December Magazine voor en door cliënten van GGZ Oost Brabant

December 2014

Magazine voor en door cliënten van GGZ Oost Brabant

Kaft getekend door Nathalie Delisse

C

OLOFON

De Horizon wil cliënten aan het woord laten. De Horizon informeert elke 2 maanden over onderwerpen uit het dagelijks leven van cliënten, over ontwikkelingen binnen de Geestelijke gezondheidszorg en over de locaties van de GGZ Oost Brabant. Uw bijdrage is welkom. De redactie bepaalt wat geplaatst wordt. Artikelen kunnen ingekort worden. De Horizon is ook te vinden op intranet onder Cliëntenraad. Onder pseudoniem schrijven mag, als de naam bekend is bij de redactie. Lever uw kopij in voor

12 januari 2015

Redactie Lennart van den Elsen, Jan-Anton van der Mooren, Ger van Lankvelt, Ine van Wijk, Fred Fassaert, Agnes Blok en Twan Aarts.

Redactieadres [email protected] Horizon, Cliëntenraad, Kluisstraat 2 5427 EM Boekel. secretariaat en opmaak (maandag en donderdag 0492-846366) Bea van Leuken.

Wilt u de Horizon thuis ontvangen? Dat kan! Neem daarvoor contact met ons op.

Drukwerk Weemen Drukwerk & Communicatie

Verspreiding Dichterbij/Werkkracht Heesch

V

OORWOORD Bespiegeling Afscheid nemen van het oude jaar. Het lijkt weer omgevlogen een nieuw jaar ligt weer klaar! Uren, dagen, maanden.....! Herinneringen zijn opgestapeld van vreugde maar ook van verdriet van de afgelopen 365 dagen! Maar die tijd zij komen niet meer terug! Hoe bizar het ook klinkt. Dagen van niet zo lang geleden, is nu verleden! Oliebollen worden er gebakken met vreugde en plezier! De laatste dag; even stilstaan met veel gepraat, gelach, misschien ook een traan, Lekkers, misschien een wijntje met bier. zij komen niet meer terug! En dan, wordt er afscheid genomen een nieuw jaar komt binnen! Het oude jaar is voorbij waarin veel op ons af is gekomen twaalf maanden zijn er weer te overwinnen.

Als redactie van de Horizon wensen wij iedereen heel veel goeds en gezondheid

3

I

NHOUD

Voorwoord Inhoud Een overdenking Interview met Remy Roest Nieuws van de Cliëntenraad Gluren Bus project ODAC Helmond Koken met Ine Roomse mopjes Tegenstellingen Roomse mopjes Inloop Oss gaat verhuizen Dichter des GGZ’s Raad van Bestuur informeert Kunst Lot-us Gedicht De Paus en zijn chauffeur Open dag ODAC Helmond Heeft het gesmaakt Je naam voor goede vrienden De ontmoeting Van de doden niets dan goeds Kerstmis of kermis Wie betaalt waarvoor Balinese kunst Staatssecretaris van Rijn in Uden In memoriam Jubilarissen medezeggenschap Lachend verleden Ellen van Duuren 25 jaar in dienst De bijbel in gewone taal Roomse mopjes Een dennenboom met iets eronder Golfclinic bij de buren Er verandert veel in de zorg 2015 Leonard Cohen Ode aan Helga Die gedanken sind frei

3 4 5 6 8 9 9 10 11 12 13 13 13 14 15 16 16 17 17 18 18 19 20 21 22 22 23 23 24 28 29 30 31 32 35 36 38 38 39

Wat betekent veiligheid voor jou? De zin en onzin van de antroposofie Medicinfo bezoekt Coudewater Bonte Avond Coudewater Zorgverbeteringen Zie je wel Activiteiten Kreet van de maand

4

40 42 45 45 46 46 47 48

EEN OVERDENKING door Annie van Engeland- van der Kruijssen

Het eind van het jaar komt alweer in zicht ’s Avonds vroeg donker en ’s morgens laat licht Een jaar waarin heel veel is gebeurd Er is plezier gemaakt en er is ook getreurd Een vliegtuig schoot men zomaar neer Het was afschuwelijk, geen overlevenden meer Nederland was in diepe rouw Je vraagt je af wie doet zoiets nou Ook worden er dagelijks mensen vermoord Intens verdrietig als je zoiets hoort Oorlog, racisme, geweld, vluchtelingenkampen Een orkaan, aardbevingen en andere natuurrampen Ik weet je kan niet bij alle verdriet stil blijven staan Maar er ook niet zomaar aan voorbij gaan Men moet anderen helpen die verkeren in nood De armoe en ellende in de wereld is heel groot Ook in ons land komen er steeds meer bezuinigingen Op de zorg en nog veel andere dingen Weet je de armoedzaaier en de gewone man Worden daar uiteindelijk de dupe van Toch blijf ik hoopvol voor het nieuwe jaar We moeten er toch iets van maken met elkaar En begrip voor ieder zijn standpunt tonen Wij moeten als eenheid op deze aardbol wonen En weet je er is overal weleens wat mis Toch ben ik blij dat Nederland mijn vaderland is Wat ik aan iedereen zou willen wensen Een vredig maar vooral een gezond jaar voor alle mensen

5

INTERVIEW

MET

door Twan Aarts

Vandaag heb ik een interview met Remy Roest. Ik ben nog net op tijd want het is zo ongeveer de laatste werkdag van Remy als ik dit interview met hem heb. Toch wil ik hem graag nog op de valreep aan iedereen voorstellen, ondanks zijn vertrek. Of beter gezegd, zijn pensionering. Want Remy is in 1949 in Den Haag geboren. Maar, vertelt hij erbij, ik heb wel Brabantse wortels want mijn vader komt uit Bergeijk en sinds 1983 ook in Brabant gesetteld in Best. Remy is getrouwd en vader van 3 kinderen. En zijn grote hobby is fietsen en zijn hond.

voor Remi dat psychiatrie zijn vak moest gaan worden. Psychiatrie kent veel invalshoeken om aan te sluiten bij mensen met een psychisch probleem. Enerzijds biologisch, maar ook sociaal en ga zo maar verder. Het is vooral boeiend om de juist ingang te nemen om bij mensen aan te sluiten en mensen in hun eigen kracht te zetten, vertelt Remy. Dat brengt mij op mijn belangrijkste vraag: Remy, je hebt veel gedaan voor de introductie van de Rehabilitatie en Herstelgedachte binnen GGZ Oost Brabant. Wat is het dat jou vooral aanspreekt hierin en wat kan het voor iedereen betekenen. Ik merk al snel dat ik met deze vraag op het stokpaardje van Remy terecht gekomen ben. Ik krijg van hem een heel college over de historie en de ontwikkeling van de Herstel-visie en wat deze voor mensen kan betekenen, zowel voor cliënten als ook voor medewerkers. Niet dat ik een college verwacht had, maar het verhaal wat Remy vertelt is hoe iedereen die hem kent ook altijd ervaren heeft. Een gedreven man met een enorme passie en bevlogenheid voor zijn vak en voor zijn cliënten.

Na zijn middelbare school heeft hij in Leiden geneeskunde gestudeerd. Daarna heeft hij in Den Haag de opleiding tot psychiater gevolgd. Vervolgens, met zijn Brabantse wortels, is Remy in Brabant neergestreken en heeft achtereenvolgens bij RPI, de Grote Beek, GGz-E, St. Annaziekenhuis en tot slot bij GGZ Oost Brabant als psychiater gewerkt. Ik wilde Remy toch nog graag op de valreep interviewen omdat hij van grote invloed is geweest met nog enkele anderen voor de introductie van Rehabilitatie en de Herstelgedachte binnen GGZ Oost Brabant. Ik vraag hem waarom hij eigenlijk psychiater is geworden. Remy antwoordt dat dat al heel snel duidelijk was voor hem na de colleges van dr. Hustinx (ook voorzitter geweest van de Nederlandse vereniging voor de psychiatrie) die zo motiverend en inspirerend was

6

De Herstelvisie, vertelt Remy, komt eigenlijk uit twee bronnen voort. 1e: Beloopstudies schizofrenie (dat zijn onderzoeken onder cliënten over een langere periode die het doel hadden de ontwikkeling van de ziekte en het functioneren van de cliënt in beeld te brengen)

REMY ROEST 2e: Ego documenten (ofwel de herstelverhalen van mensen. In het bijzonder Patricia Deegan uit Amerika die zich sterk gemaakt heeft voor de cliëntenbeweging en het belang van deze succesverhalen). In 1993 heeft de Amerikaanse psychiater Anthony op basis van deze twee bronnen een baanbrekend document geschreven. Kern hierin is de Herstelprocessen van mensen ondersteunen omdat deze mensen stimuleert. Hieraan voorafgaand was (en is) er de rehabiliatiebeweging die uitgaat van de doelen die mensen zich stellen en wat zij daarbij nodig hebben om deze te realiseren. De Herstelgedachte is hier op verder gegaan.

zijn Hollands: niets over ons, zonder ons) Dit betekent dat de kern in dit alles is om de cliënt in alles te betrekken. In 1. De oriëntatie op de persoon (zie mij als mens en niet als mijn ziekte) 2. Betrokkenheid bij de persoon (betrek de cliënt bij alles over zijn persoon of zijn omgeving) 3. Keuze (cliënten zelf zoveel als mogelijk te laten kiezen) 4. Hoop (er is altijd toekomst. Hulpverlening moet erop gericht zijn perspectief te bieden) Ik moet zeggen dat de gedachte achter Herstel me vandaag weer een heel stuk duidelijker is geworden door de uitleg van Remy. Vooral dat laatste over de Hoop is wel heel erg mooi.

Herstel heeft 4 kernaspecten waar zij zich op richt (ook door het Trimbos instituut onderzocht) 1: gezondheid 2: maatschappelijke rollen 3: maatschappelijk functioneren 4: persoon, zijn identiteit en zelfervaring.

Om dit verhaal van Remy te horen wilde ik hem graag nog interviewen als drijvende kracht en inspirator binnen GGZ Oost Brabant. Remy heel erg bedankt voor dit interview en jammer dat je nu weg gaat bij GGZ. Heel veel succes en geluk nog in de toekomst.

Maar, vraag ik Remy, Herstel gaat wel veel uit van wat ik allemaal kan en moet, terwijl ik als patiënt toch gewoon afhankelijk ben. Ik krijg als antwoord van Remy: Dat klopt, maar dan toch praten we met jou om toch zelf steeds keuzes te blijven maken om op die manier greep op je eigen herstel te krijgen.

Twan Aarts, redacteur Horizon.

De Herstelvisie kijkt vooral naar de lange termijn en hoe hulpverleners daarin mensen kunnen ondersteunen. Hier komt ook de uitspraak uit de cliëntenbeweging vandaan: “Nothing about us, without us”. (ofwel op

7

Nieuws van de Cliëntenraad Transitie Kind en Jeugd GGZ Als Clientenraad hebben wij een brief geschreven aan de Transitie Autoriteit Jeugd, mevr. Sint, aan de Inspectie Gezondheidszorg, aan de diverse gemeenten in het werkgebied van GGZ oost Brabant en een open brief in het Brabants Dagblad, om onze zorgen te uiten over de ontwikkelingen m.b.t. gespecialiseerde jeugd ggz. In de vorige Horizon hebben we gemeld dat er grote kortingen aankomen waardoor de continuïteit en veiligheid in het gedrang lijken te komen. Inmiddels is onze angst waarheid geworden. Hoewel gemeenten aangeven dat zorg gecontinueerd zal blijven spreken zij nog steeds ook over budgetkortingen (hetzelfde werk voor minder geld uit te voeren) en volumekortingen (minder instroom nieuwe cliënten). We zullen moeten afwachten hoe groot de kortingen uiteindelijk zullen zijn, maar duidelijk is wel dat het allemaal met minder moet. We hopen als clientenraad dat dit alles niet ten koste zal gaan van mensen, van jongeren. Signalen m.b.t. bezuinigingen Als clientenraad krijgen wij met regelmaat signalen van cliënten dat zij minder zorg ontvangen dan waar zij voor geïndiceerd zijn. Ook ontvangen wij signalen van cliënten die vanuit FACT teams begeleid worden, dat zij brieven ontvangen waarin aangekondigd wordt dat door de bezuinigingen het aantal contacten verminderd zal worden. Ook signalen over de beschikbaarheid van medewerkers bij ziekte en of andere afwezigheid. De klacht is in hoofdzaak dat er geen vervanging is en dat cliënten soms lange tijd op een nieuwe afspraak moeten wachten.

In een brief aan de Raad van Bestuur heeft de Clientenraad hierover zijn zorg uitgesproken. Vergoeding maaltijden bij afwezigheid Als Clientenraad zijn wij met de Raad van Bestuur overeengekomen dat bij een afwezigheid van twee of meer dagen cliënten in aanmerking komen voor een vergoeding van de maaltijden die zij niet gebruikt hebben binnen GGZ. Dit voor een proefperiode van een half jaar waarna bezien zal worden of deze norm nog langer zal blijven bestaan, of dat er een aanpassing mogelijk is op deze regeling. Enquête Kinder & Jeugd GGZ Cliëntencommissie Kinder & Jeugd GGZ heeft een steekproef enquête gehouden op RGC’s onder jongeren en ouders om hun mening te horen over de kwaliteit en tevredenheid over de geboden zorg en wat daar mee samenhangt. De uitkomsten worden op dit moment met de verantwoordelijk directeur en management besproken. Groot aandachtpunt wat naar voren kwam is dat communicatie en informatieverstrekking verbeterd moeten worden. Medezeggenschap en participatie In de komende maanden zullen we als Clientenraad stilstaan bij het thema medezeggenschap en participatie. Doordat steeds meer op ons afkomt, is het goed om eens gezamenlijk een pas op de plaats te maken en over deze twee zaken goed na te denken en te beschrijven hoe dit er in de toekomst uit zou moeten gaan zien. Uitgangspunt blijft dat zoveel mogelijk cliënten moeten kunnen deelnemen in zijn of (Vervolg op pagina 9)

8

GLUREN

(Vervolg van pagina 8)

haar woon/verblijfsplaats en in de ambulante contacten.

door Gerry van der Rijt-van Sinten

Op 26 september was ik samen met Marianne Slaats, die ook in het DB van de Cliëntenraad zit, bij de open dag van de stadshobbywerkplaats in Veghel. We werden hartelijk ontvangen en kregen een naambadge, een kop koffie of thee aangeboden en een plak cake die door een andere instelling was gemaakt. Een compliment voor de cakemakers, zo’n lekkere cake heb ik nooit eerder geproefd, dank je wel. Ik zou best het recept hiervoor willen ontvangen. Misschien een idee om in onze Horizon te plaatsen.

Uitbesteding schoonmaak Als Clientenraad hebben wij advies met aandachtpunten uitgebracht over de uitbesteding van de schoonmaak. In het advies is meegenomen dat het voor cliënten belangrijk is dat een vast team steeds de schoonmaak zal doen zodat er niet steeds maar “nieuwe gezichten” rondlopen. Verder is geadviseerd om de zorg gebonden schoonmaakmedewerkers onder aansturing van de teamleider te plaatsen.

BUS PROJECT ODAC HELMOND

De officiële opening werd gedaan door wethouder Riny van Rinsum waarna hij een volleybal in het doel probeerde te slaan, wat hem niet de eerste keer lukte. De “Als je maar Happy band” zorgde voor een gepaste noot. Ook werden er vanuit een mobiele keuken specialiteiten zoals lekkere stamppotten geserveerd waar ook goed gebruik van werd gemaakt. Verder waren er veel stands met informatie over oa. de Watersteeg (van die lekkere cake), Ruilnetwerk, Vivaan, Sam Sam en nog vele anderen en niet te vergeten Tweewielerservice op het Bolkenplein van Veghel. GGZ en de SWZ streven naar een goede samenwerking met de welzijnsorganisaties.

door Twan Aarts

Rosalieve van Daal is dit aan het opzetten. Ik heb haar gevraagd hier iets meer over te vertellen. ODAC Helmond heeft een bus aangeschaft. Ohra nuts fonds heeft ons bij de aankoop van de bus gesponsord. De bus is ervoor bedoeld om cliënten van en naar dagbesteding te vervoeren. De bus kan ook gehuurd worden door de afdelingen van de GGZ. De kosten zijn 50 eurocent per gereden kilometer. De bus wordt gereden door voornamelijk vrijwilligers en of (ex) cliënten. We zijn nog op zoek naar enthousiaste chauffeurs.

Bedankt vaste bezoekers en ondersteuners dat wij bij jullie in de keuken mochten kijken hoe jullie de producten maken die je later in het Swinkeltje kunt kopen of rechtstreeks bestellen. Wij als bestuur van de Cliëntenraad hopen dat deze dagactiviteiten mogen blijven bestaan ondanks alle bezuinigingen.

Voor het boeken van de bus of het als chauffeur aanmelden bel 0492505160 en vraag naar de coördinator bus project.

9

KERSTMENU VAN INE door Ine van Wijk

Romige maïs soep met gefrituurde mihoen

Flensjes met groene salade, spekjes, appel en frambozendressing

Bijgerecht voor 6 personen Bereidingstijd: ca. 40 minuten

Voorgerecht voor 6 personen Bereidingstijd: ca. 30 min.

Ingrediënten: 2 eetl. olijfolie 2 uien, gehakt - 1 prei, alleen het wit, fijngesneden - 2 eetl. bloem - 1 l warme kippenbouillon, van tablet of pot - 2 blikjes maïs, uitgelekt - 1 mespunt saffraan - 150 ml kook room - zout en versgemalen peper - 200 ml arachideolie (om te frituren) - 100 g mihoen - 2 bosuitjes, in dunne ringetjes

Ingrediënten: 100 g bloem mespuntje zout - 200 ml melk - 1 ei - 2 eetl. vloeibaar bakproduct (margarine)- 100 g ontbijtspek, in plakjes - 150 g gemengde sla - 1 rode appel, in schijven - 50 g Parmezaanse kaas, in flinters Voor de dressing: 100 g frambozen - 2 eetl. (witte) balsamicoazijn - 4 eetl. walnotenolie 1 theel. Honing – zout - versgemalen peper

Bereiden: Verwarm de olijfolie in een soeppan en fruit de ui goudbruin. Voeg de prei en bloem toe en roer goed over de bodem. Giet de warme bouillon erbij en roer tot er geen klontjes meer zijn. Voeg de maïs en saffraan toe en breng de soep aan de kook. Laat circa 20 minuten zachtjes koken. Pureer de soep en giet hem door een zeef. Voeg de room toe en laat nog een paar minuten doorkoken. Breng de soep verder op smaak met zout en peper. Verwarm de olie in een hoge pan en frituur de mihoen in kleine porties heel kort. Zorg ervoor dat het niet verkleurt! Laat de mihoen uitlekken op keukenpapier. Schep de soep in borden, serveer met een pluk mihoen erbovenop en strooi er wat ringetjes bosui over.

Voorbereiden: Klop de bloem met het zout en de melk los en klop er het ei en het vloeibaar bakproduct doorheen tot een glad beslag. Laat even rusten. Bak de plakjes spek uit in een droge koekenpan met antiaanbaklaag en laat ze uitlekken op keukenpapier. Bak in dezelfde koekenpan 6 flensjes aan beide kanten goudbruin. Laat ze afkoelen. Pureer de helft van de frambozen met de azijn, walnotenolie en honing tot een goed gemengde dressing. Verdun de dressing eventueel met een eetlepel water en breng op smaak met zout en peper. Bereiden: Leg de flensjes op 6 borden. Schep de dressing door de sla en verdeel dit over de flensjes. Verkruimel de ontbijtspek en verdeel de appel en de rest van de frambozen over de sla. Maal er nog wat peper over en sla het flensje dubbel. Bestrooi met flinters kaas.

10

Gekarameliseerde beenham met honing

met 200 ml water. Breng aan de kook en roer van de warmtebron af het bakpoeder erdoor. Laat dit afkoelen. Vet een bakblik met hoge rand in met wat boter en bekleed de bodem met bakpapier.

Hoofdgerecht voor 6 personen Bereidingstijd: ca. 10 min. (+40 min. oventijd)

Bereiden: Klop 100 gram boter met de suiker en vanillesuiker luchtig en klop er een voor een de eieren door. Zeef het zelfrijzend bakmeel erboven en roer dit er goed doorheen. Schep de dadels erdoor en schenk het beslag in het bakblik. Bak de cake in 30 à 40 minuten gaar. Verwarm ondertussen al roerende de basterdsuiker met de slagroom en de rest van de boter tot de suiker goed gesmolten is. Laat even koken en giet 2/3 van deze saus over de warme cake. Zet nog 10 minuten terug in de oven tot de cake de saus heeft geabsorbeerd. Laat de cake nog 10 minuten buiten de oven staan voordat u er stukken van snijdt. Serveer met de rest van de saus. Tips: Serveer warm met een bolletje vanilleijs.

Ingrediënten: 100 ml honing - 100 ml vers sinaasappelsap - 2 takjes tijm - 2 gekneusde peperkorrels - 2 eetl. boter - 2 beenhammetjes van circa 500 g p.st. (naturel) Voorbereiden: Verwarm de oven voor op 160°C. Breng de honing met de rest van de ingrediënten aan de kook en laat 10 minuten op een lage stand trekken. Verwijder de tijm en laat afkoelen. Bereiden: Bestrijk de hammetjes royaal met het honingmengsel en bak ze 40 minuten in het midden van de oven tot het laagje krokant en kleverig is. Bestrijk de bovenkant tussentijds nog een paar keer met het honingmengsel. Snijd de ham in dikke plakken. Tips: Lekker met aardappels die tegelijkertijd met de ham zijn meegebakken in de oven of een romige aardappelpuree en knapperige groenten.

ROOMSE MOPJES door Ger van Lankvelt

Warme sticky toffeecake met ijs Nagerecht voor 6 personen Bereidingstijd: ca. 20 minuten

Een boer heeft een beroerd stuk waardeloos land ergens in de Kempen. Jarenlang ploegt hij voort. Op zekere dag staat hij aan de rand van zijn akker tevreden te kijken naar zijn golvende koren dat hij gezaaid heeft. Passeert meneer pastoor. Die zucht: 'Wat een schoons kan er toch groeien met behulp van Onze-Lieve-Heer. 'waarop de boer antwoordt: 'U had het eens moeten zien, meneer pastoor, toen OnzeLieve-Heer het hier nog helemaal alleen deed.'

Ingrediënten: 200 g gekonfijte of verse dadels, ontpit - 1 theel. Bakpoeder - 200 g zachte boter - 150 g suiker - 1 theel. Vanillesuiker - 2 eieren - 185 g zelfrijzend bakmeel 150 g lichtbruine basterdsuiker - 100 ml slagroom - bakpapier Voorbereiden: Verwarm de oven voor op 180°C. Snijd de dadels in stukjes en zet ze op

11

TEGENSTELLINGEN door Agnes Blok

Licht en donker zijn zeer duidelijk merkbaar in het wereldgebeuren en zijn tegenstellingen. Eén voorbeeld, van wat energieën kunnen betekenen voor de mens op zijn weg naar een fundamentele ontwikkeling. Alle energieën in en rond de aarde, bestaan bij tegenstellingen. Hoog en laag, macht en onmacht, ziek en gezond, wetenschap en geloof, enz.. De extreme vormen hierin kunnen het resultaat van nu zijn. De technologie en wetenschap ontwikkelen enorm. Deze gaan steeds verder, want wat gisteren een zekerheid was en wetenschappelijk bewezen, kan vandaag achterhaald zijn. Men wil vernieuwen, steeds meer en meer, steeds vooruitgang. De tegenstelling is: minder. Zoals het leven bij de dag, met de eenvoud van wat de aarde te bieden heeft, maar begrensd door wat het heden in onze samenleving van ons verwacht. Afhankelijk van de tijd waarin wij leven, waar dan ook op deze aarde. Al deze tegenstellingen gaan met de wind mee de wereld in. Als vandaag een zandstorm de kop opsteekt in de Sahara, zijn overmorgen onze auto’s bedekt met een stoflaag. Zo ook de wereldwijde energieën, voor gevoelige mensen zeer zeker merkbaar.

Er wordt meer en meer gepresteerd, meer en meer van de mens verwacht, om dat stukje van de aarde te behouden, dat ‘onze grenzen’ wordt genoemd. Samenwerking, vooruitgang, vernieuwing. Eén Europa. Maar dat de mens een evenwicht in zichzelf mogelijk kan maken, dat er geen hel en hemel zijn, is eveneens een ontwikkeling van de mens op aarde. En deze begint bij een gezinsleven, waar plaats is voor praten, samen eten, drinken, lachen, spelen. Dat kan vanaf de geboorte al ervaren worden, maar ook na jaren een zwaar leven te hebben doorstaan. Dat kan eveneens uiteindelijk thuiskomen zijn in een maatschappij van rust, regelmaat en reinheid. Kinderen van nu, die aan hun lot worden overgelaten, in gezinnen waarin dat moet, omdat beide ouders buitenshuis werken om te kunnen voorzien in hun zelf gekozen bestaan. In de tijdsgeest van nu en waarin zij veel moeite moeten doen om het hoofd boven water te houden. Kinderen van net 6 maanden worden naar de kinderopvang gebracht, omdat moeder haar werk weer moet oppakken daar er anders voor haar 10 anderen zijn. Structuur die afhangt van ‘moeten’ werken, en zet de kinderen voor de buis of achter de i-pad, want wij zijn zo moe. Naar de opvang! En opgevoed door ‘gediplomeerden’ in kinderverzorging. Ten behoeve van een thuis

De omstandigheden van waar wij nu in leven, deze wereld met enorme tegenstellingen, is voorlopige realiteit. Wij leven in een tijd dat er meer en meer van de mens wordt verwacht, dan eenvoudig leven met drinken, eten, kleding, een dak boven je hoofd.

12

ODAC Inloop Oss gaat verhuizen een Inloopbezoeker

De Inloop heeft bijna twintig jaar aan de Coornhertstraat gezeten. Vele bezoekers hebben er met veel plezier diverse dagactiviteiten gedaan of naar de Ontmoeting (huiskamer) gegaan. Zelfs dit blad de Horizon is daar de laatste jaren in elkaar gezet en verspreid. Maar nu gaat het gebouw dicht en gaat het verhuizen naar de Van Veldekestraat net naast het oude pand. Dit pand gaat open op 27 oktober en alleen de Ontmoeting (huiskamer) komt daar in. De andere dagactiviteiten worden verspreid over Oss (gaan samen met andere instellingen). Hopelijk gaan de bezoekers een mooie toekomst tegemoet met deze nieuwe vorm van dagbesteding.

met enige luxe. ‘Zonder diploma’s kom je niet ver’. Een kind naar passend onderwijs sturen, was in de jaren ’80 niet goed bij je hoofd zijn als ouder om dat voor je eigen kind te beslissen. ‘Wij zullen deze kinderen onder onze hoede nemen’, riep jeugdzorg toen. In deze nu volwassen generatie, hebben veel van deze kinderen zelden een diploma behaald en zijn vaak van hot naar her gestuurd. Wat is toekomst voor jongeren die geen diploma hebben behaald, maar wel de kost voor zichzelf of hun te vormen gezin moeten gaan verdienen! Er is heel veel belangstelling voor alleen maar hoogopgeleiden en gediplomeerden, want ZIJ vormen de toekomst, zo zeggen de huidige economen. Er is geen hel en hemel, er is enkel leven op aarde. Zo zegt de wetenschap. Onze toekomstige generatie: de bijzonder getraumatiseerde jeugdigen uit oorlogslanden en onze huidige generatie kinderen, zittend op de bank met een i-pad voor de tv. Wat is wijsheid.

GEDICHT door Johan Hijzelaar Dichter des GGZ’s

ROOMSE MOPJES

Jij bent maar een speldenknop van het heelal waar ik de draad van ben En steeds weet ik jou weer opnieuw te bereiken om mijn liefde door het oog te rijgen

door Ger van Lankvelt

De pastoorsmeid heeft met meneer pastoor een uitstapje naar België gemaakt. De koster is benieuwd hoe het was. Brussel vond ze het leukst. De markt, de staminees. En zeker en vast ook Manneke Pis gezien? Nee, zegt de meid, dat was al in Antwerpen. Waarmee ze de pastoor bedoelde, die moest al in Antwerpen uit de bus om zijn blaas te ledigen.

13

DE RVB INFORMEERT door Vivianne Viguurs Start onderzoek naar ervaringen van ambulante,

zorg (Kinder en Jeugd

volwassen cliënten

GGZ, Jeugdzorg en

In november is binnen GGZ Oost Brabant gestart

LVB) in dit tempo

met een onderzoek naar de ervaringen van

wordt doorgevoerd.

ambulante, volwassen cliënten. Hiervoor zijn via

Wij staan achter de

een steekproef 300 cliënten geselecteerd. Deze

bedoeling van de transitie; maar de snelheid en

mensen hebben de vragenlijst Consumer Quality

bezuiniging waarmee dit nu

Index (CQI) ontvangen.

volgens ons niet bij aan een verantwoorde invoe-

Waarom worden klantervaringen gemeten?

ring.” Met deze actie bieden de zorgaanbieders

Wij hebben de wens om inzicht te krijgen in de

medewerkers, cliënten en andere betrokkenen

tevredenheid van onze cliënten over de dienstver-

een platform om hun zorgen te

lening. De gegevens worden gebruikt om de zorg

atief heeft een eigen Facebook-pagina en cam-

verder te verbeteren. Tevens vinden we het

pagnesite www.kopjeonder.nu met info en tools

belangrijk om ons maatschappelijk te verantwoor-

om in actie te komen bijvoorbeeld door het ma-

den. Met de zorgverzekeraar zijn afspraken

ken en plaatsen van een foto op facebook. Inmid-

gemaakt om periodiek de cliëntervaring te meten

dels zijn al zo’n kleine 700 mensen KopjeOnder

met de CQI en de uitkomsten te gebruiken om te

gegaan voor de zorg.

gebeurt, draagt

uiten. Het initi-

benchmarken. Voor meer informatie: Céline Albers via [email protected] Raad van Bestuur meldt zijn zorgen over transitie Jeugd bij TAJ Wij hebben begin oktober melding gedaan bij de Transitie Autoriteit Jeugd (TAJ) over onze zorgen over de wijze waarop de transitie Jeugd momenteel gestalte krijgt. Inmiddels heeft de TAJ het

Grip regiotour: start van onze communicatie over transities Met het oog op de veranderingen in de GGZ per 2015, starten we in december met een regiotour. Medewerkers van de Grip infocentra organiseren inloopsessies op locatie, waarin we in gesprek gaan met cliënten/naasten die in zorg zijn. Doel is te horen wat er leeft, wat de infobehoefte is en de algemene informatie van het Ministerie van

verzoek geaccepteerd om hierover met hem in

VWS te delen. Bij de invoering van de eigen bij-

gesprek te gaan. De Raad van bestuur: “ GGZ Oost

drage in 2012 bleek de regiotour een welkome

Brabant heeft de afgelopen jaren flink ingezet op

wijze van communiceren. Vandaar dat we deze

het afbouwen van klinische GGZ capaciteit en op

werkwijze nu opnieuw inzetten.

een succesvolle wijze de jeugd GGZ voor het hele gebied geambulantiseerd. Hierbij is het noodzakelijk dat de nog zeer beperkte lokale en niet bovenregionale benodigde klinische capaciteit voor crisisopname in Oost Brabant blijft gewaarborgd."

Van algemeen naar specifiek De specifieke informatievoorziening over wat er voor mensen verandert, loopt veelal via de gemeente (WMO en Jeugdwet). Afhankelijk van de plaats waar ze woonachtig zijn, zullen cliënten de komende tijd een brief ontvangen van hun

Laat de zorg voor de jeugd niet #KopjeOnder gaan

gemeente. Het is helaas lastig om aan te geven

Organisaties die zorg bieden aan jeugd in Brabant

wat zij precies wanneer kunnen verwachten,

zijn op 24 september gestart met de actie Kopje-

omdat iedere gemeente weer een andere commu-

Onder.nu. Hun statement: “De jeugdzorg dreigt

nicatie-aanpak heeft.

kopje onder te gaan wanneer de Transitie jeugd-

K

UNST

“Selfie (van onbekende stripfiguur) in Wenen” door Lennart van den Elsen

15

LOT-US door team Lot-us

Beste lotgenoten in Huize Padua,

Geachte afdelingen en woonvormen van Huize Padua,

Het nieuwe seizoen voor Lot-us, Lotgenotencontact Huize Padua is weer begonnen. De inloopmiddagen op dinsdag en vrijdagmiddag zijn weer open van 13.30—16.00 uur. U vindt ons on het hoofdgebouw van Huize Padua in de hal. Ook organiseren we themaavonden op de 3e dinsdagavond van de maand. Locatie: foyer in Huize Padua.

Graag willen wij u op de hoogte brengen van Lot-us, lotgenotencontact Huize Padua. Wij zijn een team van ervaringsdeskundigen en vrijwilligers en zijn er vooral voor alle cliënten van Huize Padua. Wij hebben inloopmiddagen op dinsdag– en vrijdagmiddag van 13.30-16.00 uur. Cliënten kunnen binnen wandelen voor een praatje of voor een gesprek met een kopje koffie of thee. Ook organiseren wij thema-avonden. Deze vinden plaats op de 3e dinsdagavond van de maand van 19.00 – 20.30 uur in de foyer te Huize Padua. De thema-avonden kunnen variëren van lezingen, dvd’s kijken, gezelligheid met een kop koffie of thee erbij en natuurlijk ruimte voor een gesprek. Het zou fijn zijn als alle cliënten op de hoogte zijn van ons bestaan. Als jullie het nuttig vinden kunnen we ook een bezoek brengen aan de afdeling of woonvorm om de cliënten op de hoogte te brengen. Wij zijn te bereiken op dinsdag– en vrijdagmiddag en op woensdagochtend. Ons tel.nr. is 0492-846375. Ook kunt u een e-mail sturen naar [email protected] U kunt ook binnenlopen. Ons kantoor zit in het hoofdgebouw (linksaf, 2e deur rechts) of anders vragen aan de receptie.

Voor volgend jaar zijn deze gepland op: 20 januari, 17 februari, 17 maart, 21 april, 19 mei, 16 juni en in juli houden we een picknick. Graag tot dan ! Team Lot-us

GEDICHT door Willemien van Rixtel

Wij mensen willen zoveel bereiken Maar “moeten en eisen” doen velen bezwijken Dat is ook de stijl niet van God onze Heer Hij vraagt heel geduldig en wacht telkens weer Hij is als een Herder en wij zijn bereid Dan is het een wonder hoe hij alles leidt. De mooiste dingen in het leven kun je niet aanraken Je moet ze voelen met je hart

16

antwoord: “Dat is geen goede reden!”. “Ja maar, met belangrijk bedoel ik echt belangrijk”, zegt de politieman. “Wie heb je dan te pakken, de burgemeester?’ ”Veel groter.” “Een parlementariër?” ”Nog veel groter”. “De president?” ”Nog veel belangrijker”. “Goed dan, zeg me wie het is!” ”Ik denk dat het God zelf is!” ”Maak je nu een grapje, waarom denk je dat het God is?” ”Hij heeft de Paus als chauffeur…”

DE PAUS EN ZIJN CHAUFFEUR door Fred Fassaert

Nadat de chauffeur op de luchthaven de bagage van de Paus in de kofferbak van de limousine had geplaatst, bemerkt hij dat de Paus nog altijd op de stoep staat. “Neem me niet kwalijk, Uwe Heiligheid”, zegt de chauffeur, “zou u alstublieft willen instappen zodat we kunnen vertrekken?” “Om je de waarheid te vertellen”, zegt de Paus, “ze willen in het Vaticaan niet dat ik met de auto rijd en ik zou dat graag vandaag toch eens willen doen”. “Het spijt me erg, maar ik kan je dat niet laten doen anders verlies ik mijn job!” “En wat als er iets gebeurt”, protesteert de chauffeur. “Ik zal iets speciaals voor je doen”, antwoordt de Paus.

Niet zo snel

OPEN DAG ODAC HELMOND voor familie en vrienden

Slecht gezind geeft de chauffeur toe en gaat dan toch maar op de achterbank zitten, terwijl de Paus achter het stuur kruipt. Zeer snel betreurt de bestuurder zijn beslissing. Amper hebben ze de luchthaven verlaten of de Paus drukt het gaspedaal in tot een snelheid van 170km/u. “Ik smeek u, Uwe Heiligheid, vertraag a.u.b.” zegt de bestuurder bezorgd. Maar de Paus gaat met die snelheid door tot er plots een sirene te horen is en een politieman op de motor een teken geeft om te stoppen. De Paus zet de auto aan de kant en draait het raampje naar beneden. “Mijn God, ik raak mijn rijbewijs kwijt”, schreeuwt de bange chauffeur achterin. Zodra de agent de Paus herkent keert hij terug naar de politiemotor en geeft door aan zijn baas dat hij een limousine heeft laten stoppen die 170km reed. “En wat is het probleem”, zegt de chef. “Sluit hem op!” “Ik denk niet dat we dat kunnen doen, de man is een heel belangrijk iemand”, zegt de politieman. De chef

door Twan Aarts

Het was er op 6 september vooral om te doen dat familie en vrienden een kijkje konden nemen in de keuken van ODAC Helmond. Je kon dan laten zien wat je zoal doet op het ODAC. Het was mooi weer, dus men kon buiten zitten met een drankje en hapje erbij. In de refter was koffie thee en cake. Ik ben een aantal keren rond gelopen. Op het AC hadden ze alles uitgestald wat je daar kan maken. Zo ook in het atelier. Chris de Haas had ook een stand die ging over de familieraad. Buiten was het fijn vertoeven. Zo raakte ik aan de praat met iemand die met stamboomonderzoek bezig is. Mijn vader heeft dat ook gedaan. Zo hadden we veel aanknopingspunten. Er heerste een mooie rustige sfeer.

17

HEEFT HET GESMAAKT? door Jip Verstegen en Wilco Kanters

Gastvrij eten en drinken binnen GGZ Oost Brabant In deze editie de stand van zaken betreffende het onderzoek 'Alles naar wens?', het cliënttevredenheidsonderzoek over de maaltijden.

de cliënten, die drie jaar geleden ook mee hebben gewerkt aan dit onderzoek, een verbetering ervaren in de kwaliteit van de maaltijden. Dit betekent dus dat de cliënten merken dat hun mening echt telt en dat er daadwerkelijk vervolgstappen worden genomen om de kwaliteit van de maaltijden te verbeteren en de maaltijdbeleving van de cliënt te verhogen.

Eind oktober/begin november 2014 zijn we begonnen met het cliënttevredenheidsonderzoek over de maaltijden op Coudewater, Huize Padua en RGC Arsis. De onderzoeksteams, bestaande uit een onderzoeker en ervaringsdeskundige van stichting Door en Voor, zijn momenteel nog bezig met het meten van de tevredenheid en de beleving van de cliënten en bewoners. Het onderzoek loopt nog tot en met week 47.

Het vervolg Medio december gaan we de gegevens verwerken, analyseren en uiteindelijk samenvatten in een onderzoeksrapport met concrete aanbevelingen. De resultaten zullen dan in januari uitgebreid naar de cliënten en bewoners en alle andere betrokkenen binnen GZZ Oost Brabant worden gecommuniceerd. Dit zal onder meer gebeuren door publicaties op Intranet en in De Horizon.

Je naam voor goede vrienden door Gerry van der Rijt-van Sinten

De resultaten tot op heden Aangezien het onderzoek momenteel in volle gang is, is het lastig om al iets over de resultaten te zeggen. Wel merken wij dat de bereidheid van de cliënten om mee te werken redelijk groot is en dat stemt ons tot tevredenheid. Het responspercentage zit nu (eind week 46) bijna op 50% en er moeten nog een aantal afdelingen worden bezocht. De meningen over de maaltijden lopen natuurlijk uiteen maar de eerste algemene indruk is positief. Ook doet het ons deugt dat

Ik schreef je naam op een velletje papier maar ik ben het kwijt geraakt. Ik noteerde je naam in de pal van mij hand, maar toen ik mijn handen gewassen had, was je naam weg. Ik schreef je naam in het zand, maar de golven hebben hem uitgewist. Ik schreef je naam in vers gevallen sneeuw, maar de zon liet hem wegsmelten. Ik schreef je naam in mijn hart, en daarin zit hij gesloten voor altijd

18

DE ONTMOETING door Agnes Blok

Sinds eind oktober jl werd de verhuizing een feit, van de Inloop Coornhertstraat, naar de Ontmoeting in de Van Veldekestraat. De voorbereidingen namen veel tijd in beslag, want voor de grafische afdeling moest een plaats gezocht worden en de creativiteit werd opgedeeld in vertrouwde omgeving. Dat om als cliënt mee te kunnen doen op weg naar participatie en regelgeving in deze nieuwe maatschappijvorm. Zeker in 2015, want de financiering wordt oa. door de gemeente geregeld.

in het maatschappelijk gebeuren hun ervaring hebben opgedaan. Van beide kanten een flexibel aftasten en het nemen van de tijd om aan elkaar te wennen. Het gebouw waar de Ontmoeting is gevestigd, heeft een uitgebreide keuken, en dan bedoel ik, het materiaal. Gericht op de toekomst en energielabeltje A. Er zijn allerlei plannen om mensen in de psychiatrie een veilig ontmoeten aan te bieden en dat is zeer vooruitstrevend. Mijn oren te luisteren leggend in het Osse gebeuren, zijn er weinig instanties, stichtingen en verenigingen die zo open staan voor juist deze vorm van ontmoeten. Dat, waar we eigenlijk allemaal naar toe moeten. Een plaats om vertrouwd en zonder enige vorm van oordelen of veroordelen, je problemen in herkenning te kunnen vinden en verder te kunnen. Hetzij buiten in deze maatschappelijke vernieuwing, hetzij thuis. De bijgaande fotocollage geeft een indruk van onze nieuwe vorm Inloop: DE ONTMOETING.

De Ontmoeting is nu de gelegenheid om, zoals het woord al aangeeft, elkaar te ontmoeten, het drinken van een kopje koffie of thee, met gelegenheid te lunchen. Om van een schoolgebouw naar een huiskamer in een woonvorm te verhuizen, vergt enige aanpassing. Voor elke bezoeker even aftasten en wennen. De een kan zich hier meer vinden in een knusser ontmoeten en daardoor sneller een gesprek aangaan, dan de ander, die een grotere ruimte prefereert. De ervaring leert nu al, dat aan de tafelgesprekken in de huiskamer, de comfortabele bankjes met bezoekers, in het gesprek aansluiten. Ook voor de teamleden geldt een andere werkwijze, want om elders in Oss een nieuwe uitdaging aan te gaan, is integreren en participeren van beide kanten nodig. De zijde van de cliënt en rekening houden met de werkwijze van de gastgevers, welke al langer

19

VAN DE DODEN NIETS DAN GOEDS door Ger van Lankvelt

Opeens besefte ik mij dat het 2 november was. Allerzielen, de dag dat de doden herdacht worden in het Christelijk geloof. Vooral bij de katholieken is dit een dag dat men gezamenlijk naar begraafplaatsen gaat en herinneringen worden opgehaald aan de tijd dat onze dierbaren nog onder ons waren. Of ze nu jong of oud waren toen ze stierven, iedereen moet met het verlies leven van de overledenen die in onze gedachten bij ons zijn. Dus ook ik kwam hier niet onderuit om het graf van mijn dierbare overleden ouders te bezoeken, in de hoop dat ik nog enkele familieleden en bekenden tegen zou komen op de begraafplaats bij ons in het dorp waar mijn ouders begraven liggen. Nu ben ik niet zo'n kerkganger, dat ben ik nooit geweest en zal ik ook wel nooit worden ook. Ik ga alleen naar de kerk als er iemand wordt begraven of gecremeerd, met een heilige mis erbij. Voor mij hoeft dat niet, want je komt toch niet in de hemel ook al heb je goed geleefd. Je kan net zo goed je geld weggeven voor je dood aan een goed doel, daar bereik je veel meer mee dan voor zo'n dure mis in de kerk. Ja...een mens heeft wat goed te maken in zijn leven, je moet er heel wat voor doen om in de hemel te komen, en dan is het nog maar de vraag, of het wel de moeite waard is en of je er komt. Vaak kom je bedrogen uit, maar vele mensen weten niet beter, het geloof heeft hen dat allemaal wijs gemaakt en de mens zwicht daarvoor, voor het gezever van zo'n geestelijke domoor die de mensen

paait om vooral braaf en gelovig hun leven in te delen en zijn geld met hun te delen, zodat ze later in het hiernamaals hun plekje op mogen eisen dicht bij de troon van de schepper. Het verbaasde toen ik op de begraafplaats rondliep, dat er zo'n ontzettende dure en enorme grafstenen en graven geplaatst zijn. Voor sommige graven moet je al gauw een vermogen neerleggen. Daar koop je een mooie middenklasser auto voor. Zo'n pracht en praal als die graven er bij liggen. Je moet jezelf ook niet afvragen wie er in ligt want dat is niet de gewone kleine burgerman, maar zo eentje waar je zeker van bent dat hij zijn centen niet op een eerlijke manier verdiend heeft, maar de familie van de overledene willen dat hij of zij er mooi bij ligt. Daar kan de grafsteen van mijn ouders nog een puntje aan zuigen. Zij hebben maar een eenvoudige zwarte marmeren steen met inscriptie. Niets apart en je moet goed zoeken bij ons op de begraafplaats om dit graf te vinden, want het is ergens verstopt langs de heg achter op de begraafplaats, daar waar haast nooit niemand komt, behalve ik soms in de paar jaar. Ik moest goed zoeken, eerst dacht ik dat het graf geruimd was na zoveel jaren je te pletter hebben moeten betalen aan de gemeente, maar het lag er nog. Ik denk dat iemand van mijn broers of zussen het graf mooi had versierd met bloemen en het zelf hadden schoongemaakt want de steen blonk als een spiegel. Nou ga ik niet staan te

20

snotteren als ik bij hun graf sta, ik kan mijn emoties goed bedwingen. Ik denk nog wel, dat ze het goed gedaan hebben om 6 kinderen groot te brengen, maar of ik ze ooit terug zal zien, is nog maar de vraag, daar sta ik helemaal niet bij stil. Het is goed zo, en dat laten we dan ook maar zo. Het is wel een schril contrast met de steentjes die in de muur bevestigd zijn van mensen die gecremeerd zijn. Heel eenvoudig, ja...een urn heeft nu eenmaal niet zoveel plaats nodig, en het is veel goedkoper dan zo'n protserig duur graf.

De mensen worden er in muren geschoven, een eenvoudige gedenkplaat dekt het graf af en elk jaar vindt de ceremonie opnieuw plaats op 2 november. De dag dat Allerzielen herdacht wordt, net zoals bij ons in het westen, waar iedereen staat te snotteren bij het graf van hun overledenen.

Ik heb in mijn leven vele begrafenissen meegemaakt in verschillende culturen. Zo heb ik in Polen een dienst meegemaakt. Daar wordt de kist open en bloot naar het kerkhof gebracht zonder deksel op de kist, moet kunnen. In India heb ik verschillende crematies gezien langs de heilige rivier "de Ganges" bij de heilige stad Varanasi. Op Bali (Indonesië) heb ik een crematie meegemaakt van een oude man en zijn kleindochter. In Sulawesi (Indonesië) heb ik een begrafenisceremonie meegemaakt in Toraja-land, waar de mensen begraven worden in uitgehouwen graven in rotsen in mooie kisten waar maanden huisvlijt aan gewerkt is. Deze poppen heten ook wel Tau-tau poppen, daar heeft de dood nog een betekenis die wij hier niet kennen. Het zijn werkelijk de mooiste begrafenisrituelen die ik ooit gezien heb. In Bolivia ben ik bij een ter aardestelling geweest waar een werkelijk groot feest wordt gehouden met veel muziek, eten en drinken, vooral heel veel sterke drank. De meeste mensen waren laveloos van de alcohol.

Als u deze Horizon leest zitten we in de kersttijd. Een tijd voor veel mensen ook van bezinning en verwachting. Het kerstfeest is een feest waarbij velen stilstaan bij de geboorte van het kind dat later de verlosser genoemd zal worden. Een feest dat met vreugde gevierd mag worden. Maar het werkelijke zinvolle van het feest ontgaat steeds meer mensen. Natuurlijk mag het gevierd worden met gezellig samen zijn en lekker en goed eten. Maar de betekenis ontgaat veel mensen helaas. Er wordt vaak overdreven feest van gemaakt. Kerstmis verandert dan vaak in een kermisgevoel. Toen ik nog voor de klas stond, schreef ik vaak voor de kerstdagen de woorden Kerstmis en Kermis op het bord. Ik vroeg de kinderen toen de verschillen op te noemen tussen die woorden die zoveel op elkaar lijken. Eerst lacherig wisten ze geen antwoord maar toen kwamen er toch wel verschillen. Hoewel de eerst jaren van mijn loopbaan wisten ze toch wel meer verschillen op te noemen. Ik hoop dat u veel verschillen kent. Ook als u straks heerlijk zit te genieten van uw kerstdiner.

KERMIS OF KERSTMIS door Fred Fassaert

21

Wie betaalt waarvoor? Eten en drinken Belangrijke informatie voor cliënten binnen de doelgroepen LGGZ, NAH, ASS en LVB-P.

OPGELET: Wij verstrekken 3 maaltijden per dag, voldoende drinken, een aantal stuks fruit en geselecteerde tussendoortjes. Vanaf 1 november 2014 moet u zelf alle overige extra producten, ofwel de ‘extraatjes’, kopen en betalen. Het gaat dan bijvoorbeeld om extra’s zoals frisdrank, chips, snoep, frites, luxe broodjes en andere snacks en versnaperingen. Ga dus bewust om met uw bestedingen!

Herziening eten en drinken op basis van overheidsmaatregelen. GGZ Oost Brabant verstrekt en betaalt gezonde en verantwoorde maaltijden. Cliënten betalen vanaf 1 november 2014 zelf voor de ‘overige extraatjes’.

Naar aanleiding van de AWBZpakketmaatregelen heeft GGZ Oost Brabant in het kader van het project ‘Zorgaanspraken - Wie betaalt waarvoor?’ de verstrekking van eten en drinken (maaltijden, drinken en tussendoortjes) herzien. Dit is in alle zorgvuldigheid gedaan aan de hand van de NIBUD-richtlijnen, de landelijk aanvaarde standaarden voor maaltijdkosten, en de eisen voor gezonde voeding die het Voedingscentrum stelt op basis van de zogenaamde ‘Schijf van Vijf’. Wij verstrekken gezonde voeding en verantwoorde keuzes, omdat wij gezond en kwalitatief goed eten en drinken belangrijk vinden.

Meer weten? Raadpleeg de informatiefolder op www.ggzoostbrabant.nl/wiebetaaltwaarvoor

Vragen of opmerkingen? Ga dan naar de teamleider van uw afdeling of mail via: [email protected]

22

“Balinese kunst” door Lennart van den Elsen

We hopen dat we ons gram hebben binnengehaald voor de kinderen van GGZ Oost Brabant. Communicatie bedankt dat jullie ons hebben getipt, deze wethouders kunnen niet meer om ons heen.

Staatssecretaris van Rijn in Uden door Herman Mulder & Gerry van der Rijt-van Sinten Yes, daar moeten we blij om zijn, zo dacht cliëntencommissie Kinder & Jeugd GGZ. Er was een miscommunicatie maar gelukkig kregen we nog net op tijd het programma zodat we (Herman, Marianne en Gerry) in het weekend vragen konden voorbereiden. Van Rijn sprak met 40 wethouders uit de regio over de veranderingen in de zorg en ondersteuning: De Wet Maatschappelijke Ondersteuning (WMO) De jeugdwet De participatiewet Volgens de protocollen was de bijeenkomst niet voor burgers bestemd, alleen voor wethouders en pers maar dan kennen ze mij nog niet want ik kom altijd op voor de belangen van onze cliënten. Gelukkig heb ik een groot netwerk in de regio waar ik gebruik van kan maken. Dus Herman en ik mochten naar binnen om wat vragen te stellen aan de staatssecretaris en daar kreeg hij rooie oortjes van omdat er zo’n scherpe vragen werden gesteld. We kregen bijval van de wethouder uit Bergeijk, Frank van de Meijden en een wethouder uit Heesch. Zij gaven aan open te staan voor een goede samenwerking met Cliëntenraden. Staatssecretaris van Rijn gaf ook aan dat gemeentes het samen moeten doen met zorgverzekeraars en burgers. Als ze er niet uit komen zou hij de zaak nog eens opnieuw bekijken. De plaatselijke TV Skyline heeft ons nog geïnterviewd en een week lang zijn we te zien en te horen geweest op regio TV Skyline.

IN MEMORIAM Arnold van Vonderen

Op 12 november is Arnold rustig in zijn slaap gestorven. Door de invloed van zijn ziekte leefde hij in een wereld die onbereikbaar was voor anderen. Voor zijn omgeving was dat soms moeilijk, maar we hadden de indruk dat hij er volstrekt gelukkig was. Arnold overleed in de leeftijd van 59 jaar.

23

JUBILARISSEN GGZ Oost Brabant heeft een actieve cliëntenraad, die zich hard maakt voor de belangen van cliënten en verbetering van de zorg. Elke zorggroep heeft ook een eigen cliëntencommissie. In november vierden een groot aantal leden hun jubileum omdat zij zich al 5, 10 of zelfs 15 jaar met hart en ziel inzetten als belangenbehartiger. Zij werden door de Raad van Bestuur toegesproken en gehuldigd. Wij hebben alle jubilarissen gevraagd naar hun motivatie om zich in te zetten voor de medezeggenschap

5 jarig jubileum voor: gemeente voor drempels. Voor de toekomst wens ik nog dat cliënten nog meer actief aan hun herstel kunnen werken. Dankzij de IRB gaat het al de goede kant uit.”

Hetty van Antwerpen

“Ik ben lid geworden om dat dat toentertijd door meerdere mensen aan mij werd gevraagd, onder andere door mijn toenmalige behandelaar. Na een goed gesprek ben ik lid geworden. Ik kan niet direct benoemen waar ik het meest trots op ben. Door de jaren heen worden we steeds serieuzer genomen, waardoor we veel hebben bereikt. Wat er uitspringt is het zebrapad dat we in het verleden op Coudewater hebben gemaakt. Met verf hebben we toen zelf een keurig zebrapad op de weg voor afdeling de Vonder gemaakt. Zelfs de directeur schilderde mee. Dit zebrapad was hard nodig, want de oversteek was gevaarlijk en door de gemeente kon er maar geen stap gezet worden. Totdat we zelf wat gingen doen. Het zebrapad verdween heel snel, maar daarvoor in de plaats zorgde de

Lindsay Arts

“Omdat ik het belangrijk vind dat de cliënt ook een stem heeft. Ik dacht ook dat ik met mijn ervaringen wel wat bij te dragen had binnen de cliëntencommissie. Ik ben het meest trots op de werkbezoeken die wij afleggen aan de afdelingen. Dit geeft ons een goed beeld van de afdelingen, we hebben zo goed contact met de achterban en het is meestal ook nog heel gezellig.” Carla van Boekel

“Toen werken niet meer ging, had ik ineens tijd om wat voor anderen te gaan doen en te betekenen. Maar dit bleek ook voor mezelf

24

MEDEZEGGENSCHAP mijn bijdrage aan de stuurgroep van de Leerafdeling en het feit dat ik in de jury zit van de zogeheten ‘Olimprijs’ (een innovatieprijs) en deze mocht uitreiken. Voor de toekomst wens ik dat cliënten professioneel betrokken zijn het opstellen van beleid, zodat de belangen van de cliënt voorop staan, wat resulteert in betere zorgverlening.” Wim van Linden

een welkome tijdsbesteding. Ik ben er trots op dat de stem van de cliëntencommissies steeds meer wordt gehoord en dat er steeds meer naar onze inbreng geluisterd wordt. We gaan verder met het verwerven van nog meer bekendheid en groei van de cliëntencommissie.”

“Toen ik een aanplakbiljet over veranderingen in de wetgeving zag hangen, kwam ik op het idee om lid te worden van de cliëntencommissie. Enerzijds om zelf goed geïnformeerd te blijven en anderzijds om misschien wat invloed uit te oefenen. Het meest trots ben ik op het feit dat ik inmiddels al 8 jaar alcoholvrij ben en dat ik cliënten mag vertegenwoordigen.”

Gert Jan Heijmans

Noraly Oomen

“Ik vind het belangrijk dat GGZ Oost Brabant cliënten ziet als klanten en klantgericht handelt. Het is ook van belang dat cliëntencommissies als serieuze partners worden beschouwd. GGZ Oost Brabant moet samenwerken vóór het herstel van de cliënt.”

“Ik denk dat mijn drijfveer was dat ik veel verbeterpunten zag op de afdelingen waar ik woonde, ik was niet altijd tevreden over de zorg- en woonomgeving. Na 5 jaar Cliëntenraad zie ik gelukkig ook meer dingen die wel goed gaan in de zorg/ leefomgeving van cliënten en hoe je daar gezamenlijk als cliëntenraad ook een bijdrage aan geleverd hebt. De zorg/ leefomgeving van cliënten verbeteren is waarom ik dit werk wil blijven doen. Trots ben ik op de vele adviezen die we in de loop van de

Heino Hofman

“Ik wil mijn steentje bijdragen aan goede zorg voor iedereen en heb belangstelling voor de werkwijzen binnen de GGZ. Trots ben ik op

25

Vervolg jubilarissen medezeggenschap

tijd uitgebracht hebben, het zijn reacties die goed overwogen zijn, positief kritisch van inhoud. Het zijn adviezen waar onze Raad van bestuur meestal ook iets mee kan wat je dan later ook weer terug ziet in de praktijk. Voor mijzelf heb ik de wens om ook in de toekomst een constructieve bijdrage te blijven leveren aan goede en veilige zorg. Daarnaast wens ik voor de toekomst dat er voor iedereen goede en veilige zorg beschikbaar is.”

gegroeid in de afgelopen jaren en dat voor mijn mening durf uit te komen.” Marianne Slaats

“Ik doe dit omdat ik wil opkomen voor de belangen van de cliënt en omdat de zorg mij interesseert. Trots ben ik op de goede samenwerking met de Raad van Bestuur en ik heb de wens dat we in de toekomst goed en open blijven overleggen.”

Fred Peters

“Ik ben geïnteresseerd geraakt voor dit werk door de voorlichting die de ondersteuner van de Cliëntenraad aan mij gaf. Ik heb mij onder andere ingezet voor het behoud van de Carrousel op Huize Padua toen deze gesloten dreigde te worden. Ik ben heel trots dat dit is gelukt. Ik wil me zo lang mogelijk blijven inzetten voor de cliëntencommissie en onze LVB-P cliënten (cliënten met een licht verstandelijke beperking).”

*********

10 jarig jubileum voor: Fred Fassaert

“Ik ben lid geworden omdat ik zelf in het Centrum voor Psychisch Herstel heel fijn behandeld ben en iets terug wil doen voor nieuwe cliënten. Binnen de groep is de samenwerking geweldig en we hebben goede contacten met de Raad van Bestuur. Laten we het goede contact met en de openheid naar de achterban in de toekomst voortzetten!”

Jolanda Peters

“Ik wilde wat meer gaan betekenen voor anderen, maar ook voor mijzelf was het commissiewerk een opsteker. Mijn drijfveer was dat wat er mis ging tijdens mijn eigen behandeling: dat wilde ik absoluut voorkomen bij anderen. Ik ben er trots op dat ik iets voor anderen kan betekenen, dat ik zelf

Riet Peters

“Ik heb bijna 15 jaar geleden de bewonersraad van de oude RIBW mee opgericht en ben na de fusie gewoon doorgegaan. Ik ben blij dat,

26

15 jarig jubileum voor:

mede door onze bijdrage, de taxivergoedingen beter geregeld zijn en dat er keuzemenu’s zijn gekomen. Voor de toekomst is het van belang dat we inspraak blijven houden en de samenwerking met het bestuur net zo goed blijft als het nu is.”

Fedde Jeninga

“Ik wil opkomen voor mijn medecliënten en invloed hebben op ingekomen besluiten. Een mooie mijlpaal was dat we bereikt hebben dat de Carrousel open kon blijven. Kijkend naar de toekomst, hoop ik dat de transities goed zullen verlopen.”

Herman Mulder

“Ik wil ervoor zorgen dat cliënten niet in eenzelfde situatie terecht komen zoals ik in 2002, en dat zij een zinvol en gelukkig leven hebben. We hebben invloed op het beleid van GGZ Oost Brabant en daar ben ik trots op. Ik hoop dat we de goede koers vast zullen houden en ik wens alle leden van de Cliëntenraad en cliëntencommissies een goede gezondheid toe.”

Carien van Mil

“Ik werd lid omdat ik wil voorkomen dat andere cliënten dezelfde moeizame weg moeten bewandelen als mijn zoon en ik binnen de GGZ. Ik ben trots op de erkenning van ervaringsdeskundigheid. Dat we samen met beleidsmakers en begeleiding/verpleging de menselijke maat en het luisteren naar wat cliënten willen, op de kaart hebben gezet. In de toekomst zal ik de belangen van de cliënten blijven behartigen, zeker gezien alle bezuinigingen. De mens moet de maat blijven ondanks de financiën. Dus we zullen samen met de cliënten en beleidsmakers, directeuren, teamleiders en begeleidende medewerkers creatief moeten zijn en open staan voor elkaars problemen, visies en mogelijkheden. En daar waar nodig samenwerken met ketenpartners.”

Gerry van der Rijt-van Sinten

“Mijn drijfveer is om mede verandering te brengen in de bejegening van onze cliënten. We hebben in de loop der jaren gewerkt aan meer kwaliteit en veiligheid in de zorg bij GGZ Oost Brabant, onder supervisie van de Raad van Bestuur. Ik hoop dat we de positieve samenwerking van Cliëntenraad met behandelaren en medewerkers kunnen voortzetten. Op naar een nieuwe cultuur en minder arrogantie.”

27

LACHEND VERLEDEN door Agnes Blok

Toen ik eind jaren ’70 van de vorige eeuw naar Brabant verhuisde, dacht ik in de hemel beland te zijn. Wat een gezelligheid, wat een gastvrijheid hier in Brabant. Kom binnen, eet mee, drink wat van me, kom morgenochtend op de koffie, laten we samen dat probleem aanpakken, doe ik voor je, en wat al niet meer. Ik kon alleen de taal niet goed verstaan en had moeite met de verschillende dialecten. Maar men was er voor elkaar en men wist alles van elkaar. In Rotterdam wisten wij amper wie de buren waren. Er was geen contact met de mensen uit de directe omgeving. Ieder op zich en dag en hallo. Alleen in de wijken achteraf, de zogenoemde volkswijken, daar kwam men regelmatig bij elkaar over de vloer. Maar in de rest van Rotterdam hield elk huisje zijn kruisje binnenshuis. Daar had niemand wat mee te maken en hoe minder men van je wist, hoe beter te leven. Rotterdam is een stad die bekend staat als de stad die bruist van activiteiten. Altijd aan het ‘heien’, omdat er zoveel wordt gebouwd. Er is geen stad waar zoveel werklust heerst, als in Rotterdam. Maar wat een gastvrijheid hier in Brabant! Wat een leuke mensen, wat een prettig leefklimaat. Daar wil ik oud worden, zo dacht ik, toen ik in Brabant kwam wonen op mijn 19e . Dat denk ik nog steeds, om hier oud te mogen worden. Maar toch met een knipoog naar de stad van toen, daar waar ik wegging. Daar waar elk mens telt, maar zelf zijn sores opknapt en waar hulpvaardigheid heerst, naar redelijkheid en vermogen. Daar waar eerlijk zijn voorop staat en naar waarheid wordt gehandeld. Waar men de kortste weg neemt om je duidelijkheid te verschaffen, maar nooit bewust diep kwetsend. Daar waar men beneden woont en aan de telefoon zegt op het

balkon te zitten. Daar waar men zijn bril zoekt bij onvermogen. ‘Sjaan, kijk effe waar mijn bril lag’. En Sjaan terug: ‘Ken jij dat dan niet meer herinneren, Ko?’. Daar waar niet wordt geluld, maar gepoetst. Waar Sjaan de ramen lapt en die van de buurman meeneemt, ‘omdat die zo aardig is’. En waar Ko het verkeer tot stilstand brengt, omdat Sjaan voor het eerst op haar nieuwe brommer toert en met een rood hoofd voorbij snort, langs de stilstaande trams en vrachtauto’s. Waar naar Sjaan wordt gelachen en gezwaaid, aangemoedigd door Ko. Waar de vaders op de bijwagen van de trams sprongen, om hijgend bij haltes verderop naast de voorste wagon zich bij hun gezin te voegen. Waar de kinderen bewonderend naar hun vaders

De moeder van

28

kijken, die dat hele eind naast de tram hebben gerend en toch nog eerder bij de halte waren. Waar Ko met Kerstmis zich als vrouw verkleedt en zich mengt tussenin bij de keurige familie en zijn dik gestifte lippen tuit naar de kleinkinderen, die opa een enge man vinden. Zo ook het beleefde commentaar van de keurige familie, die kort daarna vertrok, tot ergernis van Sjaan.

week met Sjaan naar Rotterdam, om op de Euromast over de Maas uit te kijken, de grote winkelcentra te bezoeken, de nieuwe markt over te gaan, de Maastunnel door, naar het Kralingsebos, naar Schiedam, of te varen over de Maas met de Spido. Sjaan zegt, dat je nu niet meer zomaar op een zebrapad voor een aankomende auto moet springen, want buitenlanders kennen die regel niet. Rotterdam is nog steeds in beweging en altijd vernieuwend, dat wel, zegt Sjaan. Toch weer eens kijken in het Rotterdam van nu en dan maar weer terug naar Brabant. Naar Oss. Daar waar ik oud wil worden.

Waar in het café de Belgische madam aan de kaketoe vraagt: ‘KOKO valkske?’, omdat zij KOKO tot een Belgische verkoudheid brengt. Waar Ko de kaketoe om zijn oren slaat, omdat die te veel vertelt uit het café en de schuld geeft aan ‘haar kinderen’, die dat beest smerige taal leren. ‘Ach, hou toch stil’, roept Sjaan met rode konen, ‘dat doen die van mijn niet!!’. ‘En dadde we toffe jongens zijn’, roepen haar kinderen onder invloed van de jenever uit Schiedam. De huisjes en cafeetjes achteraf, vlak langs de Rotte. Moeder deed de boodschappen met de kinderen, die met hun ‘handjes op de rug’ leerden toekijken naar al die snoepjes op de toonbank. Zij leerden met twee woorden spreken en ‘U’ te zeggen tegen een oudere. Een draai om je oren van oom agent, als je niet goed op je gekke broertje paste, die deed alsof. Oom agent die jou vijf keer de rotonde rond liet fietsen met uitgestoken hand, zodat je je hand uitstak voortaan als je de bocht om ging. Het remmen van de auto’s bij het zebrapad, waar je als voetganger gewoon voorsprong. Je had toch voorrang? Daar werd gelachen en nuchter over de vreselijkste onderwerpen gesproken. Men gaf er een andere draai aan om weer vrolijk verder te kunnen. Rotterdam was als altijd in beweging, dat kon allemaal. Ik kar volgende

Ellen van Duuren 25 jaar in dienst bij GGZ Oost Brabant door Twan Aarts

Er was een soort receptie op de mooie binnenplaats van het ODAC op 4 september. Ze hadden her en der tafels en stoelen staan. Het was er redelijk druk en het weer werkte ook goed mee. Een stralende zon. Naast de cliënten waren er ook oud collega’s aanwezig. De nieuwe vriend van Ellen was er ook, evenals haar moeder. Ellen werd flink in het zonnetje gezet. Dat verdiende ze ook. Zo had Janneke een liedje gemaakt op de melodie van een nummer van Doe Maar, echt heel mooi. Ikzelf had een speech gemaakt. Die kwam goed over. José sprak een mooie tekst uit van de collega’s van het ODAC. Er werd goed voor de inwendige mens gezorgd. Er hing een mooie rustige stemming.

29

De bijbel in de gewone taal door Henk van de Goor De taal van de Bijbel is vaak moeilijk te begrijpen. Dat bracht een aantal bijbelvertalers ertoe om het eens in gewoon Nederlands te gaan zeggen, in de taal die we dagelijks gebruiken. Het werd de Bijbel in Gewone Taal. De eerste druk was in een mum van tijd uitverkocht. Een nieuwe druk komt er in november. De Bijbel is geschreven in het Hebreeuws en in het Grieks. Tweeduizend jaar geleden het Nieuwe Testament en het Oude Testament nog langer geleden. Toen wisten ze niet wat we nu weten. Nu weten wij niet meer wat ze toen precies dachten en bedoelden. De kern van de boodschap hebben de vertalers proberen vast te houden, moeilijke dingen hebben ze weggelaten. Het resultaat is dat we nu een Bijbel hebben die aangenaam is om te lezen. Hoe hebben ze het gedaan? Nemen we psalm 23.

Wat hebben de vertalers ervan gemaakt?

De Heer zorgt voor mij zoals een herder voor zijn schapen zorgt. Hij geeft me alles wat ik nodig heb. Hij leidt mij, zoals een herder zijn schapen leidt naar groen gras en fris water. Bij de Heer ben ik veilig, hij geeft mij nieuwe kracht. Zo goed is hij. Ik ben niet bang, ook al is er gevaar, ook als is het donker om mij heen, want u bent bij me Heer. U beschermt me, u geeft mij moed. Het bekende beeld van God als een herder, is bewaard gebleven. Er wordt wel voor gezorgd dat duidelijk is wat dat beeld in de tekst wil overbrengen: vertrouwen. Als die boodschap voor de huidige lezers niet vanzelfsprekend is dan kiest de Bijbel in gewone taal voor een manier die dit duidelijk maakt.

De Heer is mijn herder Het ontbreekt mij aan niets Hij laat mij rusten in groene weiden, Hij voert mij naar vredig water, Hij geeft mij nieuwe kracht en leidt mij langs veilige paden tot eer van zijn naam.

Nog een voorbeeld: (psalm 46,2-4)

Al gaat mijn weg door een donker dal, ik vrees geen gevaar want u bent bij me. Uw stok en uw staf, zij geven mij moed.

30

God is voor ons een veilige schuilplaats, een betrouwbare hulp in nood. Daarom vrezen wij niet, al wankelt de aarde en storten de bergen in het diepst van de zee. Laat de watervloed maar kolken en kolken, de hoge golven de bergen doen beven.

Dat werd:

radio uitgezonden. Ik herinner me nog een brief van een cliënt dat ze door de taal van de bijbel geraakt werd. In de eenzaamheid van haar opname ervoer ze de teksten uit de Bijbel alsof ze persoonlijk tot haar gericht waren. Terwijl ze worstelde met de zin van het leven, had ze er veel steun aan. Deze Bijbel in Gewone Taal Maakt van de Bijbel een toegankelijk en troostrijk boek.

Bij God zijn we veilig. Hij helpt ons als we in nood zijn. We hoeven niet bang te zijn, al beeft de aarde, ook al vallen de bergen in zee. Laat de zeeën maar bulderen, laat de bergen maar beven. We zijn niet bang.

Henk van de Goor (Pastor) De eerste tekst is prachtig en beeldrijk. In de vertaling van de Bijbel in Gewone Taal wordt de boodschap wat uitgepakt. De duidelijkheid staat voorop. Toch is de poëzie niet verdwenen: je hoort het ritme, je voelt de alliteratie: bang, bergen, bulderen, beven. Je ervaart een verzorgde stijl. De boodschap komt duidelijker over. Vooral door dat laatste zinnetje: “We zijn niet bang!” Dat bedoelt de eerste tekst ook te zeggen, maar het staat er niet. Door dit te zeggen helpt de Bijbel in Gewone Taal ons bij het juiste begrip.

ROOMSE MOPJES door Ger van Lankvelt

"Een koster komt met de geit van de pastoor bij de bokkenboer. Die heeft drie bokken. Laat ze er maar alle drie op, zegt de koster. En zo geschiedt 't. De koster vraagt wat het moet kosten. De boer zegt: "Nou, ik hoor dat de kerkklok het angelus slaat, en het was een mis met drie heren. Dan weet jij het wel. De moraal van deze mop is, dat het angelus om twaalf uur geluid werd, dat een misoffer op dat tijdstip fors duurder was dan bijvoorbeeld vroeg in de ochtend, en dat 'drie heren' een luxe eredienst is met drie priesters,. Je kunt er echter alleen nog van genieten als je ook nog begrijpt dat daarmee impliciet de handelsgeest, zo niet de kruideniersmentaliteit van de katholieke clerus gehekeld werd.

Deze vertaling heeft natuurlijk niet de bedoeling om de andere Bijbelvertalingen te verdringen, maar om iets te bieden dat er tot dusver niet was. Voor veel mensen die de Bijbel niet kennen zal dit de toegang gemakkelijker maken. Ze zullen zich eerder aangesproken voelen, moeilijke teksten beter begrijpen. Het is immers de bedoeling dat je door de tekst geraakt wordt. Jaren geleden, aan het begin van mijn loopbaan, werden de kerkdiensten nog via de

31

EEN DENNENBOOM MET IETS ERONDER... door Gerry van der Rijt-van Sinten

Vlak voor de kerst krijgt iedereen het op zijn heupen, denkt Gerard, alsof de wereld beter wordt van glitter en lichtjes. Hij slingert zich op zijn fiets door het winkelende publiek. Dat lukt niet, mensen willen kijken en stilstaan, treuzelen en slenteren in de sfeervol verlichte winkelstraat. Fietsen in een voetgangersgebied is immers verboden. Gerard stapt af en loopt met zijn fiets aan de hand richting

niet meer toestond keek ze gewoon in de krant, pakte de telefoon en het was weer zo geregeld. Rentepercentages interesseerden haar niet. Zijn ouders hebben gelijk gekregen en dat is nog het meest irritante. Hij had het pas geaccepteerd toen hij zijn leeggehaalde flat binnenstapte, alle spullen weg tot aan het dekbed toe. Zijn ouders hadden erop aangedrongen de politie erbij te halen. Hij had zijn hoofd geschud en was na een heel lastig weekend weer opnieuw begonnen. Hij had geteld wat hij nog had: zijn baan, zijn flat en zijn eigen kleren. Tellen wat je hebt, is beter voor een mens dan tellen wat je mist.

supermarkt. Bij de computerzaak blijft hij even staan. De Kerstman is ook een fabeltje. Is dat voldoende excuus om zelf iets nieuws aan te schaffen, een computerspelletje of zo? Zijn euro’s hoeft hij niet te tellen, hij weet exact hoeveel er in zijn portemonnee zit. Hij draait elke cent die hij uitgeeft tegenwoordig wel driemaal om. Als hij het niet te bont maakt moet het kunnen. Per slot van rekening zal het kerstdiner dit keer niet zoveel kosten. Dat was vorig jaar wel anders.

Francisca had ook de bijbel laten staan. Dat kwam wel van pas want daarin stond de oproep: begin een nieuw leven. Gerard was niet zo Bijbelvast maar na het ellendigste weekend van zijn leven wist hij wel dat hij die tekst nodig had. Het was lang zoeken geweest. Johannes van de sprinkhanen en de wilde honing had de oproep gedaan en in de richting van Jezus gewezen. Johannes had niet genoeg aan lichtjes en glitter. Die wist

Terwijl Gerard zijn fiets eerst op slot zet, zit zijn hoofd er weer vol mee. Het was nooit genoeg bij Francisca. Het jaar dat ze samenwoonden had veel geld gekost en hij moet er nog krom voor liggen. Een lening afsluiten of een persoonlijk krediet, Francisca had er haar hand niet voor omgedraaid. Als de bank het

meer van dat kind in dat armzalige kribje. Het was niet voor niets dat hij die tekst een keer of honderd overgeschreven had. Het was strafwerk geweest.

32

Toch was het ook geen toeval geweest dat hij Francisca had leren kennen, van haar was gaan houden, en alles voor haar had willen opofferen. Alles is soms niet genoeg, dat besef had Gerard er wel aan overgehouden. Gerard was opnieuw begonnen. Voorzichtiger en afstandelijker, ook naar zijn ouders toe, want die konden het maar moeilijk laten zich op Francisca af te geven. Gerard haatte die opmerkingen over haar. Hij wilde haar slachtoffer niet zijn, hij had haar tenslotte zelf binnengehaald, en oprecht van haar gehouden. Opeens lacht Gerard en hij staat midden in het gangpad stil. Er botst een karretje tegen hem aan. Sorry, zegt de mevrouw geschrokken, u stopte ineens.

kerst in je eentje? vraagt ze, naar de sobere boodschappen kijkend. Haar stem klink bezorgd en uitdagend tegelijk. Gerard haalt lachend zijn schouders op, straks wordt hij nog uitgenodigd en daar heeft hij echt geen zin in. Als hij buiten komt en zijn fiets zoekt staat er een jongen aan zijn slot te morrelen. Bingo! Net op tijd. Een gestolen fiets kan hij er op dit moment echt niet bij hebben. Gerard kijkt even om zich heen. Voor een stel handlangers op zijn nek hoeft hij niet bang te zijn. Met een paar stappen is hij achter de jongen en zegt laconiek het sleuteltje tevoorschijn halend, wil het niet? Als door een wesp gestoken schiet de jongen overeind. Zijn tengere lichaam is net een gespannen veer die losschiet, hij wil het op een lopen zetten. Ineens zakt alle spanning weg en op het jongensgezicht komt een aarzelende glimlach die aan Francisca doet denken.

Wie zou niet stoppen bij zo’n ontdekking? Hij herhaalt de conclusie van zijn gedachten nog een paar keer omdat het zo goed klinkt. Zo echt. Hij had van haar gehouden. Dat geeft aan dat die fase voorbij is. Nog is de herinnering er, aan haar glimlach en haar ogen, maar de wrange pijn van haar terug willen hebben tegen beter weten in, die is

Hans!, zegt Gerard, Francisca’s jongste broer herkennend. Ha, die Gerard, zegt Hans ongemakkelijk. Hij wurmt het ijzerzaagje eerst in zijn broekzak en steekt dan een slungelige hand uit. Gerard schiet in de lach. Jij bent ook niks veranderd! Hoe is het? Hans kijkt naar de grond, terwijl hij langdurig Gerards hand schudt. Mijn zus heeft je rot behandeld, zegt hij na een poosje. Maar jij was niet veel beters van plan, zegt Gerard

over. Dat computerspelletje heb ik verdiend, denkt Gerard tevreden. Het meisje aan de kassa glimlacht, dat doet ze altijd tegen hem. Hij maakt een opmerking over de drukte en de overvolle karretjes en zij beaamt dat het meer dan bar is wat de mensen hier wegslepen. Ze krijgen zeker allemaal een huis vol visite, zegt Gerard, terwijl hij drie pakken halfvolle melk in zijn rugzak bergt.

nuchter. Ik wist niet dat die fiets van jou was! Nu kijkt (Vervolg op pagina 34)

Jij zeker niet, hè? Je zit toch niet de hele

33

flits van Francisca, dat wegkijken deed zij ook in zo’n situatie. Iets van schaamte maar dat niet willen toegeven. Zeg maar tegen haar dat ik een nieuw leven ben begonnen! Hans kijkt de schaars gemeubileerde kamer nog eens rond en grijnst. Een kerstboom zou hier anders wel passen, probeert Hans nog een keer. Hoepel op met je kerstboom, zegt Gerard. Ik ben een nieuw leven begonnen zeg ik je toch, en daar past jou kerstboom niet in! Is dat duidelijk Hans!

(Vervolg van pagina 33)

Hans Gerard aan. Zo kon Francisca ook kijken, als ze zo keek, kreeg ze alles van hem gedaan. Ga je mee wat drinken, vraagt Gerard. Bij jou thuis, vraagt Hans, terwijl hij schutterig met Gerard meeloopt. Wat een jochie eigenlijk nog, denkt Gerard, als Hans stoer zegt dat hij wel een biertje lust. In de flat kijkt Hans ongemakkelijk en Gerard praat maar wat om hem op zijn gemak te stellen. Maar Hans laat zich niet afleiden over praatjes over zijn school.

Hans slentert de galerij langs en grijnst bij het trappenhuis nog even in zijn richting. Moet je ook doen, is goed voor je! Het ligt voor Gerard op zijn tong maar hij klemt zijn lippen op elkaar. Niet kapot maken wat nog groeien moet. Laat hem eerst maar eens terugkomen uit zichzelf. Alle kans dat hij morgen met een kerstboom voor de deur staat. Maar dan zal hij toch een preek krijgen. En zo begon voor Gerard Kerstmis 2014.

Ik vind het gaaf Gerard, dat je me mee naar binnen hebt gevraagd. Ik dacht dat je ons allemaal wel kon schieten, zegt Hans. Hij laat de geïmproviseerde bank, van veilingkistjes met een plaid erover kraken. Gerard haalt zijn schouders op. Ze had het niet meer naar haar zin, dat kan jij toch niet helpen? Dan hoeft ze hier toch de boel niet leeg te halen? Bij die vent die ze nu heeft, die op jou bank zit, daar zou ze zulke rottigheid niet hoeven te flikken! Gerard wrijft over zijn borst, waar een pijnlijke plek groeit. Hij moet hoesten en daarvan schieten de tranen in zijn ogen. En nou had ik bijna ook nog je fiets gejat. Hans schudt berouwvol zijn hoofd. Het blijft lang stil, in de verte tingelt een draaiorgel “O, dennenboom”. Zal ik een kerstboompje voor je organiseren Gerard? Het klink wrang. Hans wordt er nog kleiner van en neemt zijn laatste slok bier.

Ik wens iedereen die dit leest een eerlijke, gezellige en liefdevolle kerst en alle goeds voor 2015!

Kom nog eens langs, zegt Gerard bij de deur. Meen je dat?, vraagt Hans. Anders zou ik het niet vragen, zegt Gerard, en weer ziet hij een

34

GOLFCLINIIC BIJ DE BUREN door Jaap Rustenburg

Waarom Golfen, ja waarom niet!

niek van het slaan. Een van de oefeningen was om de bal zo hard en ver mogelijk de baan op te slaan. Dit was natuurlijk voor allen een grote uitdaging en iedereen deed dan ook zijn uiterste best, en daar waren ook de resultaten naar. De onderlinge competitie werkte daar positief aan mee. Nadat de groep bij elkaar was geroepen, heeft de instructeur nog een afscheid speech gehouden en bedankte allen die hard gewerkt hadden en benoemde dat in een eventueel vervolg de groep na een korte oefening verder de baan op zouden mogen om een 2- tal holes te gaan slaan. Tenslotte werden we allemaal uitgenodigd door Roel de Bijl de instructeur, om op zijn kosten nog wat fris te gaan drinken. Ter afsluiting van de activiteit heeft dhr. Pennings, penningmeester een slotwoord gehouden over het golfen. De instructeur gaf aan het een leuke middag met een leuke groep te hebben gevonden en bedankte mij voor de begeleiding die erbij aanwezig was. Om ons als buren tegemoet te komen heeft hij alle drankjes voor zijn rekening genomen, en heeft het 3 -tal begeleiding hierin niet meegerekend in zijn totaal bedrag, waarvoor ik Roel de Bijl heb bedankt en aangegeven dat we wellicht in de toekomst wederom van deze gelegenheid gebruik willen maken.

Als Woonbegeleider bij de Beemden begeleid ik gedurende enkele jaren sportles aan bewoners van de Beemden. Ik liep al enige tijd met het idee om tijdens ons reguliere sportmoment te gaan golfen bij onze buren! 14 bewoners hadden zich opgegeven dus dat was een mooie groep. Leuk was hierbij om te zien dat er bewoners bij deze groep waren, die eerst hadden aangegeven dat golfen niets voor hun zou zijn, maar toch van gedachten waren veranderd. Het was goed weer die dag. We werden in de kantine hartelijk ontvangen door onze golfinstructeur Roel de Bijl en op zijn kosten wat te drinken aanbood, en de groep op hun gemak liet voelen. De sfeer was vrijwel direct goed en ontspannen te noemen. Roel begon op een zeer professionele, maar ook humoristische wijze te vertellen over wat golfen is, en wat je daarvoor aan materiaal nodig had. Tijdens zijn uitleg over het golfen benoemde hij alle golftermen die gebruikt worden in de golfsport zoals swing, birdi, clubs, hole in one, etc. en vertelde daarbij de betekenis daarvan. De groep luisterde aandachtig. Na zijn uitleg zijn we naar het golfterrein gegaan om op een oefenveld in kleine groepjes gelijktijdig dezelfde opdrachten uit te voeren. Tussentijds werden er door de instructeur instructies gegeven mbt de tech-

Het was een zeer geslaagde activiteit.

35

ER VERANDERT VEEL IN DE ZORG VANAF 2015 In de langdurige zorg gaat er vanaf 1 januari 2015 veel veranderen. 2015 is een overgangsjaar. Met het oog hierop heeft de overheid speciale regels in het leven geroepen om de overgang van de AWBZ naar de gemeente of zorgverzekeraar zo soepel mogelijk te laten verlopen. In onderstaand overzicht kunt u lezen waar u op dit moment terecht kunt met uw algemene of meer specifieke vragen.

huidige AWBZ-indicatie of huidige type jeugdzorg, kunt u nagaan wat er in 2015 rond uw zorg verandert. Raadpleeg deze website met uw indicatie bij de hand. www.hoeverandertmijnzorg.nl Informatiepunt Wlz-overgangsrecht Ieder(in) en PerSaldo Informatiepunt voor mensen die in 2015 met het overgangsrecht in de Wet langdurige zorg (Wlz) te maken krijgen. Dit informatiepunt is voor mensen die intensieve zorg krijgen op basis van AWBZ-functies en klassen, ook wel ‘zorg zonder verblijf’ genoemd. U kunt terecht bij dit informatiepunt voor vragen over het overgangsrecht in uw persoonlijke situatie. Bereikbaar maandag t/m vrijdag van 10.00 tot 17.00 uur op telefoonnummer 030 789 78 78. U kunt ook uw vragen per mail sturen naar [email protected].

WAAR VINDT U ALGEMENE INFORMATIE? Website www.hervorminglangdurigezorg.nl Voor cliëntenorganisaties, professionals, (zorg)aanbieders, zorgverzekeraars en gemeenten www.hervorminglangdurigezorg.nl Zorg Verandert Informeert individuele burgers groepsgewijs over de veranderingen in de zorg, met bijeenkomsten in provincie, regio en buurt www.zorgverandert.nl en www.zorgverandert .nl/bijeenkomsten

Bij uw gemeente (Wmo-loket of wijkteam) Als uw zorg of ondersteuning overgaat naar de gemeente, moet de gemeente uw vragen over uw zorg en ondersteuning beantwoorden. Vraag naar het Wmo-loket of het wijkteam. Vindt u het moeilijk om uw vragen alleen aan de gemeente te stellen, informeer dan bij uw gemeente naar een zogenaamde onafhankelijke cliëntondersteuner. Dit is iemand die samen met u uw vragen aan de gemeente kan voorleggen.

Landelijke campagne VWS: Nederland verandert, de zorg verandert mee Vanaf oktober start VWS een landelijke informatie-campagne met tv- en radiospots, brochures etc. www.zorgverandertmee.nl Uw eigen patiënten-, belangen- of oudervereniging Veel patiënten-, belangen- en ouderverenigingen informeren hun leden over de veranderingen in de zorg. Ga naar de website van uw eigen vereniging. WAAR VINDT U INFORMATIE OVER UW PERSOONLIJKE SITUATIE? Website Hoeverandertmijnzorg.nl Deze website legt uit welke rechten u heeft in het overgangsjaar 2015. Aan de hand van uw

36

Bij uw zorgverzekeraar Als uw zorg overgaat naar uw zorgverzekeraar (persoonlijke verzorging of verpleging) en heeft u daar vragen over, neem dan contact op met uw eigen zorgverzekeraar. Bij het CIZ Als uw zorg overgaat naar de nieuwe wet

langdurige zorg (Wlz) en u heeft daar vragen over, informeer dan bij het CIZ. www.ciz.nl

hartiging rond de langdurige zorg en het nieuws hierover leest u op de website bij Thema's: Thema Zorg en ondersteuning Langdurige zorg, Tien misverstanden over de Wmo Verder zijn er informatiebladen over de nieuwe wetten die de langdurige zorg gaan regelen: Informatieblad Jeugdwet, Informatieblad Wmo, Informatieblad Wlz Veel gestelde vragen samengesteld door het Ministerie van VWS www.hervorminglangdurigezorg.nl

WAAR KUNT U TERECHT MET VRAGEN OVER UW PGB? Bij de Sociale Verzekeringsbank Vanaf 1 januari krijgt u uw PGB niet meer op eigen rekening, maar via de Sociale Verzekeringsbank - Brochure: Uw PGB op de rekening van de SVB www.pgb.nl Bij uw zorgverzekeraar Heeft u nu een PGB voor persoonlijke verzorging en verpleging, dan behoudt u in 2015 uw PGB. Dit loopt via uw zorgverzekeraar.

En ten slotte nog: Waar heeft u recht op bij binnen de AWBZ www.vgz-zorgkantoren.nl en www.rijksoverheid.nl Hierover zijn door de overheid in 2009 pakketmaatregelen getroffen. Een en ander betekent concreet dat bepaalde diensten die instelling aan hun cliënten aanbieden vanaf dat moment niet meer gefinancierd worden en dat cliënten hiervoor zelf verantwoordelijk zijn en dus ook de kosten zelf moeten betalen hiervan. In de informatie staat beschreven waar u wel (kosteloos) recht op hebt.

Bij PerSaldo PerSaldo is de vereniging van budgethouders. Op de website van PerSaldo vindt u veel informatie over wat er verandert rond het pgb. www.pgb.nl WAAR KUNT U TERECHT MET VRAGEN OVER UW EIGEN BIJDRAGE? Bij het CAK Het CAK is en blijft verantwoordelijk voor het heffen van de eigen bijdrage voor maatwerkvoorziening Wmo en eigen bijdrage Wlz. De korting op de eigen bijdrage verdwijnt. Het CAK gaat u hierover informeren, o.a. bij uw factuur die u in november krijgt u en via hun website. www.hetcak.nl

Verzekeringen Hoewel niet nieuw toch goed om hier ook te vermelden omdat hier vaak misverstanden over bestaan. Veel cliënten (en/of hun naasten) gaan er soms vanuit dat een instelling een collectieve aansprakelijkheidsverzekering heeft voor hun cliënten. Dit is niet zo. Cliënten dienen net als iedere andere burger in Nederland zelf een aansprakelijkheidsverzekering voor zichzelf af te sluiten. Hetzelfde gaat op voor een verzekering voor waardevolle eigendommen.

WAT KUNT U DOEN ALS U IN PROBLEMEN KOMT DOOR DE VERANDERINGEN IN DE ZORG? Signaalpunt Zorg Verandert U kunt uw problemen melden bij het Signaalpunt van Zorg Verandert. Meldpunt Ieder(in) Uiteraard kunt u met vragen of klachten altijd contact opnemen met het Meldpunt van Ieder(in). www.iederin.nl Meer informatie Wat Ieder(in) doet aan lobby en belangenbe-

Denk hier dus altijd zelf ook aan bij opname en/of verblijf.

37

ODE AAN HELGA

Hoewel ik een column wilde schrijven gleed er een gedicht uit mijn pen over de Canadees-joodse singer songwriter Leonard Cohen.

Uden, 30 oktober 2014

Leonard Cohen 1934-2014

Helga, jij bent niet meer. 30 oktober was de dag dat ik altijd bij je was. Het is namelijk jouw geboortedag. Nu is het de eerste dag na jou sterven wat mij erg doet tergen.

Je bent 80 geworden alsof het niets kostte geen moeite gewoon ademhalen. Je rare stem werd erg zacht teder ook je teksten ontroeren nog steeds en grijpen je bij je kloten en je donder sleuren je aan je haren stuwen adrenaline waar het gaan mag ontregelen de regels van je poëzie laat je proeven van jouw leven van de dood van de pijn van de vreugde van de liefde van Suzanne (mijngod wat een lied wat een stem) je walste met Suzanne net zo lang tot ze wegging.

Rijdend door de Osse straten blijf ik vaak tegen je praten. Niet alleen tegen, ook in mezelf. Maar, ik zeg het aan velen hoe ik met je was begaan. Ik vertel het aan de bomen, hoeveel ik met je deed en voor je deed, je was mijn vriendin. Ik vertel het aan de wind die in de bomen klimt, of de tak die valt, hoeveel ik van je hield. Ik vertel het aan een kind dat jong genoeg is om het te begrijpen (Famke). Ik vertel het aan een dier (paard), misschien alleen door het aan te kijken. Ik vertel het aan de huizen van steen (jou huis). En ik vertel het aan de stad hoe lief ik jou had. Maar zeg het aan geen mens, ze zouden niet geloven. Ze zouden het niet willen geloven dat alleen een vriendin, alleen zo met jou begaan was. Dat een mens, een mens zo waardeerde, omarmde, begreep, zoals ik jou Helga.

Singer songwriter je werd 80 maar zelf als je sterft leef je voort zoals dat past bij dichters en kunstenaars.

Je maatje, Gerry van der Rijtvan Sinten

P.S. mijngod is géén fout: ik vind dat ik het zo moet schrijven omdat het niet over god gaat. Ger van Lankvelt

38

DIE GEDANKEN SIND FREI door Ger van Lankvelt

Het was zondag 9 november precies 25 jaar geleden dat de muur in Berlijn open ging, na 28 jaar gesloten voor de buitenwereld te zijn geweest. Nu was het ook 25 jaar geleden dat ik met een socialistische delegatie naar Berlijn was afgereisd, om ook Oost-Berlijn aan te doen. Nu was ik al eens in de DDR geweest, omdat ik een Marxistische inslag had en sympathie had voor het socialisme, daar kreeg ik later ontzettend spijt van, ja... een jeugdzonde zal ik maar zeggen. Bij ontvangst werd je opgewacht door een gids die de Staat voor je had geregeld een stasimannetje. Dus wij kregen, je kunt het raden, de mooiste dingen te zien, zoals een ziekenhuis, scholen, fabrieken waar hard gearbeid werd, landbouw coöperaties, universiteiten in overvloed daar in die Heilstaat, winkels van de Staat waar van alles te koop was, behalve voor de gewone burger van de DDR. Die mochten daar niet komen, die hadden immers toch geen Oost Duitse Mark te makken. Wat mij het meest lugubere opviel was dat er kindergarden en kleuterscholen waren, waar de kinderen meer wisten van de Oost-Duitse Heilstaat dan menig ander westerling. Vriendjes noemden ze daar Kameraden en meisjes genossinnen. Elke morgen werd er voor de klas achter de banken gezongen en men bracht een groet met de hand op het hoofd voor alle leerkrachten. Het eten was goed in de hotels en restaurants die je aangewezen kreeg, de bedden waren goed, dus alles was eigenlijk goed, wij hadden niets te klagen. Er was een persoon die waarschuwde dat je op je kamer niets negatiefs

over die Heilstaat moest zeggen, want er zat afluisterapparatuur overal verborgen in je kamer. Dit was nu de Heilstaat die ons voorgeschoteld werd, een land waar de mensen niets te zeggen hadden, dag en nacht in de gaten werd gehouden, monddood gemaakt werden, hun het recht ontnam om vrij te reizen, geen mening mochten hebben over dat wat goed voor hen was. De Staat besliste wat er met jou gebeurde. Kwam je in opstand dan werd je voor jaren opgesloten in één van de vele Ost-Deutsche Knasten. Het liefst hadden ze je een kogel door je knar geschoten, dan waren ze voorgoed van je af. Wie vluchtte uit de DDR was nog slechter af, dan verdween je zeker voor 20 jaar achter de tralies. Je had geluk als je na een paar jaar werd vrijgekocht door West-Duitsland, in ruil voor Oost-Duitse of Russische spionnen, dat waren de geluksvogels, die vonden hun vrijheid in het westen, met achterlating van hun families en vrienden. Ik heb mij die avond van 9 november 1989 letterlijk suf gezopen van de drank, zo blij was ik, dat eindelijk de Oost-Duitse bevolking de onmenselijke muur haast met hun handen hadden willen afbreken, waar ze zo lang achter gevangen hadden gezeten. Ik was nog in staat om mijn auto te pakken en die avond naar West-Berlijn te rijden, maar ik durfde niet omdat ik het vermoeden had dat ik de Oost-Duitse grens niet over mocht, omdat ik geen visum had. In 1981 was ik er uitgebanjoerd, omdat ik te negatief was geweest over die geweldige Heilstaat die geen kunstenaar, filosofen, schrijvers en componisten kende, 39 die zaten allemaal in het vrije westen.

WAT BETEKENT VEILIGHEID VOOR JOU? door Henriëtte aan de Stegge

Als jij denkt aan veiligheid is er dan een beeld of een stukje tekst dat weergeeft wat veiligheid voor jou betekent? Of misschien wil je liever een foto over dit onderwerp maken ? Een voorbeeld voor een stukje tekst zou kunnen zijn: “Veiligheid is voor mij, als ik kan zeggen wat

len. Hoe kun je je uiten zonder een gevoel van enige veiligheid te ervaren? Ik schrijf dit artikel om veiligheid bespreekbaar te maken. Vooral voor cliënten zet ik me hiervoor echt in. Dit doe ik omdat ik mezelf tijdens mijn opnames heel onveilig heb gevoeld. Verschrikkelijk bang ben ik geweest. Ik voelde me op deze afdeling zo onveilig dat ik er tegen niemand iets van heb durven zeggen. Er is tijdens deze opname niet aan me gevraagd of ik me wel veilig voelde. Dit had me kunnen helpen. Het thema veiligheid kwam nooit aan de orde. Deze opname is al geruime tijd geleden en ik hoop dat de bespreekbaarheid van veiligheid nu veel beter is. Hoe is dit voor jullie als cliënt?

ik voel” “Ik voel me veilig in mijn eigen kamer op de afdeling” Waarom vind ik dit zo belangrijk? Dit zal ik proberen uit te leggen:

Ik ben Henriëtte aan de Stegge en als ervaringsdeskundige ben ik betrokken bij de gangmakers veiligheid, naast mijn werkzaamheden voor stepped care werken. In juni hebben we de ZorgVeiligprijs 2014, van de Inspectie voor de Gezondheidszorg, gewonnen. Om verschilDit werkstuk symboliseert voor mij Jullie mening gevraagd! veiligheid lende redenen ben ik daar heel Ik zou zo graag jullie mening blij mee: hierover horen en ik vraag in deze Horizon, jullie blad, om te reageren op In de eerste plaats omdat ik wens dat de dit artikel en iets in te sturen over je gevoel cliënt zich veilig voelt op de afdeling, dit is van veiligheid of het ontbreken daarvan. Op de (tijdelijke) woonplek en hoort een soort het eind van dit artikel vermeld ik waar je je thuis te zijn. Helemaal mooi zou het zijn als bijdrage kunt inleveren. Als ik aanwezig ben de cliënt zich ook op het terrein veilig voelt, bij een huiskamerbijeenkomst op een afdedaar waar de afdeling zich bevindt. Maar ling breng ik het thema veiligheid vaak in. Ik belangrijker vind ik dat de cliënt zich veilig heb gemerkt dat er na enige aarzeling goede voelt ten opzichte van de verpleegkundigen gesprekken over veiligheid mogelijk zijn. Het en behandelaars en zijn mede-cliënten. Je is boeiend om te ontdekken hoe verschilveilig voelen, zie ik als basis voor bijna alles, lend iedereen reageert als ik vraag naar veieen voorwaarde voor een goed gesprek. Het ligheid. De ene cliënt noemt bijvoorbeeld dat is een basisvoorwaarde om te kunnen hersteler niet voldoende wordt schoongemaakt op

40

JOUW ERVARINGEN GEVRAAGD! zijn kamer, waardoor hij zich onveilig voelt. Een ander noemt de afwezigheid van verpleegkundigen op de afdeling als een moment waarop hij zich onveilig voelt. Hoe is dit voor jullie? Wordt het thema veiligheid voor jou voldoende aangereikt? Waar denk jij aan als ik je zou vragen: “Voel je je veilig genoeg tijdens de

opname of als cliënt, die ambulant zorg ontvangt en als dit niet zo is, wat of wie zou je kunnen helpen om het veiligheidsgevoel te vergroten?” Jullie mening zou ik graag in een nieuw artikel over veiligheid willen bundelen zodat ik dat over enige tijd kan laten zien in een volgende Horizon. Evaluatie crisisopnames Sinds anderhalf jaar evalueer ik de crisisopnames op Huize Padua. Vanaf augustus stel ik vragen over veiligheid aan de cliënt die opgenomen is geweest op P2a. Ik vraag een cijfer voor veiligheidsgevoelens op deze afdeling en een cijfer voor veiligheid op de verwijsafdeling. Daar waar de cliënt voor de crisisopname verbleef. Ik vraag vervolgens ook hoe deze cijfers hoger zouden kunnen worden, wat er voor nodig is om bijvoorbeeld een 6 een 7 te laten worden. Het valt me op dat er cliënten zijn die het heel moeilijk vinden een cijfer voor veiligheid te geven. Moeilijker dan het cijfer voor de behandeling in zijn algemeen. Ook merk ik dat er cliënten zijn die direct het cijfer paraat hebben als ik er naar vraag. Ze geven dan bijvoorbeeld duidelijk aan dat het cijfer veel hoger zou zijn als er niet werd gesepareerd of als er meer rust was op de verwijsafdeling. Om een goed idee te geven van de evaluaties die ik doe op Huize Padua vind ik

het belangrijk hier nog te vermelden dat de gegevens die worden verkregen door te evalueren op korte termijn aan P2a en aan de verwijsafdeling worden doorgegeven. Ik merk steeds meer dat de teams echt openstaan om deze feedback te ontvangen. Men wil leren van de ervaring van de cliënt. Hoe mooi is dat? Ik kan me voorstellen dat dit nog niet overal zichtbaar is op afdelingen, want veranderingen hebben echt tijd nodig. Ik heb vertrouwen in een gunstige verandering wat betreft veiligheid als we er samen openlijk over kunnen praten. Praat erover! Cliënten zou ik willen adviseren: Vertel wat je nodig hebt om je veilig te voelen. Durf je dit nog niet aan iemand in je directe omgeving te verwoorden, zoek dan iemand op die je vertrouwt. Ook kun je altijd contact opnemen met de patiëntvertrouwenspersoon, die er voor jou is als je ergens met de hulpverlening niet uitkomt. Folders over de vertrouwenspersoon zijn te vinden bij de recepties en op afdelingen. Reageren? Wie durft de uitdaging aan te gaan en te reageren op dit artikel? Tekst, een werkstuk of een foto kun je sturen naar Henriëtte aan de Stegge, Postbus 3, 5427ZG te Boekel of ter attentie van mij afgeven aan de recepties van hoofdgebouwen op Huize Padua, Rosmalen, Oss en Helmond. Hiervoor ligt een enveloppe klaar. Je kunt het me ook mailen: [email protected] Onder de inzendingen mag ik een mooi relaxpakket verloten. Het kan zijn dat je tekst, werkstuk of foto in een volgende Horizon wordt geplaatst, laat daarom even weten of dit met je naam erbij zou willen of 41 dat je dit liever anoniem wenst.

DE ZIN EN ONZIN VAN door Ger van Lankvelt

Iemand die wel eens in de antroposofie gewerkt heeft zoals ik, tot mijn grote spijt, moet wel beseffen dat je in een wereld terecht komt van geesten en dwaze euritmietjes. Het is een aparte wereld vol geheimzinnige riten en handelingen, een soort rassenleer waarvan Hitler zich zou afvragen of het wat minder mocht. In zo'n soort gemeenschap heb ik gewerkt, of eigenlijk een tijd doorgebracht, want van werken was helemaal geen sprake. Een soort vrijetijdsbesteding, je moest er aanwezig zijn, meer ook niet, en aan het einde van de maand niet zeuren, gewoon je salaris ontvangen. Zo'n soort leefgemeenschap bestaat echt, het is gelegen op een landgoed ergens tussen Elsendorp en Oploo. Een kabouterdorp, weggestopt in de bossen, ver genoeg van de bewoonde wereld, daar waar jij je afvraagt wat voor mensen wonen daar. Nou dat zal ik je haarfijn uitleggen. Het is net zo'n soort Smurfendorp als uit de animatiefilms van Peyo, dus zeg maar een echt Kabouterdorp met alles erop en eraan. Een gemeenschap van supermensen, althans dat denken ze zelf. De bewoners zijn allemaal autistisch in minder en zware vorm, dat zijn de laagste in stand die in dat dorp wonen. Zij moeten de toko draaiend houden, ze hebben helemaal geen macht en er wordt niet naar hen geluisterd en ze hebben ook geen inspraak. Dat kan ook niet want de meeste beseffen helemaal niet wat de reden is dat ze daar zijn. Dan heb je de kabouters die deze gemeenschap moeten begeleiden

42

zodat de laagste kabouters het zogenaamd naar hun zin hebben. Ze hoeven niet veel te doen dan zich stierlijk rot te vervelen, maar ze moeten toezicht houden op de meute, dat alles goed functioneert en draait. Daarboven heb je dan de kabouters die denken dat ze wat te zeggen hebben of denken dat ze heel wat zijn, om in zo'n kabouterdorp te mogen werken, dat noemden wij de oppersmurfen. Enkele bekende smurfen die daar aanwezig waren en de scepter zwaaiden waren kabouter Gladjanus, kabouter Priekeprak, kabouter Shalom, en kabouter Stinkpijpie, omdat hij altijd een pijp rookte met antroposofische pijptabak. Je zag hem ook altijd met die vieze stinkpijp onder zijn veel te grote zeiksnor bengelen. Een verstrooide professor uit een of ander kinderboek zoals meneer Kwel uit de strip van Billy Turf. En dan had je nog vrouwtjessmurfen, van het soort dat je veel in sprookjes tegenkomt. Het waren net nog geen elfjes, maar er groeiden al een klein beetje vleugeltjes op hun schouders zodat ze, als ze als eenmaal het stadium hadden bereikt van volwassen elf, uit konden vliegen en zweefteven genoemd werden. Je zag ze 's avonds wel eens uitvliegen boven het kabouterdorp op hun bezemsteel. Euritmie is belangrijk voor antroposofen. Niet omdat het enige waarde zou hebben. Wel omdat Marie von Sievers, de bijzit van de

DE ANTROPOSOFIE goeroe der antroposofen Herr Dokter Rodolf Steiner, zich intensief bezighield met deze 'Kunst' voor gepensioneerde balletdansers. Met euritmie beweren antroposofen zichtbaar te maken wat 'aan gene zijde' leeft en weeft en zweeft. Rudolf gunde het vrouwtje ook wel wat en bombardeerde haar tot een waar dansmarieke. De antroposofische achterban was er: aan afnemers geen gebrek. De euritmie was geboren. Achteraf bleek het een miskraam te zijn. Geen antroposoof zag wat. In een poging de doodgeborene te reanimeren voerde men hem op in de Steinerschool. De weinig rechten die de leerlingen al hadden, zouden ze waarschijnlijk nog hebben ingeleverd om van de euritmie te worden verlost. Bekend bij Steinerschoolleerlingen is het euritmisch alfabet. Of namen. Bij iedere letter van het alfabet worden passende armgebaren gemaakt en van hot naar her gehuppeld. Wie ooit antroposofen hun breedsprakerige monologen heeft zien uitvoeren, heeft alvast een idee waarover het gaat. En als er dan ook nog een overdreven declamerend stemgeluid wordt bij gedacht, zal men zich zonder twijfel te gast in een of ander antroposofisch gezelschap kunnen wanen. Het kruin onder hen: euritmisten. Kabouters die hun rubberlaarzen hebben ingewisseld voor latex zolen en een gordijn over hun hoofd hebben getrokken om allerlei parabolen te gaan lopen. De letter rrrrrrrr over hun tong laten rollen. En dan maar zwaaien met die armen. Het lijkt heel wat. Behalve voor wie Steiner niet aanhangt. Er bestaat ook zoiets als heileuritmie. Om mensen weer gezond te maken. Wie zoals ik

ooit een bijeenkomst van euritmisten heeft meegemaakt, denkt daar waarschijnlijk anders over. Of zoals een oud leerling van de Steinerschool het een paar jaar geleden verwoordde: Eén keer in de week hadden we euritmie, een soort gymnastiek met balletschoentjes. Als de leraressen kwamen opdagen. Ergens vaag herinner ik me dat de ene na de andere lerares euritmie kanker kreeg en het loodje legde. De dames volgden braaf de antroposofische verantwoorde medische adviezen, en verzekerden zich zo van een snelle dood. Niet alle leerlingen haten euritmie. Er zijn er zelfs die in hun vrije tijd praktiserend zijn. Indoctrinatie of gewoon knettergek zijn? Ik zie ze nog liggen. De sloffen waarmee ik in de obscure krochten van antroposofische instituten een poging deed om zonder lachen euritmie te bedrijven. Euromietjes noemden de antroposofische medemens ze. Ik vond het eigenlijk maar nagemaakte balletschoenen. Made in China? Eerder Dornach (Zwitserland). Compleet met latex zolen. Maar als je het hen vraagt zeggen zij allen, wij zijn echt geen sekte hoor. Zeker weten, onze zelfverzonnen wereld is er een van, wat goed is voor de medemens is goed voor onze bankrekening en portemonnee. In zo'n wereld moet je dit voorstellen, je moet vooral op je tellen passen daar, want er was veel roddel en achterklap tussen die oppersmurfen en de directie, de oppergodin genaamd. In het begin toen de antroposofische instellingen in opkomst kwamen, werkten er hoofdzakelijk alternatieve natuurkabouters, met open sandalen, grote ruwe baard en haardracht. Ze rookten allemaal een grote pijp, hadden gehaakte gordijntjes voor hun

43

(Vervolg op pagina 44)

(Vervolg van pagina 43)

ramen hangen en er stond altijd heiplanten in de tuin. Ze kwamen op een oude krakkemikkige fiets naar hun werk en leefden daar in close harmonie met de bewoners, niets op tegen, ze deden goed werk. Maar nu in de 21ste eeuw rijden ze rond in de duurste auto's, hebben maatpakken aan en bezitten de duurste laptoppen die op de markt te koop zijn. Ze hebben een topsalaris waar u en ik jaloers van worden, en dat allemaal uit de pot van de gezondheidszorg die de gewone bewoners op moeten hoesten. Je zou dan zeggen dat ze uitstekend worden verzorgd, maar daar is niets van waar. Het eten dat elke dag verzorgd werd, was zeer karig en zelfs slecht te noemen. Bijna elke dag pompoensoep met karige groenten en praktisch nooit vlees, want vegetarische maaltijden waren een must onder de natuurkabouters. In het centrum van het kabouterdorp lag het Zonnehuis, het heilige der heiligen, ook wel de tempel der verdoemde genaamd. Bij het krieken van de dag zag je vele kabouters naar de tempel sloffen omdat ze net uit hun slaap gewekt waren. Men moest in een kring gaan staan in het centrum en ze wensten elkaar een prettige werkdag toe door elkaars handen vast te houden. Dat was een rite die dagelijks plaatsvond. Dan zag je de kabouter weer over het kabouterdorp verplaatsen en ging men ten arbeid, ja...er moest wel gewerkt worden daar, althans de betekenis van werken, want veel werd er niet gedaan. 's Middags naar de huizen met mooie esoterische namen, vernoemd naar de hel-

dendaden van de Tempeliers, een eenvoudige smaakloze maaltijd, en dan was het weer tijd voor de middagarbeid. Na de middag richting het huis en dan werd er verder ook geen enkele verpozing meer verricht voor de kabouters. 's Avonds een nog smakelozer broodmaaltijd en dan was het wachten tot de avond inviel tot de kabouters ten ruste werden gelegd. Voor het slapen gaan nog gauw een avondgebed ter ere van de heilige Franciscus van Assisi. Vroeg naar bed want er was geen tv op de afdeling, daar mocht niet naar gekeken worden, want dat maakte te veel indruk in de hoofden van de autistische kabouters. Hoe minder ze van de buitenwereld wisten, des te beter voor de zielenheil van de kabouters. Eindelijk rust in het dorp en in de hoofden van de verzorgers, even nakeuvelen over de dag, die net zo als andere dagen was geweest, dan konden wij ook naar huis toe. Mij werd eens gevraagd: "Zij tot mij". Stel dat je een kind zou hebben dat autisme heeft, zou je het dan willen onderbrengen bij ons hier in dit kabouterdorp, "Ik tot hen", ik zou er werkelijk niet over piekeren, geen sprake van, mijn kind zou hier doodongelukkig zijn, ik wens dit niemand toe. U kunt wel raden dat mijn tijd erop zat, daar in dat vreemde dorp van geesten en demonen. Ik kon vertrekken. Blij toe dat ik uit mijn lijden verlost was. Ik moest mijn hoofd compleet leeg maken, het heeft maanden geduurd voordat ik weer bij de les was en mij niet meer gehersenspoeld voelde door die vreselijke zweverige wereld die antroposofie heet. Laat Rudolf Steiner maar de klere krijgen met zijn esoterische gedoe, lang leve de regulaire geneeskunst.

44

Bonte avond Coudewater

Maatschappelijk betrokken bedrijf Medicinfo bezoekt Coudewater

door Fenna van Eldik en Bertina Mank

Op donderdag 6 november heeft de beruchte Bonte Avond plaatsgevonden. Deze druk bezochte activiteit is bij cliënten en medewerkers een avond met volop entertainment waarbij talent van eigen bodem tot uiting komt. Afwisselende optredens waaronder, zang, theater en instrumentaal. Met de nodige voorbereidingen kijken we terug op een succesvolle avond. Door een goede samenwerking tussen cliënten en medewerkers en de nodige variatie is deze avond wederom een prachtig geheel geworden.

door Bertina Mank Onlangs bezochten 11 medewerkers van het bedrijf Medicinfo uit Tilburg de locatie Coudewater. In het kader van Maatschappelijk betrokken ondernemen (MBO) had het bedrijf ervoor gekozen om Coudewater te bezoeken en hier hun ‘teambuildingactiviteiten’ te houden. In overleg met afdeling Vrije tijd en Welzijn is gekozen voor twee activiteiten op 30 oktober: een historische rondleiding en een afsluitend diner amen met cliënten. De medewerkers werden ontvangen in het dagactiviteitencentrum, waarna de rondleiding over het landgoed volgde onder leiding van André Spierings en ondergetekende. Een mooie wandeling samen met bewoners die eindigde in het buurthuis van woonvoorziening de Vonder. Hier kregen ze een traktatie van koffie met een heerlijk stuk taart gemaakt door de bewoners van de Beemden. Inmiddels werd in de keuken door de LZW-kookgroep en een vrijwilliger hard gewerkt aan het diner. Voor 35 personen werd het dagactiviteitencentrum ingericht als culinair restaurant, waar de gasten genoten van een heus 3-gangen diner. Met z’n allen kijken we terug op een geslaagde dag waarbij alle ingrediënten aanwezig waren om de twee succesvolle activiteiten tot zijn recht te laten komen. Een geslaagde ‘co-productie’ van bewoners, vrijwilligers en Medicinfo.

45

ZORGVERBETERINGEN

ZIE JE WEL door Gerry van der Rijt-van Sinten

door Agnes Blok

Gisteren kwam ik op afspraak bij de GGZ en zag in de wachtruimte op het prikbord een groot papier, met het verzoek om zorgverbeteringen aan te willen geven en in de bus te deponeren. De secretaresse had alle tijd om mijn melding van aanwezigheid vast te stellen, want na 5 minuten gestaan te hebben, ben ik koffie gaan halen. Na dat lange wachten kan er best nog wel 10 minuten bij. Met een beetje water extra ging ik terug naar wederom de wachtkamer en zette beide bekertjes op tafel. De secretaresse was nog steeds in gesprek met haar collega, maar op de bel drukkend om mij luid te kunnen melden, keek zij verveeld naar het raampje van de balie. Zij liep statig en met her hoofd hoog. Het raampje werd verschoven en een ‘ja’ werd hoorbaar. ‘Ik heb een afspraak om 2 uur’. En nu komt het. ‘Weet u ook bij wie’? vroeg ze. Tot zover is alles nog naar waarheid, maar ik ga verder. ‘Nee’, zei ik, ‘zoeken maar Willy’. ‘Mag ik uw geboortedatum?’ Mijn zin om haar te volgen was over. ‘Weet ik even niet’, zei ik en draaide mij om naar het bankje om te gaan zitten. ‘Twee uur. Blackout. Zoeken maar’, zei ik haar. ‘Zonder uw gegevens kan ik niet zoeken’, riep een stem . ‘Geeft niet’, hoorde ik zeggen. Dat alles had ik aan willen dragen, maar ik deed weer mee in de protocolletjes en zei braaf zijn naam en mijn geboortedatum…… Want dat is waar zij naar vroeg. Inmiddels was het vijf over twee en door de glazen deur kijkend zag ik een dichte deur opengaan. Mijn behandelaar kwam er aan. De secretaresse deed de schuif dicht. Ik heb mondeling zorgverbeteringen aangeleverd. Wat mijn behandelaar betreft, kan dat de bus niet in. Zo zoet. Over drie maanden terugkomen. Wat was ik gestoord, gisteren.

“Kan ik dat opeten?” Isabelle tuurde naar een paar kleine zaadjes die ze had gekregen van tante Beatrijs. Dat zijn zonnepitten. Ik heb ze uit het hart van mijn zonnebloem geplukt. Als je ze in de grond stopt worden ze twee prachtige zonnebloemen. Maar je kunt ze ook opeten zei tante Beatrijs. Isabelle keek onderzoekend naar haar tante en dacht, opeten? Ze vertrouwde het niet. Stel je voor dat er een zonnebloem begon te groeien in haar buik. “Leuk, ik stop ze wel in de grond”, zei Isabelle. Plotseling zaten de twee zonnepitten in de grond. “Wat is het donker!”, zei de ene pit tegen de andere, ze waren zo aan de zon gewend. “En wat is het koud!”, zei de ander. “Ik denk dat we doodgaan”. “Dat moet je niet zeggen, we moeten gewoon de zon zoeken”. “Domme gans, de zon is weg. We zijn begraven. We gaan dood”. Maar de ene zonnepit bleef geloven in het licht. Ze voelde het vocht van de kille regen en zwol ervan. Ze groeide een stukje naar boven en ze bleef hopen op de zon. Het duurde erg lang. Er kwam een winter met sneeuw en ijs. Maar ineens zag ze iets schemeren. Tussen de kluiten klei zag ze licht. Haar witten stengel kleurde een beetje groen en toen ging het snel. Boven de grond zag ze haar zusje. Zie je nou wel, je moet blijven geloven, geloven in de zon.

46

VRIJE TIJD EN WELZIJN Huize Padua en Coudewater DECEMBER 2014

Dinsdag 16 december Donderdag 18 december Vrijdag 19 december Vrijdag 19 december Dinsdag 30 december

Kerstdiner om 16.30 uur in de Dansschool Coudewater Kerstdiner om 16.30 uur in Brouwershof Huize Padua Ouderenactiviteit kerststukjes maken in Buurthuis Vonder Coudewater van 9.30-12.00 uur Uitstapje Kerrols in Kerkdriel, spectaculaire show op rolschaatsen Opgeven t/m 10 december, vertrek om 17.00 uur Eindejaar activiteit om 14.00 uur in Kopstoot Coudewater

JANUARI 2015

Donderdag 8 januari Donderdag 15 januari Donderdag 15 januari Donderdag 29 januari Donderdag 29 januari

Toneelavond om 19.00 uur in Brouwershof Fotopresentatie 2014 in de Kopstoot Coudewater van 14.00-16.00 uur Prinsenbal van 19.00-21.30 uur in Brouwershof Huize Padua Ark van Noah van 14.00—16.00 uur in Buurthuis de Vonder in Coudewater Nieuwjaarsbingo om 19.00 uur in Brouwershof

FEBRUARI 2015

Donderdag 12 februari Donderdag 12 februari Zaterdag 14 februari Maandag 16 februari Dinsdag 17 februari Dinsdag 17 februari Donderdag 26 februari Donderdag 26 februari

Rondgang carnaval langs afdelingen in Huize Padua v vanaf 13.00 uur Openingsbal carnaval van 19.00—21.30 uur in Zaal Brouwershof in Huize Padua Carnaval van 16.00—19.00 uur in DAC de Kopstoot Coudewater Optocht kijken in Oeteldonk. Vertrek vanaf de Vonder in Coudewater (opgeven t/m 9 februari) Haringhappen in DAC de Kopstoot Coudewater van 14.00—16.00 uur Afsluitingsbal met stamppottenbuffet om 14.00 uur in Brouwershof Huize Padua Winterse Bingo 14.00 –16.00 uur in buurthuis de Vonder in Coudewater Bingo om 19.00 uur in Brouwershof Huize Padua

47

K

REET VAN DE MAAND Als ogen beginnen te geloven, moet je anders leren zien!

door Agnes Blok

I

NFO

Cliëntenraad: Postbus 3, 5427 ZG Boekel Intern postvak 01.034 [email protected] 0492-846366 of via de ondersteuners; 06-12946525 Jan-Anton van der Mooren of 06-12709361 Karin Smits

Familieraad: Ondersteuner Chris de Haas 06-53242920 e-mail: [email protected] of [email protected] Landelijke Stichting Familievertrouwenspersonen 0900-3332222 (10 eurocent per minuut) www.lsfvp.nl

Stichting Patiëntenvertrouwenspersoon: Ton Nijhof e-mail: [email protected] Marc Frankevyle e-mail: [email protected] De Helpdesk Patiëntenvertrouwenspersoon is er voor cliënten van instellingen voor geestelijke gezondheidszorg. 0900 444 8888 (10 eurocent per minuut) www.pvp.nl