Deel 3: Lectoratenoverzicht Domein Bouw & Ruimte

Deel 3: Lectoratenoverzicht Domein Bouw & Ruimte

Inhoudsopgave Naam instantie

Naam lectoraat

Avans Hogeschool

Innovatie Bouwproces en Techniek

3

Christelijke Hogeschool Windesheim

Area Development

5

Haagse Hogeschool

Energie en de Gebouwde Omgeving Kennistransfer in Productinnovatie Ondernemen en Innoveren

8 11 14

Hanzehogeschool Groningen

Mariene Wetlands Studies Ruimtelijke Transformaties

16 19

Hogeschool Rotterdam

Gebiedsontwikkeling en Transitieman. Stad en Water Infratecture Stedelijke Vernieuwing Innovatief Bouwproces en Duurzaamheid

22 25 29 33 36

Hogeschool Utrecht

Nieuwe Cultuur in de bouwketen Regie Stedelijke Vernieuwing Vernieuwend Vastgoedbeheer

39 42 45

Hogeschool van Amsterdam

Meervoudig Intensief Ruimtegebruik Water in en om de stad

48 55

Hogeschool van Arnhem & Nijmegen

Zorggericht Bouwen

58

Hogeschool Zeeland

Ondernemen en Innoveren

60

Hogeschool Zuyd

Gebouwde omgeving en Regionale Ontw. 62 Innovatie Bouwproces en Techniek 64 Nieuwe Energie 67

NHL Hogeschool

Water Services Management

69

NHTV Breda

Transport and Logistics Logistiek en Duurzaamheid

71 74

Saxion Hogescholen

Brandveiligheid in de bouw Duurzame Energievoorzieningen Vernieuwend Ondernemen in de bouw Duurzame Ontwikkeling van de Leefomg. Integrale Gebiedsontwikkeling en Recht Regionale Economische Ontwikkeling Risicobeheersing Government

77 81 83 86 89 92 96 99

Deel 3: Lectoratenoverzicht Bouw & Ruimte 2010 – 2011 Versie 2.4

Pagina

Pagina 2 van 102

1 Algemene informatie lectoraat Titel lectoraat

Innovatie Bouwproces en Techniek

Naam van de lector

Ir. Emile Quanjel

Naam van de penvoerende school

Avans Hogeschool

Plek in de organisatiestructuur van de hogeschool

Behorend bij de academie voor Bouw en Infra en met drie andere lectora-

Namen van de in de kenniskring participerende scholen

Avans Hogeschool

Publieke initiatiefnemers

Avans Hogeschool

Private initiatiefnemers

CBP en Haegens Groep, PSI Bouw, Kraan Bouwcomputing

Aantal jaren dat het lectoraat actief is

Start per 1/08/2008

Kennisdomein

Bouwtechniek, bouwindustrie, civiele techniek, technische bedrijfskunde,

ten van Avans Hogeschool verenigd in het Expertisecentrum Duurzame Innovatie (EDI).

bouwmanagement, duurzaamheid.

Kort omschrijving van het werkplan

Opstart lectoraat; Samenstelling kenniskring; Aanvang toegepast onderzoek; Prominente rol in project ‘De Wijk van Morgen’, samenwerking met HS Utrecht, HS Zuyd en Saxion, publicaties.

Onderzoeksthema’s

Ketenintegratie, Integraal projectmanagement, Interdisciplinair bouwprocesmanagement, industrialisatie en rationalisatie, duurzame techniek

Publicaties

N.v.t.

Overige relevante informatie

www.hszuyd.nl/gebouwdeomgeving www.dewijkvanmorgen.nl www.lectoraatibt.nl


Pagina 3 van 102

2 Samenwerking Netwerk / afstemSamenwerking met lectoraten: Gebouwde Omgeving en Regionale Ontming met andere wikkeling, Nieuwe Energie, Life Science, Technologie in de zorg, onderonderzoeksprojecten zoeksprojecten EOS, InterREG, RAAK, COST ESF. Samenwerking met andere hbo instellingen en universiteiten Samenwerking met andere lectoraten

Samenwerking met opleidingen

-

HS Zuyd;

-

HS Utrecht.

Intern (binnen de eigen instelling): -

Expertisecentrum Duurzame Innovatie;

-

Lectoraat Duurzame Bedrijfsvoering;

-

Lectoraat Duurzame Energie;

-

Lectoraat Finance and Sustainability.

-

AMBM;

-

AII;

-

AIB;

-

ATGM;

-

Enz.


Pagina 4 van 102


Area Development

Naam van de lector

Dr.ir. WW (Willem) Buunk


Christelijke Hogeschool Windesheim


Het lectoraat valt onder het Kenniscentrum Technologie van Windesheim. Dit kenniscentrum kent vier programmalijnen, namelijk Materialen (m.n. Kunststoftechnologie), Hi-tech Systems ( ICT in de Zorg), Gebiedsontwikkeling en Bouwinnovatie Het lectoraat is nauw verbonden met de School of Built Environment & Transport, in het bijzonder met de opleidingen Bouwkunde, Verkeerskunde, Civiele Techniek en de post-hbo opleiding Stedenbouwkundige Techniek en Ruimtelijke Planning.


N.v.t.


Kamer van Koophandel Oost-Nederland Provincie Overijssel


Geen


1,5 jaar

Kennisdomein

Het Lectoraat Area Development omvat een vijfjarig programma van praktijkgericht onderzoek naar gebiedsontwikkeling. Het onderzoek richt zich op concrete vragen uit de praktijk van gebiedsontwikkeling op plekken in het netwerk van steden en dorpen van Zwolle, Kampen en Flevoland en het stedelijke netwerk van Twente; rond knooppunten in het infrastructuurnetwerk en de bedrijventerreinen en kennisinstellingen; in de ontwikkeling van landschap en natuur en gebiedsontwikkeling op de overgangen van stad en land in de Vechtdal en de IJsseldelta.


Het onderzoeksprogramma laat zich leiden door de volgende uitgangspunten: -

Onvermijdelijke samenwerking: overheden, belanghebbenden, private partijen, bewoners en maatschappelijke organisaties zijn op elkaar aangewezen op hun eigen wensen, belangen en doelen zo-


Pagina 5 van 102

als die in een gebied samenkomen te bereiken. Gezamenlijke probleemdefinitie van de ruimtelijke opgave dwingt tot een scherp zicht op het achterliggende vraagstuk en lokale ge-

biedsurgenties; Gebiedsontwikkeling is brandpunt van strijd om ruimte: er is een wezenlijke keuze over inrichting, beheer en gebruik van ruimte nodig. Het toepassen van bestaande beleidskaders en ruimtelijke plannen voldoet niet. Er vindt telkens een nieuwe waarden afwe-

-

ging plaats. Schakelen tussen netwerk en plek: de maatschappelijke ontwikkelingen en vraagstukken die in een gebied aan de orde zijn hebben onvermijdelijk relaties met ontwikkelingen en trends elders.

-

Plek en netwerk moeten met elkaar in verband gebracht worden. Uitvoeringsgericht: papier is geduldig, nieuwe visies of beleidskaders lossen de het maatschappelijk vraagstuk en de gebiedsopgaven niet op. Overheden richten zich naar deze nieuwe uitvoeringspraktijk. De schop moet de grond in. Samenwerking moet dus ook tot een uitvoeringsarrangement leiden.

Onderzoeksthema’s

Onderzoekslijn 1: landschap van waarde(n)

-

In deze onderzoekslijn staat de vraag centraal hoe de dominante waarden die voortkomen uit de belangrijkste professionele domeinen voor de praktijk van gebiedsontwikkeling en uit de vier grote politieke families worden gehanteerd in wezenlijke keuzes over in-

richting, beheer en gebruik van ruimte. Onderzoekslijn 2: gebiedsontwikkeling in regionale netwerken -

In deze onderzoekslijn staat de vraag centraal hoe de dominante waarden die voortkomen uit verkeerskundige en ruimtelijkeconomische domeinen in de praktijk van gebiedsontwikkeling worden gehanteerd in wisselwerking met andere maatschappelijke en politieke waarden in wezenlijke keuzes over inrichting, beheer en gebruik van ruimte.

Publicaties

Zie www.windesheim.nl/lectoraatareadevelopment -

‘Spontane orde of een nieuw Jeruzalem’, lectorale rede Willem Buunk (21 juni 2010);

-

‘Op zoek naar een eigentijdse vorm van ruimtelijke ordening’, opinieartikel van lector Willem Buunk in dagblad Cobouw (20 november 2010);

-

‘Politieke hervorming van de ruimtelijke ordening’, artikel van Willem Buunk in tijdschrift Stedenbouw en Ruimtelijke Ordening (maart 2011).


www.windesheim.nl/lectoraatareadevelopment


Pagina 6 van 102

2 Samenwerking Netwerk / afstemCoördinator Platformbijeenkomst lectoraten gebiedsontwikkeling, ruimming met andere te&duurzaamheid noord- en oost Nederland. onderzoeksprojecten Samenwerking met andere hbo instellingen en universiteiten

Via het platform lectoraten gebiedsontwikkeling, ruimte & duurzaamheid

Samenwerking met andere lectoraten

Intern (binnen de eigen instelling):

Noord- en Oost Nederland.

-

Lectoraat De Gezonde Stad (Dr. J.J.M. (Joop) ten Dam);

-

Lectoraat Supply Management (Dr. J.L.F. (Geoffrey) Hagelaar).

Extern (buiten de eigen instelling): samenwerking d.m.v. platform -

Lectoraat Ruimtelijke Transformaties, Hanzehogeschool Groningen (Andries van den Berg, Jos Bosman en Ton van der Maarel);

-

Lectoraat Gebiedsontwikkeling en Recht, Saxion Hogescholen (John van den Hof);

-

Lectoraat Duurzame Ontwikkeling van de Leefomgeving, Saxion Hogescholen (Theo de Bruijn);

-

Lectoraat Vastgoed, Hanzehogeschool Groningen (Frank van Genne).


-

Minor Watermanagement (Civiele Techniek);

-

Minor Projectontwikkeling (Bouwkunde);

-

Post HBO opleiding Stedebouwkundige Techniek en Ruimtelijke Planning.


Pagina 7 van 102


Energie en de Gebouwde Omgeving

Naam van de lector

Dr. L. (Laure). C.M. Itard


De Haagse Hogeschool


Afdeling Lectoraten en Onderzoek

Namen van de in de kenniskring participerende scholen Publieke initiatiefnemers Private initiatiefnemers





1 jaar en 4 maanden

Kennisdomein

Energie, Installatietechniek, thermodynamica, thermische simulaties


Het lectoraat Energie en de Gebouwde Omgeving verspreidt en ontwikkelt kennis op het gebied van het verduurzamen van de energieketen in de gebouwde omgeving. Het lectoraat richt zich specifiek op systeemmodellering en systeemsimulatie van complexe energie- en binnenklimaatinstallaties (installaties voor verwarming, koeling, ventilatie en elektriciteit), met als doel de installatiebranche en gebouwgebruikers te ondersteunen bij het ontwikkelen van betere, gezondere en duurzamere systemen.

Onderzoeksthema’s

Publicaties

-

Modelleren en simuleren van energie- en binnenklimaatinstallaties

-

Gebouwbeheersystemen (optimalisatie gebruik door beheerder)

-

Kennisoverdracht in de installatiebranche

-

Itard L., ‘ No-nonsense energieontwerp: Tussen creativiteit en degelijkheid’, Intreerede, februari 2011, ISBN 978-90-815460-6-5,


Pagina 8 van 102

dehaagsehogeschool -

Taal A., 2010, ‘An educational environment for the design of sustainable climate control installations through simulation’, proceedings Erscp-Emsu conference, Delft, 25-29 oct. 2010

-

Itard L. vd Bogaard M., Hasselaar E., 2010, “Teaching environmental sustainability in higher education:, proceedings Erscp-Emsu conference, Delft, 25-29 oct. 2010

-

Itard L., , 2010 “How sustainable are energy savings in buildings?”, proceedings Erscp-Emsu conference, Delft, 25-29 oct. 2010

-

Guerra Santin O., Itard L., Visscher H., “Effect of the Dutch Energy Performance Regulation on energy savings in dwellings”, proceedings Erscp-Emsu conference, Delft, 25-29 oct. 2010

-

Guerra Santin O., Itard L., 2010, “Verwarmingsenergie: hoe groot is de invloed van de bewoner”, TVVL Magazine, April 2010, pp.1418

-

De Wit-Blok M., 2010,“Een brug slaan…”, Elektropraktijk, Mei 2010, pp.20-23, (Interview L. Itard)

-

von Bannisseht Q. , 2010, “Extra energie besparen met betere afstelling installaties”, Vakblad voor de Bloemisterij, Mei 2010, p.6 (Interview L. Itard)


www.dehaagsehogeschool.nl/lectoraten

2 Samenwerking Netwerk / afstemVoornamelijk binnen universiteit (lector is ook verbonden aan TU Delft), ming met andere kennisinstellingen (zie hieronder) en installatiebranche (Uneto-vni, TVVL, onderzoeksprojecten ISSO, SBR etc…)

Samenwerking met andere hbo instellingen en universiteiten


-


-

TU Delft

-

TNO

-

TU Eindhoven

-

Wageningen UR


Kennistransfer in productinnovatie (Rianne Valkenburg)

-

Ondernemen en innoveren (Saskia Harkema)

-

(Grootstedelijke ontwikkeling (Vincent Smit))

Extern (buiten de eigen instelling): -

Sigrid Bollwerk (Hogeschool Rotterdam)

-

Regelmatige afspraken binnen SIA


Pagina 9 van 102


-

Werktuigbouwkunde

-

Elektro

-

Climate & Environment

-

(Bouwkunde)


Pagina 10 van 102


Kennistransfer in Productinnovatie

Naam van de lector

Rianne Valkenburg

Naam van de penvoerende school Plek in de organisatiestructuur van de hogeschool Namen van de in de kenniskring participerende scholen


Publieke initiatiefnemers Private initiatiefnemers

Centrum voor lectoraten en onderzoek

-

Academie voor technologie, innovatie en samenleving

-

Academie voor ICT en media

-

Academie voor marketing and commerce

-

Academie voor management en human resources

NVT

NVT


2

Kennisdomein Kort omschrijving van het werkplan

Samenwerken in innovatie, sociale innovatie, design thinking, In het werkplan staat “Het nieuwe innoveren” (samenwerken bij innovatie) centraal. Dit is onder te verdelen in: -

Design gedreven aanpak (skills, attitude and behaviour)

-

Mens-technologie-relatie

-

Het verbeelden van de toekomst

-

Flexibele MKB Innovatie netwerken (kennisdelen, samenwerking, consortia van organisaties)

-

Duurzame business modellen (herdefinitie van waarde, value models, business models)

Onderzoeksthema’s

Design driven networked innovation, including: future telling, business model design, networked innovation, meaningful innovation

Publicaties

2010: -

Bergema, K., Valkenburg, R., Kleinsmann, M. and De Bont, C. (2010) Exploring networked innovation; Results of an exploration and the setup of an empirical study. Published in Proceedings: The Second Nordic Conference on Service Design and Service Innovation (ServDes), December 2010.

-

Bergema, K., Kleinsmann, M., Valkenburg, R., and De Bont, C.


Pagina 11 van 102

(2010) Exploring collaborative design in networked innovation projects. Submitted and in review process for the International Conference on Engineering Design (ICED) Kopenhagen, augustus 2011. -

Den Ouden, E., Valkenburg, R. (2010), Value models in social open innovation. Published in Proceedings International Society of

-

Professional Innovation Management (ISPIM) June 2010, Bilbao. Eg, P and Rooden, M.J. (2010). A Future Case 2020. Game proto-

-

type. Eg, P. (2010). A Future Case, een tijdreis door je eigen toekomst.

-

Stageverslag HHS Kleinsmann, M. Buijs J.A. and Valkenburg R. (2010) Understanding the complexity of knowledge integration in collaborative new product development teams: A case study. Journal of Engineering

-

and Technology Management 7(1-2): 20-32. Maurer, C., Valkenburg, R., Kleinsmann, M., Bergema, K. Challenges in Networked Innovation. Submitted and in review process for the International Conference on Engineering Design (ICED)

-

Kopenhagen, augustus 2011. Rooden, M.J., Eg, P. and Valkenburg A.C., Time Travel, a method for playful future-oriented user research. Submitted and in review

-

process for Nordes 2011. Rooden, M.J. Eg, P. and Valkenburg A.C., Project Future Food, a case study in arousing enthusiasm for user research. Submitted and in review process for the International Conference on Engi-

-

neering Design (ICED) Kopenhagen, augustus 2011. Sluijs J.M. and Valkenburg R., De uitdaging die toekomst hee(f)t, Een onderzoek naar de innovatiebehoefte van bedrijven. Geaccepteerd voor publicatie door Product, Het tijdschrift voor Productontwikkelaars.

-

Valkenburg, R. and Rooden, M.J. (2010). De toekomst dichtbij... Nederland door de ogen van jongeren. Bookchapter in: Meule, I. De Toekomst van Onderzoek (pp151-173). Uitgave van De Haagse Hogeschool.

-

Valkenburg, R (2010), Samen delen is vermenigvuldigen: Het Nieuwe Innoveren. Published by The Hague University. , ISBN 978-90-73077-31-7. Openbare les voor het aanvaarden van het

-

Lectoraat Kennistransfer in Productinnovatie, november 2009. Valkenburg, R (2010), The changing world of Industrial Design Engineering: A view from the perspective of the field of work. Visiedocument opleidingen IPO en IDE. De Haagse Hogeschool.


NVT


Pagina 12 van 102

2 Samenwerking Netwerk / afstemSamenwerking in o.a. 3 gesubsidieerde projecten: ming met andere onderzoeksprojecten Project ‘Climate Adaptive Glastuinbouw: Inverse Modelling’. Dit project is in 2010 goedgekeurd binnen EOS-LT (Energie Onderzoek Subsidie Lange Termijn) van het Ministerie van Economische Zaken. Project ‘a designerly approach to networked innovation’. Het Ministerie van Economische Zaken heeft in 2009 een subsidie toegekend in het kader van de Innovatieve Onderzoeksprojecten (IOP). In het project wordt samengewerkt met andere kennispartners: de Technische Universiteit Delft en de Erasmus Universiteit Rotterdam. Daarnaast participeren 9 internationaal opererende bedrijven (koplopers uit de NL industrie) in het project. In het project Grafimedia zullen in 2 jaar tijd 40 bedrijven in de grafimediabranche geholpen om inzicht te krijgen in de (on)zekere toekomst en ontwikkelingen in de branche en vervolgens met en voor hen nieuwe business modellen ontwikkeld. Dit project is gehoneerd met een RAAK-subsidie (totale projectgrootte 450 k€, toegekende subsidie 300 k€).

Samenwerking met andere hbo instellingen en universiteiten Samenwerking met andere lectoraten

-

TU Delft;

-

Erasmus Universiteit;

-

Hogeschool van Amsterdam.


Laure Itard;

-

Bert Mulder;

-

Saskia Harkema.

Extern (buiten de eigen instelling):


-

Inge Oskam, HvA;

-

Karin van Beurden, Saxion;

-

Remko van der Lught, HvU;

-

Diane Nijs, NHTV.

-

Alle technische opleidingen van de HHS;

-

Diverse management opleidingen: MER, CE;

-

Communicatie opleidingen.


Pagina 13 van 102


Ondernemen en Innoveren

Naam van de lector

Dr. Saskia J.M. Harkema MBA

Naam van de penvoerende school Plek in de organisatiestructuur van de hogeschool

De Haagse Hogeschool Het lectoraat Ondernemen & Innoveren is een hogeschool-breed lectoraat gericht op onderzoek en onderwijs ten behoeve van de ca. 44 opleidingen van De Haagse Hogeschool. Het lectoraat is ingebed in een overkoepelend Centrum voor Lectoraten en Onderzoek (CLO).


NVT


NVT


NVT


Sinds februari 2004

Kennisdomein

Het lectoraat richt zich op het brede terrein van ondernemen & innoveren in het MKB. Op basis van vraagsturing worden sectorale onderwijs- en onderzoeksprogramma’s ontwikkeld. Het lectoraat richt zich op innovatief ondernemerschap met een nadruk op de niet-technologische aspecten daarvan.


De missie van het lectoraat Ondernemen & Innoveren is om vanuit een gedeelde visie op onderzoek, onderwijs en ondernemen in een kenniscentrum, door onderzoek bij innoverende ondernemingen, nieuwe kennis te ontwikkelen over de invloed van externe en interne factoren (markt, leiderschap, cultuur, structuur) op de innovatiekracht van ondernemingen. De ontwikkeling en uitvoering van een aantal zogenoemde innovatieprogramma’s staan centraal naast algemene onderzoeks- en onderwijsactiviteiten op het terrein van ondernemen & innoveren.

Onderzoeksthema’s

In het kader van een SIA-RAAK regeling is een relevant programma ontwikkeld voor de Bouw en de installatiebranche samen met de opleiding Bouwkunde met als thema “Duurzaam innoveren in de bouw”. Het programma kent sub-thema’s: cradle-to-cradle, energiezuinig bouwen, maat-


Pagina 14 van 102

schappelijk verantwoord ondernemen en klantgericht en duurzaam bouwen. Dit onderzoeksthema vormt een combinatie van zogenaamde duurzaamheidthema’s en bedrijfskundige aspecten waaraan gewerkt wordt. Er ontstaat zo een matrix met de duurzaamheidthema’s langs de horizontale as, en de bedrijfskundige onderwerpen langs de verticale as. Er wordt onderzoek gedaan naar de rol van samenwerking, ontwikkeling van competenties van werknemers, organisatie van het bouwproces en interne organisatie op het realiseren van doelstellingen in relatie tot energiezuinig bouwen. Daarnaast wordt gezocht naar factoren die de relatie tussen deze aspecten en het realiseren van doelstellingen positief kunnen beïnvloeden.

Publicaties Overige relevante informatie

Volgen uit de diverse onderzoeksprogramma’s. NVT

2 Samenwerking Netwerk / afstemEen belangrijk programma is het vierjarige KITE120 traject ter stimulering ming met andere van innovatief vermogen, procesinnovatie, kenniscirculatie en onderneonderzoeksprojecten mendheid bij 120 bedrijven in een viertal clusters: Zakelijke Dienstverlening, ICT en Nieuwe Media, Juridisch cluster en Glastuinbouw. Andere programma’s richten zich op de maakindustrie (de metaal) en de bouw. De meeste van deze programma’s worden uitgevoerd in samenwerking met Syntens, Kamer van Koophandel en brancheverenigingen, zoals de Koninklijke Metaalunie, Uneto-VNI en Bouwend Nederland.



-

Wageningen UR

-

TU-Delft

-

Hogeschool InHolland Delft

-

Christelijk Agrarische Hogeschool Dronten

-

TNO


Energie en de Bebouwde Omgeving

-

Kennistransfer in Productinnovatie



-

Ondernemerschap en Samenleving – CAH Dronten

-

Vrijwel alle van de 44 opleidingen van De Haagse Hogeschool


Pagina 15 van 102


Mariene Wetlands Studies

Naam van de lector

Drs. J.M. (Hans) Revier


Stenden Hogeschool; Hanzehogeschool Groningen


Hanzehogeschool: kenniscentrum Gebiedsontwikkeling NoorderRuimte


Stenden Hogeschool: Department of Academic Affairs

Stenden Hogeschool, School for Tourism and Leisure Management. Binnen Stenden wordt samengewerkt met het European Tourism Futures Insitute. Hanzehogeschool Groningen, Academie voor Architectuur, Bouwkunde en Civiele Techniek. Binnen de Hanzehogeschool Groningen maakt het lectoraat deel uit van het Kenniscentrum Gebiedsontwikkeling ‘NoorderRuimte’.

Publieke initiatiefnemers Private initiatiefnemers

Waddenvereniging

Geen


4,5

Kennisdomein

Doel van het lectoraat is de kwaliteiten van het (internationale) waddengebied letterlijk beter te kennen en die kwaliteiten breed te zien waarmee ecologische, infrastructurele, technische, architectonische, sociale en culturele aspecten aanbod komen. Het lectoraat legt de nadruk op een duurzame toekomst voor één van de mooiste natuurgebieden in Europa en het laatste stuk ongerepte natuur in Nederland. Als wetland behoort het tot de elite van Europa. Het lectoraat richt zich op onderzoek naar de effecten van het gebruik van de Waddenregio door bevolking, toeristen en industrie en de verdere verdieping van de kennis over het gebied om duurzame oplossingen voor het menselijk gebruik van het natuurgebied te bevorderen en inzicht te krijgen in de impact van technische ingrepen op de omgeving. Het lectoraat kiest een integrale benadering van de Waddenzee als natuur, leef-, woon- en werkgebied en verwacht de discussies over havenuitbreiding, visserij, toerisme en woningbouw te verrijken met nieuwe inzichten.


Pagina 16 van 102


Het lectoraat brengt de al bestaande en te ontwikkelen kennis op het gebied van mariene wetlands samen en verdiept deze, verbindt kennisvragen vanuit de maatschappelijke discussies over wetlands met de specifieke werkvelden van de Noordelijke hogescholen en brengt afstemming tot stand tussen de onderwijs- en onderzoeksactiviteiten op dit gebied. Zo kan een brug geslagen worden tussen het over het algemeen zuiverwetenschappelijke onderzoek dat door de universiteiten en academische instellingen wordt uitgevoerd en de behoefte aan meer toegepast onderzoek die leeft bij verschillende belangengroeperingen in de NoordNederlandse samenleving. De belangrijkste thema’s op dit moment zijn: -

De duurzame ontwikkeling van het toerisme in relatie tot de aanwijzing van de internationale Waddenzee als werelderfgoed en de wens het toerisme aan de vastelandskust te stimuleren.

-

Klimaatbewuste kustverdediging en landinrichting. Multifunctionele en duurzame benadering van de kustverdediging in NoordNederland

Onderzoeksthema’s

Binnen het lectoraat komen de volgende thema’s aan de orde: leisure, sustainability & hospitality (duurzaam toerisme); civieltechnische ingrepen (baggeren, kustverdediging, havenontwikkeling); energie, duurzaamheid en milieu; trends in de ecologische ontwikkelingen; duurzame sociaaleconomische ontwikkelingen; logistiek en vervoer.

Publicaties

-

Revier, J.M., 2007. Wadden, wereld, wetlands. Rede uitgesproken door Hans Revier bij zijn installatie als lector Mariene Wetlands Studies. Uitg. CHN, Waddenvereniging, Hanzehogeschool, 16pp.;

-

Revier, J.M. & F.M.H. Petersen (2010). Putting the Wadden Sea on the List: Effects on tourism of the World Heritage nomination. T.b.v. International Conference on Tourism Development and Management: Tourism in a Changing World: Prospects and Chal-

-

lenges; J.E.M. Klostermann, H. Revier en E. van den Berg, 2009. “Je hebt nooit genoeg kennis. Onderzoek naar de kennisbehoefte in het Waddengebied. Leeuwarden, Waddenacademie (2009)


Hans Revier (1954) studeerde biologie in Amsterdam. Na een korte carrière in het wetenschappelijk onderzoek (systematiek van insecten) kwam hij in 1985 in dienst bij de Waddenvereniging als actiecoördinator. Binnen de Waddenvereniging vervulde hij tal van functies, de laatste jaren als directeur en directeur Externe Betrekkingen. Naast zijn werkzaamheden voor de Waddenvereniging was hij lid van de Waddenadviesraad, lid van het internationale Wadden Sea Forum en ruim tien jaar voorzitter van een internationale federatie van milieuorganisaties uit de Noordzeelanden. Naast het lectoraat is hij nog als hoofdredacteur van het WADDEN-magazine aan de Waddenvereniging verbonden.


Pagina 17 van 102

2 Samenwerking Netwerk / afstemHet lectoraat is ingesteld door de Stichting Lectoraat Mariene Wetlands ming met andere Studies, waarin Waddenvereniging, de Hanzehogeschool en de Stenden onderzoeksprojecten Hogeschool Leeuwarden vertegenwoordigd zijn.

Binnen het lectoraat staan kennisvragen uit het werkveld, i.c. de bij het waddengebied betrokken stakeholders centraal. Op de verschillende thema’s zal waar mogelijk nauw worden samengewerkt met instellingen uit bedrijfsleven (VNO/NCW-Noord, NOM, SBE, Groningen Seaports), belangenorganisaties (samenwerkende VVV’s, Recron, ANWB, LTO-Noord), terreinbeherende organisaties (Natuurmonumenten, SBB, de Landschappen) en diverse relevante internationaal opererende NGO’s (Waddenvereniging, Wetlands International, WWF, EUCC). Daarnaast zal het lectoraat zorg dragen voor een adequate kenniscirculatie met universiteiten (RUGroningen, LU-Wageningen) en academische instituten (NIOZ, IMARES, RIKZ).


-

Van Hall – Larenstein Leeuwarden (ecologie en menselijk medegebruik Waddenzee);

-

Noordelijke Hogeschool Leeuwarden (techniek);

-

Waddenacademie (kennisagenda waddengebied).


Lectoraat Ruimtelijke Transformaties (kustverediging);

-

Lectoraat Vastgoed (gebiedsontwikkeling);

-

Lectoraat Energiestransitie (energieopwekking waddengebied);

-

Lectoraat Tourism for Peace (toerismeonderzoek).


Lectoraat Marine Ecosystems (ecologie en menselijk medegebruik Wadddenzee);

-


-

Lectoraat Marine Policy (governance). Leisure & tourism management Stenden Hogeschool (studentenonderzoek duurzaam toerisme);

-

Civiele Techniek Hanzehogeschool (klimaatbewuste kustverdediging);

-

Academie voor Bouwkunst (ontwerpen voor de toeristisch recreatieve onstluiting waddenkust);

-

Kust en Zeemanagement van Hall (ecologie en menselijk medegebruik Waddenzee).


Pagina 18 van 102


Ruimtelijke Transformaties

Naam van de lector

Ir. J.A. (Andries) van den Berg


Hanzehogeschool Groningen Academie voor Architectuur, Bouwkunde en


Binnen de Hanzehogeschool zijn zes kenniscentra. Eén daarvan is het

Civiele Techniek

kenniscentrum Gebiedsontwikkeling en daar valt het lectoraat Ruimtelijke Transformaties onder, samen met de lectoraten Vastgoedbeter en Mariene Wetlands Studies.


Binnen de Hanzehogeschool Groningen wordt samengewerkt met het Insti-


Voorheen Stichting Academie van Bouwkunst Noord-Nederland, maar


Geen


4 jaar (ruim)

Kennisdomein

Het lectoraat Ruimtelijke Transformaties heeft tot doel kennis te genereren,

tuut voor Bedrijfskunde in de vorm van het Kenniscentrum Gebiedsontwikkeling NoorderRuimte’

deze stichting valt nu onder de Hanzehogeschool.

te bundelen en te verspreiden over de ruimtelijk relevante ontwikkelingen die zich met name in Noord-Nederland en vergelijkbare gebieden voordoen, alsmede over de bijbehorende programmatische, architectonische, bouwkundige en civieltechnische instrumenten en competenties. Het lectoraat en de bijbehorende kenniskring ambiëren een (inter)nationale positie en erkenning met daarin een specifieke rol voor de noordelijke regio. Het versterkt de kennisinfrastructuur en de concurrentiepositie van de Academie op onderwijsgebied en draagt bij aan de ontwikkeling van hoogwaardig opdrachtgeverschap en dito werkgelegenheid.


Het lectoraat Ruimtelijke Transformaties richt zich op de ruimtelijke opgaven, waarin de relatie tussen het object en de ruimtelijke, maatschappelijke context aan de orde is. Het is de ambitie van het lectoraat om beide kanten (opnieuw) in balans te brengen en zo vanuit de betrokken disciplines een wezenlijke bijdrage te leveren aan een kwalitatief hoogwaardige en toekomstvaste ruimtelijke inrichting van Noord Nederland. Het lectoraat heeft tot doel om kennis te genereren, te bundelen en te verspreiden ten aanzien


Pagina 19 van 102

van het doorgronden van de ruimtelijke dynamiek en de daarmee samenhangende opgaven. Hiertoe zal worden ingezet op het stimuleren van een groter bewustzijn van de nog onbenutte mogelijkheden die tal van ruimtelijke veranderingen bieden en het bevorderen van de daarvoor noodzakelijke innovatieve en integrale instelling bij de disciplines architectuur, bouwkunde en civiele techniek. Verder richt het lectoraat zich op de ontwikkeling van de noodzakelijke bouwkundige en civieltechnische competenties en repertoires die optimaal bijdrage aan de realisering van die ontwerpen. Deze doelen worden onder meer bereikt door het ontwikkelen van onderwijsinnovaties, het uitvoeren van ontwerpend en toegepast onderzoek, het geven van advies en bijscholingscursussen en het verspreiden van ontwikkelde en verzamelde kennis.

Onderzoeksthema’s

Binnen het lectoraat wordt gewerkt aan drie verschillende onderzoekslijnen. Dit zijn: 1. Architectuur & landschap 2. Hergebruik & reconstructie 3. Duurzaam bouwen De lector richt zich op theorievorming, toegepast onderzoek, onderwijsontwikkeling en kennisuitwisseling en doet dit interdisciplinair door een intensieve samenwerking met de twee andere lectoraten binnen het kenniscentrum.

Publicaties

-

Berg, J.A. van den, 2007. Je weet niet wat je ziet. Rede uitgesproken door Andries van den Berg bij zijn installatie als lector Ruimtelijke Transformaties

-

Broess, H. en Berg, J.A. van den, 2006. Scheuren bij de Reest: een ontwerpend onderzoek over de vraag hoe Noord-Nederland er uitziet als door de markt radicaal wordt ingespeeld op de vergroting van de kwaliteiten van het landschap;

-

In Hermans, E. en Roo, G. de. LILA en de planologie van de contramal: de ruimtelijk-economische ontwikkeling van NoordNederland krijgt een eigen kleur (pp 195 -204). Assen, In Boekvorm.


NVT

2 Samenwerking Netwerk / afstemming met andere onderzoeksprojecten

-

Er zijn relaties met verschillende onderzoeksinstituten, bedrijven en overheden, zoals TU Delft, Rijks Universiteit Groningen (RuG), architectenbureaus, provincies, waterschappen en gemeenten;

-

De meest intensieve samenwerking met een ander onderzoeksproject is dmv de participatie in het netwerkcentrum rondom krimp in de noordelijke regio’s. Hierin participeren de provincies Friesland,


Pagina 20 van 102

Groningen en Drenthe, de Rijks Universiteit Groningen en de Hanzehogeschool (incl. het kenniscentrum en dus de lectoraten). -

Tevens is er samenwerking met verschillende Duitse onderzoeksinstellingen en projecten (vooral gericht op de Waddenzee), omdat ze hier veel van elkaar kunnen leren doordat de weten regelgeving erg verschillend is. Ook worden gezamenlijk congressen georganiseerd.


-

Windesheim: met aanpalende lectoraten (en kenniscentra) met als doel om te kijken met welke vraagstukken men bezig is (voorkomen doublures en elkaar versterken). Tevens wordt gekeken op welke wijze opleidingen en studenten hierbij betrokken kunnen worden (interdisciplinair);


-

Saxion: idem

-

RUG:


Mariene Wetlands Studies: valt binnen hetzelfde kenniscentrum en vrijwel al het onderzoek dat de lectoraten doen gebeurt in samenwerking met de lectoraten (interdisciplinair), omdat de vraagstukken ook breder zijn;

-

Vastgoedbeter: idem

-

Binnenkort ook samenwerking met twee nieuwe lectoraten: het lectoraat Logistiek en het lectoraat Krimp (beide komen ook onder het kenniscentrum gebiedsontwikkeling te vallen).


Met aanpalende lectoraten van Windesheim en Saxion met als doel om te kijken met welke vraagstukken men bezig is (voorkomen doublures en elkaar versterken). Tevens wordt gekeken op welke wijze opleidingen en studenten hierbij betrokken kunnen worden (interdisciplinair);


-

Het lectoraat betrekt de studenten bij haar onderzoek. In het vierde jaar werken studenten in afstudeerateliers en daar wordt in interdisciplinair verband (verschillende opleidingen) opdrachten uitgevoerd voor onderzoek binnen het lectoraat (en/of het kenniscentrum).


Pagina 21 van 102


Gebiedsontwikkeling en transitiemanagement

Naam van de lector

Kees Machielse




Kenniscentrum Gebiedstransitie





Private initiatiefnemers Aantal jaren dat het lectoraat actief is

Dit lectoraat is voortgekomen uit het lectoraat “Haven en stad”, gestart in 2007. Dit lectoraat is hier sinds 2009 een vervolg op, maar dan breder ingestoken.

Kennisdomein

Een toenemend aantal partijen heeft belang en betrokkenheid bij het (opnieuw) bestemmen van stedelijke gebieden. Gelijktijdig spelen maatschappelijke vraagstukken als duurzaamheid, gezondheid of sociale betrokkenheid. Het lectoraat zoekt naar nieuwe benaderingswijzen om vanuit dit krachtenspel perspectiefvolle oplossingen voor gebieden in transitie te ontwikkelen.


De activiteiten 2009-2012 bestaan onder meer uit: -

Emergentie in gebiedontwikkeling. Onder deze noemer zal de komende drie jaar onderzoeken worden uitgevoerd die leiden tot een ruimtelijk planningssysteem waar meer ruimte is voor zelforganisatie bij het ontwikkelen van (binnen)stedelijke gebieden. Een van de onderzoeken daarbinnen betreft de wijkbewoner als co-producent van de wijk. De vraag die centraal staat in dit onderzoek is op welke wijze bewoners zelf een rol kunnen spelen bij het leefbaar(der)


Pagina 22 van 102

maken van hun wijk (coproducent) en hoe die inzet ook zichtbaar c.q. meetbaar gemaakt kan worden in monitoren of stedelijke onderzoekingen die gaan over leefbaarheid, veiligheid en dergelijke. -

Cirkelstad. Onder de noemer Cirkelstad wordt door een aantal partijen (corporatie Woonbron, Roteb, Holcim, Oranje) ervaringen opgedaan om in een wijk, in dit geval Heijplaat, sloopafval zo goed mogelijk op te vangen en te hergebruiken in de nieuwbouw op dezelfde locatie. Door deze wijze van werken wordt gepoogd om een reductie aan CO2-uitstoot te realiseren en duurzamer bouwen verder te ontwikkelen. Parallel vormt het project een reactiveringstraject voor een aantal langdurig werklozen.

-

Hoboken. De Hogeschool Rotterdam is als organisatie partij in de ontwikkeling van Hoboken, een van de aangewezen VIP-gebieden in Rotterdam. Vanuit het lectoraat wordt deelgenomen worden met de insteek hoe een dergelijk complexe gebiedontwikkeling op een vernieuwende wijze invulling gegeven kan worden. Hierbij wordt ook samengewerkt met het nationale onderzoeksprogramma Nederland Boven Water (NLBW).

-

Technology assessment on space. De impact van nieuwe technologieën op de inrichting en gebruik van de ruimte is enorm. In het bijzonder de vergaande digitalisering en informatisering in onze samenleving hebben bijvoorbeeld grote invloed op gebruik/vraag naar kantoren en winkels. Het lectoraat gaat onderzoek doen naar dit soort consequenties van nieuwe ICT-ontwikkelingen.

-

Leren omgaan met onzekerheden. De toekomstige ruimtelijke ontwikkelaar (planoloog, stedenbouwkundige, e.d.) zal om moeten kunnen gaan met grote onzekerheden. Werken met blauwdrukken is niet meer van deze tijd. Met behulp van de scenario-methodiek zullen studenten worden opgeleid om met behulp van strategieën, opties te werken aan toekomstbestendige, dus adaptieve, steden.

Onderzoeksthema’s

Hoofdvraag en onderzoeksthema’s Door het lectoraat zijn twee onderzoekslijnen benoemd: -

duurzame gebiedsontwikkeling, gericht op het realiseren van wijken c.q. gebieden (smart districts) waarbij duurzaamheid (energieneutraal, flexibel, leefbaar) centraal staat;

-

emergentie in gebiedsontwikkeling, waarbij het proces van inrichting en (toekomstig) gebruik bottom up ingevuld wordt door betrokken partijen, inclusief bewoners (e-democary/e-participatie). Emergentie staat voor zelfsturende en tot resultaatgerichte processen.

Publicaties

Iedereen leeft hier, openbare les, juni 2010, Rotterdam University Press


Kees Machielse (1960) heeft bouwkunde gestudeerd aan de Technische Universiteit Eindhoven. Het uitvoeren van onderzoek heeft hij geleerd bij TNO. Daarna heeft hij, in dienst van de gemeente Rotterdam het economi-


Pagina 23 van 102

sche en multimedia beleid van de havenstad invulling gegeven. Vanaf 1997 is Kees managing partner geweest van zijn eigen bedrijf A2 stadsadviseur: een bureau gericht op stedelijke vernieuwing. Vanaf 1 december 2008 is Kees begonnen als lector.

2 Samenwerking Netwerk / afstemdS+V, Projectbureau Stadshavens, (deel)gemeente Rotterdam, Havenbeming met andere drijf Rotterdam, OBR, DCMR, Woonbron, Woonstad, Pact op Zuid, Erasonderzoeksprojecten mus Universiteit Rotterdam (Drift), RCI, Frontlijn, NLBW



-

TU Delft

-

Erasmus Universiteit


Kenniscentrum Sustainable Solutions RDM

-

Kenniscentrum Urban Talent

-

Kenniscentrum Creative Professionals

-

Kenniscentrum Zorginnovatie

-

Kenniscentrum Business Development

-

IBB

-

EAS


Pagina 24 van 102


Stad en water

Naam van de lector

Ir. P.T.M. (Piet) Dircke




Niet ingevuld


Niet ingevuld




Arcadis


Vanaf januari 2007

Kennisdomein

Water als kans Nederland is nog steeds een van de belangrijkste spelers op het gebied van water- en deltatechnologie. Het wonen en werken in de beneden de almaar stijgende zeespiegel gelegen Randstedelijke delta vergt steeds meer technische en andere kennis. Om in de toekomst een internationale rol te kunnen blijven spelen moet de puur technische deltakennis, die het water buiten de deur houdt, worden gecombineerd met kennis van nieuwe, klimaatsbestendige en duurzame vormen van wonen, werken en mobiliteit in een delta. Rotterdam, gelegen in het hart van de Nederlandse Delta, kan hierbij een hoofdrol vervullen. Rotterdam kan een voorbeeld zijn voor hoe duurzame economische bedrijvigheid samengaat met het leven aan het water, in een gebied dat enkele meters beneden de zeespiegel ligt.


Onderzoeksprojecten: Programma 1: Innovatieve waterberging: groene daken -

Binnentuin: het groene blok

Programma 2: Innovatieve waterberging: waterberging in de openbare ruimte


Pagina 25 van 102

-

Waterberging ’s Gravendijkwal

-

Slimme waterprofielen

-

Water op het schoolplein

Programma 3: Klimaatadaptatie: drijvende wijken (bouwen op water) -

Drijvende wijk

-

Sausolito in Rotterdam

Programma 4: Klimaatadaptatie: bouwen met water -

Beyond the Green Machine

-

Zoetwaterbekkens in oude haven

-

Veilig park aan de Boompjes

Programma 5: Smart & innovative flood control: slimme waterkering in de stad -

Waterkering Brielselaan

Programma 6: Waterkansenkaart -

Waterkansenkaart Rotterdam

Programma 7: RDM Aqua Dock -

Uitwerking initiatief RDM Aqua Dock / start programmering

-

Rotterdamse waterambities en watercongres

Watermanagement Vanaf september 2008 gaat het opleidingsprogramma Watermanagement van start. Het lectoraat Stad en Water heeft een inspirerende en sturende rol gespeeld in de initiatiefase van deze nieuwe opleiding. Lector Piet Dircke heeft bij zijn aantreden begin 2007 direct aangegeven dat er behoefte is aan een nieuw soort professionals op het gebied van watermanagement. De wereldwaterproblematiek staat hoog op de agenda, maar er wordt in Nederland teveel alleen ingezet op de civiel-technische kant van watermanagement. Er is behoefte aan mensen die de deltatechnologie (alles wat te maken heeft met watersystemen en waterbeheer) verbinden aan deltadesign (het ontwerpen van nieuwe vormen van wonen, bouwen en werken op het water). De lector levert als lid van de stuurgroep Watermanagement een bijdrage aan de opzet van de opleiding. Het is tevens de bedoeling om twee externe onderzoeksmedewerkers van het lectoraat Stad en Water te betrekken bij de inhoudelijke ontwikkeling van het curriculum. De lector is vanuit zijn werk nauw betrokken bij de wederopbouw van New Orleans en zorgt ervoor dat deze en andere actuele watervraagstukken door middel van praktijkprojecten een plaats in het onderwijs krijgen. Kennisimpuls onderwijzend personeel Een belangrijke taak van het Kenniscentrum Transurban is een bijdrage te leveren aan de professionalisering van het onderwijzend personeel. Deze taak krijgt al gestalte doordat docenten deel uitmaken van het kenniscentrum en bijdragen aan de uitvoering van het onderzoeksprogramma. Het Kenniscentrum Transurban wil in 2008 de mogelijkheden tot professionalisering uitbreiden naar docenten die geen band met het kenniscentrum


Pagina 26 van 102

hebben of slechts zijdelings via afstudeerproject, PI, gastcollege, keuzevak of minor met het kenniscentrum te maken hebben. Er wordt een scholingsaanbod voor docenten samengesteld bestaande uit onder meer excursies en studiereizen, onderzoeksprojecten, cursussen, lezingen en de begeleiding van docenten die een mastertraject volgen. Bovendien wordt ingezet op het verkrijgen van een promotievoucher, waarbij een docent de mogelijkheid krijgt om gedurende vier jaar 2 dagen per week te besteden aan een promotieonderzoek, dat wordt uitgevoerd in samenwerking met een universiteit.

Onderzoeksthema’s

Wat betekent de klimaatsverandering voor wonen en werken in de Randstedelijke delta en de Rotterdams stad en haven en hoe kunnen deltatechnologie en deltadesign bijdragen aan het zo goed mogelijk omgaan met de kansen en bedreigingen van het water? Het lectoraat Stad en Water richt zich op de volgende onderwerpen: -

Wonen & werken aan en op het water; water & economie

-

Waterbouw & waterstedenbouw; deltatechnologie & design

-

Rotterdam havenstad en duurzame waterstad in een delta

-

Klimaatadaptatie, veiligheid en duurzaamheid

-

Internationalisering van de watermarkt; internationaal projectmanagement

Vanuit deze hoofdvraag en de 5 onderwerpen zijn een viertal onderzoeksthema’s of invalshoeken gekozen: -

De veilige waterstad

-

De aantrekkelijke waterstad

-

De duurzame waterstad

-

De haven waterproof

In al ons onderzoek spelen de volgende aspecten altijd een belangrijke rol: -

Veiligheid en gezondheid. Dit spreekt voor zich

-

Aantrekkelijkheid. Hoe kan je ook bijdragen aan een aantrekkelijke stad?

-

Duurzaamheid. Levert het een bijdrage aan een duurzame stad?

-

Waterkwaliteit. Is de waterkwaliteit gewaarborgd of kunnen we die verbeteren? Bij drijvende wijken is dit bijvoorbeeld een aandachtspunt dat tot nu toe weinig in de belangstelling staat.

Publicaties

Onderzoeksagenda Stad en Water 2007-2011 Kenniscentrum Transurban, Jaarplan 2008


Niet ingevuld


Pagina 27 van 102

2 Samenwerking Netwerk / afstemArcadis, EDBR, Gemeente Rotterdam (intensieve samenwerking), IAB, TU ming met andere Delft, WUR, Erasmus Universiteit Rotterdam, NWP, Waterschappen, Proonderzoeksprojecten vincie Zuid- Holland, Havenbedrijf Rotterdam, Rotterdam Climate Initiative, DCMR, Deltalinqs, Woonbron, Albeda Collega, Cityports Academy Rotterdam (CAR). Door de aanwezigheid van een internationaal georiënteerd lector die bovendien bij een multinationaal adviesbureau werkt, maakt het kenniscentrum gebruik van een internationaal netwerk, m.n. in de USA: Nirov, NWP, APA, diverse partijen in New Orleans, Florida en Californië, Floating home owners association Sausolito, Partijen twinning USA in kader van FES programma kennis voor klimaatsbestendig Nederland.


Niet ingevuld



Niet ingevuld



Niet ingevuld

Niet ingevuld


Pagina 28 van 102


Infratecture

Naam van de lector

M.A.P.M. (Marc) Verheijen



Plek in de organisatiestructuur van de hogeschool Namen van de in de kenniskring participerende scholen Publieke initiatiefnemers Private initiatiefnemers Aantal jaren dat het lectoraat actief is Kennisdomein

Valt onder Kenniscentrum Sustainable Solutions RDM, Hogeschool Rotterdam -

Hogeschool Utrecht

-

Saxion Hogescholen

-

NHTV

Hogeschool Rotterdam Gemeentewerken Rotterdam Vanaf januari 2011 Dit lectoraat richt zich op het ontwerpen van infrastructuur met als doel het opzetten van een center of expertise infratecture op RDM campus. Dit COE infratecture is zowel een digitaal als een fysiek centrum waar experts op dit specifieke werkveld samenkomen en kennis verzameld, ontwikkeld en gedeeld wordt.


Het lectoraat steunt op vier pijlers: iacademy Creëren van ontwikkelingsmogelijkheden voor professionals uit het werkveld. Dit alles in nauw overleg en in samenwerking met alle marktpartijen die op dit werkveld actief zijn waarvan Gemeentewerken, dienst Stedenbouw en Volkshuisvesting en Goudappel Coffeng als founding fathers aan de start staan. Het aanbod is gedifferentieerd. ischool Ontwikkelen van opleidingsaanbod voor de talenten die als toekomstig professional de juiste opleiding aangeboden moet worden. Ischool is in tegenstelling tot de iacademy geen autonoom opleidingsaanbod, maar is verweven met bestaande bachelor (civieltechniek, ROP, verkeerskunde, bouwkunde) en masteropleidingen (architectuur, stedenbouw, procesmanagement, design). De bestaande curricula worden aangescherpt op het gedachtegoed van infratecture. Ook wordt projectonderwijs, lezingen, stu-


Pagina 29 van 102

dentenbegeleiding verzorgd vanuit het gedachtegoed van het lectoraat. iresearch De onderzoeksagenda van het lectoraat krijgt vorm in nauwe samenwerking met partijen uit het beroepenveld. iproduct Kennisontwikkeling is één, kennisdeling is echt iets anders. Een center op expertise is een brandpunt van kennis en kunde, waar professionals elkaar (fysiek / digitaal) kunnen ontmoeten, met elkaar in gesprek kunnen zijn, kennis delen en uitwisselen. Wil het lectoraat een spil worden in de infratecture gemeenschap dan zal het moeten initiëren en zenden. Iproduct is de output gerichte poot van het lectoraat. Vanuit iproduct worden publicaties verzorgd, wordt gezocht naar goede platforms om het gedachtengoed van infratecture in de spotlights te zetten, worden lezingen voorbereid, worden onderzoeksresultaten uitgewerkt tot rapportages, etc.

Onderzoeksthema’s

Zoals beschreven in deel B streeft het lectoraat eigenlijk maar 1 doel na: het creëren van een body of knowledge infratecture. Hiervoor worden in de lectoraatsperiode verschillende activiteiten uitgevoerd. Deze activiteiten van het lectoraat zijn in drie delen verdeeld: -

infratecture School

-

infratecture Academy

-

infratecture Research

Deze opdeling is gebaseerd op ervaring opgedaan in een eerdere lectoraatsperiode. Verschillende activiteiten hebben elk op hun eigen wijze en eigen momenten aandacht en energie nodig om succesvol te zijn. Door ze als min of meer zelfstandige onderdelen te organiseren krijgen ze de aandacht en energie die ze verdienen zonder risico van onderlinge roofbouw. Zelfstandig maar uiteraard wel complementair, onder verantwoording van 1 lector en als fundament onder een en dezelfde BOKinfratecture

Infratecture-Algemeen De inbedding van het lectoraat binnen het kenniscentrum Sustainable Solutions RDM geeft het lectoraat de infrastructuur en organisatorische backup die nodig is om succesvol te zijn. Op kenniscentrumniveau zijn secretariaat- en ondersteunende werkzaamheden georganiseerd, wordt de coördinatie tussen verschillende domeinen en lectoraten georganiseerd en is expertise georganiseerd op onderzoeksmethodologie en onderwijskunde. Hierdoor kan het lectoraat light en op kerntaken-gericht georganiseerd worden. De communicatiestrategie die als noodzakelijk gezien wordt voor het succesvol opzetten en inrichten van een BOKinfratecture zal in samenwerking


Pagina 30 van 102

met specialisten binnen de Hogeschool Rotterdam opgezet gaan worden, afgestemd met de communicatiestrategie van het kenniscentrum. Infratecture-School Het onderdeel Infratecture-School heeft ten doel het ontwikkelen van opleidingsaanbod voor de talenten die als toekomstig professional de juiste opleiding aangeboden moet worden. Dit speelveld wordt in eerste instantie beperkt tot de opleidingen binnen de Hogeschool Rotterdam of binnen samenwerkingsverbanden van de HR. Infratecture Academy Het onderdeel infratecture-Academy heeft ten doel het creëren van ontwikkelingsmogelijkheden voor professionals binnen het domein en dit aanbod tegen commercieel tarief aanbieden. Dit alles in nauw overleg en in samenwerking met alle marktpartijen waarvan GW, dSV en goudappel als founding fathers aan de start staan. Voor de infratecture Academy zijn verschillende formats gecreëerd: -

Ontwerpvaardigheidstrainingen

-

Workshops

-

Masterclasses

-

Lezingen

-

Symposia

-

Excursies

De jaarprogramma’s worden opgesteld aan de hand van actuele vraagstukken en concrete vragen door een agendacommissie waar onder andere GW, dS+V en Goudappel zitting in hebben. Infratecture Research Kwaliteit op het gebied van het integraal ontwerpen, realiseren en beheren van infrastructuur is versnipperd. De actuele vraagstukken op dit terrein vragen om een hogere kwaliteit en professionaliteit. Op welke wijze kan de kennis en kunde op het gebied van infratecture samengebracht worden zodanig dat bedrijven, instellingen, professionals en aanstormende talenten uit dit werkveld samengebracht worden en voor lange tijd hun krachten zullen gaan bundelen. Onderzoek binnen het lectoraat valt binnen de focus van onderzoek zoals geformuleerd door het kenniscentrum Sustainable Solutiuons RDM. De onderzoeksagenda van het lectoraat infratecture zal inhoud krijgen aan de hand van de volgende lijnen: -

Weet wat er is: Doel is het ontdekken, verzamelen en ontsluiten van bestaande kennis;

-

Ken je geschiedenis: Doel is te komen tot een overzicht van belangrijke momenten in de geschiedenis van de Nederlandse infratecture;


Pagina 31 van 102

-

Functionele ambiance: Doel is te komen tot best-cases, verdieping en adviezen om functionaliteit en ambiance in openbare ruimte op een meer integrale manier te kunnen realiseren;

-

Drijvende infrastructuur: Doel is te komen tot kennis over drijvende infrastructuurtechnieken en drijvende infrastructuurconcepten die antwoord bieden op deze vraagstukken;

-

Koestering: Doel is Asset Management Control te introduceren in de wereld van infrastructuur en bewustzijn voor en kennis over levensduur-ontwerp op een hoger niveau te brengen;

-

Vormgeving van infrastructuur: Doel is een beter inzicht in en begrip te krijgen voor de esthetische dimensie van infrastructuur;

-

Ontvlechten: Doel is te komen tot nieuwe inzichten en concepten voor het ontvlechten van infrastructuur;

-

Straat van de toekomst: Doel is te ontdekken welke innovaties een betekenis kunnen hebben in de algemene praktijk van realiseren en beheren van infrastructuur;

-

Schakels: Doel is te ontdekken welke schakels daadwerkelijk tot netwerkverbetering leiden.

Publicaties

Infratecture, februari 2011.


www.infratecture.net

2 Samenwerking Netwerk / afstemGemeentewerken Rotterdam, Air, VHP-architecten, RET, CUR Bouw & ming met andere Infra, Havenbedrijf Rotterdam, De Verkeersonderneming, H+N+S Landonderzoeksprojecten schaparchitecten, Goudappel Verkeersadviseurs, NHTV, Urban Sense, Urbanisten, dS+V (R’dam), CROW, dS+V (Gemeente Rotterdam).


NHTV

-

Intern (binnen de eigen instelling): Lectoraat Logistics, Lectoraat Future Mobility

-

Extern (buiten de eigen instelling): Lectoraat Regie Stedelijke Vernieuwing, Lectoraat Verkeer en Stedenbouw.


Ruimtelijke Ordening en Planologie, Bouwkunde, Civiele Techniek, Logistiek en Technische Vervoerskunde, Master Stedenbouw, Master Architectuur.


Pagina 32 van 102


Stedelijke vernieuwing

Naam van de lector

Vacature




Valt onder het kenniscentrum TransUrban


-

Hogeschool Utrecht

-

Saxion Hogescholen




Pact op Zuid, Woonbron


Vanaf januari 2007

Kennisdomein

Samen bouwen = samenwerken Rotterdam slaat, met name met Pact op Zuid, een inhaalslag in de stedelijke vernieuwing waarbij sociaal-economische en fysieke problemen integraal worden aangepakt. Stedelijke vernieuwing is het speelveld van een veelheid aan publieke, private en maatschappelijke actoren die met hun belangen en rollen invloed uitoefenen op het proces en daarmee ook verantwoordelijk zijn voor de inhoudelijke invulling. Vaak staat van tevoren niet vast wie er meedoen, wat de regels van het spel zijn en waar het precies over zal (moeten) gaan. Rotterdam heeft professionals nodig die verstand hebben van bouwen in de breedste zin des woords, maar ook inzicht hebben van sociale en economische processen. En het vermogen hebben bewust te opereren binnen de politieke en maatschappelijke context.


Onderzoeksprojecten: Programma 1: Vitaliteit -

Bewonersinitiatieven prachtwijken

-

Transformatie Westblaak

Programma 2: Empowering Heiplaat


Pagina 33 van 102

-

Huisvesting nieuwe dorp

-

Verduurzamen bestaande dorp met actieve bewonersparticipatie

-

Ontwerpprijsvraag Duurzame buitenruimte Duurzame Inrichting, gebruik en beheer van de openbare ruimte in Heiplaat

Programma 3: Identiteit -

Imagoverbetering Feienoord

Programma 4: Proces en organisatie -

Sleutelen aan de stad

-

Onderzoek naar wijkeconomische initiatieven

-

De projectontwikkelaar in fysieksociale ontwikkelopgaven

-

Gebiedsontwikkeling Hoboken

Overige relevante informatie: Vanuit een initiatief van de Stichting Kennistransfer in de Bouw is in 2006 een hogeschoolbrede minor Stedelijke Vernieuwing: Vernieuw je Stad opgezet. Het Kenniscentrum Transurban is betrokken bij de inhoudelijk invulling van deze minor. In 2010 is er en Innovatie lab aan de minor gekoppeld: Empowering Heiplaat, waarin intensief samengewerkt wordt met bedrijven, woningcorporatie Woonbron en de bewoners om van heiplaat de eerste duurzame wijk van Rotterdam te maken. Samen met de Hogeschool Utrecht en Saxion Hogescholen wordt gewerkt aan de Masteropleiding Urban Management & Area Development (MUAD). Een commerciële master die voorziet in het opdoen van competenties en vaardigheden die nodig zijn om succesvol te kunnen opereren in het veld van stedelijke vernieuwing. Het Kenniscentrum Sustainable Solutions (voorheen Transurban) is betrokken bij de uitvoering van de masteropleiding. Naast deze bachelor en masteropleidingen is er ook ruimte voor een commercieel scholingsaanbod dat ingaat op de verschuivende verhoudingen binnen de stedelijke vernieuwing.

Onderzoeksthema’s

Thema 1. Vitaliteit Stedelijke vernieuwing moet zich vooral richten op de emancipatie van mensen. De stad als emancipatiemachine krijgt als begrip weer invulling. Dat vraagt om een gedegen beeld van wat er in de wijken speelt. Welke vitaliteit en welke problemen vinden wij achter de voordeur, welke problemen moeten wij oplossen, welke vitaliteit kan versterkt worden, welke vragen stelt dat aan de sociale, economische en fysieke structuren van de stad. Veel meer dan een aantal jaren geleden speelt dat mensen op weg geholpen moeten worden. Er moet in de stad een ondersteunende infrastructuur zijn die hen de instrumenten geeft om op sociaal en economisch niveau zelfredzaam en zelfwerkzaam te worden. Thema 2. Identiteit Mensen herkennen zich niet meer in hun wijk. De wijken zijn te weinig


Pagina 34 van 102

gedifferentieerd en sluiten te weinig aan bij de cultuurhistorische waarden van haar bewoners. Hoe kun je opnieuw die identiteit vormgeven, bijvoorbeeld langs de weg van iconen, die functioneel ook een belangrijke betekenis hebben, zoals de brede scholen en de invulling van de openbare ruimte. Het publiek domein wordt in de stad steeds belangrijker. Dat vraagt wel om een duurzame inrichting die aansluit bij de waarden van bewoners en het gewenste gebruik. Thema 3. Proces en organisatie Stedelijke vernieuwing vraagt om een gedegen Proces en organisatiestructuur en procesmanagement. De vraag is welke vaardigheden en competenties nodig zijn om dit in te vullen en hoe je mensen traint om deze rol op te pakken. Stedelijke vernieuwing vraagt om een integrale visie op gebiedsniveau. Sterke sectorale visies moeten op gebiedsniveau worden omgezet in integrale programma’s en concrete projecten. Vraag is hoe je dat proces goed organiseert. Een goede analyse van ervaringen en valkuilen uit het verleden leveren ingrediënten voor de nieuwe organisatiestructuur. Die nieuwe organisaties wordt niet meer alleen aangestuurd door de gemeente, ook corporaties spelen een belangrijke rol in dit proces. Rotterdam heeft een traditie in gebiedsgericht werken. Toch zit er geen continuïteit in de organisatorische vertaling. Van belang is om te begrijpen waarom de organisatievorm steeds gewisseld is.

Publicaties Overige relevante informatie

2 Samenwerking Netwerk / afstemDe Nieuwe Unie, Woonbron, OBR, Gemeente Rotterdam, TU Eindhoven, ming met andere Stadswonen, Nirov, Vestia, Estrada, Havenbedrijf Rotterdam onderzoeksprojecten Samenwerking met andere hbo instellingen en universiteiten

-

Niet ingevuld


-

Niet ingevuld


-

Niet ingevuld


Pagina 35 van 102


Innovatie Bouwproces en duurzaamheid

Naam van de lector

Dr.drs.ir. Christoph Maria Ravesloot



Plek in de Het lectoraat valt onder het Kenniscentrum TransUrban van HRO in het organisatiestructuur nieuwe onderzoeksinstituut Smart Solutions. van de hogeschool Namen van de in de kenniskring participerende scholen

Dit lectoraat heeft geen kenniskring en participeert niet in een kenniskring. Alle onderzoek wordt extern gefinancierd.


Financiering was vanuit Ingenieursbureau Gemeentewerken Rotterdam


Geen private initiatiefnemers


1 jaar actief sinds 1 januari 2010

Kennisdomein

Het lectoraat brengt door middel van toegepast wetenschappelijk onder-

en is doorgezet in een goedgekeurde SIA RAAK MKB aanvraag.

zoek versnelling aan in de invoering van duurzame ontwikkeling en MVO in de bouwindustrie. Speerpunten zijn socicoratisch project management, duurzame innovaties, BIM, duurzaam aanbesteden, KB en MKBA van begroeide daken en duurzame bouwlogistiek.


Het werkplan vermeldt dat versnelling wordt aangebracht door middel van actie onderzoek met externe partners bij publieke en private organisaties en met name op het snijvlak van de samenwerking tussen privaat en publiek.

Onderzoekthema’s

Hoofdthema’s -

Product- en Procesinnovatie

-

Samenwerking in de keten

-

Projectmatig organiseren


Pagina 36 van 102

Publicaties

Christoph Maria Ravesloot schreef meerdere vakgerichte en wetenschappelijke boeken en publicaties over duurzame ontwikkeling in de bouw, project management en organisatie van probleem oplossend vermogen, marketing en samenwerking in de bouw, BIM en Systems Engineering. De volgende (kern)publicaties geven een goed beeld van de wetenschappelijke inbreng en output van het lectoraat: -

2011 Teeuw P. G. Ravesloot C. M., Begroeide daken na 2010, afstemmen van techniek, organisatie & maatschappelijk belang, ‘Green Roofs, tuning of technology, organization and policy priority’, Delft University of Technology Techne Press Amsterdam 2011;

-

2011 Teeuw P.G. Ravesloot C.M., Organizing Large Scale Green Roofs, The economics of green roofs on local scale and on city scale call for change, MISBE CIB conference 2011 Management and Innovation for a Sustainable Environment, Amsterdam; forthcoming

-

2011 Ravesloot C.M. Submission, Supermission and Transmission tactics for sustainable development, accelerated collaboration in concurrent engineering using sociocratic working conferences, 17th International Conference on Concurrent Enterprising (ICE2011) 20 - 22 June, Aachen 2011.

-

2010 Teeuw P.G. Ravesloot C.M., Organizing large scale green covered roofs. Mitigation and adaptation policies intertwined in one technology EMSU ERSCP conference proceedings Delft;

-

2010 Ravesloot C.M., McIntyre R., Maltby J., Catalytic Tunneling, Design-study Maastunnel renovation with catalytic paint and corresponding PowerLED lighting, City of Rotterdam The Netherlands in: Conference readings: Transport Research Arena Europe 2010, Brussels;

-

2009 Teeuw, P.G. Ravesloot C.M., Organization of large scale green covered roofs improving the collaboration of policy makers with urban designers. In L Qu, C Yang, X Hui & D Sepulveda (Eds.), The New Urban Question: Urbanism Beyond Neoliberalism (pp. 445-450). Delft: International Forum on Urbanism;

-

2008 Nederveen S. van, Ravesloot C.M., Braat K., Ridder H. de, Systems Engineering Education for Civil Engineering Students, INCOSE 2008 18th international Conference Proceedings, Utrecht;

-

2011 Ravesloot C.M., Duurzaamheid in een Projectenomgeving, in: Pries F. et.al. (ed), Projectmanagement 2.0, Help, mijn project verzuipt!, Hogeschool Utrecht, maart 2011;

-

2011 Ravesloot C.M., Traditie bouwen staat ter discussie, Cobouw 14 van Opinie pagina 9, 21 januari 2011;

-

2010 Ravesloot C.M., ‘Het risico van bouwfysische fouten op begroeide daken is groter‘, The risk of errors in building physiscs on green roofs is bigger’, Dak en Gevelgroen, Jaargang 1, num 1;

-

2009 R. de Kreij, Ravesloot C.M., ‘Zo organiseer je duurzaamheid’


Pagina 37 van 102

in: Millenniumkrant Gemeente Geertruidenberg, May 2009 p. 6 -

2009 Ravesloot C.M. Interview ‘Gemeentelijke steun aan groendaken gaat verder dan subsidie’ in: Leven op Daken, 2009, nr. 11, pp. 14-16


2 Samenwerking Netwerk / afstemSamenwerking met Hogeschool Zuyd, Hogeschool Zeeland en Avans Homing met andere on- geschool bij onderzoek BIM in de duurzame woningbouw derzoeksprojecten Samenwerking met zie hierboven andere hbo instellingen en universiteiten Samenwerking met andere lectoraten

Intern (geen binnen de eigen instelling): Extern (zie hier boven voor buiten de eigen instelling):


Op BIM met bouw, civiele techniek, bouwtechnische bedrijfskunde en ICT


Pagina 38 van 102


Nieuwe cultuur in de bouwketen

Naam van de lector

Dr. Ir. F. (Frens) Pries


Hogeschool Utrecht


Het lectoraat valt onder het kenniscentrum Technologie & Innovatie, on-


derdeel van Faculteit Natuur & Techniek. Er zijn nog 2 bouwgerelateerde lectoraten, Vernieuwend Vastgoedbeheer en Stedelijke Vernieuwing

Hogeschool Avans, Saxion Hogescholen, Hogeschool Utrecht, Hogeschool Zuyd, Hogeschool Windesheim, Hanze Hogeschool, Hogeschool Zeeland, Haagse Hogeschool.

Hogeschool Utrecht

Stichting Kennistransfer Bouw (KTB), PSIBouw, O&O Fonds Bouwbedrijf, Bouwend Nederland, BAM, Arcadis en SBR.


Vanaf februari 2007

Kennisdomein

De bouwnijverheid staat de komende decennia voor de immense uitdaging om zich te hervormen tot een innovatieve, proactieve, klantgerichte en duurzaam ondernemende bedrijfstak. Een sterke integrale aanpak en transparante uitvoering van deze processen en een omvangrijke cultuuromslag van de partijen en werknemers in de bouw is van essentieel belang om de komende decennia met vertrouwen tegemoet te kunnen zien. Naast transparantie en vertrouwen (duurzaam ondernemen), vraagt de samenleving en de markt om een klantgerichte, omgevingsgerichte benadering. Behalve deze overwegingen vanuit maatschappelijk en bedrijfseconomisch belang, is het sociale en individuele belang van niet te onderschatten betekenis. Een cultuuromslag kan er toe bijdragen dat de sector veel aantrekkelijker wordt voor mensen om in te werken en een hogere kwaliteit projecten oplevert waar de hele maatschappij langdurig van profiteert.


De werkzaamheden zijn voornamelijk gericht op onderwijs, onderzoek en samenwerking met andere organisaties in de maatschappij: -

Studenten opgeleid worden zodat de professionals van de toekomst beschikken over de competenties –met name houding en


Pagina 39 van 102

gedrag– die benodigd zijn om de gewenste veranderingen in de sector tot stand te brengen. Ook krijgen ze BIM aangeboden in hun curriculum en worden de gelegenheid geboden om op een BIM gerelateerd thema af te studeren. -

Huidige professionals worden getraind in het ontwikkelen van deze nieuwe competenties en het opdoen van de benodigde kennis om veranderingen te realiseren.

-

Er wordt onderzoek gedaan naar de huidige cultuur in de sector en mogelijkheden om verandering te starten, waaronder in de rol van projectmanager. Dit zal ook gebaseerd zijn op theorie die van toepassing is op andere sectoren.

Onderzoeksthema’s

Het Kenniscentrum Gebouwde Omgeving aan de Hogeschool Utrecht heeft twee onderzoekslijnen. De eerste is Stedelijke Vernieuwing en Gebiedsontwikkeling en de tweede is Innovaties in de “Bouw”. Beide onderzoekslijnen zijn gericht op gebiedsontwikkeling, nieuwbouw en bestaande bouw en kennen de vijf onderzoeksthema’s:

Publicaties

-

Regiefunctie en processturing;

-

Van ICT naar Informatiemanagement;

-

Cultuur, Innovatie en verandering;

-

Ondergronds bouwen;

-

Water.

-

Verscheidene artikelen in (vak)literatuur;

-

Verscheidene publicaties in boekvorm met als voor het lectoraat meest relevant:


-

Pries, F. 'Jong geleerd, oud gedaan'

-

Pries, F. 'Cultuur werkt!'

-

Pries, F. 'Projectmanagement 2.0'

Projecten: -

Oprichting Kennisplatform Projectmanagement (met TU-Delft en PROCAP), voor bachelor en master onderwijs

-

Onderzoek cultuur in de bouwketen (publicatie 2008)

-

Onderzoek de projectmanager (in samenwerking met TU-Delft, publicatie 2008)

-

Innovatie Positie Studie Het nieuwe bouwen

-

Innovatief aanbesteden door overheden (RAAK Publiek)

-

Sociale innovatie in de bouw (RAAK mkb)

-

De positie van ZZP’ers (promotie Kars v.d. Kamp)

2 Samenwerking Netwerk / afstemHet Lectoraat maakt deel uit van het Impulsprogramma HBO gebouwde ming met andere omgeving 2006 – 2010, dat is bedoeld om middels een samenhangend onderzoeksprojecten stelsel van leeropdrachten (lectoraten) de innovatie van de beroepspraktijk en het onderwijs dat voorbereidt op deze beroepspraktijk te focussen en te


Pagina 40 van 102

versnellen. Het programma is een samenwerking tussen de hogescholen van Amsterdam, Rotterdam en Utrecht, Saxion, Avans en Zuyd. Het beroepenveld ondersteunt het Impulsprogramma 2006-2010 HBO Gebouwde Omgeving via de Stichting Kennistransfer Bouw (KTB). Voorts is er samenwerking met het O&O Fonds van de Bouwnijverheid, de brancheorganisatie Bouwend Nederland, Arcadis, BAM, SBR en een groot aantal bedrijven in de afstudeerateliers en in het Projectbureau Bouwinnovatie.


Zie lectoraten in de volgende alinea.


Intern (binnen de Hogeschool Utrecht): -

Mirjam Huffstadt: Lector Regie Stedelijke Vernieuwing – Complexiteit binnenstedelijke vernieuwing;

-

Vincent Gruis: Lector Vernieuwend vastgoedbeheer – Aanbesteden, bouworganisatievormen;

-

Ben Fruytier: Lector Organisatieconfiguraties en Arbeidsrelaties – Sociale innovatie in de bouwsector

Extern (buiten de Hogeschool Utrecht): -

Bas van der Veen, Saxion, lector Vernieuwend Ondernemen in de Bouw – Aanbesteden, bouworganisatievormen;

-

Christoph Maria Ravesloot, Hogeschool Rotterdam en Hogeschool Zuyd, Innovatie Bouwproces en Duurzaamheid – Aanbesteden, bouworganisatievormen, duurzaam bouwen;

-

Willem Verbaan, Hogeschool van Amsterdam, Lector Vastgoedeconomie – Projectfinanciën, duurzaam financieren


Alle studies verbonden aan het Instituut Gebouwde Omgeving van de Hogeschool Utrecht: bouwkunde, bouwtechnische bedrijfskunde, civiele techniek, milieukunde, ruimtelijke ordening & planologie, geodesie.


Pagina 41 van 102


Regie Stedelijke Vernieuwing

Naam van de lector

Ir. M. (Mirjam) Huffstadt


Hogeschool Utrecht


Het lectoraat valt onder het Kenniscentrum Techniek en Innovatie van de Faculteit Natuur en Techniek van de Hogeschool. Dit Kenniscentrum kent voor de bouw en ontwikkeling drie lectoraten: te weten Regie Stedelijke Vernieuwing en gebiedsontwikkeling, Vernieuwend Vastgoedbeheer en Nieuwe Cultuur in de Bouwketen..


Hogeschool Avans, Hogeschool van Amsterdam, Saxion Hogescholen,


Hogeschool Utrecht


Stichting Kennistransfer Bouw (KTB), INBO Foundation, PSIBouw


7

Kennisdomein

De maatschappelijke noodzaak om fors in te zetten op een zorgvuldige

Hogeschool Rotterdam, Hogeschool Utrecht en Hogeschool Zuyd.

transformatie van bestaand stedelijk gebied is groot. De aanpak en beheer van wijken, herbestemming van erfgoed en kantoren, herstructurering van bedrijventerreinen, zorg voor de randen van stad en land, knooppunten van vervoer, krimp- en groei zijn landelijke issues geworden. De nadruk heeft de afgelopen decennia gelegen op een fysiek-ruimtelijke insteek, een projectmatige aanpak en een zoektocht van publieke en private partijen naar hun rol. De recente kredietcrisis en bezuinigingen maken duidelijk dat het roer om moet naar een meer vraaggestuurde, creatieve en interdisciplinaire aanpak. Er is grote behoefte aan professionals bij publieke en private partijen die begrip hebben voor de samenhang tussen beleid en uitvoering en die om kunnen gaan met de complexe processen die spelen bij de transformatie van bestaand stedelijk gebied. Een complexiteit die voortkomt uit: de combinatie van meerdere doelstellingen (fysiek-ruimtelijk, sociaal-economisch en cultureel), de noodzaak om samen te werken met diverse partijen, wensen op het gebied van kwaliteit en duurzaamheid en


Pagina 42 van 102

belemmeringen door regelgeving en procedures,


-

Het accent van de inhoudelijke invulling ligt op de uitwerking van de onderzoeksagenda en bijbehorend praktijkgericht onderzoek met docenten, studenten en beroepspraktijk De borging van het onderwijs programma en de methodiek van praktijkgericht onderzoek krijgt van het lectoraat in de onderwijsbedrijven en het Kenniscentrum Gebouwde Omgeving volop aandacht.

-

Samen met de Hogeschool Rotterdam en Hogescholen Saxion wordt vanaf september 2008 de Masteropleiding Urban & Area Development (MUAD) aangeboden. Een professional master die voorziet in het opdoen van kennis en vaardigheden die nodig zijn om succesvol te kunnen opereren in het veld van stedelijke vernieuwing en gebiedsontwikkeling. De beroepspraktijk (vertegenwoordigers van corporaties, ontwikkelaars, gemeenten, bouwen adviesbureau’s) bij de opzet, de ontwikkeling en de uitvoering van de masteropleiding. De masteropleiding is in mei 2008 geaccrediteerd ( www.muad.nl )

-

In 2011-2012 worden wederom in-company masterclasses aangeboden. De masterclasses spelen in op actuele ontwikkelingen in de praktijk en maken gebruik van het format van de MUAD; kennis verdiepen, vaardigheden opdoen en werken aan een concrete opdracht op locatie.

Onderzoeksthema’s

Het Kenniscentrum Gebouwde Omgeving aan de Hogeschool Utrecht heeft een gezamenlijke onderzoeksagenda. Onderzoekslijnen zijn de onderzoeksthema’s: -

Regiefunctie en processturing;

-

Van ICT naar Informatiemanagement;

-

Cultuur, Innovatie en verandering

In de Master Urban and Area Development wordt scholing en ervaring opgedaan in de complexe processen die bij de transformatie van bestaand stedelijk gebied spelen. Hoewel elke ontwikkeling uniek is vinden bij de transformatie van voor- en naoorlogse wijken, verouderde bedrijventerreinen, binnenstedelijk gebied en regionale en infrastructurele knooppunten processen plaats die vergelijkbare kennis en vaardigheden van professionals vereisen. Niet alleen in Nederland is Urban and Area Development een issue, internationaal en zeker in Europa vragen stedelijke opgaven om nieuwe antwoorden en vaardigheden van professionals.

Publicaties

-

Publicatie N13, Schakelen door de schalen; Kei Kenniscentrum stedelijke vernieuwing;

-

Publicatie Stedelijke Vernieuwing in balans in Boekje nr. 6: Op weg naar duurzaam vernieuwde wijken; Nirov

-

Regie Stedelijke Vernieuwing, praktijk, theorie en onderwijs, M.huffstadt, Faculteit Natuur en Techniek.

Overige relevante

De Stichting Kennis Transfer Bouw en de 6 aangesloten Hogescholen


Pagina 43 van 102

informatie

hebben gezamenlijk een Impulsprogramma in de Bouw opgezet. Dit impulsprogramma is bedoeld om gericht lectoraten in te zetten bij de verschillende Hogescholen om het effect van lectoraten in de Hogescholen te vergroten en de samenwerking tussen Hogescholen onderling en met de beroepspraktijk verder uit te bouwen. De lectoren die worden aangesteld werken daarmee ook voor meerdere Hogescholen. Alle hogescholen bieden jaarlijks een minor stedelijke vernieuwing en gebiedsontwikkeling aan.

2 Samenwerking Netwerk / afstemIn het lectoraat wordt samengewerkt tussen Hogeschool Avans, Hogeming met andere school van Amsterdam, Saxion Hogescholen, Hogeschool Rotterdam, Hoonderzoeksprojecten geschool Utrecht en Hogeschool Zuyd. De Master Urban and Area Development wordt gesteund door en is ontwikkeld in samenspraak met: Amvest, Arcadis, Com•wonen, DelftCluster, DHV, Era Contour, Estrade, Habiforum, Heijmans, Synchroon, KEI Kenniscentrum Stedelijke Vernieuwing, KTB, Inbo, Gemeente Maastricht, Metrum, Mitros, PRC Bouwcentrum, PSIBouw, Gemeente Rotterdam, Gemeente Utrecht, Gemeente Deventer, Vesteda en Ymere.


-

Hogeschool Avans;

-

Hogeschool van Amsterdam;

-

Saxion Hogescholen;

-

Hogeschool Rotterdam;

-

Hogeschool Utrecht;

-

Hogeschool Zuyd.

De samenwerking krijgt vorm in de minoren Stedelijke Vernieuwing en Gebiedsontwikkeling bij de 6 Hogescholen.


Intern: -

Vernieuwend Vastgoedbeheer van prof.dr. Vincent Gruis en Nieuwe Cultuur in de Bouwketen dr. ir. Frens Pries.


Stedelijke Vernieuwing Karin Schrederhof, Hogeschool Rotterdam

-

Stedelijke Infrastructuur en Mobiliteit ing. Marc Verheijen, Hogeschool Rotterdam

-

Vastgoed ir. Frank van Genne, Hanzehogeschool Groningen.

-

Duurzame Leefomgeving dr. ir. Theo de Bruijn, Saxion.

Deze samenwerking met deze lectoraten bestaat uit onderzoek en onderwijs in de Master of urban and Area Development.


Samenwerking in de vorm van minoren bij de bouwgerelateerde opleidingen van de eerder genoemde hogescholen.


Pagina 44 van 102


Vernieuwend Vastgoedbeheer

Naam van de lector

Vincent Gruis


Hogeschool Utrecht


Kenniscentrum Natuur en Techniek


Binnen het kader van het Impulsprogramma 2006-2010 HBO Gebouwde


Hogeschool Utrecht


KTB, Fosag, WVB, Vestia, De Alliantie, Mitros, Ymere, FLOW en SBR


Per 1 september 2009

Kennisdomein

In de gebouwde omgeving wordt de aandacht in eerste instantie vooral

Omgeving 2006-2010 is samenwerking met Saxion Hogescholen en Hogeschool van Rotterdam.

getrokken door de nieuwbouw. Het volume aan beheer- en onderhoudsactiviteiten in de bestaande vastgoedvoorraad overstijgt inmiddels echter het volume in de nieuwbouw. Het economisch belang van vastgoedbeheer en –onderhoud is daarom van vergelijkbare orde als van nieuwbouw. De activiteiten in de bestaande bouw worden steeds complexer. Bewoners zijn mondig en stellen hoge eisen en de activiteiten vinden plaats in zowel sociaalmaatschappelijk als logistiek complexe omgevingen. In de private sector zijn oplossingen nodig voor versnipperde besluitvormingsprocessen. Opdrachtgevers in de sociale verhuur verwachten integrale, prestatiegerichte oplossingen op het gebied van beheer en onderhoud van vastgoed en een integrale benadering van de gehele levenscyclus, zowel op het gebied van de investeringen, kosten en opbrengsten, als wat betreft duurzaamheid en maatschappelijke verantwoordelijkheid. De effecten van het Nieuwe Bouwen werken ook in de bestaande bouw door. Partijen willen anders met elkaar omgaan. De verhoudingen tussen


Pagina 45 van 102

opdrachtgevers en opdrachtnemers en tussen hoofd- en subcontractanten zullen zich steeds minder kenmerken door tegenstellingen en strijd maar steeds meer door samenwerking en focus op het gezamenlijk leveren van toegevoegde waarden voor opdrachtgevers, klanten en eindgebruikers en samenleving. De partijen in de bouwprocesketen zoeken ook steeds meer de dialoog om gezamenlijk effectievere samenwerkingsvormen te bedenken en toe te passen. Door deze veranderingen is het nodig dat functionarissen aan zowel opdrachtgevers- als opdrachtnemerszijde professioneler te werk gaan. Zij zullen moeten beschikken over kwalificaties die noodzakelijk zijn voor deze nieuwe opgave. Er is behoefte aan instroom vanuit het hbo met een breder, op de veranderingen gericht competentieprofiel. Deze hbo’ers zullen zowel bedrijfskundig onderlegd moeten zijn, als de techniek van vastgoedonderhoud dienen te verstaan. Niet alleen inhoudelijke overwegingen zijn drijvers voor professionalisering van opdrachtgevers en opdrachtnemers. Professionalisering draagt ook bij aan de aantrekkelijkheid van de sector als werkgever voor (nieuwe) medewerkers en aan een beter imago van de sector in de maatschappij als geheel. Naast nieuwe instroom is er behoefte aan het uitbreiden van de mogelijkheden om gedurende de loopbaan werkend te kunnen (door)leren. Dit vergroot de ontplooiingskansen voor met name mbo’ers.


Het lectoraat Vernieuwend Vastgoedbeheer is opgericht om een impuls te geven aan de kennisontwikkeling en innovatie op het gebied van het beheer van de bestaande vastgoedvoorraad. Het lectoraat richt zich daarbij primair op beheer en herontwikkeling van de bestaande woningvoorraad en andersoortig maatschappelijk vastgoed. Binnen dit gebied wordt gewerkt aan kennisontwikkeling gericht op de volgende aandachtsvelden: - Professioneel opdrachtgeverschap - met name gericht op woningcorporaties en Verenigingen van Eigenaren (VVE’s); - Professioneel opdrachtnemerschap - met name gericht op vastgoedonderhoud- en beheerbedrijven; - Productinnovatie – verduurzaming van woningen en maatschappelijk vastgoed; - Procesinnovatie – optimalisering van de organisatie van het beheer. Om de kennisontwikkeling te stimuleren worden verschillende strategieën toegepast: - Initiatie, uitvoering en disseminatie van onderzoek naar beheeropgaven en vernieuwende praktijken; - Implementatie van onderwijs op het terrein van vastgoedbeheer in Bouwkundeopleidingen binnen het Hoger Technisch Onderwijs; - Kennisuitwisseling tussen HTO studenten en bedrijfsleven stimuleren door het faciliteren van afstudeerstages en workshops met studenten en professionals; - Samenwerking tussen HTO en Universitair onderwijs stimuleren.

Onderzoeksthema’s

In het lectoraat zijn de volgende projecten in utvoering en voorbereiding:


Pagina 46 van 102

-

Ketenintegratie bij woningrenovatie (procesinnovatie-opdrachtgeveropdrachtnemer); VVE beheer (procesinnovatie opdrachtgever-opdrachtnemer); Technisch Beheer op de Bestuurstafel (procesinnovatieopdrachtgever); Innovatief Inkoopbeleid (procesinnovatie opdrachtgeveropdrachtnemer); De (on)mogelijkheden van gevel-drager-inbouw renovatie (productinnovatie-opdrachtgever); Implementatie Vernieuwend Vastgoedbeheer in Bacheloronderwijs HU Afstudeerstagebank Vernieuwend Vastgoedbeheer; Doorstroomprofiel MSc Real Estate & Housing TU Delft.

Publicaties

Niet ingevuld


Niet ingevuld

2 Samenwerking Netwerk / afstemNiet ingevuld ming met andere onderzoeksprojecten Samenwerking met andere hbo instellingen en universiteiten

Niet ingevuld


Niet ingevuld


Niet ingevuld


Pagina 47 van 102


Meervoudig Intensief (duurzaam) Ruimtegebruik, MI(d)R

Naam van de lector

Ir. P.G. (Peter) de Bois, Architect & Stedenbouwkundige




De Hogeschool van Amsterdam bestaat uit 7 domeinen. Het domein tech-

Domein Techniek

niek waartoe MI(d)R behoort bevat 8 lectoraten. 4 van deze lectoraten waaronder MI(d)R zijn aan elkaar gekoppeld in een onderzoeksprogramma met het thema ‘De stad – duurzaam vitaal’


N.v.t.




SKO-Lectoraat


Eerste fase april 2003 – januari 2007, MIR

Kennisdomein

Meervoudig intensief ruimtegebruik is de oorsprong van de stad. Het biedt

Domein Techniek

Tweede fase start 1 september 2008, MI(d)R

van daaruit een brede oriëntatie op het inrichten en doorlopen van het technische en bouwkundige processen die ten grondslag liggen aan het maken en in stand houden van stedelijke gebieden en hun gebouwde omgeving. MI(d)R is het leren omgaan met complexe omgevingsfactoren, het ontwikkelen van conceptueel denken, het aandragen van creatieve oplossingen en het onderkennen van de circulaire processen ten behoeve van noodzakelijke duurzaamheid. In de tweede fase van het MIR-lectoraat wordt de brede, algemene benadering van de eerste fase omgezet naar verdieping op een aantal actuele specifieke deelterreinen. Het optimaliseren van de relatie tussen programma (dichtheid) en (ruimtelijke) kwaliteit van stedelijke structuren wordt in de huidige praktijk steeds belangrijker. De stad is als nooit tevoren een kernonderdeel van onze samenleving. Tegelijk staat de stad als sociaaleconomische en fysieke eenheid vanuit verschillende verandering sterk onder druk. Het verdichten van de stad en het intensiveren van het sociaal economische gebruik moet gezien worden


Pagina 48 van 102

als een kans, omdat in de bestaande stad de beste mogelijkheden liggen om in te springen op de veranderende vraag en de vereiste dynamiek. We gaan ervan uit dat met verdichte, gemengde en creatieve complexe stedelijke projecten duurzame en robuuste stedelijke milieus gemaakt kunnen worden waarin wonen, werken en recreëren in hetzelfde gebied, dezelfde wijk of hetzelfde gebouw de sleutel kan zijn tot leefbare vitale steden. De laatste decennia heeft in Nederland grote belangstelling bestaan voor de ontwikkeling van groene en landelijke woonmilieus. Veranderingen in de agrarische bedrijvigheid, stijgende mobiliteit van stedelingen en een liberalisering van de ruimtelijke ordening hebben tot meer bouwactiviteiten in het landelijke gebied geleid. Een en ander heeft tot de huidige grote fragmentatie van stedelijke en landschappelijke gebieden geleid. De actuele maatschappelijke opgave met minder financiële middelen meer fysiek ruimtelijke en sociaaleconomische kwaliteit en waarde te realiseren geeft inhoud aan het programma van het lectoraat MI(d)R. De stad moet effectiever ingericht worden, gebouwen meervoudiger en adaptiever gebruikt worden, de afzonderlijke dynamische processen meer synergie krijgen, de gebruiker moet beter gefaciliteerd worden in zijn dagelijks stedelijk leven, het is tijd voor duidelijke verschillen en extremen; in hoge dichthe-


den in de binnenstad en lage dichtheden daar buiten. Het maatschappelijk kader van MI(d)R kan vertaald worden in de volgende actuele opgaven die ieder gebaseerd zijn op hun eigen economische, sociale, fysieke en ecologische kenmerken. -

verdichting & intensivering stedelijke gebieden

-

concentratie & de-fragmentatie stedelijke en landelijke gebieden

-

herintegreren & positioneren bedrijfsgebieden

-

versterken & herdefiniëren centrumgebieden en stedelijke anchor points (historisch en modern)

Onderzoeksthema’s

-

concentreren & versterken ruimtelijke kwaliteit publieke domein

-

Vermindering gebruik duurzame goederen en energie

Centrale onderzoekthema’s en programma’s: -

Stedelijke anchor points en stedelijke vitaliteit, (vastgoed, logistiek en water) onderzoek betreft alle steden van de Randstad

-

Krachtwijken, (relatie vastgoed, logistiek en water)

-

Stedelijk bouwblok -ensemble- & groot stedelijke programma’s,(vastgoed logistiek BT)

-

Bedrijventerreinen, positie & effectiviteit (logistiek, vastgoed, water)

-

Urban Flows, realtime ruimtegebruik onderzoek in stedelijke gebieden (logistiek, vastgoed)

Toekomstige publicaties -

2011 “Stedelijke Anchor Point, R&D project Utrecht”, Editor in Chief, De Boer cs, University of Applied Sciences Amsterdam, ISBN………….


Pagina 49 van 102

-

2011 “Individual Lifecycle & Urban Cognition, interrelation local & global anchor points in daily life”, Editor in Chief, De Bois cs, University of Applied Sciences Amsterdam, ISBN…….

-

2011 “Stedelijke Anchor Point, R&D project Amsterdam”, Editor in Chief, De Boer cs, University of Applied Sciences Amsterdam, ISBN………….

-

2011 “Stedelijke Anchor Point, R&D project Haarlem”, Editor in Chief, De Boer cs, University of Applied Sciences Amsterdam, ISBN………….

Publicaties -

2011 “Stepping stones of Amsterdam, local en global Anchor points 2010”, Editor in Chief, De Bois cs, University of Applied Sciences Amsterdam, ISBN 978-90-815797-2-8

-

“Jaarboek Beste Bedrijventerreinen 2010-2011 ”, Onderzoek en Ondersteuning Experts, Lectoraat MI(d)R De Bois, Hogeschool van

-

Amsterdam ISBN 978-90-7935-05-409-2 2010 “Stedelijke Vitaliteit, ‘Steden zijn lui’ en 32 andere visies op de vitale stad. Hoofdredacteur, De Bois cs, Hogeschool van Amsterdam, Uitgever Elba Media Amersfoort, ISBN 978-90-7935-4085

-

2010 “Stadsassen en Grenzen onderzoek Haarlem”, Editor in Chief, De Bois cs, Hogeschool van Amsterdam, ISBN; 978-90815797-1-1


http://www.hva.nl/kenniscentrum-dt/programma/de-stad/

2 Samenwerking Netwerk / afstemOnder de noemer Onderzoeksprogramma ‘De Stad-duurzaam vitaal’ stelming met andere len de aan het domein techniek van de Hogeschool van Amsterdam veronderzoeksprojecten bonden lectoren, Meervoudig Intensief Ruimtegebruik, Vastgoedeconomie en Water in de stad, zich ten doel op basis van hun gezamenlijke wetenschappelijke context door middel van toegepast onderzoek een bijdrage te leveren aan de ontwikkeling van duurzame vitale steden in algemene zin en het onderzoeken en oplossen van de stedelijke problematiek in specifieke zin.


TUDelft afdeling Urbanism Internationaal: Universiteiten Kopenhagen, Berlijn, Alicante, Krakow, Instanbul, Stuttgart, Rio de Janeiro, Dhaka.



Technisch Innoveren en Ondernemen


Pagina 50 van 102

-

Water in en om de Stad

-

Logistiek

-

Energie en Innovatie

-

Vastgoedeconomie

Extern (buiten de eigen instelling): N.v.t.


-

Bouwtechnische Bedrijfskunde

-

Engineering, Design & Innovation

-

Civiel

-

Bouwkunde

-

Logistiek

-

Wiskunde


Pagina 51 van 102


Water in en om de stad (WIODS)

Naam van de lector Naam van de penvoerende school Plek in de organisatiestructuur van de hogeschool

Dr. Ir. J. (Jeroen) Kluck Hogeschool van Amsterdam Domein Techniek De Hogeschool van Amsterdam bestaat uit 7 domeinen. Het domein techniek waartoe WIODS behoort bevat 8 lectoraten. 4 van deze lectoraten waaronder WIODS zijn aan elkaar gekoppeld in een onderzoeksprogramma met het thema ‘De stad – duurzaam vitaal’

Namen van de in de kenniskring participerende scholen Publieke initiatiefnemers Private initiatiefnemers Aantal jaren dat het lectoraat actief is Kennisdomein

N.v.t.

Hogeschool van Amsterdam Domein Techniek N.v.t. Start lectoraat oktober/november 2008 Het onderzoeksthema ‘Water in en om de stad’ dient bij te dragen aan de betere ontwikkeling en uitvoering van goede ruimtelijke plannen en waterplannen. Door de klimaatverandering worden steeds hogere eisen gesteld aan het waterbeheer. De zeespiegel stijgt, de intensiteit van buien en hoeveelheid neerslag neemt toe. Tegelijk wordt de verdroging een groter probleem voor natuur en landbouw en in andere landen grote waterschaarste voor drinkwater. Er moet letterlijk en figuurlijk meer ruimte komen voor water. Water moet worden geïncorporeerd als een basiselement met (grote) toegevoegde waarde, dat mogelijkheden biedt voor (gebruiks)combinaties met andere ruimtelijke, economische en esthetische functies.


In de praktijk gaat het lectoraat als volgt te werk: -

e

In het 3 jaar kunnen de studenten een minor kiezen over het omgaan met extreme neerslag.

-

e

In het 4 jaar kunnen zij afstuderen op onderwerpen waar wij nader onderzoek naar willen doen,

-

Bovendien zijn we onlangs een onderzoek gestart waarin we de vragen gaan uitdiepen over extreme neerslag. Dit onderzoek zal plaatsvindnen samen met verschillende gemeentes en commerciële partners. Gedurende 2 jaar kunnen enige deeltijdonderzoekers aan dit onderwerp werken.

Onderzoeksthema’s

1. Omgaan met extreme neerslag


Pagina 52 van 102

-

Wat zijn goede modellen en rekenmethoden om de kansen op wateroverlast te analyseren?

-

Wat zijn goede ontwerpnormen voor het toetsen van regenwaterafvoer?

-

Hoe ontwerp je rioolstelsels en open water voor nieuw te ontwikkelen gebieden, hoe bij stedelijke herinrichtingen en hoe pas je bestaande situaties aan?

2. Waardevol water in de stad -

In welke mate draagt ruimte voor water bij aan de waarde van de openbare ruimte?

-

Wat zijn de succesfactoren voor water in de stad?

3. Energie in de waterketen -

Hoe kan de waterketen zuiniger gemaakt worden?

-

Wat kan de rol van water zijn in het energieverbruik van de gebouwde omgeving?

Publicaties


-

H2O artikelen

-

Afstudeerrapportages WATERNET

-

Minor projectrapportage HHNK


2 Samenwerking Netwerk / afstemOnder de noemer Onderzoeksprogramma ‘De Stad-duurzaam vitaal’ stelming met andere len de aan het domein techniek van de Hogeschool van Amsterdam veronderzoeksprojecten bonden lectoren, Meervoudig Intensief Ruimtegebruik, Vastgoedeconomie en Water in de stad, zich ten doel op basis van hun gezamenlijke wetenschappelijke context door middel van toegepast onderzoek een bijdrage te leveren aan de ontwikkeling van duurzame vitale steden in algemene zin en het onderzoeken en oplossen van de stedelijke problematiek in specifieke zin.


N.v.t.




-

Logistiek

-



Pagina 53 van 102

-

Meervoudig Ruimte Gebruik

-

Vastgoedeconomie



-


-


-

Civiel

-

Bouwkunde

-

Logistiek

-

Wiskunde


Pagina 54 van 102


Vastgoedeconomie

Naam van de lector Naam van de penvoerende school Plek in de organisatiestructuur van de hogeschool

Drs. W.C. Verbaan Hogeschool van Amsterdam Domein Techniek De Hogeschool van Amsterdam bestaat uit 7 domeinen. Het domein techniek waartoe Vastgoedeconomie behoort bevat 8 lectoraten. 4 van deze lectoraten waaronder Vastgoedeconomie zijn aan elkaar gekoppeld in een onderzoeksprogramma met het thema ‘De stad – duurzaam vitaal’

Namen van de in de kenniskring participerende scholen Publieke initiatiefnemers

Hogescholen Rotterdam, Utrecht, Zuyd, Avans en Saxion


SBR, Waternet, Stadsdeel Oost, CURNET, Nederland boven Water, BAM

Aantal jaren dat het lectoraat actief is Kennisdomein

Start lectoraat september 2009

Hogeschool van Amsterdam Domein Techniek

en de Eo-wijers stichting

Waardecreatie en optimalisering van alle kostengerelateerde aspecten over de levenscyclus van gebouwen en kunstwerken is van groeiende betekenis in bouw en infra. Door tal van ontwikkelingen groeit de behoefte aan medewerkers met zowel expertise op het gebied van bouwkunde of civiele techniek, als over bouwkosten, investeringen en exploitatie. Binnen de huidige opleidingen wordt aandacht besteed aan calculeren en vastgoedrekenkunde, toch is het algemene beeld dat dit versterking en verdieping verdient. In toenemende mate is een levenscyclusbenadering de grondslag voor het nemen van investeringsbeslissingen. Dit vraagt om nieuwe inzichten, kennis en vaardigheden waarvoor het lectoraat vastgoedeconomie wordt ingezet. De doelen van dit lectoraat zijn: een bijdrage te leveren op het gebied van toegepast onderzoek, nieuwe competenties onderwijzen, het docentencorps verder professionaliseren en de samenwerking tussen onderwijs en bedrijfsleven versterken.


Het lectoraat houdt zich bezig met onderzoek over de verschillende onderzoeksthema’s. Hierbij worden deels studenten op individuele basis begeleid maar daarnaast begeleidt het lectoraat de “Honoursclass Built Environment Solutions” (HoBES) bij het uitvoeren van verschillende afstudeerprojecten in samenwerking met strategische partners van het lectoraat. Tenslotte zijn er verschillende promovendi bij het lectoraat aangesloten die


Pagina 55 van 102

eveneens onderzoek doen.

Onderzoeksthema’s

-

Krimp

-

Financieringsmodellen van ruimtelijke processen

-

Sociale duurzaamheid

-

Verbinden en samenhang

-

Ruimtelijke kwaliteit

-

Paradigmashift (van vastgoedbeheer naar asset management)

-

7. Waardecreatie en DBFMO (Design, Built, Finance, Maintain, Operate)

Publicaties

Toekomstige publicaties 2011 ‘Megatrends bouw’ De oude Meent, W. Verbaan, Stichting PSI-bouw Publicaties -

2010 ‘Kenmerken van het vitalisering proces, ons financieringsmodel is outdated’, W. Verbaan, pag. 218-223, in ‘Boek Stedelijke Vitaliteit’, P. de Bois, Elba Media, ISBN: 978-90-793540-8-5

-

2010 ‘Maatschappelijk vastgoed’ Gemeenten laten 1,8 miljard liggen, HvA en Fakton, pag. 10-15, in Vakblad Vitale Stad, jaargang: 13, nr. 10, Elba Media

-

2010 ‘Andere vragen: anders kijken’, W. Verbaan, pag. 78-82, in ‘Krimp, energietransitie en ruimtelijke kwaliteit’, EO Wijers-Stichting

-

2010 ‘Van alle markten thuis’, W. Verbaan pag. 38-39, in HUB Holland.magazine, themanummer: Assetmanagement, jaargang: 3, nr. 1, Next Generation Infrastructures

-

2009 ‘Wolk 777’ boek over crisis, krimp en duurzaamheid, G. Blauwhof en W. Verbaan, Blauwdruk, ISBN 978-90-752712-8-7

-

2009 ‘Duurzame logistiek’, M. Jurriaans en W. Verbaan, Verkeer in Beeld


-

2009 ‘Fantoomgeld’, W. Verbaan en H. Rozie, Synergie Advies

-

2008 ‘Megatrends bouw’, van vergrijzing tot kredietcrisis, W. Verbaan, Stichting PSI-bouw


2 Samenwerking Netwerk / afstemOnder de noemer Onderzoeksprogramma ‘De Stad-duurzaam vitaal’ stelming met andere len de aan het domein techniek van de Hogeschool van Amsterdam veronderzoeksprojecten bonden lectoren, Meervoudig Intensief Ruimtegebruik, Vastgoedeconomie en Water in de stad, zich ten doel op basis van hun gezamenlijke wetenschappelijke context door middel van toegepast onderzoek een bijdrage te leveren aan de ontwikkeling van duurzame vitale steden in algemene zin en het onderzoeken en oplossen van de stedelijke problematiek in speciDeel 3: Lectoratenoverzicht Bouw & Ruimte 2010 – 2011 Versie 2.4

Pagina 56 van 102

fieke zin.


N.v.t.




-

Water in en om de Stad

-

Logistiek

-


-

Meervoudig Ruimte Gebruik



-


-


-

Civiel

-

Bouwkunde

-

Logistiek

-

Wiskunde


Pagina 57 van 102


ZorgGericht Bouwen

Naam van de lector

Mr. Tom Vroon en Ir. Jarno Nillesen


Hogeschool Arnhem en Nijmegen


Onderdeel van de Faculteit Techniek en gelegen binnen het instituut Built


Hogeschool van Arnhem en Nijmegen


College Bouw Zorginstellingen


Geen


Sinds voorjaar 2008, 3 jaar

Kennisdomein

Bouw en Zorg


Studenten worden betrokken bij de opdrachten van het Lectoraat. Dit kun-

Environment

nen eenvoudige opdrachten zijn, in complexiteit toenemend tot onderzoeksopdrachten in de afstudeerfase van diverse HAN bacheloropleidingen. Daarnaast is steeds de multidisciplinariteit als grote kwaliteit gezien in het beantwoorden van vraagstukken en het onderling bevragen van elkaar binnen de kenniskring.

Onderzoeksthema’s

-

“Avondrood”: seniorenhuisvesting, woonzorgconcepten, klein-

-

schaligheid, Domotica; “Nightingale”: ziekenhuisbouw, flexibiliteit, integratie ziekenhuiswijk, Cradle to cradle” duurzaamheid, energie, zorgarchitectuur, CO2-reductie

Publicaties

-

Vroon, T. (2011) “Klein maar fijn. Of toch niet?”, Senior Nillesen, J., Schultheiss;

-

F. (2010) “C2C in de zorg: De verpleegkamer”, FMT: Gezondheidszorg;


Pagina 58 van 102

-

Spierings, D. (2010) “Nieuwe generatie woonzorgcomplexen”, Hannovatie.


Het Lectoraat ZGB gaat verbonden worden met het Kenniscentrum Wonen en Zorg (KCWZ). Monique Wijnties zal als extern kenniskringlid verbonden worden met het Lectoraat.


-

Partner stichting Smarthomes, vergelijkend onderzoek domotica;

-

Partner HAN Smart Business Center;

-

Partner College Bouw Zorginstellingen;

-

HAN lectoraten: Service verlening in de wijk, Arbeid en Gezondheid, Langdurige zorg


Samenwerking met Masi Mohammadi van de TU/E. Zij zal als extern kenniskringlid verbonden worden aan het Lectoraat. Zij is gespecialiseerd in Domotica in de zorg. Intern (binnen de eigen instelling): -

Samenwerking met het Lectoraat Langdurige Zorg. Zij geven lezingen aan onze studenten en bieden hulp op het gebied van de zorg;

-

Rob van de Sande van het Lectoraat Langdurige Zorg houdt lezingen vanuit zorgperspectief voor dit lectoraat;

-

Martha van Biene geeft trainingen narratieve methode. Zij is Lector van het lectoraat Lokale Dienstverlening vanuit Klantperspectief.



-

Geen. Zeer intensieve samenwerking met de opleiding Bouwkunde. Het lectoraat ZGB is onderdeel geworden van het curriculum van de opleiding Bouwkunde. Het Lectoraat ZGB verzorgt een course in het tweede leerjaar. Hierin worden workshops/lezingen/excursies aangeboden;

-

Het Lectoraat ZGB levert ook een bijdrage aan de minor “Stedelijke vernieuwing” en “Low Ec High Tec” in de vorm van onderzoeksworkshops;

-

Een goede samenwerking met de opleiding HBO verpleegkunde. Het aantal studenten van deze opleiding groeit nog steeds;

-

Verder zijn er studenten van de opleidingen Facility Management, Industrieel Product Ontwerpen, Technische Bedrijfskunde.


Pagina 59 van 102


Duurzaam Innoveren en Ondernemen

Naam van de lector

Willem Brouwer


Hogeschool Zeeland


Aangestuurd door vier academiedirecteuren (Techniek, Economie, Zorg-


Hogeschool Zeeland


Hogeschool Zeeland


Hogeschool Zeeland


Lectoraat Ondernemen en Innoveren bestond 4 jaar en is vervangen door

en Welzijn, Onderwijs)

het Lectoraat Duurzaam Innoveren en Ondernemen, dat inmiddels 4,5 maanden bestaat.

Kennisdomein

Kennisvalorisatie


Toepassen van kennisvalorisatie in regionale speerpunten en andere be-

Onderzoeksthema’s

langrijke regionale thema’s. MKB ondersteunen bij innovatie -

Prestatie Verbeteren (o.a. toepassen BIM voor kleinschalige bouwprojecten), Kansen Verzilveren

-

Bio-Based-Economy, Energietransitie en Maintenance

-

Jeug en Onderwijs, Ouderenzorg, Krimp

Publicaties

Nog niet in nieuwe situatie


Het lectoraat is oprichter en beheerder van de Smart Services Boulevard (www.smart-services-boulevard.nl)


Pagina 60 van 102

2 Samenwerking Netwerk / afstemDiverse projecten ming met andere Meer dan 100 MKB bedrijven. onderzoeksprojecten Samenwerking met andere hbo instellingen en universiteiten


-

TUD

-

TNO

-

Universiteit Eindhoven

-

Hogeschool Utrecht

-

Universiteit Utrecht

-

Avans Hogeschool

-

Universiteit Tilburg

-

Fontys Velno


Toerisme Building with Nature



-

NVT

-

Vrijwel alle opleidingen van HZ ( > 20)


Pagina 61 van 102


Gebouwde Omgeving en Regionale Ontwikkeling

Naam van de lector

Ir. Ronald Rovers


Hogeschool Zuyd

Plek in de organisatiestructuur van de hogeschool Namen van de in de kenniskring participerende scholen

Faculteit Bouw, Faculteit Facility Managment Academie van Bouwkunst


N.v.t.


N.v.t.


>2

Kennisdomein

Duurzame Gebouwde Omgeving en Regionale Ontwikkeling


Onderzoek naar transitie van gebouwde omgeving naar 0-impact performance, en vertaling daarvan naar gebouw en produktontwikkeling. Twee icoonprojecten als leidraad: Supervisie inhoudelijk van project ‘De Wijk van Morgen’, opstart project “Bestaande Wijk van Morgen”, ontwikkeling duurzame regiotransitieplan

Onderzoeksthema’s

(duurzame) Gebouwde Omgeving (duurzame) Regionale Ontwikkeling, 0-imapct Buildings and Built environments,. Geïntegreerde Aanpak gebiedsontwikkeling , ontwikkeling gebouwen uit hernieuwbare materialen,

Publicaties

-

Overige relevante

Boek: Towards 0-imapct buildings and built environments: http://www.technepress.nl/publications.php?id=52

-

Boekje: Limburg 2050: een streefbeeld voor transitie naar het jaar 2050

-

http://www.sustainablebuilding.info/roadmap/Limburg%202050.html

-

Diverse papers

www.dewijkvanmorgen.nl


Pagina 62 van 102

informatie

www.ribuilt.eu

2 Samenwerking Netwerk / afstemSamenwerking onder naam RiBuilT ( research institute Built environment of ming met andere Tomorrow) met lectoraten: Innovatie Bouwproces & Techniek, Nieuwe onderzoeksprojecten Energie, Life Science, Technologie in de zorg, Participatie in Eos-SREX research: Exergy in de Gebouwde omgeving, RAAKPRO IMDEP project,. Diverse eos demo projecten,


-

RWTH Aachen, diverse faculteiten en instituten.

-

Wageningen universiteit: diverse afdelingen.


Zie onder netwerk



In ontwikkeling

Zie onder scholen


Pagina 63 van 102


Innovatie Bouwproces en duurzaamheid

Naam van de lector

Dr.drs.ir. Christoph Maria Ravesloot


Hogeschool Zuyd Heerlen

Plek in de Het lectoraat valt onder het Kenniscentrum Ribuilt van de faculteit Bouw organisatiestructuur van de hogeschool Namen van de in de kenniskring participerende scholen

Dit lectoraat heeft geen kenniskring en participeert in de kenniskring van


Financiering was KTB en beta platform.


Private waren KTB, Beta Platform, OB Zuid,


2,5 jaar actief sinds 1 augustus 2008

Kennisdomein

Het lectoraat brengt door middel van toegepast wetenschappelijk onder-

Ribuilt.

zoek versnelling aan in de invoering van duurzame ontwikkeling en MVO in de bouwindustrie. Speerpunten zijn socicoratisch project management, duurzame innovaties, BIM, duurzaam aanbesteden, KB en MKBA van begroeide daken en duurzame bouwlogistiek.


Het werkplan vermeldt dat versnelling wordt aangebracht door middel van actie onderzoek met externe partners bij publieke en private organisaties en met name op het snijvlak van de samenwerking tussen privaat en publiek.

Onderzoeksthema’s Hoofdthema’s: -

Product- en Procesinnovatie

-

Samenwerking in de keten

-

Projectmatig organiseren


Pagina 64 van 102

Publicaties

Christoph Maria Ravesloot schreef meerdere vakgerichte en wetenschappelijke boeken en publicaties over duurzame ontwikkeling in de bouw, project management en organisatie van probleem oplossend vermogen, marketing en samenwerking in de bouw, BIM en Systems Engineering. De volgende (kern)publicaties geven een goed beeld van de wetenschappelijke inbreng en output van het lectoraat: -

2011 Huovila P., Ravesloot C.M., Porteous B. (ed.) Handbook on Procurement of Sustainable Buildings, CIB Rotterdam - UNEP Paris 2011; forthcoming;

-

2010 Rovers R.(ed), Kimman J.(ed), Ravesloot C.M.(ed), Towards 0-Impact Buildings and Built Environments, Sustainable Building 10, Techne Press Amsterdam 2010;

-

2009 Ravesloot C.M., Ga Door Naar Start, DIK=IN2 x OR x DE, ‘ Go to the Start’, Inaugural speech, Avans University of Applied Science, Zuyd University of Applied Science, November 11th, November 12th 2009, Den Bosch-Heerlen;

-

2011 Ravesloot C.M. Submission, Supermission and Transmission tactics for sustainable development, accelerated collaboration in concurrent engineering using sociocratic working conferences, 17th International Conference on Concurrent Enterprising (ICE2011) 20 - 22 June, Aachen 2011.

-

2010 Ravesloot C.M. Huovila P., Public Procurement Systems in Sustainable Building. How to integrate Sustainability and Project Delivery Systems, in: Huovila, P., Karvonen, A. & Raasakka, V. (eds.). SB10 Finland, Sustainable Community - building SMART. Conference Proceedings. RIL and VTT. Helsinki;


2 Samenwerking Netwerk / afstemSamenwerking met Avans Hogeschool Zuyd, Hogeschool Rotterdam bij ming met andere on- onderzoek naar nieuwe project management methoden, ontwerpmethodes derzoeksprojecten voor integratie van PV in gevels. Samenwerking met zie hierboven andere hbo instellingen en universiteiten


Pagina 65 van 102


Intern (binnen de eigen instelling):Nieuwe Energie en gebouwde omgeving en regionale ontwikkeling. Extern (RWTH Aachen, Fachhochschule Aachen):


Op project management en op duurzaam aanbesteden met faculteit Facility Management.


Pagina 66 van 102


Nieuwe Energie

Naam van de lector

Dr. Jacques Kimman


Hogeschool Zuyd


Het Lectoraat Nieuwe Energie heeft als een van de Lectoraten bij de Hogeschool Zuyd een aantal prioriteiten/doelen, namelijk Nieuwe Energie in de Gebouwde Omgeving, Zonne-energie, Future Power Systems en Energiemanagement.


Hogeschool Zuyd


N.v.t.


N.v.t.


4 jaar; vanaf 1/1/2007

Kennisdomein

Nieuwe Energie


jectvoorstellen EOS Demo en EOS LT. Uitwisseling van leerervaringen met

Toegepast onderzoek Prominente rol in project ‘De Wijk van Morgen’ Prohet buitenland, IEA-Annex 51. Oprichting van studentebedrijf Solar Solutions in samenwerking met Solland Solar, de OU en Arcus, Inrichting Laboratorium ‘Nieuwe Energie’, waterstofregio, ASTE, Streetscooter Project, etc. Oprichting studentenbedrijf E-grr. Deelname aan SREX-project. Ontwikkeling Transitieaanpak. Samenwerking met het Continium. Oprichting Energieke Scholen: samenwerkingsproject van E-grr en diverse middelbare scholen.

Onderzoeksthema’s

-

Nieuwe energie in de gebouwde omgeving (b.v. De Wijk van Morgen op Avantis)

-

Zonne-energie (zonneceltechnologie en PV-systemen) Future Power Systems (E-traction, Elektrische auto, opslagsystemen, microgrids)

-

Energiemanagement en drie deelaspecten:


Pagina 67 van 102

1. Energiebesparing (Leerbedrijf Technische Bedrijfskunde, Energiebesparing binnen de HSZ) 2. Planologie (decentraal, hybride, Limburg is pilot in Europees planologisch energieproject) 3. Strategische beslismodellen (bedrijfskunde) De Kenniskring bestaat op dit moment uit een multidisciplinair team van 7 stafleden.

Publicaties

Zie: www.ribuilt.eu


www.ribuilt.eu

2 Samenwerking Netwerk / afstemSamenwerking met lectoraten: Gebouwde Omgeving en Regionale Ontming met andere wikkeling, Innovatie Bouwproces & Techniek, Nieuwe Energie, Life Scienonderzoeksprojecten ce, Technologie in de zorg Samenwerking met andere hbo instellingen en universiteiten Samenwerking met andere lectoraten

-

Universiteit van Leuven

-

RWTH

-

Hogeschool Hasselt


Lectoraat Life Sciences

-

Lectoraat Gebouwde Omgeving & Regionale ontwikkeling

Extern (buiten de eigen instelling) N.v.t.


Zie korte omschrijving werkplan.


Pagina 68 van 102


Water Services Management

Naam van de lector

Ir. S. (Siemen) Veenstra


Noordelijke Hogeschool Leeuwarden


Instituut Economie en Management (EcMa)


Noordelijke Hogeschool Leeuwarden


Waterleiding bedrijven Vitens en Evides


Vitens-Evides international


3 jaar

Kennisdomein

Drinkwatervoorziening, sanitatie (inzameling en zuivering afvalstromen). Millennium Development Goals, bestuurskunde (Good Governance), bedrijfsvoering, en technische uitvoering, onderhoud en beheer van drinkwatervoorziening en sanitatie in Nederland en in ontwikkelingslanden.


Ontwikkelen internationale (Engelstalige) Minor Water Services Management op Bachelor niveau en kortlopende cursussen t.b.v. capacity building voor water professionals uit ontwikkelingslanden

Onderzoeksthema’s

Drinkwater en sanitatie: technisch, bestuurskundig en bedrijfskundig. Integratie in de waterketen.

Publicaties

Veenstra et al. 2007. It is about the people. IWA Congress AQUATECH 2008 Amsterdam


Uitgebreide samenwerking met het bedrijfsleven en de internationaal opererende ingenieurs- en adviesbureaus om meer studenten te trekken naar de water sector.


Pagina 69 van 102

2 Samenwerking Netwerk / afstemVEWIN, STOWA, RIONED, en diverse onderwijsinstellingen zoals en ming met andere UNESCO-IHE. Tevens werkzaam met NWP aan Human Capital Roadmap onderzoeksprojecten Water. Samenwerking met andere hbo instellingen en universiteiten Samenwerking met andere lectoraten

-

vanHall Larenstein, Leeuwarden

-

Saxion College, Deventer

-

Larenstein, Velp

Intern (Lectoraat Innovatie, Peter Joore) -

NVT


Lectoraten Water Technologie, van Hall Larenstein (Bonnie Bult en Maarten Nederlof


-

UNESCO- IH Delft

-

TU Delft


Pagina 70 van 102


Transport and Logistics

Naam van de lector

Jan Willem Proper


NHTV internationaal hoger onderwijs Breda


Academie voor Stedenbouw, Logistiek en Mobiliteit


N.v.t.


N.v.t.

Private initiatiefnemers Aantal jaren dat het lectoraat actief is

8

Kennisdomein

Het doel van het lectoraat Transport en Logistiek is om de toepassingen van kennis in die sectoren te ontwikkelen en te verspreiden. Transport en Logistiek zijn onderwerpen die in de publieke belangstelling staan. Voor bedrijven is het van belang ontwikkelingen en innovaties te kunnen volgen. Ook voor het onderwijs is het van belang actuele thema’s te presenteren. Het lectoraat is gericht op de sectoren goederen en personen.


Onderzoeksprojecten -

CSR in vervoer bedrijven

-

Green and Lean Logistics,

-

Resilient Transport Organizations

Kennisimpuls studenten Het lectoraat levert een bijdrage aan de onderzoeksvaardigheden van studenten. Deze taak krijgt mede gestalte doordat studenten bijdragen aan de uitvoering van het onderzoeksprogramma.


Pagina 71 van 102

Kennisimpuls onderwijzend personeel Een belangrijke taak van het lectoraat is een bijdrage te leveren aan de professionalisering van het onderwijzend personeel. Dit krijgt vorm doordat docenten deel uitmaken van kennisontwikkeling en bijdragen aan de uitvoering van het onderzoeken. Kenniscirculatie Het lectoraat wil de brug vormen tussen ontwikkelingen in het internationale werkveld en het onderwijs. Door actieve deelname aan conferenties en lidmaatschappen van international organisaties krijgt deze gestalte.

Onderzoeksthema’s

Logistiek en Transport zijn dominant aanwezig in de samenleving. De tijdige beschikbaarheid van goederen, de inzet van collectief personen vervoer, de logistiek gerelateerde milieu effecten van vervoer en compliance zijn hier uitingen van. Transport en Logistiek gaan over het analyseren, het bieden van oplossingen en het operationaliseren en organiseren van processen. De beroepshouding moet gericht zijn op een integrale benadering van vraagstukken en het lectoraat draagt bij aan de samenwerking tussen onderwijs en bedrijfsleven. Het lectoraat wil een international oriëntatie bieden, omdat vraagstukken ontwikkelingen ook deze benadering kennen. Het lectoraat en de regionale kennis circulatie zijn is van belang voor Brabant met zijn unieke logistiek positie. -

Het thema CSR in het personenvervoer is een periodieke studie waar de positie van het vervoer bedrijven wordt geanalyseerd en waar door middel van ontwikkelde modellen ook wordt bijgedragen aan die ontwikkeling;

-

Het thema Green and Lean Logistics betreft een analyse van mogelijke ontwikkelingen op dat vlak en het opzetten van een set van KPI in relatie tot dit thema;

-

Resilient Transport heeft betrekking op de mogelijkheden die bedrijven hebben naast risico benaderingen. Het richt zicht op response strategieën om bedrijven sustainable te laten voortbestaan.

Publicaties

-

Voetafdruk Mobiliteit; Kleine Aarde 2007 (Samenwerking met lectoraat STT)

-

Corperate Social Respnsibility Transport, 2009; NHTV-SLM

-

Presentation CSCMP Paris (10/05/2007): Logistics as European hidden factory

-

Presentatie Transtil ( Samenwerkingsverband van Beroepsgoederen vervoerder in Tilburg) 05/06/2007; Managing the Supply Chain in times of Turbulence;

-

Presentation 03/06/2009; EYE; European Young Engineers; Dutch Engineers for ever!

-

Presentation UITP 25/04/2010; Corporate Responsibility in Public Transport Organizations

-

Presentation CSCMP; 2010, June 7, Chicago; How global is the Supply Chain Professional?


Pagina 72 van 102

-

Presentatie; TNT; Future Managers Group, Zandvoort: Logistiek is creatief zijn, 12/02/08

-

Presentatie; Opening Academisch Jaar; Universiteit van Potchefstroom, Zuid Afrika: Transport a Pre-requisite for and Urban and Rural Planning, 28/02/08

-

Presentator; Gastcollege Universiteit van Stellenbosch, Zuid Afrika; The Resilient transport Organization, 07/03/09

-

Presentation Resilient Transport Organizations; UITP Business Meeting 09/04/11


NVT

2 Samenwerking Netwerk / afstemNederland: Ministerie Economische Zaken, Provincie Brabant, BOM, Geming met andere meente Breda. onderzoeksprojecten Buitenland: EU, UITP, CSCMP, FEANI Samenwerking met andere hbo instellingen en universiteiten Samenwerking met andere lectoraten Samenwerking met opleidingen

NVT


Lectoraat logistiek en duurzaamheid

-

Logistiek en technische vervoerskunde

-

Logistiek en economie

-

Verkeerskunde..


Pagina 73 van 102


Logistiek en Duurzaamheid

Naam van de lector

Drs. F.N. (Françoise) van den Broek-Serlé, CEMS MIM, MTL




Het lectoraat is onderdeel van het Kennisdomein van de Academie Stedenbouw, Logistiek & Mobiliteit (SLM). Het lectoraat wordt gevormd door de lector en drie docenten van de Academie SLM. Totale aanstelling 0,4 FTE


N.v.t.


NEA Transportonderzoek en –opleiding, bedrijfsonderdeel van Panteia


1,5

Kennisdomein

De ambitie van de Academie is om zich steeds verder te ontwikkelen van onderwijsinstituut naar kennis- en expertisecentrum. De Academie bestaat dan ook, naast de vier bacheloropleidingen (Verkeerskunde, Ruimtelijke ordening en planologie, Logistiek en economie en Logistiek en technische vervoerskunde) en twee opleidingsvarianten (Urban Design en Urban Management) uit het Advies- en Innovatiecentrum Stedenbouw, Logistiek en Mobiliteit (AIC-SLM). Het AIC biedt een neutraal platform voor onderzoek, projecten, tranining en advies. En uit de lectoraten ‘Transport and Logistics’, ‘Verkeer en Stedenbouw’, ‘Logistiek en Duurzaamheid’ en het erelectoraat ‘Dynaimisch Verkeersmanagement’. Jaarlijks vinden diverse evenementen plaats, waaronder in het begin van het jaar het congres Meaningful Meetings.


NHTV internationaal hoger onderwijs Breda en NEA Transportonderzoek en –opleiding werken samen in het lectoraat Logistiek en Duurzaamheid. Het lectoraat ontwikkelt een onderzoeken programmalijn, die aansluit bij het ‘Kennisplatform Vitale Logistiek’ en de uitvoeringsagenda van Dinalog (Logistiek Topinstituut Breda). Het beschikbaar stellen van de kennis van


Pagina 74 van 102

NEA binnen projecten en studentstageplaatsen stimuleert kennisontwikkeling. Op deze manier draagt het lectoraat bij aan de concurrentiepositie van het bedrijfsleven en de ontwikkeling van een dynamische kenniseconomie. Duurzame logistiek is essentieel in het lespakket van de HBO’s. Niet alleen als competentie van de afstudeerders, maar ook in relatie tot het benutten van die kennis bij de bedrijven waar afgestudeerden gaan werken. Het lectoraat levert hieraan een bijdrage door: -

Het verrichten van onderzoek Te participeren in netwerken en samenwerken met bedrijfsleven, maatschappelijke organisaties, docenten, studenten etc

-

Bij te dragen aan kenniscirculatie;

-

Bij te dragen aan kennisvalorisatie in het curriculum van de logistieke opleidingen

Onderzoeksthema’s

Duurzaamheid speelt een steeds belangrijkere rol in de bedrijfsvoering. Zowel bij profit, als non-profit organisaties. Verladers en vervoerders kunnen en zullen in de toekomst steeds minder willen achterblijven. Veelal start men met een inventarisatie van het energieverbruik en de emissies, daarna worden ook andere thema’s (w.o. ICT, green warehousing, milieubelasting bij verschillende manieren van hergebruik (remanufacturing, refurbishment etc.)) opgepakt met het uiteindelijke doel om de organisatie voor de langere termijn continuïteit en bestaansrecht te geven. De onderzoeksthema’s van het lectoraat zijn: -

Green Supply Chain Management (GrSCM) en KPI’s

-

Supply chain optimalisatie en ICT (global of near sourcing?, reverse logistics)

-

Co-modaliteit

-

Green warehousing

De onderzoeksthema’s sluiten aan bij de programmalijn van het Kennisplatform Vitale Logistiek en de uitvoeringsagenda van Dinalog. Kernwoorden: bewustwording, transparantie, kwaliteit, efficiëntie, waarde toevoegend, verantwoordelijkheid, innovatie en samenwerking met focus op concrete projecten die bijdragen aan de continuïteit van het bedrijf op de (middel)lange termijn. Enkele onderzoeksprojecten waaraan vanuit het lectoraat een bijdrage geleverd wordt zijn: Kompas Duurzaam Goederenvervoer, Bundelen, ECO-tools, Be Lean Be Green Award van het Programma Duurzame Logistiek.

Publicaties

Françoise van den Broek schreef, mede in samenwerking met de docenten van het lectoraat, meerdere publicaties over logistiek en duurzaamheid en verleende haar medewerking aan diverse interviews voor vaktijdschriften. De volgende publicaties zijn vanuit het lectoraat verschenen: -

Lectorale rede “Green Supply Chain Management, Marketing Tool or Revolution?”, 28 januari 2010

-

Twee artikelen in het Duurzaamheidsrapport “Groen in transport en logistiek 2010/2011”, van Nieuwsblad Transport, januari 2011


Pagina 75 van 102


Het lectoraat levert een inhoudelijke bijdrage aan: -

De inrichting van het curriculum van SLM

-

Studiereizen en excursies

-

Stages en afstudeeropdrachten op het gebied van duurzaamheid, multimodaal transport, green warehousing

-

Bedrijfsverzoeken en gastsprekers

-

Samenwerking NHTV – NEA en derden

2 Samenwerking Netwerk / afstemDe onderzoeksthema’s sluiten aan bij de programmalijn van het Kennisming met andere platform Vitale Logistiek en de uitvoeringsagenda van Dinalog. onderzoeksprojecten NHTV participeert in het Kennisakkoord Logistiek waarbinnen nu de KennisDC’s opgezet worden en levert vanuit de HBO-Raad een inhoudelijke bijdrage/advies aan het Topteam Logistiek. Tevens heeft elke opleiding een eigen werkveldcommissie met leden vanuit bedrijfsleven, regionale ontwikkelingsmaatschappijen, docenten etc.


-

Gastcolleges t.b.v. de minor logistiek en duurzaamheid Hogeschool van Amsterdam

-

TuE

-

UvT


Transport & Logistics (Jan Willem Proper)

-

Verkeer en Stedenbouw (Ineke Spapé)

-

International Leisure Sciences Centre for Sustainable Tourism and Transport/CSTT (Paul Peeters)



-

Hogeschool Zeeland

-


-

Hogeschool Arnhem Nijmegen

-

Hogeschool van Rotterdam

NVT


Pagina 76 van 102


Brandveiligheid in de bouw

Naam van de lector

Dhr. ir. ing. Ynso Suurenbroek FIFireE


Saxion


Het lectoraat valt onder het Kenniscentrum Leefomgeving van Saxion. Dit kenniscentrum kent drie onderzoekslijnen, te weten Stedelijke Concepten, Veilige en Duurzame Energievoorziening en Governance & Ondernemerschap.

Namen van de in de kenniskring participerende scholen Publieke initiatiefnemers

N.v.t.

Ministerie van Veiligheid en Justitie (vh BZK), Ministerie van BZK (vh VROM), Rijksgebouwendienst, SBR, NIFV, NOVB.


Rockwool, AFG-Group, Verbond van Verzekeraars, Vetrotech Saint-


Het lectoraat brandveiligheid is een initiatief van het ministerie van Binnen-

Gobain Europe bv, VVBA

landse Zaken en Koninkrijksrelaties en is geadopteerd door Saxion. Het lectoraat wordt ingebed in het Kenniscentrum Leefomgeving van Saxion. Binnen Saxion is dit lectoraat primair gepositioneerd in de opleiding Bouwkunde van de Academie Ruimtelijke Ontwikkeling en Bouw. Door de inbedding in het kenniscentrum is er ook een directe uitstraling naar onder andere opleidingen Facility Management, Stedebouw en engineering opleidingen. In het kenniscentrum is alle kennis en expertise gebundeld op het gebied van de inrichting en verandering van de leefomgeving. Het Kenniscentrum richt zich op het vinden van antwoorden en oplossingen voor leefomgevingvraagstukken en werkt vanuit een gebiedsgerichte, multidisciplinaire visie. Het kenniscentrum is onderverdeeld in zeven vakgebieden (of lectoraten) die alle met de leefomgeving te maken hebben. Deze zeven vakgebieden zijn de verantwoordelijkheid van een lector. Het lectoraat Brandveiligheid is complementair aan het lectoraat Risicobeheersing binnen hetzelfde kenniscentrum, waarin o.m. sociale veiligheid en de beheersing van fysieke veiligheidsrisico’s centraal staan.

Kennisdomein

Als we het hebben over de integratie van brandbeveiliging in bouwgerelateerde opleidingen, gaat het primair over de realisatie van brandveilige gebouwen. Om gebouwen brandveilig te maken, kunnen drie soorten


Pagina 77 van 102

maatregelen worden onderscheiden: -

Bouwkundige maatregelen, zoals compartimentering en het toepassen van brandwerende materialen;

-

Installatietechnische maatregelen, waaronder brandmeld- en blusinstallaties;

-

Organisatorische maatregelen, bijvoorbeeld de bedrijfshulpverlening.

In de bouwfase worden de bouwkundige en installatietechnische maatregelen getroffen. De organisatorische maatregelen hebben betrekking op de gebruiksfase. Deze fasen hangen nauw met elkaar samen: de bouwkundige en installatietechnische maatregelen bepalen de randvoorwaarden waarbinnen een brandveilig gebruik (blijvend) mogelijk is. Het realiseren van brandveilige gebouwen is dan ook een continu proces. In de praktijk zien we dat er een scherpe scheiding voert tussen brandveiligheid in de bouwen de gebruiksfase. Met de cyclische benadering kan het lectoraat bijdragen aan het overbruggen van de kloof tussen de technische en de organisatorische kant van brandveiligheid. In de veiligheidsketen worden verschillende groepen van activiteiten onderscheiden. -

Proactie: het wegnemen van structurele oorzaken van onveiligheid, vooral op het terrein van ruimtelijke ordening en infrastructuur;

-

Preventie: het voorkomen en beperken van gevaren en ongevallen, door gerichte brandbeveiligingsmaatregelen te ontwerpen of bijvoorbeeld door eisen te stellen in vergunningen voor evenementen, bouwen, de opslag van gevaarlijke stoffen en door handhaving van deze vergunningen;

-

Preparatie: de voorbereiding op de bestrijding van ongevallen en rampen, bestaande uit planvorming, informatievoorziening, oefenen en opleiden en de aanschaf van materiaal;

-

Repressie: het daadwerkelijk bestrijden van (brand)gevaren en het zorgen voor de daarbij behorende hulpverlening;

-

Nazorg: de terugkeer naar de normale situatie, waaronder medische en sociaalpsychologische zorg voor slachtoffers en hulpverleners, schadeafhandeling en milieuzorg.

Het kennisdomein brandbeveiliging in bouwgerelateerde opleidingen heeft vooral betrekking op brandpreventie. Met name brandbeperking. Er is echter ook een belangrijke en directe relatie preparatie en repressie. Daarbij heeft het bouwobject in zijn omgeving een relatie met proactie. Denk hierbij aan een vuurwerkloods of een bedrijfshal in een woonwijk. Expliciet dient rekening te worden gehouden met de mogelijkheden voor het bestrijden van brand. De gebouwhoogte is hiervoor bijvoorbeeld bepalend. In de praktijk zien we dat bouw en brandweer niet op de hoogte zijn van hun onderlinge verantwoordelijkheden en taakstellingen, waardoor ze moeizaam met elkaar samenwerken.


Inrichten lectoraat, vormen van een kenniskring, inrichten demolab brand, Inbedding in Kennisinfrastructuur o.a. Impulsprogramma Stichting KTB,


Pagina 78 van 102

Relaties met bedrijven/instelling creëren, curriculumontwikkeling i.s.m. bijv. NIFV Nibra of hogescholen en universiteiten w.o De Hanzehogeschool, Integreren in lesprogramma’s.

Onderzoeksthema’s

Het lectoraat heeft niet alleen een onderwijs-, maar ook een onderzoekscomponent. Mogelijke richtingen voor onderzoek zijn: -

De invloed van organisatorische maatregelen op brandbeveiliging;

-

De invloed van menselijk gedrag op brandveiliging;

-

Het identificeren van risico’s;

-

De kosten van brandbeveiliging;

-

Het verzamelen van gelijkwaardige oplossingen;

-

Brandbeveiliging in bijzondere gebouwen: hoogbouw en ondergronds bouwen;

-

Brandbeveiliging in specifieke sectoren: gezondheidszorg, gevangenissen en hotels.

Publicaties

Lectorale rede: 'Grote gebouwen, grote branden'


www.saxion.nl/leefomgeving

2 Samenwerking Netwerk / afstemRelatie met onderzoeksagenda Kenniscentrum Leefomgeving, onderzoek ming met andere i.s.m. NIFV Nibra , SBR, NOVB, SPEC. onderzoeksprojecten Samenwerking met andere hbo instellingen en universiteiten

-


-

Universiteit Lund

-

Universiteit van Edinburgh

-

Universiteit Gent

-

Universiteit Wenen.

Samenwerking op gebied van onderwijs (minor) en onderzoekopdrachten studenten. Tevens internationale uitwisseling studenten en participatie in brand-demolab.



Risicobeheersing

-

Innovatie in de bouw

Samenwerking, interactie en taakverdeling op het brede terrein van fysieke veiligheid (interne veiligheid; externe veiligheid; risicobenadering) Extern (buiten de eigen instelling): -

Energie en management Hanzehogeschool Groningen


Pagina 79 van 102

-

Faculteit Construerende Technische Wetenschappen Universiteit Twente

Samenwerking op het gebied van onderwijs en onderzoek masteropleiding Renewable Energy van de HanzeHS. Samenwerking onderwijs en onderzoek bouwprocessen en brandbeveiliging in samenwerking met Universiteit Twente.


-

Bouwkunde, Civiele techniek, Engineering, Facility Management, Stedebouw Vanuit lectoraat bijdragen aan kennis ogv brandbeveiliging toegespitst op de specifieke invalshoek van de verschillende studies.


Pagina 80 van 102


Duurzame Energievoorziening

Naam van de lector

Dr. Wim Gilijamse


Saxion Hogescholen


Niet ingevuld


N.v.t.


Niet ingevuld


Niet ingevuld


6 jaar

Kennisdomein

De ontwikkeling van nieuwe producten en diensten op het gebied van energie-efficiency en duurzame energie. Alsmede de toepasbaarheid van deze ontwikkelingen en het verspreiden van kennis over deze ontwikkeling.


-

Onderzoeksactiviteiten: o

Programmalijn Technische Innovatie: welke technische opties zijn aanwezig voor verbetering van de energieprestatie en hoe kunnen deze technische opties worden verruimd?

o

Programmalijn Stedelijke Herstructurering: hoe kunnen technische opties worden benut bij renovaties, hoe past verbetering van energieprestatie bij stedelijke herstructurering en hoe kan energieverbetering worden geïntegreerd met andere aspecten van duurzaamheid

Onderzoeksthema’s

-

Inbedding in Kennisinfrastructuur;

-

Relaties met bedrijven/instellingen creëren;

-

Integreren in lesprogramma’s.

-

Wat de mogelijkheden zijn voor verbetering van de energieprestatie van de gebouwde omgeving;


Pagina 81 van 102

-

Hoe deze mogelijkheden kunnen worden verruimd en beter worden benut

Publicaties

Niet ingevuld


www.kenniscentrumleefomgeving.nl

2 Samenwerking Netwerk / afstemNiet ingevuld ming met andere onderzoeksprojecten Samenwerking met andere hbo instellingen en universiteiten

Niet ingevuld


Niet ingevuld


Niet ingevuld


Pagina 82 van 102


Vernieuwend ondernemen in de bouw

Naam van de lector

ir. Bas van der Veen


Saxion Hogescholen




NVT


De drie kennisinstellingen: ROC van Twente, Saxion Hogescholen en Universiteit Twente (vakgroep Construction Management & Engineering, leerstoel Markt- & Organisatievormen in de Bouw).


De bouwen bouwgerelateerde bedrijven verenigd in de Stichting Pioneering en verbonden aan het Cluster Bouw van het Innovatieplatform Twente en de Ontwikkelingsmaatschappij Oost Nederland NV, regionale ontwikkelings- en participatie-maatschappij.


3

Kennisdomein

Het lectoraat is er op gericht om bouwondernemingen in Twente te ondersteunen om kennisgedreven productontwikkelende bouwondernemingen te worden. Het lectoraat geeft hier vorm en inhoud aan door haar nadrukkelijke betrokkenheid bij het cluster Bouw van het Innovatie Platform Twente. De doelen van dit cluster corresponderen met de doelen van het lectoraat. Het lectoraat heeft in afspraak met de betrokken partijen het programmamanagement van het cluster op zich genomen. Onder leiding van de lector vinden er in een 10-tal werkplaatsen allerlei onderzoeken plaats, die uiteindelijk eraan moeten bijdragen dat de bouwondernemingen in Twente inderdaad kennisgedreven productontwikkelende bouwondernemingen kunnen worden.


In de kern komt het werkplan neer op het faciliteren, stimuleren, ondersteunen en participeren in de onderzoeken binnen de genoemde werkplaatsen.

Onderzoeksthema’s

Hoofdthema's:


Pagina 83 van 102

-

Product- en Procesontwikkeling;

-

Klant- en ketenbenadering;

-

Ondernemen en bedrijfsmatig organiseren.

Onder deze hoofdthema’s vallen de volgende tien werkplaatsen: Werkplaatsen: 1. Conversie en Hergebruik; 2. Industrieel, Duurzaam, Flexibel Bouwen; 3. Industrieel Ontwerpen; 4. Innovatieve Toepassingen in de gww; 5. Productontwikkeling; 6. Klimaatneutaal Renoveren; 7. Resultaatgericht Vastgoed Onderhoud; 8. BIM; 9. Systems Engineering; 10. Vernieuwend Ondernemen In de Bouw.

Publicaties

Bas van der Veen schreef meerdere vakgerichte en wetenschappelijke publicaties over strategie, organisatieontwikkeling, marketing en samenwerking in de bouw. Relevant is de publicatie “Balanceren op de rand van morgen” (lectorale rede Bas van der Veen, 2008). In het tweede kwartaal van 2011 zullen enkele nieuwe publicaties uitkomen.




-

Clean Tech Communities (RAAK Internationaal);

-

Energie Prestatieverbetering Productieprocessen (RAAK MKB);

-

Wonen in Beweging (InterReg).


-

Prof. Dr.ir A.G Dorée, Universiteit Twente: vernieuwend ondernemen in de gww; aan- & uitbesteden;

-

Ir. B. Entrop, Universiteit Twente: financiering energetische renovatie;

-

Dr. E. Durmisevic, Universitet Twente: IDF bouwen; Industrieel ontwerpen in de bouw;

-

Dr. It. R.S. de Graaf, Universiteit Twente: Systems Engineering;

-

Dr. Ir. V. Gruis, Hogeschool Utrecht: Vastgoedonderhoud;

-

Dr.ir. C. Ravesloot, Hogeschool Zuyd: aan- en uitbesteden, duurzaamheid;

-

Lectoraat Nieuwe Cultuur in de Bouwketen: aan- en uitbesteden;


Pagina 84 van 102

-

Fachhochschule Muenster: levensloopbestendig bouwen en wonen.



Dr. J. de Wit: Duurzame Energie;

-

Dr. J. van het Hof: Gebiedsontwikkeling & Recht;

-

Dr. J. Wempe: Governance;

-

Dr. Th. de Bruijn: Duurzame Gebiedsontwikkeling;

-

Drs. P. Bijleveld: Regionale Economie.



-

Zie hierboven

-

Bouwkunde: Vastgoedonderhoud, IDF, Systems Engineering;

-

Civiele Techniek: Systems Engineering;

-

Vastgoed & Makelaardij: Systems Engineering, Klimaatneutraal renoveren;

-

Bouwtechnische Bedrijfskunde: alle bovenstaande; Innovatie in de bouw.


Pagina 85 van 102


Duurzame Leefomgeving

Naam van de lector

dr.ir. Theo de Bruijn


Saxion




Saxion


Saxion


N.v.t.


7 jaar

Kennisdomein

De centrale focus van het lectoraat ligt bij duurzame gebiedsontwikkeling. Ons onderzoek richt zich op de vraag hoe onze leefomgeving leefbaar én toekomstbestendig gemaakt kan worden. Duurzaam betekent een integraal perspectief, waarbij wij vanuit een ruimtelijk perspectief insteken. Naast de inhoudelijke vraag (wat betekent duurzaamheid?) richten we ons vooral op de proceskant van duurzaamheid: hoe kunnen partijen gezamenlijk vorm en inhoud geven aan een duurzame leefomgeving? Welke instrumenten kunnen zij inzetten? Hoe komen we tot effectieve samenwerkingsrelaties? Wetenschappelijk past het lectoraat in het bestuurskundige onderzoeksveld naar interactief bestuur: de idee dat partijen, waaronder de overheid, in een proces van samenwerking tot resultaten moeten komen. Naast aandacht voor het ontwikkelingsproces van een duurzame leefomgeving, gaat onze aandacht ook uit naar de fase van beheer: hoe kan de kwaliteit ook langjarig worden vastgehouden of geborgd?


1. Uitbouw onderzoeksprojecten op de drie hieronder genoemde onderzoeksthema’s; 2. Verdieping van de samenwerking met een aantal kernorganisaties uit het


Pagina 86 van 102

werkveld (woningcorporaties, overheden, projectontwikkelaars); 3. Verdere integratie van het lectoraat in het Saxion Kenniscentrum Leefomgeving; 4. Verbreding van de verankering van het lectoraat in meerdere onderwijsteams.

Onderzoeksthema’s

Het lectoraat Duurzame Leefomgeving richt zich in het bijzonder op samenwerkingsvraagstukken op drie domeinen: A. Stedelijke vernieuwing; Onderzoek wordt verricht naar duurzame woonwijken, met name vanuit de vraag hoe kwaliteiten van hier en nu (zoals comfort) kunnen worden verbonden aan toekomstige kwaliteit, bijvoorbeeld in het kader van klimaatbestendigheid; en wat dat vraagt van de betrokken partijen. Een reeks van projecten is ontwikkeld vanuit dit perspectief, waarbij veelal het perspectief van duurzaamheid wordt geconcretiseerd voor opdrachtgevers, bijvoorbeeld gemeenten. Duurzaamheid is daarbij niet alleen een inhoudelijk perspectief maar wordt ook benaderd vanuit de vraag hoe de eigen verantwoordelijkheid van betrokken partijen, waaronder bewoners, ‘georganiseerd’ kan worden. B. Plattelandsontwikkeling; Onderzoek wordt verricht naar interactieve beleidsvoering, met name rond de verschillende ‘voor wat, hoort wat’-regelingen, zoals Rood-voor-Rood. Veel van de projecten vinden plaats in het kader van de Plattelandswerkplaats Salland Plus. Naast de transformatie van het landelijk gebied, staat ook de verhouding tussen stad en land, met name in stadsranden centraal. Op dit thema wordt internationaal vergelijkend onderzoek verricht (Interreg). C. Duurzame bedrijventerreinen. Drie onderwerpen worden onderzocht: - procesmanagement bij de herstructurering van bedrijventerreinen (proefschriftonderzoek); - duurzame productieketens en duurzaam inkopen (proefschriftonderzoek); - duurzame sportevenementen (in samenwerking met FC Twente en de FBK games).

Publicaties

De publicaties van het lectoraat zijn op te vragen via de Saxion Kennisbank (http://www.saxion.nl/leefomgeving/downloads). Een kleine selectie: -

Theo de Bruijn, Samen werken aan duurzame ontwikkeling, lectorale rede, Saxion, 2003;

-

Bruijn, T. de (2008), Samenwerken in beleidsnetwerken, in: A. Hoogerwerf en M. Herweijer (red.), Overheidsbeleid; Een inleiding in de beleidswetenschap, Alphen aan den Rijn: Kluwer, 8e druk: pp. 299-319;

-

Vries, B. de, Bus, A. & Bruijn T. de (2008), Kansen voor duurzaamheid in Opbroek, Rijssen; Inspiratiedocument, Deventer: Saxion, Uitgaven-


Pagina 87 van 102

reeks Duurzame Leefomgeving; -

Bruijn, T. de & Hof, G.J.J. van den (2009), Kansenkaart voor duurzame gebiedsontwikkeling; Een onderzoek naar de mogelijkheden van een duurzame aanpak van de ontwikkelingsvarianten voor de voormalige vliegbasis Twente, Saxion;

-

Vries, B. de, e.a. (2010), Goed bouwen, prettig wonen en werken in Deventer. Beleidskader duurzame gebiedsontwikkeling, Saxion Kenniscentrum Leefomgeving, Deventer.



2 Samenwerking Netwerk / afstemSamen met de andere lectoraten van het Kenniscentrum Leefomgeving ming met andere van Hogeschool Saxion wordt met name samengewerkt aan de onderonderzoeksprojecten zoekslijnen: Veilige en duurzame inrichting van de leefomgeving. Samenwerking met andere hbo instellingen en universiteiten

-

Hogeschool Utrecht (met name rond de Master Urban and Area Development);

-

Universiteit Twente (rondom thema duurzaamheid in met name bestuurskundige zin, alsmede promotieonderzoek naar duurzaamheid in internationale productieketens);

-

Radboud Universiteit (promotie-onderzoek naar procesmanagement op bedrijventerreinen).



Met name binnen het Kenniscentrum Leefomgeving; rondom gemeenschappelijke onderzoekslijn Stedelijke Concepten


Regie Stedelijke Vernieuwing (gezamenlijk onderwijs); ruimtelijk georiënteerde lectoraten (afstemming onderzoeksthema’s).


-

Ruimtelijke Ordening en Planologie;

-

Milieukunde;

-

Bestuurskunde.


Pagina 88 van 102


Gebiedsontwikkeling en Recht

Naam van de lector

Dr. mr. John van den Hof


Saxion Hogeschool




Nvt

Nvt

Nvt


3

Kennisdomein

Het lectoraat richt zich enerzijds op gebiedsontwikkeling in Nederland, anderzijds op grensoverschrijdende samenwerking in het ruimtelijke domein. Het onderzoek in Nederland beoogt kennis te ontwikkelen over de institutionele aspecten van gebiedsontwikkeling. Grondbeleid, publiekprivate samenwerking en binnenstedelijke transformatie en herontwikkeling zijn de belangrijkste oriëntaties in het onderzoek. Een onderzoekslijn in ontwikkeling richt zich op de evaluatie van de effectiviteit van (nieuwe) weten regelgeving in de dagelijkse praktijk. De internationale orientatie is vooralsnog op Duitsland gericht, maar zal zich in de toekomst verbreden naar andere Europese regio’s.


Het onderzoeksprogramma Gebiedsontwikkeling richt zich met name op regionale gebiedsontwikkeling en grondbeleid. De economische crisis heeft duidelijk gemaakt dat regionale afstemming noodzakelijk is om de effecten van de crisis het hoofd te kunnen bieden. Recente onderzoeken: -

Afstemming ruimtelijke programmering en grondbeleid Regio


Pagina 89 van 102

Twente; -

Samenwerkingsmodellen regionaal grondbeleid;

-

Omgaan met bouwclaims van ontwikkelaars;

-

Mogelijkheden voor verhandelbare ontwikkelingsrechten.

Thema’s voor 2011: -

Vervolg verhandelbare ontwikkelingsrechten (ontwikkeling model);

-

Gebiedsontwikkeling 2.0 (post crisis);

-

Evaluatie behoefteprognoses en ruimtelijke programmering.

Het onderzoeksprogramma grensoverschrijdende samenwerking wordt gedragen door het promotieonderzoek van Y. Denissen naar grensoverschrijdende planvorming. Recent afgeronde en lopende onderzoeken: -

Praktische toepassing EGTS en mogelijkheden in Verdrag van Anholt ten behoeve van de MONT-samenwerking (opdracht van de gemeente Enschede);

-

Publicatie boek “Recht zonder grenzen”;

-

Evaluatie en symposium 20 jaar Verdrag van Anholt.

Thema’s voor 2011: -

Onderzoek naar besluitvorming bij grensoverschrijdende projecten

-

Samenwerking tussen Europese regio’s;

-

Het succes van de Euregio als grensoverschrijdende samenwerkingsstructuur;

-

Analyse van grensoverschrijdende samenwerkingsstructuren buiten de EU.

In het kader van deze onderzoekslijn streven we naar versterking van de contacten met de Fachhochschule Osnabrück (opleidingen Öffentliches Management (bestuurskunde) en Öffentliche Verwaltung (bestuursrecht) en de Universiteit van Osnabrück (juridische, bestuurskundig).

Onderzoeksthema’s

Publicaties

-

Gebiedsontwikkeling (juridisch-financieel)

-

Grensoverschrijdende samenwerking

-

Evaluatie weten regelgeving

-

Hof, dr.mr. G.J.J.van den, 2010-02-01, ‘Advies Regionale Samenwerking’;

-

Boer, M. de, 2011-03-01, ‘Bevoegd of onbevoegd?’; Y.M. Denissen-Visscher, 2010-11-01, ‘Duurzaam ruimtegebruik in de grensstreek’;

-

G.J.J. van den Hof, 2009-10-01, ‘Eerlijk zullen we alles delen’;

-

J. van den Hof, 2009-04-01, ‘Het organiseren van concurrentie bij gebiedsontwikkeling’;

-

G.J.J. van den Hof, 2009-05-01, ‘Ondernemen met complexe regelgeving’;


Pagina 90 van 102

-

Y.M. Denissen-Visscher, 2010-11-01, ‘Zijn er grenzen aan duurzaam ruimtegebruik’.


2 Samenwerking Netwerk / afstemNvt ming met andere onderzoeksprojecten Samenwerking met andere hbo instellingen en universiteiten

-

Hogeschool Windesheim

-


De samenwerking met deze hogescholen is gericht op vernieuwende businessmodellen voor gebiedsontwikkeling. De inbreng vanuit het lectoraat ligt met name op juridisch en financieel terrein.



Duurzame Leefomgeving

-

Vernieuwend ondernemen in de bouw

De samenwerking binnen het Kenniscentrum Leefomgeving richt zich op integrale vraagstukken met betrekking tot de kwaliteit van de leefomgeving, waarbij het lectoraat met name juridische en financiele kennis inbrengt.


-

Ruimtelijke ordening en planologie

-

Vastgoed en makelaardij

-

Hogere juridische opleiding

-

Sociaaljuridische dienstverlening

-

Management, economie en recht

-

Bestuurskunde


Pagina 91 van 102


Regionale Economische Ontwikkeling

Naam van de lector

drs. Paul Bijleveld


Saxion


Het lectoraat valt onder het Kenniscentrum Leefomgeving van Saxion. Dit kenniscentrum kent drie onderzoekslijnen, te weten Stedelijke Concepten, Veilige en Duurzame Energievoorziening en Governance & Ondernemerschap. Binnen het kenniscentrum concentreert het lectoraat zich op economische vraagstukken


N.v.t.


N.v.t


N.v.t


5

Kennisdomein

De maatschappelijke doelstelling van het lectoraat Regionale Ontwikkeling is het versterken van de concurrentiepositie van regio´s, met een focus op Oost-Nederland en het Duitse grensgebied in de Euregio. Het centrale onderzoeksthema van het lectoraat ´regionale ontwikkeling´ is de attractieve leefomgeving als basisvoorwaarde voor regionale economische ontwikkeling. Op basis van de vragen van organisaties in het werkveld, concentreert het lectoraat zich op de onderzoekslijn ´de ontwikkeling van de regionale kenniseconomie´. De afgelopen jaren is gebleken dat zowel vanuit het werkveld als studenten er vooral belangstelling is voor de meer ´softe ´ aspecten van de regionale economie, zoals arbeidsmarkt, innovatie, clusters en ondernemerschap. Op het vlak van fysieke leefomgeving heeft het lectoraat zich geconcentreerd op werklocaties voor innovatie en creatieve bedrijvigheid.


Monitoren en het aandragen van oplossingen voor de ontwikkeling van de regio Oost-Nederland en Euregio tot een duurzame kenniseconomie.


Pagina 92 van 102

Onderzoeksthema’s

POL Ontwikkeling van de regionale kenniseconomie -

Evaluatie regionaal cluster- en innovatiebeleid;

-

Ontwikkeling aantrekkelijke werklocaties voor innovatieve bedrijvigheid;

-

Monitoring, assessment en scenario analyse;

-

Twente Index;

-

Aantrekken en behoud kenniswerkers;

-

Vestigingspatronen Saxion alumni;

-

Regionaal ambassadeurschap van vertrekkende alumni;

-

Behoud en aantrekken jong talent in Stedendriehoek;

-

Onderzoek nieuwe effectieve instrumenten voor stads- en regiomarketing voor jong talent (bijvoorbeeld gebruik multimedia);

-

Rol van kennisinstellingen voor regionale ontwikkeling;

-

Kansen en uitdagingen voor regionale kennisvalorisatie;

-

Effecten van spin-off bedrijven op de regionale economie, met SKIO en NIKOS (U. Twente).

Activiteiten gezamenlijke POL Governance en ondernemerschap van de leefomgeving -

Inventarisatie van het clean technology cluster in Oost-Nederland; Ontwikkeling clean tech community (Raak Internationaal) in samenwerking met Bas van der Veen en Johan Wempe en partners in de Verenigde Staten.

Activiteiten gezamenlijke POL Stedelijke Concepten -

Onderzoek naar versterking concurrentievermogen van stadsranden (onderdeel SURF project Interreg).

Publicaties

Publicaties leden kenniskring: -

Geerdink, G.C., 2010, Regional Economic Development, Games of Competition and Cooperation, PhD Thesis, University of Twente, Forthcomming;

-

Geerdink, G.C., P.J. Stauvermann and A.E. Steenge, 2010, Innovation, herd behavior and regional development: in: Arentsen, M., W. van Rossum ,and A.E. Steenge, eds. “Governance of Innovations, Firms, Clusters and Institutions in a changing Setting” Edward Elgar, pp. 93-106;

-

Bijleveld P., Van der Meer H. & Van der Meer, R., 2010, Prospering outside the region? Spatial patterns of spin offs of universities of applied science, Working paper for the HTSF conference.




Pagina 93 van 102

2 Samenwerking Netwerk / afstemIn de periode 2006-2009 zijn de volgende A-relaties opgebouwd met het ming met andere werkveld: onderzoeksprojecten - Provincies Overijssel en Gelderland -

Gemeenten Enschede, Hengelo, Deventer, Apeldoorn, Winterswijk en Palo Alto (VS)

-

Regio Twente, Regio Stedendriehoek en Euregio

-

Universiteit Twente, Universiteit Utrecht, KU Leuven Stanford en San Jose State University

-

Intermediaire organisaties: VNO-NCW, Kamer van Koophandel, SER overijssel, SER Gelderland, Oost NV, Kennispark Twente


-

Netwerkorganisaties: Innovatieplatform Twente

-

HVA (methodiek voor doorlichten Human Capital behoefte bedrijven en instellingen);

-

HAN (uitwisseling ontwikkeling Raak Internationaal programma); Universiteit Utrecht (begeleiding promovendi en gezamenlijke publikaties);

-

Universiteit Twente (gezamenlijk onderzoek naar spin off ondernemerschap en brain drain, promotoren promovendi, gezamenlijke publikaties en database opbouw);

-

Universitat Muenster (gezamenlijke ontwikkeling grensoverschrijdende monitor);

-

Fachhochschule Muenster (samenwerking op het vlak science marketing);

-

KU Leuven (gezamenlijk onderzoek naar spin off bedrijvigheid en de rol van venture capital);

-

Stanford (partner in Raak Internationaal project); State University of San Jose (partner in Raak Internationaal project).



Innovatief ondernemen in de Bouw;

-

Duurzame ontwikkeling;

-

Governance;

Deze lectoraten bevinden zich in hetzelfde kenniscentrum. Samenwerking in gezamenlijke onderzoekslijnen ´governance en ondernemerschap in de leefomgeving´ en ´stedelijke concepten´. Gezamenlijk betrokken bij Raak Internationaal project ´clean tech community´. -

Kennisinnovatief Ondernemerschap, onderzoek naar Saxion alumni ondernemers;

-

Internationale handel voor het MKB, internationalisering regionaal


Pagina 94 van 102

MKB en emerging markets; -

Identiteitsmarketing: Stads- en regiomarketing.



-

Amsterdamse kenniseconomie (HVA) Strategisch HRM.

-

Management, Economie en Recht.

-

Vastgoed en Makelaardij

-

Bestuurskunde

-

Ruimtelijke Ordening

-

Small Business


Pagina 95 van 102


Risicobeheersing

Naam van de lector

drs. Wilbert Rodenhuis en ir. Menso Molag


Saxion Hogescholen


Het lectoraat is deel van het Saxion Kenniscentrum Leefomgeving


N.v.t.


Niet ingevuld


Niet ingevuld


7 jaar

Kennisdomein

Het beheersen van veiligheidsrisico’s in de gebouwde omgeving, zowel vanuit het perspectief van het bedrijfsleven, de overheid als vanuit de burger vormt het centrale onderzoeksonderwerp van dit lectoraat.


Het lectoraat heeft twee onderzoeksprogramma’s: -

Veilige inrichting van de leefomgeving. Onderzoek gericht op de omgang met veiligheidsrisico’s in ruimtelijke planvorming en ontwerp.

-

2. Veilige Energie Transities. Onderzoek gericht op veiligheid bij energietransities (o.a. C02 opslag, waterstof transport en distributie)

Onderzoeksthema’s

Publicaties

-

Veiligheid en ruimtelijke planontwikkeling

-

Transparante besluitvorming en communicatie

-

Bouwkundig ontwerp en regelgeving

Onderzoeksrapportages 2010: -

De Boer D.J., W.K.F. Rodenhuis (2010); Externe Veiligheid in de gemeentelijke RO-praktijk, Inventariserend onderzoek naar de uit-


Pagina 96 van 102

voeringspraktijk van de groepsrisicoverantwoording voor ruimtelijke plannen binnen de gemeenten in de provincie Groningen, eindrapportage, Saxion Kenniscentrum Leefomgeving; -

Neuvel J.M.M.,Groenendaal,J.,De Boer D.J. (2010); Zelfredzaamheid bij de stroomstoring in de Bollenstreek, Syntheserapport, Saxion, Crisislab;

-

Neuvel J.M.M.,Rodenhuis W.K.F. , Smeitink W. (2010); Naar een hoger niveau. Evaluatie meerjarenprogramma externe veiligheid Overijssel. Eindrapportage, Saxion Kenniscentrum Leefomgeving;

-

Kiffen Chr., W.K.F. Rodenhuis, Th. Thijssen (2010); Veilig recreëren, Eindrapportage RAAK;

-

Rodenhuis W.K.F. , M. Losse (2010), Stationsomgeving Enschede, maatregelen in het licht van CPTED, Quickscan tbv Gemeente Enschede, Saxion Kenniscentrum Leefomgeving.



2 Samenwerking Netwerk / afstemSamen met de andere lectoren van het Kenniscentrum Leefomgeving van ming met andere Saxion Hogescholen wordt gewerkt aan de volgende onderzoekslijnen: onderzoeksprojecten Veilige en duurzame inrichting van de leefomgeving Samenwerking met andere hbo instellingen en universiteiten Samenwerking met andere lectoraten

-

Veilige en duurzame energievoorziening

-

UT, TNO, ECN, NIFV


Lectoraat Ambient intelligence

-

Lectoraat Duurzame ontwikkeling

-

Lectoraat Duurzame energievoorziening

-

Lectoraat Vernieuwend ondernemen in de bouw

-

Lectoraat Brandveiligheid in de bouw

-

Lectoraat Duurzame gebiedsontwikkeling

-

Lectoraat Hospitality Business



-

Veiligheid en sociale cohesie (Windesheim)

-

Cybercrime (Noordelijke Hogeschool)

-

Veiligheidskunde;

-

Planologie;


Pagina 97 van 102

-

Stedenbouw;

-

Milieukunde;

-

Bouwkunde.


Pagina 98 van 102


Governance

Naam van de lector

Prof. dr. Johan Wempe en dr. Michel van Hulten


Saxion Hogescholen


Het lectoraat Governance maakt deel uit van het Kenniscentrum Leefom-


N.v.t.


Geen


Geen


5 jaar

Kennisdomein

Het lectoraat Governance houdt zich vanuit het perspectief van de publieke

geving

sector bezig met de aansturing van maatschappelijke vraagstukken. Het perspectief van de publieke sector betreft met name de wijze waarop overheidsorganisaties een sturende, een regisserende dan wel een faciliterende rol in de verschillende publiek-private arrangementen vervullen.

Kort omschrijving van het werkplan Onderzoeksthema’s

Geen informatie

-

Het beoordelen van het corruptiegehalte van een samenleving zowel in kwalitatieve als in kwantitatieve zin;

-

Een inventarisatie van corruptiebestrijding in Nederland;

-

Integriteit zowel in de publieke sfeer als in de private sfeer;

-

Participatie van burgers bij besluitvorming rond stedelijke vernieuwing en regionale ontwikkeling;

-

Publiek-private samenwerking

-

De rol van aanbestedingsprocedures in de bouw in relatie tot vei-


Pagina 99 van 102

ligheid en duurzame innovaties in de bouw; -

De rol van geheimhouding in het kader van aanbestedingsprocedures;

-

Het verschil tussen openbare en publieke informatie en agressieve en actieve vertrouwelijkheid;

Publicaties

-

Duurzame energie en burgerparticipatie;

-

Klimaat neutraliteit van een organisatie/bedrijf of gemeenschap;

2009 -

Groen Gas als governance vraagstuk; Hulten, M. van (2009), Lemma Transparency International, In: Handbook of Transnational Economic Governance Regimes, edited by Christian Tietje & Alan Brouder, (Martin Luther University of Halle-Wittenberg, Germany), Chapter Transparency International by Michel van Hulten,

2010 -

Sanders, M.Ph.Th. (2010), The Collaborative Enterprise: Next Stage in Public-Private Partnerships?, in: Tencati, A. en L. Zsolnai (eds.), The Collaborative Enterprise. Creating Values for a Sustainable World. Peter Lang Academic Publishers, Oxford (nog te verschijnen);

-

Straatman, E. (2010), Stad en Beleid, Noordhoff Uitgevers, eerste druk in 2010.




-

Transparency International Nederland/ Transparency International: betreft samenwerking op het gebied van integriteit;

-

Netwerk Bedrijfsethiek Nederland: betreft samenwerking op het gebied van bedrijfsethiek;

-

Beon: betreft samenwerking op het gebied van biomassa en bioenergie;

-

Groen Gas Nederland: betreft samenwerking op het gebied van Groen Gas;

-

Nicis: betreft samenwerking op het gebied van stedelijke vernieuwing.


-

Centre for Entrepeneurship Universiteit Utrecht: betreft samenwerking op het gebied van duurzaamheid en ondernemerschap, er wordt een gezamenlijk Honours programma georganiseerd;

-

Energy Delta Institute Groningen: samenwerking op het gebied van onderwijs op het gebied van duurzame energie.

Samenwerking met

Intern (binnen de eigen instelling):


Pagina 100 van 102

andere lectoraten

-

Regionale ontwikkeling: het betreft samenwerking op het gebied van PPS en gebiedsinrichting;

-

Innovatief ondernemen in de bouw: betreft duurzaamheid in de bouw;

-

Duurzame energie: duurzame energie, o.a. groen gas projecten, het duurzame dorp.


-

Academie voor Bestuur & Recht;

-

Hospitality Business School.


Pagina 101 van 102


Pagina 102 van 102

Deel 3: Lectoratenoverzicht Domein Bouw & Ruimte

Recommend Documents