M.11i.0419
De ontwikkeling van de Mondriaan methode VISIE OP PROFESSIONALISEREN
versie 02
M.11i.0419 Naam notitie/procedure/afspraak Eigenaar/portefeuillehouder Auteur Identificatie in handboek Versie nummer (eventueel) voorgaand versienummer Status document (concept, voorstel, besloten, van kracht) Datum laatste statuswisseling Opmerking
Visie op professionaliseren Theo Bekker Theo Bekker Onderwijsvisie 02 23 juni 2011 01 concept 23 juni 2011 Diverse visiedocumenten opgeknipt
Inhoudsopgave
1.
VISIE OP PROFESSIONALISEREN
1
BIJLAGE 1: SBL COMPETENTIE ONTWIKKELING EN REFLECTIE
3
BIJLAGE 2: DE PROFESSIONELE DOCENT
5
1. Visie op professionaliseren Zoals we vanuit de onderwijsvisie een idee hebben over het leren van leerlingen, zo hoort parallel daaraan een visie op professionaliseren te worden opgebouwd om er voor te zorgen dat onze docenten in staat zijn het best mogelijke onderwijs te geven. Hierin laten we ons leiden door het gedachtegoed van Helen Timperley die een tiental kenmerken onderscheidt, op basis van wetenschappelijk onderzoek, die zeker een bijdrage leveren aan de professionalisering van de docent, waarbij de focus is gericht op verbetering van onderwijsresultaten. Het gaat dan om de volgende kenmerken-aanwijzingen: 1.
Focus op waardevol geachte resultaten bij leerlingen. Professionele leeractiviteiten die veel aandacht besteden aan de vraag welke onderwijsactiviteiten de leerlingresultaten positief beïnvloeden, hebben een grotere impact op die resultaten;;
2.
Inhoud die de moeite loont. De kennis en vaardigheden die leraren verwerven, zijn effectief gebleken bij het nastreven van waardevol geachte leerling-resultaten;
3.
Integratie van kennis en vaardigheden. De integratie van essentiële kennis en vaardigheden van leraren stimuleert diep leren en effectieve veranderingen in de praktijk;
4.
Evaluatie met het oog op professionele ontwikkeling. Informatie over wat leerlingen moeten weten en kunnen, wordt gebruikt om te achterhalen wat leraren moeten weten en kunnen;
5.
Meervoudige kansen om kennis op te doen en toe te passen. Leraren hebben meervoudige kansen nodig om nieuwe informatie te verwerven en de implicaties daarvan voor de praktijk te begrijpen. Daarenboven moeten ze kansen krijgen in een omgevingen die zowel vertrouwen als uitdaging bieden;
6.
Benaderingen die zijn afgestemd op leerprocessen. Het bevorderen van professioneel leren vereist een andere benadering naargelang de nieuwe ideeën al dan niet consistent zijn met de opvattingen waarop de huidige praktijk steunt.
7.
Kansen om nieuw leren met elkaar te delen. Collegiale interactie die focust op leerling-resultaten kan leraren helpen om nieuw leren te implementeren in hun bestaande praktijk;
8.
Relevante expertise. Externe expertise dient leraren uit te dagen en nieuwe kennis en vaardigheden te ontwikkelen die leiden tot positieve leerling-resultaten;
9.
Actief leiderschap. Onderwijskundige schoolleiders vervullen een sleutelrol in het ontwikkelen van verwachtingen voor verbeterde leerling-resultaten en in het organiseren en promoten van engagement in professionele leermogelijkheden;
10.
Duurzame verbetering. Duurzame verbetering van leerling-resultaten vereist dat leraren beschikken over een stevige theoretische kennis, zoekvaardigheden ontwikkelen die effectief gebleken zijn en ondersteund worden door organisatorische condities.
Visie op professionaliseren
1
De school heeft al een notitie over de professionele docent geschreven, waarnaar wordt verwezen. Hier wordt aandacht besteed aan het begrip professionele docent, lerende organisatie en professionele cultuur. De notitie is als bijlage toegevoegd. Het systeem van begeleiden en scholen zal worden gericht vanuit de bovengenoemde principes. In het keurmerk Opleidingsschool wordt dit systeem vastgelegd. Voor wat betreft de professionalisering van de docent zal het MT een meerjarenscholingsplan maken dat ervoor zorgt dat in de organisatie en financiën voldoende tijd, ruimte, middelen en uitdaging aanwezig is om de professionaliteit permanent te verbeteren. Daarnaast heeft ook de docent hierin een eigen verantwoordelijkheid die in de CAO en de SBL-competenties ook wordt benoemd. Die competenties vormen de basis en competentie 7 wordt hieronder als bijlage toegevoegd. De school richt een systeem in van bekwaamheidsontwikkeling dat we in het ORIONverband hebben ontwikkeld (docentrollen-professionaliteit-ORION-akademie-gesprekcyclus) en dat zijn weerslag krijgt in een digitaal bekwaamheidsdossier.
Visie op professionaliseren
2
Bijlage 1: sbl competentie ontwikkeling en reflectie Een leraar die competent is in reflectie en ontwikkeling, denkt regelmatig na over zijn beroepsopvattingen en zijn professionele bekwaamheid. Zo'n leraar streeft ernaar zijn beroepsuitoefening bij de tijd te houden en te verbeteren. Zo'n leraar weet goed wat hij belangrijk vindt in zijn leraarschap en van welke waarden, normen en onderwijskundige opvattingen hij uitgaat heeft een goed beeld van zijn eigen competenties, zijn sterke en zwakke kanten werkt op een planmatige manier aan zijn verdere ontwikkeling stemt zijn eigen ontwikkeling af op het beleid van zijn school en benut de kansen die de school biedt om zich verder te ontwikkelen
1.
Bekwaamheidseis
2.
De leraar voortgezet onderwijs en bve onderschrijft zijn verantwoordelijkheid voor zijn eigen professionele ontwikkeling.
3.
Hij onderzoekt, expliciteert en ontwikkelt zijn opvattingen over het leraarschap en zijn bekwaamheid als leraar.
Om te voldoen aan deze bekwaamheidseis moet de leraar voortgezet onderwijs en bve het volgende doen: hij werkt planmatig aan de ontwikkeling van zijn bekwaamheid, op basis van een goede analyse van zijn competenties hij stemt de ontwikkeling van zijn bekwaamheid af op het beleid van de school en de ontwikkeling en afspraken binnen het team hij maakt bij die ontwikkeling gebruik van informatie van leerlingen/deelnemers en collega’s (in school en bedrijf) en ook van collegiale hulp in de vorm van bijvoorbeeld intervisie en supervisie
Om te voldoen aan deze bekwaamheidseis moet de leraar voortgezet onderwijs en bve deze kennis hebben: hij is op de hoogte van actuele ontwikkelingen in het bedrijfsleven en de maatschappij die relevant zijn voor zijn onderwijs hij is op de hoogte van de onderwijspraktijk in andere scholen voor voortgezet onderwijs en bve en van actuele ontwikkelingen op het gebied van inhouden, werkwijzen en organisatievormen in het voortgezet onderwijs en bve hij is op de hoogte van actuele ontwikkelingen op het gebied van de pedagogiek en de didactiek die relevant zijn voor zijn onderwijs hij heeft voldoende gedragspsychologische kennis om zijn eigen gedrag en dat van anderen te begrijpen en te analyseren
Indicatoren van de competentie in reflectie en ontwikkeling, enkele voorbeelden
vo en bve bve
Visie op professionaliseren
3
Hij brengt onder woorden wat voor hem in het leraarschap belangrijk is en vanuit welke professionele opvattingen hij werkt. Zo brengt hij zijn beroepsopvatting en werkhouding in verband met de (onderwijskundige en levensbeschouwelijke) identiteit van de school.
Hij kijkt kritisch naar zijn werk en gebruikt evaluatie, reflectie en feedback van anderen om zich verder te ontwikkelen.
Hij benoemt zijn sterke en zwakke kanten, formuleert leervragen en werkt daar planmatig aan. Hij maakt daarbij gebruik van de kaders en structuren die de school biedt (bijvoorbeeld competentiemanagement, persoonlijk ontwikkelingsplan, teamontwikkelingsplan, functionerings- en beoordelingsgesprekken).
Hij signaleert relevante ontwikkelingen in de samenleving, het bedrijfsleven en het onderwijs en trekt daaruit consequenties voor zijn professionele ontwikkeling.
Hij benut verschillende mogelijkheden om zichzelf verder te ontwikkelen, zoals bijhouden van vakliteratuur, het volgen van trainingen en opleidingen, maar ook het deelnemen aan vernieuwingsprojecten, het uitvoeren van actieonderzoek en het oppakken van nieuwe taken
Hij kan zijn eigen activiteiten en plannen over professionele ontwikkeling verantwoorden, in relatie met het beleid van de school, afspraken binnen het team en tegen de achtergrond van actuele ontwikkelingen in het onderwijs, het bedrijfsleven en de samenleving.
Visie op professionaliseren
4
Bijlage 2: de professionele docent
Visie op professionaliseren
5
