Jaarverslag 2010
1
Voorwoord Voor u ligt het jaarverslag van de werkgroep Lokale Agenda 21 betreffende het jaar 2010. Middels dit jaarverslag geeft de werkgroep graag inzicht in zijn doelen en uitgevoerde werkzaamheden. Deze informatie is bedoeld voor alle inwoners van Boxtel die belangstelling hebben getoond voor ons werk en in het bijzonder voor de Gemeente Boxtel. De Gemeente ondersteund de werkzaamheden LA21 vanaf de oprichting op financiële en administratieve wijze. LA21 spreekt hierbij tevens haar waardering uit voor de prettige samenwerking met de organisaties waarmee de werkgroep incidenteel contacten onderhoudt ten behoeve van de verschillende projecten. In het verslagjaar zijn er contacten geweest met Delta, De Kleine Aarde, het Baanderherencollege, de Rabobank Dommel en Aa, Sint Joseph woonstichting, Transition Towns, Bibliotheek Boxtel, Cello en de basisscholen. De werkgroep hoopt de lezer op passende wijze te informeren en is steeds beschikbaar voor nadere toelichting.
Algemeem
LA21 werkt aan deze doelstellingen: Duurzaamheid in de 21ste eeuw in de belangstelling en op de agenda houden in Boxtel. Samen met burgers in Boxtel concrete projecten op het gebied van duurzaamheid realiseren. Stimuleren van een duurzame ontwikkeling die aansluit bij de behoeften van het heden zonder het vermogen van toekomstige generaties om in hun eigen behoeften te voorzien in gevaar te brengen. Steeds weer andere doelgroepen uit de Boxtelse samenleving bij het streven naar duurzaamheid betrekken. In de volgende paragrafen kunt u meer lezen over een aantal acties waarmee LA21 inhoud tracht te geven aan deze doelstellingen.
Lokale Agenda 21 had per 1 januari 2010 6 actieve leden. Mevrouw Betsie van der Sloot-van der Heijden, voorzitter Dhr. Richard Permentier, penningmeester Dhr. Gerard Buiks, lid Dhr. Joost van der Pluijm, lid Dhr. David Andreae, lid Mevrouw Conchita Torres, lid
Het secretarisschap wordt zijdens de gemeente Boxtel verzorgd.
2
Als secretaris fungeert de heer Roel Wirtz . Waarnemend secretaris is de heer Johan van den Biggelaar. Medio van het jaar heeft David Andreae zijn deelname beëindigd met een afbouwperiode tot einde jaar.
Foto: werkgroep LA21.
Maandag 19 april jl. werd de duurzaamheidsprijs 2010 toegekend aan David Andreae. De prijs werd overhandigd door wethouder Peter van de Wiel en bestaat uit een modern plastiek en een geldbedrag van 1500 euro. Dit bedrag dient uiteraard besteed te worden aan activiteiten op het gebied van duurzaamheid in Boxtel. De jury prees David voor zijn continue inspanningen op het gebied van bewustwording, voorlichting en educatie. Hij heeft o.a. vele lezingen georganiseerd (meest recent de lezingencyclus "Zoden aan de Dijk") maar ook filmavonden en projecten zoals de biodiversiteitdag.. David is al jaren een betrokken lid van onze werkgroep Lokale Agenda 21. Ook is hij actief in de Klimaatwerkgroep en sinds kort tevens actief voor Transition Towns Boxtel.
3
Voorlichtingsactiviteiten Voorlichtingsactiviteiten Hoewel alle activiteiten van LA21 op enige wijze componenten van voorlichten en bewustmaking in zich dragen, is er een aantal, dat specifiek daarop gericht is: De website van LA21 speelt een belangrijke rol hierbij. Daarin kan onze doelgroep niet alleen lezen over onze activiteiten maar ook vindt men er allerlei achtergrondinformatie en interessante links naar websites waar men organisaties en onderwerpen verder kan bestuderen. Momenteel vindt men er bijvoorbeeld uitgebreide documentatie over composteren aan huis en enkele pdf-presentaties. Bijvoorbeeld de presentatie "Energievoorziening in Boxtel". Van D.Andreae, G.vd Bosch, J.Juffermans, en R.v Mensvoort die de locale doelstellingen en kansen voor Boxtel op langere termijn (2020) in beeld brengt. De website is in 2009 in gebruik genomen. In dit verslagjaar zijn er, na een evaluatie onder onze leden, enige verbeteringen in de lay-out aangebracht.. --Op 28 januari jl. heeft LA21 een debat georganiseerd in het kader van de gemeenteraadsverkiezingen. Leden van de politieke partijen konden daarin aan het publiek uitleg geven over de plaats die zij in hun programma’s hadden ingeruimd voor het duurzaamheidsbeleid. Uiteraard was er ook ruimte voor discussie. Deze avond kende een redelijk opkomst van ongeveer 30 mensen en werd in gemeenschapshuis de Rots gehouden.
Foto: LA21-lid Joost van der Pluijm die als voorzitter optrad, in gesprek met D66- kandidaat Nus Waleson.
--In samenwerking met de groep Transition Towns heeft LA21 in 2010 een interviewrubriek verzorgd en geplaatst in Brabants Centrum. De artikelen kregen steeds de inleiding: “Duurzaamheid, klimaatverandering, CO2, het opraken van de olie… het lijkt allemaal ver van ons bed, maar is dat wel zo? In deze rubriek in Brabants Centrum - "Duurzaam - wat doe je?”- vertellen plaatsgenoten wat zij er zelf aan doen. “
4
Het ging om reeks artikelen waarin steeds een inwoner van Boxtel aan het woord kwam over de wijze waarop hij of zij zich in het dagelijks leven rekenschap geeft van bepaalde milieu aspecten. ---
Medio 2010 is LA21 gestart met het publiceren van de rubriek “Tip van de week”. Hierin wordt iedere weer op bondige wijze een tip gegeven die eenvoudig na te volgen is waarmee eenieder een steentje kan bijdragen aan een duurzamer gemeente. De tip gaat vergezeld van een korte informatieve argumentatie. Hieronder een voorbeeld.
Donderdag, veggiedag! Op donderdag koken met vleesvervangers is lekker, gezond en goed voor ons klimaat! Dat smaakt naar meer, met minder vlees! We eten ongeveer dubbel zoveel vlees dan nodig is. Onze vleesconsumptie is goed voor 18% van onze totale CO2-uitstoot en gebruikt 80% van onze landbouwgronden. Vooral rundvlees is duur voor ons klimaat. Een kilo rundvlees kost 15 kilo CO2. Kip is klimaat-goedkoper vlees, 1 kilo kip kost 4,2 kilo CO2. Vleesvervangers kosten per kilo slechts 1,5 kilo CO2, tien keer minder dan rundvlees! Leer op donderdag lekker koken zonder vlees. Kies op de andere dagen voor kleinere porties en bij voorkeur kip/gevogelte in plaats van roodvlees. Dat scheelt op een lekkere en gezonde manier een heleboel CO2! Gebruik ook eens de klimaatweegschaal op www.voedingscentrum.nl, en kijk op www.eatgreen.nl. Donderdag veggiedag, gewoon doen!
Filmcyclus Dankzij de samenwerking tussen LA21 en Transition Town kon er in 2010, na een pauze in 2009, een filmcyclus worden georganiseerd zoals dit in de jaren daarvoor ook enige keren met succes was gedaan. Op 3 avonden verspreid over oktober en november werden 5 prachtige films vertoond. Als locatie werd voor het eerst gekozen voor gemeenschapshuis De Walnoot op het Reginaplein. Het betrof de volgende films: ‘Home’ Een prachtige documentaire van de Franse filmer/fotograaf Yann Arthus-Bertrand met veel informatie over milieuproblemen en de opwarming van de aarde. Maar vooral de schoonheid van de aarde liefdevol in beeld gebracht. 'Sea the Truth', Truth' die gaat over de overbevissing van de oceanen en zeeën, waardoor de visvangst sterk afneemt, en daarna wordt de film 'In Transition' getoond over onze olieafhankelijkheid en wat we daar lokaal aan kunnen doen.
5
Op 25 november begint het programma met 'De Groene Hemel' waarin we Amsterdamse stadskinderen zien tuinieren, geïnspireerd door Bert Ydema, die in veertig jaar duizenden kinderen liefde voor de natuur bijgebracht. Hierna volgt de film 'Mother Earth' over kleinschalige landbouw in India, waarbij met name vrouwen zich samen inzetten om de voedselproductie voor de lokale bevolking (weer) in eigen hand te nemen.
Aandacht voor de winkels In het verslagjaar 2010 heeft LA21 op verschillende manieren aandacht besteed aan de positie van supermarkten aangaande hun inzet voor duurzaamheid: Werkgroep Lokale Agenda 21 heeft voor de zevende keer het aantal EKO-producten (of biologische producten) en Fair Trade producten in de supermarkten van Boxtel geteld. In september speurden vrijwilligers Michelien Leemans en David Andreae nauwkeurig langs alle schappen van de 6 supers in Boxtel en Liempde. De conclusie is dat in lijn met de landelijke trend, er een stijging is het aanbod van verantwoorde producten. Voor EKO-producten is de Plus markt de nieuwe winnaar van Boxtel met 322 biologische producten. De uitkomst van de Boxtelse supers op een rij: 1.
Plus (van Beekstraat): 322 (vorig jaar 114)
2.
Super de Boer (Oosterhof): 319 (vorig jaar 359)
3.
Albert Heijn (Prins Hendrikstraat): 241 (vorig jaar 257)
4.
Coop (Liempde): 169
5.
Lidl (6)
6.
Aldi (Oosterhof): 1 (vorig jaar 1)
Uit de landelijke resultaten blijkt dat het aantal ecologische producten is gestegen van gemiddeld 78 per supermarkt tot 90. Wat Fair Trade producten betreft, steeg het landelijk gemiddeld van 15 naar 20, en in Boxtel nam Albert Heijn de leiding met mooie stijging van 35 naar 50. De landelijke ranglijst is Jumbo, Plus, Albert Heijn, Super de Boer. Naast de supermarkten kan de klant terecht bij de natuurvoedingswinkels. In Boxtel heeft biologische winkel De Schoffel op de Mijlstraat niet minder dan 1420 EKO-producten. --Naast de jaarlijkse telling van EKO-producten in de supermarkten, hebben vrijwilligers van de Boxtelse werkgroep Lokale Agenda 21 in juni de lengte van de open koelingen gemeten. Dit was in het kader van een landelijk campagne van Milieudefensie tegen energieverspilling. Doel is dat alle supermarkten hun energievretende koelingen vervangen door exemplaren met deuren. Dat scheelt geld én is beter voor het milieu. Als alle supermarkten in Nederland hun koelingen zouden afsluiten, zou evenveel energie bespaard worden als het verbruik van 173.500 woningen. Het gaat hier om de verticale wandkoelingen. Sommige supermarktketens hebben hun koelingen reeds afgesloten (o.a. AH en Plus). Andere ketens hebben beloofd hun koelingen
6
op termijn aan te pakken (relevant voor Boxtel zijn Super de Boer, Jumbo en Coop). Deze supers zijn in Boxtel niet gemeten, maar hopelijk nemen ze gauw de nodige stappen. Helaas hebben Lidl en Aldi geen verbeterplannen voor hun koelingen. In Boxtel zijn ze goed voor 41 meter open wandkoelingen. Daarnaast hebben de drie kleine supers samen 6 meter. De totale verspilling is jaarlijks 65.000 kWh stroom, gelijk aan het verbruik van 20 woningen. Milieudefensie rekent voor dat de investering in nieuwe apparatuur in minder dan 4 jaar terugverdiend wordt. Ook gemeenten kunnen daarin een rol spelen, door filiaalhouders een verplichting op te leggen via de Wet Milieubeheer De gemeente Boxtel is in overleg met enkele supermarkten. --Tot slot heeft LA21 in 2010 aandacht besteed aan het beleid van open winkeldeuren. 65% van de Boxtelse winkeldeuren staat open! Uit een telling van Lokale Agenda21 in het centrum van Boxtel blijkt dat ook daar ongeveer 65% van de winkel deuren open staat. Hiervan staat 10% ‘halfopen’. Slechts 5% van de winkels houdt de deur gesloten om zo niet onnodig warmte te verliezen. Een open winkeldeur geeft een enorm warmteverlies. Een winkeldeur van 3 bij 2 meter die altijd openstaat, geeft 3.000 euro per jaar aan energiekosten, ofwel het energieverbruik van liefst 4 tot 5 huishoudens. Ook voor komend jaar 2011 heeft LA21 dit onderwerp op de agenda gezet.
Maatschappelijk betrokken LA21 organiseerde en leverde ook in 2010 een belangrijke bijdrage aan activiteiten die tot doel hebben om de sociale betrokkenheid tussen Boxtelse burgers te verstevigen:
Al jarenlang is de “Smaak van Boxtel” een stimulerend voorbeeld van samenkomst tussen inwoners van Boxtel met een verschillende culturele achtergrond. Gemiddeld 6 maal per jaar wordt er een avond lang samen gekookt en samen gegeten. De deelnemers bereiden gerechten uit de verschillende thuislanden van de koks. Onder leiding van de voorzitter van LA21 werkt een vast team vrijwilligers aan de organisatie en het voorbereiden van de kookavonden. Het succes kan afgemeten worden aan het feit dat alle avonden volgeboekt zijn, dat deelnemers graag terugkomen en dat er via mond tot mond reclame zich steeds nieuwe deelnemers aanmelden. Gemiddeld zijn er 25 deelnemers per avond waarbij er altijd sprake is van een aanzienlijke deelname van niet-autochtone inwoners. Voor de deelnemers die gedurende het jaar kok zijn geweest, wordt een extra bijeenkomst georganiseerd genaamd “Zomers genieten”. Deze koks zijn hier te gast om hen te bedanken voor hun inzet. De Smaak van Boxtel heeft een receptenboek samengesteld. Deze is te koop via boekhandel Elkerlijc.
7
--Wat begon als een initiatief van LA21 om eenmalig een optreden te organiseren in het kader van Internationale vrouwendag, is in 2010 uitgegroeid tot een enthousiast “wereldkoor”. Er bleek een ruime belangstelling te bestaan onder vrouwen van allerlei nationaliteiten om samen te zingen. De koorleden dragen zelf liederen aan uit hun thuisland zodat er behalve veel Nederlandse liederen ook Portugese, Turkse, Spaanse, Engelse, en zo meer gezongen worden. Het is uiteraard even oefenen op de uitspraak maar het is resultaat is geweldig. Bovendien heerst er een gezellige sfeer onderling waardoor het samen oefenen erg leuk is. Het wereldkoor is in dit verslag verschillende malen uitgenodigd om optredens te verzorgen bij Boxtelse evenementen. Zo is er opgetreden bij de Bazaar Selissen, bij de opening van het project Heerewaerde, bij een bijeenkomst van de Wereldwinkel en bij het Kerstontbijt in de Walnoot.
--Eenmaal per jaar steekt LA21 letterlijk de handen uit de mouwen om Boxtel een stukje schoner te krijgen. Dit gebeurt in het kader van de landelijke actiedag “Nationale opschoondag” welk dit jaar op 20 maart viel. LA21 spant zich in om deelnemers te werven en de leden doen zelf mee aan de opruimwerkzaamheden. In Boxtel deden ongeveer 80
8
vrijwilligers mee. Hieronder uiteraard leden van LA21 als mede-initiatiefnemer. Ook D66 en buurtverenigingen D'n Bimd en De Oranjestraat waren vertegenwoordigd. Na de ontvangst op het gemeentehuis door Wethouder Wim van Erp en het uitdelen van het benodigd materiaal, ging men in groepjes verschillende locaties "opschonen". Vele vuilniszakken werden gevuld met vooral veel bierblikjes, frisdrank flesjes en ook snoep papier. Het meeste zwerfafval is afkomstig van consumpties die onderweg worden genuttigd.
---
Meer activiteiten Internationale Internationale vrouwendag Naar schatting zeker 150 Boxtelse vrouwen hebben op 8 maart jl deelgenomen aan de viering van Internationale vrouwendag. Op uitnodiging van Lokale Agenda 21 en de samenwerkende organisaties als KVO Boxtel, KVO Liempde, Platform Integratie en Delta kwamen zij bijeen in het Ursluagebouw aan de Baroniestraat. Na een gezellige ontvangst met koffie en taart, werd er deelgenomen aan een van de vele aangeboden workshops: Amnesty International, assertiviteit, bewegen met Tiga, creatief schrijven, henna tatoeage, spreuken maken met Loesje, schrijven levensverhaal, tekenen, tarot, kaarten maken, zingen, voetreflex massage, geloven, yoga. Vervolgens zong het (voor deze gelegenheid opgerichte) wereldkoor een aantal liedjes uit verschillende landen. Tot slot konden de gasten genieten van een heerlijk buffet met internationale gerechten en samen dansen op swingende muziek.
Leren, proeven en kopen. De Boxtelse kruidendag op 15 mei 2010 was een groot succes.
9
Mede dankzij de zonnige lentedag konden vele liefhebbers genieten van een prachtige dag op de Kleine Aarde. Er was een interessant en gevarieerd programma opgesteld. Men kon er deelnemen aan workshops, er was een kruidenmarkt een kruidenproeverij en men kon zich laten voorlichten over de genezende en verzorgende eigenschappen van kruiden alsook over de mogelijkheden om zelf kruiden te kweken op balkon of tuin. LA21 hoopt dat deze dag er mede toe bijdragen heeft dat de bezoekers zich bewust zijn van de mogelijkheden die zij zelf in handen hebben om op eenvoudige wijze gerechten en tuinen of balkons te verrijken met heerlijke kruiden. Bewust en verantwoord omgaan met voeding gaat ons allen aan.
--Band op spanning. spanning. op 11 september heeft LA21 op de parkeerplaats Oosterhof een actie gehouden waarbij de automobilisten hun bandenspanning konden laten testen. Daarbij zijn 56 auto's gecontroleerd. 60% bleek onderspanning te hebben. Indien alle banden op de juiste spanning worden gebracht, zou dit per jaar 403 kg CO2 en 539 Euro uitsparen. LA21 hoopt hiermee automobilisten bewust te maken van de milieuwinst en geldbesparing die te behalen met een relatief eenvoudige maatregel als het op spanning houden van autobanden.
10
-----
Go Green. Op 18 september is door LA21 het elektrisch vervoer in Boxtel onder de aandacht gebracht door middel van een groots evenement op de Markt, die voor de gelegenheid volledig was vrijgemaakt. Verschillende bedrijven verleenden hun medewerking waaronder Holland Electric te ‘ Hertogensboch en The Good Bike Company te Zevenaar. Het publiek kon op een uitgezet parcours op een veilige wijze zelf ervaren hoe het is om met een elektrisch voertuig te rijden. Men kon een keuze maken uit fietsen, scooters en auto’s. Helaas was mede door het slecht weer de opkomst enigszins teleurstellend.
---
Nacht van de nacht In de nacht van 30 - 31 oktober gaat de wintertijd weer in. In de wintertijd gebruiken we aanzienlijk meer elektriciteit voor de verlichting niet alleen binnenshuis maar vooral ook buitenshuis. Verlichting buitenhuis ter bevordering van de (verkeers)veiligheid is uiteraard een goede zaak. Vaak treft men echter ook verlichting aan op plaatsen waarop deze verlichting niet bijdraagt aan verhoging van veiligheid.
11
Sinds zes jaar besteedt men in Nederland onder meer ter besparing van energie, steeds meer aandacht aan het behoud van de duisternis en tracht men onnodige vervuiling door licht tegen te gaan. De donkerste plek in Brabant is overigens natuurreservaat De Grote Peel. Speciaal voor de kinderen tot en met 12 jaar heeft Lokale Agenda 21 een activiteit georganiseerd op de “Nacht van de nacht”. Kinderen zijn opgeroepen om samen met hun ouders en broertjes/zusjes op de avond van 30 oktober aanstaande naar buiten te gaan om te kunnen genieten van de sterrenpracht aan de hemel. Hierover kon een tekening, gedicht of verhaal ingestuurd worden. Onder de deelnemende kinderen werden prijsjes uitgereikt.
Foto’s: winnaars Sankria Zafran en Lynn en Faye bij het ontvangen van hun prijs.
12
Overzicht activiteiten
Zondag 28 januari 2010
Debat duurzaamheid vanwege verkiezingen
Woensdag 03 februari 2010
De Smaak van Boxtel
vrijdag 12 februari 2010
Warme truiendag
Woensdag 24 februari 2010
De Smaak van Boxtel
Maandag 08 maart 2010
Internationale Vrouwendag
Woensdag 17 maart 2010
De Smaak van Boxtel
Zaterdag 20 maart 2010
Opschoondag
Woensdag 24 maart 2010
De Smaak van Boxtel
Maandag 19 april 2010
Uitreiking duurzaamheidsprijs
Zaterdag 15 mei 2010
Kruidendag
Zaterdag 22 mei 2010
Dag van de Biodiversiteit
Zaterdag 12 juni 2010
Zomers Genieten
Woensdag 21 juli 2010
Triple P overleg Rabobank
Zaterdag 11 september 2010
Band op Spanning
Zaterdag 18 september 2010
Go Green
Woensdag 19 september 2010
Wereldkoor Heerewaerde
12 t/m 19 september 2010
Week van de vooruitgang
Woensdag 15 september 2010
De Smaak van Boxtel
Woensdag 6 oktober 2010
Filmavond "Home"
Zondag 10 oktober 2010
Wereldkoor Bazaar
Woensdag 13 oktober 2010
De Smaak van Boxtel
Zaterdag 30 oktober 2010
De Nacht van de Nacht
Dinsdag 2 november 2010
Filmavond "Sea the Truth"
Woensdag 3 november 2010
De Smaak van Boxtel
Woensdag 24 november 2010
De Smaak van Boxtel
Donderdag 25 november 2010
Filmavond "Mother Earth"
Woensdag 15 december 2010
De Smaak van Boxtel
Zaterdag 18 december 2010
Wereldkoor De Walnoot
Alle activiteiten vinden plaats in Boxtel. Bij de betreffende pagina’s op onze website www.lokaleagenda21.nl leest u meer over deze activiteiten.
13
