Definitief ontwerp voor het park Glaskloksingel
Harnaschpolder Delft
November 2013
Het park is op te vatten als een interactie tussen deze ingrediënten die allemaal gelijkwaardig zijn en te samen het object maken. De sculptuur loopt van hoog naar laag en wordt op één plek op maaiveldhoogte doorsneden waardoor een coupure ontstaat. De sculptuur brengt differentiatie aan in de verschillende lagen. De oever die steeds flauwer wordt en daardoor over de hele lengte steeds verandert van aanblik en vegetatie. De padenstructuur die het hoogteverschil voelbaar maakt doordat een talud overbrugd moet worden of een steile helling dat een aantal traptreden noodzakelijk maakt om te kunnen stijgen of dalen. De boombeplanting is samengesteld uit diverse soorten, van goed doorlatende tot niet te natte gronden tot aan vochtminnende soorten. Ten oosten van de hoogtelijn staan, op een enkele uitzondering na, de meer natuurlijke en inheemse boomsoorten als els, wilg en populier terwijl aan de westkant wat meer exoten te vinden zijn. De hoogtelijn vormt ook de scheiding tussen gazon en ‘ruigte’. Deze ruigte bestaat in het drogere, zuidelijke deel uit hooi- en weiland en langs de waterkant en in het noordelijke deel uit natte ruigte en hooiland. Met de verschillende lagen over elkaar heen wordt een groot, helder gebaar gemaakt met een landschappelijke schaal dat zich verhoudt tot de watergang en de wijk er omheen.
concept Interactie tussen vier gelijkwaardige ingrediënten die samen het object, het park, maken.
Vier ingrediënten • dijklichaam – hoogteverschil • oever • padenstructuur • beplanting
Het park is opgebouwd uit een strak gevormd grond/dijklichaam. Het grondlichaam bestaat uit een langgerekt hellend vlak dat vanaf het “0-punt” een soort draaibeweging maakt.
Het park begint in het zuidelijk deel twee meter boven maaiveld om over de hele lengte langzaam, in een strakke, rechte lijn af te dalen naar 80 cm beneden maaiveld. Met de draaibeweging moet je je voorstellen dat het vlak dat in het zuidelijk deel oploopt richting de hoogtelijn, vanaf het 0-punt gaat dalen. Het zuidelijk deel van het park heeft dus een soort dakprofiel dat steeds flauwer wordt om vanaf het “0-punt” over te gaan in een neerwaartse lijn richting de watergang
.
dijklichaam + 2.00 meter boven maaiveld + 3.30 meter boven waterspiegel
- 0.80 meter onder maaiveld + 0.50 meter boven waterspiegel
aflopend
hoog
laag
0 - punt
De helling van de oever gaat geleidelijk van steil naar flauw. Door de grote differentiatie in de hoogte en de helling over de gehele lengte ontstaan veel verschillende gradiënten. Deze gradiënten bieden mogelijkheden voor een grote diversiteit aan planten en dieren, van droog tot nat.
In het parkdeel boven de Kristalweg wordt een gebied met vochtige tot natte omstandigheden ontwikkeld. Het voetpad door dit deel, dat op een laag dijkje ligt, verdeelt het gebied in twee uiteenlopende onderdelen. Beide zijn heel vochtig tot moerasachtig waarbij het oostelijk deel onderdeel is van het oppervlakte water terwijl het westelijk deel enkel gevoed wordt door regenwater zodat zich hier een heel andere vegetatie gaat ontwikkelen.
oever harde oever steil
oever 1 : 1.5
steeds flauwer wordend talud
zachte oever grillige overs moeras
oever 1 : 40
De padenstructuur ligt als een netwerk over het park en laat je de hoogteverschillen beleven zowel in de breedte- als de lengterichting. Het hoogteverschil is soms voelbaar in de benen als het talud overbrugd moet worden. Soms is helling te steil waardoor een aantal traptreden noodzakelijk maakt om te kunnen stijgen of dalen. Om het hoogteverschil ook een keer op een andere manier te ervaren wordt er een pad op maaiveldhoogte door het dijklichaam aangelegd, als een dijkcoupure. Hierdoor “verdwijn” je op een gegeven moment tussen de wanden van de sculptuur. Door deze coupure wordt de steiger ook voor minder validen en kinderwagens goed bereikbaar. De paden worden uitgevoerd in halfverharding met een roodbruine kleur. Het voetpad in het vochtige gebied ten noorden van de Kristalweg, ligt op een laag dijkje om in ieder geval toch droge voeten te houden. Dit voetpad krijgt een spannende aftakking in de vorm van een knuppelpad dat door het moeras slingert. Het halfverharde pad vervolgt zijn weg rond de waterplas maar er is ook nog een boeiend pad dat met bruggetjes de eilandjes met elkaar en het vaste land verbindt. Verspreid over het park liggen verschillende steigers die vaak net even door de oevervegetatie prikken waardoor een vrij zicht op het water mogelijk is.
padenstructuur trappen
verdiept pad (dijkcoupure)
steiger
halfverharding
knuppelpad
beplanting
Tilia cordata ‘Rancho’
Wilde Kers; Prunus avium Italiaanse populier; Populus nigra ‘Italica’ Es; Fraxinus angustifolia ‘Raywood’ Pluimiep; Ulmus glabra ‘Exoniensis’ Diverse wilgensoorten en Zwarte Els Diverse heesters; o.a. Salix caprea, en Clethra alnifolia
maaibeheer De hoogtelijn vormt de scheidslijn voor het maaibeheer. In het oostelijk deel, langs de waterkant, kunnen de verschillende vegetaties zich goed ontwikkelen. Hier wordt 1 keer per jaar gemaaid. Het westelijk deel, voor de huizen, wordt 12 keer per jaar gemaaid. Zo ontstaat een mooi contrast in hoogte en uiterlijk van de vegetatie; een strak gemaaid gazon waar je goed een balletje kunt trappen tegenover een meer opgaande, bermachtige ruigte met verschillende bloemen en grassen.
natuurdoeltypen Natte natuur (natuurvriendelijke oevers)
Droge natuur (hooi en weiland)
Droge natuur (gazon en boom groepen)
Natte natuur (hooiland, veen)
Natte natuur (water) Droge natuur (hooi en weiland)
Natte natuur (natuurvriendelijke oevers)
Natte natuur (moerasbos)
Natuurdoelsoorten zijn de meest kritische soorten uit het natuurdoeltype. Dat betekent dat zij hoge eisen stellen aan de bodemgesteldheid en/of de waterkwaliteit. Afhankelijk van het natuurdoeltype zal het een aantal tot tientallen jaren duren voor deze kritische soorten gaan verschijnen. Tot die tijd zullen de minder kritische soorten de bermen en oevers bevolken wat zeker geen minder mooi beeld zal geven.
natuurdoelsoorten Natte natuur (natuurvriendelijke oevers)
Droge natuur (hooi en weiland)
Droge natuur (gazon en boom groepen)
Natte natuur (hooiland, veen)
Natte natuur (water) Droge natuur (hooi en weiland)
Natte natuur (natuurvriendelijke oevers)
Natte natuur (moerasbos)
Het park is één groot speelterrein. De hellingen geven verschillende speelaanleidingen … om zelf vanaf te rollen of om precies zo hard of zacht tegen de bal te schoppen dat ie net niet over het randje gaat … Omdat het park al zoveel mogelijkheden en aanleidingen biedt om te spelen, worden er geen speeltoestellen als een schommel of een glijbaan geplaatst. Deze voorzieningen krijgen een plek in de woonbuurten. Grote stenen of boomstammen vervangen de toestellen omdat je hier ook goed op kunt klimmen of vanaf kan glijden en dat beter in de uitstraling van het park past. Wel wordt er een trapveld aangelegd. Deze moet vlak liggen en wordt in het talud opgenomen. Het hoogteverschil kan goed opgelost worden door brede zittreden aan te brengen waar anderen kunnen toekijken of lekker kunnen zitten kletsen. Het meer natuurlijke deel van het park is een gebied vol met elementen; spannende paadjes die tussen het moeras en de beplanting door kronkelen, een touwbrug en een vlot waarmee je jezelf naar de overkant moet trekken zijn wat voorbeelden. Of je droge voeten houdt, is maar de vraag ….?
spelen trapveld met kunstgras en zittreden pontje
ontwerp
deelontwerpen
deelontwerpen Steiger (VVE) Trap
Schakelkast in grasstenen Pad, halfverharding (bruin – rood) Beplanting, laag
deelontwerpen Pad
Lichtpunt Coupure
deelontwerpen
Doorlopende waterpartij
deelontwerpen
Speelbrug
Frontmuur
doorsnedes A
C
E E
C
A
doorsnedes G
I
I
G
doorsnedes
