De VrijBaan Vragenlijst (specifiek voor iemand die geen werk heeft)
Inleiding Veel mensen ervaren moeilijkheden om werk te vinden te behouden, of van baan / functie te veranderen. Beperkingen, bijvoorbeeld als gevolg van een gezondheidsprobleem, kunnen daarbij een rol spelen. Deze vragenlijst is ontwikkeld voor mensen met een mogelijke afstand tot de arbeidsmarkt. De vragenlijst meet in hoeverre iemand zich in staat acht om keuzes te maken bij het vinden en behouden van (ander) werk. Na een korte toelichting volgen hierna de invulinstructie en de vragenlijst.
Toelichting Empowerment, ‘innerlijk leiderschap’ of zelfsturing, heeft te maken met het gevoel controle te hebben over de eigen situatie, vertrouwen in eigen capaciteiten om iets te bereiken en het gevoel, dat wat je wilt bereiken ook bij je past, dat je er zelf voor kiest. Empowerment is dynamisch en kan in de loop van de tijd veranderen, door persoonlijke ontwikkeling, (levens)ervaring of training bijvoorbeeld. Maar ook de omgeving, de manier waarop je wordt benaderd of een ingrijpende gebeurtenis, kunnen een positief of negatief effect hebben. De zes componenten van empowerment zijn: Competentie
Vertrouwen in eigen vaardigheden om een bepaald doel te bereiken;
Zelfbeschikking
Vaardigheid om zelfstandig keuzes te maken en het gevoel controle te hebben over de eigen situatie;
Impact
Het gevoel dat gemaakte keuzes invloed hebben op het leven en dat je invloed hebt op je rol in de maatschappij;
Betekenis
Het werk ervaren als iets zinvols, dat aansluit bij de eigen opvattingen en waarden en gevoel dat keuzes in je werksituatie betekenis hebben;
Positieve identiteit
Een positief zelfbeeld, waarbij je jezelf op een realistische manier ziet en accepteert, en er ruimte is voor andere zaken;
Groepsoriëntatie
Het besef dat er altijd wel sprake is van onderlinge afhankelijkheid waarbij samenwerking met anderen nodig is.
De vragenlijst is een zelfrapportagelijst waarmee iemand zijn eigen mate van empowerment kan testen. De test levert als het ware een “profiel” dat inzicht verschaft in de sterke en zwakke componenten van iemands persoonlijke empowerment. Daarbij gaat het in het bijzonder om de vraag in hoeverre iemand in staat is de regie te nemen in de werksituatie. Door de test zelfstandig uit te voeren krijgt de respondent een subjectieve beoordeling van zichzelf. Het is als het ware een “spiegel” die laat zien in hoeverre iemand zichzelf in staat acht beslissingen te nemen die te maken hebben met het vinden en behouden van werk of met het veranderen van baan of functie. De vragenlijst is geen diagnostisch instrument, dat tekorten of leemten op het gebied van empowerment objectief kan vaststellen. Het testresultaat is ook geen inschatting of beoordeling en kan dus ook in geen geval leiden tot een aanbeveling door een buitenstaander!
1
Invulinstructie De lijst bestaat uit 60 vragen. Voordat u deze beantwoordt, vragen wij een aantal gegevens over uw persoonlijke situatie. Deze gegevens worden vanzelfsprekend strikt vertrouwelijk behandeld. In de vragenlijst vindt u een aantal uitspraken. Wilt u bij elke uitspraak aangeven in welke mate deze voor u waar is? U kunt dit doen door telkens een kruisje te zetten in het hokje van het juiste antwoord. De antwoordmogelijkheden zijn:
Helemaal niet waar
Niet waar
Soms wel / soms niet waar
Waar
Helemaal waar
Voorbeeld: de Uitspraak: “Ik weet precies wat ik in mijn leven wil bereiken” Als u vindt dat deze uitspraak voor u soms wel / soms niet waar is, zet u een kruisje in het vakje bij antwoordmogelijkheid “soms wel / soms niet waar”, dus: Helemaal Niet waar Soms wel niet waar soms niet waar
Ik weet precies wat ik in mijn leven wil bereiken
□
□
Waar
Helemaal waar
□
□
X □
Opmerkingen bij het invullen ¾
Vul het antwoord in dat het meest op u van toepassing is. Er zijn geen goede of foute antwoorden.
¾
Bij het beantwoorden van de vragen moet u denken aan uw eigen werksituatie. De vragen gaan steeds over hoe u zich voelt in uw werk, opleiding, training e.d., en niet over hoe u zich voelt in bijvoorbeeld uw eigen familiekring.
¾
Denk niet te lang na over een vraag. Het eerste antwoord dat bij u opkomt, is vaak het beste.
¾
Sommige vragen lijken erg op elkaar. Voor de uiteindelijke beoordeling van deze lijst is het van belang dat u alle vragen beantwoordt. U mag geen vragen overslaan!
¾
Het invullen van de vragenlijst duurt ongeveer 15 minuten.
Bedankt voor uw medewerking
2
VrijBaan Vragenlijst 1. Persoonlijke situatie Wilt u de gevraagde gegevens duidelijk invullen en bij de antwoordmogelijkheden een kruisje zetten in het hokje dat voor u van toepassing is. Leeftijd Geslacht
Jaar
O Man O Vrouw
Nationaliteit
O Nederlands O Anders, namelijk
Welke taal spreekt u thuis?
O Nederlands O Anders, namelijk
Uw hoogst voltooide opleiding
O Basisonderwijs O LBO, VBO, VMBO O MULO, MAVO O HAVO, MBO, VWO O HBO, Universiteit
Werkt u op dit moment?
O Nee, ik heb geen werk O Ja, ik heb betaald werk O Ja, ik heb onbetaald werk O Ja, maar ik ben (gedeeltelijk) in de ziektewet
Wordt u door uw werkloosheid belemmerd in uw dagelijkse leven?
O Nee
Ontvangt u een uitkering?
O Nee
(meerdere opties zijn mogelijk)
O Ja, een arbeidsongeschiktheidsuitkering van
O Ja, voor wat betreft:
O Ja, een werkloosheidsuitkering O Ja, een bijstandsuitkering O Ja, een andere uitkering, namelijk: Volgt u op dit moment een opleiding, cursus of training in het kader van re-integratie of mobiliteit?
O Ja O Nee, niet meer O Nee, (nog) niet
3
%
Helemaal niet waar
Niet waar
Soms wel soms niet waar
Waar
Helemaal waar
1
2
3
4
5
□
□
□
□
□
□
□
□
□
□
□
□
□
□
□
□
□
□
□
□
5. Er is weinig dat ik kan doen om belangrijke dingen in mijn leven te veranderen
□
□
□
□
□
6. Als ik geconfronteerd word met een probleem, heb ik meestal meerdere oplossingen
□
□
□
□
□
7. Ik heb in het algemeen een sterke innerlijke motivatie om alles zo goed mogelijk te doen
□
□
□
□
□
8. Ik vertrouw erop dat ik onverwachte gebeurtenissen doeltreffend aanpak
□
□
□
□
□
□
□
□
□
□
10. Ik heb in het algemeen een sterke innerlijke drang om mijn vaardigheden en kennis uit te breiden
□
□
□
□
□
11. Het lijkt er maar al te vaak op dat ik, als persoon zonder werk, niet voor de volle honderd procent meetel
□
□
□
□
□
12. Ik ervaar mijn werkloosheid nog steeds als iets dat niet bij mij hoort
□
□
□
□
□
□
□
□
□
□
□
□
□
□
□
□
□
□
□
□
□
□
□
□
□
□
□
□
□
□
□
□
□
□
□
□
□
□
□
□
VrijBaan Vragenlijst 2. Stellingen 1. Vaak weet ik niet wat mijn mening is 2. Als ik het met anderen oneens ben, kom ik daar vooruit 3. Ik ben er trots op mijn werk zo goed mogelijk te doen 4. Ik kan mijzelf goed motiveren
9. Ik heb niet veel vertrouwen in mijn eigen kunnen
13. Ik weet meestal goed wat ik zelf het prettigst vind 14. Ik ervaar een gevoel van persoonlijke voldoening als ik mijn werk goed doe 15. Ik geef anderen meestal gelijk, ook als ik niet overtuigd ben 16. Ik begrijp mijzelf niet goed 17. Ik doe nog liever iets niet dan dat ik om hulp moet vragen 18. Als iemand mij vraagt wat ik wil, weet ik het antwoord meestal onmiddellijk 19. Ik heb weinig controle over de dingen die mij overkomen
4
Helemaal niet waar
Niet waar
Soms wel soms niet waar
Waar
Helemaal waar
1
2
3
4
5
20. Ik vind dat de mensen mij eenvoudig de kans niet geven om te laten zien wat ik waard bent
□
□
□
□
□
21. Ik voel mij vaak hulpeloos bij het omgaan met de problemen van het leven
□
□
□
□
□
22. Ik denk dat mensen altijd met onbegrip op iemand met een uitkering zullen blijven reageren
□
□
□
□
□
23. Ik vind het geen probleem om naar familie, vrienden en bekenden aan te geven dat ik werkloos ben
□
□
□
□
□
24. Ik ervaar mijn werkloosheid als een gewoon, normaal deel van mijn leven
□
□
□
□
□
25. Als ik in een benarde situatie zit, weet ik meestal wat ik moet doen
□
□
□
□
□
□
□
□
□
□
□
□
□
□
□
□
□
□
□
□
□
□
□
□
□
□
□
□
□
□
□
□
□
□
□
32. Ik heb een sterke neiging om mij aan te passen aan wat anderen willen
□
□
□
□
□
33. Ik vind dat men te veel de neiging heeft om mensen zonder werk te kleineren
□
□
□
□
□
□
□
□
□
□
□
□
□
□
□
□
□
□
□
□
□
□
□
□
□
□
□
□
□
□
□
□
□
□
□
26. Wat er ook gebeurt, ik kom er wel uit 27. Ik heb in het algemeen een sterke innerlijke drang om iets te presteren 28. Ik twijfel vaak langdurig over wat me te doen staat 29. Ik vind dat de meeste mensen meer nieuwsgierigheid dan begrip voor mij tonen 30. Ik probeer zo veel mogelijk te verbergen dat ik een uitkering heb 31. Ik draai vaak lang in kringetjes rond voordat ik tot iets kom
34. Ik moet als persoon zonder werk extra veel moeite doen 35. Ik heb geen baan en daar heb ik vrede mee 36. Soms voel ik dat ik een speelbal van het leven ben 37. Ik weet nooit of ik het goed gedaan heb 38. Ik heb eigenlijk niet echt veel bereikt in mijn leven 39. Over de meeste onderwerpen heb ik duidelijke opvattingen
5
Helemaal niet waar
Niet waar
Soms wel soms niet waar
Waar
Helemaal waar
1
2
3
4
5
□
□
□
□
□
□
□
□
□
□
□
□
□
□
□
□
□
□
□
□
44. Ik vind het moeilijk om ergens hulp voor te vragen als ik iets niet kan
□
□
□
□
□
45. Sommige van mijn problemen kan ik met geen mogelijkheid oplossen
□
□
□
□
□
46. Ik erger me nogal eens aan de reactie van anderen ten aanzien van mensen met een uitkering
□
□
□
□
□
47. Als het maar even mogelijk is vermijd ik het woord “werkloos" of "uitkering”
□
□
□
□
□
48. Ik heb in het algemeen een sterke behoefte om nieuwe uitdagingen te zoeken
□
□
□
□
□
49. Als ik de meningen van anderen hoor, verandert dat mijn opvattingen vaak
□
□
□
□
□
50. Ik heb in het algemeen een sterke innerlijke drang om mijzelf te verbeteren
□
□
□
□
□
□
□
□
□
□
□
□
□
□
□
53. Ik probeer manieren te bedenken om mijn werk doelmatig uit te voeren
□
□
□
□
□
54. Het overkomt mij vaak dat ik het gevoel heb aangegaapt te worden
□
□
□
□
□
55. Ik kan nog zo mijn best doen maar als het geluk tegen zit, denk ik dat veel dingen mislukken
□
□
□
□
□
56. Dankzij mijn vindingrijkheid weet ik hoe ik in onvoorziene situaties moet handelen
□
□
□
□
□
□
□
□
□
□
□
□
□
□
□
□
□
□
□
□
□
□
□
□
□
40. Dingen die ik niet zelf kan doen vanwege mijn werkloosheidssituatie, laat ik liever geheel achterwege 41. Ik voel dat ik zelf de controle heb over mijn leven 42. Ik kan moeilijk omgaan met de problemen in mijn leven 43. Ik vertrouw op mijn vermogen om problemen op te lossen
51. Ik voel me vaak een slachtoffer van de omstandigheden 52. Ik vind het vaak moeilijk om te bepalen wat ik zelf wil
57. Het doet me niet veel dat ik zonder werk zit 58. Naarmate ik langer werkloos ben, denk ik dat mensen steeds minder in mij zien 59. Ik heb weinig zelfvertrouwen door mijn werkloosheidssituatie 60. Dingen die ik niet zelf kan doen vanwege mijn werkloosheidssituatie, laat ik liever geheel achterwege
6
