De noodzaak van het statuut van ‘bijproducten’ voor de voedingsindustrie 4de Vlaamse afval- en materialencongres 06.04.11
Inhoud • Voorstelling FEVIA / voedingsindustrie • Voedingscyclus
• Huidige situatie • Art 5 kaderrichtlijn afvalstoffen • Conclusie
De Voedingsindustrie • Bereiding, bewaring en verwerking van producten bestemd voor de humane consumptie • In de voedselketen tussen landbouw en distributie • Meer dan 70 % van onze voeding wordt gemaakt door de voedingsindustrie
De Vlaamse Voedingsindustrie •
3.800 ondernemingen van de voedingsindustrie in Vlaanderen.
• - 64.000 jobs • - 34 miljard EUR omzet • - 5 miljard EUR toegevoegde waarde. • - 1 miljard EUR investeringen • De voedingsindustrie is de derde industriële sector van Vlaanderen.
Belangrijkste subsectoren (volgens % omzet) • • • • • • • • •
Vlees Chocolade, confiserie en biscuiterie Zuivel Dierenvoeding Sappen en groenten Waters en frisdranken Bloem en zetmeel Brood Bier
15.4 % 14.4 % 12.1 % 8.3 % 7.9 % 7.3 % 7.1 % 5.6 % 5.2 %
DE VOEDINGSCYCLUS grondstoffen
Afval
Hoofdstroom l
VOEDINGSINDUSTRIE
nevenstromen
Feed grade Soil grade Tussenhandel Tussenhandel Food grade
Intermediair
LANDBOUW
Gist
Feed Grade
Schroot (soya, maïs, …) Zemelen en diverse graanproducten Diverse voedingsproducten non conform Karnemelk
Melkserum
Puree / aardappelzetmeel Aardappelschillen Draf Groentenresten Wortelpuree Melasse Wortelknipsels Bietenpulp ...
6.000.000 T België
Huidige situatie : Gebruik van organische nevenstromen van de voedingsindustrie als diervoeder diervoeder • Onderscheid afvalstof/grondstof • Bij twijfel: beslissingsboom OVAM – Een stof of voorwerp is geen afvalstof indien ze rechtstreeks, in totaliteit en zonder speciale voorbehandeling ingezet wordt in een vergunde inrichting ter vervanging van een primaire grondstof, waarbij de stof aan de vigerende productnormering inclusief de milieuhygiënische aspecten voldoet en inzake, samenstelling en impact op mens en milieu vergelijkbaar is met de primaire grondstof die ze vervangt • Grondstof indien voldaan aan KB 12/02/1999 – Federale wetgeving betreffende de handel en het gebruik van stoffen, bestemd voor dierlijke voeding
Feed Grade Te verwerken nevenstromen
Beantwoorden niet aan de federale wetgeving bv: verpakte producten producten voldoen niet aan microbiële normen Moeten verwerkt worden alvorens gebruik als diervoeder is toegelaten bevoegdheid: Gewest
Stroom bestemd voor dierlijke voeding
Produkten van gezonde handelskwaliteit Beantwoorden aan de federale wetgeving Vallen onder de toepassing van het KB autocontrole Bevoegdheid: federaal
VOEDINGSINDUSTRIE
Stromen voldoen niet aan het KB
Afval
Stromen voldoen aan het KB inzake dierlijke voeding
Verwerkingsbedrijf
Producten (bijproducten)
Diervoeder
Landbouwer
Integrale controle van de Feed Grade keten GMP Good Manufacturing Practices - diervoeder
Autocontrolesysteem Gebaseerd op ISO 9000 + HACCP / risico-analyse Toepasbaar op elke schakel van de keten Vrijwillig maar met certificatiesysteem de verschillende operatoren werkzaam binnen de diervoederkolom
OVOCOM : het overlegplatform voor de ondernemingen actief in de diervoederketen
VOEDINGSINDUSTRIE
Stromen voldoen niet aan het KB Stromen voldoen aan het KB inzake dierlijke voeding
Verwerkingskaart Verwerkingsbedrijf
Productsteekkaart
Diervoeder
Landbouwer Federale bevoegdheid– FAVV – Autocontrolesysteem
Kaderrichtlijn afval (2008/98/EG) Artikel 5 Bijproducten
Problemen met definitie « afval » Omzetcijfer
Afval
Wallonie 21%
Flandre 79%
Wallonie 41% Flandre 59%
Definitie bijproduct Bijproduct indien: a) het is zeker dat de stof of het voorwerp zal worden gebruikt; b) de stof of het voorwerp kan onmiddellijk worden gebruikt zonder verdere andere behandeling dan die welke bij de normale productie gangbaar is; c) de stof of het voorwerp wordt geproduceerd als een integraal onderdeel van een productieproces; en d) verder gebruik is rechtmatig, m.a.w. de stof of het voorwerp voldoet aan alle voorschriften inzake producten, milieu en gezondheidsbescherming voor het specifieke gebruik en zal niet leiden tot over het geheel genomen ongunstige effecten op het milieu of de menselijke gezondheid.
- Products related to sugar production Beet pulp - animal feed Molasses - animal feed/yeast production Sugar factory lime - fertilizer Beet roots - animal feed SUGAR
Sugar Beet = 100% natural products CEFS / 14-09-06
Draf
Conclusie • Definitie bijproducten= Wettelijke verankering • Definitie bijproducten≠ Wetteloosheid – KB 12/02/1999 inzake dierlijke voeding – KB 14/11/ 2003 inzake autocontrole
• Te verwerken nevenstromen blijven afval
Tom Quintelier Adviseur Milieu & Energie FEVIA Vlaanderen 02 550 17 41
[email protected]
