de OctopUS: de buitenlandpolitiek van de VS voor en na 11 september 2001

de OctopUS: de buitenlandpolitiek van de VS voor en na 11 september 2001 Het thema van deze brochure is het buitenlandbeleid van de Verenigde Staten en daarmee de mensenrechtenschendingen door de VS. Willen we de aanvallen op Afghanistan en Irak op een juiste manier begrijpen dan moeten we inzicht krijgen in de ontwikkelingen van de buitenlandpolitiek van de VS. Dit heeft niets te maken met anti-Amerikanisme, immers de analyse en kritiek richten zich op de Amerikaanse staat en niet op haar bevolking. Ook pleiten we de heersende klasse in de diverse landen die zich schuldig maken aan mensenrechtenschendingen en onderdrukking van de bevolking, niet vrij. Zij werken uit politiek en economisch eigenbelang samen met de VS tegen de belangen van hun eigen bevolking. Twee van zulke ongelijke grootheden laten zich echter moeilijk meten. De Europese bondgenoten, velen voormalig kolonisator van landen in Afrika, het Midden-Oosten en Azië, volgen een zelfde politiek. Het volgen dan wel bekritiseren van de VS heeft alles te maken met hun huidige concurrentiepositie. Hun zelfzuchtig eigenbelang is even zo goed verwerpelijk, maar is nu niet het onderwerp. Op dit moment hebben de VS het op militair gebied voor het zeggen en bepalen zij de agenda van de wereldpolitiek. Om dezelfde reden gaan we ook niet uitgebreid in op de misdaden van het regime van de Taliban of Saddam Hussein. Deze misdaden wijzen ook niet éénduidig naar deze regimes omdat ze in oorsprong verbonden zijn met de VS: de regimes in Kabul en Bagdad hebben hun misdaden voor een belangrijk deel begaan met hulp of onder verantwoordelijkheid van de VS. De huidige wereldsituatie is niet enkel en alleen het gevolg van het beleid van president Bush. Laten we vooral niet denken dat het onder een andere president zoveel anders zou

1

zijn geweest. De plannen voor interventies in Afghanistan en Irak bestonden al voor zijn tijd. Bovendien intervenieerde voormalig president Clinton, die ons nu zo vriendelijk voorkomt, tijdens zijn achtjarig presidentschap vaker dan menig voorganger uit de Amerikaanse geschiedenis. Denk aan de interventies in Somalië, op de Balkan en in 1998 de operatie ´Desert Fox´ in Irak. Een analyse van de buitenlandpolitiek van de VS is ook nodig om de kluwen te ontwarren waaruit de diverse discussies zich ontspinnen. Moeten we ons voordat we discussiëren over ´het internationale terrorisme´, niet afvragen wat dat is en in wiens belang? Moeten we ons angst aan laten praten over massavernietigingswapens van een ander door degene die de meeste heeft? Wie bepaalt wie welk recht waartoe heeft? Moeten we discussiëren met de grootste agressor over wie een dictator is en hoe die te verwijderen? Wanneer we het onkruid willen uitroeien, moeten we met de wortels en niet met de bladeren beginnen… Was Engeland de wereldmacht van de negentiende eeuw, zo werden de VS dat in de twintigste eeuw. De staat waar de kapitalistische productiewijze ongehinderd functioneerde gedurende de Tweede Wereldoorlog, bouwde haar politieke en economische macht uit op de ruïnes van hun voormalige concurrenten, zowel de vijandige als de geallieerde. Volgens de wetten van de vrijemarkteconomie, zoals de kapitalistische productiewijze enigszins misleidend wordt getypeerd, is hiermee de strijd nog niet gestreden. De economische en politieke concurrentie zet zich door en daarom moet men bij de les blijven. En dat is waar het de VS om te doen zijn in de e 21 eeuw: als een octopus haar tentakels uitslaan, door uitbreiding van haar politieke en economische invloedsfeer supermacht te kunnen blijven. De concurrentiestrijd tussen de heersenden der aarde is een strijd om de politieke invloedsfeer, exclusieve toegang tot afzetmarkten en het bezit van de energiebronnen in de wereld. Militaire middelen en oorlogen worden hiervoor ingezet. De huidige kwestie: wie de

2

olie bezit, bezit de macht of wie de macht bezit, bezit de olie, lijkt een kwestie van de kip of het ei. De voorbeelden die u in deze brochure kunt lezen zouden we nog met vele anderen kunnen aanvullen. We zouden ons doel dan echter voorbij streven. We hopen via deze brochure meer inzicht te verschaffen in de beweegreden van de VS om oorlogen te voeren tegen Afghanistan en Irak en de landen die hierna zullen volgen. Ook hopen we dat deze brochure kan dienen als vertrekpunt voor verdere discussie. En meer nog hopen we dat het dient als pamflet dat oproept tot verzet tegen de barbaarsheid waaronder zo een groot deel van de wereldbevolking ten gevolge van deze politiek moet leven. Stichting NIPAM, maart 2003

3

VS na de Tweede Wereldoorlog De VS mengden zich in de Tweede Wereldoorlog na de bombardementen op Pearl Harbour in 1941. Roosevelt had reeds aangeduid dat het Amerikaanse volk nooit zou accepteren dat de VS zich zouden bemoeien met een oorlog in Europa, tenzij zij zelf doelwit zouden worden. De VS hadden voor de aanval al diverse inlichtingen gekregen over de op handen zijnde aanval van Japan. Volgens diverse bronnen haalden de VS daarom haar belangrijkste oorlogsschepen weg en bereidden zich voor op de vele gewonden. De aanval op Pearl Harbour kostte aan zo´n 2400 Amerikaanse militairen het leven. Dit was het moment de publieke opinie te overtuigen om Duitsland en Japan de oorlog te verklaren. Na de Tweede Wereldoorlog werden de VS de sterkste macht binnen de kapitalistische wereld. Engeland en Frankrijk hebben overwinningen geboekt op Duitsland, Japan en Italië, maar ten opzichte van de VS hadden ze het economisch moeilijk. Omdat de VS zich later mengden in de oorlog en de oorlog niet op haar grondgebied plaatsvond, hebben zij minder te lijden gehad. Zij konden daardoor in vergelijking met de andere landen meer economische vooruitgang boeken. De Marshallhulp die de VS gaven, trokken de gewonde landen in Europa binnen haar invloedssfeer. Eén van de doelen van het Marshall Plan was na de Tweede Wereldoorlog Europa en Japan van kolen op olie te laten overschakelen. Twee miljard van de dertien miljard Marshall Plan-dollars gingen rechtstreeks naar de oliemaatschappijen om Europa en Japan om te zetten in economieën die gebaseerd waren op olie. De economische positie van de VS verbeterde na de Tweede Wereldoorlog niet alleen ten opzichte van Europa. Voor de Tweede Wereldoorlog bezaten de VS 20 procent van de Latijns-Amerikaanse markt, na de oorlog was dat 75 procent geworden. Engeland bezat voor deze oorlog 72 procent olieaandelen in het Midden-Oosten, de VS 19 procent. Na de oorlog werden deze percentages 29 procent voor Engeland en 59 procent voor de VS. In 1961 waren in Europa 460 Amerikaanse handelsmaatschappijen zelfstandig of in

4

samenwerking met Europese handelsmaatschappijen gevestigd. In 1985 was dit aantal opgelopen tot 700. Hoewel Japan en Europa na de Tweede Wereldoorlog economisch verzwakt waren, stonden ze na verloop van tijd echter als evenwichtige concurrenten op de wereldmarkt tegenover de VS.

VS interventies ter bescherming Amerikaanse belangen ‘Doodseskaders zijn gecreëerd en gebruikt door de CIA over de hele wereld, in het bijzonder de derde wereld, vanaf eind jaren veertig. Een feit dat wordt genegeerd door de media die in handen zijn van de elite.’ -Ralph McGehee Voormalig CIA analist & schrijver van CIABASE; The Crisis of Democracy Deadly Deceits: My 25 years in the CIA-

Na de Tweede Wereldoorlog waren de partijen en staten van de geallieerde landen zeer ijverig om zichzelf te presenteren als de kampioenen van de vrijheid, democratie en mensenrechten. Onder de voorwaarden van de heersenden in de westerse landen wordt de bezorgdheid van de bevolking voor mensenrechtenschendingen echter gebruikt en gemanipuleerd voor reactionaire doeleinden. Steeds weer wordt dit thema aangewend om in binnenlandse aangelegenheden van soevereine, afhankelijke en zwakke landen te interveniëren. De interventies en agressie van de VS en haar bondgenoten zijn talloos. Panama, Haïti, Cuba, Korea, Vietnam, Guatemala, Indonesië, Chili, Argentinië, Honduras, Venezuela, Mexico, Colombia, Somalië, BosniëHerzegovina, Kosovo en Servië zijn hiervan enkele voorbeelden. Met de atoombommen op Nagasaki en Hiroshima hebben de VS 215.000 mensen de dood ingejaagd en nog eens duizenden gehandicapt achtergelaten. De VS hebben sinds haar bestaan honderden interventies gepleegd. Volgens officiële rapporten van de Amerikaanse denktank RAND Corporation (rand.org), intervenieerden de VS direct tussen de Tweede Wereldoorlog en 1975 alleen al 215 keer ter

5

bescherming van Amerikaanse belangen. Bijna het hele ZuidAmerikaanse continent kwam na de Tweede Wereldoorlog onder invloed van de VS. Vanuit een anticommunistische ideologie en de ‘Nationale Veiligheidsdoctrine’, volgden militairen trainingen in specifieke repressietechnieken. Het één na het andere militaire regime werd met hulp van de CIA geïnstalleerd. De VS voeren nu in naam van God haar heilige oorlog om haar eigen ‘geloof’ op te leggen: die van vrijheid van kapitaal, dat niets ontziend haar invloed en winsthonger in de gehele wereld wil doen laten gelden en wel op zo’n wijze dat de koloniale voorvaderen zich uit jaloezie in hun graf zouden omdraaien. Een greep uit de vele terreurdaden: Recent heeft de CIA 1% van haar rapporten over de coup in 1954 in Guatemala vrijgegeven. Genoeg om de grote verantwoordelijkheid van de VS te laten zien voor het lot van president Arbenz die werd afgezet vanwege landhervormingen die hij uitvoerde ten nadele van de Amerikaanse United Fruit Company (tegenwoordig Chiquita). In de 36-jarige oorlog die volgde zijn zo'n 200.000 mensen door het Guatemalteekse leger vermoord. Circa 45.000 mensen zijn 'verdwenen'. In de jaren tachtig steunden de VS de contra’s in Nicaragua om de Sandinisten te verdrijven. Dit koste 50.000 mensen het leven. In El Salvador vonden tijdens de burgeroorlog waarin de VS een zelfde rol speelden, 75.000 mensen de dood. In maart 1999 heeft de toenmalig president van de VS, Clinton, in Guatemala-stad zijn excuses aangeboden voor het Amerikaanse beleid tijdens de burgeroorlogen in MiddenAmerika in de jaren tachtig: ‘Het was fout van de VS om strijdkrachten of inlichtingsdiensten te steunen die betrokken waren bij gewelddadige en wijdverbreide repressie.’ Welke consequenties volgden uit deze openlijk erkende medeverantwoordelijkheid van de VS voor de moord op honderdduizenden mensen? In het begin van de jaren zestig werd het AmerikaansArgentijns militair verdrag gesloten. Vanaf die tijd werden meer dan 3000 Argentijnse militairen in de VS en Panama getraind. Zelfs in 1977, toen de ‘verdwijningen’ op hun

6

hoogtepunt waren en internationale aandacht kregen, gaf het Amerikaanse ministerie van Defensie nog honderdduizenden dollars steun. Ruim 200 militairen werden getraind, waarvan een aantal in ‘inlichtingstechnieken’, die in de ‘vuile oorlog’ gebruikt werden. Daarnaast kreeg Argentinië nog zo’n 55 miljoen dollar krediet. De handel met dit land bloeide. In Brazilië assisteerden de VS bij de militaire coup van 1964. Deze coup werd gepland vanwege de agrarische hervormingen en nationalisatie van oliebedrijven die president Goulart doorvoerde. Vanaf die tijd 'verdwenen' vele mensen. De beruchte coup van Pinochet in Chili in 1973 kwam evenmin uit de lucht vallen. Al in oktober 1970, toen president Allende werd gekozen, maar nog niet als president geïnaugureerd was, beraamden de VS een couppoging die mislukte. In de drie daarop volgende jaren probeerden de CIA en Amerikaanse multinationals de democratisch gekozen 'Volkseenheid' regering te destabiliseren. De Chileense fascisten konden vertrouwen op de steun van de VS voor hun gewelddadige onderdrukking van de democratie. Toen Allende de koperbronnen uit handen van drie Amerikaanse bedrijven nam en ze nationaliseerde, waren de dagen van zijn regering geteld. De rol die de CIA gespeeld heeft bij de omverwerping van de democratisch gekozen president Allende door de militaire coup, is inmiddels openlijk erkend. In 1984 veroordeelde het Internationaal Gerechtshof, het juridische orgaan van de VN, de VS voor haar agressieve inmenging in het soevereine Nicaragua in een proces dat aangespannen was door Nicaragua. De VS werden toen onder andere veroordeeld voor het volgende: het schenden van de soevereiniteit van een ander land; het leggen van mijnen in internationale en territoriale wateren; het schenden van het vriendschapsverdrag uit 1956 met Nicaragua door afkondiging van een embargo tegen dit land. De VS werden verplicht tot onmiddellijke stopzetting van haar illegale activiteiten en werden veroordeeld tot herstelbetalingen. Dit is niet gebeurd, noch volgden hieruit consequenties uit.

7

Het Afrikaanse land Congo heeft enorme delfstofvoorraden: Grondstoffen voor atoomwapens, diamanten en het mineraal coltan, een belangrijk onderdeel van de zaktelefoon. In de jaren zestig werd de eerste premier van het onafhankelijk land vermoord. President Lumumba werd door de VS beschuldigd van communistische sympathieën vanwege zijn antikoloniale ideeën. Uit verschillende bronnen, waaronder die van oud-CIA medewerkers, hebben de CIA verschillende aanslagen op hem voorbereid. Dezelfde VS hielden ruim 35 jaar de plunderende dictator Mobutu aan de macht. Nadat de samenwerking met Congo moeilijker werd, bewapende de VS landen als Rwanda dat vervolgens Congo binnenviel. Hoeveel onschuldige mensen werden hierdoor in armoede en de dood gestort? In 1964 verspreidt de regering Johnson het bericht dat de Noord-Vietnamezen Amerikaanse oorlogsschepen in de Golf van Tonkin beschoten hebben. Deze `incidenten' vormden de aanleiding voor de Amerikaanse bombardementen op Vietnam. Later blijkt dat in werkelijkheid geen enkel schot is gelost in de Golf van Tonkin. De gruwelijke oorlog die hierop volgde kostte aan zo´n 4,5 miljoen Vietnamezen, waarvan het grootste deel burgers, het leven. Dit weerhield Henry Kissinger, na de beëindiging van deze oorlog, er niet van de volgende uitspraak te doen: ‘de VS moeten ergens ter wereld wat activiteiten uitvoeren die haar vastbeslotenheid toont om wereldmacht te blijven.’ (Washington Post, April 1975). In 1965 pleegde generaal Suharto, gesteund door de VS en andere westerse mogendheden, een militaire coup in Indonesië. In de eerste maanden werden een half miljoen mensen afgeslacht in een poging de communisten, aanhangers van de Indonesische Communistische Partij (PKI), uit te roeien. De CIA overhandigde het Indonesische leger een lijst met 5000 PKI aanhangers, sympathisanten, leiders van vakbonden, vrouwen- en jongerenorganisaties. Allen zijn opgepakt en vermoord. VS-ambtenaren schrapten zorgvuldig hun namen van de lijst. Vanaf het begin werd Washington op de hoogte gesteld van de afgrijselijke details.

8

In 1975 werd ook de voormalig Portugese kolonie Oost-Timor bij Indonesië ingelijfd. Het regime van Suharto werd door de VS en andere westerse landen voorzien van wapens en militaire trainingen. Dit leidde direct tot nog meer 'verdwijningen' en andere schendingen van mensenrechten. Naar schatting zijn in totaal ongeveer miljoen mensen vermoord. De huidige ‘war on drugs’ in Colombia gaat niet om de omverwerping van het schijndemocratische regime dat zich met behulp van paramilitaire doodseskaders, drugsmaffia en omvangrijke militaire steun van de VS in het zadel tracht te houden. Colombia is naast Turkije en Israël een land dat van de VS de grootste militaire steun geniet. Bijna dagelijks zijn er massaslachtingen en ‘verdwijningen’ onder vooral de plattelandsbevolking. Deze zijn grotendeels het werk van paramilitaire doodseskaders onder regie van de Colombiaanse staat en de CIA. Het Amerikaanse congres keurde het Plan Colombia goed, waaraan ook Nederland meewerkt. Dit betekende 1,3 miljard dollar extra militaire hulp, waaronder ultramoderne helikopters, nachtkijkers en infrarood artillerie. Daarnaast trainen VS-experts nieuwe elite bataljons voor zogenaamde ´anti-drugsoperaties´ in de gebieden die onder controle staan van de linkse guerrillabewegingen. In werkelijkheid zijn er bewijzen te over dat het de drugsmaffia, verweven met de Colombiaanse staat en de VS zijn, die met internationale handel in drugs het grote geld maken.

Het Midden-Oosten ‘We moeten de eigenaars worden of in ieder geval de controle behouden over de bronnen van tenminste een deel van de olie die we nodig hebben.’ -British Royal Commission, inzake de politiek van Winston Churchill’s politiek t.o.v.Irak, 1913-

Saoedi-Arabië heeft 25 procent van de wereldolieproductie in handen. De goede relaties met de VS stammen uit eind jaren dertig. Uit angst voor de concurrentie van de Engelsen, richtten Esso, Texaco en Mobil de Arabische Amerikaanse

9

Olie Compagnie (ARAMCO) op. Tijdens de Tweede Wereldoorlog verstevigden zij hun banden verder. Een Amerikaanse basis werd aangelegd en Saoedi-Arabië werd cruciaal om de belangen van de VS in de regio veilig te stellen. De ‘deal’ is olie in ruil voor wapens en miljoenen dollars. Het ondemocratisch koninkrijk Saoedi-Arabië, zonder grondwet, zonder vrijheid van meningsuiting, waar vrouwen worden behandeld als derderangs wezens, het land dat geen enkel mensenrechtenverdrag heeft ondertekend, kon zo standhouden. Vanaf begin jaren negentig verblijven duizenden Amerikaanse militairen op Saoedisch grondgebied. Dit tot groot ongenoegen van de Saoedische oppositie en de rest van de Arabische wereld. De geschiedenis van de staat Israël gaat samen met het stukje bij beetje gewelddadig onteigenen van grond, verdrijving en onderdrukking van de Palestijnse bevolking. Keer op keer negeert Israël VN-resoluties zonder dat dit tot consequenties leidt. Is er ooit geageerd tegen de verdrijving van nog meer Palestijnen na de bezetting van de Westelijke Jordaanoever en Gaza? Zes organen van de VN hebben in tien resoluties opgeroepen de vluchtelingen te laten terugkeren. Maar nog steeds leven miljoenen Palestijnen in ballingschap. Het grootste deel van het Palestijnse volk leeft onder erbarmelijke omstandigheden. Verdreven van huis en haard, in vluchtelingenkampen, verstoken van elementaire rechten. In de 25 jaar na haar oprichting ontving de staat Israël van westerse landen en instituties, met name van de VS, zo’n tien miljard dollar aan hulp. Doordat Israël een zeer belangrijk politiek strategisch-militaire macht is in het MiddenOosten, krijgt zij onvoorwaardelijke steun van de VS en de westerse landen in haar agressieve politiek tegen de Palestijnse bevolking. Wie maakt zich hier schuldig aan terrorisme? Is dit geen voedingsbodem voor haat tegen degenen die deze politiek uitvoeren en ondersteunen? Turkije is vanwege zijn strategische ligging en NAVOlidmaatschap een belangrijke bondgenoot van de VS. Staatsgrepen zijn steeds georkestreerd door de CIA. Ook de

10

Europese landen hebben nooit een kritisch geluid laten horen en bleven Turkije steunen. In 1980 vond een goedvoorbereide militaire staatsgreep plaats. Kenan Evren, de leider van de coup, vertrok naar de VS voor overleg, de dag na zijn terugkomst, was de militaire coup een feit. Direct na de militaire coup in 1984 begon een heftige strijd tussen de decennia lang onderdrukte Koerdische bevolking onder leiding van de Koerdische Arbeiderspartij (PKK) en de Turkse staat. Vanaf deze periode tot 1999 waren de wapenleveranties, waarvan 80% uit de VS, aan Turkije enorm. Met behulp van deze wapens kon de Turkse staat haar repressie tegen de Koerdische en Turkse bevolking opvoeren. Meer dan 30.000 mensen zijn hierbij omgekomen. Zo’n 3500 dorpen werden verbrand en ontruimd. Honderdduizenden mensen werden dakloos en circa drie miljoen mensen moesten vluchten. Tweeduizend mensen ‘verdwenen’, zonder dat onderzoek gedaan is naar hun lot of dat ook maar iemand verantwoordelijk is gesteld. Tijdens deze ‘vuile oorlog’ gebruikte de Turkse staat middelen, inclusief chemische wapens, die in strijd zijn met internationale verdragen. Nog steeds zijn er ongeveer tienduizend politieke gevangenen. Martelingen, intimidatie, willekeurige gevangenzetting, het molesteren en doden van mensen in hongerstaking zijn nog steeds gemeenplaats in de Turkse gevangenissen en politiebureaus. De huidige maatschappelijke structuur van de ‘beschaafde’ wereld legitimeert het gebruik van geweld in wat voor vorm dan ook. Welke rol speelden de VS en haar bondgenoten in de bloedige onderdrukking van het Koerdische volk? Wie is er voor verantwoordelijk dat het volk van Irak gewurgd wordt door een boycot en bombardementen? En de LatijnsAmerikaanse landen; de 36 jaar lange burgeroorlog in Guatemala, Colombia, Chili en al die verschillende landen in Afrika en Azië. Hoe lang kunnen we deze lijst maken? Werd hier ooit ingegrepen om de mensenrechten te verdedigen?

11

Politiek economische instituties ‘De voedingsbodem voor terrorisme heeft het Westen deels zelf gelegd. De Rijke landen hebben de Derde Wereld veronachtzaamd, ten gunste van de voormalige communistische landen. Na de val van de Muur hadden we de arme landen niet meer nodig in de strijd tegen het communisme. Het Westen, de Verenigde Staten voorop, keerde zich af van internationale samenwerking. Ons gemeenschappelijk doel, bewijzen dat kapitalisme superieur is, viel weg met het vallen van de Muur.’ -OESO ambassadeur Engering na 11 september 2001-

Van de 500 grootste multinationale ondernemingen heeft 95% haar basis in één van de landen van de OESO (Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling), waarin de dertig rijkste landen van de wereld zijn vertegenwoordigd. De VS en de EU proberen altijd in eerst instantie afspraken te maken met de lidstaten van de OESO om zo de afhankelijke landen onder druk te zetten en haar regeringen al dan niet vrijwillig tot samenwerking aan te zetten. De bevolking in de onderdrukte landen zijn hierdoor in een vicieuze cirkel beland. Op allerlei manieren worden zij gedwongen door de westerse landen en hun eigen elite hun grenzen onvoorwaardelijk te openen voor de vestigingen van westerse ondernemingen. Het IMF en de Wereldbank zijn de instanties die de afhankelijke landen programma’s opleggen. Deze programma’s bestaan uit bezuinigingen op onderwijs en gezondheidszorg, inperking van vakbondsrechten, verlaging van het minimumloon en massaontslagen. Het IMF en de Wereldbank verstrekken alleen leningen onder deze voorwaarden. Wanneer de bevolking protesteert tegen deze maatregelen waar zij de dupe van is, wordt ze met harde hand onderdrukt door de elite van deze staten, waar nodig met hulp van de Westerse landen. Mensenrechtenschendingen zijn hiermee de keerzijde van de 'globaliseringmedaille'. Sinds de oprichting van de WTO (World Trade Organisation) in 1995 worden onderhandelingen gevoerd voor verdergaande wereldwijde liberalisering van handel en diensten. Formeel

12

hebben alle leden van de WTO een gelijke positie. In werkelijkheid zijn het de Verenigde Staten en de Europese Unie, in nauwe samenwerking met haar grootste multinationals en hun lobbyorganisaties als de Internationale Kamer van Koophandel en de Europese Ronde Tafel van Industriëlen die de dienst uitmaken. De top 100 van de grootste economieën wereldwijd bestaat uit 51 ondernemingen en 49 landen.

De terreur voor de wereldbevolking ´Wij beschikken over ongeveer 60% van ´s werelds rijkdom, maar vormen slechts 6,3% van ´s werelds bevolking. In deze situatie kunnen we niet anders dan voorwerp van afgunst en verontwaardiging zijn. Onze werkelijke taak in de komende periode is om een model van verhoudingen te bedenken dat ons zal toestaan deze ongelijkwaardige positie in stand te houden. We moeten onszelf niet wijsmaken dat we vandaag de dag de luxe van altruïsme en het spelen van weldoener voor de wereld kunnen veroorloven. We moeten ophouden met praten over zulke vage en onwerkelijke doelen als mensenrechten, het verhogen van de levensstandaard en democratisering. De dag is niet ver meer dat we rechtstreekse machtsconcepten moeten hanteren. Hoe minder we dan belemmerd worden door idealistische slogans, hoe beter.’ -George Kennan, voormalig hoofd van het VS State Department Policy Planning Staff, Document PPS23, 24 Februari 1948-

Ruim zes miljard mensen leven op onze planeet. Drie miljard mensen hebben een inkomen onder de twee dollar per dag, bijna de helft van deze mensen moet het met minder dan één dollar per dag doen. Op het zuidelijke halfrond sterven op dit moment dertig miljoen mensen door honger. Per jaar sterven in de arme landen zeven miljoen kinderen een afschuwelijke dood. Hongersnood van een ongekende omvang bedreigt tientallen miljoenen mensen in Soedan, Ethiopië en Eritrea. Heeft de neoliberale politiek tot betere omstandigheden voor deze mensen geleid? In dertig jaar tijd is het aantal mensen dat onder de armoedegrens leeft vertienvoudigd. Volgens VN-

13

cijfers waren dertig jaar geleden 25 landen arm, nu is dat aantal verdubbeld. Hoe kan het ook anders, de zogenoemde onderontwikkelde landen die op de vrije markt van het kapitaal één dollar winst maken, betalen dertien dollar aan schulden terug. Volgens het onlangs verschenen rapport ´Global Employment Trends´, van het International Labour Office (ILO), de vakbondskoepel onder de paraplu van de VN, telde de wereld nog nooit zoveel werkelozen: 180 miljoen mensen wereldwijd hebben geen baan. Tegelijkertijd gaan er volgens het ILO wereldwijd 179 miljoen kinderen, dat is één op elke acht kinderen tussen de 5 en 17 jaar, gebukt onder ernstige vormen van kinderarbeid die hun psychische, fysieke of morele welzijn bedreigen. Van deze groep verrichten 8,4 miljoen kinderen ´onvoorwaardelijk onacceptabele´ arbeid als dwangarbeider, lijfeigene of slaaf, prostitué(e), kindsoldaat of in de porno-industrie. Onder het mom van hergebruik of recycling wordt wel gevaarlijk afval en gevaarlijke en vervuilende apparatuur zoals afvalverbrandingsinstallaties, naar de ´derdewereldlanden´ geëxporteerd. Het geld hebben deze landen hard nodig en voor de westerse landen is het een lucratieve 'verwerkingsmethode'. Deze landen hebben immers nauwelijks hinderlijke milieuwetten. Wat ze ook ontberen is technologie om het afval te verwerken: een regelrecht gevaar voor het milieu en de volksgezondheid. Water en vooral schoon water is niet voor iedereen vanzelfsprekend. Ook water wordt geprivatiseerd en komt meer en meer in handen van bedrijven, met alle gevolgen van dien. In 127 landen hebben meer dan 3,3 miljard mensen gebrek aan water en werden bijgevolg ziek. Ziekten als malaria, tuberculose en aids nemen buitenproportionele vormen aan. Medicijnen zijn er, maar zijn onbetaalbaar. Bedrijven die ze goedkoop maken zijn strafbaar vanwege de patenten. Zuid-Afrika deed een oproep om aids-remmers goedkoper te laten maken om zo de miljoenen mensen die

14

met de dood bedreigd worden te helpen. Maar de farmaceutische industrie, de VS en de westerse landen weigeren de patenten open te breken. De farmaceutische industrie en de VS gaven aan geen ‘filantropische instelling’ te zijn. Andersom gaat het zo: de VS kwam met Bayer, producent van het antibioticum Cipro tegen miltvuur, overeen 100 miljoen tabletten voor de helft van de prijs in te kopen. De VS hadden gedreigd anders het patent te negeren…… Welke norm wordt hier gehanteerd? Honger en ziekte waar miljoenen mensen het slachtoffer van zijn. Is het geen terreur om miljoenen mensen elementaire rechten op water, voeding en gezondheidszorg te ontzeggen uit politiek en economisch eigenbelang? Telt een leven in het rijke westen meer dan dat van een kind in Afrika? In zo een onevenwichtige wereld leven wij. Vanaf onze geboorte hebben wij zo geen enkele keuze om ons leven te bepalen. Of wij Afghaan, Palestijn, Afrikaan of Amerikaan zijn is daarom nogal bepalend voor onze manier van denken over en kijken naar de wereld om ons heen.

11 september en de oorlog in Afghanistan In het licht van deze wereldsituatie vonden op 11 september 2001 met vier gekaapte vliegtuigen de aanslagen op het World Trade Centre en het Pentagon plaats. Dat deze aanslagen niet zomaar éénduidig politiek verklaard kunnen worden mag duidelijk zijn. Wanneer het werkelijk onverdedigbaar is dat onschuldige mensen sterven in Washington, New York en Pitsburg, en dat is het absoluut, is het dan verdedigbaar dat elders zoveel onschuldige slachtoffers vallen? Na de start van de oorlog in Afghanistan trekt minister van Defensie Rumsfeld het aantal doden in Afghanistan in twijfel. Live voor de televisie vertelt hij dat de eventuele slachtoffers in het niet vallen vergeleken bij die in de VS. Wanneer niet eens een woord van medeleven opgebracht kan worden is dat een indicatie dat slachtoffers in dit deel van de wereld er niets, maar dan ook niets toe doen. Hun verwoeste leven en dat van hun nabestaanden is slechts ‘collateral damage’, bijkomende schade.

15

Onmiddellijk na de aanslagen heeft de ‘beschaafde’ grootmacht zonder enig rechtsgeldig bewijs Bin Laden verantwoordelijk gesteld. Bin Laden is een zakenman die een belangenconflict heeft met de VS en die de Islam als dekmantel gebruikt. Wanneer de aanslagen gepleegd zijn door het Al-Qaeda netwerk onder leiding van Bin Laden dan moet dat aangetoond worden volgens de principes van onze rechtsstaat. Allereerst is daar Artikel 11 van de Universele Verklaring voor de Rechten van de Mens: ‘een ieder die wegens een strafbaar feit wordt vervolgd, heeft er recht op voor onschuldig gehouden te worden, totdat zijn schuld krachtens de wet bewezen wordt in een openbare rechtszitting, waarbij hem alle waarborgen, nodig voor zijn verdediging, zijn toegekend.’ Deze verklaring is ondertekend door de landen die de aanval op een soevereine staat legitimeren als een daad van verdediging op grond van geheime bewijzen van inlichtingdiensten. Door deze principes te negeren worden de fundamenten van de rechtsstaat aangetast. De getuigenverklaringen die wel openbaar gemaakt zijn, zijn anoniem. Deze zijn onvoldoende om via een rechtszaak tot veroordeling te komen.

Vragen en twijfels Een aantal maanden voor de aanslagen op het WTC en het Pentagon publiceerde de Hart-Rudman commissie voor ‘Nationale Veiligheid in de 21e eeuw’ haar rapport. In dit rapport waarschuwde ze welhaast met profetisch gaven voor: ‘een mogelijke vijandige aanval op ons thuisland… waar Amerikanen waarschijnlijk sterven op Amerikaanse bodem, mogelijk in grote aantallen.’ Het eerste deel van het rapport stelt heel duidelijk dat een catastrofe op Amerikaans grondgebied, waarvan vijanden van de VS kunnen worden beschuldigd, de enige manier is om de bevolking te mobiliseren om de nodige ‘offers’ te brengen. Het lijkt er heel sterk op dat dit rapport suggereert dat zo´n aanval de VS goed zou uitkomen om massale steun van de publieke opinie te krijgen voor haar agressieve wereldpolitiek. Hoe kan het dat de VS met zo’n uitgebreid inlichtingenapparaat deze aanslag niet hebben kunnen verijdelen? Al langere tijd hielden de VS

16

het Al-Qaeda netwerk in de gaten. Een aanslag als deze kost een lange voorbereiding en is haast onmogelijk om buiten de VS voor te bereiden. De berichten over de ‘geheime’ bewijzen, de directe beschuldigingen en het onverwachtheid karakter van de aanslagen spreken elkaar tegen. Osama Bin Laden verbleef vanaf begin jaren negentig in Soedan. David Rose schreef op 30 september 2001 in de krant The Observer, dat er bewijzen zijn dat sinds 1995 een enorm databestand met persoonsgegevens, het werk, de financiële belangen van het Al-Qaeda netwerk en het verblijf van Bin Laden, door de Soedanese autoriteiten is aangeboden aan de VS. Een aantal malen is ook door Soedan aangeboden medewerkers van Bin Laden uit te leveren die bezig waren met de voorbereidingen van een terroristische actie. De voorstellen van Soedan aan de VS en de Britten zijn steeds opnieuw afgewezen. Volgens Soedanese bronnen kennen de VS de handel en wandel van Bin Laden en leiders van zijn netwerk gedetailleerd. In 1996 werden Bin Laden en driehonderd medewerkers Soedan uitgezet onder druk van de VS en Saoedi-Arabië. Na de aanslagen op de Amerikaanse ambassades in Kenia en Nairobi heeft Soedan twee medewerkers van Bin Laden vastgehouden en aangeboden ze uit te leveren. De VS onder Clinton en Albright hebben dit aanbod niet aangenomen. In plaats daarvan vielen de VS Soedan aan. Zij bombardeerden en vernietigden met kruisraketten de Soedanese farmaceutische fabriek El-Shifa. Hier zou worden gewerkt aan de productie van zenuwgas. In werkelijkheid werden hier medicijnen geproduceerd tegen o.a. tuberculose. Deze aanval had fatale gevolgen voor de burgerbevolking. Zij bleef hierdoor verstoken van noodzakelijke medicijnen. Desondanks heeft Soedan de twee mannen nog drie weken vastgehouden. Uiteindelijk zijn ze vrijgelaten en uitgewezen naar Pakistan In mei 2001 is Soedan afgevoerd van de lijst van ‘terroristische’ landen. Zelfs toen is geen enkele poging gedaan om de omvangrijke dossiers van Bin Laden en het Al-Qaeda netwerk te onderzoeken. Als de VS werkelijk de ‘terreur’ wilden

17

bestrijden, waarom hebben ze deze cruciale informatie en het aanbod tot uitlevering door Soedan dan niet aangenomen? Inmiddels geven de twee belangrijkste Amerikaanse inlichtingdiensten FBI en CIA elkaar de schuld van het uitblijven van maatregelen die de terreuraanvallen van 11 september hadden kunnen voorkomen. Egypte heeft in een interview met The New York Times herhaald dat de Egyptische inlichtingdiensten lang voor 11 september door infiltratie in Al-Qaeda wisten van een op handen zijnde grote aanval. De informatie zou doorgespeeld zijn naar Washington die dit weer ontkent. Nationaal Veiligheidsadviseur Condoleezza Rice liet op 16 mei 2002 in de media weten dat president Bush al op 6 augustus 2001 door de CIA werd geïnformeerd over het plan van Osama Bin Laden om vliegtuigen te kapen. Bin Laden had zo de vrijlating willen afdwingen van sjeik Omar Abdel Rahman die in de VS gevangen zit voor diens betrokkenheid bij de eerste WTCaanslag in 1996. In Patrick Martin’s boek ´Was US government alerted to september 11 attack?´, wordt aangegeven dat ten minste vier landen, Egypte, Israël, Rusland en Duitsland, waarschuwingen aan de VS stuurden in de maanden voorafgaand aan 11 september. Volgens een artikel in de Duitse Frankfurter Allgemeine Zeitung van 14 september 2001, wisten Amerikaanse en Israëlische veiligheidsdiensten in juni 2001 dat terroristen uit het Midden-Oosten plannen hadden een vliegtuig te kapen om als wapen in te zetten tegen belangrijke Amerikaanse of Israëlische symbolen. Een anonieme medewerker van de Duitse geheime dienst werd geciteerd die meldde dat de informatie van Echelon kwam. Echelon, wiens bestaan officieel niet bekend is, is een door de VS gecontroleerd systeem van 120 satellieten dat wereldwijd de elektronische communicatie controleert. De VS werken binnen dit project gezamenlijk met de overige Angelsaksische landen: Canada, Groot-Brittannië, Australië en Nieuw Zeeland. In de Britse Sunday Telegraph werd gemeld dat de Israëlische geheime dienst Mossad in augustus 2001 de FBI en CIA

18

gewaarschuwd heeft dat tweehonderd volgelingen van Bin Laden naar de VS zouden zijn gegaan om een aanval voor te bereiden. Leidde deze kennis tot de snelle beschuldiging van Bin Laden, direct na de aanslagen? En wanneer men niet wist wanneer een aanval zou plaatsvinden waren dan de reacties op het moment dat bekend werd dat vliegtuigen gekaapt werden niet vreemd? De Amerikaanse schrijver en voormalig adviseur van president Kennedy, Gore Vidal, is hierover zeer sceptisch. In een artikel in de Groene Amsterdammer van 9 november 2002 omschrijft hij de verbijstering van militaire experts, waaronder die van oud-militair Stan Goff. Deze schrijft niet te kunnen bevatten hoe het mogelijk is dat de standaardprocedure wanneer een vliegtuig afwijkt van het vluchtplan, niet in werking werd gesteld. Deze standaardprocedure schrijft voor dat dan onmiddellijk gevechtsvliegtuigen het luchtruim worden ingestuurd. Goff geeft in ´The So-called Evidence is a Farce´ een nauwkeurige omschrijving van de gebeurtenissen op de ochtend van 11 september. Rond acht uur is duidelijk dat er vliegtuigen werden gekaapt. De president wordt niet op de hoogte gebracht en is onderweg om een school te bezoeken. Zo´n uur later wordt Bush ervan op de hoogte gebracht dat twee vliegtuigen zich in het World Trade Centre hebben geboord. Voor Bush is dit geen reden om het bezoek af te breken. Wanneer daarna één vliegtuig richting Washington vliegt is dat nog steeds geen reden om in te grijpen. Het Pentagon wordt niet geëvacueerd. De koers die het vliegtuig dan maakt richting Pentagon wordt met zo´n precisie uitgevoerd dat het volgens deskundigen onmogelijk is dat de piloot slechts een training heeft gehad in een vliegschooltje met hulp van een flight simulator. Hoe is het mogelijk dat er geen enkele poging is ondernomen om bijvoorbeeld de gekaapte toestellen in een andere koers te dwingen terwijl men hiervoor ruim een uur de tijd heeft gehad? Geen enkel onderzoek is hiernaar verricht, terwijl de verschillende verklaringen aanleiding genoeg vormen om de verantwoordelijken voor de krijgsraad te brengen. Waarom is er niet ingegrepen?

19

De Wall Street Journal riep in een redactioneel stuk Bush op ´snel z´n voordeel te doen met dit unieke politieke klimaat om zijn leiderschap te doen gelden niet alleen op gebied van veiligheid en buitenlandse politiek maar over de hele linie´. Het redactionele stuk riep de president op om snel belastingtariefverlagingen door te voeren, olieboringen in Alaska uit te breiden, trajecten voor bevoegdheden voor handelsonderhandelingen vast te leggen en het surplus van de sociale zekerheid leeg te roven. Bush zelf noemde de aanvallen: ´een mogelijkheid om de VS te versterken.´

Afghanistan, de Taliban en Bin Laden Bin Laden rekruteerde aanhangers onder de onderdrukte en gedesillusioneerde bevolking van Afghanistan. De Taliban onderdrukt op afschuwelijke wijze de bevolking. Om de bevolking echter hebben de VS zich nooit bekommerd. Terwijl de regering Bush spreekt over ‘het Afghaanse volk zijn onze vrienden’ en naarstig voedselpakketten dumpt, spreken militaire deskundigen over een tactische en strategisch goede zet om de acties zo aan te pakken: niet alleen voedsel wordt gedropt, maar ook pamfletten en opwindbare radio’s waarmee de bevolking Amerikaans nieuws kan beluisteren. Wie heeft de zakenman Bin Laden zo groot gemaakt? Wie hebben jaren lang schouder aan schouder tegen de troepen van de voormalig Sovjet Unie in de bergen van Afghanistan gevochten? Uit rapporten van de VN blijkt dat nog kort voor de aanslag van 11 september onderhandelingen met de Taliban plaatsvonden over erkenning van de Taliban en de aanleg van een oliepijpleiding in ruil voor uitlevering van Bin Laden. De denkbeelden en ideologie van Bin Laden echter weerhielden de VS tot voor kort er niet van om voor eigen politieke doeleinden met hem samen te werken. In 1978 en 1979 organiseerde de CIA terreuraanslagen in Afghanistan nadat daar een communistische regering aan de macht was gekomen. ´Wij wilden daarmee de Russen aanzetten tot het zenden van troepen wat zou leiden tot een uitputtingsslag. Dat is ons ook gelukt´, zegt nationaal veiligheidsadviseur Brezinski

20

later in een Interview met Le Nouvel Observateur op 15 januari 1998. Inmiddels is bekend dat de VS Osama Bin Laden, zijn Al-Qaeda netwerk en de Taliban in Afghanistan jarenlang financieel gesteund en gebruikt hebben in de oorlog tegen de Sovjet Unie. De terrorist Bin Laden, die men in Afghanistan zoekt, werd jaren lang gesteund en opgeleid door speciale functionarissen van de CIA. Samen met speciale Britse eenheden is de Afghaanse Mudjahedin getraind in het gebruik van de modernste wapens tegen de voormalige Sovjet Unie. De zeven verschillende verzetsbewegingen die destijds opereerden, kregen volgens een verdeelsleutel wapens uitgereikt: zij die de meeste militaire successen hadden, kregen de meeste wapens. De meest succesvolle organisaties waren de Taliban en het Al-Qaeda netwerk. Deze organisaties hebben alle democratische rechten op gruwelijke wijze om zeep geholpen. Zij hebben terreurdaden, bloedbaden, kidnapping en verpaupering geïnstitutionaliseerd. Het zijn de VS die zo een regime groot hebben gemaakt. Die de bevolking overgeleverd hebben aan een regime dat haar beroofd heeft van democratische rechten en dat vrouwen beschouwt als nog minder dan tweederangs wezens. Dachten de VS aan de bevolking toen zij Bin Laden en de Taliban ondersteunden? Maakten de VS zich toen zorgen om mensen en vrouwenrechten? Deze door de VS gesteunde oorlog tegen de Sovjetbezetting kostte 1,5 miljoen mensen het leven. De steun aan de Afghaanse mudjahedin hebben de VS naar schatting twee miljard dollar gekost. Nog kort voor 11 september was in Amerikaanse kranten te lezen dat de VS de Taliban 43 miljoen dollar gegeven hebben voor het verminderen van de opiumproductie. In 2000 vond een aardbeving plaats in Afghanistan die 5000 mensen het leven kostte. De VS konden geen hulp sturen door ´het slechte weer en haar eigen economische omstandigheden´. Hoe cynisch… Heeft een enkele westerse staat zich toen zorgen gemaakt om deze ramp voor de Afghaanse bevolking? Wat weten we eigenlijk van de slachtoffers die gevallen zijn en nog steeds vallen? Worden hier vragen over gesteld door de internationale

21

politiek, door de media? Volgens een rapport van Human Rights Watch is de positie van de Afghaanse vrouw in 2002 verslechterd. Vrouwen worden verkracht, misbruikt en bedreigd door militairen en ambtenaren van de huidige autoriteiten. Het EO-programma Knevel bracht op 28 februari 2003 een documentaire over 3000 Taliban strijders die in november 2001 in koelen bloede zijn vermoord. Uit verschillende verklaringen en beelden bleek hoe in deze periode 8000 Talibanaanhangers zijn opgepakt en in containers zijn gestopt. Toen zij schreeuwden om lucht werden van buitenaf gaten in de containers geschoten die verschillende mensen dodelijk troffen. Duizenden mensen zijn naar één plek gebracht en gefusilleerd. Men heeft zelfs geen enkele pogingen gedaan om de sporen van deze massaslachting te verbergen. Dit alles vond plaats onder het toeziend oog van speciale Amerikaanse éénheden.

Bondgenoot Pakistan De VS zeggen het Al-Qaeda netwerk te willen oprollen. Maar van de landen die op de lijst van terroristische landen staan, Irak, Iran, Cuba, Libië, Noord-Korea en Soedan, is bekend dat ze niets te maken hebben met Al-Qaeda. De landen die AlQaeda gesteund hebben zijn Pakistan, Saoedi-Arabië, de Verenigde Arabische Emiraten en de VS zelf. Het militaire regime in Pakistan speelt echter een belangrijke rol in de aanval in Afghanistan. In ruil voor financiële steun is Pakistan een belangrijke bondgenoot van de VS. Dit was zij ook eind jaren zeventig toen de Pakistaanse militaire regering een cruciale rol speelde in het door de VS gesteunde verzet in Afghanistan tegen de Sovjet Unie. Deze steun legitimeerde de status van het militaire regime in Pakistan, met alle gevolgen van dien voor de bevolking van Pakistan. Al sinds de onafhankelijkheid van Pakistan in 1947 is de relatie met Afghanistan gespannen. Met name in het noorden van Pakistan, waar ook vele Afghaanse vluchtelingen verblijven, heerst al decennialang een gespannen sfeer. Pakistan zal dan ook geen regering in Afghanistan accepteren die alleen bestaat uit de Noordelijke Alliantie. Pakistan kreeg internationale sancties opgelegd toen zij een aantal jaren

22

geleden kernproeven uitvoerde. Deze zijn nu opgeheven. De VS hebben Pakistan 37 miljard schuldenlastverlichting toegezegd; beloofden steun voor de Pakistaanse zaak in de lopende onderhandelingen met het IMF; zullen bilaterale donorlanden aanmoedigen economische hulp aan Pakistan te geven en zullen haar markten openen voor producten uit Pakistan. Deze toezeggingen roepen weinig kritische vragen op. Het is de gebruikelijke wijze van omkopen van regeringen die in hun afhankelijke positie de kant van de machtige VS kiezen tegen de belangen van hun eigen bevolking.

Mensenrechten Al-Qaeda verdachten In de Verenigde Staten is een speciale antiterrorismewet van kracht gegaan die meer mogelijkheden biedt om buitenlanders vast te houden, telefoongesprekken en e-mailcommunicatie, vliegtuigboekingen etc. van alle Amerikaanse inwoners na te gaan. De onderzoeken worden uitgevoerd door het Total Information Awareness Centre dat onder het ministerie van Binnenlandse Zaken valt. De wet biedt ook mogelijkheden onderzoek te doen naar mensen die contact hebben gehad met verdachten en strenge straffen op te leggen voor het bieden van hulp of onderdak aan ‘terroristen’. Men spreekt zelfs al over het instellen van militaire rechtbanken voor burgers. Deze werden voor het laatst gebruikt tijdens de Tweede Wereldoorlog. Inmiddels worden op Quantanamo Bay op Cuba Al-Qaeda en Talibangevangenen onder erbarmelijke omstandigheden vastgehouden. Een verslaggever van de Britse BBC heeft zijn indruk als volgt vastgelegd: `Een deel van Al-Qaeda en Taliban gevangenen hebben glanzend sinaasappelkleurige overalls aan. Onder toezicht van Amerikaanse militaire politie zijn ze geboeid, gekluisterd op hun knieën. Zij zijn geblinddoekt, hun oren zijn dicht gemaakt, iets horen of zien is onmogelijk. Bovendien wordt hun neus met een masker dichtgemaakt en om hun handen dragen ze dikke handschoenen, waardoor alle zintuigen afgesloten zijn.´ De mensen die onder bovengenoemde wreedheden moeten leven hebben niets met de Taliban en de aanval op 11 september te maken. Zij vielen onder het gezag van de Taliban en zijn dus ambtenaren. Volgens de Conventie

23

van Genève worden gevangen strijders als krijgsgevangen beschouwd wanneer zij deel uitmaken van de strijdkrachten van de staat waartegen gevochten wordt of deel uitmaken van een identificeerbare militie die zich houdt aan het oorlogsrecht. Als er twijfel bestaat over de status van strijders, moet een onafhankelijk tribunaal hierover een uitspraak doen. Volgens de VS staan Al-Qaeda en Talibangevangenen buiten elke wet. Wanneer bepaalde personen verdacht worden van contacten met Al-Qaeda, sturen de VS deze personen naar een land waar martelingen systematisch plaatsvinden. In deze landen als Egypte en Jordanië worden ze ondervraagd en zwaar gemarteld om ze tot praten te dwingen. Deze landen hebben nauw contact en werken samen met de lokale afdelingen van de CIA. De Amerikaanse krant Washington Post meldde een aantal keren dat op deze manier tientallen gevangenen naar een ander land zijn overgebracht. Volgens diezelfde krant waren de Amerikaanse inlichtingendiensten betrokken bij de ondervragingen. CIA-woordvoerders wilden geen commentaar geven op dit nieuws. Een woordvoerder van het Ministerie van Binnenlandse zaken verklaarde: ‘de VS hebben nauwe relaties met de andere landen, deze strijd tegen ‘terrorisme’ is mondiaal.’ Een Amerikaans diplomaat zei in de Washington Post: ‘na 11 september wordt dit systematisch gedaan, wat wij niet op eigen grondgebied kunnen, kunnen we ergens anders en zo krijgen we informatie van de ‘terroristen’.’ Op deze manier worden martelingen en wreedheid die in strijd zijn met de internationale mensenrechten als politiek middel ingezet en verdedigd. Op 19 januari 2002 hebben de VS in Bosnië vijf mensen, vier van Algerijnse en één van Jemenitische afkomst die verdacht werden van banden met Al-Qaeda opgepakt en naar Guantanamo Bay gestuurd. Deze mensen waren door een Bosnische rechtbank reeds vrij gesproken wegens onvoldoende bewijs. Met al deze maatregelen probeert men een schijnveiligheid te creëren. Binnen een samenleving met deze ‘veiligheden’ is absoluut geen ruimte voor mensen met een andere etnische achtergrond of ‘zij die niet voor ons zijn.’ Deze maatregelen,

24

die de beginselen van onze rechtsstaat loslaten, doen de voetstappen van fascisme, zij het in aangepaste vorm, opnieuw klinken. Is dit niet iets waar we ons krachtig tegen moeten verzetten?

Internationaal terrorisme ‘Wij zijn in strijd met het internationaal terrorisme’, maar is jagen op terroristen niet iets anders dan de strijd tegen het terrorisme? Wat is dat terrorisme? Waarom vindt het plaats? In wiens belang en onder wiens vertegenwoordiging? Bij een ieder die de mensenrechten ter harte gaat, en niet alleen de mensenrechten hier in het westen, moeten op z’n minst vraagtekens rijzen. Tellen de terroristische daden van staten tegen hun eigen bevolking niet zolang landen samenwerken met de VS? Wanneer landen als Turkije, Israël, Indonesië en Colombia de steun van de VS en haar bondgenoten krijgen, terwijl de VS in staat zouden zijn deze schendingen te stoppen, zijn zij dan niet op z’n minst medeverantwoordelijk voor het afslachten van tienduizenden onschuldige mensen? Internationale juridische grondlegging van het concept ‘terrorisme’ begon met het fenomeen van gewelddadige aanvallen die individuen en groepen pleegden tegen burgers of militairen in ´non-combat´ situaties uit politiek protest tegen staten. Daarna ontwikkelde men de term staatsterrorisme dat gebruikt werd om de financiering, training en aanmoediging van personen die in dergelijke acties betrokken waren aan te duiden. In andere gevallen ging het om de omschrijving van koloniale praktijken, racistische politiek, interventies en invasies in andere landen. In 1972 richtten de VN een ad-hoc commissie op met het mandaat de term ´terrorisme´ te definiëren. De Westerse landen die bang waren dat de term ´terrorisme´ ook ´staatsterrorisme´ zou omvatten hanteerden verschillende percepties, anderzijds waren de afhankelijke landen bang dat de strijd voor nationale vrijheid en zelfbeschikking, zoals die van het African National Congress (ANC) tegen de apartheid in Zuid-Afrika en de Palestine Liberation Organisation (PLO)

25

tegen de staat Israël, onder dit begrip zouden vallen. In 1989 wees daarom een resolutie op: ´het onvervreemdbare recht op zelfbeschikking en onafhankelijkheid van de volkeren onder koloniale en racistische regimes en andere vormen van vreemde overheersing en buitenlandse bezetting en het hooghouden van de rechtmatigheid van hun strijd, in het bijzonder die van de strijd van de nationale vrijheidsbewegingen.’ Tot een definitie kwam het niet. De interpretaties van de Westerse landen bleven dominant. In de VS zijn soortgelijke pogingen gedaan juridische definities op te zetten. Ook hier waagde men zich niet aan een officiële definitie, daarmee zouden zij immers wel eens in een zelf gegraven kuil kunnen vallen. Onder de huidige ongelijke politieke verhoudingen is de term ´terrorisme´ per definitie dan ook een politieke term. Het probleem van definiëren van ´terrorisme´ is dan ook geen juridisch, maar een politiek probleem. De definitie van ‘terrorisme’ of steun aan ‘terrorisme’ verandert al naar gelang de politieke omstandigheden. Nelson Mandela wordt nu gerespecteerd als een waardig staatsman, nog niet zo lang geleden werd hij door de VS als terrorist omschreven. En Sharon….? Hij draagt in belangrijke mate verantwoordelijkheid voor de massamoord op 1800 onschuldige mensen in de vluchtelingenkampen Sabra en Shatila in Libanon in 1982. Beschouwen de VS hem als een terrorist? En welke rol zal hij spelen in de strijd tegen het ‘internationaal terrorisme’? Waarom namen de VS geen maatregelen tegen het militaire regime in Pakistan en bondgenoot Saoedi-Arabië, toen deze landen de Taliban financieel en militair steunden? De nieuwe VS-ambassadeur bij de VN, Negroponte, zegt aan een internationale antiterroristische coalitie te willen bouwen. Deze zelfde man ondersteunde het staatsterrorisme in Centraal-Amerika. In de jaren tachtig was hij betrokken bij het opzetten van extreemrechtse doodseskaders in Honduras toen hij daar ambassadeur was. Ook was hij in deze periode betrokken bij verkoop van wapens door de CIA aan Khomeini,

26

het ‘Iran-contra’ schandaal. Met de opbrengst daarvan werden de contra’s in Nicaragua in hun strijd tegen de Sandinisten gefinancierd. Elf September wordt ook herdacht in Chili: in 1973 zetten militairen na intensieve voorbereiding en steun van de VS, de democratisch gekozen president Allende af. Zal de VS in haar strijd tegen terrorisme samenwerken met de slachtoffers om voormalig president Kissinger gerechtelijk verantwoording af te laten leggen over zijn steun aan de dictator Pinochet? Intussen is het presidentiële verbod om met overheidshulp buitenlandse leiders te vermoorden niet meer van kracht. Bush heeft de geheime dienst een dodenlijst verstrekt met twintig namen: wanneer het moeilijk is hen te arresteren, mogen zij worden gedood, mits daarbij weinig burgerslachtoffers vallen. President Ford kondigde 25 jaar geleden dit verbod af. Dit nadat de Senaat er kennis van had genomen dat de CIA moordaanslagen beraamd had op de Congolese leider Lumumba en de Cubaanse leider Fidel Castro. Ondanks dat verbod zijn er toch verschillende pogingen gedaan. In 1986 bijvoorbeeld vond een aanslag plaats in een disco in Berlijn waarbij twee Amerikaanse militairen omkwamen en honderden gewond raakten. De VS bombardeerden vervolgens twee Libische steden en het vermoedelijke verblijf van de Libische leider Kadhaffi. Overigens zijn er nog steeds geen bewijzen dat de Libische leider betrokken was bij de aanslag in Berlijn. Hoeveel slachtoffers vielen er bij de Amerikaanse bombardementen? Een voorbeeld dat de VS heel ver kunnen gaan is Cuba na de revolutie van 1959. Dit land staat op de Amerikaanse lijst van terroristische staten. Uit uitgelekte rapporten blijkt dat de CIA in de jaren zestig verschillende plannen hebben uitgedacht om publieke steun te krijgen voor een oorlog tegen Cuba (ABCNEWS.com). Onder de codenaam Operation Northwoods zijn scenario’s uitgewerkt om acties te organiseren als moorden op Cubaanse dissidenten, het laten zinken van boten met vluchtelingen, ja zelfs vliegtuigkapingen

27

en terroristische aanvallen op verschillende steden. Vervolgens zou men Cuba hiervan kunnen beschuldigen. De VS en haar bondgenoten concentreren hun propaganda op een nieuw vijandsbeeld: ‘internationaal terrorisme’. Het belangrijkste doel hiervan is om zowel de ‘eigen’ ls de bevolking van andere landen te intimideren, reactionaire regimes en militaire coups te ondersteunen en oorlogen te voeren ten voordele van haar eigen politiek en economie. Onderdrukte volkeren, oppositionele organisaties, vakbonden, mensenrechtenorganisaties die zich verzetten tegen fascisme, tegen uitbuiting, tegen onderdrukking worden met alle middelen geconfronteerd om hun verzet de kop in te drukken. Zij worden beschuldigd van schendingen van mensenrechten en worden systematisch omschreven als ‘terroristen’ om ze bij de publieke opinie in diskrediet te brengen. De VS gaan door met het dirigeren van de ‘jacht op terrorisme’ en desinformatiecampagnes. Dit fundamentalisme verdient te worden veroordeeld als het hoogtepunt van hypocrisie. Hier ligt ook de sleutel van de angst die gecreëerd wordt in de westerse landen voor het ‘internationaal terrorisme’. Deze angst moet mensen ervan overtuigen dat alle binnenlandse en buitenlandse maatregelen noodzakelijk zijn voor de eigen veiligheid. President Bush dreigt publiekelijk: ‘de landen die niet mee willen doen zullen worden beschouwd als handlangers van het terrorisme.’ Betekent dit omgekeerd dat de landen die decennia lang hebben samengewerkt en dit nog steeds doen met terroristische staten, nu worden beschouwd als terroristisch en aangepakt gaan worden? Zijn de VS niet zelf schuldig aan terrorisme, wanneer ze een netwerk hebben helpen groeien dat tot dit soort daden komt? Deze uitspraak toont geen enkel respect voor landen die hun eigen koers willen varen of voor de roep van de bevolking in de diverse landen. De regering Bush doet oproepen aan banken om tegoeden te bevriezen en lijsten van mogelijk ‘terroristische’ organisaties

28

op te stellen. De OESO lanceerde al eerder een initiatiefvoorstel dat zou moeten leiden tot grotere transparantie in bank- en belastingzaken. De VS trokken hun steun hiervoor terug. Daarnaast ondermijnen de VS alle pogingen om ‘belastinghavens’ aan te pakken. Is dat niet merkwaardig wanneer je ´terroristen van hun financiële basis wil beroven´? De strijd tegen het ‘internationaal terrorisme’ is een voortzetting van de strijd die al gevoerd werd in naam van de ‘Nieuwe Wereld Orde’ en ‘Globalisering’ met andere middelen. De verdeling van de invloedsfeer die tijdens en vlak na de Tweede Wereldoorlog plaatsvond, vindt nu met nieuwe technologieën plaats. De invloed in het Midden-Oosten en Azië is van groot belang voor de VS en de andere Westerse staten. Dit alles zijn feiten die aantonen dat de rijken der aarde, de reactionaire krachten in het ‘beschaafde’ deel van de wereld, op verholen en onverholen wijze doorgaan met hun terroristische activiteiten.

Grondstoffen, energiebronnen, plattegronden en pijpleidingen ‘Te werken aan onze invloed in de toekomst van deze regio’s is één van de meest opwindende dingen die we kunnen doen.’ -US Secretary of State, Madeleine Albright over Afghanistan en de Kaukasische regio,1998-

Oorlog stond al langer op de agenda van President Bush. Twee maanden voor de presidentsverkiezingen in 2000 publiceerde de neo-conservatieve denktank Project for the New American Century waarin Dick Cheney (huidige vicepresident), Donald Rumsfeld (huidig minister van Defensie) en Jeb Bush (broer van President Bush en gouverneur van Florida) zitting hebben, een rapport. In dat rapport staat dat een toekomstige regering-Bush militaire controle over de Perzische Golf moet verwerven. Vanaf 1950 zijn de olietransporten naar de VS dertien maal onderbroken. Het Ministerie van Handel van de VS waarschuwde: ‘het onderbreken van olietransporten is een gevaar voor onze

29

nationale veiligheid’. Belangenverstrengeling van leden van de huidige regering met de energie-industrie is groter dan ooit: president Bush vertegenwoordigt het bedrijf Harken; Cheney, Halliburton; Condoleeza Rice, Chevron; Rumsfeld, Occidental; minister van Binnenlandse Zaken Norton vertegenwoordigt BPAmoco. Volgens statistieken over de verdeling van energie in de wereld van oliemaatschappij BP wordt van de wereldolieproductie ruim een kwart door de VS gebruikt. Daarnaast gebruiken de VS ruim een kwart van de wereldproductie van aardgas. Met slechts 2.8 procent van de wereldoliereserves in het bezit, is over ongeveer tien jaar de olie in de VS op. In het Midden-Oosten bevindt zich 31 procent van de wereldoliebronnen, een groot deel van deze bronnen is nog niet in gebruik. Als we de olie in de Kaukasische regio hierbij optellen, komt dat op zo’n 90 procent van wereldolievoorraad. In mei 2001 publiceerde de regering het National Energy Policy Report: het rapport roept op hoge prioriteit toe te kennen aan toegang voor de VS tot de oliebronnen van de Golflanden waar 65 procent van de bekende oliereserves zich bevinden. De olie buiten de VS is om die reden zeer belangrijk en bepalend voor de koers van de buitenlandse politiek van de VS. Na de ‘koude oorlog’ zochten de VS en haar NAVObondgenoten naar nieuwe afzetmarkten en toegangen tot grondstoffen binnen de voormalige Sovjet Unie en haar bondgenoten. De voormalige Sovjetrepublieken in de Kaukasische regio: Azerbeidzjan,Turkmenistan, Oezbekistan, Tadzjikistan, Kazachstan en Kirgizistan zijn niet alleen rijk aan olie maar ook aan andere energiebronnen als aardgas en steenkool. Na de val van de Sovjet Unie in 1990-1991 zijn deze republieken zelfstandig geworden. Afghanistan zelf heeft één van de grootste ongeopende uraniumbronnen. Inmiddels zijn er veel westerse handelsmaatschappijen in de Kaukasische regio actief. De Europese Unie en de VS hebben beide belang bij het uitschakelen van de invloed van Rusland. Tegelijkertijd beconcurreren ze elkaar in dit conflict over de

30

invloedsfeer. Verschillende Kaukasische landen hebben verzocht toegelaten te worden tot de NAVO. Ter voorbereiding hebben de VS aan de Turkse militairen de opdracht gegeven de militairen van deze Kaukasische staten te trainen naar Amerikaans model. De Europese Unie is op haar beurt bezig vanuit de Kaukasus en het Midden-Oosten de energiebronnen op de Europese markt te brengen. De Europese Unie is echter economisch nog niet sterk genoeg om te kunnen concurreren met de economie van de VS. Dit verklaart ook de nauwere samenwerking tussen Europa, met name Duitsland, en Rusland. De VS en de EU hebben herhaaldelijk kritiek geuit over de rol van Rusland in Tsjetsjenië, waar mensenrechten op grote schaal geschonden worden. In ruil voor samenwerking zal men zich hier buiten houden. Rusland eist van de VS dat haar aanwezigheid in de CentraalAziatische staten tijdelijk is. Rusland heeft zijn verzet opgeven tegen uitbreiding van de NAVO met Oost-Europese landen en Baltische staten. In ruil daarvoor wil Rusland geconsulteerd worden en zal Duitsland pleiten voor de integratie van Rusland binnen de structuren van de NAVO. Na de inval in Afghanistan heeft president Poetin het Duitse bank en bedrijfsleven toegezegd dat Duitsland kan rekenen op Russische steun voor olietoelevering. Duitsland en de rest van Europa kunnen zich door niet langer afhankelijk te zijn van olie geleverd door Amerikaanse bedrijven, onafhankelijker van de VS opstellen. Rusland en China zijn ook overeengekomen om samen te werken en samen met Iran zijn ze akkoord gegaan met een Russisch voorstel voor de verdeling van de energievoorraden in de Kaspische zee. De VS zijn er dan ook alles aan gelegen deze situatie te keren en naar haar hand te zetten. Afghanistan is derhalve van cruciaal belang voor de VS. In mei 1998 schreef Time Magazine dat de CIA in het geheim onderzoek heeft opgezet naar de politiek en de rijkdommen in deze regio. CIA-functionarissen en goed getrainde olieingenieurs reisden door de regio om alle potentiële oliereserves in kaart te brengen. Het Amerikaanse oliebedrijf UNOCAL voert al vanaf 1995 onderhandelingen met de

31

Taliban om olie en aardgas via pijpleidingen vanuit Turkmenistan, door Afghanistan naar de Pakistaanse zeehavens te vervoeren. De Amerikaanse bedrijven CHEVRON, EXXON en ARCO hebben in dit gebied miljarden dollars geïnvesteerd. Van Afghanistan kan zo olie en aardgas voor de Amerikaanse markt, via pijpleidingen door Pakistan naar de Indische Oceaan lopen. Deze optie is makkelijker en goedkoper dan bijvoorbeeld via verschillende voormalige Sovjetstaten naar Turkije. Dit verklaart het grote belang van de goede relaties met en onvoorwaardelijke steun aan Pakistan en Turkije. Turkije vormt vanwege haar invloed in de Kaukasische landen en de strategische ligging een brug tussen het MiddenOosten, de Balkan en de Kaukasus. Ook strategisch is Afghanistan van belang: vanuit dit land zouden de VS zowel Europa, Rusland als China kunnen controleren. Moeten we hieruit niet op z’n minst concluderen dat de VS een geheime agenda hadden bij de oorlog in Afghanistan? Via de zogenaamde oorlog tegen het ‘terrorisme` proberen de VS de grootste brandstof, olie en aardgas reserves en de Kaspische havens onder controle te krijgen. In december 2001 hebben de VS over het nieuwe Kaspische Pijpleiding Consortium (CPC) een begrotingsuitleg gegeven. In dit consortium zijn bedrijven uit Rusland, Kazakstan, Amman, de Amerikaanse bedrijven Chevron Texaco, Exxon, Mobiel en nog andere oliebedrijven vertegenwoordigd. De oliepijpleiding zal de Tengiz-oliegebieden in zuidwest Kazakstan verbinden met de Russische Zwarte-Zeehaven Novorossijk. Vanuit hier kan de olie met tankers de wereldmarkt op. De totale kosten van dit project bedragen 2,65 miljard. Eén miljard van deze kosten nemen de Amerikaanse bedrijven voor hun rekening. Men schat dat in West-Siberië en het gebied rond de Kaspische Golf de derde grootste oliereserves ter wereld liggen. De komende 15-20 jaar zal dit gebied belangrijker zijn dan het Golfgebied. De Karkumwoestijn in Turkmenistan bevat zo´n drie triljoen kubieke meter aardgasreserves en zes miljard vaten ruwe olie.

32

Ook schat men dat het Kaspische bekken gigantische gasvoorraden heeft en circa 200 miljard vaten olie. De huidige waarde daarvan is vier triljoen dollar. Genoeg om de komende dertig jaar te voldoen aan de Amerikaanse behoefte aan energie. In mei 2002 tekenden Iran en Rusland een akkoord over de Noord-Zuidlijn. Rusland vergelijkt dit met het Suezkanaal en het is een belangrijke ontwikkeling in de transport en internationale relaties. Iran speelt een belangrijke rol in het transport van goederen uit de Perzische golf naar Centraal Azië, de Kaukasus en Rusland, evenals in het transport van goederen van Azië naar Europa. De corridor ontspruit in de Indische Oceaan en loopt via Iran en Rusland naar West en Noordwest-Europa. Azerbeidzjan, Georgië en Turkije tekenden in april 2002 een samenwerkingsovereenkomst tegen terrorisme en over het op de westerse markt brengen van de bronnen van de energierijke Kaspische regio. De VS pleiten voor de BakuCeyhan pijpleiding die de invloed van Rusland en Iran op de aanwezige bronnen in de regio zou kunnen verminderen. In Georgië houden de VS hun invloed door het opzetten van militaire bases. In mei 2002 dringt Duitsland erop aan dat Rusland de Energy Charter Treaty ondertekent, zodat westerse bedrijven kunnen investeren in Rusland. In diezelfde periode bespreken de VS en een Russische regeringswerkgroep plannen ter bevordering van commerciële olie- en gasprojecten (gasandoil.com). De plattegronden van de terroristische schuilplaatsen in het Midden-Oosten en Centraal-Azië zijn niks anders dan de energiebronnen van de eenentwintigste eeuw. Controle over de energiebronnen in het Midden-Oosten en de Kaukasische regio geven de VS ´vetomacht´ over andere landen.

Conventionele wapens De CIA speelt een cruciale rol in de oorlog in Afghanistan. Kleine geheime paramilitaire eenheden van de Divisie Speciale Operaties van de CIA waren tien dagen voor de

33

Amerikaans-Britse bombardementen actief. Zij hebben de weg geplaveid voor de inzet van Amerikaanse Speciale troepen en de Amerikaanse luchtmacht van informatie voorzien, gebaseerd op hoge regerings- en militaire bronnen. De aanvallen op Afghanistan begonnen 7 oktober 2001 met het afvuren van bommen met het opschrift ‘wraak voor het New York Police Department’, zo lieten foto´s zien. Er vond een enorme mobilisatie van grondtroepen en speciale eenheden plaats. De grote inzet van militaire schepen en onderzeeërs die gelijktijdig plaatsvond wekte verbazing. Afghanistan ligt immers niet aan zee. Dit duidde op nieuwe plannen voor uitbreiding van de oorlog tegen het ‘internationaal terrorisme’. In de eerste 25 dagen van de oorlog in Afghanistan zijn 6000 bommen afgeworpen Ook clusterbommen zijn ingezet. Deze bommen bevatten kleinere bommen die over een groot gebied kunnen worden afgeworpen. Ook kunnen deze clusterbommen landmijnen bevatten. Deze zijn verboden volgens het Verdrag van Ottowa. De VS hebben dit verdrag niet ondertekend. In Afghanistan liggen door de jarenlange oorlogen een tiende van alle landmijnen ter wereld. Per dag lopen 24 Afghanen op een landmijn. Hoe cynisch en tragisch dat de kleur van de clusterbommen dezelfde was als die van de voedselpakketten. De VS beschikken over een immense machinerie van terreur, nucleaire, chemische, biologische en conventionele wapens die in staat zijn het leven op aarde totaal te vernietigen en die onherstelbare schade aan het ecosysteem toebrengen. Daarnaast verhogen zij de omvang en effectiviteit van hun politie-inlichtingendiensten en andere repressieve organen en versterken zij hun militaire kracht door wetenschappelijk onderzoek. Het raketafweersysteem en de verbetering van de Tomahawkraketten, die zo’n één miljoen dollar per stuk kosten, zijn hier een voorbeeld van. Deze laatste zouden in de eerste Golfoorlog nog een groot percentage ‘missers’ hebben gehad, aldus militaire deskundigen. De wapenindustrie moet haar afzetmarkt hebben en wapens moeten in de praktijk

34

uitgeprobeerd worden om de capaciteit van de door haar nieuw ontwikkelde producten aan te kunnen tonen. Miljarden dollars worden uitgegeven aan de totale oorlogsmachinerie. Het International Institute for Strategic Studies toont aan dat de drie permanente leden van de VN veiligheidsraad verantwoordelijk zijn voor 80% van de wereldwapenhandel. De VS is nummer één, dan een hele tijd niets om daarna gevolgd te worden door Groot-Brittannië. De meeste van deze wapens gingen naar het Midden-Oosten. Enkele maanden voor de aanslagen van 11 september beklaagde het Pentagon zich publiekelijk dat zij niet het verhoogde militaire budget kreeg dat ze had verwacht nadat Bush als president was aangetreden. In 2002 verhoogden de VS haar defensiebudget met 48 miljard dollar tot 328,9 miljard dollar. Helen Caldicott, oprichtster van Phyicians for Social Responsibility die in 1985 de Nobelprijs voor de Vrede won, zegt in het milieumaandblad Ode in 2002 het volgende: ´De VS beschikken nu over 2000 intercontinentale waterstofbommen, 3.456 kernwapens in onderzeeërs en 1750 op intercontinentale vliegtuigen die onmiddellijk kunnen worden ingezet. Van de 7.206 van deze wapens kan een derde onmiddellijk worden geactiveerd.’ De VS geven aan dat ze ‘elk gedienstig oorlogswapen zullen gebruiken.’ Na de Koude oorlog gingen de VS door met militarisering en de ontwikkeling van uitgekiende middelen voor het doden en vernietigen van menselijke wezens. Het Pentagon, de atoomgeleerden en het militair-industrieel complex kregen alle ruimte om hun gang te gaan. Na acht jaar bestuur van de democraten verkeert de wereld ironisch genoeg in nog gevaarlijker omstandigheden dan het geval was op het hoogtepunt van de opbouw van de nucleaire bewapening door Reagan en zijn Star Wars project. Kernenergielaboratoria van het Amerikaanse ministerie van Energie zijn begonnen met een tweede Manhattan project, voor het ontwerpen van nieuwe kernwapens die de komende tien tot vijftien jaar vijf tot zes miljard dollar per jaar zullen kosten. In navolging van het Star Wars project van president

35

Reagan, investeren de VS verder in een gelaagd ruimteschild dat raketten in alle stadia van de vlucht moet uitschakelen en dat in 2004 klaar moet zijn. Acht miljard dollar wordt jaarlijks besteed aan de ontwikkeling van verschillende antiraket systemen. Professor Paul Kennedy (Yale Universiteit) zei: ‘de VS geven voor defensie meer geld uit dan de totale defensie uitgave van de negen grootste staten van de wereld na de VS.’ De VS besteden bijna de helft van de defensie-uitgaven wereldwijd. De grootste fabrikanten die tussen 1990-1995 wapens produceerden zijn voornamenlijk Amerikaanse bedrijven als: Mc Donnell, Douglas, General Dynamics, Lockheed, General Motors, General Electric, Raython, Boeing, Northrop, Martin Marietta United Technologies, Rockwell International, Litton, TRW, Westinghouse, Rockwell en Texas Instruments. Wanneer generaals, admiraals en defensiespecialisten van de overheid aftreden, krijgen ze gewoonlijk banen bij deze gigantische wapenfirma’s. Het zijn dan ook deze firma’s die profiteren van de tragedie van 11 september en de oorlogen die hierop volgden en zullen volgen. Niet alleen de vernietiging van het menselijk leven en milieu staat hiermee op het spel, maar ook worden al deze miljarden kosten niet in gezondheidszorg, onderwijs en andere elementaire behoeften gestoken. De enorme militaire en technologische investeringen kunnen niets anders dan ontwikkeld zijn met het bewustzijn dat deze investeringen privileges zouden bieden om een absolute heerschappij op te leggen aan andere volkeren. En dat is een afschuwelijke vorm van terreur.

ABC wapens Atoom-, biologische- en chemische wapens (ABC wapens), zijn niet van vandaag of gisteren. Het Pentagon hield al in de jaren zestig geheime proeven met zenuwgassen en biologische wapens op bemanningsleden van oorlogsschepen met als doel beschermende pakken te testen. Het Pentagon

36

spoort nu mensen op voor onderzoek naar gezondheidsproblemen (Volkskrant, 25 mei 2002). In de oorlog in Vietnam gebruikten de VS het chemische ontbladeringsmiddel Agent Orange. Tijdens de oorlog in Irak, Kosovo en Joegoslavië werden verarmd uranium en verschillende toxisch- chemische substanties gebruikt. 44 Landen, waaronder ook Nederland, beschikken over wapens met verarmd uranium. Ook Israël gebruikt deze wapens tegen de Palestijnen. De Golfoorlog was één groot oefenterrein voor het gebruik van deze wapens. De gevolgen daarvan zijn nog dagelijks te zien bij burgers en ook Amerikaanse militairen. Kinderen met misvormingen, leukemie, tumoren, aandoeningen van het immuunstelsel en onvruchtbaarheid. De laatste tien jaar heeft de wapenindustrie zich verder ontwikkeld. Zijn Afghanistan en Irak oefenterreinen van de wapenindustrie? Direct na de aanslagen van 11 september vergaderden de ministers van Defensie van de westerse landen in Genève. Daarbij praatten zij over een eventuele inzet van nucleaire wapens, aldus een woordvoerder van Clingendael. Het verbod op productie van kernwapens in Pakistan en India is opgeheven. Wat moeten we hiervan verwachten? Tegelijk met de start van de Amerikaans-Britse aanval op Afghanistan werd de Amerikaanse bevolking opgeschrikt door de zogenaamde verspreiding antrax of te wel miltvuur. Brieven met witte poeders moeten de bevolking kenbaar maken van de dreigende gevaren op eigen grondgebied namelijk bioterrorisme. Is het toeval dat deze berichten in de media de aanvallen op Afghanistan geheel overschaduwen? Is er wel sprake van iets nieuws? Of is dit een poging van de Amerikaanse staat om een angstpsychose te creëren, een vijandsbeeld op te houden en de aandacht af te leiden van haar agressieve politiek? Volgens het Centers for Disease Control and Prevention in de VS circuleren al jaren brieven met miltvuursporen. In 1998/1999 werden 200 brieven onderzocht en bleek het in twaalf gevallen om de Bacillus anthracis te gaan. Al langere tijd circuleren miltvuurbacteriën in de samenleving, net als veel andere stoffen zoals

37

bijvoorbeeld verrijkt uranium. Het is heel goed mogelijk dat werknemers deze stoffen ooit meegenomen hebben uit laboratoria. Duizenden gevaarlijke stoffen zijn op de markt te koop en iedereen kan ermee aan de haal gaan. Volgens het Bureau voor Binnenlandse Veiligheid zijn sommige gevonden stoffen afkomstig uit staatslaboratoria. Tot nu toe is het twee keer gelukt chemische middelen te gebruiken namelijk in in 1995 in Japan met sarin-gas. De CIA zelf stelt dat terroristen voorkeur blijven geven aan conventionele methodes boven biologische en chemische. Het lijkt zeer onwaarschijnlijk dat het hier gaat om bioterrorisme georganiseerd door het Al-Qaeda-netwerk van Bin Laden. De uitspraak van president Bush: ‘het is heel goed mogelijk dat Bin Laden hierachter zit, want Bin Laden is een slecht mens…’, is in dit licht niet erg overtuigend. De berichtgeving over miltvuur, en daarmee de angst voor deze vorm van ´terrorisme´ is kort daarna verstomd. Waarschijnlijk zal het niet lang meer duren tot er iets nieuws gebeurd. De publieke opinie moet in herinnering worden gebracht waar de oorlog ook alweer om te doen was. Het groeiende ‘anti-oorlog’ denken moet plaatsmaken voor een ´veiligheidspsychose´. Verrijkt uranium en andere radioactieve materialen zijn vrij eenvoudig te kopen van geruïneerde laboratoria. Dit is op zichzelf verontrustend. Toch hebben de VS zich teruggetrokken uit fondsen om nucleaire materialen veilig te stellen. Intussen weigeren de VS ook nog steeds het verificatieprotocol van de Biologische Wapenconventie te ratificeren. Dit verdrag voorziet in de inspectie van de biotechnologische industrie. Dit om te voorkomen dat er van de heilzame bio-technologische producten kan worden overgeschakeld naar verwekkers van bijvoorbeeld miltvuur en pokken. Wanneer de VS echt bezorgd zijn over dit vraagstuk, waarom dan deze intrekking van steun en weigering het protocol te ratificeren? Geen enkel land ter wereld heeft serieus onderzoek laten verrichten naar de proliferatie van ABC- wapens. Dat bewijst

38

hoe laag de aanpak van zulke wapens op de internationale agenda staat. Als de Amerikaanse staat werkelijk geïnteresseerd zou zijn in non-proliferatie, zouden ze niet zolang alle pogingen om te komen tot een serieus internationaal inspectieregime hebben tegengewerkt. Sinds de officiële beëindiging van het Amerikaans biochemisch aanvalsprogramma van 1969, lopen tal van onderzoeken gewoon door onder de dekmantel van anderen ministeries zoals die van Landbouw: de marine ontwikkelt microbes, de CIA test biologische bommen in Nevada en overheidsorganen werken met particuliere bedrijven aan zogenaamde nietdodelijke wapens van biologische en chemische aard. Het leger gaat door met ontwikkeling van biologische aanvalwapens in geheime laboratoria.

Ideologische beïnvloeding en manipulatie ´Als oorlogsdoelen gesteld worden die alleen betrekking lijken te hebben op het Anglo-Amerikaans imperialisme, zullen ze weinig bieden aan de bevolking in de rest van de wereld. De belangen van andere volkeren moet worden benadrukt. Dit zou een beter propaganda effect hebben.´ privé memo van de Raad van Buitenlandse Relaties aan het Amerikaans State Department, 1941-

De toenemende macht en capaciteiten van de vernietigingsen repressiemiddelen van de Westerse landen is gekoppeld aan het vermogen om feiten te verbergen en te vervormen. Men misleidt en modelleert de publieke opinie naar eigen denkbeelden. Deze systematische desinformatie, propaganda en lastercampagnes en de belemmering van het recht van het publiek om zich correct te informeren betekenen op zichzelf al een ernstige aantasting van de mensenrechten. De vooruitgang die gemaakt is op gebied van telecommunicatie en de opkomst van omvangrijke ‘mediarijken’ als CNN bieden de mogelijkheid om tot zo een hoogte de ideeën van de bevolking te manipuleren als in de moderne geschiedenis van de democratieën niet eerder mogelijk was. Deze trend moet worden veroordeeld als een verfijnde en sinistere vorm van censuur. Het recht op objectieve informatie is in het geding. Al die pogingen tot desinformatie zeggen tegelijk iets over de

39

angst die een handvol heersenden heeft voor de macht van de bevolking, de publieke opinie. Immers waarom anders al die moeite. De macht van de Amerikaanse propaganda en indoctrinatie is zeer groot. Direct na het binnenvallen van Koeweit voor de eerste Golfoorlog, is door de VS veelvuldig gebruik gemaakt van desinformatie of zijn pure leugens gecreëerd om bondgenoten en de publieke opinie naar hun hand te zetten. Deze desinformatie werd klakkeloos overgenomen in de meeste media. Verschillende journalisten vertelden achteraf dat de enige bronnen waarover men kon beschikken die van het Pentagon waren. Het adagium van de legerleiding was: de dood van duizend Iraki´s is niet zo erg als de dood van één Amerikaanse soldaat. De afschuwelijke berichten die ten tijde van de Vietnam oorlog nog de publieke opinie bereikten, konden zo in deze oorlog verborgen blijven. Een belangrijk incident dat de afschuw wekte in de Westerse wereld na de inval van Irak in Koeweit was die van de couveusebabies. Iraakse militairen zouden in een ziekenhuis in Koeweit 300 baby’s uit de couveuse hebben gehaald en op de grond hebben gegooid. De verontwaardiging hierover van de Westerse publieke opinie deed de steun aan de VS toenemen. John Macarthur beschrijft in zijn boek Second Front, Cencorship and propaganda in the Gulf War, hoe dit verhaal door de VS verzonnen is met behulp van een PR-bureau en de dochter van een Koeweitse ambassadeur. Na 11 september 2001 werd CNN door de Amerikaanse regering gesommeerd geen beelden meer van Bin Laden uit te zenden. Hieraan is kritiekloos gevolg gegeven. De VS verzochten de emir van Qatar de onafhankelijke nieuwszender Al-Jazeera te sluiten. Al-Jazeera zou de bevolking opzetten tot anti-Amerikanisme. Volgens Al-Jazeera zelf doet ze niets anders dan verschillende partijen aan het woord laten. De VS proberen censuur op te leggen en de vrijheid van meningsuiting te beknotten. Zo kunnen de VS doorgaan met hun kruistocht onder het mom van de strijd tegen het ‘internationaal terrorisme’. Wat er precies gebeurt in

40

Afghanistan blijft om deze reden onduidelijk. Volgens de Britse krant The Guardian heeft het Pentagon miljoenen dollar uitgegeven om te voorkomen dat westerse media toegang zouden hebben tot beelden die in Afghanistan zijn gemaakt, door van de commerciële satelliet Ikonos de exclusieve rechten te kopen van al het beeldmateriaal dat er van Afghanistan is en in de nabije toekomst gemaakt zal worden. Deze beelden hebben zij niet nodig voor zichzelf, verschillende satellieten van het leger zijn in de lucht, maar ter voorkoming dat de beelden door de internationale media worden opgekocht. Zo houden de VS de nieuwsvoorziening onder controle. Wat er werkelijk in Afghanistan is gebeurd en nog steeds gaande is zullen we voorlopig niet weten. Dit geldt ook voor Irak: de gespierde oorlogstaal moet ons doen geloven dat de overname een ‘fluitje van een cent’ is, de werkelijkheid is hoogst waarschijnlijk een ander verhaal. De aanwezigheid van massavernietigingswapens moet bewezen worden. De VS zullen onder valse voorwendselen tonen dat ze er zijn of anders de wereldopinie doen vergeten dat dit als aanleiding werd aangevoerd voor de oorlog. De waarheid zullen we ooit kennen, maar laat zich nu al niet moeilijk raden. Ook hier herhaalt de geschiedenis zich.

Geopolitieke ordening ´Onze strategische en veiligheidsbelangen over de hele wereld zullen het best gewaarborgd worden door op de juiste plekken politiebureau´s op te zetten, die over de noodzakelijke middelen en mogelijkheden beschikken om een uitgebreide gebied te kunnen bestrijken. Koeweit is zo´n plek van waaruit Irak, Zuid-Perzië, Saoedi- Arabië en de Perzische Golf gecontroleerd kunnen worden. Ondanks de enorme moeilijkheden en kosten loont het de moeite om hier een politiebureau te vestigen en te bemannen.’ -British Foreign Office, policy memo, 1947-

Hadden de VS vroeger geen militaire bases in de voormalige Sovjetrepublieken en in de Kaukasische regio, nu zijn in elk van deze landen duizenden Amerikaanse militairen gestationeerd. De VS hebben in Centraal-Azië en de

41

Kaukasus zestigduizend militairen gestationeerd. Nieuwe militaire bases worden opgezet voor langdurig gebruik. Na de val van de Sovjet Unie breidden de VS razend snel hun invloed in de oude Sovjetrepublieken uit. Via de oude Sovjetrepublieken Kirgizië, Georgië en Afghanistan, ´omsingelden´ de VS ook Irak en Iran. Het doel van de VS zijn de energiebronnen van Centraal- en Zuidoost-Azië veilig te stellen en langdurig toezicht te houden. Juist daarom worden Iran en Irak door de VS bestempeld als terroristische landen. De VS noemen Irak en Iran terroristische landen, maar tegelijkertijd steunen zij met alle kracht reactionaire regimes als Saoedi-Arabië, Jordanië en Marokko. De positie van de bevolking van deze knechtstaten van de VS wordt bewust in stand gehouden. Intussen worden alle rijkdommen naar de VS gesluisd. Toen de islamitische volksrevolutie in 1979 in Iran de sjah verjoeg, verloren de VS hiermee in het Midden-Oosten en de Golf van Basra een sterke politieke kracht. Om dit te herstellen zijn de VS tot alles in staat. De Carter- of Brezinski-doctrine heeft het Midden-Oosten en de Golf, waar de oliereserves aanwezig zijn, een gebied van ‘levensbelang’ genoemd. Op basis van deze doctrine hebben de VS in 1980 militaire ‘spoedoperatie-eenheden’ (CENTCOM), opgericht. In maart 1980 bestonden deze eenheden uit tweehonderdduizend man. In 1985 hebben de VS dit uitgebreid naar driehonderdduizend. Deze eenheden bestaan alleen uit Amerikanen en opereren met medeweten van de NAVO, buiten de NAVO om. Tijdens de Golfoorlog en de oorlog in Afghanistan hebben zij vanuit Turkije samen met de NAVO een actieve rol gespeeld. In 1990 hebben de VS niet alleen Turkse militaire bases gebruikt voor hun interventie in het Golfgebied, maar hebben zij bovendien in Saoedi-Arabië en in het Perzische Golfgebied vier nieuwe militaire bases opgezet. Aldus wordt de omsingeling van het Midden-Oosten vanaf de militaire bases in Turkije en met patrouillerende oorlogsschepen in de Middellandse zee, de Indisch Oceaan en de Perzische Golf, voltooid. De oorlog in Afghanistan laat ons zien, dat het opzetten van militaire bases

42

van de VS in de Perzische Golf zeer belangrijk is voor interventies in Azië. Na het uiteenvallen van de Oostbloklanden in 1989 en de val van de Sovjet Unie 1991 ontstonden voor de bevolking nieuwe problemen. De oorzaak van de ellende van miljoenen mensen in de voormalige Sovjetrepublieken, Oost-Europa en de Balkan had niet alleen te maken met de binnenlandse politiek van deze nieuwe nationale staten. Nadruk werd gelegd op etniciteit en godsdienst. Nationale onafhankelijkheid werd gebracht als de oplossing voor verbetering van de levensomstandigheden van de bevolking. In de concurrentieslag tussen de VS en de andere imperialistische staten om de energiebronnen en de nieuw markt werd de bevolking tegen elkaar opgezet. Een Amerikaans politicus legde destijds uit: ‘de Sovjet Unie moet opgedeeld worden in zelfstandige staten, maar dusdanig dat ze niet als onafhankelijke staten functioneren.’ Volkeren die decennialang ondanks godsdienst of etnische afkomst vreedzaam samenleefden, werden zo in het belang van de vrije markt tegen elkaar uitgespeeld. Na de koude oorlog waren er interventies in Irak, Somalië, Joegoslavië, Kosovo en Afghanistan. De VS bleven achter als militaire supermacht. De VS gebruiken hun militaire dominantie in nieuwe strategische gebieden die in de toekomst tegenwicht kunnen bieden aan economische concurrenten. Zij zagen zich immers economisch geplaatst voor economisch verval in vergelijking met de Europese Unie en het Oost-Aziatisch blok, Japan, China en de vier ´Aziatische Tijgers´ (Zuid-Korea, Taiwan, Singapore en Hongkong). Sinds 1990 liet iedere Amerikaanse interventie nieuwe bases achter in regio´s waar ze nooit van tevoren bases hebben gehad. Strategische gebieden voor de politieke invloed van de VS in deze regio´s op een kritiek tijdstip in de geschiedenis. De interventie in Somalië in 1992/1993 had zijn oorsprong in een conflict tijdens de jaren zeventig en tachtig. De VS

43

steunden dictator Siad Barre in zijn oorlog tegen Ethiopië, die op zijn beurt weer gesteund werd door de Sovjet Unie. In ruil gaf Barre de marine van de VS toegang tot Somalische havens en strategische punten aan de zuidpunt van de Rode Zee die verbonden is met het Suezkanaal en de Indische Oceaan. Nadat het regime van Barre omver was geworpen trokken de VS zich terug. Maar zij bleven één groep krijgsheren steunen tegen de Mogadishu warlord Mohamed Aidid. Ook de interventies op de Balkan in Bosnië in 1995 en van Kosovo in 1999, resulteerden in VS-bases in Hongarije, Albanië, Bosnië, Macedonië en Zuid-Oost Kosovo. Servië werd de oorlog verklaard in 1999 nadat ze al tijdens de Rambouilletconferentie had toegezegd zich terug te trekken uit Kosovo. Na de oorlog in Afghanistan zijn bases opgezet in Afghanistan, Oezbekistan, Pakistan, Kirgizië, Tajikistan en Kazachstan. Net als in Somalië worden ook hier conflicten tussen tegen elkaar opgezette krijgsheren als excuus gebruikte voor permanent militaire aanwezigheid in de hele regio. De basis in Kirgizië mag formeel alleen gebruikt worden voor operaties in Afghanistan, maar het zal de VS er niet van weerhouden ze ook als steunpunt voor de oorlog in Irak te gebruiken. De VS hebben lak aan de soevereiniteit van staten door publiekelijk aan te geven: ´we blijven hier zolang wij het nodig vinden'. Onder het mom van ‘terrorismebestrijding’ gaan de VS door. Volgens de laatste schattingen van de Russische krant Rossiyskaya Gazeta hebben de VS en andere NAVO-landen op de Noordpool en in de EU-landen meer dan vijftig militaireen inlichtingencomplexen. De meeste zijn op IJsland, Groenland, in het noorden van Noorwegen en op de Noorse eilanden. Daarnaast hebben de VS en Groot-Brittannië een radarsysteem opgezet dat de Noordzee, de wateren rond Noorwegen, Alaska en Noord-Canada tot aan Japan onder controle houdt. In 1998 is in Noorwegen aan de grens met Rusland het ‘Globus-2 antiraketsysteem van de VS geïnstalleerd. Deze raketten hebben een bereik van 35.000 kilometer en kan het hele gebied van de voormalige SovjetUnie en China bestrijken. Op deze wijze kunnen de VS de

44

gehele voormalige Sovjet Unie bestoken. NAVO-lid Turkije heeft ongeveer tien militaire Amerikaanse bases, voornamelijk in Oost en Zuidoost-Anatolië. Volgens de laatste gegevens zijn er 65 VS-complexen in Japan, 80% hiervan zijn luchtbases. Hoe dichter bij Rusland, hoe meer marine en inlichtingenbases er zijn. Om permanent invloed te houden op de Filippijnen trainen Amerikanen en Filippijnse militairen samen in het zuiden op Mindanao en de Sulu Archipelago tegen de Filippijnse guerrillabeweging Abu Sayaf Moro. Gezamenlijk wordt gevochten tegen deze islamitische groepering en de communistische guerrillabeweging NPA. Het uiteindelijke doel van de VS is om militaire bases te installeren en oude rechten te herstellen om vandaar uit Oost-Azië te controleren. In de Golf zijn niet alleen bases opgezet voor de controle van Irak, maar ook permanente bases om potentiële dissidenten in de olierijke monarchieën onder controle te houden. In Japan hebben de VS meer dan 70.000 militairen gestationeerd, Zuid-Korea heeft dertig Amerikaanse bases met 25.000 Amerikaanse militairen. Dat de Europese landen de VS hierin steunen is niet uit solidariteit, maar uit angst compleet uitgesloten te worden van de verdeling van de invloedsfeer. Onder leiding van de VS roepen de heersende reactionaire krachten gezamenlijk op tot oorlog. Onder deze maatschappelijke structuur worden nieuwe argumenten gebruikt om de bewapening en het militarisme door te zetten. Ging het eerst om de Sovjet Unie, het ‘communisme’, nu is dat de ‘islamitische terreur’. Wij moeten ons niet verbazen wanneer hierna de ‘anti-globaliseringsbeweging’ het doelwit van de bewapening en het militarisme zal zijn. De Amerikaanse onderminister van Defensie, Carlucci, verwoordde het destijds als volgt; ´als we een hoogstaande defensiekracht hebben gevormd, zullen onze bondgenoten het liefst met ons samenwerken en goed naar ons luisteren. Onze vijanden zullen niet tegen onze belangen durven te zijn.’ Wie de macht heeft in de wereld heeft de macht over de energiebronnen en andersom. In de 21e eeuw wordt de wereldbevolking en haar bronnen op deze wijze omsingeld.

45

Irak en de Golfoorlog ´Wij zijn met Afghanistan begonnen, wij zullen vanuit daar verder gaan.’ -Minister van Buitenlandse Zaken van de VS, Colin Powell-

Anderhalf jaar na de start van de oorlog tegen het ‘internationale terrorisme’ is Afghanistan nog amper in het nieuws terwijl de strijd daar nog dagelijks plaats vindt. De oorlogssituatie in Irak is in rook gehuld. De oorspronkelijke reden, het oprollen van het Al-Qaeda netwerk, lijkt te zijn vergeten. En dat komt de VS en Groot-Brittanië goed uit, immers daar is het ze in het geheel niet om te doen. Zelfs de CIA heeft geen enkel bewijs kunnen vinden van banden tussen Irak en Al-Qaeda. Integendeel, algemeen bekend was dat Saddam Hussein, die een seculiere staatsopvatting heeft, op zeer slechte voet stond met Bin Laden. Degenen die de aanslag uitvoerden op het World Trade Centre en het Pentagon kwamen merendeels uit de Amerikaanse protectoraten Egypte en Saoedie-Arabië. Toch was SaoediArabië, een land dat verschillende mensenrechtenverklaringen niet heeft ondertekend, waar vrouwen een ondergeschikte positie hebben, persvrijheid niet bestaat en partijen zijn verboden en al decennia lang bondgenoot is van de VS, geen doelwit van militaire actie. Irak is tot militair doelwit verklaard, als één van de landen van de ´as van het kwaad´. De vraag is overigens of het een kwestie was van oorlog beginnen met Irak: in feite is zij al sinds de handelsboycot, bijna twaalf jaar, aan de gang. Regelmatig is Irak in die afgelopen jaren gebombardeerd door de VS en Groot-Brittannië. De westerse politiek en pers besteedde er nauwelijks aandacht aan. Toen eind oktober 1999 onder leiding van Hans von Sponeck een VN-rapport werd opgemaakt over de luchtaanvallen in dat jaar, deed Washington het rapport af als ´propaganda van Irak en van de VN´.

46

Grootste olieproducent Irak is samen met Koeweit, Saoedi-Arabië en de Verenigde Arabische Emiraten de grootse olieproducent ter wereld. Irak als tweede grootste olieproducent is de enige van deze landen die een onafhankelijk politiek ten opzichte van de VS voert. De Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken James Baker, verwoorde het destijds als volgt: ´wij kunnen niet toestaan dat een vijandige macht een wurggreep krijgt op de in de Golf aanwezige energiebronnen.’ Klare taal, die duidelijk maakt dat het hier absoluut niet te doen is om Al-Qaeda of de bescherming van mensenrechten. Dit wordt des te duidelijker wanneer we kijken naar de onvoorwaardelijke steun die Saddam Hussein kreeg in de jaren tachtig tijdens de IraansIraakse oorlog. Naast olie heeft Irak, het land van de Eufraat en de Tigris, het grootste rivierennet in het Midden-Oosten met vier belangrijke rivieren. Voor de oorlog met Iran had Irak een geavanceerd systeem met dammen aangelegd om het water te beheersen. Water uit deze rivieren zou met een waterleidingsysteem naar andere landen in het MiddenOosten geleid kunnen worden. Na de eerste Golfoorlog in 1991 kreeg Irak een handelsboycot opgelegd. In VN-verband gingen al lang voor 11 september steeds meer stemmen op om deze boycot, die desastreuze gevolgen voor de bevolking heeft, op te heffen. De Verenigde Staten en Groot-Brittannië blokkeerden dit steeds opnieuw, omdat ze onder geen beding willen dat Irak zijn olie-industrie herstelt buiten hun invloed om. Zij doen alles om Irak onder controle te houden en hun eigen olie- en energiebelangen veilig te stellen. Immers, zodra de boycot wordt opgeheven staan andere landen als Frankrijk en Rusland klaar om zaken te doen met Irak. Iraakse dissidenten hebben al laten weten alle bestaande olieleveringscontracten met landen die niet meewerken aan het omverwerpen door de VS van Saddam te laten vervallen. Dit is de belangrijkste beweegreden van de verdeeldheid binnen de VN om al dan niet de boycot op te heffen en ook die binnen de NAVO over wel of geen militaire actie. Dit maakt duidelijk dat er een felle concurrentieslag plaats vindt tussen de verschillende staten en hun

47

energiebedrijven. Het tijdschrift The Nation voorspelt de grootste ´olieroof´ uit de geschiedenis. Er zijn meer schurkenstaten in de wereld, er zijn ook meer staten die ABCwapens bezitten, maar er is maar één land dat over zo´n overvloedig oliereservoir bezit.

Besluitvorming binnen de VN De Verenigde Naties, opgericht direct na de Tweede Wereldoorlog, telt 191 landen. De Veiligheidsraad is het machtigste orgaan. Zij stelt vast waar en door welke landen de vrede wordt bedreigd. De raad bestaat uit vijf permanente leden die ieder vetorecht hebben: de Verenigde Staten, Rusland, Frankrijk, Groot-Brittannië en China, en tien roulerende leden. De Veiligheidsraad kan handelen als de permanente leden het met elkaar eens zijn en als een voorstel in de raad tweederde meerderheid krijgt, dat wil zeggen nog vier stemmen van de tien niet-permanente roulerende landen (un.org). Het mag niemand verbazen dat de VS de meeste veto´s hebben uitgesproken. Hoewel de naam anders doet vermoeden is ook in de kwestie Irak duidelijk geworden dat binnen de Verenigde Naties en de Veiligheidsraad niet alles zo eensgezind verloopt. Soms komt verdeeldheid goed uit, zoals verschillende malen door Amerikaanse functionarissen is toegegeven: door te voorkomen dat coalities onder VN-vlag gaan opereren kunnen de VS het initiatief houden. In de kwestie Irak echter is verdeeldheid een zware slag voor de VS. In 1990, declameerde president Bush senior dat in de aanstaande Nieuwe Wereldorde de internationale verhoudingen voortaan zouden berusten op collectieve veiligheid en het internationaal recht. Doordat de Sovjet Unie als macht uit elkaar was gevallen zouden de VN een minder machteloze rol kunnen gaan spelen. Na het uitbreken van de Golfoorlog in 1991, wisten Groot-Brittannië en de VS de Veiligheidsraad naar hun hand te zetten. De Veiligheidsraad vergaderde niet meer openbaar; dit zou verdeeldheid kunnen zaaien en volgens de VS de verkeerde boodschap aan Saddam Hussein geven. Kritische vragen over hoe de oorlog

48

gevoerd zou worden waren niet welkom. Artikel twee van huishoudelijk reglement schrijft voor dat de voorzitter van de Veiligheidsraad op verzoek van één van de leden van de Veiligheidsraad een zitting moet beleggen. Na een officieel schriftelijk verzoek van Cuba en Jemen met informele steun van de Maghreb-landen en India, gaven Groot-Brittannië en de VS aan dat niet is vastgelegd wanneer een vergadering gehouden moet worden. Zij hebben dit vervolgens een maand gerekt terwijl normaliter verzoeken direct worden ingewilligd. Na het uitbreken van de Golfoorlog vergaderde de Veiligheidsraad een maandlang alleen in de informele raadskamer. Steeds meer landen gingen tijdens de geheime en informele vergaderingen aandringen op het beleggen van officiële vergaderingen. Uiteindelijk mondde dit uit op een tussenvoorstel van Oostenrijk: een officiële vergadering, maar achter gesloten deuren. Op 4 december 1990 nam de Algemene Vergadering een resolutie aan met 141 voor en één tegen waarin het al lang bestaande verbod op militaire aanvallen tegen nucleaire installaties bekrachtigd werd. Expliciet werd in deze resolutie vermeld dat in het geval van een dergelijke aanval de Veiligheidsraad onmiddellijk moet optreden. Resolutie 768 zegt dat alle noodzakelijke middelen gebruikt kunnen worden om Irak uit Koeweit te verdrijven, maar daaronder valt niet de vernietiging van de economie en infrastructuur. Op 17 januari 1991 bombardeerden de VS de Iraakse kerncentrales en schond niet alleen de conventie van Genève en het Non-Proliferatie Verdrag, maar ook de genoemde resolutie. De VS konden niet ter verantwoording worden geroepen omdat er geen officiële vergaderingen meer werden gehouden. Het Amerikaanse Congreslid Gonzalez gaf aan dat de president deed aan omkoping en dat leden van de Veiligheidsraad geïntimideerd en bedreigd werden om ondersteuning voor oorlogszuchtige acties tegen Irak in 1991 te krijgen. Dit resulteerde in de volgende maatregelen: een Amerikaanse handelsbeperking tegen China werd opgeheven; China kreeg een lening van 140 miljoen dollar en werd politiek gerehabiliteerd tijdens de topontmoeting; de Sovjet Unie kreeg

49

van de VS en de rijke Golfstaten een toezegging van zeven miljard dollar, waarvan vier miljard in ruil voor toezegging in te stemmen met resolutie 678; Afrikaanse niet-permanente leden van de Veiligheidsraad: Zaïre, Ivoorkust en Ethiopië ontvingen gedeeltelijke kwijtschelding van schulden; Colombia werd gedreigd met douanemaatregelen en kreeg toezegging voor steun aan het Colombiaanse leger; Jemen werd gechanteerd en Amerikaanse ontwikkelingshulp van zestig miljoen dollar werd ingetrokken toen Jemen tegen stemde. Dit maakt dat vooral ontwikkelingslanden zich weerhouden van kandidaatstelling voor zitting in de veiligheidsraad. Cuba had niets te verliezen en bleef tegen stemmen. De VN kregen ook een beloning van de VS: Zij losten 187 miljoen dollar schuld van hun contributie aan de VN af. In 1990 bedroeg hun schuld nog 500 miljoen dollar (Kees Brinkman, Slippendragers van een grootmacht, uit: Een streep in het zand, Nieuwe Orde in de Golf, AMOK, 1991). Onlangs werd naar de VS een gevoelig, symbolisch gebaar gemaakt. Voor het eerst in de geschiedenis van de VN kregen de VS onvoldoende stemmen voor een zetel in de mensenrechtencommissie. Uit wraak heeft het Amerikaanse Congres besloten de achterstallige contributie aan de VN achter te houden als straf voor het wegstemmen van de VS uit de VN- mensenrechtencommissie. De VS zullen de 244 miljoen dollar die Washington in 2002 had moeten betalen achterhouden totdat de VS weer in de commissie zitten.

Van bondgenoot tot rivaal ‘Wanneer zij de radars aanzetten zullen wij hun vervloekte SAM’s (Surface-to-Air Missiles) opblazen. Ze weten dat wij hun land bezitten, We bezitten hun luchtruim…..Wij dicteren de manier waarop ze leven en spreken. En dat is wat groot is aan Amerika. Het is een groot goed, in het bijzonder wanneer er een hoop olie, die we nodig hebben uit te halen is.’ -VS Brig.General William Looney, Interview Washington Post, 30 augustus 1999-

50

Eind juli 1990 beschuldigde Irak Koeweit ervan de olieproductiequota van de OPEC te overschrijden, waardoor olieprijzen laag werden gehouden. In september 1990 valt Irak Koeweit binnen. Op 17 januari 1991 vallen de VS en bondgenoten Irak aan, en na amper zes weken is de oorlog voorbij. Totale kosten van 43 dagen oorlog: 150 miljard dollar, de Nederlandse bijdrage was 457 miljoen gulden. De materiele schade bedroeg 100 miljard dollar in Koeweit en 300 miljard dollar in Irak. Voor de bevolking is het hiermee echter niet gedaan. De Verenigde Naties kondigden een economisch embargo af tegen Irak. Voor 1990 hoorden we geen enkel Westers land over de mensenrechtenschendingen en de vele ‘verdwijningen’ in Irak. Integendeel, toen nog kon Sadam Hussein rekenen op onvoorwaardelijke steun van de VS. West-Duitsland leverde chemische producten en installaties voor raketten, China leverde Zijderupsraketten, Frankrijk gevechtsvliegtuigen, de Britten bouwden bunkers en Nederland verkocht grondstoffen voor gifgas, nachtzichtapparatuur en kruit. In september 1980 viel Irak buurland Iran binnen en schond daarmee de internationale rechtsorde. In deze oorlog die tot eind jaren 80 duurde was Sadam Hussein een trouwe bondgenoot van de VS tegen het Iraanse regime. Westerse regimes leverden wapens aan beide partijen. Zij leverde ook, tegen internationale verdragen in, gifgas dat later gebruikt werd tegen de Koerden in Noord-Irak. Het meest afschuwwekkende was het dorpje Halabja waar in maart 1988 5.000 bewoners een afschuwelijke verstikkingsdood stierven, en minstens zoveel mensen zwaar gewond raakten door gebruik van gifgas. Is er toen ook maar één minuut stilte geweest voor deze slachtoffers? In 1988 vond de operatie ‘Anfal’ plaats waarbij zo’n 200.000 vrouwen, mannen en kinderen ‘verdwenen’, na te zijn opgepakt door het Iraakse leger. Duizenden huizen, landerijen en vee werden vernietigd. Tegelijkertijd keurde toen de Amerikaanse overheid van 1985 tot aan de inval in Koeweit wel voor anderhalf miljard dollar aan export goed. Deze export betrof goederen die voor

51

militaire doeleinden konden worden gebruikt zoals lasers, chemische grondstoffen en materiaal voor kerncentrales. Na 1990 vochten de westerse coalities in VN-verband tegen hun eigen wapens. Was het niet juist in deze periode dat men had moeten ingrijpen? En meer nog; wanneer Saddam Hussein hiervoor verantwoordelijk wordt gesteld, moeten dan ook niet zijn vroegere bondgenoten, die hem steunden in plaats van hun macht te gebruiken hem te stoppen, niet alsnog verantwoordelijk worden gesteld? Telkens weer blijkt hoe men met alle middelen de wereldopinie een rad voor ogen draait met argumenten als mensenrechtenschendingen. Saddam Hussein is een bedreiging voor zijn eigen volk, maar dat het de VS nooit om het 22 miljoen tellende bevolking in Irak te doen zijn geweest mag duidelijk zijn.

Handelsembargo 'Saddam Hussein is een brutale dictator. Hij zou 1800 mensen per jaar doodmartelen. Maar wij doden er 6000 per maand.´ -VN Inspecteur Scott Ritter in FOR interview juni 1991-

In 1991 kondigden de Verenigde Naties een economisch embargo af tegen Irak. De gevolgen van deze totale handelsboycot zijn van een omvang die de moderne geschiedenis maar weinig kent. Het olie-voorvoedselprogramma in 1996 veranderde hier weinig aan. Deze humanitaire catastrofe leidde tot het vertrek van drie VNmedewerkers. In een BBC-documentaire en verschillende interviews in kranten schetsten zij van zeer dichtbij de catastrofale situatie van het Iraakse volk. Hans von Sponeck volgde in oktober 1998 Dennis Halliday op die ontslag genomen had uit protest tegen de sancties. Hij werd assistent secretaris-generaal en humanitair coördinator voor de VN in Irak en coördineerde het olie-voorvoedselprogramma dat op basis van een resolutie van de VNVeiligheidsraad in 1996 werd ingesteld. Deze resolutie geeft Irak toestemming een beperkte hoeveelheid olie uit te voeren

52

en de opbrengst ervan te gebruiken om in de basisbehoeften van de bevolking te voorzien. Het programma moet om de zes maanden worden herzien. Met deze olie-inkomsten moet Irak eerst aan de enorme claims voor oorlogsschade van zijn buurlanden voldoen en de (dure) VN-operaties in Irak bekostigen. Van een maximum van vier miljard dollar per jaar, gaat 30 procent naar herstelbetalingen aan Koeweit, 15 procent naar het noorden en nog eens 5 procent naar de VN. Wat overblijft is niet voldoende voor de enorme behoeften van Irak dat vroeger voor zowat 15 miljard dollar per jaar aan olie uitvoerde. Tijdens de eerste drie fasen hield het land nauwelijks 1,3 miljard dollar over voor zijn 22 miljoen inwoners. Dat is 113 dollar per inwoner per jaar om te voorzien in voedsel, gezondheidszorg, onderwijs etc. Von Sponeck: ‘Voor de oorlog was Irak een trots land, het had het meest vooruitstrevende systeem van onderwijs en gezondheidszorg in de hele regio. Irak kende een hoge alfabetiseringsgraad. Jongens en meisjes hadden voor 90% gelijke kansen, wat heel uitzonderlijk is in de Arabische wereld. Als ik nu in Irak een school bezoek, krijg ik tranen in mijn ogen. Er is gewoon niets, de ouders moeten krijt kopen en meegeven met hun kinderen voor de leerkrachten. Zelfs de invoer van potloden in Irak is verboden: die bevatten grafiet, dat zou kunnen worden gebruikt in de vliegtuigbouw! Er is ook sprake van een intellectueel embargo: de Amerikaanse post verbiedt het verzenden naar Irak van alles wat geen handgeschreven brieven zijn. Je mag dus bijvoorbeeld geen muziekpartituur naar Irak sturen, zelfs medische magazines vallen onder het embargo.’ De toenmalige chef van de UNSCOM inspecteurs, Scott Ritter, stuurde samen met collega’s van Unicef, de Wereldgezondheidsorganisatie en het VN-ontwikkelingsprogramma (UNDP) een brief naar de VNVeiligheidsraad: De huidige omstandigheden vormen een scherp contrast met het recht op leven, op waardigheid en op de volledige verwezenlijking van het menselijk potentieel, zoals vastgelegd in internationale handvesten en conventies.´

53

Olie-voor-voedsel Jutta Burghardt leefde van januari 1999 tot maart 2000 in Bagdad, waar ze het Internationaal Voedselprogramma voor Irak leidde. Net als Hans von Sponeck nam zij ontslag uit protest tegen het embargo tegen Irak. Zij vertelde onder andere het volgende: ‘in het Westen overheerst de indruk dat de Iraakse regering niet wil meewerken en dat ze zelf schuld heeft aan de vreselijke toestand in het land. De goederendistributie van de Irakezen was echter de meest efficiënte die ik ooit gezien heb.' De samenwerking met het Ministerie van Handel verliep goed.’ Met militaire methodes wordt een heel volk tien jaar lang belegerd. Zoals de regelmatige bombardementen door de Verenigde Staten en Groot-Brittannië, die nooit door de Veiligheidsraad werden goedgekeurd. Het embargo had oorspronkelijk tot doel Irak te dwingen zich uit Koeweit terug te trekken. Dat is gerealiseerd. Daarna bleef het embargo gehandhaafd, om Irak te dwingen zich te ontwapenen. Er volgde een lang ontwapeningsproces dat uitliep op de terugtrekking van de inspectieteams van de VN in 1998 toen de VS Operation Desert Fox initieerden. Op beschuldiging van spionage, wat later overigens ook werd bewezen, weigerde de Iraakse regering hen daarna opnieuw in het land toe te laten. Ritter gaf herhaaldelijk aan dat de ontwapening in grote mate gerealiseerd was: ´De Verenigde Staten beweerden echter dat er nog wel problemen waren, vooral met de biologische wapens. Moeilijk te bewijzen, aangezien je die producten ook in je keuken kan gereedmaken. Wat er in Irak gebeurd is een schending van alle internationale overeenkomsten. Volgens het rapportBossuyt zijn tussen de 500.000 en 1,5 miljoen Irakezen gestorven door het embargo, ik vrees dat het er meer zijn.’

Gezondheidszorg De levensnoodzakelijke hoeveelheid voedsel per inwoner werd nooit gehaald, 21 procent van de Iraakse kinderen is ondervoed. De kindersterfte neemt nog steeds toe. Elke maand sterven vijfduizend Iraakse kinderen door het embargo, dat zijn er 167 per dag. Diarree en aandoeningen aan de

54

luchtwegen zijn veel voorkomende redenen van sterfte bij kinderen onder de vijf jaar. Vijftig keer meer dan in 1989 sterven kinderen onder de vijf jaar aan ondervoeding. Vanaf 1996 is er voor ruim anderhalf miljard dollar in het westen aan geneesmiddelen en medische uitrusting besteld door Irak. Eén derde van het totaal is ontvangen. Het is onmogelijk aan volledige medische uitrustingen te komen. Er wordt bijvoorbeeld goedkeuring voor bloedzakjes gegeven, maar het bijhorend materiaal om bloed af te nemen wordt geweigerd. Couveuses voor baby’s mochten worden aangeschaft, maar apparatuur voor de zuurstoftoevoer daarvan niet. Veel chemische grondstoffen voor medicatie zijn geweigerd omdat daarmee mogelijk chemische wapens ontwikkeld zouden kunnen worden, geen chloor om water te zuiveren en alsof dat niet genoeg is vallen inmiddels ook antibiotica onder het embargo.

Radioactiviteit Welke wapens in de eerste Golfoorlog door de geallieerden zijn ingezet blijft onduidelijk. Wat duidelijk is, is het radioactieve materiaal in de grond, in het voedsel en in de lichamen van veel mensen. Aandoeningen die daarmee samenhangen manifesteren zich overduidelijk. Een rapport van Unicef bracht vijf keer meer gevallen van leukemie aan het licht dan voorheen. Bovendien zijn overal misvormingen te zien als waterhoofden, kinderen geboren met Spini-Bifida (open rug), en andere afschuwelijke verminkingen als het ontbreken van lichaamsdelen. Er is een toename van long en huidziekten, hersen- en schildklieraandoeningen. Irak vroeg hulp om de radioactieve besmetting te onderzoeken, maar de Wereldgezondheidsorganisatie heeft hier niet op gereageerd. Dagelijks wordt bij vijftig mensen kanker vastgesteld. Een colloquium van de internationale gezondheidsorganisaties stelde vast dat 40 à 45 procent van de bevolking door kanker is aangetast. Ook in Bagdad zijn er heel veel kankerpatiënten. Overigens moest onlangs ook het Amerikaanse leger erkennen dat meer dan 130.000 ‘Golfveteranen’ zijn afgekeurd voor dienst. Twintig procent van hen lijdt aan ‘onbekende ziektes’ die vergelijkbaar zijn met die van de

55

Iraakse bevolking. De VS en NAVO ontkennen elk verband en weigeren diepgaand wetenschappelijk onderzoek.

Externe schendingen en desinformatie Max van der Stoel, de speciale verslaggever van de VN over de mensenrechten in Irak, schrijft in zijn rapporten alleen over de interne schendingen van de mensenrechten door Irak. Hij zwijgt in alle talen over de veel ernstiger externe schendingen van de mensenrechten tégen Irak. Jarenlang al wordt Irak gebombardeerd door de VS en Groot-Brittannië met vreselijke gevolgen voor de burgerbevolking. De Westerse pers besteedt er nauwelijks aandacht aan. Eind oktober 1999 werd onder leiding van Hans von Sponeck een rapport opgemaakt over de luchtaanvallen in dat jaar: 130 aanvallen werden geteld, meer dan één aanval iedere drie dagen. Daarbij kwamen 144 burgers om en raakten er 446 gewond. Enkele van die luchtaanvallen vonden plaats in de no-fly-zones, de gebieden in Noord-Irak (waar vooral Koerden wonen) en in Zuid-Irak (met een shiïtische meerderheid) die onder de ‘bescherming’ van de Westerse alliantie staan. Washington deed zijn rapport af als ´propaganda van Irak en van de VN´. In 2001 bombardeerden de Amerikanen en de Britten nog met veel machtsvertoon Bagdad. Rolf Ekéus die van 1991 tot 1997 leiding gaf aan de VN-inspectieteams UNSCOM geeft aan dat de VS de VN-wapeninspecteurs in Irak gebruiken voor eigen spionagedoeleinden. Door infiltratie van twee agenten werd naar inlichtingen gezocht over de verblijfplaats van Saddam Hussein. Daartoe hebben zij gebruikt gemaakt van afluisterapparatuur (Metro 30/7/2002). Volgens Von Sponeck is het onterecht alleen naar Saddam Hoessein te wijzen: ‘wie dat doet, lijdt aan geheugenverlies. Want wie heeft Saddam gemaakt, wie heeft hem jarenlang gesteund en bewapend? Men beschuldigt Irak van desinformatie. En inderdaad, er ís desinformatie, maar wel aan beide zijden. Sinds de kwestie van de ontwapening van Irak van de baan is, is er aan Iraakse kant echter niets meer aan informatie om achter te houden of te verdraaien. Vandaag is er desinformatie aan de kant van de Verenigde Staten en

56

Groot-Brittannië. Zo beweren de VS dat Irak hulpgoederen opslaat in plaats van ze uit te delen aan de bevolking. Op dat terrein stelde ik vast dat daar niets van waar is. In mijn rapport over januari 2000 staat dat 91,7% van alle goederen die in het kader van het olie-voor-voedselprogramma waren aangekocht, ook effectief was verdeeld. Dat is een erg behoorlijk cijfer, maar de Verenigde Staten blijven kritiek spuien eerst op het zogenaamd hamsteren van Irak, nu op de kwaliteit van de VN-statistieken!’ Wereldwijd zijn de media ingezet om de propaganda van de VS inzake de Golfoorlog te verkondigen. Zelfs al waren er voldoende andere geluiden, deze werden niet verwoord.

Massavernietigingswapens De bedreiging die het regime van Saddam Hussein voor het buitenland zou zijn, wordt doelbewust uitvergroot. De enige daden van buitenlandse agressie waren de oorlog met Iran, waarbij de VS aan de touwtjes trokken en de inval in Koeweit waaruit hij al spoedig weer verdreven was. De dreiging voor de internationale gemeenschap met massavernietigingswapens is op geen enkele wijze relevant. Wanneer het Saddam Hussein werkelijk te doen zou zijn geweest chemische en biologische wapens in te zetten had hij dit al verschillende malen kunnen doen. In het VPRO-programma Tegenlicht op 13 en 20 oktober 2002 verklaarde de vroegere UNSCOM-chef van de inspecteurs, Scott Ritter, dat al in 1997 de ontwapening van Irak in grote mate gerealiseerd was. Hij gaf aan dat de VS meermaals aandrongen een confrontatie uit te lokken om vervolgens militair ingrijpen te kunnen rechtvaardigen. Als provocatieve daad werd opdracht gegeven het Ministerie van Defensie van Irak geheel te inspecteren. Een politiek gemotiveerde actie waarover geen akkoord bestond en wat ieder land dat over zijn soevereiniteit waakt zou hebben geweigerd. Toen Irak zelfs dat toestond en niets werd gevonden, stonden de VS even met lege handen. Ritter melde op CNN.COM op 17 juli 2002 in een interview met CNN reporter Sweeney: ´in 1998 was het niet Irak, maar de VS die de inspecteurs sommeerden

57

het land uit te gaan omdat zij operatie ´Desert Fox´ initieerden. Deze operatie had geen steun van de VN-Veiligheidsraad. De informatie die verzameld was door de inspecteurs werd gebruikt om Irak aan te vallen. Saddam Hussein weg te krijgenwas het doel van alle presidenten sinds Bush senior.’ Ritter waarschuwde de VN dat de wapeninspectieteams van UNSCOM gebruikt werden door de VS om een conflict uit te lokken. Dit leidde uiteindelijk tot ontheffing van Ritter van zijn post. Ook Irak´s buren hebben aangegeven dat Irak geen enkele bedreiging meer vormt. Zelfs een Israëlische militaire analist heeft gezegd dat Irak´s programma van biologische wapens overschat werd (Education for Peace in Iraque Center).

Rapporten en bewijzen De rapporten die Groot-Brittannië publiceerden en die moesten bewijzen dat Irak chemische en biologische wapens zou produceren waren weinig overtuigend. De informatie was algemeen en vaag. Bronnen waren van de Britse inlichtingendienst en bronnen van geheime diensten zijn nooit een basis geweest voor rechtsgeldigheid. Inmiddels is bekend geworden dat met het rapport plagiaat gepleegd is, de informatie berust grotendeels op oude CIA bronnen, wat de CIA inmiddels zelf ook heeft toegegeven. De VS gaven steeds aan bewijzen te hebben en plaatsen te kennen waar materiaal zou zijn te vinden, maar hebben niet kunnen vertellen aan de wapeninspecteurs waar die zouden zijn. De wapeninspectierapporten van Blix laten weinig nieuws horen sinds de wapeninspecties van voor 1998 en de ´bewijzen´ van Powell aan de VN Veiligheidsraad waren nietszeggend. Irak vormt geen bedreiging voor de wereldvrede en bereidt geen aanval voor op de VS. In een groot deel van de wereld deelt de bevolking de mening van de VS en bondgenoten niet, zo blijkt uit de massale betogingen van miljoenen en uit opiniepeilingen. De landen die tegen een oorlog zijn, worden door de VS stelselmatig gekleineerd. Over de VN wordt smalend de suggestie gewekt te hebben afgedaan als een irrelevant orgaan. Het enige

58

´democratische recht´ dat nog schijnt te tellen, is het recht om met de VS mee te marcheren: zij die niet met ons zijn, zijn tegen ons…… En hier zal het niet bij blijven, nog meer landen staan op de lijst van de `As van het Kwaad´. Al enige tijd is ook Noord-Korea doelwit van de propaganda van de VS. Noord-Korea heeft haar kerncentrale weer in gebruik genomen omdat zij bezig is met het ontwikkelen van kernwapens aldus de VS. Het is zeer waarschijnlijk dat de argumentatie van Noord-Korea zelf klopt: de kerncentrale is geopend tegen wil en dank vanwege energietekort. Immers de VS hebben kort daarvoor overeenkomsten met Noord-Korea voor olieleveranties, die al vanaf 1994 lopen, verbroken. Dit lijkt op een nieuwe provocatie van de VS om Noord-Korea te kunnen beschuldigen. Ook al is de oorlog tegen Irak 20 maart 2003 formeel begonnen, in werkelijkheid is zij al maanden bezig. Met een grove brutaliteit bombardeerden Amerikaanse en Britse bommenwerpers dagelijks doelwitten, waaronder raketinstallaties in Irak. Vanaf de zomer 2002 zijn militaire acties geïntensiveerd als inleiding voor de formeel verklaarde oorlog, officieel als reactie op Iraakse beschietingen in de zogenoemde ´no-fly zones´, maar de werkelijkheid onttrekt zich aan onze waarneming. Uiteindelijk behoudt de Amerikaanse staat samen met een handje vol bondgenoten waaronder Groot-Brittannië, zich het recht voor om zonder VN- mandaat Irak aan te vallen, een illegale daad waartoe geen enkele resolutie aanleiding geeft.

Waar het werkelijk om gaat Om een correcte discussie te voeren en een analyse te maken over een oorlog met Irak moeten de volgende argumenten van de VS ontmaskerd worden: VERVOLGING BIN LADEN EN OPROLLEN AL-QAEDA NETWERK Er is nog steeds geen rechtsgeldig bewijs dat Osama Bin Laden en zijn Al-Qaeda netwerk achter de aanslagen van 11 september zit. Hoewel het aannemelijk lijkt, zijn andere mogelijkheden niet eens onderzocht. Dit betekent dat zowel een aanval op Afghanistan als op Irak, als op

59

welk ander land dan ook dat bescherming zou bieden aan Bin Laden en zijn netwerk, geen enkele rechtsbasis heeft. Wanneer het doel dan toch zou zijn het Al-Qaeda netwerk op te rollen, is Irak het verkeerde land. Immers de VS weten dat het regime van Saddam Hussein geen banden heeft met het netwerk dan wel met Bin Laden. MENSENRECHTENSCHENDINGEN IN IRAK De rechtvaardiging van de oorlog met het argument van de mensenrechtenschendingen in Irak, is cynisch en in strijd met de dagelijkse schendingen die al bijna twaalf jaar plaatsvinden door de boycot en de bombardementen. Hiervoor is de VS samen met Groot-Brittannië in belangrijke mate verantwoordelijk, omdat zij binnen de VN de opheffing van het embargo blijven blokkeren. Even zo cynisch is dit argument in de wetenschap dat de VS ernstige mensenrechten-schendingen in andere landen volledig koud laten. Met andere woorden dit argument wordt gebruikt wanneer het de VS in hun kraam te pas komt. MASSAVERNIETIGINGSWAPENS Er zijn vele bewijzen, onder andere via de officiële VNwapeninspectieteams UNSCOM en de mensen die hiervoor werkten, dat Saddam Hussein’s mogelijkheid tot de productie en het bezit van biologische en chemische massavernietigingswapens onbetekenend, zo niet nihil zijn. Laten we ons zorgen maken over de massavernietigingswapens die de VS en andere landen bezit ten, ingezet hebben en bezig zijn te ontwikkelen. Naast de miljarden aan kosten, moeten zij immers ook getest, dus ingezet, worden! De roep om vrede en rechtvaardigheid moet samen gaan met een analyse van de politieke motivatie en achtergronden van de operaties van de VS. In het licht van deze achtergronden kunnen we helaas niet anders dan de motieven van de VS wantrouwen: vrijheid voor wie? De VS en de Westerse wereld kunnen niet ongestraft doorgaan met gebieden te bezetten,

60

olie, goud en andere waardevolle grondstoffen weg te halen uit landen en de gewone bevolking arm, beroofd van alle rechten achter te laten. Hier ligt de sleutel tot het wegnemen van de haat tegen de VS en het rijke Westen. De keerzijde van deze medaille is honger, dood, ellende en het op nog grotere schaal schenden van sociale en mensenrechten. Het is deze situatie die mensen geen andere keuze laat dan de veroorzaker van hun jarenlange ellende te bestrijden. Ook wij moeten ons hiertegen kritisch weren. Ons solidair verklaren met de bevolking van de onderdrukte landen en strijden tegen de afbraak van de burgerlijke democratische rechtsstaat. Wanneer de meest elementaire regels van onze rechtsstaat stelselmatig, zowel binnen als buiten onze grenzen, niet in acht worden genomen, vervallen de Westerse rechtsstaten in barbarij. Nog nooit heeft de onderdrukking en de schendingen van mensenrechten zulke methodische vormen aangenomen als in de afgelopen eeuw. En dat is de werkelijke terreur in de geschiedenis van de mensheid.

Ten slotte De huidige politieke situatie maakt opnieuw duidelijk dat het internationale recht niets anders is dan een formaliteit dat inhoudelijk weinig voorstelt. De hypocrisie van de VS om verdragen op te stellen, waarvan men nooit de intentie had ze in praktijk te brengen is gemeengoed geworden. Het Internationaal Gerechtshof van de VN, het Kyoto-verdrag, de racismeconferentie in Durban, de mensenrechtencommissie van de VN, de Jenin commissie, het Internationaal Strafhof, de verdragen rondom rakketafweersystemen en de controle van biologische en chemische wapens, overal onttrekken de VS zich aan. De bewijzen van functionarissen van verschillende internationale en staatsorganen, de openbaarheid van delen van CIA-dossiers: over welk recht en welk democratisch beginsel praten we nog wanneer de machtigste staat ter wereld, direct of indirect verantwoordelijk voor reeksen van mensenrechtenschendingen, iedere rechtsvorm aan zijn laars lapt? Wanneer we ons niet tevredenstellen met zo´n wereld van apartheid, waarop met minachting op andere volkeren wordt neergekeken en hun ontwikkeling bewust wordt geremd,

61

dan kunnen we niets anders constateren dan dat de Amerikaanse staat en haar monopolies meer dan ooit in de geschiedenis, vijand nummer één van de mensheid is. Haar roep om mensenrechten is vals en hypocriet en moet gewantrouwd en bestreden worden. Haar strijd tegen de ´internationale terreur´ is cynisch, omdat zij zichzelf hier al decennia lang ongestraft aan schuldig maakt. Overal vindt men bewijzen hoe onderdrukking en uitbuiting, oorlog en geweld, die de reactionaire bezittende klasse oplegt aan haar bevolking, actief gesteund werden en worden door de VS. Wat behalve het recht van de macht geeft de VS het recht om politieagent over de hele wereld te spelen? Welk recht legitimeren de VS om uit eigen belang interventies te doen die afschuwelijke consequenties voor de bevolking hebben? Interventies die niet alleen direct slachtoffers kosten, maar ook indirect door de armoede, honger en gebrek aan medische verzorging en vernietiging van het milieu. Kan er één land opgenoemd worden waar, nadat de VS hebben geïntervenieerd, een werkelijk progressief bewind is achtergelaten? Waar de bevolking na interventies werkelijk verbetering op gebied van democratische en sociale rechten heeft mogen begroeten? Hoe gaat het met de bevolking van Bosnië, Kosovo, Servië en Afghanistan, en straks Irak? Dat de VS zichzelf beschouwen als het bastion van vrijheid en democratie wordt niet gedeeld door de volkeren die lijden onder haar politieke, economische, militaire dominantie en interventies. De aanslagen op het WTC en het Pentagon autoriseren de VS geenszins om haar eigen terroristische acties door te zetten. De VS mogen deze aanslagen niet aangrijpen als een vrijbrief om soevereine staten te bombarderen waarbij onschuldige burgers worden gedood. De onrechtmatige brute aanval in Afghanistan en de zoektocht naar massavernietigingswapens door een oorlog in Irak is meer dan wraak voor de slachtoffers gevallen op 11 september. Het maakt onderdeel uit van een al langer bestaand plan om de invloedsfeer van de VS in het MiddenOosten en Centraal-Azië uit te breiden. Alle aangedragen argumenten door de VS zijn een grove vorm van misleiding en

62

elke discussie hierover leidt af van waar het werkelijk om gaat. Waar het om gaat is de intentie van de VS om over de ruggen, ja de lijken van miljoenen in Irak wonende mensen en die in de rest van de wereld, een belangenconflict met alle middelen in te zetten. Zij willen met hun multinationale ondernemingen ten koste van wat dan ook invloed hebben op de grondstoffen in dit gebied en hun heerschappij vestigen. De bevolking daarentegen, en niet alleen die van Irak, die geen enkele vrucht plukt van de enorme rijkdom aan grondstoffen van haar geboortegrond, zal in nog ergere mate hiervan het slachtoffer worden dan zij tot nu toe al is. Hoe cynisch is het dat Bush senior in dit kader zei: ‘wij voeren de oorlog om de wereld uit de donkere chaos van dictators te leiden.’ Introduceerden de VS eerst 'the American way of live’, de ‘nieuwe wereldorde’ en de ‘internationale rechtsorde’. Nu is dat de strijd tegen de ´internationale terreur´. De volkeren in de onderdrukte landen, met name in het Midden-Oosten zijn zich zeer bewust van de imperialistische politiek van de VS. Hun landen, destijds grotendeels gekoloniseerd door de Engelsen, vervolgens door kunstmatige grenzen opgedeeld, worden nu grotendeels gedomineerd door de VS. Progressieve oppositiebewegingen worden al decennialang, opnieuw met behulp van geheime diensten van de VS en andere Westerse landen, door hun eigen staten onderdrukt of in de kiem gesmoord. Nationalistische en religieuze bewegingen daarentegen konden op voorwaarde van samenwerking, op alle steun rekenen. Om deze reden is het een illusie te denken dat de VS of welk Westers land dan ook de bevolking van Afghanistan of Irak zou kunnen bevrijden van onderdrukking. En hiermee komen we bij de belangrijkste bronnen van de verantwoordelijkheid voor de antidemocratische politiek, schendingen van mensenrechten en vernietiging van het milieu. Dit zijn de krachten achter de koloniale, fascistische en militaire regimes in de afhankelijke landen. De VS zijn degenen die met haar immense hoeveelheid massavernietigingswapens, als een octopus haar tentakels

63

uitstrekt naar haar prooi en een bedreiging vormen voor de wereldvrede. Door overal conflicten uit te lokken, te interveniëren en oorlogen te voeren, reactionaire bewegingen en staten te steunen, elk internationaal recht te ontkrachten en de democratie om te zetten in hegemonie: die van de VS over de hele wereld. Of zoals een woordvoerder van de Amerikaanse regering tijdens de eerste Golfoorlog publiekelijk dreigde: ‘als één land denkt zich aan onze invloed te kunnen onttrekken, vergist het zich!’ Maar vergissen de VS zich niet met hunagressieve buitenlandpolitiek? Hoe lang kunnen de VS hier nog mee doorgaan? Nog nooit na de Tweede Wereldoorlog waren de Westerse landen zo verdeeld. De VN lijken hun bestaansrecht verloren te hebben. Het merendeel van de trouwe bondgenoten van de VS in de Arabische wereld en elders, steunen de inval in Irak niet militair. De VS heeft de Wereldraad van Kerken en het Vaticaan de giftige appel van haar ‘heilige oorlog’ voorgehouden, maar zij zijn niet verleid. Hoewel de wapenindustrie een geweldige impuls zal krijgen, gaat het de VS economisch niet voor de wind. De binnenlandse politiek is zeer zorgelijk: een kwart miljoen Amerikanen leeft onder de armoedegrens en er is een groot racisme probleem. De valse voorwendselen voor oorlogen, als donkere inkt verspreidt door de octopus die in nood haar tegenstanders belaagt, kunnen niet tot in lengte van dagen doorgaan. Evenals de VS als militaire macht niet tot in lengte van dagen via de loop van een geweer hun politiek kunnen opleggen. De geschiedenis heeft ons dat vanaf de oudheid laten zien. Diezelfde geschiedenis leert ons ook dat de macht van het volk een niet te negeren factor is. En hiermee komen we tot misschien wel de meest vernietigende tegenslag voor de VS: massale protesten wereldwijd. Daarom moeten we doorgaan alle krachten te bundelen en te protesteren tegen de roof en oorlogszuchtige politiek van deze imperialistische grootmacht en haar bondgenoten. Haar arrogantie kunnen we omdraaien: als één staat denkt zich uit egoïstisch eigenbelang en zelfverrijking boven de belangen van de wereldbevolking te kunnen staan, vergist hij zich!

64

65