misdragen. De focus lag tijdens het symposium niet op de militairen zelf die een beroep doen op medici, bedrijfsmaatschappelijk werkers en geestelijk verzorgers maar op de eigen integriteit van de genoemde disciplines.

De stagiaire bij de humanistische geestelijke verzorging, drs. Christy van Hastenberg, verzorgde tijdens het ochtendprogramma een inleiding over de vraag: ‘Integriteit, waar hebben we het over?’. Aansluitend werd vanuit iedere discipline kort een casus gepresenteerd. De humanistisch raadsman op Marinebasis Parera, drs. Erwin Kamp, presenteerde vanuit de geestelijke verzorging een Ethisch Besluitvormings Model waarmee de casuïstiek nader onder de loep genomen kon worden. Die werd aangevuld door de Officier van Justitie op Curaçao, mr. Leomar Angela, vanuit een juridisch kader.●

RESTAURATIEWERKZAAMHEDEN PRAALGRAF MENNO VAN COEHOORN GESTART WIJCKEL - Het praalgraf van Menno baron Van Coehoorn in de Vaste Burchtkerk te Wijckel wordt momenteel gerestaureerd. De eerste werkzaamheden waren het aanbrengen van een tijdelijke ondersteuning van de graftombe. Zo wordt de bestaande fundering ontlast en kan deze worden gedemonteerd. De huidige fundering van het praalgraf is ongelijkmatig verzakt. Daardoor is een scheur in de natuursteenplaten ontstaan. Ook is door het verschil in de verzakking, één van de voluutconsoles gebroken. In de jaren 1990/1991 kreeg de kerk nieuwe fundamenten. Daarbij is een betonnen ringbalk aangebracht die met gebruikmaking van hydraulische ingebrachte palen gefundeerd op een harde zandlaag. Onder het praalgraf wordt een nieuwe betonnen fundering aangebracht

die wordt gekoppeld aan de betonnen ringbalk van de kerk. Met de toepassing van deze methode worden zettingverschillen in de toekomst uitgesloten. Onderzoek met een metaaldetector heeft uitgewezen dat er op verschillende plaatsen metalen ankers zijn aangebracht die de platen van de tombe bij elkaar houden. Om te kunnen nagaan of de verankering niet is doorgeroest, wordt het grafmonument gelicht en de bovenplaat van de tombe verwijderd. Ook verwijdert men tijdelijk het medaillon van de rode achterwand om het te kunnen herstellen. Bij het medaillon door een roestend anker een scheur ontstaan. De restauratie kost naar verwachting enkele honderdduizenden euro’s.●

NIEMAND DENKT AAN GROENLAND

HARTEWENS VERVULD

Van de hand van John Griesemer verscheen eind vorig jaar het boek ‘Niemand denkt aan Groenland’. De auteur neemt de lezer mee naar de beginjaren vijftig, toen de Amerikanen zware verliezen leden bij gevechten in Korea. Destijds zwaar verminkt geraakte soldaten, onder wie man X, werden als vermist opgegeven en verstopt. Korporaal Rudy Spruance ontdekt, een kleine tien jaar later, welk vreselijke geheim de ‘Vleugel’ weet te verbergen in het Amerikaanse ziekenhuis in Qangattarsa, het hart van een militaire buitenpost in Groenland. Spruance bouwt uiteindelijk een band op met man X Een bizar verhaal vervat in een roman die er om vraagt uitgelezen te worden. De bijna 350 pagina’s tellende paperback, uit het Engels ver-

taald door Marianne Gossije, is een uitgave van De Geus BV. ISBN: 9044505262. Prijs: N 12,50,- (M.v.R)●

‘t HARDE - De ernstig zieke Nick zag eind vorig jaar een grote wens in vervulling gaan. De vijtienjarige had zo graag militair willen zijn, maar door cystic fibrosis, beter bekend als taaislijmziekte, is dat uitgesloten. Behalve toen er ineens militaire voertuigen voor zijn huis stonden om hem mee te nemen naar een militaire oefening. De mannen van 103 Grondgebonden Verkenningseskadron (GGV) van 103 ISTAR Bataljon bezorgden Nick daarmee de dag (en nacht) van zijn leven. Het contact tussen het krijgsbedrijf en Nick kwam tot stand door ‘Doe een Wens’. Deze stichting laat dromen van ernstig zieke kinderen tussen drie en achttien jaar uitkomen. Het verzoek om aan de wens van Nick invulling te geven werd opgepakt door de korporaals 1 Schellekens en Tittse van 103 GGV. Zij creëerden een heel programma voor Nick waarin hij werd opgewerkt naar militaire inzet. De jongen moest

zich eerst fysiek opwerken. Op de hindernisbaan en in de klimtoren werd hij tot het verleggen van grenzen uitgedaagd. Aansluitend onderging Nick onder leiding van beide korporaals een militaire training waarbij de tiener kennis maakte met de diverse wapens. Ook werd hem duidelijk hoe de mannen van 103 een huis zuiveren van de vijand. Alle lessen zijn ’s avonds in praktijk gebracht tijdens een actie waarbij mensen dienden te worden ontzet. ’s Ochtends tijdens een buitengewoon appel voor de troepen van 103 GGV werd Nick uitgebreid in het zonnetje gezet. Hij ontving onder meer twee certificaten met de bijbehorende onderscheidingen. Korporaal Schellekens speldde hem een speciale medaille op. En Nick kon alleen maar ontzettend genieten. Hij maakte iets mee waarvan hij slechts kon dromen. En soms komen dromen toch (een beetje) uit...●

Tien jaar Defensiebrede dienstverlening


Defensie vierde in 2006 het tienjarig bestaan van zijn ‘paarse’ dienstverleningsorganisatie. In die tien jaar is het oorspronkelijke Defensie Interservice Commando (DICO) omgevormd tot het huidige, bijna 9000 mensen sterke Commando DienstenCentra (CDC). Het CDC is als volwaardig krijgsmachtdeel niet meer weg te denken als leverancier van producten en diensten op velerlei terreinen. De ontwikkelingen binnen het CDC gaan in hoog tempo door. In een serie artikelen besteedt de Defensiekrant aandacht aan elk van de acht bedrijfsgroepen binnen het CDC. Deze keer is het de beurt aan de bedrijfsgroep Vastgoed.●

Mr. Jan Fledderus: “We kennen alle soorten vastgoed: kantoren, legeringen, kazernes, vliegvelden, oefenterreinen, zeehavens, keukens en sportgebouwen. Ook realiseren we nieuwbouw, doen onderhoud van gebouwen en terreinen.”

BEDRIJFSGROEP VASTGOED:

Veilige en gebruiksklare gebouwen en terreinen AMSTERDAM - Iedereen binnen Defensie heeft bewust en onbewust te maken met het werk van de bedrijfsgroep Vastgoed van het Commando DienstenCentra. De Dienst Vastgoed Defensie (DVD) beheert alle gebouwen en terreinen, maar realiseert ook nieuwbouw en beheert vanaf 1 januari 2007 een deel van de beveiligingstechniek. De bedrijfsgroep is per 1 januari uitgebreid met de beveiliging van vastgoed in de Haagse regio. “Vastgoed is heel leuk”, stelt directeur mr. Jan Fledderus enthousiast. “Het is tastbaar, omvat een heel breed scala aan gebouwen en terreinen en iedereen heeft ermee te maken.” De bedrijfsgroep zorgt dat het defensiepersoneel overal onder dak is. Zowel tijdens de opleiding, training en op oefenterreinen als op uitzending in de operationele commandocentra. “Kortom, wij zorgen dat al het de-

fensievastgoed keurig op orde is.” De bedrijfsgroep Vastgoed is sinds 1999 een agentschap en is daarmee één van de oudere binnen de Rijksoverheid. Het beheert in totaal 7,7 miljoen vierkante meter gebouwoppervlakte. “We kennen alle soorten vastgoed: kantoren, legeringen, kazernes, vliegvelden, oefenterreinen, zeehavens, keukens en sportgebouwen. We regelen daarvoor alle

soorten vergunningen: zoals milieu- en gebruiksvergunningen. Ook realiseren we nieuwbouw, doen het onderhoud van gebouwen en terreinen en verhelpen storingen”, oppert de directeur. Vastgoed associeert de gemiddelde Nederlander niet direct met natuur. Toch maakt ook het beheer van de defensieterreinen onderdeel uit van de dienstverlening. Fledderus: “We hebben dertigduizend hectare terrein in beheer en daarmee is de DVD één van de grotere terreinbeheerders in Nederland.” Een aansprekend voorbeeld is het nieuwe oefenterrein De Haar, dat tegen het TT-circuit van Assen aanligt. De bedrijfsgroep was de afgelopen twintig jaar bezig met de realisatie daarvan. Dat heeft alles te maken met veel betrokken partijen - waaronder provincie en

gemeenten - en wijzigingen in het geldende bestemmingsplan. NIEUWBOUW

De bedrijfsgroep Vastgoed geniet waarschijnlijk de meeste bekendheid in relatie tot nieuwbouwprojecten. “Nieuwbouw springt vanzelfsprekend het meest in het oog. Zoals de verplaatsing en aanstaande nieuwbouw van het Instituut Defensie Leergangen. Of de verhuizing van Vliegbasis Soesterberg naar Vliegbasis Gilze-Rijen, waar we nieuwe hangars, legeringen, een squadronsgebouw en sportgebouwen realiseren.” Een andere verandering die in 2006 plaatsvond, is dat de frontoffice is ingericht naar de Commandant der Strijdkrachten en niet meer naar de Operationele Commando’s. De CDS fungeert als

BEVERSLUISPRIJS 2006 VOOR MRC AARDENBURG DOORN - Het Militair Revalidatie Centrum Aardenburg (mrc) heeft de Beversluisprijs gewonnen. Commandant luitenant-kolonel Jos van ’t Root nam het bronzen beeld in ontvangst uit handen van J. Mulder, voorzitter Stichting msf (voorheen het Marine Sanatorium Fonds). “Een grote verrassing en een enorme blijk van waardering voor het personeel”, jubelde Van ’t

Root. Het MRC is in beeld gekomen ‘wegens het zich op bijzondere wijze verdienstelijk maken voor het personeel van het Ministerie van Defensie waar het gaat om de ondersteuning en motivatie om het genezingsproces van patiënten bij hun revalidatie zo optimaal mogelijk te laten verlopen’. De Beversluisprijs werd op 12 oktober 1993 ingesteld ter gele-

genheid van het 75-jarig bestaan van de Stichting MSF, en is vernoemd naar oprichter P.D. Beversluis. De Stichting MSF reikt deze prijs in principe om de twee jaar uit aan individuen of organisaties die door hun inzet ‘een bijzondere bijdrage hebben geleverd (of nog leveren) aan de bevordering van het werken leefklimaat van het Defensiepersoneel, of anderszins een daadwerkelijke bijdrage hebben geleverd (of nog leveren) aan het zich welbevinden van dat personeel’. Volgens Mulder hebben commandant en personeelsleden van het MRC ruim voldaan aan dit toekenningscriterium. “Zij leveren een bijdrage aan het positieve zelfbeeld van de patiënt.” Mulder roemt de intensieve samenwerking op zeer veel niveaus bij langdurige klachten om de patiënt te motiveren en zo het genezingsproces positief te beïnvloeden. “Daarmee vervult het MRC een bijzondere rol in het opnieuw inzetbaar maken van de patiënt.”

Overste Van ’t Root is heel blij met de prijs die bestaat uit een bronzen beeld van P.D. Beversluis, een oorkonde en een cheque. “Het is een enorme blijk van waardering voor ons werk van zowel de revalidanten als de mensen die hier langskomen. Vorig jaar kregen wij die waardering al van de experts van de Visitatiecommissie van Revalidatie Nederland. Zij kwalificeerden ons als beste revalidatiecentrum in Nederland met het cijfer 7.9. En nu krijgen we ook deze waardering. Blijkbaar zijn we goed bezig en ik vind dat we zo moeten doorgaan en dit hoge niveau moeten handhaven.” Van ’t Root wist al iets van de naderende prijsuitreiking, maar het personeel niet: dat was naar de kantine gelokt met de mededeling dat daar de officiële première zou plaatsvinden van de film ’Zestig jaar MRC’. Tot hun grote verrassing kregen ze niet alleen de film te zien, maar ook de uitreiking van de Beversluisprijs. Bijdrage: Maartje Caspers●

opdrachtgever voor investeringen. Zodra een gebruiker nieuwbouw betrekt, zorgt Vastgoed dat het gebouw goed wordt beheerd. Dat vergt veel aandacht voor planning van het klein en groot onderhoud. Variërend van schilderwerk aan de buitenkant, tot keuring van alle installaties, zoals gas, water, elektriciteit en airconditioning. VIERKANTE METERPRIJS

Sinds 1 januari 2006 heeft de bedrijfsgroep Vastgoed meer verantwoordelijkheid in het vastgoedonderhoud, wat daarvoor deels zelf door de Operationele Commando’s werd gecoördineerd. Inmiddels betalen de Operationele Commando’s een prijs per vierkante meter voor het beheer, oftewel voor het instandhoudingprogramma. Daartoe behoort alles

dat nodig is om een gebouw te laten functioneren: van lopende kranen tot vergunningen. Fledderus: ‘We rekenen een vaste prijs per vierkante meter gebouw of bijvoorbeeld oefenterrein. Die wordt elk jaar vastgesteld door de secretaris-generaal en is gebaseerd op een gemiddeld kwaliteitsniveau Om het vakgebied Vastgoed verder te professionaliseren vindt horizontale samenwerking plaats met andere vastgoeddiensten van het Rijk, die min of meer hetzelfde beroep uitoefenen. Zij beheren ook gebouwen, natuur en wegen. Het gaat om organisaties als Rijkswaterstaat, Dienst Landelijk Gebied, de Rijksgebouwendienst, Domeinen, maar ook om grote woningbouworganisaties en een paar ziekenhuizen.●


HUMVEE WAARDIGE OPVOLGER VAN JEEP

WERKPAARDEN ZONDER WEERGA

Links: Feestelijke intocht van de Canadezen in Amsterdam. De jeep is nog steeds gezichtsbepalend voor de geallieerde legers van WO II. Foto: Wiebren Tabak

SOUTH BEND - Als één voertuig de belichaming vormt van het Amerikaanse leger tijdens de Tweede Wereldoorlog, dan is het wel de Jeep. Dit wonderlijke karretje verbeeldde als geen ander het jeugdige elan van de Verenigde Staten, dat als een frisse douche neerdaalde op de volkeren van het oorlogsmoede en in puin geschoten Europa. In de Humvee heeft het een waardige opvolger gevonden. Niet alleen typeert dit voertuig het moderne Amerikaanse leger, het is net zo populair als eertijds de Jeep. Het Pentagon plaatste recentelijk zelfs een nieuwe bestelling ter waarde van 1,1 miljard dollar. TEKST: WIEBREN TABAK

De kiem voor de Jeep werd gelegd in februari 1940 tijdens een ontmoeting tussen Charles Payne van de firma Bantam en een vertegenwoordiger van het Quartermaster Corps (Intendance) van het Amerikaanse leger. Op 7 juli resulteerde dat in stafeisen, die neerkwamen op een viercilinder 11⁄4 ton truck die in ruig terrein kon opereren. 135 autofabrikanten werden aangezocht om een offerte in te dienen voor de bouw van zeventig voertuigen. Het kleine Bantam slaagde er als enige in de deadline van 23 september 1940 te halen. In november kwamen Willys-Overland en Ford met hun ontwerpen. Van die drie prototypes viel na een uitgebreide testfase in juli 1941 de

Een Humvee rijdt door brandende olievelden tijdens een konvooi naar Al Jawala. Foto: Samuel Bendet, U.S. Air Force

Multi-Purpose Wheeled Vehicle). (Om het ingewikkeld te maken, begon AM General in 1992 ook nog aan de productie van een civiele variant, Hummer genoemd.) Als andere overeenkomst geldt het feit dat hij een even veelzijdig werkpaard is. AM General begon het voorbereidende werk aan de M998 serie in 1979. Twee jaar later ontving het bedrijf een contract van het leger voor een prototype, wat in maart 1983 uitmondde in een contract ter waarde van 1,2 miljard dollar voor de bouw van 55.000 HMMWV’s in vijftien verschillende configuraties. Op 2 januari 1985 rolde de eerste van de lopende band in South Bend, Indiana. Inmiddels zijn er al zo’n 200.000 van gebouwd, het gros voor de Amerikaanse strijdkrachten, maar de Humvee is ook naar meer dan vijftig bevriende naties geëxporteerd. De eerste keer dat hij een prominente rol speelde, was in operatie Just Cause, de interventie in Panama van december 1989. Bij Desert Storm in 1991, het offensief om de bezettende Iraakse macht uit Koeweit te verdrijven, werden er zelfs 20.000 stuks ingezet. Sindsdien valt het HMMWV niet meer weg te branden. In Irak, maar ook in Afghanistan, is het gezichtsbepalend voor het VS leger. Wel zijn er gaandeweg de nodige modificaties doorgevoerd. Zo is de Humvee roestbestendig gemaakt, zijn de meeste componenten opgewaardeerd en werd overgestapt op een grotere 6,5 liter dieselmotor. Ook is een zwaardere versie gebouwd die Rechts: Een soldaat van de Amerikaanse Nationale Garde houdt een oogje in het zeil, terwijl Afghaanse politieagenten een onderzoek instellen naar een wegversperring. Foto: Dexter. D. U.S. Army

keus op het model van Willys, dankzij de lagere prijs. Dat bedrijf moest de productie echter delen met Ford, waaraan de Jeep zijn naam dankt. Die komt van de aanduiding GP (Djie Pie). Vaak wordt gedacht dat dit voor General Purpose staat. Dat is echter onjuist. Bij Ford diende de G van Government om het verschil met privé-auto’s aan te geven en wees de P op een wielbasis van 80 inch. NIET WEG TE BRANDEN

Net als bij zijn illustere voorganger vloeit de naam van de Humvee voort uit de verbastering van een combinatie van letters, namelijk HMMWV (High Mobility

Amerikaanse militairen vergaren inlichtingen nabij de Iraaks-Syrische grens. Foto: Russell Lee Klika, U.S. Army

meer lading aankan, het Expanded Capacity Vehicle. BEPANTSERING

De voornaamste verandering, voor wat de directe belangen van de gebruikers aangaat, betreft ongetwijfeld de bepantsering. Hoewel bewapend, was de Humvee nooit voorbestemd om rechtstreeks aan de strijd deel te nemen. Maar in Afghanistan en Irak, waar geen afgebakende frontlinies bestaan, raakt het voertuig geregeld in gevechten verzeild. Menige Humvee werd al uitgeschakeld door RPG’s of bermbommen, met groot verlies aan mensenlevens. Als antwoord hierop begonnen de Amerikanen met het aanbrengen van zogeheten add-on armor. Het resultaat: de uparmored M114, die $ 150.000 kost tegen $ 62.000 voor een standaard Humvee. Meer dan een verdubbeling van de prijs. Bovendien slijt hij door dat extra gewicht sneller. Dat hebben de Amerikanen er echter graag voor over, want het spaart duidelijk mensenlevens. Toch zit daar ook een schaduwkant aan. Zeventig procent van de doden die op de weg in de Humvee vielen, werd niet veroorzaakt door vijandelijke aanvallen, maar doordat het voertuig omrolde. En de extra bepantsering maakt de M114 hier vatbaarder voor dan zijn lichtere soortgenoten. Na een kosten-batenanalyse nemen de Amerikanen dat risico, afgewogen tegen de gevaren van beschietingen en explosies, evenwel graag voor lief. En al wordt al naarstig nagedacht over een opvolger, de nieuwe order vormt het bewijs dat de Humvee nog wel even blijft.●

DEN HAAG - 2007 lijkt voor ‘sportief’ Defensie een belangrijk veranderingsjaar te worden. Wat het Bureau Internationale Militaire Sport (BIMS) betreft, vinden de Nederlandse kampioenschappen voor de laatste keer in de gangbare opzet plaats. Komende zomer staat een proef met een nieuwe aanpak gepland. De sportkoepel wil ook af van de schotten tussen de sportorganisaties van de krijgsmachtdelen, zegt het hoofd ervan, luitenant-kolonel Hans Goedings. Die instanties moeten ‘paarser’ gaan denken, vindt hij.

TEKST: JACK OOSTHOEK

Een geslaagd wereldkampioenschap wielrennen. Het vrouwenvoetbalelftal dat zijn wereldtitel behield. Gouden plakken voor achthonderd meterloper Bram Som en taekwondoka Dennis Bekkers. Vier verdwenen Sri Lankanen. De militaire sportorganisatie had in 2006 geen klagen over een gebrek aan enerverende gebeurtenissen. De komende twaalf maanden lijkt het er nauwelijks rustiger op te worden met de wereldspelen in India en een reorganisatie van de militaire kampioenschappen in eigen land. Terugblikkend op het afgelopen jaar, roemt Goedings de prestaties van het vrouwenvoetbalelftal. Dat kroonde zich opnieuw tot wereldkampioen, al prolongeerde het daarmee de titel niet. Dat kwam doordat de gouden plak werd binnengehaald op een alternatief toernooi, dat ons land te elfder ure regelde omdat Frankrijk de organisatie niet bleek te kunnen bolwerken. De hoogstandjes van het taekwondoteam mochten er ook wezen, vindt Goedings. Dat stond bij elk nationaal en internationaal toernooi op het erepodium. Als het om individuele sporters gaat, verdienen wat de luchtmachtoverste betreft Dennis Bekkers en Bram Som een pluim, omdat beiden op hun discipline de Europese titel pakten. Als succesvolste happening mag in de ogen van Goedings het kampioenschap Survival de boeken in. Deze specifiek militaire sport groeide met liefst duizend deelnemers uit tot het grootste defensiesportevenement van ons land. PINNEN

Nachtpatrouille van Humvees in het Zafaraniya district van Oost Bagdad. Foto: Keith DeVinney, U.S. Navy

Het klapstuk van het jaar was echter het militair wereldkampioenschap wielrennen, vindt het


DEKAATJES

Links: De vier aanwinsten van de Defensie Topsportselectie. V.l.n.r. Rea Lenders, Marjolein de Jong, Bryan van Dijk en Ferry Greevink.

heten de gratis advertenties in de Defensiekrant. De tekst van een Dekaatje mag niet langer zijn dan veertig woorden en kan alleen schriftelijk of per e-mail worden ingediend. Plaatsing geschiedt zo spoedig mogelijk. De redactie is niet verantwoordelijk voor de inhoud, noch voor de gevolgen van de plaatsing. Op de envelop of in de e-mail graag ‘Dekaatje’ vermelden. Dekaatjes kunnen worden ingestuurd naar de Defensiekrant, postbus 20701, 2500 ES Den Haag of defensiekrant@ mindef.nl, onder vermelding van naam, adres, woonplaats eventueel telefoonnummer, onderdeel en registratienummer.

Rechts: Volgens de nieuwe coördinator van de DTS, luitenantkolonel der mariniers Chris Kipp, bestaat er binnen en buiten de defensieorganisatie een solide draagvlak voor de DTS.

WONINGEN

NATIONALE KAMPIOENSCHAPPEN LIJKEN LANGSTE TIJD TE HEBBEN GEHAD

SPORTORGANISATIE MOET ‘PAARSER’ GAAN DENKEN hoofd BIMS. Om Defensie meer bekendheid te geven in de burgermaatschappij, zat het WK ingebakken in het in Brabant wereldberoemde wielerspektakel de Acht van Chaam. Goedings: “De formule van het ons ‘inkopen’ bij een burgersportwedstrijd, werkte goed. Er hing weliswaar een prijskaartje aan, maar met een WK op een voor het publiek grotendeels afgesloten defensieterrein, hadden we onszelf tekort gedaan. We willen grote militaire sportevenementen vaker laten samenvallen met civiele.” Volgens Goedings is dit min of meer in lijn met het convenant dat Defensie enkele jaren geleden afsloot met het NOC*NSF. Als onderdeel daarvan ondersteunt ‘het leger’ drie grote civiele sportgebeurtenissen per jaar. Volgens Goedings groeit de belangstelling voor deze aanpak als gras in het voorjaar. “Als het publiek bij een evenement een militair uniform ziet, reageert het vaak in de trend van: ‘oh, dan zal wel goed geregeld zijn’. Maar soms trappen we op de rem, bijvoorbeeld wanneer bij het NOC*NSF aangesloten sportbonden ons overvragen. Een kleine club als het Bureau Internationale Militaire Sport moet op de centen letten.” Ergeren deed Goedings zich in 2006 eveneens, zoals aan het gebrek aan een ‘uniforme manier’ van werken tussen de sportcommissies van de krijgsmachtdelen. “De goede sporters, de mannen ‘op de plaat’, moeten de kans krijgen om aan alle kampioenschappen mee te doen. Dat gebeurt nog steeds onvoldoende doordat de wedstrijden kennelijk onvoldoende bekendheid genieten, terwijl we ze toch aankondigingen op websites en via posters en flyers. Een andere oorzaak zijn vanzelfsprekend de vele uit-

zendingen en niet te vergeten de afwijkende visie tussen de sportorganisaties van de krijgsmachtdelen. Die regelen nog steeds interne competities, terwijl sport toch een algemene defensieaangelegenheid is. Hoe dan ook, het gezamenlijk denken daarover en de communicatie kan beter. We moeten de handen vaker ineenslaan en synergie bereiken. Dat bespaart bovendien kosten. De sportorganisaties wekken echter de indruk een tikje bang te zijn om de huidige structuur los te laten ten gunste van één geheel. Het zal met koudwatervrees te maken hebben en met angst voor een verlies van arbeidsplaatsen. Die mogelijkheid bestaat inderdaad. Maar ook de sportsector moet bijdragen aan de efficiëntieoperatie. Dat bewijst wel de reductie van twintig luchtmachtfuncties die boven de markt hangt.” Om het ‘paarse’ gedachtegoed (verder) te stimuleren, wil het BIMS de militaire kampioenschappen op nieuwe leest schoeien. Daaraan wil het bureau in de toekomst geen selectieteams van de krijgsmachtdelen meer laten meedoen, zoals tot nu toe, maar equipes van bijvoorbeeld de Defensie Materieelorganisatie, de Bestuursstaf, het Commando Dienstencentra en de vier operationele commando’s. “Daar werkt immers personeel van alle ‘takken’”, stelt Goedings. Wat hem betreft, wordt het nieuwe model in 2008 ingevoerd. Tijdens het Klein Terrein Voetbaltoernooi in juni wil hij ermee experimenteren. “De leiding van Defensie zal zich uiteindelijk over het plan moeten uitspreken. Hoewel wij ons altijd pro actief opstellen, blijft het BIMS een ‘uitvoerder’.” BUIKPIJN

Het zwaartepunt dit jaar ligt echter bij de wereldspelen, waar-

voor de voorbereidingen komende maand beginnen. Goedings houdt er rekening mee, dat zich in India problemen met de hygiëne kunnen voordoen, met alle daaruit ‘voortvloeiende’ perikelen van dien. Hij wil dan ook bij de hockeybond KNHB advies inwinnen over te nemen maatregelen. De nationale ploeg zit immers boordevol ervaring met toernooien in Azië. Was 2006 een succesvol sportjaar, 2007 mag geen buikpijn opleveren. Aan de wereldspelen nemen ook leden van de Defensie Topsportselectie (DTS) deel. Met ingang van komende maand bestaat die door de komst van judoka Guillaume Elmont uit zeventien koppen. In december gingen vier anderen Elmont voor. Het waren hordeloopster kapitein Marjolein de Jong, judoka eerste luitenant Bryan van Dijk, taekwondoka eerste luitenant Ferry Greevink (allen landmacht) en trampolinespringster sergeant Rea Lenders (luchtmacht). De afgestudeerd psychologe De Jong is aan de slag gegaan bij de Sectie Individuele Hulpverlening; Van Dijk als controller bij het Opleidingsen Trainingscommando van de Landmacht. Greevink verdient zijn brood als marketingexpert bij de afdeling Werving van 11 Luchtmobiele Brigade. Lenders beproeft haar geluk als administratieve kracht bij de militair geneeskundige dienst in Den Haag. En dat terwijl de meesten tot voor kort geen enkele affiniteit met Defensie vertoonden, wat in het geval van De Jong niks met aversie te maken had, vertelt ze. “Het is gewoon nooit in me opgekomen daar te gaan werken.” Na een gesprek met het hoofd van de Sectie Individuele Hulpverlening, de intussen vertrokken kolonel Wil Martens, zag De Jong het wel zitten. Het werk als psychologe bij de SIH bevalt haar uitstekend. “Ik maak deel uit van

een prima team dat mijn enthousiasme soms moet afremmen. Jammer dat ik slechts twee en een halve dag per week werk. Het militaire deel spreekt me ook aan. Ik vind het stoer om in gevechtspak over de hindernisbaan te rauzen. Aan de andere kant voelt het niet alsof ik in een militair stuk optreed, omdat ik in burgerkleding werk. Ik zie er geen probleem in om mijn contract van zes jaar vol te maken.” Ferry Greevink, afgestudeerd in de commerciële economie, voelt zich eveneens als een vis in het water bij Defensie. “Het geeft een goed gevoel om topsport te bedrijven en je tegelijkertijd maatschappelijk te ontwikkelen.” Zo ervaart Rea Lenders het ook. Totdat ze een verbintenis met Defensie aanging, pompte de deelneemster aan de Olympische Zomerspelen in Athene haar dagen vol met trainen en sporten. Aan werken deed ze niet, wat tot afstomping dreigde te leiden. Om dat voor te zijn, koos ze voor de DTS. “Voor mij als individuele sporter zal het beslist een leerzame ervaring worden om in een team te functioneren.” ONGELIJK

Tegenover de entree van de vier nieuwe DTS’ers, staat de afmars van judoka Dennis Meijer en hoogspringer Wilbert Pennings. De eerste heeft Defensie adieu gezegd en leidt nu in de burgermaatschappij een bureau in sportmarketing. Pennings daarentegen hangt het uniform volgende maand tegen wil en dank aan de wilgen. Staatssecretaris Cees Van der Knaap, vurig pleitbezorger van de DTS, wilde de atleet in beginsel houden. “Volgens Defensie ligt de prestatielat voor de Olympische Zomerspelen van 2008 in Peking voor Wilbert te hoog, een opvatting waar hij het mee oneens is. Op basis van fair deal zijn we uit elkaar gegaan.

Hopelijk krijg ik ongelijk”, aldus de demissionaire bewindsman Ook de jarenlange DTS-coördinator, luitenant-kolonel Kees Meijll, heeft de DTS vaarwel gezegd, in zijn geval vanwege functioneel leeftijdsontslag. Na een sollicitatie heeft luitenant-kolonel der mariniers Chris Kipp het roer overgenomen. Van der Knaap zwaaide Meijll bij zijn afscheid van de DTS lof toe. “Waarom gaan militairen zo vroeg met pensioen”, grapte hij. Serieus: “Je hebt de DTS goed in het gelid gehouden en haar uitgebreid zonder concessies te doen aan de kwaliteit ervan. Je laat de selectie beter achter.” Meijll hoorde de prijzende woorden glimlachend aan. Inwendig echter voelde hij weemoed. Hij had de wapenrok liever aangehouden, bij voorkeur tot en met de Olympische Zomerspelen van 2008 in Peking. “Dat ik de leiding halverwege moet overdragen, voelt een beetje zuur.” Correct als altijd, belichtte de intussen bij de Nederlandse boksbond werkzame Meijll de keerzijde van de medaille. Door de afschaffing van het systeem van nadienen, kon hij een verlenging van zijn contract met de landmacht wel schudden, wist hij vooraf. “Ik kan er begrip voor opbrengen dat de leiding van Defensie zich aan de regels houdt.” CRUCIAAL

Aan Kipp nu de taak om de topsporters op sleeptouw te nemen. Het gros van de selectie staat aan de vooravond van een cruciale periode, waarin kwalificatie voor de Zomerspelen in Peking moet worden afgedwongen. Één ding staat volgens Kipp als een paal boven water: de DTS kan zowel binnen als buiten Defensie op een stevig draagvlak rekenen. “De selectie heeft een plek op de Nederlandse sportkaart verworven.”●

Te koop: Apeldoorn West, Van Goghstraat 38, royale tussenwoning. Nabij KWIII-kazerne (KMAR), winkels, bos, uitvalswegen A1/A50. Fraai gelegen, geïsoleerd, ruim uitgebouwd, grote tuin. Div. defensiecompl. op ± 15 min. rijden. Mogelijkheid huur/aankoop 2 garageboxen. Vr.pr. N 289.000,- k.k. of.: 06 - 204 756 91 of zie www.funda.nl Te koop: Arnhem, Lisdoddelaan 4-4, modern, goed onderhouden appartement, ideaal voor starters. 3-kmrs, 2 balkons, badkmr ’06, laminaatvloer, dubb. beglazing, kunststof kozijnen. 20 min fietsen van Schaarsbergen. Inf.: 06 - 483 760 83. Te koop: Breda, Burg. Sutoriusstraat 2-11, woonwijk Princenhage. Luxe afgewerkt 3kmrapp. op 2e verd. v.v. lift, isolatie, balkons, HR CV combiketel en eigen garage/ berging (electr. bedienb. stalen garagedeur) met mogh. zoldering. Woonopp. 120 m2, bjr ’94. Inh. 325 m3. Vr.pr N 274.500,- k.k. Inf. makelaar: 076 - 531 333 13. Te koop: Eindhoven, studioapp. 35 m2, b.jr 2005, moderne badkmr m. douche en toilet, aparte cv/wasruimte met cv-combik. (Nefit Smartline HR). Ruime woonkmr met lichte laminaat vloer, Frans balkon, veel lichtinval en hoogslaper (twijfelaar). Open keuken, gaskookplateau en bergkasten. Loopafst.v. centrum, NS-station, scholen, winkels. Vr.pr. N 121.000 k.k. info. 040 213 01 13. Te koop: ’t Harde, Munnikenweg 57, ruime hoekwoning met 4 slpkmrs, stenen garage en schuur. Inh. 350 m3, opp. 285 m2. Nabij kazerne’s en winkels. Beschutte tuin. Keuken en cv in ’02 vervangen. Veluwe begint aan voordeur. Vr.pr. N 237.500,- k.k. Dir. opl. mog. Inf.: 06 - 162 547 15. Te koop: De Rips (NB), Patrijsstraat 23, ruime vrijstaande woning op 650 m2 grond. Nabij Luchtmachtbasis De Peel en Vlb Volkel. Ind.: woonkmr, keuken, grote garage, 3 slpkmrs. Grote tuin. Zie www.funda.nl of www.duterloo.nl Te koop: Zwolle, Schellerweg 31-1, ruime grotendeels gerenoveerde vrijstaande woning, grote garage, ruim perceel 364 m2, Ind.: woonkmr, moderne keuken, zonnige tuin met privacy, overdekt terras, 3 slpkmrs, badkmr. Opl. i.o. Foto’s beschikbaar. Vr.pr. N 334.900,- k.k. Inl.: 06 - 534 098 32. Te koop: Assen, Steendijk 167, goed onderhouden 2/1 kapwoning tegen nabij centrum. Voorzien van en voldoet aan hedendaagse luxe. Vr.pr. N 189.000,- k.k. Inf.: 0592 - 85 19 39 of zie www.funda.nl Te koop: Kampen, Floris V straat 20, eengezinswoning. Ind.: woonkmr, open keuken. 1e verd.: badkmr, douche , 2e toilet, 3 slpkmrs. Zolder mogh. slpkmr. Achtertuin 12. Z.O., schuur, achteruitgang. Vr.pr. N 197.500,- k.k. Inf.: makelaar 038 - 337 10 00 of zie www.rookgarantiemakelaars.nl Te huur: Bavel/Breda, Schoutenlaan 64, riant 2/1 kapwoning. Rustig gelegen, nabij uitvalswegen. Inh.: 503 m3. Garage, tuin, internet, flatscreen tv, L-vorm. woonkmr 3.65/6.70 x 8.90m, mod. keuken, 5 slpkmrs, badkmr. Huurpr. N 1.850,- p.m. excl. Reacties: 016 - 143 04 12 of 06 - 539 786 00. Te Huur: Uden, app. voor max. 2 pers. met 1 slaapkmr, leuke moderne keuken, badkmr en toilet. Op 5 min lopen van centrum. Info: 06 - 505 650 27 Nicola Wolvers.●


HERZIENE UITGAVE ‘PLEIN IN WOORD EN BEELD’ DEN HAAG - In de populairwetenschappelijke reeks van het Nederlands Instituut voor Militaire Historie (NIMH), verscheen vrijdag 15 december, in samenwerking met uitgeverij Boon, de tweede, volledig herziene uitgave van van het boekje ‘Plein 4. De geschiedenis van een logement en een departement’. Het is geschreven door Ben Schoenmaker, Paul Peucker en Alan Lemmers. In 1746 nam de stad Rotterdam voor haar afgevaardigden in de Haagse bestuurscolleges aan het Plein in ’s Gravenhage een fraai logement in gebruik. In dit statige gebouw, dat nog altijd de klassieke sfeer van een achttiende-eeuwse patriciërswoning

ademt, werd in 1820 het Departement van Oorlog gehuisvest. Het huidige ministerie van Defensie

De oorlog als propaganda DEN HAAG - Terwijl de Amerikaanse troepen volop strijden in Irak en Afghanistan, komt regisseur Clint Eastwood met twee films over een oorlog van heel wat langer geleden. Beide gaan over de inname van het Japanse eiland Iwo Jima door het Amerikaanse leger. Over enkele maanden gaat Letters from Iwo Jima in première. Deze rolprent laat de verovering vanuit het Japanse oogpunt zien. Flag of our fathers, die nu in de bioscopen draait, vertelt het verhaal achter de beroemde foto die Joe Rosenthal van zes Amerikaanse mariniers maakte terwijl zij de vlag op de uitgebluste vulkaan Mount Suribachi hijsen. De film is gebaseerd op het boek van James Bradley, die de memoires van zijn vader John Bradley, een van de vlaggenplanters optekende. Korte tijd na het maken van deze foto sneuvelden drie van de zes betrokken militairen. De drie overlevenden werden door het thuisfront als helden ontvangen. Overal moesten ze opdraven, van fondsenwervingfeestjes tot grote footballwedstrijden. Het volk wilde deze helden nu eenmaal in levende lijve aanschouwen. Dat levert tenenkrommende scènes op, waaronder handen schudden met allerlei nietszeggende hotemetoten en als dieptepunt het naspelen van de foto op een plastic berg in een groot stadion. En dit terwijl de bewuste opname eigenlijk de tweede vlag toont die werd gehesen. De eerste moest plaatsmaken omdat hij te klein was om over het hele eiland te kunnen zien en een hoge regeringsfunctionaris eiste hem ook al heel snel op als souvenir. De PR-machine van het Amerikaanse leger draaide op volle toeren en zette de drie helden als pionnen in. Een van de mariniers kreeg hier steeds meer moeite mee. Bovendien werd hij door zijn Indiaanse afkomst gediscrimineerd.

vestigde filmmakers als John Huston en Orson Welles. Het is geen heldhaftige film. Eerder een waarin heroïek met cynisme, teleurstelling en verdriet wordt gecombineerd. Rauw toont Eastwood de verschrikkingen op het slagveld, vol met gruwelijke maar realistische beelden. De mooiste scène is echter wanneer een groepje soldaten na een heftige dag met bloedige gevechten uitgeput op het strand ligt. Ze zien de zee en duiken erin. Als blije kinderen spelen ze met elkaar in het water. Met de sterke tekst: ‘We creëren onze eigen helden, omdat we ze nodig hebben’, besluit de film. En zo is het. Tekst: Frans Limbertie● ‘Flag of our fathers’, oorlogsdrama, regie: Clint Eastwood, met: Ryan Phillippe, Adam Beach, Jesse Bradford. nu in de bioscopen

bewoont nog steeds deze historische plek. Deze honkvastheid is uniek: terwijl andere ministeries in de loop der jaren meer dan eens zijn verhuisd, is Plein 4 al meer dan 185 jaar - met een onderbreking tijdens de Tweede Wereldoorlog - de zetel van Oorlog en later Defensie. Het ministerie kon op dezelfde plaats blijven, omdat er ter plekke steeds ruimte is geweest voor de noodzakelijke uitbreidingen. Het oorspronkelijke Plein 4 maakt nu nog maar een klein deel uit van het Plein-Kalvermarktcomplex, maar is nog wel het kloppend hart van het ministerie. Hier bevinden zich de stijlvolle ontvangst- en vergaderruimtes en de werkkamers van onder anderen de minister en de staatssecretaris. Het boek Plein 4 schetst de bouw en fasegewijze verbouw van dit gehele complex, het beschrijft de bewoners en gebruikers van toen en nu en het plaatst het logement en latere departement in de context van de Haagse geschiedenis. De kleurrijke tweede uitgave, tien jaar na het verschijnen van de eerste druk in 1996, is op basis van recent onderzoek herzien en tevens uitgebreid met de ontwikkelingen in de laatste jaren, terwijl er nieuw illustratiemateriaal aan is toegevoegd. Vooral de interieurfoto’s geven een goed beeld van hoe het monumentale gebouw aan het Plein er van binnen uitziet. ‘Plein 4. De geschiedenis van een logement en een departement’ is geschreven door Ben Schoenmaker, Paul Peucker en Alan Lemmers en wordt uitgegeven door uitgeverij Boom in Amsterdam. Het werk telt 204 pagina’s, is rijk geïllustreerd en kost 19,50 euro. ISBN: 90 85064 20 1.●

Afscheid hoofdredacteur Bert van Elk DEN HAAG - Eind december heeft hoofdredacteur Bert van Elk zijn lier aan de wilgen gehangen. Na een 17-jarige carrière bij Defensie vond hij de tijd aangebroken om zijn vleugels elders uit te slaan. In juni 1989 maakte Van Elk voor het eerst zijn opwachting bij de redactie. In de daaropvolgende jaren doorliep hij elke functie die er op journalistiek gebied bij de Directie Voorlichting & Communicatie van het ministerie van Defensie te vinden is. Van verslaggever bij de Defensiekrant schoof hij door naar de positie van chef-redacteur van het maandblad voor het burgerpersoneel NOTA. Toen dat werd opgeheven, runde hij enige tijd het

departementale periodiek Omslag, om vervolgens Alle Hens onder zijn hoede te nemen, waarna hij zijn termijn bij de maandbladen beëindigde als chef-redacteur van de Vliegende Hollander. De oude liefde trok en zo belandde hij weer bij de Defensiekrant, ditmaal als eindredacteur. Uiteindelijk mocht hij medio 2003 zelf de touwtjes helemaal in handen nemen. En nu is ook aan die periode een eind gekomen. In de gemeente Haarlemmermeer begint Bert van Elk aan een nieuwe uitdaging. Wat blijft, is de herinnering aan een uiterst aimabele persoon, die zich bij zijn collega’s zeer geliefd mocht weten. Foto: Hennie Keeris●

De Defensiekrant is een wekelijkse uitgave van de directie Voorlichting & Communicatie van het Ministerie van Defensie bestemd voor het gehele Defensiepersoneel. Eindredacteur a.i.: Wiebren Tabak (070 - 318 66 77) Redactie: Evert Brouwer (070 - 318 83 30) Jack Oosthoek (070 - 318 83 41) Monique van Rijen-Bos (070 - 318 83 74) André Twigt (070 - 318 83 36) Foto’s: Hennie Keeris (staffotograaf), AVDD e.a Redactiesecretariaat en administratie: Marianne Beck Telefoon: (070) 318 83 26, via het militaire net: 501, tst. 88326 Fax (070) 318 74 32 Defensiesite: www.mindef.nl

Defensie Evenementenkalender

E-mail: [email protected]

De verkorte versie van de Defensie Evenementenkalender vermeldt voor de komende tijd de volgende evenementen:

Bezoekadres: Kalvermarkt 38, 2511 CB Den Haag

7 januari: ‘Romeinen in het Legermuseum’, Delft 11 januari: ‘Beatles in concert’ door het orkest van de Koninklijke Luchtmacht, Amersfoort 12 januari: ‘Beatles in concert’ door het orkest van de Koninklijke Luchtmacht, Gorinchem 13 januari: ‘Beatles in concert’ door het orkest van de Koninklijke Luchtmacht, Zeist 14 januari: ‘Romeinen in het Legermuseum”; Delft 19 januari: ‘Beatles in concert’ door het orkest van de Koninklijke Luchtmacht, Bussum 21 januari: ‘Beatles in concert’ door het orkest van de Koninklijke Luchtmacht; Den Haag

Postadres: Postbus 20701, 2500 ES Den Haag, MPC 58B

Voor meer informatie surf naar www.defensie.nl en klik via ‘Actueel’ op de link Evenementen. Voor veel medewerkers van Defensie ook bereikbaar via intranet.●

NIEUWSBEELD

De inhoud van de artikelen in de Defensiekrant hoeft niet noodzakelijkerwijs de mening van de minister van Defensie of de krijgsmachtleiding weer te geven. Ingezonden brieven dienen betrekking te hebben op eerder in de Defensiekrant geplaatste artikelen. Zij geven uitsluitend de mening van de inzender weer en kunnen door de redactie worden bekort. Overname van artikelen of delen daarvan is alleen toegestaan met toestemming van de redactie. Aan rechtspositionele informatie kan geen recht worden ontleend. Deze informatie wordt in algemene bewoordingen en met terzijde lating van details weergegeven. Voor volledige informatie wordt verwezen naar de officiële stukken. Oplage: 45.000 Abonnementen: Per jaar N 13,61. Voor het buitenland N 15,88. Opgave schriftelijk bij administratie Defensiekrant (zie boven), in het geval van een dienstabonnement. Particuliere abonnees kunnen zich opgeven bij: Abonnementenland, postbus 20, 1910 AA Uitgeest, tel. 0251-31 39 39, waarna een acceptgirokaart wordt toegezonden. Adreswijziging: Het verdient aanbeveling adreswijzigingen vroegtijdig en uitsluitend schriftelijk op te geven; het kost enkele weken voor het nieuwe adres in het verzendbestand is opgenomen. Layout: Theo Olsthoorn (UnitedGraphics, postbus 659, 2700 AR Zoetermeer)

FLASHBACKSTRUCTUUR

Eastwood werkt met een flashbackstructuur waarin de verschillende verhaallijnen door elkaar lopen. Soms raak je daarvan een beetje in de war, maar uiteindelijk komen ze allemaal wel mooi samen. De filmveteraan heeft met Flag of our fathers een integere film afgeleverd en nestelt zich definitief als regisseur tussen ge-

Colofon

Druk: HoonteTijl, Zwolle ISSN: 0167-0808

De bemanning van deze RHIB kreeg onlangs tijdens een Flag Officer Sea Training voor de Engelse zuidkust korte tijd gezelschap van een bruinvis. De kleine dolfijnachtige scheen zich prima te vermaken met de snel varende rubberboot, die vanaf Hr.Ms. Zuiderkruis ten behoeve van een boarding-oefening was uitgezet. Foto: Ruud Mol-AVDD●

DEH RAWOD - Nederland is met het bewerkstelligen

Recommend Documents