1
2 3 4 5 6 7 8
10 11 12 13 15 16 17 18 19 20 21 22 24
De secretaris De 2e secretaris De tuinkeuring Het effect van de Lente Service penningmeesters Het ACC Uw mening De werkochtenden Snoeien hortensia Kantinebeheerder Nieuw afval brengstation De bouwcommissie Epstor Overlast hout stoken Stinzenplanten Hooikoorts Podiumervaring Je zal maar net op school zitten Ecologisch tuinieren Recept pompoensoep Moestuin maar anders Eten uit de moestuin Stukje uit moestuinmoeder Kruidenspiraal De puzzel Nawoord
2
Het laatste woord van de Secretaris Irene de la Vieter
Deze keer gebeurt het toch echt, ondergetekende stopt als secretaris van de tuinvereniging, bij de eerstvolgende ledenvergadering. Vanaf 2004 heb ik mij samen met het bestuur sterk gemaakt voor een gezonde tuinvereniging. Het meeste heb ik toch samen met Kees kunnen doen, in samenwerking met en hulp van de juridische adviseur Wim Hoentjes van het AVVN, zoals : - Een vernieuwde huurovereenkomst met de gemeenten. - Het tot stand brengen van een zorgvuldig overlegt bestemmingsplan. Waarin is bepaald dat het complex als recreatief / volkstuin is beschreven. Tevens staat er in aan welke regels wij ons moeten houden, dagrecreatie, de grond voor 40% bebouwd mag worden met 25m² huisje en 10m² kas die als kas gebruikt dient te worden, 60% dient als groenvoorziening (tuin) te worden gebruikt zonder bestrating en/of kunstgrasmatten en speelattributen. - Het behoud van Holland op z’n Smalst met een zelfde huurovereenkomst als vtv.Wijkeroog. Hier heeft ook Wim van Hoolwerf zich sterk voor gemaakt. - Het realiseren van het bouwen van de winkel, het vernieuwen van de Cab’s en het gashok. - Een nieuw invalidentoilet en renovatie van de oude binnen toiletten. Al deze jaren heb ik prima samengewerkt met het bestuur, in het begin heeft de toenmalige voorzitter (Kees van der Zwet Slotenmaker) en de toen aanwezige penningmeester (Cris Carbaat) mij veel geleerd over alle ins en outs van de vereniging. De samenwerking met de andere commissieleden zoals Martin Rozemeijer van de werkzaterdag, Jaap Tonkes van de bouwcommissie, Frank van der Zwet Slotenmaker, Johan Argeloo van de tuinkeuring en Herman de Graaf van de ARBO verliep uitstekend. Door als secretaris mij in te spannen en de samenwerking met mijn collega bestuurders wist ik dus ook heel veel van het reilen en zeilen van de vereniging. Dit werd mij niet altijd in dank afgenomen, maar bedenk u dat ik dit alleen deed voor de vereniging en niet voor eigen eer en glorie. Ik hoop dat het huidige bestuur zich ook staande weet te houden tegen een kleine groep (ex)tuinders en bezoekers van het Praathuis die de vereniging schaden toebrengen door hun achterklap verhalen te ventileren via b.v. Facebook en in de kantine
3
Daarnaast had ik ook een goede verstandhouding met Jan Otten, die nu al meer dan 20 jaar de redactie van de Varia verzorgt. Jan bedankt voor de fijne samenwerking en merk nu al dat je met Greet de Wit ook prima uit de voeten kan. Tevens wil ik de consult van het AVVN , Cor van Dijk bedanken voor zijn luisterend oor en adviezen met betrekking tot het besturen van de vereniging. De website zal ik nog proberen bij te houden. Dit is een taak die ik nog graag zou willen overdragen. Deze zal steeds up to date moeten zijn. Ik wil mij nog wel inzetten om het ACC weer een beetje op poten te krijgen. Dit kunt u lezen in het stukje van het ACC. Daarnaast wil ik dit jaar nog wel wanneer het bestuur dit vraagt. begeleiden of als aanspreekpunt dienen voor het organiseren van de BBQ voor b.v. de Zonnebloem, de Opendag, de Vrijwilligersavond en de hakseldag. Greet zal mij als secretaris vervangen, zij zal dit op haar eigen manier doen, ik wens haar veel succes en zal altijd een luisterend oor voor haar hebben en wanneer zij dit vraagt advies geven. Door de steun van Jean heb ik mij kunnen inzetten voor de vereniging, dus bedankt mannetje van me. Ik wens u allen nog heel veel tuin plezier bij v.t.v. Wijkeroog Irene de la Vieter
Beste mensen Greet de Wit
Met veel plezier heb ik een aantal taken van Irene overgenomen. Om al haar werkzaamheden, die zij voor de vereniging doet, over te nemen, gaat mij te ver. Zij doet zoveel, daar kan ik helaas geen tijd voor vrijmaken. Wat ik nu doe: de stukjes voor de varia verzamelen en redigeren, de ledenvergaderingen en de bestuursvergaderingen notuleren en de daar uit komende brieven versturen. Ik sta nu officieel als 2e secretaris vermeld, maar zodra mijn tuinhuisje verkocht is zal dat niet meer gaan. Ik blijf dan als vrijwilliger deze taken vervullen. Daarom is het van belang dat er, zodra Irene haar taak als secretaris beschikbaar stelt, snel een nieuwe secretaris komt. Voelt u zich geroepen deze taak op u te nemen neem dan contact met mij op. Dat kan via de mail
[email protected] of telefonisch 06 243 89 603.
4
Uiteraard kunt u ook even binnenlopen in de kantine en het daar melden, Greet
Beste medetuinders. We staan weer aan het begin van een nieuw tuinseizoen en hopen allemaal dat het mooie weer zal bijdragen aan een prettig verblijf op de tuin. Bij deze even een terugblik op de problemen waar de tuinkeuringscommissie al enige jaren tegen aan loopt bij een aantal tuinen. In een Varia van 2010 is al geschreven dat sommige paden er slecht bij liggen en dit is tot dusver nog niet veel verbeterd. Ook staan we er nog steeds versteld van dat er nu nog tuinders zijn die hun afval in diverse singels dumpen. In een Varia van 2011 is vermeld dat het met sommige paden nog steeds slecht gesteld is. Ook kwamen er toen al veel boompjes en ook onkruid in de hagen voor. Dit is helaas nu nog het geval. In een Varia van 2012 is opnieuw vermeld dat de paden gevaarlijke situaties met zich meebrengen. In een Varia van 2013 bent u er op gewezen dat u verantwoordelijk bent voor het pad dat aan uw tuin grenst en dat u er rekening mee moet houden dat de eventuele kosten op u verhaald kunnen worden als er ongelukken gebeuren door slecht onderhoud van uw pad. In een Varia van 2014 staat duidelijk nogmaals vermeld, dat het pad voor uw tuin door u moet worden onderhouden. En dat is niet alleen het onkruid verwijderen, maar ook los/scheef liggende tegels goed leggen. Met deze opsomming van het padenprobleem zal het u duidelijk zijn dat we nog strenger moeten gaan controleren. De tuinkeuring zal eens per maand, onaangekondigd, plaatsvinden. De tuinkeuringscommissie dient goed in uw tuin te kunnen kijken, maar dit wordt soms belemmerd door te hoge hagen. Er is geconstateerd dat bij sommige tuinen achter deze hoge hagen rommel ligt, die niets met tuinieren te maken
5
heeft.volgende aandachtspunt is dat we van tuinders, die hun tuin goed onderhouden, klachten krijgen over slecht onderhouden buurtuinen. Het onkruid van de buren groeit door de hagen in hun tuin en is een bron van ergernis. De laatste jaren is er een toename van trampolines en zwembaden geconstateerd en dit is niet de bedoeling op een volkstuin complex. Ook hier zal extra op worden gelet en dit wordt niet gedoogd De tuinkeuringscommissie kijkt naar de volgende punten:
A .Onderhoud hagen
B. Onderhoud voor pad
C. Aanzien van de tuin
Na de keuring wordt de lijst opgehangen in de publicatieborden. Wij willen u er op wijzen dat een kruisje op de lijst na de tuinkeuring, bedoeld is als een aandachtspunt voor u. Na drie kruisjes op hetzelfde aandachtspunt wordt een boete opgelegd, die direct voldaan dient te worden. Vriendelijk groeten, de tuinkeuringscommissie
Effecten van de lente Het meest bekende effect van de lente is natuurlijk het feit dat de dagen langer worden ten opzichte van de voorafgaande winter. De naam lente is dan ook afgeleid van lang. Daarnaast heeft de lente ook nog andere effecten zoals dat het zonlicht sterker wordt. Dit heeft als gevolg dat de mens dopamine en serotonine aanmaakt wat enig gevoel van euforie teweeg brengt. Een negatief effect van de lente is dat de voorjaarsmoeheid optreed. Dit is te danken aan melatonine. De lente heeft buiten een effect op mensen om ook een sterk effect op planten en dieren. Alle planten beginnen na de winterslaap te groeien, oftewel als de lente begint. Hetzelfde geld voor dieren die na hun winterslaap uit hun schuilplaats komen en beginnen te nestelen. Trekvogels migreren naar het noorden om de hogere temperaturen te vermijden.
Een nieuwe service van de penningmeester Beste medetuinders Om de admistratie te vereenvoudigen houden de penningmeesters va. Nu een inloopspreekuur op iedere dinsdag van 2 tot 4 uur in het kantoor van het Praathuis. U kunt hier terecht voor vragen over tuinhuur of verzekeringen en eventuele betalingen. Als u niet persoonlijk aanwezig kunt zijn, kunt u ons ook op die middag bellen op 0251.210527 voor uw vragen of opmerkingen of om een afspraak te regelen op een ander tijdstip. Ook kunt u natuurlijk aan de penningmeester mailen naar
[email protected]
6
Met vriendelijke Linnea Abbo en Leni
groet de Vries Het ACC
2014 was niet zo’n goed lopend jaar voor het ACC. De activiteiten die we hebben georganiseerd werden voor de kinderen te laat door gegeven, waardoor er zo goed als geen animo was. Dit jaar proberen we weer het ACC vlot te trekken. Het team bestaat tot nu uit de volgende personen: Irene de la Vieter, Janny van de Pol, Ilonka Reuzer, Monique Smits, en Monique Hendriks-Kee. Dit vernieuwde team heeft voor 2015 een erg leuk programma voor de kinderen samengesteld. Wij kunnen op die dagen wel hulp gebruiken. Wanneer je tijd en zin hebt horen we het graag. Omdat er weinig tot geen animo is gebleken vanuit de vereniging hebben we de activiteiten ook opengesteld voor kinderen van buiten de vereniging. Voor kinderen die geen (groot)ouders of familielid met een tuin hebben, vragen we een vergoeding van € 1,-- euro per activiteit. De activiteiten worden ook bij De Mel aangemeld en we mogen daar posters of overzichtjes ophangen van ons activiteiten programma. *Het Sinterklaasfeest is daarvan uitgesloten; dit is en blijft alleen voor kinderen waar hun (groot)ouders een tuin van hebben. Hieronder volgt het programma zoals wij dat graag zien voor 2015: Vrijdag 27 maart Paaskien met loterij. Deze avond begint om 20:00 uur. Er mogen ook kinderen meedoen. Je hoeft je niet van te voren op te geven. Zaterdag 4 april Paaseieren zoeken, aanvang 13.30 Er worden dit jaar wel 2 groepen gemaakt; 1 groep kleintjes en 1 groep groteren. De kinderen dienen zich op te geven vóór 30 maart a.s.. Woensdag 6 mei, knutselmiddag , aanvang 13.30 Woensdag 3 juni, handvaardigheidsmiddag, aanvang 13.30 Zondag 12 juli OPEN DAG + loterij
7
Woensdag 17 juni, Spelletjes middag, aanvang 13.30 Woensdag 8 juli Puzzeltocht over het terrein 13.00 Woensdag 22 juli, Bezoek speeltuin De Veilige Haven vertrek 11.00 tot 15.00 Kinderen van te voren opgeven s.v.p. Woensdag 5 augustus, Waterfestijn , aanvang 13:00 uur Zaterdag 15 augustus Kinderbingo + Kampvuur, aanvang 17.00 bingo + patat, met marshmallows en deegbroodjes op het kampvuur Voor alle activiteiten met de kinderen willen we graag dat u ze 1 week vóór de activiteit opgeeft in het praathuis of via de mail
[email protected] dit i.v.m. het verzamelen van attributen voor de activiteit. Ik (Ilonka) zou graag 29 mei een gezellige workshop willen geven. We gaan een mezenbolhouder maken, met servetten. Ik heb verschillende servetten met motieven, maar heb je zelf leuke kan je die natuurlijk meenemen. Ik wil beginnen om half acht, dus als je iets eerder aanwezig bent heel graag. De kosten bedragen € 7,50 dit is inclusief een bakkie koffie of thee en wat lekkers op tafel. Je kunt je opgeven op de lijst in de kantine of je kan mij bellen. Ook voor vragen kan je mij bereiken op 06 462 18 152 Hopelijk tot de 29e We hopen op veel animo! Janny, Ilonka, Monique H, Monique S en Irene
Graag uw mening. Een tijdje geleden vroeg men mij waar de illustraties vandaan kwamen en of men dat zo maar goed vond. Ik moet toegeven dat er soms kritiek gegeven wordt in een cartoon maar altijd blijf ik zo dicht mogelijk bij het verhaal maar als er mensen zijn die een plaatje
8
niet op prijs stellen geef dat dan door en graag zou ik uw mening willen horen. Jan
Een korte terugblik over het jaar 2014:
Mart Ro-
zemeyijer Met hulp van diverse vrijwilligers is de brug gerenoveerd, het was een hele klus. De hortensia’s die bij de opgang zijn geplaatst, nu maar hopen dat deze blijven staan, er zijn er al vele gestolen. Deze kinderachtige lui worden niet bedankt. Op de haksel dag was er een slechte opkomst om te helpen, sommige tuinders weten wel van brengen , ‘maar helpen ho maar’. De containerdeuren zijn weer prachtig bij geschilderd door onze kunstenaars. We beginnen op 7 maart 2015 met de eerste werkochtend. Bij afzegging een e-mail of briefje afgeven in de kantine, met daarop de datum wanneer u wel kunt komen. Er wordt geen contact met u opgenomen. Veel tuinplezier in 2015 toegewenst namens de werkochtend begeleiders, Mart
Kantine beheerder Jean de la Vieter Hier mijn laatste krabbeltje over het gebeuren in de kantine. De haksel dag is weer goed verlopen, lekker nazitten met een bordje erwtensoep en een roggebroodje met spek en een natje.
9
De nieuwjaarsreceptie was ook weer geslaagd met een mooie opkomst. Het woordje van de voorzitter, een lekker hapje en drankje (bij deze Nel en Frans van Acker, Irene en Jannie bedankt voor de lekkere hapjes). Het Sinterklaasfeest was weer een groot succes, de Sint en zijn Pieten kijken er weer naar uit voor dit jaar. Ook de kerstkien met loterij werd druk bezocht . 14 December was er een tray out met live muziek, om te bekijken voor de opendag, dat kan toch geen discussie meer zijn, lekker muziekje, wel was er de vraag of er ook wat Hollandse nummers bij kunnen. Zo als jullie weten stop ik met de ledenvergadering met de kantine, Henk Remmers en Jos Peereboom nemen mijn taken over. Langs deze weg wil ik Irene bedanken die altijd mijn rechterhand is geweest als (vrouw) barmedewerkster, maar ook het bijhouden van kantineroosters en de notulen van de kantinevergadering. Ook Kees van der Zwet, die altijd weer klaar stond als ik de kantine niet kon openen, en met de gesprekken over het reilen en zeilen van de kantine, bij deze bedankt collega. Ook heb ik met het bestuur fijn samen gewerkt, toppie. Heel fijn te weten dat er veel vrijwilligers altijd voor me klaar stonden, als er wat gemaakt moest worden voor de kantine. Ik blijf de maandagochtend schoonmaakploeg helpen, alleen op een andere manier. Het doet me zeer dat er zo veel geroddeld wordt in de kantine en er een vervelende sfeer hangt, ik had graag op een andere manier gestopt, maar als het woord (moeten) is de motivatie er niet meer, en wordt het tijd voor nieuw bloed. Bij deze wens ik Henk en Jos veel kracht en wijsheid toe en hoop dat de rust weer in de kantine komt. Beste barmedewerkers ik wens jullie nog mooie uurtjes achter de bar, jullie ook bedankt voor de samenwerking.
10
Een fijne tijd op de tuin gewenst door Jean de la Vieter Nu wat meer tijd voor de tuin met Irene, Jean
Nieuw afval brengstation in Beverwijk geopend Kosteloos afval inleveren. Het nieuwe afval brengstation (ABS) op het BUKO bedrijvenpark langs de Westelijke Randweg in Beverwijk is bestemd voor de inwoners van Beverwijk, Heemskerk en Velsen. Inwoners kunnen hun grof huishoudelijk afval kosteloos inleveren bij het nieuwe ABS. Maar liefst achttien verschillende soorten afval kunnen worden ingeleverd bij het afvalbrengstation. Van metaal, hout, afgedankte huisraad en tuinmeubelen tot snoeiafval en kapotte elektrische apparaten. Daarnaast wordt op het ABS gebouwd aan een ruimte voor kringloopwinkel Noppes. Inwoners kunnen daar naar verwachting begin februari terecht met spullen die hergebruikt kunnen worden. De gemeenten Beverwijk, Heemskerk, Velsen en HVC vinden het belangrijk afval goed te scheiden. Door uw afval goed te scheiden, draagt u bij aan het behouden van (soms) schaarse grondstoffen. De openingstijden zijn van maandag tot en met vrijdag van 9.00 tot 17.00 uur en zaterdag van 9.00 uur tot 15.00 uur. Het ligt aan de westelijke randweg (N197), naast het bekende bedrijventerrein van BUKO vlak voor de rotonde naar Wijk aan Zee.
Bouwcommissie In het nieuwe jaar kijken we even terug op het afgelopen jaar. De bouwcommissie kreeg een paar nieuwe leden. Nieuwe bezems vegen schoon was ook bij ons van toepassing. Al gaande weg werden zaken, daar waar het wenselijk was, aangepast.
11
Er stonden natuurlijk al heel wat zaken op papier en we konden op steun rekenen van bestuursleden en andere mensen. We hebben ervaren dat aanpassingen en aanscherping van re-
nieuwe bezems vegen schoon maar oude bezems kennen de hoekjes
gels en afspraken voor duidelijkheid gezorgd heeft, maar ook soms voor wat weerstand. Gelukkig weten de tuinders ons voor vragen te vinden. Als het seizoen weer van start gaat is de bouwcommissie elke zaterdag op even weken van 9.30 tot 10.00 uur in het Praathuis aanwezig. Kom gerust langs voor vragen of informatie. De bouwcommissie moet bij het taxeren van huisjes op de tuinen komen. Het is niet werkzaam om voor de taxatie eigenaren te bellen en een afspraak te maken voor de taxatie. Dat betekent dat we ons in aanwezigheid van een bestuurslid een toegang op de tuin verschaffen. Taxaties en andere zaken doen we op zaterdagen in de even weken. Dus heeft u een taxatie ingediend en u wilt er bij zijn dan kunt u het beste op deze dagen op uw tuin zijn. Regels en voorschriften blijven noodzakelijk en zijn er om wild bouw te voorkomen en duidelijkheid te geven aan wat niet en wel kan. Door verscherping van de toezicht op de bouw ervaren sommige tuinders dat er met twee maten gemeten wordt. Sommige zaken kosten tijd en het is altijd direct zichtbaar dat er aandacht aan besteed wordt. Wij hebben ons ook aan regels te houden. Met zijn allen zorgen we voor een mooi volkstuinencomplex. De bouwcommissie
Epstor?
Greet
Mijn Kleinzoon van 6 leert lezen en schrijven. Pas geleden zocht hij iets in de Epstor. Eigenlijk heel logisch. Wie schrijft er nu App store en zegt Epstor.Het is
12
toch veel makulukur om de woorden te schrijven zoals je het zegt. Het zal wel afkikku zijn, maar goed alles went.
13
Over l ast van hout st oken Ziet u ’s zomers geen hand voor ogen door de rokende vuur korf van de buren, of slaat bij kou de rook uit een schoorsteen even verderop bij u naar binnen? Probeer er altijd eerst samen uit te komen. Als laatste redmiddel kunt u een klacht indienen. Houtvuren in of om het tuinhuis kunnen rookoverlast en klachten over stank veroorzaken. Met een goed gesprek en simpele maatregelen om het stoken te verbeteren kan overlast afnemen. Enige tips ter voorkoming van overlast: -
Vertel de houtstoker waar u precies last van heeft en overleg mogelijkheden voor verbetering.
-
Stook niet bij mistig of windstil weer. De kans op overlast is dan groot.
-
Als er geen wind staat, is het beter om de houtkachel of open haard niet te gebruiken. Aangezien de schoorsteen bij zulke weersomstandigheden slecht trekt, vergroot stoken dan de kans op luchtvervuiling binnenshuis. Bovendien verwaait buiten de rook niet. Dat kan flinke overlast veroorzaken bij de buurtbewoners. Vooral mensen met gevoelige luchtwegen, zoals longpatiënten of mensen met astma, kunnen veel te lijden hebben van rook en (onzichtbare) verbrandingsgassen.
-
Verantwoord hout stoken beperkt de gezondheidsrisico’s en de milieubelasting. Het vuur levert de minste schadelijke gassen op als er een volledige verbranding plaatsvindt: met veel zuurstof (luchttoevoer) en onder hoge verbrandingstemperatuur. Dit kunt u zelf bevorderen.
-
Allereerst is goede brandstof belangrijk. Houtbriketten of kurkdroog hakhout zijn de beste keuze. Stook nooit geverfd of geïmpregneerd hout vanwege de vele schadelijke stoffen die vrijkomen bij verbranding.
-
Zorg altijd voor een goed geïnstalleerde kachel en voldoende ventilatie. -
Ter aanvulling afval is verboden op de tuin te verbranden.
Gisteren is: ervaring Morgen is: hoop Vandaag is: zo goed mogelijk van gisteren naar morgen zien te komen
14
Katinka Fransma Een poosje geleden heb ik een stukje gelezen over stinzen planten. Dat leek me wel wat voor mijn tuin dus achter de computer en er nog meer over lezen en gelijk wat planten bestelt. Omdat het planten zijn waarvan ik nog niks gehoord had (wat natuurlijk kan omdat ik nog niet zolang een tuin heb) en met mij wellicht ook andere tuinders hier wat meer informatie over stinzen planten. Stinzenplanten is een verzamelnaam voor een bijzondere groep verwilderende voorjaarsbloemen. Het zijn vooral bol-, knol- en wortelgewassen die vanaf circa de 16e eeuw werden (en worden!) aangeplant op buitenplaatsen, rondom kastelen en landhuizen. Van oorsprong komen stinzenplanten van elders. Soms zijn dit andere delen van Nederland, maar vaak ligt hun oorsprong verder bij ons vandaan. Ze zijn door avonturiers en botanisten 'ontdekt' en geïntroduceerd in West-Europa. Zo hebben de heren C. Clusius (1526 - 1609), W. Robinson (1838 - 1935) en gebroeders Cornelis en Marinus van Tubergen (eind 19e eeuw) vele nieuwe soorten en cultivars op hun naam staan. Kenmerkend voor stinzenplanten is dat ze zich op de oude buitenplaatsen hebben verwilderd. Er zijn plekken waar het voormalig landhuis niet meer staat, maar waar de stinzenplanten ieder jaar nog steeds uitbundig bloeien. Maar waar komt het woord "Stins" dan vandaan? Een stins is een Fries woord dat zowel in Nederland als in Duitsland gebruikt wordt om een burcht of een landhuis mee aan te duiden. Bewoners van stinzen konden het zich permiteren voorjaarsbloeiers rondom hun huis te planten. De naam "stinzenplant" duikt voor het eerst op in historische beschrijvingen uit 1932 van stinzen en doelt op deze vrolijke voorjaarsbloeiers die zich rond om de stinsen verwilderd hebben en elk jaar opnieuw terug komen. Boerderij 'De Stins' in Lambertschaag de twee bomen zijn 275 jaar oude beuken
15
Wat zijn verwilderingsbollen? Dat zijn winterharde bollen die ieder jaar terugkomen. Kenmerkend van deze bollen is dat ze zichzelf handhaven en vermeerderen. Plant verwilderingsbollen altijd op een plek waar de bodem met rust gelaten wordt en waar dus niet gespit wordt. Geschikte plekken in tuinen zijn (net als bij Stinzenplanten) onder loofbomen of bladverliezende struiken, in grasveldjes en weides, tussen vaste planten in borders, of tussen een lage bodembedekker als Lelietje der Dalen, Dovenetel, of Maagdenpalm. Op grotere locaties geven verwilderingsbollen veel kleur in het voorjaar in bermen, in de randen van golfbanen, op natuurbegraafplaatsen, in boomgaarden, of aan weerszijde van een oprijlaan. Als u verwilderingsbollen in het gras plant let erop dat het gras pas gemaaid wordt nadat de verwilderingsbollen zich uitgezaaid hebben. Doorgaans is dit 6 weken na de bloei. Afhankelijk van de bloeitijd van de verwilderingsbol kan er dan gemaaid worden vanaf mei of juni. Het gras kan dan zowel extensief gemaaid (1x of 2x per jaar) als intensief (5x per jaar, tot wekelijks als een normaal gazon) gemaaid worden. Verwilderingsbollen te planten met een beplantingsplan. Dit beplantingsplan hoeft heus geen botanisch hoogstandje te zijn, eigenlijk is een idee of schets al voldoende, als er maar voldoende rekening wordt gehouden met de grondsoort (klei of zand), standplaats (zon, schaduw, vochtigheid) en de bloeitijden. Bloeikleuren zijn naar eigen smaak te kiezen. Plant verwilderingsbollen zo vroeg mogelijk in het najaar. Plant de bollen in een verbeterde bodem en knip afstervend loof na de bloei niet af. Laat de verwilderingsbol zich uitzaaien en u bent verzekerd van een vrolijke kleur in het voorjaar, ieder jaar opnieuw!
Verwilderingsbollen (tevens stinzenplant) op het Huis te Manpad: hier doen de verwilderaars het zó goed dat ze zelf het zandpad ingroeien. Het resultaat van drie eeuwen ecologisch tuinieren! De planten: Sneeuwklokje en Winterakoniet. Foto genomen: begin maart 2013
Sommige bloembollen zijn naast verwilderingsbol óók een stinzenplant. “Stinzenplanten” is eigenlijk een verzamelnaam voor een groep historische planten die zich al eeuwen rondom “stinzen” verwilderd hebben. Stinzenplanten zijn dan ook bij uitstek geschikte verwilderaars!
Geel is de zon. Geel is de maan. Geel zijn de narcissen, die in mijn tuintje staan. Hooikoorts Ina v/d Hert
16
Na een lange, koude en vochtige winter zien we met z’n allen vol verwachting uit naar het deugddoende lentezonnetje en zijn aangename temperaturen. Maar lang niet iedereen is opgezet met de komst van de lente, vraag dat maar eens aan de vele landgenoten die kampen met allerlei allergieën zoals hooikoorts. Zij die lijden aan hooikoorts zien de komst van de lente somber tegemoet. En terecht, want eens hooikoorts, altijd hooikoorts. Tegen de vervelende symptomen van hooikoorts worden allerlei pilletjes en neussprays gebruikt, het ene middel al doeltreffender dan het andere. Maar wat kan je zelf doen om de vervelende symptomen van hooikoorts zoveel mogelijk te verzachten? Een allergie voor pollen, in de volksmond hooikoorts genoemd, is een allergische aandoening waarbij je afweersysteem ongecontroleerd en overmatig reageert op pollen van allerlei grassoorten (stuifmeel), maar ook van bomen, kruiden en op pollen van onkruid. Niet alleen grassen, maar even goed planten, bloemen en bomen vormen in hun bloeiperiode stuifmeel, de grootste boosdoener bij het ontstaan van hooikoorts. Hooikoorts begint in februari en is dus zeker niet abnormaal. De els en de hazelaar staan dan immers al in volle bloei en de eerste graspollen worden begin mei waargenomen. Sommige grassoorten produceren zelfs stuifmeel tot eind september. Hooikoorts wordt ook veroorzaakt door kruiden die eveneens bloeien vanaf begin mei tot eind september. De vervelende symptomen van hooikoorts manifesteren zich als al dit stuifmeel via de slijmvliezen van je ogen, neus en/of je luchtwegen, je lichaam binnen dringen. Als reactie produceren je slijmvliezen histamine en prostaglandine, anti- stoffen die vooral de slijmvliezen in je neus doen uitzetten. Een verstopte neus is het vervelende resultaat. De extra aanmaak van lichaamseigen afweerstoffen zijn de oorzaak van je plotse niesbuien, tranende ogen en kriebelhoest. Naast deze klassieke klachten zorgt hooikoorts soms ook voor hevige en plotseling opduikende hoofdpijn, door oververmoeidheid en keelontsteking. Ordinaire brandnetels (Urticaria Urens) hebben een positieve invloed op je verdedigingsmechanisme. Het vermindert de aanmaak van chemische stoffen die bij een allergische reactie worden aangemaakt. Kook de bladeren van brandnetels en gebruik ze als spinazie, als soepgroente of in thee. Uien (Allium Cepa) barsten van quercetine, een chemische stof die je beschermt tegen hooikoorts. Quercetine blokkeert de allergische reactie tegenover pollen en vermindert ontstekingsreacties. Enkele takjes koriander in de blender, mengen met water en dagelijks drie glazen koriander sap drinken zal je hooikoorts verlichten.
17
Nog een andere mogelijkheid; pissebed. Deze vind u genoeg onder stenen of op andere vochtige plekken. Naast het bestrijden van allerlei maagkwalen, is een pissebed doeltreffend tegen hooikoorts. Het pissebed wordt bij voorkeur fijngemalen of verwerkt in allerlei kruidenmengsels. Een eiwit, aanwezig in pissebed is verantwoordelijk voor de geneeskracht van dit kruid dat ook helpt tegen bedplassen. Mocht het voorgaande u niet helpen dan is wellicht een flinke sessie zoenen nog een optie. Japanners hebben een onderzoek gedaan bij 24 mannen en vrouwen die last hadden van hooikoorts. De proefpersonen werd gevraagd een half uur te zoenen met hun partner, onder begeleiding van een rustig muziekje. Na deze sessie bleek het aantal antilichaampjes die de allergenen bevocht, sterk gedaald waren. Een niesvrij seizoen gewenst.
Podiumervaring voor beginnende bandjes Beginnende bandjes kunnen de nodige podiumervaring op doen bij vtv. Wijkeroog te Velsen-Noord. Het uitgangspunt is beginnende bandjes, maar ook kunnen al langer bestaande bandjes zich aanmelden. Alle bandjes die nog zoeken naar een vorm of een geschikt podium voor een try-out. Maar de basis vormen toch de beginnende bandjes, die nog niet eerder op een podium hebben gestaan.Dus heb je een band en wil je je presenteren, een try-out houden of een aantal nummers uitproberen, neem snel contact met ons op, dan vertellen je alle “ins en outs”.
Op de foto “De linke binken”. Met dank aan Kick.
Je zal pas op school ten. de Wit
maar zitGreet
18
Dat er nog veel meer moeilijkheden in onze Nederlandse taal schuilgaan bewijst het volgende gedicht. Dat ik las in het magazine over het taalcoachproject “Taal
in beweging”:
Men spreekt van één lot… en verschillende loten Maar het meervoud van pot is natuurlijk geen poten Zo zegt men altijd: één vat … en twee vaten Maar zult u ook zeggen: één kat … en twee katen? Laatst ging ik vliegen, dus zeg ik … vloog Maar zeg nou bij wiegen beslist niet … ik woog! Want woog is weer afkomstig van: wegen Maar is dan ik loog een vervoeging van legen?
Wat hoort er bij zoeken? Jazeker … ik zocht En nu zegt u bij vloeken dus logisch: ik vlocht? Welnee toch, want vlocht komt van vlechten En toch is hocht niet afkomstig van hechten
En bij lopen hoort liep, maar bij kopen geen kiep En evenmin zegt men bij slopen: ik sliep Want sliep, dat weet u, dat komt weer van slapen Maar fout is natuurlijk ik riep bij het rapen
Want riep komt van roepen, ik hoop dat u het weet En dat uw anderstalige geen vervoeging vergeet Want de verleden tijd van roepen blijft altijd riep Maar je vergist ja als je bij poepen zegt: …… Greet
Ecologisch tuinieren Ria Post
19
Het is alweer een nieuw seizoen op onze tuin en wat zal het jaar brengen. Op het moment van schrijven (5 februari) vriest het licht, maar is het wel zonnig weer. Ik zie dat de sneeuwklokjes alweer boven de grond staan, maar ze zijn nog niet open, al zie ik bij sommige al wel de bloemknopjes. Inderdaad op 9 februari stonden de eerste sneeuwklokjes in bloei. Ik heb dit jaar een proef gedaan met het planten van bollen in lagen in een pot en ben benieuwd hoe dat eruit gaat zien. Als alles gaat zoals de bedoeling is dan bloeien achtereenvolgens de sneeuwklokjes, doen ze nu dus al. Dan de narcisjes en als laatste de tulpen, zodat er een lange periode van bloei is. Bovenin de toplaag heb ik bosviooltjes geplant waar de bollen dan doorheen komen, ik ben benieuwd of het wordt zoals ik het heb bedacht. Ik hou u op de hoogte, deze vorm van beplanten zie je veel in Engeland. Mocht het er mooi uitzien dan kun je dit ook in je border toepassen door onder de vaste planten bollen te planten, die dan dwars door de lage planten heen komen en de vaste planten groeien later uit waardoor het afstervende loof minder zichtbaar is dan wanneer je de bollen er tussen plant. Het is wel raar dat je in de ene zachte winter al in januari bloeiende sneeuwklokjes hebt en het andere zachte jaar niet. Maar al met al zie je wel al heel veel bollen boven de grond uitkomen. Ook de knoppen van de Camelia’s laten al langzaam hun kleuren zien en de eerste bloem ging 9 februari al open. Deze eerste bloeit meestal al in februari. Ook het stinkend nieskruid heeft al weer bloemen. Allemaal tekenen dat het voorjaar er weer aankomt en we weer de tuin in kunnen. Wat mij betreft is het bloeiseizoen 2015 nu al aangebroken. Ik zie dat de rozen ook al weer beginnen uit te lopen. Vorig jaar heb ik een pol sneeuwklokjes gescheurd meteen na de bloei en in stukjes hier en daar in de tuin uitgeplant terwijl het loof nog groen was, dit is een groot succes, want ik heb nu sneeuwklokjes op diverse plekken in de tuin staan. Mijn ervaring is dat wanneer je in het najaar de bolletjes uitplant ze vaak al verdroogd zijn door het transport en de bewaartermijn. De bovenstaande manier gaat veel beter. Ook al ben je aan het einde van het seizoen een beetje tuinmoe, in het voorjaar sta je weer te springen om te beginnen. Denkt u aan de nestkasten, zijn ze al schoongemaakt voor het nieuwe broedseizoen? Dit is belangrijk in verband met met allerlei ziektes die achter kunnen blijven in de kastjes. Door er kokend water in te gooien wordt alles weer brandschoon en zijn alle ziektesporen gedood en kunnen de kastjes nog mooi opdrogen voor ze nodig zijn. Want je wilt niet dat onze helpertjes in de tuin zelf dood gaan doordat er teveel ziektekiemen in de kastjes zitten.
20
Ik hoop zelf dat het tuinieren dit jaar wat soepeler gaat dan het afgelopen jaar. Vooralsnog wil mijn rechterhand nog niet wat ik wil en is de kracht nog steeds te laag, na mijn operatie vorige herfst. Doordat ik bij een val ook nog eens mijn middenhandsbeentje scheurde en ik weer voor vier weken het gips in ging heeft dit alles niet bijgedragen dat ik nu veel kan. Je kunt veel met je linkerhand als het moet, maar snoeien behoort hier niet toe. Ik heb nog een kleine vier weken, dus misschien valt het mee volgende maand. Rest mij u nog een fijn tuinseizoen toe te wensen. Ria
Recept Pompoensoep
Fahmida Kockelkoren
Ingrediënten voor 4 personen: 2 flinke uien pompoen of stuk van c.a. 1 kg. Grote courgette, stukjes gemberwortel van ong. 1 cm. 25 gr. Boter of olijfolie, 2 theelepels kerriepoeder, 1 l. groentebouillon ( 2 tabletten), peper en zout, 25 gr. cashewnoten, 4 eetlepels fijngehakte koriander of 2 theelepels korianderpoeder. Voorbereiding: Snipper de uien, halveer de pompoen, verwijder de zaadjes en snij de pompoen in blokjes (mag incl. de schil) , snij de courgette in blokjes, schil de gemberwortel snij hem hierna fijn. Bereidingswijze: Verhit de boter in een grote pan en bak de ui., de pompoen en de courgette hier na c.a. 3 minuten hierbij.. Voeg de gember en kerriepoeder toe en bak het al omscheppend ong. 1 minuut mee. Voeg de bouillon toe en breng het geheel aan de kook. Laat de soep 15 minuten zachtjes doorkoken. Pureer de soep en breng op smaak met peper en zout. Hak de cashewnoten grof. Bestrooi de soep met de cashewnoten en de koriander. Eet smakelijk, Fahmida
Moes tuinieren maar anders
21
Tuinieren op de MM-manier is echt de makkelijkste en toch de meest productieve manier van groente kweken die je maar kan bedenken. En ook nog eens op heel weinig ruimte! MM-manier is de afkorting van millimeter dus binnen een kleine ruimte. Het grote verschil met een normale moestuin is dat je kleine bakken gebruikt (meestal 1.20 bij 1.20 meter) de bakken zet je op je bestaande grond, tegels of grasveld en vul je met (eventueel kant en klare) makkelijke moestuinmix. Deze ideale aarde mix is - samen met de bakken - de sleutel tot succes. Het heeft alles in zich wat planten nodig hebben: bevat natuurlijke voeding, blijft lekker rul en luchtig en houdt goed vocht vast gedoe met meststoffen of elk jaar nieuwe potgrond dus. Of de aanwezige grond geschikt is voor groente is dus niet belangrijk. Bovendien kan je deze aarde mix jaar in jaar uit in de bakken laten zitten. Af en toe compost toevoegen is voldoende. Geen gedoe met meststoffen of elk jaar nieuwe potgrond. Ook thuis op het balkon is het een en ander mogelijk.
Eten uit de volkstuin
Marleen van Es
Samenvatting van het boek:
Zaaien, oogsten en eten van eigen bodem Er zijn boeken over het houden van een volkstuin en boeken over koken met de oogst uit die tuin, maar geen boek combineert zaaien, oogsten en eten zoals Eten uit de volkstuin. Ingedeeld op seizoen, met aanwijzingen voor moes tuinieren en koken: in één moeite door vertelt Marleen van Es je hoe je de bodem kunt bemesten, welke bloemen je kunt eten en wat je met doorgeschoten groente doet. Daarnaast biedt het boek plantenbeschrijvingen en maar liefst 100 recepten met foto’s: van een moestuinpizza met rucola tot vlierbloesemchampagne en van een courgettecake met lavendelglazuur tot knoflookkoekjes (echt!). Marleen kookt zoals ze tuiniert: eigenzinnig, niet ingewikkeld en met oog voor kleur en vorm. Van Eten uit de volkstuin krijg je zin in tuinieren én in koken. Boek verschijnt in maart 2015 en is verkrijgbaar o.a. bij Bol.com voor € 24,95 Greet
Een stukje uit het boek Moestuinmoeder van Susan Lambeck.
22
Vorige week fietsten ze zelf door weer en wind naar de volkstuin om mijn pootaardappels op te halen. Ik was zelf op een tuincursus, maar de jongens zouden wel even naar de tuin gaan. De lieverds, ik ben echt gezegend met mijn moestuinjongens! Je vraagt je vast af hoe ik mijn kinderen zo gek krijg…
Vorig jaar begon mijn moestuinproject met het uitzoeken van een lapje grond, gereedschap en zaden. Hoewel manlief er andere hobby’s op na houdt, hadden onze jongens – 9 en 14 jaar oud – wel enige interesse om mee te doen. Ik gaf ze allebei een stukje grond, waar ze hun eigen gang mochten gaan. De jongste ging aan de slag met paaltjes, touwtjes en netten. Als snel werd duidelijk dat zijn interesse bij het inrichten en bouwen ligt. Mijn oudste moestuinzoon spitte de boel eens flink om, zaaide een paar rijtjes sla en bieten, pakte zijn skateboard weer op en vertrok. De wil was er wel, maar omdat de grond nog erg arm was, hadden de jongens nog weinig oogst.
Dit jaar hebben ze toch weer goede plannen! Op een druilerige ochtend in november sjouwden ze ook met kruiwagens stalmest naar hun tuintjes. Daar zal het dit seizoen niet aan liggen. Ze zoeken hun zaden uit: vooral veel mais, peultjes en bieten! Want die waren vorig jaar ook zo lekker. En mijn oudste zoon heeft zelfs in Google Sketchup een ontwerp gemaakt voor de nieuwe compostbak. Helemaal uit eigen beweging, echt waar.
Tips voor het moes tuinieren met kinderen
Ik weet niet waar hun moestuinplezier vandaan komt, maar ik heb wel de volgende tips als je gaat moes tuinieren met kinderen:
Geef ze een stukje grond (bijvoorbeeld 1×1 meter) waar ze zelf mee mogen doen wat ze willen. Al wordt het alleen maar een maisveldje of een modderpoel, zij beslissen. Je kunt ook een bak maken zoals van Jelle’s Makkelijke Moestuin. De filmpjes die hij maakte met Villa Achterwerk zijn trouwens ook erg leuk! Is je kind nog erg klein, maak dan een klein grasveldje of een zandbak. Dan kun jij toch wat werk verrichten terwijl je moestuinpeuter speelt. Laat ze groente zaaien die gemakkelijk zijn, zoals bieten, mais, wortels. Je kunt ook kleine plantjes kopen zodat er al snel iets geoogst kan worden. Help je kind een beetje mee. Ik haalde af en toe wat onkruid weg, zodat ze de moed erin hielden. Schrijf een wedstrijdje uit voor de grootste pompoen of hoogste zonnebloem.
23
Laat ze groente of fruitsoorten kiezen die ze ook écht lekker vinden. Radijsjes en tuinbonen zijn gemakkelijk te oogsten, maar bij mijn moestuinjongens niet favoriet! Eigen oogst eten is natuurlijk het leukst. Neem altijd wat te drinken (en evt. eten) mee als je naar een volkstuin gaat! Het is mij regelmatig gebeurd dat ik alleen maar even boontjes wilde gaan plukken, maar dan toch veel langer bleef. Dit jaar gaan we een lange PVC-buis ingraven, waarin we ons drinken koel kunnen houden. Zorg voor een schaduwplekje met een oude parasol of fruitboom. Neem heel vaak pauze met wat lekkers erbij. Nodig vriendjes uit voor een picknick. De moestuin is ook om in te genieten! Ingezonden door Greet de Wit
Kruidenspiraal:
Fahmida
Kockelkoren
Je kunt afhankelijk van hoe groot je de kruidenspiraal maakt verschillende veelgebruikte kruiden erin planten zoals bieslook, peterselie, rozemarijn, etc. Ook kun je er planten in zetten die zeer geschikt zijn om thee van te zetten zoals munt, citroenmelisse, salie, etc. Fahmed heel toevallig had ik ook wat naar aanleiding van de kruidenspiraal, dus doen we het gezellig samen, Jan Otten
Nadelen en voordelen Het grote voordeel is de plaats besparing. We gebruiken het zelfde stukje grond veel effici ënter om dat de kruidenspiraal gebruik maakt van de drie dimensies. Het is een tuinbed in de vorm van een slakkenhuis. Samen met de plaats besparing heeft de vorm van de spiraal een ander groot voordeel. Door zijn vorm zijn er meerdere geschikte plaatsen te vinden voor de zon minnende planten maar ook voor de schaduw eisende planten en voor
24
droge gronden en planten die meer vocht willen hebben. Het kan niet anders er zijn ook nadelen te noemen, zoals de bouw vraagt een redelijke investering in tijd en werk. Je kunt niet alle soorten kruiden kwijt zoals de hard groeiende en de woekerende planten zoals Lavas , rabarber en munt Met de bouw even opletten Enkele fouten die helaas vaak voorkomen is het ontbreken van een stevige fundering deze kunnen bestaan uit grote tegels of steenslag, zodat dieren hier niet onder kunnen wroeten geen goede ondergrond en binnen enkele jaren gaat hij schuintreken de stenen gaan er tussen uit en verliest de spiraal zijn vorm. Een andere fout is de opvulling van de spiraal gebruiken ze stro met aarde, als na enkele jaren de stro is verteerd gaat de aarde zakken de stevigheid wordt aangetast met alle gevolgen van dien Als u het maximum aan aroma en kwaliteit bereiken in arme grond en het liefst droog, de meeste, dan is het duidelijk dat compost niet de ideale grond is voor kruiden. Kruiden groeien het beste op een mengeling van steenslag en zand. De kruiden blijven compacter, maar geuren veel sterker en zijn veel rijker aan mineralen. En dat is juist het belangrijkste aan kruiden
En zo kan je er prima overal bij
25
goudsbloemen
Geen agenda , voor de kinderen zie ACC en houdt de publicatieborden voor nagekomen berichten in het oog. De zomervaria komt zo omstreeks half juni bij u in de bus, met de toegezonden kopij was ik dik tevreden helaas vertoonde sommige stukjes wat bedenkelijke randjes. Graag zie ik wat optimistische kopij voor 20 mei bij Greet belanden en die weet er wel raad mee. Fijne dagen met mooi weer, Jan
