Dé toets bestaat niet Over functioneel toetsen voor beter onderwijs
Willibrord Huisman, Afdeling Onderwijsondersteuning Marc Vorstenbosch, Fac. Medische Wetenschappen, Afd. Anatomie
Onderwijsdag Radboud Universiteit, 24 oktober 2013
Programma • Welkom • Doel, werkwijze, verwachtingen • Voorstelrondje • Kernkwesties - Wat verstaan wij onder toetsing? - Waarom toetsen we? - Waartoe leidt het toetsen? - Kunnen we met betere toetsing het leren en het onderwijs beter maken? - Ondergraaft de doelgerichtheid de academische vorming?
• Evalueren
Doel In deze sessie leer je niet hoe je een toets ontwerpt, maar raak je wel vertrouwd met een kader dat doelen, toetsing, leren en onderwijs met elkaar verbindt.
… en daarmee kun je je/het onderwijs verbeteren.
… en daarmee kun je je/de studie verbeteren.
Werkwinkelwerkwijze • Veel praten, onderbreken, inbrengen, bijdragen - Apart oor voor studenten - Aparte rechten & plichten voor Marc - Er is niet één goede oplossing of zienswijze - dus we gaan niet in debat
• Stellingen en open vragen: - Discussie in groepjes van 3 of 4 - Stemming of inzameling - Korte nabespreking
Caveat • Toetsing is géén afgebakend onderwerp • Lang niet alles kan aan de orde komen. • Aan moeizame discussies over toetsing liggen vaak onopgemerkte verschillen in visie op onderwijs en leren ten grondslag.
Vervolg • Praat onderling (vandaar voorstelronde) • Binnen je faculteit: examencommissie, toetsservicebureau, … • OO-cursussen, met name BKO1, BKOv, BKO6, BKO7 • OO-docentadviespunt
Kernkwesties van deze sessie • Wat verstaan wij onder toetsing? • Waarom toetsen we? • Waartoe leidt het toetsen? • Kunnen we met betere toetsing het leren en het onderwijs beter maken? • Ondergraaft de doelgerichtheid de academische vorming?
Vraag 1
Wat is toetsing (in een RU-context)? (max. 2 definities per groepje)
Ter plekke verzamelde groepsreacties • …
1. Didactisch inconsistent onderwijs Wat de docent bereiken wil
Toetsing
Persoonlijke kenmerken
Student
Omgevingsfactoren
Deze dia is alleen begrijpelijk met animaties, mondelinge toelichting, en de juiste context.
Docent
Colleges
Lesmateriaal
Ze is afkomstig uit een zelfstudiepowerpoint over didactische consistentie, Willibrord Huisman, 2011 Deze vindt u op www.iowo.nl/icto/elem/63
Willibrord Huisman - Over didactische consistentie
Verder 10
2. Didactische consistentie Doelen beschrijven de beoogde toestand van de student (kennis, vaardigheden, ..) na het succesvol voltooien v.d. cursus
Summatieve toetsing bepaalt uitsluitend de mate waarin de student alle doelen bereikt heeft
Persoonlijke kenmerken Leeractiviteiten
zijn gericht op het zo efficiënt mogelijk: behalen v.d. toets = bereiken v.d. doelen
- intrinsieke motivatie (interesse) - voorkennis - studievaardigheden - intelligentie
Omgevingsfactoren
Onderwijsactiviteiten en onderwijsmateriaal zijn gericht op het zo efficiënt mogelijk: - bewerkstelligen - verantwoorden - ondersteunen - begeleiden - bijsturen van die leeractiviteiten die leiden tot het: bereiken v.d. doelen = behalen v.d. toets
Activiteiten van medestudenten
- studievoorzieningen (leeromgeving) - concurrentie van andere cursussen - toekomstperspectief - financiën, leenangst, baantjes - sociale positie: thuis, vrienden - reistijd - hobby's en nevenactiviteiten - gezondheid
Willibrord Huisman - Over didactische consistentie
U ziet de printvariant van een dia uit een geanimeerde en toegelichte powerpoint. U vindt de nieuwste versie daarvan op www.iowo.nl/icto/elem/63
Verder 11
Vraag 2
Waarom toetsen we (in een RU-context)?
Ter plekke verzamelde groepsreacties • …
Vijf de facto functies van toetsing Leerfase, formatief
Toetsfase, summatief, 'telt mee'
Beslissen over studieloopbaan van student De verwachting van de summatieve toetsing bepaalt (…) het studentgedrag richten op toetsing = richten op doelen
Richten
Bijsturen op basis van tussentijdse toetsing Evalueren van toetsing, onderwijs, en toelating Verantwoorden aan samenleving
Stelling
Het is verstandig om binnen een cursus tussentijdse toetsen mee te laten tellen voor het eindcijfer 2 minuten overleg in groepjes; stemmen per groep
Ter plekke verzamelde groepsreacties • …
Volgens hedendaagse onderwijskunde • Gebruik toetsing niet als dwangmiddel of ijverbeloning want dat verstoort de andere functies van toetsing • Scheid de summatieve ('meetellende') toetsing volledig van formatieve terugkoppeling • Formatieve terugkoppeling kun je o.a. realiseren met formatieve toetsing
• Formatieve toetsing moet je niet terugkoppelen met een cijfer.
Summatieve toetsing
summatief doelen Leerproces
toetsing
gevolgen
beoordeling
Onderwijs selectie
rendement
beslissing m.b.t. de student verantwoording aan de student
kwaliteit v.d. toetsing opleidingskwaliteit
externe verantwoording
Scholing toetsing
Verder
17
Formatieve toetsing
formatief diagnostisch
Doelen
Toetsing
Toetsing
terugkoppeling Leerproces, ontwikkeling
bijsturen
Onderwijs
bijsturen
Scholing toetsing
Verder
18
eindkwalificaties
Toetsgericht leren = doelgericht leren
doel
summatieve, beoordelende toetsing onderwijsactiviteiten
oefenproduct
deelproduct
zelfstandig studeren
voorkennis
formatieve toetsing met feedback
medestudenten zelftoets op deelaspect
Deze dia is alleen begrijpelijk met animaties, mondelinge toelichting, en de juiste context. Ze is afkomstig uit een zelfstudiepowerpoint over didactische consistentie, Willibrord Huisman, 2011 Deze vindt u op www.iowo.nl/icto/elem/63
Verder
Stelling
Deze doelgerichtheid staat academische ontwikkeling in de weg
Ter plekke verzamelde groepsreacties • …
Evaluatie
Stelling 1: ik heb hier nieuwe inzichten opgedaan Stelling 2: die ik gebruiken kan in mijn dagelijks werk
Ter plekke verzamelde groepsreacties • …
