De Punt broedplaats voor ondernemers met aandacht voor mens en milieu.
CONNECT verbindt ondernemers met meerwaarde
Sociale economie bedrijven: volwaardige marktspelers
Marc Standaert en Filip Standaert De Punt/Connect
CONNECT verbindt ondernemers met meerwaarde
OVERZICHT 1/ Connect binnen De Punt BLOK I: SOCIALE ECONOMIE 2/ Evolutie sociale economie 3/ Werkvormen in de sociale economie 4/ Producten en diensten van de sociale economie BLOK II: VOORBEHOUDEN OPDRACHTEN 5/ Clausule sociale voorkeur 6/ Praktijkvoorbeelden clausule sociale voorkeur BLOK III: SOCIALE OVERWEGINGEN 7/ Werkveld opleiding & begeleiding 8/ Praktijkvoorbeelden 9/ Extra informatiebronnen
CONNECT verbindt ondernemers met meerwaarde
1. Connect binnen De Punt De Punt:
broedplaats voor ondernemers met aandacht voor mens en milieu
Doelgroep: Startende ondernemers en groeiende bedrijven in de Gentse regio
3 producten: Bedrijvencentrum Regio Gent Advies voor organisatieontwikkeling Startpunt voor jonge ondernemers
1 project: Connect verbindt ondernemers met meerwaarde
CONNECT verbindt ondernemers met meerwaarde
Missie & doelstellingen “Connect wil in (Oost-)Vlaanderen bruggen bouwen tussen sociale en reguliere economie door: 1) de sociale economie (SE) te ondersteunen, 2) en de toepassing van duurzaam ondernemen (DO) te stimuleren.”
= CONNECT verbindt ondernemers met meerwaarde
CONNECT verbindt ondernemers met meerwaarde
www.depunt.be/connect
en
CONNECT verbindt ondernemers met meerwaarde
Website promo SE www.depunt.be/connect • Alle Oost-Vlaamse SE-initiatieven – –
B2B: onderaanneming voor bedrijven B2C: voor particulieren
• Eenvoudig offertesysteem Snelle & betrouwbare behandeling van uw aanvraag + objectieve bemiddeling
• Doelstelling: de taart groter maken!
CONNECT verbindt ondernemers met meerwaarde
Sensibilisatie over SE • Doelgroep - Inkopers, directie, kaderleden - Bedrijven én overheden
• Wanneer? Tijdens geplande bijeenkomsten/vergaderingen, bv. lerende netwerken: organisaties, federaties, …
• Ons programma (bv. 30’) – Toelichting “Wat is SE?” – Doorverwijzing naar website Connect – Goede praktijkvoorbeelden aan het woord – Aansluitend: informele kennismaking met SE
• Doelstelling - De taart groter maken! - Contacten → contracten
CONNECT verbindt ondernemers met meerwaarde
Bedrijfsbezoeken bij SE • Wat? Potentiële klanten met eigen ogen kennis laten maken met de SE : bedrijfsbezoeken, culinaire toer, …
• Hoe? – B2B/B2G-opportuniteiten met SE (via website Connect) – Incl. bedrijfsbezoek aan SE-bedrijf: kennismaking – Incl. reminder: USB-stick Connect – Incl. netwerking
• Wie? Connect i.s.m. werkgeversorganisaties, federaties, overlegstructuren, …
• Voorbeelden – Culinaire toer bij 4 Gentse SE (eigen organisatie) – Studiedag overheidsopdrachten (i.s.m. Prov. O-VL) – Toer bij 9 Gentse SE (i.s.m. RESOC/SERR GRG)
CONNECT verbindt ondernemers met meerwaarde
Commerciële bemiddeling • Inleidend gesprek − Welke taken wilt u al langer uitbesteden? − Zoekt u naar (structurele) partners?, evt. voor enclavewerk? − Kent u de sociale economiebedrijven in uw eigen regio? − En hun aanbod voor u? − Wilt u misschien zélf “kansengroepen” tewerkstellen?
• Ons aanbod − Zie website www.depunt.be/connect (o.a. online offerteaanvragen) − Voor complexe opdrachten: • advies op maat • contacten leggen met SE • juiste randvoorwaarden creëren
CONNECT verbindt ondernemers met meerwaarde
BLOK I: SOCIALE ECONOMIE
CONNECT verbindt ondernemers met meerwaarde
2. Evolutie SE • 19e eeuw: gemeenschappelijke noden -> collectieve oplossingen • jaren 1950 / 1960: integratie ‘arbeidsgehandicapten’ • jaren 1970: antwoord op werkloosheid • jaren 1990: link naar ‘reguliere’ economie • 2000 en verder: professionalisering, harmonisering en lokale diensten
CONNECT verbindt ondernemers met meerwaarde
Terminologie Sociale economie (SE) = inschakelingseconomie meerwaardeneconomie Primaire doelstelling: duurzame tewerkstelling voor mensen die het moeilijk hebben op de arbeidsmarkt Maatschappelijk verantwoord ondernemen (MVO) – ‘duurzaam ondernemen’ triple bottom line (People, Planet, Profit) stakeholdermanagement
CONNECT verbindt ondernemers met meerwaarde
Werkzoekenden / werknemers Kansengroepen/doelgroep • bepaalde duur werkloosheid • vrouwen • laaggeschoold (geen diploma HSO) • jongeren (-25 jaar), ouderen (45/50+) • personen met een handicap (~ arbeidsgehandicapten) • allochtonen • diverse achterstellingsfactoren (ex-gedetineerden, verslavingsproblemen, psychosociale problemen)
CONNECT verbindt ondernemers met meerwaarde
Bevoegdheid SE Samenwerkingsakkoord meerwaardeneconomie: • POD Maatschappelijke Integratie, Armoedebestrijding en Sociale Economie (www.socialeconomy.be) Æ wordt vanaf 1 januari ’09 geregionaliseerd • Vlaams ministerie Werk & Sociale Economie (www.socialeeconomie.be)
Andere actoren: • EU (DG ondernemingen, EC, ESF) • provincies • regionaal overleg (SERR/RESOC) • lokale regie (steden, gemeenten, OCMW’s, …)
CONNECT verbindt ondernemers met meerwaarde
3. Werkvormen in de SE • SE = verzameling van initiatieven • Werkvorm = specifieke organisatievorm, kader erkenning • Ruime definitie: 10 werkvormen • Nationaal: 50 000 jobs & 1 miljard € omzet! • Groeisector • Koepelorganisatie: (o.a.) VOSEC
CONNECT verbindt ondernemers met meerwaarde
Beschutte werkplaatsen Wat? Tewerkstelling van personen met een arbeidshandicap Knowhow – Industriële activiteiten – Maatwerk – Kwaliteitszorg Juridisch: vzw / Besluit 17.12.1999 Feiten Vlaanderen – 68 BW’s – +/- 18.500 personeelsleden www.vlab.be & www.amfion.be
CONNECT verbindt ondernemers met meerwaarde
Sociale werkplaatsen Wat? Arbeid -> reïntegratie Bedrijfseconomische realiteit Knowhow – Arbeidsintensieve taken – Begeleiding doelgroepmedewerkers – Kringloopcentra / groensector Juridisch: vzw / decreet 14.07.1998 Feiten Vlaanderen – 101 sociale werkplaatsen – +/- 2.900 personeelsleden www.sst.be & www.amfion.be
CONNECT verbindt ondernemers met meerwaarde
Invoegbedrijven Wat? Groeiende bedrijven Tewerkstelling kansengroepen -> inschakelingsondernemingen Knowhow – Duurzaam ondernemen – Dienstensector Juridisch: Handelsvennootschappen / Besluit 15.07.2005 Feiten Vlaanderen – +/- 140 invoegbedrijven – Ruim 1400 VTE doelgroepmedewerkers www.socialeeconomie.be & www.depunt.be/advies
CONNECT verbindt ondernemers met meerwaarde
Coöperaties Wat? – Mens en milieuvriendelijk – Maximale participatie werknemers – Socialisatie van de winst Knowhow – Kleinschalige ondernemingen – Ambachtelijk Juridisch: CVBA / KB 08.01.1962 Feiten Vlaanderen – +/- 600 coöperaties – Ruim 6.000 directe arbeidsplaatsen
www.coopkracht.be
CONNECT verbindt ondernemers met meerwaarde
Arbeidszorg – – –
Focus welzijn (arbeid als middel tot integratie) Artisanale producten Kleinschalig
Werkervarings-, opleidings- en begeleidingsprojecten – –
Georganiseerd door overheden & derden Focus op opleiding (tijdelijke tewerkstelling)
www.sln.be
CONNECT verbindt ondernemers met meerwaarde
Lokale diensteneconomie – – –
Buurt- en nabijheidsdiensten Dienstverlening, tewerkstelling & participatie Regierol lokale overheden
Ondersteunende structuren – – –
Startcentra: www.socialeeconomie.be/startcentra Adviesbureaus: www.socialeeconomie.be/adviesbureaus Alternatieve financiers: www.socialeeconomie.be/financiers
CONNECT verbindt ondernemers met meerwaarde
Overzicht alle Vlaamse provincies • Oost-Vlaanderen: www.depunt.be/connect • Kempen: www.socialprofitkempen.be • Antwerpen: Provinciaal Steunpunt SE (PSSE) • Limburg: idem (PSSE) • West-Vlaanderen: www.west-vlaanderen.be/startcentra • Vlaams-Brabant: mediatheek.vlaamsbrabant.be Æ zoek “sociale economie” Æ doc: “Uw partner in duurzaam beleid” • Memo gids: www.memogids.be ÆMens- en Milieuvriendelijk Ondernemen vzw
CONNECT verbindt ondernemers met meerwaarde
4. Producten en diensten van de SE 4.1. Waarom kiezen voor SE? • Bedrijf tussen bedrijven • Meer winst • Verbonden met de regio • Kwaliteitsvol werk • Prijs versus opbrengst? • Uw eigen kijk op duurzaam ondernemen • Sociale versus reguliere economie?
CONNECT verbindt ondernemers met meerwaarde
4.2. Overzicht producten & diensten Bouw / renovatie / aanleg Bv. schilder- en pleisterwerken, ruwbouw, wegmarkering aanbrengen, opkuis- en afbraakwerken, volledige verbouwingen van woningen Geschenken / speelgoed Bv. relatiegeschenken, wenskaarten, keramiek, groendecoratie Grafische toepassingen / drukkerij Bv. pre-press, off-set drukwerk, gepersonaliseerd drukwerk (Her)verpakking / handling / mailing Bv. machinale of handmatige verpakking, prospectiemappen of displays samenstellen, sorteren, montage Groenzorg / milieu Bv. aanleg en onderhoud van plantsoenen, parken, snoeiwerken, natuurbeheer
CONNECT verbindt ondernemers met meerwaarde
Hout / metaal / kunststof / textiel / glas Bv. metaal- en kunststofbewerking, confectie, paletten, stanzen
ICT / elektromontage / elektronica Bv. montage van kabels, digitale archivering
Schoonmaak / onderhoud / herstellingen Bv. zwerfvuil opruimen, onderhoud en herstelling van fietsen, meubels herstellen, onderhoudswerken
Voeding / catering Bv. biologische producten, chocolade, traiteurdiensten
Diensten allerlei Bv. verhuur van fietsen, detachering van werkkrachten, telemarketing, toerisme Kortom: Allerhande manuele, repetitieve taken.
CONNECT verbindt ondernemers met meerwaarde
BLOK II: AANBESTEDEN AAN SE – –
Door hen als 1 van de opdrachtnemers aan te schrijven Door een opdracht voor hen te reserveren = clausule sociale voorkeur
CONNECT verbindt ondernemers met meerwaarde
5. Clausule sociale voorkeur Opdrachten voorbehouden voor bepaalde sociale economie actoren kan d.m.v. een Clausule Sociale Voorkeur (artikel 18bis wet 24/12/2003 – art. 22 wet 15/06/2006) Welke bedrijven? - sociale en beschutte werkplaatsen - inschakelingsondernemingen (onder EU-drempels)
CONNECT verbindt ondernemers met meerwaarde
Voorbeeld aankondiging opdracht III.2.4
: <Ja>. De opdracht is bestemd voor de sociale werkplaatsen : Ja. De uitvoering van de opdracht is beperkt in het kader van programma's voor beschermde arbeid : Ja.
Modelbestekken Zie hiervoor: www.binnenland.vlaanderen.be/overheidsopdrachten/
Goede praktijken & draaiboek www.vvsg.be/nl/lokale_economie_en_werk/maatschappelijk_vera ntwoord_ondernemen.shtml www.gidsvoorduurzameaankopen.be
CONNECT verbindt ondernemers met meerwaarde
6. Praktijkvoorbeelden • Maatwerk Gemeentebestuur schrijft de SE uit de regio aan voor onderhoud van paden, gras maaien, hagen scheren, grond hakken, onderhoud van bomen, … De BW die de opdracht binnenhaalt, ontwikkelt hierdoor een nieuwe activiteit. • Overleg met de aanbodzijde 2004: overleg via Connect tussen aankoopdienst UZ Gent en 8 organisaties uit de regio: uitbesteding van arbeidsintensieve taken. Resultaat: • Aankoopdienst: beter zicht op potentieel binnen SE • SE: beter zicht op (potentiële) vraag, nieuwe niches • Samenwerking met een BW voor digitalisering van administratieve documenten gedurende 4 jaar
CONNECT verbindt ondernemers met meerwaarde • Matching
/ dispatching? 2006: aftoetsen mogelijkheden SE: Connect i.s.m. opdrachtgever. ⇒ Opdracht: ontruimen / afbreken woningen gepubliceerd met sociale voorkeur ! samenwerking SE/RE, grootte, competenties medewerkers, tijdsbestek, voorwaarden / erkenningen, … • Leren / evalueren De stad Dendermonde heeft een opdracht voor het onderhoud van een begraafplaats opnieuw aanbesteed, nadat ze constateerde dat de attitude van de werknemers van de SE niet overeenstemde met de perceptie en verwachtingen van de bezoekers van de begraafplaats. Het weerhield de stad er niet van om verder aan te besteden via de sociale voorkeur, weliswaar in het kader van andere opdrachten. SE = partner van lokale besturen/publieke sector wisselende ervaring met materie overheidsopdrachten trend naar verdere professionalisering
CONNECT verbindt ondernemers met meerwaarde
• Social Return on Investment De stad Mortsel hoopt via een sociale voorkeur in de overheidsopdracht: • Kerstverlichting aan te kopen (primaire doelstelling) • met een lager energieverbruik (secundaire doelstelling), • De werkgelegenheid voor langdurig werklozen en arbeidsgehandicapten te bevorderen (secundaire doelstelling). • Verder hoopt ze (ook het netwerk van mogelijke partners i.k.v.) de tewerkstelling van kansengroepen te vergroten (afgeleide doelstelling) • Ten slotte wil ze bijdragen tot een grotere tevredenheid van de belanghebbenden: De middenstandsraad en de -verenigingen dragen mee verantwoordelijkheid door akkoord te gaan met de uitgesproken sociale voorkeur. De werknemers van de gegadigde zullen zich met het visueel sterke product (kerstverlichting in de winkelstraten) kunnen identificeren.
CONNECT verbindt ondernemers met meerwaarde
• Provincie Oost-Vlaanderen – – – –
Onderhoud bordjes fietsroutenetwerk Onderhoud groendomeinen (pesticidenvrij beheer) Schilderwerken gebouwen tijdens schoolvakantie Onderhoud overwoekerde waterwegen (waternavel)
• Extra specialiteiten: – – – – – –
Energiesnoeiers Gifvrij onderhoud van groendomeinen Digitalisering van documenten Renovatie / sloop van gebouwen Verkoop en productie biovoeding …
CONNECT verbindt ondernemers met meerwaarde
BLOK III: SOCIALE OVERWEGINGEN
CONNECT verbindt ondernemers met meerwaarde
Sociale overwegingen (bijzondere uitvoeringsvoorwaarden – art. 40) • Creatie van een aantal tewerkstellingsplaatsen bij LT-opdrachten • Inlassen van stagecontracten (deeltijds onderwijs, individuele beroepsopleiding, ...) • Voorzien van werkervaring (art. 60 §7, WEP, ...) • Aandacht voor leefmilieu
! Duurzame, haalbare samenwerking ! Rekening houden met spanningsveld arbeidsmarkt (vraag/aanbod)
CONNECT verbindt ondernemers met meerwaarde
7. Werkveld opleiding & begeleiding Spelers op het veld: • VDAB: regie & uitvoering beroepsopleiding, coaching/begeleiding • OCMW en stad, gemeente • Deeltijds onderwijs / Syntra • ‘Werkervarings-, opleidings- en begeleidingsprojecten’ = VDAB-partners – – – –
Doelgroepspecifiek “Derden” ~ publieke sector / OCMW Beroepspecifiek Beogen uitstroom naar het bedrijfsleven
CONNECT verbindt ondernemers met meerwaarde
8. Praktijkvoorbeelden
Tewerkstellingsclausule: Binnen Stad Gent werkten LWB en Dienst Economie samen voor de realisatie & uitvoering van deze clausule. 17 overheidsopdrachten (werken +500 000 €), Huisvesting, Wegen, Havenbedrijf, 25 TW Evaluatie: belang dienstverlening samenwerking, aandacht instroom & aard arbeid bij aannemers, inplanting in MVO-kader
CONNECT verbindt ondernemers met meerwaarde
8. Praktijkvoorbeelden
Tewerkstellingsclausule: Stad Antwerpen realiseerde het ESF-project BPA-W, een Bijzonder Plan van Aanleg naar Werk” i.s.m. de sociale partners van de Antwerpse bouwsector. Het plan onderzocht de introductie van sociale, ethische en ecologische doelstellingen in de uitvoering van grote investeringswerken. In een aantal concrete pilootprojecten werd bekeken hoe de instroom en begeleiding van Antwerpse kansengroepen, voornamelijk jongeren kon worden bevorderd.
CONNECT verbindt ondernemers met meerwaarde
MVO waarderen • Aandacht voor MVO-beleid van ondernemingen • Mogelijk LT-rendement bij uitvoerder via sociale overwegingen • Basis is conventie International Labour Organsation, en verder
CONNECT verbindt ondernemers met meerwaarde
9. Extra informatiebronnen Tewerkstellingsmaatregelen www.slimtewerkstellen.be www.rva.be Derdenorganisaties www.sln.be Deeltijds onderwijs www.ond.vlaanderen.be/onderwijsaanbod /dbso/regio.asp www.syntra.be
Connect is een project van ‘Gent, stad in werking’, met als coördinator De Punt en volgende partners: ACV, ABVV, Ryhove BW, CDO, EROV, Job & Co, Randstad, RESOC/SERR Gent en rondom Gent, Stad Gent, SW De Sleutel, Ter Wilgen, TOFAM Oost-Vlaanderen, Ugent, UNIZO Gent-Meetjesland en VOKA-KvK OostVlaanderen. Met de steun van:
De Punt broedplaats voor ondernemers met aandacht voor mens en milieu.
VVAV wees welkom Donderdag 10 april 2008
Twee sociaal-economie bedrijven in evolutie
Missie van Nevelland
1
Missie van Nevelland Het aanbieden van aangepaste en omkaderde tewerkstelling en op lange termijn voor werknemers met een arbeidshandicap. Ontplooien van een gezonde, moderne onderneming met garantie van tewerkstelling op lange termijn. Nevelland streeft naar zowel maatschappelijke als economische meerwaarde met zijn klanten, leveranciers en personeel.
Cijfers 1966 - start = eenvoudig atelier + enkele werknemers - oorsprong in MPI Ten Dries te Landegem.
2008 - + 160 werknemers: constante, gestage groei. - professionele bedrijfsstructuur - nieuwe bedrijfslocatie met veel mogelijkheden. - twee juridische entiteiten onder één dak - nadruk op evenwicht sociale missie en economie
Inhuldiging nieuwe gebouwen door Minister Kathleen Van Brempt – juni 2007
2
Wat kan Nevelland voor u doen?
Wat doet Nevelland? - Sterk in grafische dienstverlening - Sterk in projecten op maat - Vernieuwend in enkele marktniches
Grafische dienstverlening
druk
print
mail
3
Nevelland Graphics cvba-so
• meer dan 30 jaar actief als drukkerij. • Sedert januari 2008 als apart bedrijf met nauwe banden met de VZW. • coöperatieve vennootschap met sociaal oogmerk.
Offset-en digitale drukkerij • vellenoffsetdrukkerij – – – – –
3 drukpersen, tweeploegenstelsel, eigen afwerking en lay-out Administratief drukwerk: huisstijl, formulieren, blocs, ea. Promotiedrukwerk: folders, brochures, leaflets Publicaties: boeken, verslagen, thesissen, tijdschriften Constante investeringen in nieuwe technologie en vakkennis.
• Digitale drukkerij – Drie hoogvolume digitale printers – Een kleuren digitaal printer
– Cursussen, syllabi voor Univ., Hogescholen, – Technische handleidingen – Gepersonaliseerde drukwerken voor verzendingen: brieven, rappels, facturen
Sterke punten van drukkerij • Milieubewust – Sorteren van papieren, doeken, producten – Aanvraag FSC-label: milieubewust en duurzaam aankopen
• Sociaal klimaat – Respect voor de arbeidsverhoudingen: ondernemingsraad, inspraak – Integratie van kansengroepen in het productieproces : 50% personeel is arbeidsgehandicapt.
• Trouw klantenbestand – Laag verloop in de klanten. – Aangroei van het klantenbestand.
• Brede en complete dienstverlening - zeer veel soorten drukwerken - fullfilment : samenwerking met mailing-afdeling en verpakking
4
Nevelland VZW - werkplaats
• Stelt grootste deel personeel te werk. • Verlegt focus van drukkerij naar mailing en verpakking – Groeipotentieel voor tewerkstelling
• Door nauwe samenwerking met drukkerij = brede dienstverlening
Mailing-afdeling • Onder omslag brengen van drukwerken – Machinale + manuele vulling • Onder folie brengen van drukwerken – Machinale transportband
• Mail-ID gecertifieerd • Full service aan de klant: advies portkosten, postadministratie, postafgifte, stockage drukwerken
• Sterke professionalisering: IT-kennis
Verpakkingsafdeling • Manueel verpakken • Samenstellen van ringmappen, persmappen, staalboeken,enz…(grafische fullfillment) • Assembleren van verlichtingsapparatuur of electro-materialen • Onder krimpfolie brengen van verpakkingen, boeken • Vullen van display’s, kleven drukwerk op panelen
5
Enclavewerking • Opdrachten bij de klant uitvoeren • 1 monitor + min. 5 werknemers • Omkaderde tewerkstelling in reguliere sector
Marktniches
tampondruk
DiGi-T
Tampondrukkerij -golfballen • Acquisitie van bestaand bedrijf : nov. 2005 • Verkoop en bedrukking van golfballen en accessoires (tees, potloden) • verkoop via website (e-shop) –www.golfball.be
6
DiGi-T : digitaal archiveren • Scannen van dossiers en/of archieven voor bedrijven en organisaties • Scannen van leveringsnota’s, facturen • Verwerken van data zoals – Typen van adresgegevens – Verwerken van marketingenquêtes
Eindconclusie • Brede waaier van diensten – Spreiden van diensten: garantie van langdurige tewerkstelling – klantenservice
• Sterke professionalisering door investeringen in gebouw, technologie en omkadering en met oog voor het welzijn van onze doelgroepwerknemers en werknemers in het algemeen.
Einde • Dank u wel voor uw aandacht en uw komst. • In de map zit een interesseformulier. Indien mogelijk zou ik u vragen het in te vullen en af te geven aan Iris of Luc
7