De ontwikkeling van de leerkracht van de leerling

Lucas Onderwijs | Basisonderwijs | Voortgezet onderwijs | Speciaal onderwijs |

STRATEGISCH BELEIDSPLAN LUCAS ONDERWIJS 2009 - 2013

De ontwikkeling van de leerkracht van de leerling

Inhoudsopgave 1. Missie, visie en besturingsfilosofie 1.1 Vooraf

4

1.2 Missie

4

1.3 Visie

4

1.4 Strategisch beleidsplan 2009-2013

6

1.5 Besturingsfilosofie

6

2. De maatschappelijke opdracht 2.1 Waarom is dit thema belangrijk?

8

2.2 Wat willen we bereiken?

8

2.3 Hoe gaan we dit doen?

9

2.4 Wanneer zijn we tevreden?

9

3. Maatwerk voor de leerling 3.1 Waarom is dit thema belangrijk?

11


12


12


13

4. Onderwijskwaliteit en schoolontwikkeling 4.1 Waarom is dit thema belangrijk?

14


14


15


17

Strategisch beleidsplan 2009 - 2013

5. Kwaliteit van medewerkers

2/28

5.1 Waarom is dit thema belangrijk?

18


18


19


21

6. Slotwoord

23

Bijlagen: 1.

Communicatiematrix Lucas Onderwijs

24

2.

Lijst met scholen primair en voortgezet onderwijs

25


Voorwoord De ontwikkeling van de leerkracht van de leerling Bij het tot stand komen van dit strategisch beleidsplan besloten we ook leerlingen te ondervragen en hun wensen en ideeën te laten meewegen. Met antwoorden op drie vragen wisten leerlingen een helder tijdsbeeld te geven. Dit geldt voor zowel het primair onderwijs als het voortgezet onderwijs. De leerling van nu wil een sympathieke en goede leraar voor de klas, wil een goed geoutilleerde school en vraagt om meer onderwijs via ict en vormen van zelfstandig en buitenschools leren. De ontwikkeling van de leerkracht van de leerling staat centraal in ons beleid voor de komende jaren. We hebben zoveel mogelijk belanghebbenden betrokken bij deze beleidslijn voor de komende vier jaar. Alle bijdragen hebben we weten te bundelen in vier hoofdthema’s. In de voor ons liggende beleidsperiode kijken we naar onze maatschappelijke opdracht om leerlingen te begeleiden naar een zelfstandig functioneren in een steeds sneller veranderende samenleving. We willen maatwerk voor die leerling, zodat eenieder binnen zijn eigen mogelijkheden tot een optimale ontwikkeling kan komen. We zetten daarbij in op de ontwikkeling van onderwijskwaliteit en van scholen. Ook kijken we naar de kwaliteit van onze medewerkers, zodat zij hun rol als begeleider van leerlingen zo goed mogelijk kunnen oppakken. Bij onze aanpak van al die onderwerpen staat de dialoog centraal. De komende jaren willen wij dan ook, nog meer dan voorheen, de banden met de ouders en de omgeving van de leerling aanhalen. We willen verbinding zoeken met de wereld waarin de leerling buiten schooltijd leeft. De ambitie om die verbinding te zoeken en te verbreden, is in dit plan duidelijk geformuleerd. Dit strategisch beleidsplan is een plan van de hele organisatie. Het is tot stand gekomen na gesprekken met leerlingen, ouders, leraren, schoolleiders, bovenschools personeel, de bestuursmanagementteams, medezeggenschapsorganen, de Bureauraad, collega’s uit het land, kritische vrienden uit onze regio en de Raad van Toezicht. Dit beleidsplan zet de koers uit voor iedereen die zich verbonden weet met Lucas Onderwijs. De totstandkoming was een gedeelde inspanning; de realisatie is een gedeelde verantwoordelijkheid. Het is dan ook in de wij-vorm geschreven. Ik wil iedereen die een bijdrage geleverd heeft hiervoor hartelijk danken. Namens het College van Bestuur van Lucas Onderwijs,

Huub van Blijswijk, voorzitter

3/28

Hoofdstuk 1

Missie, visie en besturingsfilosofie 1.1 Vooraf Iedereen verbonden aan Lucas Onderwijs werkt vanuit de missie, de visie en de waarden zoals verwoord in ‘De Grondslag Verdiept‘.1 De vijf kernwaarden in dat document zijn respect, naastenliefde, genade, ontwikkeling en bezieling. Samen met de statuten van de stichting vormt dit het fundament waarop wij gezamenlijk ons onderwijs grondvesten. Dit strategisch beleidsplan van Lucas Onderwijs is ontwikkeld in overleg met alle geledingen van de stichting en vastgesteld door het bestuur. Het verwoordt de belangrijkste speerpunten voor het beleid van Lucas Onderwijs voor de jaren 2009-2013. Van de scholen verwachten wij dat zij het strategisch beleid uitvoeren binnen de eigen schoolontwikkeling.

1.2 Missie Lucas Onderwijs stelt zijn scholen in staat en stimuleert hen het best denkbare onderwijs te bieden, opdat iedere leerling zich kan ontwikkelen tot een zelfbewuste, verantwoordelijke en kansrijke burger. Lucas Onderwijs wil dat vormgeven door samen te werken: ■

vanuit waarden, in oorsprong ontleend aan de traditie van de christelijke geloofsgemeenschap;

■

aan aantrekkelijk onderwijs dat zich onderscheidt door ontwikkeling, aandacht voor kwaliteit, goede zorg voor de medewerkers en solidariteit met kansarmen;

■

in actief partnerschap met de maatschappelijke omgeving;

■

met ruimte voor diversiteit van de scholen.

1.3 Visie Bij het bieden van het best denkbare onderwijs kijkt Lucas Onderwijs naar de

Thuis

jeugd van twee tot en met twintig jaar2 en de wereld waarin deze groep zich ontwikkelt. We laten ons bij ons werk mede leiden door het Verdrag inzake de Rechten van het Kind. Het uitwerken van onze pedagogische visie is de komende jaren onderwerp van gesprek. De

Leerling

verbinding tussen school, thuis en de (leef)omgeving van leerlingen is van essentieel belang om Strategisch beleidsplan 2009 - 2013

leerlingen zich te kunnen laten ontwikkelen

4/28

tot zelfbewuste, verantwoordelijke en kansrijke burgers.

Omgeving

1 Een volledige versie van dit document is te vinden op www.lucasonderwijs.nl. 2 Deze groep duiden we aan met de term 'leerling'.

School


Visie op de leerling De ontwikkeling van de leerling centraal Investeren in zowel de cognitieve als de sociaal-emotionele ontwikkeling, is van belang om de leerling zich harmonieus te kunnen laten ontwikkelen. Dit start al in de voorschoolse periode. De partners rond de kinderen van nul tot vier jaar betrekken we dan ook bij de uitwerking van onze ambities. Ook instellingen voor vervolgonderwijs en potentiële werkgevers willen we betrekken bij ons werk. Een passende vervolgopleiding kiezen en daarna kunnen deelnemen aan de arbeidsmarkt, is in onze maatschappij immers van levensbelang om zelfstandig te kunnen functioneren. Wij vinden ook dat aandacht nodig is voor de morele, de culturele en de motorische ontwikkeling. Hiaten in deze gebieden moeten we voorkomen. Daarnaast zien we dat in onze samenleving kinderen overal leren, niet alleen op school. Die leefen leerwerelden moeten we via dialoog met elkaar verbinden. De verant-woordelijkheid daarvoor ligt bij onze scholen. Wij denken hierbij aan verschillende invullingen van het begrip ‘educatief

Vreedzame school als

partnerschap’. De school onderhoudt relaties met de ouders en de omgeving van de leerling, om gezamenlijk te werken aan opvoeding

eenduidig antwoord

en onderwijs. De Krullevaar is sinds vier jaar Vreedzame

Visie op de school

School, een manier om het sociale en emotionele klimaat in de klas en op

Ondernemend, innovatief

school te verbeteren. Intern begeleider

Ondernemerschap is binnen Lucas Onderwijs een cultuurkenmerk.

Riekie Laan legt uit waarom.

Ontwikkelingsbereidheid is een vereiste. We denken in termen van kansen en innovatie en zijn bereid risico’s te nemen om kansen waar

"Leerkrachten gingen verschillend om met

te maken.

gedragsproblemen van leerlingen. Dat wilden we aanpakken. Een eenduidig ant-

Een lerende organisatie

woord. Helderheid voor iedereen: zó gaan we

Bij het leerproces en de ontwikkeling van de leerling vervult de leraar

met elkaar om. We leren hier van, met en

een sleutelrol. Een excellente leraar garandeert goed onderwijs. Om

voor elkaar. Het bleek voor ons de

succesvol te zijn, is de ontwikkeling van de leraar en de organisatie

allergrootste onderwijsverandering waar

van essentieel belang. Wij willen ons verbeteren, geïnspireerd door de

iedereen bij betrokken was. Nu streven we

veranderingen in de samenleving. We willen leren van elkaar en

ernaar een brede buurtschool te worden."

gebruik maken van onze collectieve kracht. Het aangaan van een open dialoog binnen én buiten de organisatie is hierbij de juiste houding.

Visie op de omgeving Verbonden met de samenleving Lucas Onderwijs wil toonaangevend zijn in het onderwijs in de regio Haaglanden. We werken graag op het snijvlak van onderwijs, welzijn, cultuur, sport en zorg. De komende jaren zal Lucas Onderwijs de samenwerking met derden verder uitbouwen. We zijn ook landelijk actief als belangenbehartiger, beleidsbeïnvloeder en onderwijsinnovator.

Een maatschappelijk verantwoorde organisatie Lucas Onderwijs biedt kansen aan mensen die op de reguliere arbeidsmarkt moeilijk een plek vinden. Ook als het gaat om duurzaamheid geven we graag het goede voorbeeld. We gebruiken duurzame materialen, bouwen duurzaam en verminderen het energieverbruik. Deze keuzes dragen bij aan de ontwikkeling van onze leerlingen tot verantwoordelijke burgers.

5/28

1.4 Strategisch beleidsplan 2009-2013 De volgende kernthema’s komen voort uit de dialoog met alle geledingen binnen Lucas Onderwijs en diverse stakeholders3. ■

De maatschappelijke opdracht

■

Kwaliteit en schoolontwikkeling

■

Maatwerk voor de leerling

■

Voldoende en excellente medewerkers

We werken deze kernthema’s in dit plan in vier hoofdstukken verder uit. Daarbij staat de toegevoegde waarde voor de ontwikkeling van de leerling steeds zichtbaar voorop.

1.5 Besturingsfilosofie Het motto voor de besturing van Lucas Onderwijs luidt: ‘Vrijheid in verbondenheid’. De verbondenheid is gelegen in het feit dat Lucas Onderwijs: ■

een gemeenschap is met één missie en een gezamenlijke oriëntatie op het ontwikkelen van de leerkracht van de leerling;

■

een goede werkgever is voor zijn medewerkers;

■

bedrijfseconomische synergie realiseert;

■

een lerende organisatie is waarbinnen bewust gebruik wordt gemaakt van ieders talenten.

De vrijheid van scholen is gelegen in: ■

de wijze van invulling van de levensbeschouwelijke identiteit van de school binnen de statutaire grenzen;

■

de wijze van invulling van het leidende onderwijsconcept en de na te streven onderwijsontwikkeling;

■

de positionering in de lokale onderwijsomgeving;

■

het integrale management binnen de vastgestelde kaders.

Het strategisch beleidsplan vormt het kader voor de ontwikkeling van alle Lucasscholen. De schoolleiders hebben een belangrijke rol in het vertalen van dit plan naar hun schoolplannen en jaarplannen. Zij doen dit in overleg met hun geledingen en hun eigen, belangrijkste stakeholders. In de jaarverslagen leggen scholen verantwoording af over de mate waarin de strategische doelen zijn gerealiseerd. Het bestuur ondersteunt en stuurt hierbij, en faciliteert de school in de uitvoering van deze afspraken. Het College van Bestuur draagt als bevoegd gezag de eindverantwoordelijkheid voor de scholen en maakt daartoe planning- en controleafspraken met clusterdirecteuren en instellingsdirecteuren. Het College van Bestuur en de BMT’s PO en VO doen meer dan het vaststellen van de gekozen strategie voor de komende Strategisch beleidsplan 2009 - 2013

jaren en het faciliteren van de lopende zaken. Het bestuur initieert, stimuleert en daagt uit om de in dit plan

6/28

vastgestelde ambities te realiseren. Het bestuur wil innoveren, inspireren en verbinden, onder andere met behulp van

3

Er zijn meerdere invullingen van het begrip ‘stakeholder’ in omloop. In dit plan verstaan we onder stakeholders alle groepen of personen die direct of indirect door ons onderwijs worden beïnvloed, of die ons onderwijs kunnen beïnvloeden (vrij naar Edward Freeman, grondlegger van de stakeholderstheorie). Door deze brede opvatting rekenen wij leerlingen, ouders, medewerkers, vervolgonderwijs, werkgevers, toezichthouders, overheden en andere bij het onderwijs betrokken partijen tot onze stakeholders.


gezamenlijke projecten die in dit plan zijn beschreven. Het bestuur levert een inspanning om hiervoor op verschillende plekken informatie te verwerven. Het bestuur investeert in contacten met alle medewerkers. Om de Lucasdoelen te kunnen realiseren is het op orde brengen van de interne bedrijfsvoeringsprocessen een belangrijke voorwaarde. Deze processen moeten de komende jaren een kwaliteits- en professionaliseringsslag doormaken.

Eigen ict-leermiddelen ontwikkelen De Onderwijsvernieuwingscoöperatie is een landelijk samenwerkingsverband tussen tien scholen in het voortgezet onderwijs. Jan Duijndam, adjunct-directeur van de Interconfessionele Scholengroep Westland (ISW) legt uit wat de coöperatie doet. "We willen onze krachten bundelen en gezamenlijk ict-leermiddelen ontwikkelen. Het is een investering in de toekomst, zodat er goede ict-leermiddelen komen. Ict kan een meerwaarde hebben ten opzichte van andere leermiddelen, bijvoorbeeld door de interactiviteit.

Naast

het

ontwikkelen

hebben we ook aandacht voor hoe docenten er mee aan de slag kunnen. Dat gaat met kleine stapjes en door steeds onderdelen uit te proberen."

7/28

Hoofdstuk 2

De maatschappelijke opdracht 2.1 Waarom is dit thema belangrijk? Lucas Onderwijs stelt het ontwikkelproces van de leerling centraal. Wij willen kinderen en jongvolwassenen optimaal voorbereiden op hun rol in de maatschappij.

Hierbij

passen

begrippen

als

Thuis

zelfredzaam,

verantwoordelijk en kansrijk. Bijzondere aandacht voor kansarmen is essentieel. Veel van onze leerlingen bewegen zich in sterk gescheiden en verschillende leefwerelden. Thuis, op school en op straat zijn omgangsvormen, verwachtingen, normen, waarden en zelfs taal anders. Voor al onze

Leerling

leerlingen geldt bovendien dat ze opgroeien in een sterk veranderende maatschappij, waar de school op moet aansluiten.

Omgeving

School

De leerling staat centraal in bovenstaande driehoek. In onze visie dient de school sterke banden te hebben met de andere zijden van deze driehoek. Iedere medewerker binnen Lucas Onderwijs kijkt naar de thuissituatie en de omgeving van de leerling en vraagt zich af welke bijdrage hij kan leveren aan de ontwikkeling van de leerling. Beter onderwijs en een meer harmonieuze ontwikkeling van leerlingen bereiken we niet alleen. Daarom is het onze ambitie ons onderwijs te verbinden aan de maatschappij. De komende periode zoeken we nog meer de samenwerking met maatschappelijke partners op. Samenwerking vraagt om het maken van afspraken. Dit leidt vervolgens tot wederzijdse beïnvloeding. De ambitie om verbindingen te leggen moet zowel op bestuurlijk niveau als op instellingsen schoolniveau resultaten opleveren. Lucas Onderwijs is verantwoordelijk voor zeer veel onderwijshuisvesting, maar is daarbij in belangrijke mate afhankelijk van de gemeentelijke overheden. Gebleken is dat het steeds aan politieke stemmingen onderhevige gemeentebeleid in de weg staat aan een samenhangend en consistent huisvestingsbeleid. Daarnaast dienen zich nieuwe mogelijkheden aan voor exploitatie van maatschappelijk vastgoed in samenwerking met de woningbouwcorporaties. Ook die worden belemmerd door onze afhankelijkheid van de gemeenten. Daarom streeft Lucas Onderwijs naar doordecentralisatie van het huisvestingsbeleid vanuit de gemeenten naar de schoolbesturen.



1. Lucas Onderwijs wil op bestuurlijk niveau formuleren wie de belangrijkste stakeholders zijn en zouden moeten zijn.

8/28

Ook de scholen en instellingen doen dit. 2. De onderwijszijde van de driehoek, bestaat uit verschillende onderwijssoorten. Deze vormen van onderwijs kunnen beter op elkaar worden afgestemd. We willen de verbinding in de onderwijsketen verder organiseren, zodat een overstap voor leerlingen soepeler verloopt en we leerlingen kunnen helpen bij de keuze voor een passende vervolgopleiding. De keten gaat van voorschool tot en met mbo, hbo en wo.


3.

Iedere school of instelling formuleert in de periode 2009-2013 beleid op de maatschappelijke rol die zij vervult en legt vast met welke maatschappelijke en onderwijspartners deze ambitie wordt

Brede Buurtschool

bereikt. Samen met die partners wordt het gesprek aangegaan over de doelen die men wil bereiken.

De Dijsselbloem heeft als Brede Buurtschool een Ouderkamer in het schoolge-

4.

Doordecentralisatie, zowel het juridisch en economisch eigenaar-

bouw. Directeur Moesin Lagmich licht het

schap van onze gebouwen verkrijgen, is nodig om boven-

belang daarvan toe.

genoemde doelen te bereiken. Wij willen de politiek en de overheden daarvan overtuigen.

"We bieden in het gebouw niet alleen plek aan de kinderen maar ook aan hun ouders. Ik ben ervan overtuigd dat we er zijn om


kinderen zich zo volledig mogelijk te laten ontwikkelen. Ouders en omgeving oefenen

Voor al deze doelen geldt dat we allianties aangaan met sociale en

ook invloed uit op dat kind. Je moet als

onderwijspartners. We denken hierbij in ieder geval aan partners als de

school dus ook daarmee aan de slag. We krij-

gemeente, de rijksoverheid, de politiek, de sociale instellingen, de

gen over een jaar of drie nieuwbouw, dan

jeugdhulpverlening, de peuterspeelzalen, de kinderopvang, het

kunnen we onze ideeën echt verwezenlijken.

bedrijfsleven en de andere partners in de onderwijsketen.

Een gebouw met maatschappelijk organisaties, opvang, de wijkagent, enzovoort."

Met al deze maatschappelijke partners gaan we gezamenlijk ambities formuleren en ontwikkelingen initiëren. We denken hier in ieder geval aan resultaatgerichte afspraken over zorgleerlingen, beroepsstages, maatschappelijke stages, een contextrijke en uitdagende leeromgeving en huisvesting. Voor sommige scholen is deze stap de aanzet van een nieuw proces. Een aantal scholen heeft al een visie hierop. Deze scholen hebben reeds contacten met diverse partners gelegd. Scholen met uitgesproken ambities en verregaande ideeën worden ondersteund om deze de komende beleidsperiode verder uit te werken. De problemen waarmee leerlingen en hun ouders worden geconfronteerd, verschillen, evenals de omstandigheden in de wijken. Om die reden verschillen ook de ambities per school. Ook de uitwerking van dit strategisch thema en de aanpak ervan kan per school anders zijn. Alle scholen van Lucas Onderwijs gaan de komende jaren betekenisvolle relaties aan met ouders, wijkbewoners en andere partners. Over de resultaten daarvan legt de school horizontaal verantwoording af aan haar eigen stakeholders en verticaal aan het bestuur.

2.4 Wanneer zijn we tevreden? We zijn tevreden als Lucas Onderwijs over vier jaar het volgende heeft gerealiseerd. ■

We hebben op alle niveaus onze stakeholders gedefinieerd. Op bestuurlijk niveau houdt dit het instellen van een maatschappelijke raad in.

■

We hebben met onze stakeholders ambities geformuleerd en deze zijn gerealiseerd of in ontwikkeling.

■

We geven met onze stakeholders vorm aan het afleggen van horizontale verantwoording.

■

We hebben makelen en uitwisselen op meerdere niveaus mogelijk gemaakt tussen de sociale partners, het bedrijfsleven en onze scholen en instellingen, evenals tussen scholen en instellingen onderling.

■

We hebben meerdere pilots voor de realisatie van brede scholen opgestart.

9/28

■

We hebben de mogelijkheden onderzocht om primair en voortgezet onderwijs (fysiek) te verbinden.

■

We hebben doordecentralisatie bij gemeenten en collega-schoolbesturen aan de orde gesteld en we maken ons richting de overheid sterk om volledige doordecentralisatie mogelijk te maken.

Leerling en wijk versterken Bij de plannen voor de nieuwbouw wist men bij de Esloo Praktijkschool één ding zeker. Ze wilden terug in de wijk waar de kinderen

vandaan

komen.

Directeur

Michel Verhaar vertelt waarom. "Wat hier gebeurt, heeft invloed op onze leerlingen, want dit is hun leer- en leefomgeving. We kunnen elkaar versterken, en dat draagt uiteindelijk bij aan de competentie-ontwikkeling van onze leerlingen. We hebben de school ingericht met oefenbedrijven en leerdomeinen. We hebben afspraken met de woningcorporatie, een zorginstelling en het welzijnswerk, bijvoorbeeld over stages en gezamenlijk onderhoud aan tuinen. Steeds kijken we waar we elkaar


kunnen vinden."

10/28


Hoofdstuk 3

Maatwerk voor de leerling 3.1 Waarom is dit thema belangrijk? In dit hoofdstuk gaan we nader in op de individuele leerling, waaronder de leerling die iets extra’s van het onderwijs vraagt. Elke leerling moet zich optimaal kunnen ontwikkelen. Dit houdt in dat alle scholen rekening houden met verschillen in leerstijlen, interesses en ontwikkelingstempo van leerlingen. Dit vraagt om goed opgeleide en toegeruste medewerkers. Het uitgangspunt van Lucas Onderwijs is om zoveel mogelijk thuisnabij basisonderwijs te bieden. Elke basisschool biedt daarom extra zorg aan: zowel aan leerlingen met achterstanden, leer- of gedragsstoornissen, als aan leerlingen die extra uitdaging nodig hebben. Het ontwikkelingsperspectief van de leerling staat hierbij centraal. Hoe de school dit aanbod organiseert en invult, bepaalt ieder team zelf. Wel wordt van elke school een bijdrage verwacht. De opvatting van de ouders over wat het beste is voor hun kind, speelt een grote rol. Scholen geven invulling aan het partnerschap tussen school en ouders. Schematisch gezien is thuisnabij onderwijs de basis van een piramide. We streven ernaar die basis zo breed mogelijk te maken. Dit houdt een groeimodel in voor de meeste

Gespecialiseerde school

scholen. De zorgbreedte die een school kan bieden, zal de komende jaren moeten worden opgerekt. In het midden van

Extra hulp

de piramide zit een laag van extra zorg, afgestemd op het ontwikkelingsperspectief van elke leerling. Extra zorg wordt zoveel mogelijk in de eigen school aangeboden. In de top van de piramide zit de laag van gespecialiseerd onderwijs:

School zelf

bijvoorbeeld een speciale klas, het speciaal basisonderwijs of een vorm van speciaal onderwijs. Om leerlingen met specifieke pedagogische en onderwijsbehoeften zich optimaal te laten ontwikkelen, werken scholen samen met elkaar en met andere instanties. We streven ernaar dat reguliere scholen zich specialiseren in een bepaalde doelgroep (profilering). Het streefbeeld is een dekkend onderwijsaanbod per wijk of regio, voor álle leerlingen. De scholen vangen een groot deel van de zorgleerlingen zelf op en voor de overige leerlingen maken we onderling en met andere besturen afspraken. Ook met deze partners streven we naar thuisnabij onderwijs. Het voortgezet onderwijs heeft binnen de vier instellingen van Lucas Onderwijs al een flinke bandbreedte in huis. De scholen werken aan optimalisering van het zorgaanbod hierbinnen en aan het verder vergroten van de maatwerkmogelijkheden. Preventie van voortijdig schoolverlaten krijgt ook de komende periode de nodige aandacht. Voor leerlingen die specialistische hulp nodig hebben, worden per regio afspraken gemaakt met andere besturen en met de jeugdhulpverlening, om een dekkend onderwijsaanbod te realiseren.

11/28

Voor zowel het basis- als het voortgezet onderwijs kan de invulling

Leonardoklas voor hoogbegaafden

per regio verschillen. Lucas Onderwijs ziet kansen in het landelijke beleid ‘Passend onderwijs’. Dit beleid biedt mogelijkheden om de leerling centraal te stellen en knellende structuren anders in te richten. Het

Basisschool de Schakel hanteert sinds

verminderen van het aantal samenwerkingsverbanden WSNS kan

augustus 2008 het Leonardoprofiel.

helpen bij het vormgeven en versterken van de één-loketfunctie.

Directeur Anje Haveman vertelt hoe het

De nieuwe wetgeving kent wel risico’s. Het vormgeven van

werkt.

maatwerk vraagt veel van een school. De financiële gevolgen zijn nog niet helder. Dat gaan we goed analyseren en doorrekenen. Met

"Hoogbegaafde kinderen kunnen daar veel

onze omvang en onze regionale en landelijke positie, denken we

last van hebben. Zij hebben ook extra

scholen en leraren echter goed te kunnen ondersteunen en

aandacht en begeleiding nodig en dat

faciliteren.

kunnen we met de Leonardoklassen bieden. Het onderwijs zit anders in elkaar, maar daarnaast biedt deze opzet verbreding wat


volgens mij beter is dan versnelling of verdieping. We geven 32 kinderen extra les

1. Al het handelen binnen de stichting komt ten goede aan de

in filosofie, ict, Spaans en Engels. We dagen

leerling. Voor alle scholen betekent dit onder andere het

ze uit, maar ze blijven wel tussen leeftijds-

versterken van de relaties met de ouders en de omgeving van de

genoten tot hun twaalfde jaar."

leerling en het verbreden van het zorgaanbod. Op schooloverstijgend niveau betekent dit een constante afweging van prioriteiten. Die afweging wordt geleid door de vraag of iets ten goede komt aan de ontwikkeling van de leerling.

2. In 2011 willen we goed voorbereid zijn op de nieuwe wetgeving rond ‘Passend onderwijs’. Dit houdt in dat elke school een bijdrage levert aan maatwerk voor leerlingen, dat de positie van ouders is versterkt en dat passend onderwijs bestuurlijk, financieel en organisatorisch is ingebed in alle regio’s waar onze leerlingen vandaan komen.

3.3 Hoe gaan we dit doen? Ad 1 Scholen leggen verantwoording af over hun omgang met de verbinding tussen de leefwerelden van hun leerlingen (de relatie school, thuis en omgeving, zie hiervoor het schema op pagina 4). In 2013 is dit een regulier onderdeel van de managementafspraken primair onderwijs en de gesprekscyclus voortgezet onderwijs. We stellen eigen kwaliteitsnormen op voor het ‘centraal stellen van de ontwikkeling van de leerling’. Dit vormt een onderdeel van de communicatiematrix (zie hoofdstuk 4.3). Scholen, centrale diensten en het College van Bestuur Strategisch beleidsplan 2009 - 2013

leggen aan de hand hiervan verantwoording af over de inzet van middelen. Centraal daarbij staat de vraag of dit ten

12/28

goede is gekomen aan de leerling.


Ad 2 Het bestuur, de ouders en de omgeving bevragen scholen op hun beleid en resultaten op het gebied van maatwerk voor leerlingen en de zorgleerlingen in het bijzonder. Via netwerken binnen Lucas Onderwijs (primair onderwijs-voortgezet onderwijs) maar ook door samenwerking met andere onderwijsbesturen (lokale relaties) willen we de onderwijsketen verder verbinden en doorlopende leerlijnen verbeteren. In 2013 is er één wijze waarop de digitale uitwisseling van leerling-dossiers plaatsvindt tussen scholen. Via een plan van aanpak ‘Passend Onderwijs‘ worden de benodigde activiteiten op de deelterreinen onderwijs, financiën, regionale samenwerking, positie ouders en bestuurlijke inbedding beschreven, begroot en planmatig aangepakt. Scholen doen zo veel mogelijk zelf in dit traject, het gezamenlijke zit in het delen van kennis en ervaringen en desgewenst ondersteuning vanuit het bestuursbureau, het servicebureau of de Lucas Academie.

3.4 Wanneer zijn we tevreden? ■

Het afleggen van verantwoording over ‘de ontwikkeling van de leerling centraal stellen’ is ingebed in onze manier van werken.

■

De deelplannen rond ‘Passend Onderwijs‘ op het gebied van onderwijs, financiën, regionale samenwerking, positie ouders en bestuurlijke inbedding zijn gerealiseerd.

■

Via metingen en tevredenheidsonderzoeken zal worden gemonitord of leerlingen voldoende passend onderwijs krijgen aangeboden en of medewerkers en ouders tevreden zijn over hun nieuwe rol.

Vertrouwen geven Op

Hofstad

Heldring

is

men

trots

op

de

verbondenheid van de leerlingen met de school. Hofstad Heldring scoorde binnen de Alliantie van Scholenpanels Burgerschap het hoogst op burgerschapscompetenties in het vmbo. Directeur Waheeda Amirkhan legt uit waarom het zo goed gaat. "We hebben vertrouwen in onze leerlingen en durven hen verantwoordelijkheid te geven. We betrekken hen écht bij het reilen en zeilen van de school en maken ze mede-verantwoordelijk voor zaken. En dat werkt! Het Streetwatch-project is een voorbeeld, maar leerlingen zetten zich ook in voor een gezonde schoolkantine en beslissen mee over welke producten te koop zijn in de kantine. We nemen onze leerlingen serieus."

13/28

Hoofdstuk 4

Onderwijskwaliteit en schoolontwikkeling 4.1 Waarom is dit thema belangrijk? Ieder kind heeft recht op goed onderwijs. Op de vraag wat goed onderwijs is, bestaat geen eenvoudig antwoord. Het begint bij onze grondhouding. We zijn nieuwsgierig naar onze eigen kwaliteit. We gaan met een open houding zowel intern als extern de dialoog hierover aan. We willen op zoek naar een gemeenschappelijke invulling van het begrip ‘goed’. De missie van Lucas Onderwijs met de daarin geformuleerde waarden, is het startpunt van ons denken. Goed onderwijs bevat een aantal ingrediënten. Het gaat om de wettelijke minimale eisen aan goed onderwijs, zoals de opbrengsten op het gebied van taal en rekenen en het voldoen aan de exameneisen. Maar het gaat ook om andere opbrengsten van onderwijs, de minder goed meetbare kwaliteit van onderwijs, zoals vertrouwen, vaardigheden als communiceren en leren leren en de toegevoegde waarde van de leraar. We denken hier nadrukkelijk ook aan de emotionele en morele ontwikkeling van onze leerlingen. Het gaat ons om de kwaliteit van de ontwikkeling van de leerling op dit brede scala van aspecten. Goed onderwijs is ook onderwijs dat naadloos aansluit bij de diversiteit van de wijken en gemeenten waar Lucasscholen zich bevinden. Scholen houden met hun onderwijs rekening met de sociaaleconomische verschillen en de wensen en behoeften van leerlingen en ouders. Overheidsmaten staan naast eigen kwaliteitsmaten van de school en van Lucas Onderwijs. Samen vormen zij een rijk geschakeerd palet van kwaliteit. We willen draagvlak en committment creëren in de organisatie én in onze omgeving bij het realiseren van de gewenste opbrengsten. We willen ons verantwoorden over bereikte resultaten, we willen kwaliteit borgen en onszelf continu verbeteren.

4.2 Wat willen we bereiken? Om te realiseren dat onze leerlingen goed onderwijs volgen, dat aansluit bij hun behoeften en ontwikkeling, formuleren we voor de komende periode doelen die gericht zijn op het benoemen van de kwaliteit van het onderwijs (opbrengsten in brede zin) en op het borgen en verbeteren van de kwaliteit van het onderwijs.

1 Kwaliteit van het onderwijs benoemen 1a Iedere school voldoet aan de minimale, wettelijke eisen van kwaliteit. In de weten regelgeving zijn eisen vastgelegd die een basiskwaliteit moeten garanderen. Met het risicogerichte toezicht van de inspectie krijgen de opbrengsten van onderwijs op het gebied van taal en rekenen en examens meer nadruk. Voor scholen waar een negatieve trend zichtbaar is of waar de inspectie risico’s signaleert,


organiseren we adequate en gerichte ondersteuning voor verbetering.

14/28

1b We willen eigen kwaliteitsmaten formuleren. Het inspectieoordeel is een onderdeel van kwaliteit; tegelijkertijd vinden we onze eigen kwaliteitsnormen evenzeer van belang. Iedere school heeft een eigen visie en ontwikkelingsprofiel. Iedere school beschrijft dit eigen profiel en brengt de bereikte resultaten in beeld. Daarnaast formuleren we samen met scholen een aantal gezamenlijke kwaliteitsmaten voor ons onderwijs.


2 Kwaliteit van onderwijs borgen en verbeteren 2a Iedere school kiest zijn eigen schoolontwikkeling. Schoolontwikkeling is een kaderstellend begrip waaraan iedere school zelf invulling geeft binnen de grenzen van de missie en de wet. Scholen kiezen een thema waarop zij zich willen

Zes uur méér op onderwijsleerkansenschool

verbeteren. De schoolontwikkeling is systematisch, integraal en cyclisch. Scholen zijn in staat om: a) uit te leggen wat ze

Leerlingen op de Vuurvlinder gaan

willen en waarom ze dat zo willen, b) zichzelf te evalueren,

elke week zes uur langer naar school.

c) ontwikkelingen te plannen, uit te voeren, te evalueren en

Adjunct-directeur Marcel van den

te verbeteren en d) resultaten zichtbaar te maken.

Barselaar vertelt over het onderwijsleerkansenprofiel.

2b Iedere school beschrijft een eigen kwaliteitsbeleid. In het kwaliteitsbeleid beschrijft de school in ieder geval de

"We willen ontwikkelingsachterstanden

opbrengsten van het onderwijs, de waardering van personeel,

wegwerken en kansen vergroten door

ouders en omgeving en de inrichting van de belangrijkste

ons te richten op de taalprestaties en de

processen om deze opbrengsten te bereiken.

sociaal-emotionele ontwikkeling. Bij alle activiteiten staat taal centraal, daar-

2c We leren van elkaar hoe het (steeds) beter kan.

naast maken de kinderen in talentclubs

De kracht van het Lucas-collectief gaan we meer en beter

kennis met onder andere theater, sport,

benutten. Dat wat op de ene school bedacht is, kunnen

tekenen, schilderen en techniek. Met

anderen doorontwikkelen. Scholen weten van elkaar welke

elkaar creëren we zo ruimte voor de

schoolontwikkeling ze hebben ingezet en maken gebruik van

ontwikkeling van kinderen."

elkaars expertise. We verfijnen de mogelijkheden die netwerkleren en de Lucas Academie hiervoor bieden.

4.3 Hoe gaan we dit doen? We richten ons op de opbrengsten en de processen en de samenhang daartussen. Het gesprek over de kwaliteit van onderwijs is immers niet los te zien van de processen die nodig zijn om die kwaliteit te borgen en te verbeteren.

Ad 1 Kwaliteit van het onderwijs benoemen Communicatiematrix Lucas Onderwijs De communicatiematrix is een model dat ons helpt bij het verder brengen van kwaliteitsdenken over ons onderwijs. In bijlage twee is een eerste versie van de matrix opgenomen. De bedoeling van de communicatiematrix is om binnen Lucas Onderwijs eigen kwaliteitsbegrippen te ontwikkelen over ons onderwijs. Kenmerkend voor de communicatiematrix is dat deze start bij de leerling (en zijn ouders). Vanuit de ontwikkeling van de leerling legt de leraar verantwoording af aan zijn schoolleider over zijn handelen. De schoolleider doet dat aan de clusterdirecteur/instellingsdirecteur en de clusterdirecteur/ instellingsdirecteur aan het College van Bestuur. De Raad van Toezicht vormt het sluitstuk in de communicatie over de kwaliteit van het onderwijs. Met het formuleren van gespreksonderwerpen op ieder niveau wordt helder hoe de informatie op alle niveaus met elkaar samenhangt (verticale as). Op de horizontale as geeft de communicatiematrix inzicht in de verantwoording naar en de samenwerkingsrelaties met de omgeving. Ieder organisatieniveau kiest zijn eigen stakeholders en kritische vrienden. Een eerste versie van de communicatiematrix is gereed, deze wordt in de komende periode doorontwikkeld. In de gesprekscyclus tussen College

15/28

van Bestuur, clusterdirecteuren en instellingsdirecteuren en schoolleiders wordt de communicatiematrix gebruikt om de dialoog met elkaar aan te gaan.

Toegevoegde waarde Inzicht in het onderwijsleerproces is een waardevolle aanvulling op de bestaande systemen van horizontale en verticale verantwoording, zowel op leerkrachtniveau als school- en bestuursniveau. We willen meer zicht krijgen op de toegevoegde waarde van de leraar als onderdeel van de communicatiematrix. We zoeken naar een invulling van het begrip toegevoegde waarde: hoe weet een leraar wat zijn toegevoegde waarde is voor de leerlingen? In de kern gaat het om de leerling in interactie met zijn leraren, maar ook om de relatie tussen het team en de school. De verkenning van het begrip toegevoegde waarde maakt onderdeel uit van de communicatiematrix. In de komende periode gaan we met andere besturen verder verkennen op welke manier we het begrip toegevoegde waarde concreet invulling kunnen geven.

Ad 2 Kwaliteit van onderwijs borgen en verbeteren Opzetten van een informatiesysteem De intensiteit waarmee binnen Lucas Onderwijs met gegevens wordt gewerkt, is zeer hoog. Het is van groot belang om te beschikken over een efficiënt ingericht informatiesysteem met gegevens van hoge kwaliteit. We willen beschikken over een toegankelijk systeem waarbij bestaande systemen zijn gekoppeld of geïntegreerd. Iedereen krijgt toegang tot de informatie die hij of zij voor het eigen werk nodig heeft. De informatie is tijdig beschikbaar, eenduidig en beheersbaar, transparant en inzichtelijk. Er is geen sprake meer van dubbel werk op het gebied van invoer, beheer en analyse van gegevens. Het informatiesysteem bevat een module onderwijskwaliteit mede gebaseerd op onze eigen kwaliteitsdefinitie van Lucas Onderwijs.

Cultuurprofielschool

Verankering van de beleidscyclus Het Zandvlietcollege is cultuurprofiel-

De beleidscyclus moet zowel op school- als op bestuursniveau

school, een keuze die de school meer

rondgaan. De plan- en verantwoordingscyclus via het strategisch

onderscheidend maakt. Rector Johan van

beleidsplan, schoolplan, jaarplan en jaarverslag wordt verbeterd. In

Dam vertelt wat dat betekent.

het primair onderwijs wordt een format jaarplan-jaarverslag en een bijbehorende managementovereenkomst geïntroduceerd, het

"Concreet houdt het in de onderbouw in dat

voortgezet onderwijs werkt met een jaarlijkse commitmentbrief.

we iets meer uren kunstvakken geven en dat

De dialoog vindt plaats in de gesprekscyclus tussen school-

die vakken intensief samenwerken. In de

directeuren en clusterdirecteuren, locatiedirecteuren en instel-

bovenbouw is CKV goed uitgediept en

lingsdirecteuren.


kunnen leerlingen eindexamen doen in

16/28

muziek en beeldende vorming. Er is veel

Collegiale visitatie

kunst in de school. Het orkest, de musical

In het voortgezet onderwijs loopt al enige jaren een succesvol

en het open podium zijn daarvan uitingen,

project waarin Lucasscholen en scholen van CVO Rotterdam elkaar

evenals het kunst- en cultuurjournaal dat

visiteren. In het traject van collegiale visitatie nodigt de ene

leerlingen zelf produceren. Er komt een

school de andere uit om een spiegel voor te houden over de

bijzondere

het

kwaliteit van de school. De eigen vraagstelling van een school is

cultuurprofiel af, en dat zorgt voor een

daarbij leidend. In het voortgezet onderwijs wordt het project

prettige sfeer op school."

collegiale visitatie voortgezet. We onderzoeken de mogelijkheid

groep

leerlingen

op

om visitaties uit te breiden naar vakgroepen of onderwijsvormen. In het primair onderwijs hebben enkele scholen ervaring met


collegiale visitatie. In de komende periode gaan we een pilot collegiale visitatie in het primair onderwijs starten. Gestart wordt op basis van vrijwilligheid om met collegiale visitatie meer ervaring op te doen.

Ondersteuning en professionalisering van schoolleiders Goede schoolleiders hebben een sleutelpositie bij het bereiken van goed onderwijs en het werken aan verbetering. Verkend wordt welke ondersteuning schoolleiders nodig hebben op het gebied van planmatige schoolontwikkeling en kwaliteitszorg. Het gaat om de plan- en verantwoordingscyclus, principes van horizontale en verticale verantwoording, de verbinding met de Lucas Academie, maar ook met andere managementontwikkelingsactiviteiten.

4.4 Wanneer zijn we tevreden? ■

Iedere school heeft een eigen kwaliteitszorgcyclus volgens de PDCA-cyclus4 waarmee de school doelgericht werkt aan de minimale wettelijke eisen en andere door de school gedefinieerde eisen van kwaliteit.

■

Iedere school heeft structureel overleg met haar ouders, leerlingen en andere stakeholders, waarin het leren en ontwikkelen van kinderen centraal staat.

■

De jaarverslagen van iedere school zijn transparant en toegankelijk voor de omgeving van de school. Het jaarverslag van de stichting Lucas Onderwijs is een goede weergave van de jaarverslagen van de scholen.

■

De communicatiematrix is geïmplementeerd in alle lagen van de organisatie.

■

Er is een aantoonbare samenhang tussen het strategisch beleidsplan en het schoolplan, jaarplan, jaarverslag en de managementovereenkomst/committmentbrief van iedere school.

■

Er is een actueel managementinformatiesysteem ingericht en functioneel.

■

Op stichtingsniveau hebben we een eigen definitie van kwaliteit ontwikkeld.

■

Collegiale visitatie is in het primair onderwijs uitgeprobeerd via een pilot. In het voortgezet onderwijs heeft collegiale visitatie een verdieping gekregen, bijvoorbeeld met visitaties tussen vakgroepen van leraren.

■

4

De Lucas Academie versterkt leren van elkaar op het gebied van planmatige schoolontwikkeling en kwaliteitszorg.

De PDCA-cyclus staat voor Plan, Do, Control, Act. 17/28

Hoofdstuk 5

Kwaliteit van medewerkers 5.1 Waarom is dit thema belangrijk? De mate waarin een school zich kan ontwikkelen, valt of staat met de kwaliteit van de medewerkers (leraren, onderwijsondersteunend personeel en management). Om onze ambities waar te maken, zijn voldoende gemotiveerde en competente medewerkers nodig. De verwachting is dat het de komende jaren steeds moeilijker wordt hierin te voorzien. Dit probleem treft het hele Nederlandse onderwijs en vraagt daarom ook om een landelijke aanpak. In het in 2008 afgesloten convenant Actieplan Leerkracht is een aantal substantiële maatregelen getroffen om het beroep van leraar aantrekkelijker te maken. Ook de Lucasscholen mogen daarvan de revenuen verwachten. De maatregelen hebben betrekking op het versterken van de positie van de leraren in de school, het vergroten van het carrièreperspectief, het verhogen van de salarissen, het optimaliseren van de inzetbaarheid, het stimuleren van scholing en het realiseren van meer diversiteit. Deze maatregelen zijn gericht op het aantrekkelijker maken van het beroep van leraar ongeacht op welke school hij werkzaam is. Voor de tevredenheid van medewerkers zijn beide echter van belang; zowel de inhoud van het beroep als de organisatie waar iemand werkzaam is. De functie moet inhoudelijk aantrekkelijk zijn en de organisatie moet iemand aanspreken. Hier liggen mogelijkheden voor Lucas Onderwijs om zich te onderscheiden als een aantrekkelijke werkgever die medewerkers aan zich weet te binden. Op school- en bestuursniveau gaan we de komende jaren flink investeren in de medewerkers. We verwachten tegelijkertijd dat onze medewerkers willen investeren in hun persoonlijke en professionele ontwikkeling.

5.2 Wat willen we bereiken? We richten ons primair op de kwaliteit van onze medewerkers. We willen kwaliteit aantrekken, vergroten en behouden. Het imago van Lucas Onderwijs moet zijn: staan voor kwaliteit, ruimte voor persoonlijke ontwikkeling, professionele groei en innovatie. We zijn vooral hierdoor een aantrekkelijke werkgever, halen kwaliteit uit de markt en gaan ook problemen in kwantitatieve zin tegen.

Onze doelen zijn: 1. onze medewerkers in staat stellen en stimuleren zich te professionaliseren; 2. een arbeidsvoorwaardenpakket bieden waaruit blijkt dat kwaliteit wordt gewaardeerd; 3. meer invloed uitoefenen op de kwaliteit van de uitstroom van de lerarenopleidingen en de pabo’s; Strategisch beleidsplan 2009 - 2013

4. langs andere routes medewerkers aantrekken en opleiden;

18/28

5. streven naar een diverser personeelsbestand dat meer gaat richting een afspiegeling van de Nederlandse bevolkingssamenstelling.


5.3 Hoe gaan we dit doen? Ad 1 Onze medewerkers in staat stellen en stimuleren zich te professionaliseren Op alle niveaus in de organisatie kan er veel meer van elkaar worden geleerd. Met de Lucas Academie beschikken we over een prachtige infrastructuur om dit leren van elkaar te laten plaatsvinden. De Lucas Academie wordt het centrum voor professionalisering van medewerkers binnen Lucas Onderwijs. We gaan het gebruik van de Lucas Academie stimuleren door: ■

vraag en aanbod actiever bij elkaar te brengen door makelaars en ambassadeurs aan te stellen;

■

af te spreken dat onze scholen hun scholingsvragen eerst voorleggen aan de Lucas Academie voordat extern wordt gezocht;

■

de bekendheid van de Lucas Academie bij de medewerkers te vergroten door betere informatievoorziening;

■

deelname (als aanbieder) beter te faciliteren;

■

de ict-mogelijkheden nadrukkelijk te verkennen en beter te benutten. Daartoe willen we de komende jaren een aantal pilots starten onder andere op het gebied van netwerkleren in samenwerking met het Ruud de Moor Centrum.

De vitaliteit van medewerkers wordt vergroot door interne mobiliteit

Medewerkers maken de school

te stimuleren. Nieuwe situaties en omgevingen leiden tot nieuwe ervaringen en vergroting en/of verdieping van expertise. Daarom

Op het Stanislascollege heeft men oog

starten we projecten gericht op mobiliteit van medewerkers. Een

voor

mobiliteitsbureau draagt bij aan de realisatie van de mogelijkheden

Holsheimer, lid van de Centrale Directie,

en (latente) wensen van medewerkers op het gebied van interne

vertelt waarom én hoe.

tevreden

medewerkers.

Marja

mobiliteit. "Een tevreden medewerker voelt zich We gaan een managementontwikkelingstraject ontwikkelen. Ons

verbonden met de school. We willen graag

huidige aanbod op dit terrein, de Leercirkel en de Leerspiraal,

elk jaar vers bloed, maar alles in balans,

gebruiken we als basis voor een te ontwikkelen schoolleider-

zodat de cultuur van de school behouden

programma. We gaan op Lucasniveau middelen voor management-

blijft. We zetten daarbij in met alle

ontwikkeling beschikbaar stellen. We doen dit om in de toekomst

personele middelen. We hebben een goed

binnen Lucas Onderwijs te beschikken over voldoende managers en

ontwikkeld scholingsbeleid met een hoog

om managementambities van medewerkers te kunnen honoreren.

budget, er is beleid op de functiemix, we

Voor de instellingen en scholen geldt verder dat ze in hun

ding, hebben een volledig vrijgestelde

professionaliseringsbeleid doelstellingen formuleren ten aanzien

preventiemedewerker en een eigen perso-

van de Lucas Academie, interne mobiliteit en managementontwik-

neelsafdeling. We betrekken ook de mede-

keling.

zeggenschapsraad overal bij. We leggen bij

bieden beginnend docenten volop begelei-

hen zelfs verantwoording af over de ingezette formatie."

19/28

Ad 2 Een arbeidsvoorwaardenpakket bieden waaruit blijkt dat kwaliteit wordt gewaardeerd en gehonoreerd We willen professionalisering en innovatie faciliteren in tijd en geld. We onderzoeken hiertoe de mogelijkheden om op bestuursniveau voorzieningen te treffen. Het convenant Actieplan Leerkracht biedt leraren carrièreperspectief. Lucas Onderwijs vindt dat de competenties van de leraar en de (geleverde) kwaliteit deel uit moeten maken van de promotiecriteria van de scholen. Voor de scholen is er binnen dit kader ruimte om loopbaanbeleid te ontwikkelen.

Ad 3 Meer invloed uitoefenen op de kwaliteit van de uitstroom van de lerarenopleidingen en pabo’s

Vitaliteit De lerarenopleidingen en de pabo’s zijn de belangrijkste Vanuit een arbo-onderzoek is Lucas-breed

leveranciers van nieuwe medewerkers. Er bestaat in algemene zin

de werkgroep Vitaliteit ontstaan. Onlangs

onvrede over de kwaliteit die door de opleidingen wordt geleverd.

bracht de groep advies uit aan het College

We willen dan ook meer invloed uitoefenen op de kwaliteit van de

van Bestuur met aandacht voor voor-

opleiding van de leerkracht. Mogelijke uitkomst van dit proces is

lichting, training, preventie en opvang als

dat we onze eigen leraren op gaan leiden. Echter zolang de pabo’s

het toch misgaat. Directeur Peter-Paul

en de lerarenopleidingen de bekostiging ontvangen voor het

Akkermans van de Parkiet licht toe.

opleiden van leerkrachten, is de kans hierop zeer klein.

"Oog voor vitaliteit is vooral kijken en

We willen de komende jaren kansen en (on)mogelijkheden onder-

praten met je medewerkers. De signalen

zoeken. Hoe zou opleiden in de school idealiter eruit kunnen zien?

leren zien. Het gaat over gezondheid en

Is het wettelijk toegestaan? Is er adequate financiering voor te

plezier in het werk en tijdig met iemand

regelen? Wat verstaan wij onder kwaliteit en hoe leiden we

oplossingen bedenken als dat plezier

studenten op tot dat kwaliteitsniveau?

afneemt. En dan zie je ook dat een wat ouder personeelsbestand niet zo'n groot

Daarnaast gaan we werken aan een goede bestuurlijke inbedding

risico hoeft te zijn."

om de (zelf) opgeleide mensen binnen te houden. Voor de instellingen en scholen betekent dit, dat ze helder formuleren welke kwaliteit ze verwachten van hun leerkrachten. Hier hoort ook bij dat we gezamenlijk werken aan een cultuur waar kennis delen centraal staat, evenals bereidheid om te investeren in het collectief.

Ad 4 Langs andere routes dan via de lerarenopleiding medewerkers aantrekken en opleiden Lucas Onderwijs is van mening dat het de kwaliteit van ons onderwijs ten goede komt wanneer er ook mensen in onze scholen werken met een arbeidsverleden buiten het onderwijs. Daarnaast laat het animo voor de lerarenopleidingen te wensen over, waardoor er bij onveranderde instroom een kwantitatief tekort dreigt.


1. We participeren in lokale, regionale en landelijke initiatieven, bijvoorbeeld:

20/28

■

‘De Rode Loper’, een initiatief van besturen in het voortgezet onderwijs in de regio Haaglanden gericht op het tegengaan van het lerarentekort.

■

‘Tussen Rijk en Onderwijs’, overheidspersoneel stroomt in in het onderwijs.

■

‘Grijs Wijs’, onderwijspersoneel wordt gestimuleerd langer aan het werk te blijven.


We blijven de komende jaren actief bij (het opstarten van) dergelijke initiatieven betrokken. Dit impliceert ook dat we niet een harde concurrentiestrijd aan zullen gaan met andere scholen in de regio, maar (wervings)kracht willen bundelen.

2. We handelen creatief en ruimdenkend op de arbeidsmarkt Naast bovenbestuurlijke activiteiten ontwikkelen we ook vanuit Lucas Onderwijs initiatieven. Voorbeelden van activiteiten waarvan we de haalbaarheid gaan verkennen, zijn: ■

Een eigen opleidingstraject tot docent voor onderwijsassistenten.

■

Uitbreiding van de samenwerking met het mbo (Mondriaan Onderwijsgroep) op het gebied van onderwijs/klassenassistenten.

■

Carrièrelijn van primair onderwijs naar voortgezet onderwijs en vice versa.

■

Vissen in eigen vijver: het interesseren van eigen leerlingen (havo/vwo) voor een baan in het onderwijs.

Ad 5 Streven naar een diverser personeelsbestand richting een afspiegeling van de Nederlandse bevolking Het is onze overtuiging dat het de kwaliteit van ons onderwijs ten goede komt wanneer ons personeelsbestand een grotere diversiteit kent. Onze medewerkers vervullen vaak een voorbeeldfunctie voor leerlingen. In ons personeelsbestand zijn bepaalde groepen ondervertegenwoordigd waardoor er voor leerlingen een eenzijdig beeld ontstaat. ■

We gaan ons inspannen om meer vrouwen en allochtonen in managementfuncties te krjjgen, meer allochtonen voor de klas en, in het primair onderwijs, ook meer mannen voor de klas.

■

We willen werkplekken bieden aan zwakkere groepen op de arbeidsmarkt door een project te starten voor jonggehandicapten.

5.4 Wanneer zijn we tevreden? Ad 1 Onze medewerkers in staat stellen en stimuleren zich te professionaliseren ■

De Lucas Academie wordt actief gebruikt als professionaliseringscentrum binnen Lucas Onderwijs. We streven naar een participatiegraad van vijftig procent in 2013. Met participatie bedoelen we: jaarlijks deelnemen, als aanbieder of als afnemer, aan een activiteit van de Lucas Academie.

■

Er zijn pilots uitgevoerd waardoor vrijwillige interne mobiliteit is gestimuleerd en gefaciliteerd.

■

Meer medewerkers ervaren vrijwillige interne mobiliteit als een verrijking van hun loopbaan.

■

Professionalisering binnen de Lucas Academie en vrijwillige mobiliteit zijn vaste onderwerpen in de gesprekscyclus op de scholen

■

We hebben een (management)opleidingsaanbod ontwikkeld waardoor gerichte ontwikkeling naar de diverse managementniveaus voor medewerkers binnen Lucas Onderwijs mogelijk is.

Ad 2 Een arbeidsvoorwaardenpakket bieden waaruit blijkt dat kwaliteit wordt gewaardeerd en gehonoreerd ■

We zijn er in geslaagd een aanvulling te realiseren op de landelijke cao’s, die ons tot een aantrekkelijk werkgever maakt.

21/28

Ad 3 Meer invloed uitoefenen op de kwaliteit van de uitstroom van de lerarenopleidingen en pabo’s ■

We hebben de mogelijkheden voor kanteling van het eigenaarschap van de lerarenopleidingen grondig onderzocht.

■

We hebben een cultuurverandering op gang gebracht rond opleiden en kennis delen.

■

In eigen kring opgeleide medewerkers kiezen vaker voor een baan binnen Lucas Onderwijs.

Ad 4 Langs andere routes dan via de lerarenopleiding medewerkers aantrekken en opleiden ■

Onze scholen delen in evenredigheid mee in het succes van lokale, regionale en landelijke initiatieven.

■

We hebben zowel in het primair onderwijs als in het voortgezet onderwijs eigen initiatief ontplooid om medewerkers aan te trekken.

Ad 5 Streven naar een diverser personeelsbestand richting een afspiegeling van de Nederlandse bevolking ■

We hebben samen met de pabo’s het curriculum, de stagevormen en –begeleiding beter afgestemd op mannelijke pabostudenten.

■

We hebben over vier jaar minimaal twintig jonggehandicapten in dienst en ons personeelsbestand is een betere afspiegeling geworden van de Nederlandse bevolkingssamenstelling.

Adaptief met kaders De Snijdersschool heeft in het afgelopen jaar 'Natuurlijk Leren' ingevoerd. Directeur Ivan Trouwborst. "De leerlingen zijn verdeeld in units met verschillende leeftijden. Per unit zijn leerlijnen en ontwikkellijnen geformuleerd, zodat

het

onderwijs

thematisch

en

groepsoverstijgend kan zijn. Toch willen we de kwaliteit van het onderwijs borgen. Uitgangspunt is ruimte geven waar het kan, sturing bieden waar nodig. Het is leerlingStrategisch beleidsplan 2009 - 2013

gestuurd onderwijs, maar met duidelijke

22/28

kaders. Wij zien dat als optimaal maatwerk."


Hoofdstuk 6

Slotwoord In de voorgaande hoofdstukken is het strategisch beleid van Lucas Onderwijs voor de komende jaren beschreven. De keuzes zijn gemaakt, de richting is bepaald. Het is nu aan de hele organisatie om de ambities waar te maken. De scholen, instellingen het servicebureau en bestuursbureau werken samen aan het vertalen van de doelen naar hun jaarplannen. Zo wordt het strategisch beleidsplan een levend document en ontstaat een cyclus van plannen, uitvoeren, evalueren, bijstellen en weer uitvoeren. Dit alles ten dienste van de ontwikkeling van de leerkracht van de leerling.

Kanjertraining op de Waterwilg Op de Waterwilg in Nootdorp ontstond een onwenselijke groepsdynamiek die de school niet gekeerd kreeg. Na verschillende ingrepen besloot directeur Marijke Paap de Kanjertraining in te zetten voor die groep. "De Kanjertraining geeft kinderen inzicht in hun gedrag. Wij kregen bepaald gedrag van een kerngroep niet onder controle. We kregen de ouders niet mee voor individuele kanjertrainingen. Toen hebben we ervoor gekozen deze groep kinderen bij elkaar te zetten en die hele groep via de school een Kanjertraining te geven. De sfeer is nu aan het veranderen, zowel in die groep als in de parallelklassen. De kinderen hebben het allemaal weer naar hun zin. Volgend jaar willen we het schoolbreed doorvoeren."

23/28

Bijlage 1

Communicatiematrix Onderwijs en Kwaliteit Lucas Onderwijs Trust but Verify Stakeholders/critical friends


F: RvT

24/28

< Ouders < Collega's < Begeleiders

Stromen van informatie

A: Ouders/Leerling B: Leraren 1. Toegevoegde waarde: cognitief/sociaal/emotioneel 2. Ouders + leerlingtevredenheid 3. Uitval, verzuim en doorverwijzing 4. Jaarplan/jaarverslag 5. Inrichting van de processen C: Schoolleiders 1. Toegevoegde waarde: cognitief/sociaal/emotioneel 2. Ouders + leerlingtevredenheid 3. Uitval, verzuim en doorverwijzing 4. Jaarplan/jaarverslag 5. Inrichting van de processen D: Clusterdirecteuren 1. Top 5C 2. Pers. Tevredenheid 3. Fin./Mat./huisvesting 4. Kwantiteit/kwaliteit pers. Informatie 5. Verslag stakeholders E: CVB 1. Top 5D 2. Kwantiteit/Kwaliteit schoolleiders 3. Spreiding/aanbod voorzieningen 4. SvZ uitvoering strat. Beleidsplan 5. Verwezenlijking grondslag v.d. school

< < < < <

Wijk welzijn en zorg Wijkagent Ouders Winkeliersvereniging Consultatiebureau

< < < < <

Peuterspeelzaal Inspectie VO scholen Educatieve voorz. Sportvoorzieningen

< < < < <

Schoolleider Dir. Onderwijs Dir. Leerplicht Wethouder Directie Stg. Peuterspeelzalen

< Schoolbesturen < Centra Jeugd en Gezin

< < < < < <

Top ministeries Dir/bestuur V.O. Bestuur org. 0-4 jaar Parnassia/Florence Burg. Wethouders Top bedrijfsleven

< < < < < <

Landelijke Ouderver. Pers. vakorganisatie Opleidingen Jeugdzorg/beleid L.P.C. Collega besturen


Bijlage 2

Scholenlijst 2009 Overzicht basisonderwijs Lucas Onderwijs 070 - 317 5214

Balans, Samenwerkingsschool

Klaverveld 5

2492 MA Den Haag

015 - 369 8243

RKBS De Bras

Oeverwallaan 104

2498 BZ Den Haag

070 - 380 1420

Carolusschool

Westeinde 103-107

2512 GW Den Haag

070 - 386 5323

Dijsselbloem

Delflandlaan 6

2273 CS Voorburg

070 - 325 5286

De Drie Linden

Verlengde 2e Braamstraat 4

2563 TX Den Haag

070 - 386 9124

De Driemaster

Spinozalaan 175

2273 XG Voorburg

070 - 327 8018

Emmaüs, Samenwerkingsschool

Leenkamp 15

2264 KW Leidschendam

070 - 396 5050

Fontein

Laan van Wateringse Veld 462

2548 AM Den Haag

070 - 386 0512

Groen van Prinsterer

Paradijsstraat 51

2275 EK Voorburg

070 - 394 7173

Grote Beer

Guntersteinweg 60

2531JZ Den Haag

070 - 364 8681

Heilig Hart

Beeklaan 184

2562 AP Den Haag

070 - 393 9493

Jeroen

Guido Gezellestraat 51

2524 CK Den Haag

070 - 448 0310

Jonge Wereld

Den Helderstraat 250

2547 ST Den Haag

070 - 385 3390

J.F. Kennedy (Montessorischool)

Gradaland 5

2591 HB Den Haag 2545 RD Den Haag

070 - 366 2011

Krullevaar

Tinaarlostraat 78

070 - 323 9522

Lichtbaken

Georges Bizetstraat 21

2551 ZC Den Haag

070 - 385 9922

Liduina

A. van Solmsstraat 157

2595 TA Den Haag

070 - 394 4246

Melodie

Adm. Helfrichsingel 20

2287 BS Rijswijk

070 - 323 2483

Oase

Donker Curtiusstr.4-6

2555 XW Den Haag

070 - 345 9300

Onze Wereld

Brandtstraat 87

2572 CC Den Haag

070 - 345 1939

Onze Wereld (Dépendance)

Brandtstraat 80

2572 CH Den Haag

070 - 380 3632

't Palet

Vaillantlaan 230

2526 HR Den Haag

070 - 402 3142

't Palet (Dépendance)

Doedijnsstraat 4

2526 ED Den Haag

070 - 380 1304

't Palet (Dépendance)

Gerard Doustraat 192

2526 NL Den Haag

015 - 310 6112

De Paradijsvogel

Weidevogellaan 201

2496 MT Den Haag

070 - 363 1369

Parkiet

Parkietlaan 1

2566 XT Den Haag

070 - 328 1557

Paschalis

Bisschopstraat 3

2596 XH Den Haag

070 - 307 7829

Prins Mauritsschool

Kerklaan 144

2282 CN Rijswijk

070 - 390 5049

Regenboog

Linnaeusstraat 12

2522 GR Den Haag

070 - 402 3522

Savelberg

's-Gravenzandelaan 261

2507 BH Den Haag

070 - 397 3194

Schakel

C.A. v. Beverenstr. 40

2552 HW Den Haag

070 - 393 1872

Shalomschool

Henri Dunantlaan 90

2286 GE Rijswijk

070 - 307 7867

Snijdersschool, J.H.

Dan. Catterwijckstraat 6

2282 HM Rijswijk

070 - 355 3805

Statenkwartier

Van Beverningkstraat 29

2502 CC Den Haag

070 - 320 1234

De Trampoline

De Haar 200

2261 ZB Leidschendam

070 - 389 4072

Triangel

Meester de Bruinplein 3

2515 BZ Den Haag

070 - 386 5408

De Vijverhof

Vijverhof 7

2271 GN Voorburg

070 - 390 6732

De Vlieger

Frits Diepenlaan 43

2497 DN Den Haag

070 - 415 0198

De Vlieger (Dépendance)

Laan van Hoornwijck 122-124

2497 DG Den Haag

070 - 385 9839

Vuurvlinder

Diamanthorst 10

2592 GH Den Haag

015 - 310 5300

De Waterwilg

De Poort 4

2631 PT Nootdorp

070 - 363 6734

Wereldwijzer

Roggeveenstraat 2

2518 TP Den Haag

070 - 307 7853

Het Zonnelicht

Broekslootkade 95/97

2281 TC Rijswijk

070 - 327 4119

De Zonnewijzer

Rijnlandstraat 159

2265 WB Leidschendam

25/28

Overzicht speciaal basisonderwijs Lucas Onderwijs 015 - 310 1724

SBO Het Avontuur

Eksterhof 3A

2496 HT Den Haag

070 - 324 1556

Bernardusschool ZMLK

Ruychrocklaan 340

2597 EE Den Haag

015 - 310 9967

Kraaienest, ZMLK het

Brasserskade 4

2631 NC Nootdorp

070 - 393 3062

Meander SBO

P. v. Vlietlaan 2-4

2285 XM Rijswijk

070 - 399 3709

Merlijn SBO

Paets van Troostwijkstraat 87

2522 DM Den Haag

070 - 397 8177

De Octaaf SBO

Cantateplein 27

2553 VD Den Haag

070 - 394 0751

Opperd, ZMOK

Van Vredenburchweg 168a

2285 SE Rijswijk

070 - 360 7759

Pastoor van Ars SBO

Haviklaan 1

2566 XA Den Haag

070 - 327 2650

Vliethorst SBO

Prinses Carolinalaan 1

2263 VJ Leidschendam

2591 SG Den Haag


Overzicht voortgezet onderwijs Lucas Onderwijs

26/28

070 - 347 2204

Esloo, College St. Paul

Isabellaland 253

070 - 387 3630

Esloo, Corbulo College

Tuyll van Serooskerkenstr 2

2273 CB Voorburg

070 - 300 1940

Esloo, Directie

Diamanthorst 183

2592 GD Den Haag

070 - 335 0628

Esloo, Esloo Praktijkonderwijs

Noordpolderkade 167

2516 JE Den Haag

070 - 360 5568

Esloo, Internationaal College Edith Stein

Louis Couperusplein 33

2514 HP Den Haag

015 - 361 9140

Esloo, Montaigne Lyceum

Kiekendiefstraat 25

2496 RP Den Haag

070 - 383 8088

Esloo, Overbosch College

Rooseboomstraat 10

2593 PB Den Haag

070 - 364 8808

Haagse Colleges, De Populier

Populierstraat 109

2565 MK Den Haag

070 - 397 1541

Haagse Colleges, Directie

Albardastraat 25

2555 XP Den Haag

070 - 360 0589

Haagse Colleges, Hofstad Heldring

Morsestraat 1

2517 RZ Den Haag

070 - 368 7670

Haagse Colleges, Hofstad Lyceum

Colijnplein 9

2555 HA Den Haag

070 - 397 1541

Haagse Colleges, Hofstad Mavo

Albardastraat 25

2555 XP Den Haag

070 - 397 1541

Haagse Colleges, Hofstede Praktijkschool

Haardstede 1-5

2543 VS Den Haag

070 - 385 1902

Haagse Colleges, Zandvlietcollege

Bezuidenhoutseweg 40

2594 AW Den Haag

070 - 319 7010

IMC, Burg. Elsenlaan

Burg. Elsenlaan 154

2283 AE Rijswijk

070 - 372 0909

IMC, De Schakel

H. R. Holstlaan 2

2283 HB Rijswijk

070 - 394 8833

IMC, Directie

H.R. Holstlaan 2

2283 HB Rijswijk

070 - 394 0565

IMC, Gen. Vetterstraat

Gen. Vetterstraat 40

2283 LK Rijswijk

070 - 372 0909

IMC, H. Roland Holstlaan

H.R. Holstlaan 2

2283 HB Rijswijk

0174 - 625 541

ISW, Chrysantenstraat

Chrysantenstraat 9

2671 KR Naaldwijk

0174 - 621 855

ISW, Directie

Tiendweg 4e

2671 SB Naaldwijk

0174 - 445 588

ISW, Gasthuislaan

Gasthuislaan 145

2694 BE 's-Gravenzande

0174 - 620 943

ISW, Hoge Woerd

Hoge Woerd 2

2671 DG Naaldwijk

0174 - 248 205

ISW, Irenestraat

Irenestraat 35

2685 CA Poeldijk

0174 - 615 310

ISW, Lage Woerd

Lage Woerd 2

2671 AD Naaldwijk

0174 - 247 838

ISW, Madeweg

Madeweg 1

2681 PJ Monster

0174 - 414 400

ISW, Sweelincklaan

Sweelincklaan 1

2692 BA 's-Gravenzande

0174 - 628 961

ISW, Tiendweg

Tiendweg 3

2671 SB Naaldwijk

015 - 750 6050

Stanislascollege, Centrale Directie

Westplantsoen 71

2613 GK Delft

015 - 750 6020

Stanislascollege, Krakeelpolderweg

Krakeelpolderweg 1

2613 NV Delft

015 - 760 5030

Stanislascollege, Pijnacker

Meidoornlaan 7

2641 CB Pijnacker

015 - 750 6040

Stanislascollege, Reinier de Graafpad

Reinier de Graafpad 1

2625 DT Delft

015 - 750 6050

Stanislascollege, Westplantsoen

Westplantsoen 71

2613 GK Delft


Lucas Onderwijs Lucas Onderwijs is een dynamisch en betrokken schoolbestuur. Momenteel vallen veertig scholen voor basisonderwijs, zes scholen voor speciaal basisonderwijs, drie expertisecentra en vier scholengroepen voor voortgezet onderwijs met in totaal achtentwintig vestigingen, onder de verantwoordelijkheid van het bestuur van de stichting. Alles bijeen zijn in de scholen ongeveer 3.400 personeelsleden werkzaam die de zorg hebben voor meer dan 31.000 leerlingen. De Lucasscholen staan verspreid over de hele regio Zuid-Holland West: van nieuwbouwwijken en dorpskernen tot de Haagse binnenstad. Dat maakt van Lucas Onderwijs een kleurrijke organisatie.

27/28

Bezoekadres Lucas Onderwijs Saffierhorst 105 2592 GK Den Haag

T 070 - 300 11 00 F 070 - 300 94 99 [email protected] www.lucasonderwijs.nl

Postadres Postbus 93231, 2509 AE Den Haag

De ontwikkeling van de leerkracht van de leerling

Recommend Documents