De startnotitie herijking jeugdbeleid vast te stellen

Aan de leden van de gemeenteraad Sliedrecht

Datum 9 mei 2012

Hierbij bieden wij u bijgevoegde stukken aan voor:

Bijlagen 3

Ons kenmerk Zaaknr.

besluitvorming zienswijze kennisname

B&W besluit 8 mei 2012

Geheimhouding op grond van de Wet openbaarheid van bestuur n.v.t.

Portefeuillehouder J.A. Lavooi

Fatale termijn nee Zorg en Welzijn Onderwerp

Startnotitie herijking jeugdbeleid

Wat wordt gevraagd

De startnotitie herijking jeugdbeleid vast te stellen.

Toelichting

Begin 2011 heeft een evaluatie van het jeugdbeleid plaatsgevonden. Naar aanleiding van deze evaluatie en vanwege ontwikkelingen zoals de totstandkoming van het Centrum voor Jeugd en Gezin, de decentralisatie van de Jeugdzorg, de invoering van het Passend Onderwijs, de zorgen omtrent het alcoholgebruik van jongeren en het ontbreken van beleid omtrent overlastgevende jeugd is geconcludeerd dat een herijking van het jeugdbeleid gewenst is. In bijgevoegde startnotie wordt een eerste aanzet gegeven tot de aanpassing van het jeugdbeleid.

Bijgaande stukken

1. Concept Raadsvoorstel 2. Concept Raadsbesluit 3. Startnotitie herijking jeugdbeleid

Ambtelijk contactpersoon

P.M. van der Klooster Tel.nr. (0184) 495 857

Hoogachtend, Burgemeester en wethouders van Sliedrecht, de secretaris, de waarnemend burgemeester,

J.H. Koetsenruijter Kopieën aan: Archief

A.G.M. van de Vondervoort

Concept Raadsvoorstel Aan de raad van de gemeente Sliedrecht

Sliedrecht,

Onderwerp: Startnotitie herijking jeugdbeleid. Voorgesteld besluit: De startnotitie herijking jeugdbeleid vast te stellen. Overwegingen en alternatieven: Begin 2011 heeft een evaluatie van het jeugdbeleid plaatsgevonden. In deze evaluatie is aangegeven wat de stand van zaken van de actiepunten uit de Integrale beleidsnota ‘Jeugd (in)begrepen’ is. Naar aanleiding van deze evaluatie is geconcludeerd dat een herijking van het jeugdbeleid gewenst is. Daarnaast maken ontwikkelingen als de totstandkoming van het Centrum voor Jeugd en Gezin, de decentralisatie van de Jeugdzorg, de wijzigingen in de Integrale jeugdgezondheidszorg, de invoering van het Passend Onderwijs, maar ook de zorgen omtrent het alcoholgebruik van jongeren en het ontbreken van beleid omtrent overlastgevende jeugd het noodzakelijk om het jeugdbeleid aan te passen. Voorgesteld wordt om op de thema’s zoals deze in de nota Jeugd (in)begrepen uit 2006 voort te borduren aangezien deze thema’s de leefwereld van jongeren grotendeels de lading dekken. Daarnaast staat in de startnotie een aantal speerpunten voor het nieuw te formuleren beleid opgenomen namelijk: 1: Decentralisatie jeugdzorg/Passend onderwijs 2: Doorontwikkeling Centrum voor Jeugd en Gezin 3: Beleid rondom overlastgevende jeugd 4: Alcohol/drugsgebruik 5: Jongerenwerk in Sliedrecht Hieruit worden de volgende beleidsdoelen geformuleerd: 1: het verbeteren van de (lokale) jeugdzorgstructuur, aansluitend op de gedachte één gezin één plan; 2: de structuur van het Centrum voor Jeugd en Gezin versterken door de coördinatie te verbeteren; 3: de overlast door jongeren in de openbare ruimte te verminderen; 4: het alcohol-en drugsgebruik onder jeugd te verminderen; 5: het jongerenwerk binnen Sliedrecht beter te positioneren (zie aparte startnotitie). Kaderstellende en controlerende aspecten t.b.v. de gemeenteraad, uitgesplitst in: 

Financiële kaders De kosten voor de ontwikkeling van het beleid (OCD onderzoek, interactieve sessies) worden gedekt binnen bestaande middelen.



Wettelijke en Beleidskaders, eventueel inhoudelijke/ruimtelijke kaders Wet op de Jeugdzorg, Wet Maatschappelijke Ondersteuning, Wet Passend Onderwijs, Dranken Horecawet, Onderwijsvisie gemeente Sliedrecht, beleidskader CJG gemeente Sliedrecht .

-2-

Tijdspad, monitoring en evaluatie: Aanbieden startnotitie aan gemeenteraad (Chat)sessie met jongeren Bijeenkomst met maatschappelijke partners Vaststelling beleid en presentatie aan maatschappelijke partners en raadsleden

: mei 2012 : september 2012 : november 2012 : voorjaar 2013

Externe communicatie: Deze startnotitie is getoetst door de leden van het strategisch overleg jeugdbeleid. Hierin zijn de GGD, Rivas, CJG, WMO adviesraad, Onderwijs (basisonderwijs en voortgezet onderwijs), Bureau Jeugdzorg en de ZAT’s vertegenwoordigd. Na vaststelling van de startnotitie door de gemeenteraad zal een interactieve bijeenkomst worden georganiseerd met jongeren. Om jongeren op een passende manier te betrekken bij de beleidsvorming wordt gedacht aan het organiseren van een chatsessie en eventuele andere (nieuwe) media om de wensen, behoeften en meningen peilen. Vervolgens worden de spelers uit het veld (zoals (sport)verenigingen, (kerkelijk) jeugdwerk, onderwijs, partners CJG, etc) en de gemeenteraadsleden ook op interactieve wijze gevraagd mee te denken in de beleidsvorming. De gemeenteraad zal in een opiniërende raadsvergadering op de hoogte gesteld van de resultaten van deze sessies waarbij een beleidsnota zal worden voorgelegd. Daarna wordt deze ter besluitvorming aan de gemeenteraad aangeboden. De uitkomsten worden gepresenteerd aan de maatschappelijke partners.

Burgemeester en wethouders van Sliedrecht, de secretaris, de waarnemend burgemeester,

J.H. Koetsenruijter


Concept Raadsbesluit

De raad van de gemeente Sliedrecht; gezien het voorstel van burgemeester en wethouders d.d.

;

besluit:

De startnotitie herijking jeugdbeleid vast te stellen

Vastgesteld in de openbare vergadering van de raad van de gemeente Sliedrecht op De griffier,

De voorzitter,

A. Overbeek


Bijlage 1

Startnotitie

Herijking Jeugdbeleid

Status: vaststellen door College Portefeuillehouder: Dhr. J.A. Lavooi Ambtelijk opdrachtgever: Dhr. A. Siebel Primaathouder: Mevr. P.M. van der Klooster Datum: 23 april 2012 Versie: 1

1

Inhoudsopgave Startnotitie Samenvatting

blz. 3

Gevraagde beslissing

blz. 4

1. Inleiding

blz. 5

2. Probleemschets

blz. 5

3. Oplossingsrichting(en)

blz. 7

4. Proces voor tot stand komen kaderstellend besluit

blz. 8

5. Overige informatie

blz. 8

6. Overzicht bijlagen

blz. 9

.

2

Samenvatting (Beleids)probleem Jeugdbeleid is sterk in beweging. Ontwikkelingen als de totstandkoming van het Centrum voor Jeugd en Gezin, decentralisatie van de Jeugdzorg, de wijzigingen in de Integrale Jeugdgezondheidszorg, de invoering van Passend onderwijs, maar ook de zorgen omtrent het alcoholgebruik van jongeren en overlastgevende jeugd maken dat het noodzakelijk is om het jeugdbeleid van de gemeente Sliedrecht aan te passen. Oplossingsmogelijkheden Met het oog op de aankomende decentralisatie van de jeugdzorg en de komst van het Centrum voor Jeugd en Gezin zijn de doelen uit de integrale beleidsnota ‘Jeugd (in)begrepen’ niet meer geheel actueel. Om te kunnen voldoen aan de (wettelijke) taken is een accentverschuiving in het beleid nodig. Er wordt een nieuwe beleidsnota Jeugd opgesteld waarbij rekening wordt gehouden met de komende ontwikkelingen en die aansluit bij de (toekomstige) structuur in Sliedrecht.

3

Gevraagde beslissing 1. De startnotitie Herijking Jeugdbeleid vast te stellen

4

1. Inleiding Het beleidsveld Jeugd is de laatste jaren sterk in beweging. Vanuit het Rijk zijn verschillende ontwikkelingen in gang gezet en ook lokaal is het jeugdbeleid een speerpunt. In 2006 is een integrale beleidsnota over jeugd opgesteld, deze is in 2011 geëvalueerd. Tijdens deze evaluatie is gebleken dat het jeugdbeleid van de gemeente Sliedrecht deels verouderd is en moet worden vernieuwd.

2. Probleemschets Zoals eerder aangeven is het jeugdbeleid sterk in beweging. Ontwikkelingen als de totstandkoming van het Centrum voor Jeugd en Gezin, decentralisatie van de Jeugdzorg, de wijzigingen in de Integrale Jeugdgezondheidszorg (IJGZ), de invoering van het Passend Onderwijs, maar ook de zorgen omtrent het alcoholgebruik van jongeren en het ontbreken van beleid omtrent overlastgevende jeugd zorgen ervoor dat het noodzakelijk is het jeugdbeleid van de gemeente Sliedrecht aan te passen. In de beleidsnota uit 2006 is gewerkt met de volgende thema’s: 1: Jeugd speelt (over vrije tijdsbesteding); 2: Jeugd leert (over onderwijs en ontwikkelingsmogelijkheden); 3: Jeugd is gezond (over gezondheid); 4: Jeugd is veilig (over openbare orde en veiligheid); 5: Jeugd is betrokken (over betrokkenheid en participatie). Bovenstaande thema’s dekken grotendeels de lading als het gaat om de leefwereld van jongeren. Voorgesteld wordt om op deze thema’s voort te borduren bij de uitwerking van het jeugdbeleid met bijzondere aandacht voor onderstaande vijf aandachtsgebieden: 1. Decentralisatie jeugdzorg/Passend Onderwijs 2. Doorontwikkeling Centrum Jeugd en Gezin 3. Beleid omtrent overlastgevende jeugd 4. Alcohol/drugsgebruik 5. Jongerenwerk in Sliedrecht Decentralisatie jeugdzorg/ Passend onderwijs In het regeerakkoord is aangekondigd dat de jeugdzorg wordt gedecentraliseerd naar gemeenten. De taken worden per 1 januari 2015 naar de gemeenten overgeheveld. Gemeenten krijgen de opgave om de jeugdzorg anders (beter) en met minder middelen uit te voeren. Gemeenten kunnen niet volstaan met het overnemen van de te decentraliseren jeugdzorg, maar moeten deze wezenlijk anders organiseren om, binnen het beschikbare budget, passende ondersteuning te bieden aan jeugdigen en gezinnen die dat nodig hebben. Er wordt dan ook gesproken over het transformeren van de jeugdzorg. De transformatie is complex, maar biedt ook kansen om jeugdigen en gezinnen beter te ondersteunen. De gedachte achter de decentralisatie is dat gemeenten het beste in staat zijn integrale ondersteuning nabij jeugdigen en gezinnen te organiseren, juist door samenhang te zoeken met allerlei andere vormen van ondersteuning die lokaal in buurten en wijken worden uitgevoerd. Denk daarbij bijvoorbeeld aan opgroeien opvoedingsondersteuning (CJG), maatschappelijk werk, jongerenwerk, maatschappelijke zorg, schuldhulpverlening, onderwijs en arbeidsmarkttoeleiding. Ondanks dat er veel regionaal zal worden opgepakt en georganiseerd zijn gemeenten lokaal eindverantwoordelijk voor de te decentraliseren jeugdzorg.

5

Naast de decentralisatie van de jeugdzorg wil het kabinet het huidige stelsel van passend onderwijs aan leerlingen die extra ondersteuning nodig hebben herzien. Het nieuwe stelsel Passend onderwijs moet zo goed mogelijk onderwijs bieden aan kinderen met een extra ondersteuningsbehoefte. Voorwaarden hiervoor zijn een zorgplicht voor scholen, betrokken ouders, bekwame docenten en goede samenwerking tussen scholen, jeugdzorg en gemeenten. In mei 2012 verschijnt een voortgangsbrief over de invoering van de nieuwe Wet op de Jeugdzorg. Deze is echter vertraagd. Ook is nog niet duidelijk welke status het (in voorbereiding zijnde) wetsvoorstel krijgt vanwege de val van het kabinet. Ondanks dat de contouren van genoemde ontwikkelingen reeds helder zijn, zijn dus er veel onduidelijkheden. Bij de totstandkoming van de herijking van het jeugdbeleid wordt voor zover mogelijk rekening gehouden met de toekomstige situatie. Doorontwikkeling Centrum voor Jeugd en Gezin (CJG) In 2011 heeft het CJG haar deuren geopend in Sliedrecht. Het CJG bestaat uit een gebouw waarin verschillende functies gehuisvest zijn en een ‘backoffice’ waarin de netwerkstructuur haar vorm heeft gekregen. Inmiddels hebben de partijen die zich hebben verbonden aan het CJG kunnen wennen aan de nieuwe structuur. Er is nog een aantal knelpunten dat moeten worden aangepakt, zoals bijvoorbeeld de ruimteverdeling binnen het gebouw, versteviging van de netwerkstructuren, en koppeling met het onderwijs en de functionaliteit van Zorg voor Jeugd. Met dit laatste wordt het signaleringssysteem bedoeld waarin professionals kunnen aangeven dat zij zich zorgen maken over een jongere. Indien meerdere partijen zich zorgen maken over een jongere wordt er zorgcoördinatie opgestart. De mogelijkheden om informatie uit het systeem te halen is beperkt. Een aanpassing hiervan kan de functionaliteit van het systeem verhogen. Ook moet onderzocht worden op welke wijze het CJG een rol kan/gaat spelen bij de decentralisatie van de jeugdzorg en welke voorbereidingen hiervoor getroffen kunnen worden. Hierbij dient rekening gehouden te worden met de laagdrempeligheid die het CJG voorstaat. Om een doorontwikkeling van het CJG mogelijk te maken moet onderzocht worden of het mogelijk is bestaande structuren los te laten en op andere wijze in te richten. Hierbij valt te denken aan het anders inrichten van het aantal contactmomenten van de IJGZ (consultatiebureau, schoolarts, etc). Een meer risicogerichte aanpak kan mogelijkheden scheppen (middelen vrij maken) voor extra of aanvullende activiteiten/hulpverlening. Ook moet gekeken worden naar de zorgcoördinatie, momenteel loopt dit via het Zorg Advies Team (ZAT) en via Zorg voor Jeugd (ZvJ). De coördinator CJG speelt hierin (nog) geen rol. Gezien de komende decentralisatie van de jeugdzorg moet onderzocht worden of de wijze waarop de zorgcoördinatie is ingericht toekomstbestendig is. Beleid omtrent overlastgevende jeugd Jongeren verblijven in de openbare ruimte om elkaar te ontmoeten. Er zijn verschillende plekken in Sliedrecht waar dit plaatsvindt. In Sliedrecht is een officiële JOP (in de Westwijk), verder zijn er bij de diverse trapveldjes dugouts geplaatst, en zijn er bij de parken plekken ingericht waar jongeren kunnen verblijven. De ervaring leert inmiddels dat jeugd zich niet laat sturen. De aangewezen plekken in Sliedrecht zijn vaak niet de plekken waar de jeugd wil zijn. Jongeren kiezen zelf de plek waar zij elkaar willen ontmoeten en dit gaat soms niet samen met de functie van dat gebied (woongebied, winkelgebied, etc). Hierdoor kan er sprake zijn van overlast. De afgelopen jaren is gebleken dat er regelmatig klachten binnenkomen bij zowel de gemeente als de politie van overlastgevende jeugd. Hierbij gaat het vaak om geluidsoverlast, vandalisme en zwerfafval.

6

In het COOS overleg (coördinatie overleg overlast hangjeugd Sliedrecht) worden deze meldingen besproken. Aan dit overleg nemen gemeente, politie, jongerenwerk, beleidsmedewerker OOV, beleidsmedewerker PR en de beleidsmedewerker Jeugd deel. Per melding wordt gekeken welke acties kunnen worden uitgezet. Er is geen vast beleid opgesteld over op welke wijze wordt omgegaan met deze ‘hangjongeren’. Enerzijds moet een inzet gepleegd worden om overlast door hangjeugd te voorkomen, anderzijds moet er meer begrip komen bij de inwoners van Sliedrecht voor de leefwereld van jongeren. Er zijn verschillende handreikingen verschenen hoe gemeenten het best invulling kunnen geven aan hun regierol, welke hulpmiddelen er zijn en hoe er beleid kan worden opgesteld voor de aanpak van problematische jeugdgroepen. Deze worden gebruikt bij het opstellen van de beleidsnota. Alcohol en drugsgebruik Het alcoholgebruik onder jongeren is hoog. Binnen Sliedrecht komen regelmatig signalen binnen over overmatig drankgebruik bij (jonge) jeugd. Dit is zorgelijk. Onlangs heeft er vanuit “Verzuip jij je toekomst’ een onderzoek plaatsgevonden naar het schenkbeleid van de horeca. Hieruit is gebleken dat er nog steeds alcohol wordt verkocht aan jongeren onder de 16 jaar. Vanuit “Verzuip jij je toekomst” zijn aanbevelingen gedaan om de naleving te verhogen door middel van het versterken van de handhaving. Met de nieuwe Drank-en Horecawet die naar verwachting dit jaar in zal gaan krijgt de gemeente zelf de bevoegdheid deze handhaving uit te voeren. Dit biedt mogelijkheden om extra in te zetten op de handhaving. Daarvoor zouden dan overigens wel gelden beschikbaar gesteld moeten worden. Daarnaast moet er (meer) aandacht komen voor bewustwording, zowel bij de jongeren als bij hun ouders. In het nieuwe beleidsplan van “Verzuip jij je toekomst 2013 e.v.” wordt voorgesteld dit te laten aansluiten bij reeds bestaande projecten/voorzieningen als bijvoorbeeld ‘De gezonde school’ en ‘Help mijn kind wordt een puber’. Het doel hiervan is om zo min mogelijk inbreuk te maken op de planning het onderwijs. Jongerenwerk in Sliedrecht In februari 2012 heeft de gemeenteraad een startnotitie vastgesteld voor de doorlichting van het jongerenwerk. Deze doorlichting is reeds gestart. De uitkomsten hiervan zullen onderdeel uitmaken van het jeugdbeleid van Sliedrecht. In deze startnotitie wordt daarom niet verder op het jongerenwerk ingegaan. Om indicatoren op te kunnen stellen is een nulmeting noodzakelijk, duidelijk wordt dus waar de gemeente Sliedrecht nu staat. Er wordt getracht een uitgangspunt vast te stellen op basis waarvan in de toekomst gemeten kan worden of de beleidsdoelen worden behaald.

7

3. Oplossingsrichting(en) Voor het opstellen van een nieuw jeugdbeleid zal getracht worden heldere beleidsdoelen te definiëren. Wat wil de gemeente bereiken op het gebied van jeugdbeleid, welke doelen worden nagestreefd. Wat is belangrijk en op welke wijze passen de huidige voorzieningen hierin? Uit de speerpunten die in deze startnotitie staan kunnen de volgende beleidsdoelen worden geformuleerd: 1: het verbeteren van de (lokale) jeugdzorgstructuur, aansluitend op de gedachte één gezin één plan; 2: de structuur van het Centrum voor Jeugd en Gezin versterken door de coördinatie te verbeteren; 3: de overlast door jongeren in de openbare ruimte te verminderen; 4: het alcohol-en drugsgebruik onder jeugd te verminderen; 5: het jongerenwerk binnen Sliedrecht beter te positioneren (zie aparte startnotitie). Aan het Onderzoekscentrum Drechtsteden is gevraagd te ondersteunen bij het opstellen en verder uitwerken van de beleidsdoelen en om hier meetbare prestatie-indicatoren aan te hangen. De volgende kernvragen worden beantwoord: 1: wat zijn de relevante beleidsdoelen voor het jeugdbeleid van Sliedrecht met het oog op de huidige speerpunten en nieuwe ontwikkelingen? 2: Hoe kunnen deze doelen meetbaar gemaakt worden? Wat zijn geschikte indicatoren? 3: Door middel van welke bronnen kunnen deze indicatoren gevuld worden? Op deze wijze zullen in de beleidsnotitie genoemde beleidsdoelen worden uitgewerkt.

4. Proces voor tot stand komen kaderstellend besluit Deze startnotitie is getoetst door de leden van het strategisch overleg jeugdbeleid. Hierin zijn de GGD, Rivas, CJG, WMO adviesraad, Onderwijs (basisonderwijs en voortgezet onderwijs), Bureau Jeugdzorg en de ZAT’s vertegenwoordigd. Na vaststelling van de startnotitie door de gemeenteraad zal een interactieve bijeenkomst worden georganiseerd met jongeren. Om jongeren op een passende manier te betrekken bij de beleidsvorming wordt gedacht aan het organiseren van een chatsessie en eventuele andere (nieuwe) media om de wensen, behoeften en meningen peilen. Vervolgens worden de spelers uit het veld (zoals (sport)verenigingen, (kerkelijk) jeugdwerk, onderwijs, partners CJG, etc) en de gemeenteraadsleden ook op interactieve wijze gevraagd mee te denken in de beleidsvorming. Aan de hand van de verschillende speerpunten wordt de huidige situatie en de gewenste situatie in kaart gebracht. Op basis van deze uitkomsten wordt onderzocht welke acties/interventies wenselijk/noodzakelijk zijn. De gemeenteraad zal in een opiniërende raadsvergadering op de hoogte gesteld van de resultaten van deze sessies waarbij een beleidsnota zal worden voorgelegd. Daarna wordt deze ter besluitvorming aan de gemeenteraad aangeboden. De uitkomsten worden gepresenteerd aan de maatschappelijke partners.

8

Planning 1 : Aanbieden startnotitie aan gemeenteraad (Chat)sessie met jongeren Bijeenkomst met maatschappelijke partners Vaststelling beleidsnota en presentatie aan maatschappelijke partners en raadsleden

: mei 2012 : september 2012 : november 2012 : voorjaar 2013

5. Overige informatie 5.1 Financieel-juridische aspecten De kosten voor het onderzoek door het OCD worden gedekt uit de jaarlijkse bijdrage van de gemeente aan het OCD. De kosten van het organiseren van de interactieve sessies worden gedekt uit de middelen die beschikbaar zijn binnen product 42 (jeugd en jongerenwerk). Voor de doorontwikkeling van het Centrum voor Jeugd en Gezin is binnen de middelen uit BDU CJG ruimte.

5.2 Risicoparagraaf n.v.t. 5.3 Rol raad in de communicatie n.v.t. 5.4 Afkortingenlijst:

CJG COOS GGD IJGZ OCD WMO ZAT ZvJ

Centrum voor Jeugd en Gezin Coördinatie overleg overlast hangjeugd Sliedrecht Gemeenschappelijke Gezondheidsdienst Integrale Jeugdgezondheidszorg Onderzoekscentrum Drechtsteden Wet Maatschappelijke Ondersteuning Zorg Advies Team Zorg voor Jeugd

Overzicht bijlagen n.v.t.

1

Dit is een streefplanning, agendering is afhankelijk van de agendacommissie.

9

Aan de leden van de gemeenteraad Sliedrecht

Datum 9 mei 2012

Hierbij bieden wij u bijgevoegde stukken aan voor:

Bijlagen 5

Ons kenmerk Zaaknr. 789168

besluitvorming zienswijze kennisname

B&W besluit 8 mei 2012

Geheimhouding op grond van de Wet openbaarheid van bestuur n.v.t.

Portefeuillehouder J.A. Lavooi

Fatale termijn nee Zorg en Welzijn Onderwerp Wat wordt gevraagd

Toelichting

Bijgaande stukken

Ambtelijk contactpersoon

Programmajaarrekening 2011 en Programmabegroting 2013 van de Logopedische Dienst Kring Sliedrecht. In te stemmen met de programmajaarrekening 2011 en Programmabegroting 2013 van de Logopedische Dienst Kring Sliedrecht. Sprake van een Gemeenschappelijke Regeling en de deelnemende gemeenteraden worden gevraagd voor 5 juni 2012 hun op- en/of aanmerkingen omtrent de begroting 2013 kenbaar te maken. 1. concept raadsvoorstel 2. concept raadsbesluit 3. brief d.d. 19 april 2012 van het algemeen bestuur van de Logopedische Dienst Kring Sliedrecht. 4. programmabegroting 2013 van het algemeen bestuur van de Logopedische Dienst Kring Sliedrecht. 5. programmajaarrekening 2011 van het algemeen bestuur van de Logopedische Dienst Kring Sliedrecht. W.Hokken Tel.nr. (0184) 495 5882

Hoogachtend, Burgemeester en wethouders van Sliedrecht, de secretaris, de waarnemend burgemeester,

J.H. Koetsenruijter

Kopieën aan: Archief


Concept Raadsvoorstel Aan de raad van de gemeente Sliedrecht

Sliedrecht,

Onderwerp: Begroting 2013 en jaarrekening 2011 van de Logopedische Dienst Kring Sliedrecht. Voorgesteld besluit: In te stemmen met de begroting 2013 en de jaarrekening 2011 van de Logopedische Dienst Kring Sliedrecht. Overwegingen en alternatieven: Samenvatting: In de vergadering aan 18 april 2012 zijn door het algemeen bestuur van de Logopedische Dienst Kring Sliedrecht vastgesteld de voorlopige programmarekening 2011 en de programmabegroting 2013. Het algemeen bestuur verzoekt de deelnemende gemeenteraden in deze gemeenschappelijke regeling om voor 5 juni 2012 eventuele op- en/of aanmerkingen op de betreffende stukken kenbaar te maken. Alsdan kan het algemeen bestuur op 21 juni 2012 deze stukken definitief vaststellen en aan de Provincie toezenden. De programmarekening 2011 geeft naar onze mening geen aanleiding tot het maken van opmerkingen. De gemeentelijke bijdrage 2011 is conform de raming. De programmabegroting 2013 geeft eveneens geen aanleiding tot het maken van op- en/of aanmerkingen. De gemeentelijke bijdrage voor 2013 is vastgesteld op € 2,321 per inwoner, hetwelk ten opzichte van 2012 een daling betekent van 2,8 %. Aan de gestelde bezuinigingstaakstelling van 10% wordt vanaf 2012 voldaan. Kaderstellende en controlerende aspecten t.b.v. de gemeenteraad, uitgesplitst in:   

Financiële kaders De bijdrage 2013 van Sliedrecht aan de Logopedische Dienst Kring Sliedrecht zal worden opgenomen in de gemeentebegroting 2013. Wettelijke en Beleidskaders, eventueel inhoudelijke/ruimtelijke kaders Financiële richtlijnen 2012 van het algemeen bestuur van de Logopedische Dienst Kring Sliedrecht. Tijdspad, monitoring en evaluatie Behandeling begroting 2013 en jaarrekening 2011 in het algemeen bestuur van de Logopedische Dienst Kring Sliedrecht op 21 juni 2012.

Externe communicatie: Het dagelijks bestuur van de gemeenschappelijke regeling zal op de hoogte worden gebracht van uw besluit. Burgemeester en wethouders van Sliedrecht, de secretaris, de waarnemend burgemeester,

J.H. Koetsenruijter


Concept Raadsbesluit

De raad van de gemeente Sliedrecht; gezien het voorstel van burgemeester en wethouders d.d. 8 mei 2012;

besluit:

In te stemmen met de begroting 2013 en de jaarrekening 2011 van de Logopedische Dienst Kring Sliedrecht.

Vastgesteld in de openbare vergadering van de raad van de gemeente Sliedrecht op De griffier,

De voorzitter,

A. Overbeek


ujuetón ^X MPGSD2012042316050595

GSD

23.04.2012

0595

LOGOPEDISCHE DIENST KRING SLIEDRECHT

de deelnemende gemeenten aan de gemeenschappelijke regeling Logopedische Dienst Kring Sliedrecht

Papendrecht, 19 april 2012 Betreft:

programmajaarrekening 2011 programmabegroting 2013

Geachte heer of mevrouw, Het algemeen bestuur van de gemeenschappelijke regeling Logopedische Dienst Kring Sliedrecht biedt de deelnemende gemeenten de programmajaarrekening 2011 en de program ma beg roting voor het dienstjaar 2013 aan. De gemeenteraden van de deelnemende gemeenten kunnen eventuele op- en/of aanmerkingen omtrent de begroting vóór 5 juni 2012 schriftelijk kenbaar maken aan het algemeen bestuur van de Logopedische Dienst Kring Sliedrecht via onderstaand adres. Eventuele op- en/of aanmerkingen aangaande de jaarrekening en begroting, binnenkomen vóór bovengenoemde datum, zullen worden besproken in het algemeen bestuur van de logopedische dienst, waarna het algemeen bestuur in een openbare vergadering op 21 juni 2012 definitief akkoord kan gaan met de programmajaarrekening 2011 en de program ma beg roting 2013. De stukken zullen dan, gedateerd en getekend door de voorzitter en de secretaris van het bestuur van de Logopedische Dienst Kring Sliedrecht, vóór 15 juli 2012 verzonden worden aan de provincie Zuid-Holland, conform de voorschriften. Proqrammajaarrekeninq 2011 Conform de richtlijnen van de provincie Zuid-Holland en de ministeriële richtlijnen verwoord in het 'Besluit begroting en verantwoording provincie en gemeenten', met betrekking tot het gestelde in de artikelen 26 tot en met 65, voor zover deze van toepassing zijn, is er voor de Logopedische Dienst Kring Sliedrecht voor 2011 een programmajaarrekening opgesteld. De programmajaarrekening 2011 werd (voorlopig) vastgesteld tijdens de vergadering van het algemeen bestuur van 18 april 2012. Het verslag met betrekking tot de controle van de jaarrekening 2011 door accountant Deloitte is helaas nog niet binnengekomen, waardoor deze niet is bijgevoegd in de jaarrekening. De accountant heeft inmiddels wel laten weten dat deze verklaring voor de openbare vergadering op juni aanwezig zal zijn. Het resultaat na bestemming van de jaarrekening 2011 bedraagt € 38.652,00. Dit bedrag wordt (voorlopig) toegevoegd aan de algemene reserve van de Logopedische Dienst Kring Sliedrecht. De kengetallen over 2011 zijn vermeld in de jaarrekening op bladzijde 5 en maken deel uit van de uitgangspunten baten en lasten.

Hoofdkantoor Postbus 161

3350 AD Papendrecht

Telefoon: 078 - 6441600

Bezoekadres: Bankrelatie:

Fax: 078 - 6441606

Veerpromenade 11 te Papendrecht

Postbank 1585909

ING Bank 65.76.07.630

E-mail: [email protected]

LOGOPEDISCHE DIENST KRING SLIEDRECHT

Program ma begroting 2013 Conform de richtlijnen van de provincie Zuid-Holland en de ministeriële richtlijnen verwoord in het'Besluit begroting en verantwoording provincie en gemeenten', met betrekking tot het gestelde in de artikelen 7 tot en met 23, voor zover deze van toepassing zijn, is er voor de Logopedische Dienst Kring Sliedrecht voor 2013 een program ma beg roting opgesteld. De bijdrage van de zorgverzekeraars en particulieren, zijnde de vergoeding per logopedische behandeling, is € 29,22 conform het CTG- tarief voor 2012. De gemeentelijke bijdrage voor 2013 is vastgesteld op € 2,321 per inwoner; dit is de laagste bijdrage sinds 2006 en is een daling van 2,8 % t.o.v. de begrote bijdrage in 2012 (€2,389). De program ma beg roting 2013 werd in de vergadering van 18 april 2012 (voorlopig) vastgesteld door het algemeen bestuur van de Logopedische Dienst Kring Sliedrecht. De kengetallen over 2011 zijn vermeld in de begroting 2013 op bladzijde 8 en maken deel uit van de uitgangspunten baten en lasten. Met vriendelijke groet, namens het algemeen bestuur van de Logopedische Qienst Kring Sliedrecht,

Jeslfe Langenhuysen, coördinator Bijlage:

Program ma beg roting 2013 (in tweevoud) Programmajaarrekening 2011 (in tweevoud)

Hoofdkantoor Postbus 161

3350 AD Papendrecht

Telefoon: 078 - 6441600

Bezoekadres: Bankrelatie:

Fax: 078 - 6441606

Veerpromenade 11 te Papendrecht

Postbank 1585909

ING Bank 65.76.07.630

E-mail: [email protected]

% 7^< PROVINCIE ZUID-HOLLAND LOGOPEDISCHE DIENST KRING SLIEDRECHT MPGSD2012042414180647

GSD

24.04.2012

CONCEPT PROGRAMMA BEGROTING en TOELICHTING van de LOGOPEDISCHE DIENST KRING SLIEDRECHT voor het dienstjaar

2013

0647

De Logopedische Dienst Kring Sliedrecht tracht met deze begroting en toelichting zoveel mogelijk te voldoen aan het bepaalde in het "Besluit begroting en verantwoording provincies en gemeenten', met betrekking tot het gestelde in de artikelen 7 tot en met 23, voor zover deze van toepassing zijn op de gemeenschappelijke regeling Logopedische Dienst Kring Sliedrecht. Indien voorgeschreven paragrafen niet van toepassing lijken te zijn, zullen hiervoor argumenten worden aangegeven. Deze begroting heeft betrekking op functie 7.16; Jeugdgezondheidszorg; maatwerkdeel. Tot deze functie behoren de baten en lasten die betrekking hebben op het maatwerkdeel van het basispakket jeugdgezondheidszorg, zoals onderscheiden binnen de "Wet collectieve preventie volksgezondheid' (Wcpv) en het besluit'Jeugdgezondheidszorg'. Kernwoorden bij deze functie zijn: • plannen en organiseren van de zorgverlening • voorlichting, advies, instructie en begeleiding • zorgmaatregelen voor jeugdigen, gezinnen, school en buurt

Inhoudsopgave Verslag coördinator: Bestuur Gemeenschappelijke regeling Structuur van de organisatie Bedrijfsvoering Programmaplan: Logopedisch handelen Kosten Paragrafen: Weerstandsvermogen Financiering Debiteurenrisico: Gemeentelijke bijdrage Vergoeding zorgverzekeraars Kwaliteitscriteria beroepsvereniging (NVLF) en zorgverzekeraars Investeringsstaat en financieringsstaat Uitgangspunt baten en lasten Kengetallen 2010 Baten en lasten Specificatie bijdrage gemeenten Specificatie huisvestingskosten Staat van het in dienst zijnde personeel Waarderingsgrondslagen activa en passiva Balans van de Logopedische Dienst Kring Sliedrecht 2010 Vaststelling algemeen bestuur

blz. blz. blz. blz. blz. blz. blz. blz. blz. blz. blz. blz. blz. blz. blz. blz. blz. blz. blz. blz. blz.

2 2 3 3 4 4 5 5 6 6 6 7 8 8 9 14 15 16 17 18 19

Logopedische Dienst Kring Sliedrecht begroting 2013

1

PROGRAMMAVERANTWOORDING VERSLAG COORDINATOR Bestuur Conform de 'Wet op de Gemeenschappelijke Regelingen' wordt de Logopedische Dienst Kring Sliedrecht geleid door een algemeen bestuur, bestaande uit vertegenwoordigers van de deelnemende gemeenten. Het bestuur is in 2012 als volgt samengesteld: P. Vat P. Verheij H. Akkerman H. Freije C. van der Vlist E. Kraaijeveld J. Reuwer- Verheij P. Jonker J. Lavooi

dagelijks bestuur dagelijks bestuur dagelijks bestuur

voorzitter penningmeester secretaris

Nieuw-Lekkerland Alblasserdam Giessenlanden Zederik Liesveld Hardinxveld-Giessendam Papendrecht Graafstroom Sliedrecht

Het dagelijks bestuur vergadert ongeveer zes maal per jaar met de coördinator van de logopedische dienst, waarbij, indien nodig, de financiële medewerker aanwezig is. Het algemeen bestuur zal in 2012 minimaal drie maal bijeenkomen. De belangrijkste onderwerpen zijn in april 2012 de voorlopige jaarrekening 2011 en de concept programmabegroting 2013 en in juni 2011 de vaststelling van beide stukken, waarna deze voor 15 juli 2012 ingediend zullen worden bij de provincie Zuid-Holland.

Gemeenschappelijke regeling De gemeenschappelijke regeling Logopedische Dienst Kring Sliedrecht rekent tot haar bevoegdheden en belangen (register gemeenschappelijke regelingen Zuid-Holland, oktober 1996, regeling nr. 124): De instelling en instandhouding van een logopedische dienst die preventieve zorg en behandeling op logopedisch gebied verleent aan de daarvoor in aanmerking komende leerlingen van de aangewezen basisscholen. Deelnemende gemeenten aan de gemeenschappelijke regeling zijn Alblasserdam, Giessenlanden, Graafstroom, Hardinxveld-Giessendam, Liesveld, Nieuw-Lekkerland, Papendrecht, Sliedrecht en Zederik.

Structuur van de organisatie De Logopedische Dienst Kring Sliedrecht is verbonden met negen deelnemende gemeenten. Deze verbondenheid komt tot uitdrukking middels de jaarlijkse financiële bijdrage en middels het algemeen bestuur, dat gevormd wordt door wethouders van de deelnemende gemeenten. Het dagelijks bestuur heeft als taak de gang van zaken te volgen en samen met de coördinator beslissingen te nemen ten aan zien van beleid, personeel en overige ontwikkelingen. De coördinator stuurt de logopedisten aan en heeft verder als taak alle voorkomende problemen af te handelen, de bestuursvergaderingen voor te bereiden en het bestuur te adviseren bij het nemen van beslissingen op het gebied van personeel en beleid.


Het automatiseringsproces is een aanvullende taak van één van de logopedisten; deze vervangt tevens de coördinator bij haar afwezigheid. De financiële administratie wordt sinds 1 mei 2010 verzorgd door een zelfstandig ondernemer. De schematische opbouw van de structuur van de organisatie ziet er als volgt uit:

gemeenteraden algemeen bestuur dagelijks bestuur coördinator administrateur

logopedisten

logopedist/ ICT-er/

Bedrijfsvoering De coördinator van de logopedische dienst is belast met de dagelijkse leiding van de dienst. In 2004 is dit formeel vastgelegd in een huishoudelijk reglement en mandaatbesluit. De coördinator draagt ook zorg voor het kwaliteitsbeleid. In de afgelopen jaren was er een plaatsvervangend coördinator aanwezig. Deze is per 1-1-2012 met pensioen gegaan, waarna deze functie niet meer is ingevuld. Vooralsnog wordt er bij calamiteiten ad hoc een plaatsvervanger aangewezen. De financiële administrateur bewaakt de openstaande debiteuren en signaleert overschrijdingen ten opzicht van de begroting. Rapportage aan de coördinator vindt 3-maandelijks plaats.


PROGRAMMAPLAN De gemeenschappelijke regeling Logopedische Dienst Kring Sliedrecht heeft slechts één product, namelijk het logopedisch handelen ten behoeve van alle kinderen in het regulier basisonderwijs van de deelnemende gemeenten. Door middel van dit logopedisch handelen wordt getracht de verschillende aspecten van de communicatie van kinderen te verbeteren en te vergroten. Het logopedisch handelen is dan ook gericht op articulatie, gebruiken en begrijpen van taal, luisteren, primaire mondfuncties en adem- en stemgeving. Voor het kind is het van het grootste belang dat de ontwikkeling van de verschillende communicatieaspecten zo goed mogelijk verloopt. Het logopedisch handelen Om de communicatieve vaardigheden van alle kinderen op de reguliere basisscholen in het werkgebied zo goed mogelijk in kaart te brengen en te houden, wordt gewerkt volgens een vast jaarplan. Gedurende de eerste weken van het schooljaar kunnen de ouders van alle kinderen uit groep 2 een informatiebijeenkomst bijwonen over de logopedische screening. In die periode worden de kinderen uit groep 2 logopedisch gescreend. Naar aanleiding van deze screening vindt er overleg plaats met de betrokken leerkrachten en leerlingbegeleiders en worden er gesprekken gevoerd met ouders. In de daaropvolgende periode vinden er logopedische behandelingen plaats en controles van kinderen uit groep 1 of uit hogere groepen of van kinderen in de voorschoolse periode, waarbij gekeken wordt of behandeling op dat moment (nog) nodig dan wel wenselijk is. Ook vinden in deze periode overlegsituaties plaats op school, met huisartsen en andere betrokken disciplines. Aan het eind van het schooljaar worden controles uitgevoerd bij alle leerlingen die bij de logopedische dienst staan ingeschreven in verband met een beperking op het gebied van de communicatie. Zo wordt bepaald of verdere begeleiding dan wel controle noodzakelijk is. Kosten De totale kosten om het logopedisch handelen te realiseren zijn begroot op € 615.050,00 inclusief de mogelijke toevoegingen aan de reserveringen. Deze kosten zijn te splitsen in jaarwedde, hulpmiddelen, administratie- en beheerskosten. De Logopedische Dienst Kring Sliedrecht is een paramedische instelling, daardoor niet BTW - plichtig en vallend buiten het BTW- compensatiefonds. Uit bovenstaande blijkt dat de Logopedische Dienst Kring Sliedrecht maar één product levert en daardoor ook maar één programma heeft voor de begroting. Deze programmabegroting is dan ook tevens de totaalbegroting.


PARAGRAFEN Weerstandsvermogen De Logopedische Dienst Kring Sliedrecht is een gemeenschappelijke regeling van gemeenten. De deelnemende gemeenten betalen de logopedische dienst middels een bijdrage per inwoner. Deze bijdrage wordt jaarlijks vastgesteld op basis van het inwonersaantal op 1 januari van het jaar van begroting, welke is vastgesteld in de richtlijnen voor de begroting 2012 van de provincie ZuidHolland Zuid. Alle deelnemende gemeenten betalen hetzelfde bedrag per inwoner. De gemeenschappelijke regeling staat niet toe leningen aan te gaan en bezit ook geen onroerende goederen. Het kenmerk van de gemeenschappelijke regeling is dat bij een (substantieel) exploitatieoverschot, een bedrag per inwoner terugbetaald wordt aan de deelnemende gemeenten. Bij een tekort betalen de deelnemende gemeenten een bedrag per inwoner bij. De Logopedische Dienst Kring Sliedrecht heeft derhalve geen apart beleid aangaande weerstands- capaciteit en risico's. De passiva van de Logopedische Dienst Kring Sliedrecht per 31 december 2011 zijn: Eigen vermogen: - algemene reserve - resultaat 2011 Vlottende passiva: - crediteuren Overlopende passiva: - vooruit ontvangen - nog te betalen Totaal passiva per 31 december 2011

52.544,00 38.652,00

91.196,00 3.011,00 66.842,00 47.715,00 208.764,00

Het weerstandsvermogen bestaat uit de algemene reserve van € 52.544,00 en een onverdeeld resultaat over 2011 van € 38.652,00. Totaal € 91.196,00. De reserve is bedoeld om grote schommelingen in de hoogte van de bijdrage per inwoner per jaar tegen te gaan. In 2011 is door het algemeen bestuur de bandbreedte voor de hoogte van het weerstandsvermogen bepaald. Deze is vastgesteld op minimaal € 45.000,00 en maximaal € 60.000,00. Op dit moment wordt er onderzoek gedaan naar de bestaansmogelijkheden van de Logopedische Dienst Kring Sliedrecht. Het overschot aan reserve ad € 31.196,00 zal worden gebruikt om de mogelijke kosten van een dergelijk onderzoek te dekken. Financiering De financiering is als volgt geregeld: De deelnemende gemeenten ontvangen 2 maal per jaar een factuur voor de bijdragen. De verrichte behandelingen worden per maand gefactureerd bij de zorgverzekeraars en eventuele particulieren. De behandelingen van januari en februari worden gelijktijdig gedeclareerd, om fouten tgv wisseling van zorgverzekeraar, wat mogelijk is tot 31 januari, te voorkomen. In de vergadering van het algemeen bestuur van 22 februari 2000 heeft het bestuur een aantal besluiten genomen in het kader van de wet 'fido', waarvan het besluit met betrekking tot het maximum aan kasgeld, op 25 oktober 2010 is aangepast; Het maximum van het bedrag op de betaalrekening van de Logopedische Dienst Kring Sliedrecht bedraagt € 44.000,Bij overschrijding van het genoemde maximum zal het overschot naar een spaarrekening van de ING-Bank worden overgeboekt. De Logopedische Dienst Kring Sliedrecht kan krachtens de gemeenschappelijke regeling geen geldleningen aangaan. De gemeente Sliedrecht zal, bij een tekort aan kasgeld, voorschotten op de gemeentelijke bijdrage verstrekken tegen het geldende rentetarief van de Bank Nederlandse Gemeenten.


5

Debiteurenrisico De debiteuren bestaan uit de negen deelnemende gemeenten en de verschillende zorgverzekeraars. •

Gemeentelijke bijdrage

De negen deelnemende gemeenten hebben de financiële verplichting tot het in stand houden van de gemeenschappelijke regeling. Uittreding uit de gemeenschappelijke regeling kan plaatsvinden vier jaar na het verstrijken van het jaar, waarin het besluit tot uittreding is genomen. Het algemeen bestuur bepaalt in ieder afzonderlijk geval of en onder welke voorwaarden uittreding plaats vindt. In 2010 hebben de gemeente Hardinxveld-Giessendam en de gemeente Giessenlanden aangegeven uit te willen treden. In 2011 heeft gemeente Papendrecht aangegeven uit te willen treden. Risico: Maatregel:

Uittreding uit de gemeenschappelijke regeling In rekening brengen van frictiekosten

• Vergoeding zorgverzekeraars Logopedische behandelingen worden vergoed vanuit de basisverzekering, die per 1 januari 2007 is ingevoerd. In uitzonderlijke gevallen wordt de behandeling bij de ouders van de kinderen gedeclareerd. De hoogte van het tarief wordt jaarlijks bepaald door het College Tarieven Gezondheidszorg. De logopedische dienst heeft met vrijwel alle zorgverzekeraars overeenkomsten afgesloten. Zorgverzekeraar CZ wil geen overeenkomst afsluiten met de Logopedische Dienst Kring Sliedrecht, omdat dit een organisatie is waarbij alle logopedisten in loondienst zijn. Zorgverzekeraars zijn verplicht om 75% van het logopedisch tarief te vergoeden indien behandelingen plaatsvinden zonder dat een overeenkomst is gesloten. Bij zorgverzekeraar CZ geldt dit vanaf 1 september 2010. Onduidelijk is nog in hoeverre toekomstige regeringsbesluiten van invloed zullen zijn op de vergoeding van logopedische behandelingen door de zorgverzekeraars. Per 1 januari 2012 is de uittoeslag komen te vervallen. Risico: Maatregel:

•

Tariefaanpassing Beperking behandelvergoeding door niet afsluiten overeenkomst Beperking behandelvergoeding t.g.v. regeringsbesluiten. Voldoen aan eisen zorgverzekeraars Aanpassing duur logopedische zitting (waar mogelijk)

Kwaliteitscriteria beroepsvereniging (NVLF) en zorgverzekeraars

De aandacht voor kwaliteit en doelmatigheid vloeit mede voort uit de (gedeeltelijke) inwerking van de mededingingswet op de gezondheidszorg. Zorgverzekeraars rekenen zorgaanbieders in toenemende mate af op kwaliteit en doelmatigheid. Inschrijving in het kwaliteitsregister voor paramedici wordt door de zorgverzekeraars verplicht gesteld bij het aangaan van een overeenkomst. Risico: Maatregel:

Korting op het tarief bij ontbreken registratie Verplichting voor medewerkers logopedische dienst tot volgen van bij- en nascholing


6

Investeringsstaat en financierinasstaat De logopedische dienst bezit geen onroerende goederen. De investeringen in automatisering zijn vermeld in de activastaat (STAAT A). De gemeenschappelijke regeling staat niet toe leningen aan te gaan. De logopedische dienst bezit geen onroerende goederen. De gemeenschappelijke regeling staat niet toe leningen aan te gaan en de rente- risiconorm is derhalve niet van toepassing. Door de Logopedische Dienst Kring Sliedrecht worden geen lokale heffingen of belastingen geïnd; dientengevolge zijn of worden daar geen beleidsplannen voor gemaakt. Onderhoud kapitaalgoederen is eveneens niet aan de orde, waardoor geen beheersplan kapitaalgoederen is gemaakt. Er wordt geen beleid gevoerd op het gebied van kapitaalgoederen en daardoor zijn er geen financiële consequenties die vertaald worden in deze begroting. Grondbeleid en de daaraan verbonden risico's worden niet beschreven, daar de logopedische dienst geen grond bezit. De inkomsten van de Logopedische Dienst Kring Sliedrecht bestaan uit twee hoofdstromen. Als eerste een bijdrage per inwoner van de deelnemende gemeenten en daarnaast worden logopedische behandelingen in rekening gebracht bij zorgverzekeraars of ouders tegen het CTG tarief voor een zitting logopedie.

STAAT A Materiële vaste activa

27-5-2011 Terra Business 4000 PC303 minitower computer Windows 7 Professional 32-bits / Windows XP Professional Nr. NL1009154 inclusief toetsenborg en optische muis Beheer op afstand programma Installatie 21-12-2011 Notebooks met 15,6 inch scherm / 2 stuks Lenovo Thinkpad EDGE 15 type NVN53MH Microsoft Windows 7 Pro 64-bit Installatie Totaal investeringen 2 0 1 1 :

Boekwaarde per 1 -1-2011

Investeringen/ onttrekking via resultaatbestemming

Afschrijvingen

Boekwaarde I per 31-12-2011

€

€

650,93

€

162,73

€

488,20

€

€

1.344,70

€

336,18

€

1.008,52

€

€

1.995,63

€

498,91

€

1.496,72


7

UITGANGSPUNTEN BATEN EN LASTEN Deze program ma beg roting is tevens de productbegroting, aangezien de logopedische dienst maar één product heeft, namelijk het logopedisch handelen. Enkele uitgangspunten voor het opstellen van deze begroting zijn: - de kosten en baten over de jaren 2009, 2010 en 2011 - de kengetallen van 2011 - de begroting van baten en lasten voor het jaar 2012 - de te verwachten mutaties van de lasten ten opzichte van de werkelijke lasten over 2011 - de te verwachten mutaties ten opzichte van de begroting voor 2012 KENGETALLEN 2011 gemeente Alblasserdam Giessenlanden Graafstroom Hardinxveld-Giessendam Liesveld Nieuw-Lekkerland Papendrecht Slied recht Zederik totaal

V01 2128 1545 1230 1910 1050 1188 3204 2307 1432 15.993

V02 208 182 142 229 102 128 375 298 168 1832

V03 413 389 321 588 252 289 1014 571 513 4350

V04 102 81 65 117 67 50 135 87 101 805

Verklaring afkortingen: V 0 1 : Aantal leerlingen regulier basisonderwijs per 1-10-2010 V 02: Aantal leerlingen logopedisch onderzocht, waaronder de jaarlijkse logopedische screening van alle leerlingen van groep 2 V 03: Aantal leerlingen begeleid d.m.v. controle, advies aan ouders en leerkrachten, waaronder de jaarlijkse controle van alle bij de dienst ingeschreven leerlingen V 04: Aantal leerlingen wekelijks in behandeling geweest.

Recapitulatiestaat van de dienst baten en lasten Hoofdfunctie 7.16 Kosten logopedische hulp Administratie kosten Algemene beheerskosten Financiering en algemene dekkingsmiddelen Totaal

Baten Lasten € € 547.400,00 53.650,00 15.000,00 616.050,00 0,00 616.050,00

616.050,00

Specificatie Op de volgende pagina's vindt u de specificatie van de dienst baten en lasten.

Logopedische Dienst Kring Siiedrecht begroting 2013

DIENST - LASTEN Volgno.

Cat. no.

Omschrijving

Werkelijke uitgaven voorvorig dienstjaar (2011)

Geraamde uitgaven volgens de oorspronkelijke begroting vorig dienstjaar (2012)

Geraamde uitgaven van het dienstjaar (2013)

Budgetprognose bij ongewijzigd beleid ( x € 1.000,--)

2014

2015

2016 8

HOOFDFUNCTIE 7.16 Kosten logopedische hulp 0.01

1.0

Jaarwedde logopedisten

472.935,00

491.000,00

475.000,00

1.561,00

3.000,00

3.000,00

1.952,00

500,00

500,00

60.452,00

60.500,00

61.500,00

487

499

511

63

65

66

De bezoldiging van de logopedisten wordt vastgesteld overeenkomstig de salarisnormen zoals die door het Ministerie van Binnenlandse Zaken zijn gegeven of nadien zullen worden gewijzigd, incl. de vergoeding voor gereden dienstkilometers van €0,28 netto (zie staat model B). Hiervoor wordt nodig geacht € 475.000,00 0.04

3.4.3 Hulpmiddelen Voor het op peil houden van de hulpmiddelen t.b.v. logopedische behandelingen, alsmede voor het onderhoud van geluidsapparatuur e.d. wordt een bedrag nodig geacht van € 3.000,00

0.05

1.0

Studiekosten Indien de logopedisten een studie volgen kan overeenkomstig de 'verordening studiefaciliteiten' van de rechtspositie regeling Drechtsteden een tegemoetkoming in de studiekosten worden verleend, een en ander voorzover dit van belang wordt geacht voor de logopedische dienst. Hiervoor wordt een bedrag geraamd van € 250,00. Voor het bijwonen van congressen en studiebijeenkomsten, een en ander voorzover dit van belang wordt geacht voor de logopedische dienst, wordt een bedrag geraamd van € 250,00. Derhalve voor deze post te ramen € 500,00

0.06

3.4.3 Huisvestingskosten Bijdragen aan deelnemende gemeenten in kosten van huisvesting t.b.v. logopedische begeleiding (behandelruimten) en afschrijving inventaris en huur te betalen aan derden i.v.m. gebruik van ruimten. Hierbij dient wel rekening gehouden te worden met een risico van de verhoging van de kosten, i.v.m. de overname van scholen door een stichting. Geraamd € 61.500,00



Cat. 1 Omschrijving no.

0

1

2 HOOFDFUNCTIE 7.16

Werkelijke uitgaven voorvong dienstjaar (2011)


1 Geraamde uitgaven van het dienstjaar (2013)

3 €

4 €

5 €


2014 6 €

2016 8 €

2015 7 €

Kosten logopedische hulp 0.08

3.4.3 Onvoorziene uitgaven/ Diverse personeelskosten

1.242,00

900,00

900,00

1

1

1

3.145,00

1.000,00

1.000,00

1

1

1

5.260,00

4.500,00

4.500,00

5

5

5

5.000,00

0,00

0,00

0

0

0

0,00

0,00

1.000,00

1

1

1

551.546,00

561.400,00

547.400,00

562

576

Onvoorziene utigaven t.b.v. het personeel € 900,00 0.09

3.4.3 Arbo kosten Betreft kosten voor controle bij langdurige ziekte en kosten in het kader van de wet op de arbeidsomstandiaheden € 1.000,00

0.11

1.0

Scholing kwaliteitsregister Bijdrage in de kosten voor scholing i.v.m. het behalen van 'studiepunten', noodzakelijk om in het kwaliteitsregister voor pa ra medici te worden opaenomen € 4.500,00

0.13

1.0

Gratificaties Betreft jubileumuitkering van één van de loaopedisten. € 0,00

0.14

3.4.3 P&O ondersteuning Voor incidentele ondersteuning op het gebied van personeelszaken wordt een bedraa opaenomen van € 1.000,00

Subtotaal kosten Logopedische Hulp


589|

10



0

1

'

2 HOOFDFUNCTIE 7 . 1 6



3 €

4 €


Budgetprognose bij ongewijzigd beleid ( x € 1.000,-)

2014 6 €

5 €

2016 8 €

2015 7 €

Administratiekosten

1.01

3.4.3

Drukwerk

3.255,00

5.000,00

5.000,00

4

4

4

507,00

1.250,00

1.250,00

2

2

2

1.179,00

1.600,00

1.600,00

2

2

2

7.042,00

7.000,00

7.000,00

7

7

7

18.341,00

20.000,00

20.000,00

21

22

23

13.677,00

15.000,00

15.000,00

15

16

16

363,00

500,00

500,00

1

1

1

3.302,00

3.150,00

3.300,00

4

4

4

53.500,00

53.650,00

56

58

Te ramen voor druk-, kopie- en offsetwerk een bedraa van € 5.000,00 1.02

3.4.3

Kantoorbenodigdheden Voor kleine benodigdheden e.d. is een bedrag te ramen van € 1.250,00

1.03

3.4.3

Portokosten Ter zake wordt een bedrag nodia aeacht van

1.04

3.4.3

€ 1.600,00

T e l e f o o n - e n internetkosten Te ramen kosten voor abonnement, aesprekken en internet € 7.000,00

1.05

1.0

Administratiekosten De administratie van de logopedische dienst wordt vanaf mei 2010 door een zelfstandig ondernemer uitgevoerd. De salarisadministratie wordt uitbesteed aan Raet Het te ramen bedraa is € 20.000,00

1.06

3.4.3

Automatisering Onderhoudskosten en vervanging van hard- en software € 15.000.00 Incl. afschrijving I C T € 499,00

1.07

3.4.3

Onvoorziene uitgaven Kosten betalinasverkeer

1.08

3.4.3

€ 500,00

Kosten salarisadministratie Kosten voor het verwerken van de salarissen bii Raet € 3.300.00

Subtotaal Administratiekosten

47.666,00


59 1

11






0

1

3 €

4 €

5 €

2 HOOFDFUNCTIE 7.16


2014 6 €

2015 7 €

2016 8 €

Algemene beheerskosten 2.01

3.4.3 Accountantscontrole

6.367,00

5.000,00

5.500,00

6

6

6

188,00

0,00

0.00

0

0

0

9.702,00

9.000,00

9.000,00

10

10

11

0,00

0,00

0,00

0

0

0

0,00

0,00

0,00

0

0

0

88,00

500,00

500,00

0

0

0

6.867.00

0.00

0.00

0

0

0

Subtotaal Algemene Beheerskosten

23.212,00

14.500,00

15.000,00

16

16

17

Resultaat 2011

38.652,00 629.400.00

616.050.00

634

650

665

Voor de controles van de financiële administratie door accountants wordt een bedraa aeraamd van € 5.500,00 2.02

3.4.3 Representatie- en vergaderkosten Ter zake te ramen

2.03

€ 0,00

3.4.3 Verzekeringen Voor de bij Centraal Beheer afgesloten WA-verzekering, een Allrisk en een transport- / verblijfsverzekering voor video- en computerapparatuur. Daarnaast een verzekering voor de loonkosten bij langdurige ziekte (de eerste 13 weken zijn voor eigen rekening) tot maximaal 2 jaar bij Loyalis. De ziekteverzuimverzekering zal worden afgesloten bij de maatschappij waar ook het WGAeigenrisicodragerschap verzekerd gaat worden. Totaal te ramen € 9.000,00

2.04

3.4.3 Reiskosten Ter zake te ramen

2.05

€ 0,00

3.4.3 Advertentie- / keuringskosten Deze post wordt promemorie geraamd.

2.06

3.4.3 Diverse kosten Overige kosten waaronder contributie belangenvereniging en diverse abonnementen vakliteratuur. Te ramen € 500,00

2.07

3.4.3 Ziektekostenverzekeraars Inhoudingen op behandelingen door ziektekostenverzekeraars € 0,00

Totaal generaal

661.076.00


12

DIENST - BATEN Volgno.


Werkelijke inkomsten voorvorig dienstjaar (2011)

Geraamde inkomsten volgens de oorspronkelijke begroting vorig dienstjaar (2012)

0

1

3 €

4 €

2 HOOFDFUNCTIE 7 . 1 6

1 Geraamde inkomsten van het dienstjaar (2013)

Budgetprognose bij ongewijzigd beleid ( x € 1.000,-)

2014 6 €

5 €

2015 7 €

2016 8 €

Financiering e n a l g e m e n e dekkingsmiddelen

3.01

4.2.2

Bijdragen g e m e e n t e n

397.156,00

357.400,00

349.050,00

362

377

392

1.874,00

2.000,00

2.000,00

2

3

3

262.046,00

270.000,00

265.000,00

270

270

270

661.076.00

629.400,00

616.050.00

634

650

665

Elk der aangesloten gemeente draagt bij in de kosten van de logopedische dienst naar rato van het aantal inwoners op 1 januari van het aan het dienstjaar voorafgaande jaar. Het bedrag, zie specificatie op blz.14 wordt aeraamd op € 348.050.00 3.02

2.1

Rente De niet direct benodigde middelen worden gestort op een zakelijke spaar/ kwartaalspaarrekening bij de ING, met aeschatte rente van € 2.000,00

3.04

3.4

I n k o m s t e n bij behandeling Deze inkomsten worden aeraamd op

Totaal generaal

€ 265.000.00


13

SPECIFICATIE BIJDRAGE GEMEENTEN Gemeente

inwoners per 1-1-2012 (tbv begroting 2013)

bijdrage 2011

bijdrage 2012 (begroot)

€ Alblasserdam Giessenlanden Graafstroom Hardinxveld-Giessendam Liesveld Nieuw-Lekkerland Papendrecht Sliedrecht Zederik

19.477 14.429 9.803 17.666 9.791 9.525 32.037 24.232 13.435

totaal bijdrage gemeenten totaal aantal inwoners

€

bijdrage 2013 (begroot) €

50.523,19 38.268,12 26.199,58 46.656,68 25.997,06 25.312,23 84.586,38 63.921,43 35.691,33

45.905,42 34.473,26 23.430,54 41.903,57 23.287,19 22.802,19 76.202,42 57.480,93 31.914,47

45.203,94 33.488,10 22.751,67 41.000,81 22.732,82 22.106,46 74.354,30 56.239,77 31.181,13

397.156,00

357.400,00

349-055,00

2,665

2,389

2,321

150.395

bijdrage per inwoner

Overzicht bijdrage gemeenten en bijdrage per inwoner van 2003 tot en met 2013

2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 begroot 2013 begroot

bijdrage gemeenten € 392.650,€ 360.068,€ 365.146,€ 342.639,€ 369.160,€ 379.073,€ 390.575,€ 396.450,€ 397.156,€ 357.400, € 349.050, -

aantal inwoners 147.005 147.267 148.098 147.968 148.548 148.419 148.617 149.087 149.042 149.592 150.395

bijdrage per inwoner € 2,671 € 2,445 € 2,466 €2,316 € 2,485 € 2,554 € 2,629 € 2,660 € 2,665 € 2,389 € 2,321

Logopedische Dienst Kring Sliedrecht 14 begroting 2013

SPECIFICATIE HUISVESTINGSKOSTEN Vanaf de begrotingen 2005 is rekening gehouden met huisvestingskosten, gebaseerd op het bedrag aan huisvesting opgenomen in het tarief voor logopedische behandelingen van het College Tarieven Gezondheidszorg (CTG). In de begrotingen van de afgelopen jaren is ervan uitgegaan dat de ingezette lijn voor de beheersing van de huisvestingskosten gecontinueerd wordt en dat is ook bij het opstellen van de begroting 2013 het uitgangspunt geweest.

Gemeente en aantal behandeldagdelen in werkkamer Graafstroom Liesveld Hardinxveld-Giessendam Boven Hardinxveld 2 Beneden 6 Hardinxveld Alblasserdam 8 Giessenlanden Nieuw-Lekkerland 4 Zederik 2 Papendrecht 11 Sliedrecht 9 Hoofdkantoor Diverse kosten Afschrijving en Arbo kosten i.v.m. inrichting werkkamers Totaal |

Resultaat 2010 €

Resultaat 2011 €

Begroting 2012 €

Begroting 2013 €

0 218,00

0 0

227,00 5.418,00

230,00 5.500,00

5.562,00 0 3.612,00 1.975,00 13.740,00 7.945,00

5.650,00 0 3.660,00 1.960,00 12.820,00 8.000,00

21.562,00 0,00

22.180,00 0,00

0,00

500,00

60.259,00

60.452,00

60.500,00

61.500,00


15

STAAT VAN HET IN DIENST ZIJNDE PERSONEEL Toelichting 1. Deze staat bestaat uit twee delen; de eerste staat van het personeel geeft een kwantitatieve opgave; bij de tweede staat van salarissen en sociale lasten ligt de nadruk op financiële gegevens. 2. Met ingang van 1 september 2003 zijn de dienstverbanden van de logopedisten uitgedrukt in een werktijdfactor (WTF) ten gevolge van een bestuursbesluit van 26 juni 2003. Bij de berekening van de wtf wordt uitgegaan van een maximaal aantal kindgebonden uren per jaar van 1030. Dit komt overeen met een aantal kindgebonden uren van 25,75 per week en met een werktijdfactor van 1,0. 3. Met ingang van 1 september 2003 worden de dienstverbanden voor coördinatie uitgedrukt in een percentage van een fulltime functie (36 uur per week) 4. Eventuele vervangingsuren zijn niet meegenomen in bovenstaande staat i.v.m. het tijdelijke karakter ervan.

Kwantitatieve opgave Omschrijving

Werkelijke sterkte per 31-12 van het dienstjaar 2011 in werktijdfactor

Geraamde sterkte per 31-12 van het dienstjaar 2012 in werktijdfactor

Geraamde sterkte per 31-12 van het dienstjaar 2013 in werktijdfactor

Logopedisten

6,906

6,756

6,756

Omschrijving

Werkelijke sterkte per 31-12 van het dienstjaar 2011 in % van een fulltime functie 105,44 % (wegens inwerkperiode)

Geraamde sterkte per 31-12 van het dienstjaar 2012 in % van een fulltime functie 65,44 %


Coördinator en ICT

Staat van salarissen en sociale lasten begroot 2013 fop basis van gegevens 20121 Omschrijving

Salarissen

€ Totaal generaal

349.000,00

Toelage/ gebruteerde kilometer vergoeding € 9.500,00

Kilometer vergoeding

Sociale lasten

Totaal netto lasten

€

€

€

16.000,00

100.500,00

475.000,00

Logopedische Dienst Kring Süedrecht begroting 2013

16

Waarderinqsqrondslaqen activa en passiva. De materiële vaste activa zijn gewaardeerd tegen aanschafwaarde verminderd met de afschrijving. De afschrijvingen worden bepaald m.b.v. de oorspronkelijke aanschafwaarde en het afschrijvingspercentage dat is gerelateerd aan de te verwachten gebruiksperiode. De overige in de balans voorkomende posten zijn gewaardeerd tegen nominale waarden. Bij de toepassing van de waarderings- en afschrijvingsmethoden wordt het toerekeningbeginsel in acht genomen.


17

BALANS VAN DE LOGOPEDISCHE DIENST KRING SLIEDRECHT 2011 Volg no.

Activa

1

Materiële vaste activa met economisch nut - hard- en software

1.497,00

0,00

Financiële vaste activa: - Overige uitzettingen

5.000,00

5.000,00

Vlottende activa: - Overlopende activa - Debiteuren privaatrechtelijk - Liquide middelen

5.948,00 27.560,00 168.759,00

3.792,00 46.196,00 75.875,00

Totaal

208.764,00

130.863,00

2

3

Volg no.

1

2

3

Passiva

Ultimo 2011

Ultimo 2010

€

€

Ultimo 2011

Ultimo 2010

€

€

Eigen vermogen: - Algemene reserve

52.544,00

51.281,00

- Resultaat

38.625,00

1.263,00

3.011,00

19.598,00

66.842,00 47.715,00

0,00 58.721,00

208.764,00

130.863,00

Vlottende passiva: - Crediteuren Transitoria: - Vooruit ontvangen - Nog te betalen

Totaal

Logopedische Dienst Kring Siiedrecht begroting 2013

18

Begroting 2013 is voorlopig vastgesteld door het algemeen bestuur van de Logopedische Dienst Kring Sliedrecht. Alblasserdam, d.d. 18 april 2012

Dhr. Akkerman secretaris

Dhr. Vat voorzitter

Begroting 2013 is definitief vastgesteld door het algemeen bestuur van de Logopedische Dienst Kring Sliedrecht.

Papendrecht, d.d.

Dhr. Vat voorzitter



19

o^-pylft PROVINCIE ZUID-HOLLAND LOGOPEDISCHE DIENST KRING SLIEDRECHT M PGSD2012042414180646

GSD

24.04.2012

CONCEPT PROGRAMMA JAARSTUKKEN en TOELICHTING van de LOGOPEDISCHE DIENST KRING SLIEDRECHT over het dienstjaar

2011

Q646

De Logopedische Dienst Kring Sliedrecht tracht met deze jaarrekening, balans en toelichting zoveel mogelijk te voldoen aan het bepaalde in het "Besluit begroting en verantwoording provincies en gemeenten', met betrekking tot het gestelde in de artikelen 24 tot en met 65, voor zover deze van toepassing zijn op de gemeenschappelijke regeling Logopedische Dienst Kring Sliedrecht. Indien voorgeschreven paragrafen niet van toepassing lijken te zijn, zullen hiervoor argumenten worden aangegeven. Deze jaarrekening en balans hebben betrekking op functie 7.16; Jeugdgezondheidszorg; maatwerkdeel. Tot deze functie behoren de baten en lasten die betrekking hebben op het maatwerkdeel van het basispakket jeugdgezondheidszorg, zoals onderscheiden binnen de 'Wet collectieve preventie volksgezondheid' (Wcpv) en het besluit'Jeugdgezondheidszorg'. Kernwoorden bij deze functie zijn: • plannen en organiseren van de zorgverlening • voorlichting, advies, instructie en begeleiding • zorgmaatregelen voor jeugdigen, gezinnen, school en buurt

Inhoudsopgave: Programmaverantwoording: Verslag coördinator: Bestuur Gemeenschappelijke regeling Structuur van de organisatie Uitgangspunten baten en lasten Verkort overzicht baten en lasten Jaarverslag Staat van het in dienst zijnde personeel Paragrafen Jaarrekening: Balans Staat van baten en lasten Toelichting op balans Toelichting op baten en lasten Controleverklaring accountant Vaststelling algemeen bestuur

blz. blz. blz. blz. blz. blz. blz. blz. blz. blz. blz. blz. blz.

2 2 3 3 4 4 5 6 7 9 10 11 13

blz. 17

Logopedische Dienst Kring Sliedrecht jaarrekening 2011

1

PROGRAMMAVERANTWOORDING VERSLAG COÖRDINATOR Bestuur Conform de "Wet op de Gemeenschappelijke Regelingen' wordt de Logopedische Dienst Kring Sliedrecht geleid door een algemeen bestuur, bestaande uit vertegenwoordigers van de deelnemende gemeenten. Het bestuur was in 2011 als volgt samengesteld: J. Reuwer- Verheij P. Verheij P. Vat H. Freije C. van der Vlist E. Kraaijeveld H. Akkerman P. Jonker J. Lavooi



Papendrecht Alblasserdam Nieuw-Lekkerland Zederik Liesveld Hardinxveld-Giessendam Giessenlanden Graafstroom Sliedrecht

In de vergadering van het algemeen bestuur van 19 december 2011 is mevr. Reuwer - Verheij teruggetreden uit het dagelijks bestuur en is dhr. Akkerman toegetreden tot het dagelijks bestuur. De taakverdeling binnen het dagelijks bestuur is als volgt gewijzigd; P. Vat P. Verheij H. Akkerman



Nieuw-Lekkerland Alblasserdam Giessenlanden

Het algemeen bestuur heeft in 2011 drie maal vergaderd. In de vergadering van 7 april 2011 waren de belangrijkste onderwerpen de concept jaarrekening 2010 en de concept begroting 2012. In de openbare vergadering van 30 juni 2011 zijn de jaarrekening 2010 en de begroting 2012 vastgesteld, waarna beide stukken voor 15 juli 2011 ingediend zijn bij de provincie Zuid-Holland. In de vergadering van 19 december 2011 zijn de lopende zaken bij de logopedische dienst besproken. Ook in 2012 zal het algemeen bestuur minimaal drie maal bijeenkomen. De belangrijkste onderwerpen zijn in april 2012 de voorlopige jaarrekening 2011 en de concept program ma beg roting 2013 en in juni 2012 de vaststelling van beide stukken. Het dagelijks bestuur vergadert ongeveer zes maal per jaar met de coördinator van de logopedische dienst, waarbij, indien nodig, de financiële medewerker aanwezig is.


Gemeenschappelijke regeling De gemeenschappelijke regeling Logopedische Dienst Kring Sliedrecht rekent tot haar bevoegdheden en belangen (register gemeenschappelijke regelingen Zuid-Holland, oktober 1996, regeling nr. 124): De instelling en instandhouding van een logopedische dienst die preventieve zorg en behandeling op logopedisch gebied verleent aan de daarvoor in aanmerking komende leerlingen van de aangewezen basisscholen. Deelnemende gemeenten aan de gemeenschappelijke regeling zijn Alblasserdam, Giessenlanden, Graafstroom, Hardinxveld-Giessendam, Liesveld, Nieuw-Lekkerland, Papendrecht, Sliedrecht en Zederik.

Structuur van de organisatie De Logopedische Dienst Kring Sliedrecht is verbonden met negen deelnemende gemeenten. Deze verbondenheid komt tot uitdrukking middels de jaarlijkse financiële bijdrage en middels het algemeen bestuur, dat gevormd wordt door wethouders van de deelnemende gemeenten. Zoals eerder vermeld, wordt uit het algemeen bestuur een dagelijks bestuur gekozen. Dit bestuur heeft als taak de gang van zaken te volgen en samen met de coördinator beslissingen te nemen ten aan zien van beleid, personeel en overige ontwikkelingen. De coördinator stuurt de logopedisten aan en heeft verder als taak alle voorkomende problemen af te handelen, de bestuursvergaderingen voor te bereiden en het bestuur te adviseren bij het nemen van beslissingen op het gebied van personeel en beleid. Het automatiseringsproces is een aanvullende taak van één van de logopedisten; deze vervangt tevens de coördinator bij haar afwezigheid. De financiële administratie wordt sinds 1 mei 2010 verzorgd door een zelfstandig ondernemer. De schematische opbouw van de structuur van de organisatie ziet er als volgt uit:

gemeenteraden algemeen bestuur dagelijks bestuur coördinator administrateur

logopedisten

logopedist/ IT-er/ plv. coördinator


Uitgangspunten baten en lasten De jaarrekening is tevens het programmaplan aangezien de logopedische dienst maar één product heeft, namelijk het logopedisch handelen. Uitgangspunten voor het opstellen van deze jaarrekening zijn: - besluit "Begroting en Verantwoording' en de genomen besluiten door het bestuur - de begroting 2011; voor 2011 is één begroting opgesteld. - kengetallen 2011 Verkort overzicht baten en lasten 2011 Hoofdfunctie

Begroting 2011

2011 Lasten

Baten

in hele euro's Kosten logopedische hulp

Lasten

622.424

Resultaat vóór bestemming

622.424

Baten

Lasten

673.117

654.156 661.076

654.156 654.156

Baten

in hele euro's

in hele euro's

661.076 Totaal

2010

654.156

674.380 673.117

674.380

1.263

38.652

of onttrekking aan de reserves -51.281

Opheffen bestemmingsreserves

51.281

Vorming Algemene reserve Resultaat na bestemming

38.652

1.263

Het voorstel van het dagelijks bestuur is om dit resultaat voorlopig toe te voegen aan de algemene reserve om de eventueel te maken kosten voor onderzoek naar de toekomstmogelijkheden van de Logopedische Dienst Kring Sliedrecht te dekken.


4

JAARVERSLAG Overzicht bijdrage per gemeente en per inwoner van 2003 t/m 2012 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 (begroot)

bijdrage gemeenten € 392.650,€ 360.067,€362.146,€ 342.691,€369.160,€ 354.674,€ 390.714,€ 396.571,€ 397.156,€ 357.400,-

aantal inwoners 147.005 147.267 148.098 147.968 148.548 148.419 148.617 149.087 149.042 149.592

bijdrage € € € € € € € € € €

per inwoner 2,671 2,445 2,446 2,340 2,485 2,390 2,629 2,660 2,665 2,389

Kengetallen 2011 gemeente Alblasserdam Giessenlanden Graafstroom Hardinxveld-Giessendam Liesveld Nieuw-Lekkerland Papendrecht Slied recht Zederik totaal

V01 2128 1545 1230 1910 1050 1188 3204 2307 1432 15.993

V02 208 182 142 229 102 128 375 298 168 1832

V03 413 389 321 588 252 289 1014 571 513 4350

V04 102 81 65 117 67 50 135 87 101 805

Verklaring afkortingen: V 0 1 : Aantal leerlingen regulier basisonderwijs per 1-10-2010 V 02: Aantal leerlingen logopedisch onderzocht, waaronder de jaarlijkse logopedische screening van alle leerlingen van groep 2 V 03: Aantal leerlingen begeleid d.m.v. controle, advies aan ouders en leerkrachten, waaronder de jaarlijkse controle van alle bij de dienst ingeschreven leerlingen V 04: Aantal leerlingen wekelijks in behandeling geweest. Ziekteverzuim Het ziekteverzuimpercentage is tot en met 2010 gebaseerd op het aantal werkzame dagdelen. Per 1-1-2011 is het ziekteverzuimpercentage berekend op jaarbasis. Voor de jaren 2009 en 2010 zijn in onderstaande staat beide rekenmethoden meegenomen. Ziekteverzuim (logo pedisten, coördinator en ICT) nieuw oud aantal bijzonderheden ziektedagen 6,30 % 2011 175 incl. 150 dagen langdurige ziekte 1,24 % 2010 3,13 % 35 2009 1,15 % 2,31 % 23


STAAT VAN HET IN DIENST ZIJNDE PERSONEEL Toelichting 1. Deze staat bestaat uit twee delen; de eerste staat van het personeel geeft een kwantitatieve opgave; bij de tweede staat van salarissen en sociale lasten ligt de nadruk op financiële gegevens. 2. M.i.v. 1 september 2003 zijn de dienstverbanden van de logopedisten uitgedrukt in een werktijdfactor (WTF) t.g.v. een bestuursbesluit van 26 juni 2003. Bij de berekening van de wtf wordt uitgegaan van een maximaal aantal kindgebonden uren per jaar van 1030. Dit komt overeen met een aantal kindgebonden uren van 25,75 per week (werktijdfactor 1,0). 3. Met ingang van 1 september 2003 worden de dienstverbanden voor coördinatie uitgedrukt in een percentage van een fulltime functie. Het begrip 'fulltime' moet worden opgevat als 36 uur per week. 4. Eventuele vervangingsuren zijn niet meegenomen in bovenstaande staat i.v.m. het tijdelijke karakter ervan. Kwantitatieve staat Omschrijving

Logopedisten Omschrijving

Coördinator en ICT

Werkelijke sterkte per 31-12 van het dienstjaar 2010 in werktijdfactor 6,906

Geraamde sterkte per 31-12 van het dienstjaar 2011 in werktijdfactor 6,886

Werkelijke sterkte per 31-12 van het dienstjaar 2011 in werktijdfactor 6,756

Werkelijke sterkte per 31-12 van het dienstjaar 2010 in % van een fulltime functie 84,44 %


Werkelijke sterkte per 31-12 van het dienstjaar 2011 in % van een fulltime functie 105,44 % (ivm inwerkperiode)

Staat van salarissen en sociale lasten 1 Omschrijving

1 werknemerslasten Uitkering UWV

Salarissen

Toelage/ Gebrut. kilom eterver -goeding € € 396.180,00 8.622,00

Kilometer vergoedin g

Sociale lasten

Totaal uitgaven

Sociale lasten en pensioenen

Totaal netto lasten

1

€ € € € € 520.438,00 14.507,00 234.125,00 653.434,00 132.996,00 -19.873,00

1 Uitkering Loyalis Ziektekostenverzuim1 verzekering

-22.630,00

Wet openbaarheid publieke topinkomens fWOPT) Er zijn geen medewerkers met een jaarinkomen van meer dan € 193.000,= Logopedische Dienst Kring Sliedrecht jaarrekening 2011

6

PARAGRAFEN WEERSTANDSVERMOGEN Het weerstandsvermogen bestaat ultimo 2011 uit de algemene reserve van € 52.544,00 (vóór bestemming resultaat 2011). Verloop eigen vermogen: 2008:€ 69.615,= 2009:€ 51.281,= 2010:€ 52.544,= 2011:€ 91.196,= (na goedkeuring toevoeging resultaat 2011) FINANCIERING De Logopedische Dienst Kring Sliedrecht levert maar één product heeft daardoor ook maar één programma voor de jaarrekening en de balans. Deze jaarrekening en balans zijn dan ook tevens de totaaljaarrekening en - balans. De Logopedische Dienst Kring Sliedrecht is een paramedische instelling, daardoor niet BTW - plichtig en vallend buiten het BTW- compensatiefonds. De financiering is als volgt geregeld: De deelnemende gemeenten ontvangen 2 maal per jaar een factuur voor de bijdragen. De verrichte behandelingen worden per maand gefactureerd bij de zorgverzekeraars en eventuele particulieren. In de vergadering van het algemeen bestuur van 22 februari 2000 heeft het bestuur een aantal besluiten genomen in het kader van de wet 'fido', waarvan het besluit met betrekking tot het maximum aan geld op de betaalrekening, op 25 oktober 2010 is aangepast; Het maximum aan geld op de betaalrekening van de Logopedische Dienst Kring Sliedrecht bedraagt € 44.000,= Bij overschrijding van het genoemde maximum zal het overschot naar een spaarrekening van de ING-Bank worden overgeboekt. De Logopedische Dienst Kring Sliedrecht kan krachtens de gemeenschappelijke regeling geen geldleningen aangaan. De gemeente Sliedrecht zal, bij een tekort aan kasgeld, voorschotten op de gemeentelijke bijdrage verstrekken tegen het dan geldende rentetarief van de Bank Nederlandse Gemeenten. BEDRIJFSVOERING De coördinator van de logopedische dienst is belast met de dagelijkse leiding van de dienst. In 2004 is dit formeel vastgelegd in een huishoudelijk reglement en mandaatbesluit. De coördinator draagt ook zorg voor het kwaliteitsbeleid. Daarnaast is er een plaatsvervangend coördinator / ICT-er aanwezig. De financiële administratie wordt sinds 1 mei 2010 gevoerd door een zelfstandig ondernemer. Deze bewaakt de openstaande debiteuren en signaleert overschrijdingen ten opzichte van de begroting. De financieel medewerker rapporteert 3-maandelijks aan de coördinator.


DEBITEURENRISICO De debiteuren bestaan uit de negen deelnemende gemeenten en de zorgverzekeraars. Gemeentelijke bijdrage De negen deelnemende gemeenten hebben de financiële verplichting tot het in stand houden van de gemeenschappelijke regeling. Bij eventuele uittreding uit de gemeenschappelijke regeling is de gemeente nog minimaal vier en maximaal vijfjaar verplicht de bijdrage te voldoen. Risico:

Uittreding uit de gemeenschappelijke regeling

Vergoeding zorgverzekeraars Logopedische behandelingen worden vergoed vanuit de basisverzekering, die per 1 januari 2007 is ingevoerd. In uitzonderlijke gevallen wordt de behandeling bij de ouders van de kinderen gedeclareerd. De hoogte van het tarief wordt jaarlijks bepaald door het College Tarieven Gezondheidszorg. De logopedische dienst heeft met vrijwel alle zorgverzekeraars overeenkomsten afgesloten. Zorgverzekeraar CZ wil geen overeenkomst afsluiten met de Logopedische Dienst Kring Sliedrecht, omdat dit een organisatie is waarbij alle logopedisten in loondienst zijn. Zorgverzekeraars zijn verplicht om 75% van het logopedisch tarief te vergoeden indien behandelingen plaatsvinden zonder dat een overeenkomst is gesloten. Bij zorgverzekeraar CZ geldt dit vanaf 1 september 2010. Onduidelijk is nog in hoeverre toekomstige regeringsbesluiten van invloed zullen zijn op de vergoeding van logopedische behandelingen door de zorgverzekeraars. Risico:

Tariefaanpassing Beperking behandelvergoeding door niet afsluiten overeenkomst Beperking behandelvergoeding t.g.v. regeringsbesluiten; bijvoorbeeld het niet meer vergoeden van logopedische behandelingen vanuit de basis ziektekostenverzekering.

Kwaliteitscriteria beroepsvereniging (NVLR en zorgverzekeraars De aandacht voor kwaliteit en doelmatigheid vloeit mede voort uit de (gedeeltelijke) inwerking van de mededingingswet op de gezondheidszorg. Zorgverzekeraars rekenen zorgaanbieders in toenemende mate af op kwaliteit en doelmatigheid. Inschrijving in het kwaliteitsregister voor paramedici wordt door de zorgverzekeraars verplicht gesteld bij het aangaan van een overeenkomst. Risico:

Verplichting kwaliteitsinvesteringen / (straf) korting op het tarief


JAARREKENING BALANS VAN DE LOGOPEDISCHE DIENST KRING SLIEDRECHT 2011 Volg no. 1

Activa

3

0,00

5.000,00

€

5.000,00

Vlottende activa: - Debiteuren privaatrechtelijk

€

27.560,00

€

46.196,00

-

€ €

5.948,00 168.759,00

€ €

3.792,00 75.875,00

€

130.863,00

Overlopende activa Liquide middelen

€

208.764,00

Ultimo 2011

Ultimo 2010

€

52.544,00

€

51.281,00

€

38.652,00

€

1.263,00

€

3.011,00

€

19.598,00

Overlopende passiva: - Vooruit ontvangen - Nog te betalen

€

66.842,00

€

47.715,00

€ €

0,00 58.721,00

Totaal

€

208.764,00

€

130.863,00

Eigen vermogen: - Algemene reserve - Resultaat na bestemming

6

€

1.497,00

€

Volg no. Passiva

5

€

Financiële vaste activa: - Overige uitzettingen

Totaal

4

Ulti mo 2010

Materiële vaste activa met economisch nut - hard- en software

2

Ulti mo 2011

Vlottende passiva: - Crediteuren


9

STAAT VAN BATEN EN LASTEN No. Hoofdfunctie

2011

Begroting 2011

Lasten

Baten

in hele euro's 0

Kosten logopedische hulp

1 2 3

Baten

Lasten

in hele euro's

Lasten

in hele euro's

552.045

580.156

576.188

Administratiekosten

47.167

58.000

77.850

Algemene beheerkosten

16.345

16.000

13.620

Financiering en algemene dekkingsmiddelen

4

Lasten

2010

Kortingen zorgverzekeraars Totaal Resultaat vóór bestemming

661.076

5.459

654.156

674.380

6867 622.424

661.076

654.156

654.156

673.117

674.380

1.263

38.652

of onttrekking aan de reserves Opheffen bestemmingsreserves

-51.281

Vorming Algemene reserve

51.281

Resultaat na bestemming

38.652

WAARDERINGSGRONDSLAGEN ACTIVA EN PASSIVA EN RESULTAATBEPALING De in de balans voorkomende posten zijn gewaardeerd tegen nominale waarden. Het BBV-stelsel van baten en lasten wordt gehanteerd. Dit betekent dat de baten en lasten die betrekking hebben op het begrotingsjaar in de jaarstukken opgenomen worden, onverschillig of zij tot inkomsten of uitgaven in dat jaar hebben geleid.

Logopedische Dienst Kring Sliedrecht 10 jaarrekening 2011

TOELICHTING BALANS

2011

2010

in hele euro's

in hele euro's

Materiële vaste activa met economisch nut Hard- en software Er is één mini tower aangeschaft en twee notebooks

0

1.497

0

1.497 Financiële vaste activa Waarborgsom huisvesting Papendrecht In plaatst van een bankgarantie is er gekozen een

5.000

5.000

waarborgsom te storten bij de gemeente Papendrecht i.v.m. de huur van het hoofdkantoor. 5.000

5.000

Debiteuren privaatrechtelijk Het saldo volgens saldilijst op 31 december 2011 bedroeg

27.560

46.196

Deze worden geheel gevormd door de zorgverzekeraars. 27.560

46.196

Vlottende activa Overlopende activa: Diverse posten

0

29

Vooruitbetaald

2.666

2.541

Nog te ontvangen

3.282

1.222 5.948

3.792

Liquide middelen ING / Postbank rekening-courant

98.759

13.154

ING spaarrekeningen

70.000

62.721 168.759

75.875

Eigen vermogen Algemene reserve

52.544

Resultaat na bestemming

38.652

51.281 1.263 52.544

91.196 Vlottende passiva Crediteuren

3.011

19.598

Het saldo betreft de normale crediteuren 3.011

19.598

Overlopende passiva Vooruit ontvangen

0

66.842

Ontvangen halfjaarlijkse bijdragen 2012 van twee gemeenten

0

66.842 Nog te betalen: Belastingdienst: afdracht loon heffingen en

26.227

23.441

0

24.287

5.879

5.700

15.609

5.293

premies soc. verz. december 2011 Gemeente Sliedrecht doorberekende personele kosten Deloitte: accountantskosten controle 2011 Diversen: w.o. eindafrekening ziekteverzekering € 5.907

47.715

58.721


H

VERVOLG TOELICHTING BALANS Materiële vaste activa met economisch nut De Logopedische Dienst Kring Sliedrecht bezit geen gronden, terreinen, woonruimten, bedrijfsgebouwen, grond- weg- en waterbouwkundige werken en vervoermiddelen. Boekwaarde hard- en software per 1-1-2011 bedroeg € 0,00. (Staat A) Verloop Eigen vermogen Per 31-12-2008 bestond het eigen vermogen uit een egalisatiereserve, reserve vervanging computers en randapparatuur, reservering aanschaf computerprogramma's t.b.v. logopedische behandeling, reserve WW betaling ex-werkenemers, saldo onderzoek jaarrekeningen 2004-2008. Totaal eigen vermogen: Per 31-12-2009: In 2010 is er één Algemene Reserve gevormd van € 51.281,00 ter vervanging van de bestemmingsreserves. Eigen vermogen per 31-12-2010: Per 1-1-2011 bestaat het eigen vermogen uit één Algemene Reserve. Het eigen vermogen bedroeg per 1-1-2011: De toevoeging of onttrekking via de resultaatbestemming bedraagt: € 38.153,00 Eigen vermogen per 31-12-2011 (na goedkeuring toevoeging resultaat 2011)

€69.615,00. € 51.281,00. € 52.544,00. € 52.544,00. € 91.196,00.

Niet in de balans opgenomen verplichtingen - Huur Papendrecht ca. € 35.000,00 per jaar. De huurovereenkomst is per 1 januari 2010 verlengd met 5 jaar. - Huur Sliedrecht ca. € 8.000,00 per jaar. De huurovereenkomst is voor onbepaalde tijd. - Huur Alblasserdam ca. € 5.500,00 per jaar. De huurovereenkomst is voor onbepaalde tijd. - Huur Nieuw-Lekkerland ca. € 3.600,00 per jaar. De huurovereenkomst is voor onbepaalde tijd. - Huur Hardinxveld ca. € 5.700,00 per jaar. De huurovereenkomst is voor onbepaalde tijd. - Huur Zederik ca. € 2.000,00 per jaar. De huurovereenkomst is voor onbepaalde tijd.


TOELICHTING BATEN EN LASTEN KOSTEN Werkelijke lasten dienstjaar (2011)

Volgno. Catno. Omschrijving

2

1

0

HOOFDFUNCTIE 7.16

Geraamde lasten dienstjaar (2011)

3 hele euro's

Werkelijke lasten vorig dienstjaar (2010)

4 hele euro's

5 hele euro's

0 Kosten loaooedische hulo 0.01

1.0

Jaarwedde logopedisten

515.438

490.406

508.462

0.01

1.0

Vergoeding loonschade

-42.503

0

0

0.04

3.4

Hulpmiddelen

1.561

6.000

1.368

0.05

3.4

Studiekosten

1.952

1.500

113

0.06

3.4

Huisvestingskosten

60.452

62.250

60.257

0.08

3.4

Onvoorziene uitgaven

1.242

2.000

1.685

0.09

3.4

Arbo kosten

3.145

1.250

628

0.11

3.4

Scholing kwaliteitsregister

5.260

6.000

3.675

0.13

3.4

Gratificaties

5.000

10.500

0

3.255

4.000

5.549

507

3.500

1.250

1 Administratiekosten 1.01

3.4

Drukwerk

1.02

3.4

Kantoorbenodigdheden

1.03

3.4

Portokosten

1.179

2.000

1.559

1.04 1.05

3.4 3.4

Telefoonkosten

7.042

6.500

7.276

Boekhouding en

18.341

23.000

42.995

13.178

15.000

15.449

salarissen aan derden inclusief: Kosten detachering gemeente Sliedrecht (2010) 1.06

3.4

Automatisering

1.07

3.4

Afschrijvingen ICT

499

0

0

1.08

3.4

Bankkosten

363

500

733

1.09

3.4

Kosten salarisadministratie

3.302

3.500

3.039

2.01

3.4

Accou nta ntscontrole

6.367

5.000

5.700

2.02

3.4

Representatie- en vergaderkosten

188

250

86

2.03

3.4

Verzekeringen

9.702

10.000

7.251

2.04

3.4

Reiskosten

0

250

57

2.05

3.4

Diverse kosten

88

500

526

2.06

3.4

Afschrijving openstaande posten debiteuren

0

0

5.459

2.07

3.4

Inhoudingen 6.867

0

0

38.652

0

1.263

654.156

674.380

2 Alaemene beheerskosten

ziektekostenverzekeraars Resultaat 2011

661.076


OPBRENGSTEN Volg no.

Cat no.

Omschrijving

Werkelijke baten dienstjaar (2011)

Geraamde baten dienstjaar (2011)

Werkelijke baten vorig dienstjaar (2010)

HOOFDFUNCTIE 7.16

in hele euro's

in hele euro's

in hele euro's

Financiering en algemene dekkingsmiddelen 3.01

4.2

Bijdrage gemeenten

3.02

2.0

Rente

3.03

4.2

Inkomsten uit behandeling

3.04

4.2

Eenmalige bijzondere baten

397.156

397.156

396.571

1.874

2.000

1.549

262.046

255.000

266.609

0

0

9.650

661.076

654.156

674.380


VERVOLG TOELICHTING BATEN EN LASTEN Jaarwedde De schaalbedragen zijn volgens CAO per 1-1-2011 met 0,5% verhoogd evenals de eindejaarsuitkering. De eindejaarsuitkering bedraagt hierdoor 6%. In het bedrag ad € 520.438,00 is een jubileumgratificatie ad ca. € 5.000,00 verwerkt voor een medewerker met een 40-jarig dienstverband. De post 'jaarwedde' wordt sterk beïnvloed door de vergoeding uit de ziektekostenverzuimverzekering ad € 22.630,00 en de uitkering ad € 19.873,00 door het UWV in verband met zwangerschappen. Voor vervanging in periodes van zwangerschapsverloven en afwezigheid zieke medewerkers is er gekozen voor het aantrekken van tijdelijk extra personeel en uitbreiding van uren van vaste medewerkers. Studiekosten De overschrijding bedraagt € 452,00 t.o.v. de begroting. Dit is het gevolg van aanschaf materiaal ter training van de logopedisten. Deze training heeft ook tot doel de kwaliteit op peil te houden, daarnaast dient het metariaal thans als hulpmiddel voor diagnosestelling. Uit het oogpunt van ruimte binnen de begroting voor zowel de hulpmiddelen als scholing kwaliteitsregister is het materiaal aangeschaft. Arbo-kosten De overschrijding bedraagt € 1.895,00 t.o.v. de begroting. De overschrijding is mede het gevolg van een arbeidsdeskundig onderzoek ad € 1.403,00 voor een zieke medewerkster. Het dagelijks bestuur heeft hiervoor haar toestemming verleend. Accountantskosten De overschrijding bedraagt € 1.367,00 t.o.v. de begroting. Dit is onder andere het gevolg van de niet in de begroting meegenomen BTW a 19% ad € 950,00 over het bedrag van de offerte. Inhoudingen zorgverzekeraars De ziektekostenverzekeraar CZ wenst geen contract af te sluiten met de Logopedische dienst. Zij houden over een groot aantal behandelingen 25% in op het tarief van de behandeling. De totale inhouding van CZ in 2011 bedraagt € 6.799,70. SPECIFICATIE BIJDRAGE GEMEENTEN Gemeente

Alblasserdam Giessenlanden Graafstroom Hardinxveld-Giessendam Liesveld Nieuw-Lekkerland Papendrecht Slied recht Zederik totaal per inwoner

Bijdrage 2011 Aantal inwoners Bijdrage 2010 per 01 -01-2010 € € € 19.214 50.117,06 50.523,19 14.429 38.268,12 38.333,26 9.807 26.199,58 26.089,28 17.539 46.656,68 47.084,66 9.747 25.997,06 25.884,46 9.544 25.312,23 25.371,08 31.895 84.586,38 84.516,18 24.059 63.921,43 63.552,72 13.358 35.691,33 35.622,72 149.592

397.156,00 € 2,665

396.571,42 € 2,660

Resultaat: Over 2011 is er een onverdeeld resultaat van € 38.652,00.


STAAT A Materiële vaste activa

Boekwaarde per 1 -1-2011

27-5-2011 Terra Business 4000 PC303 minitower computer Windows 7 Professional 32-bits / Windows XP Professional Nr. NL1009154 inclusief toetsenborg en optische muis Beheer op afstand programma Installatie 21-12-2011 Notebooks met 15,6 inch scherm / 2 stuks Lenovo Thinkpad EDGE 15 type NVN53MH Microsoft Windows 7 Pro 64-bit Installatie Totaal investeringen 2011:

Investeringen/ Afschrijvingen Boekwaarde onttrekking via per resultaat31-12-2011 bestemming

€

€

650,93

€

162,73

€

488,20

€

€

1.344,70

€

336,18

€

1.008,52

€

€

1.995,63

€

498,91

€

1.496,72

Afschrijvingen (lineair in 4 iaar) In verband met de geringe totale waarde is er niet tijdsevenredig afgeschreven


Jaarrekening 2011 is voorlopig vastgesteld door het algemeen bestuur van de Logopedische Dienst Kring Sliedrecht. Alblasserdam, d.d. 18 april 2012

Dhr. Vat voorzitter


Jaarrekening 2011 is definitief vastgesteld door het algemeen bestuur van de Logopedische Dienst Kring Sliedrecht.

Papendrecht, d.d

Dhr. Vat Voorzitter

2012



De startnotitie herijking jeugdbeleid vast te stellen

Recommend Documents