Decreet opvoedingsondersteuning in relatie tot de IJH Benedikte Van den Bruel Veerle Roels
Kind en Gezin èn Agentschap Jongerenwelzijn ? • Kind en Gezin en Agenschap Jongerenwelzijn verantwoordelijk voor de erkenning en subsidiëring van de opvoedingswinkels • Kind en Gezin en Jongerenwelzijn bouwen het Vlaams expertisecentrum opvoedingsondersteuning (EXPOO) uit • Jongerenwelzijn stuurt de Vlaamse coördinatoren opvoedingsondersteuning (de vroegere preventieconsulenten) aan
Wat is “opvoedingsondersteuning” Lichte, laagdrempelige ondersteuning van al diegenen die verantwoordelijkheid dragen voor kinderen met als invalshoek opvoeding focus op de leeftijd van 0 tot 18 jaar Lichte ondersteuning: informeren, vraagbaken, ontmoetingen stimuleren, adviesfunctie, doorverwijzing, lichte hulp (?)
Decreet opvoedingsondersteuning (13 juli 2007) (en uitvoeringsbesluiten)
1. Aanbod rond opvoedingsondersteuning beter op mekaar afstemmen 2. Aanbod rond opvoedingsondersteuning dichter bij ALLE opvoedingsverantwoordelijken brengen - Ook ouders die geen opvoedingsvragen hebben - Ook ouders die simpele vragen hebben - Ook ouders die lichte problemen hebben …
Afstemming van partners op alle niveaus 1. Gemeentes: lokaal overleg opvoedingsondersteuning met minimaal uit te nodigen partners Focus op opdracht rond informeren en sensibiliseren lokale coördinatoren (lokaal overleg, link met lokaal sociaal beleid en ruimer gezinsbeleid van een gemeente) 2. Bovenlokaal samenwerkingsverband: zeker ook pedagogische adviesfunctie voor gezinnen met licht opvoedingsproblemen Vlaamse coördinatoren opvoedingsondersteuning 3. Centrumsteden: opvoedingswinkels (erkend en gesubs.) coördinator van een opvoedingswinkel
Minimale actoren die moeten uitgenodigd worden op lokaal overleg
• • • • • • • • • • •
OCMW Erkende huisartsen Scholen Maatschappelijk opbouwwerk Ouderverenigingen (schoolgebonden) Diensten voor gezinszorg CLB Politie Verenigingen waar armen het woord voeren Sociaal-cultureel volwassenwerk Kind en Gezin-actoren: preventieve zorg, inloopteams, kinderopvang, CKG’s, GOP’s …
• CAW zeker rol op bovenlokaal niveau • Andere organisaties kunnen worden uitgenodigd • Systeem van vertegenwoordiging is mogelijk
Waarom ALLE ouders? • Omwille van de toegenomen opvoedingsonzekerheid waar we allemaal mee te maken hebben; minder sociale netwerken • Preventief: – sensibiliseren om nu positief op te voeden en problemen te voorkomen; – mensen die nu geen problemen ervaren sensibiliseren om op het moment dat ze voor moeilijke momenten staan …een gerichte actie te ondernemen
Hoe bereik je alle ouders ? Hoe schrik je ouders niet af ? 1. Aanbod vanuit settings waar ouders reeds komen voor andere zaken dan opvoedingsondersteuning (vb huisarts, consultatiebureau K&G, kinderopvang) 2. Herkenbaar (vb opvoedingswinkel) Weten dat je ergens terecht kunt mèt opvoedingsvragen 3. Dichtbij gezinnen lokale verankering zeer belangrijk
4. Ouders mogen niet het gevoel hebben dat ze “automatisch” naar hulpverlening “geloodst” worden of als “problematisch” bestempeld worden. opvoedingsondersteuningsaanbod buiten de hulpverlening
Aandacht ! • Alle ouders met toch ook bijzondere aandacht voor kansengroepen !
Opvoedingswinkels
Wat is een opvoedingswinkel ? • Samenwerkingsverband opvoedingsondersteuning dat uitgaat van een lokaal overleg opvoedingsondersteuning • Met volgende opdrachten : – Algemene opvoedingsvragen beantwoorden (vraagbaken) – Basisinformatie ter beschikking stellen over het opvoeden van kinderen in diverse levensfasen “loketfunctie”; één of meerdere loketten zijn mogelijk
– Onderscheiden vraaggerichte pedagogische adviesfunctie – Stimuleren van ontmoetingen tussen opvoedingsverantwoordelijken met de nadruk op het creëren van sociale netwerken – Ondersteuning aanbieden bij opvoedingsproblemen zowel in gezins- als groepsverband – Zorgen voor een vroegtijdige detectie van opvoedingsonzekerheid of opvoedingsproblemen met, indien nodig, een gerichte doorverwijzing – Voorlichtings-, opleidings-, vormings- of trainingsactiviteiten in het bereik van opvoedingsverantwoordelijken brengen – Zorgen voor een gecoördineerde, systematische en kwantitatieven gegevensverzameling
Link met IJH ? 1. Opvoedingswinkel kan een rol spelen binnen de brede toegang van de IJH op voorwaarde dat de profilering van het aanbod voldoende uitgebouwd en duidelijk is 2. Andere aanbod opvoedingsondersteuning (bvb adviesfunctie, ontmoetingsruimtes …) zoveel mogelijk positioneren buiten IJH vanuit bezorgdheid laagdrempeligheid
VLAAMSE COÖRDINATOREN OPVOEDINGSONDERSTEUNING
STIMULEREN ONDERSTEUNEN COÖRDINEREN
TER SITUERING… – Vóór decreet: Preventieconsulent Bijzondere Jeugdbijstand – Sinds 2008:
Vlaamse coördinatoren Opvoedingsondersteuning – Preventieconsulent bij het Agentschap Jongerenwelzijn – 5 teams van VCO’s = 1 team in elke regio – 4 FTE VCO’s per team + teamverantwoordelijke
TAKEN VAN DE VCO’s – Op lokaal niveau: Stimuleren van tewerkstelling van lokale coördinatoren opvoedingsondersteuning – T.av. Opvoedingswinkels in de centrumsteden:
-
Ondersteunen van het samenwerkingsverband
- M.b.t. kwetsbare groepen en ruimere leefomgeving
TAKEN VAN DE VCO’s – Op bovenlokaal niveau:
De Vlaamse coördinatoren zorgen met de • lokale coördinatoren voor afstemming van het aanbod opvoedingsondersteuning, • in bijzonder rond de pedagogische adviesfunctie
VCO’s EN INTEGRALE JEUGDHULP
De Vlaamse coördinatoren treden toe tot de netwerken rechtstreeks toegankelijke jeugdhulp
Vragen ???
Wat nog in het decreet ?
Initiatieven inzake voorlichting, opleiding, vorming of training rond opvoeding • Overgenomen uit vroeger decreet • Forfaitaire tegemoetkoming aan een vereniging of een organisatie die een voorlichtings-, opleidings-, vormings- of trainingsactiviteit rond het opvoeden van kinderen en die haar betrokkenheid bij het opvoeden van kinderen kan aantonen
Vlaams expertisecentrum opvoedingsondersteuning • Bij K&G • Adviescomité en operationele cel • Opdrachten: – Basisinformatie ontwikkelen in functie van lokaal overleg en opvoedingswinkels – Tekstueel en audiovisueel materiaal aanmaken en verspreiden; opvoedtelevisie mee ontwikkelen – Digitaal platform – Telefonisch aanbod – Documentatie- en informatiecentrum – Opvolging van wetenschappelijk onderzoek rond ontwikkeling kinderen – Participatieve en wetenschappelijk onderbouwde methodieken ontwikkelen en verspreiden
– Vorming van lokale coördinatoren – Handleiding om werkzaamheden binnen lokaal overleg te stroomlijnen – Gegevensverzameling en verwerking – Lokale coördinatoren en Vlaamse coördinatoren rapporteren bij expertisecentrums
Provinciale steunpunten of steunpunt vanuit VGC • Initiatief vanuit de deputatie • In overleg met Vlaamse coördinatoren: – Faciliteren intergemeentelijke of regionale samenwerking – Helpen van initiatieven buiten de centrumsteden om rond opvoedingsondersteuning te werken – Bundelt goede praktijkvoorbeelden en maakt ervaringsuitwisseling mogelijk
• In overleg met Vlaams expertisecentrum: – Zorgen voor provinciale verspreiding van informatie en materiaal voor professionelen/vrijwilligers die opvoedingsondersteuning aanbieden
